1 november 2005 Nr. 2005-19.670, FZ
Nummer 31/2005
Voordracht van Gedeputeerde Staten aan Provinciale Staten van Groningen inzake een voorstel om het dak van het St. Jansstraat complex van zonnepanelen te voorzien uit de algemene middelen de nodige financiële ruimte beschikbaar te stellen om zo een bijdrage te leveren aan onze duurzame energiehuishouding en daarmee aan onze voorbeeldfunctie en de klimaatdoelstellingen.
SAMENVATTING: In de afgelopen jaren is regelmatig, door verschillende leden van uw Staten, de vraag gesteld of het mogelijk is om zonnepanelen op het dak van het provinciehuis te leggen. Het meest recent was het nog aan de orde in de Statenvergadering van 5 oktober jl. als vraag van de heer W. v.d. Ploeg van GroenLinks. Naar aanleiding van deze vragen hebben wij het initiatief genomen te onderzoeken of er financieel, technisch, juridisch en energetisch mogelijkheden zijn om dit te realiseren. In deze brief vindt u een voorstel. Wij komen tot de conclusie dat het plaatsen van zonnepanelen op het dak van het St. Jansstraatgebouw haalbaar is. Een en ander heeft vanzelfsprekend consequenties. Die willen wij u hierbij voorleggen. Belangrijk om te melden is dat in het financiële plaatje uitgegaan is van 22% subsidie van SenterNovem op de panelen. In het verleden zijn er mogelijkheden geweest voor consumenten om met korting zonnepanelen aan te schaffen (zoals de EnergiePremie Regeling), maar een regeling waar wij als overheid gebruik van kunnen maken, is redelijk uniek en verwachten wij ook in de nabije toekomst niet snel weer. Deze subsidie is alleen geldig indien de panelen nog in 2005 geplaatst worden. Dit betekent dat om hiervan gebruik te maken u hiertoe zou moeten beslissen in uw vergadering van 9 november aanstaande.
Inleiding Allereerst willen wij benadrukken dat wij ons zeer bewust zijn van de voorbeeldfunctie die de provincie Groningen vervult. Met veel verschillende projecten proberen wij de inwoners en ondernemers van deze provincie te inspireren tot en te ondersteunen bij het gebruik van duurzamere vormen van energie. Wij zijn van mening dat wij niet kunnen nalaten om onze eigen huishouding dan ook zoveel mogelijk duurzaam te laten zijn, indien de kans zich voordoet. Het voorstel dat nu voor u ligt, is een belangrijke stap in de goede richting. Een voordeel is dat het op deze duurzame wijze opwekken van energie met zich meebrengt dat de hoeveelheid energie die wij in moeten kopen kleiner wordt. Met de stijgende energieprijzen wordt die vermindering in de loop van de jaren (financieel) aantrekkelijker.
31-1
Energie Om de panelen een substantiële bijdrage te kunnen laten leveren aan onze energievoorziening is uitgegaan van een zo groot mogelijk (beschikbaar) dakoppervlak. Drie van de vier vleugels (B,C en D) van het complex aan de St. Jansstraat worden bedekt met 320 zonnepanelen. Deze zonnepanelen hebben een levensduur van minimaal 25 jaar. De energieopbrengst zal, uitgaande van de zonlichtstructuur in Nederland, rond de 46.000 kWh per jaar zijn. Met 46.000 kWh kunnen hiermee ongeveer 100 werkplekken per jaar voorzien van energie. Ter vergelijking: een gemiddeld gezin verbruikt per jaar tussen de 3.000 en 3.500 kWh. De energieopbrengst is meetbaar. Indien een deel van het gebouw verhuurd zou worden, is de opbrengst nog steeds naar de provincie toe te rekenen. Technisch De zonnepanelen worden los op het dak gezet en zijn dus te verzetten indien reparatie van het dak aan de orde is. Vanzelfsprekend is het wel iets omslachtiger. Daarnaast blijft het dak goed begaanbaar, doordat de E-gang vrij blijft en tussen de panelenrijen door voldoende loopruimte wordt gehouden. De gewichtstoename door het plaatsen van de installatie is ca. 45.000 kg. Uit berekeningen is gebleken dat de drie daken dat kunnen dragen (uitgezocht door: ingenieursbureau Wassenaar). Voor wat betreft onderhoud van de installatie is binnen de provinciale organisatie de afdeling Facilitaire Zaken verantwoordelijk. De onderhoudskosten zijn minimaal, ook in verband met de garantie. De zonnepanelen kennen een garantieduur van 20 jaar (voor die periode is er een opbrengstgarantie van 10 jaar 90% en daarna 80%). De bijbehorende omvormers hebben twee jaar garantie, maar kennen ook een gemiddelde levensduur van 28,1 jaar. Wij stellen hiervoor € 5.000,beschikbaar aan onderhoudskosten in het jaar 2017. Juridisch Er is een lichte bouwaanvraag ingediend bij de gemeente Groningen om de installatie te mogen plaatsen. Hier verwachten wij half november uitsluitsel over. De verlening van de bouwvergunning is vanzelfsprekend voorwaarde voor plaatsing. De constructie die wij willen hanteren (zie financieel) voor lease/ koop is juridisch en financieel getoetst. De provincie Groningen least het gebouw van het ABP. Het gaat hier om een 'financial lease' en als zodanig mogen wij het dak benutten om zonnepanelen te plaatsen. Volledigheidshalve is het ABP wel op de hoogte gebracht van dit voornemen. Publiciteit Wij stellen voor om in de loop van 2006 de mogelijkheden te onderzoeken om te komen tot een display in de hal van het provinciehuis. Hierop kan de energieopbrengst van zowel de zonnepanelen als de andere energiemaatregelen weergegeven worden voor medewerkers en burgers. Dit heeft naast een publicitaire ook een educatieve functie. Het plaatsen van de panelen willen wij vergezeld laten gaan van het plaatsen van een bord op het dak dat door beklimmers van de Martinitoren gezien kan worden. Dit willen wij ook inzetten voor een publiciteitsmoment, bijvoorbeeld door gratis entree te bieden voor de Martinitoren op de dag van ingebruikname. Financieel Kosten De kosten van de totale installatie bedragen € 200.000,- (excl. BTW, incl. subsidie, incl. het installeren). Er zijn verschillende financiële constructies onderzocht. Uit die constructies zijn de twee onderstaande opties als gunstigste naar voren gekomen. Alternatief 1 De provincie koopt deze installatie voor € 200.000,- excl. BTW. Vervolgens verkopen we de installatie voor hetzelfde bedrag aan Amstellease, waarbij we hem terugleasen voor de periode van 10 jaar (zogenaamde sell-lease back constructie). De BTW van aanschaf en verkoop valt hierbij tegen elkaar weg.
31-2
Amstellease kan als eigenaar van de installatie gebruik maken van de Energie InvesteringsAftrek (EIA) krijgen, een extra financiële aftrekmogelijkheid van de financiële winst voor ondernemers, waarmee de leasekosten voor ons lager worden. Na 10 jaar kunnen wij de installatie voor € 24.000,- terugkopen. Vanaf dat moment is het systeem van ons en zijn daar dus geen lasten meer aan verbonden, terwijl de opbrengsten (uitgespaarde energielasten) blijven. De jaarlasten bedragen € 20.004,- exclusief BTW. De BTW kan gecompenseerd worden via het BTW compensatiefonds. In totaal kost de installatie dan 10*€ 20.004,- + € 24.000,- = € 224.040,-. Deze constructie lijkt wellicht omslachtig. De sell-lease back constructie wordt gebruikt, omdat hierbij de provincie hierbij uiteindelijk eigenaar wordt van het systeem: Amstellease heeft er in principe geen belang bij het systeem te kopen, maar doet dat slechts om het aan ons te kunnen leasen. Een tweede reden dat deze constructie gebruikt wordt, is dat op deze manier de EIA regeling van toepassing is. Wij als provinciale organisatie kunnen daar geen gebruik van maken. Echter, deze constructie wordt door SenterNovem (agentschap van het ministerie van EZ) aangeraden aan overheden om het voordeel toch te kunnen benutten en is dus legaal. De gehele constructie is juridisch houdbaar en eerder toegepast door bijvoorbeeld de gemeente Helmond (zonnepaneel-geluidswal) en Universiteit Utrecht (Warmte Kracht Koppelingsinstallatie). Opbrengsten De opbrengst, en daarmee de terugverdientijd, is lastig in te schatten aangezien deze afhangt van de energieprijzen. Om toch een beeld te kunnen geven hebben we een drietal scenario's uitgewerkt: een minimaal, een gemiddeld en een maximaal scenario. Het minimale scenario gaat uit van een energieprijsstijging van 5%. Vanaf 1990 was er een prijsstijging van gemiddeld 5%, de verwachting is dat de prijzen meer gaan stijgen, maar 5% geeft dus een betrouwbare ondergrens. Het gemiddelde scenario gaat uit van een stijging van 7,5%. Het maximale scenario rekent met 10%. Het is niet ondenkbeeldig dat het middelste scenario uitkomt, het maximale scenario is onwaarschijnlijker, maar niet ondenkbaar (verschil tussen 2004 en 2005 = 27%!). Bij de opbrengsten ontvangen wij voor een periode van 10 jaar een Milieukwaliteit van de EnergieProductie (MEP)-vergoeding (ca. € 3.659,- per jaar) voor het opwekken van duurzame energie. De vergoeding is gerelateerd aan de berekende opbrengst van het systeem, maar kan nog iets stijgen met de inflatie en is voor 10 jaar gegarandeerd. o
Minimaal: Uitgaande van de energieprijzen van 2006 met een stijging ter hoogte van 5% per jaar, bedraagt de opbrengst € 168.438,- over 25 jaar (gemiddeld € 6.738,- per jaar). Het systeem kost ons in dit geval € 60.601,- (€ 224.040,- + € 5.000,- (onderhoud) € 168.438,-).
o
Gemiddeld: Uitgaande van energieprijzen die met 7,5% stijgen bedraagt de opbrengst € 224.382,- over 25 jaar (gemiddeld € 8.975,-). In dit geval zijn de opbrengsten en kosten redelijk in balans. In dit scenario kost het systeem € 4.657,-.
o
Maximaal: In het optimistische scenario levert de installatie ons € 308.280,- op (gemiddeld € 12.331,- per jaar) en als wij daar de kosten aftrekken, blijft er uiteindelijk € 79.240,-'over'.
Alternatief 2 Een alternatief is het zelf aanschaffen en in beheer houden van de installatie. Het is mogelijk dit te financieren tegen een rente van 4%. De afschrijfperiode die gehanteerd wordt is 25 jaar. Dat leidt tot een kostenpost van ca.. € 13.395,51 per jaar. Zoals uit de opbrengsten blijkt die hierboven aangegeven zijn (resp. gemiddeld € 6.738,-, € 8.975,- en € 12.331,- per jaar) kost het systeem ons in alle drie scenario's meer dan het opbrengt (namelijk - € 166.437,-; - € 110.513,- en - € 26.612,-).
31-3
Conclusie Wat hieruit naar voren komt is dat de lease/koop constructie uiteindelijk het aantrekkelijkst is (alternatief 1). De kans dat de installatie zichzelf terug gaat verdienen is zeker aanwezig. De lasten zullen, vanwege het onvoorziene karakter van de aanschaf, ten laste moeten komen van algemene middelen. Wij stellen voor de financiële consequenties van dit voorstel te verwerken in de Voorjaarsnota 2006. Wij zijn van mening dat deze investering goed binnen ons beleid en onze voorbeeldfunctie past en willen u verzoeken in te stemmen met het voorstel. Nogmaals: het voorstel zoals beschreven is slechts van toepassing indien de realisatie van de zonnepanelen in 2005 geschiedt. Groningen, 1 november 2005. Gedeputeerde Staten der provincie Groningen:
J.G.M. Alders
, voorzitter.
H.J. Bolding
, secretaris.
31-4
Nr.
31/2005
Provinciale Staten van Groningen:
Gelezen de voordracht van Gedeputeerde Staten van 1 november 2005, nr. 2005-19.670, FZ;
BESLUITEN:
In te stemmen met: 1. het voorstel om het dak van het St. Jansstraatgebouw te voorzien van PV-panelen; 2. het beschikbaar stellen van een krediet van € 200.000,- excl. BTW voor de aankoop van PVpanelen; 3. het verkopen van de PV-panelen voor € 200.000,- excl. BTW aan Amstellease om het daarna terug te leasen; 4. het opvangen van de financiële gevolgen van dit besluit ten laste van de algemene middelen. Groningen, Provinciale Staten voornoemd:
, voorzitter.
, griffier.
31-5
