2004

EINDRAPPORT KERSTBOMENTEST 2003 / 2004 INHOUDSOPGAVE 1

INLEIDING

3

2

DE TESTEN

4

2.1 UITVOERING 2.2 TESTCONDITIES 2.3 GETESTE BOMEN 2.4 TESTVOLGORDE 3

4 4 4 5

MEETRESULTATEN

6

3.1 BEOOGDE MEETRESULTATEN 3.2 BEOORDELING MEETRESULTATEN

6 6

3.2.1 Meetresultaten per boom 3.2.2 Score per criterium 3.2.3 Score per boomsoort en behandelwijze 3.2.4 Beoordeling uitkomsten per boomsoort in relatie tot de tijd 4

CONCLUSIE

10

4.1 ALGEMEEN 4.2 INVLOED VAN VERLOOP VAN TIJD PER BOOMTYPE 4.3 AANBEVELINGEN 5

6 7 7 8

DISCLAIMER

10 10 12 12

BIJLAGEN A

DRAAIBOEK & VOORWAARDEN

14

B

HOUDEN STOOKOEFENING

17

C

PROEFOPSTELLING

20

D

CERTIFICAAT

21

E

BEOORDELINGSFORMULIER

22

F

MEETGEGEVENS PER BOOM PER CRITERIUM

23

G

MEETGEGEVENS PER BOOM PER CRITERIUM

26

H

SCORES PER CRITERIUM

28

I

SAMENGEVATTE OORDELEN PER BOOM PER CRITERIUM

31

J

KERSTBOOM HERKENNING

33

2

1

INLEIDING

De Regionale Brandweer Achterhoek, één van de fusiepartners bij het totstandkomen van de Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland, heeft onder andere als taak het ondersteunen en adviseren van de preventiemedewerkers van de bij de Regio Achterhoek aangesloten gemeenten voor de fysieke veiligheid van haar burgers. Met betrekking tot brandveiligheid heeft kerstversiering sinds de brand in café De Hemel in Volendam op 1 januari 2001 de nodige aandacht. Bij deze brand is een combinatie van versiering met natuurlijke kersttakken en onvoldoende ontvluchtingsmogelijkheden 14 mensen fataal geworden. De zeer snelle branduitbreiding heeft menigeen verrast. Het feit dat tot op heden niet de gewenste duidelijkheid is geschapen, omtrent de invloed van het type boom, een eventuele kluit, de droogtijd en impregneren op het brandgedrag van natuurlijke kerstversiering (bomen en takken) is de directe aanleiding geweest voor het uitvoeren van een viertal testseries. Op 1, 15 en 29 december 2003 en 12 januari 2004 zijn, in opdracht van en door de Regionale Brandweer Achterhoek, in samenwerking met brandweer Doetinchem deze testen uitgevoerd. Hierbij was het belangrijkste doel een indruk te krijgen van hoe diverse, al dan niet geïmpregneerde, kerstbomen branden, hoe makkelijk deze aangestoken kunnen worden, hoeveel rook deze produceren en of de verstreken periode na kappen en behandeling veel invloed heeft op het door impregneren verkregen brandveiligheidsniveau. Kortom: Hoe brandgevaarlijk is nu eigenlijk een kerstboom? Uiteraard is het voor ons niet mogelijk om de testen conform officieel vastgestelde normvoorschriften uit te voeren. De meetresultaten zijn primair bedoeld om het inzicht in het feitelijke brandgedrag van kerstbomen te vergroten, opdat een realistisch advies kan worden verstrekt.

3

2

DE TESTEN

Gestreefd is naar het verkrijgen van inzicht in het brandgedrag: Ø van brandvertragend behandelde kerstbomen (Blauwspar en Nordmann) zonder kluit Ø van een onbehandelde kerstboom (Fijnspar) zonder kluit Ø van een onbehandelde kerstboom (Fijnspar) met kluit Ø van een behandelde kerstboom (Fijnspar) zonder kluit Ø als functie van de tijd op de door impregneren, of door vochtig houden van de boom, beoogde verbetering van het brandgedrag Bovendien is een inschatting gemaakt van de rookproductie en het ontstekingsrisico (ofwel hoe snel raakt de boom in de brand). 2.1 UITVOERING De testen zijn uitgevoerd volgens het draaiboek dat als bijlage bij dit rapport is gevoegd. Geprobeerd is de testen zo goed mogelijk reproduceerbaar en onder gelijke omstandigheden uit te voeren. Dit geldt voor testruimte, opslagruimte, testopstelling, gebruikte materialen en ontstekingsbron. De testen zijn binnen uitgevoerd in het oefencentrum van brandweer Doetinchem, aan de Broekweg 18 te Doetinchem. Het uitvoeren van de testen is met toestemming van de gemeente Doetinchem uitgevoerd (zie bijlage “houden stookoefening”). Om een realistisch en betrouwbaar beeld te krijgen van het brandgedrag van de bomen zijn de bomen opgeslagen in een opslagplaats waarbinnen een “huiskamerklimaat” heerst. Daarnaast zijn tijdens de test alle omstandigheden gelijk gebleven. De proefopstelling is bij elke test identiek geweest en weergegeven in de bijlage “proefopstelling” bij dit rapport. Daar de testen binnen zijn uitgevoerd zijn weersinvloeden verwaarloosbaar. Per test is onderstaande volgorde aangehouden: Ø

Ø

Ø

Ten eerste is getracht een takje van ± 6-8 mm in doorsnede aan te steken door de brander erbij te houden. De brander was niet vast opgesteld, zodat herhaaldelijk kon worden geprobeerd de beoogde ontsteking tot stand te brengen. De geteste takken zijn even voor de test van de betreffende boom gezaagd. Vervolgens werd de brander gedurende 3 minuten onder de boom geplaatst (alleen niet in het geval van boomnummer 16, omdat deze in zeer korte tijd volledig in brand is geraakt). Tijdens deze test had de brander een vaste en steeds dezelfde opstelling, waarmee een vaste ontstekingsbron zoals een omgevallen kaars of een kortsluitend elektrisch verlichtingsnoer is nagebootst. Tot slot is getracht de boom in de brand te krijgen met de brander los in de hand, waarmee moedwillige brandstichting is beoogd.

De testen zijn gefilmd en zijn op foto vastgelegd. De video opnamen bevatten als controlemiddel een meelopende tijdregistratie (zie bijlage “Cd-rom filmmateriaal kersttesten”. 2.2 TESTCONDITIES De testen zijn uitgevoerd onder de volgende condities: Ø Ø Ø Ø Ø Ø Ø Ø

De De De De De De De De

bomen zijn steeds door middel van dezelfde brander tot ontsteking gebracht. testen hebben steeds binnen plaatsgevonden op dezelfde locatie. testen zijn uitgevoerd met steeds dezelfde proefopstelling. eerste test vindt plaats 3 dagen na omzagen / uit de grond halen van de bomen. tweede test vindt plaats 17 dagen na omzagen / uit de grond halen van de bomen. derde test vindt plaats 31 dagen na omzagen / uit de grond halen van de bomen. vierde en laatste test vindt plaats 45 dagen na omzagen / uit de grond halen van de bomen. eerste test met boom nummer 15 vind plaats 19 dagen na omzagen van de boom.

2.3 GETESTE BOMEN 4

Er zijn in het totaal 16 bomen getest. Dit waren de volgende: 4x Blauwspar** zonder kluit, geïmpregneerd* 4x Nordmann** zonder kluit, geïmpregneerd* 4x Fijnspar** zonder kluit, geïmpregneerd* 2x Fijnspar met kluit 2x Fijnspar zonder kluit, niet geïmpregneerd * **

: : : : :

nr. nr. nr. nr. nr.

9, 10, 11 en 12 5, 6, 7 en 8 1, 2, 3 en 4 13 en 14 15 en 16

geïmpregneerd met impregneermiddel X-mas safe zie bijlage “herkenning bomen”

De bomen zijn gezaagd cq uit de grond gehaald op 28 november 2003. De bomen zonder kluit (met uitzondering van nr 15 en nr 16) zijn op zaterdag 29 november 2003 om 8.00 uur door een professioneel bedrijf geïmpregneerd met het middel X-mas safe1, zodanig dat een certificaat van behandeling af is gegeven (zie bijlage certificaat van behandeling). De 2 bomen met kluit zijn elk in een ruime bak geplaatst en voldoende voorzien van water. De bomen zijn vervolgens tot aan het gebruik bij de testen opgeslagen in een klimaatkamer van de firma Mervo (temperatuur ± 21 oC, luchtvochtigheid 60 %), hierdoor zijn de bomen vergelijkbaar opgesteld zoals bij iemand in een woonkamer of in bijvoorbeeld een kantoor. Alle geteste bomen zijn tussen de 1,6 – en 2,5 meter hoog. 2.4 TESTVOLGORDE De testen zijn volgens het volgende schema uitgevoerd. DATUM BOOM NUMMER ZONDER KLUIT

01 15 17 29 12

december 2003 december 2003 december 2003 december 2003 januari 2004

1–5–9 2 – 6 – 10 15* 3 – 7 – 11 4 – 8 – 12 – 16

MET KLUIT

13

14

* oorspronkelijk was deze test gepland voor de testdag van 15 december 2003

1

Er is bewust gekozen voor dit impregneermiddel omdat dit momenteel het enige middel is waarvan de werking wordt onderbouwd door een TNO rapport. Met deze testen is de kwaliteit van dit middel niet ter discussie gesteld, echter er is getracht een beeld te vormen hoe gevaarlijk kerstbomen zijn, in hoeverre dit erkende middel brandveiligheid waarborgt en wat de gevolgen van het verlopen van de tijd op de door dit middel verkregen brandveiligheid is.

5

3

MEETRESULTATEN

3.1 BEOOGDE MEETRESULTATEN Om een oordeel over de risico’s van het gebruik van kerstbomen in een publieke of huiselijke omgeving te vellen, is er naar gestreefd een antwoord te verkrijgen op de volgende vragen. 1. Hoe snel raakt de boom in brand? Middels tijdsregistratie en individuele beoordeling van de videobeelden door een groep preventie medewerkers op het beoordelingsformulier (zie 3.2). 2. Breidt de brand zich snel uit? De proefboom is ten behoeve van deze parameter achter een rasterwerk geplaatst, waar doorheen gefilmd is (zie foto). 3. Hoeveel rook wordt er geproduceerd? De beoordeling hiervan is gedaan op basis van individuele scores van de videobeelden door een groep preventie medewerkers op het beoordelingsformulier (zie 3.2). 4. Hoeveel tijd kost het voordat alle takken eraf branden? (max. 5 minuten) Dit is gemeten met de cameraklok. 5. Hoe breidt de brand zich uit? Breidt de brand zich eigenlijk alleen naar boven uit of ook naar de zijkanten en gebeurt dit snel of langzaam. Door het plaatsen van een rasterwerk voor de proefboom is de voortgang waarneembaar. 6. Hoe snel plant de brand zich voort op een tak. De tak is op de testdag van de boom verwijderd, vervolgens in een statief geklemd en wordt aangestoken. 3.2 BEOORDELING MEETRESULTATEN Er is bij de beoordeling een beoordelingsformulier (zie bijlage “beoordelingsformulier”) uitgereikt aan alle aanwezigen. Per beoordelingsaspect zijn 7 verschillende niveaus aangegeven, van extreem snel of veel tot extreem langzaam of weinig, waaruit de beoordelaars konden kiezen. Om te komen tot een algemeen oordeel over het brandrisico van een bepaald type kerstboom als functie van de parameters tijd, wel of niet impregneren en wel of geen kluit zijn onderstaande stappen doorlopen. Per stap vindt vervolgens een korte toelichting op de beoordeling en analyse van resultaten plaats. Ø Ø Ø

Meetresultaten per boom per beoordelaar Score per criterium Score per boomsoort en behandelwijze

Vervolgens zijn voornoemde parameters in relatie gebracht met de gegevens zoals deze na stap 2 en 3 beschikbaar zijn. Dit heeft geleid tot een: Ø Beoordeling van de uitkomsten per boomsoort in relatie tot de tijd Ø Oordeel over de invloed van het impregneren op de meetresultaten, in relatie tot het verstrijken van de tijd. Ø Oordeel over de invloed op de meetresultaten van een goed vochtig gehouden kluit, in relatie tot het verstrijken van de tijd. Ø Eindconclusie 3.2.1 Meetresultaten per boom Ten minste 8 beoordelaars hebben alle geteste bomen individueel beoordeeld op het ontstekingsgemak, de brandvoortplanting en de rookproductie. Daartoe zijn de testopnamen op een scherm geprojecteerd, waarbij iedere beoordelaar een oordeel heeft gegeven per boom en beoordelingsaspect (zie voor een overzicht de bijlage ‘meetresultaten per boom per beoordelaar’). Vooraf is eenieder uitgelegd wat de bedoeling is van deze testen en hoe deze waarde tot stand zou moeten komen.

6

Enkele van de beoordelaars zijn één of meer keren aanwezig geweest bij de uitvoering van de testen en hebben op deze wijze voor zichzelf een referentiekader gevormd. Met de individuele beoordeling door mensen die deels wel en deels niet bij de testen aanwezig zijn geweest, afgezet tegen de spreiding van de individuele oordelen is een kwalitatief betrouwbaar meetresultaat bereikt. Van specifieke beoordeling van de meetgegevens per boom en testdag om een antwoord te formuleren op de vragen 4, 5 en 6 is tijdens de voorbereidingen besloten af te zien. Dit vanwege het zeer algemene of afwijkende beeld. Een beknopte toelichting en het algemene beeld per onderzoeksvraag zijn hieronder beknopt weergegeven. 4. Hoeveel tijd kost het voordat alle takken eraf branden? (max. 5 minuten) Dit gebeurde slechts bij een enkele boom. Het opstellen van afzonderlijke gegevens bleek geen meerwaarde voor het gevoel van brandgevaar van kerstbomen op te leveren. 5. Hoe breidt de brand zich uit? Zoals mag worden verwacht is de uitbreiding van een eenmaal brandende kerstboom hoofdzakelijk verticaal. Slechts een enkele boom breidt ook redelijk snel in horizontale richting uit, maar pas dan als de brand zich over de gehele hoogte van de boom heeft ontwikkeld. 6. Hoe snel plant de brand zich voort op een tak De resultaten zijn zeer vergelijkbaar met de resultaten uit de tabel branduitbreiding. Hierdoor is het separaat behandelen en analyseren van dit aspect achterwege gelaten. Bij 1e beoordeling is de spreiding van de individuele waarnemingen soms onverklaarbaar groot gebleken. Reden om voor deze bomen een 2e beoordeling op één of meer criteria uit te voeren. Daarbij is de groep beoordelaars eerst een referentiekader geboden door een op dat criterium eenduidig geclassificeerde boom te tonen voordat opnieuw een individueel oordeel is gevraagd. De specifieke bomen en criteria die het betreft zijn opgenomen in de bijlage ‘meetresultaten per boom per beoordelaar’. 3.2.2 Score per criterium Door samenvatting en delen van de diverse scores per boom en criterium ontstaat een gemiddelde waarde van deze punten. De verzamelde scores per boom per criterium per test zijn opgenomen in de bijlage ‘score per criterium’. 3.2.3 Score per boomsoort en behandelwijze Na het beoordelen van de ruwe waarnemingen en hieruit herleiden van een gemiddelde score per individueel geteste boom, zijn vervolgens de scores per boomsoort en behandelwijze bepaald. Daarbij is gekeken naar de gemiddelden per criterium voor alle testen van die boomsoort. De grote verschillen tussen de resultaten van de eerste drie testdagen (tot ongeveer 1 maand na kappen en eventuele behandeling) en de laatste testdag (45 dagen na kappen / uitgraven) is reden geweest zowel het beeld voor de 1e maand na kappen als het beeld na 45 dagen weer te geven. Daarbij is een hoge score gunstig voor het gedrag van de boom in relatie tot het brandrisico. Het totale overzicht is opgenomen in de bijlage ‘samengevatte oordelen per boom per criterium’. De verklaring en het beeld per vraag zijn hierna beknopt weergegeven.

7

Samengevatte oordelen per boom

on br tst an ek du ing itb sg re em idi ng ak

ro ok pr od uc tie

(tot 1 maand na kappen)

0

1

2

3

4

5

6

7

8

brandgevaar Fijnspar geïmpregneerd, geen kluit

Fijnspar niet geïmpregneerd, met kluit

Fijnspar niet geïmpregneerd, geen kluit

Nordmann niet geïmpregneerd, geen kluit

Blauwspar geïmpregneerd, geen kluit


on br tst an ek du ing itb sg re em idi ak ng

ro ok pr od uc tie

(beoordeling resultaten na 45 dagen)

0

1

2

3

4

5

6

7






Uit bovenstaande grafieken blijkt dat waar gedurende de eerste maand iedere boomsoort ten minste een voldoende (cijfer 4) scoort op ontstekingsgemak, na 45 dagen 3 van de 5 testconfiguraties een opvallend sterke terugloop in de weerstand tegen ontsteking laten zien. 3.2.4 Beoordeling uitkomsten per boomsoort in relatie tot de tijd Om een vergelijking tussen de diverse criteria en daarmee een algemeen oordeel per boomsoort en wijze van behandeling als functie van de tijd mogelijk te maken, is een onderlinge weging van de diverse criteria noodzakelijk. Daarbij is het ontstekingsgemak het grootste gevaar van een kerstboom. Immers een boom die niet aan te steken is, zal ook qua rookproductie en branduitbreiding geen gevaar vormen. Om die reden zijn de beoordelingen betreffende het ontstekingsgemak dubbel gewogen. In de tabel “brandgevaar”, waarin het algehele brandrisico van de geteste boomsoorten is samengevat, zijn de uitkomsten voor branduitbreiding en rookproductie beide enkelvoudig opgeteld bij een verdubbelde waarde voor het ontstekingsgemak (1:1:2). Het totaal is vervolgens door 4 gedeeld om een ‘eindcijfer’ te bepalen. Het resultaat is samengevat in onderstaande tabel. Daarbij zijn de cijfermatige uitkomsten vertaald in een oordeel op de schaal 1 onaanvaardbaar risico; 2 zeer groot risico; 3 groot risico; 4 matig risico; 5 gering risico; 6 zeer gering risico en 7 minimaal risico op brand via de kerstboom. 8

Brandgevaar per boomsoort Boomsoort Brandrisico gedurende 1e maand Blauwspar geïmpregneerd, 5,3 Gering geen kluit Nordmann geïmpregneerd, 6,6 Zeer gering – geen kluit minimaal Fijnspar geïmpregneerd, 5,6 Gering – zeer gering geen kluit Fijnspar niet 5,1 Gering geïmpregneerd, met kluit Fijnspar niet 3,8 Matig geïmpregneerd, geen kluit

Brandrisico na 45 dagen 3,0 Groot 3,4 Matig – groot 5,8 Zeer gering 4,9 Gering 2,6 Groot

9

4

CONCLUSIE

4.1 ALGEMEEN Allereerst dient vermeld te worden dat de bomen die getest zijn, de uitvoerende personeelsleden tijdens de eerste 3 testdagen positief hebben verrast qua ontstekingsgemak en brandvoortplanting. Alle bomen – uitgezonderd de onbehandelde fijnspar zonder kluit- waren de eerste 3 testdagen nauwelijks aan te steken en eenmaal brandende bomen gingen over het algemeen snel weer uit (<15 seconden.) Tijdens deze eerste testdagen (tot circa 1 maand na het uitgraven cq omzagen) is het brandrisico van geïmpregneerde bomen als matig tot zeer gering te beoordelen. De tijd heeft echter wel degelijk invloed op de kunstmatig verkregen brandveiligheid, zoals tijdens de laatste testdag duidelijk is gebleken. Op deze testdag was boomnummer 14 (de fijnspar met kluit) een van de moeilijkst te ontsteken en brandende boom. Dit bevestigde het reeds gevoerde beleid in de Regio Achterhoek om deze bomen (onder voorwaarden) te accepteren in voor publiek toegankelijke ruimten. Verder viel boomnummer 8 (geïmpregneerde Nordmann) tegen door flink in de brand te geraken terwijl deze boom bekend staat om zijn beperkte brandrisico. De testen zijn uitgevoerd in een niet verwarmde en relatief grote ruimte (± 2700 m3), waardoor de geproduceerde rook niet direct de hele ruimte vulde. Ook kon de geproduceerde warmte zich voldoende verspreiden door het gebouw waardoor geen waarneembare temperatuurstijging in de testruimte plaatsvond. Het is aannemelijk dat eenzelfde opstelling in een kleinere ruimte, zoals een woonkamer of een klein kantoor, veel grotere gevolgen zou kunnen hebben. De productie van rook van de geteste bomen varieert tussen zeer veel en zeer weinig. Wat opvalt is dat er qua rookproductie geen duidelijk verschil is te zien tussen de niet – en de wel brandwerend behandelde bomen2. Waar de rookproductie in de testruimte niet tot beperkingen in het zicht en dus de vluchtmogelijkheden heeft geleid, kan bij een brandende boom in een relatief kleine ruimte een geheel andere situatie ontstaan. De rookproductie is in de regel zeker niet verwaarloosbaar. Daarbij is de rookproductie direct gerelateerd aan de hoeveelheid verbrand of geschroeid materiaal. Ontsteken Ø Impregneren lijkt extra bescherming te bieden bij bomen zonder kluit. Ø De houdbaarheid van een boom (zonder kluit) beperkt zich tot circa één maand. Ø Een goed natgehouden kluit lijkt het ontstekingsrisico langer te beperken dan impregneren. Branduitbreiding Ø In aansluiting op het ontstekingsgemak van de diverse bomen in de tijd, is na circa een maand een duidelijk toename in snelheid van branduitbreiding waarneembaar. Ø Bij een goed natgehouden kluit lijkt branduitbreiding langer relatief langzaam te verlopen. Ø Impregneren heeft ogenschijnlijk het langste effect bij de fijnspar. Rookproductie Ø De invloed van impregneren op de rookproductie is niet eenduidig te beoordelen Ø Alle bomen produceren rook, ongeacht ontstekingsgemak en brandsnelheid 4.2 INVLOED VAN VERLOOP VAN TIJD PER BOOMTYPE Blauwspar zonder kluit, geïmpregneerd (nummer 9, 10, 11 & 12) Ontsteking Branduitbreiding Rookproductie

Moeilijk tot zeer moeilijk gedurende circa 1 maand na kappen en impregneren Na 45 dagen makkelijk te ontsteken Langzaam tot zeer langzaam gedurende circa 1 maand na kappen en impregneren Na 45 dagen snelle branduitbreiding Het oordeel wisselt tussen en weinig en veel. Overall is redelijk wat rook het beeld

Indien deze boom langdurig (>1 maand) staat opgesteld opgesteld in een ruimte van beperkte omvang, kan deze een aanzienlijk risico vormen voor eventueel aanwezigen.

2

Hieronder is tevens de boom met kluit geschaard

10

Nordmann zonder kluit, geïmpregneerd (nummer 5, 6, 7 & 8) Ontsteking Branduitbreiding Rookproductie

Extreem moeilijk gedurende circa 1 maand na kappen Bij test na 45 dagen makkelijk te ontsteken Extreem langzaam gedurende circa 1 maand na kappen en impregneren Na 45 dagen snelle branduitbreiding Loopt op van zeer weinig (testdag 1 en 2) tot veel (testdag 4). Verslechterd naarmate de tijd verstrijkt

Tijdens de laatste test bleek deze boom zo droog en het impregneermiddel zo weinig effect meer te hebben dat de boom makkelijk te ontsteken was en dat hij kortstondig maar snel en volop brandde. Indien deze boom langdurig (> 1 maand) staat opgesteld in een ruimte van beperkte omvang, kan deze een aanzienlijk risico vormen voor eventueel aanwezigen. Fijnspar zonder kluit, geïmpregneerd (nummer 1, 2, 3, & 4) Ontsteking Branduitbreiding Rookproductie

Over de diverse testdagen is het beeld een moeilijk te ontsteken boom met niet lineaire oordelen in het tijdsverloop Overwegend zeer langzame branduitbreiding, op testdag 3 als langzaam beoordeeld Een per testdag wisselend oordeel zonder lineair verband in de tijd tussen zeer weinig (testdag 2) en veel (testdag 3). Overall een gemiddeld rook producerende variant.

Deze bomen zijn vooraf, mede op basis van de beschikbare literatuur3, beschouwd als de meest risicovolle bomen. Deze bomen zijn tijdens de testen echter, zelfs na het verlopen van de periode tussen de eerste en de laatste test, moeilijk brandbaar gebleken. Fijnspar met kluit (nummer 13 & 14) Ontsteking Branduitbreiding Rookproductie

Moeilijk tot zeer moeilijk te ontsteken. Hier is geen duidelijke verslechtering na 45 dagen waargenomen Langzame branduitbreiding ongeacht de testdag (2 en 4) Weinig tot redelijk (gemiddeld beeld). Slechts beperkte toename volgens de beoordeling

Tijdens de testen is geconstateerd dat er veel gloeiende naalden op de grond vallen. Dit kan resulteren in secundaire branden. Fijnspar zonder kluit niet geïmpregneerd (nummer 15 & 16) Ontsteking Branduitbreiding Rookproductie

Bij de 2e testdag makkelijk te ontsteken; Bij test na 45 dagen extreem makkelijk te ontsteken Bij de 2e testdag redelijk (gemiddelde) branduitbreiding; Bij test na 45 dagen was branduitbreiding extreem snel Veel bij de 2e testdag; bij testdag 4 geen reële beoordeling mogelijk

Er kwam bovendien behoorlijk wat vliegvuur vrij dat secundaire branden kan veroorzaken. Verder viel op dat de extreem snel brandende boom minder rookt dan de redelijk snel brandende. (Een mogelijke oorzaak hiervoor is het ontbreken van naalden aan de boom). Deze boom is onaanvaardbaar risicovol.

3

TNO test rapport 2002-CVB-R06344/November 2002

11

4.3 AANBEVELINGEN 1. Aanvullend onderzoek is gewenst naar de “houdbaarheid” van het impregneermiddel op een product als een kerstboom. Ogenschijnlijk heeft het middel het meeste effect op de fijnspar, om antwoord te krijgen op de vraag op welke boomsoort het impregneermiddel het meeste en het langste effect heeft, is aanvullend onderzoek gewenst. 2. Voor het bepalen van de “houdbaarheid” van bomen met kluit is langer lopend onderzoek gewenst. 3. Aanvullend onderzoek naar diverse boomsoorten met kluit is gewenst. 4. Langer lopend onderzoek met diverse boomsoorten betreffende het brandrisico is gewenst. De testen zijn direct na het kappen gestart en de bomen zijn onder huiskamerklimaat opgeslagen. Reëel is te veronderstellen dat de bomen alvorens deze in dit huiskamerklimaat komen te staan eerst een tijd buiten staan (tuinder, handelaar, e.d.). 5. Om een betrouwbaar beeld van het risico van kersttakken te verkrijgen zijn testen met langer van de boom verwijderde – al dan niet behandelde – takken noodzakelijk.

5

DISCLAIMER

De in dit rapport beschreven testen en gegevens heeft de Sector Veiligheid van de Veiligheidsregio Noord en Oost Gelderland district Achterhoek bijeengebracht voor gebruik binnen de eigen organisatie. Het rapport is voor iedere brandweer in Nederland beschikbaar zonder dat er rechten aan kunnen worden ontleend.

12

Bijlagen

13

A

Draaiboek & voorwaarden

DOEL VAN DE TESTEN Ø Ø Ø Ø

Verkrijgen van inzicht in het brandgedrag van niet behandelde fijnspar zonder kluit. Verkrijgen van inzicht in het brandgedrag van brandvertragend behandelde kerstbomen zonder kluit. Verkrijgen van inzicht in het brandgedrag van onbehandelde kerstbomen met kluit. Verkrijgen van inzicht in het gevolg van het verlopen van tijd op de door impregneren, of door vochtig houden van de boom, verkregen brandveiligheid.

TESTLOCATIE Ø

Oefencentrum brandweer Doetinchem, Broekweg 18, buiten / binnen (inschatting veiligheidsfunctionaris).

VOORWAARDEN De bomen Ø Bomen worden gezaagd cq uit de grond gehaald op 28 november 2003. Ø Alle echte bomen zonder kluit worden, op zaterdag 29 november 2003 om 8.00 uur, geïmpregneerd met X-mas safe. en wel zodanig dat een certificaat van behandeling af wordt gegeven. (Een en ander is telefonisch afgesproken tussen Mark Oost en Peter Heuberg van Gergotal) Ø De bomen met kluit worden elk in een ruime bak geplaatst en minimaal 3x per week bevochtigd.(in overleg met M&L) Ø De bomen worden, na impregneren en in overleg met de afdeling M&L, opgeslagen in de uitrukhal van Brandweer Doetinchem (temperatuur is hier ±18 0C en redelijk constant.) Ter voorkoming van beschadiging borden ophangen met opdruk “niet aankomen i.v.m. test”. De testen Testen vinden alleen plaats tussen 10.00 uur en 12.00 uur, op de in dit draaiboek genoemde data. Ø Testen alleen uitvoeren als aan de, onder de kop “VEILIGHEID” genoemde, voorwaarden wordt voldaan. Ø Testen alleen uitvoeren als het niet regent. Ø Testen alleen uitvoeren als er gefilmd wordt. Ø Tijdens het testen dient er in beeld duidelijk een klok mee te lopen. Ø De testlocatie dient zoveel mogelijk windvrij te zijn. (windschermen) Ø Alle bomen worden elke keer aangestoken met behulp van dezelfde gasbrander (campinggasbrander), elke keer op dezelfde manier, namelijk van onderuit omhoog tegen de laagste aanwezige takken. Ø Testen worden conform de daaraan gestelde regels in de stookvergunning van burgemeester en wethouders van Doetinchem uitgevoerd. (info Nico Wieringa)

Ø

VEILIGHEID Ø Ø

Tijdens de testen is de AS 718 aanwezig met 1 straal LD afgelegd en gebruiksgereed. Tijdens de testen zijn twee brandwachten in volledige uitrukkleding aanwezig ter voorkoming - cq bestrijding van een ongewenste uitbreiding van de brand.

14

HERKENNING BOMEN De aangeschafte bomen zijn als volgt gelabeld 4x Fijnspar zonder kluit, geïmpregneerd 4x Nordmann zonder kluit, geïmpregneerd 4x Blauwspar zonder kluit, geïmpregneerd 2x Fijnspar met kluit 2x Fijnspar zonder kluit, niet geïmpregneerd

: : : : :

nr. nr. nr. nr. nr.

1, 2, 3 en 4 5, 6, 7 en 8 9, 10, 11 en 12 13 en 14 15 en 16

TESTVOLGORDE De testen worden volgens het volgende schema uitgevoerd. DATUM BOOM NUMMER 01 15 29 12

december 2003 december 2003 december 2003 januari 2004

ZONDER KLUIT

MET KLUIT

1 – 5 – 9- 15 2 – 6 – 10 3 – 7 – 11 4 – 8 – 12 - 16

13

14

MEETRESULTATEN De volgende zaken dienen tijdens de testen “geregistreerd” te worden. Ø Hoe snel raakt de boom in brand?(in seconden) Dit kan gemeten worden met een stopwatch / cameraklok Ø Breidt de brand zich snel uit? Dit kan gemeten worden met een stopwatch / cameraklok. de brandende boom voor een rasterwerk* plaatsen Ø Hoeveel tijd kost het voordat alle takken eraf branden? (max. 5 minuten) Dit kan gemeten worden met een stopwatch Ø Hoe breidt de brand zich uit? Breidt de brand zich eigenlijk alleen naar boven uit of ook naar de zijkanten en gebeurd dit snel of langzaam. Door het plaatsen van een rasterwerk juist achter de brandende boom is de voortgang waarneembaar. Ø Hoeveel rook wordt er geproduceerd? Dit is meetbaar door door de rook heen naar een lamp te kijken die staat opgesteld op de daarvoor aanwezige standaard. Dit dient elke keer door dezelfde persoon, gedaan te worden en op basis van schatting. Hierdoor zal een zo klein mogelijke marge in de “beleving” overblijven. Een eenheid zal bepaald moeten worden. Ø Hoe snel plant de brand zich voort op een tak Tak in statief klemmen en aansteken met stopwatch / cameraklok is dit meetbaar. Uiteraard is niet mogelijk om de testen conform een norm te doen. De meetresultaten zullen vooral een gevoel voor de preventist op moeten leveren. * zie bijlage BENODIGDHEDEN Ø Ø Ø Ø Ø Ø Ø Ø Ø Ø Ø

AS 718, Bakwagen 585 4 Borden met opdruk “NIET AANKOMEN I.V.M. TEST” Voetstuk voor het opstellen van de testbomen.(maken bij Roelof) Raster Bevestigingsmiddel lamp en bevestigingsmiddel tak Windschermen 2 speciekuipen (1 x Ben de Blok, 1 x Mark Oost) Gas brander + reserve gasbussen Filmcamera Klok Naambordjes kerstbomen 15

CONTACTEN Ø Brandweer, afdeling Preventie Jurriaan Steenaert Als afdelingshoofd eindverantwoordelijk Ø Brandweer, afdeling Preventie Mark Oost Uitvoering / Leiding Ø Brandweer, afdeling M&L Ben de Blok Uitvoering, chauffeur Bakwagen en / of 718, Pompbediener 718 Ø Brandweer, afdeling Preventie Mario van der Maas Uitvoering / Leiding / Cameraman Ø Brandweer, afdeling Preventie Dennis Hermsen Uitvoering, chauffeur Bakwagen en / of 718, Pompbediener 718 Ø Brandweer, afdeling Preventie Hans Schoolderman Uitvoering, veiligheidsfunctionaris Ø Brandweer, afdeling Repressie Toon Terhaerdt Coördinator Repressieve dienst brandweer Doetinchem Ø Gergotal, Peter Heuberg Ettenseweg 20/f Ulft Ø Tuinder /boomkweker Oosterbaan Leverancier testbomen Harterinkdijk 16 a, Sinderen Ø Gemeente Doetinchem Nico Wieringa Afdeling Milieu, aanvrager stookvergunning

AANWEZIGHEID TIJDENS TESTEN Datum Ma 1 dec

Naam Mario van der Maas Hans Schoolderman Arthur Nijenhuis Dick v IJzendoorn Dennis Hermsen

functie Testleider / Cameraman Veiligheidsfunctionaris Chauffeur pompbediener 718 Brandwacht Chauffeur 585 / Brandwacht

Ma 15 dec

Mark Oost Mario van der Maas Hans Schoolderman André Siebeling Dick van Ijzendoorn Dennis Hermsen

Testleider Camera Veiligheidsfunctionaris Chauffeur pompbediener 718 Brandwacht Chauffeur 585 / Brandwacht

Ma 29 dec

Mark Oost Mario van der Maas Hans Schoolderman Ronny Veugelink Mike van der Broek Ronald Dieker

Testleider Cameraman Veiligheidsfunctionaris Chauffeur pompbediener 718 Brandwacht Chauffeur 585 / Brandwacht

Ma 12 jan

Mark Oost Mario van der Maas Hans Schoolderman Ronny Veugelink Gert Jan Lankwarden Dennis Hermsen

Testleider Cameraman Veiligheidsfunctionaris Chauffeur pompbediener 718 Brandwacht Chauffeur 585 / Brandwacht

16

B

Houden stookoefening

17

18

19

C

Proefopstelling

Nummer Nummer Nummer Nummer

1 2 3 4

: : : :

Opstellen voor testen takken Raamwerk ter bepaling voortplantingssnelheid Plaats camera Plaats kerstbomen

De afmetingen van het gebouw waarin de testen zijn uitgevoerd zijn ca. 15 x 30 x 6 meter. (Diepte x Breedte x Hoogte)

2

1

4

3 3 mtr 2mtr 3 mtr

TS 718

20

D

Certificaat

21

fijnspar, zonder kluit geïmpregneerd Nordmann, zonder kluit geïmpregneerd Blauwspar, zonder kluit geïmpregneerd Fijnspar, met kluit Fijnspar, zonder kluit, niet geïmpregneerd fijnspar, zonder kluit geïmpregneerd Nordmann, zonder kluit geïmpregneerd Blauwspar, zonder kluit geïmpregneerd fijnspar, zonder kluit geïmpregneerd Nordmann, zonder kluit geïmpregneerd Blauwspar, zonder kluit geïmpregneerd fijnspar, zonder kluit geïmpregneerd Nordmann, zonder kluit geïmpregneerd Blauwspar, zonder kluit geïmpregneerd Fijnspar, met kluit Fijnspar, zonder kluit, niet geïmpregneerd

BRANDUITBREIDING fijnspar, zonder kluit geïmpregneerd

1

Nordmann, zonder kluit geïmpregneerd

5

Blauwspar, zonder kluit geïmpregneerd

13

Fijnspar, zonder kluit, niet geïmpregneerd

15

extreem weinig

zeer weinig

weinig

redelijk

veel

2


6


10

fijnspar, zonder kluit geïmpregneerd

zeer veel

9

Fijnspar, met kluit fijnspar, zonder kluit geïmpregneerd

extreem veel

1 5 9 13 15 2 6 10 3 7 11 4 8 12 14 16

extreem snel zeer snel snel redelijk weinig zeer weinig extreem weinig

ROOKPRODUCTIE

Boomnummer

Naam:

Boomnummer

19 februari 2004

3


7


11


4


8


12

Fijnspar, met kluit Fijnspar, zonder kluit, niet geïmpregneerd

14 16

ONTSTEKINGSGEMAK fijnspar, zonder kluit geïmpregneerd Nordmann, zonder kluit geïmpregneerd Blauwspar, zonder kluit geïmpregneerd Fijnspar, met kluit Fijnspar, zonder kluit, niet geïmpregneerd fijnspar, zonder kluit geïmpregneerd

1 5 9 13 15 2


6


10


3


7


11


4


8


12

Fijnspar, met kluit Fijnspar, zonder kluit, niet geïmpregneerd

14 16

22

F

Meetgegevens per boom per criterium

Voor alle onderstaande tabellen geld: Ø Ø Ø Ø Ø

!!!… !!!..* x… -algemeen

: : : : :

Gemiddelde bevinding (aantal ! geeft aantal stemmers aan) Nieuw ontstane gemiddelde na tweede keer beoordelen. Aangegeven bevindingen, niet gemiddeld. (aantal x geeft aantal stemmers aan) Geen stemmers De tabellen zijn door minimaal 8 personen individueel ingevuld.

Door medewerkers preventie beoordeeld aan de hand van filmmateriaal en/of daadwerkelijke aanwezigheid tijdens de proefnemingen. Geteste bomen Blauwspar** Nordmann** Fijnspar** Fijnspar Fijnspar

zonder kluit, geïmpregneerd* zonder kluit, geïmpregneerd* zonder kluit, geïmpregneerd* met kluit zonder kluit, niet geïmpregneerd

: : : : :

nr. nr. nr. nr. nr.

9, 10, 11 en 12 5, 6, 7 en 8 1, 2, 3 en 4 13 en 14 15 en 16

1 5 9 2 6 10 13 15 3 7 11 4 8 12 14 16

---------------x

x -x -x x -x x ------x

xxx -xx --!!!!! x !!!!! !!!!!! x xx -xx !!!!!! x --

! x x xx -xx x xx xxx -xx x !!!!! xxxx !!!! !!!

-xx !!!! x xx x !!!!!! x -xxx !!!! !!!!!! xx -!!!! xxxxx

xxx !!!! x !!!! !!! -xx x -!! x x x -x --

-xx -xx xxx ----xx -x -----

1 6 16

----

!!!! ---

----

--x

--!!

-!! x

-!! --

Veel

Extreem weinig

Nadere beoordeling

Zeer weinig

12 januari 2004

Weinig

17 december 2003 29 december 2003

redelijk

15 december 2003

Zeer veel

1 december 2003

Extreem veel

datum

Nummer Boom

Meetresultaten betreffende rookproductie

23


12 januari 2004

-------------xx -xxx

-------xx xx ---!!!!! !!!!! xx x

-----xxx xxx !!!* x ---xxx xx x --

weinig

redelijk

snel

Zeer snel

---------------!!!!!

---x -!!* !!!! !!!* !!!!* -xxxx xx x -!!* --

Extreem weinig

15 december 2003

1 5 9 2 6 10 13 15 3 7 11 4 8 12 14 16

Zeer weinig

1 december 2003

Extreem snel

datum

Nummer Boom

Meetresultaten betreffende branduitbreiding

!!!!! xxx !!!! xxx xxx xx xx x xx xxxx !!!! !!!! --x --

xxx !!!!! !!!! !!!! !!!!! x ---!!!!! x xxx --xx --

24

--

--

--

--

5

--

--

--

--

9

--

--

--

--

X x --

2

--

--

--

--

6

--

--

--

--

X x --

10

--

--

13

--

--

X x --

17 december 2003

15

--

29 december 2003

3

--

Xx xx --

7

--

!!* !! Xx xx --

--

Xxxx xxxx Xx xx Xxxx xxxx !* ! --

!* ! !!!!! !!!!! X x Xxxxx xxxxx --

11

--

--

--

--

4

--

--

--

--

8

--

12

Xx xx --

Xx xx X x --

!!!!!! !!!!!! !!!!!! !!!!!! --

X x --

16

Xxxx xxxx

!!!! !!!!

X x

3

--

x

!!

15 december 2003

12 januari 2004

14

Nader beoordeling

Xxx xxx !!!!!! !!!!!! Xxx xxx !!!! !!!! !!!! !!!! X x --

--

Xxx xxx Xx xx --

X x Xxxx xxxx !!!!!! !!!!!! !!!!! !!!!! --

--

--

--

Xxx xxx --

X x --

!!!!! !!!!! --

---

x

--

--

--

moeilijk

!!!! !!!! X x !!!!! !!!!! Xxx xxx !!!! !!!! Xx xx X x --

redelijk

Extreem moeilijk

--

Zeer moeilijk

Extreem snel

1

1 december 2003

snel

Nummer Boom

datum

Zeer snel

Meetresultaten betreffende ontstekingsgemak

--

!!!!! !!!!! -Xx xx --

Onverklaarbare spreiding in de 1e beoordeling en resultaten 2e beoordeling Bij 1e beoordeling is de spreiding van de individuele waarneming soms onverklaarbaar groot gebleken. Reden om voor deze bomen een 2e beoordeling op één of meer criteria uit te voeren. Daarbij is de groep beoordelaars eerst een referentiekader geboden door een eenduidig geclassificeerde boom op dat criterium te tonen voordat opnieuw een individueel oordeel is gevraagd. De specifieke bomen en criteria die het betreft zijn opgenomen in de bijlage ‘meetresultaten per boom per beoordelaar’. Deze resultaten zijn de verzamelde meningen van 5 andere beoordelaars die ook niet zijn beïnvloed door enige vorm van voorbespreking of overleg, anders dan het uitleggen van wat er van de beoordelaars wordt verwacht. De testen die een tweede keer zijn aanschouwd en beoordeeld betrof de volgende bomen: 1. Boom 1 (afwijkende beoordeling betreffende rookproductie) 2. Boom 6 (afwijkende beoordeling betreffende rookproductie) 3. Boom 16 (afwijkende beoordeling betreffende rookproductie) 4. Boom 3 (afwijkende beoordeling betreffende ontstekingsgemak) 25

G

Meetgegevens per boom per criterium

Voor alle onderstaande tabellen geld: Ø Ø Ø Ø Ø

!!!… !!!..* x… -algemeen

: : : : :

Gemiddelde bevinding (aantal ! geeft aantal stemmers aan) Nieuw ontstane gemiddelde na tweede keer beoordelen. Aangegeven bevindingen, niet gemiddeld. (aantal x geeft aantal stemmers aan) Geen stemmers De tabellen zijn door minimaal 8 personen individueel ingevuld.

Door medewerkers preventie beoordeeld aan de hand van filmmateriaal en/of daadwerkelijke aanwezigheid tijdens de proefnemingen. Geteste bomen Blauwspar** Nordmann** Fijnspar** Fijnspar Fijnspar

zonder kluit, geïmpregneerd* zonder kluit, geïmpregneerd* zonder kluit, geïmpregneerd* met kluit zonder kluit, niet geïmpregneerd

: : : : :

nr. nr. nr. nr. nr.

9, 10, 11 en 12 5, 6, 7 en 8 1, 2, 3 en 4 13 en 14 15 en 16

1 5 9 2 6 10 13 15 3 7 11 4 8 12 14 16

---------------x

x -x -x x -x x ------x

xxx -xx --!!!!! x !!!!! !!!!!! x xx -xx !!!!!! x --

! x x xx -xx x xx xxx -xx x !!!!! xxxx !!!! !!!

-xx !!!! x xx x !!!!!! x -xxx !!!! !!!!!! xx -!!!! xxxxx

xxx !!!! x !!!! !!! -xx x -!! x x x -x --

-xx -xx xxx ----xx -x -----

1 6 16

----

!!!! ---

----

--x

--!!

-!! x

-!! --

Veel

Extreem weinig

Nadere beoordeling

Zeer weinig

12 januari 2004

Weinig


redelijk

15 december 2003

Zeer veel

1 december 2003

Extreem veel

datum

Nummer Boom

Meetresultaten betreffende rookproductie

26


12 januari 2004

-------------xx -xxx

-------xx xx ---!!!!! !!!!! xx x

-----xxx xxx !!!* x ---xxx xx x --

weinig

redelijk

snel

Zeer snel

---------------!!!!!

---x -!!* !!!! !!!* !!!!* -xxxx xx x -!!* --

Extreem weinig

15 december 2003

1 5 9 2 6 10 13 15 3 7 11 4 8 12 14 16

Zeer weinig

1 december 2003

Extreem snel

datum

Nummer Boom

Meetresultaten betreffende branduitbreiding

!!!!! xxx !!!! xxx xxx xx xx x xx xxxx !!!! !!!! --x --

xxx !!!!! !!!! !!!! !!!!! x ---!!!!! x xxx --xx --

27

H

Scores per criterium

In onderstaande tabellen is per beoordelingscriterium en per test weergeven wat het aantal beoordelaars is geweest dat voor een bepaald niveau binnen de beoordelingsschaal heeft gekozen. De gearceerde cellen vormen het gewogen gemiddelde van die test voor het beoordeelde criterium. Meetresultaten betreffende ontstekingsgemak BLAUWSPAR ZONDER KLUIT GEÏMPREGNEERD testdag 1 testdag 2 testdag 3 testdag 4 NORDMAN NIET GEÏMPREGNEERD testdag testdag testdag testdag

1 2 3 4

zeer extreem extreem zeer makkelijk makkelijk makkelijk redelijk moeilijk moeilijk moeilijk 0 0 0 0 0 5 3 0 0 1 4 0 2 1 0 0 0 0 3 6 0 2 1 6 0 0 0 0

extreem zeer zeer extreem makkelijk makkelijk makkelijk redelijk moeilijk moeilijk moeilijk 0 0 0 0 1 1 6 0 0 0 0 0 4 4 0 0 0 0 0 4 5 0 2 6 1 0 0 0

FIJNSPAR ZONDER KLUIT extreem zeer zeer extreem ONGEÏMPREGNEERD makkelijk makkelijk makkelijk redelijk moeilijk moeilijk moeilijk testdag 2 0 0 2 3 3 1 0 testdag 4 5 3 1 0 0 0 0 FIJNSPAR MET KLUIT extreem zeer zeer extreem ONGEÏMPREGNEERD makkelijk makkelijk makkelijk redelijk moeilijk moeilijk moeilijk testdag 2 0 0 0 2 5 1 0 testdag 4 0 0 0 3 1 5 0 FIJNSPAR ZONDER KLUIT GEÏMPREGNEERD testdag 1 testdag 2 testdag 3 Nadere beoordeling testdag 4

extreem zeer zeer extreem makkelijk makkelijk makkelijk redelijk moeilijk moeilijk moeilijk 0 0 0 0 0 4 3 0 0 0 0 1 3 4 0 2 0 1 5 1 0 0 1 2 1 0 0 0 0 0 0 0 2 5 2

28

Meetresultaten betreffende branduitbreiding BLAUWSPAR ZONDER KLUIT GEÏMPREGNEERD testdag 1 testdag 2 testdag 3 testdag 4

extreem zeer snel snel 0 0 0 0 0 0 0 2

snel 0 0 0 5

zeer extreem redelijk langzaam langzaam langzaam 0 0 4 4 3 2 2 1 0 4 4 1 2 0 0 0

NORDMANN ZONDER KLUIT GEÏMPREGNEERD testdag 1 testdag 2 testdag 3 testdag 4


snel 0 0 0 5

zeer extreem redelijk langzaam langzaam langzaam 0 0 3 5 0 0 3 5 0 0 4 5 3 1 0 0

FIJNSPAR ZONDER KLUIT extreem zeer ONGEÏMPREGNEERD snel snel testdag 2 0 0 testdag 4 5 3

snel 2 1

zeer extreem redelijk langzaam langzaam langzaam 3 3 1 0 0 0 0 0

FIJNSPAR MET KLUIT extreem zeer ONGEÏMPREGNEERD snel snel testdag 2 0 0 testdag 4 0 0

snel 0 2

zeer extreem redelijk langzaam langzaam langzaam 3 4 2 0 1 2 1 2

FIJNSPAR ZONDER KLUIT GEÏMPREGNEERD testdag 1 testdag 2 testdag 3 testdag 4

snel 0 0 2 0

zeer extreem redelijk langzaam langzaam langz. 0 0 5 3 0 1 3 4 1 4 2 0 0 2 4 3


29

Meet resultaten betreffende de rookproductie Blauwspar zonder kluit geïmpregneerd testdag 1 testdag 2 testdag 3 testdag 4

extreem veel 0 0 0 0

zeer veel 1 1 0 0

Nordmann zonder kluit geïmpregneerd testdag 1 testdag 2 Nadere beoordeling testdag 3 testdag 4

extreem zeer veel veel 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0

veel 2 5 2 6

veel 0 0 0 1 2

zeer extreem redelijk weinig weinig weinig 1 4 1 0 2 1 0 0 2 4 1 0 4 0 0 0 zeer extreem redelijk weinig weinig weinig 1 2 4 2 0 2 3 3 0 0 2 2 0 3 2 2 5 2 1 0

FIJNSPAR ZONDER KLUIT extreem zeer zeer extreem ONGEÏMPREGNEERD veel veel veel redelijk weinig weinig weinig testdag 2 0 1 5 2 1 1 0 testdag 4* 1 1 0 3 5 0 0 Nadere beoordeling 0 0 0 1 2 1 0 * de op deze dag geteste boom droeg vrijwel geen naalden meer FIJNSPAR MET KLUIT extreem zeer ONGEÏMPREGNEERD veel veel testdag 2 0 0 testdag 4 0 0 FIJNSPAR ZONDER KLUIT GEÏMPREGNEERD testdag 1 Nadere beoordeling testdag 2 testdag 3 testdag 4

extreem zeer veel veel 0 1 0 4 0 0 0 1 0 0

veel 1 1

zeer extreem redelijk weinig weinig weinig 1 6 2 0 4 4 1 0

veel 3 0 0 6 0

zeer extreem redelijk weinig weinig weinig 1 0 3 0 0 0 0 0 2 1 4 2 3 0 0 0 1 6 1 1

30

I

Samengevatte oordelen per boom per criterium

Samengevatte oordelen per boom per criterium De oordelen zijn gescoord op een schaal van 1 t/m 7, een hoge score is gunstig voor het totale brandveiligheidsbeeld van de betrokken boom De grens tussen 'voldoende' en onvoldoende ligt bij 4; een oordeel in tienden is slechts gegeven als het gemiddelde scorebeeld niet nadrukkelijk tot een heel cijfer leidt code Boom

A

B



Criterium

oordeel opmerkingen 1e maand 4e testdag

ontstekingsgemak branduitbreiding rookproductie

6 6 3,3

2,8 3 3,3

ontstekingsgemak branduitbreiding

7 7

3 3,6

5,5

4

rookproductie C1

Fijnspar niet geïmpregneerd, ontstekingsgemak geen kluit branduitbreiding rookproductie

4 4 3

2 1,6 4,8

C2

Fijnspar niet geïmpregneerd, ontstekingsgemak branduitbreiding met kluit rookproductie

5,3 5 4,8

5,5 4 4,5

C3

Fijnspar geïmpregneerd, geen kluit

6 6 4,5

6 6 5

ontstekingsgemak branduitbreiding rookproductie

groot verschil tussen testdag 1 t/m 3 en 4

brandgevaar 1e maand na 45 dagen 5,33

2,98

6,63

3,40

3,75

2,60

5,10

4,88

5,63

5,75

beeld neigt naar veel, maar is vrij gemiddeld; geen separaat oordeel 4e testdag

de rookproductie stijgt in de loop van de tijd beoordeling op basis van enkelvoudige tests

beeld 4e testdag geeft geen aanleiding tot separaat oordeel


on tst ek ing sg em ak

br an du itb re idi ng

roo kp rod uc tie

(tot 1 maand na kappen)

0

1

2

3

4

5

6

7

8

brandgevaar

Fijnspar geïmpregneerd, geen kluit






on bra ro tst nd okp ek ui ro in. tbr. du .. .. ...

(beoordeling resultaten na 45 dagen)

0

1

2

3

4

5

6

7






32

J

Kerstboom herkenning

De Blauwspar

---------------------------------------------------------De Nordman

---------------------------------------------De Fijnspar

-----

2004

Recommend Documents