19 augustus 2005 - 56e jaargang no. 33
Romeo Saidjan bij de tuimelmast waarop een wireless camera is gemonteerd. Voor maintenance aan de camera hoeft slechts een bout in het onderste deel van de mast te worden losgedraaid.
Trucks op de haulroad vanuit de mijn naar Bauxite Preparation kunnen normaal gebruik maken van de brug over de Paradoorsnede tijdens maintenance aan de camera.
Er is niet alleen een fall hazard geëlimineerd, maar er hoeft nu ook geen stagnatie in de aanvoer van bauxiet op te treden wanneer er onderhoudswerk moet worden verricht aan de camera op de brug over de Paradoorsnede. Die camera is er voornamelijk ter observatie van het verkeer van haultrucks in beide richtingen op de weg van de Lelydorp III – mijn naar Bauxite Preparation. Hij legt ook vast wat er onder de brug gebeurt. Registraties van de draadloze camera worden in de gaten gehouden door de afdeling Security, op een afstand van twee kilometer van de plek waar het toestel op een mast is gemonteerd. De camera heeft overigens een bereik van vijf kilometer. Maintenance van de camera leverde tot voor kort problemen op. Het vereiste onderhoudswerk kon alleen gedaan worden als er een bucket truck beschikbaar was. De job mocht eigenlijk niet lang duren omdat de tijdsduur van invloed was op het totale productieplaatje van Paranam Operations. Het verkeer op de haulroad vanuit de mijn naar de plant moest namelijk worden stilgelegd, met als gevolg dat er gedurende de maintenance job via die route geen aanvoer van bauxiet was. Twee medewerkers van Electrical Services, Romeo Saidjan en Harold Tjokro, kwamen op het idee de bucket truck ‘uit te schakelen’ door voor de camera een tuimelmast te construeren op een locatie waar het verkeer – en dus ook de bauxietaanvoer - geen hinder ondervinden. Die tuimelmast, die gelast werd door de Civil Crew, kwam te staan op de loopbrug die op enkele meters afstand parallel loopt aan de verkeersbrug over de haulroad. Door het losdraaien van één van de twee bouten kantelt de mast waarop de camera is gemonteerd. Maintenance jobs kunnen nu uitgevoerd worden door medewerkers die op de loopbrug staan, terwijl over de andere brug het verkeer normaal voortgang vindt. Romeo Saidjan en Harold Tjokro hopen dat hun tuimelmast ten voorbeeld strekt aan andere afdelingen die voor maintenance jobs afhankelijk zijn van de beschikbaarheid van bucket trucks. 1
Bauxco Nieuws no. 33 - 19 augustus 2005
Roest en oude verflagen werden heel vroeger handmatig van stalen constructies verwijderd door het metaal te schuren, af te krabben, te bikken of met staalborstels te borstelen. Doordat er toch nog een laagje vatzittende roest op het staaloppervlak achterbleef bij dit handmatig schoonmaken, werd een effectievere, minder arbeidsintensieve methode bedacht: machinale schoonmaak van staal. Hierbij werden onder meer machinale staalborstels, naaldhamers, slijp- en schuurmachines gebruikt. Nog later werd de methode om staal te ontdoen van roest en oude verflagen verder verbeterd door te blasten (stralen) met zand (sandblasten) of grit, een synthetisch materiaal (gritblasten). Sandblasten levert op den duur gevaren voor de gezondheid op doordat de fijne korreltjes zand zich kunnen opeenhopen in de luchtwegen. Bij gritblasten is de stofontwikkeling groot, waardoor andere werkzaamheden in de omgeving waar er gegritblast wordt, onmogelijk zijn. Gritdeeltjes slaan namelijk kapot en losgemaakte roest en verf stuiven op. Een veel betere methode om metalen constructies ‘blank’ te maken, is wetgritblasting of wetblasting, waarbij er wat water vanuit de nozzle van de hose gespoten wordt op het
oppervlak waarvan roest en verf verwijderd moeten worden. Deze werkwijze heeft als voordeel dat de gevaren van stof en de eventueel hieruit voortvloeiende gezondheidsproblemen voorkomen worden. Een additioneel voordeel is dat er in de area andere werkzaamheden kunnen worden verricht (er is geen stofontwikkeling). Ook is er minder housekeeping. Bij Suralco wordt de vraag naar wetblasting steeds groter, zeker met het oog op EHS. Het contractorbedrijf Cobo heeft op woensdag 10 augustus j.l. een demonstratie van wetblasten gegeven. Deze vorm van staal schoonmaken werd eerder door Kier/CCC gebruikt. Cobo heeft nu ook in deze vorm van blasten geïnvesteerd. Het bedrijf koos de omgeving van Bldg. 060 voor de demonstratie. Daar staat nog veel staal van de afgebroken lime killns. Een ander bedrijf dat diensten voor Suralco verricht, H. Pansa en Zonen, liet op dezelfde dag wetblasting demonstreren, maar dan op een bestaande constructie, digester unit # 5. Roestplekken en scale werden onder hoge druk verwijderd van de building structure.
Links de area waar Cobo het wetgritblasten demonstreerde. Op de voorgrond de compressor (rechts) en links ervan de gritpot (blauw). Boven een schematische voorstelling van het wetblast injector system. 2 Bauxco Nieuws no. 33 - 19 augustus 2005
1
1. Een medewerker richt de nozzle op de plek die van roest en verf ontdaan moet worden. Duidelijk is te zien dat het water verstuift. 2. Medewerkers van de Mechanical E/I Shop die de demonstratie bijwoonden, waren benieuwd hoe een kort daarvoor uit productie gehaalde valve, bedekt met een laag bauxietslurry, eruit zou zien na een wetgritblastbeurt. 3. De schoongespoten valve, het metaal is ‘blank’.
2 Industrial Hygiene Specialist Ricardo Lachman (rechts) laat zijn vinger glijden over het geblaste oppervlak, terwijl Wilhelm Gummels, Manager Buy and Supply Joint Venture, toekijkt.
3
Een medewerker van Pansa bij de building structure van digester unit # 5.
Op de voorgrond een gewetgritblaste beam.
3 Bauxco Nieuws no. 33 - 19 augustus 2005
Suralconiërs hebben op 4 augustus j.l. voor de twaalfde keer in Paranam Operations bloed gegeven aan de Bloedbank van het Rode Kruis, die verantwoordelijk is voor de distributie van dit vocht aan instellingen waar mensen die bloed nodig hebben, moeten worden geholpen. De donatie van Suralco – werknemers die georganiseerd wordt door Life!, vindt elk kwartaal plaats. In vergelijking met voorgaande gelegenheden was het aantal donaties deze keer laag, namelijk 60. Dit is gelukkig niet het laagst genoteerde aantal. Dat er relatief weinig medewerkers bloed konden afstaan, lag aan het feit dat vele vaste donoren kort voor de geprikte datum het binnenland hadden bezocht. Het gevaar op malariabesmetting is
dan groot en in zulke gevallen worden geen risico’s genomen. Andere donoren mochten geen bloed doneren vanwege het gebruik van bepaalde medicijnen. Weer anderen hadden een lage Hb-concentratie (sali). Het aantal werd ook beïnvloed door recente pensionering van een groep medewerkers die behoorden tot de groep van vaste donoren. De organisatie is niet ontevreden over het geleverde resultaat. Desalniettemin zal ze eraan werken dat steeds meer medewerkers zich ervan bewust worden dat ze door het afstaan van bloed mensen in nood een dienst bewijzen die van levensbelang kan zijn. De bloeddonatie voor het vierde kwartaal is gepland voor 16 november 2005.
Johannes Bruining herdacht op 11 augustus j.l. het feit dat hij 25 jaar geleden bij Suralco in dienst trad. Hij is Refining Area Foreman in Precipitation. Wij feliciteren hem van harte met deze mijlpaal en hopen dat hij in goede gezondheid zijn carrière kan voortzetten. 4 Bauxco Nieuws no. 33 - 19 augustus 2005
Alcoa en de regering van de republiek Ghana hebben overeenstemming bereikt over het herstarten van de Valco aluminiumsmelter in Tema. Het gaat om drie potlines die 120.000 metrieke ton per jaar kunnen leveren. De kosten voor het herstarten worden geraamd op US$ 20 miljoen. Het ligt in de bedoeling de potlines in het eerste kwartaal van 2006 weer in bedrijf te hebben. Dan zal de productie volgens de verwachting ongeveer 10.000 ton per maand zijn. Alcoa en de Ghanese regering zetten onderhandelingen voort om een geïntegreerde aluminiumindustrie in het Afrikaanse land op te zetten. Die industrie zal het mijnen van bauxiet, het raffineren van alumina, aluinaardeproductie en infrastructurele voorzieningen omvatten, zoals neergelegd in een Memorandum of Understanding. De MOU werd in januari dit jaar ondertekend. Alcoa zal aan de bauxiet- en alumina-operaties deelnemen via Alcoa World Alumina and Chemicals (AWAC), die voor 60 procent in handen is van Alcoa en voor 40 procent eigendom is van Alumina
Limited of Australia. Voor de herstart van Valco geldt dat Ghana de managing owner is van de smelter is en technische, operationele en commerciële ondersteuning krijgt van Alcoa. De exclusieve distributie van exportverkopen van metaal dat in de smelter zal worden geproduceerd, komt in handen van Alcoa te liggen. Via een tussentijds akkoord tussen AWAC en Valco zal de smelter voorzien worden van alumina. De energie voor de smelter zal geleverd worden door de Volta River Authority.
Tragische gebeurtenissen maken opnieuw duidelijk dat we als Alcoans best trots mogen zijn op wat we gepresteerd hebben, maar dat we ons streven om dodelijke ongevallen en letsel van de werkvloer te weren, nooit mogen opgeven.
Iedereen moet elke dag opnieuw weer alert zijn op dodelijke risico’s op de werkvloer die vooralsnog niet ontdekt en geëlimineerd zijn. In de laatste week van juli en de eerste week van augustus hebben er zich ernstige veiligheidsincidenten voorgedaan op twee Alcoa-vestigingen en bij een hydroproject waar Alcoa één van de belangrijkste investeerders is. Door ernstige brandwonden overleed een Alcoamedewerker in onze onlangs overgenomen vestiging in Belaya Kalitva. Bij een grote brand in de Howmet Dover Alloy-fabriek in de VS liepen vier Alcoa-medewerkers ernstige brandwonden op (waardoor ze in het ziekenhuis belandden) en
kreeg een vijfde medewerker lichte brandwonden. En bij het neerstorten van een helikopter stierven zowel de piloot als de drie passagiers, die werkten bij het Barra Grande hydroproject in Brazilië, waar Alcoa een investeerder is in het consortium dat dit project uitvoert. Deze incidenten maken helaas weer eens duidelijk dat we dagelijks op ons werk ernstige risico’s lopen en dat we constant moeten focussen op het tot een minimum beperken van die risico’s om zowel onszelf als de mensen om ons heen te beschermen. z.o.z. 5
Bauxco Nieuws no. 33 - 19 augustus 2005
Alcoa Chairman en Chief Executive Officer schrijft in een nieuwsbrief: Op 1 augustus werkte Nikolay Russkikh, een ervaren en gerespecteerde gaslasser met 20 jaar ervaring bij Belaya Kalitva, in een nauwe pit, waar hij plotseling door vlammen verzwolgen werd. Hij werd door zijn oplettende partner gered, maar helaas pas nadat hij ernstige brandwonden over het lichaam en in zijn ademhalingswegen had opgelopen. Russkikh werd naar het plaatselijke ziekenhuis gebracht, waar hij nog 24 uur in leven bleef voordat hij aan zijn verwondingen overleed. Russkikh overleed op 2 augustus: zijn vijftigste verjaardag. Hij laat een vrouw en twee kinderen achter. Dit dodelijke ongeluk deed zich voor na een periode van ongekende inspanningen van onze nieuwe Russische collega’s, geleid en ondersteund door ervaren Alcoa EHS-personeel, om de veiligheidsprestaties in Belaya Kalitva en Samara te verbeteren. Op de eerste dag na de overname ontvingen alle 12.000 medewerkers hun eigen oog- en oorbescherming, een primeur in de geschiedenis van deze fabrieken. In de zes maanden sindsdien hebben meer dan 700 leidinggevende Russische medewerkers cursussen doorlopen over Alcoa’s aanpak van EHS. Ze hebben het aantal verzuimdagen als gevolg van letsel met 64% verminderd en het aantal geïdentificeerde dodelijke risico’s met 56% gereduceerd. Er is begonnen met ABS-implementatie en de huishouding is spectaculair verbeterd. We hebben in Rusland sterk gemotiveerd en vaardig personeel dat onze visie en hulpmiddelen heeft omhelsd en zijn best doet om de faciliteiten te transformeren en integratie met de wereldwijde Alcoa-familie te
bewerkstelligen. Zoals ik zei na een recent bezoek aan deze vestigingen: ,,Ze weten hoe uitmuntendheid eruitziet en zijn in staat die te leveren.” Dit dodelijke ongeluk was daarom een grote schok. In Dover hadden we meer geluk omdat er niemand overleed. Het ongeluk deed zich voor op 25 juli na een brand in een legeringshoogoven. Toen een team van technische en onderhoudsspecialisten de oorzaak en schade kwam beoordelen, vatten dampen in de nagloeiende hoog-
oven vlam. Vier mensen kregen ernstige brandwonden en werden in het ziekenhuis opgenomen. Een vijfde persoon liep lichte brandwonden op. Op 3 augustus in Brazilië stortte de helikopter waarschijnlijk neer nadat hij een hoogspanningskabel geraakt had. De piloot en de drie passagiers kwamen hierbij om het leven. Alcoa Aluminio heeft alle resources ter beschikking gesteld aan het Barra Grande-consortium. Tot zover de nieuwsbrief van Alain Belda.
In de Alcoa bedrijfslocatie in Davenport in de VSA deed zich onlangs een near miss voor. Een kraan, die metaal transporteerde, kwam tegen de stretcher low bay aan, die omsloeg in de buurt waar zich twee werknemers bevonden. “Sometimes there are no second chances. But we were very fortunate, and we got that second chance”, meldt de Davenport Works Newsletter. Eén van de werknemers liep een schaafwond op. Het ongeval had veel ernstigere gevolgen kunnen hebben gehad en het heeft diepe indruk gemaakt op degenen die er rechtstreeks bij betrokken waren en anderen die ooggetuigen waren. Waarom moet er zich een tragedie of een ongeluk voordoen om ons weer in de realiteit te doen belanden als het om safety gaat, vraagt de directeur van Manufacturing van Davenport, Mark Vrablec, zich af. Nog belangrijker: waarom sluiten we onze ogen voor veilig gedrag en grijpen we steeds weer naar unsafe behaviors?
Het belangrijkste aspect dat we constant in gedachten moeten hebben als we op de plant en ook daarbuiten zijn, is dat safety prioriteit geniet. We moeten veilig werken om het leven van onze collega’s en familieleden en dat van onszelf te beschermen. Soms zijn er geen second chances!!!
De ravage na de near miss. Uiterst links zat een medewerker die lichtgewond raakte.
6 Bauxco Nieuws no. 33 - 19 augustus 2005
Onderzoekers uit Leiden en Nijmegen werken aan een malariavaccin op basis van een genetisch gemodificeerde malariaparasiet. Bij muizen activeert de manke malaria het immuunsysteem en beschermt hen tegen malaria. ,,Hoopgevend,” vindt bioloog Chris Janse, ,,maar een vaccin is nog ver weg.” Sinds de Engelse dokter Edward Jenner in 1796 een achtjarig jongetje besmette met het pus uit koeienpokken en hem daarmee immuun maakte voor pokken, is injecteren met een verzwakte ziekteverwekker de basis van vaccinatie. Vaccinatie is een goedkope en effectieve bescherming geworden voor tal van ziekten: van bof en mazelen tot gele koorts en hersenvliesontsteking. Maar voor malaria is het nog steeds niet gelukt een vaccin te ontwikkelen, hoewel er al bijna dertig jaar aan gewerkt wordt. In 1967 lukt het de onderzoeker Nussenzweig om een muizenstam te immuniseren met radioactief bestraalde malariaparasieten. Vervolgonderzoek bij mensen was veelbelovend (tot tien maanden bescherming tegen malaria), maar de productie van bestraalde ziekteverwekkers bleek lastiger dan gedacht: te veel radioactieve straling en de parasiet is niet actief meer, te weinig straling en de proefpersoon loopt risico met malaria besmet te worden. Daarom werd de afgelopen 25 jaar vooral geëxperimenteerd met injecties van gedeelten van de malariaparasiet, en niet het hele organisme. Maar de deelvaccinaties hebben nooit het beschermende effect
De Afrikaanse boomrat, het proefdiertje van de LUMC malariagroep.
gehad waar men op hoopte. Vandaar dat men nu weer terugkeert naar vaccinatie met volledige maar verzwakte organismen. De techniek heeft niet stilgestaan, dus worden de ziekteverwekkers niet langer kreupel gemaakt met radioactiviteit, maar door genetische modificatie. In het tijdschrift Proceedings of the National Academy of Sciences doen onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum verslag van hun onderzoek aan muizenmalaria. Als vaccin gebruikten de onderzoekers gemuteerde sporozoïeten (de eencellige organismen die malaria overbrengen). Ze vonden dat drie doses ervan voldoende waren om Afrikaanse boomratjes een maand lang tegen muizenmalaria (Plasmodium berghei) te beschermen. Bij een malaria-infectie komen de sporozoïeten in het lichaam terecht door de beet van een muskiet. De eencellige ziekteverwekkers trekken via de bloedbaan naar de lever, waar ze een levercel besmetten. In de levercel bouwt een sporozoïet een omhulsel (vacuole) om zich heen, waarbinnen hij zich in het geniep vermenigvuldigt. Een etmaal later barst de levercel open en ruim duizend nieuwe sporozoïeten komen in de bloedbaan terecht, waar ze hun toevlucht nemen in rode bloedcellen. Daar zijn ze de oorzaak van de koortsaanvallen die een malariapatiënt ondervindt en uiteindelijk verstoppen de besmette bloedcellen haarvaten in de hersenen, waardoor de patiënt in coma raakt. Bij de genetisch gemodificeerde malaria verloopt het proces anders. De gemuteerde sporozoïet komt wel in een levercel terecht, maar vermenigvuldigt zich daar niet. Sterker,
de geïnfecteerde levercel sterft af via geprogrammeerde celdood (apoptose). Bioloog Chris Janse van het LUMC denkt dat de celdood bijdraagt aan een sterkere immuunrespons. Eerder dit jaar publiceerde AnnKirstin Mueller van de Universiteit Heidelberg een soortgelijke studie naar muizenmalaria die door een andere mutatie onschadelijk was gemaakt. Ook in dat geval ontwikkelden de muizen een immuunrespons die hen tegen verdere besmetting beschermde. ,,Het is nu zaak om een optimale mix van mutaties te vinden,” zegt Chris Janse. ,,Je kunt niet volstaan met één mutatie, omdat dan de kans bestaat dat de mutatie zich spontaan herstelt. Je hebt altijd meerdere mutaties nodig om uit te sluiten dat het vaccin de ziekte overbrengt waartegen je wilt beschermen.” ,,Zodra er zicht is op een geschikte combinatie van mutaties, moeten we het ministerie toestemming vragen om de menselijke malaria te mogen veranderen.” Die gemuteerde stam moet dan zo snel getest worden op vrijwilligers, vindt Janse. Maar zelfs als het onderzoek vlot zou verlopen blijven er veel praktische problemen over. Hoe produceer je voldoende hoeveelheden gemuteerde malariaverwekkers om er miljoenen mensen mee te vaccineren? Hoe krijg je het voor elkaar om in landen waar malaria voorkomt, meerdere injecties toe te dienen volgens een bepaald tijdsschema? En hoe verleng je de periode van bescherming van weken naar jaren? Jos Wassink, Noorderlicht Nieuws 7
Bauxco Nieuws no. 33 - 19 augustus 2005
RSI is een verzamelnaam voor spier- en gewrichtsklachten aan handen, polsen, armen, schouders en/of nek. Het is de afkorting van Repetitive Strain Injury, een blessure door een herhaalde belasting. Door repeterende bewegingen ontstaat een continue spierspanning die spier- en gewrichtsklachten veroorzaakt. RSI is een verzamelbegripwaar wel 23 aandoeningen toe behoren. De term wordt steeds meer als vergaarbak van allerlei klachten aan arm, nek en schouder gebruikt. Daarom spreken behandelaars liever niet meer van RSI, maar benoemen ze de specifieke aandoening (bijvoorbeeld tenniselleboog of carpaal tunnelsyndroom). Klachten die niet nader te specificeren zijn, worden nu bij voorkeur een ‘a-specifieke CANS’ genoemd. CANS staat voor Complaints of Arm, Neck and/or Shoulder (arm-, nek- en/of schouderklachten). Verschijnselen RSI-klachten ontstaan geleidelijk. Het begint meestal met tintelingen in de handen, een koud of dood gevoel in handen en onderarmen of een zere pols. De klachten kunnen verergeren tot chronische pijn en stijfheid. Deze klachten kunnen zich voordoen in de handen, armen, schouders, nek en bovenrug. Nekklachten kunnen op hun beurt weer hoofdpijn veroorzaken. De klachten verschillen per persoon. Ook kunnen de klachten van een lichaamsdeel naar een ander verhuizen. Het grote gevaar bij RSI ligt in het sluipende verloop. Veel mensen slaan er geen acht op dat ze soms een zere pols hebben en koude vingers. De pijn en vermoeidheid zijn plaatselijk en niet echt hinderlijk en verdwijnen na het werk. Maar na verloop van tijd blijft de pijn aanhouden en begint krachtverlies op te treden. De arbeidsprestaties gaan daardoor omlaag. AnSchematische afbeelding van een spier. Dwarsgestreepte spier met zenuwverzorging, een klein deel van de spier is open getekend.
dere klachten kunnen beginnen op te treden: irritatie, zwelling, tintelingen, slapheid of verlies van grijpvermogen, verdoofd gevoel, soms zelfs al verbleking van de huidskleur. In de laatste fase is het zover dat de pijn blijft voortduren, ook ’s nachts. Gewrichten kunnen gaan ‘kraken’, de huidstemperatuur verandert en je huid verkleurt en kan zwellen. Beroepsziekte RSI is ook wel bekend als muis-, tennisof golfarm. RSI bestaat al eeuwen en is vooral bekend als beroepsziekte. Zo lang mensen langere tijd achter elkaar dezelfde handelingen moeten verrichten, levert dat klachten op. Beeldschermwerk is tegenwoordig de grootste oorzaak van RSI. Iemand die steeds achter de computer werkt, belast vingers, polsen, armen en zijn schouder- en nekregio. De spieren daar gaan pijn doen en ook de doorbloeding wordt slechter. Vooral in handen en vingers is juist behoefte aan goede doorbloeding en bij beeldschermwerk worden deze zwaar belast door het typen en klikken met muizen. De term ‘muisarm’ dekt niet helemaal de lading. Iemand met RSI heeft vaak twee ‘muisarmen’, met daarbij ook vaak ‘muisschouders’. Het tikken op het toetsenbord kan net zo makkelijk klachten opleveren als het muizen. Omdat de ziekte kan verhuizen is links gaan muizen niet altijd een handige oplossing. Voor je het weet heb je twee armen met problemen. Preventie en behandeling Behalve het typen en muizen, spelen de werkdruk en de arbeidsomstandigheden ook een rol. Staat je stoel op de goede hoogte? Zit je goed recht voor je computer? Dit zijn belangrijke dingen om naar te kijken. Je moet voldoende pauze nemen om je spieren te ontspannen. Probeer werkzaamheden zoveel mogelijk af te wisselen. Detail van het open getekende deel van de spier, waardoor de bundel spiervezels zichtbaar worden.
afbeeldingen: Winkler Prins Medische Encyclopedie 8 Bauxco Nieuws no. 33 - 19 augustus 2005
Om te bepalen of iemand last heeft van RSI wordt wel een indeling in drie stadia gehanteerd: Fase 1: In dit stadium bestaat er een directe relatie tussen werkzaamheden en pijn. Gedurende het werk is er sprake van een bepaald soort vermoeidheid, die gepaard gaat met een toenemende mate van pijn. Tijdens rust verdwijnen de klachten weer. De pijn treedt op na langdurig of stressvol werk en voelt aan als kramp of een verdoofd gevoel in de belaste lichaamsdelen. In dit stadium is er nog geen sprake van weefselbeschadiging, zodat bij een juiste behandeling de kans op volledige genezing erg groot is. Bemerkt u deze klachten bij uzelf, raadpleeg dan alvast de bedrijfsarts. Fase 2: In deze fase zijn de klachten al ernstiger dan in fase 1. Niet alleen tijdens het werk maar ook ‘s avonds en bij het opstaan heeft men last van pijn, die tevens uitstraalt naar de directe omgeving van de bron van de klachten. Er is sprake van irriterende pijn die een tintelend gevoel teweegbrengt, soms gepaard gaand met krachtsverlies. Dit stadium betekent dat de aandoening zich ontwikkelt en er onmiddellijk stappen ondernomen moeten worden om erger te voorkomen. Dit kan door veranderingen in het werkproces door te voeren, of door afwisseling van taken, het nemen van meerdere kleine pauzes en het verminderen van het risicovolle taken. U wordt dringend aangeraden contact op te nemen met uw huisarts of bedrijfsarts. Fase 3: In deze fase blijft de pijn voortdurend aanwezig. Bij beeldschermwerkers kan er sprake zijn van zwelling in de armen. Ook kunnen huidskleurveranderingen en functieafwijkingen optreden. Zo kunnen de pijnlijke plekken warm of koud aanvoelen en kan een bewegingsbeperking optreden, die zich bijvoorbeeld uit in het niet volledig kunnen buigen van de polsen. Ook treedt in bijna alle gevallen krachtsverlies op.
bewerkt naar gezondheidsplein.nl