16 e jaargang

nr.

3 februari 2007 / 16e jaargang

O.a. in dit nummer: • “Beoordeel brandei genschappen isolatie producten in toepassing” • Steriele productie noodzaakt speciale voorzieningen • Atab investeert in de modernste dakrollijn ter wereld Verschijnt maandelijks behalve in juli Afgiftekantoor Antwerpen X 6,7 euro

Uw vertrouwde vakblad wordt voortaan uitgegeven door :

www.ikzoekeenvakman.be

C O M F O RTSTORIES Dak- of gevelisolatie? We hebben er toch wel over moeten nadenken.

ADMIX • BELGIË

En nadenken was bij dit complexe renovatieproject noodzakelijk. Professioneel advies en hoogstaand kwalitatief isolatiemateriaal hebben ervoor gezorgd dat dit project “schittert” op onze referentielijst.

in dit nummer • Editoriaal: Adieu kapitein • “Beoordeel brandeigenschappen isolatieproducten in toepassing”

5 6

Op 15 februari organiseerden Recticel Insulation en Huntsman in het Evoluon in Eindhoven een symposium rond het thema ‘Brandveilig isoleren’. Een verslag…

Roof Belgium Het onafhankelijke vakblad voor de dakbranche, architecten, opdrachtgevers en beleggers. Uitgegeven door

• Protan PVC

10

• Steriele productie noodzaakt speciale voorzieningen

12

• “Atab investeert in de modernste dakrollijn ter wereld”

16

• Mage Fasteners opnieuw actief op dakenmarkt

19

Verantwoordelijke Uitgever: Filip Coveliers Lombardstraat 34 - 42 1000 Brussel

• Europese aanvaarding meetsysteem thermische resultaten wordt aangevochten

22

• Zwarte kleur van EPDM geeft energiewinst

26

Publiciteit: Steve Caufriez Lombardstraat 34 - 42 1000 Brussel Telefoon: 0032 2 545 57 25 GSM: 0032 486 58 71 91 [email protected]

Kennismaking met een nieuwe speler op de Belgische markt

Reportage van de dakrenovatie bij Pfizer waar heel wat speciale eisen werden gesteld.

Interview met Marc Van Cleemput, gedelegeerd bestuurder Atabbedrijven

De Zwitserse fabrikant van mechanische bevestigingen Mage AG met Benelux verkoopkantoor in Nederland wil zijn positie in de dakenbranche veroveren.

Dunne isolatiematerialen opnieuw in de verdediging

De publicatie van een aantal artikels over lichte dakbedekkingen en hun warmtereflecterende eigenschappen doet de discussie weer oplaaien of het reflecterend kleurgebruik bij dakbedekkingmaterialen beter is dan het toepassen van een zwart uitgevoerde dakbedekking.

• Aluminium daken

30

• Hoe steiler het dak, hoe sterker de valbeveiliging

32

• Nieuws

33

Een ‘oude dakbedekking’ met heel wat moderne mogelijkheden

De firma RSS laat ons weten dat ze voortaan in deze strengste Euroklasse C gecertificeerd is

Aan dit nummer werkten mee: Ladders Heyerick bva Lafarge Roof Products Leister Process Technologies Mage Fasteners bv Recticel Insulation Rockwool Benelux bv Triflex bv Univex - Prelasti Zoontjes Beton bv Wulva nv

Hoofdredactie: Gunther Guinée Adriaan Brouwerlaan 5 2840 Reet Telefoon: 03 888.27.33 [email protected] Vormgeving: Marleen Wembacher Ringlaan 133 2170 Merksem [email protected] Verschijningsfrequentie: 11x per jaar Oplage: 9.000 exemplaren

20 14 20 18 8 2 33 35 18 bijsluiter

Copyright: Het, zelfs gedeeltelijk, overnemen of vertalen van de tekst van deze uitgave is slechts toegelaten na uitdrukkelijke toestemming van de verantwoordelijke uitgever.

Roof Belgium maart 2007

Actis sa 36 Cibor nv 4 Dakspecialisten op het internet 28 Deschacht Plastics belgium nv 25 DTE nv 4 EcoTherm bv 24 Fihuma bvba 28 Flachdach Technologie nv 20 I.R.S. nv insteker Isorex 34

Confederatie Bouw - Afwerking Lombardstraat 34 - 42 1000 Brussel Telefoon: 0032 2 545 57 10 Fax: 0032 2 545 58 59 [email protected] www.confederatiebouw.be www.dakweb.com BTW : BE 406 479 092

CIBO_ADV_leklokalisatie

17-03-2005

14:31

Pagina 1

niet-destructieve leklokalisatie De leklokalisatie door Cibor via inductieve impulsstroom-metingen werkt zeer effectief: • • • •

Ringleiding

Ontvanger

40V impulsgenerator

+

-

-

exacte lokalisatie snelle controle van grote oppervlakken zonder verwijderen van constructies, daktuinen, balkons… zeer betrouwbaar

+

Preventieve controle kan u veel kosten besparen: Vóór oplevering van het dak kunnen wij een ‘attest van dichtheid’ afleveren. Wij voeren een controle uit vooraleer er een insijpeling bestaat.

Naast lekdetectie bij:

sporen wij ook lekken op in:

• platte daken • balkons/dakterrassen • zwembaden/vijvers

• • • •

waterleiding vloerverwarming centrale verwarming afvoerleiding

Noodnummer lekken : 070-22 33 39 [email protected] • www.cibor.be HOOFDZETEL:

Molseweg 164 • 2440 Geel • Tel. 014-59 22 03 • Fax 014-59 22 04

Naadloze bedekking voor zelfs de meest complexe afdichting DTE nv Romeinsesteenweg 788/1 1780 Wemmel Tel. 02 461 35 64 Fax 02 461 35 80 e-mail : [email protected] www.dte-sa.be exclusief verdeler van Kemperol produkten voor daken, terrassen, bruggen en parkings

editoriaal

Adieu kapitein I

k mag best zeggen dat ik nostalgisch ben. Ik ben zo iemand die bijvoorbeeld na een week verblijf in een hotelkamer bij mijn vertrek nog eens goed rondkijkt in de kamer omdat ik weet dat ik er wellicht nooit meer zal komen. Ik leef niet in het verleden en kijk graag vooruit, maar langs de andere kant hecht ik veel belang aan leuke herinneringen en koester die dan ook. Hoe kom ik daar nu weer op? Wel, deze editie van Roof Belgium is in vele opzichten bijzonder omdat er een nieuw hoofdstuk wordt aangesneden, een nieuwe pagina wordt omgeslagen… kortom een mijlpaal wordt gepasseerd. Toen ik ongeveer 15 jaar geleden werd benaderd door Dirk Lindeman van Mandate Publishers om samen een nieuw vakblad over daken op te richten had ik als jonge ingenieur nog maar weinig kaas gegeten van het hele dakgebeuren. De cursus “dakconstructies” tijdens mijn opleiding was zeer beperkt, zodat ik in de eerste maanden van mijn carrière voor het echte werk moest worden klaargestoomd door het Nederlandse redactieteam en de toenmalige Nederlandse hoofdredacteur dhr. Dupuy. Met die basiskennis, een goed luisterend oor en heel wat interessante contacten in de markt gingen we ambitieus van start en kregen we al snel heel wat bijval in de sector. De jonge en frisse aanpak, de kwaliteit van het blad en de redactionele invulling in goede samenwerking met diverse officiële instanties en specialisten uit de dakenwereld werd gewaardeerd en beloond met steeds meer aandacht van alle betrokken partners. Toegegeven… de eerste jaren waren niet eenvoudig. We moesten ons bewijzen tegenover concurrerende bladen en het vertrouwen winnen van lezers én adverteerders maar na verloop van tijd werd Roof Belgium het leidinggevende vakblad in de sector en de referentie op het vlak van daken. Het was en is dan ook nog steeds het enige vakblad dat zich exclusief toespits op de dakenmarkt en de ontwikkelingen in deze sector op de voet volgt. In die 15 jaar heeft ons Roof Belgiumteam heel wat waters doorzwommen en behoorlijk wat dingen bereikt en ik blik dan ook met weemoed terug op die afgelopen periode waarin Dirk Lindeman niet alleen mijn werkgever was, maar ook een persoonlijke vriend is geworden. Zijn ondernemingszin en passie voor daken hebben Roof Belgium mede gemaakt tot wat het vandaag is.

Vanaf deze maand wordt niet alleen Roof Belgium maar ook Façade, het vakblad voor de gevelsector, uitgegeven door de afwerkingsector binnen de Confederatie Bouw vzw. Beide bladen zijn een mooie aanvulling op de reeds bestaande vakbladen “De Vlaamse Schilder” en “De Vlaamse Schrijnwerker” die al door de schildersen schrijnwerkersfederaties worden uitgegeven. De uitgeverswissel past volledig in de filosofie van de Confederatie Bouw om betrouwbare, nichegerichte vakinformatie te brengen. Voor de advertentiewerving van Roof Belgium en Façade werd Steve Caufriez in dienst genomen, maar de opmaak en vertaalwerkzaamheden blijven in de vertrouwde handen van respectievelijk Marleen Wembacher en Anouk van den Broek. Ikzelf ben blij en trots de taak van hoofdredacteur te kunnen blijven vervullen van het vakblad dat voor mij veel meer is dan zomaar een tijdschrift: een levenswerk, iets dat ik de eerste 15 jaar van mijn professionele carrière mee heb helpen opbouwen en vormgeven en waarvoor ik nu dus ook beroep zal kunnen doen op heel wat interessante achtergrondinformatie die bij de Confederatie Bouw beschikbaar is. Een nieuwe wind die de kwaliteit van het blad zeker ten goede zal komen en waar we dus vanaf nu dus met een ambitieus team en vernieuwd enthousiasme aan zullen werken. Het schip en ook haar bemanning blijft dus hetzelfde, houdt dezelfde koers aan… met misschien nog iets meer wind in de zeilen, maar we hebben wel een nieuwe kapitein. Ik ben er rotsvast van overtuigd dat die ons naar vruchtbare wateren zal leiden, maar zoals ik in het begin al zei ben ik nogal een nostalgische jongen en besef ik ook dat we tegelijkertijd afscheid nemen van de oude zeerot waar we allen naar opkeken… Adieu kapitein en so long sailor. Bedankt voor alles!

Ing. Gunther Guinée Hoofdredacteur Roof Belgium


Waarom spreek ik nu in de verleden tijd? Wel, omdat uw vertrouwd vakblad voortaan wordt uitgegeven door de Confederatie Bouw, die met 14.000 leden (zelfstandigen, KMO’s en grote bouwbedrijven) de meest representatieve werkgeversorganisatie is in de bouw. Ze bestaat uit de Vlaamse Confederatie Bouw (VCB), de Brusselse Confederatie (CBB-H) en de Waalse Confederatie (CCW).

Zij groepeert eveneens 19 lokale Confederaties Bouw: Aalst, Antwerpen, Gent-Eeklo-Dendermonde, Limburg, West-Vlaanderen, Zuid-Oost-Vlaanderen, Waasland, Kempen, Leuven, Brussel-Halle-Vilvoorde, Brabant wallon, Charleroi, Hainaut Occidental, Le Roeulx, Luxembourg, Liège, Mons, Namur en Verviers. Bovendien vertegenwoordigt zij alle 18 beroepsfederaties: Algemene Bouwaannemers, Baggerwerken, Betonstaal, Grote bouwwerken, Wegenwerken, Centrale Verwarming, Complementaire Ondernemingen, Dichtingswerken, Elektrische installaties, Glaswerken, Marmerbewerkers, Plafonneerders, Rolluiken en Zonnewering, Sanitair en Dakbedekking, Schilderwerken, Schrijnwerkers, Steenhouwers, Tegel- en Mozaïekwerken.

Brandveiligheid

“Beoordeel brand eigenschappen isolatie producten in toepassing” Op 15 februari organiseerden Recticel Insulation en Huntsman in het Evoluon in Eindhoven een symposium rond het thema ‘Brandveilig isoleren’. Diverse sprekers kwamen aan het woord over de (internationale) regelgeving en de vertaling daarvan in de praktijk. Doordat het symposium was opgezet als een Benelux-symposium, werden de Nederlandse en de Belgische regelingen naast elkaar gezet.


De huidige aandacht voor het broeikaseffect brengt fabrikanten van isolatieproducten ertoe te wijzen op de energiebesparing die een goede isolatie kan bewerkstelligen. Andere thema’s spelen eveneens een rol bij de keuze van een isolatiemateriaal, zoals beloopbaarheid en brandveiligheid. Het symposium concentreerde zich vooral op dit laatste aspect. De regelgeving rond brand-

Plaats van het gebeuren: Evoluon te Eindhoven

veiligheid is complex en is alleen daarom al de moeite waard om wat langer bij stil te staan. De isolatiefabrikant organiseerde het symposium om duidelijkheid te scheppen in deze materie en om misverstanden die over het onderwerp de ronde doen uit de wereld te helpen. Men richtte zich met het symposium specifiek op verzekeraars, gebouweigenaars en verwerkers van isola-

Het geheel werd gemodereerd door Francesca Vanthielen

tiematerialen – die dan ook in grote getalen waren komen opdagen.

Europese Regelgeving Wat betreft de Europese regelgeving en de Nederlandse implementatie daarvan werden de toehoorders uitgebreid ingelicht door Arie de Jong van NEN en Rudolf van Mierlo van Efectis. We hebben te maken met Europese richtlijnen die door de nationale overheden moeten worden geïmplementeerd. De Europese richtlijnen die op het gebied van isolatiematerialen worden opgesteld, hebben tot doel de veiligheid, gezondheid, energiezuinigheid en de praktische bruikbaarheid van de materialen te bevorderen. Tevens moeten deze richtlijnen ervoor zorgen dat handelsbelemmeringen zoveel mogelijk worden opgeheven. Men onderscheidt een ‘verticale’ normering, waarin alle eigenschappen van thermische isolatieproducten in worden vastgelegd. Daarnaast kent men een ‘horizontale’ normering, dat bijvoorbeeld de eisen ten

Brandveiligheid

aanzien van brandveiligheid of milieuvriendelijkheid formuleert. Voor alle producten gelden dezelfde testmethoden zodat een eerlijke vergelijking kan worden gemaakt. De normering zegt niets over de kwaliteit, er worden nauwelijks (minimum) eisen gesteld. Zodra een product volgens deze proeven is getest, verkrijgt het een CE-label, dat de producteigenschappen inzichtelijk maakt. Op het gebied van de reactie van het isolatiemateriaal bij brand zijn er Euroclassificaties vastgesteld, waarbij de brandklassen A (onbrandbaar) t/m F (zeer brandbaar) gelden, als ook rookklasse s1 (geen rook) t/m s3 en voor brandende druppels de klassen d0 (geen druppelvorming) t/m d2. Op het CElabel worden zowel de reactie bij brand voor het product als zodanig (‘as such’) als die in de toepassing (‘end-use’) vermeld.

Nederlandse regelgeving De situatie in Nederland werd uiteen gezet door Rudolf van Mierlo. De brandregelgeving is geregeld in het Bouwbesluit en valt onder de Woningwet (= bouwwet). In het Bouwbesluit worden functionele eisen aan een product gesteld; om deze vast te kunnen stellen, worden prestatie-eisen geformuleerd. De functionele eis van een product is kortom het doel, de prestatie-eisen het middel. Hierbij wordt, omwille van de flexibiliteit van de markt, het gelijkwaardigheidsbeginsel gehanteerd: een product mag afwijken van

de gestelde prestatie-eis, mits het alternatief leidt tot een gelijkwaardig veiligheidsniveau. De aanvrager van de bouwvergunning dient dan wel aan te tonen dat er inderdaad sprake is van gelijkwaardigheid. Methoden om een gelijkwaardig brandveilige constructie te verkrijgen zijn o.a. het aanpassen van de compartimentsgrootte, de aanwezigheid van sprinklerinstallaties, het aanbrengen van nooddeuren en noodtrappen, etc. Van Mierlo besloot zijn betoog met de signalering dat, mede onder invloed van het onderzoek naar de oorzaken van de Schipholbrand, de aandacht voor het brandveiligheidsmanagement verder is vergroot. “Momenteel weet vaak de laatste schakel in de bouwketen niet wat men vóór in de keten (de architect) met bepaalde oplossingen heeft bedoeld, waardoor grote fouten worden gemaakt,” stelde hij. Men ijvert er daarom voor de kennis rond brandveiligheid en regelgeving beter toegankelijk te maken, en een algemenere, meer globale benadering van het bouwwerk te bewerkstelligen - zodat het gebouw weer wordt gezien als een geheel, in plaats van een optelsom van de delen. Een beoordeling van de brandeigenschappen van een materiaal in de toepassing (‘end-use’) past dan ook in deze benadering.

Belgische situatie Prof. P. Vandevelde, gedelegeerd bestuurder van Warrington Fire in Gent, begon zijn uitleg van de regelgeving in België met een uiteenzetting van de complexe organisatie van de verantwoordelijkheden en bevoegdheden in België. Naast de federale overheden die hun rol spelen in de brandveiligheidsregelgeving en de toepassing daarvan hebben we ook nog de Gewesten en de Gemeenschappen en zelfs de Gemeenten die tevens de bevoegdheid hebben om regelgeving in verband met brandveiligheid naar voren te brengen. Specifiek voor wat de daken betreft hebben wij eigenlijk al een overgang gekend van de A1klasse naar de aanvaarding van de daktest Broof (t1). Dit wordt nu helemaal officieel en er wordt voortaan voor daken dus enkel nog de eis Broof (t1) opgelegd, wat toevallig dezelfde beproeving en klasseringsmethode t1 is zoals die in Nederland gebruikt wordt. De Heer Vandevelde liet ons verder weten dat het ontwerp van de regelgeving inzake industriegebouwen in de laatste vergadering van de Hoge Raad werd goedgekeurd maar nu een lange lijdensgang begint over de Raad van State, de Europese Commissie en nog een


De inschrijvingsbedragen gaan integraal naar het Goede Doel: het Belgische Greet Rouffaer Huis en de Nederlandse Brandwonden Stichting.

Spreker prof. dr. ir. Paul Vandevelde - 'Brand-nieuwe' regelgeving in België

Kijk snel op www.brandsymposium2007.com voor het volledige verslag van het eerste Benelux Brandsymposium!

Petje af voor Powerdeck Een unieke combinatie van: > een hoog isolerend vermogen > brandveiligheid > beloopbaarheid zonder schade

isolatie van platte daken PIR heeft het grootste marktaandeel in Amerika voor het isoleren van industriële daken. De Amerikaanse brandweerman weet waarom. Hij adviseert FM-gekeurde PIR isolatie, zoals TAUfoam by Recticel. y

exclusief product van Recticel Insulation

Deze verzekert een brandveilige dakopbouw. De speciale celstructuur TAUfoam by Recticel beschermt zichzelf tijdens de brand door een carbonisatie van de buitenste cellen. Interesse in meer informatie? www.powerdeck.be

Recticel Insulation • Tramstraat 6 • 8560 Wevelgem T +32 (0)56 43 89 20 • F +32 (0)56 43 89 29 • [email protected]

Brandveiligheid

reeks andere instellingen vooraleer uiteindelijk gepubliceerd te zullen worden. Deze regelgeving zal gelden voor alle nieuw op te richten industriële gebouwen en uitbreidingen aan bestaande gebouwen. Ze is niet van toepassing op gebouwen die slechts één bouwlaag hebben en kleiner zijn dan 100 m² en ook niet op industriële installaties of gebouwen of delen die andere dan een industriële activiteit omvatten. Er wordt een indeling gemaakt van de gebouwen naar een brandbelasting wat nieuw is voor België. Men onderscheidt 3 klassen die terug te vinden zullen zijn in de eisen en de omschrijvingen. Men verwijst ook naar de Eurocodes voor het berekenen van die brandbelasting. Op het vlak van compartimentering maakt men een verschil tussen een gebouw met en zonder sprinklers. Indien er sprinklers voorzien zijn, mag men veel grotere compartimenten gebruiken, in sommige gevallen zijn dat zelfs zeer grote oppervlakken die toegestaan zijn, zeker voor de gebouwencategorie A. Opvallend aan de Belgische regelgeving is ook dat men geen eisen stelt aan de brandeigenschappen van isolatiematerialen als zodanig (as such), maar nu al een focus heeft op de eindtoepassing. In dit opzicht ontwikkelt de wetgeving en normering zich in beide landen dus op een vergelijkbare manier.

Praktijk De presentatie van Diane Daems van Global Product EHS Group Huntsman sloot hierop aan. Zij behandelde de normering en regelgeving in samenhang met de verzekeringseisen en de dagelijkse praktijk. Zij betoogde eveneens dat een product in de toepassing dient te worden

beoordeeld. De classificatie op een product ‘as such’ is immers moeilijk te vertalen naar het gewenste veiligheidsniveau in de wetgeving. Het leidt bovendien tot uitsluiting van isolatiematerialen die in de praktijk prima voldoen. Daems toonde aan dat met een PIR-isolatie, die ‘as such’ in de lage brandclassificatie D wordt ingedeeld, in de toepassing op een geïsoleerd staaldak geclassificeerd kan worden in Brandklasse B. Dit wordt ondersteund door het Amerikaanse FM Approval. Daems ging nader in op de testmethoden die in het kader van het FM Approval zijn ontwikkeld en toonde daarmee aan dat PIR in de juiste toepassing een met minerale wol vergelijkbaar brandgedrag heeft. PIR smelt namelijk niet, heeft vanwege de specifieke chemische verbindingen een hoge thermische stabiliteit en vormt bij brand een beschermende koollaag, zodat de brand zich minder snel kan ontwikkelen. Met PIR kan men bovendien met een dunnere isolatielaag dezelfde isolatiewaarde verkrijgen. Het FM Approval werd nader toegelicht door George Smith, directeur van FM Approvals. Hij begon zijn betoog met hoofdschuddend op te merken dat de Europese regelgeving, vergeleken bij de Amerikaanse, wel heel erg ingewikkeld is. Hij zette vervolgens uiteen dat de testmethoden van FM Global zijn ontwikkeld na een grote brand in het ‘White House’, een fabriek van General Motors, in 1953. Het onderzoek naar de oorzaken van deze grootste brand uit geschiedenis van de Verenigde Staten leidde tot strikte maatregelen en scherpe controles en strenge tests van producten. Deze testmethoden, die de geschiedenis in zijn gegaan als de ‘White House tests’, worden tegenwoordig nog steeds gebruikt. Overigens heeft men bij FM Approvals ook uitgebreide tests ontwikkeld voor bijvoorbeeld windbelasting op daken.

George Smith, directeur van FM Approvals

ten mee vervaardigt, met name het ‘Power’ productassortiment (Powerdeck voor het platte dak, Powerroof voor hellende daken). Hij zette de materiaaleigenschappen, certificering en de tests die daaraan ten grondslag lagen nog eens uiteen. Na een korte presentatie van enkele referentieprojecten was het dan tijd voor een korte vragenronde. De conclusies van het symposium waren niet verrassend, gelet op de partijen die het symposium organiseerden. Het was een verhelderende studiedag die een goed beeld gaf van de laatste stand der zaken op het gebied van regelgeving en normering van brandveiligheid en hoe daar in de dagelijkse praktijk mee om kan worden gegaan. ■


Dirk Vermeulen, Technical Services & Development Manager bij Recticel sloot het symposium af met een presentatie van het TAUfoam van Recticel. Dit is het kunststof schuim waar het bedrijf de isolatieproduc-

Diane Daems van Global Product EHS Group Huntsman

Scandinavische marktleider wordt nu ook hier actief

Protan PVC : nieuwe speler op de Belgische markt

Je zou denken dat de Belgische dakenmarkt verzadigd is aan producten en systemen om daken waterdicht te maken, maar af en toe duiken er toch nieuwe spelers op met ambitieuze doelstellingen en producten waarvan men overtuigd is dat ze hun plaats op de markt verdienen. Een mooi voorbeeld daarvan is de oprichting van Protan Belgium, een bedrijf met PVC dakbedekkingsfolie als core-business en een aanpak die vooral een goede service vooropstelt.

Protan is een multinationale fabrikant van éénlaagse dakmembranen en technische folies die werd opgericht in 1939. Er worden dus al meer dan 60 jaar lang waterdichtingen geproduceerd en sinds 1971 maakt men ook PVC dakafdichtingen. De hoofdzetel van het bedrijf bevindt zich in het Noorse Drammen waar ook een groot deel van de productie gevestigd is. Andere productielocaties zijn Nesbyen in Noorwegen en Lesjöfors in Zweden. De fabrikant is marktleider in de Scandinavische landen en heeft partners in o.a. Rusland, Hongarije, Kroatië, Nederland, en Slovenië en eigen vestigingen in Finland, Zweden, Denemarken, Polen, Engeland en nu dus ook in België. Protan België wordt geleid door Paul D’Hooghe, zeker geen onbekende in de dakenmarkt en dan voornamelijk op het vlak van PVC daken. Voordat hij met Protan begon was hij namelijk jarenlang actief bij Sika-Trocal.

10

PVC dakbedekking als kernactiviteit Paul D’Hooghe: “De hedendaagse dakenmarkt wordt gekenmerkt door een tendens van overnames en jointventures. Deze nieuwe bedrijven worden multinationals waarin dakdichtingsmembranen maar een klein onderdeel uitmaken van een immens gamma aan verschillende producten. Daar onderscheidt Protan zich enorm van haar concurrenten en collega’s. 85 tot 90 % van haar activiteiten zijn op platte daken gericht en de PVC dakbedekking is haar absolute kernactiviteit. Protan telt in Europa ongeveer 600 medewerkers en houdt er een totaal andere visie op na dan de meeste andere kunststoffabrikanten. Het accent ligt zeer zwaar op de service naar de plaatsers, architecten en eindgebruikers toe.”

Scandinavische marktleider wordt nu ook hier actief

Voor elke toepassing de gepaste oplossing De standaard Protan PVC membranen zijn 1,2 - 1,6 mm of 1,8 mm dik en leverbaar in diverse uitvoeringen en kleuren. Voor de mechanische bevestiging bestaan er drie verschillende types. Protan SE is voorzien van een polyestervlies inlage, Protan EX eveneens maar heeft bovendien ook nog een glasvlies aan de onderzijde die bijvoorbeeld de probleemloze plaatsing rechtstreeks op EPS mogelijk maakt en Protan EXG, eveneens met een polyestervlies inlage en met beschermend polyestervlies aan de onderzijde “Het glas- of polyestervlies onderaan de folie is niet alleen belangrijk in de Scandinavische landen.”, verklaart Dhr. D’Hooghe, “Door de weersomstandigheden daar is het snel en rechtstreeks kunnen plaatsen op isolatie heel belangrijk aangezien daardoor een extra arbeidsgang vermeden kan worden. Een ander aspect van de PVC folie dat in verband staat met het koude Scandinavische weer (sneeuw en ijs) is de standaard antislip oppervlakteafwerking die kenmerkend is voor alle Protan-banen.” Alle drie PVC membranen voor mechanische bevestiging hebben ondertussen trouwens een Techniche Goedkeuring (ATG) verkregen. Voor de geballaste daken beschikt Protan over Protan G met glasvliesinlage en Protan GG voor parkeerdaken. Voor deze producten is de ATG in aanvraag en zal de goedkeuring eerstdaags bekomen worden. Voor het verkleven van de dakbanen tenslotte is er Protan GX waarvoor binnenkort ook een ATG zal worden aangevraagd.

“Het Protan gamma bevat verder ook alles om een dak perfect af te werken.”, bevestigt Paul D’Hooghe. “Speciale accessoires als binnenen buitenhoeken, beklede staalplaat om perfecte aansluitingen toe te laten, een uitgebreid kleurengamma en ook speciale PVC profielen om het hellend PVC dak het uitzicht te geven van een zinken dak met staande naad.” Bijzonder opmerkelijk is ook het Vacuüm Roofing Systeem waarbij het PVC membraan losliggend wordt geplaatst en enkel aan de randen en rond dakdetails wordt bevestigd. Door toepassing van speciaal ontwikkelde “luchtkleppen” ontstaat er een onderdruk onder de folie zodat deze als het ware op het dak wordt vastgezogen. Het spreekt voor zich dat de dakconstructie dus luchtdicht moet zijn. Dit systeem is vooral aangewezen bij renovaties of wanneer men niet mechanisch mag of kan bevestigen en wanneer de klassieke bevestigingsmethodes ontoereikend zijn. Het volledige systeem heeft trouwens een “NBI Technical Approval” Het Protan Secret Fix Systeem is dan weer een methode om de PVC dakbedekking mechanisch te bevestigen zonder dat de folie ergens doorboord wordt. Om dit mogelijk te maken worden er onderaan de folie fabrieksmatig stroken PVC vastgemaakt. Het membraan wordt uitgerold, gelijktijdig in de strip onderaan de folie mechanisch bevestigd, en de naden dichtgelast.

Toekomstplannen Voorlopig werkt Dhr. D’Hooghe nog vanuit zijn eigen bureau maar binnen afzienbare tijd wordt een Protan kantoor opgericht. “Ik wil eerst alles op punt stellen voor de goede werking van Protan Belgium en zal dan nadenken over de invulling van de technisch commerciële en administratieve functies. Materiaal wordt geleverd vanuit het Belgisch magazijn of rechtstreeks

Paul D'Hooge

vanuit Noorwegen. Het staat in elk geval vast dat we op het vlak van service dezelfde filosofie gaan hanteren als ons moederbedrijf. Er wordt veel belang gehecht aan een goede scholing van de plaatsers. Zo beschikt men in Noorwegen over de ISO 9001 gecertificeerde Protan Roofing School en Protan Academy waar de diverse bouwpartners complete opleidingen kunnen volgen. Het materiaal kan dan wel goed zijn maar de plaatsing moet dat ook zijn. Het is niet onze bedoeling te gaan concurreren tegen andere PVC aanbieders maar wel om de totale PVC markt te vergroten ten nadele van andere afdichtingsmaterialen. PVC heeft immers heel wat interessante eigenschappen, is één van de meest onderzochten waterdichtingsmaterialen en is bovendien volledig recycleerbaar.” Alle gegevens over de firma en haar producten zijn weldra terug te vinden op de gloednieuwe website www.protan.be die onder andere een handige online bestekservice (Easy Specifications System) zal bevatten of aan te vragen via info@ protan.be. ■


De wapening is geknoopt en niet geweven

Speciale toepassingen en bevestigingsmethodes

11

Dakrenovatie bij Pfizer

Steriele productie noodzaakt speciale voorzieningen Pfizer ontdekt, ontwikkelt, produceert en verdeelt geneesmiddelen en heeft zeven vestigingen in België waarvan één in Puurs met ongeveer 85000m2 platte daken waarvan een aantal stilaan aan renovatie toe zijn. De fabrikant stelde zich de vraag hoe de daken vlamloos gerenoveerd konden worden en met welke materialen. Niet alleen uit oogpunt van de brandveiligheid maar ook vanwege de steriele productie die onder de daken gebeurt, die niet kan worden stilgelegd en die door de verluchtingsinstallaties op het dak ook geen rook of geuren mag binnenkrijgen. De oplossing werd gevonden in de firma AEP uit Erembodegem die de daken momenteel renoveert met Resitrix EPDM-folie.

foto boven en onder : Het dak is voorzien van heel wat apparaten en doorboringen

Pfizer is een grote internationale onderneming die innovatieve geneesmiddelen ontdekt, ontwikkelt, produceert en verdeelt en zich gespecialiseerd heeft in producten die de levensverwachting en levenskwaliteit van mens en dier moeten verbeteren. De producten van Pfizer kunnen in twee groepen worden opgedeeld: • Voorschriftgeneesmiddelen (of ethische geneesmiddelen). Dit zijn medicijnen voor menselijk gebruik die alleen op doktersvoorschrift verkrijgbaar zijn. • Geneesmiddelen, vaccins en gezondheidsproducten voor dieren. De onderneming heeft vestigingen in 150 landen en stelt wereldwijd meer dan 100.000 mensen tewerk.

12

Pfizer heeft zeven vestigingen in België en één in Luxemburg. Samen spelen zij een belangrijke rol in de Europese organisatie, zowel wat onderzoek, productie als distributie betreft. Naast de hoofdzetel in Brussel-Elsene, is Pfizer in ons land actief in Nossegem, Louvain-la-Neuve, Anderlecht, Bornem en Puurs. Het is op deze laatste vestiging dat we ing. Patrick Smeyers van AEP aantreffen voor een werfbezoek aan de renovatiewerken. De daken zijn praktisch allemaal geballast en werden afgedicht met verschillende soorten roofing. De draagstructuur bestaat hoofdzakelijk uit cellenbeton met roofing ofwel uit beton met een warme dakopbouw bestaande uit dampscherm, isolatie en roofing


De PUR-isolatie die hier en daar werd aangetroffen dateert van 1982 maar was nog in perfecte staat

Moeilijke criteria “Dit project was voor ons een mooie uitdaging...”, legt Smeyers uit. “Er werden heel wat eisen en moeilijke criteria vooropgesteld. Zo moest de kiezelballast van de daken verwijderd worden en mocht er geen nieuwe meer gebruikt worden, aangezien er in de loop der jaren steeds meer zware installaties aan de plafonds werden opgehangen en de belasting van de daken anders te hoog zou oplopen. De werken moesten ook uitgevoerd worden zonder dat de bedrijfszekerheid van de productie in het gedrang zou komen. De bestaande roofing slopen was uitgesloten vanwege het gevaar van waterinfiltratie tijdens de werken en om overbodig hoge stortkosten te voorkomen. Verder moest er volledig vlamloos worden gewerkt, ook aan de opstanden, om brandrisico en reuk- en rookhinder te vermijden.” De dakdekker ging op zoek naar een duurzaam materiaal waarmee ❮ goot oud goot nieuw ➴

ook alle moeilijke doorboringen van het dak waterdicht konden worden afgesloten. Na vele gesprekken en verschillende daksonderingen kreeg de onderneming stilaan een duidelijk overzicht van de technische mogelijkheden. Als eindresultaat kwam men tot het besluit dat het mechanisch bevestigen van een EPDM-dakbedekking over de bestaande roofing de beste oplossing was voor deze situatie. AEP is ervan overtuigd dat met deze werkwijze alle problemen van een vervuilde ondergrond (geen garantie van blijvende verlijming), losliggende roofingstukken (geen zekerheid windbelasting), brandgevaar en mogelijke waterinfiltratie (bij afbraak) onmiddellijk worden uitgesloten. De PUR-isolatie die hier en daar werd aangetroffen dateert van 1982 maar was nog in perfecte staat en werd dus behouden.

Verwijdering dakgrind

verwijderen van de schutlaag wordt dit proces vanzelfsprekend gewoon in omgekeerde richting uitgevoerd. Op dit project met heel wat moeilijk bereikbare dakgedeeltes werd soms tot 70 m slang gebruikt om het grind weg te kunnen halen.

Dakbedekking met opmerkelijke eigenschappen Voor de dakbedekking moest er gezocht worden naar een systeem dat vlamloos geplaatst kan worden maar toch op opstanden van soms 2 meter hoog kon worden aangebracht. De levensduur van het materiaal moest ook liefst zo lang mogelijk zijn en vanwege de vele dakdoorgangen moest het zich ook gemakkelijk laten verwerken. Dit alles bracht AEP bij het product Resitrix. Patrick Smeyers verklaart: “Resitrix is niet zomaar een EPDM, het product heeft ook nog een aantal bijkomende praktisch voordelen. Zo kan - dankzij de combinatie van het mechanisch bevestigen en het product Resitrix - op elk moment van de dag bij een regenbui het dak onmiddellijk waterdicht worden gemaakt omwille van de SBS gemodificeerde bitumenlaag aan de onderzijde van de rol. De laatst geplaatste baan kan namelijk op de bestaande roofing worden gelast met hete lucht zodat het geplaatste gedeelte volledig waterdicht is. Door deze techniek toe te passen kunnen we bij de grote oppervlakken zelfs in compartimenten werken. Als er nadien nieuwe doorboringen moeten worden aangebracht kan bij eventuele waterinfiltratie het water zich niet verspreiden onder de nieuwe dakbedekking


Voor de verwijdering van het dakgrind werd beroep gedaan op de gespecialiseerde firma Smet Jet die zich al bijna 25 jaar met deze bijzondere activiteit bezighoudt en dus beroep kan doen op heel wat kennis en ervaring terzake. De onderneming heeft ondertussen 5 vestigingen in België (Antwerpen, Oevel, Oostende, Luik en Charleroi) en één in Noord-Frankrijk (Douai) en beschikt over 9 grote zuig/blaaswagens waarmee dagelijks 50 à 70 ton grind kan worden verzet. Meestal gaat het over gewassen en gerold rijngrind van kaliber 16/32, maar het is de architect die bepaalt wat er op het dak komt. Het grind wordt met een grote vrachtwagen ter plaatse gebracht en vervolgens met de zuig/ blaasmachine opgezogen en tot wel 70 m hoog met dikke slangen op het dak geblazen. Voor het

Een extra dichtingsband zorgt bij deze detailaansluiting voor een perfecte waterdichting

13

072787

OUDE HOLLE 1880 De sfeer van toen voor de daken van nu

Lafarge

Roof

Products

heeft

een nieuw type keramische dakpan toegevoegd aan het traditionele Oude Holle-assortiment. De Oude Holle 1880 heeft een bijzondere, authentieke uitstraling. De speciale verouderde afwerking - oud rood of oud blauw - roept het gevoel op van een pannendak uit ‘de tijd van toen’. Ideaal dus voor wie zijn renovatie- of nieuwbouwproject een originele retrotoets wil geven mét de garanties en techniek van ‘de tijd van nu’.

Oud blauw

www.lafarge-roof-products.be

ROOF PRODUCTS

Oud rood

[email protected]


van de rest van het dakvlak. Daags of onmiddellijk nadien kan terug vertrokken worden met het mechanische bevestigingen en kan het werk gewoon verder worden gezet.” Nog enkele andere interessante eigenschappen van de gebruikte dakbedekking somt dhr. Smeyers graag voor ons op: • geschikt voor elke dakvorm. • met éénzelfde hechtprimer (FG 35) toepasbaar op elke ondergrond. • blijvend elastisch. • recycleerbaar in eigen proces (LCA rapport Crem). • minimale milieubelasting (zowel in de productiefase als tijdens de installatie). • onderhoudsvrij, altijd beloopbaar. • 100% UV-en ozonbestendig. • overlappen en details thermisch lasbaar, dus geen weersgevoelige lijm-en/of kitverbinding; • het gehele jaar door verwerkbaar. • brandveilige verwerking (lasverbinding met hete lucht, geen open vuur nodig). • vliegvuur- en stralingswarmtebestendig. • thermisch stabiel door ingevulkaniseerde glasdraadwapening. • komo- certificaat van technische goedkeuring nr. CTG-008 (NL). • doorlopende technische goedkeuring nr. ATG-1790 (B). • onafhankelijke controle door MPA NRW Dortmund: testprocedure volgens U.E.A.t.c. richtlijnen.

Bijzondere uitvoeringsomstandigheden

Een ander aspect dat aan bod kwam tijdens de uitvoering was de veiligheid. Tijdens het uitvoeren van de werken was er geen levenslijn voorzien. Ook het vastboren met een tijdelijk anker was niet toegestaan aangezien er grotendeels gewerkt werd op cellenbeton. Daarom werd er gewerkt met een ankerkruis, een doodgewichtanker dat kan worden aangebracht op de plaats waar het nodig is. Deze oplossing was nodig om in de gevarenzone te kunnen werken bij het wegnemen van de collectieve valbeveiliging in de randzone. Alle AEP-werknemers moesten trouwens een test doorstaan alvorens ze werken mogen uitvoeren op de site van Pfizer. Alle personeelsleden zijn bovendien bijkomend in het bezit van een VCA attest basisveiligheid. Per ploeg is er trouwens altijd iemand aanwezig die een leidinggevend VCA attest heeft.

Profiel AEP AEP werd opgericht door enkele mensen die gedurende jaren ervaring hebben opgedaan bij dakdekkersbedrijven, fabrikanten en studiebureaus. “Het huidige management is samengesteld uit diezelfde mensen die zeer goed weten met welke soorten EPDM zij te maken hebben.”, verduidelijkt Smeyers. “EPDM kwam in Europa in opmars sinds de jaren ´70 en moest zoals alle nieuwe producten natuurlijk nog enkele kinderziekten ontgroeien. Daar geen enkel bedrijf op de markt volgens ons voldoet aan de vraag, hebben wij besloten zelf een EPDM-systeem uit te bouwen dat aan alle eisen van de klant kan voldoen. Onze snelle groei resulteerde in 2005 in een verhuizing naar het huidige bedrijfspand aan de Industrielaan 4 te Erembodegem (Aalst).” Naast het gebruik van baanvormige EPDM, zoals op dit project, werkt AEP ook met geprefabriceerde membranen waardoor de risico’s van eventuele slechte naadverbindingen op de werf verdwijnen. Het membraan kan op een snelle manier geplaatst worden zodat de onderlig-

De dakbedekking werd eerst mechanisch bevestigd...

...waarna de naden met hete lucht werden dichtgelast

gende draagstructuur droog blijft en dit zelfs bij grote oppervlakken. Tijdens de prefabricatie is er ook een betere productiecontrole mogelijk. AEP werkt hiervoor volgens twee basissystemen: bij het EPDM-systeem 2D worden de afmetingen van het dak nauwkeurig opgemeten op de werf en de membranen daarna in het atelier op maat gemaakt. Oppervlakten tot 1200m² kunnen volledig uit één stuk geprefabriceerd worden. Voor grotere oppervlaktes werkt men modulair en worden de membranen op de werf onderling aan elkaar gevulkaniseerd tot één geheel. Bij het EPDM-systeem 3D worden ook aansluitingen en opstanden voor koepels, lichtstraten en andere obstakels vooraf in het atelier al in de membranen voorzien door middel van de hot bonding (vulkanisatie) techniek. ■ Roof Belgium maart 2007

Aangezien de steriele ruimtes onder het dak hoegenaamd geen rook of gassen mochten binnenkrijgen via de verluchtingsinstallaties op het dak moesten deze heel zorgvuldig worden afgeschermd alvorens men met de werken kon beginnen. De afwerking van deze installaties kon dan

ook alleen in het weekend gebeuren wanneer de productie stil ligt.

15

Interview met Marc Van Cleemput, gedelegeerd bestuurder Atab-bedrijven

“Atab investeert in de modernste dakrollijn ter wereld”


Sinds de Atab-groep in 2000 werd opgenomen in de Canadese wereldgroep in waterdichting IKO, volgde er een fase van internationale commerciële en administratieve integratie. Vrij vlug werd een uitgebreid programma van industriële investeringen opgestart, die nu stilaan hun resultaten beginnen op te leveren.

16

Eén van de meest recente ontwikkelingen is de recente ingebruikname van de nieuwe en unieke APP dakrollenlijn naast de bestaande SBS-lijn. Deze dakrollijn bij Atab vormt de synthese van de nieuwe ontwikkelingen op de dakrol- en shinglelijnen in verschillende Europese en Noord Amerikaanse landen waar de IKO groep aanwezig is. In deze groep worden meer dan 20 moderne dakrollijnen en lijnen voor shinglefabrikatie ingezet, waarvan het proces sterk verwant is met de dakrolproductie. De nieuwe lijn draait spanningsloos met de nauwst mogelijke tolerantie en diverse coatingtoepassingen. Verscheidene verklevingssystemen en naadafwerkingen zijn mogelijk zodat er kwalitatief een optimaal resultaat behaald kan worden. Voortaan zal dan ook het complete Hi-Tech gamma Polygum met zijn “op maat” formuleringen en finesses, de Turbo en

Quadra-profielen, de prevent brandwerende grafiettechnologie, enz... hierop gedraaid worden. In 2006 werd ook al de nieuwe fabriek voor vloeibare waterdichtingsproducten op de terreinen van Atab opgestart. Deze entiteit produceert ongeveer 12000 T gebaseerd op de bestaande Aquaplan-productie in Antwerpen, de transfer van de Asphaltco-productie vanuit Machelen en de transfer van de Ruberoid-productie uit Kingsnorth (UK). Het kerngedeelte van deze fabriek wordt gevormd door de nieuwe installaties voor het mengen van cutbacks, bitumen en solventen en een nieuwe installatie voor bitumenemulsies, watergedragen bitumen. Dit laatste gamma van vloeibare waterdichting op waterbasis kent een toenemend belang en wordt op de markt gebracht onder het ECO prefix.

Interview met Marc Van Cleemput, gedelegeerd bestuurder Atab-bedrijven

Naast de productiehall voor het mengen en afvullen van “zwarte” bitumineuze waterdichtingsproducten is er een 2e hall voor “witte” niet bitumineuze waterdichting op basis van epoxy, acrylaten en polyurethaan. De productgamma’s die in België in de DIY en de professionele handel worden aangeboden zijn respectievelijk Aquaplan en IKOpro. Beide gamma’s bieden voor hun specifieke doelgroepen een compleet assortiment aan en kenmerken zich door productinnovaties en vernieuwende technologieën zoals bijvoorbeeld de recente lancering van Teknodetail voor complexe dakdetailleringen. Ook de golfplatenfabrikatie Asbo die werd opgericht in 1997 en de merknaam Aqualine commercialiseert in de DIY sector en voornamelijk de Oost-Europese markt wordt grondig gemoderniseerd. De investeringen in de productie worden vervolledigd door de bouw van 3 nieuwe magazijnruimtes. Deze uitbreiding van de logistieke organisatie was absoluut noodzakelijk om de volumegroei te kunnen opvangen. Atab is inmiddels geëvolueerd naar het belangrijkste Europees productiecentrum van de IKOgroep.

Kenniscentrum en PIR-fabriek Naast de bestaande labo’s voor ontwikkeling en quality control ten behoeve van de productie van dakbanen, vloeibare producten en golfplaten werd er een paar jaar geleden al een nieuw kenniscentrum opgericht met bijhorend labo voor productontwikkeling voor de IKOgroep op Europees niveau. Bovendien werd er zeer recentelijk in Nederland - bij het zusterbedrijf IKO Insulations BV - een hypermoderne PIR isolatielijn opgestart. De nieuwe PIR isolatie IKO Enertherm heeft bijzonder interessante producteigenschappen en biedt zeer goede lambda-isolatiewaarden. Deze nieuwe isolatie wordt dan ook in de markt gezet als een “groen” product met als thema “Puur voor mens en natuur”. IKO Enertherm draagt het HR-isolatie keurmerk wat wil zeggen dat deze isolatie het hoogste rendement biedt per m2.

Globaal aanbod in waterdichting en isolatie naar dakdekkers, handel, architecten en DIY

Naar architecten ligt de nadruk meer op het “prevent dak”, de combinatie van hoogwaardige brandveilige

De strategie van Atab en de IKOgroep is gebaseerd op industriële investeringen en innovaties om trendsetter te zijn en te blijven. De onderneming wil aldus haar netwerk van klanten/partners niet enkel behouden maar uitbreiden en hechter maken. ■

“Atab is als ‘Antwerps Asfaltbedrijf’ opgericht in 1911 en viert binnen 4 jaar zijn 100 jarig bestaan.”, vertelt Marc Van Cleemput, gedelegeerd bestuurder van de Atab-bedrijven. Sinds de jaren 70 is Atab de onbetwiste marktleider in België in bitumineuze waterdichting.”. Naast het belangrijk aandeel op de Belgische markt, is er een belangrijke exportverkoop met sterke positie in Nederland, de Scandinavische landen en Oost-Europa. In 1985 werd een aparte organisatie opgezet voor de DIY sector onder de naam Aquaplan; nu marktleider in België en Nederland en dominant aanwezig in Frankrijk In 1997 werd eveneens te Antwerpen de NV Asbo opgericht, fabriek van de bitumineuze golfplaten Aqualine. Deze producten vinden hun weg naar de DIY in West-Europa en de professionele markten in Oost-Europa. Sinds 1998 werd het dochterbedrijf Asphaltco geïntegreerd in Atab waardoor voornamelijk de afdeling vloeibare producten werd versterkt en uitgebreid met bouwchemische specialiteiten voor diverse toepassingen in nieuwe markten. In 2000 werd Atab opgenomen in de Canadese groep IKO, wereldmarktleider in bitumineuze waterdichtingsproducten met een 30-tal fabrieken en een netwerk van verkoopkantoren in Noord-Amerika, Europa en Azië. Atab wordt binnen de IKO groep erkend als kenniscentrum en de kantoren aan de D’Herbouvillekaai zijn inmiddels headquarters geworden voor de Europese operaties van de IKO groepaktiviteiten met centrale diensten voor IT, algemeen en financieel management, marketing, R&D en producttechnologie. Het huidige investeringsprogramma in Benelux over de periode 2005/2007 bedraagt meer dan 25 miljoen Euro.


De commerciële- en marketingpolitiek focust zich op een globaal productaanbod onder eigen productie en garantiestelling. Naar de dakdekker betekent dit een totaalpakket dat bestaat uit APP en SBS gemodificeerde Polygum dakbanen, IKO Safe Stick zelfklevende dakbanen, IKOgreen groendaken en -daktuinen, IKO Enertherm PIR isolatie, IKOfix bevestigers, IKOclip veiligheidssystemen en IKOpro liquide producten. Dit volledige pakket wordt eveneens in de handel aangeboden.

Polygum prevent daken met de IKO Enertherm PIR isolatie. Dit resulteert in een dak dat met ruime marge voldoet aan de 4 Europese brandnormen Broof(t1-t4), een optimale thermische bescherming biedt en geniet van het roof engineering concept waarin de 10 jaar all in verzekerde garantie vervat is. Naar de DIY betekent dit tenslotte dat er een zeer volledig assortiment waterdichtingsproducten en accessoires uit eigen productie wordt aangeboden en dit onder de merknaam Aquaplan.

17

2OOFSCOPYPDF

Bevestigingsystemen THEFASTENINGCONNECTION De kracht van professioneel bevestigen, vertaald in kwaliteit

#

-

9

#-

-9

Bevestigingsystemen in austenitisch roestvast staal

ZAHN ZKSK

#9

#-9

+

Standaard hoge corrosie bestendigheid door DURAL 1000 SST Economisch en rendabel

MAGE FASTENERS BV De Gouwe 30 8253 PA Dronten Telefoon: +31 321 38 70 40 Fax: +31 321 38 70 49 www.magefasteners.nl / [email protected] 06-5514 Adv Bibo 1/2 pag

11-01-2006

14:45

Gecertificeerde systemen Vraag de brochure aan!

Pagina 1

BIBO® Valbeveiliging op platte daken zonder de dakbedekking te doorbreken

ÉÉN BLOCK VEILIGHEID De meeste valbeveiligingen op platte daken zijn arbeidsintensief en moeten door de dakbedekking heen worden aangebracht. Dankzij het gepatenteerde BIBO® valbeveiligingssysteem van Zoontjens zijn deze nadelen voorgoed verleden tijd. BIBO® is een multifunctioneel systeem, waarmee snel en eenvoudig allerlei varianten valbeveiliging kunnen worden aangebracht zonder de dakbedekking te doorbreken. Het BIBO® valbeveiligingssysteem gaat minstens zo lang mee als het gebouw en het systeem kan zelfs na renovatie van het dak weer hergebruikt worden. BIBO® heeft verschillende varianten: BIBO® Block (individueel ankerpunt), BIBO® Lifeline (tijdelijke mobiele leeflijn), BIBO® Cable (permanent staalkabelsysteem) en BIBO® Fence (tijdelijk of permanent hekwerk). BIBO® valbeveiliging voldoet geheel aan klasse A en E van de Europese veiligheidsnorm EN-795. Bij Zoontjens denken we in oplossingen:‘On top of it’ producten gecombineerd tot een innovatief systeem, dat u de gewenste functionaliteit biedt.

Zoontjens Beton B.V. � Centaurusweg 19 - 25 � Postbus 61 � 5000 AB Tilburg T 013 - 5 379 379 � F 013 - 4 550 527 � I www.zoontjens.nl � E [email protected]

Bedrijven en producten

Mage Fasteners opnieuw actief op dakenmarkt Een paar jaar geleden opende de Zwitserse fabrikant van mechanische bevestigingen Mage AG een eigen verkoopkantoor in Nederland. Ondertussen kan het bedrijf al terugblikken op een steeds groter wordende afzetmarkt voor haar bevestigers in de Benelux. Dit heeft er nu in geresulteerd dat de onderneming ook haar positie in de dakenbranche wil veroveren.

op de dakenmarkt te begeven. Het verkoopteam heeft hiervoor ondertussen al de nodige commerciële activiteiten opgepakt, maar de vraag is natuurlijk: hoe wil het bedrijf een toegevoegde waarde betekenen ten opzichte van het reeds bestaande aanbod?

De afgelopen tijd heeft men zich vooral toegespitst op de toepassing van mechanische bevestigingen in de metaalbouw. Zo wordt de speciaal ontwikkelde afstandschroef standaard toegepast in het Rockwool 209 metaalbouwsysteem, waarbij de fabrikant van de bevestigers verantwoordelijk is voor de distributie in Nederland, België en Luxemburg.

Europese fabriek

Volgens Frits Diederiks, sales manager Benelux van het bedrijf, is Mage Fasteners de afgelopen jaren aanzienlijk gegroeid en het bedrijf voelt zich dan ook klaar om zich

Diederiks erkent dat het niet eenvoudig zal zijn om een plaats te bemachtigen in de markt voor bevestigers voor het dak: “Ik neem tenminste aan dat de andere partijen ook goed weten waar ze mee bezig zijn en kwalitatieve producten op de markt brengen. Toch is juist dat het element waarop wij willen concurreren. Niet direct op de prijs, maar op de prijs/kwaliteit verhouding van het product, op distributie en logistiek en de technische knowhow.”


De Zwitserse producent is onderdeel van een grotere groep die internationaal actief is in de bouw. Het Nederlandse verkoopkantoor werd in 2003 operationeel en van hieruit wordt de ganse Benelux bediend. Het bedrijf heeft meerdere productenprogramma’s in het assortiment en richt zich daarmee op een aantal nichemarkten.

19

,!$$%23(%9%2)#+ © adtension.be

":VEEKREEVSRÎKVEXMWGEXEPSKYW

BDA6G5F7@ ;@67=;<=7D H7DI3D?;@9EFA7EF7>>7@HAAD674AGI7@4AGI6DA97DE

3DE=@N>CDFF@IJQ@M@@IPDOB@=M@D?COQ@MCDOO@MN@IGP>COJIOQJ>CODB@MNQJJMC@O DI?PNOMD@@GB@=MPDFJK=JPRGJ>
<(I'SGOPEER(IYVPI 7X1EVXIRW0EXIQ 8IP*E\[[[LI]IVMGOFI

Rhepanol fk de wereldkampioen

Bitumen lassen met Leister. Snel en veilig met de BITUMAT.

New! EMPO - VERDER N.V. / S.A. 2630 Aartselaar Tel: +32 3 877 11 12 Fax:+32 3 877 05 75 www.empo.be Leister Process Technologies 6060 Sarnen/Switzerland www.leister.com

BITUMAT

FLACHDACH TECHNOLOGIE Tel. 067 41 18 18 Fax 067 41 18 10 www.fdt.be

Bedrijven en producten

“Wij denken op dit gebied wel degelijk een toegevoegde waarde te kunnen bieden. Al was het alleen maar vanwege het gegeven dat wij een Europese fabriek zijn, die levert aan de eindverbruiker. Dit betekent dus korte communicatielijnen en snelle leveringen en doordat wij zelf produceren kunnen wij de markt bovendien een constante kwaliteit garanderen.” Diederiks verklaart: “Wij houden in Dronten een aanzienlijke hoeveelheid producten op voorraad, maar we kunnen ook direct vanuit de fabriek leveren; hierdoor zijn we flexibel in onze leveringsmogelijkheden. Zwitserland ligt relatief dichtbij, de producten kunnen snel op de plaats van bestemming zijn. Een ander voordeel van het tegelijk fabrikant en leverancier naar de gebruiker zijn, is dat we bij technische vragen snel en accuraat kunnen reageren én bovendien kunnen inspelen op de vragen van de eindverbruiker, omdat de communicatielijnen kort zijn.” Maar het gaat natuurlijk om de kwaliteit van de producten. Diederiks: “Al onze schroeven en bevestigers voldoen vanzelfsprekend aan de minimale eis van het weerstaan van 15 cycli Kesternich en onze producten zijn in het bezit van Europese certificaten. Maar uiteraard hebben we nog meer te bieden. Wij begeleiden het product gedurende het gehele traject en omdat wij ISO 9001 gecertificeerd zijn is ons hele productieproces traceerbaar. Op deze manier is de kwaliteit van de productie altijd controleerbaar en herleidbaar en wordt de kwaliteit van het product bewaakt. De verkopers in België en Nederland worden volledig ondersteund door de technische afdeling van de fabriek. Eventuele vragen kunnen zodoende snel worden beantwoord, eventuele problemen worden snel opgelost. Aan verzoeken voor technische gegevens, zoals afschuif- en uittrekwaarden van de bevestigers kan relatief snel worden voldaan, mede door de aanwezige moderne apparatuur zoals een Kesternich kast en de kennis van de mensen van het laboratorium. ”

Assortiment “De ontwikkelingen op het gebied van bevestigers hebben de laatste jaren niet stilgestaan,” aldus Diederiks.

“Vandaar dat wij de markt zullen bewerken en daarbij een samenwerking hebben met de Duitse marktleider Zahn GmbH. Zahn vult het assortiment van de fabrikant aan met een groot aantal producten, zoals bijvoorbeeld schroefmachines, die zijn voorzien van de nodige certificaten. Ook de schroefmachines van het Duitse bedrijf zijn opgenomen in ons assortiment. Wij hebben al jarenlang een goede relatie met Zahn GmbH. Deze samenwerking zal na Engeland en Duitsland nu ook hier gestalte gaan krijgen.” Hierdoor is het assortiment van het bedrijf zeer breed. “Wij leveren voor iedere toepassing en elke ondergrond een geschikte bevestiging,” vertelt Diederiks. “Alle bevestigers zijn voorzien van een DURAL ® 1000 corrosiebescherming, wat een lange levensduur waarborgt. Ook bevestigers van roestvast staal zijn in het programma opgenomen. Vanzelfsprekend ontbreekt de bevestiger/ tule combinatie niet in het programma….er ontbreekt eigenlijk bijna niets in ons programma: bevestigingssystemen om koudebruggen tegen te gaan, bevestigingmethodes om daken te renoveren, bevestigers voor op beton, gasbeton, hout en staal maken standaard deel uit van het assortiment.”

Pionieren


Diederiks is ervan overtuigd dat de markt voor mechanische bevestigingen gebaat is bij meer concurrentie en dat er bijgevolg ook een markt bestaat voor de producten van Mage Fasteners. “Het zal de eerste tijd neerkomen op pionieren. De keuze voor een leverancier is dikwijls ook gestoeld op een goede relatie. Daarom verwacht ik niet dat dakdekkers de komende tijd massaal zullen overstappen op onze producten. Wij zullen beetje bij beetje onze plaats moeten veroveren maar ik ben ervan overtuigd dat wij met ons programma een toegevoegde waarde kunnen betekenen. Een Europese fabriek zoals wij zijn, met zijn eigen producten, hoort op een platte daken markt - zoals België en Nederland zijn - thuis.” ■

21


Europese aanvaarding meet systeem thermische resultaten wordt aangevochten


De dunne reflecterende isolatieproducten zijn al vaker in ons blad aan bod gekomen, maar dikwijls vanwege de discussie rond hun thermische prestaties en de manieren om die te meten en in kaart te brengen. Ook nu weer is dit het geval aangezien de SFIRMM (Syndicat des Fabricants d’Isolants Réflecteurs Minces Multicouches) - de vereniging van 4 Franse fabrikanten van dit soort producten – besloot beroep aan te tekenen bij de Europese Commissie omdat bij het Europese Technische Goedkeuringsproject met betrekking tot dunne multireflecterende meerlagige isolatie de tests uitgevoerd in reële gebruiksomstandigheden niet in beschouwing werden genomen. De vereniging is niet te spreken over deze beslissing die volgens haar het vernieuwende karakter van de dunne multireflecterende meerlagige isolatiematerialen niet erkent.

22

Op 7 februari jongsleden bekrachtigde het EOTA (European Organisation for Technical Approval EOTA) het Europese Technische Goedkeuringsproject met betrekking tot dunne multireflecterende meerlagige isolatie (IMMR) zonder het principe van de “in situ” uitgevoerde tests (tests uitgevoerd in reële gebruiksomstandigheden) te onderzoeken. Dit

principe wordt volgens de SFIRMM nochtans erkend en systematisch gebruikt in alle industriële sectoren. Deze beslissing bekrachtigt volgens haar dan ook opnieuw de meetmethodologie voor de thermische resultaten van dit soort producten met behulp van de afgeschermde “hot plate” – een laboratoriumapparaat dat in de jaren ‘60 specifiek

ontwikkeld werd voor traditionele dikke isolatiematerialen en niet aangepast is aan deze nieuwe generatie isolatiematerialen. Het SFIRMM en zijn Engelse tegenhanger CMM gaan daarom niet akkoord met deze beslissing die het vernieuwende karakter van de dunne multireflecterende meerlagige isolatiematerialen niet erkent. Vandaar dat ze besloten om onmiddellijk een herzieningsprocedure van dit project te starten. Voor het in voege treedt, moet het ter goedkeuring voorgelegd worden aan de Europese Commissie. “In een context waar de doelstellingen ter vermindering van het energieverbruik meer dan ooit actueel zijn, storen de tests in situ, maar ze zijn de enige die de energiebesparingen kunnen meten die de isolatiematerialen kunnen opleveren eens ze aangewend worden. Na 40 jaar inertie op het vlak van isolatie, is het hoog tijd om te innoveren, met inbegrip van het domein waar de thermische isolatiematerialen gemeten worden” verklaart Alain Leluan, voorzitter van de SFIRMM.

Innoverend karakter niet erkend Het bekrachtigen van de keuze voor de afgeschermde “hot plate” om de thermische resultaten van de dunne multireflecterende meerlagige isolatiematerialen te meten, ontkent volgens de organisatie opnieuw hun vernieuwend karakter, namelijk de essentiële bijdrage die de reflecterende film en de meerdere lagen leveren voor hun thermische doeltreffendheid. Daardoor negeren ze hun reële thermische resultaten.


De fabrikanten van dunne reflecterende meerlagige isolatiematerialen verwerpen al jaren de keuze voor de afgeschermde “hot plate” om de thermische resultaten van hun producten te meten, aangezien dit apparaat slechts één enkele karakteristiek beoordeelt – de thermische geleiding – die op zich niet representatief is voor de globale thermische resultaten van hun producten. In afwezigheid van aangepaste normeringen meten de fabrikanten van dunne reflecterende meerlagige isolatiematerialen al meer dan 10 jaar de thermische resultaten van hun isolatiematerialen “in situ”, in reële gebruiksomstandigheden. De aldus verkregen resultaten zijn niet te vergelijken met die verkregen in een laboratorium volgens de conventionele methodes zoals de afgeschermde “hot plate”: • gemeten in reële omstandigheden, is het thermische resultaat van een IMMR ongeveer 5 keer groter dan wanneer gemeten met een afgeschermde “hot plate”; • gemeten in reële omstandigheden, is het thermische resultaat van een IMMR gelijkwaardig aan de dikkere traditionele isolatiematerialen.

EOTA weigert De Europese Bouwproducten Richtlijn voorziet een procedure die de introductie van nieuwe normen voor innoverende producten mogelijk maakt: het “verzoek om Europese Technische Goedkeuring”. Een dergelijk verzoek werd ook ingeleid door de fabrikanten van dunne multireflecterende meerlagige isolatiematerialen bij de EOTA, het Europese orgaan dat belast is met de behandeling van het dossier, om een nieuwe norm te ontwikkelen die

enige bestaande piste om een onderzoeksprogramma op te starten dat een testprotocol kan definiëren dat geschikt is en aangepast is aan de specifieke karakteristieken van deze isolatiematerialen. Bovendien wordt het principe van de methodologie in situ erkend en gebruikt door alle industriële sectoren, met inbegrip voor de bouwtoepassingen nauw betrokken bij de huidige problematiek (akoestische isolatie, vuurvastheid, enz.) om een product te bevestigen, te ontkrachten of te homologeren. Dit programma zou tenslotte ook een concreet antwoord bieden op de doelstellingen vastgesteld door de Europese Commissie op het vlak van de vermindering van energieverbruik in gebouwen, waarbij de nadruk wordt gelegd op de werkelijkheid van de thermische prestaties van dunne multireflecterende meerlagige isolatiematerialen eens ze aangewend worden.

Betwistbare neutraliteit Er zijn volgens SFIRMM ook nogal wat duistere zones in de behandeling van dit verzoek om Europese Technische Goedkeuring: • Waarom werd het verzoek om Europese Technische Goedkeuring, dat oorspronkelijk gestart werd


de reële thermische resultaten van deze isolatiematerialen evalueert. Met het oog op de wetenschappelijke en volledig onafhankelijke bekrachtiging van de relevantie van de tests in situ voor de dunne multireflecterende meerlagige isolatiematerialen, hebben de SFIRMM en de CMM voorgesteld om een nieuw onderzoeksprogramma te starten over dit soort tests. Het voorstel bestond erin om een reeks tests in situ te laten uitvoeren door verschillende laboratoria die lid zijn van de EOTA in hun respectieve landen, volgens hetzelfde protocol, over eenzelfde periode en met identieke producten (een traditioneel dik isolatiemateriaal en een generisch dun multireflecterend meerlagig isolatiemateriaal). Maar volgens de SFIRMM heeft de EOTA onder druk van bepaalde van haar leden geweigerd om het concept zelf van dit onderzoeksprogramma te bestuderen met het argument dat de tests in situ niet geldig waren. Dit oordeel steunt op twee wetenschappelijke studies die volgens haar betwistbaar zijn door het gebrek aan nauwkeurigheid. De 1ste studie werd in 2004 uitgevoerd op basis van de “Paslink-methode”, een methode die erin bestaat kleine stalen te testen in een context die zeer ver verwijderd zou zijn van de metingen uitgevoerd in reële gebruiksomstandigheden. De 2de studie, uitgevoerd in 2005 in Schotland, zou niet nauwkeurig zijn uitgevoerd. Een thermografische analyse na afloop uitgevoerd op de geteste wand zou namelijk grove fouten aan het licht hebben gebracht in de aanwending van de IMMR. De SFIRMM en de CMM buigen zich nu over de weigering om dit wetenschappelijk programma uit te voeren. Dat zou er immers voor gezorgd hebben dat een open debat - dat al sinds vele jaren gevoerd wordt betreffende de reële doeltreffendheid van deze nieuwe generatie isolatiematerialen - afgesloten zou kunnen worden. Volgens de vereniging vraagt de wetenschappelijke eerlijkheid dat de EOTA deze tests uitvoert vooraleer zich uit te spreken over een Europese Technische Goedkeuring. Deze tests zijn volgens haar namelijk vandaag de

23

Platte daken brandveilig! VAPOTHERM® Mega brandklasse B (end-use)

EcoTherm b.v. Postbus 198, 7100 AD Winterswijk, Lorentzstraat 1, 7102 JH Winterswijk tel.: +31 (0)543 54 32 10, fax: +31 (0)543 53 08 44, www.ecotherm.nl, e-mail: [email protected]


voor de productfamilie van de dunne isolatiematerialen, intussen uitgebreid naar dikke isolatiematerialen met een aluminium laag terwijl deze 2 productfamilies technisch gezien niet te vergelijken zijn? • Waarom - hoewel de besprekingen voorafgaand aan de stemming strikt vertrouwelijk moesten blijven - heeft het CSTB in Frankrijk op 18 december 2006 een persbericht gepubliceerd waarbij het resultaat van de stemming van de EOTA, voorzien voor 7 februari, vooraf werd aangekondigd? SFIRMM herinnert eraan dat dit orgaan technische adviezen geeft over isolatie via een gespecialiseerde werkgroep, de GS n°20, die voornamelijk bestaat uit vertegenwoordigers van fabrikanten van steenwol en isolerend schuim.

Opmerkelijke uitspraak Europees normalisatiebureau Het NORMAPME (Europees Normalisatiebureau voor het Ambacht en het MKB en gefinancierd door de Europese Commissie) heeft het dossier in behandeling genomen en via zijn voorzitter dhr. Müller het volgende verklaard: “We erkennen zeer zeker de moeilijkheden die de MKB’s ondervinden in het complexe domein van de Europese normalisatie, meer bepaald om gehoord te worden door instan-

ties zoals de EOTA. Wat het geval van de dunne multireflecterende meerlagige isolatiematerialen betreft, worden de fabrikanten geconfronteerd met de concurrentie van multinationals die voordeel halen uit de steun van bepaalde invloedrijke leden van de EOTA. We zijn in het bijzonder bezorgd door het gedrag van de CSTB, een orgaan dat zelf dit verzoek tot Europese Technische Goedkeuring heeft aangegrepen, dat geweigerd heeft om te communiceren met de betrokken fabrikanten en dat de conclusies van de stemming die plaatsvond op 7 februari 2 maanden vooraf publiceerde.” Met 15% globaal marktaandeel voor isolatie in Frankrijk en 6% in GrootBrittannië in 2006 en bijna 80 miljoen m² geplaatst sinds 1980, kennen de IMMR’s een sterke groei sinds enkele jaren, op een markt met een kolossale financiële inzet. Ze vertegenwoordigen volgens de SFIRMM dus een realiteit die “hindert”.

Beroep bij de Europese Commissie De SFIRMM en de CMM zijn vastbesloten om hun belangen te verdedigen en om het vertrouwen te ondersteunen dat de bouwprofessionals en hun gebruikers betonen en ze hebben beslist om de herziening van het Europese Technische Goedkeuringsproject te vragen. Vooraleer het in voege treedt, moet dit project ter goedkeuring voorgelegd

worden aan de Europese Commissie. Tegelijkertijd verbinden meerdere laboratoria die lid zijn van de EOTA en die het wetenschappelijk en het belang begrepen hebben van het onderzoeksprogramma over de tests in situ, zich ertoe om dit jaar zomer- en wintertesten uit te voeren. In afwachting hiervan roepen de verenigingen alle beleidsmakers, distributeurs, plaatsers en gebruikers van dunne multireflecterende meerlagige isolatiematerialen op om “niet aflatende druk uit te oefenen op de lobby’s die deze innoverende isolatieoplossingen willen uitsluiten van de markt door ze ongeschikte normen op te leggen via organen die rechter en partij zijn.” ■

®%&4$)"$)51-"45*$4 WBOBMMFCPVXNBSLUFOUIVJT¯ GddÒc\ÄZeYbÄhZXjgîVcKZajmLVcY"Zc9VèaViZc @dZeZahAddY@deZgZcO^cèaViZc!WjôZcZc\diZc >hdaVi^ZbViZg^VaZci]Zgb^hX]ZcV`dZhi^hX]9ZXZj" c^cXÈK8eaVcX]ZiiZcZcegdÒZaZcZcodkZZabZZg½ 4>C;DGB::GC66GDCO:ADE:C9:68I>:H>HDA6I>::CGDD;>C<3 )*&")*)6cilZgehZhiZZclZ\&%+-7".%)&
25

Pleidooi voor donker gekleurde dakbedekking

Zwarte kleur van EPDM geeft energiewinst De publicatie van een aantal artikels over lichte dakbedekkingen en hun warmtereflecterende eigenschappen deden in sommige kringen de discussie weer oplaaien of het reflecterend kleurgebruik bij dakbedekkingmaterialen beter is dan het toepassen van een zwart uitgevoerde dakbedekking. In onderstaand artikel wil Ir Harry Steenbrugghe als woordvoerder van de VESP (Verenigde EPDM Systeem Producenten) een duidelijk antwoord geven op de vraag of opdrachtgevers zich daar wel zo druk over moeten maken…(n.v.d.r.)

mooi zwart is niet lelijk


Overal leest men over energiewinst in de zomer door de witte kleur van de afdichting van een plat dak, wat leidt tot minder kosten voor de airconditioning. Maar een aantal vragen blijven open…Wat in de 8 andere maanden van het jaar? Wat met de andere gevolgen voor de witte kleur? Zwart of wit? Is er op jaarbasis energiewinst of energieverlies? Is er milieuwinst of milieuverlies? Is er een financieel voordeel of nadeel op termijn? De meeste artikelen die zijn verschenen spreken alleen maar van het voordeel in de zomer. Ze hebben het liefst niet over alle nadelen in de winter en de milieueffecten en financiële gevolgen op termijn.

26

Twee zaken moeten we in acht nemen als we de vergelijking willen maken. Ten eerste moeten door de energieprestatie-eisen platte daken voorzien worden van een dik isolatiepakket wat vroeger niet verplicht was, waardoor in de toekomst de

energiedoorgang van warmte en koude sterk wordt beperkt. Ten tweede zal door de opwarming van de aarde de gemiddelde temperatuur doorheen het jaar geen 10°C stijgen doch slechts enkele graden. Daardoor zullen de gevolgen op termijn niet zo sterk verschillen van de huidige toestand, in een gebied waar de nabijheid van de zee de extreme temperaturen tempert.

Energiebalans Tot op heden zijn er enkele studies bekend waarbij de temperaturen van zwarte en witte platte daken zijn genoteerd en vergeleken in een zelfde gebied. De meest bekende studies zijn die in de USA die de vergelijking hebben gemaakt gedurende vele jaren van in het zuiden (woestijn) tot in het noorden (sneeuw in de winter). De conclusie is dat in volle winter een zwarte afdichting 5°C warmer is overdag

en in de tussenseizoenen 10 à 20°C warmer is dan de luchttemperatuur, als de zon schijnt. De energieverliezen hangen af van de temperatuur van de afdichting en niet van de buitenlucht erboven. Dit betekent dat, als de buitentemperatuur 5°C bedraagt in tussenseizoen, de zwarte afdichting op 15 à 20°C komt. Bij 20°C binnen en 20°C van de afdichting is er


zelfs geen energieverlies meer naar buiten doorheen het dak! Als de buitentemperatuur 10°C bedraagt en de afdichting opwarmt tot boven de 20°C, dan heeft men een energiebron op het dak die warmte naar binnen afstraalt. De warmteverliezen doorheen ramen, deuren en wanden van de gevels worden dan deels gecompenseerd door de warmte-uitstraling onderaan de dakvloer (plafond) en de centrale verwarming zal dan nog minder energie moeten leveren. De periode van positieve invloed van een zwart dak is van oktober tot mei of dus ongeveer 8 maanden. In de zomer zal men alleen een negatief effect hebben als de temperatuur van de buitenlucht boven de 20°C uit stijgt en de zon schijnt (wat bijv. in de zomer van 2006 gedurende de hele maand augustus door het constant slecht weer niet het geval was). De periode van boven de 20°C is maximaal 60 dagen of twee maanden. De maximale temperatuurpiek in de loop van de dag is volgens de literatuur in ons klimaat 75°C op een zwart dak en 50°C op een wit dak. Doch bij een energiebegroting moet men rekenen met de gemiddelde dagtemperatuur van de dakafdichting tussen 8h en 20h: deze is 45°C bij zwart en 34°C bij wit. Aan de onderzijde van de isolatie is het verschil veel kleiner. In vergelijking met de rest van het jaar spreidt het zich wel over een veel groter aantal uren. Als men beide periodes bekijkt is het positieve effect van een zwart dak over een veel grotere periode gespreid (8 tegenover 2 maanden), doch de energietoevoer per dag in de herfst, winter en lente is minder groot dan de vereiste energieafvoer per dag in de zomer.

tingen dezelfde berekeningen uitgevoerd, die werden voorgesteld op de nationale conferentie RCI voor platte daken. Zij kwamen tot de zelfde conclusies die hierna worden gegeven. Als men in onze klimaatzone zwak isoleert, is er een positief effect van de witte kleur. Als men rekening houdt met de strenge minimale isolatie-eisen die nu aan de daken worden opgelegd, dan heeft men geen voor- of nadeel van de kleur van de afdichting in ons klimaat. Als men zeer sterk isoleert, is er zelfs een positief effect van de zwarte kleur. In ons klimaat speelt dus de kleur van de dakafdichting geen rol in de energiebalans op jaarbasis.

Men kan zich terecht ook de vraag stellen als men artikels leest, waarom men in de zomer ook airco nodig heeft op de lager gelegen verdiepingen. De warmtetoevoer gebeurt immers niet alleen doorheen het dak. In de zomer zijn de vensters een veel grotere bron van energietoevoer in de gebouwen. Bij gevels met grote raampartijen en ook bij daken met koepels en lichtstraten zal de energietoevoer doorheen een goed geïsoleerd dak in de zomer slechts een klein stukje van het probleem van de oververhitting zijn. Vergelijk dit met een auto: er zijn grote raamoppervlakken en slechts een klein plat dak. Men spreekt daar ook niet van de “must” van een witte auto, zelfs niet in woestijngebieden.

Invloed vervuiling Een wit (of licht grijs) dak blijft niet wit. De grootste boosdoener is het fijn kleverige roet gevormd door de uitlaten van dieselmotoren, bij ons in zeer grote concentraties aanwezig. Eens het in voldoende dikte aankleeft op het dakoppervlak, zullen er zich korrels van stof en aarde op vastzetten. Hierop groeien er uiteindelijk mossen en algen, een fenomeen dat niet te vermijden is. Daardoor zal zwart donkergrijs worden en wit lichtgrijs. De gemeten temperatuurverschillen tussen


In ons klimaat kan men dan de energiebalans opmaken. Dit gebeurt volgens bestaande rekenprogramma’s die rekening houden met de gemiddelde luchttemperaturen, de gemiddelde opwarming van de dakafdichting en het aantal dagen zonneschijn. Daarbij moet men ook rekening houden met de isolatiewaarde van de dakopbouw. Ook in de USA werden aan de hand van me-

vervuilde lichte dakvlakken

27

Dakspecialisten op Internet

www.unidek.com

www.soprema.be

Dakgrind - daktuinsubstraat

Reflecterende thermische isolatie L'isolant mince reflectif

www.derbigum.be

www.dmt-international.com

Dakluiken

www.naessenspatrick.be

www.gorterproducts.com

www.kemisol.be

www.lafarge-roof-products.be

www.zoontjens.nl

www.fihuma.be

onderdakfolies

www.doerken.com

www.axter-benelux.be EPDM

TPO

BENELUX NV

Bevestigingsmaterialen

www.kloeber.be

www.eurotopconcept.be

www.mawipex.be

www.schellekens.be

www.flowlight.nl

www.albintra.be

www.novatech.be

www.isorex.com

www.roval.be

www.deschachtplastics.be

www.beneluxbitume.org

www.etanco.be

isolatie en panelen

Het meest gespecialiseerde bedrijf in het zuigen en blazen van dakgrind

• • • • • •

Zuigen en blazen van ballastgrind tot op grote hoogte • Blazen van grind 16/32 Efficiënte en verantwoorde afvoer van grind tot een korrelgrootte van 30/60 Het verwerken van andere droge stoffen, zoals zand, daktuinsubstraat en kleikorrels Op maat uitgevoerde speciale projecten Eigen transport tot 23Ton (ideaal voor kleine werven in stedelijk gebied) Voor de uit te voeren werkzaamheden speciaal ontworpen zuigen blaaswagens

Peter Coolkens • tel/ fax: 03 315 19 03 • gsm: 0494 30 46 83 • e-mail: [email protected]


beide dakafdichtingen bij vervuiling nemen daardoor geleidelijk af met ongeveer 5°C. In de zomer werd in het bovenvermelde artikel de 45°C verminderd tot 42°C voor zwart en de 34°C vermeerderd tot 36°C voor wit. Ook dit fenomeen elimineert het voordeel van een witte kleur op termijn. Zonder regelmatig onderhoud van een witte afdichting van een plat dak wordt het temperatuurverschil tussen zwart en wit sterk herleid tot bijna de helft.

Onderhoud Metingen hebben aangetoond dat een wit dakoppervlak na één jaar ongeveer 20% van zijn reflecterend vermogen verliest. Na drie jaar stabiliseert de afname van het reflecterende vermogen. Het voordeel van een witte reflecterende kleur is na drie jaar verloren en een zwarte afdichting zal van dan af op jaarbasis een positieve energiebalans geven. Men moet een witte of licht grijze afdichting dus om de maximum drie jaar behandelen. Bij de behandeling met water onder hoge druk al of niet met toevoeging van chemische stoffen loopt men het risico het oppervlak van de afdichting te beschadigen en aan te tasten. De dikte van de afdichting kan dan afnemen. Het oppervlak wordt ruwer en vervuilt sneller. Om ook de vervuiling door plasvorming te vermijden is een minimale helling van 3% nodig (volgens een rapport in de USA zelfs 5%). In de USA dient het “ENERGY STAR” label om de frequentie van het onderhoud vast te leggen.

Financiële kosten

Milieu Hierboven hebben we aangetoond dat er op gebied van energiebalans geen verschil is tussen de zwarte en witte kleur. Het reinigen van witte membranen vergt energie en verbruik van water. De chemische stoffen die daarbij worden gebruikt zijn belastend voor het milieu. De totale milieubalans is dan ook in het nadeel van de witte membranen.

Levensduur De mogelijke beschadiging bij het reinigen van een witte afdichting moet men stellen tegenover de langere levensduur van een witte afdichting, omdat ze minder zwaar thermisch wordt belast. In de USA heeft men berekend dat een witte baan 17 jaar langer zou moeten kunnen meegaan om alle kosten van witte kleur en onderhoud te compenseren tegenover een zwarte afdichting in het zelfde materiaal, wat in de praktijk niet haalbaar is. Een uitgebreide studie van het SKZ op elastomeer EPDM-afdichtingen voor platte daken werd in 2000 aangevangen. Uitgebreide verouderingsproeven werden uitgevoerd op stalen gesneden uit EPDM-afdichtingen die 5, 10, 15, 20 en 25 jaar zichtbaar op daken hadden gelegen en vergeleken met de resultaten op nieuw materiaal. Deze proeven hebben aangetoond dat zwarte EPDM-afdichtingen meer dan 50 jaar zullen meegaan zelfs bij de hoge thermische belasting in de zomer. Alleen dit reeds toont aan dat deze zwarte EPDM-afdichtingen een veel betere levenscyclusanalyse hebben dan de witte afdichtingen in andere materialen die extra onderhoud vergen. Bij EPDM-afdichtingen wordt de zwarte kleur veroorzaakt door het roet in het mengsel. Dit roet ab-

vervuild reflecterend dak

zwart en zwart grijsdak

sorbeert de UV-stralen, zodat het EPDM-materiaal een veel langere levensduur heeft. Om licht gekleurde EPDM-afdichtingen te maken kan men geen roet toevoegen aan het mengsel, waardoor haar levensduur sterk zou worden verminderd.

Neveneffecten De lichtweerkaatsing van een laag gelegen wit plat dak tenslotte geeft opwarming van de naastliggende gevel aan de noordzijde (waar dan weer meer airco nodig is) en lichtverblinding in de lokalen achter die gevel.

Conclusie Bij de huidige energieprestatie-eisen voor platte daken is er geen verschil in de energiebalans op jaarbasis tussen witte en zwarte kleur voor de dakafdichting. De hogere kostprijs, de regelmatige onderhoudskosten en de gevolgen voor het milieu zijn in het nadeel van de witte afdichtingen. In ons klimaat zijn zwarte afdichtingen dus voordelig. Zwarte elastomeer EPDM-afdichtingen hebben bovendien een betere levenscyclusanalyse door hun zeer lange levensduur. ■ Auteur vanuit de VESP: Harry Steenbrugghe (harry.steenbrugghe@skynet)


Het regelmatig onderhoud van een witte afdichting vergt materiaal, materieel, chemische stoffen, energie en arbeidsloon. De kosten van een onderhoud liggen volgens de Amerikaanse literatuur tussen 0,40 € en 7,50 € per m² in functie van de soort van chemische behandeling. De kostprijs voor de fabricatie van een witte kleur van een afdichting is ook een stuk hoger dan die van de gewone afdichtingbaan. Bij de plaatsing moet men bijkomende voorzorgen nemen die de totale kostprijs ver-

der omhoog duwen. Beiden samen verhogen het totale kostenplaatje van witte membranen aanzienlijk. Zwarte afdichtingen vergen echter geen enkel extra onderhoud naast het normale preventieve onderhoud dat op alle daken moet worden gepleegd.

29

110 jaar oud maar heel wat moderne mogelijkheden

Aluminium daken : aantrekkelijk en praktisch Maar misschien is het ook weer niet zo verbazingwekkend, want de positieve eigenschappen van aluminium komen steeds vaker tot uiting. En dan vooral ook op het vlak van metalen dakbedekking kan dit metaal goede diensten bewijzen, zowel voor nieuwbouwprojecten als voor renovatiedoeleinden. Aluminium is namelijk zeer goed bestand tegen mechanische belastingen en extreme weersomstandigheden. Het metaal kan niet roesten of breken, heeft een mooie esthetische uitstraling en is gemakkelijk en vlot te bewerken. In soepele toestand is aluminium eenvoudig te plooien, af te kanten en te vervormen en dus probleemloos aan te passen aan de soms grillige gebogen vormen van daken en wanden.

Diverse lakmogelijkheden


Thomas Weinekoetter - Alcoa Vertaling en bewerking: G. Guinée

30

De San Gioacchino kerk op de Piazza dei Quiriti te Rome is niet één van de meest gerenommeerde gebouwen van deze wereldstad, maar haar naam is desondanks toch gekend bij duizenden specialisten wereldwijd. Haar koepeldak - dat werd afgewerkt 1871 - bestaat namelijk volledig uit aluminium. San Gioacchino wordt daardoor aanzien als één van de allereerste toepassingen van aluminium in de bouwsector. En wat vooral opvalt: hoewel de zuiverheid van het gebruikte materiaal ver onder de hedendaagse normen en eisen ligt, het dak bevindt zich nog steeds in uitstekende staat, zelfs na 110 jaar trouwe dienst.

Er wordt steeds meer gebruik gemaakt van aluminium bij nieuwbouwtoepassingen. Naast de intrinsieke eigenschappen van het metaal spelen hierbij de kleurmogelijkheden een belangrijke rol, wat een grote extra troef blijkt te zijn ten opzichte van andere bouwmetalen. De aluminium daken vragen bovendien praktisch geen enkel onderhoud. Eén van de beschikbare producten op dit vlak is Reynolux® Roof van Alcoa Architectural Products in het Franse Merxheim. Reynolux® Roof is een thermisch voorgelakte aluminiumplaat die geproduceerd wordt door een continu voorlakproces, “coil coating” genaamd. Deze techniek laat toe één of meerdere laklagen aan te brengen in een constante kwaliteit en zonder kleurverschil. Klanten en gebruikers krijgen op die manier een breed kleurenpallet om uit te kiezen en beschikken meteen over tal van creatieve mogelijkheden. Zowel polyesterlak, polyamidelak, PVDF als de eigen ontwikkeling DURAGLOSS ® zijn beschikbaar in de kleuren RAL, BS, NCS en zelfs nog heel wat andere. De PVDF- en DURAGLOSS® -lakken zijn zeer UV- en corrosiebestendig, dragen bij tot de kleurvastheid van het materiaal en beschermen de dakbedekking tegen veroudering en slijtage.

110 jaar oud maar heel wat moderne mogelijkheden

Reynolux® Roof beschikt volgens Alcoa over alle nodige eigenschappen om te voldoen aan de criteria van een polyvalent aluminiumproduct voor daken: • Een zeer laag eigengewicht wat ook economische voordelen met zich meebrengt dankzij een snelle en eenvoudige montage en dus een lagere kostprijs. • Een interessante mechanische weerstand wat een sterke vervorming toelaat in het geval van een artisanale plaatsing zoals voor daken met staande naad of montages met sterk plooiwerk, die de aantasting van het aluminium door klassieke bevestigingstechnieken (nagels) voorkomt. • Goede chemische weerstand wat interessant is bij plaatsing in agressieve omgevingen of atmosferische omstandigheden. • Goede bewerkbaarheid: het bewerken van de daken gevelplaten stelt niet het minste probleem dankzij de goede vervormbaarheid.

Extra brede banen Met inachtname van al deze eigenschappen is het niet verwonder-

lijk dat aluminium een groeiende belangstelling kent als dakbedekkingproduct. Deze evolutie wordt ondersteund door de diverse ontwikkelingen die er bij fabrikant Alcoa op de agenda staan. Zo zal Alcoa Architectural Products Merxheim binnen enkele maanden een nieuwe laklijn in productie nemen

die het eerder beschreven coil-coating procédé kan toepassen op Reynolux® platen tot 2000 mm breed. Dankzij dit extra brede formaat zal de bewerkingstijd dus nog afnemen, zullen er minder snijbewerkingen nodig zijn en zullen de daken er nog iets strakker uitzien dankzij een kleiner aantal naden. ■


31

Valbeveiliging hellende daken

Hoe steiler het dak, hoe sterker de valbeveiliging overgedragen. Omdat het bedrijf de valbeveiliging Europees op de markt wil kunnen brengen, was het van belang dat het systeem volgens de Europese normering werd gecertificeerd. In 2004 werd de certificatie in de klassen A en B al behaald, maar men zag zich gedwongen mede door de strengere Belgische voorschriften - zich ook in klasse C te laten certificeren.

Omdat men van een steilere dakhelling harder kan vallen, zijn volgens de Europese regelgeving voor de verschillende dakhellingen verschillende types valbeveiliging nodig. Deze worden geclassificeerd in de Euroklassen A t/m C, waarbij C staat voor de steilste dakhelling. De firma RSS laat ons nu weten dat ze voortaan in deze strengste Euroklasse C gecertificeerd is.

Zodra een valbeveiliging op een steilere dakhelling wordt toegepast moet ze logischerwijze ook grotere krachten kunnen weerstaan. In Nederland zijn de controles op dit aspect nog niet zo streng, maar in ons land wordt daar toch steeds meer op gelet. Het kan daar dan ook al wel eens gebeuren dat een werf die volledig met hekwerken is beveiligd wordt stilgelegd, omdat het toegepaste valbeveiligingssysteem niet geschikt is voor de dakhelling ter plaatse.


Euroklassen

32

Volgens de Europese norm EN 13374 worden de hekwerken onderverdeeld in drie klassen. Valbeveiligingen in de klasse A zijn enkel geschikt voor werkplaatsen onder een hellingshoek van 10º. Valbeveiliging van klasse B is ontworpen om een statische belasting en een beperkte dynamische belasting te kunnen weerstaan. Klasse B kan

zonder beperking van de valhoogte gebruikt worden als de helling van het dak minder dan 30° bedraagt. Als de valhoogte beperkt wordt tot 2 m, mag de hoek tot 60° bedragen. Een valbeveiliging in de klasse C kan sterke dynamische krachten weerstaan. Dit hekwerk kan een val van een steile helling opvangen. Klasse C kan zonder beperking van de valhoogte gebruikt worden als de hellingshoek van het dak 30° tot 45° bedraagt. Als de valhoogte beperkt wordt tot 5 m, mag de helling 45° tot 60° bedragen. Als de valhoogte meer dan 5 m bedraagt, moet een extra beveiliging op het dak worden geplaatst.

Productaanpassing Het Roof Safety System (RSS) is een hekwerk dat met behulp van staanders in de dakgoot rust en tegen de gevel steunt. Bij een eventuele val worden de krachten op de gevel

Om in deze hoge klasse te kunnen worden gecertificeerd, heeft men enige productaanpassingen aan moeten brengen. De spijlen van de dakrandbeveiliging werden dichter bij elkaar geplaatst (10 cm in plaats van 20 cm) en in het midden van het hek wordt voortaan, bij toepassing vanaf 35º, voor extra stevigheid een haakbeugel geplaatst. Deze beugel wordt met een schroef in het dakbeschot bevestigd en is alleen noodzakelijk voor situaties die aan de normering van klasse C moeten voldoen. Het valbeveiligingssysteem is vervolgens door Aboma+Keboma getest. Tijdens de test wordt een rol van een meter breed, een doorsnede van 35 cm en een gewicht van 75 kg vanaf een hellend dak van 60° vanaf een valhoogte van 5 meter tegen het valbeveiligingssysteem gerold. Door de hellingshoek en de valhoogte van het dak slaat het gewicht met hoge snelheid en zeer grote kracht tegen het systeem aan. De test wordt op verschillende onderdelen van het systeem meerdere malen uitgevoerd. Het valbeveiligingssysteem moet tegen deze belasting bestand zijn. Hiermee wordt een val van een persoon van een hoogte van 5 meter gesimuleerd. Het systeem heeft deze test doorstaan en is dus vanaf heden gecertificeerd volgens Euroklasse C. RSS is voor zover bekend het eerste valbeveiligingssysteem in Europa dat aan deze norm voldoet. ■

Nieuws

Agenda

ARCHITECT@WORK 2007 gaat door op donderdag 10 en vrijdag 11 mei 2007 in Kortrijk Xpo. Info: tel: +32(0)56-24 11 56, www.architectatwork.be. Toitdak 2007, de eerste grote full-service dakbeurs gaat door op 7 en 8 november 2007 in de Brabanthal te Leuven. Voor verdere inlichtingen; Mandate Events, tel.: 03/644.08.06, fax: 03/644.08.13, www.toitdak.be.

Soudafix: chemisch anker van Soudal Als specialist inzake bouwchemicaliën, ontbrak het Soudal nog aan producten voor de chemische verankering. Deze leemte in het gamma wordt nu meer dan opgevuld met het chemisch anker Soudafix, dat in niet minder dan 3 versies beschikbaar zal zijn. Het gaat hierbij telkens om topkwaliteit voor de professionele gebruiker. De toepassingen zijn legio: verankeren van wapeningsstaven (betonconstructies), monteren middels verankerde draadstang(en) van leuningen en omheiningen, masten en antennes, zonnewering, rolluiken, verwarmings-en koelsystemen, enz. Het grote verschil met mechanische pluggen en verankeringen is dat er volledig spanningsvrij kan verankerd worden en dat er dus ook dichtbij randen gewerkt kan worden. Soudafix kan gebruikt worden in volle en holle materialen en is eventueel ook in te zetten als reparatiemortel voor beton. De instapversie, de Soudafix P-380ST, is gebaseerd op polyesterharsen en voldoet reeds ruimschoots aan de basisbehoeften van de vakman en biedt bovendien een goede prijs/kwaliteitsverhouding. Dit product is speciaal geschikt voor montage van draadstangen in holle steen, mits gebruik van zeefhulzen. Wordt geleverd in een 380ml coaxiale koker. De Soudafix VE-280SF en VE380SF zijn vinylesterharsen, die over nog betere mechanische eigenschappen beschikken en een betere chemische weerstand hebben. Beide zijn styreenvrij en dus geurarm. De verpakking van de VE280SF is een 280ml koker, die probleemloos in elk stevig standaard kitpistool gebruikt kan worden. Voor de grotere verbruikers is er hetzelfde product in 380ml coaxiale koker, de VE380-SF. Deze vinylesters beschikken tevens over alle nodige toelatingen: de Europese toelating (ETA/CE) optie 7 voor ongescheurd beton en een brandweerstandsklasse F120. Soudafix VE280-SF en VE380-SF zijn ook inzetbaar op vochtige ondergrond en in natte boorgaten en dit reeds vanaf –5°C.

Zoekt u een vakman?

Spelen met vuur? Speel liever op zeker

Brandveilig detailleren van lichtkoepels, doorvoeren en andere dakdetails realiseert u probleemloos, zonder open vuur, met de koude afdichtingssytemen van Triflex.

Omdat vakmanschap belangrijk is!

Triflex. Daken dicht tot in detail. 7411_proDB_AD_A4_NL.indd 1

Triflex België Mallekotstraat 65 B-2500 LIER Tel: 03 – 491 83 90 Fax: 03 – 491 83 92 [email protected] www.triflex.be


...ZEKERHEID TOT IN DETAIL

Brandvertragend, met CE markering, duurzaam. Doordachte daksystemen voor nieuwbouw en renovatie van daken in de (petrochemische) industrie, maar ook voor reguliere toepassingen waar de hoogste eisen worden gesteld aan dakafdichtingen.

20/02/07 12:49:59

33

Nieuws

Nieuwe Derbigum website De nieuwe website van Imperbel, specialist inzake waterdichting van daken, moet zowel dakdekkers en architecten als aannemers en consumenten een uitgebreid en overzichtelijk beeld geven van alle Derbigum-dakoplossingen. Vanop de homepage op het adres www.derbigum.be vind je met een paar simpele muisklikken snel gerichte informatie: van productinformatie over membranen, liquide producten, accessoires en gereedschappen, tot een fotogalerij van uitgevoerde projecten. In de rubriek ‘referenties’ worden projecten in de kijker gezet, van de behoefte van de klant tot de geboden Derbigum-oplossing. In de rubriek ‘over ons’ kom je dan weer alles te weten over het ontstaan van de onderneming, de laatste nieuwigheden, het doorgedreven milieubeleid en de energiebesparende dakmembranen. Dakdekkers en architecten kunnen daarnaast ook een beroep doen op heel wat praktische diensten: van offertes op maat en opleidingscertificaten tot een gebruiksvriendelijke lastenboekgenerator in de technische bibliotheek. Dit paradepaardje van de nieuwe website – wel enkel toegankelijk voor geregistreerde gebruikers – geeft toegang tot allerlei commerciële documenten die gepersonaliseerd kunnen worden met eigen logo, contactgegevens of foto’s. Naast commerciële informatie vindt men in de technische bibliotheek ook tal van productfiches alsook technische tekeningen en een handige tool om lastenboeken te genereren. Maar ook voor consumenten kan de website interessant zijn zodat architecten en aannemers hun klanten met een gerust hart naar de website kunnen doorverwijzen voor meer info. Terwijl de oude website soms te technisch was en niet altijd even duidelijk, biedt de nieuwe website een helder en begrijpelijk beeld van de verschillende producten, hun mogelijkheden en voordelen. De firma Imperbel, die dit jaar 75 jaar bestaat, ontwikkelde de nieuwe website in de eerste plaats om haar partnership met dakdekkers en voorschrijvers te versterken. Door deze professionals nog meer informatie en praktische ondersteuning te bieden, wil ze haar engagement naar deze doelgroep nog verder uitbreiden.

Nieuw bestuur VESP

360.000 bezoekers op BATIBOUW.

De leden van de VESP (Verenigde EPDM producenten) laten ons weten dat in een buitengewone vergadering afgelopen maand het huidige hoofdbestuur (voorzitter en secretaris) is herkozen voor een periode van 2 jaar. In deze vergadering is tevens door de leden een nieuwe penningmeester gekozen die de komende twee jaar het financiële gedeelte zal overnemen van de huidige voorzitter.

De bouwen verbouwbeurs Batibouw heeft dit jaar 361.644 bezoekers gelokt naar het tentoonstellingspark op de Brusselse Heizelvlakte. Dat is iets minder dan vorig jaar, toen 369.178 bouwlustigen de beurs kwamen bezoeken, maar toch zijn de organisatoren zeer tevreden met die opkomst. Ze hadden voor de editie 2007 op een bezoekersaantal tussen 300.000 en 350.000 gemikt en het behaalde resultaat ligt daar nog boven…dus missie volbracht. "2006 was dan ook een exceptioneel jaar", aldus woordvoerster Martha Meeze. "Het slechte weer toen, met ook sneeuw, kan een verklarende externe factor zijn." “Wij zijn niet alleen erg verheugd over het aantal bezoekers, maar ook over de kwaliteit ervan”, verklaarde Geert Maes, algemeen directeur van FISA, organisator van de beurs. Het verdict van de exposanten is unaniem: “De bezoeker van 2007 kwam met concrete (ver)bouwplannen naar de beurs!”. De thema’s van 2007 ( de keuken, veiligheid & comfort en de nieuwe akoestische norm) sloegen enorm aan. Opvallendst dit jaar was echter de steeds stijgende aandacht en interesse voor duurzaam bouwen en milieuvriendelijke oplossingen. In 2008 opent BATIBOUW zijn deuren van donderdag 28 februari tot zondag 9 maart.

Het nieuwe bestuur bestaat uit: Ir. Wiebe Fokkema, voorzitter Mr. Christian Heyvaert, secretaris Dhr. Hans van der Lingen, penningmeester


v.l.n.r. Hans van der Lingen, Wiebe Fokkema, Christian Heyvaert.

34

4UBUJPOTTUSBBU (BWFSF 5FM 'BY [email protected] www.isorex.com

B R A N D V E I L I G E I S O L AT I E

%&3#*(6.¡

UIT

STUK

Geprefabriceerd in het atelier... waterdichte dakbekleding in rubber PRELASTI is een high-tech rubber, dat het ideale materiaal vormt voor de waterdichtheid. � PRELASTI is : – volledig waterdicht : het is echt rubber ! – elastisch : het rekt zich meer dan 400% uit en past zich aan alle vormen aan. – duurzaam : een bijzondere weerstand tegen zonnenstralen en temperatuurschommelingen, geschat op tientallen jaren.

Er bestaat tevens een speciale kwaliteit voor vijvers, viskwekerijen en alle soorten waterbekkens, uitgevoerd volgens hetzelfde principe van de prefabrikatie op maat. UW AGENT VOOR BELGIË : UNIVEX

� PRELASTI laat zich gemakkelijk plaatsen dank zij de prefabrikatie op maat.

J. de Dixmudestraat 51 1560 Hoeilaart Tel. (02) 657 14 29 Fax (02) 657 54 82

Dit systeem laat toe een waterdicht membraan in het atelier vooraf op maat te vervaardigen en op het dak te ontvouwen in één handeling... in enkele uren.

www.prelasti.com

En dit in alle weersomstandigheden. � Geen brandgevaar bij de plaatsing : – Geen “vlammenwerper” nodig, PRELASTI plaatst men eenvoudig... koud.

Kleiner, dunner, beter : dát is technologische vooruitgang. Waarom zou het voor uw isolatiematerialen anders zijn?

A C T I S , D U N N E M U LT I R E F L E C T E R E N D E I S O L A T I E

Bij ACTIS, de uitvinder van de dunne multireflecterende isolatie, geloven we in die vooruitgang. Daarom ontwikkelen we hoogtechnologische isolatieoplossingen voor daken, zolders, wanden en vloeren. Ook al is ze maximaal 30 mm dik, ACTIS-isolatie is altijd samengesteld uit afwisselende lagen warmteweerkaatsende film en scheidingsmateriaal. Resultaat: een ongeëvenaard thermisch comfort in huis, of het nu winter is of zomer. ACTIS is niet voor niets het enige merk dat de thermische prestaties van zijn producten in reële omstandigheden test in samenwerking met het erkende Europese controleorgaan BM TRADA. Dat levert vooruitstrevende producten op, die makkelijk te plaatsen zijn en bewoonbare ruimte sparen. Tegelijkertijd garanderen ze een efficiënte, duurzame én gezonde isolatie.

0 479 99 23 89 Ontdek ons volledige gamma op

www.actis-isolation.com

INVENTOR OF THIN MULTIFOIL INSULATION

16 e jaargang

Recommend Documents