9HUVODJYDQGHYHUJDGHULQJYDQGHDIGHOLQJ*HQQHSYDQ5DEREDQN/DQGYDQ &XLMN 0DDVGXLQHQGGRNWREHU 2SHQLQJ
De voorzitter van de afdelingscommissie, de heer Van Eldijk, opent de vergadering en heet de aanwezige leden, mede namens de medecommissieleden, van harte welkom op deze jaarlijkse vergadering van de afdeling Gennep. Welkom ook aan de aanwezige leden van de Raad van Commissarissen van onze bank en de directieleden Cees Verhagen en Jan Claassen. Ook heet de voorzitter de medewerkers van de bank van harte welkom. Een apart woord van welkom is voor de vertegenwoordigers van de projecten die genomineerd zijn voor een bijdrage uit het Fonds Maatschappelijke Betrokkenheid. Zij zullen vanavond hun project nog kort presenteren voordat de leden hun stem hierover kunnen laten gelden. Vorig jaar zijn een aantal opmerkingen over de locatie en de parkeergelegenheid ontvangen. Deze opmerkingen en het feit dat het aanstaande zondag kermis is in Gennep en dit waarschijnlijk wederom tot parkeerproblemen zou leiden, heeft de afdelingscommissie doen besluiten om dit jaar voor een andere locatie, het business center van het Heijderbos, te kiezen. Een andere opmerking betrof de duur van de vergadering van vorig jaar. Ook aan deze opmerking is door de afdelingscommissie aandacht besteed en er is besloten de agenda voor dit jaar in te korten zodat er ruimschoots tijd is voor het informele samenzijn na de vergadering. Er wordt dan ook geen pauze gehouden en de verwachting is de vergadering rond 22.00 uur te beëindigen. Vervolgens licht de heer Van Eldijk in het kort het doel van deze afdelingsvergadering toe aan de hand van het structuuroverzicht. De leden en de afdelingen staan bovenaan in het besturingsmodel van de Rabobank. Niet zo gek, want de leden zijn de eigenaren van deze coöperatieve bankvereniging en hebben het uiteindelijk voor het zeggen, aldus de heer Van Eldijk. Nu kunnen de directie en de medewerkers van de bank – die in dienst zijn van de vereniging – natuurlijk niet naar 22.000 leden tegelijkertijd luisteren. Om het model werkbaar te houden is de bank daarom ingedeeld in 8 verschillende afdelingen. De leden van de verschillende afdelingen, in dit geval bijna 2.800 leden, hebben uit hun midden 5 ledenraadsleden gekozen. Deze leden hebben namens de afdeling zitting in de ledenraad. De Ledenraad bestaat uit 45 personen en vergadert tenminste 4 keer per jaar met de directie. De Ledenraad functioneert als een soort parlement voor de directie. Omdat de Ledenraadsleden de leden dus vertegenwoordigen in het hoogste bestuursorgaan, past het ook dat de leden minimaal één keer per jaar op de hoogte worden gehouden van wat de Ledenraad aan het doen is en dat ze hierover verantwoording aflegt aan de leden. De leden kunnen daarover dan hun mening en desgewenst hun kritiek geven. De Ledenraad neemt dit weer mee in haar verdere overleg met directie en Raad van Commissarissen. De heer Van Eldijk licht de agenda kort toe.
Voor akkoord:
Henry van Eldijk
Annelies Lintzen-Crooijmans Pag. 1/14
Vervolgens gaat de heer Van Eldijk over tot het formele gedeelte van deze vergadering. Hij deelt mee dat het aantal leden in de afdeling Gennep 2.785 bedraagt, waarvan 197 leden zich hebben aangemeld. De voorzitter informeert of elk lid zijn of haar stembiljet heeft ontvangen voor de stemming voor het Fonds Maatschappelijke Betrokkenheid en voor de verkiezing van ledenraadsleden. 6WHPRSQHPHUV
9DVWVWHOOLQJQRWXOHQ
Voor deze vergadering zijn de heer H.T.J.M. Thijssen uit Ottersum en mevrouw J.A. van Hulsteijn uit Heijen gevraagd om als stemopnemers te fungeren. De voorzitter constateert dat niemand in de zaal hier bezwaar tegen heeft en bedankt de vergadering voor de instemming. De voorzitter stelt vervolgens de notulen van de vorige vergadering van 25 september 2008 aan de orde. In de huidige organisatie worden de notulen voorlopig vastgesteld door de voorzitter en de secretaris van de afdelingscommissie. In deze vergadering kan worden overgegaan tot definitieve vaststelling. De notulen hebben ter inzage gelegen op alle kantoren van de bank. Tijdens de vorige vergadering is het volgende actiepunt geformuleerd. Het betreft een vraag van de heer Janssen of de ledencertificaten al dan niet onder de garantieregeling van De Nederlandse Bank vallen. De heer Claassen geeft aan dat dit inmiddels is uitgezocht en dat de ledencertificaten niet onder de garantieregeling vallen. Verder zijn er geen vragen meer over de notulen zodat deze definitief worden vastgesteld onder dankzegging aan de samenstellers. Voor deze vergadering worden de notulen gemaakt door Antje Vissers.
9HUDQWZRRUGLQJ /HGHQUDDG
De verantwoording van de afdelingscommissie wordt gepresenteerd door mevrouw Lintzen. De afdelingscommissie is door de leden gekozen om de afdeling Gennep te vertegenwoordigen in de Ledenraad van de bank. De afdelingscommissie vindt het belangrijk om, als vertegenwoordigers van de leden, verantwoording aan de leden af te leggen over de werkzaamheden die de afdelingscommissie sinds de vorige ledenvergadering heeft verricht. De afdelingscommissie bestaat uit: - Henry van Eldijk, voorzitter - Annelies Lintzen-Crooijmans, secretaris - Marc Holthuysen - Pieter Janssen - Marian Vink De afdelingscommissie vormt een onderdeel van de Ledenraad van de bank. In de Ledenraad zijn acht afdelingen vertegenwoordigd. De Ledenraad komt viermaal per jaar in vergadering bijeen. In aanwezigheid van het directieteam
Voor akkoord:
Henry van Eldijk
Annelies Lintzen-Crooijmans Pag. 2/14
van de bank en onder voorzitterschap van de voorzitter van de Raad van Commissarissen wordt, in een open en constructieve sfeer, over een groot aantal onderwerpen van gedachten gewisseld. De directie bespreekt met de Ledenraad de belangrijke beleidswijzigingen. Ook informeert zij de Ledenraad over hoe de zaken lopen en vraagt daarover ook adviezen. Tevens verzoekt de directie de Ledenraad om een eindoordeel te geven over het functioneren van de directie en dat van de commissarissen door aan de Ledenraad te vragen om de jaarrekening vast te stellen en hen décharge te verlenen. Vervolgens wordt er tijdens de vergadering een filmpje getoond van één van de Ledenraadsvergaderingen. In 2008 hebben onder meer de volgende onderwerpen op de agenda gestaan: - Jaarrekening 2008 en begroting 2009 De jaarrekening 2008 is voorlopig vastgesteld en daarbij is geconstateerd dat de bank een topjaar achter de rug heeft. Een jaar, waarin de verwachte voordelen van de fusie drie jaar geleden meer dan overtroffen zijn. In het verlengde hiervan is de begroting 2009 besproken. De Ledenraad heeft de directie kritisch aangesproken op de verwachte opbrengsten en kosten in dit moeilijke jaar. Maar ook nadrukkelijk als opdracht meegegeven om desnoods ten koste van het resultaat, de kracht van de coöperatie te laten zien door langer achter leden te blijven staan die het moeilijk hebben of gaan krijgen. Tevens heeft zij geadviseerd om klanten actief bij te praten over de crisis en de mogelijkheden daar goed mee om te gaan. De directie heeft dit advies opgevolgd door twee avonden rondom dit thema te organiseren. - Hoe rijk moet de vereniging zijn? Gegeven de goede ontwikkeling van de bank (met 2008 als een financieel topjaar) heeft de Ledendraad de directie gevraagd om met elkaar te praten over ‘hoe rijk onze vereniging nou eigenlijk moet zijn’. Wordt het geen tijd voor ledendividend of moeten we de tarieven voor leden niet gunstiger maken? In niet minder dan drie bijeenkomsten is vastgesteld, dat mede op grond van de historische resultaten, het vermogen eerst nog moet aansterken. Omdat de bank een krachtige en onafhankelijke bank wil zijn en blijven. De directie gaat hier zo meteen nader op in bij haar presentatie. - Openingstijden Een ander punt waarover de directie advies heeft gevraagd aan de ledenraad zijn de openingstijden van de bank. Er is vastgesteld dat meer en meer mensen hun bankzaken via de geldautomaat, telefoon of Internet doen en steeds minder mensen naar de bankkantoren komen. Verder is duidelijk dat met name tweeverdieners vooral ’s avonds bij de bank terecht willen. Daarbij aansluitend heeft de Ledenraad positief geadviseerd om de openingstijden van vooral kleinere kantoren voor servicehandelingen te beperken, om de mogelijkheden voor adviesgesprekken te verruimen op een aantal kantoren tot 20.00 uur ’s avonds en om de telefonische bereikbaarheid uit te breiden van 8.00 tot 20.00 uur op doordeweekse dagen en van 10.00 tot 14.00 uur op zaterdagen. - Functioneren Raad van Commissarissen Zoals elk jaar heeft de ledenraad ook kritisch gekeken naar het functioneren
Voor akkoord:
Henry van Eldijk
Annelies Lintzen-Crooijmans Pag. 3/14
-
-
van de Raad van Commissarissen. De Ledenraad heeft hen om verantwoording gevraagd en daarvoor ook een apart gesprek gevoerd. De conclusie van de Ledenraad is dat de Raad van Commissarissen goed toezicht houdt op de directie en de bank en daarbij ook zeer kritisch kijkt en vragen stelt over hoe zaken verbeterd kunnen worden. In lijn hiermee heeft zij in 2008 dan ook Peter Beijers herbenoemd als voorzitter van de Raad van Commissarissen en in de onlangs gehouden ledenraadsvergadering is Noud van Vught herbenoemd als lid van de Raad van Commissarissen. Evaluatie ledenbijeenkomsten Voorts heeft de Ledenraad met de directie allerlei ledenbijeenkomsten geëvalueerd. Te denken valt daarbij aan de afdelingsvergaderingen zelf, het Rabo Music Event, de Rabo VIP Night voor jongeren en de bijeenkomsten over de rechten en plichten van leden binnen onze vereniging. Er is van deze bijeenkomsten vastgesteld wat beter kan en de directie is gevraagd om daar in de toekomst rekening mee te houden. Fonds Vernieuwend Ondernemen en Fonds Maatschappelijke Betrokkenheid Tenslotte hebben een aantal van de ledenraadsleden, in commissieverband, toekenningen gedaan uit het Fonds Vernieuwend Ondernemen. Tevens heeft de Ledenraad de aanvragen bestudeerd voor het Fonds Maatschappelijke Betrokkenheid en een voorselectie gedaan van projecten waarop de leden zo meteen hun stem kunnen uitbrengen.
Mevrouw Lintzen eindigt met de woorden dat zij denkt dat de ledenraadsleden uit de afdeling Gennep nadrukkelijk gebruik hebben gemaakt van hun invloed binnen deze coöperatie. Zij geeft daarbij aan dat de bank ook een directie heeft die daarvoor volledig openstaat. Die combinatie draagt ongetwijfeld ook bij aan de goede ontwikkeling van de Rabobank. %HQRHPLQJOHGHQ DIGHOLQJVFRPPLVVLH *HQQHS
De voorzitter deelt mee dat er een rooster van aftreden is opgesteld voor de leden van de afdelingscommissie Gennep. Dit jaar is mevrouw Lintzen aftredend en herkiesbaar. In 2010 zijn Marian Vink en Pieter Janssen aftredend. In 2011 is Mark Holthuijzen aftredend en in 2012 Henry van Eldijk. De leden worden opgeroepen om zich kandidaat te stellen als er belangstelling bestaat om – direct of op termijn – zitting te nemen in de afdelingscommissie. Eventuele kandidaten kunnen zich tot uiterlijk drie werkdagen voor de vergadering aanmelden. Voor deze vergadering is dat niet gebeurd, zodat dit nu niet meer mogelijk is. Als er belangstelling bestaat kunnen leden contact opnemen met een van de leden van de afdelingscommissie of met Jolanda Schaap, coöperatieadviseur van de bank. Zij kunnen alles vertellen over de procedure en het functieprofiel aan de hand waarvan de geschiktheid van de kandidaten wordt getoetst. Mevrouw Lintzen presenteert zichzelf kort en geeft aan waarom zij zich herkiesbaar stelt voor de afdelingscommissie.
Voor akkoord:
Henry van Eldijk
Annelies Lintzen-Crooijmans Pag. 4/14
In de statuten staat opgenomen dat wanneer er een vacature is en er niet meer kandidaten zijn dan vacatures, de aanwezige leden kunnen besluiten af te zien van schriftelijke stemming en de kandidaat te benoemen bij acclamatie. De vergadering stemt bij acclamatie in met de herbenoeming tot lid van de afdelingscommissie door het geven van een applaus. Mevrouw Lintzen bedankt de leden voor het in haar gestelde vertrouwen. De heer Van Eldijk feliciteert mevrouw Lintzen met haar herbenoeming als lid van de ledenraad. 3UHVHQWDWLH JHQRPLQHHUGHQ)RQGV 0DDWVFKDSSHOLMNH %HWURNNHQKHLG
De heer Van Eldijk geeft vervolgens het woord aan de heer Janssen. De heer Janssen deelt mee dat op advies van de Ledenraad de directie heeft besloten om jaarlijks ongeveer 6% procent van de nettowinst via het Winstuitkeringsfonds terug te geven aan de leden en hun leefomgeving. Hoe beter het uw Rabobank gaat en hoe hoger de nettowinst is, hoe meer u daar dus van terugziet. Dit is natuurlijk uniek in bankenland. Voor 2009 bevat het Winstuitkeringsfonds een bedrag van 1,2 miljoen euro. Van dit totaalbedrag wordt ruim 10% uitgekeerd via het Fonds Maatschappelijke Betrokkenheid. Bedoeld om initiatieven te ondersteunen, die een bijdrage leveren aan de bevordering van de leefbaarheid in de acht afdelingen. Dit betekent dat de afdeling Gennep voor 2009 een bedrag beschikbaar heeft van 16.000 euro. De afdelingscommissie heeft zorgvuldig afgewogen of en in welke mate de aanvragen voldeden aan de criteria van het Fonds. Daarbij is onder meer gekeken naar: - hoeveel inwoners van het werkgebied van de bank profiteren van de uitvoering van een idee of een geplande activiteit? - krijgt de aanvrager subsidies of bijdragen uit andere financiële fondsen voor het ingediende idee of project? - beïnvloedt het idee of de activiteit de levendigheid van de lokale gemeenschappen positief, op korte dan wel langere termijn? - verder is bij het bepalen van de nominaties zoveel als mogelijk rekening gehouden met een evenwichtige verdeling van de projecten over de verschillende kerkdorpen. Voor de afdeling Gennep heeft dit geleid tot 6 genomineerde projecten. Op 11 juni jongstleden is er een informatiebijeenkomst georganiseerd, waarvoor alle genomineerden voor het Fonds Maatschappelijke Betrokkenheid waren uitgenodigd. De 6 genomineerde projecten zijn: 1) Stichting “De Oude Pottenbakkerij” uit Milsbeek. 2) Stichting Johannes Engelen uit Gennep. 3) Harmonie Sint Caecilia. 4) Stichting behoud en instandhouding Sint Martinustoren Gennep. 5) SV Milsbeek. 6) RKOSV Achates uit Ottersum.
Voor akkoord:
Henry van Eldijk
Annelies Lintzen-Crooijmans Pag. 5/14
Na de presentatie van de genomineerden geeft de heer Janssen een korte toelichting over de stemprocedure en over hoe het bedrag van 16.000 euro wordt verdeeld. Het bedrag van 16.000 euro wordt verdeeld in zes geldprijzen. -• 1e prijs € -• 2e prijs € -• 3e prijs € -• 4e prijs € -• 5e prijs € • 6e prijs € -De stembiljetten worden vervolgens opgehaald door de medewerkers van de bank. Cabaretier John van der Sanden vat de vergadering tot nu toe, op scherpe wijze samen en onderstreept deze op een ludieke manier. 3UHVHQWDWLHRQWZLNNHOLQJ EDQN
Het woord wordt gegeven aan de heer Claassen voor een presentatie van de jaarcijfers van de bank over 2008 en een prognose voor 2009. De heer Claassen dankt de aanwezige leden voor hun komst. Hij geeft aan het fijn te vinden dat er vele leden deze vergadering bijwonen en interesse tonen in hoe het met hun Rabobank-vereniging gaat. Hun aanwezigheid betekent ook morele steun voor de ledenraadsleden uit hun afdeling, die veel tijd en energie besteden om de leden – vrijwel geheel belangeloos – te vertegenwoordigen. Vervolgens geeft de heer Claassen aan dat 2009 voor de bank een uitzonderlijk jaar is. Veel leden worden geconfronteerd met de gevolgen van de economische recessie. En ook de resultaten van de bank – hoewel nog steeds goed – staan onder druk. En het is dan wat raar om terug te kijken op 2008; een jaar waarin door de bank een topprestatie is geleverd, aldus de heer Claassen. In 2008 is in feite de fusie van 2006 afgerond. Terwijl de dienstverlening steeds is blijven doorgaan zijn er: • In 2006 analyses gemaakt en verbeteringen bedacht; • Zijn die verbeteringen in 2007 ingevoerd en hebben daarmee ook de eerste resultaten laten zien; • En kon er in 2008 vooral geoogst worden. Met dien verstande dat het werk natuurlijk nooit af is en de bank voortdurend met verbetering bezig blijft. En de oogst in 2008 is goed geweest. De medewerkers hebben meer nieuwe klanten (zowel zakelijk als particulier) kunnen overtuigen van de toegevoegde waarde van de Rabobank. Maar ook bestaande klanten zijn meer gaan doen. Van de bankencrisis in de laatste vier maanden van 2008 heeft de bank zowel nadelige als voordelige gevolgen ondervonden. Nadelig was dat tengevolge van het op slot raken van de huizenmarkt de uitzettingen in hypotheken – zelfs bij een stijgend marktaandeel – sterk terugliepen. En ook de beleggingsmarkt en de beleggingsprovisie stortten in die laatste maanden in elkaar.
Voor akkoord:
Henry van Eldijk
Annelies Lintzen-Crooijmans Pag. 6/14
Voordelig was dat ongekend veel klanten met spaargeld naar een veilige haven zochten en daarom naar de Rabobank kwamen. Verder bleven de uitzettingen bij zakelijke klanten en de verkoop van verzekerings- en treasuryproducten de verwachtingen overstijgen. Zodanig dat de plussen in het zakelijke segment de effecten in het particuliere segment meer dan compenseerden. De bank is ervan overtuigd dat de steeds betere beheersbaarheid van processen en de stabiliteit van de organisatie in belangrijke mate aan het bereiken van bovenstaande resultaten hebben bijgedragen. Maar vooral ook de kwaliteit en de inzet van de medewerkers is cruciaal geweest. De heer Claassen is van mening dat een applaus voor hen op zijn plaats is. De vergadering sluit zich hierbij aan. De heer Claassen vervolgt zijn inleiding met de woorden dat ook de steeds grotere vitaliteit van de coöperatieve vereniging aan de resultaten in 2008 heeft bijgedragen. Steeds meer mensen in de omgeving ervaren dat Rabobank Land van Cuijk & Maasduinen niet zomaar een bank is. Het is een coöperatie van en voor leden, waarbij het waardevol en ook leuk is om lid te zijn. Omdat er geluisterd wordt, leden invloed en zeggenschap hebben, de vereniging bijeenkomsten organiseert die informatief of gewoon gezellig zijn; 750 leden bij Adjiedj Bakas, 2.000 leden bij Rob de Nijs en de Trammps, 800 jongeren bij de Rabo VIP Night, meer dan 1.700 leden bij de afdelingsvergaderingen. Kortom: mensen horen en merken positieve dingen over de Rabobank. En bij een vereniging waarover positief gesproken wordt, daar wil je bij horen. Dat brengt hem vervolgens bij de cijfers van 2008. Het balanstotaal – het geheel aan activiteiten – is in 2008 met 10,9% gegroeid naar bijna 2,7 miljard euro. Daarbij is de kredietverlening – ondanks de eerder genoemde verslechtering van de hypothekenmarkt in 2008 – toch nog met ruim 9% toegenomen door dus vooral de zakelijke markt. Hoewel qua omvang minder belangrijk, is de groei van deelnemingen met 141% een opvallend onderdeel in de balans van 2008. Dit heeft te maken met het sinds lang weer beschikbaar stellen van vermogen van deze bank ten gunste van de strategie van de Rabobank Groep. In 3 jaar tijd zullen alle lokale Rabobanken gezamenlijk op die manier hun vermogen in RN uitbreiden van 600 miljoen naar 6 miljard euro. Tenslotte is er een flinke toename van spaarmiddelen met 13,2%. Dit overeenkomstig de eerder genoemde zoektocht van spaarders naar een veilige haven (waarbij op de top in oktober 2008 één week geweest is met een groei van maar liefst 25 miljoen euro). Deze positieve ontwikkeling van de balans is ook vertaald in een prima resultaat. Meegedeeld wordt dat het uiteindelijke resultaat is gecorrigeerd met de eenmalige opbrengst uit de verkoop van de aandelen in de landelijke RaboHypotheekBank (dit is een onderdeel van Rabobank Nederland gevestigd
Voor akkoord:
Henry van Eldijk
Annelies Lintzen-Crooijmans Pag. 7/14
in Eindhoven en is opgehouden te bestaan). Door te corrigeren voor deze eenmalige opbrengst kunnen de cijfers beter vergeleken worden met het jaar 2007. De heer Claassen zet vervolgens de verschillende onderdelen uiteen: 1. Om te beginnen is de rentewinst in 2008 flink gestegen met 13%. Dít komt niet doordat er per lening meer verdiend is (dus een hogere marge gemaakt), maar doordat de bank veel meer leningen aan particulieren en bedrijven heeft verstrekt. Met andere woorden een stijging van de rentewinst door omzet- of volumegroei. 2. De andere belangrijke inkomstenbron zijn de provisies. Gecorrigeerd voor de opbrengsten van de RaboHypotheekbank groeiden deze provisies in 2008 maar beperkt met 2,6%. Deze beperkte groei kwam tot stand door een forse krimp in beleggingsprovisies te compenseren met provisies van verzekeren en treasury. 3. Verder slaagde de bank er in 2008 in om, ondanks het flink toegenomen activiteitenniveau, de bedrijfskosten toch maar met 2,5% te laten stijgen. De kosten zijn redelijk onder controle. Afschrijvingen liepen terug en ook de beheerkosten daalden (met name door verdere efficiencyslagen bij zowel de bank zelf, als ook door lagere doorbelastingen vanuit Rabobank Nederland). Alleen de hogere personeelskosten leidden tot een per saldo kostenstijging van 2,5%. Overigens werden die hogere personeelskosten niet veroorzaakt door meer medewerkers (want het aantal daalde juist van 333 naar 325 FTE), maar wel door vooral hogere CAO-salarissen en sociale lasten voor de bestáánde medewerkers. Bovendien slaagde de bank er in 2008 niet in om de inhuurkosten verder te doen afnemen. Als de rentewinst en de provisies (gecorrigeerd dus voor de eenmalige opbrengsten) bij elkaar opgeteld worden en daar de bedrijfskosten van worden afgetrokken dan houdt de bank voor 2008 een winst over van ruim 29 miljoen (oftewel een stijging van 24,3% ten opzichte van 2007). Een heel mooi resultaat, aldus de heer Claassen. De vraag die dan ook meteen kan opkomen is: maakt mijn Rabobank over de rug van haar leden nu niet teveel winst? Het antwoord daarop – welllicht voorspelbaar– is: nee. Want 29 of 36 miljoen zegt op zich niets over of het veel is of niet. Dit soort bedragen – en dan ook nog gecorrigeerd voor voorzieningen en belastingen oftewel de nettowinst –moet worden vergeleken met het vermogen dat geïnvesteerd is. Als de vergelijking tussen nettowinst en vermogen is gemaakt, dan kan worden vastgesteld dat de nettowinst in 2008 (ruim 25 miljoen euro) 13% bedraagt van het vermogen van ruim 192 miljoen. Die 13% bevat tevens de eenmalige opbrengsten van de RaboHypotheekBank en wanneer daarvoor gecorrigeerd wordt dan komt de bank uit op ongeveer 10%. Omdat de balans ook met 10% gegroeid is, kan geconcludeerd worden dat de bank relatief even sterk is gebleven als in het vorige jaar. En dat is ook absoluut noodzakelijk. De jaren daarvoor is de bank met winsten van 4,4 en 7,9% in feite
Voor akkoord:
Henry van Eldijk
Annelies Lintzen-Crooijmans Pag. 8/14
achteruit geboerd. Kortom: 2008 was een prima jaar, maar ook met deze hoogte van de winst, noodzakelijk om de vereniging krachtig te houden. Ook de komende jaren zal op dit niveau of nog iets beter moeten worden gepresteerd. Maar de leden zouden vervolgens nog de vraag kunnen stellen: hebben we dan niet teveel vermogen in kas? Mag die 192 miljoen en bijgevolg de vereiste nettowinst niet wat lager zijn? Deze vraag heeft de ledenraad – zoals in de inleiding gemeld – ook aan de directie gesteld. Concreet hebben ze gevraagd: hoe rijk moet onze Rabobankvereniging in feite zijn? Voor de beantwoording van die vraag wordt eerst gekeken naar de eisen die DNB stelt aan het vermogen dat de bank (en ook andere vergelijkbare banken) zou moeten aanhouden. Volgens De Nederlandsche Bank (DNB) is – gelet op het risico van de leningportefeuille – voor de bank een vermogen vereist van 113,7 miljoen euro. Oftewel: met 192 miljoen euro is volgens DNB ruim 78 miljoen euro vermogen over en dus wel wat teveel in kas. Niettemin geldt deze norm van DNB voor alle banken op dezelfde wijze. Maar omdat de coöperatieve Rabobank onafhankelijk wil blijven en zich nooit wil overleveren aan externe vermogensverschaffers door bijvoorbeeld aandelen uit te geven, legt zij zichzelf andere oftewel strengere eisen op. Volgens de Rabobank-normen (die 50% hoger zijn dan die van DNB) is voor de bank een vermogen vereist van 170 miljoen euro. Daarmee vergeleken houdt de bank 21.795.000 euro vermogen over (ongeveer 1 keer de jaarwinst). Niettemin is met de Ledenraad besproken dat de bank dit vrij vermogen in deze verhouding ook echt wíl aanhouden. Om op die manier wat speelruimte voor eventuele tegenvallers te hebben. Bovendien zal de bank de komende jaren nog vermogen nodig hebben om het aandelenkapitaal in Rabobank Nederland volgens afspraak verder uit te breiden naar 64,8 miljoen euro. Kortom: door de coöperatieve aard is de bank zeer solide en veel sterker dan gemiddeld genomen andere banken. Niettemin wil zij dat ook blijven om enige armslag te houden. De heer Claassen geeft aan dat het mooi zou zijn om de prima prestaties van 2008 door te kunnen trekken naar 2009. Maar dat is niet het geval en daarom dus gemengde gevoelens. Wat is er dan wel gaande in 2009 en waar zal dat de Rabobank brengen? Qua activiteiten wil en zal de bank in 2009 de lijn uit 2008 doortrekken. Dit wil zeggen bestaande klanten van dienst zijn en nieuwe klanten in zowel de particuliere als zakelijke markt overtuigen van de kwaliteit van de Rabobank. Uiteindelijk denkt de bank dat het haalbaar moet zijn om het balanstotaal boven de 2,8 miljard euro te laten uitkomen. Overigens moeten de medewerkers daarvoor continue een grotere inspanning leveren, gegeven de tegenwind waarmee klanten en de bank zelf in concurrentie met andere banken
Voor akkoord:
Henry van Eldijk
Annelies Lintzen-Crooijmans Pag. 9/14
geconfronteerd worden. Want feit is dat de bedrijfsinvesteringen op een lager pitje staan en het volume aan nieuwe hypotheken ongekend laag is. En daarom is voor dezelfde groei een groter marktaandeel nodig. Wanneer naar het resultaat van 2009 gekeken wordt is zelfs nu in oktober nog niet duidelijk waar de bank gaat uitkomen aan het einde van dit jaar. Wat wel zeker is, is dat het resultaat beduidend lager zal zijn dan in 2008. En dit terwijl de klantactiviteiten dus toenemen. Dan moet het dus ergens anders zitten. - Hoofdoorzaak tot nu toe is de scheefheid in de rentestructuur veroorzaakt door de situatie op de geld- en kapitaalmarkten. Er lopen veel zakelijke leningen met op euribor gebaseerde rentes (inkoop ongeveer 2%), waarvoor de spaarmiddelen (prijs iets minder dan 3%) niet kunnen worden ingezet. Als de spaartarieven die nu voor alle banken dus relatief hoog zijn, niet omlaag gaan of de leentarieven (met name euribor-gebaseerd) niet omhoog, gaat dit alleen dit jaar tussen de 5 en 9 miljoen euro kosten. - Verder is de ontwikkeling van de beleggingsprovisie zeer onvoorspelbaar. Tot april/mei lag deze ver achter op de al verlaagde begroting, nu loopt deze op schema en wie weet wat de laatste maanden nog zullen brengen. - Voorts worden meer klanten met zwaar weer geconfronteerd. Afgezien dat dit van de coöperatie meer begeleiding en ondersteuning vraagt, zullen een aantal klanten het helaas niet redden. De verliezen die daarmee gepaard kunnen gaan, zijn moeilijk voorspelbaar maar vallen voor de bank in 2009 waarschijnlijk wel mee. Niettemin staan zij ook mede garant voor de verliezen van andere Rabobanken en het is bekend dat in bijvoorbeeld de glastuinbouw dit jaar flinke verliezen worden geleden door de bank. Hoezeer dat het resultaat gaat beïnvloeden is nog moeilijk te zeggen. - Hoe dan ook is, gegeven de bovenstaande onzekerheden, binnen de bank een resultaatverbeteringsprogramma gestart. Niet om de koers van 2008 volledig om te gooien, maar wel om te bezuinigen waar dat kan. Ook van dit programma is nog niet helemaal duidelijk in hoeverre dat in 2009 nog effect zal hebben. - Tenslotte heeft de bank in 2009 te maken met de kosten van de afbouw van de Makelaardij Land van Cuijk (voorheen de RaboMakelaardij Zuid). De leden hebben er het een en ander over kunnen lezen in de krant. Samengevat blijft de bank het jammer vinden dat zij de activiteiten niet gewoon (zonder faillissement) hebben kunnen verkopen. Niettemin vond zij het niet verantwoord om onredelijk veel van het geld van de leden op tafel te blijven leggen. Daarom dit pijnlijke, maar voor de Rabobank uiteindelijk beste besluit. Naar al deze factoren kijkend, verwacht de heer Claassen voor 2009 per saldo dus een lager resultaat. Zoals het er nu naar uitziet zal dat liggen tussen de 21,5 miljoen en de 24,5 miljoen euro. De heer Claassen zegt dat de Ledenraad in haar vergadering van december zal besluiten tot het al dan niet definitief vaststellen van de jaarrekening en jaarverslag 2008.
Voor akkoord:
Henry van Eldijk
Annelies Lintzen-Crooijmans Pag. 10/14
Daarbij hoort dan ook de bestemming van de nettowinst, waarvan dit jaar ruim 24,5 miljoen euro aan de algemene reserve (het vermogen van de vereniging) wordt toegevoegd. Daarnaast zal de Ledenraad worden voorgesteld om het winstuitkeringsfonds met 641 duizend euro aan te vullen tot een totaalbedrag van 1,2 miljoen euro. Vervolgens geeft de heer Claassen de vergadering de gelegenheid om nog vragen te stellen over de jaarrekening en jaarverslag 2008. Één van de leden vraagt naar de stroppenpot. De heer Claassen antwoordt dat er een fonds voor algemene bankrisico’s is. De Nederlandsche Bank eist een bepaald vermogen om financieel krachtig te zijn. Het fonds voor algemene bankrisico’s houdt in dat er geld opzij wordt gezet eventuele tegenvallers. De kans is daardoor klein dat het misgaat met onze triple A Rabobank. De heer Teus van Leeuwen vraagt of de resultaten van de bank mede worden beïnvloed door de ingezakte hypothekenmarkt en of de bank sterk gaat stunten met rentes. De heer Claassen geeft aan dat onze bank er lokaal autonoom toe in staat is om alles te doen wat we willen. Onze bank wil geen groter marktaandeel door lagere tarieven aan te bieden. Onze bank wil geen uitzonderingen maken maar een gelijke behandeling voor gelijke klanten (gelijke monniken gelijke kappen). De heer De Winter vraagt hoe de verhoudingen liggen met het buitenland of deze minder gunstig of gunstiger zijn in tijden van crisis. De heer Claassen antwoordt dat onze bank heeft afgesproken om dit niet allemaal zelf te doen. Onze dochter, Rabobank Nederland, doet het buitenlandbedrijf voor ons. Als het dichtbij is, zoals Duitsland, dan doen we deze zelf, anders doet Rabobank Nederland dat. Internationaal betekent dit dat bedrijven moeten passen bij onze internationale strategie. De Rabobank wil vooral Food & Agri klanten tegemoet zien, maar het aantal niet onbeperkt laten groeien. De heer Theo van Haare uit Heijen vraagt of de pinautomaat met oud op nieuw kan worden afgesloten omdat er dan veel vernielingen plaatsvinden. De heer Claassen vraagt Wouter Brecheisen om dit signaal serieus op te pakken. Verder spoort de heer Claassen de leden aan de betreffende perso(o)n(en) hierop aan te spreken. De heer Martien Rutten vraagt hoe het technisch zou werken als er ledendividend zou worden uitgekeerd. De heer Claassen deelt mee dat deze discussie in de Ledenraad even is stopgezet. Onderzocht zou moeten worden hoe je het ledendividend verdeeld over de leden. Of alle leden hiervoor in aanmerking komen ongeacht hoeveel producten
Voor akkoord:
Henry van Eldijk
Annelies Lintzen-Crooijmans Pag. 11/14
zij van de bank afnemen. Of dat alleen totaalleden hiervoor in aanmerking komen. Iedereen zou er op dezelfde manier van moeten kunnen profiteren. Één van de leden vraagt of het bedrag van ongeveer 30 à 36 miljoen van de stroppenpot niet te hoog is. In 2008 is er ongeveer 5 of 6 ton verbruikt. De heer Claassen geeft aan dat het fonds voor algemene bankrisico’s (FAR) aan externe regels voldoet en inderdaad wel de nodige buffers in zich heeft. Verder duidt hij erop dat de nettowinst van 24 miljoen niet wordt toegevoegd aan de ‘stroppenpot’, maar aan de algemene reserve. Één van de leden vraagt op welke Rabobanken de genoemde bedragen betrekking hebben. De heer Claassen geeft aan dat de bedragen die genoemd zijn alleen betrekking hebben op onze Rabobank Land van Cuijk & Maasduinen met haar 41 dorpskernen. 5RQGYUDDJ
Voorafgaand aan de vergadering zijn een aantal schriftelijke vragen ontvangen. De eerste vraag, van mevrouw Vergeest, is of er een veiligere geldstortingsplaats voor bedrijven in Gennep mogelijk is. De heer Verhagen antwoordt dat er diverse veiligheidsmaatregelen genomen zijn. Er is onder andere een camera geplaatst en de plek is goed benaderbaar. Als er een sealbagautomaat langs de openbare weg wordt geplaatst is het gevaar veel groter. De tweede vraag, van de heer Movig, is of individuele leden invloed hebben op het centraal sponsorbeleid, bijvoorbeeld wielrennen en goede doelen. De heer Claassen antwoordt dat de lokale banken vertegenwoordigd zijn in de Centrale Kring Vergadering. De individuele leden hebben daar geen invloed op. De derde vraagsteller, de heer Movig, heeft een drietal vragen gesteld met betrekking tot het faillissement van RaboMakelaardij Zuid. De vraagsteller verzoekt uitgebreid op het onderwerp in te gaan in verband met reputatieschade van de Rabobank. De eerste vraag is: Wie heeft het faillissement aangevraagd? Zes maanden geen klanten is geen argument. De tweede vraag is: Behalve de naam en de faciliteiten in diverse gebouwen van de Rabobank hoe was de betrokkenheid van Rabobank Land van Cuijk & Maasduinen; rechtspersoon deelneming, financiële consequentie? De derde vraag is: Had die niet eleganter, dat is maatschappelijk verantwoord opgelost kunnen worden door een afstoting c.q. sanering van belangen, of liquidatie? In ieder geval zonder het woord faillissement te gebruiken. De heer Claassen vraagt of de eerder gegeven toelichting volstaat. Één van de leden vraagt of het faillissement niet overbodig is geweest in verband met het reputatierisico.
Voor akkoord:
Henry van Eldijk
Annelies Lintzen-Crooijmans Pag. 12/14
De heer Claassen geeft aan dat het uiteindelijke besluit door de directie in overleg met de commissarissen is genomen. De dochter was niet gezond en kon niet aan haar verplichtingen voldoen. De commissarissen hebben toezicht gehouden en sterk aangedrongen op verbetering van resultaat. Dit scheen in 2007 effect te hebben. In 2008 werd geconstateerd dat de dochter niet voldoende competitief was. RaboMakelaardij Zuid is op eigen aangifte in staat van faillissement verklaard. Er is afgesproken om alle crediteuren die prestaties hebben geleverd te betalen. Klanten die hun huis in bemiddeling hadden bij RaboMakelaardij Zuid zijn direct geïnformeerd. Er is voor gezorgd dat wij binnen 14 dagen duidelijkheid hadden wie er zorg ging dragen voor de verkoop van de woning. In dit geval is dat Twan Poels waar de klanten, naar onze mening, in goede handen zijn. De medewerkers zijn netjes behandeld. Vervolgens worden de leden in de gelegenheid gesteld om vragen te stellen. De heer Jan Helmond vraagt of de bank bij overschrijvingen het rekeningnummer en de naam controleren. De heer Claassen geeft aan dat dit automatisch gebeurd en komt er na afloop van de vergadering bij de heer Jan Helmond op terug. Één van de leden geeft aan dat de computer aangeeft als er iets niet klopt. De heer Claassen vraagt de leden om toch altijd zelf goed op te blijven letten. De heer Van Eldijk bedankt de leden voor de inbreng en de gemaakte opmerkingen worden meegenomen in de vergaderingen met de Raad van Commissarissen en de directie van de bank. %HNHQGPDNLQJXLWVODJ YHUNLH]LQJ OHGHQUDDGVOHGHQ %HNHQGPDNLQJXLWVODJ VWHPPLQJ)RQGV 0DDWVFKDSSHOLMNH %HWURNNHQKHLG
De voorzitter geeft aan dat mevrouw Lintzen eerder al bij acclamatie is herverkozen als lid van de ledenraad zodat dit agendapunt vervalt. De voorzitter bedankt de stemopnemers voor hun medewerking. De heer Van Eldijk maakt vervolgens de uitslag van de stemming van het Fonds Maatschappelijke Betrokkenheid bekend en de heer Janssen reikt de prijzen uit. • • • • • •
Voor akkoord:
6e prijs € -- met 124 stemmen: Stichting Johannes Engelen uit Gennep. -- met 139 stemmen: 5e prijs € SV Milsbeek. 4e prijs € -- met 177 stemmen: RKOSV Achates uit Ottersum -- met 210 stemmen: 3e prijs € Stichting behoud en instandhouding Sint Martinustoren Gennep. 2e prijs € -- met 279 stemmen: Harmonie Sint Caecilia. 1e prijs € -- met 289 stemmen:
Henry van Eldijk
Annelies Lintzen-Crooijmans Pag. 13/14
Stichting de Oude Pottenbakkerij uit Milsbeek. De voorzitter feliciteert de genomineerden met de ontvangen bijdragen. 6OXLWLQJ
De voorzitter bedankt de medewerkers van de bank die deze vergadering weer prima hebben voorbereid. Ook worden de heren Claassen en Verhagen bedankt voor hun aanwezigheid namens de directie van de bank. De genomineerden worden nogmaals gefeliciteerd met het ontvangen bedrag uit het Fonds Maatschappelijke Betrokkenheid. John van der Sanden wordt, hoewel hij nog aan het woord komt, bedankt voor zijn inbreng. Tenslotte bedankt de voorzitter de leden voor hun bijzonder positieve inbreng en nodigt iedereen uit om, na het optreden van John van der Sanden, nog even na te praten onder het genot van een hapje en een drankje. Tevens worden de leden verzocht om het evaluatieformulier in te vullen. Vervolgens sluit John van der Sanden de avond op een ludieke manier af.
2QGHUWHNHQLQJ
Voor akkoord:
Voorzitter
Secretaris
Henry van Eldijk
Annelies Lintzen-Crooijmans
Henry van Eldijk
Annelies Lintzen-Crooijmans Pag. 14/14