1.4 De Kunst van het Kiezen: help de twijfelaar een keuze maken
• Guus Bax Praktijk voor mediation Bax
Kunst van het kiezen Mediationcongres 2014 28 november 2014
Wie ben ik? • Guus Bax • 10 jaar mediator, altijd samengewerkt, • 6 jaar hoofdberoep, 3 kantoorgenoten; Hemmes, Dijkstra Mannesse • Politie, Sociale dienst, Maatschappelijk werk, beleidsadviseur transformaties • Mediation: geen keus overlevingsstrategie bij geboorte
11/24/2014
3
programma • Spelregels • De naam kvk – niet de eerste! Wel de beste? • Voorgeschiedenis – hoe tot kvk gekomen? • De 6 stappen in het kort • De 3 laatste stappen uitgebreid • Vragen beantwoorden
11/24/2014
4
p
11/24/2014
5
naam Kunst van het kiezen • Kunst van het kiezen – kantoorgenoot G. Hemmes, theaterwetenschapper • Niet origineel – googlelen • Bepalen we zelf wat we kiezen of zijn er andere (onbewuste) krachten aan het werk? • Aandacht besteden aan het leren kiezen door leerlingen - onderwijs • Timemanagement –studieboek bedrijfskunde 11/24/2014
6
p
11/24/2014
7
voorgeschiedenis • Mediation met overeenstemming • Mediation die eindigt nadat overal overeenstemming over is en dit op papier is gezet maar 1 partij toch niet wil tekenen • Inventarisatie van belangen en onderwerpen waarbij een partij (uit schaamte of schuldgevoel) belangen onbenoemd laat • Mijn gevoelens, twijfel, ontevredenheid 11/24/2014
8
wat is mediation voor mij? • Herstel van communicatie • Begeleiding van onderhandelingen
11/24/2014
9
doel van de methode • de methode helpt de cliënt bij het bepalen van wat hij wil bereiken. • Als er meer cliënten zijn dan helpt de methode bij het herstel of verbetering van de communicatie en bij het onderhandelen.
11/24/2014
10
de zes hoofd stappen
11/24/2014
11
6.1 stappen in het kort 1. Inventarisatie van de rollen die cliënt speelt en die relevant zijn in de bepaalde situatie
11/24/2014
12
6.1 Inventarisatie van de rollen • • • • • • • • • • 11/24/2014
Levenspartners Ouders Verzorger en opvoeder Buren Vrienden Kostwinners Werknemer Hypotheeknemer Student Schuldenaar 13
6.2 stappen in het kort 1. Inventarisatie van de rollen die cliënt speelt en die relevant zijn in de bepaalde situatie 2. De wijze waarop cliënt naar de situatie kijkt en naar zichzelf
11/24/2014
14
6.2 stappen in het kort
11/24/2014
15
6.2 toekomstgericht - reframen
11/24/2014
Marcel over zichzelf
kernkwaliteit
valkuil
allergie
Uitdaging / Toekomstgericht
vriendelijk
vriendelijk
slijmerig
lomp egocentrisch
eigen opvatting delen
trouw
trouw
onnozelheid
bezorgdheid
wakkerheid
ruimdenkend
relativeren
bagatelliseren
stresserig
betrokkenheid
mopperig
verantwoordelijk
mopperig & tobben
onverschilligheid
loslaten
makkelijk
makkelijk
makkelijk & onverschillig
bemoeizucht
behulpzaamheid
wispelturig
flexibiliteit
wispelturig
starheid
standvastig
16
6.3 stappen in het kort 1. Inventarisatie van de rollen die cliënt speelt en die relevant zijn in de bepaalde situatie 2. De wijze waarop cliënt naar de situatie kijkt en naar zichzelf 3. De rationele inventarisatie en prioritering
11/24/2014
17
6.3 de rationele inventarisatie Belangen: • • • • • • • • • 11/24/2014
Bemind en echt geliefd zijn Liefde is leven Gezondheid Er toe doen. Kinderen. Leven is nu, auto, huis, boot, caravan enz. Pensioen is toekomst Erbij horen, werk. Goede relaties houden (ook met toekomstige ex.) 18
6.3 de rationele prioritering Belangen: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
11/24/2014
Liefde Gezondheid Werk geeft inkomen Kinderen Pensioen Het huis, de auto, de caravan en de boot Huidige huwelijk.
19
zes stappen in het kort 1. Inventarisatie van de rollen die cliënt speelt en die relevant zijn in de bepaalde situatie 2. De wijze waarop cliënt naar de situatie kijkt en naar zichzelf 3. De rationele inventarisatie en prioritering 4. De intuïtieve inventarisatie en prioritering 5. De geldelijke toekenning en prioritering 6. De keuze en eventuele verdeling 11/24/2014
20
de laatste drie stappen
11/24/2014
21
p Intuïtie is een heilig geschenk en verstand een trouw dienaar. We hebben echter een maatschappij gemaakt die de dienaar eert en het geschenk uit het oog verloren is. Albert Einstein 11/24/2014
22
p
11/24/2014
23
p
11/24/2014
24
p
11/24/2014
25
4. intuïtieve inventarisatie & prioritering • Je weet in het leven nooit hoe je keuzes uitpakken • Je weet en kent meer dan je paraat hebt in je verstand • Eerdere (rationele) prioriteiten op intuïtieve wijze tegen elkaar afwegen • Geen uitleg noch verantwoording
11/24/2014
26
4. intuïtieve inventarisatie & prioritering • Een keuze te maken tussen de nummer 1 en de nummer 2 van de lijst die eerder rationeel (bij Stap 3) is opgesteld
11/24/2014
27
4. intuïtieve inventarisatie & prioritering • Een keuze te maken tussen de nummer 1 en de nummer 2 van de lijst die eerder rationeel (bij Stap 3) is opgesteld • De cliënt kan ook nu kiezen dat nummer 1 het belangrijkste is maar wees niet verbaasd als de cliënt nummer 2 kiest als belangrijkste
11/24/2014
28
4. intuïtieve inventarisatie & prioritering • Een keuze te maken tussen de nummer 1 en de nummer 2 van de lijst die eerder rationeel (bij Stap 3) is opgesteld • De cliënt kan ook nu kiezen dat nummer 1 het belangrijkste is maar wees niet verbaasd als de cliënt nummer 2 kiest als belangrijkste • Het belangrijkste van die twee wordt daarna vergeleken met de nummer 3. enz. 11/24/2014
29
4. intuïtieve inventarisatie & prioritering Rationele prioriteiten
Intuïtieve prioriteiten
in de huidige functie blijven werken,
het zelfde salaris verdienen
dezelfde vrijheden en bevoegdheden dezelfde secundaire behouden arbeidsvoorwaarden
11/24/2014
op dezelfde locatie kantoor houden
ongewijzigde pensioenopbouw
het zelfde salaris verdienen,
dezelfde vrijheden en bevoegdheden behouden
dezelfde werkzaamheden blijven verrichten
op dezelfde locatie kantoor houden
met dezelfde collega’s blijven samenwerken
in de huidige functie blijven werken
ongewijzigde pensioenopbouw
dezelfde werkzaamheden blijven verrichten
dezelfde secundaire arbeidsvoorwaarden
met dezelfde collega’s blijven samenwerken
30
p
11/24/2014
31
5. geldelijke toekenning & prioritering 1. De cliënt is vrij om € 100,-- te verdelen over de belangen van op de lijst. Wat hij het belangrijkste vindt daaraan kent hij de meeste euro’s toe.
11/24/2014
32
5. geldelijke toekenning & prioritering 1. De cliënt is vrij om € 100,-- te verdelen over de belangen van op de lijst. Wat hij het belangrijkste vindt daaraan kent hij de meeste euro’s toe. 2. Aan elk onderwerp moet de cliënt ten minste één euro worden toegekend.
11/24/2014
33
5. geldelijke toekenning & prioritering 1. De cliënt is vrij om € 100,-- te verdelen over de belangen van op de lijst. Wat hij het belangrijkste vindt daaraan kent hij de meeste euro’s toe. 2. Aan elk onderwerp moet de cliënt ten minste één euro worden toegekend. 3. De cliënt mag niet aan meerdere belangen hetzelfde bedrag toekennen. Er moet een verschil zijn van minimaal € 1,--. 11/24/2014
5. geldelijke toekenning & prioritering
11/24/2014
1. De cliënt is vrij om € 100,-- te verdelen over de belangen van op de lijst. Wat hij het belangrijkste vindt daaraan kent hij de meeste euro’s toe. 2. Aan elk onderwerp moet de cliënt ten minste één euro worden toegekend. 3. De cliënt mag niet aan meerdere belangen hetzelfde bedrag toekennen. Er moet een verschil zijn van minimaal € 1,--. 4. Er wordt alleen met hele getallen gewerkt, geen decimale cijfers (centen). 35
6. meer partijen
11/24/2014
Marcel
Janneke
Het huwelijk
€ 16,--
€ 22,--
De kinderen
€ 17,--
€ 49,--
Het huidige huis
€ 7,--
€ 7,--
De woonomgeving
€ 5,--
€ 2,--
Contacten met vrienden
€ 7,--
€ 3,--
Opleiding Janneke
€ 9,--
€ 6,--
Werk Janneke
€ 10,--
€ 5,--
Persoonlijke ontwikkeling Marcel
€ 14,--
€ 4,--
(nieuwe) baan Marcel
€ 15,--
€ 1,-36
6. meer partijen • In beginsel dezelfde aanpak voor ieder afzonderlijk in aanwezigheid van de ander • Elkaars (en de eigen) prioriteiten leren kennen • Stappen gebruiken voor herstel communicatie en • Op gang brengen onderhandelingen
11/24/2014
37
6. Meer partijen waarbij de relatie van belang is • Beiden gelijke opvatting na 1 t/m 6 over voortzetting relatie • Verschillende opvattingen over OF en HOE relatie voortgezet moet worden • Meta communicatie over proces en uitkomst • Blijft er verschil dan 4 en 5 elk afzonderlijk overdoen en daarna 6
11/24/2014
38
6. Meer partijen
11/24/2014
Klaas
Anneke
Het huis
€ 20,--
€ 10,--
Aandelen
€ 8,--
€ 13,--
De inboedel
€ 5,--
€ 11,--
Excuses voor ontrouw
€ 1,--
€ 20,--
De hypotheek (incl. spaardepot)
€ 21,--
€ 25,--
De caravan
€ 3,--
€ 3,--
De auto
€ 8,--
€ 4,--
Ophouden kwaadspreken naar vrienden, familie en buren
€ 14,--
€ 4,--
Het pensioen (van Klaas)
€ 20,--
€ 10,--
39
Vragen?
11/24/2014
40
Bedankt!!! Bedankt voor de aandacht!!
11/24/2014
Sta erg open voor op- en aanmerkingen, tips, suggesties en dergelijke. Binnenkort boek gereed! 41
