VNMI MAGAZINE | december 2014
14 2 Metallurgische Industrie Oud-bestuurders: VNMI blijft keihard nodig
> 4
VNMI kritisch bij herstart Aldel
>
6
Alcoa focust op duurzame groei
>
8
Pilots nullastbeheersing veelbelovend
> 10
China blijft gangmaker voor basismetaal
> 12
With English summary
>
2
December 2014
Summary This issue of Dutch Metallurgical Industry contains five feature articles, a foreword by the chairman, a column, news items and an agenda. “VNMI remains essential”
is very much part of the process. A brand new warehouse and
The majority of VNMI members are still devoting their time and
distribution centre to serve north-eastern Europe is currently under
energy to dealing with the ongoing economic crisis. They are not
construction in Harderwijk. Alcoa is pursuing diversification to
looking forward, taking the action which will pay dividends in two,
reduce its dependency on the volatile primary aluminium market.
three or five years’ time. The mood is defensive, with too much
The company, established 126 years ago, is particularly keen to
concern for cost control. So say former VNMI Board members
establish a strong position in specific market segments such as
Ronald Prenger and Piet-Jan Vet, who believe that there should be
aviation, construction, transport and the automotive industry.
far greater attention for innovation. Prenger sees three challenges for the years ahead. First, the industry must enhance its standing
Pilot projects produce promising results
among politicians, the general public and – most importantly –
The results of two recent pilot projects suggest that many VNMI
potential employees. Second, it must continue its efforts to create
members will benefit from implementing measures to improve
a level playing field at the European level. Third, it must continue to
energy efficiency during production downtime. Moreover, the
pursue sustainability. According to Piet-Jan Vet, the key to success
payback period on investments is relatively short, states Theo van
will be innovation in combination with new business development.
Oossanen of the consultancy firm ‘To Improve’, a long-term VNMI
Both he and Ronald Prenger believe that VNMI has an important
partner.
role to play and will remain essential for the foreseeable future.
Van Oossanen oversaw the two pilot projects at KBM Master
“Without VNMI, the base metals industry would not be able to
Alloys in Delfzijl and Tata Steel Tubes in Oosterhout. He describes
promote its interests effectively.”
the results as ‘promising’. At both locations he focused on the heating requirement of the production areas and, working
Aldel restart confirms need for tax reforms
alongside the companies themselves, examined ways in which
In mid-November it was announced that the Delfzijl-based
to reduce energy consumption, such as using residual heat
aluminium producer Aldel is to resume its activities. VNMI
from other processes. He concludes that each company could
welcomes this move. However, as director Frank Buijs notes,
reduce its annual energy costs by tens of thousands of euros. Van
it remains necessary to resolve the disparity in energy prices
Oossanen now hopes that more companies will apply the energy
between the Netherlands and other countries. He is disappointed
analysis template he has developed for VNMI members.
that the Ministry of Economic Affairs has yet to launch proposals for a temporary solution. “The problems faced by the base metals
China sets the pace
industry are still very much with us. The recent significant increase
China will continue to dominate the global base metals industry
in aluminium prices has glossed the difficulties. Eventually, those
in the years ahead, according to Casper Burgering, senior
prices will fall again. In the meantime, however, levies and taxes
sector economist for Manufacturing & Industrial Metals with
make production costs in the Netherlands far higher than those
ABN AMRO Bank. Burgering was one of the guest speakers at the
of our competitors such as in Germany.” VNMI is pressing for
VNMI’s autumn meeting held at Tata Steel Tubes in Oosterhout.
further discussions with the Minister of Economic Affairs. It also
He points out that China needs further economic growth in
wishes to meet with the Ministry of Finance to discuss the abolition
order to complete the transition it has initiated and avoid social
of ‘taxation on natural gas’, a move undertaken by all other EU
unrest. It is partly for this reason that the country is maintaining
member states. Until the Netherlands follows, the base metals
maximum steel production output, despite supply surpluses and
industry faces additional costs and unfair competition.
plummeting prices. In doing so, it sets the pace for the rest of the world. China represents some forty per cent of both demand and
2
Alcoa focuses on sustainable growth
supply on the international metals markets. The second guest
It is a little over a year since the American multinational Alcoa
speaker of the day was Robert Fig, senior business development
announced its global restructuring programme. Progress has
executive at the London Metal Exchange (LME). He took a different
been good. Costs have been reduced and the company has
perspective, advising greater attention for ‘hedging’: a method of
successfully developed its profile as a multi-materials specialist
risk management which relies on buying and selling at preagreed
to create further added value for its customers. Alcoa Nederland
prices.
2
Voorwoord Eind 2013 schreef ik op deze plaats dat we met een positief en blij gemoed de feestdagen in gingen. De vereniging had een goed jaar achter de rug, een dreigend faillissement bij Aldel leek afgewend, de ogen in Den Haag waren geopend en het economische perspectief voor 2014 leek gunstig. Alle seinen stonden op groen. En toch werd 2014 niet dat hele mooie jaar waarop ik hoopte. Aldel viel alsnog om – al mochten we onlangs gelukkig vernemen dat een doorstart aanstaande is – en de economische groei wilde maar niet op stoom komen. Den Haag toonde een luisterend oor, maar tot nu toe moet ik constateren dat de politiek niet echt doorpakt. Laat de herstart van Aldel ons in dit verband geen zand in de ogen strooien. Nog steeds heeft onze sector binnen Europa te maken met een behoorlijk ongelijk speelveld als het gaat om de energieprijzen. Onze letterlijke noodkreet om een snelle tussenoplossing voor het gebrek aan interconnectorcapaciteit op de landsgrenzen heeft géén gevolg gekregen. In zijn laatste brief aan de Tweede Kamer leek minister Henk Kamp zelfs te stellen dat de verschillen met vooral Duitsland nagenoeg zijn weggepoetst. Maar niets is minder waar, kan ik u verzekeren. U leest daarover meer verderop in dit magazine. Wij blijven inzetten op (hernieuwd) overleg met minister Kamp en staatssecretaris Wiebes van Financiën. Dan gaat het natuurlijk over een structurele oplossing voor het grote verschil in energieprijzen, maar ook om de eerder gedane toezegging de metallurgische aardgasbelasting na onderzoek te heroverwegen. Ook dit is een kostenpost die onze bedrijven op achterstand zet met de ons omringende landen. Wij rekenen in dit verband op de medewerking van beide bewindslieden. Is het allemaal kommer en kwel? Uiteraard niet. Tijdens onze najaarsvergadering bij Tata Steel Tubes in Oosterhout hoorde we van gastspreker Casper Burgering van ABN AMRO dat China de economische motor de komende jaren naar verwachting op volle toeren houdt. Dat is goed nieuws. Voorts leidde een pilotproject op het gebied van nullastbeheersing dat bij twee van onze leden is uitgevoerd, tot veelbelovende resultaten. En twee oud-bestuurders, Ronald Prenger en Piet-Jan Vet, verkondigen in deze editie waarom de VNMI een absoluut onmisbare rol vervult. Onze vereniging blijft dat in elk geval de komende jaren doen binnen de koepel van FME, anticiperend op de ontwikkelingen in de markt, met een nieuw lidmaatschapsmodel en nieuwe vormen van dienstverlening, in lijn met de nieuwe doelstellingen van de FME-organisatie. Wij doen dat vol ambitie en enthousiasme. En ik hoop dat de vereniging daarbij op uw ondersteuning mag rekenen. Eind 2013 schreef ik dat er in het nieuwe jaar voldoende werk aan de winkel zou zijn. Dat kan ik hier en nu herhalen. We kunnen aan de bak. Maar eerst wens ik u, vanaf deze plek, plezierige feestdagen en een mooi begin van het nieuwe jaar. Tot in 2015! Wim Hamers voorzitter VNMI
Nederlandse Metallurgische Industrie
3
Oud-bestuursleden Ronald Prenger en Piet-Jan Vet:
“VNMI blijft keihard nodig” Ze maakten jarenlang deel uit van het VNMI-bestuur en droegen het stokje inmiddels beiden over: Ronald Prenger (SAPA) vanwege een detachering in China en Piet-Jan Vet (Nyrstar) omdat hij statutair niet meer kon worden herkozen. Beiden roemen de samenwerking in de branche, maar heffen ook de waarschuwende vinger: “Veel van de bedrijven denken te defensief.” Autonoom blijven. Dat is de belangrijkste
Aandacht
voor de knelpunten waarmee wij kampen.
boodschap die Ronald Prenger voor
Vernieuwing zit in “iets nieuws verzinnen
Daar wordt op brancheniveau hard
VNMI heeft, zegt hij aan het einde van het
en dat vervolgens gaan waarmaken”, zegt
aan getrokken. Dat schept de ruimte
gesprek in een restaurant in Breukelen.
hij. “De voorwaarden zijn aanwezig. Dit
om op individueel bedrijfsniveau veel
“De zelfstandigheid is cruciaal, samen
land heeft een prima kennisinfrastructuur.
nadrukkelijker met de toekomst aan de
met de lange adem die nodig is om
Bovendien is de maakindustrie bij
slag te gaan.”
de lidbedrijven bij de les te houden.
iedereen terug op het netvlies en is er
Prenger noemt de moeizame relatie die
Door de crisis zijn veel van onze leden
weer aandacht voor de bijdrage van
VNMI lange tijd had met de overheid een
teveel bezig met de waan van de dag.
onze sector aan de werkgelegenheid
van de grote dossiers uit zijn twaalf jaar
Ze vergeten soms dat we nu de stappen
in ons land. Ook zijn het ministerie van
durende bestuurslidmaatschap. “De
zetten die zich over twee, drie of vijf
Economische Zaken en de regionale
strijd om in Europees verband een gelijk
jaar uitbetalen. VNMI moet daar in mijn
ontwikkelingsmaatschappijen directe
speelveld tot stand te brengen was bij
ogen eindeloos energie in stoppen. We
gesprekspartners. Zij steunen de
voortduring een thema. In Den Haag had
mogen de aansluiting internationaal niet
innovatieve initiatieven binnen onze sector
het lange tijd geen prioriteit. Pas sinds de
verliezen.”
en hebben veel meer oog en aandacht
crisis genadeloos heeft aangetoond dat
Ook Piet-Jan Vet vindt de teneur onder veel lidbedrijven momenteel “vrij verdedigend”. “Er ligt een sterk accent op de kostenkant. Dat is begrijpelijk, maar aan de andere kant mogen we de toekomst niet uit het oog verliezen. Juist de afgelopen jaren hebben aangetoond hoe belangrijk dat is. Het credo is: blijf niet doen wat je doet, kijk naar
“Het zoeken naar
toekomstige mogelijkheden, focus op innovatie, ontwikkel nieuwe dingen.
en inslaan van
Geef aandacht aan duurzaamheid. Het voordeel van metaal is dat het eenmaal
nieuwe wegen is
uit de grond nooit meer weggaat. Je kunt recyclen zonder verlies van
cruciaal voor de
kwaliteit. Dat is per definitie een kansrijk gegeven.”
4
sector”
4
“Ik heb nooit ook maar een begin van spanning gemerkt tussen Nederland het nooit redt met alleen een kennis- en diensteneconomie, is dat ten
de verschillende
goede gekeerd en is de belangstelling voor de eigen industrie terug. Er is oog
segmenten in VNMI”
voor de lange termijn. Maar de afgelopen tien tot vijftien jaar zijn wel regels in gang gezet die het de industrie in eigen land moeilijker maken te ondernemen. Hard vechten blijft daarom noodzakelijk. We zijn op de goede weg, maar we zijn er nog niet.”
en Europese richtsnoeren, over de
resultaat is een drastische terugdringing
continuïteit van onze netwerken in binnen-
van de hoeveelheid chemisch afval.
Saamhorigheid
en buitenland. En altijd met een scherp
Tegelijkertijd dragen deze activiteiten
Het voortdurend benadrukken bij
oog voor de belangen van onze grote,
significant bij aan het financiële resultaat
de overheid van het belang van de
middelgrote én kleine leden.”
van onze operatie. Dergelijke projecten zien wij intern als bepalend voor onze
maakindustrie voor ons land voedde
5
de afgelopen jaren in elk geval de
Uitdagingen
saamhorigheid in VNMI, zegt Vet. “Toen we
Voor de komende jaren wachten in
deze brancheorganisatie in 2000 opzetten
zijn optiek drie harde uitdagingen: het
Expertise
– als voortzetting van NFI, VNAI en NIJZI
creëren van het juiste imago naar politiek,
In die toekomst – hoe weerbarstig die
– hebben we steeds gezegd: wat ons bindt
samenleving en meer specifiek jonge
wellicht ook wordt – ziet zowel Prenger
is de synergie die we aan de operationele
schoolverlaters (“Werken in de metaal is
als Vet “absoluut” een rol voor VNMI als
kant kunnen bereiken. Er zijn toen vier
schoon”), voortzetting van de voortdurende
brancheorganisatie. “Aan de ene kant is
pijlers vastgesteld: milieuvraagstukken’
strijd om een eerlijk Europees speelveld
kracht nodig om een stem te hebben, om
en meerjarenafspraken, energiekosten,
(“Ik ben zeer trots op de resultaten die we
mee te doen in de belangenbehartiging
handelsproblematiek in de EU en
op het gebied van energiekosten hebben
richting de overheid”, zegt Prenger.
veiligheid. In de praktijk kun je vaststellen
bereikt, maar er is meer werk aan de
“Tegelijkertijd is veel kennis en expertise
dat die aanpak prima heeft gewerkt en dat
winkel”) en de verdere ontwikkeling van
nodig op de voor de basismetaal
nog steeds doet. De bedrijven kwamen
duurzaamheid. “Dat moeten we echt nóg
typerende dossiers. VNMI moet in mijn
nooit in een moeilijke positie ten opzichte
nadrukkelijker oppakken dan we tot nu
ogen daarom autonoom blijven, een
van elkaar. En gedurende de jaren heeft
toe al doen. Want de samenleving pikt het
eigen strategie volgen en ontwikkelen
de belangenbehartiging op die thema’s
straks gewoon niet meer als we op de
en vertalen naar onze eigen sector.” Vet
vanuit een eensgezinde visie meer body en
oude voet doorgaan.”
deelt die denkrichting, zo blijkt: “Je kunt
impact gekregen.”
Voor Vet domineert duurzaamheid met
van alles roepen, maar wat we met z’n
name in combinatie met innovatie en
allen willen is goed beleid. Dat moet je
Ook Prenger onderstreept die
‘new business development’. “Ik zie
met z’n allen doen, gestructureerd en
ontwikkeling. “Ik heb nooit ook maar
vooral het zoeken naar en inslaan van
goed aangestuurd. Als brancheorganisatie
een begin van spanning gemerkt tussen
nieuwe wegen als heel cruciaal voor
was en is VNMI daar in mijn ogen het
de verschillende segmenten in VNMI.
de sector. Als Nyrstar hebben wij een
juiste instrument voor. Zonder VNMI
Dat komt ook omdat het vizier altijd is
bedrijf in Noorwegen gekocht, dat in staat
zouden de belangen
gericht op de overstijgende thema’s voor
is waardevolle metalen als indium en
van de basismetaal snel
de metaalindustrie. Het ging vaak over
germanium uit residustromen te halen.
ondersneeuwen, ben ik
wet- en regelgeving, over Nederlandse
We hebben dat verder doorontwikkeld. Het
bang.”
toekomst.”
Nederlandse Metallurgische Industrie
5
VNMI: lof voor herstart Aldel, maar geen tijd voor berusting Rijk
“Structurele oplossing absoluut noodzaak” VNMI is positief over de doorstart van aluminiumproducent Aldel in Delfzijl. Het wegpoetsen van de verschillen in energieprijzen met het omringende buitenland blijft echter noodzakelijk, aldus directeur Frank Buijs. Hij is tegelijkertijd teleurgesteld dat tussentijdse oplossingen van het ministerie van Economische Zaken uitblijven. Half november. Hoewel het nog niet
procent, voornamelijk als gevolg van
ton aan producten per jaar uitleveren
formeel is aangekondigd, gonst het van
het toegenomen gebruik ervan in de
aan klanten. Van de in totaal 300 ovens
de geruchten over de productiehervatting
automotive en de hightech industrie, onder
waarover het bedrijf beschikt, worden
bij Aldel. Aanleiding is de komst van
meer voor smartphones. In die markt lijkt
er 180 opgestart. Directeur Karsten
bestuursvoorzitter Gary Klesch van Klesch
het voormalige Aldel – door een surplus
Pronk liet in de media optekenen dat
Group naar Nederland en de aankondiging
aan kennis en knowhow ten opzichte van
onder de huidige condities contracten
van een persconferentie. Klesch Group is
veel Aziatische concurrenten – kansrijk.
zijn afgesloten voor drie jaar, de periode
eigenaar van Aldel, dat vorig jaar financieel
Bovendien zijn de fysieke premies voor
die nodig is om de Duitse stroomkabel
over de kop ging toen het de slijtageslag
aflevering van het metaal enorm gestegen.
te realiseren. De verwachting is dat het
met vooral de Duitse concurrentie moest
bedrijf eind volgend jaar emplooi biedt aan
opgeven als gevolg van het grote verschil
Klesch Group stopt 4 miljoen euro in Aldel,
in energieprijzen.
dat de voorbereidingen op de hervatting
200 medewerkers.
van de productie inmiddels is begonnen.
Profiteren
Een dag later gaat de vlag uit in Noordoost
Tot eind dit jaar wordt extra onderhoud
Het is de bedoeling dat behalve Klesch
Groningen. Klesch kondigt een herstart
gepleegd en worden tests uitgevoerd om
Aluminium Delfzijl meer bedrijven in de
aan van het bedrijf, dat onder de naam
de fabriek weer volledig gereed te maken
regio profiteren van de nieuwe kabel,
Klesch Aluminium Delfzijl gaat bouwen
voor productie. De eerste gietproeven
waarvoor eerder veel belangstelling werd
aan een nieuwe toekomst. Aanleiding is
hebben naar verwachting voor het einde
getoond. Havenbeheerder Groningen
de aanleg van een zogenoemde ‘directe
van dit jaar plaats.
Seaports NV, dat nauw is betrokken bij de
lijn’, die het bedrijf in staat stelt binnen
uitvoering, verwacht dat de ‘directe lijn’
drie jaar goedkopere stroom rechtstreeks
Klesch Aluminium Delfzijl gaat in eerste
op lange termijn de gehele regio helpt
uit Duitsland te importeren. Daarmee kan
instantie 65.000 ton primair aluminium
om te komen tot een gelijk speelveld
Klesch zijn producten tegen concurrerende
produceren en in totaal meer dan 100.000
binnen de Europese markt op het gebied
prijzen maken.
van de ‘baseload’ elektriciteitsprijzen. Het onderzoek naar de mogelijke aanleg
Verbeterd
“De analyse van de
in Groningen van de verbeterde
minister delen wij, maar de uitkomst
6
toeleveranciers. VNMI-directeur Frank Buijs betitelt de
aluminium op de London Metal Exchange steeg dit jaar met zo’n 20
gevolg daarvan raakten 600 mensen hun baan kwijt, van wie ongeveer de helft bij
marktomstandigheden op de aluminiummarkt. De prijs van ruw
van de kabel startte eind vorig jaar, kort voor het faillissement van Aldel. Als
Daarnaast profiteert de onderneming
allerminst”
hervatting van de aluminiumproductie
6
Teleurstellend De VNMI-directeur noemt het gebrek aan tussentijdse oplossingen teleurstellend. “Dat geldt zowel ten aanzien van de uitkomst als van de procesvoering. FME en VNMI praten met het ministerie van Economische Zaken en TenneT al enige tijd over een tussenoplossing voor de Nederlandse grootverbruikers. Sinds onze laatste bespreking is het verschil in energiekosten tussen Nederland en Duitsland bepaald niet kleiner geworden. De minister stelt op dit punt zelf ook dat de Nederlandse industrie een groot probleem
7
in Delfzijl in combinatie met de aanleg
metaalprijzen dalen op termijn weer. De
van de directe hoogspanningskabel
onderliggende bijkomende opslagen en
met Duitsland “een verbetering van de
belastingen maken dat de productiekosten
FME en VNMI zetten in op een
strategische positie” van een deel van de
in Nederland voor onze industrie nog
vervolggesprek met minister Kamp
basismetaalproductie in Nederland. Maar
altijd te hoog zijn in vergelijking met
en continuering van het overleg met
hij maakt daarbij wél een belangrijke
onze Duitse concurrentie.” Zo noemt de
het ministerie van Financiën. Buijs:
kanttekening. “De metaalmarkt is sterk
minister in de Kamerbrief volgens Buijs
“Vooropgesteld: we hebben veel te
conjunctuurgevoelig. Terwijl het probleem
“merkwaardig genoeg” niet de kosten van
danken aan de inzet van de minister.
van de dure Nederlandse stroom voor
duurzame energieopwekking (MEP, SDE of
In het voorjaar hebben wij hem en zijn
grootverbruikers nu voor een deel van
de SDE+) in de Nederlandse statistieken,
ambtenaren daar ook persoonlijk voor
de sector wordt opgelost, moet het
maar wél die van de ‘Energiewende’ in
bedankt. Nu is het echter zaak de laatste
grote verschil in de stroomtarieven met
de Duitse tabellen. “De kosten van Duitse
hordes te nemen. Een voorbeeld in dit
onze Duitse concurrenten uiteindelijk
grootverbruikers komen zo hoger uit dan
verband is de afschaffing van de zogeheten
structureel worden verholpen”, meent
die van de Nederlandse, maar worden
metallurgische en mineralogische
Buijs.
anders gemeten. Ook de te verwachten
aardgasbelasting. Dit is een regeling die
negatieve neveneffecten van de opnieuw
in andere EU-landen allang niet meer
Onvolledig
uitgestelde flow-based marktkoppeling
bestaat, maar bedrijven in Nederland
Volgens de VNMI-directeur is er in
worden nergens genoemd.”
extra op kosten jaagt. Bovendien gaan
dat opzicht nog een hoop werk aan
Tot ongenoegen van VNMI lijkt minister
de tarieven voor deze belasting de
de winkel. “Minister Kamp meldde
Kamp vooral in te zetten op uitbreiding
komende jaren ook nog eens fors extra
begin november aan de Tweede
van de interconnectorcapaciteit vanaf
omhoog. Staatssecretaris Wiebes van
Kamer dat de prijsverschillen met
eind 2016. Buijs: “In zijn brief aan de
Financiën doet hier momenteel aanvullend
de ons omringende landen wel mee
Tweede Kamer is niets terug te vinden
onderzoek naar. Wij gaan hen daar als
lijken te vallen. Maar de problemen
over de tussenoplossing waarvoor
sector zeker onze hulp voor aanbieden.
voor de basismetaalproducenten zijn
VNMI samen met FME heeft gepleit. De
We gaan ervan uit dat dit onderzoek
allerminst achter de rug. De sterk
analyse van de minister delen wij, maar
komend voorjaar is afgerond. Daarna is
gestegen aluminiumprijzen zorgen nu
de uitkomst allerminst. Voor ons blijft
het voor de industrie zaak samen met het
voor een vertekend beeld. Daarnaast
momenteel volstrekt onduidelijk welke
Rijk snel spijkers met koppen te slaan.
heeft de minister de Tweede Kamer een
tussentijdse korte termijnoplossing hij op
De huidige situatie zet de
tariefsvergelijking gepresenteerd die is
het oog heeft om het ook door hemzelf
Nederlandse industrie op
gebaseerd op een onvolledige vergelijking
becijferde prijsverschil van 10 procent te
achterstand. Daar heeft
van de bijkomende kosten. Gestegen
overbruggen.”
niemand iets aan.”
heeft.”
Nederlandse Metallurgische Industrie
7
Transitie aluminiumreus Alcoa krijgt vorm
Focus op duurzame Een goed jaar na de aankondiging krijgt de wereldwijde transformatie van het Amerikaanse Alcoa gestaag vorm. ‘Upstream’ gaan de kosten omlaag, ‘downstream’ bouwt de aluminiumgigant met succes aan de positie van een multimaterialenspecialist die afnemers vooral toegevoegde waarde biedt. Alcoa Nederland doet volop mee.
In ons land heeft Alcoa niet meer de omvang die het ooit had. Ruim 10 jaar geleden ontvingen maandelijks nog zo’n 2500 mensen een loonstrookje van het bedrijf. Vandaag de
Jasper van Zon: “Alcoa wil zijn positie versterken, maar niet
dag zijn dat er ongeveer 140, voornamelijk als gevolg van de
groeien omwille van de groei.”
verkoop van diverse activiteiten en overname van de Alcoaextrusiefabrieken in Drunen en Harderwijk door Sapa Group in
Omslag
de periode rond 2005 en 2006. In Nederland is nu alleen nog
Van ‘oude’ naar ‘nieuwe’ industrie: het is een omslag waar
Alcoa Architectuursystemen gevestigd. Daarnaast heeft de
Alcoa middenin zit. Het bedrijf (wereldwijd 60.000 medewerkers,
aluminiumreus in Waalwijk een kantoor dat op diverse terreinen
jaaromzet 23 miljard dollar) zag 126 jaar geleden het levenslicht
regionale ondersteuning verleent en in Rotterdam een kantoor dat
en groeide uit tot een aluminiumreus met eigen bauxietmijnen,
zich met de primaire metaalbewegingen bezighoudt.
aluinaarde raffinaderijen, primaire smelterijen en diverse ‘mid-‘ en ‘downstream’ activiteiten zoals walserijen, extrusiefabrieken,
In Waalwijk is ook de afspraak met Europees communicatie-
gieterijen en smeedpersen, die een scala aan producten
directeur Jasper van Zon, die een werkplek in het Brabantse land combineert met een in het Zwitserse Geneve en inmiddels
voortbrachten en -brengen.
“Je ziet het
17 jaar bij de multinational werkzaam is. “Een boeiende periode”, noemt hij de transitie die het bedrijf doormaakt. “De
het bedrijf onbekommerd,
geloof groeien dat
dynamiek is enorm. Toen de ombouw van de onderneming in het derde kwartaal van 2013 werd aangekondigd, proefde
8
toenemende kosten en de wereldwijde economische
uit tevoorschijn
maar zeker de steven wendt. En zie je het geloof groeien dat we hier sterker uit tevoorschijn komen.”
tot aanhoudend lage aluminiumprijzen,
we hier sterker
je intern zowel als extern enige scepsis. Inmiddels zien we – spreekwoordelijk gezien - dat deze mammoettanker langzaam
Tientallen jaren lang groeide
crisis het bedrijf noopten tot ingrijpen.
komen”
Aanvankelijk gebeurde dat
8
groei primair aan de kostenkant, vertelt Van Zon. “Al voor de crisis hebben we diverse reorganisaties gehad. Zo zijn wereldwijd vrijwel alle extrusiefabrieken overgedaan aan Sapa Group. Tegelijkertijd ontstond de overtuiging dat heroverweging en verbreding van het portfolio noodzakelijk was om minder afhankelijk te raken van de volatiele markt voor primair aluminium. Gerichte diversificatie werd een van de belangrijkste ambities. En uiteindelijk hebben we onze bestemming gevonden in een strategie die ons als multimaterialenspecialist in specifieke marktsegmenten in een positie moet brengen waarin
om de kosten ‘upstream’ niet alleen via reorganisaties, maar
we van hoge toegevoegde waarde zijn.”
ook door vernieuwing en innovaties terug te brengen. Ook daar liggen bouwstenen voor duurzame groei, zegt Van Zon.
Afzetmarkten die in de toekomstvisie van het bedrijf een
“De investering in Saoedi-Arabië is efficiënt in schaalgrootte
dominante positie innemen, zijn volgens Van Zon onder
en in smeltprocestechnologie. Het is voor Alcoa een mogelijke
meer de luchtvaart- en automobielindustrie, de bouw en de
richtingwijzer naar de toekomst, die ons kan helpen onze positie
transportsector. Versterking van de positie op die markten
op de lange termijn te versterken.”
gaat hand in hand met een afnemende afhankelijkheid van basismetalen en doorlopende herstructureringen ‘upstream’.
Beresterk
Extra accenten op innovatie moeten aluminium een blijvend
Een innovatief multimaterialenconcern, dat beresterk in
sterke positie op de materialenmarkt bezorgen en de
aluminium blijft. Dat is de reputatie waaraan Alcoa momenteel
ontwikkeling van nieuwe legeringen helpt Alcoa aan sterke
bouwt, zegt Van Zon. “In de communicatie gaat daar nu al zeer
posities op bestaande én nieuwe markten.
veel aandacht naar uit. In kwartaalberichten benadrukken we voortdurend welk proces we doormaken en beklemtonen
Duurzaam
we dat het huidige Alcoa bezig is een ander bedrijf te worden.
In die zin heeft de huidige transitie misschien een aanwijsbaar
Tegelijkertijd is de interne boodschap dat de waarden en
startpunt, voor het eindpunt geldt dat niet, zegt Van Zon. “De
normen en het DNA van de onderneming niet veranderen. Dat
ontwikkelingen in de markt gaan snel. Je moet continu afwegen
is wel eens een ingewikkelde exercitie. De collega’s die in het
waar welke kansen liggen en welke je ervan wilt benutten.
primaire proces werkzaam zijn, hebben wellicht soms het idee
Alcoa wil zijn positie versterken, maar niet groeien omwille van
dat die kant van het bedrijf minder belangrijk wordt. Dat is niet
de groei.” Dat laat onverlet dat het bedrijf de huidige positie als
zo, maar het gaat om de beeldvorming. Het is iets waar we veel
een van de grootste aluminiumproducenten ter wereld koestert,
aandacht aan besteden en zorgvuldig mee omgaan.”
aldus Van Zon: “Af en toe wordt de vraag opgeworpen of we
Nederland doet in het wereldwijde transitietraject van Alcoa
de primaire processen niet zouden moeten afsplitsen van de
volop mee. Zo is in de plannen een belangrijke rol weggelegd
andere activiteiten. Maar die discussie speelt zich vooral buiten
voor het in Harderwijk gevestigde Alcoa Architectuursystemen.
onze eigen muren af. Het management van deze onderneming
“Daarop investeren we fors”, zegt Van Zon. “Ook dat komt voort
onderstreept juist steeds de kracht die wij ontlenen aan onze
uit onze extra focus op ‘downstream’. In Harderwijk verrijst
huidige structuur en positie. We noemen dat de ‘Alcoa Advantage’
momenteel een fonkelnieuw warehouse en distributiecentrum
en we zijn overtuigd van de waarde ervan.”
voor Noordoost-Europa. Het is een miljoeneninvestering, die direct voortkomt uit het vertrouwen dat er zeker op
9
Alcoa realiseerde in IJsland een moderne, eigentijdse primair
termijn is ten aanzien van de bouw- en
aluminiumsmelterij en is als minderheidsaandeelhouder intensief
architectuurmarkt. We zijn overtuigd van de rol
betrokken bij de bouw van een lagekosten smelterij in Saoedi-
die onze architectuursystemen daarop kunnen
Arabië. Zo blijft het bedrijf op zoek naar nieuwe mogelijkheden
vervullen.”
Nederlandse Metallurgische Industrie
9
Veelbelovende resultaten bij twee pilots nullastbeheersing
“Dit is onontdekt laaghangend fruit” Twee recente pilotprojecten op het gebied van nullastbeheersing hebben uitgewezen dat bij veel VNMI-leden nog flinke winst in het energieverbruik lijkt te behalen. Bovendien is sprake van relatief korte terugverdientijden. “Het gaat om relevante besparingen”, zegt Theo van Oossanen van adviesbureau en VNMI-partner To Improve.
nullastbeheersing. Vervolgens dook hij bij KBM Master Alloys en Tata Steel Tubes dieper in de materie. Oossanen kwam bij beide bedrijven tot de slotconclusie dat op jaarbasis tienduizenden euro’s zijn te besparen op de energie-uitgaven. “Daarbij is sprake van heel praktische oplossingen, die ook in kosten relatief meevallen. Mijn inschatting is dat de bedrijven investeringen die ze in een oplossing doen binnen een tot twee jaar kunnen terugverdienen. En dan staan
Zelf kwalificeert hij de pilotprojecten die
akkoord dat de branche in samenwerking
ze er richting de toekomst goed voor.”
hij de afgelopen maanden uitvoerde bij
met de overheid in MJA-3-verband
Bij KBM Master Alloys becijferde Van
KBM Master Alloys in Delfzijl en Tata
opstelde. In 2013 werd zijn bedrijf To
Oossanen dat het gasgebruik voor
Steel Tubes in Oosterhout bij voorkeur
Improve geassocieerd lid van VNMI.
ruimteverwarming door een relatief eenvoudige ingreep is terug te brengen
als “veelbelovend”. In beide gevallen nam Theo van Oossanen de ruimteverwarming
Presentatie
van 450.000 naar 150.000 kuub per
in de productiehallen nader onder de loep
Dit jaar nam Van Oossanen het thema
jaar, een calculatie die het bedrijf zelf
en keek hij via een intensieve scan samen
nullastbeheersing (opnieuw) ter hand.
inmiddels heeft besloten volledig door
met de bedrijven naar oorzaken voor het
Op verzoek van VNMI formuleerde hij voor
en na te rekenen. Bij Tata Steel Tubes
hoge warmteverbruik waarvan sprake
zo’n twintig bedrijven een energieanalyse,
concludeerde hij dat een mogelijke
is. Ook onderzocht hij mogelijkheden om
die inzicht bood in verbruikspatronen
besparing van bijna 150.000 kuub gas
beschikbare restwarmte in te zetten voor
en energieverbruik tijdens nullast. Ook
per jaar mogelijk moet zijn. “Het gaat om
ruimteverwarming. “De uitkomsten waren
stelde hij per bedrijf vast hoeveel gas het
significante uitkomsten, met besparingen
best verrassend”, aldus de adviseur.
gebruikte voor ruimteverwarming. De
die zeker in deze moeilijke tijden dubbel
resultaten werden in mei gepresenteerd
en dwars de moeite waard zijn”, zegt Van
tijdens een VNMI-themabijeenkomst over
Oossanen.
In VNMI-land is Theo van Oossanen geen onbekende. De eigenaar van adviesbureau To Improve is al sinds 1997 betrokken bij projecten die VNMI direct of indirect raken. In 2004, 2008 en 2012 stelde hij de energie-efficiëntieplannen voor de brancheorganisatie op. Ook leidde hij werkgroepen van de smeltovens-, extrusie- en walsbedrijven als het ging om het bedenken en implementeren van milieumaatregelen. Daarnaast was hij nauw betrokken bij de opvolging van het
10
10
“In de productie geldt tegenwoordig dat de mensen vaak tot over hun oren in de drukte van het dagelijkse werk zitten”
Onontgonnen
meeste gevallen iemand de balie of de
praktijkkennis helpt bij het bedenken
Hij koos er in zijn project bewust voor zich
receptie. Tegenwoordig meld ik me in de
van inventieve oplossingen. Bedrijven
te concentreren op ruimteverwarming.
regel aan via een intern telecomsysteem.
reageren er vrijwel altijd enthousiast op,
“Het is een beetje een onontgonnen
Een echte receptioniste/telefoniste is er
al wisselt het per bedrijf nog wel eens
gebied”, zegt hij. “Veel bedrijven gaan
vaak niet meer. Dat beeld zie je dwars
hoe snel maatregelen vervolgens worden
er vanuit het laaghangend fruit op het
door veel organisaties heen terugkeren.
geëffectueerd of geïmplementeerd. Als
gebied van nullastbeheersing al te
In de productie geldt tegenwoordig dat
besparingen voldoende interessant zijn en
hebben geplukt. Maar als het gaat om
de mensen vaak tot over hun oren in de
de noodzakelijke investeringen vallen mee,
systemen voor koelwater, ventilatie en
drukte van het dagelijkse werk zitten.
dan zie je doorgaans wel dat mijn advies
ruimteverwarming, dan zie je in de praktijk
Daardoor blijven relatief weinig mensen
relatief snel een follow-up krijgt. Soms
vaak dat daar de afgelopen jaren niet
beschikbaar die zich structureel kunnen
wachten bedrijven wat langer. Dan kunnen
heel veel aandacht naar is uitgegaan. Op
bezighouden met procesverbetering.
ook zaken spelen waarvan ik verder geen
zich is dat ook logisch. Zo lang dergelijke
Zaken als deze komen daardoor
weet heb.”
systemen goed functioneren, is er geen
automatisch een beetje op het tweede
onmiddellijke aanleiding daar iets mee te
plan terecht.”
De consultant hoopt dat naar aanleiding van de positieve resultaten van zijn pilots
doen.” Inventief
meer bedrijven volgen. “Het gaat in de
Bovendien hebben productiebedrijven
In die zin doet Van Oossanen vaak
meeste gevallen echt om laaghangend
– niet alleen in de metallurgische
dankbaar werk, zegt hij zelf. “Ik doe dit
fruit, dat de meeste ondernemers
industrie – de afgelopen tien jaar sterk
advieswerk al wat langer en ben in de loop
simpelweg nog niet hebben opgemerkt
hun kosten gereduceerd. “Als ik vroeger
van de jaren bij talloze bedrijven geweest.
maar wél iets kan opleveren. In die zin zijn
bij een bedrijf kwam, dan bemande in de
Die combinatie van theoretische- en
dit ook mooie trajecten. Als ik bijvoorbeeld met een projectengineer een ronde door de productiehallen loop en ik geef op een
To Improve is geassocieerde van VNMI, dat de leden graag een goede advies-
of twee punten aan waar ik besparingen
oplossing biedt nu de RVO-subsidiestroom is opgedroogd. Afhankelijk van de
zie, dan kan hij de rest vaak zelf al
omvang van het vraagstuk duurt het bezoek van To Improve twee dagdelen,
grotendeels invullen. Zeker de specialisten
meestal verspreid over enkele dagen. Binnen twee weken na het laatste
zien eigenlijk onmiddellijk wat je bedoelt
bezoek ligt er een maatwerkrapportage, inclusief investeringsonderbouwing.
en reageren ook vrijwel altijd enthousiast.
De tarieven bedragen 2400 euro voor MJA-3 en/of non-ETS bedrijven en 3400
En dat is van ongelooflijk
euro voor MEE (en/of ETS) bedrijven. Meer informatie bij Theo van Oossanen
belang voor de besluiten
van To Improve, e-mail
[email protected] of telefoon (026) 325 87 96.
die het management er later over neemt.”
11
Nederlandse Metallurgische Industrie
11
Najaarsvergadering over prijsontwikkeling en beursvloeren
China blijft gangmaker Blijft China voor de mondiale basismetaal de komende jaren de belangrijkste gangmaker? Ja, denkt senior sectoreconoom industrie & industriële metalen Casper Burgering van ABN AMRO. Tijdens de algemene ledenvergadering van VNMI bij Tata Steel Tubes in Oosterhout zette hij begin november uiteen waarom. Casper Burgering is halverwege zijn
is over de eerste negen maanden van dit
Burgering veel te maken met de sociaal-
voordracht als hij de Chinese dominantie
jaar ten opzichte van dezelfde periode
maatschappelijke omstandigheden in
illustreert met een voorbeeld over de
in 2013 nog eens sprake van een extra
het land. “Chinese staalproducenten
voortgaande winning en import van
stijging met 16 procent, in weerwil van
krijgen energiesubsidies om open te
ijzererts, “waar de havens in het land al vol
de enorme overcapaciteit in staal die
kunnen blijven. Dat creëert geen level
mee liggen”. Hij heeft de zaal dan al voor
momenteel al is genoteerd. In China
playing field, maar houdt de bedrijven
zich gewonnen. De sectoreconoom doceert
bedraagt die momenteel 13 procent,
overeind en voorkomt dat op grote schaal
toegankelijk en onderbouwt met getallen
In Europa 17 procent en wereldwijd 6
mensen moeten worden ontslagen. De
en grafieken, betrekt de aanwezigen bij
procent. Alleen in de VS is op dit moment
Chinezen doen alles om sociale onrust te
prijsontwikkelingen en spart met ze als het
sprake van een tekort. Dat beloopt
voorkomen. Tegelijkertijd speelt mee dat
gaat om stijgingen en dalingen. En keert
ongeveer 10 procent.
ze ervan doordrongen zijn dat al dat staal
steeds weer terug bij dat ene land waarom
De overcapaciteit veroorzaakt een enorme
nodig is voor de verdere opbouw van het
het in de wereld volgens hem momenteel
druk op de staalprijs, die dit jaar het
land.”
grotendeels draait: China.
hardst daalde in China en Europa. Dat de
“Schrikbarend groot”, zegt Burgering
Chinezen naast de hoge winning en import
Uitpuilen
over het aandeel ijzererts in het totaal van
van ijzererts de staalproductie onverkort
De Chinezen ontpoppen zich daarbij als
metalen dat China importeert. Daarnaast
op hoog niveau houden, heeft volgens
slimme zakenlieden: door de overschotten zijn de ijzerertsprijzen laag, aldus Burgering. “Afgemeten aan de huidige behoefte kunnen ze prima volstaan met de voorraden waarover ze nu beschikken. In plaats daarvan blijven ze de berg ijzererts groter maken. Vergis je niet: de voorraden die er nu liggen, zijn giga. De havens puilen letterlijk uit. Maar wat de Chinezen nu goedkoop kunnen halen, hoeven ze straks niet duur in te kopen.” Aanleiding om al op korte termijn rekening te houden met stijgende ijzerertsprijzen is er overigens allerminst. Volgens cijfers van de UNCTAD komt de komende jaren zo’n 771 miljoen ton aan nieuwe output uit ijzerertsmijnen, met Australië en Brazilië
12
Casper Burgering: “Trends zoals de industrialisatie en de urbanisatie, die het beeld nu
als hofleveranciers. Daarvan is 40 procent
al zo sterk bepalen, blijven dat voorlopig nog wel even doen.”
volgens de UNCTAD “zeker”, 30 procent
12
“Wat de Chinezen nu goedkoop kunnen halen, hoeven ze straks niet duur in te kopen”
Robert Fig: … LME betrouwbaar, transparant en robuust …
“waarschijnlijk” en nog eens 30 procent
vooruitzichten op de metaalmarkten
development executive van de London
“mogelijk”. Burgering: “Het gaat om
blijven als gevolg van het mondiale ‘over
Metal Exchange (LME). Fig liet in zijn
relatief nieuwe mijnen, die niet zomaar
all’ perspectief relatief gunstig, aldus
verhaal doorschemeren niet te verwachten
zijn te sluiten. Maar die productie houdt
Burgering. Wel noopt de huidige situatie in
dat de positie van China zo dominant blijft
de lage prijzen en de overcapaciteit aan
de hoek van de ferrometalen volgens hem
als hij nu is. De hete hangijzers van dit
ijzererts natuurlijk voor een belangrijk deel
tot productiebeperking. De prijs van ruwe
moment met betrekking tot de Londense
in stand.”
materialen daalt, iets waarvan de bouw en
metaalbeurs – zoals de lange wachttijden
De grote, opkomende landen hebben daar
de automotive sterk kunnen profiteren. In
in de LME – opslaglocaties en de rol die
het meeste profijt van. China, Indonesië
de non-ferro is de situatie naar verhouding
deze spelen bij de totstandkoming van
en India – die in belangrijke mate de kar in
gunstiger. Voor zover sprake is van
metaalprijzen – kwamen in zijn bijdrage
Azië trekken – zijn wat inwoneraantallen
overcapaciteit blijft die beperkt tot nikkel
om juridische redenen nauwelijks aan bod.
betreft goed voor 40 procent van de
en met name aluminium. “Maar absoluut
Hoewel Fig vooraf ferm had aangegeven
wereldbevolking en hebben economieën
in veel mindere mate dan het geval is bij
dat “alle onderwerpen bespreekbaar
die in grote transities zitten. Om het
ijzererts”, aldus Burgering.
waren”, bleven er veel onaangeroerd. Ook de motieven voor en gevolgen van de
proces van voortgaande industrialisatie en urbanisatie op stoom te houden, zet met
Hij is ervan overtuigd dat de dominante
overname van de Londense metaalbeurs
name China alles op alles om de ‘beloofde’
rol van vooral China de komende jaren
door de Chinese Hong Kong Exchange
economische groei daadwerkelijk te
en misschien wel decennia in stand
bleven lang buiten beeld, al wist VNMI-
realiseren, zegt Burgering: “Het land
blijft. Het land is op de internationale
voorzitter Wim Hamers Fig aan het einde
moet doorgroeien om de ombouw te
metaalmarkten grosso modo goed voor
van de bijeenkomst nog wel kort de
vervolmaken. Onlangs kondigde de
zo’n 40 procent van zowel vraag als
uitspraak te ontfutselen dat de overname
Chinese overheid nog aan in totaal 114
aanbod. En juist met het oog op de grote
vooral als “een strategische acquisitie”
miljard dollar in nieuwe infrastructuur
sociale opgave die er ligt, ziet hij in die
kan worden gezien, die de Chinezen grip
te stoppen. Dat gebeurt niet voor niets;
prominente rol weinig veranderen. “Trends
geeft op het aantrekken van metalen voor
het moet helpen de economische groei in
zoals de industrialisatie en de urbanisatie,
de thuismarkt.
stand te houden.”
die het beeld nu al zo sterk bepalen, blijven dat voorlopig nog wel even doen.
In zijn bijdrage ging Fig aanvankelijk
Gangmaker
De maatschappelijke omstandigheden
vooral in op de huidige positie van LME:
De grootmacht blijft daarmee een
zijn daar in feite de aanjager voor verdere
die van betrouwbare, transparante en
belangrijke gangmaker voor de
economische groei.”
robuuste metaalbeurs, die kan bogen op een lange historie, wereldwijd nog altijd
wereldwijde economische groei, die
13
volgend jaar volgens ABN AMRO uitkomt
Hangijzers
een toonaangevende positie inneemt en
op 3,9 procent. Opkomend Azië trekt de
Op dat punt verschilde de sectoreconoom
waar in 2013 voor 14,6 triljoen dollar aan
kar, Europa en Zuid-Amerika (Brazilië/
van ABN AMRO van mening met collega-
metalen werd verhandeld. De stijging
Argentinië) zijn de dissonanten. De
gastspreker Robert Fig, senior business
Lees verder op pagina 14
Nederlandse Metallurgische Industrie
13
Vervolg van pagina 13 ten opzichte van het jaar ervoor bedroeg daarmee
Column Juslepel en lantaarnpalen
7 procent. Dit jaar zet de opgaande trend verder door. De LME verwacht vergeleken met 2013 5
Kort geleden heb ik mijn 25-jarig jubileum bij Sapa (voorheen Alcoa)
procent meer te verhandelen, aldus Fig.
gevierd. 25 Jaar in de metaal. Dat had ik niet gedacht toen ik in de zomer van 1989 solliciteerde bij Alcoa…. Metaal? Nooit over nagedacht of bij
‘Hedging’
stilgestaan. Ja, dat metaal meestal hard is, wist ik wel. En koud en glad
De senior business development executive
ook soms. Vandaar die rubber handvaten aan het fietsstuur. Maar werken
van de London Metal Exchange zette daarna
in de metaal? Nee, ik zou niet weten waarom.
uitvoerig het principe van ‘hedging’ uiteen: de methode die veel bedrijven gebruiken om het
Dat ik in de internationale handel terecht zou komen stond voor mij
risico van dalende prijzen uit te schakelen door
al vroeg vast. Zolang als ik me kan herinneren was mijn vader als
metalen bij gunstige omstandigheden vooruit te
verkoopleider verantwoordelijk voor de verkoop van varkensvlees van
kopen of te verkopen. Vrijwel alles passeerde de
een exportslachterij die 7000 varkens per dag slachtte. Leek me een
revue: van het instappen op futuremarkten tot
geweldige baan, veel reizen, vreemde talen spreken, slimme deals
het nemen van call-opties (om te beschermen
maken. Prachtig.
tegen prijsdalingen, instrument voor verkopers) en van put-opties (om te beschermen tegen
Het mag duidelijk zijn dat er tijdens de avondmaaltijd in huize Moormann
prijsstijgingen, instrument voor aankopers).
altijd wel een karbonade of een ander stukje vlees op het bord lag. Via de personeelswinkel vlogen de worsten, vakenshaasjes en gehaktballen
Fig erkende dat de theorie eenvoudig is, maar
in grote getale onze vriezer in. Internationale handel, en dan bij voorkeur
dat er in de praktijk nog wel wat hobbels zijn
vlees. Mijn toekomstige loopbaan werd er met de juslepel ingegoten.
te overkomen: zo moeten bedrijven rekening houden met relatief hoge commissies voor de
Toen ik mijn opleiding had afgerond had ik al snel mijn sollicitatiegesprek
handelaren. Daarnaast zijn hedging-teams nodig
bij “de slachterij”. Echter, vanwege bezuinigingen in de sector was het
om processen in gang te zetten en te bewaken
bedrijf niet op zoek naar jonge net afgestudeerde commersanten.
en te weten wanneer het relevant is om in- of uit te stappen. “Desondanks zijn de risico’s
Bij toeval werd het toen “de metaal”. Als Verkoper Binnendienst
voor bedrijven die niet aan hedging doen groter,
Export. Via verschillende functies en afdelingen op mijn huidige plek
omdat je nooit kunt weten wat de prijs gaat
terechtgekomen als eindverantwoordelijke van een prachtig bedrijf
doen”, zei hij.
dat aluminium lantaarnpalen maakt en wereldwijd levert. Mooie baan, veel reizen, vreemde talen, slimme deals. Prachtig. Maar dan
Volgens Fig past ‘hedging’ feitelijk in het rijtje
de fabriek. De herkenbare geuren van smelten, gieten, extruderen,
van maatregelen waarmee ondernemers hun
warmtebehandelingen, laswerk, emulsie, olie, en het geluid van
‘normale’ bedrijfsrisico’s afdekken. Hij noemde
vervormen, zagen, frezen en bundels metaal die met een kraan worden
in dit verband specifiek de energiecontracten die
opgepakt. Ik zou het niet meer willen missen.
zij afsluiten en de wijze waarop bedrijven omgaan met CO2-emissies. Maar in die zin is ‘hedging’
Natuurlijk ligt er nog steeds tijdens het
ook in de Nederlandse metallurgische industrie
avondeten in ons gezin een stukje vlees op het
geen onbekend verschijnsel en leverde zijn
bord. Bereid op een metalen fornuis, in een
voordracht voor veel aanwezige VNMI-leden niet
aluminium pan, gegeten met stalen bestek.
datgene op waarop zij wellicht hadden gehoopt. Of, zoals een van de aanwezigen na afloop met
Benieuwd wat mijn kinderen later gaan doen.
gevoel voor understatement zei: “Hedging is ongeveer les 1 in onze industrie.
Leopold Moormann
Dat is kennelijk niet overal even
Managing director Sapa Pole Products
bekend.”
14
14
Nieuws Metaalproducenten blijven efficiëntie verbeteren
Duitse toeslagenkorting voldoet aan regels
De metaalproducerende industrie is er 2013 in geslaagd de ambities vast te houden. De MEE-bedrijven binnen de sector hebben de efficiëntie van hun processen met
De subsidie die Duitsland heeft
gemiddeld 2,2 procent verbeterd. De MJA-3 bedrijven hebben gemiddeld 2,9 procent
dat verleend voor de productie van
efficiëntieverbetering in hun processen geboekt. Dit meldt VNMI.
groene energie onder de Duitse Renewable Energy Act van 2012
Alhoewel bij veel MJA- en MEE-bedrijven grootschalige investeringen grotendeels
(Erneuerbare-Energien-Gesetz -
uitblijven vanwege het gebrek aan kapitaal, realiseert de sector over het algemeen een
“EEG”) is in overeenstemming met
besparing ruim binnen het kader van zowel het MJA3- als het MEE-convenant.
de EU-staatssteunregels. Dit heeft de Europese Commissie geconcludeerd na
VNMI-directeur Frank Buijs is trots op de resultaten: “Binnenkort vergadert de Tweede
diepgaand onderzoek.
Kamer over de uitkomsten van de zogeheten MJA-3 en MEE-convenanten, die de energiebesparing voor onze industrie in een helder kader plaatsen. Die beoordeling zien
De Commissie heeft met
wij als sector met vertrouwen tegemoet. Wij presteren al decennialang bovengemiddeld
terugwerkende kracht ook groen licht
goed en hebben zelf ook alle belang bij energiebesparing. Milieuwinst en verbetering van
gegeven aan vrijwel de gehele korting
onze concurrentiepositie gaan zo hand in hand.”
die Duitsland de energie-intensieve bedrijven verleende op de toeslag
Last
om de grootschalige invoering van
De Nederlandse metallurgische industrie heeft nog steeds veel last van de significant
duurzame energie te financieren. Deze
hogere energieprijzen, alsmede de grondstofkosten. De positieve impact van
toeslag werd opgelegd aan leveranciers
recentelijk ingevoerde regelingen - zoals een korting op de nettransporttarieven van
van elektriciteit en doorberekend aan
elektriciteitsverbruik door basislastgrootverbruikers en de gedeeltelijke compensatie
de eindgebruikers (EEG-toeslag).
van indirecte CO2-kosten - voorkomt niet dat een aantal grote faillissementen heeft plaatsgevonden. Met name staal- en aluminiumverwerkers in Nederland zijn hierdoor
De toeslagkortingen voor energie-
geraakt.
intensieve bedrijven waren volgens de Commissie voor het grootste
In verhouding met Duitsland blijven de Nederlandse elektriciteitskosten
deel in overeenstemming met de
onverminderd hoog, tot soms circa 20 procent (€ 10/MWh). In combinatie met
nieuwe ‘Environmental and Energy’-
het aandeel energiekosten in de totale kosten is dit een continue prikkel voor
richtsnoeren, die van toepassing zijn
energie-efficiëntieverbetering binnen de bedrijven. Als reactie op deze structurele
sinds 1 juli 2014.
omstandigheden werkt een groot deel van de metaalketen toe naar nieuwe businessmodellen. Zonder de bestaande klanten van zich te vervreemden, werken steeds
Deze richtlijnen geven lidstaten de
meer metaalproducenten in open innovatie met afnemers en andere ketenpartners.
mogelijkheid de energie-intensieve
Een andere weg naar de toekomst is het vinden van nieuwe toepassingen en nieuwe
bedrijven te ontzien als het gaat om
afzetmarkten voor metaal, al dan niet in combinatie met andere materialen.
toeslagen die nodig zijn voor het invoeren van hernieuwbare energie.
Meerjarenafspraken
Dat geldt met name voor bedrijven die
In Nederland hebben de overheid en het bedrijfsleven afspraken gemaakt over het
mondiaal in harde concurrentie zijn
effectief en efficiënt inzetten van energie. Die afspraken zijn vastgelegd in convenanten,
verwikkeld.
de zogeheten meerjarenafspraken energie-efficiency (MJA-3 en MEE) voor diverse sectoren (circa 1.200 bedrijven). Zowel op sectorniveau als op individueel niveau initiëren metaalproducerende VNMI-lidbedrijven projecten waarin verdere energieefficiëntieverbeteringen worden onderzocht. VNMI speelt een stimulerende rol in het overdragen van kennis naar haar leden toe. Namens de sector wordt deelgenomen aan zowel het MJA3- als het MEE-convenant via vertegenwoordiging bij de Agendacommissie MJA3, het Platform MJA3 en de Commissie MEE.
15
Nederlandse Metallurgische Industrie
15
Nieuws
Agenda
VNMI tegen EU-voorstel conflictgebieden
28 - 29 januari 2015 2e Symposium lightweight Solutions, Nieuwegein
VNMI is bezorgd over de komst van een vrijwillig certificeringsysteem voor importeurs van grondstoffen uit
5 februari 2015
de zogenoemde conflictgebieden. Dit staat in de de komst
Bestuursvergadering
van uitgebrachte zienswijze van VNMI op het Europese wetsvoorstel ‘Responsible sourcing of minerals from conflict-
9 - 13 februari 2015
added areas’.
Bouwbeurs 2015, Utrecht
De Europese Commissie wil importeurs van grondstoffen
12 maart 2015
uit conflictgebieden in eerste instantie aan een vrijwillig
Bestuursvergadering
certificeringsysteem onderwerpen, maar dreigt dit systeem verplicht te maken als te weinig importeurs zich na drie jaar
13 - 17 arpil 2015
hebben aangemeld.
Hannover Messe 2015
VNMI noemt het EU-wetsvoorstel – zeker in vergelijking
22 - 23 april 2015
met de Amerikaanse equivalent, de Dodd-Frank Act – een
Materials 2015, Veldhoven
verbetering. Maar een tezijnertijd verplichtend systeem is VNMI een brug te ver. Dat beperkt de rechtszekerheid
24 april 2015
van bedrijven en kan grote problemen veroorzaken voor
Voorjaarsledenvergadering
inkopers die hun grondstoffen betrekken via importeurs die beperkingen opgelegd krijgen. Mocht het verplichtende
11 juni 2015
karakter desondanks worden ingevoerd, dan wil VNMI dat
Bestuursvergadering
tenminste het Europees Parlement daarvoor toestemming geeft.
16 t/m 20 juni 2015
Ook pleit VNMI ervoor de reikwijdte van het EU-wetsvoorstel
GIFA/METEC, Düsseldorf
af te stemmen op de Dodd-Frank Act en de ‘OESO Guidelines’. Dat is nu niet gebeurd, en daarmee dreigt het
10 september 2015
Europese bedrijfsleven mondiaal op achterstand te worden
Bestuursvergadering
gezet. Daarnaast vindt VNMI dat de EU meer economische steun moet geven aan de landen waar conflicten woeden.
6 november 2015
Ontwikkelingskansen zijn het beste medicijn tegen conflicten,
Najaarsledenvergadering
aldus VNMI. Eerder pleitte de Europese koepelorganisaties Eurometaux en Eurofer al voor een koppeling met effectief
3 december 2015
buitenlands beleid. VNMI is in gesprek met Buitenlandse
Bestuursvergadering
Zaken over dit onderwerp en de Brusselse zusterorganisaties spreken er over met het Europees Parlement.
VNMI De Vereniging Nederlandse Metallurgische Industrie (VNMI) is de brancheorganisatie van Nederlandse producenten van ruwe metalen en metaallegeringen en halffabrikaten daarvan. Bij de VNMI zijn die bedrijven aangesloten die zich bezighouden met de productie van en/of eerste verwerking van ‘metalen in primaire vorm’. Postbus 190, 2700 AD Zoetermeer | T +31-(0)79 3531289 | F +31-(0)79 3531365 | E
[email protected] | www.vnmi.nl Tekst: Bak & Bakker c.s. journalisten | Vormgeving: E* D.SIGN | Druk: BDUprint
