13:00 14:30 uur Geen duurzaam afvalbeleid zonder Duurzaam Storten. Vragen en discussie

Programma

Symposium Duurzaam Storten 12:30 uur

Ontvangst

Lunch

13.00 uur

Start hoofdsessie symposium

13:00 – 14:30 uur

‘Geen duurzaam afvalbeleid zonder Duurzaam Storten’ Welkom en inleiding Duurzaam storten, het perspectief Project Duurzaam Storten Toekomstig stortbeleid Vragen en discussie

De heer Ouwerkerk (voorzitter) De heer Krom (Afvalzorg) De heer Driessen (Essent Milieu) De heer Bergman (VROM)

14.45 – 15.45 uur

Splitsing deelnemers in drie parallelle sessies

Deelsessie 1 De heer Luning (Grontmij) De heer Van Zomeren (ECN) De heer Bleijerveld (A&G Maasvlakte)

Resultaten uit de pilots Bioreactor, biologisch gedicteerd stort Equistort, niet-biologisch gedicteerd stort Monoliet, gecementeerd afval Vragen en discussie

Deelsessie 2 De heer Heimovaara ( Groundwater Technology) De heer Van der Sloot (ECN) De heer Dijkgraaf (SEOR)

Voorspellen en beoordelen effecten Mogelijkheden stortemissiemodellen Lange termijn: voorspelling van emissies Economische vergelijking Vragen en discussie

Deelsessie 3 De heer Mathlener (Advibe) De heer Scharff (Afvalzorg)

Nazorg, stabiliteit en duurzaamheid Huidige regels in Nederland en Europa Duurzaamheid, stabiliteit en nazorg Vragen en discussie

15.45 uur

Afsluiting symposium

16.00 uur

Openingsbijeenkomst hoofdkantoor Afvalzorg

16.15 uur

Korte toelichting door: De heer Krom, directeur NV Afvalzorg Holding De heer Moens, gedeputeerde Provincie Noord-Holland De heer Klein Molekamp, voorzitter VA De heer Van Geel, staatssecretaris VROM

16.45 uur

Openingshandeling door Staatssecretaris Van Geel

17.00 - 18.00 uur

Borrel

INHOUD HET PERSPECTIEF

Visie Het idee Doel Aanpak Potentie

Bert Krom Voorzitter Stichting Duurzaam Storten Directeur Afvalzorg

15 mei 2006

Duurzaam Storten, PERSPECTIEF

VISIE Storten : tegenwind Nadelen:

Nadelen elimineren Duurzaam storten elimineert risico Duurzaam Storten, PERSPECTIEF

HET IDEE Vanuit prijsvraag Technieken en toekomstig stortaanbod Pilot’s definiëren Centrale lijn Stichting

~ Overlast ~ Eeuwig milieurisico ~ Negatief ruimtebeslag

15 mei 2006

3

15 mei 2006


DOEL Binnen één generatie: stortplaats geen risico voor mens en milieu Restemissies: vergelijkbaar met inert afval volgens Europese richtlijn Storten

15 mei 2006


Tot nu toe Niet tornen aan ladder Duurzame technieken aantonen bij nieuwe stortplaatsen Maximale zekerheid garanderen

5

15 mei 2006


Imagoverbetering Eindbestemming Europa Mondiaal

Huidige stortplaatsen duurzaam maken Aanpassen regelgeving Introduceren in Europa

7

6

POTENTIE

Nog te doen


4

AANPAK

AANPAK

15 mei 2006

2

INHOUD Prijsvraag Stichting Onderzoek Resultaten Vervolg

PROJECT IN VOGELVLUCHT Ton Driessen Manager Stort & Bouwstoffen Essent Milieu

15 mei 2006

Duurzaam Storten, PROJECT

PRIJSVRAAG


STICHTING Opgericht in 1999 voor 5 jaar om kennis te ontwikkelen en te exploiteren Aangeslotenen bij de Stichting zijn: ~Vier leden van Vereniging Afvalbedrijven (Afvalzorg, Stainkoeln, VBM, AVL) ~Afdeling Storten van deze Vereniging

‘Opgeruimd staat netjes, storten over de eeuwgrens’ In 1994 door Vereniging van Afvalverwerkers Jury prijst duurzaamheid

15 mei 2006

1

Bestuur Projectgroep Kernteam Klankbordgroep

1

15 mei 2006

KERN VAN HET IDEE


1

KERN VAN HET IDEE Afval aanbod

Minimaliseren van emissies: acceptabel niveau na 1 generatie

Acceptatie

Condities in stortplaats

Hoe?

Onderafdichting Drinkwater put

Emissies naar omgeving

15 mei 2006


1

15 mei 2006

NAAR EEN DUURZAME STORT Organisch afval stortplaats Volledige biodegradatie

Gevaarlijk afval stortplaats

Acceptatie

1

ONDERZOEK Onderzoek: duurzaam maken nieuwe stort Haalbaarheid in drie fases:

Immobilisatie

Anorganisch afval stortplaats


~Opstart ~Uitontwikkelen ~Generaliseren en concretiseren

Oplosbaarheidscontrole Doorspoelen Inert afval ‘duurzame stortplaats’ 15 mei 2006


1

15 mei 2006


1

ONDERDELEN

Overige informatie ~ Proef Essent Milieu met bioreactor in Wijster, ~ Onderzoek in andere landen ~ Onderzoek aan oude stortplaatsen

Centrale lijn Drie pilots: ~Bioreactor ~Equistort ~Monolith

Model om te voorspellen

15 mei 2006


1

15 mei 2006


RESULTATEN De belangrijkste resultaten zijn:

~Bestaand stort duurzaam maken ~Aanvullende monitoring ~Leemtes in kennis vullen:

Goede relatie tussen resultaten in ~laboratoria ~lysimeters en ~drie pilots

Stikstof hydrologie Duurzaam Storten, PROJECT

1

BLACK BOX

15 mei 2006

Y R 1/ R h=


1

P=e xp( -K V

FA *C VF A )

Rd=K3*dm

EMISSIES AFVAL

15 mei 2006


2NO3+VFA=N2+H2O+CO2

? AFVAL

HOE VERDER? Europese stichting Internationale symposia Wetenschappelijke publicaties Nader onderzoek:

~minder totale emissies ~versnelde natuurlijke processen en daardoor te beheersen emissies ~betere voorspelling en sturing van emissies

15 mei 2006

1

1

15 mei 2006

BLACK BOX


EMISSIES

1

INHOUD Als beleidsmaker in de klankbordgroep

DE TOEKOMST

Heeft duurzaam storten toekomst?

Loek Bergman Ministerie van VROM

Toekomst stortsector

15 mei 2006

DE BLACK BOX OPENEN ...

Duurzaam Storten, TOEKOMST

DUURZAAM STORTEN

2

☺, MAAR ....

VROM: niet zelf geopend

Openen wel mogelijk door kennis opgebouwd met VROM-geld Afvalaanbod 15 mei 2006


3

15 mei 2006

AFVALAANBOD

Capaciteit

Regels


4

STORTCAPACITEIT

3 2, 5 M t on

Ruim 50 miljoen m3 restcapaciteit

2 1, 5 1

Moratorium: voorlopig geen uitbreiding

0, 5 20 0 0 2 00 2 2 00 4 2 00 6 2 0 08 20 10

St or te n br a nd ba a r a fv al

Pr og no s e st o rt en 15 mei 2006


Stortbesluit bodembescherming Besluit stortplaatsen en stortverboden afvalstoffen

5

15 mei 2006


REGELS Richtlijn Storten Grondwaterrichtlijn

6

REGELS

ABSOLUUT STORTEN

15 mei 2006


7

15 mei 2006


8

TOEKOMST DUURZAAM STORTEN?

TOEKOMST DUURZAAM STORTEN?

Duurzaam storten kan bijdragen aan duurzaam afvalbeleid

Storten nodig voor afval waar niets anders mee kan ‘Storten: ongewenst én onmisbaar’

Vooral in het buitenland

Nederland stort nauwelijks, veel andere landen storten veel

Toepasbaar op al gestort afval? Nog wel wat dingen ‘te regelen’

15 mei 2006


9

15 mei 2006

TOEKOMST STORTSECTOR


10

TOT SLOT ...

Overleg VA - VROM Nuts of markt? Privaat of publiek? Economisch gezonde sector mogelijk? Mededinging?

BEHOUDEN VAART !! 15 mei 2006


11

15 mei 2006


11

SAMENHANG PILOTS

Deelsessie 1. Duurzaam Storten

Organisch afval stortplaats

Afvalselectie

"Resultaten uit de pilots"

Gevaarlijk afval stortplaats Acceptatie

Proces Sturing

1. Bioreactor, Luchien Luning (Grontmij) 2. Equistort, André van Zomeren (ECN) 3. Monolith, Rob Bleijerveld (A&G Maasvlakte)

Complete biodegradatie


Immobilisatie

Oplosbaarheidscontrole Uitspoelen

Sluiting Nazorg

Inert afval of duurzame stortplaats

Beëindiging nazorg 15 mei 2006

Duurzaam Storten, BIOREACTOR

2

INHOUD Samenhang pilots Kern van het idee Pilot Vertaling naar praktijk Haalbaarheid:

BIOREACTOR Luchien Luning Grontmij

~ Technisch ~ Milieukundig ~ Economisch 15 mei 2006


SAMENHANG PILOTS

SAMENHANG

Organisch afval stortplaats

Bioreactor: afval met belangrijk aandeel organisch materiaal; Milieu in stortlichaam gedicteerd door afbraak organisch materiaal;

Proces Sturing

Complete biodegradatie

5

15 mei 2006

Selectie combinatie afvalstromen Stimuleren biologische processen: afbraak binnen één generatie realiseren; Uitspoelen conservatieve stoffen en restproducten afbraak; Vastlegging aan vast organisch materiaal metalen en organische verontreinigingen. Duurzaam Storten, BIOREACTOR

6

Immobilisatie

Oplosbaarheidscontrole Uitspoelen

Nazorg

PROCESSEN STUREN

15 mei 2006


Sluiting

Beëindiging nazorg Duurzaam Storten, BIOREACTOR

Gevaarlijk afval stortplaats Acceptatie

Afvalselectie

~Kwaliteit Percolaat ~Biogasproductie Eindsituatie: Equistort 15 mei 2006

4

Inert afval of duurzame stortplaats


6

KERN VAN HET IDEE Milieu stortplaats: verontreinigingen maximaal vastgelegd of afgebroken; Na actieve bedrijfsperiode omstandigheden blijven zonder actieve beheersmaatregelen in stand.

15 mei 2006


8

KERN VAN HET IDEE

KERN VAN HET IDEE Totale concentratie

10000 1000

Vaste fase

Vast niet-reactief organisch materiaal: reducerende omstandigheden;

Potentieel uitloogbaar

100 Me2+

DOC binding

10

Combinatie versnelde afbraak en uitspoeling negatief effect hoge concentraties DOC vermeden.

Reducerend 1 Me -DOC

0.1

Oplossing

Me -(OH)x

Actuele uitloging

0.01 0

2

15 mei 2006

4

6

pH 8

10

12

14


8

15 mei 2006


PILOT OPBOUW

15 mei 2006


11

10

PILOT OPBOUW

15 mei 2006


Pilot doorsnede

12

PRAKTIJK

Gasonttrekking v

Boven Infiltratie

Onder Infiltratie

Percolaat verzamel systeem

Totaal 25.000 ton HHA en BA 50%: bron organisch Shredder afval 20% Overig anorganisch: vormzand restpuin 15 mei 2006


13

Beginfase intensieve infiltratie (3000 mm/jr) door recirculatie percolaat; Monitoring afbraak gasonttrekking en gas-emissie meting Overgang naar “fill and draw” percolaat Behandeling percolaat biorotor in recirculatie-loop 15 mei 2006

PRAKTIJK


14

TECHNISCH HAALBAAR

Duurzaam storten Landgraaf 200

Afbraak organisch materiaal

180

~ Kan voldoende versneld;

Opbrengst biogas (60% CH4) (Nm3/h)

160

prognose

140

Uitspoelen

120

~ Hydrologie is bepalend; ~ Doorlatendheid voldoende hoog; ~ Voorkeurskanalen beperken voor actieve periode

100

80

60

40

20

0 2002

2003

2004

2005

2006

jaar

15 mei 2006


15

15 mei 2006


16

Uitloging metalen

Stikstof kritische parameter Concentratieverloop volgens modelberekening 1.400

400

Chroom

250 200

Norm Nikkel =120 µg/l

150

Nikkel

100 Norm Chroom =100 µg/l

50

DOC 1.000

NKj norm DOC

800 600 400 200

0

0 0

200

400

600

800

1000

1200

1400

0

DOC-concentratie mg/l 15 mei 2006

Chloride

1.200

Annex II normvoor DOC = 160 mg/l

300

Concentraties (mg/l)

metaalconcentraties in ug/l

350


17

15 mei 2006

5

10

15 20 tiid (jaren)

15 mei 2006


VERVOLG ~ Stikstofverwijdering via percolaat behandeling en beluchten pilot ~ Modelleren overige effecten stikstof ~ Modellering hydrologie ~ Geofysisch onderzoek TNO ~ Tracer studie wijze van doorstroming

19

Organisch afval: ~ positief effect bij goede inpassing ~ In toekomst duidelijk lager;

Opgebouwde kennis en inzichten ook voor bestaande stortplaatsen belangrijk.


18

Voortzetting onderzoek:

VERVOLG

15 mei 2006

30


KOSTEN Reductie in kosten door beperking risico’s nazorg en extra gasopbrengst Geen noodzaak voor bovenafdichting Extra kosten door infiltratiesysteem en behandeling percolaat Maximale storthoogte bioreactor circa 15 meter, totaal stort geen beperking Saldo: neutraal tot iets hogere kosten

25

21

15 mei 2006


20

INHOUD Kern van het idee Experimentele opzet Resultaten Haalbaarheid:

EQUISTORT André van Zomeren

~ Technisch ~ Milieukundig ~ Economisch

ECN AFDELING RISICOBEOORDELING MILIEUVERONTREINIGING

15 mei 2006

Duurzaam Storten, EQUISTORT

DOELSTELLING

2

KERN VAN HET IDEE

Minimaliseren van emissies: acceptabel niveau na 1 generatie

Hoe?

15 mei 2006


3

15 mei 2006


KERN VAN HET IDEE

4

KERN VAN HET IDEE

Sturing door begrip van processen

Afval aanbod Acceptatie

Gedrag afvalmengsel vs “alles op één hoop”

Condities in stortplaats

Onderafdichting Drinkwater put

Emissies naar omgeving

15 mei 2006


5

15 mei 2006


6

LAB/PRAKTIJK RELATIE

VAN LAB NAAR PRAKTIJK

0.1

Lab

1 m3

Cr (mg/kg)

0.01

Pilot

0.001 0.0001

Lysimeter

0.00001 0.000001 0.001

0.01

0.1

1

10

100

L/S (l/kg)

0.0005 m3

Labtesten geven een goede schatting van lange termijn gedrag stortplaats 12000 m3

15 mei 2006


8

GEDRAG AFVALMENGSEL Individuele afvalstoffen: veel spreiding Mengsel: consistent gedrag en afval-afval interacties

TECHNISCH HAALBAAR Relevante chemische parameters vastgesteld door modellering

100 Cu (mg/kg)

10

Begrip van processen in stort

1 0.1

Sturing van processen mogelijk

0.01 0.001 2

4

6

8

10

12

14

pH 15 mei 2006


9

MILIEUKWALITEIT

KOSTEN Kosten (Euro/m3)

5

Regulier

3 2 1

g

na f

di

ch

tin

g lin de ve Bo

W

at

er b

eh

an

is m in

Ad

ex

pl

oi

tra

ta

er gw in

tra

id Ex

Le

tie

tie

0

k

Emissies stortplaats voldoen aan criteria inert afval Aandachtspunt: Cl- en SO42Stort open laten: deel emissies <30 jr. Rest emissies lager Milieu-impact start na sluiting stortplaats

Duurzaam

4

g

8

or


N az

15 mei 2006

Totaal: 24 euro/m3 15 mei 2006


10

VERVOLG

15 mei 2006


11

Dank voor uw aandacht!

Vervolg monitoring Verduurzamen bestaande stortplaatsen Inzet ontwikkelde kennis bij revisie richtlijn Storten

15 mei 2006


12

15 mei 2006


13

INHOUD Kern van het idee Pilot Vertaling naar praktijk Haalbaarheid:

MONOLITH Rob Bleijerveld

~ Technisch ~ Milieukundig ~ Economisch

A&G Maasvlakte

15 mei 2006

KERN VAN HET IDEE

Duurzaam Storten, MONOLIET

VAN LAB NAAR PRAKTIJK

Oplossing voor sterk uitloogbare afvalstoffen Verontreinigingen worden fysisch en chemisch gebonden Duurzaamheid door grip op processen Kwaliteit percolaat wordt verbeterd door bufferende werking grondlaag 15 mei 2006


Toenemende schaalgrootte

3

PILOT MONOLITH Geotextiel

Run-off water

Afval

Grondlaag

2

PILOT MONOLITH

Verdamping Carbonatatie Sealing Neutralisatie en metaalbinding

Percolaat

Schaalgrootte: 8 m lang, 5 m breed, 3 m hoog

PRAKTIJK pH neutraal tijdens proef Emissies van veel verontreinigingen < criteria inert afval Kritische elementen zijn zouten en oxyanionen Basis voor scenariobeschrijving

15 mei 2006


TECHNISCH HAALBAAR Selectie te immobiliseren afvalstoffen op basis van modellering Realisatie bufferende werking grondlaag en carbonatatie is haalbaar Verdere reductie percolaatbelasting door goede selectie input stromen

7

15 mei 2006


8

MILIEUKWALITEIT

Bufferende werking grondlaag Æ lagere beheerskosten Monolith-vorming Æ minder percolaat Productie uniforme afvalstoffen Æ kostenreductie analysekosten van €10 naar € 6 Invloed optimalisatie op definitieve kostenreductie vaststellen

Veel metalen binnen criteria inert afval Br-, Cl-,Mo, SO42-, Cd, Cr, Sb, Se > criteria inert afval Br-, Cl-,Mo, SO42> criteria gevaarlijk afval Vergelijking criteria nog geen lange termijn voorspelling 15 mei 2006


9

VERVOLG Optimalisatie acceptatie input-stromen door kennis van processen Modellering van de aspecten sealing, neutralisatie en carbonatatie Ontmanteling pilots en onderzoek kern immobilisaat

15 mei 2006


KOSTEN

11

15 mei 2006


10

INHOUD Model om emissies bij storten te voorspellen Waarom een model? Wat is het model? Wat doet het model? Wat is de basis voor het model? Hoe is het model gemaakt? Hoe werkt het model? Wat zegt het model?

MODELLEN Timo Heimovaara Groundwater Technology

Resultaten door Hans van der Sloot 15 mei 2006

WAAROM EEN MODEL?

Duurzaam Storten, MODELLEN

2

WAT IS HET?

10000 Uitloogbare hoeveelheid (mg/kg)

TOTAAL CONCENTRATIE

Matrix mineralogie

1000

veel stoffen

POTENTIEEL UITLOOGBAAR

100

voorspelling toekomstig gedrag

Cl-complexatie

10

DOC mobilisatie

Reducerende condities

Expertsysteem: Thermodynamica Biologische afbraak Hydrologie Database met meetresultaten van alle schalen Reken modellen Modern: zeer object georiënteerd Getoetst met meetgegevens

1 Chemie in oplossing

0.1

ACTUELE UITLOGING

Natuurlijk pH-gebied

0.01 0

2

4

6

8

10

12

pH 15 mei 2006

14

Schept orde in de chaos!


3

15 mei 2006

WAT DOET HET? (Hydrologie)


WAT DOET HET? (Biologische afbraak)

gebaseerd op afbraaksnelheden Î Nkj en DOC in oplossing Î biogas (methaan) 5

15 mei 2006

WAT DOET HET? (speciatie) speciatie = vorm waarin een chemische stof voorkomt evenwichtconditie te berekenen op basis van fundamentele gegevens (literatuur data) geeft verdeling (concentratie) stoffen in en over water, gas en vaste fase 15 mei 2006


4

Keten van biologische (afbraak)processen hydrolyse Î methanogenese + groei MB Î sterfte MB + afbraak

Gebaseerd op gemiddelde stroming stroming opgelegd aan de rand onderscheid in 3 zones (snel, langzaam en stagnant mogelijkheid van recirculatie in principe één dimensionaal

15 mei 2006



6

WAT DOET HET? (Uitspoeling) speciatie en biologische afbraak geven concentraties in oplossing hydrologie geeft hoeveelheid water dat uitspoelt combinatie en rekenen over tijd geeft uitgespoelde vracht verschillende stoffen

7

15 mei 2006


8

WAT IS DE BASIS? Database uit tal van bronnen: eigen laboratorium- en pilotproeven gegevens uit uitloogonderzoek (ECN) andere stortplaatsonderzoek (bioreactor) NAVOS (oude stortplaatsen) buitenlandse studies 15 mei 2006

Regelgeving

(Grenswaarden en criteria)

9

Total available concentration

1.E-01 1.E-01

Intersection between solid and dissolved

1.E-03 1.E-03

Data

POM-bound (solid)

Free + inorganic complexes (dissolved)

Excel Spreadsheets (Data, Figuren)

LeachXS

(Materiaal en Scenario Beoordeling)

Scenario Database

Regelgevings Database

15 mei 2006

Orchestra

(Geochemische Speciatie en Reactief Transport Simulator)

Rapporten

(Figuren, Tabellen, Scenario end Materiaal Beschrijvingen)

Andere Modellen (Bronterm en Parameters voor Transport, en Risico Modellen)


10

WAT ZEGT HET? Interpretatie van meetresultaten Voorspelling gedrag in de toekomst Î Uitspraak over duurzaamheid

Mineral phases (solid)

1.E-02 1.E-02

Materialen Uitloog Database

Thermodynamische Databases

HOE WERKT HET?

1.E+00 1.E+00

HOE IS HET GEMAAKT?

Scenarios

Toepassing en stort (b.v., opbouw, dimensies, infiltratie, hydrologie)


tijd

Ca (mol/l)

Materialen

(Uitloogdata, Samenstelling, Fysische en Biologische karakteristieken) Stoffen (Anorganisch, Organisch en Radionucliden)

FeOxide (solid)

DOC-bound (dissolved)

1.E-04 1.E-04 11

22

33

44

55

66

7

8

9

10

11

12

13

14

pH 15 mei 2006


11

15 mei 2006


12

INHOUD LANGE TERMIJN: VOORSPELLING VAN EMISSIES Hans van der Sloot ECN - RISICOBEOORDELING MILIEUVERONTREINIGING

Database/expert systeem LeachXS Bioreactor Equistort Monolith Samenhang van de concepten Toetsingscriteria Uitloging Toekomst: voorspellen kan! 15 mei 2006

LEACHXS Uniform data formaat – vergelijkbaarheid Toegankelijkheid data (geen pdf) Integrale aanpak ~ ~ ~ ~ ~ ~

Duurzaam Storten, RESULTATEN

Regelgeving

3

pH Afhankelijke Emissie van Cu

Mechanisch Gescheiden Organische Stof uit MSW- lab

Emissie (mg/kg)

100 10

Percolaat data Bioreactor Wijster en Landgraaf veld

1 0.1

Volledig afgebroken MSOR na uitspoeling en oxidatie - lysimeter

0.01 0.001 2

4

6

8

10

12

pH

15 mei 2006


Vergelijking emissie op verschillende schaal Cu uitloging op lab en veldschaal sterk gedomineerd door binding aan vaste en opgeloste organische stof 5

15 mei 2006

Excel Spreadsheets (Data, Figuren)

LeachXS

Scenario Database

Regelgevings Database

Thermodynamische Databases

BIOREACTOR 1000

Materialen Uitloog Database

Scenarios

(Grenswaarden en criteria)

2

LEACHXS

Materialen (Uitloogdata, Samenstelling, Fysische en Biologische karakteristieken) Stoffen (Anorganisch, Organisch en Radionucliden)

Toepassing en stort (b.v., opbouw, dimensies, infiltratie, hydrologie)

Materialen en verontreinigingen Karakterisering en acceptatie proeven Identificatie mechanismen en stuurparameters Modellering en verificatie Voorspelling Regelgeving

15 mei 2006


(Materiaal en Scenario Beoordeling)

Orchestra

(Geochemische Speciatie en Reactief Transport Simulator)


Kolomproef - lab (0.0005 m3)

Rapporten

(Figuren, Tabellen, Scenario end Materiaal Beschrijvingen)

Andere Modellen (Bronterm en Parameters voor Transport, en Risico Modellen)

In database: ca. 6000 monsters, ca. 100 materialen, ca. 400,000 parameter analyses met een waarde van ca. 6 miljoen € 4

EQUISTORT Lysimeters (1.5 m3)

Laboratorium Kolom/lysimeter Pilot Stort Pilot Nauerna (12,000 m3) 15 mei 2006


Lange termijn voorspelling door testen op schaalniveaus

6

EQUISTORT 1000

Geochemie

EU LFD Nonhazardous

10

1

EU LFD-Non-hazardous

10

100

1 0.1 0.01

Slope 1 (solubility control)

0.001

0.0001

0.1

0.00001 0.000001

0.01 1

6 CARSHREDDER DRILLING MUD CONT. SOIL LYS+DRILLING LYS+ORG. MAT LYS+STRAALGRIT LYSIMETER SOIL CLEANUP SEWAGE SLUDGE

pH

DREDGE SPOIL SOIL CLEANUP CARSHREDDER LYS+C&DW LYS+SHREDDER LYS+SEWAGE LYSIMETER PAINT RESIDUE Directive

15 mei 2006

0.0001

0.01

1

EU LFD Inert

1

NAU Pilot LYSIMETER LYSIMETER2 LYSIMETER-ORG COLUMN-LYS

1

3

7

9

7

11

0.1

0.001

0.0001

Boorkernen Gestabiliseerd afvalstort

Pilot

13

Pb

Lysimeters

0.000001 1E-05 1E-04 0.001

0.01

0.1

1

10

100

Korte termijn

Lange termijn


8

Lysimeter Percolaat pilot

DOC - Dissolved Organic Carbon Bioreactor - Veld data

Mechanisch Gescheiden Organische stof

10000 Bioreactor na afbraak Bioreactor na afbraak en uitspoelen

1000

Equistort overwegend anorganisch

Pb

Kader = streefconditie

Grond

0.00001

100 4

6

8

10

12

3

pH Duurzaam Storten, RESULTATEN

5

7

9

11

15 mei 2006

9


TOETSINGSCRITERIA

10

UITLOGING Chemische processen

EU STORTRICHTLIJN - Beoordeling op basis van individuele afvalstoffen aan de poort Toekomst: uitloging van het mengsel van afvalstoffen in stort bepalend voor de kans op verspreiding naar de omgeving Identificatie van afvalstoffen met onevenredig grote bijdrage aan percolaatkwaliteit Stuurparameters: pH buffering, DOC niveau, NH4+, zoutlast Duurzaam Storten, RESULTATEN

13

pH

e

Partitioning liquid and solid phase, [Cr]

1.000E-04

100%

Cr(OH)3 80%

Cr-POM

1.000E-06

Fraction (%)

Concentration (mol/l)

1.000E-05

1.000E-07 1.000E-08

Cr-DOC

1.000E-09

Cr fractionation in solution Cr-DOC

60%

40%

1.000E-10 1.000E-11 2

3

4

5

6

Cr(OH)3

80%

60%

40%

Cr-POM

20%

Opgelost Cr 0%

0% 1

Cr fractionation in the solid phase

Opgelost Cr 20%

44

100%

Fraction (%)

2

15 mei 2006

Laboratorium

0.001

VAN BIOREACTOR NAAR EQUISTORT

0.01 LeachXS-Orchestra model Pb2V 2O7, PbMoO4, PbHFO, Pb-SHA, Pb( OH)2

0.1 0.01

Relevant pH bereik voor stort

15 mei 2006

Uitgeloogd (mg/kg)

Percolaat Gestabiliseerd afvalstort

Helling 1 (oplosbaarheid)

EU LFD-Inert

1

L/S (l/kg)

Uitlooggedrag afvalstoffenmengsel

100000

1

10

pH

Porew ater Lysimeter CEN/TS14405 - Lab

15 mei 2006

5

MONOLITH

10

100

0.0001

0.01

NAU Pilot LYSIMETER LYSIMETER-ORG COL-LYS-ORG Directive


1000

0.00001

100

L/S (l/kg)

100

Concentration m g/l

10

0.1

0.0000001 0.000001

11

Transport

1000

100

[Pb] (mg/kg)

Cum. release, [Pb] (mg/kg)

1000

100

[Pb] (mg/kg)

EQUISTORT

Transport

Cum. Emissie (mg/kg)

Geochemie

7

8

9

10

11

12

13

14

1 2 3 4 5 6 7 8 9 1011121314

1 2 3 4 5 6 7 8 9 1011121314

pH

pH

pH

Inzicht in de controlerende chemische fasen biedt mogelijkheid tot sturing 11

15 mei 2006


12

VOORSPELLEN BRONTERM

UITLOGING

F concentratie als functie van L/S

1

0.1

Oplosbaarheids gecontroleerd

0.01

0.1

Op basis van huidig inzicht in processen binnen stort is een goede beschrijving van bronterm mogelijk Emissiegedrag van mengsels van afvalstoffen is nu te modelleren

0.01

0.001 0.1

1

0.1

10

Cumulatieve emissie van Chloride

Conce ntra tie (mg/l)

1000

Uitspoeling en uitputting

10000 1000 100 10 1

1

10

0.1

1

10

L/S (l/kg)

L/S (l/kg)

15 mei 2006

10

100000

10000

100 0.1

1

Cl concentratie als functie van L/S

100000

C umulatieve e missie (mg/kg)

Emissie gedrag van stoffen bepalend voor de beoordeling

1

10

C oncentratie (mg/l)

C umulatieve e missie (mg/k g)

Cumulatieve emissie van Fluoride

Percolatie


15 mei 2006

13


VOORSPELLEN EMISSIE

ILLUSTRATIE STURING Voorspelling Pb uitloging als functie van pH

1.0E-02

De mate van over- of onderschrijding van de grenswaarde op het referentiepunt leidt tot correctie van het acceptatie niveau

Groundwater limit value

Doel of referentiepunt (POC) (bijv. Drinkwaterkwaliteit)

Bodem: onverzadigde zone

verzadigde zone (grondwater transport)

1.0E-07

1.0E-04

1.0E-05

Pb-HFO

1.0E-06

1.0E-07

Pb-POM Pb in oplossing

1.0E-08

Pb-DOC

1.0E-09 1

3

5

7

9

11

13

1

2

pH


3

4

5

6

7

8

9

10 11 12 13 14

pH

Uitgereageerde rest organische stof goed voor lange termijn binding van metalen in de vaste stof 15

Beoordeling van metingen op diverse schaalniveaus in combinatie met modellering uniek voor dit onderzoek en cruciaal voor realistische lange termijn voorspelling Samengesteld afvalstoffenmengsel in stort geeft goede voorspelling van het gedrag van de totale stort Speciatie modellering op basis van individuele afvalstoffen biedt perspectief om gedrag van een stort vooraf, tijdens bedrijf en in de nazorg fase te kwantificeren. Duurzaam Storten, RESULTATEN

1.0E-06

1.0E-09

CONCLUSIES

15 mei 2006

1.0E-05

1.0E-08

Time 15 mei 2006

1.0E-04

Pb2V2O7



Pad

Concentratie op POC

Bronterm Afval

Pb verdeling over vaste en opgeloste fase 1.0E-03

Pb Uitgangssituatie Availability of all metals 10* higher HFO 10* lower 75% drilling mud, 10% C&D, 15% various sludges

1.0E-03

Eventuele afdichting

14

17

15 mei 2006


16

INHOUD Milieu als economische factor Economische vergelijking

ECONOMIE

~ ‘Gewoon’ storten ~ Duurzaam storten

Elbert Dijkgraaf

Conclusies

Erasmusuniversiteit / SEOR-ECRi

15 mei 2006

Duurzaam Storten, ECONOMIE

GELD EN MILIEU

‘GEWOON STORTEN’ Vergelijking verbranden en storten Beide: state-of-the-art Private kosten: efficiënte markt Bronnen:

Markt: afweging op basis van geld ÎBelangrijker: maatschappelijke kosten ~ Private kosten: wat betaalt de klant? Investeringen Exploitatie: met terugwinning energie en materialen

~ Eigen kostprijsberekeningen ~ LCA’s emissies ~ Schaduwprijzen literatuur

~ Externe kosten: effecten op milieu Type effecten Winning energie Doorlooptijd Vertaling fysieke effecten naar kosten

15 mei 2006

2

Doel: onderbouwing huidige voorkeursvolgorde


3

‘GEWOON STORTEN’: privaat

15 mei 2006


4

‘GEWOON STORTEN’: extern Euro per ton afval

Stort

Bruto externe kosten Euro per ton afval

AVI

} Emissies naar lucht

6

40

103

} Emissies naar water

0

0

} Chemisch afval

3

29

} Landgebruik

18

0

Baten:

-4

-24

} Energie

-4

-21

} Materialen

-0

-3

15 mei 2006

Baten

36


79

5

Stort

AVI

Netto private kosten

36

79

Netto externe kosten

22

18

Netto maatschappelijke kosten

58

97

17

-4

-29

} Energie

-4

-23

} Materialen

-0

-6

Netto externe kosten

15 mei 2006

‘GEWOON STORTEN’: totaal Euro per ton afval

46

Stort

Bruto private kosten

Netto private kosten

AVI

26

22


18

6

‘GEWOON STORTEN’: totaal Andere aannames Æ geen andere conclusie ~ Grondprijs ~ Prijs elektriciteit en warmte ~ Tijdsvoorkeur

Andere technieken Æ wel andere conclusie bij ~ AVI: dioxines, elektriciteit ~ Stort: methaan, elektriciteit, grondwater

Bepaalde regio’s Æ sterkere voorkeur storten ~ Grondprijs ~ Bodem

15 mei 2006


7

15 mei 2006


8

DUURZAAM STORTEN Nog geen ‘wetenschappelijke’ analyse Naar voren halen emissies en controle interessant: ~ ~ ~ ~ ~

CONCLUSIES Is duurzaam storten economisch interessant? Gewoon storten verdient al heroverweging: Afschaffen AVI’s op lange termijn Æ M€ 200 Æ investeringsruimte Æ meer preventie en hergebruik Duurzame aanpak Æ storten nog interessanter:

Minder onzekerheid Minder nijpend ruimtebeslag Minder emissies door betere afbraak Minder belasting toekomstige generaties Minder kosten nazorg en technische voorzieningen

~ ~ ~ ~

Vermoedelijk saldo: lagere externe kosten en gelijke private kosten

Verkorten emissieniveau en -tijd Geen eeuwigdurende nazorg Vrijvallen reserveringen nazorg Lagere milieukosten bij gelijke private kosten

Meer onderzoek is natuurlijk nodig! 15 mei 2006


9

15 mei 2006


10

INHOUD Regels Benadering Regulier vs Duurzaam Storten Conclusies Hoe verder?

DUURZAME REGELS ? Rob Mathlener Projectleider Duurzaam Storten

Duurzaam Storten; Duurzame Regels ?

REGELS NL/EU ->Verwijderingsvolgorde NL-> Stortbesluit Bodembescherming EU-> Stortrichtlijn (LFD) EU-> Water Framework Directive EU-> Voorstel richtlijn grondwaterbescherming

2

BENADERING Afval aanbod

Acceptatie op stortplaats

Condities in stortplaats Point Of Compliance Drinkwater put

Onderafdichting stortplaats Emissies naar omgeving Voldoen aan stortplaats voor inerte afvalstoffen


3

STORTBESLUIT & DUURZAAM 1.Voorschrift

1a. Norm 1b. Analyse & Selectie 1c.Modellering

2. Aanleg

1,2,3,4,5

3. Storten

4,1,2,3,5


4

Regulier vs Duurzaam Aspect Locatiekeuze Ontwerp Exploitatie Acceptatie Emissies Nazorg Conform regels NL ? Conform regels EU ?

4. Emissies 5.Beheer

5. Nazorg Duurzaam Storten; Duurzame Regels ?

5


6

Regulier vs Duurzaam Aspect Regulier Duurzaam Locatiekeuze Niet expliciet Relatie met zelfreinigend gereguleerd, wel vermogen omgeving aspect m.e.r.


Regulier vs Duurzaam Aspect Ontwerp

7

Regulier Conform Stortbesluit

Duurzaam Meer inspanning gericht op sturen van proces


Aspect Regulier Acceptatie Binnen de regels stortverboden

10

Regulier vs Duurzaam

Aspe ct Na zorg

11

Duurzaam Binnen regels stortverbod & afhankelijk van invloed op biochemisch proces




8


9

Aspect Regulier Duurzaam Emissies ‘end of pipe’ proces geïntegreerd

Duurzaam Geen bovenafdichting Meer voorzieningen (drainage, beluchten)



Aspect Exploitatie

Regulier Conform Stortbesluit

Re gulie r Ee uw igdure nd

Duurza a m Minim a lise re n e n e indig m a ke n


12

Regulier vs Duurzaam Aspect Conform regels NL

Regulier Ja

Duurzaam Nee (geen bovenafdichting) maar kan altijd binnen regels gebracht worden

Regulier vs Duurzaam Aspect Conform regels EU afval

Regulier Ja

Ja, indien acceptatie beperkt w ordt Conform regels EU w ater (ja)


13

14

Hoe verder? Participeren ontwikkelen regelkader:

Afvalmix = EURAL code? In lijn met EU-regels Niet in lijn met NL-regels Keuze:

~ Grondwater (leidend) ~ Afval

Input:

~ Isoleren van omgeving ~ Integreren met omgeving

~ Kennis ~ Data ~ Modellering 14

Van Acceptant tot Chef Kok Receptuur

Afval-Mix

Afval-Grondstoffen Duurzaam Storten; Duurzame Regels ?

(ja) Aandachtspunt: uniforme EU-norm nitraat


Conclusie


Duurzaam Nee, acceptatie op basis van bulkeigenschap in plaats van afvalstof eigenschap

16


15

13:00 14:30 uur Geen duurzaam afvalbeleid zonder Duurzaam Storten. Vragen en discussie

Recommend Documents