THO_111 plekkenGooi_cover_DEF.indd 1
DIE JE GEZIEN MOET HEBBEN
Theoen van Oeffelt biedt erAuteur bekende de beste insidertips en toont de onverwachte plekken in de Gooien Vechtstreek op haar stad, van het Siegerpark in veelzijdigst. Zuid tot een wijngaard in Noord en van het hoogste ISBN 978-90-6868-679-1 14,95 terras in West tot de€ Hoge Brug in Oost.
111 PLEKKEN IN DE GOOI- EN VECHTSTREEK
Zelfs voor geboren enherbergt De Gooien Vechtstreek vele onvermoede plekken. Wie kent getogen Amsterdammers de Slangenmuur in ’s-Graveland, kent de stad vele geheimen de ‘Via Ferrata’ in Bussum of de en Spil Games Campus in Hilversum? onbekende plekken. Wel eens het Laarzenpad langs Verscholen hofjes in de het Naardermeer gelopen of de Jordaan, de winkel van klederdrachten met Parijse snit Stadshout, de Hortus van bewonderd in Huizen? de VU, of hetinrestaurant Gezwommen de Spiegelplas, waar je betaalt voelt: het schoonste waterwat vanje Nederland den Berg? ookindeNederhorst doorgewinterde Het Engommetje in komt Laren gevolgd Amsterdammer met of bij Fort Uitermeer aan ditgenoten boek voor verrassingen de Vecht bij Weesp? te staan. Het telt 111 mind-
THEO VAN OEFFELT
111 PLEKKEN IN DE GOOI- EN VECHTSTREEK JE DIE GEZIEN MOET HEBBEN 14-09-15 14:56
Theo van Oeffelt
111 plekken in de Gooi- en Vechtstreek die je gezien moet hebben 111
uitgeverij thoth bussum
THO_111PlekkenGooi_DEF.indd 1
14-09-15 14:59
Woord vooraf
Dit boek verschijnt in de 111 PLEKKEN-serie die Uitgeverij THOTH uitgeeft in samenwerking met EMONS Verlag GmbH, Keulen naar het voorbeeld van de succesvolle 111 ORTE-serie.
© 2015 Theo van Oeffelt en Uitgeverij THOTH, Nieuwe ’s-Gravelandseweg 3, 1405 HH Bussum WWW.THOTH.NL Deze uitgave is met de meeste zorg samengesteld. De juistheid van de gegevens is mede afhankelijk van de informatie die beschikbaar werd gesteld. Indien die informatie onjuistheden blijkt te bevatten, kan de auteur noch de uitgever daarvoor aansprakelijk worden gesteld. © Foto’s: Theo van Oeffelt, behalve nr. 32 (Rob Wiegers), 51, 80, 82 en 110 (Vincent Prat) Cartografie: altancicek.design, m.m.v. Yara van Oeffelt Lithografie: BFC Graphics, Amersfoort Vormgeving: Studio Hans Lemmens, Ilpendam, naar een concept van Lübbeke | Naumann | Thoben Druk- en bindwerk: B.O.S.S Druck und Medien GmbH, Goch (Duitsland) Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Uitgeverij THOTH, Nieuwe ’s-Gravelandseweg 3, 1405 HH Bussum. ISBN 978 90 6868 679 1
THO_111PlekkenGooi_DEF.indd 2-3
De tekenzolder van Hamdorff aan de Brink in Laren stond, rond 1970, vol beelden. Overal hingen schetsen en schilderijen van stil levens, modellen en portretten. De jaren dat ik er lessen volgde, vormden de nadagen van het glorieuze bestaan van het hotel. Het naastgelegen, vermaarde café ‘Het Kroegje’ liep al leeg. Kunstenaars en notabelen verzamelden zich rond een nieuwe stamtafel, iets verderop aan de Naarderstraat; Hotel Royal, dat mijn ouders dreven. De gasten genoten van voor hen nieuwe gerechten, zoals stokvis en mosselen. Een van de kunstenaars, Han Hulsbergen, nam een zak met lege schelpen mee. Ze kwamen terug als een geëmailleerde bloem in een lijst aan de muur. Ik verhuisde naar Amsterdam, om er te studeren en te werken. Twintig jaar later keerde ik terug, nu in Bussum. Het Gooi begon ik te herontdekken. Laren bleek het meest veranderd. Andersoortige inwoners, andere voorzieningen. De snoepwinkel en de visboer hebben plaatsgemaakt voor mode- en interieurzaken. Maar de Sint Jansprocessie lijkt onsterfelijk. Ik zie opnieuw de misdienaars en trommelaars, waar ik ooit één van was. Blaricum heeft nog veel van het oorspronkelijke rurale karakter behouden, ondanks het feit dat ook daar veel nieuwkomers zijn neergestreken. Hilversum is de fraaie Dudokstad gebleven. En overal in de streek vind je nog steeds de bossen, heide, prachtige buitenplaatsen, landerijen en de schoonheid van de plassen. De Gooi- en Vechtstreek, met als grenzen de Vecht, het Gooimeer en de Gooyergracht, is een dichtbevolkte streek. Circa 245.000 inwoners op een oppervlakte van amper 270 vierkante kilometer. Soms is dat goed te merken. Op een aangename zondagmiddag is er filevorming op de wandelpaden en is het dringen op de terrassen. Maar veel vaker is het genieten van het gevarieerde landschap, de villa’s en de boerderijen, en de mooie verhalen en kleurige anekdotes, zoals ook samengebracht in deze gids.
14-09-15 14:59
111 plekken
19_ Speeltuin Heidezicht | Bussum
Om te zoenen, zo’n mooi paviljoen | 46
20_ Station Naarden-Bussum | Bussum Een foyer voor de villawijk | 48
1_ Ankeveense Plassen | Ankeveen
21_ De Vernissage | Bussum
2_ Berg en Vaart | Ankeveen
22_ Villa Tindal | Bussum
3_ Molen De Hollandia | Ankeveen
23_ Walden | Bussum
4_ Atelier Piet Mondriaan | Blaricum
24_ Watertoren | Bussum
5_ Galerie Studio 2000 | Blaricum
25_ Woonwinkel Hans te Kloese | Bussum
6_ Hooibergen | Blaricum
26_ Beeldentuin De Zanderij | ’s-Graveland
7_ Jagtlust | Blaricum
27_ Boekesteyn | ’s-Graveland
8_ Moeke Spijkstra | Blaricum
28_ Gooilust | ’s-Graveland
9_ Rust Wat | Blaricum
29_ Jagtlust | ’s-Graveland
Schaatsen en wandelen op en rond een oud moeras | 10 Buitenplaats ademt sfeer van regententijd | 12 Karnemelk en kaakjes verruild voor rosé en saté | 14 Hier werden de eerste abstracte strepen gezet| 16 Kunst is er ook voor jonger, minder rijk publiek | 18 Het Mekka van pretentieloze bijgebouwen | 20 Vrijplaats voor Amsterdamse kunstenaars | 22 Het verleden hangt aan het plafond | 24 Idyllisch terras naast prachtige natuurijsbaan| 26
Kunst, cultuur en culinair in Fort Werk IV | 50 Oren en ogen bekorend| 52 De uiteengespatte utopie| 54 Duurzaam middelpunt van Nederland | 56 Verkoopt alleen wat hemzelf raakt | 58
Kunst uit de hele wereld in een Hollands decor | 60 Wandelen, kijken, ruiken en proeven| 62 Excentrieke eigenaar laat exotische planten na| 64 De vele folly’s maken het bijzonder| 66
10_ De Tafelberg | Blaricum
30_ Natuurmonumenten | ’s-Graveland
11_ Galerie Wijdemeren | Breukeleveen
31_ Trompenburg | ’s-Graveland
12_ De Murrenhof | Breukeleveen
32_ Ballonvaart | Hilversum
13_ De Fransche Kamp | Bussum
33_ Beeld en Geluid | Hilversum
14_ Het Hoofdkantoor | Bussum
34_ Het Corverbos | Hilversum
15_ Kinderboerderij ’t Mouwtje | Bussum
35_ Einde Gooi | Hilversum
16_ De Koepelkerk | Bussum
36_ Kookwinkel Oldenhof | Hilversum
17_ Mobilisatiecomplex | Bussum
37_ Laapersveld | Hilversum
18_ Rock Steady | Bussum
38_ Laarder Wasmeer | Hilversum
Eerst een baken, nu een uitzichtpunt| 28 Tussen kunst en kitsch aan de Loosdrechtse Plassen| 30 Van akelei tot zoddes| 32
Het Bakkum van het Gooi | 34 Hedendaags koffiehuis met designwinkel| 36 Dieren voederen en courgettes verbouwen| 38 Neoromaanse stijl met oriëntaalse koepel| 40 Niet langer door mensenhanden verdedigd| 42 Via Ferrata op 16 meter hoogte| 44
THO_111PlekkenGooi_DEF.indd 4-5
De warme slangenmuur van Schaep en Burgh| 68 In de top 100 van monumenten | 70 Gebakken lucht op 300 meter hoogte | 72 Zelf een soap, hoorspel of show maken| 74 Bijenschans voor zoet en zonde| 76 Limousin koeien op de grens| 78 Tempel voor culi’s | 80
Vijver en gemaal tegen regenoverlast| 82 Het afvoerputje is schoongemaakt | 84
14-09-15 14:59
39_ Lakes | Hilversum
59_ Hervormde Kerk | Kortenhoef
40_ ’t Melkhuisje | Hilversum
60_ Ottenhome | Kortenhoef
41_ De Monnikenberg | Hilversum
61_ Botanische tuin de Zeven Schepel | Laren
42_ Museum Hilversum | Hilversum
62_ De Brink | Laren
43_ Muziekcentrum van de Omroep | Hilversum
63_ Engommetje | Laren
44_ Natuurbrug Zanderij Crailoo | Hilversum
64_ Geologisch Museum Hofland | Laren
45_ Pinetum Blijdenstein | Hilversum
65_ Hamdorff | Laren
46_ Raadhuis | Hilversum
66_ Heidreef | Laren
47_ Rex | Hilversum
67_ Houtzagerij Van Dijk | Laren
48_ Spil Games Campus | Hilversum
68_ De Larense Steenhouwerij | Laren
49_ Vliegveld Hilversum | Hilversum
69_ Het Mauvezand | Laren
50_ De Vorstin | Hilversum
70_ De Molen van Laren | Laren
51_ Zonnestraal | Hilversum
71_ De Rijt | Laren
52_ Gooische Marke | Huizen
72_ Singer Laren | Laren
53_ Huizer Museum Het Schoutenhuis | Huizen
73_ Sint-Jansprocessie | Laren
54_ De Kalkovens | Huizen
74_ Sissy Boy | Laren
55_ Molukkerskamp Almere | Huizen
75_ Slagerij Spoelder | Laren
56_ Oude Haven | Huizen
76_ Speeltuin Ons Genoegen | Laren
57_ Zwembad Sijsjesberg | Huizen
77_ Watertoren | Laren
58_ Fort Kijkuit | Kortenhoef
78_ De Zeven Bergjes | Laren
Paviljoen Wildschut blijft horeca onderdak bieden | 86 Wereldberoemde tennisbanen in lommerrijke wijk | 88
Eerst speeltuin, nu retraite- en stilteplekken | 90 Frisse exposities dankzij de aanhanger| 92
Tastbare geschiedenis van de mediastad | 94
Grootste oversteek voor dieren én recreanten | 96 Meest volledige verzameling coniferen ter wereld| 98 Icoon van de perfecte samenhang| 100 Oude bioscoop is nu ideale uitgaansplek | 102 Online social gamen op voormalige gemeentewerf | 104 Opstijgen en landen op drie grasbanen| 106 Diamant voor popmuziek | 108 Ook de relatie met het landschap wordt hersteld| 110 Honing als basis voor Gooise streekproducten | 112 Klederdrachten met een Parijse snit | 114
Restaurant met industrieel verleden | 116 Gevlucht uit de Gordel van Smaragd | 118 Het werk is verdwenen, het plezier gebleven| 120 Mooiste openluchtbad van Nederland| 122 Verbluffend uitzichtpunt | 124
THO_111PlekkenGooi_DEF.indd 6-7
Oudste luidklok van het Gooi| 126 Varen door de Hollandse watertuin | 128 Een verborgen exotisch oord | 130
Dorst lessen rond de bron van Laren | 132 Herinneringen aan de eerste landbouw | 134 Ontdek de oudste geheimen van het Gooi | 136 Een eeuw lang centrum voor kunstenaars | 138 Landhuis in Arcadië| 140
Unieke kraanbaan is behouden| 142 ‘Mooiste vak: met de hand letters hakken’ | 144 Schilderijen herinneren aan de Hut, en aan Mie | 146 Familie en molen zijn onlosmakelijk verbonden| 148 Authentieke en ambachtelijke winkels| 150 Mooi in het presenteren | 152 Grootste bedevaart boven de rivieren | 154 Exota en andere aangenaam nostalgische producten| 156 Naamgever van de slavink | 158
Kinderen én ouders vermaken zich hier | 160 Een paarsrode baksteen om bij de heide te kleuren| 162 Meer dan 4.000 jaar oude grafheuvels | 164
14-09-15 14:59
79_ ZevenendZes | Laren
Wonen is beleven | 166
99_ Vestingwerken | Naarden
Imponerende omgeving voor wandel- of vaartocht | 206
80_ Avontuurfabriek | Loosdrecht
100_ Weegschaalmuseum | Naarden
81_ Kasteel Museum Sypesteyn | Loosdrecht
101_ Bommelsteinroute | Nederhorst den Berg
82_ IJsboerderij Van Herk | Loosdrecht
102_ Spiegelplas | Nederhorst den Berg
83_ Muiderslot | Muiden
103_ Aetsveldse Polder | Weesp
84_ Ome Ko | Muiden
104_ Boerderij Honswijck | Weesp
85_ Pampus | Muiden
105_ Fort Uitermeer | Weesp
86_ Het Waterkeringpad | Muiden
106_ Gemeentemuseum Weesp | Weesp
87_ Hotel Het Rechthuis | Muiderberg
107_ Molen De Vriendschap | Weesp
88_ De Zeemeeuw | Muiderberg
108_ Pakhuis aan de sluis | Weesp
89_ Het Arsenaal | Naarden
109_ Theetuin | Weesp
90_ Galerie Poeloeuff | Naarden
110_ De Vecht | Weesp
91_ Gevelgedichten | Naarden
111_ Villa Casparus | Weesp
Alleen al zes manieren om te voetballen| 168 Dromen van een eigen kasteel | 170 Boerengolf zonder handicap | 172
Verhalen worden boven- en ondergronds verteld | 174 Historisch café bij al even historische zeesluis| 176 Vele eeuwen geschiedenis beleven | 178 Wandelen over 36 kilometer dijk| 180 Halteplaats voor de Gooische Moordenaar | 182 Kitesurfen bij een van de oudste strandpaviljoens | 184 Conceptstore achter een witte gevel| 186 Kip eerst, of toch het ei? | 188 Kunst op, maar ook binnen de muren| 190
92_ Jachthaven | Naarden
Tussen snelle schepen dobbert Varend Vakantiehuis| 192
93_ Kommerrust, Oud Bussem en De Beek | Naarden
De herkomst van een kilo | 208
‘En daar houd ik mij aan’ | 210
Het zuivere water trekt uiteenlopende bezoekers | 212 Wandelen langs een ooit uniek, ruig rivierengebied | 214 Welkom bij de boerin | 216
Ruïne waar veel is te ontdekken | 218 Toonbeeld van genot en nijverheid| 220 Slechts met twee andere overgebleven | 222 Genieten van Wispe, echt Weesper bier| 224 Theeschenkerij in een oude munitieloods | 226 Varend terug in de geschiedenis| 228 Dank aan de Van Houten chocolade | 230 Overzichtskaarten| 232
Fraaie parken en soms een wildernis | 194
94_ Het Laarzenpad | Naarden
Avontuurlijke route ten zuiden van het Naardermeer | 196
95_ Mouthaan Antieke Uurwerken | Naarden
Klokken met zeer indrukwekkende namen| 198
96_ Palazzo | Naarden
Werken aan gezondheid in oude sigarettenfabriek | 200
97_ Speelpark Oud Valkeveen | Naarden
Van rekstok en schommel tot Vulkaan en Nautic Jet| 202
98_ De ‘Tuin van Amsterdam’ | Naarden
Geocachen: hightech schatzoeken tussen kanonnen| 204
THO_111PlekkenGooi_DEF.indd 8-9
14-09-15 14:59
