6/29/11
Training proactieve palliatieve zorg voor huisartsen Toepassing van leerdoelen en instrumenten na twee jaar
Aletta Moelands Begeleider: Eric van Rijswijk Eerstelijns geneeskunde 5 april 2011
Inhoudsopgave
• Achtergrond • Training • Methoden • Resultaten • Conclusies • Strenghts and weaknesses • Aanbevelingen: - Toekomstig onderzoek - Toekomstige trainingen
Achtergrond “Palliatieve zorg is een benadering die de kwaliteit van het leven verbetert van patiënten en hun naasten die te maken hebben met een levensbedreigende aandoening, door het voorkomen en verlichten van lijden, door middel van vroegtijdige signalering en zorgvuldige beoordeling en behandeling van pijn en andere problemen van lichamelijke, psychosociale en spirituele aard.”
1
6/29/11
Achtergrond (2)
• Nederland: ongeveer 80.000 overlijdens door maligniteiten of chronische aandoeningen
• Jong vakgebied, sterk in ontwikkeling • Focus op maligniteiten
Achtergrond (3)
Training: “Identificatie en proactieve zorgplanning bij palliatieve patiënten in de eerste lijn” Twee middagen en een terugkomdag: Dag 1:
Problemen voorspellen en ordenen Proactief zorgplan opstellen
Dag 2:
Vaststellen indicatoren
Terugkomdag:
Rollenspel
2
6/29/11
Training: “Identificatie en proactieve zorgplanning bij palliatieve patiënten in de eerste lijn” Uitgereikte instrumenten:
• Opsporingsindicatoren • Probleemkwadranten • Proactief palliatief zorgplan • Overdrachtsformulier
Vraagstelling In hoeverre worden het geleerde en instrumenten uit de training “Identificatie en proactieve zorgplanning bij palliatieve patiënten in de eerste lijn” na twee jaar nog toegepast en welke verbeterpunten geven deelnemers aan voor inhoud en vorm van een toekomstige training?
Methode (1) Deelnemers training en bijbehorend onderzoek (N=58) Uitgevallen tijdens of na training (N=6) Onderzoekspopulatie (N=52)
Willekeurige selectie(N=13)
Deelname geweigerd (N=4)
Geïnterviewde huisartsen (N=9),17% deelnemers
3
6/29/11
Methode (2) Semigestructureerde, telefonische interviews Volledig getranscribeerd Handmatig gecodeerd Aan de hand van coderingen centrale thema’s bepaald en beschreven (content analysis)
Resultaten: Indicatoren
• Redelijk goed toepasbaar • Na de training weinig gebruikt Voorkeur eigen inschattingsvermogen
“Precies wanneer iemand, daar heb ik geen indicatoren voor nodig eigenlijk”(HA4) “Dat is toch een kwestie van aanvoelen” (HA7)
Resultaten: Probleemkwadranten
• Positieve reacties, “overzicht” • Relatief veel gebruikt na training “Ik bedoel als huisarts deed je dat eigenlijk altijd al maar niet zo gestructureerd en nu kan je zelf even nagaan, heb ik daar aandacht aan besteed en daaraan, daaraan het het loopt natuurlijk wel eens wat door elkaar allemaal.”(HA2)
4
6/29/11
Resultaten: Proactief palliatief zorgplan
• Positieve reacties, “bewustwording” • Matige toepasbaarheid Tijdrovend, papier
• Principes worden nog/werden al toegepast “Dat je echt bewust stil staat bij de diverse facetten die eh rondom zo’n proces spelen en wat er zich kan gaan ontwikkelen.” (HA4)
Resultaten: Overdrachtsformulier
• “Lang”, “uitgebreid” • Weinig gebruik na training Bestaande overdrachtsformulieren, EPD
“Het elektronisch patiëntendossier wordt dan gedeeld dus de de behoefte wordt ook steeds minder groot.”(HA4)
Resultaten: veranderde competenties Communicatie patiënten: 1 HA verandering in handelen, 3 HA bewustwording
•
“Ik had toch de neiging om het een beetje wollig te brengen en ik ben nou wat directer. (HA4) “Je kunt er mensen wel beter op voorbereiden, je bent zelf ook beter voorbereid.” (HA3) Communicatie specialisten: weinig veranderd
5
6/29/11
Resultaten: veranderde competenties (2) Signalering palliatieve patiënt:
• 6 HA: Bewustwording chronische patiënt “Ik houd ze meer in de gaten ja (…) mensen waarvan je weet van nou die gaan uiteindelijk toch niet beter worden, dat gaat een keertje mis zoals inderdaad COPD-ers, hartfalen, ja dat soort mensen.” (HA5)
Resultaten: veranderde competenties (3) Voorspellen en bespreken van en anticiperen op toekomstige zorgproblemen:
• 2 HA: Manier van werken veranderd • 3 HA: Bewustwording • 3 HA: Geen veranderingen “Het is niet alleen meer zorg inzetten maar kijken van wat gaat er mis en wat kan ik daar op vooruit kijken (…) dat kan(…) extra zorg zijn, maar het kan ook medicijnen zijn, dingen nakijken.” (HA8)
Resultaten Training algemeen: Positieve meningen Opbrengst
• •
Behoefte opfriscursus? Wat blijft nog liggen? Opsporing chronische patiënt (3 HA) Communicatie met deze patiënten (2 HA) Voorspellen zorgproblemen (1 HA)
• • •
6
6/29/11
Conclusies
• Winst in bewustwording, weinig concrete veranderingen
Literatuur?
• Mening deelnemers over training positief • Uitgereikte instrumenten nog weinig gebruikt • (Verbeterpunten)
Strength and weaknesses + Lange periode na training + Mogelijkheid verbeteringen toekomstige training + Toepasbaar bij andere trainingen
-
Geen triangulatie
-
Selecte onderzoekspopulatie
Aanbevelingen: toekomstig onderzoek Opzet:
• Objectieve uitkomstmaten • Voldoende follow-up • Gebruik van controlegroep
7
6/29/11
Aanbevelingen: toekomstige training Vorm? Instrumenten: Doelgericht Tijdsinvestering Elektronisch
• • •
Focus op chronische patiënten
8
