11
:=11 ::J B
ft R
1
40
d
0
a
0
I
dorpsblad voor Wijtgaard e.o. 14e.jaargang no.?7 december -198] REDAKTIE
H~Nota (eindredaktie)
Joz.B.Roorda G .de Boer--Statema B.J.Schuurman
Buorren 28 Buorren 46 Né10rdein 4 Buorren 1SJ
9089 908SJ SJ089 9089
BK BL BT BH
Wijtgaard Wijtgaard Wijtgaard Wijtgaard
tel.1981 tel.1548 tel.1]89 tel.2766
MEDEWERKSTERS 'T .Hoekst ra-Smeding - T.Overzet -Fopma en H. Veenst ra-Wi cl inga = = == = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = = == = = = fetruari a.s. KOPIJ voor het volgende nummer inleveren vóór = = = = = = = = = = = = = = = ======= ~
~
~
IJ RED E Vrede in 1983 is: Libanon - Beiroet - Tripoli - P.L.O. - Isra~l - Syri~ Bomaanslagen op het Franse multinationale vredesleger. Bomaanslagen op het Amerikaanse multinationale vredesleger. Bomaanslagen op het Israelische hoofdk'.-,o.I'tier. Bomaanslagen op onschuldige vrouwen en jongeren kinderen in een flatgebouw. Honderden, Ja duizenden doden per jaar door oorlog en geweld. Strijd tussen Palestijnen - Syri~rs - Israeli~rs - Druzen en Christer.en. Strijd tussen Iran en Irak. Strijd in Noord-Ierland tussen katholieken en protestanten. Hoe is het mogelijk dat men zich nog Christen noemt. We praten over wel of niet plaatsen van kernwapens,maar ~cht daarover praten kan alleen maar als óók ln genoemde landen en alle niet genoemde strijdende ge~ieden de wo.pens zijn neergelegd en er vrede komè. Er is geen vréde. Het gehele jaar was er geen vrede. Dat is 19~3. De keiharde werkelijkheid over een mooie droom. Ondanks dat, prettige kerstdagen BIl een goed, gelukkig en gezcndl934 toegewenst. narners de redaktie, H. Not a
2 GEKOMEN geen VER T ROK KEN geen VERHUISD geen GEBOREN Op 15 oktober j.l. Lenie, dochter van Anion en Willy Jorna-Smeding, Arnold Cathst r ji tte '11. Op 4 november J.l. Botta Auke, zoon van Tseard en Gerry Jongbloed-Jellema, Noardein 1. Op 2 december j.l. Anita, dochter van Rense en Anneke Riemersma-Roorcia, It Heech 48 te Dronrijp. Allen van harte gefeliciteerd.
o
VER LED E N Op 27 november j.l. overleed plotseling te Leeuwarden onze oud-dorpsgenoot Dirk Bijlsma, echtgenoot van Gretha Bijlsma-Kleinsmit, W.Alexanderplein 17. Wij wensen mevr.Bijlsma en haar kinderen en de verdere familieleden veel sterkte toe.
HUW ELI J K Gerrit Mulder en Jeanette Haan zlJn op 18 november j.l. in het huwelijk getreden. Hun adres is : Hylaarderdyk 18, 9026 BN te Jellum. Van harte gefeliciteerd. HUW E 1 IJK S J U B I 1 E A Op 21 oktober waren Jappie en Jannie Schuurman-Miedema van de Brédyk 44, 30 jaar getr'om d.
-19 November J .1. waren Herman en Truué2 Gras-Roor::la, van de Gaastweg te St.Nioolaasga eveneens JO jaar gehuwd. Aan beide paren onze felicitaties.
3
Op 17 november j.l. waren Herman en Truus Gras-Roorda van de Gaastweg in st.Nicolaasga eveneens 30 jaar gehuwd. Ook hier onze gelukwensen. NlEUvlE ABONNEE'S
Mevr.H .Hoekst ra, Eikenstraat 43- 2 8924 JC Leeuwarden Peter Klarenbeek en Cathy Damhuis, Paviljoenstraat 6 9001 BR Grouw Bauke en Truus straatsma-van der Werf, Evertsenlaan 14 6881 GB Velp GESLAAGD Op 31 augustus j.l. slaagde in den Haag voor het diploma Leroepsgoedereu-vervoer over de weg, Albert Jan de Ruiter, Meekeshof 36. Proficiat!
Even langs de
.Iasbak.
Kleine moeite. Goede gewoonte. (loM. )
Gem. L'den
GLAS HET INZAMELEN WAARD. HU~ IN DE GLASBAK!
4
DANKBETUIGINGEN Hierbij wilIer. wij iedereen hartelijk bedanken voor de felicitaties, kaarten bloemstukken en andere attenties die wij op onze 30 jarige trouwdag mochten ontvangen. Jappie, Janny en kinderen
Wij bedanken iedereen die ons hebben geholpen, ln de tijd dat we in bed hebber. gelegen.
Connie en Jan ten Hoove
Hierbij wil ik iedereen hartelijk bedanken voor alle belangstelling, bloemen, fruit en kaarten tijdens mijn ziek zijn thuis en ln het ziekenhuis. \
Anne Hoekstra
De kollekte van de Nierstichting, gehouden in oktober j.l. heeft j 720,3) opgeLracht. Namens de Nierstichting hartelijk dank aan de gevers en de kollektanten. J.Galama-Hoogeterp
5 S A MEN
KUN N E N
WE
VEE L
Voor het eerst :in onze hob1:'y-gesc~iedenis ko.'1 O:ize ';;',,;eejae.rlijksE tentoonstelbLg in de 'l'wi.rre worden gehouden. El! ;-Je heb~)en het gewete.'1. i'Jog nooit eerder hebber, we zo'n groot é<.d,ntal tezoekers gehad. Nog nocit eerder hebb~?r. we onze lnbbies z,o mooi naar voren k:unnen brel:gen. i'Je flogel! echt bb j en tro-:;s zijn lOet ons dorpscentrum. rroch kr'egen we in :-:et l:Jegin ee:t k1e i!:'re tele'ul'Etelling "ce verherken. \n;at heet kleine t'2leurstelling. Een grote telel..rstelling was hei· voor mij. Al1r:e Hoekstra (een mee,;,;er in het oplossen va,l tec~',nisc~le probIerne'!) lag "plat", eerder dan lr/elke am1,tenaar ool<. Echter niet u.H }:rotest, ma.ar vè:'.nwege een pijnlijke hernia. :De hulp van Anne rnoest ik dus node missen. Als de nood het hoogst s, is de reddi~g nabij. Van vele kanten werd hulp aangeboden, waarvG'.;, ik natu'urlijk danl
6
Een mooie overzichtsfoto van de in "De Twirre" gehouden hobby tentoonstelling. foto:Ronald Hoekstra Het waren er in werkelijkheid 4644 stuks. (4 x geteld! ! ! !). Mevr.Aukes uit Mantgum raadde 4646 stuks. Jourica mocht J 25,- en mevr.Aukes J '1),- in ontvangst nerren. Al met al is de gehele tentoonstelling uitstekend ge laagd en ook het afbreken en or.truimen van d.e 2&0.1 ging lekker vlot,ondanks het reit dat ook dit nog een hele klus was. Enkele mensen wil ik toch nog even bedanken. Eerst de pas benoemde beheerdster Wiep d.e Ruiter met haar man Hans. Hans heeft ons alle medewerking verleend biJ het inrichten en schoonmaken van de zaal. Een prettige vent om mee samen te werken en samen met Wiep had hij de zaakjes uitstekend voorelkaar en ik vind dat dat ook wel eenS gezegd mag worden.
Met
TRANSPORT en OPSLAG-ACTIVITEITEN bent U op de goede weg!
Ayttaweg 73
9008 SJ Roordahuizum
Telefoon 05660-1422/1682
Voor BETERE HAARMODE en COSMETICA TOT IN
DE PUNTJES
VERZORGD!
KAPSA~
Buorren 17
WIJTGAARD Tel. 05105 - 1730
GEREEDSCHAPPEN IJZERWAREN voor vakman en amateur * Tuinartikelen * Huisvlijt- en * Deurkrukken doe - het - zelf artikelen * SI('·"''' * Gaas * Elektr. gereedschap
IJZERHANDEL
" DE LEP"
KL.ENGELMOER SCHRANS 101
TEL.: 058-124685
LEEUWARDEN
SCHRANS Tel. 058 • 125853
OP
NO. 17
OP
NO. 19
lEGO - JUMBOSPEllEN
BRABANT IA
PlAYMOBll -
SOlA
TRIX
FISCHER TECHNU<
T1GER
FlEISCHMANN
lEERDAM
BARBY -
B.K.
MINISTECK
"AIRFIX" bouwpakketten
TOMADO MOULINEX
I
7 Dan nog Sibbele v.d.fIleer, waar we de spaanpläten vdnddan halen, die over de tafeJs geplaCttst worden. l'it jaar waren het 42 stuks. Sibbe Ie zegt alt i jd: "Je haalt maar op wat je nodig bent". Wanneer ik dan na afloop vra .g wat de kosten zijn ü: het,ntwoord altijd: "Er zijn geen !ç:osten". Waar kom je di'\. tegenwoordig nog tegelI. Sibbe] e, ;'logmc..als bedankt en reken er ma",r op dD.t ik over twee jaar weer bij dou op de stoep sta. Verder hartelijk dank aan alle deelnemers. Het was weer beregezellig en hopelijk tot over b,ee jaar. We zullen het samen weer moeten maken. Gosse
lof: J3I'l'INKE DTJRK HEl'J.0RIK BYLSlVJA. Durk fan Jll18S, sa wie 't froeger. Berne er. opg.coeiè yn Hytgaertl en d8r hat er altJd in [,'Tutte bining mei haw.'.• Wy >listen ii, ;.~ li'1i.8 mel syn sceI,ens l".et sa 't hearde te HÊzen, m;"r d~~t it sa hm'd gangen is t:'nne vJ:/ kjel fêdl ~:urden. Ek sjoEOn é-;'y'n leeft iid ldie syn plak by frou en bern net li'1ei te tinken. I!1 grut skoft fan syn li tben hat er yn dizze mienskip trocJ1broc;:t. Nei 'i trauen binne se nei de sted tein om l~tter hjir wel' in jierrr,ó\nnich te ',venjen om de winkel fan Jules en Hegine trocll te setter. Yn dy tiid hat Durk him sjen lit-!;en as in warbel' mar; en hy soe net in soan fan SY.'l heit vJêze as 't sjongen him net nei oan 't hert lei. Syn winsk wie dan ek dat syn lêste plak wêze sil ticht by harren dy't hilT. foar €;ongen en sa Dei wiene; heit en mem, pake en beppe op 't hr:f te Wytgaerd.
J. Roorda.
8 OFSKIE - BEGJIN • De tiid fan 't jier is wel' kommen, Dat de natOr lie~ fäle blêd en blommen; Dagen wurde koart en grou lJei èe simmer wurclt alles sa huslik nou. Dan gean us tinzen tobek, hoe't alles wie, Hoe 't forroen, nei 't men der foar stie. En op de ein f _.n dizze jierlikse rit, Is der hjir en dêr nochal hwat liij By dit ofskie bliuw W/ der afkes b,Y ste,m, r~ar de ti id dl' ü:.wt om f iE:rder t 0 geaJl. Dan ejoch wy 't b1iide, dat ler hy1tiid wel' is, ldy ':1nderfine 't, 't is der teide, dat 's wiz. Dat jOll'lt foar in l-.ij begjin hope en moedj Dêr IS nE:~at tsji! opwoeksen, gjin inke1e noed. As't nou hiel ticht by i:::, ol' fan fierrer, 't Bewiis is dêr ul f:okke lL~.nge Jierrer. As de iene de oare :ynt e~ SjOC,lt, De,nkomt der 081'::3.1 't eciite ljocht. Al sil't dan ek slim en sjuster lykje, As wy mar stipe er: tre3st b,Y elko3.r sykje, En as aansens de k::'okke', in lij 1,egjin yn liede Sil 't goede n,oedfoar de t2koi;îSt bi.ede !
us
J.H.
-9
Meindert en Alie Rinsma-Bijlsma van Rinsma's Slagerij Nieuwstad 19 Leeuwarden
De gearstallers fan It Havenpypke winskje alle lêzers ek foar takomme jier in
alle vrienden en bekenden
protte nocht
een gelukkig nieuwjaar
oan us doarpsblêd.
1984
Riek Scheltinga-Hoekstra
Een gezegend
Bellamyflat 45 Roosendaal.
onze wens, voor ieder mens.
Aan allen die dit lezen,
Familie Klaas en Dora van
ja waarachtig,
Tuinen
wens ik een gelukkig
kinderen.
~
is
Huitema en
kerstfeest en een gezegend Wij wensen familie,vrienden en tekenden prettige In lokkich nijjier wurdt oan alle famylje, freonen en kunde tawinske troch Wybe en Willy,
Kla~s
en
Marijke Lageveen-Schuurman ut Grou.
kerstdagen en een heel gelukkig ~
1984
- Marjan
en kinderen.
toe. Jorna
~
10
"LYTS MAR KRIGEL". Sa as jimme sa njonkenlytsen allegearre wol 'oJitte, komt L.M.K. dit winterskoft mei "De Gouden Swipe" foar it fuotljoeht. Dit stik, skreaun troeh Abe Brouwer, hat ûs in soad wurk besoarge. Wy binne ~er al in Jier mei dwaande en noch altyd binne wy der tige drok me • Om die re~en spylje wy dit jier letter as jimme f~n ûs
;:n~t;~:~~~gsjûnen binne:
17 februari foar ft jongfolk • 18 februari foar 1rouden. 14 fe bruari hawwe w ûs saneamde "try-out" •
~, . .r.
D~r
fer'oJaelltsje wy in protte minsken dy't in ûtnoeging fan ûs h§n hawwe, lyk as personielsferienings, §lfereintehuzen, feestkommisjes ensfh. Dizze jûn is ek ornearre f oar ûs aldere n en foar e lts dy't de oare jûnen perfoast net kin, en doens graaeh de Gouden Swipe sjen wol. Faaks binne der ek noch minsken bûten VJytgaard, dy' t komme wolIe, bijgelyks lêzers L.'. 't Havenpypke. Jimme binne t ige wolkom ! Om' t wy dizze jÛDe' nochal ,vat minsken ferwaehtsje freegje wy dizze ke2r f.· Jimme allegearre meiwurking yn it hjirnei folgjende: L.M.K. hat dit jicr de k~arten yn 'e foarferkeap. Jim kinne se helje foar j 10,- p.p. by M.Tekstr~ Buorren 17 Tilf: 05105-1730. Donateurs krije se nei it toanen fan h rren donaasjekaart ek op itselde adres. Fuort ne it ûtkommen fan dit Havenpypke begjinne wy mei de ferkeap! Sa as jimme h~\st al fi.. n ûs vJentbinne dogge loI;;r Her in oanf:l1 op jimme kasten en souders . \I hat noc! in trune hoed mei slappe rane, brune manljuskuon mei rû..r1e noas en ek fa(' petten hawwe lt.1J noc': tige j erlet. Wa.! L.M.K. Hinsket jimme in no like toanieljÛD, ell wy rekkenJe op in folIe bak. de skrimJSter: M.Tekstra.
11 --------.
,
•• • • • • • • • • • (- -• • • • • • • • • • • • • • . • • • • • • , " I • • • • • • • • • • • '" • • I • • • .. • • • . • • • • " •" • I- • • • • .. • • • • • . • .
•
,.
•
•. • •
•
•
•
• •
•
Ol
~
-
ti
Ek yn' t nij. jier Is L.M.K. foar ji
ti
yn·~ ~pLer
Wy fer.oargje in noflike jûn Jimma fiele jim mei ûs !erbûn I Dat dizze bin sterk w~,~ mei Oan kinn.
w~
~och
in tal Jierren mei
Alle L.M.K .leden winskj! '~ \ In gesellich uteinde en in goed begjin.
I
12
lokkiÇle krystdagen (In
in goed bigjin fan it nije jier
Piet en Geeske Jorna winskje alle freonen en bekinden in goede kryst en in lokkich nijjier ta.
Allen een zalig nieuwjaar toegewenst van Theo en Djoke Terwischa van ScheltingaHoekstra en kinderen.
De fam.Hofstra wenst u een goed lopend komend jaar, want weg moeten al die dikke, vette lijven.
RoeI en Rike JaspersHiemstra wenfen iedereen een zalig en gelukkig nieuw jaar toe.
Lopen doen we niet een paar keer; beweging moet blijven. Het is goed voor allen: zowel voor hem als
Thijs en Alina Jaspers de Dobbe 21 te Balk vJensen familieleden, vrienden en bekenden prettige kerstdagen en een gelukkig nieuwjaar.
voor haar. Thijs,Gretha en Anneke Hofst ra. Wij wenfen familie , vrienden en bekenden een ezegend kerstfeest en
Appie en Marijke ZwerverSchuurman,Kleine Buren 11 te Warga wensen alle familie, vrienden en bekenden een gelukkig 1984 toe.
voorspoedig 19
toe.
The~Bea
Rotteveel-
Hoekstra en
k~
uit Oostrum. "n
d
°4_ • h" '.
TRANSPORTBEDRIJF
JA'N DE RUITER WIJTGAARD, Pundyk 7 tel 05105 - 1440
gespecialiseerd in het egaliseren van wegen en erven.
GRIND. MIJNSTEEN GEBROKEN. STEEN HYDROSLAKKEN
zand - betontegels - woudgrond Voor aankoop van:
- Radio en T.V. - Wasmachines en andere Elektrische Huishoudelijke Artikelen
naar de man die het zelf ook repareren kan.
R e p
a r
\«\ij YPJvlA
a t i e s
à
c 0
n
BUORREN 25 9089 BH Wijtgaard
t a n
t
voetverzorging BUORREN 32 Tel.: 1518 o wij behandelen likdoorns,ingegroeide nagels en andere voeteuvels o voor vermoeide voeten hebben wij steunzolen of een aangepast voetbed o elastieken kousen leveren wij via de ziekenfondsen
vloerbedekking Hoe had u het gehad willen hebben? WOL, KATOEN, NYLON of VINYL Vraag vrijblijvend advies.
w.
J,ORNA
Ook voor: Matrassen, Dekens en Donsdekbedden. Gordijnen, vitrages, tafelkleden.
Haedstrjitte 49 , Roordahuizum, Tel: 05660 - 1826
13
~ ttil «: lIDttiiIm!
99IIJ)[
NllIRJF(JE99
wwiijtt!éa\êa\1f
Voor het huren van zaal akkommodatie in het dorpscentrum "De Twirre"kunt u terecht bij de beheerster, mevr.W.de Ruiter-Talsma, Buorren 42, telefoon 1797.
Het bestuur van de Stichting Dorp scent rwn "De Twirre" Wijtgaard wenst allen in het licht van de akt i v i te i t en voor ons dorpscentrum een heel ._~
sportief '1984 toe.
14
Eltsenien goede krystdagen winske en ln soun 1984 fan Kobi en Julius van der Haring en bern Saa!9~, Hans en Foekje Zwar! winskje alle Wytgaerdsters en aId Wytgaerdsters folIe 10k en seine yn 1984 ta.
Aan alle familie,
vrienden en kennissen wensen wij een heel gelukkig
Wy winskje eltsenien in lokkich nijjier ta.
en voorspoedig
1984. Anne en Mea en bern
Assueris en Clasien Hoekstra-Bootsma en bern Wij wensen alle vrienden Wy winskje alle kunde, freonen en lêzers fan "lt Havenpypke" in
SÛll
en bekenden een gelukkig nieuwjaar toe. Fam.Galarna-Hooge terp
en lokkioh 1984. RudiL Sietse en Arnold
Al it alde is foarbij,
Hoekstra .
alles begjint wer op'e nij. Wij winskje jimme dêrom
Teake en Hannie
Jaspers-
van Veen en bern winskje femylje en goedkunde in lokkich nijjler ta.
ta, in goed en lokkioh nijJier, sjooh sa. Gosse en Tini Hoekstra
15
DE ZAKENVERENIGING WIJTGAARD wenst u een
VOORSPOEDIG NIEUWJAAR
Steeds tot uw dienst! Uw dorpsgenoten van de ZAKENVEREN I GI NG
Andringa
Transportbedrijf
tel. 1394
Boonstra
Super Dorps Markt
tel. 1707
Brinksma
Garage en Taxibedrijf
tel. 1307
Kingma
Bouwbedrijf
tel. 1366
v.d. Meer
Bouwbedrijf
tel. 2070
Monique
Kapsalon
tel. 1710
Schaafsma
Voetverzorging
tel. 1518
Ypma
Electr. InstalI. bedrijf
tel. 1608
16
lokkige krystdagen
Jappie en Janny SchuurmanMiedema en bern winskje
en
alle freonen en bekinden
In goed bigjin tan it nije jier
in soun en lokkich nijjier ta.
Familie Tj.Hemstra uit
')~1~_· JI'..
~~
Baijum wenst familie,
Fam.Theo Westendorp-
vrienden en bekenden een
Haringsma ut Beers
voorspoedig nieuwjaar.
winsket eltsenien echt
::..
gesellige krystdagen en T.A.Wielinga-Brinksma,
lokkich nijjier ta.
L.J.Timmerstraat 11 te Bolsward:
Hans en Wiep de Ruiter-
prettige kerstdagen en Gelukkig Nieuwjaar.
Talsma winskje eltsenien in soun en lokkich nijjier.
Aan alle familie,vrienden en bekenden wens ik
Ida en Liesbeth Kempe
gezellige kerstdagen en
wensen alle vrienden en
een gelukkig en voor-
dorpsgenoten een goed
spoedig nieuwjaar toe.
en gelukkig nieuwjaar toe.
Monie Roorda-Jorna Meekeshof
5 Wijtgaard
H.Tekstra en G.Tekst ra Slagmolder- Australië
wensen alle Wijtgaardsters een zalig nieuwjaar
17
-._-----~-------~
HET BESTUUR VAN
Vereniging Dorpsbelang WIltgaard WENST U ALLEN
.Y)dk?l3 bfl;/dup~
''''OP-o/I~?' /Vb/~
18
M E TI EDE L I N G Na een vlieger.svlugge reis 'lan 14 uur ü; Ijn/~e 2()on Agf: op 11 oktober j.l. weer ~aar het verre Bra~iliij vertrokken. M0ar bij a~nkomst wachtte he~ een strenge kontrole; drie grote hutkoffers moesten onderzocht worden. Maar ge~n nood, ze waren gevuld met gebruikte kleren en melkpoeder, allemaal voor de krotbewoners van het arme Rio de Janeiro. Daar werkt hi j voor een tj. jd van drie jaar. Ja, allemaal goede gaven van familie en kennissen en daarvoor en voor het geld wat hij op de bankrekening voor zijn project heeft meegekregen zegt hij h.j deze heel hartelijk dçmk. Zijn Rabobank nummer "is bekend te Wijtgê.ard, ten na.lle van A.J.D.van Balen te rtio de Janeiro. Op 1 r.ovember j.l. ontvingen wc dé eerste brief waar goed nieu~s in stand. Tussen al ~ijn post zat een mcoie verrafsir.g. Hij heeft n.l. een boek geschreve'l, een wetcnschap~e lijk boek met als ti tel: Disciplina e Controle Da Sociec.ade. Wie het weet die zegt het maar. Hij was daarmee de ee~ste Hollmlder die een boek in het Portugees, de Braziliaanse taal heeft geschre-Jen. De verrssing kwam van de 'ü tgevièr, want er waren al reeds 1000 boeken verkocht, een mooi begin. Hij denkt rlog wel aan 7,i j!l vakaf;tie, de eerste dagen regende het daar met takken vol ,maar de 7.omer staat voer de deur. Bij dez.e zegt hij allen hartelijk déink voor alles en een tot ziens uit Rio de Janeiro. fam .va.n Balen Hegedyk 15 Op 4 Januari a.s. gaan de klassen 3 tot en met 6 van de Teake Jan Roordaskoalle met een speciaal verzorgde tréinreis naar Slagharen om aanwtozig te zijn bij de rechtstreekse uitzending van STUIF ES IN. De school is door een speciale jury uitgeloot vanwege een fraai gemaakt en inge tuurd Fries Qleboerd. Er mogen 6 begeleiders mee. De uitzending van de Avro begint om half vijf. Vertrek vanuit Leeuwarden ongeveer 1 uur. Een welgemeend proficiöt is hier zeker op zijn plaats!! En veel plezier toegewenst I
-
VEEFOKBEDRIJF
G.fOPMA EN Zn Tel. 1 575
Fopma's Reed 1 ..... als het om béter fok- en gebruiksvee gaat weet U de weg wel te vinden
.
FOPMA'S VEE STELT U TEVREE . -
•
EPPIE Voor
al
uw
* SCHILDERWERK
*
BEHANG
* GLAS * REKLAME (vrachtauto's e.d.) VOOR VRIJBLIJVEND ADVIES: E. Veenstra
Huylckensteinstrjitte 14 Oosterlittens Telefoon 05173· 2077
-,
WIRDUMER AUTORIJSCHOOL * * *
VoUedige rijopleiding Theorielessen voor iedereen Herscholingscursus in neutrale auto's
*
Verlenging van uw rijbewijzen Uw adres voor inlichtingen is: Sj. v.d. Woude Jacob Algerasingel 53
9088 A V Wirdum Tel.: 05105 - 1944
't Is niet duur stap bij V.D. WOUOE achter het
s~~J
meer kwaliteit voor minder geld.
* trekkers met of zonder veiligheidscabine. * variërend van 40 t/m 120 pk. * vrijblijvend alle inlichtingen.
W.U. Hoekstra v. Aylvaleane 19
Hijlaard
Tel: 05106-216
19
~.JTeAARD
JEUCOCLUB -
wenst alle leden, dorpsgenoten en andere cliëntele gezellige kerstdagen en een gel u.kk:ig en voorspoedig 1984 Jullie knallen het oude jaar uit en wij starten om half 1 met z'n allen met het ~elb~k~n~e~ ~~c!a~ula~r~,~n~v~r!r~ffe~
J.C.W. NIEUWJAARSBAL
ln "De Twirre"
De muziek wordt verzorgd door de eigen J.C.W.discotheek,met de u welbekende d.j.'s.
We hopen dat naast de Jeugd ook veel ouderen van deze gelegenheid gebruik maken om flink met elkaar te "Fûskjen" . • . . . •• en zo •.••.• !!! Tot ziers dus op 1 januari 1984 in "De Twirre" Het bestuur; 1"1 at ze Lijsbet Auke
----------
Paul Cathy Wytske Riny
---
20
,c::,
llJJ§CClUIB3
IJS En lr·IEDER DIENEIfDE. In de november m~.and beginnen de ijsclubbesturen actief te worden. Wel niet in het uitschri,iven van h'-'.rdrijderijen, ma3r wel in het houden v~n de ja~rvergadering. D2t is hier sedert 1873 zo gegaan, volgens de informatie gids is de ijsclub "Pier Thomas" 110 jaar jong,zegt men tegenwoordig. Wel z'J. de opkomst op de verga'eringen (de ijsclub telt nog zo'n 150 leden), in die la, ge reeks van jaren wel groter zijn gevIleest • Er zijn tegen"Joordig Vrijdagsavonds meerdere activlteiten. Maar, zo zei voorzitter Yde SaJ:tema, laat ons er uit conclLJ.deren dat wij het nog vrij goed doen! Het opschrift hier boven sl~at op het al of niet door ga.... n v:_n een wedstrijd. Wat het weer betreft ,dat zullen we 8.an de natuur moeten overlaten,vl1e kunnen er hoogstens een weerpraatje over houden. MJ.~r als koning Thialf om de hoek komt ki jken, komen er e lkele problemen op dagen w~t het ijsbetreft en daar is op de vergarering v~n 25 nov. wat over ge~iscusieerQ. Het blijkt dat ,'e jeugd heti's zo gdU1tJ mogeliJk wll uit proberen hoe sterk of het wel ,is. Het begin is mee tal zo dat materiaal als hout tenen en zoden worden gebruikt om de ~ikte te testen. Meest~l z~kt het er h.lf door hee en c\ls de vo.rst d::J.I1 doorzet worren het gev :..rliJk obstakels. Groteren roen het weer ~èers, brommers en crossfietse!1 funger,.'fl dan' 1 ijsbreker.~· t zdl zeker een spannend verm~",ak zijn, vooral om het er ook no droog af te 'ürengen, maar voor de a,.J.1 is het fu.'1est Is de winter aanhoudt. Ook bi j sneeuwvi::ü kan het lopen en fietsen rare sporen achter lat n. Uit deze opsomming moet ieder de conclusie trekl<:en: blijf af V.L de ij ba&.n
--
21 t ot het bestuur het groene lic~"t geeft. We kunnen niet verwac: ,ten dat zi j als agenten optreden tegen degene die het rode lic]lt negeren. Hier ligt een taak van ouders, scholen, jeugdclubs enz. om de kinderen hler op te wijzen, het is tenslotte een klein stukje gemeensc:,.o.ps zin. Je'.:gd, groot en kle'n wacht dus tot het hek op~n gaat en naé),r we hopen, kun je dan genieten vun een i jsvermaak op een prac'ltige ijsbaan. J .Roorèla.
DEN K I N G Eet jaar 19G3 loopt tf~~ einde en \\'e tegiDnen na een rumoeCVE R
rige tijd val: stak8n en v'.li lni3tulten op de 8~raten en pleinen hoop ik weer met een wa~ rustiger 1984. Eerst nog hoop ik, krijgen we de dagen van Kerstmis en Nieuw Jaar. Nederland stond steeds voor op de lijst van r!1~3tige laDder•• We l:.aiden een kenris die op de grote zeevaart meevoer en zo nu en délCl een week of vier thuis "Jas. Blij dat hij weer in Nederlani \vas en nergens zo goed als hier, rustig en schoon. Maar jat mag zo heien teg8nwcordig. We hetben het hier als we tiaa.r de arr.,e larden zien, nog zo heel goed. "Wie tevreder is met vJiÜ hij heeft, is de rijkste d.~.e er leeft". En nu Wens ik al mI Jn vrienden, ken.rüs~;en, fCJ.milie enz. een heel goed en geJukkig 1984 t')e. Ook ffiijn verre neef in 8anada het beste toegewenst. J.Vliegendehond-Bijlsma
22
VERSLAG VAF DE VERGADERH)(, met het bestuur va.n de vereniging Dorpf,be ló.ng Wi jtgaard op 16 november 1983 om 1930 uur in café lfoekstra te W:ijtgaard. Aanwezig: de heer Hellinga (voorzitter), de dames De Eoer, Smi t en Veenstra en de heren j),,;mhuis, Hui tema, er, v",n der Me(~r; Namens de gemeente: dd Burgeme ter, Wethouder Geerts, de raadEleden Visscher-Bouwer ell Visser en de heer Bennen. Afwezig met kennisgeving: Wethouder BeerB. 1. Opening en
vQrwe~koming
hlll'&,,:meester.
De voorzitter t.eet de ae.nvI8zg,11 'elk<.'m, iJl tet bij~onder de bu!'gemeester, die viJ.ravolJd VOOY' lwt eerst officieel op bezoek is bij f.et bestuur. Hij herinnert a __.!1 de profielsctets die i~dertijd ia 0 gesteld voor een nieuwe burgemee:::.ter' 81e vervJéJ.cht d~ t er, Ë,'e let <.'p dj.ens be,--;tuurlijke achtergronden, alle eder. is om te verwac'lter~ d:::.t een goed contact met de dor en kan worden opgebo~wd. Hij merkt verrter op, dat \J>/ijt gaard zich kenmel'kt als een dorp met relatief veel jonge mellsel~ en ook veel jonge ondernemers. Voor deze Jongerer, is er ec:.ter het probleem, dat zij geen geschikte woningen in het èorp kunnen vinder,. 2. Verslag
Vd!l
de vergadel'ilJg "'in .3 febr'u' ri 19133.
Dit verslag .-..rordt onge.-vij?,igd va tgesteld. Er si. jn geen op- of aanmerkingen naar a;Jnle ding Vèln liet verslag.
23
3.
G'~meentelijk
beleid te.'l aanzien v:n:
e.::~n
rondweg om
Wijtgaard. De voorzitter zegt de lierwac"ting te hebben, dat het gemot oriseerd verkeer in de toekomst niet zal ~,ffiemen. Hi J plei t voor een zo spoedig moge li jk d.00rtrekken Véi.n de S î 1 v,naf de Sneekerhoek naar Rijksi'Jeg 32 • .Le l:.e~'r Geerts wi Jst er O~), dat Burgem'2ester en Wethouders zich op 12 noven,ber 1:;22 in ee:) brief aan Gedeputeerde Staten eveneens op d.i t standr"Lwt hebt,en gesteld. Het betrof hier de gemeentelijke reactie op het ontwerrProvinciaal Verkeers- er Vervoerspla;;. In die brief werd verder' beZirJCléU' e;em..:.akt tegc)r, het provi.nciale \/I.;or:l8men om eet'! wegomlegging ten Wes'~e:1 'IJl Wijtgaard te reali2eren, omdat da,.:rdoor: de private en rust ige "acllterkaiit" van het dorp vvor'dt blootgelegd en verstoord door deze rondweg; het tracé veen de oude miJde lzeedi jk op abrupte wi Jze wordt onderbroken; tet binnendringen i:'1 het open middelzeegebied ook van·,l.i t het Streekplan als eer~ ongelvenste o:'ltwikkeling moet wor:'len besc:~omJd. Van de zijde Vd.l' de provincie zijn inmiddels .'laar a:'Ylleidil:g '19.'::' de ontv;J. ..gen re- cti ,een .:lé.ntal wijzigingsvoorstelI 'n geformuleerd. Voorzover ':,etrel--J
4. Voorbereiding nieu-v bes-:emr.ling'pl' van de zijde van Dorp belang.
I.
en inspraak hierbiJ
24 De voorzitter deelt mee, dat het bestuur graag n.u reeds overleg ,-Jil over de toekomstige uitbreiding van WijtgaCird, omdat de voorbereiding van een nieml bestemr:'ino,'splan op z'n minst drie jaar in beslag neemt. Het bestuur heeft ook reeds overleg gevoerd met de woningsti chtin:~ St. Joseph, die wèl bereid bleek woningen "ve bouwen mits aan de hand V'..rl een duidelijke bevolkingsprognose. Inmiddels heeft het Centraal Orgaan Leeuwarden een dergelijke prognose opgesteld. Deze gaat er van uië, dat bij stabilisatie van het bevolkingsaantal van Wijtga2rd (dat thans ongeveer 600 inv..oners is) in de periode tot 1985 ongeveer 20 woni~gen zullen moeten worden gebouwd. Daarbij is rekenine; gehoude:1 met het onttrekken van een vi jftal woningen aan de "':on~n.gvoorraad. Indien 8vereenkomstig r'e gemeentelijke dorpennota uit 1975 een ze:<ere groei toven de natuurlijke aanwas wordt geaccepteerd, dan zi jn nog eens 10 á 20 extra ',!oningen nodig. Deze groe'i is gewenst om een aantal voorzier:ingen in stand te kunnen houder... Ook de leeft i Jdsopbouw van de dorpstewoners pleit in die ric-hting. 'De heer Geerst deelt mee, dat de D.S.O. momeDteel bezig is de prognose op z'n realiteits,'Jaarde te onderzoeken en tevens na ti::) gaan of het ge,venste aantal ,voningen past ;;innen de uitgangspunten van het Streekpl<:n, de dorpennota e!'l het totale bouwbeleid van de gemeente. Naar verwac"ting kan deze rapportage begin volgend ja~r 1-1orden afgerond, waarna dit PUlJt in de commis~:>ie voor de Ruimtelijke Ordeni!'lg' behandeld z;-ll '-lorden. In de betreffende commissievergadering z 1 gelegenheid 1-1orden gegeven het stand punt 'h.n het bestuur nader -:. oe te lichten. De heer Geerts wij t er verder nog op, dat ten aanzien van het gemeentelijk bouwbeleid prioriteit wordt gege"/en aan Cammingh:...bur n en de stadvernieu1rJingsgebieden. Het contingerlt 'Jo"ing'tlet'~!oningen zal de konel"de tijd gering ziJn. De Raad zal uiteir:delijk de prioriteiten moeter vaststellen • .oe heer Huitema rekent er Hel op, dat d& Raad niet voorbij z?l Hillen gaan, aan de verwac~,te reële cevolkingsiSY'oei in Wijtgaard van 1,5%.
25 het bom"en in Camminghaburen moet zijn inziens niet beteke"e , rat de dorpen op slot worden gezet. De v::)Qrzi tter voegt hieraan toe, dat de bevolkingsgroei van è.e dorpen behorende t ot re gemeen te Leemvarden in de afgelopen jaren voornamelijk beperkt is gebleven tot Goutum. De heer Geerts al'1twoürdt, (lat er è'lat r'i t betreft sprake is geweest V3l'1 een bewuste keuze. Uit verzet tegen de sulm.rbanisatie is ook in ('e eiS,"D gemeente gekozen voor geconcentreerde bouw. Evenals in het verleden geldt ook nU, dat het gemeentelijk bouwbeleid dient~e sporen met de ',ü tgangspunter. van de pro\Tlncie.
5. Prioritei.t van wegel! in de rL'.ilverk",veling "De Oude j'o~se"
en binnen vhjtgadrd.
De voorzitter merkt op, dat er geruchten zijn als zou de gerrreente geen financiële rnede."erking willen verlenen aan het pl:"'l1 Vdl ui tvoering vÓ.n "lege J ln de ruilverl
,6. Plannen voor kabeltelevisie in Wijtgaard. De v.·orzit-;;er berilmert er aan, dat de StlcJ-,tin~.· l~abelte levisie Leeuwarden t\-lee á drie jaar geleden met een plan is gekomen veor kabeltele'Jisie in Wijtgaar
26 Voo~al
het legge~ vaD e_n hoofdkabel is een bijzonder dare zaak. Er zijn momentee] dun ook geen concrete pla.cUlen voor aanleg VeLD kabel televisis. Dl t komt misscüien B:,;ders te ligg~n, indien zO'J. blijkel_ dat eer:. of ander nutsbedrijf' overgaat tot kaoelverni r0uv r ing. Door de dan mogelijkE combinatie van werkz'amheden, zou een andere situ3.tie ontst& ..' 1. O'Jk' dan geldt evemJel, ci3.t eAn Y'edelijk percentage inwoners het pl' n moet steunen. De voorzitter ver"'1acht, met name teg2n de acl:tergrond vc,n de economische rece,;sie, dat indi'Ei_n het perce::tage toch 8eflo zou blijven, het rl~n niet uitvoerbaar zal blijken te zijn.
7. Sluiting. De burgemeesteT l~edankt voo~ de vriendelijke welkomsil;worder; en hoopt op korte termijn nog eens kennls te maken met andere aspecten van het dorpsge:'el1.ren. Hij is onder de indruk gekomen va:l de gewe ldige voor~'.iening waarover het dorp beschikt in de vorm van het dcrpshuis en v~n het ve2 lklem'ige verenigi:cgslev8n. Tenslotte zegt hij iat het ~orp er trots op mag zijn, dat zich geen vergrij~ingsversc.ijnselen 'loordoen 8:) di:t hier' zo'n hoog percentage Jonge men'2e.n wount. De voor?,itter biedt de aamJezigell nog è.e jongste uitgave van it Havenpyp~e met een informatiegids aan. De volgende vergac1ering zal iNorden 5"eho der.. op 9 mei 1984 om 1930 U1r2 in café Hoekstra . Hierna sluit rle voorzitter de bijeenkomst. De spc:retaris.
o
minske,hoc wif is dyn 'Gestean. Soun en krêft ig meistû skine! Mar as 'n blom, sa silstû fordwine. Ja, as In 'Glêd, sa silstû fc.rgean!
Ingcz. door SJoerd van Balen
OOK DE HEREN KOPEN HUN KLEDING BIJ DE VAKMAN !!
BRENGT U NAAST DE STEEDS GEROEMDE KOLLEKTIE MODE-ARTIKELEN, HOEDEN EN PETTEN, OOK EEN APARTE SORTERING in : AUTO COATS- WINTERJASSENREGENJASSEN- KOLBERTS- OOK TRICOT-KOLBERTS- HERENCOSTUUMS in WOL, TERLENKA, BLEU DENIM.
• pantalons terlenka stretch helanca manchester • spijkerbroeken jongens en heren • overhemden • pull-polo's • truien met kol • schippers-truien
*
*
• suède en leren jasjes • kunstleren jasjes • anorac jassen jongens en heren • kamerjassen • pyama's • tino's lange en korte mouw • ondergoed kort en lang • overalls bI. wit. gr. br. * blauwe werkbroek en kiel
zware wollen "AaBe" jopper
pracht sortering Noorse truien en vesten SCHRANS ZEGELS, GRA T/S BU ALLES
Kent U reeds de onvolprezen SOKKEN? voor heren en jongens merk "STAP" 20 x STERKER! ! ! TOT SCHOENMAAT 47 Dwl wol, geitehaar, badstof
Ons vakkundig advies als coupeurs en kleennakers staat U steeds gratis ten dienste. , Ook uw repara ties verzorgen wij !!
SUPER DORPSMAR,KT G reate Buorren 9 Wirdum tel. 1396 (Annex POSTKANTOOR)
U WEET HET TOCH? Kopen in onze super dorpsmarkt betekent:
Meekeshof 1 Wytgaard tel. 1707 (Annex DROGISTERIJ)
SUPE R: Kwaliteitsgoederen voor een scherpe prijs.
S-I_ BOONSTRA Ook voor
v-
DORPS: onderons - gemoedelijk-vriendelijk MARKT: Daar is van alles te koop waar maar vraag naar is voor Uw dagelijkse Ievensbeh oeften.
VERSE PRODUKTEN en
G -GOEDKOPER Tevens het adres waar U een staalboek kunt halen voor een rol behang naar Uw keuze van Goudsmit-Hof snelle service's
VERF EN LAK
HANS DE RUITER BRENGT DE
WINKEL
BIJ U THUI,S
27
IEOJNJD) VAJN IPllATTIElAJNJD)§ V~OUWIEJN liJN f~nIE§lAJNJD)
PROGRAMNt. 1984 dinsdag 17 januari Jaarvergadering. Na de pauze: Markt ten batE van Brazilië. maandag 13 februari mevr.v.d.Water vertelt over Energieproblematiek. Dit alles toegelicht met dia's. donderdag 22 maart Gezamenlijke avond met Kath. en Chr.Pl.vrouwen. "Variatie in voeding met de nieuwe maaltijdschijf" • Een gezellige avond met dia's, kwis en leuke prijsjes. donderdag 12 april Eéndagsbestuur, D.Helleffiastrjitte en Th.Beekhuisstrjitte. Koffiemorgen op woensdag 29 fec.ruari bij Tuinstra. Mevr.A.ten Hoeve-de Vries leert ons de nieuwste soorten groenten en fruit gebruiken. het bestuur, presidente:Uilkje Koldijk sekr.e :Tiny Hartmann penningm.e:Aaltje Santema vice pres.:Gerkje Wiersma 2e.sekr. :Saakje de Boer Ga eens heen óók alleen •••.• Kom uit de sleur. Sluit de deur achter je en ga! Velen doen je na.
28
ON~~RECHTE
TERECHTWIJZING
---------------
De opmerking aan het adres van de T~orkefreGter in het vorige Havenpypke, betreffende een op de kop staande afbeelding van de Frleee vlag, vind ik onsportief. Nog afgezier: van dEl mogelijkheid dat de fo~t bij de dr~k:ker is gemaakt moet men zich:6elf wel erg tlbrand.schocn tl voelen orr. over zoiets te 2iruikelen. Wie het Havenpypke er echter goed op naleest komt nogal eens een stijl- of taalfout tegen. Dat hindert allemaal niks, mö'ar dan moet men niet ga.an muggeziften wanneer men een t~urtblad doorbladert. Maar het zal de redakte~r wel net zo zijn vergaan als mlj wel overkomt: ik zie wel de splinter ln andermans ocg, maar niet de balk in het mijne. As.Hoekstra Commer.taar van de redaktie Op de redaktievergaderingen worden alle taal- en tikfouten er zoveel mogelijk ~itgehaald. stijlfouten wi~zen wij van de hand: die zi jn voor rekE>ning van de inzenders. De opmerking aan het adree van de Tuorkefretter is bedeeld als een spcrtief gr~pje. Mag dat oul al niet m~er? Eigenlijk hadden wij uit een andere hoek reakti€ verwacht. Mogen wij hier~it konkl~deren dat het toch opbouwend is geweest? Gel~kkig eindigt As.H. met het al o~de spreekwoord wat voor iedereen geldt en nog altiJd van toepassing is. RedakLie
29
Op 12 november j.l. werd voor het eerst een
klav~rjasavond
in "De Twirre" gehcuden. Misschien ltJaS dit ook wel de eerste keer in de geschiedenis van Wijtgaard, waar schutjassen al zc lang een eigen plaats inneemt. Er waren 32 deelne~ers, een flink aantal. Reuze fijn dat er ook zoveel jongeren aan~ezig waren. Jong en oud kan best samen en dat hebben we op de avond zelf ook gezien. Het was reuze gezellig. Er werd gespeeld volgens het Amsterdams systeem. Men moest vier keer een "boom" speJ.en van elk 12 spellen. Na iedere "boom" werden de punter., inklusief de roem opgeteld en doorgegeven aan de wedstrijdleiding. Pas aan het eind van de avond waren de prijswinnaars bekend. Onderstaand volgt een totaaloverzicht van punten en plaats.
5698 punter. Marie van der Werff en Annie Schaafsma 5354 Ida Kempe ên Henk Nota 5028 Titus Hettinga en Willie de Bruin 4861 Jan Ant.Jorna en Tjeerd Jongbloed 4748 Appie de Ruiter en Robtie Galama 4716 Bert de Ruiter en Jan Floris Jorna 4699 Joop Swart en Ymie Swart 4692 Jan ten Hoove en Sietse Hoekstra 45B9 Thijs Hofstra en Mea Hoekstra 4564 Siey Jorna en Dirk Vermeulen 4506 Hans Schaafsma en Theo van der Werff 4457 Teake van ~er Werf en Harmke van der Werf 4103 Frens de Ruiter en Bonno Duhoux
2
3
4 5 6
7 8
9
10 11
12
13 14 Auke Jongtloed en Giny Ydema
15 Age Jongbloed en Metsje Reinalda
16 Freddy Hemstra en Koos Hemstra
3983
3956 3724
30
TENNIS.
11 Tennis
In Jellwn i.s een waterdoorlatende "ALL HEAT:!-IER-TENNI3BAAN" in aanbo~w. Deze baan heeft het grote voordeel dat hij altijd bespeelbaar is; reeds binnen een kwartier n-< een regenbui. Vanaf 1 april 1984 kunt u nu vlak in ~e buurt de tennissport beoefenen. Deze sport biedt voor jong en oud een prim'3. mogelijkheir tut gezonde beweging en fijne ontspannlng:. De kontributie ~al voor senioren ca. J 80,- per seizoen bedragen en voor de junioren (t/m 17 jaar) ca. J 40,-. Hiervoor kunt u wekelijks op een vast tijdstip over de baan beschikken; daarnaast kunt u voor deze kontributie óók spelen als de baan niet verhuurd is. Wänt ook deze mogelijkheiè is äanwezig voor degene, die af en toe eens wil spelen. U kunt ook, voor beginners zeker a n te bevelen, les nemen. Als hiervoor voldotm(·e interesse bestaat zullen we hiervoor een gediplomeerde tennis18ro.ar é3.ant:rekkeü. De kost<2i1. per (gro"ps)les is aftlélnkelijk van het aantal personen. Hebt u interesse om bij ons te Komen spelen, la~t ons dat dan ,~et Jl. Wij kunne:l d' n onder meer de tr"iningsfaciliteiten in de komende winter regelen. Voor beginners zljn de eerste vier lessen rackets en ballen bescjikbJ~r!!!
Met vriendelijke groeten, TENNIS-AKKOMODATIE JELLUM j Kobi en Julius V"X'l der Haring nr. 49, 9026 BL Jellum
(05106-59 6)
31
GIEZCOlNIDJHIEITIDJ
(1)
De oproep van Benny Scnuurman om te gaan harlopen heeft succes gehad. Een aantal mensen heeft daardoor de stoute schoenen aangetrokken en loopt nu één of meerdere malen per week het lVIarwird om. Snelhe).d is voor deze gr02p niet beLmgrijkj het bewegen is hoofdzaak. Ook u kunt mee doen. Wij lopen in groepsverband op dinsdag-woensdag- en donderèagavond. Start om 8 uur op het pleintje bij kapsalon Monique. Moet u ook doen! Denkt u niet dat u het niet kunt. We lopen in aangepast tempo, zodat iedereen mee kan komen. Leeftijd en gewic:,-t is niet van belang. Denkt u maar een aan het Amerikaanse vrouwtje van 88 jaar die haar kilometers loopt of aan"onze eieeic" Douwe Kleefstra uit Leeuwarden die op 76 jarige leeftijd nog een prestatie kan neerzetten waar veel jonge b1apen jaloers op kunnen zijn. Zo was er half novem er ~en trimloop over 15 km in Appelscha. Parcours: in het bos, mul zand, heèlvelig en 1 flinke heuvel welke 10 keer beklommen moest worden. \~aar jonge mensen het lieten f\~eten, lukte het deze atleet wel om de 15 km volledig te lopen. Bovendien in een voor zijn doen hele goede tijd. Enkele tijden~ De winna2.r deed de 15 km in iet meer dal ee. tmr. Ik had er 1 uur en 1~ minuten voor nodig en Douwe Kleefstra volbracht deze loop in 1 uur en 35 minuten. Voorwaar een prestatie \.vaar men· geen j loers op kan zijn. Zelfs jonge mense;1 hebben tegemvoordig een slechte konditie. In Amerika heeft onderzoek uitgewezen dat bijv. in de leeftijdskategorie van 30 tot 39 j ar slec.ts 1[,6 in een goede lic.amelijke konditie verkeert. U schrikt zeker van dit lage percentage? Wa-rschijnlijk zal het in ons land niet veel beter zijn. Het is '.an ook niet overdreven om te zeggen dat de gemi~delde veertiger vlak voor
%
32
zljn dood staat. Als u c1it 101el overdreven voorkomt, leest u dan maar eens ~e overlijdensadvertenties •••.• Rond de eeuwwisseling mo,'st de mens nog 6 dagen per week en 12 tot 16 uren per dag werken om zich zelf en zijn gezin in leven te houden. Zware lichamelijke arbeid was gewoon. 'l'egem'ioordig zitten de meesten op hun werk zowel als thuis. Er is sprake van weinig energiever_ bruik, doch de psychische belasting is des te groter. Wist u dat het ~~ndeel v-n de door menselijke spierkracht voortgebrac:lte energie ged"urende de laatste 100 jaar is teruggelopen van 90 % aar 1 %? We doen echter alsof er niets a-n de hand is. Veel mensen worden echter ziek door te ~'ieinig be~"eglng. De kansen op een hartaanval worden sterk verhoogd door hoge bloeddrl~, geen beweging, roken, zwaarlijvigheid. Wetensc~appelijk is bewezen dat mensen die aktief aLLn sport doen, veel minder worden getroffen door h'-rt anvallen dan zij die niets aan sport doen. Licna~msteweging is goed bij suikerziekte, rrl"agzwereL, nervositeit, hoge bloeddruk, rugpijn, hartziekten, spataderen, depressiviteit, hoofdpijn. Wist u dat hardlopen ook goed is wanneer u een kater heeft? Ik zou de lijst nog veel langer kunnen maken ma r dlt lijkt me eerst wel voldoende. Hardlopen is de meest natuurlijke, de meest gezonde el~ de meest goedkope vorm van lichaamsb2weging. We kunnen gaan lopen waar en IoJanneer we willen. We oeven niet naar een na~l of een zwembad. We kunnen het overal doen en op welk tijdsti~ da!~ ook. Het is bewezen dat mensen die veel en vaak bewegen langer leven dan an~eren die dat niet doen. Hardlopen is werkelijk goed voor ons. o jd hardlopers zijn nog wel gewone stervelingen, hetgeen inhouèt dat ook zij eens zullen sterven, maar hun leven kan zoveel plezieriger zijn dan van niet lopers, omdat lopers genieten Vdn de veranderingen die in het lic~a&m door de veelvuldige beweging optreden. \'lelke veranderingen zul t u zich afvragen. :Jou, er gebeurt nogal l'l1at. Eén van de veranderingen is bijv. dat het bloed minder stroperig wordt en vrijer door de aderen kan stromen. Bovendien worden minder snel klonters gevornld, welke een
rustieke en met liefde ontworpen meubelen. Zij ademen een sfeer uit die volkomen aansluit bij onze nostalgische tijd Let echter behalve op de sfeervolle stijl ook op de onwaarschijnlijk verfijnde afwerking.
[JO DO hamer.fma bv
woninginrichting> schrans 104 leeuwarden
DOUMA'S
douma
voor:
PLUIMVEEBEDRIJF
verse eieren m alle prijzen en /dassen braadkipPen soepkippen slachtkuikens roUades kuikenschnitzels Tel. 05105-1581
Bredijk
z%, WIjtgaard
Cafti (IJ, D. Hoehstra J=;n. * Uw adres voor VERGADERINGEN, BRUILOFTEN en PARTIJEN * LEVERANCIER VAN GEZELLIGHEIDSDRANKEN I * * * *
ook voor een lekkere WARME HAP, zoals patat, croquet, frikandel, etc. overheerlijke ijstaarten prima rookartikelen caraco ijs CAFE HOEKSTIRA: waar U zich UIT THUIS voelt. Bargezellig! ! Buorren 34, tel: 1305.
• 33 hart infarct kunnen veroorzaken. Het bloed k~n vergeleken worden met een transportonderneming. De aderen zijn hierbij de straten en het hurt is de motor. Door beweging wordt het hart sterker, de aderen blijven schoner, de bloeddruk ga t n~ar beneden, alle lichaamsdelen \Jorden rijkelijker van zuurstof voorzien. Hierdoor kunnen de org:::.neD beter funkt ionereIl. Profi jt van tr;üning hebben 0.3.. de ze Dll'den, de spieren, het bloed, het hart, de longen, maar ook de geest. Wellicht vlnden de meest ingrijpende vera;1deringen wel plaats in de geest. Maar daarover een volgende keer. Hardlopen is geen wondermièdel, maar kan vele ongemakken teniet doen. Per dag 5 á 6 km hardlopen k::t. ons vrij goed beschermen tegen de huiclige beschavingsziekten; een akt i2f iemand heeft 64% minder kd.:1S op een f'arti'1farct dan een zitter,r rrens. Eerl bvartier _ardlopen heft meer spanningen op dan kalmeringspillen. "org er'JOCC (Jat hardlopen een dagelijkse gevvoonte ga&t worden, "et als t--nc'er.·PQetsen. Anders zult u straks een hartoperat,e moeten o!1dergaan of hoeft dat zelfs niet meer ...• J
Denkt u om de avondeL d,;.t er gelopen ka'L ,,,,orden? Dit kan op dinsde.g, wornGdag eL donderdag om 8 uur. We !lOpen jullie te kl nnen begroe>:;en. 'llot zien::. 'lhi js Hofstra •
lokkige krystdagen en
in goed bigjin fan It mje jier
34
Alsdàtde
winterschil er
nietis...
Mooie•
premIe. Wat dacht u van een mooi huis zoals alleen de winterschildet dat kan maken? Hij komt graag overleggen en brengt de nieuwste stalenboeken mee.
Wat dacht u van een ronde p,remie van 50 r1den eer man, Rer dag~ Die premie ge I t alleen voor particulieren. En wordt verleend door het Bedrijfschap Schildersbedrijf voor onderhoudsbinnenschilderen behangwerk dat minstens 3 mandagen vergt, dat wordt uitgevoerd in de periode van 21 november 1983 tot en met 9 maart 1984 en waatvoor de aanvraag vóór het
begin van de werkzaamheden is ingediend. VOOt edrijven, scholen, ziekenhuizen, instellingen, "emeenten en andere lagere overheden geldt eell premie van 35 gulden per man, per dag. Wij kennen alle voorwa
-
Y~EPPI E. Veenstra Huylckensteinsttjitte 14 - Oosterlittens Telefoon 05173 - 2077
35 ENIGE .JEUGDHERINNERINGEN Over 0nze vroegere dorpsgenoot Rinke
~olman.
Toen ik eer jongen van een jaar of tien was ,was Tolman th:Jis met vakantie en ging hij shekel steken voor zijn vader. Rl j had da.n in de ene hand de st ietel steker en in d.e andere hand zijn lange rijp en déLn maar sieken, tijd genoeg, op de stiekf;ls bvê.m het nlet aan, als er maar voge~s in het veld waren, daar keek hij meer naar. Ja, dat was nog in de oude tijd toen pastoor Verwaai jen nog met korte priester broek en leerklompjes en een lange pijp, een brief postte en een praatje met ons maakte in de bLJ.u.d. Rinke wa,s altijd een /.;onderling. Ik vleet LOg goed hoe op een zondagmiddag de klok begon te luiden en het Hok hooi bi.j 'J'olman i '} brand stond. Heel het dorpsv::Jlk er heen. Rinke kwam met tvJet~ er:1lTerS, stapte over de weg in de sloot(met schoenen aan en in zijn zondagse pak) en gaf z,o in Een J.3.nge ri j de f:r'mers aa..'1 met water uit de sloe,t om de r,r.;nd te blussen. In de sloot :3tond geluJr..kig nog water, de meesten stonclen droog. Mijn twee oLJ.dsta broers warHn er ook Lij. Er kon wa~ verdiend worden, n.l. 2 gulden de man voor eer~ hele ~üddag. Toen de brand wa~; gE-~tlust bv2-,m ds tróJ1d'opui t van vhnl lm voor het na"Jlussen. Het laatst d~t ik Ri.nke gezien heb was in 1960 ongeveer, toen hij een voettocht docr Frie~land maakte met een zekere M.Oolfis,ook een ::>eh·nijver. Dat hoorde ik van mijn oudste ~roeJ die ze trof en wa~r ze geweest waren en een kopje keffte hadden gedronken. Door ~ijn twee zusters, Hinks en Jet di,~ lTet mijn zU;::tcoI'S Aukje en Sietske vrie;-,dinnen vJaren wa~en wij goed te~Tiend. Later zijn ze naar Soest gegaan. Maar Rinks was ee~ Bette vogelvriffild en om nog even in de sfe8r te tlijver.: mijn dochter Boukj€ vond 11 apri~ op een middag '4 kievitseieren en op de le. j~li tuimeljen nog 7 eendapiekje~ bij ons uit ee~ oude bU3 uit de boom. Wel laat~daar de eersten er 8 mei a uit ~ar~n. Je moet er maar op letter in de ~ogelwereld. ó
Tj .V-':l.n Balen Hegedyk 15
t;r.
36
JJIEUGJD) CClUI83 JJoCCoWo ~~ WnJJ1fGAA~JD)
-
-
--
NIEUWS VA!) HET JCH - FRONT.
--
-.
--
-
--
~
Zoals jullie wel gemerkt hebben, draaien we weer volop. We hebben al weer 2 keer een film gehad voor de ouderen op vrijdagavond. De eerste was een film over een bokser. (niet zo'n hond hoor! !). Er werd flink op elkaar in gemept en dat "sloeg" bij de meesten wel aan. Gelukkig heeft niemand een voorueeld aan die film genomen. De tweede film was een western. Ook nu was er weer een goede op:-omst, maar :l.eL;,as viel de film wat tegen. Voor de jongere kinderen hebben we 1 k~er een film gehad op zaterdagmiddag. Hierin speelde Billy Turf de hoofdrol, dus dat was lachen geblazen.! Ook zijn er weer een dêdlSavond en dansmiddag geweest en dat was zoals altijd weer beregezellig (maar dat zijn we nlet anders gewend). De clubs draaien ook geweldig. De oudste en middelste club zijn twee ~ groepen. De jongste clut is maar een kJein ~08poe m~ar era gezellig. Er zilu aJ weer vee 1 IeUKe~alng~n' geaêl.2,n. :tie ouaste c lUb neelt 13. v • zelf een videofilm gemaakt: de middelste heeft prachtige colL,ges gemaakt die in het honk ha:1gen (hoewel, voor sommige dingen moet je een oogje dicIhltknijpel1); en de jongste club heeft een keer "gemacrameed" (dat is YJlopec.!) Er zijn nog verschillende activiteiLen tot eiI1d dece,,1er maar dat yrograGlma heb-0en jullie ondertussen ne.tuurliJk al lang in jullie AGE:;DA geplakt! P.nders moet je het ma':J.r opzoeken in het vorige Havenpypke. Het programrla na december hebben we weer rond en staat hier dan ook afgedrukt. Jullie kunnen op de aanplakbiljetten wel lezen welke films er draaien. Dus is dat nog een verrassi Verder is het wel even leuk om te melren dat er ~at
37 nieuwe spelletjes in het jeugdhonk zijn. We hebben: Vier op een rij I kaarten, valkuil. De7e spellet jes sL.i.ln wel aan, want vrijdags en zonr"ags sÜJ.an ze op de bar en de ronde tafel is een kilarthoek geworden. Misschien dat we v~n het geld uit het fooiennet, dat boven de bar hangt, nog een paar spelletjes kunnen kopen. Hou luitjes, dit is het weer voor deze k er. Tot ziens in het jeugdhonk, het bestuur v",n Sticllting JCW ~ ~ Watze Cat~y ..~~...... Lyshet Paul Auke Riny Wytske
..
ti
PROGRAMMA J.G.W. tweede halfjaar januari vrijdag
13 middelste en oudste club: Songfestival zaterdag 14 vrijdag 20 film zaterdag 21 v ri jdag 27 oudste club zaterdag 28 zondag 29 dansmiddag
februari vrijdag zaterdag vrijdag zaterdag vrijdag zaterdag vrijdag zaterdag
3 middelste club 4
10 oudste club band 17 middelste club
maart vrijdag vrijdag vrijdag vrijdag
16 middelste club 30 oudste club
april vrijdag vrijdag vrijdag zaterdag zondag vrijdag
6 middelste club 13 film 20 oudste club 2·1 22 dansmiddag 27 dansavond
2 oudste club
9 dansavond
"]1
18
mei vrijtlag
4 mici.delste club
24 film 2)
Daarna vrijdags om 9 uur geopend!!
38
N A A R
WIJ T G A A R D Ui t :Echo
INGEZOIDEN
Na wekenlange voorberei~ing was het dan 5 nov. Op deze d~g zou het "Sacramelltsk::)Qr" en het koor "Soli Dec Glori3." met de ems naar iVijtgaard ve-rtrekkEm. WijLgiial'd is een klein dorpje (600inwoners) in Friesland, dat enkele k~lometers bij Leeuwarden vands,an ligt. Dit idee ~ve:cd geboren t oer. bovel~staande koren de Theresiamü3 he,ri, en lI:'gestudeerd, gecomponeerd door de Heer Sietse Koopmans uit Wijtgaard, ter gelegerheid van het 50 jarig bestasn van d.e Sacramentskerk in de K01'te Akke!'en. De 1eide koren uit Ihj-~gaard, haddel~ deze mls,ingestudeerd ter gelegenheid Vé~!l het 350 jarig bestaan Vi..'fl hW1 parochie. Om 10 uur ,,'erden de koorledEn uitgez1e,aid door het thuisf-ro!"'t 1 \,'Jaarbi j d oor menig kind e'2n tr':"'é,nt je \mrd weggepilllit. De reis verliep zeer vlo~ e0. comfortabe:. In Staphorst werd een kopJe kc~fie genuttigd (uiteraard met gebak). Zo \,"as er geliJl: even gelegerlheid om te gf~ nieten v ..n de pracht v~_n dit dorpje. Om precies? uur hJarnen \ve in h,~t dorpje WiJtga< rd i:1.an. vJs werde:':c rlartelijk begroGt door klokgelui. De '1lag 1,"as ter onZ8r ere ten top gehesen. Na een lekkere kop koffie en zeer hartelijke welkomstwoorden, moest er hard gerepeteerd worden voor }-;.et cencert ven zaterdagavond en df; mis vU.n zonda.g. Na de repet i tie vertrokkeL .ve allemi;.al naar ons "gastgezin". We wr~rden zo Lartelijk en gastvrij in d8ze gezinnen opgenomen, dat Noorden hiervoor tekort schietell. Het was ltartverw2.rme:1d. Zoals gezegd, géJ.veJl de viel' z3terd.;:;,gavond een zanguitvoering en zong elk apart enkele liederen uit hun repertoire. Daarop volgde een geze~lig samenzijn. Zonèag~orge~
REKEN MAAR NA, KWALITEITSTEXTIEL VOORDELIGER BIJ
ANDELA SCHRANS 1'45 LEEUWARDEN tel: 058 - 124993
tel. 05105 - 1307
GARAGE
TAXI
J.BRI,NK5MA BUORREN 31 Steeds in voorraad:
WIJTGAARD Gebruikte auto' s diverse types - alle prijsklassen
Onderhoud - Autoschade en Spuiterij. Ook leverbaar: ALLE TYPES NIEUWE AUTO'S
inruil - GARANTIE - fmanciering.
J.LIEZENGA BUORREN 35 UW ADRES VOOR klompen zweedse muilen klompschoenen
TEL. 2416
verf en verfwaren schaatsen noren laarzen
I--.J
39 om :-J.alf tien WFlre..'l He ;~llemc.. 1 \oJeer preseilt. Vle repeteerden nog enkele belangrijke stukken uit de n,eresia,üs .. Om ~kllf 1"1 begon (iE; Niis, begele id JOCT de vier koren er" gedirigeerd door de twee belahgrijkste Heren v&n dit weekel1d, nl. de Rerer H. V <111 Schalkwi jk en S. Koopmans • De Mis was rrac.ctJ.g el, zir.v::>l. De koren en de mensen werden eet eer:. eenheid (althapE: zo ervoer ik dit). !Ja deze plee d,ige HOOglilis kwamen koren en gastgezümen lij elk 3.1' e;, werd er ond.er het ge:'lot VvI een kopje koffie '0,' een l)orreltjE: ne.g8prc:at over dit succ'3svolle 'Jeekend • .iJe Goudse Kore:, brac. ter, nog een provi orise: in de bus gecorr.poneerd lied te gc.rure ell uitera rd \~erd ouk het Fries2 . olksl ü,d gezongeL. Wc,orden en tli jken VE.ïl d",: werdE";n uitgewis'='eld. Hel:... ~s Wûs toen het tijdstip v.n ;j,fsclieid 2.::lng;ebroken. ra vele handdJ'1:k-J~('-n ell warme woorden '.'2.11 da.nk· rdt.'l1 "e '.Jitgez·wéJ.é.l':'d oor het dorpje Wi î ga2.rd. Ik ~~~ mat zek rteid stellen, dat alle dames en here~ die ;éijn mc·egeg~tan 110 b la:l.g met veel voldoèning en blijdte;c:'1ap terug zlülen den-k~n a.::n dit groot::.;e onl.f).aal van dit kleine dorp. r
Wij hope;', WiJtga:::rd spoed'i te "lltV· 1gen.
op
dez~dfde
vJijze in Gouda
J .W.:0r ost-Jo hler.
o PRO E P Om aáll cent en voor hE;t Orgelfonds te koméYl zlJn het Jo:;r;elcr,kocr en het kérkkoor 1, .Caecilia van plan in het voorjaar een bazar, rommelmarkt of iets dergelijks op touw te zetten. Dat mag eigenlijk geen geld kosten maar dient vJel een helebGel geld op te brengen. U raadt het al: uw hulp wo:::,dt ingeroepen. Wilt u ietE ter beschikking stenen vuel' dit goede doel, leg of zet of hang dat alvast opzij of begint u alvast lets te ma-~: dat straks bij de actie gebruikt kan worden. Onze dank voor uw inzet. Wij hopen in ~~n der volgende Havenpypkes "'Jat meer over de plar;nen te kunnen vermelden. sec r. ge z. ka ren
40
EET SMAKELIJK (20)
"Kipg'erecht met paprika". verzorgd door ytsje Mulder-Jongtloed
"Kipgerecht met paprika". Benodigdheden: 1 kip 2 uien prei 2 rode paprika's 200 gr. cllaropigrons 3 bouillonblokjes 1 eetL suiker eetl. azijn 2 eet L ket chup zout en peper. De kip in + 1 uur gaarkoken en dailrna het vlee~, in stul-;ken verdelen. Bestrooien met zout, peper en eventueel 1-Vat ketjap oi vJOrce3h~rslüre saus. De uien, prei, parrika en cnampignons l".alf gaar fruiten in vJat olie of boter. Voeg nl' de stukken kip h:ierbij. Laat t,et geheel met een 'beetje vJater, ketchup suiker, azijn en bo,,:i1::-onblokje;::. op een zacht vuur gaar worc'en. H'3t vocht k',',nt u €\rentlJeel biLden met wat maïzena. Dit gerec..t "'m 2.kt h(~erli jk bij riJst. Y-t s je ]IIl'(;.lder.
I~t volgende recept zal ~orden verz argo door Anaeke 'l'o:",ra-OLldlleusde n.
41
E
::J
f.-<
f.-<
H
: il.. 0 ~
-0 f.-<
N N
t'- ,\J N r')
'M
Cll
r--
N
."')
'<:t
;ll
E
Qü::J
:t=" -0 'M
0
'M
f.-<
P=l
3 N
::J
:s:~
f.-<
Cll
::J
UJ
0
0
0 0
~
Marcel Thijs Joop Rudi Ype Wi jtgaarci Weidum Ramverd Oosterwierum Roo rciahui zum 22 2'7 32 37 42
Bent u de vorige k~er uit de puzzel gekomen? Weet u al wie welk caf~ bezcekt, wat hiJ daar drinkt en wie he~ bedient? De oplossing vindtu elders in dit nummer. Ook in dit Haver.pypke een leuke er. gezellige puzzel. U behoeft zich in elk geval met de komende feestdagen niet te vervelen want de puzzel is van het zelfde kaliber als de vorige. Goed nadenken 8E kombinerer" dan komt u er vanzelf wel uit. Alleen gaat het deze keer over sport en welke sport is momenteel zo aktueel in ons dorp? Juist ja, het hardlopen. Welnu. veel succes toegewenst.
42
OPDRACHT Vijf mannen doen mee aan de Marathon van Wijtgaard ,maar er is slechts één die de finish haalt. U moet uitzceken welke beroep ieder heeft, hoe ver hij kwam en in welk dorp hij strandde! AAI<'WIJ ZIG INGE1'J ~De marathonloop eindigt in Wijtgaard.
2) Joop, die in Rauwerd uitviel liep 5 kilometer minder dan de ambtenaar die in Roordahuizum kapot was. 3) Marcel viel na 27 kilometer uit en de caféhouder liep 32 kilometer. 4) De boer, die Ype heet, legde minder dan 32 kilurneter af. J) Oosterwierum ligt verder van de start af dan lJIreidum. 6) Rudi, noch de postbode haalde de finish. VOLLEYBALVERENIGING WIJTGAARD.
Wij hebben al weer \·~i.lt vJedstrijden gespeeld en het gi.-,..t goed met de diverse recreanten ploegen. lJe dc.mes wiünen !!Ugé::.l eens een lfJedstrijd, en ook de heren doen hun Lest. Bij de thuiswedstrijden zouden de spelers wel wat meer aanmoediging kunnen getruiken dus, wie komt kijken? De eerstkomende wedstriJden zijn: vrijdag 23-12 om 8.00 uur en 8.45 uur. 6-1 om 8.00 uur en 8.45 uur. " 13-1 om 8.00 uur " 20-1 om 8.00 uur en 8.45 uur. " 27-1 om 8.00 uur e"1. 8.45 uur. " 3-2 om 8.00 uur en 8.45 uur. " 24-2 om 8.00 uur en 8.45 uur. " 2-3 om 8.00 uur " 9-3 om C3.00 uur en 8.45 uur. " 16-3 om 8.00 uur " 30-3 om 8.00 uur " Tot ziens in de Twirre Namens het bestuur Hannie Jaspers.
"
43
OPLOSSING PUZZEL NO.
76.
Gemma werkt bij Duhoux (aanw. 3). Noch Patricid (uanw. 5) noch Bonny (-=nw. 2) is dienster in de Wyngert of de Twirre, zodat het Vanes a en Dolly zijn, di~ in deze twee zaken bedienen. Vanessa schenkt zontomaatje (aanw. 5) tervvijl de fruitdruifjedrinker in de ~;Jyngert zit (é,anw. 2) dus moet zij in de 'I'wirre achter de bar staan en Jolly in de Wyngert. Rudi is dadrom de stamgast in laL,t:::;tgenoemd café (a~nw. 6) waar hij fruitdruifje drinkt. Wij weten nu welke dranken door Vannessa en Dolly worden geschonken. Patricia schenktgeen frispeertje of pompelmoentje (aanw. 5) dus is zij het die de goud ppeltjedrinker gezelschap houdt. Deze heet geen Bennie (aanw. 'b) zodat Patricia niet in de rl'reemter bedient \oJa r Bennie zit (aanw. 1) zodat zij bij Joncker Sikke moet bedienen. Eliminatie wijst ~it dat Bonny het meisje is dat Bennie in de Treemter helpt. De gebruiker v_n frispeertJe niet Duhoux. (aanw. 3) Dus moet het de pompelmoentjedrinker zijn die da~r heen ga_ta Hieruit v~lt af te leiden dat Bennie frispeertje gebruikt en zijn stE..mcafé de Treemter is. Omdat Heck geen zontomaatje of pompelmoentje gebruikt (aanw. 4) moet hij goudappeltje drinken en hij doet do.t bij P2.tricia in herberg Joncker Sikke. Omd,c.t Germ niet bij D~lhoux zit (a-_nw. 3) moet de T,virre zljn stamcafé Zijll \J5.CiY -{annes hem v:...rl zontomaatJe voorziet en tenslotte is het Appi,~ die ?lch ij Ouhoux pompelmoentje door Gemma laat servere • Rudi de Wyngert fruitdrulfje Benk Joncker Sikke goudappe lt je Germ de 'l'wirre - zontomaat je Bennie - [le 'rreemter -frlspeertje Appie - Duhoux - pompe lmoent je
Dolly - Patrlcia - Vannes:3a Bonny - Gemma
Ti' • Scl1l.'.urmó.n.
"
44
Psr 1 dC2E:o:-,er j .1. is in Gro',lw '2n. 1ür dwn,Rrjorcl.ahu"Ï.zwr; en omst re~en "\i romJke Aalters tenoemd .. Zij is wijkverpleegkundige en w erkt 2~ dag in de "f;,ook. :Da,3.rvan werkt ze 1 dag in Wirdüm, Hi jtG',;'?,rd en Roordahui7,wr e.o. ,~amelijk op wüensdBgmiddag en donderdagmorgen. Dit in verbani met het feit iat ik2elf minder ben gaal werken. Ineke 2mit
In januari a.s. starten we weer ~et een ~6~preksgroep vcor ouders van peut<'rE' en kh;llt.'Ors. Fet is de (,edüt:] inf: ow i.n een serie van .± ~ ,::wonde.' , ervG.yj~gen 'Ü ~ te wis28len over alles wat met oJv00ding te maken heeft. De on:1erwe: r;cn "orden met elk3.".r SéJ.roflF_gesteld. Wie intere8:;8 beeft en r.12er wj 1 "Jeten kan bellen naar Ineke Smit, te1.1400 (tu8se~ 13-1e uur) r
1'ot z i enr;! \rI1FEKEl\Dl'IE:\Ts'rEi\T
17 en 18 december 24,25,26 december 31 dec. en " januari '7 en 8 januari 14 sni 5 jan lláTi ?1 eL 22 JClJlL":.i::J.ri
C "N()('rdhof, t81.05660-2227 1. Smi t, te1.140Q H.Meurs,tel.1567
r---..I.
A.Deinum,tel.056b2-3~37
I.Srrit C .rTcor:::lLc:t'
•
cf r.Pijper • H .1'.1curs 28 en 29 jal1~çni A.Deinum 4 en :5 iebruë,ri 11 en 12 februari C.Noorè.hof of P .Pi jpEr 25 en 26 februari H.Meurs Coby Noord.hof is tussen 23 Jan. en 15 jun-l geregeld een paar weken weg. Ze volgt dan een ~gn.appiicatiecu~sus van de wijk. Mevr.P.Pijper, (tel.1179) zal haar dan vervangen.
bijvoegsel ,,1 t Havenpypke" Dorpsblad voor Wijtgaard December 1983
De W'iitgaardster Middenstand van verleden tot heden (deel 1)
door H. Nota
•
geschiedenis
~iltgaard
DE WIJTGAARDSTER MIDDENSTAND - VAN VERLEDEN TOT HEDEN
Wie heden ten dage in de winkel zijn dagelijkse levensbehoeften koopt, staat r:,jet stil bij het feit dat er bi: vroeger vergeleken ~;eer veel veranderd is. Toen gingen de 'l!ente:'s van grutterswaren, brood er.. melk er met de hondekar cp uit om hun waar aan de maL of de vrouW te brengerl. Tegel;vJoordig koopt men gretere hoeveelheden in de supermarkt, welke veelal in koelkast of diepvrieskist wordeL opgeslagen. Het 18 goed eeLS na te gaan welke middenstanders Wijtgaard vroeger allemaal heeft gehad. Hun aantal is beduider.d meer geweest dan het huidige bestand zakenliedBn. Enerzijds vindt dat zijn oorzaak ln het feit dat Wijtgaarè vroeger wat bevolking bet~eft veel groter was,er waren veel grotere gezinnen, veel armoede en daardoor ..lat. tijverdienen en anderzijds omdat ~e oLtwikkelingen in de zakenwereld van nu van di<~n aard zi jn dat groet schaligheid vaak een vereiste is. Met andere woorden: de middenst8nd in de kleir:.ere platt elandskcrnen sterft uit. MeL heeft meeit e om het hoofd bO'le~i viater te houder.. Dat ligt niet alleEn aan de ~cge lasten, maar zeer zeker ock in het feit dat voor de klantEn een reisje naar de stad met zijn vele voordelen tij vroeger vergeleken maar een hanestap is. Of men daar goed aan doet laat ik maar in het midden. Zeker is in elk geval dat we zuinig met de nog resterende zaken zullen moeten omspringen. De verschillende beroeper. of ambachten uit vroeger dagen heb ik voor u op een rijtje gezet. Het is een overzicht over 100 jaar. Soms is moeilijk een scheidir:g te maken Daar toch zijn de beroepen of winkels per hcofdstuk gerangschikt.
2
k r u i den i e r s
!
g r u t t e r s war e n
e.d.
In het winkeltje op de hoek van het aId kleaster (armenhuizen en afgebroken in 1928) verkocht Sible A.van der Zee "ven éillr~s en nog wat". Dat "uIlen het meest grutterswaren geweest zijn. 's-Winters verkocht hij er zuurkool. Het was LOg in de vorige eeuw, want Sible die geborer WóS in 1826 overleed in 1900. Zijn handel droeg hij over aan Cathrinus Andrin a die een winkel begon cp Buorren 30 (tha;s Tjisse Ypma • Andringa, getrouwd met Reg'ina Jorná is later vertrokken Laar de Uniabuurt in Leeuwarden waar hij een kaashandel begon. Hij overleed in 1926. Zijn winkeltje alhier werd voortgezet door Abe Jorna. ----Dat was in ± 1910. Deze Abe Jorna heeft er niet zo Jang in gezeten. Hij vertrok later naar Lec~ arden en ging werken als expediteur voor Vroom en Dreesmann. In hetzelfde pand, dus Buorren 30, vestigde zich een paar jaar later Trijntje Floris Roorda. Tussen Jorna en Trijntje Roorda in woonde er kleermaker Brattinga. Ook zij verkocht er grutterswaren en bovendien kon men er terecht voer textiel. Trijntje Rocrda, een ~uster van de nu 95 jarige Jan Floris Roorda was een begrip. Bijna 45 jaar lang beheerde zij haar winkeltje. Op 6 november 1961 vond men haar levenloes in de wening. Zij werd 76 jaar. Aan het van BalEnsreedje (thaL", het oude slaehthok op de Buorren no.56) had de weduwe Feikje van BalE:r.-Stornetrink haar winkeltje. De woning was geheel van hout opgetrokken. Dat "as in + 1908 en oek bij h ar was "van alles te koop". De weduwe stierf op 8 mei 1920. Op de Plof, thans Hegedyk 37 (familie Zwart) had eerti jds Sjoerd Nijholt een winkeltje. Sjoerd ventte ook met petroleunl. Later verhuisde hij naar het pand Buorren 45, maar daar stond toen nog een twe tal oude dutbele woningen. Sjoerd woende links en is een zoon van de bekende Jetze Nijholt. Anna van Balen, een dochter van Pier en de al eerder genoemde Feikje van Balen-Storn brink had haar winkeltje aan de rechterzijde van deze dubbele wor.ingen (thans Jan Jorna).
3
Toen Anna van Balen er is uitgetrokken ZlJn de oude woningen. afgetroken en is er het huidige pand gezet. Vóór Anna van Balen had ~erk Bijlsma er een winkeltje waar hoofdzakelijk grutterswaren verkrijgtaar waren. Hij leefde er met zijn vrouw Trijntje. Van hen zijn geen nadere gegevens t,ekend. Julius Bijlsma, afkomstig van Burchwert, die we ook nog tegenkomen als textielverkoper, nam daar in + 1922 de draad weer op.Hij heeft zijn winkel aangehouden tot 1965.
Rekening van Trijntje Roorda aan het Armbestuur uit 1930
4
Zoals gezegd is Julius Bi jlsma. begonnen met het uitventen van textiel. Hij deed dat met zijn hondekar en later op de transportfiets. Hij wocnde toen aan de Buorren 10 (thans Jan Kingma). Maar Bijlsme. was ook nog kapper en scheerbaas. Daarvoor verwijzen we naar het betreffende hoofdstuk. Julius (Jisk) overleed op 14 augustus 1973. Zij zoon Dirk Bijlsma heeft de kruidenierswinkel nog er.ige tijd voortgezet. Hij was aang8s1oten bij de Spar-onderneming. In 1967 ging de winkel definitief dicht. Er zat geen bestaan meer in. Dirk verhuisde naar Harlingen en later naar Leeuwarden waar hij de leiding kreeg van een grote supermarkt. Op 27 november 1983 overleed hij plotseling te Leeuwarden. Hij werd slechts 54 jaar. Ook Sjol,lkje "Pipernuut" verkocht grutterswaar. In het begin van deze eeuw woonde zij aan de Buorren 39 (tha~s familie Breuer). Zij leefde samen met haar broer Simon en zuster Joke,welke laatste stokdoof was. Sjoukje was ook naailerares aan de openbare lagere sctool. Hoe haar echte actternaam is zijn we niet te weten gekomer.. Onze zegslieden kenden haar alleen onder haar bijnaam. Waarsctijnlijk is de achternaam Spoelstra geweest. Diverse waren werden verkocht en uitgevent door Tjitske Kingma-van Balen weduwe van Ynte Kingma. Zij was al op jonge leefti jd wedmve. Haar man fot ierf in 1900 en zij bleef met de kinderen Jan en Sake achter.Haar man was vroeger smid. Tjitske woonde op Buorren 25 (thans Wim Ypma) Later verhuisde ze naar Buorren 62 (thans Andr~ Jaspers) en ze is op 29 oktcber 1955 op 93 jarige leeftijd overleden toen ze woonde op Buorren 8 (tha~s Ian Borwell). Adrianus de Kruyff, de oud pauselijk zouaaf en afkomstig uit Brabant welke op Buorren 22 woonde (thans Floris Schuurman) verkocht grutterswaren, klompen En petroleum. Hij ventte deze uit met een hondekar. 's-Zomers verkocht hij spek en klompen aan de ungetiders die zondag middags kwamen afrekenen. De Kruyff had zoveel succes met zijn klompenhandel dat de klompen met wagonladingen vol werden aangevoerd op het Wirdumer station. Ze moeste~ da~ aldaar wor~en afgehaald. Toen Adria~us op 2 november 1899 overleed werd het winkeltje voortgezet door zijn dochter Wendelina.
5
Trijntje Floris Roorda die voorheen haar winkel tje in kruidenierswaren en tex tiel had op Buorren 30.
Julius Bi]lsma, begonnen met het uitventen van textiel, later tevens kruidenier op Buorren 45. Op de kar staat de naam van zijn vader Durk.
Bauke en Baukje Vallinga-Hiemstra bij de sluiting van hun winkel aan de Buorren 35 in april 1974.
6
Wendelina de Kruyff had later naast de winkel tevens de zorg over het gezin van haar zuster Hendrika, die in 1921 was overleden en getrouwd was met Sietse Cornelis Hoekstra. Tante "Weintsje" zoals ze vaak vJerd genoemd heeft haar bedrijfje tot in 1949 voortgezet. Toen werd het pand verkocht aan haar neef Cornelis (Cees) Hoekstra die er een schildersbedrijf begon. Wendelina overleed op 21 maart 1954. De klompenhandel werd overgedaan aan Fauke Vallinga. Jan Kingma is zijn bedrijfje begonnen actter de woningen Buorren 26 (thans Sjoerd van Balen). Hij ventte eerst met groenten. Later vestigde hij zich op de PUndyk 3 (thans Geertje Houben) waar zijn oow Tjisse Roorda woonde en weer later breidde de winkel zich uit en kwam aan de Buorren no. 13, het vroegere wagenmakers- en schoolhuis. Kingma heeft zijn winkel in augustus 1963 overgedaan aan Michiel Tekstra. Het pand Buorren 13 werd echter afgebroken. Vivo was het handelsmerk van Kingma.die al vroeg zijn vrouw Jeltje Schaafsma moest missen. Zij overleed in 1945 op 39 jarige leeftijd. LatEr trouwde hij met Petronella Welbergen en overleed zelf op 25 novemter 1964. Zijn tweede echtgenote woont thanE in Ny Dekema te Weidum. In "rt Brun Peardsje" aan de Hegedyk 18 (thans Marten Hellinga) verkocht Feitze van der Kooij eveneens grutterswaren en sigaren. Maar zijn grote bekendheid kreeg hij als kastelein van het gelijknamige café. Zie daarvoor het betreffende hoofdstuk. Hij zat er van ~ 1900 tot ± 1942. 's-Zomers zag men van der Kooij met zijn bekende ijscokar. Ook aan de Hegedyk, maar dan op de Plof no. 13 (thans Assueris Hoekstra) woonde Cornelis Leistra. Hij verkocht er thee ,koffie ,gruttE:rswaar en pet roleum. Hi j over leed op 87 jarige leeftijd in 1917 te Blauwhuis. Op hetzelfde adres woonde later Cornelis Boekerr.a. Dat was in + 1928. Boekema die hoofdzakelijk klompen,boender , en dweilen verkocht en ook uitventte met zijn kar, hield zijn winkel tot 1944 en verhuisde later naar de Buorren no. 39 (thans fam.Breuer). Hij was op 1 april 1871 te Scharsterbrug getoren en overleed op 11 oktober 1969, 9~ jaar oud. Zijn dochter Klaske die bij hem inwoonde, woont thans aan het Meekeshof in de bejaardenwoningen.
7
Op no. 35 in de Buorren (thans Jan Liezenga) woonde vroeger Klaas Thomas Terpstr~ een broer van de tekende kast elein Tjalling. Bij hem kon men tevens terecht voor een drankje. Als er in het café toneeluitvoering was ging men in de pauze naar Klaas Terpstra om een torrel. Gewoon omdat hij een paar centen goedkoper was. Klaas heeft zijn winkeltje gehad tot + 1934. Hij overleed te Assendelft op 15 novemter 1943. TZie ook het hoofdstuk over teurtschippers). Van 1934 tot 13 mei 1936 was in hetzelfde pand een groentezaak gevestigd van Jan de Vries. Sommige grutterswaren kon men er ook krijgen. Jan ventte met de groentekar. Later verhuisde hij naar Buorren 55 (afgebroken in februari 1983) en de toerderij op de hoek van Buorren en Fopma's reed (ingewaaid en afgetroken in 1949). In het pand Buorren 35 werd vanaf mei 1936 handel gedreven door Bauke~allinga, geLoren in Rauwerd. Samen met zijn vrouw Baukje Hiemstra van Dronrijp tegon hij een kruidenierszaak. In 1938 kwa~ daar nog de aardappelhandel tij en nog later namen ze de klompenhandel over van Wendelina de Kruyff. Ook drogisterij artikelen waren er verkrijgbaar. Bauke ventte tevens in de wijde omtrek met sigaren.
B. VAlllNGA
WIJTGAARD
Aardappelen ~ Kruideniers- en Grutterswaren Boter - Kaas - Drogisterijen - Limonades Chocolade en Suikerwerken enz. .....
April 1974 sloten ze hun winkel en stopten met de handel. Het pand werd in 1979 verkocht aan Jan en Jannie Liezenga die er later een verfwinkel tegonnen. Jammergenoeg hetben ze niet zo lang van hun oude dag in hun nieuwe woning mogen genieten. Baukje overleed 16 juli 1980 en Bauke op 1 oktoter 1981. Nog een tekende winkelier is Michiel Tekstra. Na melktapper te zijn geweest in de Transvaalwijk te Leeuwarden, hij woonde toen aan de Hegedyk 11 (thans fam.Grupstra) nam hij in 1959 de takkerij en het winkelpand over van Ivo Vliegendehond aan de Buorren 17 (thans Monique Tekstra).
8
Wij tgaard kreeg eerste --'1 zelfbedieningszaak WIJTGAARD - Met grote luister en versierd met vele bloemstukken, werd in het dorp Wijtgailrd de eerste zelfbedieningszaak van ('en der grote landelijke kruidenierscorporaties. met Hls l~il:('n"31 de heer 1\1, Tebtra geopend, Hiermede IS tevens een einde gekomen aan het kruideniersbeàrijf van de heer J, Killgma, die lTll'f'r dan' 40 jilren Wijtg<JLlrd van alle denkb,ll'p artikelen heeft voorzien, Lever.~illliddelen, poeders, rirallken, prafumc:ri"(:n, 111Ies wat dames of heren gebrtJlktt'1 en ook !Illes voor het v('(~ biJ <,k h:er Killl:;ma te koop. Hij gl'blt'k
w",
9
Schilder Cornelis Hoekstra en zijn vrou w Aleida Scheltinga bij de sluiting van hun verfwinkel annex drogisterij in januari 1979.
Vivo kruidenier Wim Kempe met zijn vrou w Ida Wildering en doch ter Lies beth. Wim is op 5 november 1981 plotseling overleden. Naast kruidenierswaren kon men er terecht voor brood, banket, melk, groenten en huishoudelijke non-food artikelen.
10 Nu we zo'n beetje de "vaste" winkeliers hebben gehad resteren nog de venters van diverse waren. Jan Piters Jorna welke aan de Buorren 66 woonde (thans Klaas Veenstra) ventte met de hondekar grutterswaren en petroleum uit. Datzelfde deed ook Jinte Hoekstra. Hij woonde op Lytse Huzen, nu Hegedyk en wel op no. ~hans Titus Popma). Hij handelde ook in klompen en liJ erd opgevolgd door zijn zoon Gebele Hoekstra. Deze ventte hoofdzake~ijk met klompen en petroleum. Als venter van "Edammer kaas" "Jas Durk RooIvink de vader van de inmiddels overleden oud-minister Bauke RooIvink bekend. Hij deed dat pas na zijn 65e.jaar en woonde op de Plof (thans Ale Terpstra). Groenten en fruit werden gevent door Andries Bijlsma, overleden in 1928. Hij wocnde aan de Buorren 59 (afgetroken in maart 1978). Zijn weduwe Pietje Bijlsma-Terpstra ging hier mee door en nam er wat grutterswaren bij. Bij haar kon men ook terecht voor heerlijke apenoten. Sake Kingma die woonde aan de Buorren 8 (thans Ian Borwell) ventte voornamelijk fruit uit. Kingma leeft nog en woont in een bejaardencentrum te Sneek. Als laatste in deze categorie noemen we Sipke Postma die petroleum uitventte met paard en wagen. Hij had dit al van zijn vader overgenomen. Ze woonden aan de Plof, nu Hegedyk 33 (thans Jacky de Vries ). Postma werd opgevolgd door Jan Frens de Ruiter, die eveneens op de Plof woonde. de Ruiter is later helemaal overgegaan in deze branche en verhuisd naar Leeuwarden. Daar heeft hij thans nog met zijn zonen een handel in olieprodukten en huisbrandolie aan de Mariahof. bak k e r s
I
bak k e r s war e n
Als bakker was bekend A.de Klaver. Hij woonde op Buorren 48 (thans Dikkie van Balen) en is in 1896 opgehouden. Het pand werd verkocht aan Durk van Balen die er een setuur achter bouwde en er boer werd. Bakker de Klaver is vertrokken naar Utrecht. Zeer bekend was bakker Ivo Vlie endehond (+1868) Hij had een bakkerij op no. 17 in deBuorren thans-jl~onique Tekstra). De bakkerij grensde aan de oude haven en het meel e.d. werd
• 11
per schip aangevoerd. Toen Ivo ophié1d verhuurde hij de takkerij aan Ketelaar. Bakker Ketelaar liet echter zelf in + 1900 op een andere plaats een nieuwe takkerij touwen en-dat was aanleiding voor de zoon van Ivo om takkerij Vliegendehond opnieuw op te zetten. Ivo overleed in 1916. Zo kwam Johannes Vliegendehond in de takkerij, in 1919 geholpen door diens zoon Ivo genoemd naar grootvader. Johannes was getrouwd met Regina Rodenturg. De jonge Ivo Vliegendehond nam in 1937 tij zijn huwelijk met Jeltje Bijlsma de zaak definitief over. Zijn vader Johannes overleed in 1957, twee jaar na zijn vrouw Regina. Ivo ventte met de bakkersfiets met korf tot in Warga en Wartena. In 1959 te sloot hij met zijn gezin de bakkerij in Wijtgaard te verkopen omdat me~ weinig perspectief zag in de mogelijkheden die dit dorp tood en verhuisde naar Wolvega waar ze een nieuwe zaak opzetten, die in 1968 door de 4e.generatie, n.l. zoon Johannes werd overgenomen. Ivo en zijn vrouw wonen thans nog te Wolvega en hij is nog regelmatig in de moderne takkerij van zijn zoon te vinden om te helpen waar nodig is. Aan de Buorren no 51 (thans Piet Miedema) liet zoals gezegd takker lEke Ketelaar in ~ 1900 een nieuwe takkerij zetten. Hij was al enige jaren takker geweest in het pand van takker Vliegendehond. Ypke, afkomstig van Wordum woonde er met zijn vrouw Cornelia Sj.Hoekstra. Na zijn overlijden op 1 juli 1922 hetten de kinderen Anna en Marie en later Rintje samen met hun knecht Cees Sj.Hoekstra de zaak nog jaren voortgezet. Zoon Rintje is later naar Dronrijp vertrokken. Een andere zoon was de tekende pater Ketelaar (Gerard) die in juli 1974 is overleden en hier vaak in de parochie heeft geassisteerd. Na de familie Ketelaar woonde er takknr Uilke Hoekema. Hij was er takker van 1935 cm. ·;948. In dat jaar is hij met zijn vrouw Grietje naar Kuinre vertrokken .Zijn opvolger in de takh:'rij werd ene J.Sikke~. Die heeft er echter maar twee jaar in gewoond en is verhuisd naar Heereuveen. Van hem zijn verder geen gegevens tekend. De takkerij werd overgedaan aan Jan Bootsma, een troer van Pietje Pijper die aan het Meekeshof woont.
12
Ook hij heeft maar korte tijd de bakkerij gedreven. Na zo'n acht maanden is hij een bakkerij in Tirns begonnen. Na hem kwam Piet Miedema als bakker hier wonen en werken. Dat was dus in 1950. Miedema was afkomstig van Heeg. Samen met zijn vrouw Jikke van Sjoerd van Balen hebben Enige bakkerswinkel ze de bakkerij, waar ook kruidenierswaren verkrijgvan Wijtgaard stopt baar waren aangehouden tot WIJTGAARD - V~l!1d
13
Bakker Ypke Ketelaar met zijn gezin voor de in 1900 ge bou wde bakkerij aan de Buorren 5I. v.l.n.r.: Anneke - Marie - moeder Camelia Sj. Hoekstra - bakker Ypke - onbekend en tenslotte Kees Sj. Hoekstra.
Michiel Tekstra en zijn eeh tgenote Magdalena Dräp bij de bakfiets van bakkerij Vonk, waarmee hij een aantal jaren brood en banket uitventte. Later is Tekstra met zijn zelfbedieningszaak begonnen die hij ook uitbreidde met textiel en melkprodukten.
Frens de Ruiter als venter van me1kprodukten. Hij staat hier voor Buorren 24 en de beide jongens zijn Tjalling en Sjoerd van Sjoerd van Balen.
y-----------14 Ook erg bekend was Aaltje Noppert-Sijtsma eveneens b6lekoerrintster. Zij kwaw. van Hijlaard en woonde in het eerste huis van de dubbele woningen aan de Buorren waar later Julius Bijlsma zijn winkel kreeg (thans Jan Jorna). Tenslotte moeten we nog frou Roeda vermelden. Met de korf bracht ze haar bakkerswaar aan de man vanuit haar woning aan de Buorren 21 (thans Roel Jaspers). Een ander begrip waren de venters. Jan Andries Bijlsma woonde aan de Buorren 59 (afgebroken maart 1978) vanwaar uit zijn vader vroeger groenten verkocht. Hij kreeg zijn brood van bakker Stelwagen uit Leeuwarden en ventte deze met de kar in het dorp uit. Bijlsma overleed in 1940. Zijn opvolger werd Johannes Leenstra die al s jongen vaak was meegevJeest. Johannes woont nu aan de Fopma's re€d no. 14. Hij heeft dit werk aangehouden tot in 1962. De bekende kar werd verkocht aan Michiel Tekstra. Als laatste vermelden we Jan van Balen die na zijn kappersjaren enige tijd brood ventte voor de Coöperatieve Instelling Excelsior te Leeuwarden. van Balen is later als tramkondukteur naar Amsterdam vertrokken. t i mme r man
I
a a n n e mer
Als oudste timmerman is bekend Lolke Jilderts Jorna. Hij had zijn timmerzaak aan de Buorren 27 (thans Fam.v.Keulen). In dat pand is zeer lang een timmerbedrijf gevestig geweest. Lolke Jorna, gehuwd met Minke van Dijk is in 1888 overleden. Hij had zijn zaak overgedaan aan Jildert Jorna, de vader van de onlangs overleden Minke van Balen. Hi j ooJ as geboren in 1869 maar overleed op vrij jonge leeftijd op 10 april 1906. Kort daarvoor, in 1905 had hij zijn zaak overgedaan aan Si ke van d er Meer. Aan de Hegedyk 13 thans Assueris Hoekstra) woonde timmerman Cornelis Leistra. Hij had daar een kleine timmerzaak die hij heeft aangehouden tot + 1895. Hij was gehm~d met Hesseltje Terpstra en al jong in 1884 weduwnaar. Zelf overleed hij in 1917 op 87 jarige leeftijd. Zijn zaak heeft hij overgedaan aan Sipke van der Meer. Sipke, geboren in Wijtgaard in 1858 was gehuvJd met Tjerkje van eEr Weide. Toen ze in 1905 de zaak overnamen van Jildert Jorna zijn ze verhuisd naar de Buorren no. 27.
15 Daar heeft hij lange jaren zijn bedrijf uitgeoefend. In de twintiger jaren kwamen ziJn zoons Watze van der Meer en Broer van d er Meer oek in de zaak. Zij bouwden in 1928 de nie~we R.K.pastorie wuar nu de Zusters van Liefde wonen. Vader Sipke ging later wonen op no. 25 (thans Wim Ypma) en zoon Watze op no. 27. Zoon Broe:- vert rok naar Lee:.lwarlen. Ook Wat'oe, f3hLl'rvd mEI, Aga~ha Pos-'cma van Dronri jp heeft vele jaren zijn b~drijf alhier uj tgeoefend. Hij ovsrleed op 8 decemher 1969.
W. VAN DER MEER TIMMERBWRIJF EN AANNEMER
*
WIJTGAARD 110 Telefoon K 5105 - 398 Postrekening 359334
S.
Van der
MEER
TIMMERBEDRIJF 'Telefoon 398 (0 5105)
Diens zoon SiL~~~~~~~"!.~~l'ieeE. W3.S in 1956 in de zaak gekomen. Helaas h80ft hij ie verdere ontwikkeling van het bedrijf niet mee mogen maken. Als vad~r van een grcot gezin o'lerle(~d :-lij op 23 novemrtjC 1963. De timm,,,rzaak werd gesloten, het machi.nepark v8rkocht. Ook ";'2rd de oude "timmel'bF;rg" achtsr het pand afgebr::>ken. Mevr.CA.t.'1r.van ier MeeT- van der Werf woont sinds februari 1982 aan de Fopma's reed. In het pand aa~ de Buorren was tot 1963 ruim 100 jaa~ een timm~rzaak gevestigd. Op 1 jantHl'i 1975 nam de ZûO~l van Sipke, .ê~~~~_v.~Y2..-.:ie!:.f'i.~~:r.: de draad weer op. Hij vestigde een nieuw bedrijf op de plaa t ,,: vs.n het in 1975 afgetroken oud.,~ "spult sJ'~" van Jan Floris Roorda aan ie Bréo.yk. Inmidd,ö)ls i.s het bedrijf uitgegroe~d en heeft Sib" Eo 12 man personeel .'3.3.n het werk. ~:::.n I~s ~~2',ma, afkorr,stig va"'1 \~arga, we(,/.a.e aan de Buorren 5[\l'ttans Thijs Hofstra). Hij had d&.ar tot zijn overJijden in decembe~1916 een tim~er~aa~, die hij heeft overgedaan aan. liessel Koopmans en zijn l~)roE;l' Pieter Koopman3. He3sel was ~eutelmak?r An Pieter timmerman. Zij waren afkomstig van Dedgum. De familie Koopmans hai eerst ge~oond op ~o. 62 (thans Andr~ Jaspers). Hessel werd later ook nog kassier van de Boerenleenbank, die dus ook op dat adres was gev'~stigd.
16 Hesse1,gehuw1 met Anna Hoekstra is op 2 januari 1955 overleo.en. Zijn ongehuwde troel' Pieter op 12 januari 1960. De timmerza~k is da~~na opgeheven.
TIMMERBEDRIJF
Fa Cebr. Koopmans
WIJTGAARD, Op "It Skierhûs" aan de Hp.gedyk (afgetroken in 1924) tegon Luitzen King~ in 1922 zijn timmertedl'ijf. La~er ging hij wonen op Buorre 41 (thans Ruurd Jonkman) en in 1925 vertouwde hij de oude hC uur op no 43 waarin Age Jorna zijn pakhuis ha , tet timmenerkplaats. In 1938 kwam er een nielHve woning na st en ging hij daa:..o ,\Ionen. Kingma, dj e ook bekend s t~Ht al s amb&chte Lijk molenbou\<Jer heeft het bedrijf in 1968 overgedaan aan zijn zoon. Hij woont thans met zijn echtgenote in Appelscha.
11
Lr "J ...,.. ,~f 9..JcI . ~~ 1'-.1..
IIIIIIIIIII'III!
T
Zoon Wie~e Kingma die dus de zaak heeft overgenomPD breidde zijn t3drijf in 1969 uit met een hobbycentrum in Sneek. Hij en zijn gezi" wonen nog '3teeds op no. !,3 in de Buorren. meI k t a P-E e r s Op de PmJdyk 3 (ttans G eet je Houben) woonde Tjisse Roorda. Hij ventte met de hondekar melk uit van toer Jan Ypma. Later kreeg hij een handkar wa3rop een grote koperen ~elk kan was geplaatst.In 1937 is hij te Wolvega overleden. Maal' ook boer Jan Ypma,afkomstig van Dronrijp liet zijn melk venten.
17 gij woonde op B~orren 60 (thd~s ~nton Jorna) en later op no. 46 (thans Joz.Rocrda). Hut uitventen gebeurde hoofjzakelijk door zijn dochter Jahanna Ypma. Jan, de vader van oude Willem Ypma uit WirdurL is in 1945 overleden. Zijn doch~er, tha~s 95 jaar woonde laatstelijk in het voorste gedeelte tij Jappie Schnurman aan de Brédyk en vertlijft thans in een verpleeghuis te Sneek. Johanna Joma, een z;ust.er v::'>n de tebm::le teurtschipper Age, verltte melk uit JT:l~t het juk. Zij deed dat voor toer Wietze van der Zweep, die woonde ailll de Hegedyk (nu Pieter Hiemstra). Sake Kin ma die vroeger woarde op het sté van Anton Jorna ]uorren 60) ven-+,te ook met melk. Van Sjoer::l Kam;:;t. r''l, afkomstig van Oosterwieri.UT1 i s bekend dat hij naast het uitventen van melk ook tater maakte en aan :le man tracht. Hi j deed da t. op zi jn "koumelkersspu1 t sje" wat stond op Buorren 44 (thans Theo van der Werff). Kamstra overleed in '924. Bauke Andringa, geloren in 1877 was ook melktapper. Bovendien had hij in de Buarren op no. 64 (waar later zoon Thijs zou wonen) een comestitleswinkeltje! Men kon er gesneden en vleeswaren verkrijgen. Maar Bë,I.lice verkocht er o.a. coküerzalf. Omdat de toeren steeds meer hun melk leverde~ aan de fabriek werd ook het uitventen van m81k ietwat gesaneerd. Bauke Andringa werd de eerste geregelde melk tapper van de fatriek in Wirdum. La~er nam Si8tBe eijenaar dit van hem over. Hij woonde aan de Buorrcn no. 61 (afgebroken in dec.1977). 8i8t8e Leijenaar is op 29 rlov mber 1933 overleden. Zijn vader Jaco bLei jenaar was al met de melkhaL::lel tegonc'1en. Dat moet ongev8Mr in 1922 zijn geweest. Hij w00nde toen op de Brédyk, l~aar later Jan Floris Roorda zich zou vestiger.. Hij had d ar tevens opsla c van fourages e.d. Maar cok Matthi~8 ~ndring~ is in dezel~d9 tijl als S1et89 Leijenaar nog als melkta~per .ief g'~8est. Hij kreeg zijn m8lk echter niet V-.1. Wj r8.um maaT van zijn oom Cathrinus Andringa, die kaashnn~elaa1' w-s g w~rden in Leeuwarden en zijn melk tetrok van de Weid'J.ffier f ):'1'iek. Al~ opvolger van Siet e Leijenaar kwam in 1933 de bekende Frens ::le Ruiter. Hij \-lOonde de tij' s aan de IIegedyk. Frens heeft zi jn amhacht ui tgeoe-fend tot 1963 en was dus 30 jaar lang melktapper.
18 HJ.j woon'c thans in dG tejaa",denwoningen aan het Meekeshof. Vanaf 1958 ,,'as zijn zoon Han::: de Ruiter 31 tij zijn vad,en in loondienst geweest maar vanaf 1963 had Hans de zaak overgenomen. Hij woonde destijds aan de Hegedyk 33 (thans Jacky de Vries). In juli 1971 verhuisde hij met z.ijn gezin naar Buorren 42 ("de villa") en begon daar ecn rne~kwi.nkel. Die heLben ze aang,:,houden tot en met 1974. De molkwijk werd overgedaan aan Michiel Tekstra die daarna melk e.d. in zijn zelfbedieningszaak gin,g verKopen en nog enige tijd [;Jet een elektrische melkkar V'·:lttS. melkrUdtOr Jacob Leijenaar woonde aan de Erédyk (thans Sitle van der Meer).Hij had daar opslag van fourages en had een melkrjt, n.l.de Werp tOD omgeving. Hi ltje Ypma die woonde op de Plof (tha.'1s Johannes Visser) is een der ';::,eksnriste melkrijders. Ypma had de rit Noardein en omgeving. Hij is op 26 maart 1939 tij een autoongeval ~ijdens zijn werkzaa[;Jheden overleden. Herre RAnia en laier Sietold Re~ia hadden ook e~n rit. Zij woonden ol' BLlorN~n 66 (thans Klaas V('en~3tra). Ze haalden de melk ui t de omgeving Noardeiri en H~;gedyk. K!aas Wietzes Visser had de wijk Plof-Statema en Buorren. Hi j woonde aan de pillJdyk (thans Jan ie Rui ter) • Jouke van de::- Werff, een e;ec,oren DeersUr;Jer kwam in 1916 vanuit Duitslar,d na",r Wijtga' rd. Hij nam toen melkr~.ttEn ni:!.' r- de fabrje_L;: in WirdurnJver (','Iijk Lape-Wei,üske) en ging zich later rreer toeleggen op het transport. Zie daarvoor het hoofdstuk transporten. Zijn beide zonen Theo van der Werff en Sjoerd van der Werff hetten deze tranche ook nog mee uitgevoerd. AltGrt de Ruiter wconde destijds in de huisjes achter ca::é "de Hyngert". Hij kreeg in 1929 de rit Statemf:l. en Pundyk. De Rt;.i ter hanrielde al eerder in turf en fourages en werd later gespecjaliEPerd in transport van puin, zand en grint. Zie ook hoofdstuk transporten. Tjerk Douma geboren in Clost('r~JiGrJfT1 in 1883 woonde met zijn gezin op "Tt Haskerhû.s" ,:t.o. Tjeerd Jongbloed en afgebrand in + 1927)Hij h:3.d de wijk 20lüd en is Gverlroden in 1953. Ook-Sjoerd Mulder, thans l,.wne:'lde aan de Fopma's 1'eed maar destijds bekend met zijn loonbedrijf op de Deret1skes had een melkrit.
• 19 Hij haalde de melk van de boeren in zijn omgeving. Omstreeks 1950 n~~ de Wirdumer fabriek het melkv~rvoer naar de fatriek geh~el in elgen hand eo dat beLekende het Rinde van de rit~en van de particuliere melkrijders. s c h i J der s / b e h a E~!'2 Als een der bekendste schilders van weleer noemen we Agf~(van der Zee. Hij woonde met :::ijn gezin aan de BLlOrrer 33 afgebroken in 1975). Hij was afkomstig van Warga, gehuwd met Grietje Terpstra en is in 1940 overleden. Zijn ongehuwde zonen Anton van der Zee en Tjibte van der Zee namen het bedri jf over en bleven op genoemd adres ·wonen.
Sa. Çjebr. v. d. ~ee SCHILDERSBEDRIJF - WIJTGAARD Anton is in oktober 1975 te Sneek overleden. Zijn broer Tjibt8 woont thans i.n Frittemahof te Sneek. Aan de Buorren 64, (garage van Andringa) woonde ook een sc"üld<~r. Dat was Klaas Te·pstro.. Dat moet al vó6r 1910 zijn geweest. TerpstTa was naast ~childer ook nog kapper en scheerbaas. Zijn werk werd overgenomen door Jaring Walta, geboren in 1887. Hij begon op hel~zelfdo adres en heeft het knippen 8n scherer van Terpstr gèleerd en uvergenomen. Later heeft Julius Bijlsma di~ vak cvergenomen en heeft Walta de woning gekocht aan de Buorren op no. 53. Achter dit pand heeft hij een ~erfwinkel gebouwd. Op hetzelfde adres woont thanE ~og ~ijn dochter Afke Walta •
••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••
J.WALTA - Wijtgaard Auto-lakker en Reclame-schilder j - ast het gevwDt' schi lderwe 'k had. W3.~ ta met :?Î jr. zonen Douwe en J aring ook cen ;;ntospai tinricht:i ng en maakte hi ;:;zelf Pl.'élchtige "'childerijen.Wó.lta overJeed op 19 november 1971. Zoon Douwe woont in Nijmegen en zoon Jari~g is op 21 jarige leeftijd in 1939 overleden. Op no. 57 is nog hun ateJ.ier.
20
De schilders Anton van der Zee (links) en Jaring Walta. Anton woonde met zijn broer Tjibbe op Buorren 33 (afgebroken 1975) en Jaring op no. 53. De foto is gemaakt in 1968.
De beide smidten van Wijtgaard links Willem Bottema en rechts Johannes Brinksma. Willem had zijn smederij en taxibedrijf op Buorren 28 en Johannes aan de overkant op no. 31. De foto is van 1951.
'!"
21 Corne1is Hoekstra \~oonde aan do Buorren 22 (thans Floris Schuu rman). In 1949 kocht hi j het l~inke1parld van tant e Wende1ina de Kruyff en tegon verf te verkope.:1 en ;'.elfstandig schilder te worden. In 1951 trou~~e hij met Aleida Schelttnga. Zij runde later de winkel, in het begin Gok nog voorzien van klompenhandel. In 1962 ging de klompenhandel er ui t en in 1968 mochten ze ook drogisterij al'tikeü!n gaan verkopen. Vanaf 1964 is Hoekstra opgehouden met zelfstandig
ce. CJeoekstra
WIJTGAARD
SCHILDERS- EN BEHANGERSBEDRIJF ;:;chi lderwerk Hml winkel hel,cen ze aéi.!lg'2houden tot janJ.ari 1979. Na een ernstige ziekte overleed Cornelis op 31 jan. 1900 Zijn echtgenote werd eveneens ernstig ziek en overleed helaas op i3 juni 1983. Hun jongste kinder2.n \~onen t1~ans aan Tjissema. In het pat1d Bt;.orren 35,waar voorheen Fauke Valltnga zijn winkel had is in j1mi 1980 de familie Jan Liezenga een verf en verfwaren winkel tegonnen. Deze wordt gerund door zijn echtgAnote Jannie Machiela. In het winkeltje kan men tevens terecht voor klompen, laarzen en ~chaatsen. Bovendien handelt Jan in 2e.h;;.~'lds goeder':!n die hij thuis en op Buorren 36 (garage) heeft opgeslagen. s
ol
A~n
i ct
I
s m ede
I'
i jen
de Buorren 24 stond vroeger een oude sm~derij (thans loods). Daarin is Ynte Kingma. ffiet zijn troel' Piet Kingma een smederij hegonnen. Ynte,ovel'leden in 1900 was gehUwd met Tjitske van Balen en ~ij h dien t~ee zonen,n.l. Sake al eerder genoemd en Jan. Piet, overleder. vóór 1902 was gehuwd met S~oukje Roorda. Hun zoon heette Jan, de latere winkelman. De smederij wel'~ voortge~et doel' Hein Welling. Deze h~eft ~iet zo lang tn e smederij gezeten want na een paar ja~r vertrok hij ~l naar Wartena. Zijn opvolger werd Klaas Uil1\:es Hoekstra, gehuwd met Janke Kcoist~a. Zij hettpn in okt. 1916 hun E;me:lerij verlaten en kwamen toen in de
22 smederij annex café aan de overkant op no. 31 (thans Jan Brink sma). Daar heeft Klaa.s d.e smederi j voortgezet tot april 1922. Zijn vrolH'J heeft tot oktcber 1921 het café "De Zon" gehet(~n, nog aangBhouden. (;üe ook hcofdst'.l.k café's) Op 26 april 1922 kochten een aantal boeren het pand op no. 31 om de smederij die er in gevestigd was veiJig te stellen. Het waren Jan Doekes Fokma, Jelle Kooistra,Gerten de Beer, Hess(=l Kuipers, Mclle van der Hem, lNatze T.Roorda., Age Gerrits Jongtloed, Sake Fiers S,mtfCrna en Jé:!kob Schaar. Ze verhuurden de smederij toen aan J.Regeling. Ook hij heeft er niet zo IE.ng geboerd. Zijn opvoJger Herd J.van ier Ve~n Hi j handelde ook in landtouwwerkt uigen, ri jwielenen mOT,oren en deeel aanleg en Y'eparati e van licht en kracht installat ies.,
J. v. d. VEEN WIJTGAARD. Grof- en Kachelsmederij. Gediplomeerd Hoefsmid In januari 1930 b,a~l Johannes Brir*~él: afkoms'c,ig van Wirdwn de zaak overnemen. Ook hij wa Rijksgediplomeerd hoefsmid en handelde in landtou1'H'Jerktuigen,kachels en ri j'Nielen. Hij had een eerste klas repar tie inrichting.Brinksma heeft zijn smederij aan ehouden tot 1970. Door d~ sterke konkurentie van o.a. de Caf eL d~, verder meché.ni sche ort1.-Jikkeling z,at er geen brood meer in de smederij. Brinksma verhuisde later raar Buorren 20 en is cve:deden op 19 januari 1971.
Jobs. BRlnKSrtlA WIJTGAARD RIJKS GEDIPL HOEF, GROf- EN KACHELSMEDERIJ . -.'l!~ HANDEL IN LANDBOUWWERKTUIGEN RIJWIELEN EN ONDERDEELEN - HHSTE KLAS RFPARATIEINIUCHTING
....................
~
-
.
23 Zijn zoon Ja~ Erinksm9 heeft het bedrijf in 1970 overgenomen. Hlj is echter niet met de ~mederij dourg~gaan maar heeft er een garagebedrijf in gevestigd. In oktober 1971 vJerd aan het bedri. jf de taxi-vI3rgu.nning toegevoegd, die worit gereè..en dco:~ zijn echtgenote Saakje Erinksma-Hae.ir:la. In 1975 werd de oude woning van de schilders Anton en Tjibbe van der Zee aangekocht en ':lfgelJroken om meer ruimte te krijgen voor autostaJJing. TIe garage kreeg daardoor uitbreidingsmogelijkheid. Op no. ?8 in d" Euorren (thér.s Henk Nota) nad Hessel Annes Ter~tra een smederij. Hij woonde in het oude pand samen met z:ijn :7,:.-~ster Anna Annes T·'Hpstra. Ze zijn vertrokken naar Blauwhuis en in 2: 1912 over]'3den. De smederij werd 0vergenomen door Watze Bottema, afkomstig van Roordahuizwn. Hij liet de oude vervallen smed.erij aft·reken en er een g8heel nieuv) k'::,mplex ·r,oU\«Jen. D",t was in 1908. Wat ze heeft de zaak in 1932 overgeda'3.n aan zi jn zoon Willem Bottema. Deze had ook een taxib96rijf en bij hem kon men ook terecht voor bei) Zl.ne. In de 2.oop dGl' jaren kwamen er benzinepompen vóór het pand te staan die later ir verbani met de verbreding van de Rijksweg het veJd moesten rllimen. De pompen \
W. A. BDTTEMA - WIJTGAARD
GARAGE EN ELECTRISCH SMEDERIJ BEDRIJF.
Nadat Tan en Trude Overzet er een tweetal jaren hetben gewoond is het pand. in sc t IT.t r 1977 verkocht en daarna zeer ingrijpend verbouwd. Er i- O.h. momenteel een kantoor in gevesti[d waar men terecht kan voor al18 verzekeringen.
w
0
I'
cl t
ver vol g d
24
het uitgeb~eide karakter va~ deze kerst-tijlage hebben we moeten besluiten om de beschrijving van de middenstanders in 2 dden te plaatsen.
V~nwege
Deel 2 ver3chijnt alE bijlage in lHrnrner 78 van "It Havenp;ypk<,," (fe tI'. 1984) en zal nog de volgende hoofdstukken bevatten: s l a geI' / n
0
0
d s I a g e r
Gaf é hou der
ma
TI
u f act u r ier e
kap peT /
TI
s c h eer t a a s
s c hoe nma k e r kop e r s 1 a g e r
w a gen mak e r pip ega e
m
~
k e r
kL:.iper vee d r
~
j ver
t r a
TI
k a
s i e r
,3
,
U
0
r t e
TI
t s c h i P P e r f s c h i P P e r
b e u c-
s P
·n
d i v e r s e
I'
TI
Met dank aan: Joz.B.Roorda Sj. van !:)alen Tj.van Balen december 1983
Vestigingen n de aerl8l8 provincie
WU~IARO: kentoorUt'en;
fop'"
Reed 2A,
m egfvri.Jdeg 1830 to 2000 uur
Veft
Iefaon 9