Linkebeek • jaargang 49, nr 311 • December 2009 • maandelijks tijdschrift (niet in juli-augustus) Uitgave van de cultuurraad, gemeenschapscentrum de Moelie en vzw ‘de Rand’
10-11 Carlo Otten: Linkebeekenaar in hart en nieren
3-4 Nieuwe regeling gebruik sportinfrastructuur
8-9 Linkebeek vroeger en nu: het kasteel van Linkebeek (2)
14-15 Camerata en SintCecilia brengen bijzonder kerstconcert
18-19 Leen Jonckers verkent de Rand op FM Brussel
afgiftekantoor Linkebeek 1
SJOENKE
België - Belgique P.B. - P.P 1630 Linkebeek BC 3352
02 van de redactie
Eindejaar in zicht Dit sjoenke is nog net op tijd om iedereen uit te nodigen voor de eindejaarsreceptie op zaterdag 12 december in de Moelie. De cultuurraad wil in de eerste plaats alle bestuursleden van de aangesloten verenigingen, maar ook leden en sympathisanten danken voor hun bijdrage aan het gemeenschapsleven in onze gemeente. De redactie blikt met tevredenheid terug op de voorbije jaargang. Dat is niet enkel het werk van het redactiecomité, maar ook van een aantal trouwe correspondenten uit de diverse verenigingen. De gedrevenheid waarmee de medewerkers van GC de Moelie er maandelijks voor zorgen dat teksten en foto’s tijdig bij de drukker liggen, verdient waardering. Voor GC de Moelie komt er nu een ietwat kalmere periode aan. De gezamenlijke abonnementsformule met GC de Boesdaalhoeve en CC de Meent levert
voor de drie centra een grotere ticketverkoop op. Podiumactiviteiten lokken veel toeschouwers en zorgden al meermaals voor een volgeboekte zaal. Deze maand wordt afgesloten met de kerstfeesten van Ziekenzorg, OKRA en KAV en het jaarlijkse kerstconcert van het Sint-Ceciliakoor. Daarvoor slaat het koor opnieuw de handen in elkaar met het orkest Camerata. In een vorig nummer lichtte Eric Kirsch, de dirigent van het koor, al een tipje van de sluier op in verband met het programma. Deze keer brengen we een portret van de twee dirigenten van het orkest, twee jonge cellisten die tot de beste van het land behoren. Hij speelt toneel, is een goudhaantje van Filiaal, baszanger, kookman, natuurmens, vriend van iedereen. Van onder de kerktoren observeert hij op een filosofische manier het dorpsleven. We hebben het over Carlo Otten. In dit nummer hebben we een gesprek met hem. Verder kan je ook het verslag lezen van een gemeenteraadszitting, die bijna integraal gewijd was aan het beheer van de sportinfrastructuur op het Holleken. De zitting werd onverwacht afgesloten met een motie over de
Franstalige lagere scholen in de faciliteitengemeenten. Dat deze tekst zonder enige discussie het fiat van de meerderheid kreeg, wijst erop dat de standpunten van de twee taalgroepen op het gebied van communautaire aangelegenheden onverzoenbaar zijn. Intussen vergaderde de gemeenteraad opnieuw op 30 november. Voor een uitgebreid verslag was het te laat, maar we kunnen alvast verklappen dat er voor de gemeente, via een of ander intercommunaal dividend, wellicht een prachtig financieel geschenk onder de kerstboom zal liggen. Hopelijk komt dat de belastingbetaler ten goede. Nog deze maand buigt de gemeenteraad zich over het budget van 2010. Dan zal moeten blijken of de bestuursmeerderheid wat meer ambitie aan de dag legt dan het afgelopen jaar. Tot slot wensen wij al onze lezers prettige en vredevolle eindejaarsfeesten.
AAN DE POLITIEKE POLS 03
Regeling voor gebruik sportinfrastructuur Uit de gemeenteraad van 26 oktober > De gemeenteraad moet zich uitspreken over de beheersovereenkomst voor de sportinfrastructuur op het domein Den Bocht, over de tekst van de overeenkomst die de sportclubs moeten onderschrijven en over een financiële regeling tussen het gemeentebestuur en de hockeyclub (LHC) voor het extra gebruik van het kunstgrasveld. De sportraad vergaderde daarover op 22 september, maar er waren niet genoeg leden aanwezig om een geldig advies uit te brengen. Daarom moesten de drie betrokken sportclubs schriftelijk hun opmerkingen aan het gemeentebestuur overmaken. De hockeyclub en voetbalclub Peter Pan stuurden hun teksten door. Voetbalclub HVCL reageerde niet. Eerst komt het nieuwe reglement voor het beheer van de sportinfrastructuur aan bod. Het gaat over het synthetische grasveld, de tribune, de parking achter de Hoeve ’t Holleken en de beperkte toegang via de Wouterbos. Om de sportvelden te gebruiken moet een sportvereniging een overeenkomst ondertekenen. Op aanvraag is occasioneel gebruik ook mogelijk. Het beheer komt in handen van een comité dat is samengesteld uit drie afgevaardigden van het gemeentebestuur en één vertegenwoordiger en vervanger van elke club die de overeenkomst heeft ondertekend. De schepen van Sport of
een ander lid van het schepencollege leidt de vergaderingen. Het comité vergadert minstens om de drie maanden, moet ervoor zorgen dat het gebruik van het kunstgrasveld correct gebeurt en maakt elk jaar tegen 30 juni de speelkalender op. Het comité waakt er ook over dat de clubs de onderhoudsverplichtingen en de regeling voor het elektriciteitsverbruik naleven. Het kan ook advies verstrekken en voorstellen doen aan het schepencollege. Indien er in het comité geen eenparigheid is over een beslissing, hakt het schepencollege de knoop door. Vervolgens wordt de tekst van de overeenkomst goedgekeurd. Elke sportclub zal die moeten ondertekenen. De drie bestaande sportclubs zullen voor officiële wedstrijden, trainingen en toernooien gratis van het synthetische sportveld gebruik mogen maken. De voetbalclub en de hockeyclub elk voor 30 % van de beschikbare uren, voetbalclub Peter Pan voor 5 %. Met die verdeelsleutel ligt 65 % van de totale capaciteit vast. De 35 % overblijvende uren zijn resturen. Voor de verlichting van het kunstgrasterrein rekent de gemeente op een bedrag van 5000 euro. Het bijkomende bedrag wordt verdeeld onder de betrokken clubs in verhouding tot het verbruik. In 2008 liep het elektriciteitsverbruik op tot ruim 18.000 euro.
Een derde overeenkomst heeft betrekking op de financiering van het vorig jaar vernieuwde kunstgrasterrein. Aangezien het gemeentebestuur daar 243.000 euro in investeerde, stelt het schepencollege voor de financiële last te milderen door de resterende 35 % van de beschikbare uren (zie vorig punt) te verhuren aan de hockeyclub. Dat gebeurt op vraag van de club, die daarvoor 85.000 euro zal betalen, of 35 % van 243.000 euro. De helft van dat bedrag wordt onmiddellijk betaald; het overige deel gebeurt in vijfjaarlijkse stortingen. Door de overeenkomst krijgt de hockeyclub 65 % van de beschikbare uren van het sportterrein in handen voor een periode van 12 jaar. Dat zou moeten overeenstemmen met de gemiddelde levensduur van een kunstgrasterrein. De drie overeenkomsten worden meerderheid tegen minderheid goedgekeurd. De financiële regeling tussen het gemeentebestuur en de hockeyclub krijgt tegenwind van de oppositie, vooral van LK2000. De oppositie is boos omdat er oorspronkelijk gesteld werd dat de hockeyclub een financiële bijdrage zou leveren voor de dure investering die nota bene op verzoek van de club gebeurde. De meerderheid laat nu uitschijnen dat een financiële bijdrage van de hockeyclub recht zou geven op
04 AAN DE POLITIEKE POLS extra uren. Dat is de waarheid geweld aandoen. Oorspronkelijk was er ook geen sprake van dat de club het bedrag in schijven zou betalen. ‘Wie zal er opdraaien voor de kosten van deze financiering? De gemeente heeft de volledige kostprijs al in 2008 moeten betalen’, besluit LK2000.
Een decreet interpreteren
> De voorzitter vraagt het akkoord van de gemeenteraad om bij hoogdringendheid een motie aan de dagorde toe te voegen. Alle Franstalige raadsleden gaan daarmee akkoord en onderschrijven de voorgelegde tekst, de twee Nederlandstalige raadsleden niet. In de motie wordt verzet aangetekend tegen de goedkeuring van een nieuw decreet over de inspectie van de Franstalige scholen in de faciliteitengemeenten. Dat werd op 21 oktober onverwacht unaniem goedgekeurd door het Vlaams Parlement. Enkel het UF-lid Van Eyken stemde tegen. Dat de motie door de raadsleden zonder enige discussie wordt goedgekeurd, maakt duidelijk dat beide taalgroepen in de gemeenteraad in dergelijke communautaire kwesties elkaar niets meer te vertellen hebben en lijnrecht tegenover elkaar staan. Hier volgt de integrale tekst van de motie: ‘Gelet op de stemming in het Vlaams Parlement op 21 oktober 2009 van het decreet basisonderwijs ter uitoefening van de voogdij over de pedagogische inspectie in de Franstalige scholen van de zes faciliteitengemeenten in de Rand rond Brussel, terwijl deze pedagogische inspectie uitsluitend toebehoort aan de bevoegdheid van de Franse Gemeenschap. Gelet dat deze beslissing een eenzijdige ernstige breuk in het institutioneel evenwicht van het land betekent, aangezien dat de pedagogische inspectie op deze instellingen enerzijds een garantie betekenen (sic) voor de Franstaligen in de faciliteitengemeenten in de zin van de bijzondere wetten inzake de institutionele hervormingen en anderzijds een stelsel dat niet kan worden gewijzigd dan bij een wet gestemd met bijzondere meerderheid. Gelet dat deze beslissing bedoeld is om schade toe te brengen aan een kwaliteitsvol onderwijs, dat door bijna 2600 leerlingen wordt gevolgd, en dat deze het voortbestaan van dit onderwijs in het gedrang brengt terwijl tezelfdertijd hierdoor de leerlingen worden gegijzeld en het statuut zowel als de werkgelegenheid van onderwijzend personeel dat er tewerkgesteld is, bedreigd wordt. Gelet de steeds opnieuw herhaalde wil van de Franse gemeenschapsregering om te waken over het behoud van de bevoegdheid van de pedagogische inspectie door de Franse Gemeenschap en de bescherming van de leerlingen en het onderwijzend personeel van de Franstalige scholen van de faciliteitengemeenten te verzekeren waarover ze reeds meer dan dertig jaar de pedagogische inspectie uitoefent. Overwegende dat de Franse Gemeenschap zich in deze context moet inzetten om structurele maatregelen te treffen en zich niet tevreden moet stellen met een conjuncturele maatregel zoals een beroep bij het Grondwettelijk Hof tegen dit decreet. De gemeenteraad van Linkebeek bijeengekomen op 26 oktober 2009 vraagt aan de Franse Gemeenschap, met het oog op de beslissing van de Vlaamse Gemeenschap, om materieel en financieel de organisatie van het Franstalig onderwijs in de zes faciliteitengemeenten en alle andere gemeenten met een bijzonder taalstatuut op zich te nemen zodat dit volledig onder haar bevoegdheid zou vallen.
FACILITEITENGEMEENTEN - Het communautaire kot was weer even te klein nadat het Vlaams parlement op 21 oktober het zogenaamde interpretatieve decreet Van Dijck had goedgekeurd. Dat decreet maakt de Vlaamse Gemeenschap bevoegd voor de Franstalige basisscholen in de faciliteitengemeenten. De bevoegdheid daarover is al jaren een discussiepunt tussen Vlamingen en Franstaligen. Sinds de invoering van de faciliteiten in 1963 zijn faciliteitengemeenten verplicht om basisonderwijs in de andere landstaal in te richten als minstens 16 gezinshoofden daar om vragen. Volgens de wet moeten de leerlingen het Frans als moedertaal hebben en in een faciliteitengemeente wonen. De controle daarop (de taalinspectie) is een federale bevoegdheid. De pedagogische inspectie gebeurde tot nu toe door de Franse Gemeenschap. Volgens Vlaanderen is dat strijdig met de grondwet, die stelt dat enkel de Vlaamse Gemeenschap bevoegd is voor onderwijs in Vlaanderen. Bovendien betaalt Vlaanderen jaarlijks ruim 9 miljoen euro voor de bewuste scholen, maar het kan niet controleren wat daarmee gebeurt. Omdat meer dan tien jaar onderhandelen tussen de ministers van Onderwijs niets opleverde, diende Kris Van Dijck (N-VA) zijn voorstel van decreet in. Drie belangenconflicten van de Franse Gemeenschap, de Franse Gemeenschapscommissie (Cocof ) en het Waalse Gewest verhinderden een definitieve stemming van het decreet. Tot nu. Dit nieuwe decreet betekent dat de scholen voortaan de Vlaamse eindtermen moeten volgen en onderworpen zijn aan de Vlaamse pedagogische inspectie. In het Frans weliswaar, want de faciliteiten blijven behouden. Franstalige politici vrezen dat het decreet de eerste stap is naar het sluiten van de scholen. Ze hebben aangekondigd een klacht in te dienen bij het Grondwettelijk Hof. Volgens Kris Van Dijck is het niet de bedoeling om de scholen te sluiten, wel om hun leerlingen beter te integreren in de Vlaamse Gemeenschap. Vlaams minister van Onderwijs Pascal Smet (SP.A) en onderwijsspecialist Georges Monard roepen op om de inspectie in gezamenlijk overleg tussen Franstaligen en Nederlandstaligen te doen. KG / GS
VERENIGINGSNIEUWS 05
Survivalrun Brugge-Damme-Brugge Teek-it-iezie Het is ondertussen al twee jaar geleden dat ik de survivalrunners van Teek-itiezie het nakijken gaf in Averbode. Tijd om onze vrienden nog eens te laten zien hoe het moet op het zondagswandelingetje Brugge-Damme-Brugge. Om de organisatie wat gemakkelijker te maken, worden we ingedeeld in verschillende categorieën. Ik doe zoals het een echte man betaamt een individuele run, terwijl anderen ervoor kiezen om het parcours in duo af te leggen. Iets na elf wordt het startschot voor mijn groep gegeven, waarna we om ter eerst een boomstam vastgrijpen en er anderhalve kilometer mee rondcrossen. Dat we die rotbalk daarna in tweeën mogen kappen, doet vele harten sneller slaan. Een paar goede meppen met de bijl en hop naar de volgende proef. Ondertussen zijn ook de duo’s gestart en zij zetten de achtervolging in. In ijltempo kruipen zij onder sluipnetten, slingeren ze aan brandweerslangen en klimmen ze omhoog langs palen en ladders. Ze mogen elkaar helpen, zodat het wat vlotter gaat. Met de hete adem van onze duo’s in mijn nek spring ik naar een apenbrug, duik ik in een beek en zing ik Farinelligewijs een liedje. Het contrast tussen de aangename buitenlucht en het ijskoude water is dan ook wat groter dan verwacht. Als ik dan ook nog eens door een rioolduiker de straat onder moet gaan, bereik ik toonhoogten waarmee zelfs bokaalglazen springen. Gelukkig staat aan het einde van de tunnel een nieuwe proef te wachten, waar ik het snel terug warm van krijg. Met frisse moed zet ik mijn parcours verder, ik kruip over balken en sukkel
omhoog langs een klimtouw. Bij dat laatste verlies ik echter te veel tijd, zodat de duo’s me inhalen. Bij het volgende obstakel, een paar hoge afvalcontainers waar we over en door moeten, word ik ingehaald door Roel en Werner. In een poging om hen voor te blijven, vraag ik of ze wel een vergunning hebben voor de containers. Van de verwarring die daarop ontstaat, maak ik gebruik om hen vlug bij het klein gevaarlijk afval te sorteren en ongehinderd mijn weg voort te zetten. De rest van de weg leg ik dan ook zonder zorgen af. Ik spring met plezier in de volgende beek, kruip als een doorgewinterde paracommando over een bunker, verklaar de oorlog voor geëindigd en schud wat tegenstanders van me af. Verder trakteert de organi-
satie ons op een divers aanbod van middelen om de Damse vaart over te steken en nadat ik hangend onderaan een brug, kruipend over omgehakte bomen en slingerend aan brandweerslangen eindelijk de goede oever bereik, klinkt in de verte al de stem van de wedstrijdcommentator. Dat ik na een finale proef als eerste Teek-itieziër over de streep kom, behoeft geen uitleg. Had jij anders verwacht? Ik loop nog een ererondje, krijg bloemen toegeworpen en sta de pers te woord. De eerlijkheid gebiedt mij te zeggen dat het parcours waar ik aan deelneem zeven kilometer lang is; dat van de duo’s dertien kilometer. Maar dat is een detail. Christopher Standaert
KAV Op woensdag 16 december om 19.30 uur organiseert KAV-Linkebeek voor haar leden het jaarlijkse kerstfeest. Het wordt een gezellig samenzijn in een ontspannen sfeer. Het is de gelegenheid om met een lekker hapje en drankje nog eens bij te praten. Wij hopen je te mogen verwelkomen en vragen je om je wijkverantwoordelijke van je aanwezigheid te verwittigen voor 13 december. In januari 2010 starten wij met een reeks ladydansen. De activiteit steekt het klassieke lijndansen in een vrouwelijk kleedje. We oefenen moderne danspasjes in op hedendaagse popmuziek. Dat gaat van opzwepende streetdance, latin tot country en zelfs jumpen. Iedereen kan de dansen leren. Je bent niet af hankelijk van een danspartner, maar je danst in
groep. Je staat in rijen naast, voor en achter elkaar. Een leuke manier om te bewegen en in vorm te blijven. Per les komen drie choreografieën aan bod. Wanneer? Woensdag 27 januari 2010 om 19.30 uur Woensdag 10 februari 2010 om 19.30 uur Woensdag 3 maart 2010 om 19.30 uur Waar? GC de Moelie, Sint-Sebastiaanstraat 14, Linkebeek Info en inschrijvingen Maryse Asselbergh, 0477 08 01 58 (voor 20 januari 2010)
06 uit de gemeente
Uit goede bron Schorsing In het vorige nummer van sjoenke berichtten we uitvoerig over de incidenten tijdens de gemeenteraad van 28 september. Een ludieke actie van het Taal Aktie Komitee (TAK) zorgde voor grote irritatie en zenuwachtigheid bij de meerderheid, die besloot de vergadering achter gesloten deuren te houden. LK2000 was van oordeel dat de voorwaarden voor een dergelijke beslissing niet vervuld waren en vroeg de provinciegouverneur de zaak te onderzoeken. Het besluit van de gouverneur werd vorige maand bekendgemaakt. Daarin stelt hij dat men door de feiten, die blijken uit het verslag van de aanwezige provinciale waarnemer, begrip kan opbrengen voor de vrees van de waarnemende burgemeester voor ongeregeldheden en incidenten. Toch kan de beslissing van de gemeenteraad om de volledige zitting achter gesloten deuren te laten plaatsvinden – en dat zonder dat er zich al een incident had voorgedaan – beschouwd worden als zeer drastisch. Het valt bovendien moeilijk te verenigen met het gemeentedecreet (art. 28 openbaarheid van bestuur) en kan vanuit een democratisch oogpunt
moeilijk goedgekeurd worden. De stemming over een begrotingswijziging kan volgens het gemeentedecreet onder geen beding tijdens een gesloten zitting genomen worden. De gouverneur schorst bijgevolg alle genomen beslissingen van de zitting van 28 september. Franstalige faciliteitenscholen In de zes faciliteitengemeenten rond Brussel zijn er momenteel 8 Franstalige basisscholen. Elke gemeente heeft één gemeenteschool, in Sint-Genesius-Rode en Wezembeek-Oppem is er daarnaast nog een vrije Franstalige basisschool. Op 1 februari 2009 telden de tien scholen in totaal 2689 leerlingen. In Linkebeek waren er dat 192. De wedden en de werkingskosten van de scholen worden door de Vlaamse Gemeenschap betaald. Dat komt neer op een jaarlijkse uitgave van ruim 9 miljoen euro. Voor de Franstalige gemeenteschool van Linkebeek bedroeg dat voor het schooljaar 2006-2007 ongeveer 720.000 euro. De school startte met een kleuterklas in het schooljaar 1965-1966. Het jaar nadien volgde het eerste leerjaar.
GECORO De gemeentelijke commissie voor ruimtelijke ordening (GECORO) heeft een belangrijke rol gespeeld bij de opstelling van het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan. Nu dat plan definitief door de bestendige deputatie van de provincie Vlaams-Brabant werd goedgekeurd, kan de commissie opnieuw wat meer aandacht besteden aan een aantal andere dossiers. Wat het GEN (Gewestelijk Express Net) betreft wacht de gemeente op een uitspraak van de Raad van State over het beroep dat de gemeente aantekende tegen de stedenbouwkundige vergunning. Het schepencollege heeft bij de behandeling van de adviesaanvraag van de bouwvergunning alle opmerkingen van de GECORO over de plannen voor de uitbreidingswerken aan de spoorweg overgenomen en zelfs nog strikter gemaakt. Wanneer de uitspraak verwacht wordt, is niet bekend, maar de kans dat de plannen nog worden teruggeschroefd, lijkt bijzonder klein. Op het grondgebied van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zijn de eerste werkzaamheden tussen Ukkel-Kalevoet en Linkebeek intussen aangevat. De GECORO heeft op eigen initiatief
uit de gemeente 07 een oom van Damiaan, was de betovergrootvader van de Linkebeekenaren Frans en Jean-Pierre De Veuster. De naam Van Der Vorst werd later ingekort tot De Voster en nog later geschreven als De Veuster. Overval Met de eindejaarsfeesten in het vooruitzicht lopen er traditiegetrouw meer mensen rond die uit zijn op geld. Nog wat alerter zijn, is de boodschap. Tijdens het weekend van 15 november werd het baanwinkeltje Nexus aan het rondpunt van de Molenstraat overvallen. Een paar dagen later werd een inwoner aan zijn woning in de Stationsstraat met een pistool bedreigd. De man liet zich niet afschrikken en kon het wapen bemachtigen. De aanvaller ging er zonder buit vandoor.
Bomen worden gekapt ter voorbereiding van de extra sporen voor het GEN.
een aantal werkgroepen in het leven geroepen. Twee leden hebben voorgesteld om een actieplan voor de trage wegen en voetpaden op te stellen. In dat plan komen vooral het uitzicht en de inrichting van de wegen aan bod. Signalisatie, beplantingen en verlichting vallen onder de verantwoordelijkheid van het gemeentebestuur. Het is ook de bedoeling het landelijk karakter van de wegen te vrijwaren. Volgens de voorzitter kan een gedeelte van het plan in het mobiliteitsplan worden ondergebracht. Een ander deel hoort thuis in het goedgekeurde structuurplan. Een ander commissielid en een kleine werkgroep houden zich bezig met de waardevolle gebouwen en landschappen in de gemeente. De opmaak van een inventaris is een noodzaak. De vraag is aan welke criteria de gebouwen en landschappen moeten voldoen en over welke instrumenten de gemeente beschikt om ze te beschermen. Een sensibilisatie van de eigenaars zal noodzakelijk zijn en in vele gevallen kunnen ook kleine ingrepen een meerwaarde geven aan een waardevol gebouw.
Mexicaanse griep Tot op heden heeft de Mexicaanse griep hier nog niet echt toegeslagen. Op vraag van de overheid werd ook in Linkebeek een lokaal zorgmeldpunt opgericht. Daarin zetelen onder andere een gemeentelijke ambtenaar die de zaken moet coördineren, een plaatselijke huisarts (dr. Vanneste van het Gezondheidscentrum) en een afgevaardigde van de huisartsenkring van Halle. Bij een zware griepepidemie moet het comité de zaken snel en accuraat in goede banen leiden. Op dit ogenblik zijn er onder meer een callcenter en een consultatieruimte beschikbaar. Hopen maar dat het allemaal zo’n vaart niet zal lopen. Pater Damiaan bis Vorige maand konden we met enige fierheid melden dat de nieuwe heilige een link heeft met onze gemeente. Intussen beschikken we over wat meer gegevens. Hendrik Van Der Vorst en Johanna Uyterhoeven, getrouwd in 1803 in Werchter, hadden vier kinderen, onder wie twee zonen. Jan Frans werd geboren in 1801 en Jacobus in 1803. Jan Frans was de vader van de latere pater Damiaan (°1840). Jacobus,
Vrede sluiten Van een Franstalige lezer kregen we de volgende reactie: ‘Mijn vrouw, een van onze dochters en ik hebben het Schubertconcert in de Sint-Sebastiaanskerk bijgewoond. Het was prachtig. Wij kunnen niets anders dan de Vlaamse Gemeenschap feliciteren voor zo een mooi initiatief. Mensen ontmoeten in een streek met Germaanse en Latijnse culturen is een rijkdom voor al diegenen die er leven. En als er wedijver bij te pas komt, nog beter. Maar als ik wedijver zeg, zeg ik niet kleingeestigheid zoals de rondzendbrief Peeters en andere dergelijke maatregelen, genomen om mensen te pesten. Zo een manier van handelen, is de Vlaamse cultuur niet waardig, maar past enkel bij politici van klein allooi. Iemand zal mij antwoorden dat dergelijke kleingeestigheid ook van Franstalige kant komt. Dat is juist. Maar kleingeestigheid van één zijde rechtvaardigt niet de kleingeestigheid van de andere zijde. Is de tijd niet gekomen om vrede te sluiten? Ik voel mij sentimenteel ook een beetje lid van de Vlaamse Gemeenschap en dat zou mij gelukkig maken.’
08 TERUGBLIK
Linkebeek vroeger en nu Het kasteel van Linkebeek (deel 2)
In het eerste artikel over het kasteel van Linkebeek reconstrueerden we de chronologie van de eigenaars van de zeventiende eeuw tot nu. In dit tweede deel gaan we dieper in op de omgeving.
Het kasteeldomein In 1665, ten tijde van J.A. van den Winckele, vermeldt de dorpsrekening onder meer een ‘speelhuys’ dat ‘rontsomme in ’t water’ ligt. Volgens Verbesselt moet daar een kleine hoeve aan verbonden geweest zijn om de residentie zelf bedruipend te houden en haar onaf hankelijkheid te waarborgen. Dat wordt bevestigd door een tekst uit 1750: ‘Sekeren bosch met allen den boomen ende houtwas daerop staende, huis en hofstede ... gelegen onder Linckebeke achter het casteel aldaer ...’. De helling waarop het huidige kasteel staat, is op de kaart van Ferraris (± 1773) als landbouwgrond ingekleurd. Ook de Poppatlas (± 1860) vermeldt het als land(bouwgrond). De eerste uitgebreide beschrijving vinden we in het testament van M.B. de Tombeur van 24 januari 1756: > ‘speelhuys tot Linckenbeek, gelegen beneden den trap ofte Kerckenweg’;
blijkbaar recht tegenover de kerktrap > ‘met gebouwen, schuere, stal, brouwerije, hove, vijver, wegen, dreven’; ongeveer het huidige kasteeldomein > ’Clynveldtbosch’; rond Koeiestraat en Kerkveld (?) > ‘Kelleweyde (1) ofte boschken’; dal van de Linkebeek nabij de Bloemhofstraat > ‘het streepken tusschen de hesselteere (haagbeuk) en de doreleire (meidoorn) haege’; vermoedelijk de weg doorheen het kasteeldomein in het verlengde van de Zavelstraat > ‘het Camme (brouwerij / afspanning) ende Schoteleire weydeken ende oude Camme, alle aen malkander gelegen ... gesepareert (van de rest van het domein) met de wegh en de beke tusschen beyde ...’; de Schoteleireweide was de helling, een langwerpige strook, aan de overzijde van de Kasteelstraat tussen de Kerktrap en de Zavelstraat; de
genoemde brouwerijen lagen vermoedelijk onderaan de Kerktrap naast die strook. Dat wordt in 1767 aangevuld met de ‘Casteelweyde’ (2,5 dagwand of ongeveer 56 a); het gedeelte van de kasteeldreef nabij de kasteelpoort, waarop toen een vijver lag. In 1768 komt daar nog een ‘geleghe (woonerf ) met huys, stal en block achter het casteel’ (9 dagwand of ongeveer 2 ha); mogelijk het Hof te Schilde op de hoek van de Hollebeekstraat met de Kasteeldreef. Een beschrijving uit 1846 spreekt over een ‘gebouw 7a 9ca, park 2 ha 25a 20ca, 3 vijvers samen 59a’. Na 1860 kocht d’Anethan verschillende percelen van het vroegere domein aan om er onder meer het huidige kasteel te bouwen. In het domein ontspringen twee bronnen: de Vijverbron (source de la cave (2)) in het midden van het park en de Kasteelbron (3) (source des vaches)
TERUGBLIK 09 een grote vijver met daarachter de kerkberg van Linkebeek. Ik vermoed dat het een droombeeld was van Julius d’Anethan, want volgens de kadastergegevens heeft het nooit bestaan. Mijn vader kreeg in 1968 een foto van dit schilderij toen hij ambtshalve in contact kwam met baron Robert d’Anethan, een nazaat van Julius.
in de Koeiestraat nabij de hoek van het Kerkveld en het Wijnbrondal. In het verlengde van beide bronnen waren er lange tijd waterkerskwekerijen voor eigen gebruik. De vijver werd rond 1900 vergroot tot de huidige oppervlakte. Enkele jaren tevoren had men de Linkebeek, die volledig langs de Kasteelstraat liep, na de spoorwegtunnel omgeleid met een bocht door het park. Onder mevrouw Müser (zie foto) was het geheel rond 1905 omgetoverd in een exotische tuin met weinig bomen. Op honderd jaar tijd is er veel veranderd. De kastelen Van een middeleeuws kasteel is hier geen spoor te vinden. Toen de van Withems in 1391 de heerlijkheid over een gedeelte van Linkebeek verkregen, bezaten zij een burcht in het naburige Beersel en zij hadden blijkbaar geen behoefte aan een plaatselijk kasteel. Zoals reeds vermeld, was er in 1665 een ‘speelhuys’ dat ‘rontsomme in ’t water’ lag; een controlepost op een eiland in een vijver nabij de voorde (oversteekplaats) aan de samenloop van de Linkebeek en de Wijnborrebeek. De exacte plaats van dat buitenverblijf kennen we niet, vermits de vijver(s) regelmatig van grootte en plaats zijn veranderd, maar we zijn tamelijk zeker dat het recht tegenover de Kerktrap lag. Het werd afgebroken rond 1869 – uiteraard nadat het huidige kasteel gebouwd was – en vervangen door een oranjerie, een overdekte tuin waar ook ‘s winters exotische planten gekweekt konden worden. Eigenaardig genoeg bestaat er een schilderij uit 1861 van een kasteel op een eiland midden in
In de periode 1879-1884 woedde er in België een schoolstrijd. Als gevolg daarvan verlieten alle kinderen de gemeenteschool van Linkebeek en ze trokken naar de (te kleine) meisjesschool die onder de hoede van barones d’Anethan stond. Die stelde de oranjerie ter beschikking. In 1884 werden er plannen ingediend om er een heuse school van te maken, maar de schoolstrijd liep ten einde, zodat de jongens terugkeerden naar de gemeenteschool en de meisjes naar hun lokalen in de Sint-Sebastiaanstraat. Op de Poppkaart staat er al een gebouw rechts van de ijzeren toegangspoort. Het diende lange tijd als koetshuis en woning voor de rentmeester. Na 1900 werd bij de oranjerie een kleedkamer met open haard gebouwd voor de gasten en een stapelplaats voor het hout. Nu vormen die drie ruimten één geheel dat bewoond wordt door de erfgenamen van graaf Roland. Op oude postkaarten zie je aan de overzijde van de Kasteelstraat tussen de F. Dehaesstraat en de Kasteeldreef een statig gebouw, eveneens door d’Anethan opgericht. Vanaf de jaren 20 verbleef aan deze zijde de hovenier Felix Marchal, die er een groenten- en bloemenkwekerij op nahield. De toegang lag eerst aan de Lepelstraat (nu F. Dehaesstraat), later aan de Kasteelstraat, tot het samen met het kapelletje werd afgebroken op 5 januari 1965. De plannen voor het huidige kasteel dateren van 1868. De bouw gebeurde hoogstwaarschijnlijk in 1869. Daarvoor moest de Kerkveldweg verplaatst worden, zodat die een bijna haakse bocht kreeg en dieper in het Wijnbrondal uitmondde. In het begin was er geen brugje en je moest via trapjes in de Koeiestraat afdalen. De bouwheer, J. d’Anethan, was burgemeester in Linkebeek van 1868 tot 1874 en verder nog senator en minister. Hij maakte dankbaar gebruik van die positie om heel wat veranderingen in zijn voordeel door te drukken. Zo werd de benedeningang in de Koeiestraat
afgeschaft als openbare weg (gemeenteraad 30 april 1869) en ingelijfd in het kasteeldomein. Zelfs het Wijnbrondal werd wat opgeschoven ‘om de beek recht te trekken’ (gemeenteraad van 15 mei 1869). Na een eeuw verviel het gebouw tot het na 1988 werd hersteld. Vandaag is het opnieuw bewoond. Heel wat Linkebekenaren waren in dienst bij de kasteelbewoners. Petrus Van Uffelen (Ile Robinson), Felix Marchal en Jules Berckmans (Passant) waren er hoveniers. Bij het keuken- en onderhoudspersoneel vinden we Jeanne Obrino die in 1897 trouwde met François Vandenhoof (café In ‘t Holleken) en Julienne Van Acker-Van Nieuwenhuyse, door velen nog goed gekend. Alex Geysels Voetnoten: (1) De Kelleweide dankt zijn naam aan de Kellebron, die omstreeks 1967 overwelfd werd beneden het Kleindalpad. De weide strekte zich uit vanaf de Bloemhofstraat tot aan de Roze Molen. De spoorweg met het talud heeft de weide in twee gedeeld. (2) De term cave verwijst vermoedelijk naar de ijskelder die intussen verdwenen is. (3) De geschiedkundige Verbesselt vond op zijn tocht door Linkebeek de historisch belangrijke Kellebron niet. Hij vereenzelvigde haar dan maar met de Kasteelbron zodat zijn betoog over Op-Linkebeek, Homborg en de Eierenberg (het Plateau) met de nodige reserve gelezen moet worden. Bronnen: > Geschiedenis van Linkebeek (1957), blz. 102, 110-118, 184. > Verbesselt, Parochiewezen in Brabant deel XIX, Koninkl. Gesch en Oudh. Genootschap van VlaamsBrabant en Brussel, 1985, blz. 141-143. > Dossier Wijnbrondal, Beheercommissie Wijnbrondal, R-O VlaamsBrabant, Leuven 2005, Linkebeeks Archief (o.m. de foto’s). > J. Geysels, Jubelfeest van de meisjesschool, drukkerij Hessens, Brussel, 1960, blz. 4. > J. Christiaens, 150 jaar zusters van O.-L.-V. van VII Weeën, J. Christiaens, Lot, 1997, blz. 32-34. > Met dank aan A. d’Oultremont, mevrouw Van Thillo, Marcel Charlier, Y. Vandenberghe, M. Berghmans en Josée Vanderhaegen.
10 M/V VAN DE MAAND
Op bezoek bij Carlo Otten
‘Politiek? Veel te verstrooid voor’
Er gaat geen activiteit voorbij in Linkebeek of Carlo Otten (60) is er bij betrokken. Zo lijkt het toch. Toneelspelen, koken, debatteren over ruimtelijke ordening, zingen … Hij doet het allemaal en altijd even goedlachs. ‘Ook al zijn er maar een handvol Vlamingen, er is nog heel wat te doen. Dat hebben we te danken aan GC de Moelie’, meent hij.
Het ruikt heerlijk aan de woning van Carlo. Hij woont met zijn vrouw Monika op het Gemeenteplein boven bloemenwinkel Geuren en Kleuren, of Senteurs et Couleurs zoals het netjes in twee talen is vermeld. Hij runde de zaak zelf 23 jaar lang, maar gaf tien jaar
geleden de fakkel door. Misschien is het de geur die hem zo vrolijk maakt, want Carlo lijkt altijd goedgeluimd. Nochtans was hij als kind heel verlegen, vertelt hij. ‘Ik bloeide open in de jeugdbeweging’, herinnert Carlo zich.
‘Daarvoor leefden we alleen in ons familiale kringetje. In de Chiro trad ik uit die kleine wereld. Ik kwam er als kleine jongen bij en bleef er tot ik leider was. Ik ben ook hoofdleider geweest, net als mijn broers Jan en Rik. Als je ziet welke mensen vandaag
M/V VAN DE MAAND 11 Linkebeek wonen. Mij zal je nooit horen zeggen dat de jeugd van tegenwoordig niet deugt. Dat zeiden de volwassenen in mijn tijd allicht ook. Ik heb enorm veel respect voor de jongeren.’
vrachtwagenchauffeur zou werken na mijn studies, maar acht maanden later stelden de uitbaters van de bloemenwinkel op het Gemeenteplein me voor om hun zaak over te nemen. Ik heb het 23 jaar gedaan.’
Uit andere dorpen Veel Chirojongeren in Linkebeek komen uit andere gemeenten afgezakt. ‘Dat heb je ook in andere verenigingen. Ik denk bijvoorbeeld niet dat er bij De Toneelvrienden nog iemand meespeelt die in Linkebeek woont. Vroeger was het ondenkbaar dat mensen uit bijvoorbeeld Sint-Genesius-Rode naar onze verenigingen kwamen. Nu kan dat wel. Ik denk dat GC de Moelie daar een belangrijke rol in speelt. Het is een grote steun voor lokale verenigingen om de infrastructuur aan heel betaalbare tarieven te kunnen gebruiken. Ik denk dat als de Moelie niet had bestaan, er bijna geen Vlaamse activiteiten meer zouden zijn in dit dorp.’
Dan kreeg zijn vrouw Monika te kampen met gezondheidsproblemen en het koppel besloot de zaak over te laten aan iemand anders. ‘Ik was heel graag met bloemen bezig, maar een echte handelaar was ik niet’, geeft Carlo toe. Hij greep terug naar zijn andere liefde: vrachtwagenchauffeur. Hij reed twee jaar met vrachtwagens voor Colruyt en staat nu in voor de begeleiding van de chauffeurs.
Aan activiteiten geen gebrek vandaag, en Carlo doet er duchtig aan mee. Hij zingt in het Sint-Ceciliakoor, kookt een potje met de kookmannen van KALM, zetelt in de gemeentelijke commissie voor ruimtelijke ordening (GECORO), speelt absurd toneel bij Filiaal en staat ook op de planken bij De Toneelvrienden. Te verstrooid Aan politiek heeft hij nooit gedaan. ‘Daar ben ik veel te verstrooid voor. Misschien dat ik daarom zo gelukkig ben. Ik vergeet alles. Mijn vrouw is mijn wandelend notitieboekje.’ Carlo is wel op de hoogte van het politieke reilen en zeilen. Voor sjoenke schreef hij vroeger de column Het Opstel van Zozefke. ‘Een beetje politieke satire zonder echt stout te zijn. Ik lees graag de columns van Koen Meulenaere in Knack, maar zo cru ben ik niet.’
het verenigingsleven in Linkebeek trekken, dan vind je veel mensen uit de Chiro.’ Carlo is verbaasd hoe de Chiro ook vandaag nog prima draait. ‘Terwijl er nog maar een handvol Vlamingen in
Groene vingers Carlo houdt van het toch nog groene karakter van Linkebeek. Van op zijn terras kijkt hij recht de bomen in. Zijn tuin ligt er wat verwilderd bij, ook al heeft hij groene vingers. ‘Een schoenmaker loopt ook altijd met slechte schoenen’, lacht hij. Carlo studeerde af als tuinarchitect. ‘Ik wilde ook vrachtwagenchauffeur worden. Ik sprak met mijn toenmalige vriendin – nu mijn vrouw – af dat ik een jaar als
Bye Bye Belgium Carlo Otten is geboren en getogen onder de kerktoren van Linkebeek, dezelfde toren die op een oude foto in de woonkamer hangt. Hij kent de meeste Vlamingen in het dorp bij naam en ook heel wat Franstaligen. Hij houdt van het dorp. ‘Het valt me telkens op dat mensen elkaar hier nog begroeten en een praatje maken over de barrières heen. De mensen hebben hier een band met elkaar. De verfransing? Ergens is het uiteraard jammer, maar of ik me er echt aan stoor? Het is nu eenmaal de realiteit. Ik heb wel de indruk dat mensen die vroeger uitsluitend Frans praatten nu moeite doen om een woordje Nederlands te spreken. Misschien heeft het te maken met het RTBF-programma Bye Bye Belgium over de vermeende splitsing van het land. Het lijkt alsof ze een beetje respect hebben gekregen.’ Bart Claes
12 VERENIGINGSNIEUWS
Kindercrea-ateliers voor kinderen van 6 tot 12 jaar Wekelijks vanaf wo 6-01-2010 Prentenboeken zijn een leuke inspiratiebron voor creatieve vorming en bewegingsactiviteiten met kinderen. In dit atelier duiken we echter niet ‘in’ een verhaal, maar we verdiepen ons in de verschillende technieken die illustratoren gebruiken. Door te experimenteren met diverse materialen zoals collage, boetseren met fimo, blaastechniek met inkt, schilderen op verschillende ondergronden en nog veel meer, doen we zo veel ideeën op voor een eigen prentenboek. Boekenwurm, creatieveling of bezige bij, iedereen zal zich aangesproken voelen door deze gevarieerde lessenreeks. Ben je een creatieve duizendpoot of wil je er graag één worden? Schrijf je dan gauw in! 14-16 uur – GC de Muse Meer info en inschrijvingen:
[email protected] of ga eens langs op het onthaal van GC de Muse. Prijs: 65 euro
Eindejaarsreceptie Cultuurraad Op zaterdag 12 december bouwt de Cultuurraad van Linkebeek (CRL) i.s.m. GC de Moelie het jaarlijks weerkerende feestje dat we ooit Eindejaarsreceptie doopten. Het recept is stilaan gekend, maar voor de nieuwkomers geven we graag nog wat informatie. De avond start om 19 uur op de parking van de Moelie met de traditionele fakkeltocht. Het bestuur van de CRL staat in voor de fakkels. Probeer je kinderen geen nylonkleding aan te trekken, want dat kan gevaarlijk zijn. Je komt best rond 18.45 uur aan om je fakkel in ontvangst te nemen en hem te ontsteken. Om 19 uur stipt vertrekken we voor een tochtje van ongeveer een uur door Linkebeek. Bij terugkomst vergast het Moelieteam je op een warme glühwein of een dampende beker chocolademelk. Uiteraard zijn diegenen die niet deelnemen aan de fakkeltocht ook meer dan welkom. De receptie zelf vindt plaats in de feestelijk versierde polyvalente zaal van de Moelie en begint om 20.30 uur. De aankleding van de zaal zal dit jaar weer totaal anders zijn. We verklappen nog niets, maar het zal de moeite lonen om te komen kijken. Na de verwelkomingsspeech van voorzitter Rik Otten, vertoont Videoclub Zennevallei de film die zij maakte tijdens de Highland Games. Het team van Steven en Cinderella staat in voor drank en hapjes. Aan de voorzitters van de verenigingen van de CRL vragen we om met zo veel mogelijk leden aanwezig te zijn. Niet enkel leden van verenigingen, maar alle mensen die de CRL en de Moelie een warm hart toedragen, zijn meer dan welkom. Voor de kinderen wordt er tijdens de receptie een film vertoond en de Chiroleiding zorgt voor geanimeerde opvang van de kids. Tot op 12 december? het CRL-bestuur
Kerstconcert Sint-Ceciliakoor Zaterdag 19 december - 20.30 uur Sint-Sebastiaanskerk
Voor het Sint-Ceciliakoor zijn de maanden november en december de drukste van het jaar. Traditiegetrouw wordt rond de feestdag van Sint-Cecilia, de patrones van de muzikanten, na een eucharistieviering het jaarlijkse ledenfeest gehouden. Deze keer was dat op zaterdag 21 november. Geheel onverwacht moest het koor diezelfde morgen naar Haren voor de uitvaartmis van de moeder van dirigent Eric Kirsch. Het koor voerde er de vierstemmige Deutsche Messe van Franz Schubert uit en gezangen van Mendelssohn. Na maanden repeteren zit het zangkoor in de laatste rechte lijn naar het kerstconcert. Naar jaarlijkse gewoonte last het koor in de aanloop naar het concert ook een extra oefenweekend in: op zaterdagnamiddag om de moeilijkste partituren nog wat bij te schaven en op zondagmorgen een ontbijt gevolgd door een eerste confrontatie met het orkest Camerata. Het kerstconcert vindt plaats in de Sint-Sebastiaanskerk op zaterdag 19 december om 20.30 uur. Er wordt werk uitgevoerd van Haydn, Mendelssohn, Händel en ook een aantal bekende en nieuwe kerstliederen. Zoals de vorige jaren begeleidt het orkest Camerata het koor, maar het speelt ook zelf werk van Borodin en Vivaldi. Daarmee is het voor het koor nog niet gedaan, want op kerstdag zingt het in de mis om 11 uur de Messe de minuit van Marc-Antoine Charpentier. Een optreden in het rusthuis Avondvrede is het slot van een erg drukke periode. Na Nieuwjaar moet het koor onmiddellijk opnieuw aan de slag met de voorbereiding van een gezamenlijk concert met het orkest Camerata in mei. Voor wie zin heeft om bij het koor aan te sluiten, is begin januari een ideaal moment. Sopraan, alt, tenor of bas, iedereen is welkom. De wekelijkse repetitie vindt plaats op maandag om 20 uur in GC de Moelie.
nieuws uit de moelie 13
Nieuws uit café Het Labierint Het eerste bier van het moment werd door heel veel mensen geproefd en lekker bevonden, waarvoor dank! Tijdens de maand december kan je niet minder dan twee bieren van het moment uitproberen. De Kerstpater, gebrouwen bij Vandenbossche, is een bruin bier van 9 % alcohol en heeft een zoete smaak van kandij en karamel met een lichte bitterheid. Het tweede bier is Engien Noël. Het wordt gebrouwen bij brasserie Silly en heeft een frisse en warme smaak gecombineerd met een lekkere bitterheid en een alcoholpercentage van 9 %. Kom de bieren zeker eens proeven. Je kan er ook mooie geschenken mee krijgen. Het bier van het moment in januari is Bons Voeux. Met zijn koperblonde kleur en fijne hoparoma’s is het tegelijk een zacht, fruitig en bitter bier. Een echte aanrader!
Vorming in de Moelie Begin februari 2010 kan je in de Moelie terecht voor twee vormingsactiviteiten: computerlessen voor beginners en digitale fotografie. Computerlessen voor beginners Vorig jaar organiseerden we een cursus ‘Computerkennis voor beginners’. Het succes was zo groot dat de vraag naar een vervolg niet uitbleef. De Moelie zou de Moelie niet zijn, als we geen gehoor zouden geven aan zo’n oproep. In samenwerking met Arch’educ richten we een vervolgcursus in. Deze cursus staat niet enkel open voor wie vorig jaar de lessen volgde. Iedereen die al zijn eerste stappen op de computer zette, maar die zijn of haar kennis nog eens wil oppoetsen, is van harte welkom. In vijf lessen van telkens drie uur komen de volgende onderwerpen aan bod: Word (teksten bewerken, corrigeren, verfraaien en opslaan), internet (leren werken met Google, favorieten aanmaken, startpagina wijzigen, een af beelding ophalen en opslaan, e-mailen) en elektronisch bankieren.
Ook in december en januari kan je de Belgische ploegen in de Champions League en de Europacup live op groot scherm volgen. Het Labierint is gesloten van 21 december tot en met 3 januari. Tot binnenkort!
De cursus vindt plaats van maandag 1 februari tot vrijdag 5 februari 2010 van 9.30 tot 12.30 uur. De vijf lessen kosten 50 euro. Wees er snel bij. Slechts 10 deelnemers worden toegelaten. Inschrijven kan in de Moelie, Sint-Sebastiaanstraat 14, Linkebeek, 02 380 77 51,
[email protected]. De inschrijving is pas geldig zodra het inschrijvingsgeld is betaald. Digitale fotografie Je beschikt over een digitaal fototoestel en je wil de kwaliteit van je foto’s verbeteren? De rode ogen moeten weg, de omkadering en belichting kunnen beter en de foto’s moeten wel goed staan in een digitaal fotoalbum? Dan is deze korte basiscursus iets voor jou. In vier lessen van drie uur leer je de basisknepen om je foto’s te bewerken. De cursus is vooral praktisch gericht. Vereiste voorkennis: digitaal foto’s kunnen nemen en kunnen werken met een computer. De cursus vindt plaats van maandag 1 februari tot donderdag 4 februari van 19.30 tot 22.30 uur. De vier lessen kosten 40 euro. Wees er snel bij. Slechts 10 deelnemers worden toegelaten. Inschrijven kan in de Moelie, Sint-Sebastiaanstraat 14, Linkebeek, 02 380 77 51,
[email protected] De inschrijving is pas geldig wanneer het inschrijvingsgeld is betaald.
14 VERENIGING IN DE KIJKER
Orkest Camerata en Sint-Ceciliakoor brengen bijzonder kerstconcert
Een plus een is Wie dacht dat een schip maar één kapitein kan hebben, heeft het mis. Het orkest Camerata uit Linkebeek staat sinds september onder leiding van twee jonge ambitieuze dirigenten: Raphaël Feye uit Geldenaken en de Franse Brusselaar Francis Mourey.
Raphaël Feye en Francis Mourey zijn allebei nog maar 25 jaar oud, maar toch hebben ze al een indrukwekkend parcours afgelegd. De twee cellisten leerden elkaar zes jaar geleden kennen, toen ze samen studeerden aan het Koninklijk Conservatorium van Brussel. Ze volgden sindsdien lessen bij de beste internationale dirigenten, in binnen- en buitenland. Raphaël is nu drie jaar dirigent van het Linkebeekse orkest Camerata. ‘Camerata is
een orkest waar ongeveer 35 muzikanten – met strijkers en blaasinstrumenten – elke zondag samenkomen om muziek te spelen’, legt hij uit. ‘Het orkest bestaat al bijna dertig jaar. We zijn een amateurgezelschap. We proberen natuurlijk zo goed mogelijk te spelen, maar plezier maken blijft belangrijk. Het is een beetje onze missie om het leven aangenaam te maken door de muziek.’
Twee persoonlijkheden Sinds september wordt Raphaël bijgestaan door zijn oude studievriend Francis. ‘Twee dirigenten, dat is misschien een nieuw concept, maar de samenwerking verloopt zeer vlot’, aldus Raphaël. Francis legt uit hoe die samenwerking in de praktijk werkt. ‘Ieder stuk heeft één dirigent; hetzij Raphaël, hetzij ikzelf. Dat klinkt misschien raar, maar het biedt veel voordelen. Het betekent bijvoorbeeld dat als de ene
VERENIGING IN DE KIJKER 15 georganiseerd door vzw Servais en de Rotary Club Gent. ‘Die wedstrijd valt qua opzet een beetje te vergelijken met de Koningin Elizabeth wedstrijd. Het is een van de meest prestigieuze wedstrijden van België. Als winnaar heb ik in september twee keer mogen optreden met het Symfonieorkest Vlaanderen, in Brugge en in Antwerpen.’ Francis woont nu zes jaar in België. ‘Ik ben naar Brussel verhuisd om hier te studeren. Mijn leraar – een bekende cellist in Frankrijk – woonde in Doornik en ik ben hem tot in België gevolgd.’ Ode aan Mendelssohn en Haydn Camerata brengt ongeveer vijf concerten per jaar. ‘Elk jaar kiezen we in september een thema’, gaat Raphaël verder. ‘Dit jaar hebben we gekozen voor het thema ‘Russische muziek’. Dat betekent dat we dit jaar bijvoorbeeld veel aandacht schenken aan de Russische componist Tsjaikovski.’ Op 12 december brengt Camerata samen met het koor Sint-Cecilia, onder leiding van Eric Kirsch, een kerstconcert in de Sint-Sebastiaanskerk van Linkebeek. ‘Het is de derde samenwerking met het Sint-Ceciliakoor’, aldus Raphaël. ‘Die samenwerking is heel boeiend en biedt veel afwisseling voor het publiek. Er zullen in het concert stukken zijn waarbij het koor alleen zingt en stukken waarbij het orkest alleen speelt. Uiteraard zijn er ook gezamenlijke stukken.’
drie Francis Mourey (links) en Raphaël Feye (rechts) leiden sinds kort samen het orkest Camerata.
dirigeert, de andere in het orkest mee kan spelen. Ook voor de muzikanten biedt het enkele voordelen. Zo krijgen ze twee persoonlijkheden met elk hun kwaliteiten en visie. We zijn allebei zeer actieve muzikanten met een brede muzikale ervaring en een uitgesproken mening. Dat kan alleen maar interessant zijn. Het is ook niet verwarrend, aangezien elke dirigent zijn eigen stukken heeft, waar de ander zich niet mee bemoeit. Dirigeren
en spelen blijft voor ons strikt gescheiden, daar houden we ons aan.’ Beide dirigenten behoren tot de beste cellisten van België. Francis won dit jaar de Servaisprijs voor cello. Dat is een prestigieuze prijs, genoemd naar Adrien François Servais, een cellist uit Halle van het begin van de negentiende eeuw. Het concours stond open voor cellisten uit de Benelux of cellisten die er hebben gestudeerd en werd
‘Het kerstconcert staat dit jaar vooral in het teken van Mendelssohn en Haydn. In 2009 wordt dan ook overal in de muziekwereld herdacht dat het 200 jaar geleden is dat Haydn overleed en dat eveneens 200 jaar geleden Mendelssohn het levenslicht zag.’ ‘We brengen vooral toegankelijke muziek: niet de zware, moeilijke stukken, maar wel de bekende licht verteerbare stukken voor de hele familie. Jong en oud komen samen tijdens onze concerten en dat is ook de bedoeling. Ook in ons orkest spelen jong en oud samen. Onze jongste muzikant is twaalf, de oudste is achtentachtig. Iedereen kan dus in ons orkest terecht. Net zoals iedereen naar onze concerten kan komen luisteren. Plezier beleven aan het spelen en beluisteren van muziek is voor ons het allerbelangrijkste. De sfeer in het orkest is dan ook bijzonder goed. We zijn een hechte vriendengroep, met veel verschillende persoonlijkheden. Jong, oud, Vlaming, Waal, of zelfs een Japanner: iedereen is welkom bij ons. Mensen die interesse hebben om mee te spelen, mogen zich altijd aanbieden. We repeteren elke zondagvoormiddag in de school in de Van Dormaelstraat in Linkebeek’, besluit Raphaël. Wim Troch
16 nieuws uit de moelie
Jong publiek in taallessen Nederlands
Tentoonstelling Rand in zicht
In GC de Moelie volgen 34 cursisten Nederlandse les. We krijgen mensen van 9 verschillende nationaliteiten over de vloer. 21 cursisten hebben de Belgische nationaliteit, 6 de Franse. In de taallessen vind je verder nog cursisten met de Italiaanse, Amerikaanse, Rwandese, Tunesische, Poolse, Duitse of Spaanse nationaliteit. Het Frans (76 %) is de meest voorkomende moedertaal bij de cursisten. De andere cursisten spreken van thuis uit Spaans, Engels, Italiaans, Kinyarwanda, Arabisch, Pools, Duits of Thais. Met heel die variatie aan moedertalen komt het Nederlands misschien nog van pas als gemeenschappelijke taal …
De tiende verjaardag van vzw ‘de Rand’ bood de gelegenheid om met een helikoptervisie, of zeg maar ‘in vogelvlucht’ de Vlaamse Rand op een totaal andere en originele manier in beeld te brengen.
De meeste cursisten komen uit Linkebeek of Ukkel. Er volgen 23 vrouwen en 11 mannen Nederlandse les. Het valt op dat de taallessen in Linkebeek een vrij jong publiek aantrekken: bijna 70 % is 40 jaar of jonger. De taallessen in GC de Moelie worden gegeven door Inge en Pascale, docenten van het CVO-GLTT. Meer informatie over taallessen? www.derand.be onder ‘Nederlands leren’ of bij het Huis van het Nederlands, 0800 123 00,
[email protected]
Met een onbevangen en inspirerende blik brengt luchtfotograaf Karel Tomeï de verschillende facetten van de Vlaamse Rand in beeld als een boeiende mozaïek met verrassende verbindingen, breuklijnen en ongekende invalshoeken. Een selectie van de luchtfoto’s werd samengebracht in het boek Rand in Zicht. Dat boek kan je nog steeds aankopen in GC de Moelie.
De gemeenschapscentra van vzw ‘de Rand’ ontvingen elk een aantal luchtfoto’s van hun gemeente op canvas. Een selectie van die foto’s werd samengebracht en wordt beurtelings tentoongesteld in elk van de centra van vzw ‘de Rand’. Het gaat dus om foto’s van de zes faciliteitengemeenten en Jezus-Eik. Vanaf 15 januari tot 31 januari 2010 kan je de collectie bewonderen in GC de Moelie. De tentoonstelling is permanent toegankelijk tijdens de openingsuren van het centrum.
Cartoons van AAaRGh Ma 04-12 tot wo 23-12 expo
De Gentse cartoonist AAaRGh (°1977) – een pseudoniem voor Mario De Koninck – begon zijn carrière als freelancejournalist en tekstschrijver voor het televisieprogramma De Rechtvaardige Rechters. Sinds enkele jaren is hij fulltime cartoonist voor verschillende Belgische en Nederlandse media, reclamebureaus en uitgeverijen. In België publiceert hij wekelijks tv-cartoons in TeVe-Blad, in Nederland dagelijks een actuele cartoon in de gratis krant Sp!ts, met bijna 2 miljoen lezers de meest gelezen krant van Nederland.
Verder publiceert hij regelmatig in de kranten van vzw ‘de Rand’, het personeelsblad van UZA, Het Bierblad, het ledenblad van Scouts & Gidsen, enzovoort. Hij maakt ook cartoons in opdracht van uitgeverij Averbode, Van In en Malmberg. Naast zijn drukke bezigheden als tekenaar, werkt hij mee als tekstschrijver aan het Radio 2programma De Raadkamer, bedenkt hij reclameconcepten voor het Gentse reclamebureau Comm’sa en staat hij regelmatig op de planken als improvisator bij het improvisatiegezelschap De Nonsens Alliantie, kortweg DNA. Sinds november 2008 ligt zijn eerste cartoonalbum in de stripwinkels. In september 2009 kwam zijn tweede album uit. Meer informatie over AAaRGh vind je op zijn website www.aaargh.be en zijn blog http://aaarghcartoons.blogspot.com. Wie een cartoonalbum wil bestellen, stuurt gewoon een mailtje naar zijn uitgever
[email protected]. Voor 8,95 euro is het album – de 80 beste cartoons – van jou! Een aantal cartoons zijn permanent te bezichtigen in GC de Moelie vanaf maandag 4 december tot en met 23 december 2009.
nieuws uit de moelie 17
Kinderateliers
Wekelijks vanaf 9-01-2010 GC de Moelie organiseert in samenwerking met vzw ‘de Rand’ kinderateliers voor Franstalige kinderen die hun Nederlands willen bijschaven. Het gaat om wekelijkse ateliers die plaatsvinden op zaterdagochtend. De doelgroep van de ateliers zijn kinderen van vijf en zes jaar die in het Nederlands naar school gaan, maar die thuis een andere taal spreken. Tijdens de acht ateliers die elk twee uur duren, gaan de kinderen op een speelse manier om met het Nederlands. Elke week werken we rond een ander thema.
Theater Pronto Zeepbellencircus Woensdag 20-01
Philippe Geubels Droog Donderdag 28-01
Pronto is de beste circusknecht van circus Bubbel. Op een dag wordt hij uit het circus gezet. Hij voelt zich alleen. Als hij zijn koffer open maakt, zit die vol herinneringen. Pronto ontdekt samen met de kinderen de wondere wereld van de toverzeepbellen. Als een echte circusartiest blaast Pronto het beste uit zichzelf: spetterende zeeptubes, magische zeepkoepels en ontelbare zeepbelletjes. De watertrucjes zijn gebaseerd op wetenschap en fantasie.
Philippe Geubels brak in december 2008 door bij het grote publiek met opvallende passages in bekende televisieprogramma’s als De Laatste Show, De Slimste Mens en De Pappenheimers. Zijn eerste avondvullende show is een autobiografie waarin Philippe vertelt over zijn jeugd, zijn werk, zijn angsten, kortom: zijn dagelijkse leven. Hij maakt pointes aan een duizelingwekkend tempo om dan opeens toch voor ontroering te zorgen ... of toch weer niet? Altijd weer zet Geubels je op het verkeerde been.
Deze voorstelling is een poëtisch klanken lichtspel vol zeepbellenmagie. Geniet maar met volle teugen! Na de voorstelling kan je op de foto in een machtige superzeepbel.
Een niet te missen show! In het voorprogramma kan je kennismaken met Michael Van Peel, die in 2007 als eerste Belg de jury- en publieksprijs van de Culture Comedy Award won.
Meer info: www.demoelie.be
Meer info: www.123comedyclub.be, www.philippegeubels.net
jeugd
humor
10-12 uur – GC de Moelie Info en inschrijvingen: GC de Moelie, Dirk Craps,
[email protected], 02 380 77 51
14 uur - GC de Moelie Tickets: 8 euro (kassa), 6 euro (vvk), 5 euro (abo), leden Gezinsbond: 1 euro korting op kassa- en voorverkoopprijs
20.00 uur - GC de Moelie Tickets: 14 euro (kassa), 12 euro (vvk), 10 euro (abo)
18 RAND-NIEUWS
Leen Jonckers op ontdekking in de Rand op FM Brussel
Groeten uit de Rand Met de microfoon in de hand doorkruist Leen Jonckers (24) de Rand, op zoek naar nieuws, ‘uittips’ en leuke weetjes. Haar avonturen kan je volgen op FM Brussel in het programma Groeten uit de Rand. Leen is geboren en getogen in de Rand en ze wil er voor geen geld weg. ‘Een unieke regio. Alle problemen van ons land lijken er te bestaan, maar het is er toch zo ontzettend mooi’, meent ze. We vinden Leen op de redactie van FM Brussel in het Flageygebouw in Elsene. Groeten uit de Rand is het vervolg op Peter in de Rand. In dat programma ging radiomaker Peter Pype ook op ontdekking in de streek. ‘Dat beperkte zich telkens tot één gemeente. Nu komen er meer gemeenten aan bod, we spelen in op de actualiteit, geven uitgaanstips en nieuwtjes mee, ontdekken leuke wandelpaden en veel meer’, vertelt Leen. Ze doet dat met succes: de zender denkt er op het ogenblik van ons interview over na om Groeten uit de Rand niet langer op dinsdag- en donderdagavond uit te zenden, maar elke dag een half uur in volle primetime. Buren uit Malta Het worden dan drukke dagen voor Leen. Erg is dat niet, want ze is verknocht aan de Rand. ‘Geboren en getogen in Sterrebeek’, lacht ze. ‘Ik heb na mijn studies een jaar in Brussel gewoond, maar ik was blij toen we een appartement in Machelen vonden. Niet dat Brussel is tegengevallen, maar de Rand is de Rand, hè. Ik ken niemand die hier graag vertrekt.’ Wat trekt haar aan in de Rand? ‘De hele problematiek van ons land lijkt zich hier af te spelen, maar het is zo’n schitterende streek. Ik hoef mijn straat maar uit te wandelen of ik stoot op een bos, terwijl ik aan de andere kant van de straat een gezellig café vind. Alles is dichtbij en er wonen mensen uit heel de wereld. Mijn buren komen uit Malta, even verder wonen Amerikanen en Duitsers.’ Het radioprogramma brengt haar van Sint-Genesius-Rode tot Kraainem, van Halle tot Vilvoorde. ‘Telkens opnieuw ben ik verbaasd over hoe mooi de regio is. Gisteren maakten we een reportage over de Witseboom in Halle. Die staat
in de volle natuur terwijl je op enkele minuten rijden van Brussel bent. Of
kijk naar de heuvelflanken vol serres in Overijse. Toch gewoon prachtig.’
RAND-NIEUWS 19 Strijden voor het jeugdhuis Als je bericht over de actualiteit in de Rand, kan je vaak niet om de taalperikelen heen. ‘Dat doen we ook niet. We bezochten bijvoorbeeld jeugdhuis Animoro in Sint-Genesius-Rode naar aanleiding van het lied Leve België van Clouseau. Koen Wauters is af komstig van Sint-GenesiusRode. De jongeren van dat jeugdhuis zijn gewoon moegestreden. Omdat ze van de gemeente geen steun krijgen, is het jeugdhuis in schrijnende staat. Het is bijna een krot. Minister Bourgeois heeft nu wel 500.000 euro vrijgemaakt voor een nieuw jeugdcentrum, maar ook elders in de faciliteitengemeenten hebben Nederlandstalige jongeren het moeilijk. Kijk maar eens naar jeugdhuis De Villa in Kraainem.’ Leen reageert voorzichtig als het over de communautaire spanningen in de Rand gaat. ‘Ik probeer de hele situatie niet te relativeren, maar wel om er op één of andere manier mee om te gaan’, zegt ze. ‘Als radiomaker probeer ik altijd zo objectief mogelijk te zijn.’ Druivenkoningin Leen werkt nu meer dan een jaar bij FM Brussel. Eerder werkte ze voor televisie bij de productiemaatschappij Eyeworks. Ze hoopt ook later televisiewerk te doen. ‘Maar begrijp me niet verkeerd, ik maak heel graag radio. Ik ben 24 jaar en heb mijn eigen programma. Daar ben ik enorm dankbaar om. Ooit wil ik echter opnieuw televisie maken.’ Als de foto van Leen ergens een belletje doet rinkelen, is dat wellicht niet omwille van haar televisiewerk. In 2007 werd ze verkozen tot Druivenkoningin. ‘Het was het jaar dat ik afstudeerde’, vertelt ze. ‘Ik was op zoek naar een job en al surfend kwam ik op de site van Overijse terecht. Ik denk dat daar toen een vacature op stond die me wel interesseerde. De aankondiging van de verkiezing van Druivenkoningin viel me meteen op. Het leek me op dat moment wel interessant en ik schreef me in. De prijzen waren ongelooflijk. Mooi meegenomen, want ik ging net samenwonen met mijn vriend. Ik rijd nog steeds met de wagen die ik er gewonnen heb en de meubels in mijn appartement heb ik toen ook allemaal gekregen.’ De verkiezing is veel meer dan een badpakkenspecial. ‘Het is een missverkiezing, maar het is ook zoveel meer. De algemene kennistest is echt niet gemakkelijk. Onder de kandidates waren een filmregisseur, een psychologe en veel meer mensen met een serieuze achtergrond. Bij deze verkiezing geldt echt meer dan alleen de buitenkant. Ik zou het meisjes aanraden om deel te nemen.’ Eerste kus Leen is steeds op zoek naar leuke verhalen, toffe plekjes of nieuws over de Rand. Suggesties kan je kwijt via
[email protected]. Wat is haar eigen favoriete plekje in de Rand? Daar moet ze even over nadenken. ‘Het klein beetje bos dat er nog in Sterrebeek is’, zegt ze ten slotte. ‘Op het einde van de straat waar ik woonde, ligt een verloederd, maar heel mooi bos. Ik heb er voor het eerst een jongen gekust, hand in hand gelopen en mijn eerste tranen geweend. Voor mij is dat de mooiste plaats.’ Bart Claes Meer info: www.fmbrussel.be
Sjoenke is een uitgave van de cultuurraad, het gemeenschapscentrum de Moelie en vzw ‘de Rand’. Sjoenke komt tot stand met de steun van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap en de provincie Vlaams-Brabant. De artikels die niet ondertekend zijn, vallen onder de verantwoordelijkheid van de hele redactie. Redactie: Mark De Maeyer, Jef Motté, Jan Otten, Rik Otten, Anne Van Loey Eindredactie Olivier Constant, Kaasmarkt 75, 1780 Wemmel,
[email protected] Hoofdredactie Geert Selleslach, 02 456 97 98
[email protected] Foto’s Pascale Leemans, Dirk Craps, verenigingen Redactieadres GC de Moelie Sint-Sebastiaanstraat 14, 1630 Linkebeek 02 380 77 51
[email protected], www.demoelie.be Verantwoordelijke uitgever Anne Van Loey, Schaveystraat 29, 1630 Linkebeek Voor info, tickets en reservering Voor het eigen programma van de Moelie kan je terecht bij Pascale Leemans op ma 9.00-12.30 uur, 13.30-17.00 uur en 18.00-20.30 uur, di do vr 9.00-12.30 uur en 13.30-17.00 uur, wo 9.00-13.00 uur tel. 02-380 77 51 fax. 02-380 40 10 e-mail:
[email protected] website: www.demoelie.be rek.nr. 091-0113298-31 Gelieve bij een overschrijving steeds het reserveringsnummer en de voorstelling te vermelden.
Activiteitenkalender Wanneer
Wie / Wat
Waar
DECEMBER 12 18.45
Cultuurraad Fakkeltocht
Parking GC de Moelie
12 20.00
CRL en de Moelie Eindejaarsreceptie
GC de Moelie
Info
13 14.15
Ziekenzorg Kerstfeest
GC de Moelie
02 380 55 91
14 12.00
OKRA Kerstfeest
GC de Moelie
02 380 83 85
16 19.30
KAV Kerstfeest
GC de Moelie
02 380 25 68
17 19.30
Quiltatelier Patchwork en quilten
GC de Moelie
02 380 67 55
19 20.30
Sint-Ceciliakoor en orkest Camerata Kerstconcert
Sint-Sebastiaanskerk
02 380 79 45
JANUARI 16
Toneelvrienden Gezellig samenzijn
GC de Moelie
17 9.00
KALM Kookles
GC de Moelie
20 14.00
Theater Pronto Zeepbellencircus
GC de Moelie
21 19.30
Quiltatelier Patchwork en quilten
GC de Moelie
02 380 67 55 0477 08 01 58
27 19.30
KAV Start ladydansen
GC de Moelie
28 20.00
Philippe Geubels Droog (uitverkocht)
GC de Moelie
29 18.00
Judoclub Kaas- en wijnavond
Gildenhuis
30 18.00
Judoclub Kaas- en wijnavond
Gildenhuis
WEKELIJKSE ACTIVITEITEN Maandag
14.00
OKRA
Petanque of bowls
GC de Moelie
Maandag
16.00
Orfeusacademie
Muzikale vorming voor kinderen vanaf 8 jaar
GC de Moelie
Maandag
20.00
KAV
Turnen
GC de Moelie
Maandag
20.00
Sint-Ceciliakoor
Repetitie
GC de Moelie
Dinsdag
10.00
KAV en OKRA
Turnen voor 50-plussers
GC de Moelie
Dinsdag
16.00
Orfeusacademie
Verbale vorming voor kinderen vanaf 8 jaar
GC de Moelie
Dinsdag
19.30 tot 22.00
Café Combinne
Praatcafé voor Nederlands- en anderstaligen
GC de Moelie
Dinsdag (eerste van de maand)
20.00
Videoclub Zennevallei
Clubvergadering
GC de Moelie
Dinsdag 14.00 (laatste van de maand)
OKRA
Ledenvergadering + koffietafel
GC de Moelie
Woensdag
17.45 18.45 19.45
Judoclub
Training 6-8 jaar Training 8-14 jaar Training +14 jaar
Turnzaal GBS
Woensdag
19.00
Fanyi Fan
Djembé
GC de Moelie
Donderdag
14.00
OKRA
Petanque of bowling
GC de Moelie
Donderdag
16.00
Orfeusacademie
Verbale vorming voor kinderen vanaf 8 jaar
GC de Moelie
Donderdag
19.00
Breiatelier
Breien
GC de Moelie
Donderdag
20.30
Gezinsbond
Conditietraining
GC de Moelie
Vrijdag
18.30 19.30
Judoclub
Training 8-14 jaar Training +14 jaar
Turnzaal GBS
Zondag
14.30
Chiro Sjoen
Chiro-activiteiten
Chirolokalen Hollebeekstraat 262