1
Procesmodel Verifiëren identiteit
1.1 Beschrijving Dit proces is van toepassing bij het verifiëren van de identiteit van een persoon die een dienst of product aanvraagt bij de gemeente. Het betreft zowel aanvragen in persoon via het loket als aanvragen via een ander kanaal. Voor aanvraag van producten en diensten via het digitale kanaal waarbij sprake is van electronische identificatie, wordt het proces "Verifiëren identiteit" uiteraard automatisch doorlopen. Van iemand die in persoon een aanvraag doet, vindt de vaststelling van de identiteit plaats binnen het (sub)proces Identiteitsonderzoek. Hulpmiddelen bij vaststellen identiteit: • website NVVB (ID-protocol)
2
Processchema's
2.1 Hoofdproces
Te identificeren persoon
Nagaan wijze van via ander kanaal indiening
Aanvraag via ander kanaal
in persoon Nagaan toonplicht origineel ID-bewijs
niet vereist
akkoord
niet akkoord
vereist Overleggen identiteitsbewijs
Uitvoeren globale check
niet aanwezig
Nagaan reden ontbreken ID.bew.
niet bij zich
vermist / nooit gehad
aanwezig identiteitsonderzoek
Nagaan mogelijke vervolgstappen
overig
Identiteitsonderzoe niet akkoord k akkoord Stoppen aanvraag
Terugkeren naar hoofdproces
2.1.1
Beschrijving
Dit proces is van toepassing bij het verifiëren van de identiteit van een persoon die een dienst of product aanvraagt bij de gemeente. Het betreft zowel aanvragen in persoon via het loket als aanvragen via een ander kanaal. Voor aanvraag van producten en diensten via het digitale kanaal waarbij sprake is van electronische identificatie, wordt het proces "Verifiëren identiteit" uiteraard automatisch doorlopen. Van iemand die in persoon een aanvraag doet, vindt de vaststelling van de identiteit plaats binnen het (sub)proces Identiteitsonderzoek. Hulpmiddelen bij vaststellen identiteit: • website NVVB (ID-protocol)
2.1.2
Activiteiten en Subprocessen
Nagaan wijze van indiening Beschrijving Stel vast op welke wijze de aanvraag of het verzoek bij de gemeente binnenkomt. Hulpmiddel: overzicht waarin per dienst of product is aangegeven langs welk kanaal een aanvraag kan worden ingediend en welke wijze van identificatie daarbij van toepassing is. Link naar voorbeeld op website NVVB
Aanvraag via ander kanaal Beschrijving Dit subproces is van toepassing bij het verifiëren van de identiteit van een burger die een dienst of product niet in persoon aanvraagt. Hieronder wordt verstaan per post, fax, e-mail of via internet (digitaal loket). Eventuele identiteitsvaststelling via de telefoon mag niet worden gedaan, tenzij er sprake zijn van hele uitzonderlijke situaties. Let daar bij wel op, dat zelfs het terugbellen van een persoon geen garanties geeft over de identiteit van de persoon aan de andere kant van de lijn. Dit onderdeel wordt niet verder uitgewerkt.
Nagaan toonplicht origineel ID-bewijs Beschrijving Stel vast of voor de gevraagde dienst een wettelijke, dan wel gemeentelijke toonplicht bestaat van het originele identiteitsbewijs. Hulpmiddel: overzicht waarin per dienst of product is aangegeven langs welk kanaal een aanvraag kan worden ingediend en welke wijze van identificatie daarbij van toepassing is. Link naar voorbeeld op website NVVB Als sprake is van een toonplicht, vindt de verificatie van de identiteit plaats aan de hand van een origineel geldig identiteitsbewijs, genoemd in de wet op de Identificatieplicht. Dit betreft de volgende identiteitsdocumenten. • • • • •
geldig Nederlands nationaal paspoort geldig Nederlands diplomatiek paspoort geldig Nederlands dienstpaspoort geldig Nederlands reisdocument voor vluchtelingen geldig Nederlands reisdocument voor vreemdelingen
• • • • • • • • •
geldig Nederlands faciliteiten paspoort geldig Nederlands tweede paspoort geldige Nederlandse identiteitskaart geldig nationaal, diplomatiek of dienstpaspoort afgegeven door een lidstaat van de EU of EER aan hun eigen onderdanen geldig Nederlands rijbewijs. geldig EU, EER of Zwitsers rijbewijs geldig verblijfsdocument geldig buitenlands reisdocumenten met geldige verblijfssticker of inlegvel geldig W-document
Uitvoeren globale check Beschrijving De dienst kan in principe zonder vaststelling van de identiteit worden geleverd. Daarnaast ook de geloofwaardigheid en betrouwbaarheid van de aanvraag en de aanvrager beoordelen. Twijfel kan bv. ontstaan bv. doordat aanvrager afwijkende (persoons-)gegevens verstrekt. Bij twijfel moet alsnog tot identificatie worden overgegaan. Mogelijkheden: • vragen om een identiteitsbewijs • stellen van identificerende vragen Bij (vermoeden van) identiteitsfraude: • tenminste dossiervorming toepassen • afwegen of het starten van een procedure Identiteitsfraude gewenst is NB. burgers die, al dan niet op verzoek, in persoon verschijnen, met betrekking tot hun verblijfadres (wet GBA, afdeling 3 De plichten van de burger) moeten zich, desgevraagd, identificeren met een document zoals bedoeld in artikel 1 van de Wet op de Identificatieplicht. In zo'n situatie is dan alsnog sprake van een wettelijke eis tot tonen van een geldig identiteitsbewijs. Het subproces Vaststelling identiteit moet dan vanuit dat oogpunt worden doorlopen.
Overleggen identiteitsbewijs Beschrijving Betrokkene moet identiteitsbewijs overleggen.
Nagaan reden ontbreken ID.bew. Beschrijving Nagaan waarom geen identiteitsbewijs voorhanden is. Nagaan in de ter beschikking staande registers of aan aanvrager nog andere identiteitsbewijzen zijn uitgereikt, waarmee hij zich dan moet legitimeren.
Nagaan mogelijke vervolgstappen Beschrijving Mogelijke vervolgstappen. • Identiteitsonderzoek i.v.m. aanvraag nieuw reisdocument / rijbewijs wegens vermissing of omdat aanvrager nog nooit een reisdocument of rijbewijs heeft gehad • Overig
•
•
•
Verwijzen naar IND indien sprake is van een persoon aan wie een verblijfsdocument van de IND is uitgereikt, of van wie de IND de verblijfsstatus nog moet vaststellen. Verwijzen naar de eigen, buitenlandse autoriteiten bij een vreemdeling van wie het buitenlandse reisdocument is vermist, en dit reisdocument tevens bewijs is van rechtmatig verblijf in Nederland. Inlichten van de Vreemdelingenpolitie: afhankelijk van het gemeentelijk beleid kan de Vreemdelingenpolitie worden ingeschakeld indien sprake is van een vreemdeling die kennelijk onrechtmatig in Nederland verblijft.
Identiteitsonderzoek Beschrijving In dit proces verstaan we onder identiteitsgegevens: namen, geboortegegevens (datum, plaats, land), geslacht, foto, handtekening en indien van toepassing biometrie. Onder persoonsgegevens verstaan we deze gegevens + alle gegevens die uit brondocumenten over deze persoon blijken, die voor de GBA en burgerlijke stand zijn vereist. Dit proces is van toepassing bij het kwalificeren van de identiteit van een burger. Dit proces wordt ook gebruikt bij twijfel aan identiteit en bij vermoedelijke documentfraude. Onder kwalificeren van identiteitsgegevens verstaan we dat volgende gegevens: 1. namen, 2. geboortegegevens (datum, plaats, land), 3. geslacht, 4. foto, 5. handtekening geverifieerd worden aan de hand van afschriften van geboortebewijzen of andere documenten waarmee deze gegevens worden bewezen (bijvoorbeeld erkennings- en adoptiebewijzen en dergelijke). Voor het gehele proces geldt: let ook op de lichaamstaal van betrokkene. Een gedeelte van dit proces is ook het vervolg van het proces Verifiëren identiteit als daar sprake is van twijfel omtrent de identiteit en vermoedelijke documentfraude.
Stoppen aanvraag Beschrijving De aanvraag kan niet in behandeling worden genomen. Bij (vermoeden van) identiteitsfraude: • tenminste dossiervorming toepassen • afwegen of het starten van een procedure Identiteitsfraude gewenst is, voor zover dit al niet is gedaan binnen het proces "Identiteitsonderzoek".
Terugkeren naar hoofdproces Beschrijving Identiteit is vastgesteld. De aanvraag kan worden vervolgd.
2.1.3
Triggers
Te identificeren persoon
2.1.4
Toestanden
2.2 Aanvraag via ander kanaal
Nagaan toegestane wijze
niet akkoord
akkoord niet vereist
Nagaan plicht tot identificatie
(alsnog) vereist niet akkoord Controleren verificatiemiddelen akkoord
Terugkeren naar hoofdproces
Opvragen niet akkoord verificatiemiddelen akkoord
Stoppen aanvraag
2.2.1
Beschrijving
Dit subproces is van toepassing bij het verifiëren van de identiteit van een burger die een dienst of product niet in persoon aanvraagt. Hieronder wordt verstaan per post, fax, e-mail of via internet (digitaal loket). Eventuele identiteitsvaststelling via de telefoon mag niet worden gedaan, tenzij er sprake zijn van hele uitzonderlijke situaties. Let daar bij wel op, dat zelfs het terugbellen van een persoon geen garanties geeft over de identiteit van de persoon aan de andere kant van de lijn. Dit onderdeel wordt niet verder uitgewerkt.
2.2.2
Activiteiten en Subprocessen
Nagaan toegestane wijze aanvraag Beschrijving Nagaan of de gevraagde dienst via dit kanaal (bv. web, post, fax) mag worden aangevraagd. Per dienst of product moet worden vastgesteld of er aanvullende controles voor vaststelling van de identiteit van de verzoeker nodig zijn. Daarbij kan worden gedacht aan een het meesturen van een kopie van een identiteitsdocument, het laten invullen van een BSN (beide lage veiligheid), of bij Internet via DigiD (hogere veiligheid) of in de toekomst PKI (hoge veiligheid). Verder verificatiemiddelen genoemd. Hulpmiddel: overzicht waarin per dienst of product is aangegeven langs welk kanaal en aanvraag kan worden ingediend en welke wijze van identificatie daarbij van toepassing is. Link naar voorbeeld op website NVVB
Nagaan plicht tot identificatie Beschrijving Nagaan of voor de betreffende dienst de identiteit moet worden vastgesteld. Ook de geloofwaardigheid en betrouwbaarheid van de aanvraag en de aanvrager beoordelen. Twijfel kan bv. ontstaan doordat aanvrager afwijkende (persoons-)gegevens verstrekt. Bij twijfel moet alsnog tot identificatie worden overgegaan. Mogelijkheden • opvragen van een kopie van een identiteitsbewijs • de aanvraag verifiëren bij de aanvrager Hulpmiddel: overzicht waarin per dienst of product is aangegeven langs welk kanaal en aanvraag kan worden ingediend en welke wijze van identificatie daarbij van toepassing is. Link naar voorbeeld op website NVVB
Controleren verificatiemiddelen Beschrijving De identiteit van betrokkene wordt geverifieerd aan de hand van: • een kopie van geldig identiteitsbewijs, zoals genoemd in de wet op de identificatieplicht, of • DigiD, of • Aanvullende gegevens zoals BSN, nummer van het identiteitsdocument etc..
De kopie van het identiteitsbewijs of de aanvullende gegevens moeten worden vergeleken met de GBA of het Centraal Rijbewijzen en Bromfietscertificaten-register (CRB). Hulpmiddel: boekje 'Ben je wie je zegt die je bent' (website NVVB)
Opvragen verificatiemiddelen Beschrijving Vraag aan betrokkene aanvullende informatie of ontbrekende stukken, waarmee de twijfel over de identiteit kan worden weggenomen. Gebruik ook de expertise van uw collega's. Blijft er twijfel bestaan, laat betrokkene zich dan in persoon melden.
Stoppen aanvraag Beschrijving De aanvraag kan niet in behandeling worden genomen. Bij (vermoeden van) identiteitsfraude: • tenminste dossiervorming toepassen • afwegen of het starten van een procedure Identiteitsfraude gewenst is Hulpmiddel: Stappenplan documentfraude (website NVVB)
Terugkeren naar hoofdproces Beschrijving Identiteit afdoende vastgesteld. De aanvraag kan worden vervolgd.
2.2.3
Toestanden
