1.
inleiding
De eerste vruchten In 2013 plukten we de eerste vruchten ingezette herijking. Een nieuwe koers en hard werken hadden effect. We deden meer programma’s. We trokken meer bezoekers. En we boekten fors meer omzet. Helaas leden we ook in 2013 een verlies. Maar wel een stuk minder dan verwacht. Onze koerswijziging heeft ons al in het eerste jaar goed gedaan. De organisatie bruist van de energie De Effenaar is aanwezig in het Eindhovense. Gaat over de tong. Is in de picture. Programma’s hebben scherpere contouren gekregen. Een feestprogramma is in alles een feest. Een ontdekking in alles een ontdekking. We zijn dichter op de huid van onze bezoekers gaan zitten. We spreken ze aan in hun eigen wereld. Luisteren naar ze en betrekken ze in onze programma’s die meer en meer van hen worden. Dat maakte dat we in 2013 meer, maar vooral ook betere (en beter bezochte) programma’s konden neerzetten. Door een sterke en stabiele dance programmering zijn we zijn minder afhankelijk geworden van de tourschema’s van de bands. Door onze diepe verankering in diverse scenes waren we tegelijkertijd in staat ook dit jaar weer een aantal pareltjes op het podium te zetten. En ook nu weer wisten aantal internationale topacts de weg naar de Effenaar te vinden. Dat we toch met verlies draaiden, is in zekere zin opmerkelijk. De Effenaar is een kleine organisatie met een grote flexibele schil. Ja… het economisch tij zit tegen en de Effenaar heeft helaas een zieke directeur. Maar dan nog… de verhouding tussen onze kosten en onze opbrengsten is niet goed. De kosten van ons gebouw zijn te hoog voor het gebruik dat we er van maken. In 2013 hebben we de basis gelegd om dat in 2014 te veranderen. Door meer zakelijke verhuur aan te trekken. Door (hopelijk) te starten met een studentenavond. En door samenwerkingen aan te gaan met partijen die ruimte zoeken op momenten dat wij die over hebben. 2014 staat wat ons betreft dan ook in het teken van de verbinding. Verbinding me onze bezoekers, met de stad, met de culturele instellingen en met andere Eindhovense organisaties. Verbinding om een betere benutting van beschikbare faciliteiten te krijgen. Verbinding om met elkaar programma’s te maken die er toe doen. Verbinding ook om in 2014 weer zwarte cijfers te kunnen schrijven. Jos Feijen Interim directeur
2.
2013 in cijfers
Aantal bezoekers 2011: 144.903 2012: 138.651 2013: 157.085 Aantal evenementen 2011: 286 2012: 281 2013: 329 Aantal optredens 2011: 782 2012: 856 2013: 981 Aantal uitverkochte shows: 2011: 31 2012: 38 2013: 39 Omzet: Omzet uit activiteiten resultaat 2011 3.280.882 107.562 2012 2.737.211 -126.257* 2013 3.319.925 -147.178 * In het resultaat van 2012 is een éénmalige bate opgenomen van € 158.760. Zonder deze bate zou het resultaat zijn uitgekomen op € 285.017 negatief. Overige aantallen 2013 Aantal optredens buiten de Effenaar: 58 Aantal Eindhovense optredens: 139 Aantal festivals: 13 Gemiddeld aantal unieke bezoekers per maand op de website: 48.087 Aantal nieuwsbriefontvangers: +3600 Aantal Effenaar Maandkalender abonnees: +1300 Aantal facebook-likes: 2012: 9.654 2013: 15.035 Aantal Twitter-volgers 2012: 9.200
2013: 12.093
3.
Vier muziekbelevingen
2013 staat in het teken van het verder uitwerken van de herijking van de doelgroepen die in 2012 geformuleerd is. We onderscheiden hierin vier verschillende muziekbelevingen; vier verschillende contexten waarom de bezoeker naar de Effenaar komt. Deze contexten ontstaan op twee assen: • De as ‘smaak – vermaak’ Komt de bezoeker voor de inhoud van het programma of komt hij voor een gezellige avond. • De as ‘binnen de groep – vanuit mijzelf’ Is (het gedrag van) het aanwezige publiek bepalend voor het succes van mijn avond of is dat mijn eigen (innerlijke) beleving.
In de programmering en marketing is het denken in deze vier belevingen in 2013 goed doorgevoerd. Programma’s worden met meer visie en met meer gevoel voor de beoogde doelgroep in de agenda geplaatst en de marketing wordt duidelijker per doelgroep afgestemd. Mede door het aangaan van intensieve samenwerken met promopartners per doelgroep alsook het ontwikkelen van een gedegen Customer Relation Management systeem en een nieuwe nieuwsbriefmodule, waardoor de marketingafdeling meer informatie over de (beoogde) bezoeker heeft. Maar ook in de aankleding van diverse programma’s worden de wensen en verwachtingen van de verschillende doelgroepen niet uit het oog verloren. Zo zijn er verregaande samenwerkingen met lichtkunstenaars als ANDRO Visuals en Les Projecteurs die diverse feesten visueel ondersteunen, wordt met samenwerkingen tussen Jack Daniels (Jack Friday met o.a. Kensington en Beef!), Duvel (Duvel Vibes met Janne Schra) en Koninck (Brandend Zand) het drankassortiment aangepast naargelang het optreden en is er bij bepaalde feestavonden ruimte om even uit te rusten met een zogenoemde Nite Bite in het café. Een belangrijk deel van de inhoudelijke profilering van de Effenaar, en het creëren van die extra beleving rond shows, wordt gerealiseerd door concerten op locatie. Deze satelliet concerten zijn een brug naar de kleine zaal, die op haar beurt weer de brug is naar de grote zaal. Dergelijke concerten versterken het clubcircuit en dragen bij aan de uitstraling van de stad als muziekstad. Area51 is ook in 2013 weer het toneel van een levendige garagepunk scene in Eindhoven waaruit lokale talenten als Mozes & The Firstborn ontsproten en we een van de eerste optredens van Afterpartees konden faciliteren. Voor intieme singer-songwriterconcerten was De Kapel aan de Kanaalstraat de ideale locatie. In het Evoluon wordt meegewerkt aan de speciale 3D-concerten van Kraftwerk en de albumpresentatie van lokale helden Candybar Planet en D-Deadly.
MUZIEK IS EEN FEEST KWADRANT 1 Groepsvermaak staat hier centraal. Een avondje uit is een feest van herkenning. De muziek én de aanwezige mensenmassa maken dat mogelijk. De zaal wil uit haar dak gaan en wil dat ene bijzondere moment uit de show als herinnering mee naar huis nemen. De grotere concerten in het Top 40 segment en algemene dansavonden staan hier centraal. De doelgroepen die onder deze muziekbeleving vallen, zijn vooral de generieke bezoekers die naar concerten van bekendere artiesten gaan en het uitgaanspubliek voor feesten als We All Love 80’s and 90’s, 40up en Remember the Zeroes. Nationale en internationale top-artiesten Het meest in het oog springende programma voor deze doelgroep zijn de drie uitverkochte shows van Ilse DeLange. Zowel het publiek (sommigen kwamen elke dag terug) als Ilse DeLange voelden zich thuis in de Effenaar, getuige de gesigneerde gitaar die de Effenaar van DeLange mocht ontvangen. Een andere opzienbarende show was die van topdrumster Sheila E. Binnen een week tijd werd een goed bezochte show van deze voormalige Prince-drummer op poten gezet als een onofficiële afterparty van de Edison Jazz Awards. De geruchten dat popicioon Prince zelf ook op het podium zou komen, waren niet waar. Maar de andere gastmuzikanten logen er ook niet om. Larry Graham, Candy Dulfer, Shirma Rouse en Ruben Hein maakten er samen met Sheila E. een lange nacht van. Andere shows in deze lijn zijn Sandra van Nieuwland, Kyteman, Will & The People en de twee uitverkochte shows van Kane.
Terugkerende concepten Met het teruglopende internationale concertaanbod is het voor de Effenaar zaak om zelf meer aanbod onafhankelijke programma’s te ontwikkelen. Dit kan bij uitstek in het segment Feest, waar de sfeer en het gezelschap wellicht belangrijker zijn dan de artiest. Concepten als 40up, We All Love 80’s & 90’s en Remember the Zeroes zijn al beproefde avonden. In 2013 werd de zoektocht naar meer van dit soort avonden vergroot. Zo werd in samenwerking met de unieke coverband De Corona’s een Clubnacht ontwikkeld waarbij de band op verzoek van het publiek bekende nummers speelde. Deze band kan namelijk 5000 nummers live spelen! Oud & Nieuw, Koninginnenacht, Koninginnedag en Kerstbal Deze feesten zijn belangrijke ijkpunten in het jaar, waar het hele pand in gebruik is en er een veelzijdig programma van live bands en dj’s wordt aangeboden. Het Kerstbal kreeg voor haar 22e editie een opfrisbeurt waarbij naast de reguliere ’70, ’80 en ‘90’s hits in de grote zaal in kleine zaal en het café iets meer de diepte werd ingegaan met het new wave feest 80’s Anders en het 90’s alternative feest Snaren 90
MUZIEK IS IDENTITEIT KWADRANT 2 Hier gaat het om subculturen met eigen normen, waarden en codes (de taal of kleding). De muziek is een veruiterlijking van de subcultuur en tevens de bindende factor daarbinnen. Bezoekers kunnen zich ongedwongen, vrij uiten. Samen met soortgenoten vieren ze hun muzikale helden. Vooral de clubcircuitbezoeker die naar specifieke shows gaat in een genre als metal en hiphop zal zich in deze omschrijving herkennen. Ook het uitgaanspubliek dat naar feesten als Vonk en Rauw & Lauw gaat, valt in deze beleving. Metal en rock Ook in 2013 is de Eindhoven Metal Meeting dé jaarlijkse samenkomst van metalfans uit de regio met veel bezoekers uit de rest van het land én opvallend veel buitenlandse gasten (België, Duitsland, UK en voormalig Oostblok). Ook dit jaar zijn de early bird kaarten van dit tweedaags festival in no time uitverkocht. Voor deze doelgroep zijn er ook losse concerten van onder andere Paganfest, Ill Niño, Bush en Queensrÿche. Dance Atmoz is een dance concept voor de dertigers die eind jaren ‘90 vanuit Brabant hun toevlucht zochten in de Belgische discotheek Atmoz (Hasselt en Vosselaar). Dat er bij deze doelgroep nog steeds grote behoefte is aan een nacht voor stevige kwaliteitsdance blijkt uit de steevast uitverkochte edities. Suono Culture wordt georganiseerd door twee Eindhovense dj’s Claudio en Lucio met het muzikale hart op de juiste plaats. Na een aantal omzwervingen langs diverse locaties in de stad hebben ze in de Effenaar uiteindelijk een plek gevonden waar ze qua inhoud en publieksbereik kunnen groeien. Voor de drum ‘n’ bassliefhebber organiseren we in de grote zaal Blackout en werd er in samenwerking met lokale enthousiastelingen het terugkerende concept Breek van een restyling voorzien. Liefhebbers van dubstep en aanverwante bass-music halen hun hart op bij SAW. Urban Naast het dansen tijdens het uitgaan wordt in Eindhoven door velen de urban/street variant van het dansen beoefend. Het is daarmee een belangrijke pijler in de lokale popcultuur. Dat de stad op hoog niveau opereert, bewijzen onder andere de (inter)nationale successen van Ruggeds en Flex ‘n’ Squad. De Effenaar wil voor deze beoefenaars en liefhebbers een belangrijke plek zijn. Wij zijn dan ook trots op het feit dat de Effenaar ook in 2013 weer de locatie was voor de Nederlandse editie van de grootse internationale dans competitie Wold Of Dance (USA ), het Nederlands Kampioenschap Breakdance en de internationale breakdance wedstrijd Red Bull BC One. Daarnaast presenteren de dansers van Bruce Dance Factory hun kunnen tijdens twee dampende events. Reggae Sundance Met de terugkeer van het grote regionale reggae festival heeft de Effenaar haar reggae programmering ook weer een boost gegeven. In samenwerking met het festival presenteren we vanaf 2013 regelmatig reggae shows van gearriveerde namen en nieuwe, jonge artiesten. In 2013 trapten we af met een concert van Steel Pulse.
MUZIEK IS VERRIJKING KWADRANT 3 In dit kwadrant vinden we de muziekfreak. Hij kent de muziekwereld, is kritisch en weet wat goed is en wat niet. Hij zoekt het nieuwe, wil ontdekken en een gids zijn voor zijn vrienden. De meest specifieke clubcircuitbezoeker valt in deze groep: de bezoeker van de kleine zaal shows, festivals als 3 Nights in Heaven, Hit The City en Cross-linx en de satellietshows in de Area51 en de Studentenkapel. Een uitgekiende beeldcultuur is belangrijk om de beleving rond een show te verbeteren. Het aantrekken van lokale kunstenaars voor posters (Woody Veneman, Teun jansen, Maarten Donders) en de samenwerkingen tussen festivals als Incubate, Best Kept Secret en Le Guess Who en media als Kicking The Habit en Daily Indie zijn hiervoor belangrijk. Optredens van bands in dit segment in 2013 zijn onder andere Konono No.1, de legendarische Engelse shoegazeband My Bloody Valentine, grungers Dinosaur Jr. en electronica-Kameleon Trentemøller. 3 Nights in Heaven In 2013 werd de voorlopig laatste editie van 3 Nights In Heaven georganiseerd. Dit driedaagse minifestival in de Catharinakerk is een co-productie met Muziekgebouw en stelt topartiesten voor die vaak op het snijvlak tussen pop/rock en klassiek zitten. Zo speelt de in Eindhoven bejubelde Amerikaanse crooner Mark Lanegan voor het eerst met strijkers. Andere optredens zijn er van de Nederlandse indiefolk sensatie Mister and Mississippi en de Amerikaanse singer-songwriter Aimee Mann. Screen it Loud In samenwerking met Plaza Futura/Natlab en Muziekgebouw Eindhoven wordt er onder de naam Screen It Loud een filmaanbod van internationale muziekdocumentaires over bands en muziekstromingen gerealiseerd. Hit The City 2013 ziet de tweede editie van het stadsfestival Hit The City. In samenwerking met concertpromotor Friendly Fire presenteert de Effenaar nieuw internationaal talent op diverse locaties in de Eindhovense binnenstad. Acts zoals Temples, Wolf Alice en Natural Child doen locaties zoals De Kapel, The Rambler en de Effenaar aan. Daarnaast is er een samenwerking tussen het Deense muziek export bureau Spot on Denmark. Het festival kende in 2013 een groeiende publicitaire aandacht, maar blijft nog achter in gewenste bezoekersaantallen. Het doel is om deze aantallen bij de volgende editie aanzienlijk te vergroten. Naked Song (presents…) In navolging van het festival Naked Song zet de Effenaar samen met Muziekgebouw een concertserie op onder de naam Naked Song presents. In deze serie staan bijzondere, vaak intieme concerten van opkomende internationale artiesten centraal. In 2013 zijn dit onder meer Pokey LaFarge, Jonathan Wilson en Jason Isbell. Selim Lemouchi & His Enemies Voor de speciale albumpresentatie van ex-Devil’s Blood frontman Selim Lemouchi And His Enemies
werkt de Effenaar samen met TAC om hiervan een onvergetelijk spektakel te maken. En mede door de visuals van kunstenaar Jérôme Siegelaer is het dat ook. “Selim Lemouchi & His Enemies geven beloofde totaalervaring tijdens albumpresentatie in TAC” kopt 3voor12 dan ook.
MUZIEK IS AANLEIDING KWADRANT 4 De genieter die met vrienden naar de Effenaar gaat, niet alleen voor de artiest, maar ook voor de gezelligheid van een liveoptreden. De Effenaar heeft hiervoor meer een club-functie dan een hippe plek waar je nieuwe dingen ontdekt. Een goede gelegenheid om een paar vrienden uit te nodigen of ter plekke te ontmoeten. Even bijpraten bij een drankje en goede muziek. Avonden als Heibel!, VoNK en de maandelijkse Frisofeesten, een uitgaansavond voor de lokale holebi scene vallen onder deze noemer. Alsmede programmaonderdelen als Club 3voor12, de afterparty van Stukafest en de Popronde Afterparty. Daarnaast waren er shows van DeWolff, Claw Boys Claw en de cd-presentatie van Navarone. 80’s anders Dat goed naar je publiek luisteren loont, bewijst 80’s Anders. Dit telkens bomvolle feest is ontstaan na geluiden van bezoekers dat er op de reguliere We All Love 80’s and 90’s parties zo weinig alternatieve “oude Effenaar muziek” wordt gedraaid. Popquiz Marathon Een jaarlijkse traditie op de dag voor Hemelvaart. In zes steden tegelijk wordt er een Popquiz Marathon georganiseerd. In Eindhoven doen vijftig teams en negen café-locaties mee, waarvan de Effenaar naast de organisator ook de locatie voor start en finish is. Stille Nacht Het festival Stille Nacht kent haar oorsprong in Lelystad en heeft in 2013 haar vleugels uitgeslagen naar Eindhoven. Het festival presenteert een muzikale mix van singer-songwriter, indiefolk en indierock in een winterse setting, met naast reguliere shows ook intieme optredens in de krochten van het gebouw. Met Nederlandse headliners Eefje de Visser en Tim Knol is de billing sterk en is er een kiem gelegd voor een tweede editie in 2014.
4.
Samenwerkingen in de stad/buiten de stad
- Area51 Iceage Mozes And The Firstborn releaseparty Fresh & Onlys En meer… - De Kapel Maaike Ouboter James Wood releaseparty Hit The City En meer… - Double Vee, Dutch Design Week en EHV365 Kraftwerk concert Evoluon en Kraftwerk-afterparties - Evoluon Kraftwerk concert Candybar Planet/D Deadly album release - Extrema Effenaar stage op XO-live - Friendly Fire Best Kept Secret Hit The City Vans Warped Tour - Gaslab Sticks & Moon - Glow Officiële randprogrammering installatie ANDRO visuals - Kelderman & Van Noort Hit The City - Muziekgebouw 3 Nights in Heaven Naked Song Festival en Naked Song Presents… serie Cross-linx Screen it Loud serie En meer...
- Natlab Screen it Loud serie - Nul Zes Elephant Stone Hit The City - Philips Museum en Studio Casa Cassette Programma 50 jaar compact cassette (waaronder Mozes And The Firstborn cassetterelease) - Rambler Night Beats Hit The City En meer… - Reggae Sundance Steel Pulse Reggae Sundance pre-party: Clash of the Sound Systems - Rock City Institute EHV rockcity opera - TAC Selim Lemouchi & His Enemies - Zieke Zuiden Boef en de Gelogeerde Aap Iron Mic vs Beat M Up The Opposites En meer… - Zwaardvis Brandend Zand Sunday Swing
5.
Talentontwikkeling en cultuureducatie
Cultuureducatie Cultuureducatie heeft in de Effenaar tot doel kinderen en jongeren in de bloei van hun ontwikkeling kennis te laten maken met de wereld van live popmuziek en hieraan verdieping te geven. In 2013 bereikt het Effenaar cultuureducatieprogramma tien voortgezet onderwijs en zes basisonderwijs scholen uit Eindhoven en omgeving; onder andere via het organiseren van concerten onder schooltijd of muziek gerelateerde workshops, gastlessen en meet and greets met artiesten. De Effenaar is partner in het programma Cultuureducatie met Kwaliteit van het Fonds Cultuur Participatie. Hiervoor ontwikkelt de Effenaar zeven lessen over popmuziek en een eindconcert; (Pop)muziek is overal. Dit project is in 2013 uitgevoerd op zes scholen in elf groepen 6 van het basisonderwijs. Een ander project is het zogenoemde Cross-Linx’school programma. Leerlingen van het Eckartcollege en Novalis College bezochten een speciaal georganiseerde kleine optredens (Music Mining) met muzikanten als Jameszoo, Marlon Penn en Bram Stadhouders en verschillende workshops waaronder: VJ, DJ en Sounddesign. Naast speciaal voor het onderwijs ontwikkelde programma’s organiseert de Effenaar ook rondleidingen in eigen gebouw.
Mozes And The Firstborn Lokale talenten moeten vroeg worden onderkend, gekoesterd en opgebouwd. In 2011, ruim voor het verschijnen van hun debuut album is de Effenaar enthousiast over de eerste schreden van Mozes And The Firstborn en nodigt de band vaak uit om in het oog springende voorprogramma’s te doen (waaronder Black Lips, Mikal Cronin en 7Zuma7). Het tot dan toe gekweekte enthousiasme cumuleert in maart 2013 in een afgeladen Area51 skatepark tijdens de album presentatie. Het markeert het begin van een succesvol jaar voor de band met veel festivals en tours in het buitenland, waaronder Amerika. Dit prachtige jaar wordt in december afgesloten met een zinderende homecoming show in de grote zaal van de Effenaar, alwaar zij zelf bevriende opkomende bands een supportplek aanboden en waar in samenwerking met de Effenaar en Studio Casa Cassette een cassettebandje wordt uitgebracht
6.
Cultureel ondernemerschap
Cultureel ondernemerschap is inmiddels diep binnen de Effenaar verankerd. Het is ingebakken in het kwadranten model dat de leidraad vormt voor het handelen van de organisatie. Dit model gaat er grofweg vanuit gaat dat in het feestenkwadrant zoveel mogelijk geld moet worden verdiend, om experimenten in het verrijkingskwadrant mogelijk te maken. 2013 stond daarbij nadrukkelijk in het teken van het verhogen van de bezettingsgraad van de programma’s. Om die reden is fors geïnvesteerd in social media en een CRM oplossing. Daarnaast heeft de extra aandacht voor zakelijke verhuur, tot een forse stijging geleid en is de organisatie er in geslaagd om in onze programma’s meer ruimte voor productsponsoring te creëren. In 2013 zijn er succesvolle samenwerkingsovereenkomsten gesloten met AB Inbev, Floris van Bommel, Bacardi, BAT, Red Bull, Smirnoff, Jack Daniels en Duvel. Tevens is er een start gemaakt met het creëren van een structurele oplossing voor de leegstaand van het gebouw. In 2014 zullen deze inspanningen concreet vorm krijgen.