1. De Milieukoopwijzer

CRITERIADOCUMENT KLEIN KANTOORMATERIAAL

1. De Milieukoopwijzer De Milieukoopwijzer biedt aankoopverantwoordelijken heldere en toegankelijke informatie over de aankoop van milieuverantwoorde alternatieven. Het is een praktische gids die aangeeft welke producten het meest milieusparend zijn en waar producten die aan deze criteria voldoen te verkrijgen zijn. Bovendien voeren wij een actieve communicatie rond onze website naar scholen, overheden, de zorgsector, jeugdsector, socio-culturele sector en toeristisch-recreatieve bedrijven door middel van folders, stands op beurzen, presentaties,... De markt evolueert, zo ook de Milieukoopwijzer. De Milieukoopwijzer evalueert de criteria van de zeven productgroepen om de drie jaar. Een dergelijke herziening bestaat uit twee fasen met telkens diverse stappen: 1. Het herzien van de criteria en de rangorde 2. Een actieve bevraging met stakeholderoverleg van fabrikanten en leveranciers en een aanpassing van de producten en leveranciers in onze databank.

2. Bereik productgroep Kantoorartikelen De herziening van de productgroep kantoorartikelen verliep parallel met de vernieuwing van de Producttest van de OVAM. In de lijn van de algemene vereenvoudigen en het gebruiksvriendelijk en overzichtelijker maken van de Milieukoopwijzer lijken ons de volgende aanpassingen een meerwaarde: 1. Naamwijziging naar ‘klein kantoormateriaal’: is duidelijker (kantoorartikelen kan ontzettend veel bevatten) en zo is er een duidelijker onderscheid met de productgroep papierwaren en de productgroep kantoormeubelen. 2. Productcategorieën kiezen naargelang milieu-impact (relevantie), meerwaarde die de Milieukoopwijzer aan de professionele aankoopverantwoordelijken kan bieden (m.a.w. geen vanzelfsprekende zaken) en deze overzichtelijker weergeven.

www.Milieukoopwijzer.be

1 Criteriadocument Klein kantoormateriaal maart 2013 / aangepast in augustus 2013

Consequenties voor huidige productcategorieën: Oude criteria kantoorartikelen (tot in 2012) Vulpennen

Potloodmines

Aangepaste situatie: criteria kleine kantoormaterialen (vanaf 2013) Samengevoegd in één groep ‘schrijfmateriaal’: • Pennen (pennen en vulpennen) • Stiften • Potloden (incl. vulpotloden met potloodmines) Afgeschaft (geen criteria)

Gommen Potloodslijpers

Gommen Advies (geen criteria)

Correctiemiddelen Lijmen Kleefband Meetlatten Scharen

Correctiemiddelen Lijmen Kleefband Meetlaten Advies (geen criteria)

Rekenmachines

Advies (geen criteria)

Ringmappen

Uitbreiden naar ‘mappen’ wat zowel ring- als andere mappen en tabbladen inhoudt Advies (geen criteria) met verwijzing naar ecolabels.

Balpennen Stiften Potloden

Printerinktpatronen

Motivering

Vereenvoudiging voor gebruiker

+

logischer

Was rechtsreeks gekoppeld aan vulpotloden en bevatte geen eigen criteria Eenvoudig impact

+

amper

milieu-

Eenvoudig + amper impact Eenvoudig mogelijkheden).

milieu(weinig

IT-gerelateerd, terwijl op de Milieukoopwijzer geen ITkantoormateriaal vermeld wordt.

Bij elke herziening sinds september 2009 is het de bedoeling om het rangordesysteem te vereenvoudigen en beter af te stemmen op de criteria die de federale en de Vlaamse overheid ontwikkelen in het kader van de vergroening van de overheidsaankopen. Afspraak daarbij is dat het laagste ambitieniveau, één duimpje, overeenkomt met de minimumcriteria zoals die door de federale/Vlaamse overheid worden voorgesteld. Aangezien beide overheden geen criteria hebben voor bovenstaande type producten, zijn er enkel criteria voor twee é drie duimpjes.



3. Criteria Klein Kantoormateriaal 3.1. Criteria Schrijfmateriaal

De producten moeten voldoen aan de criteria van de overige niveaus (één en twee duimpjes) én aan onderstaande producteigen criteria: Pennen (vulpennen en balpennen) • Hervulbaar. Potloden • Hervulbaar. • FSC label. Stiften • Hervulbaar. • Behuizing van onbehandeld duurzaam beheerd hout (FSC), gerecycleerd karton of minimaal 50% gerecycleerd plastic.

Behalve de potloden, moeten de producten voldoen aan onderstaand algemeen criterium en vervolgens aan de producteigen criteria: • De inkt is niet geclassificeerd volgens de geharmoniseerde regelgeving van de EU als zeer giftig, giftig, schadelijk voor de gezondheid, bijtend, kankerverwekkend, schadelijk voor de voortplanting of genetisch schadelijk, explosief of zeer licht ontvlambaar. Uitzondering: inkten die geschikt zijn voor archivering mogen geclassificeerd zijn als schadelijk voor de gezondheid bij opname door de mond (R22/H302) Pennen (vulpennen en balpennen) • Behuizing van onbehandeld duurzaam beheerd hout gerecycleerd karton of minimaal 50% gerecycleerd plastic. • Schrijflengte (telt niet voor vulpennen): min 2 km.

(FSC),

bioplastic,

Potloden • Hervulbaar. • Behuizing van minimaal 50% gerecycleerd plastic. OF • FSC label. • Houten potloden: Oppervlaktebehandeling beperkt zich tot: o Coating (verf of vernis) met producten op waterbasis. o Oppervlaktebehandeling of film enkel voor tekst of logo. Stiften • Hervulbaar. OF • Behuizing van onbehandeld duurzaam beheerd hout (FSC), gerecycleerd karton of minimaal 50% gerecycleerd plastic.



Niet van toepassing: de Vlaamse en federale overheid hebben nog geen milieucriteria voor correctiemiddelen.

3.2. Criteria correctiemiddelen

•

Correctietape of –lint zonder houder of afrolapparaat.

• Hervulbare correctieroller. • De houder of het afrolapparaat bestaat uit minstens 50% gerecycleerd plastic. OF • Correctievloeistof op basis van water.

Niet van toepassing: de Vlaamse en federale overheid hebben nog geen milieucriteria voor correctiemiddelen.

3.3. Criteria gommen

• •

FSC label (duurzame rubber). De gom voldoet aan de overige criteria (één & twee duimpjes).

• •

Hoofdbestanddeel is natuurlijk rubber Geen individuele verpakking

Niet van toepassing: de Vlaamse en federale overheid hebben nog geen milieucriteria voor gommen.

3.4. Criteria kleefband

• •

Het kleefband zelf bestaat uit cellulose. Het kleefband voldoet aan de overige criteria (één & twee duimpjes).



• • • •

Kern bestaat uit ongebleekt gerecycleerd karton. Zonder wegwerphouder. Het kleefband zelf bestaat uit cellulose(acetaat) of gerecycleerd plastic. Soort lijm is oplosmiddelvrij of op oplosmiddel op basis van water.

Niet van toepassing: de Vlaamse en federale overheid hebben nog geen milieucriteria voor kleefband.

3.5. Criteria meetlatten

• •

FSC label. De meetlat voldoet aan de overige criteria (één & twee duimpjes).

• Onbehandeld hout: niet geverfd, gelakt, bewerkt, vernist of verduurzaamd. OF • 100% gerecycleerd materiaal.

Niet van toepassing: de Vlaamse en federale overheid hebben nog geen milieucriteria voor meetlatten.

3.6. Criteria papierlijmen

• • • •

•

Hervulbaar. Bindmiddel op basis van natuurlijke grondstoffen, afkomstig van hernieuwbare bronnen. Water als oplosmiddel of oplosmiddelvrij. De lijm voldoet aan de overige criteria (één & twee duimpjes).

De houder van de lijm is hersluitbaar en bestaat voor gedeeltelijk uit gerecycleerd materiaal.



• •

• • •

Bij gebruik van grondstoffen van plantaardige herkomst, worden deze niet geproduceerd uit materialen die voortkomen van genetisch gemodificeerde organismen. De lijm is niet geclassificeerd als milieugevaarlijk, zeer giftig, giftig, schadelijk voor de gezondheid, bijtend, irriterend, allergeen, kankerverwekkend, mutageen, schadelijk voor de voortplanting, explosief, oxyderend, zeer licht ontvlambaar, licht ontvlambaar of ontvlambaar (classificatie volgens de geharmoniseerde EUregelgeving: EU Richtlijn 67/548/EEG en EU Richtlijn 1999/45/EEG betreffende gevaarlijke stoffen en preparaten, en hun wijzigingen en amendementen). De risicozinnen R42 (kan overgevoeligheid veroorzaken bij inademing) en/of R43 (kan overgevoeligheid veroorzaken bij aanraking met de huid) zijn niet van toepassing op de lijm (volgens Richtlijn 1999/45/EEG). Indien hervulbaar: o Bindmiddel zonder gechloreerde bestanddelen o Water, ethanol of ethylacetaat als oplosmiddel of oplosmiddelvrij Indien niet hervulbaar: o Bindmiddel op basis van natuurlijke grondstoffen, afkomstig van hernieuwbare bronnen. o Water als oplosmiddel of oplosmiddelvrij o Houder bestaat voor minstens 50 % van het gewicht uit gerecycleerd plastic.

Niet van toepassing: de Vlaamse en federale overheid hebben nog geen milieucriteria voor papierlijmen.

Algemeen advies andere soorten lijmen: Veel lijmen zijn gevaarlijk voor het milieu en de gezondheid vanwege de oplosmiddelen en bewaarmiddelen die ze bevatten. Ook kunnen lijmen andere stoffen bevatten die ervan verdacht worden kankerverwekkend te zijn (vb. propyleenoxide, butyleenoxide, chloropreen, resorcinol en formaldehyde). Daarom geven we volgende tips: • Ongeacht het type lijm, gebruik met mate! • Gebruik ook voor elke handeling het type lijm dat ervoor gemaakt is. Gebruik voor het lijmen van papier bijvoorbeeld papierlijm i.p.v. een te ‘zware’ lijm als secondelijm. • Vermijd afval! - Hoe groter de verpakking, hoe minder afval, op voorwaarde dat u de lijm wel degelijk nodig hebt. Een halve pot uitgedroogde onbruikbare lijm, is ook afval. - Beperk het aantal types lijmen, zodat groepsverpakkingen mogelijk zijn. Let er dus op dat u niet meer koopt dan nodig.

3.7. Criteria mappen De criteria gelden enkel voor ringmappen, classeurs (ordners) en hangmappen.

• •

Blaue Engel label. De aanwezige metaaldelen zijn makkelijk te scheiden na gebruik (met het oog op recyclage).



•

Kartonnen map

•

Ongebleekt, TCF- of PCF gebleekt, of ECF-gebleekt, met een AOX-waarde < 0,05 kg AOX/ADT in het effluent.

•

Minimum 65% van het papier/karton bestaat uit gerecycleerde vezels.

•

FSC label wanneer het papier / karton nieuwe vezels bevat.

Niet van toepassing: de Vlaamse en federale overheid hebben nog geen milieucriteria voor mappen.



4. Aankoopadvies Klein Kantoormateriaal 4.1. Aankoopadvies potloodslijpers Koop handmatige slijpers liefst met de mogelijkheid om de mesjes te vervangen (deze zitten vast met een schroefje, dat u makkelijk kan losvijzen). Belangrijk is wel dat deze metalen mesjes behandeld zijn zodat ze tegen roesten beschermd zijn. Wat betreft materiaalkeuze kiest u best voor slijpers uit duurzaam beheerd hout volgens de criteria van het FSC label. Koop zeker geen elektrische slijpers.

4.2. Aankoopadvies scharen Bij de keuze van scharen speelt enkel het criterium aard van het gebruikte materiaal een rol. Scharen zijn beter uit één materiaal (metaal) dan uit een combinatie van materialen (meestal kunststof en metaal).

4.3. Aankoopadvies rekenmachines Bij de keuze van rekenmachines speelt enkel het criterium aard van de energietoelevering een rol. Jammer genoeg zijn er geen herlaadbare batterijen voor rekenmachines op de markt. Daarom gaat de voorkeur uit naar toestellen die werken op zonne-energie. Voor het uitvoeren van eenvoudige berekeningen is geen complex rekenmachine nodig, een eenvoudige variant volstaat hiervoor.

4.4. Aankoopadvies printerinktpatronen & -toners De meeste printerinktpatronen en toners worden na gebruik gewoon in de vuilbak gegooid. Inktpatronen en –toners kunnen echter ook ingezameld en gerecycleerd worden. De Milieukoopwijzer adviseert het gebruik van gereconditioneerde toners. Gereconditioneerde toners zijn reeds gebruikte toners of inktpatronen die een procedure ondergaan waardoor ze met dezelfde of zelfs betere kwaliteiten opnieuw op de markt kunnen gebracht worden. Ook bij gereconcitioneerde toners kan u bijkomende eisen stellen voor de gebruikte materialen (geen schadelijke stoffen). Zowel het Blaue Engel label of het Nordic Swan kennen het label enkel aan toe aan gereconditioneerde toners en stellen extra eisen wat betreft materiaalgebruik. De Gids voor Duurzame Aankopen ontwikkelde criteria voor (niet gereconditioneerde) tonerpatronen. U vindt ze terug op de website van de Gids voor Duurzame Aankopen.

Met de steun van :



1. De Milieukoopwijzer

Recommend Documents