Inhoudsopgave
Bladzijde
1. Aan de raad • Leeswijzer • Wijze van behandeling • Tot slot (Voorstel tot besluitvorming)
2 3 3 3
2. Financiële positie • Algemeen • Meerjarenraming 2014 tot en met 2016 • Bezuinigen en ......Investeren! • Reserves en voorzieningen
4 4 6 6 8
3. Ombuigingsvoorstellen - derde tranche
9
4a Begroting in hoofdlijnen
15
4b. Door de raad te autoriseren begrotingsbedragen 2013 - 2016
19
4c. Programma's 1. Burger en bestuur 2. Veiligheid 3. Ruimte 4. Werk en inkomen 5. Zorg 6. Toerisme en cultuur 7. Educatie 8. Financiën
20 21 26 30 34 38 42 48 52
5. Totaal overzicht lasten en baten van de programma's
55
6. Algemene dekkingsmiddelen, onvoorzien en mutaties in reserves
56
7. Verplichte paragrafen 1. Lokale heffingen 2. Risico's en weerstandsvermogen 3. Treasury 4. Onderhoud Kapitaalgoederen 5. Bedrijfsvoering 6. Verbonden partijen 7. Grondbeleid 8. Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo) 9. Krimpparagraaf
60 61 65 67 69 71 73 75 77 81
8. Bijlagen 1. Staat van reserves en voorzieningen 2. Liquiditeitsplanning 3. Overzicht recapitulatie programma/productgroepen 4. Overzicht van incidentele lasten en baten 5. Overzicht voortgang MIP projecten
85 86 88 89 93 94
=
NK=^~å=ÇÉ=ê~~Ç= Hierbij bieden wij u de begroting voor 2013 en de meerjarenbegroting 2014 – 2016 aan.
Met deze begroting geven we verder invulling aan ons collegeprogramma waarmee we op koers liggen. De uitkomsten van de op 26 juni gehouden algemene beschouwingen hebben hier een basis voor gelegd, evenals de uitgangspunten in de door de raad in april 2012 vastgestelde financiële verordening.
Met als titel “Wij liggen op koers”, willen we aangeven dat we binnen de door u vastgestelde uitgangspunten een inhoudelijk verantwoorde en financieel afgewogen begroting kunnen aanbieden. Onze koers is er een van enerzijds weloverwogen investeren, maar daarnaast ook de financiële realiteit onder ogen zien. Deze laatste laat zich vertalen in een aantal keuzes die we in deze begroting aan u voorleggen.
Ten slotte zijn in de Kadernota 2013 de technische uitgangspunten voor de totstandkoming van de begroting 2013 opgenomen.
Deze uitgangspunten zijn verwerkt in de begroting 2013 en tevens gebruikt voor de actualisering van het meerjarenperspectief 2014–2016. Daarnaast zijn tijdens de algemene beschouwingen de volgende uitgangspunten voor de begroting 2013 vastgesteld:
•
•
2
voor incidenteel onvoorzien wordt een bedrag geraamd van € 40.000; voor het initiëren van Nieuw beleid wordt een bedrag geraamd van € 60.000.
iÉÉëïáàòÉê=
=
=
De begroting 2013 geeft uiteraard een beeld van de financiële positie van de gemeente Vlagtwedde. Voor zoveel als mogelijk zijn daarbij landelijke (financiële) ontwikkelingen vertaald naar lokaal (financieel) beleid. Daarnaast biedt deze begroting echter ook een stevig inhoudelijk kader; onze ambitie staat recht overeind en ook de komende jaren blijven wij investeren in nieuwe ontwikkelingen c.q. nieuw beleid.
Deze ombuigingen zijn in Hoofdstuk 3 nader uitgewerkt. In de programma’s (Hoofdstuk 4c) staan de ambities van onze gemeente en de activiteiten die de gemeente in 2013 en volgende jaren wil gaan uitvoeren. Het programmaplan bevat 7 inhoudelijke programma’s en een financieel programma dat handelt over de algemene dekkingsmiddelen, onvoorzien en de mutaties in de reserves. Daarbij staan de drie W-vragen -zo SMART mogelijk uitgewerkt- centraal: - Wat willen we bereiken (onze ambities); - Wat gaan we daarvoor doen (de activiteiten); - Wat mag het kosten (de begroting).
In Hoofdstuk 2 wordt in de eerste plaats onze financiële positie toegelicht. Daarbij wordt nader ingegaan op de begrotingsuitkomst en de meerjarenraming. Tevens wordt aandacht besteed aan de reservepositie en het meerjareninvesteringsplan. Om te voldoen aan een sluitende meerjarenraming hebben wij nader invulling gegeven aan een derde tranche ombuigingen oplopend tot € 400.000 in 2016.
Tot slot is een aantal verplichte paragrafen in de begroting opgenomen. In deze paragrafen wordt ondermeer ingegaan op de lokale heffingen, de risico’s en weerstandsvermogen, de bedrijfsvoering en de krimpproblematiek.
táàòÉ=î~å=ÄÉÜ~åÇÉäáåÖ= Voor de behandeling van de begroting 2013 is de volgende planning opgesteld: - bespreken concept-begroting 2013 in DT/MT: 5 september 2012; - 1e bespreking concept-begroting 2012 in college: 18 september 2012; - 2e bespreking concept-begroting 2013 in college: 25 september 2012; - besluitvormende bespreking concept-begroting 2013 in college: 28 september 2012; - digitale verzending programmabegroting 2013 aan de raad: 28 september 2012; - bespreken programmabegroting met de werkgroep financiën: 10 oktober 2012; - indiening technische vragen via
[email protected]: 17 oktober 2012; - beantwoording technische vragen aan
[email protected]: 30 oktober 2012; - verzending beantwoording aan raadsleden (uitsluitend digitaal): 30 oktober 2012; - begrotingsvergadering: dinsdag 6 november 2012; - verzending van programmabegroting 2013 incl. bijlagen aan provincie: vóór 15 november 2012.
qçí=ëäçí=EsççêëíÉä=íçí=ÄÉëäìáíîçêãáåÖF= Wij gaan er van uit de raad voldoende informatie en heldere kaders aangereikt te hebben om de controlerende taak adequaat te kunnen uitvoeren en stellen daarom uw raad voor te besluiten tot vaststelling van: • de begroting 2013 en het daarbij behorende meerjarenperspectief t/m 2016; • de lijst met MIP-projecten 2013 - 2016; • het ombuigingsplan 2013 – 2016. pÉääáåÖÉå, 28 september 2012 College van burgemeester & wethouders.
3
=
OK=cáå~åÅáØäÉ=éçëáíáÉ= ^äÖÉãÉÉå= Het financieel perspectief 2013 en volgende jaren is voor de gemeenten in Nederland niet rooskleurig te noemen. De onlangs gepresenteerde rijksbegroting 2013 heeft in dit opzicht
het beeld voor de komende jaren bevestigd. Op hoofdlijnen schetsen wij de volgende ontwikkelingen
tÉí= eçìÇÄ~êÉ= lîÉêÜÉáÇë= cáå~åÅáØå= EtÉí= eçÑF=Éå=pÅÜ~íâáëíÄ~åâáÉêÉå= In de kadernota en de zomernota is inhoudelijk ingegaan op het onderwerp Wet Hof en schatkistbankieren. Op 3 september is er door de decentrale overheden een brandbrief geschreven aan de lijsttrekkers waarin wordt gesteld dat de wet Hof regionale en lokale investeringen remt. Bij schatkistbankieren daalt statistisch de overheidsschuld, maar de feitelijke omvang van de schulden daalt niet.
Wel zal door de invoering van schatkistbankieren de gemeente Vlagtwedde inkomsten missen (mogelijke rentederving van € 100.000). In de begroting 2013 en in de meerjarenraming is geen rekening gehouden met de invoering van de Wet Hof en Schatkistbankieren. De gemeente Vlagwedde bereidt zich (o.a. middels overleg met de BNG) actief voor op invoering van de wet Hof en schatkistbankieren.
dÉãÉÉåíÉÑçåÇë= ^ÅÅêÉëëÉå= Met ingang van 2012 beweegt het gemeentefonds weer mee met de ontwikkeling van de netto gecorrigeerde rijksuitgaven. Dit heeft 2012 Uitkeringsjaar Accres junicirculaire 2012 Accres in procenten Verschil t.o.v. sept. circulaire 2011 Cumulatief verschil t.o.v. sept. circ. 2011 Cumulatief verschil in uitkeringspunten
geleid tot onderstaande accressen. Eén uitkeringspunt staat voor de gemeente Vlagtwedde ongeveer gelijk met € 11.000.
2013
2014
2015
2016
2017
-342 -2,01% -254
-69 -0.41% -213
571 3,5% 166
164 0,98% 72
506 3,08% -55
343 2,01% 343
-254
-467
-301
-229
-284
59
-22
-40
-26
-20
-25
5
De daling in 2012 en 2013 wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door de nullijn die is afgesproken voor rijksambtenaren en via “samen de trap af” doorwerkt in de junicirculaire 2012. In eerste instantie was nog rekening gehouden met een salarisstijging die nu dus is geschrapt. Naast de negatieve mutaties a.g.v. de accressen wordt vanaf het jaar 2013 een prijscompensatie gegeven. Dit komt doordat, tot en met de circulaires die uitkomen in 2011, de jaren vanaf 2013 in constante prijzen worden geraamd (conform de begroting van de gemeente Vlagtwedde). Met de junicirculaire 2012 wordt het jaar 2013 voor het eerst in lopende prijzen geraamd. Hiervoor wordt in 2013 een compen-
satie ontvangen ter grootte van 28 uitkeringspunten. Dit werkt meerjarig door. Dit lijkt de negatieve accressen te compenseren alleen moet worden bedacht dat ook aan de lastenkant in de begroting inflatie wordt geraamd waar nodig. Dus (deels) staan er ook hogere lasten tegenover. De ontwikkeling van de uitkeringsbasis zorgt ook voor een negatieve correctie. Met name door de landelijke ontwikkeling van het aantal bijstandsontvangers en de WOZ waarden. Deze bedraagt 5 uitkeringspunten negatief in 2013 en loopt op tot circa 15 punten negatief meerjarig.
4
oáàâëÄÉòìáåáÖáåÖÉå= De bezuinigingsronde is nog niet ten einde. De komende jaren zal er op de rijksbegroting fors moeten worden bezuinigd. Er wordt gesproken over bezuinigingen die kunnen gaan oplopen
tot 20 miljard in 2017. In welke mate de bezuinigingen doorslaan in het gemeentefonds is nog onbekend en zal pas na de verkiezingen duidelijk worden
Decentralisaties Decentralisatie Jeugdzorg ( middels decentralisatie uitkering) De decentralisatie van jeugdzorg in 2015 staat voorlopig niet ter discussie. Bij de decembercirculaire 2011 is al een bedrag voor invoeringskosten toegekend voor het jaar 2012. Verdere financiële vertaling moet nog plaats
vinden. Ook wordt nog geen mededeling gedaan omtrent de voorgenomen efficiencykorting (de gemeenten kunnen als eerste overheid dicht bij de burgers de taak goedkoper uitvoeren).
Decentralisatie AWBZ (middels decentralisatie uitkering) naar de WMO Bij de septembercirculaire 2011 is geld beschikbaar gesteld voor de jaren 2012 en 2013 voor de voorbereidingskosten van de overheveling van AWBZ begeleiding naar de WMO. In het begrotingsakkoord is afgesproken dat de geplande overheveling per
2013 niet doorgaat. In het overhedenoverleg van 4 juni jl. is afgesproken dat gemeenten het bedrag van 2012 mogen houden, ook al is de operatie “on hold” gezet. Wanneer een nieuw kabinet afziet van deze decentralisatie zullen de middelen voor 2013 worden teruggeboekt.
Werken naar vermogen (middels specifieke uitkering) De parlementaire behandeling van het wetsvoorstel “Wet werken naar vermogen
(WWNV)” is stopgezet en wordt aan het volgende kabinet overgelaten.
Verhoging algemene BTW tarief Er vindt geen uitname uit het gemeentefonds plaats wegens voeding van het BCF in verband met de BTW verhoging van 19 naar 21% per 1 oktober 2012. Voor de begroting 2013 is de lastenverzwaring als gevolg van deze BTW verhoging berekend op € 34.000 en als last meegenomen. Hierbij is nog geen rekening gehouden met de eventuele gevolgen voor de lopende investeringen. Dit zal projectgewijs worden bepaald.
Door de BTW-verhoging zal het uitgavenkader van de rijksoverheid worden aangepast. Bij de herberekening van de accressen in september 2012 vindt mogelijk een correctie plaats in verband met de BTW verhoging van 2%, indien noodzakelijk om dubbele compensatie te voorkomen. Let wel: gemeenten krijgen dan geen korting, doch alleen de dubbele compensatie gaat dan niet door.
WMO De Wmo integratie-uitkering wordt met ingang van 2013 met € 34 miljoen verlaagd. Dit gebeurt omdat gemeenten een hogere eigen bijdrage kunnen vragen van cliënten vanwege
een verhoging van de vermogensinkomensbijtelling. In de begroting is nog geen rekening gehouden met deze hogere eigen bijdragen.
5
jÉÉêà~êÉåê~ãáåÖ=OMNQ=íçí=Éå=ãÉí=OMNS= De meerjarenraming geeft een beeld van de financiële positie van de gemeente, zowel op korte als op middellange termijn. Dit beeld is van wezenlijk belang, omdat onder meer de algemene uitkering in een meerjarig kader is
geplaatst. Door hiermee rekening te houden kan de meerjarenraming uitwijzen of de doelstelling van een sluitende begroting op termijn wordt gerealiseerd.
Uitgangspunten meerjarenramingen • voortzetting bestaand beleid; • basis is de begroting 2013; • een constant loon- en prijsniveau t.o.v. 2013; • een inwonersaantal, waarbij rekening gehouden wordt met krimp (zie toelichting “Krimp” paragraaf 9); • onveranderde stand van de reserves en voorzieningen (met bekende mutaties is rekening gehouden); • autonome stijging van gemeentelijke belastingen; • vrijkomende kapitaallasten, waarbij is uitgegaan van een gelijkblijvende rentepercentage; • met noodzakelijke vervangingsinvesteringen is rekening gehouden; • constante prijzen voor de meerjarenprognose van de Algemene Uitkering.
Het meerjarenperspectief 2014-2016 behorende bij de begroting 2013 laat een oplopend tekort zien van € 307.500 in 2016. Hieraan ten grondslag ligt ondermeer de in de begroting Jaar 2013 2014 2015 2016
€ € € €
2012 gepresenteerde meerjarenraming, welke (een overschot liet zien in 2015 van ruim € 127.431. Dit was het resultaat na bezuinigingen (tweede tranche) . Resultaat 36.764 (overschot) 262.310 (tekort) 478.779 (tekort) 307.454 (tekort)
_ÉòìáåáÖÉå=Éå=KKKKKKfåîÉëíÉêÉå>= Het hiervoor weergegeven begrotingsresultaat en de eerder geschetste financiële onzekerheden in de komende jaren voor onze gemeente, maken eens te meer duidelijk dat aan een derde tranche ombuigingen niet valt te ontkomen.
Voor de financiële weergave van dit ombuigingsplan plan verwijzen wij u naar hoofdstuk 3. Hier volstaan wij met de doorvertaling van deze ombuigingen in het meerjarenperspectief.
Het geraamde resultaat van de begroting 2013 en het meerjarenperspectief t/m 2016 luiden als volgt: Jaar
Resultaat voor bezuinigingen
derde tranche bezuinigingen
Resultaat na bezuinigingen
2013 2014 2015 2016
- € 36.764 (overschot) - € 262.310 (tekort) - € 478.779 (tekort) - € 307.454 (tekort)
€ 50.000 € 325.000 € 350.000 € 400.000
€ 86.764 (overschot) € 62.690 (overschot) € 128.779 (tekort) € 92.546 (overschot)
Zoals eerder aangegeven is ons streven de komende jaren niet alleen gericht op het realiseren van de noodzakelijke ombuigingen. Onze ambitie blijft ook in deze economisch moeilijke tijden recht overeind. Een ambitie die zich,
naast continuering van bestaand beleid en de uitvoering van het collegeprogramma, ook laat zien in nieuwe investeringswensen voor de komende jaren.
6
Wij stellen u dan ook voor akkoord te gaan met de volgende lijst van MIP-projecten: MIP projecten 2013 - 2016 k===jfmåêK======== ====lãëÅÜêáàîáåÖ=éêçàÉÅí=
f====fåîÉëíÉêáåÖ=
1302
Burgerparticipatie
750.000
tlv Algemene reserve/leefbaarheidsfonds
1306 1307
Onderzoek saneren gem. gronddepots Nota onderhoud openbare ruimte
100.000 70.000
tlv Algemene reserve tlv Algemene reserve
1308 Verharden puinwegen 1310 Groene lint, wandelpaden Ruiten Aa 1312
Basisregistratie grootschalige topografie
1315 Aanpak verkeersonveilige kruisingen
280.000
tlv Algemene reserve
15.000
tlv Algemene reserve
280.000
tlv Algemene reserve
94.000
tlv Algemene reserve
1320
MFA Sellingen
310.000
1320
MFA Sellingen
95.000
tlv exploitatie 2014 ev.
1322
Vervanging asbest dakplaten werkplaats Sellingen
75.000
tlv Algemene reserve
De lijst van onderstaande projecten komen vanaf 2014 in beeld als er meer financiële armslag is.
tlv Br onderwijshuisvesting 2014 e.v.
Deze projecten zullen bij de kadernota 2014 opnieuw financieel en inhoudelijk bekeken worden.
Projecten die pas vanaf 2014 in beeld komen als er meer financiële armslag is k===kêK=============== ====lãëÅÜêáàîáåÖ=éêçàÉÅí= 1301 Woonschepenbeleid actualiseren en effectueren 1303 Peregrinusstraat 1304 Herinrichting centrum van Vlagtwedde: ‘Raboplein’ e.o. Vlagtwedde 1305 Herinrichting plein Molenweg/Omloop 1309 Groot onderhoud Hassebergerweg 1311 Digitalisering kaartkoppeling en actualisering onderhoudsprogramma’s - wegen - groen - verkeerstekens openbare verlichting 1313 Herinrichten voormalig GADO-terrein Vlagtwedde 1314 Ondergrondse afvalcontainers 1316 Restauratie en verdere inrichting van de barak en het terrein van het voormalige interneringskamp De Beetse 1317 Nieuwe locatie manege Ter Apel 1318 Renovatie zwembad Moekesgat Ter Apel 1319 Huisvesting peuterspeelzaal in Ter Apelkanaal en Barnflair 1321 Vervangen meubilair gemeentehuis 1323 Herinrichting doorgaande weg in Jipsingboertange 1324 Verkeersveilige schoolomgeving 1325 Motorisch Remedial Teaching (MRT) op de basisscholen
De raad heeft de kredieten van onderstaande MIP-projecten overigens nog niet beschikbaar gesteld. Dit zijn projecten die deels tot uitzetting van structurele lasten leiden. Na planvorming vindt besluitvorming in de raad
f====i~ëíÉå= € 100.000 € 500.000 € 500.000 € 1.000.000 € 110.000 € 230.000 € 75.000 € 100.000 € 250.000 € 100.000 € 1.090.000 € 450.000 € 240.000 € 100.000 € 175.000 € 88.500 structureel
plaats inclusief beschikbaarstelling van het krediet. In de begroting 2013 e.v. jaren wordt derhalve een post låîççêòáÉåÉ= ìáíÖ~îÉå= jfmJéêçàÉÅíÉåÒ opgenomen en toegevoegd aan programma 8.
eÉí=Ö~~í=çã=ÇÉ=îçäÖÉåÇÉ=ÄÉÇê~ÖÉåW= MIP projecten 2009 – 2013 structureel mêçàÉÅíÉå=jfm=OMMVÓOMNO== 903 Verenigingsondersteuning mêçàÉÅíÉå=jfm=OMNPÓOMNS== 1320 MFA Sellingen MIP projecten 2009-2016 structureel MIP projecten 2008 -2016 gedekt door reserves 805 Bermenplan
2013
2014
€
8.000
€
8.000
€ €
8.000
€ €
95.000 103.000
€
59.329
€
59.329
7
2015 €
8.000
2016 €
8.000
€ 95.000 € 103.000
€ 95.000 € 103.000
€
€
59.329
59.329
1302 Burgerparticipatie 1306 Onderzoek saneren gem. gronddepots 1307 Nota onderhoud openbare ruimte 1308 Verharden puinwegen 1310 Groene lint, wandelpaden Ruiten Aa 1312 Basisregistratie grootschalige topografie 1315 Aanpak verkeersonveilge kruisingen 1320 MFA Sellingen 1322 Verv. Asbest dakplaten werkplaats Sellingen Totaal MIP 2008-2016 gedekt door reserves
€ € € € € € € € € €
150.000 100.000 70.000 280.000 15.000 70.000 94.000 75.000 913.329
Totaal Onvoorziene uitgaven MIP projecten
€
921.329
€
150.000
€ 150.000
€ 150.000
€
70.000
€
€
€
310.000
€ 310.000
€ 310.000
€
589.329
€ 589.329
€ 589.329
€
692.329
€ 692.329
€ 692.329
70.000
70.000
oÉëÉêîÉë=Éå=îççêòáÉåáåÖÉå= Van belang voor een goede beoordeling van onze financiële positie is tevens de stand van
zaken met betrekking tot reserves en voorzieningen. Het volgende overzicht geeft één en ander weer:
De reserves zijn als volgt te specificeren: € € € € €
1/1/2012 22.175.500 1.576.415 17.989.861 432.428 42.174.204
€ € € € €
1/1/2013 18.648.699 1.366.688 23.511.058 628.810 44.155.255
Voorzieningen Algemene Dienst
€
1/1/2012 2.559.055
€
1/1/2013 2.876.274
De gebonden reserves zijn in bovenstaand overzicht apart opgenomen. Gebonden reserves zijn reserves waarvan de aanwending niet vrij is. Op basis van in het verleden genomen besluiten ligt er al een “claim” op deze reserve. Dit gedeelte van een reserve is
gebonden en is niet meer vrij besteedbaar. Voor een nadere specificatie wordt overigens verwezen naar de staat van reserves en voorzieningen, die als Äáàä~ÖÉ in de programmabegroting 2013 is opgenomen.
Algemene reserve Algemene Dienst Gebonden algemene reserve Algemene Dienst Bestemmingsreserves Alg. Dienst Gebonden bestemmingsreserve Alg. Dienst
De voorzieningen zijn als volgt te specificeren:
8
=
PK=lãÄìáÖáåÖëîççêëíÉääÉå=J=ÇÉêÇÉ=íê~åÅÜÉ= fåäÉáÇáåÖ== Het voorliggende hoofdstuk betreft het voorstel tot invulling van de zogenaamde derde tranche ombuigingen waarvoor wij staan. De eerste tranche en tweede tranche, opgenomen in de programmabegrotingen 2011 en 2012, kenden een omvang van respectievelijk € 900.000 en € 1.150.000,-. Forse bezuinigingsopgaven die deels al zijn gerealiseerd, maar ook de komende jaren nog aandacht behoeven. Bij de invulling van deze derde tranche ombuigingen zijn opnieuw de door de raad bij de vaststelling van de programmabegroting 2011 vastgestelde uitgangspunten in ogenschouw genomen. Deze uitgangspunten zijn richtinggevend voor de zoekrichtingen en een toetssteen voor de invulling van de concrete bezuinigingsmaatregelen. De uitgangspunten zijn: • Zelfredzaamheid en het verantwoordelijkheidsgevoel van onze inwoners staat voorop • De toekomst-, organisatie- en dienstverleningsvisie zijn ons referentiekader • We zien dienstverlening vanuit een regisserende rol als onze kerntaak • Het voorzieningenniveau in onze gemeente is aangepast aan het regionale aanbod • Wat wenselijk maar uitstelbaar is, doen we nu niet • We ontzien de sociaal zwakkeren zo lang mogelijk • We kijken naar mogelijkheden om de baten te verhogen • De uitvoering- en apparaatskosten worden teruggedrongen kìí=Éå=åççÇò~~â=î~å=ÇÉ=ÇÉêÇÉ=íê~åÅÜÉ=çãÄìáÖáåÖÉå== Het hiervoor in hoofdstuk 2 weergegeven begrotingsresultaat en de geschetste financiële onzekerheden in de komende jaren voor onze gemeente, maken eens te meer duidelijk dat aan een derde tranche ombuigingen niet valt te ontkomen. Het geraamde resultaat van de begroting 2013 en het meerjarenperspectief t/m 2016 luiden als volgt: Jaar 2013 2014 2015 2016
Resultaat € 36.764 € 262.320 € 478.779 € 307.454
(overschot) (tekort) (tekort) (tekort)
Duidelijk is in ieder geval dat, gelet op de begrotingsjaren 2014 t/m 2016, aan een taakstellende ombuiging niet kan worden ontkomen. Omvang taakstellende ombuiging Gelet op de richtlijnen van de provincie richten wij ons hierbij voor wat betreft de omvang van de taakstelling op de laatste meerjarenschijf 2016. De taakstelling willen wij dan ook als eerste laten bestaan uit hier genoemde bedrag, € 307.454,-. Daarnaast zijn de volgende aspecten voor ons van belang bij het formuleren van de uiteindelijke taakstelling: - de financiële onzekerheden in de komende jaren, waarbij met name de ontwikkeling van het gemeentefonds op dit moment een verre van rooskleurig beeld te zien geeft - onze wens te willen blijven beschikken over ruimte voor nieuw beleid en het opvangen van tegenvallers Bovenstaande maakt dat wij de omvang van de door te voeren ombuigingen bepalen op minimaal € 400.000,-.
9
Zoekrichtingen Evenals bij de eerste en tweede tranche ombuigingen laten wij ons bij de concretisering van de taakstelling ook nu weer leiden door de vertaling van de uitgangspunten in een viertal zoekrichtingen: 1. efficiency Het gaat hier om maatregelen die samenhangen met de bedrijfsvoering. 2. ambitieniveau Hierbij gaat het om het anders invullen van taken, taakvermindering en –afstoting, kortom alle mogelijke maatregelen die raken aan de visie op rol en taken van de gemeente. 3. Inkomstenverhoging Hier betreft het zaken die te maken hebben met het meer kostendekkend maken van gemeentelijke producten en voorstellen vanuit de financiële functie. 4. Investeringen Het gaat hierbij om het uitstellen van plannen en voornemens die de begroting structureel belasten. Daarnaast wordt ook bezien in hoeverre forse investeringen waar wij de komende jaren voor staan op een ‘minder financieel belastende wijze’ in de begroting opgenomen kunnen worden. Concrete ombuigingsvoorstellen Hierna zijn de geïnventariseerde ombuigingsvoorstellen per zoekrichting verder geconcretiseerd en is op hoofdlijnen aangegeven om welke voorstellen het gaat. 1. Efficiency In de eerste plaats constateren wij dat er binnen de eerste twee ombuigingstranches stevige taakstellingen binnen dit spoor zijn opgenomen. De invulling hiervan heeft tot gevolg gehad dat op dit moment ‘de lucht uit de organisatie is geperst’. Los van het feit dat in de komende jaren nog een resterende taakstelling van € 200.000,- moet worden ingevuld, kan naar onze mening een verdergaande taakstelling vroeg of laat niet meer uitgevoerd worden zonder dat hierbij het ambitieniveau (spoor 2) substantieel naar beneden toe wordt bijgesteld. Een nieuwe taakstelling binnen de bedrijfsvoering zal dan ook, gelet op het voorgaande, vooral gericht zijn op het verminderen van de formatie in de komende jaren. Op dit moment zien wij hier, bij een gelijkblijvend ambitieniveau, slechts in beperkte mate ruimte voor. Een ruimte die in de komende jaren gecreëerd kan worden door het ter hand nemen en realiseren van de volgende ontwikkelingen: - het invoeren van ‘Het Nieuwe Werken’ en de introductie van zogenaamde ‘zelfsturende teams’ waardoor het leidinggevende kader binnen de organisatie in formatieomvang naar beneden toe kan worden bijgesteld. - als gemeente meer een regie- c.q. opdrachtgeverrol invullen. - een versnelling doorvoeren met betrekking tot de invoering van het Klant Contact Centrum (KCC) waardoor een efficiencyslag binnen de organisatie kan worden bereikt. Hierbij moet echter wel worden bedacht dat dit een extra (financiële) investering op de korte termijn vraagt, bijvoorbeeld ten aanzien van de opleiding van medewerkers. - (samenwerking). - het benutten van vacatureruimte die ontstaat door het vertrek van medewerkers uit de actieve dienst in de periode tot en met 2016. Het voorgaande vertalen wij op dit moment in een maximale taakstelling van € 50.000,- per 2016. 2. Ambitie Terugkijkend op de eerste en tweede ombuigingstranche stellen wij met genoegen vast dat er bij de concrete invulling geen afbreuk is gedaan aan ons ambitieniveau. Gesteld kan worden dat er vanuit deze zoekrichting slechts in geringe mate een bijdrage is geleverd aan de totale taakstelling en hiermee de ‘pijn voor de samenleving’ tot een minimum is beperkt. Het spreekt voor zich dat naarmate het om te buigen bedrag groter wordt, er ook een moment komt waarop kritischer gekeken moet worden naar het beleids- c.q. ambitieniveau. Naar onze mening zijn wij met het voorliggende meerjarenperspectief dit moment meer en meer genaderd, waarbij direct moet worden aangetekend dat de eerder geformuleerde uitgangspunten overeind blijven staan.
10
Zoals eerder aangegeven gaat het hierbij om het anders invullen van taken, taakvermindering, afstoting, kortom alle mogelijke maatregelen die raken aan de visie op rol en taken van de gemeente, waarbij tevens is gekeken naar de mate waarin de taken beïnvloedbaar zijn. Daarnaast geldt voor een deel van de maatregelen dat onderzocht wordt of de ombuigingen via ‘slimme oplossingen’ en/of integrale beleidsvorming ingevuld kunnen worden. Met name geldt dit op die terreinen waar de intentie bestaat om de ombuiging via een efficiencyslag te realiseren. Hierna zijn de voorgestelde maatregelen per programma kort weergegeven onder vermelding van de uiteindelijke ombuiging (oplopend tot 2016). Programma 1 – Burger en Bestuur Voorgesteld wordt geen taakstelling binnen dit programma door te voeren. Programma 2 – Openbare orde en veiligheid Voorgesteld wordt geen taakstelling binnen dit programma door te voeren. Programma 3 – Ruimte In de eerste twee tranches is reeds een stevige taakstelling doorgevoerd binnen het programma Ruimte. Een verdergaande taakstelling binnen dit programma gaat naar onze mening zichtbare gevolgen hebben voor de kwaliteit van de uitvoering van diverse taken. Reden waarom wij op dit moment voorstellen geen taakstelling binnen dit programma door te voeren. Programma 4 – Werk en Inkomen De navolgende ombuigingsmaatregelen door te voeren: Product Toelichting Bedrag 4 Bijstand zelfstandigen Uitgangspunt is de baten en lasten op dit 10.000 product meer met elkaar in evenwicht te brengen door het aanscherpen van de toelatingseisen Bbz. 4 Bijzondere bijstand/ Het beleid van de participatieregeling en de 30.000 Participatieregeling werkprocessen aanpassen met als vangnet de bijzondere bijstand. Wat resteert is nog steeds een stevig minimabeleid.
Jaar 2014
2014
Programma 5 – Zorg De navolgende ombuigingsmaatregelen door te voeren: Product Toelichting 5 Algemeen Ombuiging realiseren van 5% op het budget maatschappelijk werk AMW door in plaats van het basispakket+, het basispakket af te nemen. 5 Ouderenbeleid Mogelijk integraal onderdeel van de door te voeren taakstelling van 5% op het budget van de stichting Rzijn*. 5 Volksgezondheid Verminderen budget uitvoeringskosten/ interventies
Bedrag 12.000
Jaar 2014
p.m.
2014
5.000
2014
De navolgende ombuigingsmaatregelen door te voeren: Product Toelichting Bedrag 6 Openbare bibliotheek Ombuiging realiseren van 10% op het budget 52.000
Jaar 2014
Programma 6 – Toerisme, cultuur en sport
11
6
Muziekschool
6
Sport
van de openbare bibliotheek Ombuiging realiseren van 5% op het budget van 13.000 de muziekschool Ombuiging realiseren van 5% op het budget 65.000 sport via een nader te formuleren plan van aanpak. Binnen dit plan zal o.a. aandacht zijn voor: - het omlaag brengen van de accommodatiekosten - verminderen van organisatie- en personele kosten - privatisering
2014 2014
Programma 7 – Educatie De navolgende ombuigingsmaatregelen door te voeren: Product Toelichting 7 Bestuurlijke Ombuiging realiseren door het stopzetten van onderwijstaken het programma WIBO (weerbaarheid in het basisonderwijs) en het afschaffen van de onderwijsdag en de kinder-/jeugdraad. 7 Jeugdbeleid Mogelijk integraal onderdeel van de door te voeren taakstelling van 5% op het budget van de stichting Rzijn*. 7 Peuterspeelzaalwerk en Ombuiging realiseren door het per augustus kinderopvang 2014 om financiële redenen (tijdelijke vergunning loopt af en gelet op forse herinvestering) sluiten van de peuterspeelzalen in Barnflair en Ter Apelkanaal.
Bedrag 23.000
Jaar 2014
p.m.
2014
50.000
2014
* In plaats van op de afzonderlijke taakvelden die tot het domein van de Stichting Rzijn behoren een taakstelling door te voeren, stellen wij voor een ombuiging van 5% op het totale budget aan te houden (een bedrag van € 40.000,-). In nader overleg met de stichting R’zijn zal hierbij worden gekomen tot een aangepast dienstverlenend pakket. Programma 8 – Financiën De navolgende ombuigingsmaatregelen door te voeren: Product Toelichting Bedrag 8 COA De COA baten voor een groter aandeel 50.000 structureel binnen de begroting opnemen
Jaar 2013
3. Inkomstenverhoging De maatregelen uit deze categorie betreffen zaken die te maken hebben met het meer kostendekkend maken van gemeentelijke producten en/of voorstellen vanuit de financiële functie. Gelet op het feit dat de totale lastendruk voor onze inwoners zich op dit moment op een naar onze mening aanvaardbaar, maar bovengemiddeld niveau beweegt (bron: Coelo) en ook in 2013 de gevolgen van de economische crisis nog in de portemonnee gevoeld zullen worden, stellen wij voor geen aanvullende lastenverzwaringen door te voeren bovenop het inflatiepercentage.
4. Investeringen Ons college blijft van mening dat ook en misschien wel juist in economisch mindere tijden investeren van groot belang blijft. Wij doen daarom voor de begroting 2013 e.v. jaren geen voorstellen tot het schrappen van investeringen c.q. het drastisch verlagen van het investeringsniveau.
12
Wel stelt het college voor in de komende periode een nadere vergelijkende analyse te laten uitvoeren in relatie tot investeringsprojecten met een grote financiële omvang. Dit met als doel inzicht te verkrijgen in aanvullende mogelijkheden om op meerjarige basis mogelijk substantiële besparingen te behalen op de investeringskosten van deze projecten. p~ãÉåî~ííÉåÇ= Gelet op de actuele stand van zaken met betrekking tot de financiële situatie van de gemeente Vlagtwedde kan aan een ombuigingstaakstelling niet worden ontkomen. Rekening houdend met de op dit moment bekende ‘harde’ cijfermatige gegevens alsmede de nog onzekere financiële ontwikkelingen, wordt voorgesteld: a. een taakstelling van € 400.000 aan te houden; b. de invulling van deze taakstellingen langs de zoekrichtingen efficiency, ambitie, inkomstenverhoging en investeringen vorm en inhoud te geven volgens de volgende verdeling: efficiency: € 50.000; ambitie € 350.000; inkomstenverhoging € 0; Uitstel van investeringen € 0. c. de raad voor te stellen in te stemmen met het samengestelde maatregelenpakket tot een bedrag van € 400.000, te verdelen over de volgende jaren: mêçJ= Öê~ãã~= lãëÅÜêáàîáåÖ= = NK=bÑÑáÅáÉåÅó=Éå=ë~ãÉåïÉêâáåÖ= Diverse maatregelen sub-totaal
1 2 3 4
5
6
7
8 5 en 7
OK=^ãÄáíáÉ= Burger en bestuur Openbare orde en veiligheid Ruimte Werk en inkomen Bijstand zelfstandigen Bijzondere bijstand/participatieregeling Zorg Wet Maatschappelijk werk Ouderenbeleid Volksgezondheid Toerisme en cultuur Openbare bibliotheek Muziekschool Sport Educatie Bestuurlijke onderwijstaken Jeugdbeleid Peuterspeelzaalwerk en kinderopvang Financiën COA R’zijn sub-totaal = qçí~~äJÖÉåÉê~~ä=
13
OMNP=
OMNQ=
OMNR=
OMNS=
0
0
0
50.000
10.000 30.000
10.000 30.000
10.000 30.000
12.000 p.m. 5.000
12.000 p.m. 5.000
12.000 p.m. 5.000
52.000 13.000 65.000
52.000 13.000 65.000
52.000 13.000 65.000
23.000 p.m. 25.000
23.000 p.m. 50.000
23.000 p.m. 50.000
50.000 40.000 325.000
50.000 40.000 350.000
50.000 40.000 350.000
RMKMMM= PORKMMM=
PRMKMMM=
QMMKMMM=
50.000 50.000
eççÑÇëíìâ=Q=
_bdolqfkd= = = = =
= = = =
= = =
= = =
= = áå= = = ellcaifgkbk=
14
=
=
Q~=_ÉÖêçíáåÖ=áå=ÜççÑÇäáàåÉå=
i^pqbk= De omzet van de begroting 2013 ligt op een niveau van 44 miljoen euro. De verdeling naar programma’s wordt in onderstaande tabel en grafiek zichtbaar gemaakt.
= mêçÖê~ãã~= = = 1. Burger en bestuur 2. Veiligheid 3. Ruimte 4. Werk en inkomen 5. Zorg 6. Toerisme en cultuur 7. Educatie 8. Financiën Mutaties reserves (stortingen) = qçí~~ä=
_ÉÇê~Ö= ñ= €NKMMM= € 3.491 € 1.061 € 9.063 € 11.543 € 5.643 € 3.344 € 7.943 € 220 € 1.359 € QPKSST=
De meeste lasten komen voort uit de programma’s : Werk en inkomen (26%) - Bijstandsverlening; - Schuldhulpverlening e.d.; - Sociale werkvoorziening; - Reïntegratiebeleid en trajectbegeleiding. Ruimte (21%) - Volkshuisvesting; - Ruimtelijke ordening; - Openbaar groen; - Afval; - Riolering;
15
B= E~ÑÖÉêçåÇF=
8 2 21 26 13 8 18 1 3 NMM=
- Milieu; - Economische zaken. Educatie (18%) - Onderwijs; - Sociaal cultureel werk; - Kinderopvang/peuterspeelzaalwerk; - Volwasseneneducatie. Zorg (13%) - WMO – hulp bij huishouden; - Volksgezondheid; - Ouderenbeleid; - Buurtwerk.
Lasten per programma (x € 1.000) 1% 3%
8%
2%
18% 21%
8%
13% 26% 1. Burger en bestuur
2. Veiligheid
3. Ruimte
4. Werk en Inkomen
5. Zorg
6. Toerisme en Cultuur
7. Educatie
8. Financiën
Onderverdeeld naar kostensoort hebben de meeste lasten betrekking op Salarissen en sociale lasten incl. Caso (€ 11 miljoen), Inkomensoverdrachten, subsidies en bijdragen € 18,2 Miljoen, Overige goederen en diensten
Mutaties reserves
(€ 10,1 miljoen) en Rente en afschrijvingen (€ 1,8 Miljoen). Voor het overige wordt verwezen naar onderstaand schema.
Kostensoorten
4%
3%
3% 25% Salarissen en sociale last en (incl Caso) Inkomensoverdracht en, subsidies en bijdragen Overige goederen en dienst en Rent e en af schrijvingen
23%
Niet in t e delen last en M utat ies reserves (st ort ingen)
42%
16
_^qbk= De baten per programma’s zijn als volgt verdeeld: mêçÖê~ãã~= = = 1. Burger en bestuur 2. Veiligheid 3. Ruimte 4. Werk en inkomen 5. Zorg 6. Toerisme en cultuur 7. Educatie 8. Financiën Mutaties in reserves (onttrekkingen) = qçí~~ä:==
= _ÉÇê~Ö= ñ= €NKMMM= € 307 € 141 € 4.867 € 10.186 € 2.839 € 209 € 4.631 € 18.695 € 1.829 € QPKTMQ=
Uit de tabel blijkt, dat het overgrote deel van de baten valt binnen het éêçÖê~ãã~= cáå~åÅáØå, namelijk € 18,7 miljoen (44%). Dit komt omdat binnen dit programma de Algemene uitkering (€ 14,8 miljoen) en de Opbrengst van belastingen (€ 1,9 miljoen) zijn opgenomen, alsmede de specifieke uitkering voor de WMO (€ 2,5 miljoen). De inkomsten in het éêçJ Öê~ãã~=oìáãíÉ bestaan ondermeer uit de
B= E~ÑÖÉêçåÇF=
1 0 11 23 6 0 11 44 4 NMM=
opbrengsten afvalstoffenheffing/reinigingsrechten en rioolrechten, totaal (€ 4,4 miljoen). De inkomsten in het éêçÖê~ãã~=tÉêâ=Éå=áåJ âçãÉå betreffen met name specifieke doeluitkeringen, zoals Sociale werkvoorziening (€ 8,1 miljoen), Reïntegratiebeleid en trajectbegeleiding (€ 0,4 miljoen) en Bijstandsverlening (€ 1,6 miljoen).
De totale baten per programma zijn als volgt weer te geven:
Baten per programma (x €1.000) 0% 4% 1% 11%
23%
44%
11%
0%
6%
1. Burger en bestuur
2. Veiligheid
3. Ruimte
4. Werk en Inkomen
5. Zorg
6. Toerisme en Cultuur
7. Educatie
8. Financiën
17
M utaties in reserves
Kijkend naar de totale baten per programma blijkt dat de inkomensoverdrachten van het Rijk, zoals Sociale Werkvoorziening, WWB, WMO, Onderwijs etc. relatief de belangrijkste inkomstenbron van de gemeente is (38%). Daarna komt de Algemene Uitkering met ruim
34%. Hierna volgen de opbrengst belastingen incl. riool- en afvalstoffenheffing 14%, de overige baten 3% en de leges, huren en pachten 6%. Daarnaast wordt 5% onttrokken aan de reserves.
Verdeling naar de bron
6%
3%
4% 34%
Algemene uit kering gemeentefonds Opbrengst belast ingen (incl riool en af valst.heff.) Inkomensoverdrachten van het rijk Leges, huren en pachten en ov. goed en dnst. Overige baten
38% M utaties reserve (onttrekkingen)
15%
18
QÄK=aççê=ÇÉ=ê~~Ç=íÉ=~ìíçêáëÉêÉå=ÄÉÖêçíáåÖëÄÉÇê~ÖÉå=OMNP=J=OMNS=
EÄÉÇê~ÖÉå=ñ==NKMMMF=
= =
= =
oÉâÉåáåÖ= _ÉÖêçíáåÖ= _ÉÖêçíáåÖ= OMNN= OMNO= OMNP=
OMNQ=
jÉÉêà~êÉåê~ãáåÖ= OMNR= OMNS=
i~ëíÉå= 1. Burger en bestuur 2. Veiligheid 3. Ruimte 4. Werk en inkomen 5. Zorg 6. Toerisme en cultuur 7. Educatie 8. Financiën = qçí~~ä=ä~ëíÉå=
3.722 1.031 15.270 17.899 1.054 3.913 8.162 7.680 RUKTPM=
3.692 1.014 12.181 12.449 5.688 3.605 7.755 3.388 QVKTTN=
3.491 1.061 9.063 11.543 5.643 3.344 7.943 1.580 QPKSST=
3.525 1.051 9.083 11.968 5.551 3.252 7.895 1.290 QPKSNS=
3.475 1.051 9.072 11.968 5.551 3.230 7.694 1.156 QPKNVU=
3.455 1.051 9.092 11.968 5.550 3.226 7.638 1.219 QPKNVU=
_~íÉå= 1. Burger en bestuur 2. Veiligheid 3. Ruimte 4. Werk en inkomen 5. Zorg 6. Toerisme en cultuur 7. Educatie 8. Financiën = qçí~~ä=Ä~íÉå=
296 150 14.124 13.950 404 317 7.895 29.355 SSKQVM=
337 138 4.761 10.510 2.848 221 4.521 26.437 QVKTTN=
307 141 4.867 10.185 2.839 209 4.631 20.524 QPKTMQ=
307 141 4.867 10.185 2.839 208 4.631 20.175 QPKPRQ=
307 141 4.852 10.185 2.839 208 4.461 19.727 QOKTNV=
307 141 4.851 10.185 2.839 207 4.461 19.899 QOKUVM=
p~äÇç=EÉñÅäìëáÉÑ=ãìí~íáÉë=êÉëÉêîÉëF= 1. Burger en bestuur 3.426 2. Veiligheid 881 3. Ruimte 1.146 4. Werk en inkomen 3.949 5. Zorg 650 6. Toerisme en cultuur 3.596 7. Educatie 267 8. Financiën -21.207 p~äÇç=îççê=ÄÉëíÉããáåÖ= JTKOVO=
3.355 876 7.420 1.939 2.840 3.385 3.234 -19.737 PKPNO=
3.184 920 4.196 1.358 2.804 3.135 3.311 -18.474 QPQ=
3.218 911 4.215 1.783 2.712 3.044 3.263 -18.794 PRP=
3.168 910 4.221 1.783 2.712 3.023 3.233 -18.364 SUR=
3.148 910 4.240 1.783 2.711 3.019 3.177 -18.556 QPN=
Mutaties in reserves (per saldo) p~äÇç=å~=ÄÉëíÉããáåÖW=
-469
-3.312
-470
-91
-207
-124
çîÉêëÅÜçí= íÉâçêí=
JTKTSM= =
M= =
JPT= =
= OSO=
= QTV=
= PMT=
19
=
QÅK=mêçÖê~ãã~Dë=
Programma’s
NK OK PK QK RK SK TK UK
_ìêÖÉê=Éå=ÄÉëíììê= sÉáäáÖÜÉáÇ= oìáãíÉ= tÉêâ=Éå=áåâçãÉå= wçêÖ= qçÉêáëãÉ=Éå=Åìäíììê= bÇìÅ~íáÉ= cáå~åÅáØå=
20
NK=_ìêÖÉê=Éå=ÄÉëíììê=
jáëëáÉ=Éå=ÇçÉäëíÉääáåÖ= Vertrouwen en ambitie daar staan we met elkaar voor, evenals onze visie zoals verwoord in ons visiedocument “Instappen in de ruimte”. De gemeenteraad, het college van burgemeester en wethouders en de ambtelijke organisatie samen met de inwoners van onze prachtige gemeente met daarin een aantal kernen en buurtschappen in het Westerwoldse land dat zich slingert langs de meanderende Ruiten A als een gordel van smaragd.
Een gemeente waar de inwoners trots op zijn en waar het prettig wonen, werken en recreëren is. De doelstellingen zijn in het kort: • beleid samen met inwoners maken; • zo optimaal mogelijke dienstverlening realiseren.
_Éëíììê= Het gemeentebestuur wil een zo optimaal mogelijke dienstverlening realiseren. Ze wil een open en transparante bestuursstijl, waarin burgers en organisaties van onze gemeente daadwerkelijk invloed hebben bij onderwerpen, waar zij zelf bij betrokken zijn. De burgers zijn gebaat bij een sterk, democratisch
bestuur en een slagvaardige uitvoering. Aan de doorontwikkeling van organisatie en medewerkers wordt met kracht verder gewerkt. Eind april 2012 is gekozen voor een verbreed perspectief van de samenwerkingskoers, waarbij tevens de samenwerking in BSV verband is herijkt.
aáÉåëíîÉêäÉåáåÖ= In samenspraak tussen de gemeente en haar inwoners wil de gemeente haar beleid, beheer en haar dienstverlening tot stand brengen. Een op maat gesneden dienstverlening aan de
wettelijke verplichtingen, maar vooral afgestemd op de behoefte van onze inwoners, wordt onze dienstverlening -in samenwerking met buurgemeenten- geoptimaliseerd. Het
21
inwoners van de gemeente Vlagtwedde krijgt steeds meer vorm en inhoud. Deels in lijn met
digitaal loket zorgt voor permanente bereikbaarheid.
`çããìåáÅ~íáÉ=Éå=ë~ãÉåïÉêâáåÖ= Bij beleidsontwikkelingen en in besluitvormingsprocessen vinden wij het belangrijk dat burgers volop kunnen participeren en dat zij voldoende informatie krijgen over voor hen belangrijke ontwikkelingen. De samenwerking met de gemeenten Stadskanaal wordt verzakelijkt. De samenwerking met de gemeente Bellingwedde wordt inhoudelijk geconcretiseerd en geïntensiveerd.
Voor een aantal dossiers c.q. onderwerpen zal op een andere schaal c.q. met andere gemeenten plaatsvinden (zgn. schaaldifferentiatie). Tevens zal meer energie worden gestoken in het benutten van kansen die grensoverschrijdende samenwerking ons kan bieden. Hierbij kan gedacht worden aan onze buren in de provincie Drenthe en onze Duitse collega gemeenten.
hêáãé=Éå=äÉÉÑÄ~~êÜÉáÇ= Een kleine daling van het aantal inwoners en een grote verandering van de samenstelling van onze bevolking is begonnen. Dit proces, vaak aangeduid met “krimp”, heeft grote consequenties. We willen anticiperen op deze ontwikkelingen. Het college heeft een projectgroep de opdracht gegeven de lokale mogelijke projecten en maatregelen te schetsen. Regionaal heeft krimp ook veel aandacht. Een proces om te komen tot een uitvoeringsprogramma in regionaal verband is In dit samenwerkingsverband van de 7 oost Groninger gemeenten vormen 8 thema’s de structuur. Lokaal sluiten we zoveel mogelijk aan bij deze regionale opzet. We gaan leren
van dit regionale plan en verdiepen verbreden het resultaat naar het lokale niveau. We willen onze ervaringen breed delen en zullen met nieuwsbrieven communiceren. Het opstellen van een projectboek over de actuele projecten over krimp is gereed en de opdracht voor een aanvullende inventarisatie is geformuleerd en verstrekt. Als de inventarisatie gereed is, kan het meest uitdagende deel van het project starten. De leden van het projectteam zullen zich inzetten om Raad en College een tweede projectenboek, met een scala aan mogelijke projecten en maatregelen, aan te bieden.
mêçÖê~ãã~çåÇÉêÇÉÉäW=_Éëíììê= t~í=ïáääÉå=ïÉ=ÄÉêÉáâÉå=E~ãÄáíáÉëF= 1. een grotere betrokkenheid van burgers en organisaties bij de gemeente. 2. zo optimaal mogelijke dienstverlening realiseren.
t~í=Ö~~å=ïÉ=Éê=îççê=ÇçÉå=E~ÅíáîáíÉáíÉåF= a. verdere uitvoering communicatievisie 2010 - 2012; b. versterken projectmatig en resultaatgericht werken; c. doorgaande verbetering van de planning en controlcyclus; d. doorontwikkeling HRM beleid; e. kwaliteit van voorbereiding en nazorg besluitvorming door college en raad; f. professionalisering inkoop en aanbesteding.
fåÇáÅ~íçêÉå= lãëÅÜêáàîáåÖ= bLm= % inwoners dat vindt dat de raad de burgers voldoende betrekt bij de ontwikkeling van beleid E E=effectindicator; P=prestatieindicator
_êçå=
jÉíáåÖ=
píêÉÉÑï~~êÇÉå=
Burgerjaarverslag
mêçÖê~ãã~çåÇÉêÇÉÉäW=aáÉåëíîÉêäÉåáåÖ= t~í=ïáääÉå=ïÉ=ÄÉêÉáâÉå=E~ãÄáíáÉëF= 1. een op maat gesneden dienstverlening aan de inwoners van onze gemeente zal verder
t~í=Ö~~å=ïÉ=Éê=îççê=ÇçÉå=E~ÅíáîáíÉáíÉåF= 1 a verbreding dienstverleningsaanbod centrale publieksbalie;
22
vorm en inhoud krijgen. Deels in lijn met wettelijke verplichtingen, maar vooral beredeneerd vanuit de behoefte van onze klanten, wordt onze dienstverlening -in samenwerking met onze buurgemeentengeoptimaliseerd. 2. verbetering elektronische dienstverlening.
b doorontwikkelen meldpuntfunctie: - verbeteren registratie; - adequate afhandeling van meldingen; - verkrijgen van gerichte man-info; c versterken externe communicatie. 2 a doorontwikkeling website en vergroten mogelijkheden voor burgers tot het online aanvragen van dienst en/of producten; b via een gericht klanttevredenheidsonderzoek de wensen van onze klanten scherper in beeld brengen (in combinatie met eventuele deelname aan de benchmark www.waarstaatjegemeente.nl); c doorontwikkeling DMS-systeem in combinatie met zaakgericht werken; d doorontwikkeling intranet; e opzetten en ontwikkelen van Regionale Uitvoerings Diensten (RUD’s).
fåÇáÅ~íçêÉå= lãëÅÜêáàîáåÖ= - aantal aangevraagde producten via de website - aantal te leveren producten aan de publieksbalie - klanttevredenheid burger bezoek aan publieksbalie - afhandeltijd meldingen E=effectindicator; P=prestatieindicator
bLm=
_êçå=
jÉíáåÖ=
píêÉÉÑï~~êÇÉå=
P
web-site
50
75
P
gemeente
E P
gemeente gemeente
nog bepalen 12
8
mêçÖê~ãã~çåÇÉêÇÉÉäW=`çããìåáÅ~íáÉ=Éå=ë~ãÉåïÉêâáåÖ= t~í=ïáääÉå=ïÉ=ÄÉêÉáâÉå=E~ãÄáíáÉëF= 1. de samenwerking met de gemeente Bellingwedde wordt voortgezet, geïntensiveerd en geoptimaliseerd. 2. de samenwerking met de gemeente Stadskanaal wordt verzakelijkt. 3. de komende jaren zal meer energie gestoken worden die grensoverschrijdende samenwerking met zowel onze buren in de provincie Drenthe als onze Duitse collegagemeenten ons kan bieden. 4. daarnaast zal verdere invulling worden gegeven aan het communicatiebeleidsplan.
t~í=Ö~~å=ïÉ=Éê=îççê=ÇçÉå=E~ÅíáîáíÉáíÉåF= 1 a een versterking van bestuurlijke-ambtelijke samenwerking met Bellingwedde gekoppeld aan inhoudelijke vraagstukken (operationele samenwerkingsagenda); b organisatorische aanpassingen op maat, daar waar nodig om de doelstellingen van samenwerking (verhogen kwaliteit, financieel voordeel, efficiency en continuïteit) zo optimaal mogelijk te realiseren; c een brede bestuurlijke- en ambtelijke acceptatie van te zetten stappen, waarbij de financiële beheersbaarheid van het samenwerkingsproces een belangrijke randvoorwaarde is; 2 verkenning samenwerkingsmogelijkheden op het terrein van economische ontwikkeling, infrastructuur, cultuur en recreatie en toerisme; 3 er zal uitvoering worden gegeven aan de notitie burgerparticipatie o.a middels de pilot activerendedorpsmethode. Daarnaast zal worden gewerkt aan het gebruik maken van een burgerpanel. Tevens zal worden bekeken of raadsvergaderingen live in beeld en geluid uitgebracht kunnen worden en er staat een onderzoek op de planning op welke wijze Vlagtwedde het
23
beste gepromoot kan worden, waarbij boodschap, visie en imago belangrijke uitgangspunten zijn.
fåÇáÅ~íçêÉå= lãëÅÜêáàîáåÖ= bLm= Aantal bezoekers web-site gemeente Vlagtwedde P Aantal pageviews web-site gemeente Vlagtwedde P E=effectindicator; P=prestatieindicator
_êçå=
jÉíáåÖ=
píêÉÉÑï~~êÇÉå=
web-site
77.104 (2011)
100.000
web-site
354.678 (2011)
500.000
mêçÖê~ãã~çåÇÉêÇÉÉäW=hêáãé=Éå=äÉÉÑÄ~~êÜÉáÇ= t~í=ïáääÉå=ïÉ=ÄÉêÉáâÉå=E~ãÄáíáÉëF= Het stimuleren van de bewustwording en acceptatie van krimp zijn de eerste stappen die we de komende periode zullen zetten.
t~í=Ö~~å=ïÉ=Éê=îççê=ÇçÉå=E~ÅíáîáíÉáíÉåF= Het formuleren van een actieplan met een mogelijke vertaling in verschillende dorpsplannen, bestaande uit de volgende stappen: • de te verwachten ontwikkelingen worden geïnventariseerd c.q. geanalyseerd; • er wordt gedefinieerd wat de gemeente Vlagtwedde beleidsmatig wil bereiken en hoe deze plannen -deels via intergemeentelijke samenwerking- gerealiseerd kunnen worden; • bekeken wordt hoe de plannen financieel geregeld moeten worden; • er is zorg voor draagvlak bij betrokken partijen (ook bewoners).
fåÇáÅ~íçêÉå= lãëÅÜêáàîáåÖ= 8% bevolkingsafname Oost-Groningen E=effectindicator; P=prestatieindicator
bLm= E
_êçå= jaarverslag
jÉíáåÖ=
píêÉÉÑï~~êÇÉå=
t~í=ã~Ö=ÜÉí=âçëíÉå= = léëçããáåÖ=î~å=ÇÉ=ä~ëíÉå=Éå=Ä~íÉå=î~å=ÜÉí=éêçÖê~ãã~W=_ìêÖÉê=Éå=ÄÉëíììê= Bedragen x € 1.000
lãëÅÜêáàîáåÖ= Lasten
oÉâÉåáåÖ= OMNN=
_ÉÖêçíáåÖ= OMNO=
_ÉÖêçíáåÖ= OMNP=
jÉÉêà~êÉåÄÉÖêçíáåÖ= OMNQ= OMNR= OMNS=
3.722
3.692
3.491
3.525
3.475
3.455
Baten
296
337
307
307
307
307
Saldo
3.426
3.355
3.184
3.218
3.168
3.148
24
Aandeel lasten in de totale gemeentebegroting
8%
92%
Aandeel baten in de totale gemeentebegroting
1%
99%
25
2. Veiligheid jáëëáÉ=Éå=ÇçÉäëíÉääáåÖ= Een veilige gemeente Vlagtwedde voor iedereen, nu en in de toekomst. De inwoners, ondernemers en bezoekers moeten met een veilig gevoel kunnen wonen, werken en recreëren. De brandweer- en rampenbestrijdingsorganisatie is continu paraat. We willen zorg dragen voor hulpverlening en een zo optimaal mogelijke veiligheid voor en bescherming van mensen, dieren, (culturele erf-)goederen en het milieu in situaties van brand, rampen en andere buitengewone omstandigheden en in de nafase van een incident of ramp. Tussen de behoefte aan veiligheid en de onmogelijkheid om veiligheid te garanderen bestaat een zeker spanningsveld.
In samenwerking met politie, brandweer en andere partners in de veiligheidsketen zetten we in op preventie en handhaving. Maar ook zetten we in op stimulering van de eigen verantwoordelijkheid door aandacht te vragen voor maatschappelijke waarden en normen. De doelstelling kan als volgt worden omschreven: • bevorderen van een veilige en leefbare woonomgeving; • handhaving openbare orde; • naleving vergunningsvoorschriften; • voorbereid zijn op een eventuele crisis of ramp.
fåíÉÖê~äÉ=îÉáäáÖÜÉáÇ= Het doel is het veiligheidsgevoel van de inwoners, ondernemers en bezoekers van onze gemeente te versterken. Er zal handhavend worden opgetreden bij overtredingen van regels en wetten. Dit om een veilige en prettige leefomgeving te creëren en te waarborgen. In de loop van 2012 is er verslag uitgebracht van de Veiligheidsmonitor. De Veiligheidsmonitor en het uitvoeringsprogramma zoals wordt opgenomen in het nog vast te stellen integraal veiligheidsbeleid vormen in 2013 uitgangspunt
voor de beleidsuitvoering op dit onderdeel. Daarnaast zal de komende jaren onze aandacht gericht zijn op de aanpak van woninginbraken, winkeldiefstal, problematische jeugdgroepen, vermogensdelicten o.a. diefstal van koper/lood en geweldszaken. Ook de uitvoering van het Masterplan COA met in het bijzonder aandacht voor de eventuele overlast- en veiligheidsaspecten blijft een aandachtspunt voor 2013.
_ê~åÇïÉÉê= Het gemeentebestuur wil een goede brandweerzorg en een adequaat optreden bij crisissituaties. De brandweertaak wordt uitgevoerd door de gemeenschappelijke Regeling Brandweerorganisatie Zuid-Groningen (Stadskanaal/Vlagtwedde). De bestrijding van grootschalige rampen geschiedt via de gemeenschappelijke regeling Veiligheids- en Gezondheidsregio Groningen.
Als gevolg van de (verplichte) regionalisering op grond van de Wet veiligheidsregio’s zullen per 2014 alle zelfstandige brandweerkorpsen in Groningen opgaan in een nieuwe regionaal brandweerkorps onder leiding van een commandant. Het jaar 2013 wordt benut om dit te realiseren. Transitieafspraken zijn met de gemeenten gemaakt.
26
o~ãéÉåÄÉëíêáàÇáåÖ= Er zal in 2013 gewerkt worden aan de één loket gedachte. Op grond van de Wet veiligheidsregio worden de huidige rampenbestrijdingsorganisaties binnen de gemeenten omgezet naar een regionale rampenbestrijdingsorganisatie. De Gemeentelijke Kolom Groningen wil een gezamenlijk gedragen, transparante organisatie zijn die dienstverlenend is in de voorbereiding op de rampenbestrijding en crisisbeheersing voor en naar alle Groninger
gemeenten (alle gemeenten dragen naar evenredigheid actief bij in personeel en inzet). De Gemeentelijke Kolom Groningen wil zich professionaliseren in de voorbereiding op de rampenbestrijding door centralisatie van de uitvoeringscapaciteit van de ambtenaren rampenbestrijding. Zorg dragen voor een verantwoord beleid en uitvoering van wettelijke verplichtingen op het gebied van externe veiligheid.
mêçÖê~ãã~çåÇÉêÇÉÉäW=fåíÉÖê~äÉ=îÉáäáÖÜÉáÇ= t~í=ïáääÉå=ïÉ=ÄÉêÉáâÉå=E~ãÄáíáÉëF= = 1. versterking veiligheidsgevoel van de inwoners en ondernemers 2. verhoging veiligheid van inwoners, ondernemers en bezoekers door verlaging van het aantal delicten
t~í=Ö~~å=ïÉ=Éê=îççê=ÇçÉå=E~ÅíáîáíÉáíÉåF= • terugdringen winkeldiefstallen; • uitvoering Wet Tijdelijk Huisverbod; • uitvoering horecaconvenant; van problematische • aanpakken jeugdgroepen; • voortzetten project woninginbraken.
fåÇáÅ~íçêÉå= lãëÅÜêáàîáåÖ= -Rapportcijfer veiligheid -Terugdringen overlast van groepen jongeren E=effectindicator; P=prestatieindicator
bLm= P P
_êçå= veiligheidsmonitor veiligheidsmonitor
jÉíáåÖ= 6.9 3%
píêÉÉÑï~~êÇÉå= 7 2%
mêçÖê~ãã~çåÇÉêÇÉÉäW=_ê~åÇïÉÉê= t~í=ïáääÉå=ïÉ=ÄÉêÉáâÉå=E~ãÄáíáÉëF= = 1. minder persoonlijke en materiële schade. 2. handhaven paraatheid zowel door het opleiden, oefenen en werven van vrijwilligers als het beheer van materieel. 3. vermindering van het aantal loze meldingen.
t~í=Ö~~å=ïÉ=Éê=îççê=ÇçÉå=E~ÅíáîáíÉáíÉåF= • verlagen risico van brand d.m.v. voorlichting, toetsing van bouwplannen, afgifte en controle gebruiksvergunningen; • voorbereiden op daadwerkelijke incidenten d.m.v. opleiden, oefenen en materieel beheer; • uitrukken binnen de normtijd; • Het op peil houden van alle vrijwilligers; • Het bewuster maken van de bevolking ten aanzien van brandgevaar, wat van de brandweer mag worden verwacht en wat men zelf zou kunnen doen, kortom inzetten op zelfredzaamheid.
fåÇáÅ~íçêÉå= lãëÅÜêáàîáåÖ= - aantal uitrukken - % uitrukken binnen de normtijd - % loze uitrukken E=effectindicator; P=prestatieindicator
bLm= E P P
_êçå= jaarverslag brandweer idem idem
27
jÉíáåÖ= 130 15%
píêÉÉÑï~~êÇÉå=
mêçÖê~ãã~çåÇÉêÇÉÉäW=o~ãéÉåÄÉëíêáàÇáåÖ= t~í=ïáääÉå=ïÉ=ÄÉêÉáâÉå=E~ãÄáíáÉëF= = 1. het gemeentelijk beleidsteam is binnen anderhalf uur na alarmering inzetbaar, evenals de gehele gemeentelijke rampenbestrijdingsorganisatie; 2. planvorming is gebaseerd op realistische scenario’s en op een actuele risico inventarisatie; 3. een effectieve en efficiënte rampen bestrijdingsorganisatie voor de hele regio; 4. professionaliseren aan de warme kant door inzet van adequaat, gemotiveerd, competent, opgeleid en geoefend personeel.
t~í=Ö~~å=ïÉ=Éê=îççê=ÇçÉå=E~ÅíáîáíÉáíÉåF= • van een gemeentelijk rampenplan naar een regionaal crisisplan (landelijk en regionaal een eenduidige aanpak met dezelfde organisatiestructuur); • van gemeentelijke risico-inventarisatie naar een regionaal risicoprofiel; • van lokale actieteams naar regionale expertteams; • van hoofd Gemeentelijke Coördinatiecentrum (23) naar Algemeen Commandant (6); • van gemeentelijke vertegenwoordiger in COPI (46) naar officieren van dienst Bevolkingszorg (8); • van alle deelprocessen (8) en plannen (3) naar een Plan Bevolkingszorg (1); • van reguliere oefeningen naar een Oefenbeleidsplan, gebaseerd op landelijke competenties; • van geen piket naar harde en zachte piketten (van geen consignatie naar consignaties).
fåÇáÅ~íçêÉå= lãëÅÜêáàîáåÖ= bLm= % normbehaling (matig, voldoende of goed) regionale normen P E=effectindicator; P=prestatieindicator
_êçå=
jÉíáåÖ=
evaluaties
goed
píêÉÉÑï~~êÇÉå=
t~í=ã~Ö=ÜÉí=âçëíÉå= = léëçããáåÖ=î~å=ÇÉ=ä~ëíÉå=Éå=Ä~íÉå=î~å=ÜÉí=éêçÖê~ãã~W=sÉáäáÖÜÉáÇ= Bedragen x € 1.000
lãëÅÜêáàîáåÖ= Lasten
oÉâÉåáåÖ= OMNN=
_ÉÖêçíáåÖ= OMNO=
_ÉÖêçíáåÖ= OMNP=
jÉÉêà~êÉåÄÉÖêçíáåÖ= OMNQ= OMNR= OMNS=
1.031
1.014
1.061
1.051
1.051
1.051
Baten
150
138
141
141
141
141
Saldo
881
876
920
911
910
910
28
Aandeel lasten in de totale gemeentebegroting
2%
98%
Aandeel baten in totale gemeentebegroting
0%
100%
29
3. Ruimte jáëëáÉ=Éå=ÇçÉäëíÉääáåÖ= De gemeente Vlagtwedde biedt voldoende ruimte voor wonen, werken en recreëren, met een evenwichtige afstemming tussen functie, beheer en inrichting van het gebied. De raad is van mening dat de gemeente haar inwoners ook in de toekomst een breed woonpakket moet kunnen aanbieden, rekening houdend met demografische ontwikkelingen, met daarbij aandacht voor ondermeer voorzieningen, zorg, leefbaarheid, veiligheid en groen. Meer dan op kwantiteit zal in de komende jaren de nadruk komen te liggen op kwaliteit bij het bouwen en wonen in onze gemeente.
Doelstellingen: • Kwaliteitsverbetering woningbestand; • Randvoorwaarden scheppen voor een goed ondernemers- en vestigingsklimaat; • Duurzame groene en veilige leefomgeving. Uiteraard zullen deze doelstellingen bereikt moeten worden in samenwerking met diverse externe partijen, waaronder Woningcorporatie Acantus, de Agenda voor de Veenkoloniën, de gebiedscommissie Westerwolde en collega gemeenten in onze regio.
tçåÉå= Ook in 2013 neemt wonen een belangrijke plaats in binnen de taken die de gemeente aan het oppakken is. In 2012 is er een start gemaakt met het project Wonen en Leven, waarin de gevolgen van de veranderde bevolkingssamenstelling waar de gemeente mee te kampen heeft in kaart wordt gebracht en voorstellen worden gedaan hoe hier mee om te gaan. Het proces zal in belangrijke mate ook
vorm krijgen door deze samen met bewoners, bedrijven en instellingen vorm en inhoud te geven. Ook de eerste resultaten van het project Waardebehoud onroerend goed zullen bekend worden. We staan voor een gemeente waar het goed wonen is, waar het erom gaat de voorzieningen en de leefbaarheid op pijl te houden!
30
bÅçåçãáÉ= Het in standhouden en bevorderen van werkgelegenheid staat centraal. Zo wordt het centrum van Ter Apel verder verstevigd, door de aanpak van de Hoofdstraat; Zijn er plannen om ook de rest van het centrumgebied aan te pakken, maar ook om het entreegebied van
Vlagtwedde een betere uitstraling mee te geven. Alles is erop gericht dat de gemeente goede randvoorwaarden heeft gecreëerd om bedrijven zich thuis te laten voelen en onze inwoners voldoende voorzieningen hebben om hun dagelijkse boodschappen te doen.
aììêò~ãÉ=Éå=sÉáäáÖÉ=iÉÉÑçãÖÉîáåÖ= Duurzaamheid is een belangrijk thema. De komende jaren zal dan ook nadrukkelijk aan dit thema de nodige aandacht worden gegeven. Zo zullen gemeentelijke gebouwen worden aangepakt en zal uitvoering worden gegeven aan het verduurzamen van de openbare verlichting in onze gemeente. Natuurlijk willen wij de gehele gemeente zo goed mogelijk
onderhouden, zodat het voor onze inwoners goed is om hier te wonen. We willen dan ook een aantal wegen aanpakken, ons gaan bezighouden met het gemeentelijke verkeersen vervoersplan, zorgen dat onze bermen er goed bij liggen en naar de toekomst toe voldoen aan de wettelijke vereiste dat er een goed onderhoudsplan openbare ruimte ligt.
mêçÖê~ãã~çåÇÉêÇÉÉäW=tçåÉå= t~í=ïáääÉå=ïÉ=ÄÉêÉáâÉå=E~ãÄáíáÉëF= = - Vlagtwedde is een groene gemeente waar het goed en veilig wonen is; - rekening houdende met demografische ontwikkelingen zal de nadruk de komende periode komen te liggen op kwaliteit bij het wonen en de woonomgeving.
t~í=Ö~~å=ïÉ=Éê=îççê=ÇçÉå=E~ÅíáîáíÉáíÉåF= - Met project “wonen en leven” de dorpen in en discussie voeren over de toekomst van het dorp; - “rotte kiezen” met voorrang in beeld; - meer woningen geschikt (laten) maken voor het langer zelfstandig thuis blijven wonen (scheiden wonen & zorg); - realisatie Plan van aanpak en start uitvoering “wijkverbetering” ; - stimulering duurzame woningverbetering en energieneutraal bouwen; • bevordering alternatieve energie; • bevordering investeringen energiebesparing binnenklimaat overheidsgebouwen en scholen; • stimulering maatregelen millennium doelstellingen; • duurzame inkoop- en aanbesteding.
fåÇáÅ~íçêÉå= lãëÅÜêáàîáåÖ= bLm= Aantal omgevingsvergunningen onderdeel P bouw E=effectindicator; P=prestatieindicator
_êçå=
jÉíáåÖ=
píêÉÉÑï~~êÇÉå=
gemeente
jaarlijks
38
31
mêçÖê~ãã~çåÇÉêÇÉÉäW=bÅçåçãáÉ= t~í=ïáääÉå=ïÉ=ÄÉêÉáâÉå=E~ãÄáíáÉëF= = - Een duurzaam veilige inrichting van de openbare ruimte; - Goed functionerende bestaande bedrijventerreinen en positieve/actieve relatie met het bedrijfsleven; - Een sterke economie creëren, dat zorgt voor banen, kansen biedt aan ondernemers en welvaart genereert voor burgers; - Qua “ïÉêâ” wordt ingezet op groei; - Behoud en waar mogelijk uitbreiding van het plaatselijke bedrijfsleven; - Geen uitbreiding van het aantal toegestane koopzondagen; - De ondernemers moeten op één plek terecht kunnen met hun vragen (één loket gedachte); - Het op peil houden van de lokale voorzieningen; - Duurzame inkoop- en aanbesteding.
t~í=Ö~~å=ïÉ=Éê=îççê=ÇçÉå=E~ÅíáîáíÉáíÉåF= • Infrastructuur verbeteren; • Ingewikkelde en overbodige procedures zoveel mogelijk reduceren; • Samenwerking tussen ondernemers faciliteren; • Structureel afleggen van bedrijfsbezoeken; • Agrariërs, toeristische ondernemers, ZZPers, starters en het MKB worden -waar nodig- ondersteund; • De gemeente zal actief optreden richting nieuwe ondernemers; • Er wordt blijvend gezocht naar woon/ werklocaties; • ‘Integrale’ profilering van onze gemeente op beurzen en evenementen (o.a. Promotiedagen voor het Bedrijfsleven Noord Nederland, Landbouwbeurs, startersmiddag); • Grensoverschrijdende samenwerking tushet bedrijfsleven uitbouwen sen (EDBF/EDR bijeenkomsten).
fåÇáÅ~íçêÉå= lãëÅÜêáàîáåÖ= aantal startende bedrijven begeleiden E=effectindicator; P=prestatieindicator
bLm= P
_êçå= ROI
jÉíáåÖ= jaarlijks
píêÉÉÑï~~êÇÉå= 4
mêçÖê~ãã~çåÇÉêÇÉÉäW=aììêò~ãÉ=Éå=îÉáäáÖÉ=äÉÉÑçãÖÉîáåÖ= t~í=ïáääÉå=ïÉ=ÄÉêÉáâÉå=E~ãÄáíáÉëF= = - Er kan veilig aan het verkeer worden deelgenomen over goed begaanbare wegen en paden voor alle soorten verkeer, waarbij een goede afweging is gemaakt tussen enerzijds de bereikbaarheid en anderzijds negatieve effecten (milieuschade en verkeersonveiligheid). - Voldoende “groene” voorzieningen leveren - een duurzame bijdrage aan de functies wonen, recreatie, natuur, werken en milieu. - Overtollig grond- hemel- en afvalwater wordt op een duurzame manier afgevoerd, het oppervlaktewater is schoon.
t~í=Ö~~å=ïÉ=Éê=îççê=ÇçÉå=E~ÅíáîáíÉáíÉåF= • Aanpak Hoofdstraat Ter Apel; • Verder verbeteren van de toegankelijkheid van de openbare ruimte voor mensen met een lichamelijke beperking; • Toepassing energiezuinige openbare verlichting bij vervanging; • Een actieve rol van de gemeente bij het ontwikkelen van de EHS “Westerwolde”; • Uitvoering maatregelen uit het VGRP; • Aansluiting van de Runde op de Ruiten Aa; • Transformatie Moekesgat; • Vaststellen van laatste niet actuele bestemmingsplannen.
fåÇáÅ~íçêÉå= lãëÅÜêáàîáåÖ= bLm= Aantal meldingen onderhoudstoestand wegen P en bermen E=effectindicator; P=prestatieindicator
_êçå=
jÉíáåÖ=
Gemeente
Meldingen
t~í=ã~Ö=ÜÉí=âçëíÉå= =
32
píêÉÉÑï~~êÇÉå=
léëçããáåÖ=î~å=ÇÉ=ä~ëíÉå=Éå=Ä~íÉå=î~å=ÜÉí=éêçÖê~ãã~W=oìáãíÉ= Bedragen x € 1.000
lãëÅÜêáàîáåÖ=
oÉâÉåáåÖ= OMNN=
_ÉÖêçíáåÖ= OMNO=
_ÉÖêçíáåÖ= OMNP=
jÉÉêà~êÉåÄÉÖêçíáåÖ= OMNQ= OMNR= OMNS=
Lasten
15.270
12.181
9.063
9.083
9.072
9.092
Baten
14.124
4.761
4.867
4.867
4.852
4.851
Saldo
1.146
7.420
4.196
4.215
4.221
4.240
Aandeel lasten in de gemeentebegroting
21%
79%
Aandeel baten in de totale gemeentebegroting
11%
89%
33
4. Werk en inkomen jáëëáÉ=Éå=ÇçÉäëíÉääáåÖ= Iedereen kan meedoen aan de samenleving. Voldoende werkgelegenheid is van essentieel belang voor het goed functioneren van de gemeente. Het realiseren van een zelfstandige bestaansvoorziening voor alle inwoners van de gemeente blijft van groot belang.
Het bevorderen van zelfredzaamheid is de beste manier om kwetsbare groepen te helpen. Dit staat voorop. Indien mensen niet voor zichzelf kunnen zorgen, moet de gemeente (tijdelijk) een vangnetfunctie vervullen.
oÉáåíÉÖê~íáÉ=Éå=é~êíáÅáé~íáÉ= De gemeente Vlagtwedde voert re-integratie in eigen beheer uit; de 1-2-3 methode. De methode kenmerkt zich door het direct aan het werk of activering helpen van werkzoekenden. Daarbij wordt maatwerk geleverd door het inzetten van diverse re-integratiemiddelen om terugkeer van bijstandscliënten naar de arbeidsmarkt te bevorderen. Voorbeelden daarvan zijn: het aanbieden van op werk gerichte cursussen, scholing en het organiseren van werkervaringsplaatsen. Ook gesubsidieerd werk is een vorm van reïntegratie. Hoofddoelstelling blijft echter uitstroom naar regulier werk. De bezuinigingen op de Wet sociale Werkvoorziening (WSW) zijn vooralsnog uitgesteld. Hierdoor is weer instroom mogelijk en daardoor zal de wachtlijst toenemen.
De nadruk zal liggen op Begeleid Werken (BW). Dit houdt in dat een WSW geïndiceerde op de reguliere arbeidsmarkt aan het werk gaat en de werkgever een loonkostensubsidie krijgt ter compensatie van de extra begeleiding en het ontbrekende deel aan productiecapaciteit. Het UWV heeft op het terrein van re-integratie een taak ten aanzien van mensen met een werkloosheidsuitkering of een arbeidsongeschiktheidsuitkering. Binnen het gemeentelijk arbeidsmarktbeleid werken gemeenten en het UWV-Werkbedrijf samen om de arbeidsparticipatie van burgers van de gemeente te bevorderen. Ook de samenwerking met andere partijen, zoals werkgevers, gemeenten en re-integratie bedrijven, is onderdeel van het gemeentelijk arbeidsmarktbeleid.
34
sÉêëíêÉââÉå=î~å=ìáíâÉêáåÖÉå= 2013 zal het eerste jaar zijn dat de sociale dienst voor zowel Bellingwedde als ook Vlagtwedde dienstverlening zal verrichten. Er zal veel aandacht uitgaan naar een kwalitatieve goed en tijdige uitvoering van de werkzaamheden. Afhankelijk van de uitkomst van de landelijke verkiezingen en de nieuw te vormen coalitie zal dit invloed kunnen hebben op het wettelijke kader. Wie niet in zijn levensonderhoud kan
voorzien, werkloos is of arbeidsongeschikt, heeft recht op een uitkering. Algemene bijstand (WWB) wordt verstrekt door gemeenten, werkloosheids- en arbeidsongeschiktheidsuitkeringen door het UWV. In de gemeente Vlagtwedde heeft 0,9% van de bevolking een uitkering in het kader van de WWB. (ultimo 2011: totaal 142 uitkeringen).
_áàòçåÇÉêÉ=Äáàëí~åÇLjáåáã~ÄÉäÉáÇ= Gemeenten mogen geen (eigen) inkomensbeleid voeren. Wat wel mag, is bijzondere bijstand en minimabeleid. De criteria zijn geformuleerd in het gemeentelijk beleid, waarbij overigens ook wettelijke kaders in acht moeten worden genomen.
Naast het verstrekken van individuele bijstand aan burgers heeft de gemeente Vlagtwedde ook de participatieregeling, langdurigheidstoeslag, regeling chronisch zieken, witgoedregeling voor 65+, aanvullende collectieve ziektekostenverzekering en schuldhulpverlening.
mêçÖê~ãã~çåÇÉêÇÉÉäW=oÉJáåíÉÖê~íáÉ=Éå=é~êíáÅáé~íáÉ= t~í=ïáääÉå=ïÉ=ÄÉêÉáâÉå=E~ãÄáíáÉëF= = Iedereen doet mee en is zo zelfredzaam mogelijk: • bemiddeling naar reguliere arbeid is primair het uitgangspunt. • inwoners van de gemeente voorzien door reguliere arbeid(of eigen bedrijf) in hun eigen levensonderhoud. • maatschappelijke participatie van alle inwoners is gewaarborgd.
t~í=Ö~~å=ïÉ=Éê=îççê=ÇçÉå=E~ÅíáîáíÉáíÉåF= - het intensieve reïntegratiebeleid wordt voorgezet, waarbij alle werkzoekenden direct worden ondersteund om weer aan het werk te komen; - vanuit een gezamenlijk belang van werkzoekende, werkgever en gemeente zal blijvend actief worden bemiddeld tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt; - mensen in een kwetsbare arbeidspositie, die moeite hebben met het vinden van een baan, zoals WSW gerechtigden, jongeren en mensen met een beperking, extra ondersteunen; - er wordt ingezet op projecten die zich er voor lenen om tijdelijk en/of langdurig werkzoekenden in te schakelen (bijvoorbeeld de leerwerkkwekerij).
fåÇáÅ~íçêÉå= lãëÅÜêáàîáåÖ= Aantal mensen in werk/activeringstraject Totale uitstroom bijstandsgerechtigden WSW dienstverbanden in se WSW wachtlijst in personen E=effectindicator; P=prestatieindicator
bLm= P P P E
_êçå= GWS-4all GWS-4all Wedeka Wedeka
jÉíáåÖ=ãÉÇáç=OMNO= 193 69 320,54 71
píêÉÉÑï~~êÇÉå= 200 155 320 70
mêçÖê~ãã~çåÇÉêÇÉÉäW=sÉêëíêÉââÉå=î~å=ìáíâÉêáåÖÉå= t~í=ïáääÉå=ïÉ=ÄÉêÉáâÉå=E~ãÄáíáÉëF= = De inwoners van de gemeente Vlagtwedde zijn zo zelfredzaam mogelijk. Degene die geen inkomen of uitkering hebben, wordt tijdelijk een uitkering verstrekt totdat ze weer in hun eigen inkomen kunnen voorzien.
t~í=Ö~~å=ïÉ=Éê=îççê=ÇçÉå=E~ÅíáîáíÉáíÉåF= - Zorgdragen voor het tijdig en correct verstrekken van een WWB-uitkering; - De samenhang tussen de WWB en de WMO wordt verder uitgebouwd op mogelijkheden tot meer synergie en voordelen voor de doelgroep.
35
fåÇáÅ~íçêÉå= lãëÅÜêáàîáåÖ= bLm= Totale instroom bijstandsgerechtigden (aanvragen, mensen die een beroep doen op een uitkering). E Aantal bijstandsgerechtigden op 31-12-2012 P E=effectindicator; P=prestatieindicator
_êçå=
jÉíáåÖ=ãÉÇáç=OMNO= píêÉÉÑï~~êÇÉå=
GWS-4all GWS-4all
79 142
120 130
mêçÖê~ãã~çåÇÉêÇÉÉäW=_áàòçåÇÉêÉ=Äáàëí~åÇLjáåáã~ÄÉäÉáÇ= t~í=ïáääÉå=ïÉ=ÄÉêÉáâÉå=E~ãÄáíáÉëF= = Iedereen doet mee, ook burgers die leven van een minimum inkomen participeren 1n de maatschappij en krijgen ondersteuning. Sociale uitsluiting wordt zoveel mogelijk voorkomen.
t~í=Ö~~å=ïÉ=Éê=îççê=ÇçÉå=E~ÅíáîáíÉáíÉåF= Het ingezette minimabeleid van de gemeente Vlagtwedde wordt gecontinueerd. Door diverse communicatiemiddelen in te zetten wordt het gebruik van de voorzieningen door de minima zoveel mogelijk gestimuleerd. Burgers die onverwachte noodzakelijke kosten in het bestaan hebben, maar niet de financiële middelen, worden ondersteund.
fåÇáÅ~íçêÉå= lãëÅÜêáàîáåÖ= bLm= Aantal mensen die een beroep doen op bijzondere bijstand, minimabeleid en ondersteuning. E E=effectindicator; P=prestatieindicator
_êçå=
jÉíáåÖ=ãÉÇáç=OMNN= píêÉÉÑï~~êÇÉå=
GWS-4all
379
450
t~í=ã~Ö=ÜÉí=âçëíÉå= = léëçããáåÖ=î~å=ÇÉ=ä~ëíÉå=Éå=Ä~íÉå=î~å=ÜÉí=éêçÖê~ãã~W=tÉêâ=Éå=áåâçãÉå= Bedragen x € 1.000
lãëÅÜêáàîáåÖ=
oÉâÉåáåÖ= OMNN=
_ÉÖêçíáåÖ= OMNO=
_ÉÖêçíáåÖ= OMNP=
jÉÉêà~êÉåÄÉÖêçíáåÖ= OMNQ= OMNR= OMNS=
Lasten
17.899
12.449
11.543
11.968
11.968
11.968
Baten
13.950
10.510
10.185
10.185
10.185
10.185
Saldo
3.949
1.939
1.358
1.783
1.783
1.783
36
Aandeel lasten in de totale gemeentebegroting
26%
74%
Aandeel baten in de totale gemeentebegroting
23%
77%
37
5. Zorg jáëëáÉ=Éå=ÇçÉäëíÉääáåÖ= Iedereen kan meedoen in de samenleving. De verantwoordelijkheid daarvoor ligt in eerste instantie bij de individuele burger, maar als mensen niet volledig voor zichzelf kunnen zorgen, heeft de gemeente een taak. Beperkingen kunnen gecompenseerd worden. Dit kan van tijdelijke aard zijn, maar ook een meer structureel karakter hebben, bijvoorbeeld met hulp in de huishouding. Naast oog voor het individu, heeft de gemeente een verantwoorde-
lijkheid wanneer het gaat om grotere verbanden: het bevorderen van de leefbaarheid in buurten en wijken. Daarnaast onderschrijft de gemeente het belang van voorlichting en preventie. Het gemeentelijke beleid op het gebied van zorg, is een uitwerking van twee wetten: • De Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo); • de Wet Publieke Gezondheid (Wpg).
tÉí=j~~íëÅÜ~ééÉäáàâÉ=låÇÉêëíÉìåáåÖ=EtãçF= De Wmo heeft tot doel de burgers te laten participeren en de zelfredzaamheid te vergroten. Binnen de Wmo worden 10 prestatievelden onderscheiden. De Wmo is dus niet alleen de basis voor het verstrekken van individuele voorzieningen, maar ook het ouderenwerk, het jongerenwerk, het Sociaal cultureel werk, de geestelijke gezondheid e.d. dienen in samenhang te worden bezien. De Wmo biedt dan ook de kans om verschillende beleidsterreinen op elkaar af te stemmen. De gemeente verplicht zich te verantwoorden over de jaarlijks geleverde Wmo-prestaties. De tien prestatievelden zijn: 1. bevordering leefbaarheid en sociale samenhang in buurt en wijk
2. preventieve ondersteuning van jeugdigen en hun opvoeders 3. informatie, advies en cliëntondersteuning 4. ondersteuning mantelzorgers en vrijwilligers 5. algemene voorzieningen voor mensen met een beperking (fysiek en/of psychisch) 6. verlening van individuele voorzieningen aan mensen met een beperking (fysiek en/of psychisch) 7. het bieden van maatschappelijke opvang, advies en steunpunten huiselijk geweld 8. bevordering openbare geestelijke gezondheidszorg 9. bevordering van verslavingsbeleid 10. aangepast wonen en wonen met zorg
38
= sçäâëÖÉòçåÇÜÉáÇ= Middels de Wet publieke gezondheid (Wpg) is de gemeente verplicht door de GGD een basistakenpakket uit te laten voeren. Dit wordt landelijk bepaald. Eens in de vier jaar is de gemeente verplicht een nota Volksgezondheidbeleid vast te stellen. In het jaar 2012 zal denota 2013-2016 worden vastgesteld. In deze Nota Volksgezondheid is een activiteitenplan opgenomen. Dit activiteitenplan wordt in = lìÇÉêÉåïÉêâ= Met de bevordering van maatschappelijke participatie en zelfredzaamheid van ouderen beogen wij deze groep zo lang mogelijk volwaardig en zelfstandig aan de samenleving te laten deelnemen. Wij streven naar het voeren van een samenhangend beleid met betrekking tot de sociale infrastructuur, met daarbij
nader overleg met de gemeente Stadskanaal uitgevoerd. De pilot centrum voor Jeugd, Gezin en Veiligheid (CJGV) is per 1 januari 2011 een definitief beleidsonderdeel geworden. Het CJGV is actief op twee locaties, te weten in de MFA in Vlagtwedde en in het Kindercentrum in Ter Apel. Ook de jeugdgezondheidszorg (o.a. Consultatiebureau) maakt onderdeel uit van dit programma. aandacht voor onder meer zorg, welzijnsvoorzieningen, sport en onderwijs en het in voldoende mate beschikbaar zijn van Zorg en welzijnsvoorzieningen voor hen die dat nodig hebben. Stichting Rzijn levert hierin een belangrijke bijdrage
pçÅá~~ä=ÅìäíìêÉÉä=ïÉêâ= In samenwerking met tal van maatschappelijke organisaties biedt de gemeente een gedifferentieerd, eigentijds aanbod van welzijnsvoorzieningen en bevordering van het welzijn van de inwoners. Via de Stichting Rzijn wordt het
vrijwilligerswerk in de gemeente ondersteund. Voor het jaar 2013 willen we dit Steunpunt nog meer faciliteren. Vrijwilligers zullen in de toekomst immers harder nodig zijn.
mêçÖê~ãã~çåÇÉêÇÉÉäW=tÉí=j~~íëÅÜ~ééÉäáàâÉ=låÇÉêëíÉìåáåÖ=EtãçF= t~í=ïáääÉå=ïÉ=ÄÉêÉáâÉå=E~ãÄáíáÉëF= = - Een tevreden burger op het gebied van de Wmo. - Burgers te laten participeren en de zelfredzaamheid te vergroten.
t~í=Ö~~å=ïÉ=Éê=îççê=ÇçÉå=E~ÅíáîáíÉáíÉåF= - het in voldoende mate beschikbaar zijn van zorg- en welzijnsvoorzieningen voor hen die dat nodig hebben; - uitvoering van het Beleidsplan Wmo 20082012 en uitvoeringsprogramma’s; - het begeleid wonen project wordt gecontinueerd; - de gemeente is aanspreekpunt en adviseur van de Wmo-adviesraad; - het stimuleren van de integratie van lichamelijk en verstandelijk gehandicapten in de samenleving.
fåÇáÅ~íçêÉå= lãëÅÜêáàîáåÖ= bLm= _êçå= jÉíáåÖ=ÉåèìÆíÉ= píêÉÉÑï~~êÇÉå= Rapportcijfer cliënttevredenheid hulp bij het huishouden (7,8) E SGBO 7,8 7,8 (landelijk) Rapportcijfer Wmo-hulpmiddelen en woonvoorzieningen (7.4) E SGBO 7,4 7,5 (landelijk) Rapportcijfer Collectief vervoer (7.1) E SGBO 7,1 7,1 (landelijk) Basis voor de onderzoeksgevens: Tevredenheidsonderzoek Wmo over 2011, publicatie medio 2012, bureau SGBO E=effectindicator; P=prestatieindicator
39
mêçÖê~ãã~çåÇÉêÇÉÉäW=sçäâëÖÉòçåÇÜÉáÇ= t~í=ïáääÉå=ïÉ=ÄÉêÉáâÉå=E~ãÄáíáÉëF= = - schone en hygiënische leefomgeving voor de burger, hetgeen de volksgezondheid ten goede komt;
t~í=Ö~~å=ïÉ=Éê=îççê=ÇçÉå=E~ÅíáîáíÉáíÉåF= uitvoering jaarlijks activiteitenplan n.a.v. Nota Lokaal Gezondheidszorg.
fåÇáÅ~íçêÉå= lãëÅÜêáàîáåÖ= bLm= Levensverwachting mannen bij geboorte gem. Vlagtwedde (75,6 jr.) (Bron: GGD Gezondheidsprofiel 2010) E Levensverwachting vrouwen bij geboorte gem. Vlagtwedde (83 jr.) (Bron: GGD Gezondheidsprofiel 2010) E E=effectindicator; P=prestatieindicator
_êçå=
jÉíáåÖ=
píêÉÉÑï~~êÇÉå=
CBS
75,6
78,3 jr. (CBS/landelijk 2008)
CBS
83
82,3 jr. (CBS/landelijk 2008)
mêçÖê~ãã~çåÇÉêÇÉÉäW=lìÇÉêÉåïÉêâ= t~í=ïáääÉå=ïÉ=ÄÉêÉáâÉå=E~ãÄáíáÉëF= = Oudere burgers kunnen zo lang en volwaardig mogelijk zelfstandig deelnemen aan de samenleving.
t~í=Ö~~å=ïÉ=Éê=îççê=ÇçÉå=E~ÅíáîáíÉáíÉåF= - Het organiseren en bevorderen van maatschappelijke participatie van ouderen. - Het faciliteren van de klussendienst voor ouderen, ouderenadviseurs, seniorenvoorlichting, advies- en informatierol van 3 Steunstee’s in de 3 grote kernen, etc. - Mantelzorgers zullen adequaat worden ondersteund. - Gemeente is aanspreekpunt en adviseur voor de seniorenraad Vlagtwedde.
fåÇáÅ~íçêÉå= lãëÅÜêáàîáåÖ= Aantal ondersteunde ouderen E=effectindicator; P=prestatieindicator
bLm= P
_êçå= Rzijn
jÉíáåÖ=ãÉÇáç=OMNN= píêÉÉÑï~~êÇÉå= 554 600
mêçÖê~ãã~çåÇÉêÇÉÉäW=pçÅá~~ä=ÅìäíìêÉÉä=ïÉêâ= t~í=ïáääÉå=ïÉ=ÄÉêÉáâÉå=E~ãÄáíáÉëF= = Het welzijn van de burgers bevorderen door een samenhangend beleid te voeren tussen beleidsterreinen welzijn, zorg en onderwijs. Daarnaast vanuit de gemeentelijke regierol nauw samen te werken met jeugdzorg, politie, verslavingszorg en scholen.
t~í=Ö~~å=ïÉ=Éê=îççê=ÇçÉå=E~ÅíáîáíÉáíÉåF= - Het buurtwerk wordt gecontinueerd. - Er wordt maximaal ingezet op het blijven waarderen, stimuleren en ondersteunen van vrijwilligerswerk. - De 3 Steunstee’s in de 3 grote kernen dienen als advies- en informatiepunt. - Rzijn faciliteren als welzijnsinstelling.
fåÇáÅ~íçêÉå= lãëÅÜêáàîáåÖ= bLm= Aantal ondersteunde verenigingen P Aantal ondersteunde vrijwilligers en instellingen P E=effectindicator; P=prestatieindicator
_êçå= Rzijn
jÉíáåÖ= 30
píêÉÉÑï~~êÇÉå= 30
Rzijn
118
125
40
t~í=ã~Ö=ÜÉí=âçëíÉå= = léëçããáåÖ=î~å=ÇÉ=ä~ëíÉå=Éå=Ä~íÉå=î~å=ÜÉí=éêçÖê~ãã~W=wçêÖ= Bedragen x € 1.000
lãëÅÜêáàîáåÖ= Lasten
oÉâÉåáåÖ= OMNN=
_ÉÖêçíáåÖ= OMNO=
_ÉÖêçíáåÖ= OMNP=
jÉÉêà~êÉåÄÉÖêçíáåÖ= OMNQ= OMNR= OMNS=
1.054
5.688
5.643
5.551
5.551
5.550
Baten
404
2.848
2.839
2.839
2.839
2.839
Saldo
650
2.840
2.804
2.712
2.712
2.711
Aandeel lasten in de totale gemeentebegroting
13%
87%
Aandeel baten in de gemeentebegroting
7%
93%
41
6. Toerisme en cultuur jáëëáÉ=Éå=ÇçÉäëíÉääáåÖ= Als onderdeel van het oude landschap Westerwolde wil de gemeente Vlagtwedde de sterke karakteristieken van het gebied benutten voor verdere ontwikkelingen op het gebied van toerisme en cultuur. Hierbij blijft de gastvrije uitstraling met een gevarieerd cultureel, toeris-
tisch, recreatief en sportief aanbod speerpunt van beleid. In samenhang en samenwerking met de buurgemeenten Bellingwedde en Stadskanaal wordt het ingezette beleid in de praktijk gebracht.
`ìäíììêÄÉäÉáÇ= De gemeente heeft het voorrecht om in een gebied gepositioneerd te zijn, dat een sterk landschappelijk en cultuurhistorisch profiel heeft. Dit profiel vormt het basiskapitaal van de gemeente, dat – mits goed beheerd – vele voordelen kan opleveren op het gebied van cultuur en daarvan afgeleid: economie, welzijn en vestigingsklimaat. De ontwikkelingen van de laatste jaren hebben laten zien dat cultuur en cultuurhistorie tal van mogelijkheden bieden om hieraan bij te dragen. Cultuurparticipatie versterkt daarbij de leefbaarheid en het welzijn, terwijl cultuurhistorie als basiskapitaal bijdraagt aan uiteenlopende sociaaleconomische ontwikkelingen zoals toerisme, recreatie, het vestigingsklimaat, de leefbaarheid enz. De gemeente wil zich daarom inzetten voor een cultureel en economisch sterkere en daardoor meer leefbare samenleving in het gebied. De kunst- en cultuurnota van de gemeente Vlagtwedde 2010 – 2015 “Tussen Klooster en Vesting” vormt daarbij de leidraad
van het beleid voor de komende jaren. In de nota worden een aantal deelterreinen omschreven, waarbij wordt aangegeven hoe de huidige situatie er uitziet, welke doelstellingen en uitgangspunten belangrijk zijn en eventuele beleidsvoornemens voor de komende jaren worden voorgesteld. We hebben het dan over: 1. de vesting Bourtange; 2. het klooster te Ter Apel; 3. monumentenbeleid; 4. landschap en cultuurhistorie; 5. Westerwoldse taal en geschiedenis; 6. bibliotheekwerk; 7. muziekonderwijs; 8. beeldende kunst; 9. podiumkunsten; 10. het Partnerschapscomité. Deze deelterreinen moeten niet los van elkaar worden gezien, maar zoveel mogelijk in verband met het totale cultuurbeleid worden gebracht (integrale benadering).
42
jçåìãÉåíÉåòçêÖ= Door het behouden van het cultureel erfgoed (Klooster en Vesting) krijgt het verleden een zichtbare plaats in het heden. Met de vesting Bourtange en het klooster te Ter Apel als hoogtepunten vertegenwoordigen diverse gebouwen in de gemeente Vlagtwedde een hoge cultuurhistorische, architectuurhistorische en stedenbouwkundige waarde. Deze ensembles en objecten zijn van grote betekenis voor de
huidige en toekomstige identiteit van onze gemeente en verdienen dan ook bescherming. Tevens zal op actieve en positieve wijze (via onderwijs en kunst&cultuur) het cultureel erfgoed van onze gemeente onder de aandacht van de inwoners en bezoekers van de gemeente worden gebracht (zie ook Recreatie en Toerisme).
oÉÅêÉ~íáÉ=C=qçÉêáëãÉ= Recreatie en toerisme zijn een van de speerpunten van het gemeentelijk beleid. De natuur, het afwisselende landschap, de cultuurhistorie en de toeristische infrastructuur maken een verblijf in onze gemeente bijzonder aantrekkelijk. Er wordt intensief samengewerkt met de gemeenten Bellingwedde en Stadskanaal door middel van de beleidsnota Compleet Westerwolde en het bijbehorende uitwerkingsplan. Gezamenlijk streven de gemeenten naar een gestructureerde groei van het dag- en verblijfsrecreatieve aanbod, die bijdraagt aan een toename van de werkgelegenheid en richten zich daarbij op de kwaliteitsverbetering van het toeristische product. Dit alles binnen de voorwaarden dat nieuwe ontwikkelingen en uitbreidingen in het landschap passen en dat er geen wildgroei plaatsvindt van diverse toeristisch-recreatieve initiatieven en ont-
wikkelingen. De gemeente ziet voor zichzelf een actieve rol op het terrein van stimuleren en faciliteren. De uitvoerende rol ligt bij de ondernemers zelf. De marketing en promotie van het gebied staat centraal en wordt in samenhang met campagnes van anderen opgepakt. Er is gekozen voor vijf ontwikkelingsrichtingen: natuur- en cultuurhistorie, vaartoerisme, verblijfstoerisme, welbevinden en toeristischrecreatieve initiatieven en ontwikkelingen. De uitbreiding en verbetering van het recreatieve vaarwegennet zal voor een toename zorgen van de recreatietoervaart. De toeristische infrastructuur in Westerwolde is goed ontwikkeld. Er zijn uitgebreide mogelijkheden voor fietsers, wandelaars, toervaarders, kanoërs, ruiters en menners.
péçêí= Sport en cultuur blijven belangrijk als bindend element in de samenleving. Het bevordert tevens een gezonde leefstijl, draagt bij aan individuele ontplooiing en is een goede vrije tijdsbesteding Daarom wordt de komende jaren blijvend geïnvesteerd in sport(beleid). Hierin ziet de gemeente het als haar taak voorwaarden te scheppen om actieve sportbeoefening te bevorderen. Deze voorwaarden scheppende taak wordt vormgegeven door middel van het in stand houden van goede sportvoorzieningen en en optimalliseren van deze voorzieningen. In het kader van het Nationaal Actieplan Sport en Bewegen (NASB) worden voor alle leeftijds-
categoriën activiteiten georganiseerd in samenwerking met het Huis voor de Sport onder de naam Vlagtwedde Actief. Deze activiteiten zijn er op gericht onze inwoners te stimuleren meer te bewegen en gezonder te leven. Het gemeentelijk sportbeleid is vastgelegd in de nota “Vlagtwedde aan de start voor een nieuw sportbeleid”. In deze nota is een zestal speerpunten opgenomen waarop de gemeente zich in de komende jaren wil richten. In samenwerking met de sportverenigingen wordt onderzocht op welke wijze de beschikbare middelen zo doelmatig mogelijk ingezet kunnen worden.
43
mêçÖê~ãã~çåÇÉêÇÉÉäW=`ìäíììêÄÉäÉáÇ= t~í=ïáääÉå=ïÉ=ÄÉêÉáâÉå=E~ãÄáíáÉëF= = - de raad wil ten aanzien van het cultuurbeleid de nadruk leggen op het versterken en vastleggen van de bestaande culturele infrastructuur waarbij een samenhang tussen het cultuurhistorisch erfgoed en recreatie en toerisme centraal staat; - behoud en verdere ontwikkeling van het cultuurhistorisch erfgoed.
t~í=Ö~~å=ïÉ=Éê=îççê=ÇçÉå=E~ÅíáîáíÉáíÉåF= - de instandhouding van een bibliotheekaanbod in de gemeente; - de instandhouding van muziekonderwijs in de gemeente; - het initiëren en faciliteren van activiteiten op het gebied van kunst en cultuur, zoals omschreven binnen de kaders van de cultuurnota en de subsidieverordening; - het uitvoeren en ondersteunen van activiteiten die de Groninger taal ondersteunen, zoals de Grunneger Schriefwedstried; - de ontwikkeling van de Oude Stelmakerij als een bezoekerscentrum voor de cultuurhistorie van Westerwolde en als steunpunt voor Toerist Info Westerwolde; - de ontwikkeling van het terrein en de (laatst overgebleven) barak van het voormalig interneringskamp De Beetse als een herinneringscentrum voor de periode 1935-1948; - het participeren aan gemeenteoverschrijdende projecten die bijdragen aan de invulling van de kaders, zoals in de cultuurnota omschreven; - het gestalte geven aan de partnerschapsbanden en andere daaraan gerelateerde activiteiten op het gebied van internationaal beleid.
fåÇáÅ~íçêÉå= lãëÅÜêáàîáåÖ= Aantal leners bibliotheken Aantal leerlingen muziekschool Aantal bezoekers Vesting Bourtange Aantal bezoekers ’t Klooster Ter Apel E=effectindicator; P=prestatieindicator
bLm= P P P P
_êçå= begr. Bibliotheek begr. Muziekschool
jÉíáåÖ= 5202 392
píêÉÉÑï~~êÇÉå=
mêçÖê~ãã~çåÇÉêÇÉÉäW=jçåìãÉåíÉåòçêÖ= t~í=ïáääÉå=ïÉ=ÄÉêÉáâÉå=E~ãÄáíáÉëF= Cultuurhistorisch waardevolle monumentale objecten beschermen behouden.
= en en
t~í=Ö~~å=ïÉ=Éê=îççê=ÇçÉå=E~ÅíáîáíÉáíÉåF= - uitvoering gemeentelijk monumentenbeleid. - monumenten in eigendom van de gemeente in stand houden door planmatig onderhoud; - deelname aan de Open Monumentendag i.s.m. Tourist Info Westerwolde. - via plaatselijke media en de website van de gemeente Vlagtwedde de inwoners van de gemeente betrekken bij de instandhouding van het cultureel erfgoed in de gemeente.
fåÇáÅ~íçêÉå= lãëÅÜêáàîáåÖ= Aantal gemeentelijke monumenten
bLm= E
_êçå=
E=effectindicator; P=prestatieindicator
44
jÉíáåÖ=
píêÉÉÑï~~êÇÉå=
mêçÖê~ãã~çåÇÉêÇÉÉäW=oÉÅêÉ~íáÉ=C=qçÉêáëãÉ= t~í=ïáääÉå=ïÉ=ÄÉêÉáâÉå=E~ãÄáíáÉëF= = Om de missie te kunnen bereiken wordt ingezet op: Versterking imago toeristische gastvrijheid; Natuur- en cultuurhistorie; Vaartoerisme; Verblijfstoerisme; Welbevinden; Toeristisch-recr. initiatieven en ontwik; Marketing en Promotie.
t~í=Ö~~å=ïÉ=Éê=îççê=ÇçÉå=E~ÅíáîáíÉáíÉåF= Versterking imago toeristische gastvrijheid - uitvoering geven aan het toeristisch recreatief beleids- en actieplan; - structurele subsidiering Tourist Info Westerwolde; - regelmatig overleg met Toepla en TROG ; - deelname aan marketing project de slimme stap van Marketing Groningen; - (lands)grensoverschrijdende samenwerking uitbouwen. Natuur- en cultuurhistorie - regelmatig overleg met samenwerkingspartners/instellingen; - deelname aan projectgroep EHS; - uitvoering van de koppeling Runde/Ruiten Aa; - uitwerking mogelijkheden versterking groene zone Ruiten Aa in combinatie met wandelpad Klooster Ter Apel naar Theehuis Smeerling. Vaartoerisme - afstemming brugbediening met gemeenten in de Veenkoloniën en Haren (Ems); - deelname overleg vaarverbinding Erica-Ter Apel. Verblijfstoerisme - advisering over ontwikkelingen volgen en stimuleren kwaliteitsverbetering bestaande bedrijven. Welbevinden - onderzoeken mogelijkheden voor zorgtoerisme i.s.m. ondernemers. Toeristisch-recr. initiatieven en ontwikkelingen - realisatie en instandhouding fietsnetwerk; - onderhouden recreatieve fiets- en wandelpaden; - deelname werkgroep Fietsknooppunten Groningen; - uitvoering herbestemming camping Moekesgat tot een openbaar groengebied annex dagrecreatieve functie.
fåÇáÅ~íçêÉå= lãëÅÜêáàîáåÖ= Aantal toeristische overnachtingen Aantal vaarbewegingen Aantal bezoekers evenementen Aantal werknemers in toeristische sector Aantal bedrijven toeristische sector E=effectindicator; P=prestatieindicator
bLm= P E P P P
_êçå= Verslaglegging Wedeka
45
jÉíáåÖ=
píêÉÉÑï~~êÇÉå=
mêçÖê~ãã~çåÇÉêÇÉÉäW=péçêí= t~í=ïáääÉå=ïÉ=ÄÉêÉáâÉå=E~ãÄáíáÉëF= = - versterking van de sportinfrastructuur; - vergroting van deelname aan sport- en beweegactiviteiten door zowel jongeren als ouderen.
t~í=Ö~~å=ïÉ=Éê=îççê=ÇçÉå=E~ÅíáîáíÉáíÉåF= - uitvoeren speerpunten nota “Vlagtwedde aan de start voor een nieuw sportbeleid”; - continuering breedtesportbeleid door deelname NASB-project.
fåÇáÅ~íçêÉå= lãëÅÜêáàîáåÖ= % jongeren dat minimaal 2 x per week sport aantal sport stimuleringsactiviteiten aantal leden sportverenigingen E=effectindicator; P=prestatieindicator
bLm= E P P
_êçå=
jÉíáåÖ=
píêÉÉÑï~~êÇÉå=
t~í=ã~Ö=ÜÉí=âçëíÉå= = léëçããáåÖ=î~å=ÇÉ=ä~ëíÉå=Éå=Ä~íÉå=î~å=ÜÉí=éêçÖê~ãã~W=qçÉêáëãÉ=Éå=Åìäíììê= Bedragen x € 1.000
lãëÅÜêáàîáåÖ= Lasten
oÉâÉåáåÖ= OMNN=
_ÉÖêçíáåÖ= OMNO=
_ÉÖêçíáåÖ= OMNP=
jÉÉêà~êÉåÄÉÖêçíáåÖ= OMNQ= OMNR= OMNS=
3.913
3.605
3.344
3.252
3.230
3.226
Baten
317
221
209
208
208
207
Saldo
3.596
3.385
3.135
3.044
3.023
3.019
Aandeel lasten in de totale gemeentebegroting
8%
92%
46
Aandeel baten in de totale gemeentebegroting
0,5%
99,5%
47
7. Educatie jáëëáÉ=Éå=ÇçÉäëíÉääáåÖ= De Vlagtwedder jeugd krijgt optimale ontwikkelingskansen om volwaardig deel te kunnen nemen aan de samenleving. De komende jaren wordt ingezet op een stevige verankering van kwaliteit in het onderwijs. Kwalitatief goed onderwijs helpt kinderen zich te ontplooien tot mensen met verantwoordelijkheidsbesef en
respect voor ieder individu en als volwassenen een plek te veroveren op de arbeidsmarkt. Het onderwijsbeleid dat grotendeels dit programma bepaalt, is één van de pijlers van het beleid voor onze jongeren. Ook het jongerenwerk, de kinderopvang en het peuterspeelzaalwerk dragen bij aan de uitvoering van dit programma.
låÇÉêïáàë= Het programma educatie is gericht op het stimuleren van de cognitieve, sociale en emotionele ontwikkeling van alle jongeren. In samenwerking met de schoolbesturen en de Stichting Rzijn biedt de gemeente een groot aantal onderwijsvoorzieningen, variërend van peuterspeelzalen tot en met voortgezet onderwijs. Basisonderwijs en peuterspeelzaal-werk zijn overal in de gemeente dicht bij huis beschikbaar. De gemeente richt zich op behoud van openbaar basisonderwijs in de kleine kernen en op het handhaven van het huidige aanbod van voortgezet onderwijs in onze gemeente. De Regionale Scholengemeenschap te Ter Apel biedt VMBO, HAVO en VWO, waarbij uitbreiding van het onderwijsaanbod met ‘’techniek breed’’ inmiddels is gerealiseerd.
De gemeente treedt als schoolbestuurder op voor het openbaar basisonderwijs. De schoolbegeleidingsdiensten ondersteunen de scholen in hun algemeen functioneren. Daarnaast verzorgen ze ook individuele begeleiding van zorgleerlingen en leerkrachten. Het onderwijsachterstandenbeleid is sterk preventief van karakter en kent daarom als belangrijke doelgroep jonge kinderen met een (dreigende) taal- en ontwikkelingsachterstand. De voor- en vroegschoolse educatie is dan ook een kenmerkend onderdeel. Het behalen van een startkwalificatie voor de arbeidsmarkt, waar het onderwijsbeleid zich op richt, is een belangrijke voorwaarde voor volwaardige deelname aan de samenleving.
48
gÉìÖÇÄÉäÉáÇ= De Vlagtwedder jeugd krijgt optimale ontwikkelingskansen om volwaardig deel te kunnen nemen aan de samenleving. Het algemeen jeugdbeleid is gericht op het vergroten van de betrokkenheid van de jeugd bij de samenleving, het voorkomen en bestrijden van overlast en het bieden van een aantrekkelijk educatief en recreatief aanbod. In samenwerking met tal van maatschappelijke organisaties biedt de gemeente een breed scala aan voorzieningen, variërend van speeltuintjes voor de allerkleinsten tot jongerencentra in de vier grootste kernen van de gemeente.
Het beoogde maatschappelijke effect is: • Het meer betrekken en stimuleren van jongeren binnen de gemeente; • het creëren van een sterke organisatorische en sociale structuur; • het bieden van voldoende en adequate voorzieningen voor sport, spel en opvang ter bevordering van de ontwikkeling van het kind; • tevens het organiseren van een adequate zorgstructuur voor die jongeren die een extra steuntje in de rug nodig hebben als gevolg van beperkingen of problemen.
mÉìíÉêëéÉÉäò~~äïÉêâ=Éå=háåÇÉêçéîåÖ= Het beleid met betrekking tot peuterspeelzaalwerk en kinderopvang richt zich op het handhaven van de kwaliteit van deze voorzieningen in de gemeente conform de Wet Kinderopvang en de wet Ontwikkelingskansen door Kwaliteit en Educatie (OKE-wet).
Het beoogde maatschappelijke effect is: • kinderen en jongeren met uitvalrisico’s worden tijdig gesignaleerd en ingebracht in het zorgnetwerk en ontvangen begeleiding; • het verhogen van de instroom van kinderen in het peuterspeelzaalwerk en de kinderopvang; • het realiseren van een netwerkstructuur van het brede schoolconcept.
mêçÖê~ãã~çåÇÉêÇÉÉäW=låÇÉêïáàë= t~í=ïáääÉå=ïÉ=ÄÉêÉáâÉå=E~ãÄáíáÉëF= = 1. alle leerlingen uit de gemeente Vlagtwedde presteren op school overeenkomstig hun capaciteiten; 2. voorkomen en verkleinen onderwijsachterstanden bij kinderen en het voorkomen van vroegtijdig schoolverlaten; 3. behoud van openbaar basisonderwijs in de kleine kernen; 4. de openbare basischolen kennen jaarlijks een opbrengst in de CITO eindtoets die minimaal ligt op de bovengrens van de voor elke school van toepassing zijnde schoolgroep; 5. handhaving van het huidig aanbod van voortgezet onderwijs in onze gemeente stimuleren;
t~í=Ö~~å=ïÉ=Éê=îççê=ÇçÉå=E~ÅíáîáíÉáíÉåF= - het (nog meer) invullen van de leerweg 0 tot 12 jaar als een geïntegreerde onderwijsloopbaan (Kinderopvang, OBS, peuterspeelzalen); - taal- en ontwikkelingsachterstanden terugdringen via voorschools onderwijs in Peuterspeelzalen en Kinderopvang; - voortijdig schooluitval wordt bestreden in samenwerking met de scholen voor voortgezet onderwijs, het MBO, het RMC, het Centrum voor Jeugd en Gezin en Veiligheid alsmede het jongerenwerk; - het zoeken naar een modus om bestuurlijke- en politieke verantwoordelijkheden in het openbaar onderwijs te scheiden.
fåÇáÅ~íçêÉå= lãëÅÜêáàîáåÖ= - Aantal voortijdig schoolverlaters
bLm=
E - VVE-groepen peuterspeelzaalwerk (extra 3e P en 4e dagdeel) - Deelname doelgroepkinderen in VVE-proE gramma peuterspeelzaalwerk - Aantal 3 jarigen in peuterspeelzaal óf P kinderopvang E=effectindicator; P=prestatieindicator
_êçå= Leerlingenadministratie LPA Administratie Rzijn Administratie Rzijn Leerlingenadministratie LPA
49
jÉíáåÖ=
píêÉÉÑï~~êÇÉå=
Jaarrapportage RMC
10 % (= max 120) 2 groepen jaarrekening gemeente (=32 plaatsen) jaarrekening gemeente 32 peuters JONG-monitor JONG-monitor
95%
mêçÖê~ãã~çåÇÉêÇÉÉäW=gÉìÖÇÄÉäÉáÇ= t~í=ïáääÉå=ïÉ=ÄÉêÉáâÉå=E~ãÄáíáÉëF= = - een goede fysieke en sociale ontwikkeling van alle jongeren in Vlagtwedde; - het bieden van een goede startpositie op de arbeidsmarkt; - samenhangend beleid voeren tussen beleidsterreinen welzijn, zorg en onderwijs; - vanuit de gemeentelijke regierol, nauw samenwerken met jeugdzorg, politie, verslavingszorg en scholen.
t~í=Ö~~å=ïÉ=Éê=îççê=ÇçÉå=E~ÅíáîáíÉáíÉåF= - realisering jeugdgebouw in Vlagtwedde; - subsidiering jeugdcentra; - inzet jongerenwerk voor activiteiten en zorg.
fåÇáÅ~íçêÉå= lãëÅÜêáàîáåÖ= Gemiddeld bezoek per jongeren activiteit Activiteit per jeugdcentrum Inzet aantal uren jongerenwerk E=effectindicator; P=prestatieindicator
bLm= E P P
_êçå= Jaarverslag Rzijn Jaarverslag Rzijn Jaarverslag Rzijn
jÉíáåÖ= Jaarrekening gemeente Jaarrekening gemeente Jaarrekening gemeente
píêÉÉÑï~~êÇÉå= 15 2 per maand 60 uur
mêçÖê~ãã~çåÇÉêÇÉÉäW=mÉìíÉêëéÉÉäò~~äïÉêâ=Éå=háåÇÉêçéî~åÖ= t~í=ïáääÉå=ïÉ=ÄÉêÉáâÉå=E~ãÄáíáÉëF= = - voldoende mogelijkheden voor algemene ontwikkeling van peuters van 2,5 tot 4 jaar (door spelen, leren en ontmoeten); - voldoende en veilige speelplekken voor de jeugd in de woonomgeving; - het bieden van voldoende en adequate voorzieningen voor peuterspeelzaalwerk en kinderopvang ter bevordering van de ontwikkeling van het kind.
t~í=Ö~~å=ïÉ=Éê=îççê=ÇçÉå=E~ÅíáîáíÉáíÉåF= - subsidiëring van peuterspeelzalen (via de Stichting Rzijn); - de implementatie van de OKE-wet in het peuterspeelzaalwerk ondersteunen; - bewaken en handhaven kwaliteit van de kinderopvang in de gemeente; - samenwerking tussen voorschoolse voorzieningen (peuterspeelzalen en kinderopvang) en basisscholen bevorderen; - versterken van de interne en externe zorgstructuur voor peuterspeelzaalwerk en kinderopvang; - de toeleiding van peuters naar het peuterspeelzaalwerk via Kinderopvang en het consultatiebureau ondersteunen.
fåÇáÅ~íçêÉå= lãëÅÜêáàîáåÖ= - aantal peuterspeelzalen in de gemeente - % 2- jarige peuters dat de peuterspeelzaal of kinderopvang bezoekt - % 3-jarige peuters dat peuterspeelzaal of kinderopvang bezoekt aantal buurtspeelplekken (trapveldjes, speelvoorzieningen) E=effectindicator; P=prestatieindicator
bLm= P
_êçå= Jaarverslag Rzijn
jÉíáåÖ= Jaarrek. gem
píêÉÉÑï~~êÇÉå= 8
E
Leerl. adm.LPA
JONG-monitor
25%
E
Leerl. adm.LPA
JONG-monitor
95%
P
Jaarlijkse schouw
Jaarrekening
16
50
t~í=ã~Ö=ÜÉí=âçëíÉå= = léëçããáåÖ=î~å=ÇÉ=ä~ëíÉå=Éå=Ä~íÉå=î~å=ÜÉí=éêçÖê~ãã~W=bÇìÅ~íáÉ= Bedragen x € 1.000
lãëÅÜêáàîáåÖ=
oÉâÉåáåÖ= OMNN=
_ÉÖêçíáåÖ= OMNO=
_ÉÖêçíáåÖ= OMNP=
jÉÉêà~êÉåÄÉÖêçíáåÖ= OMNQ= OMNR= OMNS=
Lasten
8.162
7.755
7.943
7.895
7.694
7.638
Baten
7.895
4.521
4.631
4.631
4.461
4.461
Saldo
267
3.234
3.311
3.263
3.233
3.177
Aandeel lasten in de gem eentebegroting
18%
82%
Aandeel baten in de totale gem eentebegroting
10%
90%
51
UK=cáå~åÅáØå=
jáëëáÉ=Éå=ÇçÉäëíÉääáåÖ= Het in stand houden van de financiële weerbaarheid van de gemeente Vlagtwedde en waarbij de lastendruk voor onze burgers in relatie staat tot het gewenste voorzieningenniveau. Dit programma omvat de producten: • Leningen en beleggingen; • Belastingen; • Algemene uitkering; • Algemene lasten en baten; • Saldi van kostenplaatsen. ráíÖÉäÉÉåÇÉ=ÖÉäÇÉåI=ÄÉäÉÖÖáåÖÉå=Éå=Ö~ê~åíáÉîÉêéäáÅÜíáåÖÉå= Het treasurystatuut beoogt het beheersen van, risico’s. Voor deze onderwerpen wordt verwehet verantwoorden over en het toezicht op de zen naar de treasuryparagraaf in deze begrofinanciële posities en de hieraan verbonden ting. ^äÖÉãÉåÉ=êÉëÉêîÉë=Éå=ïÉÉêëí~åÇîÉêãçÖÉå= Op basis van bestaand beleid worden ten aanzien van het weerstandsvermogen de volgende uitgangspunten gehanteerd:
• •
Een Algemene bestemmingsreserve van minimaal € 2.250.000; Een saldireserve van min. € 5.000.000.
mä~ååáåÖ=Éå=`çåíêçäW=íçÉòáÅÜí= In de loop van het jaar en na afloop van het jaar wordt verantwoording afgelegd aan de raad over het al of niet bereiken van de aan-
gegeven beleidsdoelstellingen in de diverse programma’s. Dit gebeurt bij 1e Bestuursrapportage, Zomernota en Jaarrekening.
lîÉêáÖ= Voor informatie omtrent de overige financiële zaken wordt verwezen naar Hoofdstuk 2 “Financiële positie”, Hoofdstuk 3 “Ombuigingen”
en naar de paragrafen Weerstandsvermogen, Lokale heffingen, Treasury en onderhoud kapitaalgoederen.
Voor een uitgebreide toelichting op dit programma wordt verwezen naar Hoofdstuk 6 “Algemene dekkingsmiddelen, Onvoorzien en Mutaties in reserves
52
t~í=ã~Ö=ÜÉí=âçëíÉå= = léëçããáåÖ=î~å=ÇÉ=ä~ëíÉå=Éå=Ä~íÉå=î~å=ÜÉí=éêçÖê~ãã~W=cáå~åÅáØå= Bedragen x € 1.000
lãëÅÜêáàîáåÖ=
oÉâÉåáåÖ= OMNN=
_ÉÖêçíáåÖ= OMNO=
_ÉÖêçíáåÖ= OMNP=
jÉÉêà~êÉåÄÉÖêçíáåÖ= OMNQ= OMNR= OMNS=
Lasten
7.680
3.388
1.580
1.290
1.156
1.219
Baten
29.355
26.437
20.524
20.175
19.727
19.899
Saldo
-21.676
-23.049
-18.945
-18.885
-18.570
-18.680
Aandeel lasten in de gemeentebegroting
1%
99%
Aandeel baten in de totale gemeentebegroting 45
55%
53
Ingevolge de richtlijnen van de BBV dient een onderscheid gemaakt te worden tussen het resultaat voor bestemming en het resultaat na bestemming. Door dit onderscheid wordt de invloed van de verrekening met de reserves op de begrotingsuitkomst afzonderlijk zichtbaar gemaakt. De geraamde stortingen in de reserves bedragen in 2013 € 1.358.976 en de ontrekkingen bedragen € 1.829.410. Dit kan als volgt worden weergegeven.
Storting in de reserves (2013)
3%
97%
onttrekking uit de reserves (2013)
4%
96%
54
=
RK=qçí~~ä=çîÉêòáÅÜí=ä~ëíÉå=Éå=Ä~íÉå=î~å=ÇÉ=éêçÖê~ãã~Dë=
låÇÉêëí~~åÇ= áë= ÉÉå= ë~ãÉåî~ííÉåÇ= çîÉêòáÅÜí=î~å= ÇÉ= ä~ëíÉå= Éå= Ä~íÉå= çîÉê= ÜÉí= ÄçÉâà~~ê= OMNP= î~å= ÇÉ= éêçÖê~ãã~Dë=çéÖÉåçãÉåI=òç~äë=ÖÉåçÉãÇ=áå=ÜÉí=éêçÖê~ãã~éä~åK=sççê=ÇÉ=ÖçÉÇÉ=çêÇÉ=ïçêÇí=ÜáÉêÄáà= çéÖÉãÉêâí=Ç~í=Çáí=ÇÉ=ÄÉÇê~ÖÉå=òáàåI=òç~äë=çéÖÉåçãÉå=áå=ÇÉ=éêáãáíáÉîÉ=ÄÉÖêçíáåÖK= = sççêÖÉëíÉäÇ=ïçêÇí=çã=çåÇÉêëí~~åÇÉ=ÄÉÇê~ÖÉå=îççê=ÇÉ=ä~ëíÉå=Éå=Ä~íÉå=î~ëí=íÉ=ëíÉääÉåK= mêçÖêK= lãëÅÜêáàîáåÖ=
i~ëíÉå=
_~íÉå=
p~äÇç=
1
Burger en bestuur
3.491.239
307.038
3.184.201
2
Veiligheid
1.060.724
140.927
919.797
3
Ruimte
9.063.027
4.867.444
4.195.583
4
Werk en inkomen
11.542.812
10.185.002
1.357.810
5
Zorg
5.643.345
374.443
5.268.902
6
Toerisme en cultuur
3.343.793
208.953
3.134.840
7
Educatie
7.942.752
4.631.322
3.311.430
8
Financiën
-1.219.553
165.000
-1.384.553
=
qçí~~ä=î~å=ÇÉ=éêçÖê~ãã~Dë=
QMKUSUKNPV=
OMKUUMKNOV=
NVKVUUKMNM=
Algemene dekkingsmiddelen
1.440.139
20.994.479
-19.554.340
QOKPMUKOTV=
QNKUTQKSMV=
QPPKSTM=
Mutaties in de reserves
1.358.976
1.829.410
-470.434
p~äÇç=å~=ÄÉëíÉããáåÖ=
QPKSSTKORR=
QPKTMQKMNV=
JPSKTSQ=
=
=
p~äÇç=îççê=ÄÉëíÉããáåÖ=
Ingevolge de richtlijnen van de BBV dient een onderscheid gemaakt te worden tussen het resultaat voor bestemming en het resultaat na bestemming. Door dit onderscheid wordt de invloed van de verrekening met reserves op de begrotingsuitkomst afzonderlijk zichtbaar gemaakt. In bovenstaand overzicht is het verwachte EéçëáíáÉîÉF= ÄÉÖêçíáåÖëêÉëìäí~~í= OMNP= ~Ç= = PSKTSQ nog niet verwerkt in de reserves. sççê= ÉÉå= íçÉäáÅÜíáåÖ= çé= ÇÉ= ~äÖÉãÉåÉ= ÇÉââáåÖëãáÇÇÉäÉåÒI= çåîççêòáÉåÒ= Éå= ãìí~íáÉë= áå= ÇÉ= êÉëÉêîÉëÒ=ïçêÇí=îÉêïÉòÉå=å~~ê=ÜÉí=îçäÖÉåÇÉ=ÜççÑÇëíìâK=
55
=
SK=^äÖÉãÉåÉ=ÇÉââáåÖëãáÇÇÉäÉåI=çåîççêòáÉå=Éå=ãìí~íáÉë=áå=êÉëÉêîÉë=
^äÖÉãÉåÉ=ÇÉââáåÖëãáÇÇÉäÉå= In onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven van deze inkomsten alsmede de overige dekkingsmiddelen. Vervolgens wordt
een korte toelichting gegeven bij een aantal inkomsten.
^äÖÉãÉÉå=ÇÉââáåÖëãáÇÇÉä= Algemene uitkering Uitkering COA OZB eigenaar OZB gebruiker Toeristenbelasting Watertoeristenbelasting Forensenbelasting Dividend BNG Dividend vennootschappen verkoop Essent Bespaarde rente Saldireserve Saldo financieringsfunctie qçí~~ä=
ÄÉÖêççí=ÄÉÇê~Ö= 14.856.310 599.093 1.518.000 238.000 127.950 1.275 18.893 18.927 165.000 320.000 1.690.892 NVKRRQKPQM=
De Algemene uitkering is gebaseerd op informatie uit de juni-circulaire 2012. (Op de gevolgen van de septembercirculaire (bekend na Prinsjesdag) zullen wij ingaan in ons voorstel tot 1e begrotingswijziging 2013). ^äÖÉãÉåÉ=ìáíâÉêáåÖ= Voor informatie omtrent de algemene uitkering wordt verwezen naar hoofdstuk 2
“Financiële positie” onderdeel gemeentefonds.
ráíâÉêáåÖ=`l^= Voor het opvangcentrum ontvangt de gemeente een financiële vergoeding. Tot het masterplan was de vergoeding € 325.000. Dit bedrag is opgenomen in de begroting 2013 als algemeen dekkingsmiddel. Bij een opvangcapaciteit vanaf 1.500 asielzoekers is de vergoeding gebasseerd op 2.000 asielzoekers.
Bij een opvangcapaciteit van minder dan 1.500 is de vergoeding gebaseerd op 1.650 asielzoekers. De meeropbrengst van € 275.000 (€ 600.000 -/- € 325.000) gaat naar de bestemmingsreserve COA gelden, onder aftrek van administratieve kosten.
_Éä~ëíáåÖçéÄêÉåÖëíÉå= De OZB is een algemeen dekkingsmiddel. In tegenstelling tot bijvoorbeeld leges, rioolrechten en afvalstoffenheffing zijn deze inkomsten niet geoormerkt. De OZB wordt geheven
van eigenaren van binnen de gemeente gelegen onroerende zaken en gebruikers van nietwoningen.
==léÄêÉåÖëí=låêçÉêÉåÇJò~~âÄÉä~ëíáåÖ= De opbrengst voor lw_JÖÉÄêìáâÉêë bedraagt Af: leegstand, bezwaar en oninbaar
249.000 -11.000 OPUKMMM= 1.553.000 -35.000 NKRNUKMMM=
De opbrengst voor lw_JÉáÖÉå~êÉå bedraagt Af: bezwaar en oninbaar =
56
De íçÉêáëíÉåÄÉä~ëíáåÖ wordt geheven terzake van het houden van verblijf met overnachten binnen de gemeente in hotels, pensions, vakantieonderkomens, mobiele kampeeronderkomens, niet beroepsmatig verhuurde ruimten en op vaste standplaatsen tegen vergoeding in welke vorm dan ook door
personen die niet als ingezetene in de gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens van de gemeente zijn opgenomen. Bij ï~íÉêíçÉêáëíÉåÄÉä~ëíáåÖ gaat het om overnachting in havens. Het tarief voor 2009– 2016 bedraagt € 0,75 per overnachting.
De cçêÉåëÉåÄÉä~ëíáåÖ wordt geheven van natuurlijke personen die zonder in de gemeente hoofdverblijf te hebben, er op meer dan 90 dagen van het belastingjaar voor zich of hun gezin een gemeubileerde woning beschikbaar houden. Hier is dus sprake van een tweede woning. De tarieven bedragen voor 2013 voor een woning met een waarde minder dan € 70.000 € 202,11 daarboven € 256,23.
Voorgesteld wordt de tarieven voor 2013 te verhogen met 2,6%. De tarieven bedragen dan € 207,36, respectievelijk € 262,89. Het is gebruikelijk het tarief niet voor het komende jaar vast te stellen maar voor het jaar daarna, aangezien ondernemers reeds in 2013 voorbereidingen treffen voor het seizoen 2014 en zodoende juiste informatie over tarieven kunnen verstrekken.
aáîáÇÉåÇ= De verwachte dividenduitkering bedraagt € 183.927 en is als volgt gespecificeerd: fåëíÉääáåÖï~~êÇÉ== BNG Vennootschappen verkoop essent =
éÉê=~~åÇÉÉä= € 1,15
~~åí~ä=~~åÇÉäÉå== 16.458 Totaal€
=
_Éëé~~êÇÉ=êÉåíÉ= De bespaarde rente op de saldireserve wordt toegevoegd aan de exploitatierekening. De saldireserve bedroeg op 1 januari 2012
ÇáîáÇÉåÇ= € 18.927 € 165.000 € 183.927
8 miljoen euro. Op basis van een rekenrente van 4% bedraagt de bespaarde rente dan € 320.000
låîççêòáÉå= In de begroting zijn stelposten opgenomen die in de loop van het begrotingsjaar via een begrotingswijziging functioneel verwerkt zullen worden. Stelposten die dit jaar niet worden
ingevuld kunnen incidenteel worden ingezet. In onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven van deze stelposten. De meeste stelposten spreken voor zich.
píÉäéçëíÉå= Onvoorzien incidenteel Onvoorzien structureel Onvoorzien verkiezingen Onvoorzien doorwerken begrotingswijzigingen Stelpost Diversen, btw verhoging+ ten onr. geraamde kapitaalsl. * Stelpost Mip projecten 2008 – 2016 =
_ÉÖêççí=ÄÉÇê~Ö= 40.000 60.000 20.000 13.650 37.917 921.329 qçí~~ä= NKMVOKUVS=
* De stelpost “Mip-projecten 2008 – 2018” ziet er gespecificeerd als volgt uit: Mip 903 Verenigingsondersteuning Dekking uit reserves Mip 805 Bermenplan, (abr) Mip 1302 Burgerparticipatie, (abr) Mip 1306 Onderzoek saneren gem. gronddepots, (abr) Mip 1307 Nota onderhoud openbare ruimte, (abr) Mip 1308 Verharden puinwegen, (abr) 57
8.000 59.329 150.000 100.000 70.000 280.000
Mip 1310 Groene lint, wandelpaden Ruiten Aa, (abr) Mip 1312 Basisregistratie grootschalige topografie, (abr) Mip 1315 Aanpak verkeersonveilige kruisingen, (abr) Mip 1322 Verv. Asbest dakplaten werkplaats Sellingen, (abr) = =
= qçí~~ä=
15.000 70.000 94.000 75.000 € 913.329 €= VONKPOV
jìí~íáÉë=áå=êÉëÉêîÉë= oÉëÉêîÉêáåÖÉå= Toevoegingen Onttrekkingen =
_ÉÖêççí=ÄÉÇê~Ö= 1.358.976 1.829.410 mÉê=ë~äÇç= JQTMKQPQ=
Het resultaat voor bestemming bedraagt € 433.670 (negatief). De mutaties op de reserves worden verrekend met dit bedrag. Na verwerking van de mutaties van per saldo € 470.434 bedraagt het resultaat na bestemming € 36.764 (ÄÉÖêçíáåÖëçîÉêëÅÜçí=OMNP). Hieronder worden de bedragen aangegeven die aan de betreffende bestemmingsreserves worden toegevoegd of onttrokken. qçÉîçÉÖáåÖW= Reserve: - algemene reserve (ABR) – bespaarde rente - diverse bestemmingsreserves – bespaarde rente - vervanging meubilair OBS - vervanging leermiddelen OBS - ICT OBS - nieuwe beleidswensen OBS - zorgfonds basisonderwijs - COA gelden - recreatie en toerisme - bruggen oevers en kanalen - groot onderhoud riolering - categoriale bijstand - NUP gelden = låííêÉââáåÖW= Reserve: - algemene res. uitv. beleidspl. Westerwolde op de kaart - algemene reserve cont.bedrijfsleven pr/aq - oevers en kanalen - vervanging meubilair OBS - vervanging leermiddelen - ICT OBS - personeelsbeleid OBS - onderwijshuisvesting OBS + BBS - bijzondere bijstand - opvang vluchtelingen - inkomensdeel Wet werk en bijstand - gebonden bestemmingsreserves – financiering - algemene reserve (Essent, maatschappelijk nut)
58
(bedragen) 159.730 352.666 15.025 102.088 67.966 16.176 45.000 274.093 14.550 182.577 57.646 48.489 22.970 NKPRUKVTS= (bedragen) 8.000 10.000 75.440 20.043 106.832 66.548 2.500 109.857 66.000 17.996 162.638 244.334 25.893
- algemene reserve (bermenplan MIP 805) - algemene reserve (Burgerparticipatie MIP 1302) - algemene reserve (Saneren Gronddepots MIP 1306) - algemene reserve (Nota Openbare ruimte MIP 1307) - algemene reserve (Verharding puinwegen MIP 1308) - algemene reserve (Groene Lint MIP 1310) - algemene reserve (Bassisregistratie MIP 1312) - algemene reserve (Verkeersonv. kruisingen MIP 1315) - algemene reserve (Asbest dakplaten Sellingen MIP 1322) =
59
59.329 150.000 100.000 70.000 280.000 15.000 70.000 94.000 75.000 NKUOVKQNM=
=
TK=sÉêéäáÅÜíÉ=é~ê~Öê~ÑÉå=
NK içâ~äÉ=ÜÉÑÑáåÖÉå= = OK oáëáÅçÛë=Éå=ïÉÉêëí~åÇëîÉêãçÖÉå= = PK qêÉ~ëìêó= = QK låÇÉêÜçìÇ=â~éáí~~äÖçÉÇÉêÉå= = RK _ÉÇêáàÑëîçÉêáåÖ= = SK sÉêÄçåÇÉå=é~êíáàÉå= = TK dêçåÇÄÉäÉáÇ= = UK tÉí=j~~íëÅÜ~ééÉäáàâÉ=låÇÉêëíÉìåáåÖ=EtãçF= = VK hêáãéé~ê~Öê~~Ñ=
60
NK=içâ~äÉ=ÜÉÑÑáåÖÉå= _Éä~ëíáåÖçéÄêÉåÖëíÉå= Hierna hebben wij een vergelijking opgenomen van de belangrijkste belastingen en van de daarop gebaseerde opbrengsten. Voor het tarief 2013 is een inflatoire verhoging doorgevoerd _Éä~ëíáåÖçéÄêÉåÖëíÉå= ^äÖÉãÉÉåW= Onroerende zaakbelastingen: - gebruiker - eigenaar Toeristenbelasting Forensenbelasting péÉÅáÑáÉâW= Afvalstoffenheffing Rioolrechten Liggelden Marktgelden iÉÖÉëW= - secretarieleges - omgevingsvergunning - lijkbezorgingsrechten qçí~~ä=
van 2,6%. Bovendien is rekening gehouden met het uitgangspunt van 100% kostendekking bij de afvalstoffenheffing en rioolheffing. _ÉÖêçíáåÖ=OMNP== _ÉÖêçíáåÖ=OMNO= oÉâÉåáåÖ=OMNN=
238.000 1.518.000 129.000 19.000
229.000 1.515.000 128.000 21.000
204.000 1.482.000 127.000 21.000
(100%) 1.834.000 (100%) 2.578.000 (8,82%) 2.800 (56,2%) 27.900
1.773.000 2.525.000 2.700 27.300
1.769.000 2.460.000 2.300 26.100
259.000 156.000 40.000 SKUMNKTMM
269.000 156.000 55.000 6.701.000
243.000 177.000 40.000 6.551.400
_ÉäÉáÇ=íÉå=~~åòáÉå=î~å=äçâ~äÉ=ÜÉÑÑáåÖÉå= Op grond van artikel 229 b van de Gemeentewet moeten de tarieven, geheven op grond van artikel 229, eerste lid, onderdeel a en b, zodanig vastgesteld worden, dat de geraamde baten van de rechten niet uitgaan boven de geraamde lasten terzake. Dit houdt in dat de door deze gemeente geheven afvalstoffenheffing, rioolrechten, liggelden, marktgelden, leges en lijk-
bezorgingrechten niet meer dan kostendekkend mogen zijn. Uitgangspunt voor het tarievenbeleid bij de afvalstoffenheffing en rioolrechten is een kostendekkendheid van 100%. De geraamde opbrengsten van deze heffingen zijn daarom gelijk aan de uitgaven, vermeerderd met btw.
lîÉêòáÅÜí=çé=ÜççÑÇäáàåÉå=î~å=ÇÉ=ÇáîÉêëÉ=ÄÉä~ëíáåÖçéÄêÉåÖëíÉå= Onroerende-zaakbelastingen De OZB-gebruikers van woningen en woongedeelten is met ingang van 1 januari 2006 afgeschaft. Via het z.g. amendement Pater is ook bereikt dat gebruikers van nietwoningen ook zullen profiteren voor het woongedeelte van dit pand. Voor het bedrijfsgedeelte is dit voorlopig nog niet van toepassing. Gemeenten worden voor de derving van deze inkomsten gecompenseerd via de algemene uitkering. De O.Z.B. wordt geheven van eigenaren van binnen de gemeente gelegen onroerende zaken en gebruikers van niet-woningen. De OZB tarieven worden vanaf 2009 berekend naar een
percentage van de waarde van de onroerende zaak. De maatstaf is de vastgestelde waarde in het kader van de Wet waardering onroerende zaken. Deze waarde wordt vastgesteld voor een tijdvak van één jaar. Op dit moment is de voorbereiding voor de waardering voor het jaar 2013 in volle gang. Voor 2013 geldt 1 januari 2012 als waardepeildatum. Voor het vaststellen van de waarde van woningen zijn de verkoopcijfers van woningen rond de peildatum van belang. Voor niet-woningen geldt een speciale methode. De O.Z.B. is overigens een algemeen dekkingsmiddel.
61
De opbrengst voor 2013 is gebaseerd op de waarden die voor het jaar 2012 gelden (waarde peildatum 1 januari 2011). Zoals het zich nu laat aanzien zullen de waarden nagenoeg gelijk blijven. Als de waarden definitief zijn, zullen de tarieven voor 2013 eventueel bijgesteld moeten worden. De heffing van de O.Z.B. is gebaseerd op de artikelen 220 tot en met 220h van de Gemeentewet. Gemeenten mogen een verschillend tarief hanteren voor woningen en niet-woningen. Deze gemeente heeft hiervoor niet gekozen vanwege het geringe effect en het willen behouden van een gunstig vestigingsbeleid voor bedrijven. Voorgesteld wordt het tarief voor O.Z.B. voor het jaar 2013 te verhogen met 3,6 % (waarvan 1% verhoging conform ombuigingsplan 2012), zijnde de voorgestelde verhoging, zoals verwoord in de richtlijnen. De extra verhoging van 1% zal mogelijk gecompenseerd worden met een verlaging van de rioollasten.
De tarieven zullen dan 0,0614 % (gebruiker) en 0,0899 % (eigenaar) bedragen. Opgemerkt dient nog te worden dat er een relatie bestaat tussen de O.Z.B. en de Algemene Uitkering uit het Gemeentefonds. Gemeenten worden gekort op deze uitkering vanwege het hebben van de z.g. belastingcapaciteit. De belastingcapaciteit wordt afgeleid van de waarde van de onroerende zaken krachtens de Wet waardering onroerende zaken. Hierop wordt het zogenaamde rekentarief toegepast. Met ingang van het uitkeringsjaar 2013 wordt het rekentarief in procenten voor eigenaren van woningen op 0,1005%, voor gebruikers van niet woningen op 0,1083% en voor eigenaren van niet-woningen op 0,1343%. De korting op de Algemene Uitkering bedraagt onder aftrek van amendement De Pater € 1.714.710 (zie berekening Algemene Uitkering 2013).
Toeristenbelasting Toeristenbelasting wordt geheven terzake van het houden van verblijf met overnachten binnen de gemeente in hotels, pensions, vakantieonderkomens, mobiele kampeeronderkomens, niet beroepsmatig verhuurde ruimten en op vaste standplaatsen tegen vergoeding in welke vorm dan ook door personen die niet als
ingezetene in de gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens van de gemeente zijn opgenomen. De heffing is gebaseerd op artikel 224 van de Gemeentewet. Belastingplichtig is degene die gelegenheid biedt tot verblijf. Het tarief voor 2009 - 2016 bedraagt € 0,75 per overnachting.
Forensenbelasting Forensenbelasting wordt geheven van natuurlijke personen, die zonder in de gemeente hoofdverblijf te hebben, er op meer dan 90 dagen van het belastingjaar voor zich of hun gezin een gemeubileerde woning beschikbaar houden. Hier is dus sprake van een tweede woning. De heffing is gebaseerd op artikel 223 van de Gemeentewet. Het tarief is afhankelijk van de waarde van de woning in het economisch verkeer. Voor 2013 gelden de volgende tarieven:
- € 202,11 bij een waarde van minder dan € 70.000; - € 256,23 bij een waarde van meer dan € 70.000.
Wij stellen u voor het tarief voor 2014 te verhogen met 2,6 %. De tarieven bedragen dan € 207,36, respectievelijk € 262,89. Het is gebruikelijk het tarief niet voor het komende jaar vast te stellen maar voor het jaar daarna, aangezien ondernemers reeds in 2013 voorbereidingen treffen voor het seizoen 2014 en zodoende juiste informatie over tarieven kunnen verstrekken.
Reinigingsheffingen Deze belasting bestaat uit twee heffingen: a. afvalstoffenheffing b. reinigingsrechten De afvalstoffenheffing is gebaseerd op artikel 229, eerste lid, aanhef en onderdelen a en b, artikel 229 d, eerste lid onderdeel c en tweede lid en 255 a van de Gemeentewet, alsmede artikel 15.33 van de Wet Milieubeheer.
Belastingplichtig zijn diegenen die in onze gemeente feitelijk gebruik maken van een perceel waarvoor de gemeente een inzamelplicht heeft tot het inzamelen van huishoudelijk afval. Ten behoeve van de inzameling wordt één grijze en één groene container ter beschikking gesteld. Het tarief is kostendekkend en is onafhankelijk van de mate van het gebruik.
62
Iedere gebruiker van een perceel betaalt dus hetzelfde bedrag. Daarnaast bestaat er hetzelfde tarief voor de inzameling van afval bij gemeentelijke gebouwen, de z.g. reinigingsrechten. Met ingang van 1 maart 2003 moet er betaald worden voor het storten van afval bij het depot van Van Gansewinkel te Ter Apel, alsmede het laten ophalen van grof afval ter plekke. Voor het storten bedraagt het tarief € 5,= per m³ of een gedeelte daarvan. Voor het op aanvraag inzamelen van grove huishoudelijke
afvalstoffen bedraagt het tarief € 10,-- per m³ of een gedeelte daarvan. De opbrengst van bovenstaande heffingen bedroeg over 2011 € 49.721. Met bepaling van het tarief voor afvalstoffenheffing is met deze ontvangsten rekening gehouden. Voor 2012 bedroeg het tarief € 256,42. Voor 2013 is een tarief berekend van € 265,62. Zoals hiervoor aangegeven is het tarief kostendekkend. Dit betekent een stijging van € 9,20 (3,59%) ten opzichte van voorgaand jaar.
Rioolrechten Deze belasting wordt geheven van degene die bij het begin van het belastingjaar het genot heeft krachtens eigendom, bezit of beperkt recht van een eigendom dat direct of indirect is aangesloten op de gemeentelijke riolering. De heffing is gebaseerd op artikel 229, eerste lid, aanhef en onderdeel a, van de Gemeentewet. Het nieuwe Gemeentelijke Rioleringsplan is in voorbereiding en wordt na verwachting in de novemberraad vastgesteld. De jaarlijkse extra opbrengsten worden in de Voorziening vervanging riolering gestort.
Voor 2013 bedraagt dit € 263.655 + inflatie is € 263.655 x 2,6% is € 270.510. Het tarief rioolrechten bedroeg voor 2012 € 322,63. Voor 2013 bedraagt het tarief € 331,00. Dit betekent een stijging van 2,6%. Bij de definitieve vastestelling van de tarieven in december zal een vvoorstel worden aangeboden voor een mogelijke compensatie van WOZ verhoging.
Liggelden Deze rechten worden geheven terzake van het gebruik van de gemeentelijke haven te Bourtange, de aanlegsteigers aan de Hoofdstraat te Ter Apel en de aanlegmogelijkheden aan weerszijden van de Westerstraatbrug te
Ter Apel. De heffing is gebaseerd op artikel 229, eerste lid, aanhef en onderdeel a en b, van de Gemeentewet. De tarieven worden in Streekraadverband vastgesteld. Vooralsnog zullen wij deze tarieven blijven hanteren.
Marktgelden Deze belasting wordt geheven voor het innemen van een standplaats op de markten te Ter Apel en Vlagtwedde. De heffing is gebaseerd op artikel 229, eerste lid, aanhef en
onderdeel a van de Gemeentewet. Wij stellen u voor het tarief voor 2013 met 2,6 % te verhogen; dit wordt dan € 0,89 per strekkende meter, met een minimum van € 3,57.
Leges Onder deze naam worden rechten geheven terzake van het genot van door of vanwege het gemeentebestuur verstrekte diensten, genoemd in de legesverordening en de daarbij behorende tarieventabel. De belangrijkste heffingen in dit kader zijn de leges burgerlijke stand, reisdocumenten, rijbewijzen en bouwvergunningen. Ten aanzien van de leges reisdocumenten moet nog opgemerkt worden dat
het Rijk hiervoor maxima heeft vastgesteld en dat deze gemeente de maxima in rekening brengt. Op de tariefsverhoging heeft de gemeente dus geen invloed. De heffingen zijn gebaseerd op artikel 229, eerste lid, aanhef en onderdeel b, van de Gemeentewet. Wij stellen u voor, voor zover er geen rijksmaximum aan is verbonden, de tarieven met 2,6% te verhogen.
Lijkbezorgingsrechten Deze rechten worden geheven voor het gebruik van de begraafplaatsen en voor het door de gemeente verlenen van diensten in verband met de begraafplaatsen. De heffing is
gebaseerd op artikel 229, eerste lid, aanhef en onderdelen a en b, van de Gemeentewet. Voor 2013 wordt een verhoging van 2,6% voorgesteld.
63
hïáàíëÅÜÉäÇáåÖ= Voor mensen met de laagste inkomens bestaat de mogelijkheid van gehele of gedeeltelijke kwijtschelding van de geheven belasting. De gemeente beoordeelt de aanvragen niet zelf. Al jaren bestaat er een samenwerkingsverband met het Waterschap Hunze en Aa's. Door deze samenwerking hoeft belanghebbende slechts één aanvraag in te dienen bij het Waterschap.
Deze stuurt de aanvraag ter verificatie naar de gemeente en brengt daarna een advies uit over al of niet verlenen van kwijtschelding. In 2011 zijn 360 aanvragen om kwijtschelding in behandeling genomen voor een totaalbedrag van € 52.120. In 2012 zijn tot de maand juni 260 aanvragen voor kwijtschelding in behandeling genomen voor een totaalbedrag van € 40.899.
^ìíçã~íáëÅÜÉ=áåÅ~ëëç= In 1998 zijn aanslagen O.Z.B., rioolrecht eigenaar en de afvalstoffenheffing op één aanslagbiljet verenigd. Tevens is toen de mogelijkheid geboden de aanslag te laten innen via automatische incasso in meerdere termijnen.
Ruim 30% van de belastingplichtigen heeft toen van deze mogelijkheid gebruik gemaakt. Thans maakt bijna 52% van de belastingplichtigen hiervan gebruik.
64
OK=oáëáÅçDë=Éå=ïÉÉêëí~åÇëîÉêãçÖÉå= fåäÉáÇáåÖ= De risicoparagraaf is één van de verplichte paragrafen van de begroting (artikel 9 Besluit Begroting en Verantwoording BBV). Op 13 februari 2007 is door de raad de (eerste) “Nota Weerstandsvermogen en risicomanagement” vastgesteld. De raad heeft verder bepaald dat de
nota eens in de vier jaar moet worden bijgesteld en aan hen moet worden aangeboden. De risico’s en het weerstandsvermogen worden echter jaarlijks geactualiseerd bij Jaarrekening.
aÉ=êáëáÅçÛë=î~å=ÇÉ=ÖÉãÉÉåíÉå=åÉãÉå=EëíÉêâF=íçÉ>= Het Rijk zal tot 2015 18 miljard euro aan bezuinigingen doorvoeren. Dit heeft ook zijn directe invloed op de financiën van de gemeenten. De gemeenten worden € 1,63 miljard gekort op het gemeentefonds. Maar ook door de decentralisatieplannen lopen de gemeenten grotere financiële risico’s. Met
name het voornemen om de begeleiding van de AWBZ, de Jeugdzorg en Werken naar Vermogen over te hevelen zal de druk op het gemeentelijk loket en de re-integratietrajecten doen toenemen. Het is alleen al daarom dat de financiële risico’s voor gemeenten zullen toenemen.
tÉÉêëí~åÇÅ~é~ÅáíÉáí= Een geactualiseerde berekening van het weerstandsvermogen zal gepresenteerd worden bij de Jaarrekening 2012. Aan de hand van die geactualiseerde inschatting zal berekend worden of de gemeente over voldoende weerstandsvermogen beschikt. De weerstandscapaciteit bestaat uit een incidenteel en een structureel deel, die beide
worden gesplitst in onderdelen. In 2011 is de weerstandscapaciteit gepresenteerd bij Voorjaarsnota. Daarnaast verwijzen wij u naar de vrij uitvoerige op en aanmerkingen die verwerkt zijn in Paragraaf 2 Risico’s en Weerstandsvermogen behorende bij de jaarrekening 2011.
Incidentele weerstandscapaciteit De incidentele weerstandscapaciteit bestaat uit het vrij aanwendbare deel van de algemene reserve, de begrotingsruimte en de post onvoorzien incidenteel. Deze capaciteit wordt aangewend om incidentele en -zo nu en danstructurele financiële tegenvallers gedurende een begrotingsjaar
op te vangen. In het volgende begrotingsjaar wordt, waar nodig, een oplossing gezocht voor tegenvallers met een structureel gevolg. De incidentele weerstandscapaciteit is voor het laatst bij de Voorjaarsnota 2011 als volgt gepresenteerd:
Incidentele weerstandscapaciteit Algemene reserve ( vrij aanwendbaar) Begrotingsruimte Onvoorzien incidenteel
€ 10.085.000 -/- € 171.614 € 18.350 € 9.931.735
Structurele weerstandscapaciteit Deze weerstandscapaciteit wordt ingezet ter dekking van structurele tegenvallers, wanneer dekking op een andere manier niet lukt. De structurele weerstandscapaciteit bestaat uit onvoorzien structureel en de onbenutte belastingcapaciteit. De begrotingsruimte kan
ook tot de structurele weerstandscapaciteit gerekend worden, wanneer het meerjarenperspectief positief is. Het meerjarenperspectief was echter niet sluitend. Derhalve zijn ook bezuinigingen voorbereid.
65
Structurele weerstandscapaciteit Onvoorzien structureel Onbenutte belastingcapaciteit
€ € €
oáëáÅçDë= Een risico is de kans op het optreden van een gebeurtenis met een negatief gevolg voor de gemeente. Een gemeente loopt tal van risico’s. Een deel van de risico’s wordt afgedekt door specifieke maatregelen. Voorbeelden hiervan zijn het afsluiten van verzekeringen en het inrichten van de Interne Controle. Naast de afgedekte risico’s, loopt een gemeente ook altijd risico’s die niet kunnen worden afgedekt.
22.588 754.000 776.588
Om te voorkomen dat er ingrijpende beleidswijzigingen moeten worden doorgevoerd zijn de risico’s geïnventariseerd. De laatste keer in de loopvan 2011. Voor de begroting 2013 wordt het risicobedrag gebruikt dat is berekend bij de Voorjaarsnota 2011. De incidentele financiële risico’s werden daarbij ingeschat op :=€ QKVVQKRMM en de structurele financiële risico’s op :€=NSKORM.
`çåÅäìëáÉ= De incidentele weerstandscapaciteit is € 9.931.735 en de incidentele risico’s zijn € 4.994.500. De structurele weerstandscapaciteit is € 776.588 en de structurele risico’s zijn € 16.250. Dit betekent dus dat de gemeente Vlagtwedde voldoende weerstandsvermogen heeft.
weerstandsvermogen” luidde een structureel risicomanagement te voeren, bestaande uit vier stappen, t.w.: J identificatie van risico’s; J analyse en beoordeling van risico’s; J beheersing van risico’s; J structurele inpassing in het beleid. In de toekomst zullen jaarlijks bij de jaarrekening de risico’s en aandachtspunten geanalyseerd worden.
Hoewel de weerstandscapaciteit ruimschoots positief is kan dit echter snel veranderen. De aanbeveling in de “Nota Risicomanagement en
66
PK=qêÉ~ëìêó= fåäÉáÇáåÖ= Op grond van de Wet financiering decentrale overheden (Wet Fido) is bij raadsbesluit van 12 februari 2002, no. 2 een Treasurystatuut vastgesteld. Dit statuut beoogt het sturen en beheersen van, het verantwoorden over en het toezicht houden op de financiële vermogenswaarden, de financiële geldstromen, de financiële posities en de hieraan verbonden risico’s. De wet Fido is een belangrijk wettelijke kader voor de financieringsfunctie van de gemeenten. Deze wet is geëvalueerd en is per 1 januari 2009 van kracht geworden.
Er is dagelijks aandacht voor het liquiditeitenbeheer van onze gemeente. Periodiek wordt de samenstelling van de leningenportefeuille bekeken. Aan de hand van een analyse van de ontwikkeling van de structurele geldstromen is een liquiditeitenplanning opgesteld, waardoor een betere sturing op het doen van werkelijke betalingen in relatie met (verwachte) ontvangsten mogelijk is. De ontwikkeling van een gedegen liquiditeitsplanning heeft enige tijd gekost, omdat ervaring een belangrijke informatiebron is.
oáëáÅçÄÉÜÉÉê= Met betrekking tot risicobeheer gelden de volgende algemene uitgangspunten: • De gemeente mag leningen of garanties uit hoofde van de “publieke taak” uitsluitend verstrekken aan door de gemeenteraad goedgekeurde derde partijen, waarbij vooraf advies wordt ingewonnen over de financiële positie en de kredietwaardigheid van de betreffende partij;
•
•
De gemeente mag middelen uitzetten uit hoofde van de treasuryfunctie indien deze uitzettingen een prudent karakter hebben en niet zijn gericht op het genereren van inkomen door het lopen van overmatig risico; het gebruik van derivaten is toegestaan, maar deze worden uitsluitend toegepast ter beperking van financiële risico’s.
h~ëÖÉäÇäáãáÉí=Éå=êÉåíÉJêáëáÅçåçêã= Voor het beheersen van renterisico’s gelden twee richtlijnen, te weten: • de kasgeldlimiet; • de renterisiconorm. Kasgeldlimiet De kasgeldlimiet geeft de limiet aan voor de vlottende schuld van een gemeente. Onder vlottende schuld worden ondermeer begrepen leningen met een looptijd tot maximaal 1 jaar en schulden in rekening courant verminderd met onder andere contante gelden en tegoeden in rekening courant. De kasgeldlimiet wordt bepaald door een percentage van de totale begroting van de gemeente bij aanvang van het dienstjaar. Zodra een gemeente met de omvang van de vlottende middelen deze grens structureel overschrijdt, ontstaat een verplichting de omvang van de vlottende middelen te verlagen.
Dit is mogelijk door vlottende middelen te vervangen door een langlopende geldlening. Indien de gemeente voor het derde achtereenvolgende kwartaal een overschrijding heeft van de kasgeldlimiet moet de Provincie op de hoogte worden gesteld. Voor 2013 bedraagt het begrotingstotaal 44,3 (situatie aug 2012) miljoen euro. Het door het Ministerie vastgestelde percentage bedraagt 8,5%. Derhalve bedraagt de kasgeldlimiet voor onze gemeente in 2013 € 3,8 miljoen. Dit is dus het maximum wat de gemeente aan vlottende schuld mag hebben.
67
Renterisiconorm De renterisiconorm heeft als doel om het renterisico bij herfinanciering te beheersen. De nieuwe renterisiconorm houdt in, dat de jaarlijks verplichte aflossingen en de rente-herzieningen niet meer mogen bedragen dan 20% van het begrotingstotaal. Voor onze gemeente betekent dit een absolute norm van 20% van 44,3 miljoen euro is € 8,9 miljoen euro.
Deze norm is voor de gemeente Vlagtwedde ruim voldoende met een leningen-portefeuille van € 777.998 (per 1 januari 2013) waarvan de jaarlijkse aflossing € 82.560 bedraagt. De norm beoogt een evenwichtige opbouw van de leningen in de tijd. Onze gemeente heeft ten aanzien van de kasgeldnorm over 2011 een ruimte van ruim 10,6 miljoen euro.
Renterisico Het renterisico is dus het gevaar van ongewenste veranderingen van de (financiële) resultaten van de gemeente door rente-wijzigingen.
Dit is voor onze gemeente gering, gelet op het schuldrestant van de leningen (€ 777.998 op, 1 januari 2013).
h~ëÄÉÜÉÉê= Het kasgeldbeheer heeft betrekking op geldstromenbeheer en saldo- en liquiditeitenbeheer korter dan 1 jaar. Het betalings-verkeer wordt zoveel mogelijk via één bank, de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG), uitgevoerd. Door gebruikmaking van de overeenkomst financiële dienstverlening van deze bank wordt een optimaal rendement bereikt. Teneinde de kosten van het geldstromenbeheer te beperken, wordt:
•
•
iÉåáåÖÉåéçêíÉÑÉìáääÉ=Éå=Ñáå~åÅáÉêáåÖëÄÉÜçÉÑíÉ= Opgenomen geldleningen Per 1 januari 2013 bedragen de opgenomen vaste geldleningen € 777.998, waarvan € 310.599 aan Acantus is doorverstrekt. Deze lening wordt in 2035 in één keer afgelost.
het liquiditeitsgebruik beperkt door de geldstromen op gemeenteniveau op elkaar en de liquiditeitsplanning af te stemmen. Hierbij wordt erop toegezien dat de liquiditeitspositie voldoende is om te garanderen dat de verplichtingen tijdig kunnen worden voldaan; het betalingsverkeer zoveel mogelijk elektronisch uitgevoerd door één bank (BNG).
terwijl het saldo van de belegging van de opbrengst verkoop aandelen Bouwfonds per april 2012 € 3.513.657 bedraagt. De opbrengst van deze verkoop is belegd in een garantieproduct. Jaarlijks komt er een bedrag van € 92.400 vrij, zodat de verkoop per saldo geen invloed heeft op het resultaat van de rekening. Daarnaast komt de hoofdsom (€ 3.300.000) in 2015 gegarandeerd vrij.
Uitgezette middelen Het saldo van de uitgezette middelen bedraagt per ultimo juli 2012 € 6.507.418 = ^Çãáåáëíê~íáÉîÉ=çêÖ~åáë~íáÉI=áåíÉêåÉ=ÅçåíêçäÉ=Éå=îÉê~åíïççêÇÉäáàâÜÉÇÉå= In het treasurystatuut zijn de functies, verantde algemene uitgangspunten opgenomen in de woordelijkheden en bevoegdheden opgenoartikelen 14 en 15 van het treasurystatuut. men. Er wordt gewerkt op basis van =
68
QK=låÇÉêÜçìÇ=h~éáí~~äÖçÉÇÉêÉå= fåäÉáÇáåÖ= In de openbare ruimte vindt een groot aantal activiteiten plaats, zoals wonen, werken en recreëren. Voor al die activiteiten bestaat die openbare ruimte uit enkele kapitaalgoederen, die als volgt kunnen worden gerubriceerd: • Infrastructuur (wegen, straten, pleinen, riolering, kunstwerken); • Voorzieningen (openbaar groen, begraafplaatsen, sportfaciliteiten, verlichting); • Gebouwen.
Het onderhoud van deze kapitaalgoederen is een structureel proces en vergt nogal wat budgettaire middelen. Veel klachten van burgers gaan over het onderhoud van kapitaalgoederen. Slecht wegdek en slecht onderhouden openbaar groen e.d. zijn zaken waarop raadsleden vaak worden aangesproken. De raad krijgt de mogelijkheid in deze paragraaf de kaders aan te geven voor de inrichting van het onderhoud en het beoogde onderhouds-niveau voor het openbaar groen, water, riolering, wegen, kunstwerken en gebouwen.
páíì~íáÉ=áå=ÇÉ=ÖÉãÉÉåíÉ=sä~ÖíïÉÇÇÉ= De openbare voorzieningen omvatten de kapitaalgoederen wegen, riolering, openbare verlichting, kunstwerken, openbaar groen, waterwegen, havens, sportvelden, begraafplaatsen en gebouwen. Het beleid van de diverse kapitaalgoederen is in diverse nota’s verwoord:
-
oáççäÄÉÜÉÉê= In 2007 is het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) door de raad vastgesteld. Het GRP is in 2012 geactualiseerd en vertaald in een verbreed
nota onderhoud openbare ruimte; nota gem. rioleringsplan (GRP); beheerplan wegen; beheerplan groen; beheerplan bermen; beheerplan Kunstwerken; nota onderhoud gebouwen
GRP, waarin ook grond- en hemelwater wordt opgenomen. Inspectie en herziening van het Beheerplan Riolering zijn gepland in 2015.
tÉÖÉå= De gemeente Vlagtwedde heeft 166 km wegdek binnen de bebouwde kom en 326 km wegdek buiten de bebouwde kom. 144 km hiervan betreft fiets- en voetpaden. In totaal is er 182 km aan asfaltverharding, 81 km aan klinker- en betonwegen en 75 km zand- en puinwegen.
Elementenverharding
Op het onderdeel “klinkerwegen” is bestuurlijk gekozen om de “elementenverhardingen” volgens minimale veiligheidsnormen te onderhouden. Concreet houdt dit in dat er geen structureel onderhoud wordt uitgevoerd. Op basis van visuele waarnemingen en meldingen door de gebruikers worden er reparaties uitgevoerd. Grote reconstructies van klinkerwegen worden als MIP-project aangemeld.
Asfaltverhardingen
Het beheerplan Wegen is operationeel en op het onderdeel “asfaltwegen” wordt structureel onderhoud uitgevoerd conform het beheerplan. _ÉêãÉå= In 2008 heeft de gemeenteraad ingestemd met het Beheerplan Bermen. Dit beheerplan voorziet zowel in het aanleggen van bermversteviging langs een aantal wegen in het buitengebied als ook in het onder profiel brengen van een groot aantal bermen. De looptijd van het beheerplan is tien jaar en wordt zowel met kredieten als vanuit de reguliere onderhoudsbegroting gedekt. Een aandachtspunt is en blijft
de tijdelijke opslag van vrijkomende grond. Deze grond is bijna allemaal van milieuklasse I en mag niet zomaar weer worden hergebruikt. Ook de gronddepots moeten aan een aantal voorwaarden voldoen om de grond te mogen opslaan. Hierbij moet onder andere gedacht worden aan afsluitbaarheid van de gronddepots en het bijhouden van een bezoeklogboek.
69
léÉåÄ~êÉ=îÉêäáÅÜíáåÖ= In de gemeente Vlagtwedde staan ongeveer 4.300 lichtmasten, waarin circa 7.000 lampen zijn geïnstalleerd. De uitvoering van het onderhoud en beheer is gebaseerd op het beleidsplan
openbare verlichting dat in 2006 is vastgesteld. De actualisering van het beleidsplan is in 2011 opgestart. In 2013 zal een nieuw uitvoeringsprogramma aan de raad worden aangeboden.
_êìÖÖÉå= Op basis van de in 2007 uitgevoerde inspecties is in 2009 een Beheerplan Kunstwerken (bruggen, steigers en oeverbescherming) opgesteld
en ter besluitvorming aangeboden aan de gemeenteraad. De uitvoering van dit plan is in 2011 gestart.
dêçÉåÄÉÜÉÉê= Het Beheerplan Groen is actueel. Er wordt uitvoering aan gegeven. Het openbaar groen, de sportvelden en de begraafplaatsen worden op milieuvriendelijke wijze onderhouden.
Frequentie en aard van de werkzaamheden zijn per groentype vastgelegd. De werkzaamheden worden uitgevoerd door de buitendienst van de afdeling Ruimte en door Wedeka.
dÉÄçìïÉå= Door de gemeente Vlagtwedde worden een groot aantal openbare gebouwen onderhouden Vanuit een geautomatiseerd onderhoudspakket beheer gebouwen wordt op basis van de in 2007 goedgekeurde “nota onderhoud gebouwen” zowel het jaarlijks als het groot onderhoud georganiseerd. Het plannen van onderhoudsactiviteiten is theoretisch goed te doen. Echter wil het in de praktijk nog wel eens anders lopen dan aanvankelijk geprognosticeerd. Om schommelingen n.a.v. conditie
afhankelijk noodzakelijk onderhoud op te vangen is een voorziening onderhoud gebouwen ingesteld. In 2011 heeft een nieuwe inspectieronde van de gemeentelijke gebouwen plaatsgevonden. Na het inplenmenteren van de nieuwe inspectiegegevens is een nieuwe “nota onderhoud gebouwen”geschreven die door de raad in december 2011 is vastgesteld. Hieraan wordt de komende jaren uitvoering gegeven.
Onderstaand overzicht geeft het verloop van de kapitaallasten weer, alsmede de ruimte die in de exploitatie vrijkomt in de loop van de jarenK= = mêçÖê~ãã~Ûë=========================================================================i~ëíÉå=â~éáí~~äÖçÉÇÉêÉå= = = 1. Burger en bestuur 2. Veiligheid 3. Ruimte 5. Zorg 6. Toerisme en cultuur 7. Educatie 8. Financiën Activa indirecte producten
Kapitaallasten Staat van activa Waarvan gedekt door reserve Totaal
OMNP= 3.478 76.248 715.373 112.869 391.275 1.190.875 227.415 511.406 3.228.939
OMNQ= 3.478 73.149 739.867 64.497 386.495 1.153.999 221.334 493.039 3.135.856
OMNR= 3.476 72.709 745.297 63.775 374.047 1.114.579 143.940 482.195 2.996.542
OMNS= 0 72.269 765.431 63.019 370.777 1.058.998 82.806 479.720 2.893.020
OMNT= 0 72.269 765.431 63.019 370.777 1.058.998 82.806 479.720 2.893.020
3.228.939 -244.333 2.984.606
3.135.856 -195.050 2.940.806
2.996.542 -185.464 2.811.078
2.893.020 -207.180 2.685.840
2.893.020 -207.180 2.685.840
70
RK=_ÉÇêáàÑëîçÉêáåÖ= _ÉÇêáàÑëîçÉêáåÖ=~äÖÉãÉÉå= Los gezien van de taakstellende bezuinigingen, die ook in 2013 van invloed zullen zijn op de bedrijfsvoering, zullen in 2013 stevige stappen gezet moeten worden in het licht van onder andere externe ontwikkelingen waar onder complexe decentralisatieoperaties en regionalisering en nieuwe perspectieven t.a.v. de rol van de gemeente in de samenleving. Kernwoorden die hierbij centraal staan en verder inhoud moeten krijgen zijn onder meer: regie centraal, organiseren van beleidskracht, kracht van de interne samenwerking benutten (mogelijk via het inrichten van zelfsturende teams) en doorgaande procesoptimalisatie. Hierbij zullen voor het ontwikkelingsperspectief van medewerkers de kaders centraal staan
zoals vastgelegt in het geactualiseerde HRMbeleid. Tevens zal in 2013 de digitalisering van de werkprocessen in snel tempo verder vorm en inhoud krijgen, om zodoende de dienstverlening op een nog hoger niveau te tillen. Tegelijkertijd worden met het project LEAN de werkprocessen vereenvoudigd en aangepast aan digitale verwerking en zaakgericht werken. Het document management systeem wordt hierop voortdurend aangepast en nu het besluitvormingsproces is gedigitaliseerd (papierloos vergaderen), is de volgende stap het werken met digitale handtekeningen en de digitalisering van het archief.
mÉêëçåÉÉä=Éå=çêÖ~åáë~íáÉ= In 2012 is het HRM beleidsplan 2012-2015 opgesteld. Uitgangspunt van strategische HRM-beleid is dat dit aansluit op en bijdraagt aan de doelstellingen van de organisatie. Het HRM-beleid is dan ook afgeleid van en afgestemd op de visie en de organisatiedoelstellingen van de gemeente Vlagtwedde. Daarnaast is het HRM beleidsplan afgestemd op de omgevingsfactoren waar de gemeente Vlagwedde in de komende jaren mee te maken krijgt. De speerpunten van het HRM beleid zoals ze zijn vastgesteld: • Ontwikkelen van medewerkers; • Ontwikkeling van de organisatiecultuur; • Strategische personeelsplanning (in-, door-en uitstroom); • Aantrekken, binden en boeien hoger opgeleiden; • Rolbewustzijn op diverse niveaus.
In het HRM-beleidsplan worden de lange termijn doelen (speerpunten) vertaald naar korte termijn doelen en operationele activiteiten, oftewel de interventies. De interventies 1. Invoeren resultaatgericht werken; 2. Een nieuw generiek functiehuis d.m.v. invoering HR21; 3. Vernieuwen gesprekscyclus (beoordeling/functionering/POP); 4. Strategische peroneelsplanning.; 5. Opleiding (scholing en ontwikkelingsplan); 6. Het nieuwe werken. Volgens de voorgestelde planning zullen in 2013 de eerste drie interventies ten uitvoer worden gebracht.
fåÑçêã~íáÉîççêòáÉåáåÖ=Éå=~ìíçã~íáëÉêáåÖ= In het vierde kwartaal van 2012 zal de actualisatie van het informatiebeleid zijn afgerond. Deze actualisatie leidt tot een beleidsplan voor de jaren 2012 – 2015. Uit dit plan komen meerdere projecten voort. In 2013 wordt een aanvang gemaakt met de uitvoering van deze plannen. Hierbij moet worden gedacht aan verbetering dienstverlening door
de basis in te richten voor een Klantcontactcentrum, het optimaliseren en digitaliseren van de werkprocessen, de invoering van de overige authentieke basisregistraties, beveiliging en continuïteitsmanagement, kwaliteitsmanagement en het structureren van het applicatielandschap.
71
aáÉåëíîÉêäÉåáåÖ= In 2013 zal verder uitwerking worden gegeven aan het dienstverleningsconcept ‘Kijk op het beste antwoord”. Hiervoor willen we (nog) meer diensten digitaal aanbieden en meer producten via de publieksbalie kunnen afhandelen. In 2015 hebben we als doel om 80% van de gemeentevragen in één klantcontact af te handelen. Om onze ambities op het gebied van (digitale) dienstverlening waar te maken is een adequaat opgezette informatievoorziening en ondersteuning door ICT van wezenlijk belang, temeer daar de afhankelijkheid hiervan steeds groter wordt. Daarom wordt in de komende periode gewerkt aan een informatiebeleidsplan waarin het beleid wordt geschetst voor de periode van 2012-2015.
Dit plan bevat visie, uitgangspunten en een vertaling in concrete projecten voor de komende periode, afgestemd op onze ambities. Per project zal te zijner tijd een concreet plan worden opgesteld. Op basis van een eerste globale verkenning wordt ingeschat, dat de met de uitvoering van de projecten gepaard gaande kosten kunnen worden gedekt uit de reguliere middelen en dat de eigen inspanningen binnen de huidige formatie kunnen worden verricht. Tevens wordt er druk gewekt aan een continuïteitsplan om ook in geval van calamiteiten de nodige dienstverlening van kritische bedrijfsprocessen te kunnen continueren.
fåâççéJ=Éå=~~åÄÉëíÉÇáåÖëÄÉäÉáÇ= Op rijksniveau wordt gewerkt aan een nieuwe Aanbestedingswet. Deze wet regelt een aantal zaken die nieuw zijn ten opzichte van de huidige regelgeving. Het gaat hierbij om de begrippen: -
Daarnaast geldt voor een aantal zaken het principe “pas toe of leg uit”. Zodra de nieuwe wet is vastgesteld, zal worden bezien op welke onderdelen het gemeentelijke beleid moet worden aangepast, zodat het gemeentelijke beleid in lijn komt met de nieuwe Aanbestedingswet. De ophanden zijnde wijziging van de Europese aanbestedingsrichtlijnen is nog niet opgenomen in de nieuwe wet. Dit gebeurt op een later tijdstip. Dan zal wederom moeten worden beoordeeld op welke punten het gemeentelijke beleid moet worden aangepast.
objectiviteit transparantie proportionaliteit maatschappelijke waarde creëren samenvoegen en splitsen beperking administratieve lasten.
lîÉêáÖÉ=ò~âÉå= Tot slot van deze paragraaf bedrijfsvoering worden een aantal belangrijke onderwerpen in relatie tot c.q. met gevolgen voor de bedrijfsvoering benoemd die in 2013 mede de uitvoeringsagenda (blijvend) bepalen: - doorgaande uitvoering communicatievisie; - verdere uitrol plan van aanpak juridische kwaliteitszorg;
-
-
72
versterken structuur projectmatig werken; samenwerking Bellingwedde/Vlagtwedde; ontwikkeling van Regionale Uitvoerings Diensten en “inregelen” consequenties voor de latende organisatie; decentralisatie van beleid (Jeugdzorg); regionalisering brandweer.
SK=sÉêÄçåÇÉå=é~êíáàÉå= De gemeente Vlagtwedde heeft in een aantal gevallen relaties in zogenaamde derde rechtspersonen. Deze relaties zijn ontstaan met de gedachte om gezamenlijk bepaalde taken uit te voeren. De gemeente is daarbij in meer of mindere mate verbonden met deze rechtspersonen. Een verbonden partij wordt gedefinieerd als een privaatrechtelijke of publiekrechtelijke organisatie, waarin de gemeente een bestuurlijk én financieel belang heeft. Het betreft met name gemeenschappelijke regelin-
gen, stichtingen en naamloze vennootschappen waarin de gemeente op een of andere wijze deelneemt. Dus niet alleen over haar eigen activiteiten loopt de gemeente een financieel risico. Door deelneming aan diverse samenwerkingsverbanden voert de gemeente bestuurlijk invloed uit of is de gemeente financieel verbonden dan wel voert ze zowel bestuurlijke invloed uit en is ze ook financieel verbonden.
dÉãÉÉåëÅÜ~ééÉäáàâÉ=êÉÖÉäáåÖÉå= Wij nemen als gemeente deel aan de volgende gemeenschappelijke regelingen: 1. Samenwerkingsverband afvalstoffenverwijdering Oost- en Zuidoost Groningen (SOZOG) 2. Regeling Brandweerorganisatie Zuid-Groningen (RBZG) 3. Centrum voor automatisering Noord-Nederland 1988 (Cevan) i.l.* 4. Werkvoorzieningschap De Kanaalstreek (WEDEKA) 5. Gemeenschappelijke regeling Bestuursacademie Noord-Nederland 6. Werkvoorzieningschap voor adm. dienstverlening in de provincie Groningen (Zodiak) i.l.* 7. Gemeenschappelijke regeling Veiligheids- en Gezondheidsregio Groningen) 8. Eems Dollard Regio (EDR) De gemeenschappelijke regeling is de publiekrechtelijke vorm van deelneming. De betrokkenheid per regeling verschilt sterk. Zowel in bestuurlijke als financiële zin. Bij alle regelingen hebben wij een vertegenwoordiger in het Algemeen Bestuur. Bij een groot aantal regelingen hebben wij daarnaast ook zitting in het Dagelijks Bestuur. De verbondenheid met een gemeenschappelijke regeling gaat financieel echter zover, dat we naar ratio verantwoorde-
lijk zijn voor de tekorten. Dit betekent voor de gemeente een financieel risico. * De gemeenschappelijke regelingen Centrum voor automatisering Noord-Nederland 1988 (Cevan) en Werkvoorzieningschap in de provincie Groningen voor administratieve dienstverlening (Zodiak) verkeren beide, ter afhandeling van lopende zaken, in liquidatie.
k~~ãäçòÉL_ÉëäçíÉå=sÉååççíëÅÜ~ééÉå= De gemeente is aandeelhouder van: 1. N.V. Bank Nederlandsche Gemeenten 2. Enexis Holding N.V.* 3. Attero Holding B.V. 4. Publiek Belang Electriciteitsproductie B.V. (PBE ) 5. Verkoop Vennootschap B.V. 6. Vordering op Enexis B.V. 7. Cross Border Lease Vennootschap B.V. 8. Claim Staat Vennootschap B.V. 9. N.V. Waterbedrijf
73
Naamloze en besloten vennootschappen zijn vormen van privaatrechtelijke deelneming. De gemeente ontvangt op de aandelen van de 3 eerst genoemde vennootschappen jaarlijks een dividenduitkering.
om het energiebedrijf Essent N.V. te splitsen. Splitsing heeft inmiddels plaats gevonden in een productie- en leveringsbedrijf dat wordt gehouden door Essent N.V. en in een nieuw, reeds opgericht netwerkbedrijf, dat wordt gehouden door Enexis Holding N.V. Laatstgenoemd bedrijf is volledig eigendom van de ongeveer 140 provinciale en gemeentelijke overheden, die daarin als aandeelhouders deelnemen.
* Op grond van de “Wet van 23 november 2006 tot wijziging van de Elektriciteitswet 1998 en van de Gaswet in verband met nadere regels omtrent een onafhankelijk netbeheer” zijn de aandeelhouders verplicht
píáÅÜíáåÖÉå=Éå=îÉêÉåáÖáåÖÉå= Stichtingen en vereniging zijn ook vormen van privaatrechtelijke deelnemingen. In een aantal verenigingen en stichtingen hebben we bestuursdeelname en ook een financiële verbondenheid. Te weten in de: • Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) • Vereniging Groningse gemeenten (VGG) Daarnaast zijn er ook een aantal stichtingen, waarin de gemeente deelneemt. • • •
Stichting bedrijvenpark Zuid Groningen Stichting Centrum voor de kunsten Zuid Groningen Stichting Essent Sustainability/Development
Begin 2006 is de notitie “verbonden partijen” in de raad vastgesteld. In de notitie is de omvang van de verbonden partijen in beeld gebracht en weergegeven. In de nota zijn ook uitspraken over de aansturing van de gemeenschappelijke regeling gedaan en over meer
“SMART” maken van de doelstelling en de te bereiken resultaten, zodat dit de controle beter mogelijk maakt. We hebben de gemeenschappelijke regelingen aangeschreven om daar ook daadwerkelijk invulling aan te geven.
74
TK=dêçåÇÄÉäÉáÇ= ^äÖÉãÉÉå= Om het grondbeleid in de gemeente gestalte te geven is een Nota Grondbeleid ontwikkeld. Hierin zijn verschillende door de raad gestelde aandachtspunten geïmplementeerd. De Nota
Grondbeleid geeft inzicht in welke rol de gemeente in welke situatie kan vervullen en welke instrumenten kunnen worden ingezet.
Belangrijke punten die in deze Nota aandacht hebben gekregen: - Relatie met bestaand beleid zoals Woonplan en Nota Instappen in de Ruimte; - Richtlijnen hoe om kan worden gegaan met het grondprijzenbeleid; - Aangeven hoe een actief en slagvaardig grondbeleid kan worden gevoerd als het gaat om voor de gemeente van belang zijnde strategische grondaankopen; - Faciliterend zijn, waarbij het bestemmingsplan en Woonplan instrumenten zijn die hierbij een rol spelen; - Samenwerkingsvormen met andere gemeenten en wooncorporaties op het gebied van de volkshuisvesting en ontwikkeling van bedrijfslocaties; - Samenwerking met projectontwikkelaars; - Bestaande eigendommen verkopen die geen relevantie hebben voor de toekomstige ontwikkelingen. Deze nota is door de raad vastgesteld in haar vergadering van april 2008. Eind 2012 is deze geactualiseerd. Een voorbeeld van een samenwerkingsvorm met een projectontwikkelaar, die momenteel loopt, is het centrum van Ter Apel en Vlagtwedde. Met wooncorporatie Acantus is het Woonplan afgewikkeld. De uitvoering van de onderdelen ’t Heem-West te Ter Apel en locatie De Wit te Vlagtwedde zijn in een afrondende fase. De verkoop van kavels stagn-
neert. Een actief grondbeleid wordt gevoerd t.a.v. de bedrijfslocaties in ’t Heem te Ter Apel en Sellingen Dorp te Sellingen. De ontwikkeling voor het bestemmingsplan Oostersingel 3e fase te Vlagtwedde is gestaakt. Voor de beschikbare kavels 10 stuks) bleek de belangstelling nihil (aangeboden tot 01-012012).
cáå~åÅáØäÉ=éçëáíáÉ= Er is één complex in exploitatie, n.l. “Revitalisering Centrum Ter Apel”, Op het bedrijventerrein ’t Heem te Ter Apel zijn nog 2 kavels te koop. Voor 1 kavel is concrete belangstelling. De kavels van het bedrijventerrein “Sellingen
Dorp”, waar een combinatie van wonen en werken tot de mogelijkheden behoort zijn momenteel te koop. Vooralsnog is er geen belangstelling.
qìëëÉåíáàÇëÉ=ïáåëíåÉãáåÖ= Gelet op de huidige situatie m.bt. de grond-.
exploitaties is van winstneming geen sprake
_ÉëíÉããáåÖëêÉëÉêîÉ=ÖêçåÇò~âÉå= De bestemmingsreserve Grondzaken is ingesteld om negatieve exploitatieresultaten en risico’s zoals waardevermindering van gronden op te vangen. Daarnaast is het de bedoeling de reserve aan te wenden voor het adequaat inspelen op ontwikkelingen op het ge-
bied van de ruimtelijke ordening. De reserve is opgebouwd door stortingen van de positieve exploitatieresultaten van afgesloten grondexploitaties en de jaarlijkse toevoeging van de rente.
75
De stand van de reserve Grondzaken bedraagt per 1-1-2012: Onttrekking 2012: - Herziening nota Grondbeleid - Vrijval deel reserves nota reserves en voorzieningen Toevoeging 2012: - rente 2012 Stand per 1 januari 2012 Toevoeging 2012: - rente 2012 Geprognosticeerde stand per 31 december 2012 oáëáÅçDë= De kavels van het bedrijventerrein “Sellingen Dorp”, waar een combinatie van wonen en werken tot de mogelijkheden behoort, zijn momenteel te koop. Ultimo 2012 bedraagt de waarde van het complex (13.960 m2) na aftrek van de voorziening € 41.000 (circa € 3 p/m² (prijs agrarische grond)). De lasten voor het vormen van de voorziening worden middels resultaatbestemming gedekt uit de algemene reserve. Daarnaast zitten de risico’s met betrekking tot de grondexploitatie met name in het complex “Overige Gronden”. Onderdeel van het complex Overige gronden zijn een tweetal percelen grond in Ter Apelkanaal die te zijner tijd voor de realisering van de 2e fase van het Bedrijventerrein Zuid Groningen aan de Stichting Bedrijventerrein Zuid-Groningen zullen worden overgedragen. De kosten van aankoop en bijkomende kosten (rentelasten, waterschapslasten, kosten planontpíê~íÉÖáëÅÜÉ=~~åâçéÉå= De gemeente heeft de laatste jaren een aantal percelen grond strategisch aangekocht. Als deze gronden niet in een grondexploitatie worden
76
€
1.210.000
-/- € -/- €
6.500 210.000
+/+ €
18.000
€
1.011.500
+/+ € €
15.000 1.026.500
wikkeling, kosten bestemmingsplan etc.) bedragen per 31 december 2011 € 3.425.000. De waarde van deze gronden gerekend naar de verkoopprijs van landbouwgrond is € 846.000 (281.952 m² á € 3). Een risico derhalve van € 2.579.000. Er is zeker een risico aanwezig, maar een voorziening opnemen tot de prijs van agrarische grond is naar onze mening niet realistisch! Daarom is bij jaarrekening 2011 besloten voor 50% van de huidige boekwaarde een voorziening te treffen, zijnde afgerond € 1.700.000. Wij verwachten dat binnen voorzienbare tijd de economie wel weer zal aantrekken en dat er daarna weer gronden zullen worden verkocht. Ook op dit moment is er belangstelling voor kavels op het bedrijventerrein. Gaan we, zoals voorgesteld, een voorziening vormen voor de helft van de boekwaarde, dan bedraagt de resterende kavelprijs ruim € 6. = ingebracht zal de dekking t.z.t. vanuit de reserve dienen plaats te vinden.
UK=tÉí=j~~íëÅÜ~ééÉäáàâÉ=låÇÉêëíÉìåáåÖ=EtãçF= ^äÖÉãÉÉå= De Wmo heeft tot doel de burgers te laten participeren, de zelfredzaamheid te vergroten, zo lang mogelijk zelfstandig te laten wonen, etc. Binnen de Wmo worden 10 prestatievelden onderscheiden. 1. bevordering leefbaarheid en sociale samenhang in buurt en wijk 2. preventieve ondersteuning van jeugdigen en hun opvoeders 3. informatie, advies en cliëntondersteuning 4. ondersteuning mantelzorgers en vrijwilligers 5. algemene voorzieningen voor mensen met een beperking (fysiek en/of psychisch) 6. verlening van indiv. voorzieningen aan mensen met een beperking (fysiek en/of psychisch) 7. het bieden van maatschappelijke opvang, advies en steunpunten huiselijk geweld 8. bevordering openbare geestelijke gezondheidszorg 9. bevordering van verslavingsbeleid 10. aangepast wonen en wonen met zorg De Wmo biedt de gemeente de kans om de verschillende beleidsterreinen op elkaar af te stemmen. De hoofdlijnen van dit beleid zijn vastgelegd in het Wmo-beleidsplan 2009 2012.
de gemeente Vlagtwedde (dit is de demografische ontwikkeling waarin het aandeel van ouderen in de totale bevolkingsopbouw toeneemt, terwijl ze ook een steeds hogere leeftijd bereiken) hebben we zelfs te maken met relatief veel aanvragen voor een voorziening.
Binnen de 10 prestatievelden neemt prestatieveld 6 een bijzondere plaats in. Het gaat hierbij om het verlenen van individuele voorzieningen. Aan dit prestatieveld wordt door de gemeente het meeste geld besteed. Enerzijds aan Huishoudelijke Hulp, anderzijds aan Wmo-hulpmiddelen, woonvoorzieningen en vervoersvoorzieningen.
Op dit moment is de rijksvergoeding voor de kosten van de uitvoering van de Wmo niet toereikend. Daarom wordt bij de uitvoering en beleidsmatig stelselmatig gestreefd alleen echt noodzakelijke individuele voorzieningen te verstrekken. In de eerste heflt van 2012 is nieuw Wmo-beleid door de gemeenteraad en het college vastgesteld en zijn nieuwe contracten in werking op het gebied van Huishoudelijke Hulp, Wmo-hulpmiddelen en trapliften. Dankzij dit nieuwe beleid en de nieuwe contracten zullen de kosten ook in 2013 beheersbaar blijven.
Omdat de Wmo per 1 januari 2007 mede van kracht werd om de uit de hand lopende zorgtaken van het Rijk te beteugelen, zal het geen verbazing wekken dat de door het Rijk beschikbaar gestelde middelen “niet overhouden”. In verband met de dubbele vergrijzing in
77
_ÉäÉáÇëçåíïáââÉäáåÖÉå dÉÄáÉÇëéêçÖê~ãã~=OMMVJOMNO=pí~Çëâ~å~~ä=Ó=sä~ÖíïÉÇÇÉ=
Op basis van het provinciaal beleid “de Sociale Agenda 2009 – 2012” hebben de gemeenten Stadskanaal en Vlagtwedde en de provincie Groningen, binnen de onderscheiden thema’s, de projecten (speerpunten) voor deze periode vastgelegd in een programma.
-
Deze luiden als volgt: - begeleid wonen: alle jongeren hebben recht op een goede toekomst; - versterking hulpverleningsketen (12 – 23+) - analyse vraag en aanbod; - nieuwe methodieken; - Wmo-loketten, steunstee’s, Centrum voor Jeugd en Gezin en Veiligheid (CJGV’s): doorontwikkeling info, advies & ondersteuning; - Integrale wijkaanpak; - vernieuwende bewonersinitiatieven in de gemeente Stadskanaal;
De kosten van het gebiedsprogramma 2011 bedragen € 45.433 en zijn onderdeel van de begrotingspost Uitvoeringskosten Wmo (extern). Ook in 2012, het laatste jaar waarin het gebiedsprogramma in deze vorm gold, bedroeg de gemeentelijke bijdrage € 45.433. Vanaf het moment dat het Gebiedsprogramma per 1 januari 2013 ten einde loopt, eindigt ook de bekostiging van de projecten Begeleid Wonen en “Gaan voor Kansen” van het jongerenwerk van Rzijn. In 2012 zal een integraal voorstel worden gemaakt om deze projecten te continueren.
-
introductie integrale wijkaanpak in de gemeente Vlagtwedde; preventieve aanpak (schadelijk) alcoholgebruik door de jeugd; tegengaan polarisatie en radicalisering; maatschappelijke opvang.
j~åíÉäòçêÖçåÇÉêëíÉìåáåÖ=
In 2012 is een beleidsnota mantelzorgondersteuning voor beide gemeenten (Stadskanaal/Vlagtwedde) opgesteld waarin de kaders worden aangegeven voor de mantelzorgondersteuning in de komende jaren. Als
gevolg van de activiteiten in dit beleidsplan, is besloten om de reguliere bijdrage aan het Steunpunt Mantelzorg (€ 25.000 per jaar) op te plussen met een extra structurele bijdrage van € 12.000.
eìáëÜçìÇÉäáàâÉ=Üìäé=
Per 1 april 2012 is de Huishoudelijke Hulp opnieuw aanbesteed samen met de gemeente Stadskanaal. Daarbij is de prijs per uur voor HH1 (cliënt heeft zelf de regie) en HH2 (cliënt heeft niet volledig de regie), vooraf door de colleges van Vlagtwedde en Stadskanaal vastgesteld. De prijs kon lager worden dan in eerdere jaren, omdat de Thuiszorgorganisaties efficiënter zijn gaan werken. De kwaliteit van de dienstverlening blijft op het peil van vóór 1 april 2012. Dankzij deze aanbesteding kan, uitgaande van het aantal uren hulp in 2011, een besparing gerealiseerd worden van ongeveer € 150.000 op jaarbasis. Vanaf 1 april
2012 gaan de volgende zorgaanbieders de hulp in de huishouding verzorgen in onze gemeente: TSN Thuiszorg Zorgkompas Buurtzorg/ Buurtdiensten Arlero Thuiszorg Verder wordt in het kader van de kanteling van de Wmo bij de toekenning van Huishoudelijke Hulp nog meer dan in het verleden het geval was gekeken naar wat burgers en hun sociale netwerk zelf kunnen (i.p.v. expliciet te letten op wat men niet kan) en te kijken naar de voorliggende voorzieningen.
=
78
cáå~åÅáØå= fåíÉÖê~íáÉìáíâÉêáåÖ=î~å=ÜÉí=oáàâ=
De juni-circulaire 2012 geeft aan dat de integratieuitkering Wmo voor 2013 ten opzichte van 2012 voor onze gemeente daalt met €:= RKTORK Volgens de achtereenvolgende circulaires van het Ministerie van Binnenlandse Zaken bedraagt de uitkering voor onze gemeente: Integratieuitkering Wmo mei-circulaire 2009 september-circulaire 2009 november-circulaire 2009 juni-circulaire 2010 december-circulaire 2010 mei-circulaire 2011 juni-circulaire 2012
2009 2.275.934 2.391.510 2.427.892
2010 2.341.310 2.416.295 2.351.302 2.378.143
2011
2013
2.247.609 2.374.541 2.348.968
79
2012
2.436.165 2.380.915
2.375.190
Totalen Wmo (lasten en Baten) Lasten: Wmo-huishoudelijke hulp (H.H.) - Huishoudelijke Hulp (Zorg in natura) - PGB voor huishoudelijke hulp - Zorg- en Advieskosten (o.a. SCIO) - Apparaatskosten H.H.
€ 2 .062.227 € 395.794 € 128.473 € 208.888 € 2.795.382 € 42.400 € 84.206 € 10.000 € 89.421 € 52.730 €
- Begeleiding AWBZ naar Wmo - Uitvoeringskosten - Uitkering psychosociale begeleiding - Subsidieregelingen AWBZ (St. Rzijn) - Biblionet, Mantelzorg en GGZ Totaal lasten Wmo H.H. Overige Wmo-woonvoorzieningen 1. Verstrekking vervoersvoorzieningen en rolstoelen a. facturering Welzorg b. facturering De Grooth voor Regio Taxiplus c. Incidentele particuliere vergoedingen voor vervoersvoorzieningen d. periodieke particuliere vergoedingen voor vervoersvoorzieningen (betreft maandelijkse betalingen voor gebruik eigen auto aan mensen geen pasje hebben voor Regio Taxiplus) 2. a. Woonvoorzieningen (uitgaven op jaarbasis tot € 5.000) Sub-telling b.Kapitaallasten Woonvoorz. (uitgaven op jaarbasis vanaf € 5.000) Totaal - apparaatskosten “Overige WMO-voorzieningen - doorbelasting bezwaar en beroep Totaal lasten Ov.Wmo voorzieningen Totaal generaal lasten Baten: Wmo-huishoudelijke hulp (H.H.) - eigen bijdragen H.H. - terugvordering ten onrechte verkregen Wmo-uitkeringen - rijksvergoeding Wmo Huishoudelijke hulp - rijksvergoeding pakketmaatregel AWBZ Totaal baten Wmo H.H. Overige Wmo-voorzieningen - Eigen bijdragen Overige Wmo-voorz. - Eigen bijdragen RegioTaxiPlus - Beschikbaar voor Algemene middelen(€ 927.710 + 2,6%) - Beschikbaar personeelskosten uit alg. middelen - Beschikbaar bezwaar en beroep uit alg. middelen Totaal baten Ov.Wmo voorzieningen
€ € 3.074.139
€ 443.962 € 242.534 € 14.489 € € € € € € €
90.757 137.945 929.687 28.826 958.513 208.887 6.653 € 1.174.053 € 4.248.192
€ 265.000 € 10.000 € 2.375.190 € 89.330 € 2.739.520 € 30.000 € 30.000 € 951.830 € 208.887 € 6.653
Totaal generaal baten In het totaal is er op de “Huishoudelijke Hulp” een tekort van € 334.619. Dekking hiervan vindt dus plaats uit “Algemene Middelen”. Op de “overige Wmo-voorzieningen”zit een voordeel van € 53.317. Per saldo zit er op de
Wmo een geraamd tekort van € 281.302.
80
€ 1.227.370 € 3.966.890
VK=hêáãéé~ê~Öê~~Ñ= fåäÉáÇáåÖ= Volgens uitgebrachte rapporten zal de bevolking in Oost-Groningen – w.o. de gemeente Vlagtwedde – de komende jaren krimpen. De gemeente anticipeert op deze ontwikkelingen door het onderwerp integraal op de beleidsagenda te plaatsen. Samen met de andere Oost-Groninger gemeenten en de provincie Groningen, wordt geprobeerd om tijdig en adequaat te reageren op de gevolgen van de bevolkingsdaling, de vergrijzing en de ontgroening. De gemeente participeert actief in de uitvoering van de regionale (krimp)opgave, het Regionaal Woon- en Leefbaarheidsplan Oost-Groningen (RWLP). Wij zijn, bestuurlijk en ambtelijk, trekker van het thema “Nieuw Burgerschap”. Daarnaast zijn we ambtelijk voorzitter/coördinator van projecten binnen de thema’s cultuur en zorg.
In 2012 zijn de thema’s vastgesteld welke (sub)regionaal uitgewerkt en tot concrete maatregelen moeten leiden. Deze maatregelen zullen in 2013 tot uitvoering worden gebracht. De gemeente Vlagtwedde heeft daarnaast een projectgroep “Wonen en Leven” in het leven geroepen die de problematiek inzichtelijk moet maken en moet aansturen op een realistische plan van aanpak. Hierbij wordt een integrale benadering gekozen, waarbij zowel de “harde” (wonen) als de “zachte” (leefbaarheid) aspecten worden meegenomen. Draagvlak bij en samenwerking met inwoners en maatschappelijke partners is hierbij een belangrijk item.
hêáãéã~~íëí~Ñ= De verschillende overheden hebben in het kader van deze demografische ontwikkelingen budgetten beschikbaar gesteld om krimpbeleid mogelijk te maken. Zo heeft het Rijk in het Gemeentefonds vanaf 2011 een tijdelijke krimpmaatstaf voor 5 jaar ingebouwd. Niet alle gemeenten in de drie provincies komen in aanmerking voor de krimpmaatstaf. Het
betreft alleen gemeenten waarvan het inwoneraantal in het uitkeringsjaar tenminste één procent lager ligt dan zeven jaar ervoor. Vanaf één procent bevolkingsdaling begint de teller te lopen: € 397,63 (als basis) per ‘verloren inwoner’ die aan de criteria voldoen. Het totale bedrag van deze herverdeling binnen het gemeentefonds is 14,8 miljoen euro.
t~í=ÄÉíÉâÉåí=Çáí=îççê=ÇÉ=ÖÉãÉÉåíÉ=sä~ÖíïÉÇÇÉ Op basis van de hiertoe ontwikkelde criteria voor uitkering maakt ook onze gemeente
aanspraak op de krimpmaatstaf. Cijfermatig laat zich dit als volgt vertalen:
Vergelijking van het inwoneraantal in het uitkeringsjaar verminderd met het inwoneraantal van 7 jaar geleden minus 1 % levert het volgende beeld op: •
2012 – 2005
16.259 -/- (16.525 x 0.99 = 16.360)
=
-/-
106
•
2013 – 2006
16.259 -/- (16.612 x 0,99 = 16.446)
=
-/-
187
•
2014 – 2007
16.259 -/- (16.600 x 0,99 = 16.599)
=
-/-
340
•
2015 – 2008
16.259 -/- (16.325 x 0,99 = 16.162)
=
+/+
97
Deze tijdelijke maatstaf beloopt in: 2012 2013 2014 2015
- 106 inw x € 397,63 (in basis) x 1,496 is - 187 inw x € 397,63 (in basis) x 1,475 is - 340 inw x € 397,63 (in basis) x 1,481 is 0 inw x € 397,63 (in basis) x 1,454 is
€ 62.906 € 109.606 € 103.056 € 0
We moeten ons overigens wel realiseren dat een daling van de bevolking ook een negatieve impact heeft op de algemene uitkering.
De “extra” krimpuitkering is dus ook een compensatie voor het verlies aan middelen uit de Algemene uitkering.
81
aÉ=Ä~ëáë=îççê=ÇÉ=ÄÉêÉâÉåáåÖ= Op dit moment (medio 2012) hebben we een inwoneraantal van ruim 16.200. Probleem is nu of we de asielzoekers wel meetellen of niet. Nadat asielzoekers een half jaar in onze gemeente verblijven, dienen wij deze mensen verplicht op te nemen in onze gemeentelijke basisadministratie (GBA). Daarnaast hebben we te maken met krimp in deze regio. Uitgaande van de prognose van de bevolkingsopbouw van het CBS (statline. cbs.nl) dalen we tot 2015 met 77 inwoners per = låÇÉêòçÉâ= Na vijf jaar moet er een duidelijk beeld zijn van de financiële gevolgen van bevolkingsdaling voor gemeenten. Hiervoor wordt onderzoek gedaan bij de gemeenten die extra geld krijgen. Het Ministerie van BZK vraagt de gemeenten om met ingang van 2011 op vrijwillige basis in hun begrotingen en rekeningen een “krimpparagraaf” op te nemen. Een krimpparagraaf kan namelijk een goed instrument zijn voor het formuleren van een integrale visie op de aanpak van de gevolgen van krimp.
jaar. Bij de berekening van het verwachte inwonersaantal per 1 januari 2012 is door ons met beide gegevens rekening gehouden. We verwachten een inwonersaantal per 1 januari 2013 van NSKORV. Op basis van de toename (asielzoekers) en de verwachte bevolkingsdaling verwachten we de jaren daarna (tot 2015) een stabilisatie van het inwonersaantal. Dat is dan ook de basis voor de tabel zoals hiervoor is afgebeeld.
beleidsvoornemens en realisaties. Dit kan verder bijdragen aan een goed inzicht in de gevolgen van krimp Het actieplan bevolkingsdaling specificeert soorten financiële gevolgen van krimp: • kosten van herstructurering woningvoorraad (herstructureringskosten); • kosten herinrichting openbare ruimte (herinrichtingskosten); • kosten van concentratie van voorzieningen (concentratiekosten); • Kosten voor het behoud en de bevordering van de sociaaleconomische vitaliteit.
Daar de kosten van krimp op meerdere beleidsterreinen/programma’s van een gemeente betrekking kunnen hebben, dienen de deelnemende gemeenten met ingang van 2011 in zowel begroting als jaarrekening een krimpparagraaf op te nemen. Op basis van een reeks van krimpparagrafen kan vervolgens een goed beeld ontstaan van de kosten van krimp,
Het ministerie van BZK verzoekt ons om bij het inrichten van de krimpparagraaf deze vierdeling te hanteren. De looptijd van het onderzoek is evenals bij de krimpmaatstaf 5 jaar.
82
Herstructuringskosten woningvoorraad De herstructurering van de woningvoorraad als consequentie van de krimp van de oorspronkelijke bevolking is een geleidelijk proces. Er is sprake van een toename +/- 40% van de groep senioren (65+) in de gemeente Vlagtwedde tot 2030 (bron CBS). De scheiding tussen wonen en zorg zal leiden tot het langer thuis willen en moeten blijven wonen. Deze twee ontwikkelingen zorgen voor de vraag naar een ander type woning. Tot voor kort dachten we dat de seniorenwoning een appartement in de (sociale) huur was. Maar het blijkt dat door de veranderde vraag en de stagnerende woningmarkt er sprake is van moeilijke verhuurbaarheid, zelfs leegstand, van een deel van de bestaande gestapelde voorraad seniorenwoningen. Vanuit deze perceptie en het gegeven dat voor de lange termijn er jaarlijks tot 2040 meer vragers naar seniorenwoningen zullen zijn, wordt de vraag naar aanpassingen op de woningmarkt, particulier en huur, steeds groter. Hiertoe heeft in 2012 een onderzoek plaatsgevonden om de vraag en het aanbod, in kwantitatieve zin in beeld te brengen (samen met de gemeente Bellingwedde). Gezamenlijk zullen we maatregelen formuleren, waarmee in 2013 gestart moet worden.
Ook de onderkant van de koopwoningmarkt krijgt het steeds zwaarder. De kwaliteit van deze woningen is vaak niet optimaal, wat zijn invloed heeft op de waarde van het onroerend goed. In dit kader willen wij wijzen op het project ‘Waardebehoud onroerend goed OostGroningen’. Hierbij hebben VNO-NCW Noord, Rabobank Zuid en Oost Groningen, woningcorporaties Lefier en Acantus, de provincie Groningen en de gemeenten Stadskanaal en Vlagtwedde een stichting opgericht met als doel om zogenaamde ‘ruilverkaveling’ met particuliere woningeigenaren mogelijk te maken. Hierbij is het doel dat de leefbaarheid moet worden ondersteund door de negatieve effecten van verpauperde particuliere woningen op de waardeontwikkeling in een gebied tegen te gaan. Particulieren die niet meer kunnen investeren in hun goedkope (en in de ogen van de markt verpauperde) woning, worden in de gelegenheid gesteld om te verhuizen naar een huur- of koopwoning van de corporatie. Het is de bedoeling om in 2013 vijf woningen gebruik te laten maken van deze ‘ruilverkaveling’.
Herinrichtingskosten openbare ruimte Deze kosten hebben niet alleen betrekking op het aanpassen van de openbare ruimte zodat deze meer geschikt is voor senioren zonder de andere bevolkingsgroepen tekort te doen. Ook worden kosten gemaakt in het openbaar groen. Door de herstructurering als gevolg van krimp zullen er in Ter Apel, Sellingen en Vlagtwedde
vanwege de sloop open plekken ontstaan. Deze plekken nemen wij over van de wooncorporaties en willen we (gezamenlijk) met openbaar groen opvullen. Voor het beheer en onderhoud zullen middelen ter beschikking moeten worden gesteld.
Concentratiekosten van Voorzieningen Dit is, naast het onderdeel wonen, een belangrijk onderdeel van zowel RWLP als het lokale “Wonen en Leven” project. Het betreft hier voorzieningen waar het lokaal bestuur invloed op heeft. Dus scholen, sportvoorzieningen, buurt/dorpshuizen, steunstee’s etc. Maar daar waar mogelijk zullen we participatie met derden niet uit de weg gaan. Ook op dit vlak is onze gemeente in ontwikkeling. De realisatie van een multifunctionele accommodatie zal in 2013 tot
definitieve besluitvorming komen. In “Wonen en Leven” is eind 2012, begin 2013 de visie gereed gekomen, waar welke gemeenlijk gefinancierde voorzieningen in stand worden gehouden door de gemeente en waar we ze gaan afstoten. Of en hoe lokale organisaties deze voorzieningen over kunnen nemen, is afhankelijk van de zelfwerkzaamheid en zelfredzaamheid van de diverse dorpen en buurten.
83
Kosten voor het behoud en de bevordering van de sociaal-economische vitaliteit De leefbaarheid in onze dorpen en buurten staat hoog bij ons in het vaandel. Wel realiseren we ons echter tegelijkertijd, dat wij alleen niet in staat zijn de kosten hiervan te kunnen (blijven) dragen. Om zowel de bewustwording hiervan bij onze burgers te vergroten als om actief te organiseren dat onze burgers zelf hier ook mede verantwoordelijk voor zijn, zijn wij in 2012 gestart met een
“actverende dorpsmethode”. Hiermee willen we bereiken dat burgers (ook) zelf actief blijven en worden daar waar gaat het gaat om het behoud van voorzieningen en leefbaarheid in hun directe woon- en leefomgeving. Naast het bieden van ondersteuning en begeleiding, stellen wij ook dorps- en wijkbudgetten beschikbaar. Dit alles valt ook onder het thema “Nieuw Burgerschap” van het RWLP.
84
=
UK=_áàä~ÖÉå=
85
NK=pí~~í=î~å=êÉëÉêîÉë=Éå=îççêòáÉåáåÖÉå= NAAM RESERVE / VOORZIENING
STAAT VAN DE RESERVES EN VOORZIENINGEN BEGROTING 2013 MAXIMUM SALDO BEGIN BIJBOEKING VERMEERDE- VERMINDEVAN DE DIENSTJAAR RENTE 1,5% RINGEN RINGEN RESERVE
Rubriek A, Algemene reserves v/d algemene dienst 1 Saldireserve (min. 8.000.000) 2 Algemene reserve (min. 2.250.000) Subtotaal rubriek A Rubriek B, Bestemmings reserves v/d algemene dienst 1 B.R. recreatie en toerisme 2 B.R. sport inclusief zwembaden 3 B.R. participatiefonds industrievestiging 4 B.R. vervanging meubilair OBS 5 B.R. vervanging leermiddelen OBS 6 B.R. ICT O.B.S. 7 B.R. GOA 8 B.R. Onderwijshuisvesting OBS + BBS 9 B.R. bijzondere bijstand 10 B.R. categoriale bijzonder bijstand 11 B.R. gladheidsbestrijding 12 B.R. egalisering automatisering 13 B.R. WMO (min.250.000) 14 B.R. opvang vluchtelingen 15 B.R. ontwikkeling woonplannen 16 B.R. personeelsbeleid OBS 17 B.R. bouw jeugdcentrum Ter Apel 18 B.R. inkomensdeel Wet werk en bijstand 19 B.R. groot onderhoud wegen 20 B.R. BCF 21 B.R. act.jeugd 12 tot 21 jr. 22 B.R. cultuur en sport 23 B.R. grondzaken 24 B.R. nieuwe beleidswensen OBS 25 B.R. aangegane verplichtingen 26 B.R. zorgfonds Basisonderwijs 27 B.R. railverbinding Emmen via Ter Apel 28 B.R. ondernemingsraad 29 B.R. krimpmaatregelen 30 B.R. COA gelden 31 B.R. verbreding N33 Assen-Zuidbroek 32 B.R. OHBA 33 B.R. NUP gelden (6291010), meicirculaire 2011
250.000
180.000 350.000 140.000 250.000 930.000 100.000
300.000
1.000.000
50.000
8.000.000 10.648.699 18.648.699
159.730 159.730
162.383
2.436
21.170 53.659 34.543 87.602 4.103.709
OVERBOEKING AFROMING SALDO EINDE TUSSEN RESERVES DIENSTJAAR RESERVES
949.222 949.222
8.000.000 9.859.207 17.859.207
14.550
8.000
171.368
318 805 518 1.314 61.556
15.025 102.088 67.966
20.043 106.832 66.548 109.857
16.470 49.720 36.479 88.916 4.055.408
264.475
3.967
48.489
66.000
250.931
225.072 389.568 82.843 1.621.130 12.500
3.376 5.844 1.243 24.317 188
16.273
212.175 395.412 66.090 1.645.447 10.188
1.148.272 1.055.315 306.360 26.395 0 1.011.703 23.119 47.260 101.353 390.572 40.518 239.650 233.887 158.340 2.181.400 55.510
17.224 15.830 4.595 396 0 15.176 347 709 1.520 5.859 608 3.595 3.508 2.375 32.721 833
162.638
86
17.996 2.500
16.176 45.000
274.093
22.970
1.002.858 1.071.145 310.956 26.791 0 1.026.879 39.641 47.969 147.873 396.431 41.126 243.245 511.488 160.715 2.214.121 79.312
BESPAARDE RENTE 1,5 %
320.000 320.000
NAAM RESERVE / VOORZIENING
34 35 36 37 38
B.R. Revitalisering centrum Ter Apel B.R. groot onderhoud MFA B.R. groot onderhoud OBS B.R. groot onderhoud rioleringen B.R. instandhouding bruggen en oevers
STAAT VAN DE RESERVES EN VOORZIENINGEN BEGROTING 2013 MAXIMUM SALDO BEGIN BIJBOEKING VERMEERDE- VERMINDE- OVERBOEKING AFROMING SALDO EINDE BESPAARDE VAN DE DIENSTJAAR RENTE 1,5% RINGEN RINGEN TUSSEN RESERVES DIENSTJAAR RENTE 1,5 % RESERVE RESERVES 1.471.452 22.072 1.493.524 31.097 466 31.563 312.059 4.681 316.740 315.033 4.725 57.646 377.404 7.303.110 109.547 182.577 137.471 7.457.763 Subtotaal rubriek B 23.511.058 352.666 846.580 714.158 23.996.146
Rubriek C, Voorzieningen v/d algemene dienst 1 Voorziening groor onderhoud MFA 2 Voorziening werkdeel WWB 3 Voorziening pensioenen wethouders 4 Voorziening groot onderhoud OBS 5 Voorziening subsidies specifieke besteding 6 Voorziening groot onderhoud woningen vm. woningbedrijf 7 Voorziening instandhouding bruggen en oevers 8 Voorziening reiniging/inspectie riolering (groot onderhoud) 9 Voorziening groot onderhoud gemeentelijke objecten 10 Voorziening vervanging riolering 11 Voorziening trajectbegeleiding 12 Voorziening spraakmakend 13 Voorziening groot onderhoud gebouwen vesting Bourtange 14 Garantievoorziening begeleid wonen Subtotaal rubriek C Rubriek D, Gebonden (bestemmings-)reserves v/d algemene dienst 1 Geb. Algemene reserve 2 Geb. B.R. kinderopvang 3 Geb. B.R. sport incl. zwembaden 4 Geb. B.R. recreatie en toerisme 5 Geb. B.R. grondzaken 6 Geb. B.R. act. Jeugd 12 tot 21 jaar Subtotaal rubriek D Totaal rubriek A,B,C en D
35.254 919.045
357.000 60.900
357.000
35.254 979.945
529 13.786
200.062
3.001
1.051.794
15.787
198.792 340.000 384.000 6.672 3.196.519
1.632 2.550 5.760 100 43.144
1.219.791
1.870 166.030
106.911 292.968 174.269 35.529 1.829.468
20.500 17 1.711 4.530 2.614 561 29.932
3.272.213
46.881.340
393.077
200.062
1.052.449 108.792 170.000 384.000 6.672 2.876.274
5.973 1.079.175 90.000 170.000
6.628 1.079.175
1.763.048
1.442.803
1.366.688 1.130 114.038 301.974 174.269 37.399 1.995.498 47.031.528
146.897 1.130 7.127 9.006
512.396
87
2.609.628
OK=iáèìáÇáíÉáíëéä~ååáåÖ=
OVERZICHT LIQUIDITEITSPLANNING 2013 BEGIN SALDI * ONTVANGSTEN - belastingen - rijksuitkeringen Samenleving - Alg. uitkering - overige ontvangsten
UITGAVEN - crediteuren betalingen - salarissen - personeel - salarissen - onderwijs - afdr. belastingdienst - investeringen - uitkeringen WMO+wvg
FINANCIEEL - rente afl. betalingen - rente ontvangst - kasgeldleningen + - kasgeldleningen - Grondexploitatie - Compensatiefonds
JAN
FEB
MRT
APRIL
MEI
JUNI
JULI
AUG
SEP
OKT
NOV
7.053.776
5.512.335
4.485.578
3.460.898
3.693.748
4.161.287
4.490.013
5.412.530
4.283.375
2.789.325
1.248.793
628.276
25.000
20.000
320.000
1.725.000
394.074
1.725.000
394.074
320.000
320.000
320.000
315.000
361.235
800.000 1.300.000 70.059 2.195.059
800.000 1.300.000 235.493 2.355.493
800.000 1.300.000 129.270 2.549.270
800.000 1.300.000 84.750 3.909.750
1.600.000 3.000.000 314.865 5.308.939
800.000 1.300.000 127.500 3.952.500
800.000 1.300.000 660.843 3.154.917
800.000 1.300.000 63.005 2.483.005
800.000 1.300.000 65.000 2.485.000
800.000 1.300.000 79.518 2.499.518
1.400.000 1.300.000 63.174 3.078.174
1.600.000 1.300.000 113.820 3.375.055
2.457.000 363.000 188.000 250.000 318.500 200.000 3.776.500
2.055.000 363.000 188.000 250.000 326.250 200.000 3.382.250
2.060.650 363.000 188.000 250.000 515.900 200.000 3.577.550
2.197.000 363.000 188.000 250.000 518.900 200.000 3.716.900
2.590.000 802.000 230.000 390.000 629.400 200.000 4.841.400
2.088.974 363.000 188.000 250.000 630.400 200.000 3.720.374
2.197.000 363.000 188.000 250.000 674.400 200.000 3.872.400
2.055.000 363.000 188.000 250.000 663.400 200.000 3.719.400
2.360.650 363.000 188.000 250.000 617.400 200.000 3.979.050
2.472.000 363.000 188.000 250.000 610.650 200.000 4.083.650
2.030.000 363.000 188.000 250.000 597.400 200.000 3.628.400
2.434.220 767.000 190.000 350.000 590.400 264.000 4.595.620
93.000
40.000
103.640
40.000
10.000
3.600
3.600
14.400
43.600
-70.291
24.400
1.248.793
628.276
-567.889
-70.291 40.000
40.000
3.600
3.600 1.600.000
40.000
EIND SALDI
DEC
5.512.335
4.485.578
3.600
40.000
3.460.898
3.693.748
4.161.287
88
96.600
1.640.000
107.240
4.490.013
5.412.530
4.283.375
2.789.325
PK=lîÉêòáÅÜí=êÉÅ~éáíìä~íáÉ=éêçÖê~ãã~LéêçÇìÅíÖêçÉéÉå= Begrotingsjaar 2013 Nr. Programma 1
BURGER EN BESTUUR
Lasten 3.491.239
Baten
Omschrijving product
Lasten
307.038 Bestuursorganen
946.201
Bestuursondersteuning
2
VEILIGHEID
1.060.724
1.642.554
RUIMTE
9.063.027
Activiteiten Raad en -fracties Raadscommissies Burgemeester Wethouders
8.000 Voorlichting en representatie Gemeentelijke internetsite Beleidscyclus Secretariaat ambtelijk management Voormalig personeel Beleidsadvisering Rechtsbescherming Handhaving algemeen Advisering bestuur Algemeen directeur / gemeentesecretaris Directeur/loco-secretaris Beleidsontwikkeling P&O Ondernemingsraad Burgerlijke stand Gemeentelijke basisadministratie Straatnaam en huisnummering Nationaliteitswetgeving Reisdocumenten Rijbewijzen Kadaster
Lasten
248.339 413.635 244.330 103.103 459.263 12.170 62.244 46.763 88.561 106.012 150.465 130.802 120.913 46.973 70.957
484.994
Verkiezingen
24.365
Verkiezingen
24.365
Baten secretarieleges burgerzaken
75.579
259.018 Baten secretarieleges
75.579
Bestuurlijke samenwerking
40.269
Bestuurlijke samenwerking en internationale cont.
500 7.500
86.337 183.346 8.837 12.913 61.680 74.589 57.291
259.018
40.269
Bestuursondersteuning raad en rekenkamer(functie)
134.257
Lijkbezorging
143.021
40.020 Lijkbezorging Baten lijkbezorging
143.021
821.110
88.923 Brandweer Brandweergarage Ter Apel Brandweergarage Vlagtwedde Rampenbestrijding
644.233 36.718 45.122 95.037
52.004 Veiligheidsbeleid Vertrekcentrum/Huis van bewaring Vergunningen APV en bijz. wetten
149.208 24.964 65.442
42.004
13.517 Verhardingen, algemeen Bermen en sloten Wegbeplantingen Openbare verlichting Straatmeubilair Bruggen Overige voorzieningen wegen Gladheidbestrijding Inritten Verhardingen, asfalt Verhardingen, klinkerwegen Verhardingen, zandwegen Verhardingen, rijwielpaden
132.147 414.992 371.921 295.505 24.870 337.284 8.969 73.384 4.709 276.556 178.587 70.031 78.130
8.808
140.927 Brandweer en rampenbestrijding
239.614
4.867.444 Wegen, straten en pleinen
2.267.085
89
Raadsgriffier
Baten
284.227
Burgerzaken
Openbare orde en veiligheid
3
Baten
134.257 20 40.000
40.323 48.600
10.000
4.709
Begrotingsjaar 2013 Nr. Programma
Lasten
Baten
Omschrijving product
Lasten
Verkeer
222.906
Openbaar vervoer
1.378
Economische zaken
168.138
Overige agrarische zaken, jacht en visserij
WERK EN INKOMEN
11.542.812
Activiteiten
Verkeersmaatregelen Openbaar vervoer 42.538 Contacten bedrijfsleven en p.r. en aquisitie Bedrijvenpark Zuid-Groningen Exploitatie kwekerij Markt Ter Apel Markt Vlagtwedde Baten marktgelden
Lasten
1.378 76.302 40.438 1.783 27.073 22.542
500
1.050.436
Afval
1.668.365
1.959.627 Afval, algemeen Afval, kwijtschelding Baten reinigingsrechten en afvalstoffenheffing
1.603.365 65.000
Riolering
2.201.440
2.583.028 Riolering Riolering, kwijtschelding Rioolrechten
2.199.940 1.500
1.050.436
2.583.028
424.995
Algemeen milieubeleid Milieuwetgeving Controle en handhaving milieu Bodembeheer Ongediertebestrijding Afvoer kadavers
122.124 133.615 114.506 16.274 32.873 5.603
Ruimtelijke ordening
322.796
Algemeen ruimtelijke ordeningsbeleid Bestemmingsplannen Controle en handhaving ruimtelijke ordening
107.857 156.016 58.923
Volkshuisvesting
679.526
55.962
10.185.002 Bijstandsverlening
2.605.922
Werkgelegenheid
8.614.669
Maatschappelijke begeleiding en advies
322.221
90
55.962 Grondexploitatie
915
1.959.627
Milieu
211.357 Woningen voormalig woningbedrijf Algemeen volkshuisvestingsbeleid Volkshuisvestingswetgeving Controle en handhaving volkshuisvesting Woonplan Omgevingsvergunningen
14.688
27.850
500 Jacht en visserij 915 Natuurbescherming Openbaar groen
Baten
222.906
Openbaar groen
Grondexploitatie 4
Baten
13.106 152.286 410.967 62.067 41.100
7.133 48.224
156.000 55.962
55.962
1.716.002 Algemene bijstand Bijzondere bijstand Bijstand zelfstandigen Verhaal en terugvordering Fraudebestrijding Inkomensvoorzieningen
1.897.909 354.352 166.923 29.132 46.272 111.334
1.600.000
8.454.000 Sociale werkvoorziening Reintegratiebeleid
8.034.118 580.551
8.054.000 400.000
15.000 Schuldhulpverlening Vluchtelingen Wet inburgering nieuwkomers Participatieregeling
180.447 11.596 24.875 105.304
116.002
15.000
Begrotingsjaar 2013 Nr. Programma 5
ZORG
Lasten 5.643.345
Baten
Omschrijving product
Lasten
2.838.963 Maatschappelijke begeleiding en advies
4.946.012
Sociaal cultureel werk
57.863
Volksgezondheid
6
TOERISME EN CULTUUR
3.343.793
Baten
Activiteiten
2.838.963 Algemeen maatschappelijk werk Wet maatschappelijke ondersteuning Algemene Uitkering WMO Ouderenbeleid Buurtwerk
Lasten 245.780 4.248.192 452.041
Volksgezondheid Centra voor jeugd en gezin (jeugdgezondheidszorg) Centra voor jeugd en gezin (onderdeel WMO)
201.933 308.072 129.465
540.739
Openbare biliotheek
540.739
Vormings-en ontwikkelingswerk
289.045
Muziekschool Overige vormings- en ontwikkelingswerk
269.516 19.529
Sport
848.045
Zwembaden
438.677
Groene sportvelden en terreinen
427.977
Kunst en cultuur
247.820
Oudheidkunde/musea
245.970
Recreatie en toerisme
305.521
91
55.147 Sport algemeen Sporthal Ter Apel Sportzaal Vlagtwedde Gymnastieklokalen, algemeen Gymnastieklokaal De Vlinder Gymnastieklokaal Kapelweg Gymnastieklokaal Sellingen Gymnastieklokaal Bourtange Gymnastieklokaal Ter Apelkanaal Ov. Sportvoorzieningen en accomodaties, algemeen Tennisbanen IJsbaan Dr. Mansholtsportpark Speelweiden 113.790 Zwembad Ter Apel Zwembad Sellingen 23.273 Sportterreinen, algemeen Sportterrein, Vlagtwedde Sportterrein, Sellingen Sportterrein Bourtange Sportterrein 't Heem Sportterrein, Jipsingbourtange Kunst en cultuur 13.993 Oude Stelmakerij Sellingen Barak Sellingerbeetse Vesting Bourtange Kloosterenclave Ter Apel Oorlogsmonumenten Molen Ter Haar Molen Bourtange Overige monumenten 2.750 Algemeen recreatie- en toerismebeleid Kampeerterreinen VVV Vaarrecreatie
335.000 2.464.520 39.443
57.863
639.469
208.953 Openbare bibliotheek
Baten
77.248 297.347 141.508 86.546 35.719 38.531 44.679 18.145 34.420 5.131 3.363 250 8.592 56.567
9.897 22.000 10.000 12.000
238.386 200.291
60.900 52.890
154.581 34.231 52.837 16.007 141.883 28.437
6.240 4.743 770 6.500 5.020
370 355 525
247.820 547 391 188.198 7.128 10.924 20.399 8.218 10.166 201.429 19.722 53.372 30.999
13.993
2.750
Begrotingsjaar 2013 Nr. 7
Programma EDUCATIE
Lasten 7.942.752
Baten Omschrijving product 4.631.322 Openbaar basisonderwijs
Lasten 4.812.975
Bijzonder basisonderwijs
463.314
Voortgezet onderwijs
386.942
Lokaal bestuurlijke onderwijstaken
1.041.120
Volwasseneneducatie
52.723
Sociaal cultureel werk
397.618
Kinderopvang
8
FINANCIëN
1.579.562
788.061
20.524.369 Leningen en beleggingen
230.782
Geldleningen en uitzettingen langer of gelijk aan 1 jaar Belastingen
176.529
Algemene uitkeringen
12.719
Algemene lasten en baten
1.198.003
Saldo kostenplaatsen
43.667.255
Bijzonder basisonderwijs, algemeen Bijzonder basisonderwijs, huisvesting 52.763 RSG Ter Apel, algemeen RSG Ter Apel, huisvesting
50.000 Volwasseneneducatie 3.452 Jeugdbeleid Jeugdgebouw Jeugdgebouw Jeugdgebouw Jeugdgebouw Jeugdgebouw
1.358.976
43.704.019
43.667.255
92
Lasten 3.739.324 88.357 52.101 81.411 91.524 161.465 27.323 74.892 55.418 441.160
Bourtange Sellingen Ter Apel de Pitt Hebe (vm Abdij) Vlagtwedde
72.235 Kinderopvang/peuterspeelzaalwerk Expl. v.m. Badhuis Sellingen Expl. Kinderopvang Vlagtwedde Expl. Kindercentrum Bourtange Expl. Kindercentrum Ter Apel Expl. Peuterspeelzaal TAK (Takjes) Expl. Peuterspeelzaal Hanetangerweg Ter Apel Wet kinderopvang 183.927 Nutsbedrijven Financiering Deelnemingen
Baten 3.775.300 66.729 35.000 50.118 66.321 161.143 16.977 53.250 49.534
89.584 373.730 2.334 384.608
178.500 Bestuurlijke onderwijstaken algemeen Schoollogopedie Schoolbegeleiding Leerlingenvervoer
52.763
514.868 139.835 6.304 380.112
170.000
52.723
50.000
371.528 10.950 2.247 3.274 4.716 4.903 694.517 16.113 9.698 32.549 1.188 1.967 32.028 1.365 227.796 1.621
8.500
1.794 1.658
35.000 185
37.050
165.000 18.927
1.101.512 Geldleningen en uitzettingen langer of gelijk aan
1.101.512
1.904.118 Baten onroerende zaakbelasting gebruikers Baten onroerende zaakbelasting eigenaren Baten Forensenbelasting Baten toeristenbelasting Lasten heffing en invordering gem. belasting Gemeentelijke belastingen, kwijtschelding
238.000 1.518.000 18.893 129.225
15.455.403 Algemene uitkering 50.000 Algemene lasten en baten
-1.397.447
Mutatie reserves
Totaal
Baten Activiteiten 4.274.372 Openbaar basisonderwijs, algemeen Willem Lodewijckschool Bourtange Basisschool Interschool (Ter Apelervenen) Plaggenborg (Jipsinghuizen) Op d'Esch, (Sellingen) De Vlinder (Ter Apel) De Westermarke (Ter Apel) De Klimop, (Ter Apelkanaal) De Clockeslach, (Vlagtwedde) Onderwijs algemeen, w.o. bouwkundige adviezen
Saldo kostenplaatsen 1.829.410 Mutatie Mutatie Mutatie Mutatie Mutatie Mutatie 43.704.019
in in in in in in
de de de de de de
reserves reserves reserves reserves reserves reserves
175.429 1.100 12.719
15.455.403
1.198.003
50.000
-1.397.447 prog.3 prog.4 prog.5 prog.6 prog.7 prog.8
ruimte werk en inkomen zorg toerisme en cultuur educatie financiën
240.223 48.489
246.255 824.009
168.409 238.638 52.673 64.393 334.003 971.294
43.667.255
43.704.019
QK=lîÉêòáÅÜí=î~å=áåÅáÇÉåíÉäÉ=ä~ëíÉå=Éå=Ä~íÉå= Overzicht van incidentele lasten en baten van de begroting 2013 Omschrijving
Incidentele Lasten
Incidentele Baten
Mutatie reserves 8 8
Financiën, Algemene Uitkering NUP gelden Financiën, reserve NUP gelden
22.970
8
Mip 1306 Saneren gem. gronddepots Mip 1308 Nota onderhoud openbare ruimte Mip 1308 Verharden puinwegen Mip 1310 Groene lint, wandelpaden Ruiten Aa Mip 1315 Aanpak verkeersonveilige kruisingen Mip 1322 Verv. Asbest dakplaten werkplaats Sellingen
8
Financiën, mutaties in reserves ABR
22.970 100.000 70.000 280.000 15.000 94.000 75.000
634.000
Totaal
656.970
656.970
656.970
656.970
RK=lîÉêòáÅÜí=îççêíÖ~åÖ=jfm=éêçàÉÅíÉåG= In het volgende overzicht staat per project de stand van zaken medio 2012 aangegeven. Lopende en nieuwe MIP-projecten met betrokkenheid afd. Samenleving • Mip-project 903: verenigingsondersteuning Het voorstel wordt door de raad behandeld in de september vergadering. • Mip project 904: sportstimulering Is in uitvoering in NASB-project; geen bijzonderheden. • Mip project 905: kleedvoorzieningen sportparken Ter Apel/Vlagtwedde Ter Apel is klaar. Vlagtwedde bij bouwkunde in voorbereiding, uitvoering 2e halfjaar 2012. • Mip project 908: verbetering en uitbreiding VVE Is onderdeel van beleidsontwikkeling peuterspeelwerk. Is in maart 2012 door de raad behandeld.. • Mip project 1114: haalbaarheidsonderzoek MFA Sellingen Proces loopt. Voornemen van behandeling in gemeenteraad in mei 2012 is niet gehaald. In de 2e helft van 2012 zal een voorstel bij de raad worden ingediend. Lopende en nieuwe MIP-projecten met betrokkenheid afd. Facilitaire Zaken • MIP project 910: digitalisering tekeningen gemeentelijke gebouwen Dit project wordt in de 2e helft 2012 afgerond. • MIP project 1006: aanpassing en herinrichting archiefbewaarplaats In de 1e helft van 2012 heeft de raad hierover een besluit genomen. Begin september 2012 wordt met de uitvoering gestart. De afronding wordt in het 1e kwartaal van 2013 afgerond. • MIP 1209: Kruitkelders vesting Bourtange Uitvoering in 2012. • MIP 1203: Verplaatsing Tourist Information Ter Apel De Tourist Information Ter Apel zal ondergebracht worden in het nieuw te realiseren marktgebouwtje. De aanbesteding is afgerond en de bouwvergunning is verleend. De verwachting is dat de werkzaamheden voor het eind 2012 zijn afgerond. • MIP 409: Inspectie groot onderhoud gebouwen De uitvoering van de nota onderhoud gebouwen 2012 – 2015 verloopt overeenkomstig de planning. Lopende en nieuwe MIP-projecten met betrokkenheid afd. Publiekszaken • MIP project 406: digitalisering burgerlijke stand Het digitaliseren van de burgerlijke stand is in 2011 nog niet opgepakt. Door de overgang naar Centric is de prioriteit gelegd in de voorbereiding op het digitaliseren van de burgerlijke stand in 2012. • MIP project 1007: Realisatie Nationaal Uitvoeringsprogramma In de 2e helft 2012 wordt gerapporteerd over de stand van zaken m.b.t. de NUP projecten. Lopende en nieuwe MIP-projecten met betrokkenheid afd. Ruimte • MIP project 205: woonplan 2002-2010 De totale afwikkeling (inhoudelijk en financieel) is in februari 2012 door de raad geaccordeerd. Het MIP project kan worden afgevoerd. • MIP project 218: verkeers- en vervoersplan voor de hele gemeente De werkzaamheden zijn opgenomen in een nieuw MIP plan. Het restkrediet van het oude MIP project is daarin meegenomen. • MIP project 245: dagrecreatieve functie Moekesgat Zie programma 6 Recreatie en toerisme. Er is een nieuw MIP project 1206 met aanvullend krediet opgenomen. • MIP project 252: uitvoering beleidsplan openbare verlichting Dit is een structurele post die nog enige jaren doorloopt. Regelmatig worden investeringvoorstellen gedaan, zoals bijvoorbeeld Ter Apelkanaal Oost
94
• • • • • • • • • • • • • •
• • •
• •
MIP project 334: invoeren groenbeheerkaart Er is een aanvullend krediet gevraagd. MIP project 335: invoeren wegenbeheerkaart Er is een aanvullend krediet gevraagd. MIP project 426: herziening 7 oude bestemmingsplannen De verschillende bestemmingsplannen zullen de tweede helft van 2012 en begin 2013 ter vaststelling aan de raad worden aangeboden. MIP project 801: herinrichting Nederveen Cappelstraat Voorbereiding is gestart; “stakeholder” overleg en overleg met de bevolking is afgerond. Het plan wordt in 2e helft van 2012 aan de raad aangeboden. MIP project 802: verbeteren toegankelijkheid openbare ruimte Het project is nagenoeg afgerond; het gaat om het aanbrengen van verbeteringen op verzoek van bewoners. Deze loopt door tot 31 december 2013. MIP project 805: bermenplan Uitvoering is gecombineerd met Leerwerkproject; vervolgdeelplannen in 2e helft 2012 aanvragen. MIP project 806: toegankelijkheidsnetwerk openbaar busvervoer Vastgestelde programma is uitgevoerd; aanvullend voorstel over restant bushaltes, abri’s en DRIS is in de raad geweest en wordt in de loop van dit jaar uitgevoerd. MIP project 902: reconstructie Willem Lodewijkstraat Bourtange De uitvoering is nagenoeg gereed. MIP project 1000: parkeerterrein Mansholtpark De aanbesteding heeft plaatsgevonden. De uitvoering start in 2e helft 2012 . MIP project 1100: baggeren en aanleg oeverbeschoeiing Veelerdiep Overleg met Waterschap over uitvoering en overdracht is gestart. MIP project 1103: opwaarderen bossingel B.B.-dorp Ter Apel Hiervoor is een plan gemaakt. Uitvoering start binnenkort. MIP project 1104: reconstructie Princessebuurt De uitvoering is in voorbereiding en de overleggen zijn gevoerd. De daadwerkelijke uitvoering vindt plaats in 2013. Dit omdat dit relatie heeft met het vervangen van het riool. MIP project 1109: uitvoering baggerplan Dit project wordt samen met het Waterschap voorbereid en uitgevoerd. Uitvoering is nog niet bekend. MIP project 1201 verduurzamen van de openbare verlichting Een quickscan van de openbare verlichting is in voorbereiding. Aan de hand hiervan worden maatregelen genomen die op korte termijn resultaat zullen hebben. Voor de langere termijn volgt er nog een uitvoeringsplan. MIP project 1204 herinrichting terrein Bourtange Het plan is opgesteld. Voor de uitvoering is een subsidietoezegging ontvangen. In de 2e helft 2012 wordt een voorstel aan de raad voorgelegd. MIP project 1205 brugbediening op zondag Dit project is in 2012 tot uitvoering gebracht. MIP project 1206 transformatie Moekesgat In de 2e helft 2012 zal uit geïnteresseerde partijen één partij worden gekozen waarmee het project wordt gerealiseerd. Intussen worden kleinere ingrepen die direct effect sorteren uitgevoerd, zoals bijplaatsen beplantingsstroken en vervangen vissteigers. MIP project 1207 transverse gemeente Vlagtwedde De ontwerp plannen zijn voor 2 aansluitingen voorgelegd aan de raad en verder uitgewerkt. In de 2e helft 2012 zal de raad een voorstel krijgen rond ontwerp van de aansluiting Westerstraat. MIP project 1208 parkeerverbod grote voertuigen Dit project is middels een door de raad aangenomen motie van de lijst afgevoerd
* Uit zomernota 2012
95