01 |
Fiscaliteit
02 |
Veiligheid - Preventie
03 |
Armoedebestrijding
04 | Milieu - Energie - Klimaat 05 |
Mobiliteit
06 |
Tewerkstelling
07 |
Gezondheid
08 |
Huisvesting
09 |
Migratie - Asielbeleid
10 |
Beliris
INITIATIEFNEMER
MAATREGEL
SOORT
POD Maatschappelijke Integratie - Steunpunt Armoedebestrijding, Nationale Staatsloterij
Vermeerdering van het aantal doorgangswoningen Projectoproep
01 | Omschrijving De federale regering heeft voor het 4de jaar op rij beslist om een bijkomend initiatief te ontwikkelen in de realisatie van het grondrecht op wonen, waarin het voorkomen van dakloosheid centraal staat. Een budget van 2.311.280 € werd voorbehouden bij de voorlopige subsidieverdeling van de Nationale Loterij voor het boekjaar 2009 (Koninklijk besluit 1 april 2009). In april 2010 wacht de POD Maatschappelijke Integratie op de winstverdeling van de Nationale Loterij om te kunnen zeggen of opnieuw een budget wordt toegekend. De Minister van Maatschappelijke Integratie en meer in het bijzonder van Armoedebestrijding neemt het initiatief om de projectoproep te lanceren. Het betreft dus de ‘doorgangswoning’ en de doelgroep van de oproep is alle OCMW’s in België. Hierdoor zouden de Belgische OCMW’s de nodige financiële middelen krijgen om het aantal doorgangswoningen in België te verhogen. Een ‘doorgangswoning’ is een woning die het OCMW voor een korte periode verhuurt aan mensen die zich in een noodsituatie bevinden. Het huurcontract wordt afgesloten voor maximaal 4 maanden en kan 1 maal worden verlengd. Die woningen zijn bedoeld voor mensen die geen woonst meer hebben: • Omdat hun woning ongezond of onbewoonbaar werd verklaard; • Omwille van een uithuiszetting; • Omwille van een familiaal conflict (meer bepaald echtelijk geweld); • Omwille van een ramp zoals een brand of een overstroming; • Omdat ze dakloos zijn; • … Een OCMW kan volgende subsidies krijgen: • Maximaal 37.500 € voor renovatie- of verbouwingswerken met als doel het aantal doorgangswoningen te verhogen; • Maximaal 18.750 € voor de inrichting en uitrusting van deze doorgangswoning(en). Die subsidies kunnen worden gecumuleerd, maar elk OCMW komt slechts in aanmerking voor de maximale betoelaging van 56.250 € per jaar. Kosten die in aanmerking komen zijn investeringskosten voor renovatie, uitrusting en/of meubilering. Om subsidies te kunnen aanvragen, moet het OCMW: • Eigenaar zijn van de doorgangswoning(en) of beschikken over een erfpachtregeling van lange duur; • Er zich toe verbinden om ten minste voor 9 jaar de woning als doorgangswoning te gebruiken; • Woningen die al worden gebruikt als doorgangswoning of sociale woning komen niet in aanmerking voor deze projectoproep; • De woning enkel voor een periode van maximaal 8 maanden verhuren aan dezelfde personen; • Een aangepaste begeleiding voorzien om op zoek te gaan naar een duurzame oplossing voor huisvesting.
HFDST 3
1
Vermeerdering van het aantal doorgangswoningen
02 | Impact op de steden Tussen 2006 en 2009 werden 183 subsidies voor extra doorgangswoningen toegekend, voor bedragen die gaan van 6.250 € tot 56.250 €. Van die 183: • Waren er 101 in Vlaanderen gelegen, waaronder 1 project in Gent, een in Mechelen en een in Sint-Niklaas; • Waren er 71 in Wallonië gelegen, waaronder 3 projecten in Bergen, 3 in Charleroi en 3 in La Louvière; • Bevonden 8 projecten zich in het Brusselse Gewest waaronder 3 in Brussel-stad, 2 in Schaarbeek en 1 in Molenbeek; • Waren er 3 in het Duitstalig gewest gelegen. Dat betekent dat iets minder dan 10 % van de projecten zich in de grote Belgische steden bevindt. Die vaststelling is positief omdat ze aantoont dat de kleinere steden zelf de kwestie van doorgangswoningen op zich nemen en het probleem niet afwentelen op de grote steden.
03 | Referenties • NAP Insluiting 2008-2010. • Koninklijk besluit van 1 april 2009 tot bepaling van het voorlopige subsidieverdelingsplan van de Nationale Loterij voor het dienstjaar 2009 en meer bepaald punt 343 Armoedebestrijding en Transitwoningen. • Schrijven van april 2008 aan de Belgische OCMW-voorzitters van de federale administratie Maatschappelijke Integratie, Steunpunt Armoedebestrijding, ondertekend door de Minister.
04 | Contact / info • POD Maatschappelijke Integratie Dienst Armoedebestrijding Josée Goris 02/508.85.85 josé
[email protected] www.mi-is.be • Nationale Loterij (nv van publiek recht onder voogdij van Minister Reynders). Departement Marketing Subsidies en operationeel beheer Nadine Demario-Sartor en Philippe Darquennes 02/238.49.50
[email protected] www.loterienationale.be
HFDST 3
2
INITIATIEFNEMER
MAATREGEL
SOORT
Europese Unie, implementering door de POD Maatschappelijke Integratie - Dienst Armoedebeleid
NAP Insluiting 2008-2010
EU-richtlijnen
01 | Omschrijving De Europese Raad heeft de Europese Commissie gevraagd om de lidstaten te helpen om tegen 2010 de volgende doelstellingen te bereiken: • De economische groei verhogen met respect voor de duurzame ontwikkeling; • De werkgelegenheid en de kwaliteit ervan verhogen; • Een beslissende impact hebben op de uitroeiing van de armoede. Om aan die derde doelstelling te kunnen voldoen, werden voor de periode 2008-2010 drie sleuteluitdagingen en prioriteiten vastgelegd, met naleving van de principes van goed bestuur: 1. Activering en diversiteit op het vlak van TEWERKSTELLING: meer mensen uit de risicogroepen, nl. alleenstaanden, laaggeschoolden, alleenstaande ouders en personen met een nationaliteit van buiten de EU27, aan werk helpen. Beleidsmaatregelen voor 2008-2010, in hoofdzaak federaal: • Activering van de tewerkstelling; • Ontwikkeling van het systeem van dienstencheques; • De OCMW’s aanmoedigen om een voluntaristisch activeringsbeleid te ontwikkelen (belang van de kwaliteit van de tewerkstelling, de arbeidsvoorwaarden, de vooruitzichten en het traject van de persoon); • Verhoging van het aantal ervaringsdeskundigen. 2. Kwaliteitsvolle, duurzame en betaalbare WONINGEN aanbieden, want het aandeel huishoudens dat alleen al aan huur meer dan 1/3 van het gezinsinkomen besteedt, neemt duidelijk toe. De twee kwetsbare doelgroepen zijn de eenoudergezinnen en de 65-plussers. Die mensen leven in niet-energiezuinige woningen met twee of meer structurele problemen of met een gebrek aan ruimte. Beleidsmaatregelen voor 2008-2010, in hoofdzaak federaal: • Wet op de verplichte bekendmaking van de gevraagde huur en het nieuwe systeem voor borg: evaluatie van dit middel; • Onderzoek besteld door de Dienst Armoedebestrijding voor de preventie en strijd tegen dakloosheid en in het bijzonder die van vrouwen; • Het solidair wonen aanmoedigen; • Een energiebeleid en vermindering van de vaste kosten, meer bepaald door de aftrekbaarheid van energiebesparende investeringen te verhogen, …
HFDST 3
3
NAP Insluiting 2008-2010
3. Strijd tegen de ARMOEDE BIJ KINDEREN door de cirkel van de armoede te doorbreken. Dit punt betreft in het bijzonder de kinderen uit eenoudergezinnen. Beleidsmaatregelen voor 2008-2010, in hoofdzaak federaal: • Strijd tegen het verschijnsel van overmatige schuldenlast; • Maatregelen ter bevordering van het welzijn van het kind en ondersteuning van de ouders in hun educatieve rol; • Uitbreiden van de voorschoolse opvang.
02 | Impact op de steden Instrument dat kan worden overgebracht op het stedelijk beleid. Rechtstreeks verband met de contracten ‘duurzame stad’. Want de maatregelen betreffen: • De tewerkstelling: de contracten ‘duurzame stad’ kunnen laaggeschoolden uit probleemwijken de kans geven om een baan te vinden. De echte uitdaging ligt erin hen niet alleen werk, maar ook een opleiding en vooral kansen op de arbeidsmarkt te geven. De richtlijnen van onze duurzame stad contracten moeten in die richting evolueren; • Huisvesting: solidair wonen en in ruimere zin de huisvestingsproblematiek, de strijd tegen dakloosheid en het energiegebruik in woningen zijn bekommernissen die rechtstreeks verbonden zijn met stedelijke kwesties; • Armoede bij kinderen: de voorschoolse opvang met de financiering van buitenschoolse infrastructuren is ook een aandachtspunt voor het Grootstedenbeleid, met name in Bergen en in Charleroi.
03 | Referenties • Lissabonstrategie.
04 | Contact / info • POD Maatschappelijke Integratie Dienst Armoedebeleid Josée Goris Koning Albert II-laan 30, 1000 Brussel 02/508.85.85 josé
[email protected]
HFDST 3
4
INITIATIEFNEMER
MAATREGEL
SOORT
POD Maatschappelijke Integratie - Dienst Armoedebeleid
Federaal plan betreffende armoedebestrijding
Actieplan
01 | Omschrijving Eén Belg op 7 (15,2 % van de bevolking) kent een ‘verhoogd’ armoederisico. Bijgevolg wil de regering: ‘een ambitieus plan uitvoeren inzake terugdringen van armoede en verhoging van de koopkracht, met voorrang aan de meest kwetsbaren van onze samenleving’. Dit actieplan bestaat dus uit het aangaan van verbintenissen om concrete middelen te ontwikkelen zodat iedereen waardig kan leven. De vier elementen die belangrijk zijn om te slagen, zijn: 1. Een reële raming van de armoede via een permanente barometer met verscheidene indicatoren, via een werkgroep binnen de FOD Sociale zekerheid waarin ook de verschillende beleidsniveaus en universiteiten vertegenwoordigd zijn. De POD Maatschappelijke Integratie zal via zijn Dienst Armoedebestrijding instaan voor de jaarlijkse opvolging van die barometer. In 2010 kon de interfederale armoedebarometer de resultaten geven van een vijftiental sleutelindicatoren op het vlak van armoede en dat op basis van de meest recente gegevens (2008). De interfederale armoedebarometer geeft met andere woorden een aantal belangrijke kenmerken en trends op het vlak van armoede aan. 2. Een echte dialoog tot stand brengen met de armen en met alle betrokken actoren (verenigingen, sociale partners, verenigingen van armen en ervaringsdeskundigen, OCMW’s, … ). Die structuur bestaat al in de 3 gewesten, het Belgisch Netwerk moet alle eisen coördineren. 3. Alle beleidsniveaus en de burgerbevolking nog meer mobiliseren, via een Interministeriële Conferentie van de Maatschappelijke Integratie, want de strijd tegen armoede is multidimensioneel (huisvesting, onderwijs, opleiding, gezondheid, maatschappelijke insluiting, hulp aan personen, cultuur, … ). 4. Europa is een partner in de strijd tegen de armoede. Dat element is nog belangrijker in 2010, want dat is niet alleen het Europees jaar van de bestrijding van armoede met speciale aandacht voor kinderarmoede, maar ook het jaar van het Belgisch EU-voorzitterschap. Er moet een actieplan voor armoedebestrijding worden ontwikkeld, zodat iedereen toegang heeft tot de fundamentele rechten. Dat plan bestaat uit zes doelstellingen met 59 voorstellen: 1. Een inkomen dat toestaat plannen te maken: strijd tegen overmatige schuldenlast, optimalisering van de toekenning van onderhoudsgelden met een objectieve berekening en een fiscaliteit die de koopkracht ondersteunt. 2. Recht op gezondheid: recht op verzorging, toegankelijkheid van de zorgverlening, nabijheid van eerstelijnsdiensten en goede praktijken versterken. 3. Werk als hefboom van maatschappelijke integratie en welzijn: toegang tot tewerkstelling en strijden tegen de valkuilen, activering van de sociale steun en de werkzoekenden en het systeem van de dienstencheques verbeteren. 4. Recht op wonen: uitvoeren van bestaande maatregelen, de gewesten en het uitwisselen van ervaringen aanmoedigen en bijzondere aandacht voor situaties van extreme armoede. HFDST 3
5
Federaal plan betreffende armoedebestrijding
5. Gewaarborgde toegang tot energie: dit is een recht voor de meest kwetsbaren en zwaksten en de automatisering van de sociale dienst. 6. Overheidsdiensten die voor iedereen toegankelijk zijn: toegankelijkheid van Justitie, mobiliteit, diensten van de Post, telefoon- en internetdiensten voor de armsten.
02 | Impact op de steden In 2006 en op basis van hun inkomen behoorde 14,7% (bijna 1 op 7) van de Belgische bevolking tot de groep met een verhoogd armoederisico. Het probleem van de armoede manifesteert zich vooral in de grote steden. Zo leeft in Brussel 20% van de bevolking onder de relatieve armoedegrens. En volgens de atlas van Prof. Kesteloot leeft één Brusselaar op twee in een kansarme buurt. Er zijn dus verbanden tussen de maatregelen van het federaal plan armoedebestrijding en die van het Grootstedenbeleid. Betreffende: • Tewerkstelling: De contracten ‘duurzame stad’ bieden laaggeschoolden uit kansarme buurten de mogelijkheid om een baan te vinden maar zorgen, in sommige gevallen, ook voor een opleiding en meer kansen op de arbeidsmarkt. De richtlijnen van onze contracten duurzame stad moeten in die richting evolueren; • Huisvesting: solidair wonen en in ruimere zin de huisvestingsproblematiek, de strijd tegen dakloosheid en het energiegebruik in woningen zijn bekommernissen die rechtstreeks verbonden zijn met stedelijke kwesties; • Armoede bij kinderen: voorschoolse opvang met financiering van buitenschoolse plaatsen is ook een aandachtspunt voor het Grootstedenbeleid.
03 | Referenties • Regeerakkoord. • Artikel 23 van de Grondwet. • Lissabonstrategie. • Samenwerkingsakkoord van 5 mei 1998 tussen de federale staat, de gemeenschappen en de gewesten betreffende de bestendiging van het armoedebeleid.
04 | Contact / info • POD Maatschappelijke Integratie Dienst Armoedebeleid Isabel Martijn Koning Albert II-laan 30, 1000 Brussel 02/508.85.85 HFDST 3
6