AandelenObligatie nieuws
&
16de jaargang • nr.3 JULI / AUGUSTUS / SEPTEMBER 2013
Financiële logica volgens het boekje … Het is de laatste weken weer turbulent op de financiële markten. Het terugschroeven van het soepel monetair beleid in de VSA enerzijds en negatieve berichten uit China anderzijds zorgen de voorbije weken voor een explosieve cocktail van gebeurtenissen. De dagelijkse stemming op de financiële markten wordt hoofdzakelijk bepaald door dergelijke gebeurtenissen. De lijst is eindeloos, van een softwareprobleem bij een high frequency trader tot een rentebesluit van een centrale bank. De meeste gebeurtenissen en ook de impact ervan kan een belegger niet altijd voorzien. Enkel de pers vult er wel elke dag een volledige krant mee. De fundamentele belegger daarentegen is op zoek naar een positieve lange termijn-trend. De dagelijkse gebeurtenissen zorgen voor volatiliteit, en indien die negatief is in combinatie met een positieve lange termijntrend, leidt dit tot aankoopopportuniteiten.
INHOUD Financiële logica volgens het boekje …
1
Fraude in het betalingsverkeer 3
Schenkingen aan stiefkinderen weldra goedkoper 4
De Erkenningsraad – Regulator van het Beroep Intel – steeds paraat Achter de schermen Jan Avonts – Pensioensparen
Open architectuur
De langetermijnrente zal stijgen Boordtabel
5
6 7
7
8 10 12
Afbouw kwantitatieve versoepeling in de VSA Op 19 juni heeft FED-voorzitter Bernanke laten verstaan dat de maandelijkse aankopen van 85 miljard USD overheidsobligaties –dus 1.020 miljard USD op jaarbasis- al in 2013 zullen afnemen. Dat nieuws bezorgde de obligatiemarkten een koude douche en leidde tot een bruuske stijging van de 10-jarige Amerikaanse rente van 2.20% naar 2.65% op enkele dagen. De obligatiemarkten kregen rake klappen. De aandelenmarkt ging nadien zo’n 5% onderuit, de goudprijs 7%. Ook de hoogrenderende munten ontsnapten niet aan een forse correc-
tie. De Amerikaanse dollar daarentegen profiteerde van de rentestijging en van de forse val van de grondstoffen. Een stijging van de langetermijnrente is nochtans een trendommekeer waar we ons logischerwijze aan konden verwachten. Misschien wel de mooiste anekdotische voorstelling hiervan is de koersevolutie van de 30-jarige Appleobligatie die werd uitgegeven op 4 mei 2013. Die is tijdens de eerste twee maanden na zijn introductie 15% onderuit gegaan en heeft nog 29 jaar en 10 maanden te gaan: c’était pour vendre pas pour prendre.
Koersgrafiek Apple 3.85% 4/5/2013 - 2043
Waarom immers een aandeel kopen met een koers/winstverhouding van 20 à 25 en dus een winstrendement van 4 à 5%, als een staatsobligatie straks ook deze rendementen biedt? Bijgevolg zal het flitskapitaal dat vandaag belegd is in de aandelenbeurs zich terugtrekken en zelfs via shorten daar een voordeel proberen mee te doen. Maar eens die technische reactie uitgewerkt is, en de nadruk opnieuw op de onderliggende trend komt te liggen, zullen de waarderingen op de beurs fundamenteel te laag bevonden worden en zal de beurs stijgen. Op de beurs is alles relatief : ook al duurt die aanpassing aan een relatief onevenwicht maar even. Nadien blijkt een ander onevenwicht meer fundamenteel van aard en krijgen we een correctie in omgekeerde zin. Je zou ook kunnen stellen dat er teveel flitskapitaal aanwezig is dat continu en op heel korte termijn arbitreert tussen goud, aandelen, obligaties, regio’s, enz...
Maar ook in Europa beginnen de rentes te stijgen. Onze rentestrategie is kort/vast en lang/variabel en dat zal nog enige tijd zo blijven. U mag wat kredietrisico aanvaarden op bedrijfsobligaties met goed management, zoals bvb. de Pinguin 5% 2019. Maar de balans moet stevig zijn : voor de Vranken-obligatie hebben we dan weer gepast. Al bij al blijft de spoeling dun en moeten we ons tevreden stellen met netto-rendementen van een goede 2% op 2 à 3 jaar.
Chinese banksector De soft-landing voor de Chinese economie (7.5% BBP-groei in 2013) is in gevaar met slecht nieuws over de Chinese banksector. Dit beschouwen we niet zo maar als een voorbijgaande gebeurtenis. In een staatsgeleide economie moet je kritisch zijn over de gerapporteerde statistieken. Als die statistieken dan nog op een probleem wijzen, dan is voorzichtigheid geboden. De interbancaire rente is in China op enkele dagen van 3% naar 7% gestegen en heeft zelfs even op 24% gepiekt. Zelfs los van die 24% is een stijging van 3% naar 7% angstwekkend. Wij beschouwen dit als een uitermate slecht teken voor de gezonde werking van de Chinese kredietmarkt. Groei kan immers een stijging van de risicopremies inperken. Als die groei dan in vraag gesteld wordt, is dat een reden om risico-activa te verminderen.
Het is duidelijk dat de extreem lage, zelfs negatieve reële rente stilaan tot het verleden behoort. Voorzichtigheid in het obligatiebeheer is geboden. Een afdekking van het renterisico is zelfs opportuun. We zouden het bijna niet geloven, maar een stijging van de langetermijnrente is voor macro-economen een positief signaal. Het impliceert immers dat het ondernemersvertrouwen toeneemt. Maar ze moet dan wel gepaard gaan met economische groei. Die stellen we wel degelijk vast in de VSA (verwachting van +2.7% in 2013) en in de groeilanden (verwachting van + 6% in 2013). In de Eurozone daarentegen hebben we tijdens het eerste kwartaal van 2013 het zesde opeenvolgende kwartaal van negatieve groei laten optekenen. Het IMF verwacht in de Eurozone nog steeds een inkrimping van -0.2% voor gans 2013, maar de verwachting voor 2014 bedraagt +1.1%. De beurs loopt daar al op vooruit, waardoor het statistisch moeilijk is om een verband te leggen tussen beursrendementen en BBP-groei. Je moet dus aandelen kopen als ze laag staan, dus vooral in de recessie. Je moet ze daarentegen verkopen als een recessie dreigt. Dit laatste is helemaal niet zo eenvoudig te realiseren als het eerste. De daling van de beurs ten gevolge van de normalisering van de langetermijnrente, beschouwen wij als een technische reactie van korte duur, een gebeurtenis zonder fundamentele gevolgen. Wie rentestijging zegt, zegt verhoging risicopremie en dus daling van de aandelenkoersen : zo staat het in het schoolboekje. Niet verwonderlijk! 2
De groei in China is enerzijds gebaseerd op kapitaalsinvesteringen gericht op productie voor de export. Maar anderzijds op bouw- en infrastructuurwerken voor de Chinese markt. Deze investeringen zijn dikwijls gefinancierd met kredieten. Sinds lang probeert de Chinese centrale bank de kredietgroei af te remmen maar dit bleek slechts in beperkte mate succesvol. De laatste dagen is er
op de financiële markten opnieuw een beetje rust, mede nadat de Chinese centrale bank is tussengekomen op de interbankenmarkt. Ze zullen in ieder geval op een slappe koord moeten dansen. Gelukkig is het rechtstreekse belang van China in de portefeuilles beperkt. Nochtans, gezien het belang van China voor de ganse regio hebben we onze posities in de regio enigszins verminderd ten voordele van Europa en de VSA.
Laten we niet vergeten dat wie zich in juni verleden jaar zou hebben laten meeslepen in de maalstroom van negatieve berichtgeving, een stevige beursrally en daarmee gepaard gaande dividenden miste. We zijn ervan overtuigd dat de positieve lange termijntrend ook deze keer intact blijft.
Fraude in het betalingsverkeer Dat hacking en andere vormen van cybercriminaliteit niet alleen in films voorkomen wisten we al. De laatste weken was dit immers dikwijls in de actualiteit. Georganiseerde en professionele fraude gebeurt niet alleen frekwent, de fraudeurs gaan ook alsmaar subtieler, stoutmoediger en gesofistikeerder te werk. Vermits we onlangs zelf het slachtoffer werden van een poging tot factuurfraude, gelukkig zonder negatieve gevolgen, willen we toch graag de aandacht vestigen op deze 2 nieuwe misdaadvormen: Vervalste facturen: In dit geval worden echte facturen onderschept en vervalst voordat ze de debiteur of de bank bereiken. •
•
Vervolgens veranderen de fraudeurs het rekeningnummer van de begunstigde. •
Dit kan zijn aan de hand van een sticker met de vraag om voortaan op een nieuw rekeningnummer te betalen, – vandaar de naam stickerfraude –.
•
Maar tegenwoordig worden ook apparaten of software ingezet die nagenoeg ‘perfecte’ vervalsingen creëren.
We raden iedereen aan die een factuur met een gewijzigd rekeningnummer krijgt, goed op te letten en bij de leverancier navraag te doen. Pas op met de website die op zo’n sticker of stempel vermeld staat: deze leidt veelal naar een nepwebsite die sterk lijkt op de echte website van het bedrijf dat de factuur terecht verstuurt.
Valse overschrijvingen: • Bij deze techniek versturen de fraudeurs valse ‘manuele’ overschrijvingen – dus papieren overschrijvingen, brieven of faxen – naar de financiële instelling. •
Doorgaans zijn de handtekeningen op deze betalingsopdrachten perfect nagemaakt en nauwelijks van het origineel te onderscheiden.
Om onze cliënten en onszelf maximaal te beschermen tegen bovenstaande vormen van oplichting, hebben we beslist om onze waakzaamheid te verhogen. Als we een opdracht tot overschrijving per brief of per fax ontvangen, zal de assistente of relatiebeheerder de cliënt bellen om te checken of dit correct is. Als het rekeningnummer waarnaar dient getransfereerd verschillend is van het bij Leo Stevens gekende bankrekeningnummer zal dit vanaf nu ook telefonisch gecheckt worden. We rekenen op jullie begrip en zijn in deze liever iets té voorzichtig.
3
Schenkingen aan stiefkinderen weldra goedkoper Op 4 juni jongstleden is in het Vlaams Parlement een voorstel van decreet ingediend om stiefkinderen ook te laten genieten van het gunstige schenkingstarief zoals dat geldt voor erfgenamen in rechte lijn. In de loop van dit jaar wordt een goedkeuring verwacht. Sinds 1 januari 2002 zijn stiefkinderen op het vlak van successierechten in het Vlaamse Gewest volledig gelijkgesteld met erfgenamen in rechte lijn. De notie ‘stiefkinderen’ slaat niet alleen op de situatie waarin de stiefouder was gehuwd met de natuurlijke ouder van het kind (voor deze situatie was trouwens al een gelijkstelling sinds 20 december 1996) maar ook op de situatie waarbij een kind erft van een persoon die met de natuurlijke ouder samenwoont. En onder samenwoning wordt zowel de wettelijke samenwoning verstaan als de feitelijke samenwoning op voorwaarde dat de feitelijke samenwoners sinds minstens één jaar ononderbroken samenleven en een gemeenschappelijke huishouding voeren. Bovendien geldt dit rechtelijns-tarief in twee richtingen: van stiefouder naar stiefkind en omgekeerd. Op het vlak van schenkingsrechten in Vlaanderen was deze gelijkstelling er echter nog niet wat betekende dat stiefkinderen in de tariefschaal ‘alle anderen’ vielen. Dit houdt in dat, wat betreft schenkingen van roerende goederen, stiefkinderen 7% (ipv 3%) moeten betalen indien de schenking door hun stiefouder ter registratie zou worden aangeboden. Voor schenkingen van onroerende goederen was de situatie nog veel dramatischer: ipv een schenkingstarief tussen 3 en 30% te betalen, lagen de tariefschalen voor stiefkinderen tussen 30% en 80%! In een maatschappij waar nieuw samengestelde gezinnen schering en inslag zijn, was deze situatie niet meer houdbaar en het voorstel van decreet voorziet dan ook een gelijkschakeling zoals deze nu al meer dan 10 jaar in het successiewetboek is voorzien. Deze gelijkstelling geldt
4
trouwens niet alleen voor de schenking aan een kind door een persoon die met de ouder van het kind samenwoont op het ogenblik van de schenking maar ook voor schenkingen aan een kind door een persoon die op het ogenblik van overlijden van die ouder met de schenker samenwoonde. In hetzelfde voorstel van decreet wordt trouwens ook voorzien dat een schenking tussen personen tussen wie een relatie van zorgouder en zorgkind bestaat of heeft bestaan, ook wordt gelijkgesteld met een schenking in rechte lijn; ook deze gelijkstelling gold al op het vlak van de successierechten. Voor een definitie van zorgouder en zorgkind verwijzen we verder naar de kadertekst.
Ook ex-partners zullen gunstig aan elkaar kunnen schenken bij gemeenschappelijke kinderen In hetzelfde voorstel van decreet is ook voorzien dat uit de echt gescheiden of van tafel en bed gescheiden personen of ex-samenwonenden gunstig aan elkaar zullen kunnen schenken indien er gemeenschappelijke afstammelingen zijn. Ook hier zal dan het tarief van toepassing worden zoals dat geldt in rechte lijn en tussen echtgenoten; deze gelijkstelling was ook al van toepassing voor wat betreft de successierechten.
We kunnen echter niet genoeg benadrukken dat het niet is omdat in Vlaanderen op fiscaal vlak de stief- en zorgkinderen nu zijn gelijkgeschakeld met natuurlijke kinderen, dat dit op het vlak van het erfrecht ook zo is. Om te zorgen dat een stief- of zorgkind zal erven van zijn stief- of zorgouder (en omgekeerd) zal nog steeds een testament nodig zijn; het wettelijk erfrecht voorziet niets. Bovendien geldt ook nog de erfrechtelijke reserve waartoe ouders zijn gehouden tov hun kinderen en zal een testamentair
legaat ten voordele van stiefkinderen beperkt worden door de omvang van het zogenaamde ‘beschikbaar deel’ (wat bijvoorbeeld in het geval van drie kinderen of meer, één/vierde bedraagt van de zogenaamde ‘fictieve massa’). Mogelijkerwijze zal hier in de toekomst ook wel wat veranderen bij de aangekondigde grondige herziening van ons erfrecht; het is echter nog wachten op concrete teksten en wetsvoorstellen alvorens de debatten in het (Belgisch) parlement hierover kunnen gevoerd worden.
Zorgouder ? In het Burgerlijk Wetboek is het statuut van het zorg ouderschap nog niet geregeld. Wel is er op 8 oktober 2010 een wetsvoorstel ingediend om het zorgouderschap wettelijk te regelen en de banden tussen een persoon die geen biologische ouder is van een kind en dat kind maatschappelijk te erkennen en juridisch te beschermen. Dit is het geval wanneer die persoon (de zorgouder) een groot stuk van de ouderlijke verantwoordelijkheid op zich neemt, een specifieke affectieve relatie met het kind heeft en wanneer het zorgouderschap het belang van het kind het beste dient. Situaties waaraan men denkt zijn: de nieuwe echtgenoot of partner van een ouder, die zich gedurende jaren over diens kinderen (mee) heeft ontfermd, een grootouder die voornamelijk over zijn/haar kleinkind zorgt, een bloedverwant in de zijlijn in de tweede of derde graad: er wordt dan bijvoorbeeld gedacht aan een tante die de opvoeding van de kinderen van haar zuster of broer werkelijk in handen heeft genomen omdat deze laatste dat niet kon of wou. Maar voor het successiewetboek en weldra ook het registratiewetboek heeft het Vlaamse Gewest dus niet gewacht op een regeling in het Burgerlijk Wetboek om
de successie- en schenkingsrechten tusssen zorgouders en zorgkinderen gelijk te stellen met deze die gelden in rechte lijn tussen ouders en hun natuurlijke kinderen. Het criterium om hier van een zorgouder te spreken is dat het kind vóór de leeftijd van 21 gedurende drie achtereenvolgende jaren bij een andere persoon heeft ingewoond en gedurende die tijd hoofdzakelijk van die andere persoon (of van deze en zijn levenspartner samen), de hulp en verzorging heeft genoten die kinderen normaal van hun ouders krijgen. De inschrijving van het zorgkind in het bevolkingsregister op het adres van de zorgouder zal dan gelden als een weerlegbaar vermoeden van inwoning bij de zorgouder. Een concreet voorbeeld kan dit verduidelijken. Stel dat een alleenstaande moeder samen gaat wonen met een nieuwe partner terwijl de kinderen nog minderjarig zijn en dat het koppel samen de opvoeding van de kinderen op zich neemt, dan zal deze ‘zorgouder’ kunnen schenken aan de kinderen van zijn partner op voorwaarde dat de kinderen gedurende minstens drie jaar bij hem hebben gewoond, zelfs indien de relatie met zijn partner nadien zou zijn afgesprongen. Dit gaat dus nog een stap verder dan de relatie stiefouder – stiefkind.
De Erkenningsraad – Regulator van het Beroep Op 13 juni 2013 op de jaarlijkse Algemene Vergadering van de Erkenningsraad voor Effectenmakelaars werd Ingrid Stevens benoemd als bestuurder voor een periode van 6 jaar. De Erkenningsraad voor Effectenmakelaars is samengesteld uit 8 verkozen actieve leden, onder het toezicht van een regeringscommissaris die de Minister van financiën vertegenwoordigt. De Erkenningsraad is een fysieke persoon die hoofdzakelijk wettelijke verantwoordelijkheden heeft: • • • • •
Vastleggen van deontologische beroepsregels en deze laten opvolgen en respecteren. Organiseren van open examens die toegang geven tot de titel van effectenmakelaar. Benoemen van effectenmakelaars. Vaststellen en toepassen van disciplinaire sancties. Verzekeren van de promotie en de verdediging van de titel “effectenmakelaar”. 5
Intel – steeds paraat Het Amerikaanse bedrijf Intel (INTC 23.58 USD) is al jaren alomtegenwoordig op de PC markt met haar microprocessors en semiconductor chips. Het bedrijf levert aan alle grote merken voor PC’s en Laptops en domineert met een marktaandeel van 85% op de PC markt. Intel heeft sinds mensenheugenis een technologisch voordeel ten opzichte van haar concurrenten. Sinds de doorbraak van de PC in de jaren 90 is Intel wereldwijd zelfs één van de meest waardevolle merknamen geworden. Toch merken we dat de koers de laatste jaren ter plaatse trappelt tussen de ruime bandbreedte van 20 tot 30 USD. Hoe komt dit en zit er nog potentieel in dit bedrijf? Wij menen van wel en leggen U ook uit waarom! Allereerst wordt Intel nog steeds, en te éénzijdig, vereenzelvigd met de PC. Sinds de opkomst van de tablet is de verkoop van PC’s wereldwijd in een dalende lijn. Daar kunnen we niet omheen, maar Intel is meer dan enkel huisleverancier bij de grote PC bouwers als Dell en HP. Via haar microprocessorlijn Atom zet het bedrijf ook forse stappen voorwaarts op de markt voor tablets en smartphones. Microprocessors van Intel zijn tegelijkertijd klein en krachtig genoeg om in de toekomst ook een leidende rol te gaan spelen op de markt van de Ultrabooks, een combinatie van tablet (touchscreen) en notebook (klein afneembaar klavier). Uiteindelijk zal de Ultrabook de keuze tussen een PC en een tablet overbodig maken. Daarnaast investeert Intel reeds enkele jaren fors in Data Servers, in de opslag van gegevens via Cloud Computing en in de beveiliging van computerdata en netwerken. Intel staat in pole positie om ten volle te profiteren van de enorme groei in dataverkeer en in het aantal aangesloten apparaten en gebruikers tegen 2015. Via de acquisitie van McAfee haalde Intel ook de nodige kennis in huis
voor de beveiliging van servers en computerdata. In elk van deze markten leidt Intel dominant de dans omdat haar producten inspelen op de huidige trends van hogere snelheid in combinatie met minder energieverbruik. Ten tweede is het bedrijf volop in transitie van een groeibedrijf tot een ‘value play’. Intel is over de jaren heen een echte cash cow geworden waar ook de aandeelhouder de vruchten van plukt. De afgelopen tien jaar is het dividend vertienvoudigd tot 0.88 USD en we voorzien duurzame dividendgroei omdat pay-out ratios niet te hoog zijn. Het bedrijf zet haar netto cashpositie aan het werk om eigen aandelen in te kopen. We kunnen het management geen ongelijk geven gezien het fraaie dividendrendement van ongeveer 4% en een koerswinst verhouding van 12. Het bedrijf is ons inziens dus goed geplaatst om de dalende verkoopvolumes op de PC markt op te vangen via enerzijds een doorbraak in tablets, de smartphones én de ultrabooks en anderzijds speelt het bedrijf in op nieuwe trends rond servers, data opslag en beveiliging.
Intel loopt de laatste 12 maanden achter op de brede index 130 120 110 100 90
INTEL S&P
80
26
/0 6 26 /20 /0 12 7 26 /20 /0 12 8 26 /20 /0 12 9 26 /20 /1 12 0 26 /20 /1 12 1 26 /20 /1 12 2 26 /20 /0 12 1 26 /20 /0 13 26 2/2 /0 01 3 3 26 /20 /0 13 4 26 /20 /0 13 5/ 20 13
70
6
Een Atom chip van Intel, kleiner dan een eurocent.
Achter de schermen Jan Avonts – front office & analyse In een financiële instelling zoals Leo Stevens die zich toespitst op een ‘Puur en persoonlijk vermogensbeheer’, is er uiteraard nood aan een veelheid van technische bekwaamheden die elk een onmisbare schakel zijn in de keten van dienstverlening aan de cliënten. In onze nieuwe rubriek ‘Achter de schermen’ stellen we graag fijne medewerkers en hun taken in de kijker. Jan Avonts, 33 jaar- versterkte ons team in april van dit jaar. Jan is master in de Toegepaste Economische Wetenschappen (U.A), met daar bovenop een Master in de financiële en fiscale wetenschappen (U.A). Hij was achtereenvolgend actief bij Euroclear, ING Investment management – dealer in aandelen, Distrigaz en Dexia Holding. Jan Avonts opereert onder de verantwoordelijkheid van Marc Stevens, effectenmakelaar en zaakvoerder van Leo Stevens. De essentie van zijn beroep is het verhandelen (dealen) van aandelen, obligaties en opties. Jan verzorgt dus de uitvoering van orders, direct van cliënten, maar vooral die van de portefeuillebeheerders van Leo Stevens. Operationeel gezien werkt Jan in het zenuwcentrum van het bedrijf en positioneert hij zich als dealer op het kruispunt tussen enerzijds de financiële markten en anderzijds de cliënten, de portefeuillebeheerders, en de backoffice die zich verder met de administratieve afwikkeling van de tranacties inlaat.
Een dealer heeft door de aard van zijn beroep een breed marktgevoel. Hij komt immers in aanraking met een veelheid van marktpartijen en is kort betrokken bij de bewegingen op de markten. Middels aangepaste instrumenten (algo trading) kan hij de orders bijzonder soigneren, rekening houdende met timing, liquiditeit, spread, grootte van het order, ... . Jan heeft bovendien een meer dan voldoende brede financiële basis om ook op het vlak van analyse toegevoegde waarde te bieden. Toen we aan Jan de vraag stelden waarom hij voor Leo Stevens koos, toen hij zijn loopbaan een nieuwe wending wilde geven, antwoordde hij het volgende: “Op een soepele, dynamische manier dichtbij de markten komen is een duidelijke plus. Specialisatie en veelzijdigheid combineren bevalt me wel. Vooral het cliëntencontact is zeer aangenaam”.
Pensioensparen: u hoeft niet te wachten tot de eindejaarsperiode ! Via het Interbeurs Hermes Pensioenspaarfonds kan u ook via Leo Stevens & Cie aan fiscaalvriendelijke pensioenopbouw doen. Uw pensioensparen verloopt over een periode van verschillende decennia, met principieel één storting per jaar. U hoeft daarvoor niet tot het jaareinde te wachten. Niemand kan een perfecte markettiming hanteren, en al helemaal niet op korte termijn, maar gezien de gestage verbetering van de macro-eonomische context, is het ons advies om wat vroeger in te schrijven. Het maximumbedrag dat u in 2013 in aftrek kan brengen in uw personenbelasting bedraagt 940 EUR. Het belastingvoordeel bedraagt 30 % : wie voor het maximumbedrag spaart, behaalt dus een belastingsvoordeel van 282 EUR. Stortingen vóór eind december komen in aanmerking om ook in 2013 te genieten van de fiscale voordelen. Doet u nog niet aan pensioensparen en wenst u hierover meer informatie aarzel dan niet om met uw relatiebeheerder contact op te nemen.
7
Open architectuur Evaluatie Fondsenselectie Na een sterke, euforische start verdwenen einde juni de opgebouwde jaarwinsten als sneeuw voor de zon. Zoals hierboven vermeld waren de boemannen de verwachtingen op een versnelde beëindiging van het Quantitative Easing model van de FED en nog meer zorgwekkend, de berichten over een vastgoedcrisis in China. Zo zien we dat alle fondsen zonder onderscheid (obligaties en aandelen) maar een matige tot zelfs negatieve performantie optekenen. Als uitzondering op de regel geldt hier het Merclin Global Equity Fund, dat voor 44% belegd is in de USA (waarbij Berkshire Hathaway 9% van de portefeuille blijft opeisen).
Naam
Ook het Fidelity Fast Europe Fonds kan dankzij zijn indekkingsmechanismen (zij kunnen short gaan in aandelen) de schade voorlopig nog beperken. Carmignac Patrimoine, dat doorgaans zelfs in crisistijden het hoofd boven water kan houden, moet nu ook kleur bekennen en ziet zijn performance in het rood komen einde juni. Dit wordt verklaard door een grote weging in overheidsobligaties en aandelen van opkomende markten. Ondanks zijn relatief geringe aanwezigheid in China (4% rechtstreeks) werd ook het Aberdeen Global Asia Smaller Companies fonds meegesleurd in de negatieve spiraal. We hebben er voor gekozen om onze winsten hierin tijdig te verzilveren.
Morningstar Munt
Koers
Datum
Perf ytd Perf 2012 Perf 2011 Perf 2010 Perf 2009
AANDELEN EUROPA BLACKROCK GLOBAL FUNDS - EUROPEAN FOCUS A2
*****
EUR
17,39
26/06/2013
4,6%
20,7%
-10,3%
21,6%
44,23%
FIDELITY FAST EUROPE FD A - EUR - ACC
*****
EUR
256,91
26/06/2013
6,1%
14,8%
-4,45%
17,97%
33,91%
ABERDEEN GLOBAL EMERGING MARKETS SMALLER COMPANIES
*****
USD
18,18
26/06/2013
-3,30%
33,58%
-16,48%
42,31%
90,35%
ABERDEEN GLOBAL ASIA SMALLER COMPANIES USD
*****
USD
43,65
26/06/2013
0,54%
34,65%
-11,40%
39,91%
72,14%
SCHRODER ISF ASIAN EQUITY YIELD - CAP
*****
USD
22,70
26/06/2013
-6,58%
31,21%
-9,35%
22,26%
55,15%
VALUE SQUARE EQUITY FUND WORLD-CAP
*****
EUR
144,21
25/06/2013
1,17%
14,75%
-8,76%
31,90%
48,24%
MERCLIN GLOBAL EQUITY FUND C CAP
*****
EUR
422,78
20/06/2013
10,25%
6,88%
-2,64%
13,50%
29,72%
CARMIGNAC PATRIMOINE
*****
EUR
539,28
25/06/2013
-2,09%
5,42%
-0,76%
6,93%
17,59%
BGF-GLOBAL ALLOCATION FD-EUR A2 CAP
****
EUR
34,42
26/06/2013
3,46%
6,11%
-1,25%
16,35%
18,86%
BLUEBAY INVESTMENT GRADE BOND R ACC
*****
EUR
156,45
25/06/2013
-0,65%
15,50%
-0,22%
4,42%
19,98%
TRANSPARANT B BOND CORPORATE - cap
*****
EUR
1.209,68
25/06/2013
-0,06%
7,48%
0,37%
5,33%
21,85%
TEMPLETON GLOBAL TOTAL RETURN FUND DIS
*****
EUR
13,70
26/06/2013
-2,49%
17,44%
2,22%
23,53%
30,44%
TRANSPARANT B BOND -Cap
****
EUR
1.183,94
25/06/2013
-1,16%
4,65%
2,66%
2,24%
4,67%
CAP@WORK CORP BONDS
****
EUR
224,32
25/06/2013
-2,84%
12,07%
5,46%
8,93%
17,12%
CAPITAL AT WORK - BONDS OPPORTUNITIES AT WORK (PART II)
****
EUR
161,46
25/06/2013
-2,73%
11,66%
4,73%
8,06%
19,54%
*
EUR
152,91
26/06/2013
0,74%
25,60%
-7,36%
16,93%
62,28%
PICTET SICAV II - ASIA LOCAL CCY DEBT USD - CAP
****
USD
144,15
26/06/2013
-7,11%
7,50%
5,48%
9,65%
8,84%
PICTET SICAV II - ASIA LOCAL CCY DEBT EUR - CAP
****
EUR
133,89
26/06/2013
-6,00%
5,44%
7,99%
18,85%
7,65%
AANDELEN EMERGING MARKETS
AANDELEN GLOBAAL
MIXFONDSEN GLOBAAL (BALANCED EN FLEXIBEL)
OBLIGATIEFONDSEN GLOBAAL
PICTET SICAV II - EUR HIGH YIELD - P OBLIGATIEFONDSEN EMERGING MARKETS
Prettige vakantie! 8
Fondsen in focus Transparant Corporate Bond Fonds Gegeven de groeiende verwachtingen op toekomstige renteverhogingen (wat zich reeds vertaalt in een stijging van de langetermijnrente, vooral in de VSA), is het opportuun om uw obligatieportefeuille hiertegen in te dekken. Eén van de middelen die we hiervoor aangewend hebben, is de in deze nieuwsbrief besproken Proshares 2x short tracker op de Amerikaanse langetermijnrente. Een andere manier is de duratie van de portefeuille zo laag mogelijk te houden. De duratie is de gewogen gemiddelde looptijd van alle kasstromen (coupons en aflossing) van een obligatie en wordt doorgaans gezien als een goede maatstaf voor de rentegevoeligheid van een obligatieportefeuille. Hoe hoger de duratie, hoe gevoeliger de koers van de obligaties voor renteschommelingen. Onze keuze gaat daarbij naar het Transparant Corporate Bond fonds dat zijn naam dankt aan het feit dat het een
TRANSPARANT CORPORATE BOND KAP
“doorkijkfonds” is. Dit wil zeggen dat de samenstelling van het fonds en de beslissingen van de beheerder beschikbaar zijn. Op deze manier kan iedereen continu zien wat er effectief allemaal in dit fonds aanwezig is en eveneens wat de redenering achter bepaalde investeringen is. Dit garandeert absolute transparantie. Leo Stevens & Cie maakt deel uit van het bestuur. Het fonds is hoofdzakelijk belegd in EUR obligaties (voor 95%), zodat wisselkoersschommelingen een minimale impact hebben op de performance van het fonds. De gemiddelde kredietrating bedraagt momenteel BBB. Het gemiddeld actuarieel rendement bedraagt 2.5% met een gemiddelde duratie van 3,41, wat nog relatief laag is in vergelijking met concurrerende obligatiefondsen. Een bijkomend aspect van het Transparant Corporate Bond fonds, is dat het fonds een Belgisch paspoort heeft, wat inhoudt dat het niet geviseerd wordt door de Europese spaarrichtlijn en de meerwaarde bijgevolg niet onderworpen is aan de Belgische Roerende voorheffing.
Munt
NIW
Perf sinds begin jaar
Actuarieel rendement
Gemiddelde Duratie
EUR
1,209.51
0.24%
2.5
3.41
9
De langetermijnrente zal stijgen; wat betekent dit voor onze portefeuilles en wat doen we eraan? De Amerikaanse tienjaarsrente piekte in 1981 boven 15 procent is daarna gestaag gedaald tot een dieptepunt van 1.40% om sindsdien stilaan terug te herstellen tot 2.50%. Dit gold ook voor de Belgische rente. Obligatiekoersen stegen enorm. Als we de reële rente definieren als de 10-jaars-rente min de inflatie, dan zien we in de bijgaande grafiek dat de Amerikaanse reële rente daalde van 9% naar een negatieve en nulrente de voorbije jaren. Dezelfde trend is merkbaar in België en Duitsland. In onze boordtabel houden we de 10-jarige rente dan ook nauwkeurig in de gaten.
Deze evolutie heeft een impact op iedereen, zowel op beleggers als op niet-beleggers; zowel op obligatiehouders als op aandeelhouders, evenals op iedere burger die een huis bezit. De vraag is: kunnen we na het profiteren van die daling van de rente ons ook indekken tegen een verdere stijging van de rente? We onderzoeken dit hier specifiek voor de obligatiehouders. Een dalende rente leidt tot stijgende obligatiekoersen omdat ze op de markt in concurrentie gaan met nieuwe leningen die uitgegeven worden, bvb. door de overheid. In het omgekeerde geval, bij een stijgende rente, dalen de obligatiekoersen. Het is dus van groot belang aandacht te hebben voor het renterisico van de obligaties die men in portefeuille heeft. Het bewaken van de (modified) duration van een obligatieportefeuille is nog juister uitgedrukt. De duration houdt behalve met de looptijd van de obligatie ook rekening met de hoogte van de coupon, en geeft de gevoeligheid weer van de obligatie voor de stijging van de rente. Voorbeeld: U heeft een obligatieportefeuille met een gemiddelde looptijd van 10 jaar en een modified duration van 8. Stel dat de marktrente stijgt met 2 procent van 1.95 procent naar 3.95 procent. In dit voorkomende geval daalt de waarde van uw obligatieportefeuille met 16 procent (=duration vermenigvuldigd met het renteverschil) Tips voor obligatiebeleggers Hou bij een extreem lage marktrente de looptijd/duration van de obligatieportefeuille kort. Zo blijft de impact van een rentestijging op de waarde van de lopende obligaties beheerst en blijft het waardeverlies beperkt. Daarenboven dienen particuliere beleggers zich rekenschap te geven van de fiscaliteit van de coupons. Het nemen van royale meerwaaarden op obligatiekoersen is aan te bevelen, te meer daar het resterende jaarlijkse netto-rendement van de obligaties vaak verwaarloosbaar is. Maar is er méér te doen om ons tegen een rentestijging te verdedigen of om er gebruik van te maken en eraan te verdienen? Ja, maar..., is het antwoord. Als bij een rentestijging de obligatiekoersen dalen, dan is het verkopen van obligaties verstandig. Het ‘short’ gaan op obligaties ( dit is ver-
10
kopen van obligaties die men niet heeft) is complexer en minder transparant dan het ‘long’ gaan door obligaties te kopen. Er zijn verschillende manieren om short te gaan. Ten eerste, professionele partijen (vaak grote internationale banken) spreken met elkaar af om via swaps of futures short te gaan op overheidsobligaties. Het tegenpartijrisico verschuift dan wel van de overheid naar (verschillende) grote financiële instellingen. Het mogelijke verlies op dergelijke belegging kan hoger liggen dan je initiële inleg. Vandaar dat partijen waarborgen in pand zullen vragen. Een tweede manier is via een beursgenoteerd fonds. Proshares bijvoorbeeld creëert zowel long- als shorttrackers op de markt van de Amerikaanse staatsobligaties. Dit uiterst liquide beursgenoteerd effect (ticker TBF of TBT) is voor iedereen toegankelijk en het mogelijke verlies is beperkt tot de inleg. De werking van deze trackers is erop gericht om dagelijks de omgekeerde beweging te maken van de Amerikaanse overheidsobligaties (met een duration van circa 20). Het fonds gebruikt in se dezelfde instrumenten als de professionelen (swaps, futures,...) doch herbalanceert dagelijks. Dit alles voor kosten en dat verklaart enigszins het verschil tussen de index en de return van het fonds. Zo steeg deze zeer lange obligatieindex de voorbije drie jaar met gemiddeld 13.7 procent terwijl het fonds met 15.7 procent daalde.
Een derde, meer agressieve manier om in te spelen op een stijgende rente is via sprinters of turbo’s (naargelang de naam van de uitgever). Het zijn producten die toelaten om met een grote hefboom te werken (tot 15 keer en meer). Het voordeel van deze producten is dat de belegger met een beperkte inleg kan werken en via de hefboom toch een grote winst kan boeken, zonder dat hij meer dan zijn inleg kan verliezen. Het gebruik van fondsen, trackers die de rentemarkten met een short-strategie benaderen, heeft geen speculatief karakter en is volstrekt verdedigbaar in het afdekken van het risico op rentestijging, zeker als dat risico zeer reëel is vanuit een extreem lage rentestand.
11
Boordtabel Dow Jones
EuroFed Funds ECB-repo Stoxx 50 (%) (%)
26.6.2013
14910
2597
0,25
0,5
31.3.2013
14549
2624
0,25
0,75
1.1.2013
14578
2635
0,25
0,75
1.1.2012
12318
2293
0,25
1
1.1.2011
11548
2634
0,25
1
1.1.2010
10428
2964
0,25
1
1.1.2009
8776
2477
0,25
2,5
1.1.2008
13044
3634
4,25
4
1.1.2007
12475
4182
5,25
3,5
1.1.2006
10847
3360
4,25
2,25
1.1.2005
10729
2788
2,25
2
1.1.2004
10453
2660
1
2
1.1.2003
8341
2407
1,25
2,75
1.1.2002
10021
3706
1,75
3,25
1.1.2001
10780
4560
6,50
4,75
1.1.2000
11500
4730
5,50
3,00
1.1.1999
9167
3300
4,75
3,00
CPI (VSA) (%)
US 10 YR Bund 10 YR (%) (%) 2,51 1,72 1,84 1,29 1,75 1,31 2,02 1,92 3,38 2,97 3,83 3,38 2,15 2,95 4,02 4,30 4,70 3,95 4,39 3,33 4,21 3,64 4,25 4,29 3,81 4,20 5,05 5,00 5,10 4,83 6,46 5,33 4,83 3,84
Brent $/brl
Goud $/ons
USD/EUR
Nat Gas VSA
102,11
1229
1,302
3,72
109,29
1597
1,283
4,06
111,27
1676
1,308
3,36
108,2
1597
1,306
3,15
94,06
1401
1,321
4,08
78,1
1097
1,433
5,82
44,25
882
1,397
6,00
97,83
833
1,459
7,34
60,52
636
1,320
6,25
61,15
517
1,182
9,64
41,07
429
1,347
6,14
30,2
415
1,260
6,20
28,7
348
1,049
5,12
19,9
279
0,890
2,25
24
273
0,94
9,26
24
287
1
2,18
10
288
1,16
1,83
CPI BBP-groei BBP-groei Werkloosh. Werkloosh. ISM Cons IFO (Euro-12) (VSA) (Eurozone) (VSA) (Euro-12) Verwerkende Vertr Duitsland (%) (%) (e-YoY) (%) (e-YoY) (%) (%) Nijverhd -VSA Eurozone
26.6.2013
1,40
1,40
2,00
31.3.2013
2,00
1,80
2,00
1.1.2013
1,70
2,20
2,00
1.1.2012
3,40
3,00
2,00
1.1.2011
1,60
1,90
2,60
-0,20
7,60
12,20
-0,10
7,70
-0,10
7,80
-0,90 1,70
-18,8
Cons Vertr VSA
53,7
105,9
81,4
11,90
54,2
106,7
-23,5
59,7
11,80
50,2
102,5
-26,3
66,7
8,60
10,30
52,7
107,2
-21,2
64,5
9,00
10,00
56,6
109,9
-11
52,5
1.1.2010
2,10
1,00
2,50
1,50
9,70
9,90
54,9
95,8
-16
53,6
1.1.2009
0
0,00
-1,50
-1,50
6,70
7,70
36,2
82,6
-25
38
1.1.2008
4,10
3,20
1,50
2,00
5,00
7,20
50,7
103,4
-9
90,6
1.1.2007
2,50
2,40
2,50
2,50
4,60
7,50
49
107,9
-7
110
1.1.2006
3,40
2,30
3,40
1,90
4,90
8,40
55,6
99,7
-11
103,8
1.1.2005
3,00
2,10
3,10
1,80
5,40
8,90
56,4
96,7
-13
102,7
1.1.2004
2,00
2,00
4,00
1,80
5,70
8,80
66,2
96,8
-16
91,3
1.1.2003
2,50
2,10
2,00
1,00
6,00
8,50
55,2
87,3
-16
80,7
1.1.2002
1,90
2,30
0,50
1,60
5,80
8,50
48,1
85,8
-10
94,6
1.1.2001
3,70
2,40
5,00
3,30
4,20
8,70
44,2
96,8
115,7
1.1.2000
2,70
1,70
4,20
3,30
4,40
9,60
57,5
98,8
144,7
1.1.1999
2,10
1,10
4,00
2,00
4,50
10,50
50
99
● Schildersstraat 33 2000 Antwerpen T +32 3 242 03 70 F +32 3 242 03 89
● BTW BE 0404 496 829 RPR Antwerpen
[email protected] www.leostevens.com
0
128,9
