- Effectief Klimaatbeleid -
In opdracht van CE-Delft 18.0177 November 2008 Trendbox BV
Inhoud
Inleiding Doelstelling en onderzoeksopzet Doelgroep en steekproefverantwoording Veldwerk en rapportage
Conclusies
Resultaten in detail
2
Doelstelling en onderzoeksopzet
Dit onderzoek heeft als doel om een beeld te krijgen wat de Nederlander wil inzake het aanpakken van het klimaatprobleem. Uit de onderzoeksresultaten moet dus blijken waar mogelijk draagvlak voor is.
Er is gekozen voor de online methodiek. Vanwege de hoge internetpenetratie in Nederland neemt het aantal onderzoeken, dat via deze methode wordt onderzocht, in grote mate toe. Daarnaast verleent de aard van dit betreffende onderzoek zich uitstekend om online te testen. De opzet van de online vragenlijst bestaat uit een tweetal componenten: Wat vindt de Nederlander het meest effectief om te doen? Wat vindt de Nederlander het minst erg om zelf te doen (onafhankelijk van
de effectiviteit)?
3
Doelgroep en steekproef
De doelgroepomschrijving voor dit onderzoek luidt als volgt: Mannen en vrouwen van 16 jaar en ouder
Een bruto nationale representatieve steekproef van circa 2500 personen had een netto respons tot gevolg van 1013 personen van 16 jaar en ouder. Response van de respondenten bij dit onderzoek lag op 50%.
De steekproef voor het onderzoek is ontleend aan het Nationale Panel™. Dit is het “Access panel” van Trendbox waarin een landelijk representatieve steekproef van ongeveer 40.000 personen is verzameld die hebben aangegeven van tijd tot tijd en tegen een geringe vergoeding aan onderzoek van Trendbox te willen meewerken. Het Nationale Panel van Trendbox is opgezet en wordt onderhouden volgens de eisen van de Research Keurmerk Groep.
4
Veldwerk en rapportage
Het veldwerk liep van week 39 t/m week 40
Rapportage geschiedt in de vorm van een samenvatting in PPT format. De onderliggende tabellen worden separaat in PDF aangeleverd. De structuur van de PPT rapportage loopt synchroon aan die van de vragenlijst.
De rapportage van dit onderzoek loopt synchroon aan de opbouw van de vragenlijst. Als lid van de Research Keurmerkgroep en ESOMAR onderschrijft en respecteert Trendbox de door deze organisaties opgestelde regels betreffende het uitvoeren van steekproefonderzoek en de privacybescherming van respondenten.
5
Conclusies (I)
De helft van de Nederlandse bevolking vindt het opwarmen van de aarde dankzij de uitstoot van CO2 een groot probleem, 14% hiervan zegt dat dit één van de ernstigste problemen is die er bestaat. Ruim een derde geeft te kennen dat dit een groot probleem is, echter naast andere problemen. Nog een groep van zo’n 30% vindt de uitstoot van CO2 een probleem, maar voor hen zijn er problemen die belangrijker gelden. Een zeer grote meerderheid van de Nederlandse bevolking geeft dus aan zich zorgen te maken over het opwarmen van de aarde.
Effectief klimaatbeleid heeft onder andere te maken met een beter gebruik van de natuurlijke grondstoffen. 52% van de Nederlanders vindt het belangrijk dat wij, dankzij vermindering van het energieverbruik, minder afhankelijk worden van landen als Saoedi Arabië. Het voorkomen van de opwarming van de aarde wordt door 48% genoemd. Daarnaast vindt wederom een kleine meerderheid dat het opwarmen van de
aarde en het stijgen van de zeespiegel wereldwijd aangepakt dient te worden. 47% vindt dat Nederland maatregelen moet nemen door dijken te verhogen. Circa een derde vindt dat de Nederlandse regering momenteel voldoende aandacht besteedt aan het klimaatprobleem. Met name personen tussen de 50 en 64 jaar geven dit toe. Een ongeveer even grote groep vindt juist het tegenovergestelde.
6
Conclusies (II)
De partijen die (heel) veel tijd zouden moeten besteden aan het werken aan een oplossing voor het klimaatprobleem zijn achtereenvolgend: de overheid (89%), de industrie (88%, de landbouw (79%) en de burgers (70%)
De manier waarop bovenstaande groepen hun tijd moeten besteden is divers, burgers zouden dit overwegend vrijwillig moeten doen; de industrie en de landbouw zouden daarentegen regels toegekend moeten worden.
De top 5 van mogelijkheden voor burgers om iets aan het klimaatprobleem te doen is als volgt: Isolatie van de woning; Een zuinige auto kopen; Dichtbij werk wonen; Zonnepanelen aanschaffen; MicroWKK ketel kopen. Activiteiten waar men zich momenteel al mee bezig houdt zijn: Isolatie van
woning; Dichterbij werk wonen; Seizoensgroenten uit Nederland kopen. Wat betreft biobrandstoffen is vier op de tien Nederlanders het eens met de stelling dat sommige biobrandstoffen goed zijn voor het milieu, maar de meeste hiervan niet en de overheid zou alleen de goede moeten ondersteunen. Opvallend om te zien is dat personen t/m 49 positiever tegenover biobrandstoffen staan dan personen van 50+. Vooral personen tussen 50 en 64 geven significant meer aan totaal geen vertrouwen te hebben in biobrandstoffen.
7
Conclusies (III)
Ruim de helft van de Nederlanders is het niet eens met de stelling “Door energie duurder te maken, zullen burgers en bedrijven op den duur minder energie gaan gebruiken”. Bijna twee op de tien Nederlanders is het wel eens met deze stelling, waarbij de 65 plussers het met 21% significant meer dan gemiddeld eens zijn.
Ondanks het feit dat ouderen (50+) in Nederland niet warm lopen voor biobrandstoffen, is het juist deze groep die aangeeft meer dan gemiddeld in het bezit te zijn van groene stroom. Jongeren t/m 34 geven aanzienlijk meer aan niet te weten wat voor type stroom zij in gebruik hebben. Na bovenstaande is het ook niet verassend dat de 50 plussers, vergeleken met
overige leeftijdsgroepen, significant meer aangeven dat groene stroom even duur is als normale, grijze stroom. De jongeren t/m 34 denken vooral dat groene duurder is dan de normale variant. Indien de subsidie op groene komt te vervallen, waardoor de prijs duurder zal worden, dan zegt circa de helft van de Nederlanders groene stroom op te zeggen. De keuze tussen een verplicht of een vrijwillig klimaatbeleid ligt nagenoeg gelijk aan elkaar, 51% kiest voor een verplichting waarbij de regering regels stelt die voor alle burgers en bedrijven gelden. Hierbij zijn het vooral degenen tussen de 25 en 34 die zeggen meer controle vanuit te overheid te moeten hebben. Personen tussen de 50 en 64 zeggen echter met 55% significant meer dan gemiddeld voor een vrijwillig klimaatbeleid te kiezen. 70% vindt dat een verplicht klimaatbeleid het meest effectief is als het gaat om
het behalen van de klimaatdoelstellingen. Ook hier kiezen de jongeren overwegend voor verplichting, waarbij de ouderen meer kiezen voor vrijwilligheid.
8
Interessante uitspraken met betrekking tot politieke voorkeur Links: PVDA, Groenlinks, SP; Midden: D66, CDA, Christen Unie, PvdD; Rechts: VVD, SGP, PVV
Ruim een derde bij zowel links, midden als rechts stemmenden geeft aan het klimaatprobleem een groot probleem, naast andere problemen te vinden. Niet verrassend, maar wel bevestigend, links acht het klimaatprobleem ernstiger dan de overige politieke groepen.
Exact een derde van “midden” vindt dat het klimaatprobleem momenteel voldoende wordt aangepakt.
Links en rechts zijn het met elkaar eens dat het klimaatprobleem juist onvoldoende wordt aangepakt. Op de vraag hoeveel tijd de verschillende partijen moeten besteden aan het werken aan een oplossing voor het klimaatprobleem is het overwegend midden dat vindt dat burgers hier heel veel aan moeten werken; “midden” en “rechts’ die vinden dat de industrie hier heel veel tijd aan moeten besteden; en “links’ dat vindt dat de landbouw en de overheid hier heel veel aan moeten werken.
Op de verschillende uitspraken over mogelijkheden om als burgers iets aan het klimaatprobleem te doen is “links” de groep die overal de hoogst gemiddelde score heeft. Op het gebied van biobrandstoffen deelt links haar mening met midden. Daarnaast zegt links met 45% significant meer dan gemiddeld dat alleen sommige biobrandstoffen goed zijn, maar de meeste niet. Vandaar dat de overheid alleen de goede zou moeten steunen.
Bijna een derde van de rechts stemmenden is het volledig mee oneens dat men minder energie zal gaan gebruiken wanneer deze duurder wordt.
9
Interessante uitspraken met betrekking tot politieke voorkeur Links: PVDA, Groenlinks, SP; Midden: D66, CDA, Christen Unie, PvdD; Rechts: VVD, SGP, PVV
Indien subsidie voor groene stroom komt te vervallen zegt een derde van links deze stroom te zullen blijven gebruiken. Meer dan de helft van rechts zegt direct over te stappen naar conventionele stroom.
Over wat nu het meest effectieve klimaatbeleid is, zijn alle drie de politieke groepen het in grote getalen eens dat verplichting het meest effectief is als het gaat om het behalen van klimaatdoelstellingen.
Van links zegt maar liefst 42% dat het gebruik van duurzaam hout verplicht zou moeten worden, terwijl een derde van de rechts meer vertrouwen heeft in een voorlichtingcampagne over de verschillende manieren van houtproductie.
Bij een belastingmeevaller van de overheid vindt links dat deze geïnvesteerd zou moeten worden in de drie achtereenvolgde onderdelen: Gezondheidszorg, Onderwijs en klimaat. Voor midden is dat: Gezondheidszorg, Onderwijs, klimaatbeleid/politie. Voor rechts is dat: Gezondheidszorg, Onderwijs en Oplossen files/belastingverlaging
10
Resultaten in detail
11
Het gebruik van fossiele brandstoffen geeft een uitstoot van CO2 naar de lucht en dit maakt de lucht warmer. In hoeverre vindt u dit een probleem? Naar geslacht – in % Basis: Allen (n=1013) 60
38
40 36
35 33 29 25
20 12
14
13 10
9 5
2
2
1
0
Is het ernstigste probleem dat bestaat
Is 1 van de ernstigste problemen die er bestaan Totaal
Is een groot probleem
Man
12
Vrouw
Is wel een groot probleem, maar er zijn belangrijkere
Is geen probleem
Het gebruik van fossiele brandstoffen geeft een uitstoot van CO2 naar de lucht en dit maakt de lucht warmer. In hoeverre vindt u dit een probleem? Naar leeftijd – in % Basis: Allen (n=1013) 60
43 40 36 35
37
36
35
33
32 29
28 26 22
20 15 12
14 12 12 12 9 9
4 2
1
5
8
9
5
2 2
0
Is het ernstigste probleem dat bestaat
Is 1 van de ernstigste problemen die er bestaan Totaal
16-24
Is een groot probleem
25-34
13
35-49
Is wel een groot probleem, maar er zijn belangrijkere
50-64
65+
Is geen probleem
Het gebruik van fossiele brandstoffen geeft een uitstoot van CO2 naar de lucht en dit maakt de lucht warmer. In hoeverre vindt u dit een probleem? vs. Type klimaatbeleid Basis: Allen (n=1013) 2
Is het ernstigste probleem dat bestaat
1 2
12
Is 1 van de ernstigste problemen die er bestaan
7 16
36 32
Is een groot probleem
40
29
Is wel een groot probleem, maar er zijn belangrijkere
32 26
9 14
Is geen probleem 5
0
20
Totaal
Vrijwillig klimaatbeleid
14
40
Verplicht klimaatbeleid
60
Redenen om energie te besparen – in % Basis: Allen (n=1013)
100
80
60 48
53
52 47
53
52
49 51
47
48
Vrouw
16-24
25-34
54
52
50 50
48
35-49
50-64
46
40
20
0 Totaal
Man
Het voorkomen van het opwarmen van de aarde Het voorkomen van het opraken van energievoorraden 15
65+
Redenen om energie te besparen vs. Type klimaatbeleid – in % Basis: Allen (n=1013)
100
80
60
55 50
50
45 40
20
0 Het voorkomen van het opwarmen van de aarde
Vrijwilligheid 16
Het voorkomen van het opraken van energievoorraden Verplichting
Manieren om klimaatverandering aan te pakken – in % Basis: Allen (n=1013)
100
80
60
54
53 47
56
53 46
47
53 44
52
55
47
48
25-34
35-49
52 45
48
40
20
0 Totaal
Man
Vrouw
16-24
50-64
Met de hele wereld het klimaatprobleem aanpakken Nederland als land het probleem aanpakken door dijken te verhogen 17
65+
Manieren om klimaatverandering aan te pakken vs. Type klimaatbeleid– in % Basis: Allen (n=1013)
100
80
60
53
54 47
46
40
20
0 Met de hele wereld het klimaatprobleem aanpakken
Nederland als land het probleem aanpakken door dijken te verhogen
Vrijwilligheid 18
Verplichting
In hoeverre vindt u dat het klimaatprobleem voldoende wordt aangepakt door de Nederlandse regering? – in % Basis: Allen (n=1013)
65+
6
50-64
6
35-49
6
25-34
5
16-24 Vrouw
7
Totaal
37
19
4
Man
31
24
2
5 0%
Meer dan voldoende
19
31
31
28
27
24
31 30
28
20% Voldoende
40%
60%
Voldoende noch onvoldoende
19
4
26
4
27
3
24
3
23
4
80% Onvoldoende
4
24
24
30
26
3
25
25
27
4 100%
Meer dan onvoldoende
Hoeveel tijd moeten de partijen besteden aan het werken aan een oplossing voor het klimaatprobleem? – in % Basis: Allen (n=1013)
Burgers
Industrie
Landbouw
Overheid
0
20 Heel veel
40 Veel
Veel noch weinig
20
60 Weinig
Geen
80
Op welke manier vindt u dat de volgende groepen moeten werken aan het klimaatprobleem? – in %
Burgers
Landbouw
27
41
32
0%
28
46
27
Industrie
28
35
37
20%
40%
60%
Vrijwillig
21
Regels
Beprijzen
80%
100%
pl aa ts en
Se iz oe ns g
7,32
ke te Bi lk ob op ra en nd ro st en of te fe n n ui rij tN de e n de M et rla op nd en ko ba pe Da ar n g ve in rv de oe rr w ee ei G ze k el ge n d en bi jk vl lim ee s aa et tv en rie nd el Co ijk m e pl ba ee nk tv eg et ar ie re te n
ic ro W KK
w on en
7,37
M
ne pa ne el
7,90
Zo n
en
ng
ko p
w on i
au to
uw
er bi jw er k
ni ge
va n
10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0
Di ch t
Zu i
Is ol at ie
In hoeverre helpen onderstaande mogelijkheden om als burger iets te doen aan het klimaatprobleem? – gemiddelde score o.b.v. 10 puntsschaal
(10 helpt het meest, 1 helpt niets)
7,20 7,08 6,53
22
6,48 6,17 4,44 4,00 3,27
Kunt u aangeven in hoeverre u wel of niet al wat gedaan heeft of van plan bent te gaan doen voor het klimaat? – in % Basis: Allen (n=1013)
100%
11
12
18
13
80%
12
39
40
27
40 62
38
60%
13 4
18
40%
46
43
38
4 16
5 3
vl ee s M
et o
53
7 1
ve rv oe M rr ic ei ro G ze el W n d K bi K jk ke lim te lk aa op tv en rie nd el ijk Zo e ba nn nk ep an ee lp Bi la ob at se ra n nd st Co of fe m n pl rij ee de tv n eg et ar ie re te n
17 3 7
pe nb aa r
ge en w ee k
de in
8 6
et en
en ko p au to
ni ge
w on en
ko
er bi jw er k
Di ch t
ed er la nd
Zu i Da g
ro e
nt en
ui tN
va n
uw
w on
in
pe n
g
0%
Is ol at ie
45
19
23
Se iz oe ns g
73 92
4
21 43
39
19
65
20%
47
Doe ik al
Ga ik zeker doen
23
Ga ik misschien doen
Ga ik niet doen
4 1 3
Kunt u aangeven in hoeverre u wel of niet al wat gedaan heeft of van plan bent te gaan doen voor het klimaat? Doe ik al vs. Mate belangrijkheid klimaatprobleem – in % Basis: Allen (n=1013) 100 83
80
69 6564 59
60
50 464644
40
34 26 25 22 18
27
20
57 49
4847 43 34
32
44 39 38
20
2018 12 9
74 57 6
44 3 4
67
9 323
14 66
2
3
13
ge en
Co vl Se ee m iz s pl oe et ee ns en tv gr e oe ge nt ta en rie re ui tN G te el n ed d er bi jk la nd lim ko aa pe tv rie n nd el ijk Bi e ob ba nk ra nd st of fe n rij de n
in
de
w ee k
ee l
nn ep an Da g
M
pl aa ts en
en ke te lk op
ic ro W KK
ve r aa r pe nb
et o M
Zo
au to e
vo er re iz en
ko pe n
en w on Zu in ig
er bi jw er k
Di ch t
Is ol at ie
va n
uw
w on in g
0
ernstigste probleem (n=17)
1 v/d ernstigste problemen (n=122)
andere problemen belangrijker (n=293)
niet echt probleem (n=94)
24
groot probleem naast andere (n=368)
Welke van onderstaande uitspraken over biobrandstoffen geeft het beste uw gedachte weer? – in % Basis: Allen (n=1013)
Ik denk dat biobrandstoffen voor verkeer goed helpen tegen het klimaatprobleem en de overheid moet deze ondersteunen
13
Op dit moment zijn de biobrandstoffen nog niet zo goed, maar er wordt gewerkt aan verbetering en daarom moeten we ze blijven steunen
32
Ik denk dat alleen sommige biobrandstoffen goed zijn voor het milieu, maar de meeste niet. De overheid zou alleen de goede moeten ondersteunen.
42
Ik heb geen vertrouwen in biobrandstoffen voor het verkeer en vind dat de overheid moet stoppen deze te ondersteunen
13
0
20
40
60 Totaal
25
80
100
In hoeverre eens of oneens met de volgende stelling:”Door energie duurder te maken, zullen burgers en bedrijven op den duur minder energie gaan gebruiken.” – in % Basis: Allen (n=1013)
Totaal
4
65+
3
50-64
5
3
25-34
4
2
24
21
35-49
16-24
14
37
26
10
34
23
13
17
Volledig mee eens
28
20% Mee eens
25
35
18
8
16
36
24
0%
22
40%
25
42
20
42
20
60%
Mee eens noch oneens 26
Mee oneens
80%
100%
Volledig mee oneens
In hoeverre eens of oneens met de volgende stelling:”Door energie duurder te maken, zullen burgers en bedrijven op den duur minder energie gaan gebruiken.” vs. Mate van belangrijkheid klimaatprobleem– in % Basis: Allen (n=1013)
ernstigste probleem (n=17) 1 v/d ernstigste problemen (n=118) groot probleem naast andere (n=368)
andere problemen 2 belangrijker (n=293) niet echt probleem (n=94)
6
8
0% Volledig mee eens
Mee eens
39
29
19
20%
25
42
20
11
18
40
24
14
3
11
33
21
27
7
48
21
3
18
9
40%
Mee eens noch oneens 27
60% Mee oneens
80%
100%
Volledig mee oneens
Heeft u zelf groene stroom? – in % Basis: Allen (n=1013)
6
65+
36
4
50-64
58 39
57
4
35-49
46 11
25-34
47
42 21
16-24
47
33 10
Vrouw
44 46
5
Man
44 8
Totaal 0
50
44
20
50
48
40 Ja
60 Nee 28
Weet niet
80
100
Is het produceren van groene stroom volgens u duurder of goedkoper dan normale, grijze stroom? – in % Basis: Allen (n=1013)
Groene stroom veel duurder dan normale, grijze stroom
10
Groene stroom iets duurder dan normale, grijze stroom
34
Groene stroom even duur als normale, grijze stroom
37
Groene stroom iets goedkoper dan normale, grijze stroom
3
Groene stroom veel goedkoper dan normale, grijze stroom
1
Geen idee
15
0
20
40 Totaal
29
60
Indien de subsidie voor groene stroom vervalt, zou u dan groene stroom blijven gebruiken? – in % Basis: Allen (n=1013)
65+ 50-64 35-49 25-34 16-24 Vrouw Man Totaal 0
20
40 Ja
60 Nee 30
Weet niet
80
100
Indien de subsidie voor groene stroom vervalt, zou u dan groene stroom blijven gebruiken? – in % Basis: Allen (n=1013)
ernstigste probleem (n=17) 1 v/d ernstigste problemen (n=118) groot probleem naast andere (n=368) andere problemen belangrijker (n=293) niet echt probleem (n=94) 0
20
40 Ja 31
60 Nee
Weet niet
80
100
Wat voor klimaatbeleid heeft u liever vs. Welke methode denkt u dat het meest effectief is – in % Basis: Allen (n=1013)
Meest effectieve klimaatbeleid
Voorkeur klimaatbeleid
Verplichting, waarbij de regering regels stelt die voor alle burgers en bedrijven gelden
Verplichting, waarbij de regering regels stelt die voor alle burgers en bedrijven gelden
51
Vrijwilligheid, waarbij burgers en bedrijven op een vrijwillige basis kiezen om klimaatmaatregelen te nemen
Vrijwilligheid, waarbij burgers en bedrijven op een vrijwillige basis kiezen om klimaatmaatregelen te nemen
49
0
20
40
60
70
80
30
0
100
32
20
40
60
80
100
In hoeverre bent u het eens of oneens met de volgende uitspraken over het klimaatbeleid – gemiddelde score o.b.v. 10 puntsschaal (1 geheel mee oneens; 10 geheel mee eens) 10
8
6
4
2
0 Alleen extra kosten voor m ilieu indien verplicht
Bereidheid energie besparen hangt af van anderen
NL m oet niet vooruitlopen op Europees & m ondiaal beleid
Alleen klim aatbeleid voeren als China en India dat ook doen
33
Overheid m ag belastingen verhogen op energie voor investeren in klim aatbeleid
Overheid m ag belastingen verhogen op energie om m ensen te prikkelen
Overheid m ag belastingen verhogen op energie om vervuiler te laten betalen
In hoeverre bent u het eens of oneens met de volgende uitspraken over het klimaatbeleid – gemiddelde score o.b.v. 10 puntsschaal (1 geheel mee eens; 10 geheel mee oneens) 10
8
6
4
2
0 Klim aatprobleem kan Klim aatbeleid m ag Overheid m ag gevolg hebben in w orden opgelost belastingen op kleinere auto's rijden door technische energie verhogen om en kleinere tv's oplossingen inkom stenbelasting te verlagen
34
Klim aatbeleid m ag ten koste van NL econom ie
Door belastingen op energie w orden m ensen zuiniger
Door gestegen olieprijzen w orden m ensen zuiniger
Welke van onderstaande uitspraken m.b.t. supermarkten geeft het beste uw mening weer? – in % Basis: Allen (n=1013)
Supermarkten moeten zsm verplicht worden koel en vriesvakken af te dekken
Supermarkten moeten over 4 jaar verplicht worden koel en vriesvakken af te dekken
Supermarkten moeten voorgelicht en gestimuleerd worden koel en vriesvakken af te dekken
Overheid moet zich niet bemoeien met supermarkten
0
20
40 Totaal
35
60
Welke van onderstaande uitspraken m.b.t. (on)duurzaam hout geeft het beste uw mening weer? – in % Basis: Allen (n=1013)
Duurzaam hout verplichten, onduurzaam hout verbieden
Belasting heffen op onduurzaam hout, waardoor consument automatisch kiest voor duurzaam hout
Voorlichtingscampagne over verschillende manieren van houtproductie
Overheid moet zich hier niet mee bemoeien
0
20 Totaal
36
40
Welke van onderstaande uitspraken m.b.t. het verlagen van de BTW voor basisbehoeften en verhogen van de BTW voor luxe goederen geeft het beste uw mening weer? – in % Basis: Allen (n=1013)
Goed idee, gelijk invoeren. Alle klimaatvriendelijke producten 0% , de rest 19%
Dit zou je langzaam in stapjes kunnen invoeren over een periode van 5 jaar, zodat iedereen er aan kan wennen
Alleen voor sommige producten zou je dit kunnen invoeren
Slecht idee, het is heel moeilijk om te bepalen wat klimaatvriendelijk is en dit zal waarschijnlijk ook niet helpen 0
20 Totaal
37
40
Hoeveel zou de overheid moeten besteden van de belastingmeevaller van 1 miljard Euro om de maatschappelijke problemen op te lossen Gezondheidszorg
Onderwijs
Klimaatbeleid
Politie
Oplossen fileprobleem
Belastingverlaging
Aflossing staatsschuld
Ontwikkelingshulp 0
20
40
38
60
Hartelijk dank voor uw aandacht
The World Association of Research Professionals
Trendbox BV Goos Eilander Postbus 22707 1100 DE Amsterdam ZO
[email protected] www.trendbox.nl 0 (031) 20 6694414
