AFSCHRIFT.
f
MINISTEEIE VAN ONDEKWIJS, KUNSTEN EN WETENSCHAPPEN. 19
30 Maart 7*1
| • 1004 ,
&
Afdeeling g, $,
DE MINISTER VAN ONDERWIJS, KUNSTEN EN WETENSCHAPPEN,
§f
:
Gelezen een voorstel van de faculteit der wis- en natuurkunde aan de gemeentelijfee univereitelt ven Amsterdam van IS October ltfSl, en een voorstel van de faculteit der wis- en natuurkunde aan ie Rijksuniversiteit te Leiden van 28 Hovessber 19S1, belde betreffende het verbinden van onderwijsbevoegdheid aan het doctoraal examen in de wis- an natuurkunde; delet op artikel 2$. derde lid, van net Academisch Statuut; Gezien de adviezen van lo. de faculteiten der wis« en natuurkunde aan de Rijkeuniversiteiten te Leiden (6 December 1Ö21), te Utrecht (16 October 19J31) en te uroningen (15 november 1921)$ So*de faculteiten 1er wis- en natuurkunde aan de El Jkeunivereitelten te utrecht (21 Juni 193$) en te Öroningsn (20 December 1921) en aan de gemeentenjke universiteit van Amsterdam (H December 1821), Mede gezien het advies van de eerste afdeeling van den Onderwijsraad van 3ß November î$2£, no» 14S5 f?, -"•,"—•"' H8EPT OOÄLMIWOIIOS«! te bepalens lo«Aan hem, die met goed gevolg een doctoraal examen in de faculteit 1er wis- en natuurkunde heeft afgelegd, wordt onder»!jsbevoe£4heid in ie ooqabjgyphie verleend, indien hij bij dat doctoraal examen of bij het daaraan voorafgaand met goed gevolg afgelegd oandidaateexamen is geëxamineerd In de ©terrekundef o. Aan hem, die met goed gevolg een dootoraal examen in de faculteit '1er wis- en natuurkunde heeft afgelegd* waarbij hij geëxamineerd is in de mechanica, de wiskunde» de natuurkunde of de sterrekunde» wordt onderwijsbevoegdheid in de meohanlpa verleend» indien aan dat doctoraal examen is voorafgegaan een der candidaatsexamens, bedoeld in arti el % f 38, sub a, b, c, d of e van het Academisch Statuut! 5o*Aan hem, dite met goed gevolg een doo toraal examan in de faculteit der WIB- en-natuurkunde heeft afgelegd met hoofdvak plantkunde, terwijl êên der bijvakkan is geweest palaeontologie, erfe11Jkheidsleer, physiologie of vergelijkende ontleedkunde» of met hoofdvak dierkunde, terwiJ1 één der bijvakken Is geweest palasontologie, erfelijkheidsleer of Phytopathologie, wordt onderwijsbevoegdheid in de plant- en dierkunde verleend. i)eze beschikking zal worden geplaatst in de Nedsrlandsche Staatscourant en in afschrift worden geaonien aan de eerste afdeeling van den Onderwi j Ö raad. # e-&ravenhage»2£ Maart 1933* AAfl
.
(get)J. TH. de Visser. Overeenkomstig het oorspronkelijke,
-\ * üerste afdeeling van TP«-««+« «.»J
ö
n Onderwijsraad.
Qe Secretaris-Generaal van ^ § . , S ,, Onderwi j s, Kunsten en Wetenschappen, xTa rp. /~J/
(NDERWIJSRAAD. 'P
N».
Bericht 2.1
op
UMA.
'
schrijven
'S-GRAVENHAGE
van
"^""^jtoaaP^y^SîThet antwoord
J u l i...'22.. n o 2200 Af d . H . O . m ~ ~ _ „ „.» A — — .»„-. « « . 4 . 4 1 , - 1
"V£*flagteekening en nummer van flit schrijven te vermelden.
on
Betreffende: Toepassing van a r t i k e l 2 0 , d e rd.e....l i d . , A c a d emi s ch S t a t u u t •
In antwoord op h e t aan den k a n t vermeld s c h r i j v e n en o n d e r w e d e r a a n b i e d i n g van de d a a r b i j gevraagde s t u k k e n h e e f t
de
B e r s t e A f d e e l i n g van den O n d e r w i j s r a a d de e e r Uwe E x c e l l e n t i e a l s v o l g t de r a p p o r t e e r e n : 1°.. De f a c u l t e i t d e r w i s - e n n a t u u r k u n d e aan de G e m e e n t e l i j k e Universiteit Cosmografie
van Amsterdam s t e l t voor de onderwijsbeveegd^fcn
de
t e v e r l e e n e n aan i e d e r , d i e met goed g e v o l g t e n
d o c t o r a a l examen i n de f a c u l t e i t h e e f t a f g e l e g d , wanneer b i j
dat
d o c t o r a a l examen of b i j h e t d a a r a a n voorafgaand met goed g e v o l g afgelegd
c a n d i d a a t s e x a m e n i s geëxamineerd i n de s t e r r e k u n d e . Met
d i t v o o r s t e l gaan de a n d e r e f a c u l t e i t e n a l l e
accoord.
De A f d e e l i n g a d v i s e e r t h e t v o o r s t e l t e b e k r a c h t i g e n * #
2 - , De f a c u l t e i t d e r w i s - e n n a t u u r k u n d e aan de G e m e e n t e l i j k e Universiteit
van Amsterdam s t e l t voor de o n d e r w i j s b e v o e g d h e i d
in
de Mechanica te v e r l e e n e n aan i e d e r , d i e met goed g e v o l g een d o c t o r a a l examen i n de f a c u l t e i t
h e e f t a f g e l e g d , w a a r b i j i n de
m e c h a n i c a , de w i s k u n d e , de n a t u u r k u n d e of de s t e r r e k u n d e
is
g e ë x a m i n e e r d . De f a c u l t e i t de U t r e c h t s l u i t z i c h h i e r b i j a a n . De f a c u l t e i t t e Groningen i s e r t e g e n . De f a c u l t e i t te L e i d e n i s -voorAAN Z i j ne £ Ï ^ 0 3 É l | S | f â & | ^ ^ O t e l i s t e r van Qnd erwi j s A Kunst.en e n Wetens chappen te »s-G R A V E
N H A G
B.
er
2. voor onder de beperking, dat aan het doctoraal examen moet zijn voorafgegaan een der candidaats examens a, b, c, of d. De Afdeeling is van meening, dat de beperking door Leiden voorgesteld wel niet van groote practische beteekenis zal zijn; de kans, dat zij die de examens f - k hebben gedaan, bijv.wiskunde kiezen als doctor aal»bijvak, is zeer gering« Het is echter denkbaar dat iemand, die nooit natuurkunde of mechanica aan de Universiteit heeft beoefend, langs dezen weg onderwijsbevoegdheid in mechanica zou krijgen. Ook zou men, volgens het Leidsche voorstel het geval kunnen krijgen, dat iemand een onderwijsbevoegdheid in natuurkunde verkrijgt zonder die in mechanica, nl.wanneer hij heeft afgelegd het candidaats examen van § 28, e en een doctoraal examen scheikunde met bijvak natuurkunde; dit geval is wel van practische beteekenis, het doet zich zelfs te Amsterdam bij $0% der doctoraal examens schei kunde voor. Wie bevoegd is natuurkunde te doceeren kan echter, naar de meening der Afdeeling, zeker op een Hoogere Burgerschool mechanica doceeren. Om echter eenigermate tegemoet te komen aan de bezwaren van Leiden en Groningen, en met het oog op een denkbaar,schoor onwaarschijnlijk bezwaar, adviseert de Afdeeling in den geest van het door Leiden geamendeerde voorstel van Amsterdam onder toevoeging aan a, b, c, d, van"eM. o S-. De faculteit der wis~en natuurkunde te Leiden stelt voor onderwijsbevoegdheid in de wiskundeÇen) de natuurkunde te verleenen aan ieder, die met goed gevolg een doctoraal examen heeft afgelegd, waarbij wiskunde, natuurkunde of sterrekunde het hoofdvak en een ander dezer vakken of mechanica bijvak was, mits het bedoeld vak hoofdvak was op het candidaats examen. De faculteiten te Amsterdam en te Groningen verklaren zich daartegen; de faculteit te Utrecht eveneens, weliswaar spreekt zij in haar antwoord alleen van onderwijsbevoegdheid-
3.
onderwijsbevoegdheid in natuurkunde, maar u i t het zinsverband b l i j k t d u i d e l i j k dat eveneens wiskunde i s bedoeld. Ook de Afdeeling i s van oordeel, dat h e t Leidsche voorstel te ver gaat; wanneer men onderwijsbevoegdheid wil verwerven in een zoo veelomvattend vak a l s wiskunde of natuurkunde mag worden verlangd, dat de candidaat op zijn doctoraal examen b l i j k geeft althans een of ander onderdeel ervan(meer wordt n a t u u r l i j k voor een b i j vak n i e t verlangd) meer wetenschappelijk t e hebben bestudeerd
dar
op een candidaats-examen kan worden verlangd» De Afdeeling adviseert derhalve te beslissen in overeenstemming met de adviezen door de meerderheid der f a c u l t e i t e n u i t g e bracht. 48.De f a c u l t e i t der wis-en natuurkunde te Leiden s t e l t voor onderwijsbevoegdheid in plant-en dierkunde t e verleenen vcor een doctoraal examen: a. met hoofdvak plantkunde mits een der bijvakken z i j : palaeontologie, e r f l i j k h e i d s l e e r , physiologie, vergelijkende ontleedkunde; b . met hoofdvak dierkunde, mits een der bijvakken z i j : palaeon tologie, erflijkheidsleer,
phytophatologie.
De f a c u l t e i t t e Amsterdam vereenigt zich daarmede; de f a c u l t e i t te Utrecht en t e Groningen zijn daartegen. De stemmen staken dus; ook van nader overleg tusschen de f a c u l t e i t e n kan geen overeenstemming worden verwacht, aangezien de voorstellen reeds zijn besproken in de vergadering van afgevaardighen der vier faculteiten. Gelet op de nauwe verwantschap van plant-en dierkunde, op h e t gemeenschappelijk candidaatsexamen, op h e t
f e i t dat in het Leid-
sche vooretel of bijvakken zijn genoemd, die met plant-en d i e r kunde g e l i j k e l i j k in verband staanP(palaeontologie,
erfelijkheids
4.
l e e r ) of anders h e t hoofdvak aanvullen in de r i c h t i n g van h e t andere vak(physiologie, vergelijkende ontleedkunde b i j plantkunde, Phytopathologie bij dierkunde) en ten s l o t t e op de omstandigheid, dat met onderwijsbevoegdheid in plantkunde of dierkunde afzonderlijk b i j h e t middelbaar onderwijs n i e t s i s aan te vangen en daardoor n i e t alleen de belanghebbenden maar ock de school wordt gedupeerd, adviseert de Afdeeling ten guns t e van het Leidsche v o o r s t e l . Hamens de Afdeeling voornoemd,
Voorzitter,
, Secretaris.
Ilraeaavies van den Heer Kohnstamm betreffende
onderwijsbevoegdheid
in cosmografie, mechanica, natuurkunde en nat*historie» Omtrent de s t a k e n be t r e f f e n d e onderwijsbevoegdheid in de Pac.der Wis-en Natuurkunde heb ik de eer a l s vol^t te rapporteeren; l2» De Amsterdamsche f a c u l t e i t s t e l t voor de onderwijsbevoegdheid in de C08|pGRAFIÏÏ wordt verleend aan ieder, die met goed gëJ|olg een do44oraaif^xamen in de F a c u l t e i ^ h e e f t afgelegd, wanneer b i j dat dooioraaiy^stmen of b i j het daaraan voorafgaand met goed gevolg afgelegd candidaatsexaraen i s geëxamineerd in de sterrekunde. Met d i t voorstel gaan de andere f a c u l t é i t e a l a l l e aoé^brd» Ik s t e l de Afdeeling voor den Minister te adviseeren het voorstel te bekrachtigen» 224 De Amsterdamsche f a c u l t e i t s t e p ; vooig| ds||: de onderwi j sbevoego^ heid in d|||MECHANICA worde verleend aan ieder, die met goed gevolg een doctoraal examen in de F a c u l t e i t heeft afgelegd, waarbij in de mechanica, de wiskunde, de natuurkunde of de sterrekunde is geëxamineerd» Utrecht s l u i t zich h i e r b i j aan* Groninge^is er tfjjen. Leiden er voor onder de beperking dat aan het doctoraal examen moet soorafgawi gegaan z i j n een der candidaats examens a , b , c . o f d» Van grootepractische beteekenis zal de beperking door Leiden voorgesteld wel n i e t zijn; de kans dat z i j de examens f- x hebben gedaan, bijv*wiskunde kiezen a l s doctoraal-bijvak, i s zeer gering» Maar het i s denkbaar dat iemand,die nooit natuurkunde of mechanica aan de U n i v e r s i t e i t heeft beoefend» langs dezen weg onderwijsbevoegdheid in mechanica zou k r i j g e n . Anderzijds kan men volgens het Leidsche voorstel het geval krijgen van een o4lèrwij®evoegdhei|,^na^turkunde zonder in dïffc'-zu H^chagaca , nl*candikats en met doctoraal scheikunde en bijvak natuurkunde. Bm dia* geval i s wel van practische beteekenis, h e t doet zich z e l f s te Amsterdam b i j 90^ der doctoraal-exaaens scheikunde voor. Wie bevsegd is natuurkunde te d o we eren kan echter zeker het beetje mechanica tp een H«B«S.doceeren* Om eenigermate tegemoet te komen -aan-
^StT&Iù-'JIT***.'.
'.. '
ll^P*
-. •' '-.-.:-:'••••• ^ " " T - - - ' ^ : . . ^ , . - . ^ - * " ' • - - ' - ^:. "- -';:•• •
--. ~f%^
•CyffTo*fe\SBS^5£
