Arduinkaai 28 1000 Brussel Tel: 02/209 06 01
[email protected]
Ontsluitingsfiche Jos Chabert(1933-heden) 1 Meta-data van audiobestand GA075 Respondent: Jos Chabert Datum: 14 oktober 2011 Locatie: 1860 Meise Interviewer, auteur ontsluitingsfiche : Kathleen De Blauwe Duur: 02:24:41 Gebruikte documenten aangeleverd door respondent: geen Gebruikte documenten aangeleverd door interviewer: biografische fiche
2 Samenvatting Jos Chabert werd geboren in de Louis Hapstraat in Etterbeek. Kort daarna verhuisde hij naar de Vogelzangwijk in Sint-Pieters-Woluwe. Hij ging naar school in het Sint-Jan-Berchmanscollege en was lid van de scouts in deze school. Hij vertelt hoe de Jezuïeten hoge eisen aan hun leerlingen stelden en veel van hen klaarstoomden voor een latere politieke functie. Eddy Merckx was één van zijn jeugdvrienden. De anekdotes over de overwinningen van deze voormalige fietser en zijn familie illustreren dat ze elkaar nog regelmatig zien. Naar aanleiding van het ervaren incivisme van Wereld Oorlog II neemt hij afstand van het ‘Vlaams, vlaams’. Hij is geen nationalist en geen separatist. Tijdens de Koningstrijd was hij bijgevolg een hevige verdediger van Leopold en protesteerde hij tegen de socialisten. Nu is hij nog steeds een fervente voorstander van de Koninklijke familie want hij vertelt hoe hij als minister samen met Koning Boudewijn en prinses Astrid op publieke evenementen verscheen. Zijn politieke loopbaan start bij zijn verhuis naar Meise. Uit zijn veertig jaar durende carrière belicht hij de verplichte invoering van de veiligheidsgordel en de snelheidsbeperking. Hij doorspekt zijn verhaal met anekdotes over het contact met zijn kiezers tijdens zijn optredens als minister van Vlaamse cultuur. Hij vertelt ook hoe hij en Achiel Van Acker de balans opmaken over de bereikte cultuurautonomie in 1971. Deze gebeurtenis en de vrijheid van gezinshoofd zijn voor hem het startschot om aan een harmonieuze samenleving van Franstaligen en Vlamingen te werken. Ze moeten elkaar niet gaan bevechten maar elkaars taal leren. Vanuit die filosofie en rekening houdend met het steeds toenemend aantal nationaliteiten en talen in en aan de rand van Brussel richt hij een talenschool op in Meise. Volgens hem heeft deze Zennestad als Europese hoofdstad een unieke kans gekregen. Door de komst van de Europeanen worden er verschillende talen in de restaurants gesproken en draait de economie beter. De afbraak van de Noordwijk, het optrekken van kantoren 1
Arduinkaai 28 1000 Brussel Tel: 02/209 06 01
[email protected]
en gebouwen voor deze nieuwe inwoners en de heraanleg van de Wetstraat waren dus noodzakelijk. Om zich als Vlamingen in Brussel te blijven handhaven werden er culturele centra en sociale culturele raden opgericht. Maar volgens hem komen er nu geen mensen van het Davidsfonds naar de vergaderingen van de VGC en zijn de meeste gemeenschapscentra leeg. De Nederlandstalige inwoners vertegenwoordigen immers 6% van de Brusselse bevolking. Hij looft dus meertalige theaterinitiatieven want de Vlaamse culturele aanwezigheid evolueerde tot een klein onderdeel van Brusselse Europese hoofdstad.
3 Inhoudstafel van thema’s 1
01:20 Vlaamse aanwezigheid is een klein onderdeel van Brusselse Europese hoofstad
2
06:28 Interreligieus forum voor samenwerken met religieuze leiders in Brussel
3
08:05 Brussel heeft als Europese hoofdstad een prachtige kans gekregen
4
09:38: Heraanleg van wijken in Brussel in jaren 1960
5
12:20 Evolutie van theaterleven in Brussel
6
13:05 Evolutie Nederlandstalig onderwijs in Brussel
7
13:47 Anekdote over verwisseling van zijn persoon met zijn naamgenoot en kozijn Jos Chabert
8
15:43 Begrafenis van iemand van Volksunie met overdaad aan Leeuwenvlaggen
9
17:55 Geen nationalist en geen separatist
10 18:50 Mening over talenevolutie en talenproblematiek in Brussel 11 21:14 Probleem van allochtonen 12 23:33 Dchoolcarrière bij Maristen en Sint-Jan-Berchmanscollege 13 30:30 Antwerpenaren naar Sint-Jan-Berchmanscollege bij de bomaanslagen tijdens WOII 14 31:14 Vrije tijd in Brussel 15 37:02 Huizen in Etterbeek en Vogelzangwijk 16 38:20 Beschrijving opening van heraangelegde Wetstraat 17 42:31Vrije tijd: cinema 18 48:18 Anekdotes over broers en zussen 19 54:34 Poelaertgebouw(Justitiepaleis) in Brussel en anekdote over vrijgesproken moordenaar die affiches gaat plakken voor Chabert 2
Arduinkaai 28 1000 Brussel Tel: 02/209 06 01
[email protected]
20 59:30 Begin van politieke carrière: speech in Meise 21 01:03:20 Grap van Toon Hermans 22 01:04:24 Afkomst van familie Chabert, belang van Nederlands geen deelname Vlaams Nationaal Zangfeest, Guldensporenviering ,Ijzerbedevaart 23 01:06:20 Opgekomen voor verkiezingen in Meise, veiligheidsgordel en snelheidsbeperking 24 01:11:58 Verschillende tegenkantingen over verplichting gordel en snelheidsbeperking 25 01:15:00 Verkiezingen na invoering van verplichte veiligheidsgordel 26 01:15:37 Minister van Nederlandse cultuur : feestelijk onthaal in Liedekerke 27 01:17:23 Waarom zolang minister geweest? 28 01:20:26 Minister van Cultuur anekdote 29 01:21:40 Weinig herinneringen over NCC 30 01:22:51 Leuven Vlaams 31 01:23:47 Samenwerking met collega , minister van cultuur in Wallonië 32 01:25:02 Uitweiding over familie en prestaties van Eddy Merckx 33 01:30:02 Mop van Eddy Merckx over feit dat hij er niet tegen kan dat hij steeds Vlaams moet spreken 34 01:31:20 Tijdens Ministerschap van cultuur hebben sociaal culturele raden en culturele centra relatief weinig succes gekend 35 01:33:39 Discussie met Maingain over talen in de klinieken 36 01:35:05 Verwachtingen bij de oprichting van NCC 37 01:35:56 Zat in toneelgroep van Brussels dialect met Guy Vanhengel 38 01:37:00 Verschil tussen NCC en VGC 39 01:39:01 Evolutie van Vlaams cultureel leven in Brussel 40 01:40:08 Vanwaar kent hij het AMVB? 41 01:41:20 Uitweiding over speeches en het sluiten van compromissen in België 42 01:43:54 Harde Vlaamse houding gevolg van oorlogscollaboratie 43 01:44:55 Sfeer van Brussel onder oorlog: taalinspecties en link met vrijheid van gezinshoofd 3
Arduinkaai 28 1000 Brussel Tel: 02/209 06 01
[email protected]
44 01:46:12 Talenschool in Meise opgericht 45 01:47:33 Stichting- Lodewijk de Raet, Kultuurraad voor Vlaanderen 46 01:52:37 Positie van de Vlamingen in Brussel na oorlog, incivisme 47 01:55:08 Balansopmaak met Achiel Van Acker over bereikte cultuurautonomie 48 01:59:44 Koningstrijd 49 02:02:17 Schoolstrijd en marsen 50 01:04:09 Brussel is een stad van veel nationaliteiten 51 02:08:59 ANBJ, APSKW 52 02:10:19 VOC 53 02:11: 18 Cappuyns, lokettenkwestie en studie over apartheid in Zuid-Afrika 54 02:12:20 Uitweiding over apartheids anekdote in Zuid-Afrika 55 02:17:01 Commissie Cappuyns 56 02:18:14 Contact en Cultuurcentrum en [gemeenschapscentra] huidige positie ervan in Brussel 57 02:19:12 Belang van talen om mensen te kunnen respecteren 58 02:21:55 Onderhandelingen over fusie van Meise bij Wolvertem of Grimbergen
4 Index van persoonsnamen 1
Chabert, Jos 13:47
2
Destrée, Jules 18:50
3
Prinses Astrid 21:14/38:20/
4
vader [Pierre Joseph Chabert ] 21:14
5
Van Rompuy, Herman 26:58
6
Van Rompuy, Eric 26:58
7
Hollands, Tony 26:58
8
Merckx, Eddy 32:48/ 59:30/ 01:25:02
9
Merckx, Adèle 01:25:02 4
Arduinkaai 28 1000 Brussel Tel: 02/209 06 01
[email protected]
10 Moeder [De Cuyper, Isabelle] 48:18 11 Broer Chabert,[Louis ] 48:18 12 Broer [Chabert, Theo] 48:18 13 van Cauwelaert, Wilfried 54:34 14 Claes, Jef 01:06:20 15 prinses Elizabeth 01:06:20 16 Koning Boudewijn 01:06:20 17
[Martens ] ,Wilfried 01:17:23
18 [ Schouppe ], Etienne 01:20:26 19 Weckx, [Hugo] 01:21:40 20 [Pierre] Falize 01:23:47 21 De Backer, Rika 01:23:47 22 Maingain, [Olivier] 01:33:39 23 Vanhengel, Guy 01:35:56 24
Joris ,Wim 01:43:54
25 Schiltz, Hugo 01:47:33 26 Van Acker, Achiel 01:55:08 27 Spaak, Paul Henri 01:59:44 28 Kir, Emir 02:07:55 29 Cappuyns, [Leo] 02:11: 18 / 02:17:01
5 Index van verenigingen, instellingen en plaatsen 1
School van de Broeders Maristen 13:47
2
Volksunie 15:43 /01:43:54/ 01:44:55
3
beschutte werkplaats van gehandicapten in Meise 18:50 5
Arduinkaai 28 1000 Brussel Tel: 02/209 06 01
[email protected]
4
Sint-Jan-Berchmanscollege 23:33/ 31:14/
5
Scouts van Sint-Jan-Berchmans 31:14/ 32:48/48:18/
6
Heilig Hartcollege23:33
7
Sint-Pieterscollege23:33
8
Jezuïeten 23:33
9
Sint-Michelkliniek 42:31
10 Sint-Elizabeth kliniek 42:31 11 Poelaertgebouw 54:34 12 ACW 01:06:20 13 CVP 01:17:23 14 Sociaal culturele raden 01:31:20 15 culturele centra. Strombeek 01:31:20 16
Cultureel centrum Meise 01:31:20
17
Cultureel centrum Elsene 01:31:20 / 02:18:14
18
Cultureel centrum Sint-Lambrechts-Woluwe 01:31:20
19 Davidsfonds 01:37:00 / 01:47:33 20 Willemsfonds 01:37:00 21 KVS 01:23:47/ 01:39:01/ 22 FDF 01:44:55 23 studenten van Vlaams verbond in Leuven 01:43:54 24 De Standaard 01:04:09 25 Talenschool in Meise 01:46:12 / 02:19:12
6 Extra randinformatie Informatie die niet werd opgenomen, maar wel relevant kan zijn Hij is trots op zijn afkomst en toont de diploma’s van de Leopoldsorde van zijn grootvader. Volgens het boek Honoré Balzac Le Colonel Chabert heeft zijn over-over grootvader voor Napoleon in Rusland 6
Arduinkaai 28 1000 Brussel Tel: 02/209 06 01
[email protected]
gevochten. Na het verlies van de Franse troepen is Kolonel Chabert vanuit Rusland te voet naar Brussel gestapt. Op het schilderij Hoeve van tante Mathilde duidt hij aan dat Koning Leopold naast zijn grootmoeder en grootvader wordt afgebeeld. Naar aanleiding van dit kunstwerk vertelt hij ook een anekdote over zijn onderhandelingen met François Perin. Tijdens staatsbesprekingen zaten hij en Perin op de kaarten over Brussel te turen. Op een bepaald ogenblik stelt Perin het volgende voor: Waarom trekken we niet hier de lijn, want er is toch niets behalve een hoeve. ‘Oh nee’, zegt Chabert,’ c’est la ferme de tante Mathilde. Elle aura une crise si on fait ça.’ Na een tijdje gaan Chabert en Perin terug naar hun collega’s. ‘En’, zeggen deze, ‘is er een oplossing?’ Perin antwoordt: ‘Non parce que tante Mathilde ne veut pas.’ Tijdens het invullen van de biografische fiche vertelt hij ook een anekdote over Van den Boeynants. Deze voormalige premier zou tegen hem gezegd hebben: ‘Hé Jos, ik ga voor u stemmen.’ Van den Boeynants wou ook dat Jos Chabert op zijn begrafenis zou spreken en dat heeft Chabert dan ook gedaan. Vogelenzangwijk is de straat waar veel ministers zijn geboren. Annemie Neyts, Charles Picqué en Jos Chabert hebben er gewoond.
7 Inhoudelijke bijsturingen Redactieraad 27/04/2012: Jos Chabert was zeer jong toen hij samen met Achiel Van Acker werkte. Hij is maar zes maanden Minister van Nederlandse cultuur geweest. Zijn beweringen zijn juist want Guy Devroede heeft hem in die hoedanigheid de hand geschud.
8 Bibliografie http://www.joschabert.net/ Laatst geraadpleegd op 26/11/2011. http://nl.wikipedia.org/wiki/Jos_Chabert Laatst geraadpleegd op 26/11/2011. OTTE (Anja), ‘De tien momenten die het leven van Jos Chabert veranderden. De mensen worden mij niet beu’, De Standaard online, 04/09/2004. http://www.standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=DST04092004_003 Laatst geraadpleegd op 26/11/2011. COPPENS (Edward), COPPENS (Peter), ‘CHABERT , Jos’, Wie is wie in Vlaanderen 2003-2005 : biografische encyclopedie, Tielt, 2002, p.164-165. Onbekend, ‘Chou de Bruxelles. Wit brood in het zwart’, Brussel Deze Week,825(2002),p.2. 7
Arduinkaai 28 1000 Brussel Tel: 02/209 06 01
[email protected]
RUYS (Manu), ‘CHABERT, Jos ’, Nieuwe Encyclopedie van de Vlaamse Beweging, 1, Tielt, 1998: p.710. GOOSSENS (Ruud), ‘Alle berichten over mijn overlijden zijn voorbarig’, DeBijsluiter, 07/08/1999 ,p 25.i
i
8