[Typ hier]
Zwartboek Bestuur en toezicht houders (op) Stichting Vrijwaard in Den Helder
Cartoon van Frank Muntjewerf gemaakt voor het Noordhollands Dagblad
Een uitgave van Abvakabo FNV november 2014
[Typ hier]
Op 6 november 2014 is er een petitie verspreid door de raad van bestuur van Vrijwaard om dit zwartboek tegen te houden. Personeelsleden hebben gemeld bij Abvakabo FNV dat zij onder druk zijn gezet om te tekenen. Dit heeft en zal Abvakabo FNV niet weerhouden van publicatie.
Op 13 november stuurde de heer Coert Veenstra, directeur/Raad van Bestuur, onderstaand bericht aan het personeel:
“Mijn eerder gedeelde diepere strategie van de Abvakabo van het maken van een zwartboek na een incident bij Vrijwaard is bevestigd door een werkbezoek van de organizer van FNV mevrouw Maureen van der Pligt. De bond doet dit op veel plekken in Nederland met als doel om een negatief beeld te creëren over onze zorg in Nederland, nu in De Golfstroom / Vrijwaard. Een zwartboek is nadelig voor Vrijwaard en voor onze goede naam. Ondanks dat een meerderheid achter mijn visie staat schat ik in dat de Abvakabo FNV, ook zonder een meerderheid, een persbericht dan wel het zwartboek gaat uitbrengen.“
De eerdere zwartboeken die Abvakabo FNV heeft gemaakt gingen over de kwaliteit van de zorg in verzorging en verpleeghuizen. Altijd naar aanleiding van zorgmedewerkers die aan de bel trokken omdat ze onvoldoende kwaliteit konden leveren en hun vak niet meer professioneel konden uitoefenen vanwege mismanagement of bezuinigingen. Abvakabo FNV tracht de structurele gebreken in de zorg onder de aandacht te brengen en zo te verbeteren. Want wat niet weet wat niet deert. Dit zwartboek is echter een unicum, het gaat niet om de kwaliteit van de zorg, maar om de kwaliteit van het bestuur en het toezicht hierop.
1
Samenvatting: 1.
In het eerste hoofdstuk vindt u een inleiding en uitleg omtrent de meldingen die bij Abvakabo FNV zijn binnengekomen. Helaas zijn wij genoodzaakt om de meldingen die niet anoniem zijn binnengekomen toch anoniem te behandelen om personen in bescherming te nemen. Dit omdat de melders bang zijn voor represailles, intimidatie en baanverlies.
2.
In hoofdstuk twee worden de anonieme meldingen weergegeven omtrent het reilen en zeilen binnen Vrijwaard. De integriteit van de raad van bestuur & het management komt ook aan de orde. De meldingen variëren van racistische opmerkingen, intimidatie, fraude omtrent ziekteverzuim, gebrek aan toezicht tot en met onwaarheden omtrent de financiën van Vrijwaard. De meldingen omtrent de zelfdoding naar aanleiding van de gedwongen verhuizing zijn apart behandeld. Medewerkers waren niet op de hoogte van de plannen voor een gedwongen verhuizing. Ook is er geen opvang geweest voor verontrustende bewoners of informatie voor personeel om met deze situatie om te gaan tot aan twee weken na de brief met de aankondiging. Hierdoor waren bewoners en personeel twee weken lang noodgedwongen in onwetendheid.
3.
Op 27 augustus 2014 twee weken na de vermeende brief omtrent veranderingen van de begane grond binnen de Golfstroom wordt er een informatie bijeenkomst gehouden voor bewoners. De volgende dag 28 augustus wordt er een bijeenkomst gehouden voor personeel. De passages spreken voor zich, de houding van de Raad van Bestuur ten opzichte van bewoners en personeel komt hier ongecensureerd naar voren. Opvallend is dat de Raad van Bestuur bij de bijeenkomst voor bewoners het accent legt op het regeringsbeleid: Wij moeten van de regering wonen en zorg scheiden is de boodschap, daarentegen beweert hij op de personeelsbijeenkomst dat de gedwongen verhuizing zou komen door de woningbouwvereniging. Bij beide bijeenkomsten wordt vanuit de bewoners/personeel duidelijk gemaakt dat bewoners hier moeite mee hebben en de gedwongen verhuizing niet zien zitten en dat sommige mensen liever dood gaan dan verhuizen. Daar reageert Coert Veenstra op met de volgende uitspraak; “Dat is ook een keuze”. Ook dreigt hij bij commentaar weg te lopen van de bijeenkomst en een brief met ‘visie’ te sturen. Het hoofdstuk staat vol met schokkende uitspraken waarvan de strekking is: Wat u ook vindt, de verhuizing gaat door.
4.
In hoofdstuk vier zijn passages uit interne mails, notulen en berichten geplaatst. Coert Veenstra reageert na de zelfdoding met een bericht waarin hij verklaart geen verband te zien tussen de geplande verhuizing en de zelfdoding. Later meldt hij wel een koppeling te zien maar geen causaal verband. Ook zijn uitspraken verwerkt dat Coert Veenstra geen signalen zou hebben gehad van personeel omtrent onrust wat niet juist blijkt te zijn. Daarnaast reageert hij op de afscheidsbrief van mw. Westveer, waarin zij zegt dat bewoners en personeel als oud vuil zijn behandeld door de Raad van Bestuur en management, als volgt: “Vrijwaard behandelt geen mensen, dit kan alleen door medici.”
5.
In dit hoofdstuk wordt de rol van de Staatssecretaris, de Inspectie voor de Gezondheidszorg en FACIT aan de kaak gesteld. De staatssecretaris heeft naar aanleiding van Kamervragen de kamer geïnformeerd. De Inspectie voor de Gezondheidszorg zou zelf onderzoek doen naar de zelfdoding van mw. Westveer. Echter zijn er meldingen van de familie van mw. Westveer bij ons binnen gekomen, dat niet de inspectie maar FACIT een “onafhankelijk” bureau de kwestie onderzoekt. Vrijwaard is reeds jaren klant van FACIT en kan derhalve niet als een onafhankelijke partij worden beschouwd.
6.
In hoofdstuk zes staan de aanbevelingen voor stichting Vrijwaard, de Inspectie voor de Gezondheidszorg, de gemeente Den Helder en het ministerie van volksgezondheid/ staatssecretaris van Rijn.
2
Inhoudsopgave:
1.
Inleiding
2.
Anonieme meldingen· 2.1 Integriteit van de Raad van Bestuur & management 2.2 Geen medezeggenschap 2.3 Bestuursstijl Raad van Bestuur 2.4 De Gedwongen verhuizing bij monde van het personeel
3.
Passages voorlichtingsbijeenkomsten gedwongen verhuizing 3.1 Bijeenkomst bewoners 27 augustus 2014 3.2 Bijeenkomst personeel 28 augustus 2014
3 4. Interne berichtgeving, mailtjes & notulen
5. Inspectie voor de Gezondheidszorg, Vrijwaard & FACIT
Bijlage 1. Media Bijlage 2. Interne berichtgeving, mail & notulen Bijlage 3. Politiek: Kamervragen en bericht staatsecretaris
1.
Inleiding
De afgelopen maanden kwamen er bij de Abvakabo FNV veel meldingen binnen van personeel, cliënten en familie over de Raad van Bestuur (Coert Veenstra) van de Stichting Vrijwaard. Al snel werd duidelijk dat de kwaliteit van de zorg en de werkvreugde bij Vrijwaard te lijden had onder de manier van leiding geven en aansturen binnen Vrijwaard. Het personeel en bewoners zijn bang om kritiek te leveren op het gevoerde beleid. Zo bang zelfs dat er alleen onder absolute geheimhouding gepraat kon worden.
4
Voor de Abvakabo FNV was dit reden genoeg om met dit zwartboek te beginnen om de misstanden naar buiten te brengen en het personeel en de bewoners bij te kunnen staan.
2. Anonieme meldingen Deze meldingen zijn binnen gekomen bij de Abvakabo FNV en bij bijeenkomsten met o.a. de pers. Volgende verklaringen (sommige zijn vastgelegd door de notaris) inzake de handel en wandel van de heer Veenstra liegen er niet om als het gaat om de stijl van leidinggeven:
2.1
De integriteit van de raad van bestuur & management
Tijdens een personeelsbijeenkomst heeft de heer Veenstra gemeld: “Ik neem geen Turken in dienst. Turken zijn lui.” Een personeelslid werd in het bijzijn van een cliënt en de familie aangesproken op haar gewicht. “Dik personeel is niet geschikt.” “Rokend personeel is niet geschikt.” Tijdens een personeelsbijeenkomst: “Dementerende bejaarden zijn vervelend.” “Ik hoop dat je mij nooit boos ziet.” (januari 2008, bij de eerste ontmoeting van een medewerker met de nieuwe directeur C. Veenstra.) “Coert heeft meermaals etentjes gegeven in restaurants van Vrijwaard aan zijn vrienden met wijn en dergelijke welke hij niet afrekent. Dat terwijl personeel en zelfs vrijwilligers moeten betalen voor een maaltijd.” “Twee bewoners van het verzorgingshuis hebben een particuliere hulp genomen voor huishoudelijke taken zoals een schone kamer en een schoon bed omdat die taken door onderbezetting niet goed werden uitgevoerd. Vooral in de vakanties, de zorg moet dan de schoonmaak er bij doen. Dit gaat ten koste van de zorg uren die bewoners ander zouden krijgen. Andere bewoners overwegen nu ook om een particuliere hulp te nemen. Dat terwijl Vrijwaard deze dienst gewoon hoort te leveren want Vrijwaard ontvangt hier wel het geld voor. De bewoners worden nu dubbel getroffen en ze krijgen een dienst niet waar ze recht op hebben en ze krijgen minder zorg. Ze worden er onrustig door er is gebrek aan structuur.”
Onwaarheden omtrent financiën Vrijwaard.
“Vrijwaard heeft een schuld van 300.000, - euro en staat er financieel slecht voor (dit werd in 2013 gezegd) in het jaar verslag van 2013 staat dat er winst is gemaakt.”
Vriendjespolitiek
“Er worden totaal nieuwe functies gecreëerd zonder dat er een vacature verschijnt en die worden door bekenden van Coert ingevuld.” “ Recent is er bekend geworden dat er een zorgmanager met pensioen zou gaan. Er is nooit een vacature vrijgekomen of een sollicitatie procedure geweest, deze functie is simpelweg cadeau gedaan aan twee mensen.” “Nico Bais van de Raad van Toezicht van Vrijwaard is tevens voorzitter van de WMO raad van de gemeente Den Helder.”
5
“Opmerkelijk is dat de directeur van de Woningstichting Robbert Waltmann, wethouder van Den Helder is geweest in de periode 1999 tot 2005 voor de VVD. Toen zat Nico Bais ook in de Raad.” “Huisarts Vok Buur, een van de huisartsen die op de begane grond zou komen te werken in het gezondheidscentrum wat na de gedwongen verhuizing zou worden gerealiseerd, geeft samen met Coert Veenstra voorlichting bij de VVD op Texel. De voorlichting die zij geven heet: ‘weg met het keukentafel gesprek’ de strekking is: als je welzijn goed organiseert heb je geen zorg nodig (VVD Winterkrant).” “De zoon van Coert Veenstra werkt bij ons, ook zijn vrouw heeft drie maanden met haar Hospice in de Golfstroom bij Vrijwaard gezeten.”
Personeel tegen elkaar uitspelen
“Als we iets signaleren en we melden dit bij onze directe leidinggevende en hier wordt niets mee gedaan dan is de volgende stap een melding doen bij de heer Veenstra. Omdat de heer Veenstra naar eigen zeggen altijd benaderbaar is en open staat voor verbeteringen. Deze tikt de melding door naar de verantwoordelijke leidinggevende. Die komt daarna verhaal bij je halen hoe je het in je hoofd haalt om een mail naar de heer Veenstra te sturen. Daarom durft niemand iets op of aan te merken.”
6
“Er kwam een collega bij ons op de afdeling wiens gezondheid dusdanig was dat wij het gevaarlijk achtten dat deze op onze afdeling zou werken, zij moest nog herstellen. Toen hebben wij dit gemeld bij onze leidinggevende. De volgende dag kregen wij een blaadje onder onze neuzen geduwd met een klacht over deze collega; of wij die even wilde tekenen om in haar personeelsdossier te doen. Dit hebben wij niet gedaan, immers hadden wij geen klacht maar maakten wij ons zorgen. De klacht was zo omschreven dat het belastend zou kunnen zijn voor onze zieke collega. Ons werd verzocht om het hier nooit meer over te hebben en te doen alsof wij nooit zo een voorstel hadden gehad.” “Als ik me ziek meld moet ik mijn verlofuren inleveren, daarvoor in de plaats krijg je dan een bonus per half jaar zo komen wij aan dat lage ziekteverzuim.” “Mijn collega had zich ziek gemeld, dit zag ze niet terug op de loonstrookjes het ziektegeld, toen ze vroeg hoe dat zat werd haar verteld dat het zonde was om door te geven ze zou dan haar bonus niet ontvangen, in plaats van geld werd er tijd voor ziekte uitgekeerd.” “Op 6 november 2014, is er een petitie verspreid in Vrijwaard voor en/of tegen dit zwartboek, op deze manier wordt personeel onder druk gezet om te tekenen en wantrouwen gecreëerd onder personeel.” “Wij worden nu als personeel verantwoordelijk gehouden voor de crisis die is ontstaan na de zelfdoding het zou de organisatie 100.000 euro kosten en wij zouden het zwartboek moeten tegenhouden. Ook probeert de Raad van Bestuur net te doen alsof hij het voor ons zijn personeel op neemt: Het ligt niet aan jullie, de zorg heeft niet gefaald. Bijna dagelijks worden wij met e-mails bestookt, waar voorheen nul communicatie was worden we nu overladen met e-mails. Hij is duidelijk bezig met een charme offensief.”
2.2
Aangewezen medezeggenschap & cliëntenraad
Vrijwaard is een instelling met 422 medewerkers. Wettelijk is een instelling bij meer dan 50 medewerkers verplicht om een ondernemingsraad te hebben. Vrijwaard heeft echter sinds 2010 geen OR meer en besluiten worden dus ook niet volgens de wettelijke voorschriften getoetst. “Coert zegt dat personeel geen OR wilde, dat is niet waar. Toen hij aantrad als bestuurder was binnen de kortste keren de OR weg, hij wil geen OR.” “Wij hebben medezeggenschapsclubjes in plaats van een OR, het zijn werkgroepjes waar je voor wordt gevraagd of aangewezen. Indien je niet meer nodig bent wordt de groep ontbonden. Zo is er geen continuïteit. Personeel heeft totaal geen inspraak of kennis van wat er gaande is.” “De medezeggenschapsraden die we nu hebben, zijn niet rechtsgeldig en hebben geen enkele bevoegdheid. Het is puur een orgaan wat in het leven is geroepen als zoethoudertje voor het personeel en om aan de buitenwereld de schijn op te houden van medezeggenschap.” “Wij zijn naar een spreekuur van de medezeggenschapscommissie geweest om informatie in te winnen over de reorganisatie, het voorgenomen sociaal plan en de gedwongen verhuizing. Wat bleek tijdens de vergadering was dat de medezeggenschapscommissie nergens van af wist. Geen inzicht heeft in de financiën en het beleid, alles gaat om hen heen.” “De medezeggenschapscommissie is opgestapt nadat uit vragen van het personeel is gebleken dat de leiding en directie hen nergens bij betrokken hebben, en geen inzage heeft gegeven in de belangrijke stukken.“ “In het jaarverslag staat dat alle partijen akkoord zijn gegaan met de medezeggenschapscommissie, dit is niet waar, hij was er ineens, mij en mijn collega’s is nooit iets gevraagd.” “De cliëntenraad is nooit gekozen, deze was er op eens. De cliënten hebben hier helemaal geen zeggenschap in gehad, sommige zijn vriendjes van Coert zowel politiek als privé.” “De leden van de cliëntenraad hebben vaak niet eens familie bij Vrijwaard, dat is geen vereiste om in de cliëntenraad te zitten. Het is dus maar de vraag welk belang zij behartigen.” “De cliëntenraad bestaat uit mensen die zijn aangewezen, er horen verkiezingen plaats te vinden maar die hebben nooit plaatsgevonden. In het blad thuis van Vrijwaard zijn in de zomer van 2014 de nieuwe cliëntenraadsleden voorgesteld. Sommigen zijn halsoverkop vervangen na het zelfmoord incident. Zo is bijvoorbeeld oud wethouder en nu gemeenteraadslid Fritzsche (VVD) uit het niets voorzitter van de cliëntenraad geworden.” “Mevrouw Kolhorn, vicevoorzitter van de cliëntenraad is al jaren gemeenteraadslid en partij genoot (CDA) van Nico Bais die in de Raad van Toezicht zit.” “Ingrid van Esdonk heeft wel een moeder in Ten Anker wonen maar haar man is bevriend met Ben Fritzsche (huidige voorzitter cliëntenraad), ook zijn zij haar man en Fritzsche jaargenoten geweest en ze waren allebei officieren bij de Marine.” “Peter de Ruiter was huisarts in Den Helder en is naar eigen zeggen een dag voor de zelfmoord gevraagd om in de cliëntenraad te komen. Ook is hij jaren lid geweest van de klachten en geschillencommissie van de Helderse Zorginstellingen, daar heeft Vrijwaard ook bij gezeten echter doet FACIT nu de geschillen- en klachtencommissie voor Vrijwaard.”
7
2.3 Visie en managementstijl van de Raad van Bestuur in de praktijk. Binnen Vrijwaard wordt veel belang gehecht aan de visie, de bewoner zou centraal staan het personeel zou familie zijn. Wij hebben meldingen gehad omtrent het aantreden en de veranderingen sinds het aantreden van dhr. Veenstra en de veranderingen die dat met zich heeft meegebracht. “Indien je kritiek en op of aanmerkingen hebt op zijn beleid in een gesprek of bijeenkomst dreigt Coert met: “anders zet ik mijn visie wel op papier”, er is geen overleg of kritiek mogelijk.” “Toen de vorige bestuurder er was stonden de bewoners centraal, dat is nu niet meer zo. Bij verjaardagen mochten bewoners zelf uitkiezen wat ze wilden eten dan werd dat gemaakt het maakte niet uit wat, dat is nu niet meer zo.” “Als er nu een feestje of een bijeenkomst is beneden voor bewoners met een hapje, dan krijgen alleen de bewoners die naar beneden kunnen komen een hapje of een lekkernij, voorheen werd dit in het hele huis uitgedeeld, zodat ook de mensen die slecht ter been waren konden genieten, dat is nu niet meer zo.” “De krenten in de pap zijn er uit dat zou moeten vanwege gebrek aan geld en een financieel tekort. Maar er staat 5 miljoen op de bank.” “Er worden vrijwilligers ingezet op functies die eerst werden gedaan door personeel in loondienst in de keuken bijvoorbeeld wordt een voorheen betaalde functie nu vervuld door een vrijwilliger.” “Er worden functies en ruimtes beschikbaar gesteld aan de familie van dhr. Veenstra, zijn zoon en vrouw werken hier ook.”
8
“Vroeger hadden wij tijdelijke opname, dat is nu niet meer omdat hij die kamers aan de Hospice heeft gegeven waarvan zijn vrouw coördinator is.” “Coert heeft meermaals etentjes gegeven in restaurants van Vrijwaard aan zijn vrienden met wijn en dergelijke welke hij niet afrekent. Dat terwijl personeel en zelfs vrijwilligers moeten betalen voor een maaltijd.” “Na het joggen, komt onze raad van bestuur wel eens eten bij Vrijwaard, vaak met een renmaatje dan wordt er ontbijt of lunch klaargemaakt, dit wordt opgegeten en er wordt niet voor het eten en drinken betaald.” “Op 19 november was er een informatie bijeenkomst over het onderzoeksrapport van FACIT over de zelfmoord. Hier heeft Coert meerdere malen gezegd dat domme mensen niet welkom zijn en dat als je niet mee gaat in de visie van Vrijwaard je beter ander werk kan zoeken.”
2.4
De Gedwongen verhuizing bij monde van het personeel
“De bewoners hebben een brief gekregen half augustus waar men tussen de regels kon lezen dat er sprake zou zijn van een verhuizing. Pas twee weken daarna is er een voorlichtingsbijeenkomst geweest voor bewoners en personeel. De bewoners waren in onzekerheid en heel erg onrustig, het personeel wist niet hoe om te gaan met deze onrust omdat ook wij in onwetendheid werden gelaten.” “Drie bewoners hebben gemeld dat ze hopen voor die tijd dood te gaan zodat ze de verhuizing niet hoeven mee te maken.” “Wij hebben aangegeven dat we niet weten hoe we met onze bewoners moeten omgaan, sinds het bericht van de gedwongen verhuizing. We treffen de bewoners aan vol angst, wanhoop, ik krijg er nog kippenvel van. Coert Veenstra heeft gezegd: Luister er drie keer naar en daarna moet je zeggen: Nu is het genoeg zullen we het ook even over iets anders hebben?” “Nadat de gedwongen verhuizing bekend is gemaakt bij de bewoners heb ik gevraagd hoe ik nu met die bewoners moest omgaan die overstuur zijn. Het antwoord was: daar ben je bekwaam genoeg voor. Er is geen opvang of ondersteuning geweest voor bewoners en personeel.” “De bewoners van de begane grond moeten weg. Of naar een ander huis of intern binnen De Golfstroom. Een interne verhuizing kan alleen maar als iemand overlijdt of als die bewoners willen verhuizen naar de nieuwe locatie. Daarom hebben ze de bewoners benaderd die op de hogere etages wonen. Daar is wel wat voor te zeggen maar wat hebben ze nu gedaan, de mensen van de gouden gang (noot Abvakabo FNV : “de gang waar de directie en management zitten”) hebben gebeld naar een meneer van 93 die boven woont en hem gevraagd of hij wil verhuizen. Hij heeft niets begrepen maar het woord verhuizen wel gehoord. Hij was in paniek, hij lag met gierende hartkleppen in het bed er moest een arts bij komen. Dit doe je niet via de telefoon.” “Bewoners worden overvallen door de heer Veenstra of door het management, die komen zomaar binnenvallen met mededelingen en of vragen. Daar moet eigenlijk altijd een mantelzorger of familie bij zijn zodat er een goed besluit kan worden genomen.” “Wij snappen niet waarom de begane grond leeg moet, al helemaal niet waarom dat op zo een korte termijn moet.” “Niemand van de oude cliëntenraad was op de hoogte van de gedwongen verhuizing.” “De medezeggenschapsraad wist ook niets van de gedwongen verhuizing.” “Met meer begeleiding en zorgvuldig handelen had de zelfmoord van mw. Westveer voorkomen kunnen worden.” “De bewoners zijn bang om een klacht in te dienen maar ze willen niet weg.” “Coert jaagt de mensen de dood in door de wijze waarop hij met de bewoners is omgegaan omtrent de verhuizing.”
9
2.5
De Raad van Toezicht
De voorzitter van de Raad van Toezicht dhr. Hans de Water is in 2009 benoemd tot commissaris van de Rabobank. In 2012 gaat Stichting Vrijwaard over van de ING bank naar de Rabobank.
Overstap bank van ING naar Rabobank Vrijwaard heeft de keuze gemaakt om van leverancier voor de bankzaken over te stappen van de ING naar de Rabobank. Belangrijkste overweging hiervoor was de voorkeur om te werken met een lokaal verankerde bank met een regio functie. (jaardocument 2012, algemeen beleid verslagjaar 4.2)
10
Nico Bais is lid van de Raad van Toezicht sinds 2006 en is eveneens voorzitter van het WMO platform van de gemeente Den Helder sinds 2010. Bovendien is hij ook nog eens voorzitter van de Stichting Vrienden van Vrijwaard die een eigen financiële stroom heeft. Als voorzitter van het WMO platform van Den Helder moet hij meepraten over de thuiszorg die Vrijwaard voor een deel uitvoert voor de gemeente Den Helder.
Vrijwaard zegt op haar website zich te houden aan de algemene zorgbrede governance code ten aanzien van het bestuur en toezicht. Hieronder een passage van deze governance code. Opmerkelijk is dat enkele leden van de Raad van Toezicht er reeds 8 jaar zitten. Dit is in strijd met de zorgbrede governance code.
Een lid van de Raad van Toezicht kan maximaal tweemaal voor een periode van vier jaar zitting hebben in de Raad van Toezicht. (zorgbrede governance code 2010, 4.2.7)
*Geen van de leden van de Raad van Toezicht heeft tot op heden een reactie gegeven omtrent de zelfdoding en/of de bestuursstijl van dhr. Veenstra.
3. Voorlichtingsbijeenkomsten gedwongen verhuizing
3.1 Bijeenkomst bewoners 27 augustus 2014 In dit deel volgen (samenvattingen van) passages uit de voorlichtingsbijeenkomst gehouden door Coert Veenstra voor de bewoners over de gedwongen verhuizing van de begane grond op de Golfstroom. De passages staan in chronologische volgorde. Coert Veenstra: “U heeft een brief gehad, waarna de zorgmanager Ineke Kloos bij u langs is geweest om de plannen van Vrijwaard toe te lichten; ik zal dat nogmaals doen vandaag. - Reactie bewoner: U zegt nogmaals; wij zijn nog niet voorgelicht.” Coert Veenstra: “Wij krijgen van Nederland BV, dat staat ook in de krant, de opdracht om minder plaatsen te ontwikkelen in de ouderenzorg. De plaatsen die overblijven zijn alleen voor zware zorg maar het idee van wonen en zorg in een pakket daar wil Nederland BV van af.” Coert Veenstra: “Wij hebben nu een plan, dat hebben wij al twee jaar om de capaciteit te verminderen. De eerste plek waar we dat hebben gedaan dat is de Margriet; daar hebben we 50 plaatsen ingeleverd. Het tweede plan wat daar ligt en het derde dat is de capaciteit van Ten Anker verplaatsen naar nieuwbouw en de nieuwbouw gaat naar de Marsdiepstraat en het Molenplein en in de locatie Parkzicht komen nieuwe plekken en onderdeel van dat plan is om de capaciteit van de Golfstroom te verminderen naar 30 plaatsen. We gaan terug van 70 naar 30 verzorgingshuisplaatsen, onderdeel van dat plan is dat we met de woningstichting hebben besproken hoe komen wij nu naar een lagere capaciteit. Maar dat is een beetje lastig uit te leggen je zou ook kunnen zeggen blijf gewoon in de woning zitten, niks aan de hand. Maar de huuropbrengst van de woningen die wij verhuren, waar wij budget voor ontvangen, die is veel lager dan alle woningen die wij huren. Wij krijgen ongeveer 1000 euro per woning en wij kunnen dat niet voor 1000 euro verhuren. Dus wij hebben gezegd met elkaar we moeten de capaciteit verminderen in goed overleg met de woningstichting maken wij dus nieuwe projecten voor nieuwe bewoners voor de doelgroep zwaar. En onderdeel van dat plan is een gezondheidscentrum op de begane grond. Dat is een hele slechte mededeling voor u dat betekent dus dat wij, u, op korte termijn geconfronteerd worden met een gedwongen verhuizing.“ Opmerking uit het publiek: “Dat is op zeer korte termijn januari 2015, we kunnen nergens heen”. Reactie Coert Veenstra: “Ja dat is nu het plan.” Opmerking uit het publiek (familie): “Het is niet zeker dat de huisartsen hier heen komen, huisartsen hebben nog helemaal niet getekend.” Coert Veenstra: “Ja dat klopt.” Reactie bewoner 1: “Weet u wat u hiermee bereikt heeft, bijna een burgeroorlog.” Reactie Coert Veenstra: “Ik begrijp dat u boos bent.” Reactie bewoner 1: “U hoeft mijn boosheid niet te begrijpen (...) ik ben ook best bereid om mee te werken met de vernieuwing maar het moet op een waardige manier gaan. U heeft het over mensen niet over bloempotten die van hier daar gezet worden, dat vind ik schandalig.” Reactie Coert Veenstra: “U heeft het over bloempotten ik niet, daar moet u voor oppassen. Ik wil helder overleggen, ik begrijp uw bezwaren, die moet u vooral ten tafel brengen. Maar we moeten met iedereen individueel kijken om tot de beste oplossing te komen.”
11
-Opmerking uit het publiek (familie): “Pardon, mag ik daar op inhaken, ik begrijp de opmerking van mevrouw (bewoner 1) heel erg goed. U heeft het niet over bloempotten maar de manier waarop dit naar voren is gebracht is als volgt: de bewoners wisten van niets, de familie wist van niets, de mantelzorgers wisten van niets, sterker nog: de verzorging van de begane grond wist van niets. Dan worden de bewoners door twee reuze vriendelijke dames bezocht hoe je het ook bekijkt het is slechte nieuws en dan zijn de bewoners compleet overvallen, dan zit je met mensen die ontzettend verontrust zijn. Hetgeen wat minstens gedaan kon worden is de verzorging op de hoogte brengen van dit alles. Weet u hoe ik dit noem? Een wanprestatie.” -Reactie Coert Veenstra; “Dat mag u zo noemen, ik deel dat niet helemaal, want wij hebben vaker met medewerkers om de tafel gezeten (...)” (*noot Abvakabo FNV: Volgens berichten van medewerkers aan Abvakabo FNV geven zij aan van niets te weten.) Wij hebben het voltallige personeel werkzaam op de afdeling gesproken. -Opmerking bewoner 1: “Ik vind dit onbeschoft.” -Reactie Coert Veenstra: “U moet mensen laten uitpraten want anders ben ik heel snel klaar en heb ik mijn best gedaan en stuur ik u een brief met mijn visie. (grijpt terug op het voorgaande onderwerp) Mijn medewerkers wisten het niets (*noot Abvakabo FNV: spreekt zichzelf tegen) maar mijn medewerkers weten heel goed dat er veranderingen in de zorg gaande zijn, die zien alle problemen die er zijn in de ouderenzorg.”
12
- Opmerking publiek familie: “Logisch dat medewerkers op de hoogte zijn van de veranderingen in de zorg, dat lees je in de krant en zie je op televisie dat weet iedereen. Dat bestrijd ik ook niet. Dat neemt niet weg dat hier onzorgvuldig gehandeld is vanaf het begin en dat biedt geen vertrouwen in de toekomst. U hoeft niet boos te zijn. Als u mij niet kwalijk neemt dat ik dat zo zeg dan kunt u ons niet chanteren met: ”dan schrijf ik een brief”. Want zo werkt het niet. Wij zijn heel erg ongerust geweest en dan is dit het moment om dat naar voren te brengen.” - Coert Veenstra: “Heel goed om dat te doen, maar als mensen gaan dreigen en onheuse dingen gaan zeggen naar mij of naar mijn medewerkers dan kan dat niet. Laten we goed naar elkaar luisteren en respectvol overleggen.” - Bewoner 1 uit het publiek (woont op de begane grond): “Meneer Veenstra?” - Coert Veenstra: (kapt mevrouw af) “Ik ben nog aan het woord.” - Opmerking uit het publiek: “Wat een klootzak, joh, mag hij best horen”. (*noot Abvakabo FNV: dhr. Veenstra heeft de zoon van mw. Westveer beschuldigd van het feit dat dhr. Westveer hem voor klootzak uitgemaakt zou hebben, deze verklaring heeft hij later teruggenomen.) - Coert Veenstra (Gaat door met zijn visie en praat door haar heen.) “Het is een heel vers plan het is pas drie maanden ter tafel (...) het komt niet uit mijn koker maar in samenwerking met Vrijwaard, Woningstichting Den Helder en de huisartsen.” (*noot Abvakabo FNV: spreekt zichzelf tegen, eerder aangegeven dat het plan reeds twee jaar bestaat) -dhr. Ellermeijer: “Hoe lang is de wachtlijst voor de Golfstroom, hoeveel mensen willen hier wonen?” -Coert Veenstra: “Heel groot.” -dhr. Ellermeijer: “Dat betekent, dat de Golfstroom een bijzonder huis is, iedereen wil naar de Golfstroom en welk bestuur haalt het nu in zijn bolle kop om daar plaatsen weg te halen. Dat noem ik wanbestuur.” -Coert Veenstra: “Wanbestuur dat kunt u heel makkelijk roepen, u roept dingen die niet kloppen Uw wanbestuur is geen wanbestuur en u zegt dingen in de krant die niet kloppen. U heeft met een journalist gepraat. Er staat heel duidelijk, dat u zegt dat er in de brief staat dat mensen moeten verhuizen, dat is niet waar. U roept onwaarheden, dat stond niet in de brief, dat is mondeling verteld.” -dhr. Ellermeijer: “Dat is ze wel verteld, ze zijn overvallen.”
-Bewoner 1: “ We gaan het wel hebben over die brief, dit verdient geen schoonheidsprijs. Dit is meer dan schandalig dat het op deze manier aan ons verwoord wordt.” -Coert Veenstra: “Hoe had u het liever gehad?” -Bewoner 1: “Dat eerst andere mensen ingelicht waren, want nu krijgen we alles stikken of slikken. U heeft het hier over mensen en niet over bloempotten en die kan je niet van de een op de andere dag verpotten.” -Coert Veenstra: “Dat willen wij voorkomen.” -Bewoner1: “Nee dat is niet waar anders had u die brief niet verstuurd.” -Coert Veenstra: “Ik heb die brief persoonlijk gestuurd.” -Bewoner1: “Ik vind het schandalig dat u zo met ons omgaat, ik woon hier langer dan u!” Opmerking publiek: “Mensen hebben zo lang in onzekerheid gezeten.” Coert Veenstra: “Wij moeten op een bepaald moment mensen informeren en wij hebben er voor gekozen om mensen schriftelijk te informeren en nu uitleg te geven over het plan.” Publiek: “Als we het over de brief hebben, er komt een brief, daarna komen er twee dames langs die gaan het nog eens uitleggen. Die mensen zijn helemaal van streek, dan had je toch minstens je telefoon open moeten hebben.” Coert Veenstra: “Mijn telefoon staat altijd open.” Publiek: “Dat is niet waar. U was niet bereikbaar en er was niemand die deze mensen op kon vangen, niemand! Helemaal niemand die antwoord kon geven op hun vragen.” Coert Veenstra: “We hebben overleg gehad en daarna zijn ze geïnformeerd.” Publiek: “Daarna was er niemand om deze mensen op te vangen.” Coert Veenstra: “Deze mensen zijn individueel geïnformeerd, als dat dramatisch is overgekomen dat kan individueel zijn.” Publiek: “Wat denkt u zelf, als u voor januari 2015 uw huis uit moet, bent u toch ook in paniek?” Publiek: “Waarom is het tijdsbestek zo kort, de andere huizen hebben er twee jaar over gedaan? (…) waarom moet nu in een keer zo een hele groep tien bewoners zo snel weg. Het zijn geen vuilniszakken.” Coert Veenstra: “Het zijn geen bloempotten. Het zijn mensen die hier met plezier wonen. Wij willen voor iedereen met heel veel kwaliteit een nieuwe plek vinden.” Publiek: “Nee dat vraag ik niet. Ik krijg geen antwoord. Waarom is het tijdsbestek zo kort?(..) Nu is het drie maanden van tevoren moven.” Coert Veenstra: “Ik heb geen moven gezegd, wij kijken in goed overleg.” Bewoner 1: “Goed overleg? Pardon? Waar bestaat dat dan uit?” Publiek: “Deze mensen hebben hun netwerk hier, hun vriend(inn)en wonen in deze wijk De Schooten die kunnen nog lopend op bezoek komen. Die komen niet meer naar de Beatrixstraat.” Coert Veenstra houdt een monoloog over dat mensen wellicht zelf wel vrijwillig willen verhuizen naar de kop van de Beatrixstraat. Lekker aan de markt wonen. -Reactie publiek: “De markt, sommige kunnen hun kamer niet eens af.” -Coert Veenstra: “Ik zou het wel willen.” -Reactie publiek: “U bent graag aan het woord maar luisteren doet u niet. Luister nu eens even naar die mensen, het gaat niet om jou, je bent een gezonde jonge man. Waarom niet via natuurlijk verloop? Vanwaar dat tijdsbestek?” -Coert Veenstra: “Dat natuurlijke verloop dat kan niet want er zijn maar tussen aanhalingstekens maar 10 huizen. (…) Dat project wat voor ogen is, moet in één keer ontwikkeld worden, wij worden geconfronteerd dat mensen gedwongen moeten verhuizen.” Reactie publiek: “Omdat je centjes binnen wil hebben.” -Coert Veenstra: “Wij worden dus geconfronteerd dat mensen gedwongen moeten verhuisd worden.”
13
-Reactie bewoner: “Daar werkt u aan mee, om mij te dwingen. Ik laat me niet dwingen, ik zit hier langer dan u. Ik snap dat er veranderingen moeten komen maar dat moet wel op een menswaardige manier gebeuren. Dat bent u als oud Humanitas man wel verplicht tegen over ons.” -Coert Veenstra: “Ik ben dat verplicht tegen over iedereen daarom sta ik ook hier. Dat iedereen in goed overleg een alternatief moet zoeken. (...) Het is allemaal op hele korte termijn dat begrijp ik.” -Reactie bewoner: “O god, begrijpt u dat? Het lijkt me prettig dat u ons begrijpt. U weet niet wat het is als er op de een op de ander dag tegen je gezegd wordt u moet verhuizen terwijl mij verzekerd is door gentlemen agreement dat ik hier tot mijn dood kon blijven wonen. Ik wil helemaal niet verhuizen, jullie gaan mij er toe verplichten. U mag mij eruit zetten als ik dood ben maar niet eerder.” -Coert Veenstra: “3 maanden is heel snel maar 6 maanden is ook heel snel, dat slechte nieuws komt aan, maar er komt een tijd dat wij gaan verhuizen. (…) wellicht zouden we in individueel overleg nog kunnen kijken wat een geschikte termijn is om te verhuizen.” -Reactie familie: “Als alle bewoners nou zeggen wij weigeren om te verhuizen, wat gaat u dan doen?” - Reactie Coert: “Dat kunnen mensen niet zeggen. Nou dat kunnen ze niet zeggen, of wel, maar wij hebben dat plan.” -Familie: “Dat is uw plan, maar niet van de bewoners van de begane grond.” -Coert Veenstra: “Dat gebeurt in heel Nederland, voorkom die discussie dat heeft geen toegevoegde waarde. Dat zit in de huurovereenkomst en de zorgovereenkomst opgesloten, zo worden wij ook aangestuurd door de zorgverzekeraar, het zorgkantoor. Dat ligt in de macht van de verandering en beter is individueel te kijken wat is een haalbaar plan en hoe komen wij er uit.”
14
-Coert Veenstra: “Als de huisartsen of de woningstichting nee zeggen dan gaat het plan niet door.” -Coert Veenstra: “Er komen levensloopbestendige woningen in De Golfstroom, Beatrixstraat en de Marsdiepstraat.” (nieuwbouwprojecten) -Opmerking bewoner: “U bent het met mij eens dat is op zeer korte termijn gebeurd? -Coert Veenstra: “Ik ben het met u eens dat u overvallen bent en dat die drie maanden erg kort tijd is om te verlangen dat u gaat verhuizen.” - Coert Veenstra: “Wij hebben al twee maanden een opnamestop.” -Coert Veenstra: “Het plan van de begane grond is van twee drie vier vijf maanden geleden, niet van twee jaar geleden.” - Opmerking publiek “Is het plan ontwikkeld door de woningstichting?” Coert Veenstra: “Met de woningstichting.” Coert Veenstra: “U moet niet boos worden op de woningstichting, het is een samenloop van omstandigheden.” Coert Veenstra: “We zullen individueel met iedereen in gesprek gaan voor het vinden van een geschikte oplossing.”
3.2
Bijeenkomst personeel 28 augustus 2014
-Coert Veenstra: “Wij hebben gisteren uitleg gegeven aan de bewoners over de veranderingen in de AWBZ, het verdwijnen van verzorgingshuisplekken, scheiden wonen en zorg en verpleeghuisplaatsen.” -Opmerking personeel: “Er komt een brief en twee weken lang geen leiding, geen uitleg waarom heeft u ons niet eerder geïnformeerd over de begane grond? -Coert Veenstra: “Dat ís het kip en het ei verhaal.” -Opmerking personeel: “Mensen zijn gigantisch in de stress, er zijn mensen die gaan gigantisch achteruit, willen niet meer eten, willen niet meer naar bed. Die zeggen: “Weet je wat, laat mij maar dood gaan, hoef ik niet meer te verhuizen.” -Reactie Coert Veenstra: “Dat kan ook een keus zijn, iedereen moet een eigen keus maken.” -Coert Veenstra: “Bewoners zijn niet zielig, ze kunnen heel goed communiceren en keuzes maken.” -Coert Veenstra: “Mijn vriendelijke verzoek om niet in de onrust mee te gaan en in de krant O jee O jee wij begrijpen er ook geen moer van te zeggen. Dat maakt het alleen maar lastiger voor bewoners. (...) gebruik je communicatieve vaardigheden in je team en naar je organisatie, de stemming versterken, dat lukt al aardig, maar daar verander je niks mee.” -Coert Veenstra: “Het klinkt misschien heel gek maar wij zijn vroeg met informeren, er staat nog geen handtekening en wij hebben nu al mensen voorgelicht over het plan.” -Coert Veenstra: “Mensen kunnen er rekening mee houden dat alle dingen anders worden in de zorg.” -Coert Veenstra: “De Golfstroom die huren wij, wij zijn maar huurder en de huurbaas die wil een andere invulling geven aan de verdieping om meer inkomsten te krijgen om zijn medewerkers te kunnen betalen en om nieuwe huurwoningen te kunnen realiseren. Dus voor beide partijen is het een heel lastig ding. Als het nou een oud gebouw zou zijn, dan zou Vrijwaard zeggen wij blijven geen zorg leveren. Maar het is een vrij jong gebouw. Dus er is een afspraak gemaakt om het gebouw aan te passen en wederzijds komen we tot deze conclusie en dat is een redding voor De Golfstroom geweest. Als het tien jaar ouder was (...) Dat is een keus van de woningstichting eigenlijk kan je dat ook aan de woningstichting vragen. Dat is vrij simpel, zo een gezondheidscentrum levert meer geld op als alleen verzorgingshuis of huurwoningen. Daar ligt de bottle neck, er moeten voldoende middelen ontvangen worden als je elke maand minder krijgt ga je kijken hoe krijg je meer. De woningstichting heeft gezegd hoe krijg je meer betaalde meters?” -Coert Veenstra: “Wij worden gefinancierd om zorg te leveren op een plek die wij aanwijzen: punt.” -Coert Veenstra: “Nu is het de verhuizing en volgende week is het de maaltijd, je moet mensen de andere kant ervan laten zien.” -Coert Veenstra: “Mensen die in de vijver willen springen; adviseer ze om het niet te doen, ga er desnoods voor staan maar dat gaat niet helpen.” -Coert Veenstra: “De uitkomst ligt niet in mijn handen, dat is/wordt in goed overleg met jullie, de woningbouwstichting en met de huisartsen bepaald. De bewoners hebben ook inspraak.” -Opmerking personeel: “Wat als mensen zeggen wij gaan niet weg?” -Coert Veenstra: ”Dat kan niet. Ja dat kan wel, maar ze moeten weg.” -Coert Veenstra: “Bewoners zijn allergisch voor veranderingen.”
15
4. Interne berichtgeving, mailtjes & notulen.
In dit hoofdstuk behandelen we de interne berichtgeving na de zelfdoding van mw. Westveer naar aanleiding van de gedwongen verhuizing. Op 1 oktober 2014 schrijft Coert Veenstra een inhoudelijke reactie over de vermeende onrust onder personeel Vrijwaard. Hierin ontkent hij een verband te zien tussen de gedwongen verhuizing en de zelfdoding van mw. Westveer:
“In de media wordt nu een oorzakelijk verband gelegd tussen de reorganisatie binnen de organisatie en het drama binnen de familie. Dat verband is echter niet aanwijsbaar. De organisatie heeft steeds in goed overleg met medewerkers en bewoners gewerkt aan de veranderingen in de organisatie. Daarbij is er steeds oor en oog voor de gevolgen van de veranderingen voor de bewoners en de medewerkers. Aansluitend aan de bijeenkomst waarin de voorgenomen verhuizing is besproken, heeft met de familie van de betrokken bewoner, een persoonlijk gesprek plaatsgevonden waarvan de inhoud en de uitkomst passend leek bij de wensen van de bewoner, namelijk intern verhuizen naar een appartement op de begane grond binnen het complex De Golfstroom.”
16 In de notulen van het gesprek met mw. Westveer op 16 september 2014 staat echter heel duidelijk dat mevrouw door de voorgenomen verhuizing niet meer wil leven:
“Mevrouw. Westveer geeft aan niet meer verder te willen leven.”
Op 8 oktober stuurt Coert Veenstra een intern mailtje genaamd Onze Vrijwaard familie III: “Persoonlijk, maar nog belangrijker als bestuurder, zie ik wel de koppeling. Formeel gesproken is er geen causaal verband tussen de voorgenomen verhuizen en suïcide. Dat wil niet zeggen dat er geen relatie is maar zorgvuldig afwegend is het niet 1+1=2. Ik sta achter de eerder gemaakte keuze maar ook achter het team die professioneel de zorg en begeleiding aan de cliënt heeft geboden.“
Dhr. Veenstra spreekt zichzelf tegen door allereerst te verklaren geen verband te zien. Vervolgens geeft hij aan een koppeling te zien maar geen causaal verband. Een causaal verband is het verband tussen oorzaak en gevolg tussen twee gebeurtenissen.
Om enige onduidelijkheid uit te sluiten volgt nu een passage uit de afscheidsbrief van mw. Westveer waarvan voor publicatie toestemming is verleend door de nabestaanden van mw. Westveer:
“Dit is geschreven in met veel pijn gepaard gaande slapeloze nachten. Niemand durft iets te zeggen, iemand zij ‘er heerst een angstcultuur.’ (...) Directeur Veenstra en Ineke Kloos: Jullie hebben alles zo keurig geregeld. Willen jullie voor mij nu persoonlijk ook wat regelen. Een arts die mij een spuitje mag geven om rustig in te slapen, anders moet ik het zelf doen en dat is te erg voor mijn kinderen. Want zoals jullie bewoners en personeel behandelen als oud vuil daar valt niet mee te leven.”
Op 28 oktober 2014 is er een medewerkers bijeenkomst waarbij Coert Veenstra reageert op de uitzending van één vandaag omtrent de zelfdoding van mw. Westveer van 24 oktober 2014 waarin de bovenstaande passage uit haar brief is voorgelezen. “Een stelling van de journalist van Eén Vandaag was dat de zorg in De Golfstroom zwaar onder de maat zou zijn en de organisatie een puinhoop. In de uitzending zijn uitspraken in de verkeerde context belicht. Via de media en via de heer C. (belangenbehartiger voor een aantal bewoners begane grond) wordt Vrijwaard gemanipuleerd met de afscheidsbrief van mevrouw W. Een deel van de brief werd voorgelezen door mevrouw C. (oud lid cliëntenraad), waarin zou staan dat mevrouw W. het gevoel heeft gehad zich door het bestuur als oud vuil behandeld te zijn. Voor de volledigheid: Vrijwaard behandelt geen mensen, dit kan alleen door medici. Vrijwaard gaat dit wel leveren in de toekomst (functie behandeling) voor 36 plaatsen.”
Abvakabo FNV heeft met de journalist van één vandaag dhr. Willem Jan Bloem en met de familie van mw. Westveer gesproken. Volgens beiden treft de zorg geen blaam. Sterker nog de zorg (het uitvoerend personeel) is eveneens slachtoffer van het beleid van Vrijwaard. De familie Westveer heeft aangegeven tot op heden nog geen excuses te hebben gehad van de heer Veenstra.
Respectievelijk volgen twee passages uit interne berichtgeving van 30 september 2014 en een inhoudelijke reactie van Vrijwaard van 1 oktober 2014. Hier wordt het beeld geschetst dat er geen sprake zou zijn van onrust en dat Vrijwaard tijdens de verhuisprocedure de wens van de bewoners centraal zou stellen.
17
“In meerdere bijeenkomsten in de afgelopen week met medewerkers van de Golfstroom, met een zeer hoge opkomst, is opnieuw het beleid van de calamiteit maar ook de verandering van scheiden wonen en zorg besproken. Gevraagd is of er signalen zijn van onrust op wat voor manier dan ook, echter werd dit niet door aanwezige medewerkers erkend noch herkend.” “Vrijwaard heeft tijdens de bijeenkomsten maar ook nu steeds de lijn gehanteerd, dat bewoners pas kunnen en hoeven te verhuizen als er een passende individuele oplossing is, waarbij de wens van de bewoners centraal staat.”
Ook is dhr. Veenstra in de veronderstelling inspraak te hebben omtrent de privé tijdsbesteding van het personeel. Hieronder volgt een mail van 2 oktober 2014, waarbij hij een groepsgesprek gemaakt om vakbondsfaciliteiten te communiceren afkeurt. Het recht op organiseren en vakbondsactiviteiten is echter vastgelegd in het Europees Sociaal Handvest.
“Ik heb vernomen dat er een groepsapp is gestart rond onder andere het incident in De Golfstroom en de daar aan gekoppelde communicatie voor de Abvakabo met een voor of tegen het beleid voor Vrijwaard. Deze actie is schadelijk voor bestaande goede collegiale en soms vriendschappelijke banden en past niet in mijn visie.”
18 Tijdens de personeelsbijeenkomst op 28 oktober beklaagt Coert Veenstra zich over het feit dat de media aandacht omtrent de zelfdoding van mw. Westveer hem 100.000 euro zou hebben gekost. Hij merkt wel op dat ze desondanks veel PR maken.
“Financieel kost het ons zomaar € 100.000 door tijdsverlies, advies etc. Maar ook energieverlies en dat onze gezamenlijke doelstelling onduidelijk wordt. Het is niet goed voor de naam Vrijwaard. We maken wel veel PR en we hebben goede contacten met stakeholders.”
Bij Abvakabo FNV zijn verschillende meldingen binnen gekomen van personeelsleden die zijn aangesproken door management van zorginstelling. Hen werd verteld dat de zorginstelling failliet zou gaan wanneer personeelsleden met de pers of de vakbond zouden praten. Personeelsleden hebben bij Abvakabo FNV aangegeven hierdoor bang te zijn om meldingen te doen.
5.
Inspectie voor de Gezondheidszorg, Vrijwaard & FACIT
In dit hoofdstuk behandelen we het handelen van de Inspectie voor de Gezondheidszorg en Vrijwaard omtrent het onderzoek uitgevoerd naar de zelfdoding van mw. Westveer. De gemeente Den Helder houdt zich afzijdig in deze kwestie ( Bijlage 3.3) Op 6 oktober 2014 informeert de staatssecretaris van Volksgezondheid de tweede kamer omtrent de zelfdoding van mw. Westveer van verzorgingstehuis De Golfstroom na onrust over de verplichte verhuizing. In zijn brief meldt Van Rijn dat: “De inspectie heeft besloten zelf onderzoek te doen naar deze gebeurtenis en hierbij ook de familie te betrekken. De inspectie streeft er naar over 10 weken de instelling en de familie van de bewoonster over haar bevindingen te rapporteren.” Echter heeft de familie van mw. Westveer contact met de Abvakabo FNV opgenomen over het feit dat zij zijn benaderd door FACIT, een onderzoek, advies en trainingsbureau om de zelfdoding en het handelen van het bestuur te onderzoeken. Dit wordt eveneens bevestigd in de notulen van de medewerkersbijeenkomst op 28 oktober 2014 in De Golfstroom, waarvan hieronder een passage:
Marja van de Kamer geeft een toelichting op het onderzoek dat gedaan wordt naar aanleiding van de suïcide. De media hebben we niet in de hand, maar mede daarom is wel bewust gekozen voor een onafhankelijke partij (Facit) die het onderzoek uitvoert. Facit bekijkt de casus en neemt interviews af met hulpverleners, GGZ, zoon, huisarts en medewerkers. Er wordt gekeken naar het proces, hoe zaken zijn verlopen, eventuele verbeterpunten en de oorzaak. 14 November is de inleverdatum bij de Inspectie. Het gehele proces wordt in kaart gebracht en feiten gebundeld met het streven om het beeld naar de waarheid te kantelen. De afsluitende vraag in de interviews is telkens: stel dat mevrouw W. nog thuis had gewoond en had moeten verhuizen naar een verzorgingshuis, of zij dan ook deze keuze had gemaakt. Coert voegt toe dat het een politieke casus is geworden in verband met het scheiden wonen en zorg. Dit is een reden voor partijen om vast te houden en e.e.a. politiek aan te kaarten. De inleverdatum van het inspectierapport staat mogelijk gekoppeld aan het zwartboek.
De inspectie voor de gezondheidszorg heeft dit onderzoek uitbesteed aan Vrijwaard die op zijn beurt FACIT heeft ingeschakeld. Vrijwaard is reeds jaren structureel klant van FACIT. Allereerst heeft FACIT in 2007 enkele medewerkers die werkzaam zijn bij Vrijwaard een interne cursus Audit gegeven. Daarnaast heeft Vrijwaard de klachtencommissie en de vertrouwenspersoon uitbesteed aan FACIT. Eveneens is FACIT HKZ-partner en heeft Vrijwaard begeleid, geadviseerd bij het opzetten en inrichten van het kwaliteitsmanagementsysteem ten behoeve van het behalen van een HKZ certificaat. Tenslotte heeft FACIT voorgesteld, dat een kwaliteitsmedewerker van Vrijwaard aanwezig zou zijn bij de gesprekken met familie ten behoeve van het onafhankelijke onderzoek naar de zelfdoding. De familie van mw. Westveer heeft hier bezwaar tegen gemaakt. Uit dit alles blijkt in hoeverre deze twee organisaties met elkaar verwikkeld zijn en dat er sprake is van een langdurige zakelijke relatie. Beiden hebben belang bij het onderhouden en behouden van deze zakelijke relatie. Thans is het onmogelijk dat FACIT onafhankelijk zonder enige vooringenomenheid onderzoek zou kunnen doen naar de zelfdoding van Mw. Westveer.
19
Ook heeft Abvakabo FNV meerdere malen contact opgenomen met de inspectie voor de gezondheidszorg om vertrouwelijke informatie over deze casus persoonlijk met mondelinge toelichting aan de inspectie te overhandigen, deze hebben gereageerd met het verzoek om het per post te doen toekomen. Abvakabo FNV heeft wederom gemeld geen stukken te zenden zonder dat er mondeling overleg en toelichting plaatsvindt in verband met privacy. Hierop is geen antwoord meer gekomen vanuit de inspectie. Hieronder een reactie van IGZ.
Geachte mevrouw Van der Pligt, Op 13 oktober 2014 stuurde u een mail aan de Inspectie voor de Gezondheidszorg naar aanleiding van een melding over de suïcide van mevrouw Westveer uit Den Helder, wonende in de locatie de Golfstroom van Stichting Vrijwaard. U schreef in uw mail dat u als Abvakabo al geruime tijd betrokken bent bij deze zorginstelling vanwege onrust en onvrede bij personeel en cliënten. U gaf aan dat u voor de inspectie relevante mails, geluidsopnames e.d. bezit die voor het onderzoek van belang kunnen zijn. Tevens zou u graag met de inspectie in gesprek gaan over deze zaak. Op 22 oktober stuurde u opnieuw een mail. Dit naar aanleiding van de reactie van de inspectie om in dit stadium van onderzoek de relevante informatie van u op papier te willen ontvangen. U geeft als antwoord dat u hiermee veel moeite heeft; u wilt de klokkenluiders goed beschermen. U doet een tegenvoorstel om een en ander persoonlijk met uitleg te overhandigen. De inspectie heeft begrip voor uw beweegredenen, maar blijft echter bij haar standpunt om in dit stadium van het onderzoek de relevante informatie betreffende deze melding van u op papier te willen ontvangen. U kunt de informatie sturen naar de Dienstpostbus van de inspectie, t.a.v. meldingnummer 1009345.
20
Ik vertrouw er op u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. Met vriendelijke groet, C (Coen) Dekker Senior Inspecteur
Ten tijde van het onderzoek zijn bewoners en medewerkers speciaal door Vrijwaard geselecteerd en aangewezen om door FACIT te worden geïnterviewd voor het inspectie rapport. Zorgmedewerkers maakten zich zorgen om één van de bewoners die eveneens op de interview-lijst stond. Dat hebben ze gecommuniceerd naar Marja Kramer die bij Vrijwaard verantwoordelijk is voor het onderzoek samen met een medewerker van FACIT. Het zorg team was van mening dat deze mevrouw een dergelijk interview niet aan zou kunnen en hier onrustig door zou worden. Mw. Kramer heeft daarop de desbetreffende bewoner overgeslagen en niet benaderd, aldus het zorgteam zoals aangegeven aan Abvakabo FNV. Mw. Kramer is ‘s avonds toen het team naar huis was teruggekomen om deze mevrouw alsnog te benaderen voor het onderzoek. De bewoner in kwestie heeft nee gezegd. Vrijwaard heeft op 19 november 2014 een informatie bijeenkomst voor medewerkers gehouden naar aanleiding van de resultaten van het onderzoeksrapport. Het rapport zelf of de uitkomsten zijn niet besproken met het personeel of de familie. Vrijwaard heeft geconcludeerd dat: “De communicatie beter moet en dat de Inspectie voor de Gezondheidzorg verder niets gaat doen met deze bevindingen.”
In tegenstelling tot wat de staatssecretaris tot tweemaal toe eerder heeft vermeld ,heeft de inspectie niet zelf het onderzoek uitgevoerd. Op zijn beurt heeft Vrijwaard ten onrechte het beeld gecreëerd dat FACIT een onafhankelijk onderzoeksbureau zou zijn. Wij kunnen concluderen dat noch de staatssecretaris, noch het bestuur of de Raad van Toezicht van Vrijwaard hier zorgvuldig hebben gehandeld. Allereerst wordt het beeld geschetst dat de inspectie het onderzoek zelf zou doen, vervolgens wordt het uitbesteed aan Vrijwaard die de opdracht krijgt een onafhankelijk bureau in te schakelen. Vrijwaard huurt FACIT in waarmee ze al jaren een zakelijke relatie hebben. FACIT is een klant van Vrijwaard en heeft financieel belang bij het publiceren van een rapport in het belang van Vrijwaard en kan thans niet als onafhankelijk worden beschouwd. Als Abavakabo FNV achten wij het toezicht zowel intern als extern onvoldoende in staat gebleken om adequaat te handelen
21
6.
Aanbevelingen
Aan de minister van Volksgezondheid, staatssecretaris Van Rijn en de Tweede Kamer 1.Elke melding van een cliënt, medewerker, familielid of de vakbond hoort serieus te worden onderzocht. Daarom dient de inspectie te worden uitgebreid op korte termijn. 2.Verklaren waarom de IGZ dit onderzoek heeft uitbesteed terwijl staatssecretaris Van Rijn expliciet de Tweede Kamer heeft geïnformeerd dat de IGZ zelf onderzoek zou doen naar de casus in kwestie. 3. De Raad van Bestuur & de Raad van Toezicht van Vrijwaard schorsen en een gedegen onderzoek doen naar de gang van zaken binnen Stichting Vrijwaard. 4. Er moeten betere en scherpere richtlijnen komen voor het toezicht en bestuur in de zorgsector. 1 daarvan is dat de werknemers een lid van de Raad van Toezicht kunnen aanstellen. 5. De vertegenwoordiger vanuit het personeel, zijnde de Abvakabo FNV in deze, te betrekken bij de uitvoering van de aanbevelingen.
22
Aan Stichting Vrijwaard 1. Het definitief schrappen van gedwongen verhuizingen. 2. Excuses aan personeel, bewoners en familie en de familie Westveer in het bijzonder. 3. Het per direct stoppen van intimidatie van bewoners, familie en personeel. 4. Schriftelijke erkenning van vakbondsrechten. 5. Instellen van een Ondernemingsraad. 6. Het betrekken van werknemers en de cliëntenraad bij elke verandering die hen of de bewoners aangaat. 7. Open en transparant zijn te allen tijde en niet alleen wanneer het Vrijwaard uitkomt. a. Vacatures plaatsen en niet ‘gunnen’ zoals in het verleden. b. Een gekozen cliëntenraad instellen met uitsluitend (familie van ) cliënten en niet een aangewezen cliëntenraad met daarin leden zonder familie in Vrijwaard zoals nu. c. Inzage geven in de afspraken met de woningbouw, gemeenten, zorgkantoren en gezondheidscentrum. 8. Regels opstellen inzake integriteit die voor alle werknemers en Raad van Bestuur gelden. 9. Concrete consequenties te verbinden aan dit zwartboek inzake de Raad van Bestuur en Raad van Toezicht.
Aa de Inspectie voor de Gezondheidszorg 1. Een gedegen verklaring waarom de IGZ dit onderzoek niet zelf heeft uitgevoerd maar heeft uitbesteed aan Vrijwaard. 2. In schrijnende gevallen zoals deze ALTIJD zelf zorgvuldig en deskundig onderzoek doen. 3. Openstaan voor informatie en dialogen die het onderzoek kunnen bevorderen.
Aan de Gemeente Den Helder 1.Maak werk van uw zorgplicht omtrent de bewoners van Den Helder 2. Open een meldpunt voor klachten van bewoners, familie en zorgpersoneel in Den Helder en houdt een vinger aan de pols. Ga bij misstanden direct in gesprek met de Raad van Bestuur van de zorginstelling en maak melding bij de zorgautoriteit of Inspectie bij gedegen klachten.
23
Bijlage 1 Media: 1. Afstand naar de vijver is niet ver, 26 augustus 2014, Noord Hollands Dagblad 2.Bewoners Golfstroom Den Helder: 'We zijn geen bloempotten', 27 augustus 2014, Noord Hollands Dagblad 3. Bewoonster zorgcentrum Den Helder pleegt zelfmoord na onrust over verhuizing, 27 september 2014, Noord Hollands Dagblad 4.Abvakabo FNV FNV in actie bij Helders zorgcomplex, 29 september 2014, Noord Hollands Dagblad 5. Schrikbewind in zorgcentrum, 12 oktober 2014, Online versie de Telegraaf 6. Zwartboek tegen directeur Helders zorgcentrum, 20 oktober 2014, Noord Hollands Dagblad 7. De strijd om de begane grond in Helders zorgcentrum, 22 oktober 2014, Nood Hollands Dagblad 8. Waarschuwingen zelfmoord genegeerd in verzorgingstehuis, 24 oktober 2014, website éénvandaag.nl 9. Staatssecretaris: Helders zorgcentrum mag door met verhuisplan, 3 november 2014 Noord Hollands Dagblad.
BIJLAGE 2 Interne berichtgeving & mail:
24
1. Intern bericht: Media aandacht rondom Golfstroom 29 september 2014 2. Intern bericht 30 september 2014 3. Inhoudelijke reactie – vermeende onrust onder personeel Vrijwaard, 1 oktober 2014 4. Mail: Onderwerp: Het informele circuit, Vrijwaard Familie 1 oktober 2014 5.Mail: Onze Vrijwaard familie 2 oktober 2014 6. Mail: Onze Vrijwaard Familie 3 oktober 2014 7. Mail: Onze Vrijwaard Familie III, 8 oktober 2014 8. Mail: Onze Vrijwaard Familie IV 10 oktober 2014 9. Notulen: Bijeenkomst medewerkers 13 oktober 2014 10. Vrijwaard Family IV – update 23 oktober 2014 11. Notulen medewerkersbijeenkomst locatie De Golfstroom 28 oktober 2014 12. Mail: Vrijwaard Family – Update V 12 november 2014 13. Petitie van Vrijwaard tegen dit zwartboek.
Bijlage 3 Politiek: Kamervragen en bericht staatssecretaris 1. bericht over zelfmoord van bewoner van verzorgingstehuis na onrust over verplichte verhuizing, 6 oktober 2014 2. Beantwoording Kamervragen Kamerlid Leijten omtrent zelfdoding woonzorgcentrum de Golfstroom Vrijwaard Den Helder, 3 november 2014 3. E-mail wethouder gemeente Den Helder
1.1 Afstand naar de vijver is niet ver' Door Bo-Anne van Egmond - 26-8-2014, 9:06 (Update 26-8-2014, 11:10)
Ouderen in De Golfstroom zullen er alles aan doen om op hún begane grond te blijven. Foto George Stoekenbroek
DEN HELDER - De mogelijke verhuizing van tien ouderen van de benedenverdieping van De Golfstroom naar ofwel een andere verdieping of de Beatrixstraat is slecht ontvangen. Vier van de tien bewoners hebben aangegeven liever een eind aan hun leven te maken als ze uit hun appartement moeten. Kreten als 'De afstand naar de vijver is niet zo ver', worden dagelijks gehoord. Een andere vrouw is al naar de huisarts geweest, voor euthanasie. Anderen willen hun bed niet meer uitkomen. ,,In een week tijd zie je ze gewoon tien jaar ouder worden'', aldus een medewerker die anoniem wil blijven uit angst voor baanverlies. ,,Ze hebben gewoon geen idee wat ze aanrichten.''
Verpleegsters Een aantal bewoners woont ook nog geen jaar in hun huidige woning. ,,De man weet nu waar hij moet zijn, maar als hij verhuist naar een andere verdieping, kan hij niet meer zelfstandig ergens heen'', weet de verzorgende. ,,Dan heeft hij overal de verpleegsters voor nodig.'' Daar maakt Ingrid Meijer zich ook zorgen over. Tot haar 86e was haar moeder kraakhelder, maar na een ongelukkige val en wat misère erna, kwam moeder terecht in De Golfstroom in De Schooten. Inmiddels zit de vrouw (91) helemaal op haar plek, op de benedenverdieping van het zorgcomplex. Ze kan zelfstandig naar Schooten Plaza en naar de huisarts. Mocht ze naar een andere verdieping verhuizen - wat volgens Meijer nog het minst van de twee kwaden is - zal de vrouw de weg kwijt zijn.
Dankbaar Bovendien is Meijers moeder dolgelukkig op haar plek. ,,Ze is zo dankbaar dat ze er zit. Dat zegt ze ook telkens tegen me: 'Ik ben zo blij hier''', aldus Meijer.
25
Meijer, andere familieleden en personeel, pikken het niet. ,,Het was echt een klap in mijn gezicht toen ik over de verhuizing hoorde'', stelt ze. ,,Normaalgesproken ben ik niet zo opstandig, maar nu ben ik in staat om alles te doen. We gaan tot het uiterste om haar op deze plek te houden. Als het moet barricaderen we de deur!''
Termijn Waar vooral veel onbegrip voor is, is de korte termijn. ,,Laat het dan op de natuurlijke manier verlopen'', zegt de medewerkster. Bestuursvoorzitter Coert Veenstra Veenstra van Vrijwaard vindt de verhuizingstermijn ook kort. ,,Dat maakt de situatie allemaal wel wat complexer. Ik begrijp de reacties en deel hun zorg ook. Maar we doen uitermate ons best hun wens te honoreren en daarnaar te kijken bij herplaatsing.'' Vrijwaard zal ook bewoners van andere verdiepingen vragen of zij willen verhuizen naar de Beatrixstraat. Volgens de betrokkenen wist Vrijwaard allang dat er sprake was van de herschikking in het verzorgingshuis. Niet waar, beweert bestuursvoorzitter Coert Veenstra. ,,Anderhalf jaar geleden wisten we al wel dat we een andere capaciteit moesten krijgen en een andere visie. Dat heeft te maken met de eisen die de B.V. Nederland aan ons oplegt. We moeten inkrimpen. Maar dit plan bestond nog niet.'' Ook Agnes den Hollander van het gezondheidscentrum weet pas sinds juli van de plannen: ,,Tot begin dit jaar wisten wij niet beter dat er verbouwd zou worden op onze huidige locatie.'' Robbert Waltmann, directeur Woningstichting: ,,Het idee is ongeveer een jaar terug ontstaan, maar het is pas heel recent reëel geworden.''
26
1.2 Bewoners Golfstroom Den Helder: 'We zijn geen bloempotten' Door Bo-Anne van Egmond - 27-8-2014, 18:03 (Update 27-8-2014, 18:03)
DEN HELDER - ,,Je kunt mensen niet van de ene op de andere dag verpotten’’, stelt de 93-jarige bewoonster van de begane grond van De Golfstroom. Woedend: ,,U heeft het niet over bloempotten! U heeft het over mensen!’’ Ruim twintig mensen zitten woensdagochtend op de zevende etage van De Golfstroom. Zij krijgen voorlichting van bestuursvoorzitter Coert Veenstra van Stichting Vrijwaard over de voorgenomen sluiting van tien appartementen op de begane grond van het woon- zorgcomplex. Als alles volgens planning loopt, moeten de hoogbejaarde bewoners per 1 januari 2015 hun kamer verlaten, zodat het gezondheidscentrum in De Golfstroom gevestigd kan worden. De gemoederen lopen al snel hoog op. Woorden als ’wanprestatie van het bestuur’, ’onbeschoft’ en ’burgeroorlog’ vliegen over tafel. Iemand mompelt ’Wat een klootzak’. De woorden schieten Veenstra in het verkeerde keelgat. Heel even dreigt hij niet meer in gesprek te gaan met de mensen: ,,We moeten met respect blijven praten. Anders stuur ik u wel een brief met mijn visie. We doen ons best om in overleg tot een oplossing te komen.’’ Ook hij weet dat het een ’slechte mededeling’ voor de bewoners is. In eerste instantie reageren ze sceptisch; ze hebben niet het idee dat hij hen begrijpt. Een bewoonster: ,,U weet niet wat het is als je van de ene op de andere dag hoort dat je moet verhuizen. Er is mij verzekerd dat ik tot mijn dood op deze plek kon blijven.’’ Een furieuze dochter: ,,Jij denkt dat ze hier in de rij staan om naar de Beatrixstraat (een geboden alternatief, red.) te gaan? Ze willen niet!’’ Een ander: ,,U bent graag aan het woord, maar u luistert niet.’’ Toch bedaart de zaal uiteindelijk. Ze spreken met Veenstra af dat ze in september ieder hun keuze kunnen doorgeven, waar ze naartoe willen verhuizen. ,,U bent de baas’’, aldus Veenstra. ,,U kunt alleen niet kiezen voor de begane grond, daar hebben we andere plannen voor.’’ Veenstra zegt wel toe dat als er in oktober nog geen duidelijkheid is over de plannen, de bewoners niet per 1 januari hoeven te verhuizen.
27
1.3 Bewoonster zorgcentrum Den Helder pleegt zelfmoord na onrust over verhuizing Door Redactie Alkmaarsche Courant - 27-9-2014, 16:16 (Update 27-9-2014, 19:09)
28
Woon- en zorgcentrum De Golfstroom. FOTO HOLLANDMEDIACOMBINATIE/BO-ANNE VAN EGMOND
DEN HELDER - Wat medewerkers van woon- en zorgcentrum De Golfstroom in Den Helder vreesden, is gebeurd. Een van de bewoners die moeten verhuizen, heeft zelfmoord gepleegd. De kinderen houden de directie verantwoordelijk voor de dood van hun moeder, de 81-jarige Jannie Westveer-van Poelje. Mevrouw Westveer voerde haar wanhoopsdaad uit in de nacht van donderdag op vrijdag. Personeel vond haar ´s morgens in haar slaapkamer. Zij en negen andere bewoners van De Golfstroom vernamen deze zomer per brief dat zij begin 2015 hun appartement moesten verlaten. Op de begane grond van het complex moest ruimte komen voor een huisartsencentrum. Deze onverwachte aankondiging veroorzaakte veel commotie. Op een informatiebijeenkomst in augustus voor bewoners en familie liepen de gemoederen hoog op. Veel kritiek was er op de aanpak van directeur Coert Veenstra van overkoepelende zorgorganisatie Vrijwaard. Vier betrokken bewoners gaven aan liever een eind aan hun leven te maken dan te verhuizen. Geschokt ,,Dat is dan nu gebeurd´´, zegt Kees Westveer uit Den Helder, een van de twee kinderen. Hij en zijn zus zijn geschokt. ,,De opgedrongen verhuizing heeft moeder gebracht tot de dood, daarvan zijn wij overtuigd. Sinds april 2010 zat zij hier prima op haar plek. Zij was bang voor kleine ruimtes, zoals een lift. Verhuizing naar een etage hoger wilde zij echt niet. Ook kon moeder geen plek aan de schaduwzijde worden gegarandeerd. Vanwege haar morfinepleisters kon zij slecht tegen warmte.´´ Verhuizing naar een andere locatie van Vrijwaard, aan de Beatrixstraat, werd breed afgewezen. De plotselinge aankondiging van de directie in augustus bracht mevrouw Westveer ´terug bij af´. Zoon Kees: ,,Moeder heeft een GGZ-verleden. Het ging de eerste helft van dit jaar juist een stuk beter. Vanaf afgelopen januari konden we toe met de huisarts. Lichamelijk was ze versleten, maar volgens ons kon ze nog jaren mee. Door de botte handelwijze en alle ontstane onrust ging het steeds slechter met moeder. Ruim een week geleden zijn we weer naar het GGZ-spreekuur gegaan.´´
Directeur Veenstra noemt de zelfdoding ´triest´. ,,Mevrouw Westveer heeft rond de informatiebijeenkomst verontruste signalen afgegeven. Wij hebben daarom verwezen naar de juiste zorgverlening.´´ Kees Westveer reageert verbaasd. ,,Daar hebben wij niets van gemerkt. Wij hebben zelf stappen ondernomen.´´ Spanningen Het drama rond mevrouw Westveer heeft de spanningen binnen De Golfstroom verder vergroot. Vrijdag was er veel politie op de been in het woon- en zorgcentrum. Bewoners werden onwetend gehouden. ´Mevrouw Westveer is overleden´ was het enige dat zij kregen te horen. Personeel kreeg een spreekverbod opgelegd naar de pers. Zaterdagmorgen, na vragen van deze krant, kondigde directeur Veenstra een bijeenkomst voor dezelfde middag aan om bewoners verder te informeren over de afschuwelijke gebeurtenis en over de verhuizing. Die bijeenkomst is geweest. Aanwezig waren bewoners, aanwezige medewerkers en vrijwilligers. De datum van 1 januari 2015 is minder hard dan schriftelijk aangekondigd in augustus. Veenstra: ,,Verhuizen kan pas als er plek is. Wij weten nog niet wanneer dat het geval is. Dat kan pas best gaandeweg 2015 zijn.´´ Nodig zijn acht vervangende appartementen (waarvan één voor een echtpaar). Op de eerste etage is momenteel één appartement beschikbaar. In De Golfstroom zijn volgens directeur Veenstra vier belangstellenden voor verhuizing naar de kop van de Beatrixstraat. Een van hen woont nu op de begane grond. Ander plan De onrust onder de bewoners is groot, zo ervaart het personeel. Een ander plan voor De Golfstroom draagt daar sterk aan bij. Vrijwaard wil dertig zorgappartementen een andere invulling geven. Dat gaat om de helft van het aantal zorgappartementen dat overblijft na de vestiging van het huisartsencentrum op de begane grond. De dertig appartementen worden in 2016 bestemd voor mensen die minder zorg nodig hebben, is de bedoeling. Zij kopen dan de benodigde zorg in, zo bevestigt directeur Veenstra. Zoon Kees Westveer stelt de directie van Vrijwaard aansprakelijk voor de dood van zijn moeder. Hij weet nog niet of hij daar werk van maakt. ,,Daar is het nu nog te vroeg voor.´´ ED DEKKER
29
1.4 Abvakabo FNV in actie bij Helders zorgcomplex Door Ed Dekker - 29-9-2014, 17:55 (Update 29-9-2014, 20:05)
Woon- en zorgcomplex De Golfstroom, onderdeel van Vrijwaard.FOTO GEORGE STOEKENBROEK
30
DEN HELDER - Verontruste medewerkers van de Helderse zorgorganisatie Vrijwaard hebben vakbond Abvakabo FNV ingeschakeld. Onder de 425 personeelsleden heerst veel onvrede over het directiebeleid.
Personeel is het zat, zeker na drama zelfmoord Maureen van der Pligt van de vakbond zegt ’geschrokken’ te zijn. Het drama eind vorige week in De Golfstroom, een van de complexen van Vrijwaard, heeft interne spanningen verder opgevoerd. Een bewoonster pleegde zelfmoord nadat de directie in augustus een verplichte verhuizing aankondigde. Abvakabo FNV verzamelt al enkele maanden lang klachten over de handelwijze van de directie. ,,Binnenkort hopen wij volledig opening van zaken te geven’’, aldus Van der Pligt. Personeel van Vrijwaard is het zat. ,,Medewerkers voelen zich niet serieus genomen door de directie’’, zegt Van der Pligt. De vakbond zegt zich ‘ernstig zorgen’ te maken over de situatie bij de zorgorganisatie.
Reorganisatie Verontruste medewerkers hebben enkele maanden geleden de vakbond ingeschakeld. De aanleiding was een reorganisatieplan dat de directie vlak voor de zomer presenteerde. Dit plan riep veel emoties en vragen op. Spanningen onder personeel en bewoners zijn vergroot door het drama van vorige week Een bewoonster van De Golfstroom beroofde zich van het leven. De familie noemt de opgelegde verhuizing van haar en een groep medebewoners de reden voor de wanhoopsdaad. De Golfstroom is een van de complexen van Vrijwaard. Bij deze organisatie werken 425 mensen. Een groep van zestig medewerkers heeft de koppen bij elkaar gestoken. De zelfdoding heeft ontwikkelingen in een stroomversnelling gebracht.
Strategie
Verontrust personeel is maandagmorgen en zondagavond bijeen gekomen. Beide malen met Maureen van der Pligt. ,,Ik ben geschrokken. Er is veel aan de hand bij Vrijwaard. Het reorganisatieplan is niet het enige dat speelt. Er zijn ook veel klachten over hoe medewerkers zich behandeld voelen en hoe de directie omspringt met contracten. Meer kan ik nu niet zeggen, dat zou onze strategie doorkruisen. Eind deze week denken wij naar buiten te komen.’’ Bij de reorganisatie zouden veel banen verloren gaan. Personeelsleden zijn bang om te praten, uit angst voor represailles. De medezeggenschapscommissie is opgestapt. Zij voelde zich niet voor vol aangezien. De leden konden geen antwoord geven op vragen over de gedwongen verhuizingen. Van der Pligt ,De directie informeerde hen niet. Directeur Coert Veenstra is, laat ik het zo zeggen, niet sterk in communiceren. Vrijwaard heeft geen ondernemingsraad. Dat kan helemaal niet. Bij zo’n organisatie is een OR verplicht.’’
Reactie Veenstra Veenstra zegt zich 'in het geheel niet te herkennen' in kritische geluiden. Een OR komt er, verzekerde hij. Verkiezingen kunnen 'al in oktober' worden gehouden. Eerder wilde het personeel volgens hem geen OR. ED DEKKER
31
1.5 Schrikbewind in zorgcentrum De Telegraaf, 12 oktober 2014 Zorgpersoneel en bewoners luiden de noodklok over de angstcultuur die heerst binnen woon- en zorgcentrum De Golfstroom in Den Helder. Raad van Bestuursvoorzitter Coert Veenstra maakt zich volgens personeelsleden schuldig aan machtsmisbruik, intimidatie en belediging. Achter de gevel van woon- en zorgcentrum De Golfstroom zou directeur Veenstra een waar schrikbewind voeren. Foto Martin Mooij Personeel en bewoners wijten bovendien de recente suïcide van één van de bewoners aan het wanbestuur van Veenstra. De angstcultuur binnen De Golfstroom zit diep, schetsen medewerkers van het woonzorgcentrum. „Er zijn twee kampen. Het ene kamp zwijgt en werkt mee aan de doofpotcultuur, angstig als zij zijn voor hun baan. Het andere kamp, waarin wij zitten, kaart de problemen wel aan, maar moet dat noodgedwongen anoniem doen, anders kunnen wij ook fluiten naar onze baan”, leggen de verontruste zorgmedewerkers uit. „Als je ziek bent, word je onder druk gezet om je afwezigheid in verlof om te zetten, zodat hij naar buiten toe kan zeggen dat zijn organisatie zo’n laag ziekteverzuim percentage heeft”, onthult een medewerkster.
32
De angst onder het personeel blijkt ook uit interne e-mails. Personeelsleden worden bovendien verboden te praten met derden over de recente suïcide van één van de bewoners en misstanden binnen het woonzorgcentrum. Veenstra zou personeelsleden schofferen: „Zwaarlijvige medewerkers bijt hij toe ‘of ze niet eens zouden gaan afvallen’. Doen ze dat niet, dan zorgt hij vroeg of laat dat ze vertrekken.” Begin augustus kwam Veenstra met het plan om de benedenverdieping van De Golfstroom leeg te ruimen om ruimte te maken voor een gezondheidscentrum. „Binnen enkele maanden moesten de ouderen maar verhuizen naar een andere plek. Dat kun je mensen van tachtig en negentig niet aandoen”, vervolgt een medewerkster. „Wekenlang zijn de bewoners compleet van de kaart geweest. Pas na de zelfmoord van één van hen zijn de plannen in de koelkast gegaan.” Klachten Vakbond Abvakabo FNV is kritisch: „Bij ons zijn afgelopen periode talloze klachten binnengekomen over de gang van zaken binnen Vrijwaard. Ruim tachtig medewerkers hebben zich inmiddels bij ons gemeld”, stelt woordvoerster Maureen van der Pligt. „Ik schrik van de aantijgingen over machtsmisbruik, intimidatie en belediging. Dat raakt me”, zegt zorgbestuurder Coert Veenstra in een reactie. „Ik herken me niet in het verwijt van machtsmisbruik. Ik probeer mijn medewerkers wel actief te coachen en juist bij te dragen aan een positieve cultuur binnen onze organisatie. Zo kijken we bij een afwezigheidsmelding wat de betreffende medewerker nog wél zou kunnen doen. Als het aankleden van bewoners niet gaat, kan
iemand wellicht wel koffieschenken. Soms wordt er door de medewerker dan voor gekozen een baaldag op te nemen.” Met betrekking tot de omstreden verhuizing: „De verhuizing is vanaf aankondiging met zorgvuldigheid en respect begeleid in gesprekken met bewoners en mantelzorgers.””
33
1.6 Zwartboek tegen directeur Helders zorgcentrum Door Ed Dekker - 20-10-2014, 17:46 (Update 20-10-2014, 19:03)
DEN HELDER - Vakbond Abvakabo FNV biedt Vrijwaard-directeur Coert Veenstra half november een zwartboek aan. Ook de Raad van Toezicht van de Helderse zorgorganisatie krijgt een exemplaar. In het zwartboek heeft de vakbond ‘tientallen’ klachten gebundeld over het functioneren van Veenstra.
Bureau Peter Cruijff verzet zich ’tot het uiterste’ tegen plan verhuizing bewoners De klachten zijn de vakbond gemeld door personeelsleden, aldus Maureen van der Pligt van de Abvakabo FNV. De vakbond is enkele maanden bezig geweest om het zwartboek op te stellen. ,,Het zijn klachten van medewerkers over de wijze van communicatie. Ook gaan de meldingen over de bejegening door Veenstra van personeel en bewoners.’’ Een datum van de aanbieding moet nog worden bepaald. Van der Pligt: ,,In ieder geval zal het half november zijn.’’ Dringt de vakbond met zwartboek aan op het vertrek van Veenstra als directeur? ,,Dat weten wij nog niet. Dat zal blijken bij de overhandiging.’’ In De Golfstroom, een van de zorgcomplexen van Vrijwaard, is onrust ontstaan door de voorgenomen vestiging van een gezondheidscentrum op de begane grond. Dit plan gaat ten koste van tien zorgwoningen.
Cruijff Mediation
34
Burea1.6u Cruijff Mediation zegt zich ‘tot het uiterste’ te verzetten tegen dit plan. ,,Tot bij de rechter’’, kondigt Peter Cruijff aan. De oud-ambtenaar behartigt de belangen van de betrokken bewoners. ,,Vijf van hen hebben mij daartoe gemachtigd. De andere drie bewoners doen dat deze of volgende week.’’ Cruijff zegt pro deo te werken. ,,Wat hier gebeurt is mensonterend. Bewoners van in de tachtig en negentig moet je niet tegen hun zin in willen laten verhuizen.’’
1.7 De strijd om de begane grond in Helders zorgcentrum Door Ed Dekker - 22-10-2014, 17:41 (Update 22-10-2014, 17:41)
Peter Cruijff bij zorgcomplex De Golfstroom in wijk De Schooten. De oud-ambtenaar behartigt de belangen van ouderen die ruimte moeten maken voor een gezondheidscentrum. FOTO GEORGE STOEKENBROEK
DEN HELDER - De gemeente Den Helder kan zijn borst nat maken. Hetzelfde geldt voor zorgorganisatie Vrijwaard en Woningstichting Den Helder. In Peter Cruijff treffen zij een tegenstander van formaat. Deze gepensioneerde topambtenaar van de gemeente Den Helder behartigt de belangen van bewoners van De Golfstroom, een van de zorgcentra van Vrijwaard.
Vrijwaard en gemeente kunnen borst nat maken, Cruijff Mediation in de aanval ,,Er is mij alles aan gelegen om de wens van deze bewoners in vervulling te brengen. Zij willen hun huidige appartement bij leven houden’’, zegt Cruijff. Hij klinkt strijdbaar. De Nieuwedieper wekt in het geheel niet de indruk zich te laten meeslepen door emoties. Waar laat hij zich door leiden? ,,Ik vind het mensonterend wat hier gebeurt. Dit kan je niet maken. Mensen van in de tachtig en negentig, die niet meer goed voor zichzelf kunnen opkomen, mag je dit niet aandoen.’’
Op de hoogte Peter Cruijff weet waar hij het over heeft. Hij kent de juiste wegen en is gedetailleerd op de hoogte van juridische procedures. Zijn tegenstanders weten dat ook. Met het verharden van de strijd om de begane grond van De Golfstroom – eigendom van Woningstichting – tekenen de twee kampen zich steeds scherper af: Cruijff/bewoners versus Vrijwaard/woningstichting/gemeente. In deze strijd heeft ook vakbond Abvakabo FNV FNV zich gemengd. Aan de hand van meldingen van bezorgd personeel van Vrijwaard heeft de vakbond een zwartboek opgesteld over de handelwijze van de Vrijwaard-directie.
35
Het zwartboek wordt half november openbaar. De klachten hebben niet alleen betrekking op de kwestie over de verplichte verhuizing van bewoners om ruimte te maken voor een gezondheidscentrum, ten koste van tien zorgwoningen. De signalen van verontruste medewerkers hebben betrekking op een langere periode.
Plompverloren De strijd begon in augustus met de plompverloren, schriftelijke aankondiging van Vrijwaard-directeur Coert Veenstra dat verhuizing per 1 januari 2015 noodzakelijk is. Deze datum is in inmiddels ingeslikt, maar het plan voor het gezondheidscentrum is er nog. ,,Ik zal er alles aan doen om dat van tafel te krijgen’’, stelt Cruijff. Vijf van de acht betrokken bewoners hebben hem inmiddels gemachtigd hun zaken te behartigen. De drie anderen – onder wie een echtpaar – volgen zeer binnenkort, stelt hij. Eén bewoner kon de oplopende spanningen volgens familie en personeel niet meer aan en beroofde zich van het leven. Cruijff: ,,De kwestie heeft al met al een enorme impact. Bewoners slapen er heel slecht of helemaal niet van. Dat neigt naar een aanslag op hun gezondheid. Moet op deze manier hun levensduur onnodig worden verkort?’’ Dit heeft Cruijff afgelopen dinsdag ook geschreven aan het college van b en w. Met het verzoek om een gesprek, samen met de andere betrokken partijen. De gemeente heeft nog niet gereageerd op deze brief.
Eerste klus ‘De Golfstroom’ is de eerste grote klus van Cruijff Mediation. Dit adviesbureau heeft Cruijff opgericht na zijn pensionering. Onder het motto ‘van krom naar recht’ zet hij zich in voor zaken ‘die niet kloppen’. Voor de groep bewoners doet hij dat gratis. Voor het opgeven van tien zorgwoningen is een zogeheten onttrekkingsvergunning nodig. Deze vergunning zal Cruijff ‘tot het uiterste toe aanvechten’. De gemeente kan deze vergunning niet zomaar verlenen, stelt hij. Cruijff wijst op regionale afspraken, in 2011 vastgelegd in het Regionale Actieprogramma Wonen voor de Kop van Noord-Holland. ,,Deze afspraken kan je niet zomaar schenden. Het lijkt nu wel die kant op te gaan.’’
36
Levensbedreigend Als Vrijwaard met de bewoners wil praten over de verhuizing, dan moet dat via Cruijff. ,,Als Vrijwaard deze afspraak negeert, zie ik dat als levensbedreigend handelen. Dan maak ik er verder werk van.’’ ED DEKKER
1.8 Waarschuwingen zelfmoord genegeerd in verzorgingstehuis redactie Rianne van Vuren verslag Willem Jan Bloem 24-10-2014 De 81-jarige bewoonster van verzorgingstehuis De Golfstroom in Den Helder die eind september zichzelf van het leven beroofde, had al diverse malen gewaarschuwd. Een verhuizing was op handen, en de bewoonster gaf aan deze niet meer mee te willen maken. De directie van het verzorgingstehuis kreeg deze signalen ook van het personeel maar heeft daar niets mee gedaan, blijkt vanavond in televisieprogramma EenVandaag. In haar afscheidsbrief schreef mevrouw Westveer: ‘Directie, zoals jullie personeel en bewoners behandelen, daar valt niet mee te leven’. De 81-jarige beroofde zichzelf van het leven omdat ze niet op korte termijn uit haar woning wilde. Negen woningen moesten van de directie ontruimd worden om plaats te maken voor een gezondheidscentrum. Audioverslag Na het bericht over de verhuizing ontstond grote onrust onder de bewoners van de benedenverdieping van De Golfstroom. Op een medewerkersbijeenkomst is de vrees voor zelfmoord aan de directeur geuit. Een audioverslag van die bijeenkomst, in bezit van EenVandaag, bevestigt dat. Toch houdt directeur Coert Veenstra vol dat die waarschuwing hem niet bereikt heeft: 'Ik heb geen signalen ontvangen van; er lopen hier bejaarden rond die een einde aan hun leven willen maken,' zegt hij in EenVandaag. Rechtszaak Wat er gaat gebeuren met de acht andere bewoners van de benedenverdieping is nog niet duidelijk. Een oud-gemeenteambtenaar, jarenlang verantwoordelijk voor de zorg in de regio Den Helder, behartigt nu de belangen van vijf van hen. Wanneer de verhuizing nu nog doorgezet wordt, overweegt hij zelfs een rechtszaak te starten. Vanavond besteedt EenVandaag aandacht aan de situatie binnen de muren van De Golfstroom. Aan het woord komt Sietha Cornielje, een vertrouwelinge van de familie van mevrouw Westveer, en medewerkers van de zorginstelling wie hun verhaal doen over intimidatie en een angstcultuur. Daarnaast spreekt hoogleraar Recht en Gezondheid Martin Buijsen (Erasmus Universiteit) over de bestuursstructuur van Stichting Vrijwaard, waar De Golfstroom onder valt. Kijk hier een eerdere uitzending over de zelfmoord terug: http://www.eenvandaag.nl/gezondheid/54846/waarschuwingen_zelfmoord_genegeerd_in_verzo rgingstehuis
37
1.9 Staatssecretaris: Helders zorgcentrum mag door met verhuisplan Door Ed Dekker - 3-11-2014, 13:15 (Update 4-11-2014, 15:15)
DEN HELDER - Hangende het onderzoek van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) kan Vrijwaard in Den Helder verder gaan met het plan voor de verhuizing van een groep bewoners van zorgcentrum De Golfstroom. Dit antwoordt staatssecretaris Van Rijn (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) op vragen van SP-kamerlid Renske Leijten.
Geen ingrijpen tijdens onderzoek van inspectie na zelfmoord Leijten noemt het ‘onbegrijpelijk’ dat Vrijwaard niet hoeft te wachten tot begin december. Dan zijn de tien weken voorbij die de inspectie zijn gegeven voor het onderzoek. De inspectie is in actie gekomen na de zelfmoord eind september van een van de bewoners. Kamerlid Leijten: ,,Het onderzoek moet veel vragen beantwoorden. Dan vind ik het heel gek dat de staatssecretaris het planproces niet onderbreekt. Deze week ga ik hem daar opnieuw naar vragen, waarschijnlijk tijdens een kamerdebat.’’
Hieronder de volledige beantwoording van Van Rijn. Antwoorden op kamervragen van het Kamerlid Leijten (SP) over diens reactie op de zelfdoding van een bewoner van woonzorgcentrum De Golfstroom in Den Helder (ingezonden 10 oktober 2014).
Vraag 1 Vindt u werkelijk dat onderzoek van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) naar de zelfdoding 10 weken mag duren? Kan dit niet sneller? Kunt u uw antwoord toelichten? 1)
38
Antwoord 1 In verband met het verzamelen van de objectieve feiten, het betrekken van verwanten en het afstemmen van de bevindingen en conclusies is een termijn van 10 weken reëel. In de leidraad meldingen 2013 zijn de termijnen die de inspectie en de zorgaanbieders mogen hanteren voor hun onderzoek opgenomen.
Vraag 2 Heeft de IGZ opgelegd dat, tot het onderzoek naar de zelfdoding is afgerond, er geen verdere stappen mogen worden gezet in het gedwongen verhuizen van de bewoners? Zo neen, waarom niet?
Antwoord 2 Omdat het onderzoek naar de melding loopt zijn er nog geen conclusies te trekken of maatregelen te nemen. Het al dan niet stopzetten van de gedwongen verhuizing van de bewoners is in deze fase de verantwoordelijkheid van de zorgaanbieder. In mijn brief aan de Tweede Kamer van 6 oktober jl heb ik aangegeven dat het zorgvuldig omgaan met deze kwetsbare cliëntengroep, bij verandering van de woonsituatie, rekening houdend met de specifieke kwetsbaarheid van individuele cliënten, behoort tot het bieden van verantwoorde zorg. De inspectie zal de handelwijze van de instelling meenemen in haar onderzoek.
Vraag 3 Vindt u het wenselijk dat een zorginstelling zo maar kan besluiten dat hoogbejaarde mensen moeten wijken voor een andere bestemming van hun woningen?
Vraag 4 Is eenzijdige opzegging van een woning door een zorgcentrum aan regels gebonden? Zo ja, welke? Zijn die regels hier toegepast? Zo neen, zouden die er niet moeten komen om kwetsbare en zorgafhankelijke mensen te beschermen tegen de verhuurder? Bent u bereid regels op te leggen?
Vraag 6 Erkent u dat door het beleid dat leidt tot het sluiten van verzorgingshuizen de suggestie is gewekt dat de overheid het prima vindt om (hoog)bejaarde mensen gedwongen te verhuizen? Kunt u uw antwoord toelichten?
Antwoorden 3, 4 en 6 Al zolang er verzorgingshuizen bestaan, moeten bewoners regelmatig verhuizen wegens renovatie of nieuwbouw. Hoe kwetsbaar bewoners ook kunnen zijn, soms is er geen andere oplossing dan (tijdelijk) verhuizen naar een andere plek. Het is daarbij zaak dat er zorgvuldig met deze kwetsbare cliëntengroep wordt omgegaan. Daarbij moet rekening worden gehouden met de specifieke kwetsbaarheid van individuele cliënten. Dit behoort tot het bieden van verantwoorde zorg. Ik zie dat zorginstellingen daarover in het algemeen op een goede manier in gesprek treden met de cliënt. De inspectie zal de handelwijze van de Golfstroom rond dit tragische incident meenemen in haar onderzoek. Los daarvan kan een verhuizing veel emoties teweeg brengen. Ik zie echter geen aanleiding om hier aparte regels voor op te leggen.
Vraag 5 Vindt u het niet gek dat de overkoepelende zorginstelling Vrijwaard ontkent dat de zelfdoding met de gedwongen verhuizing te maken heeft, terwijl de lokale afdeling van de ouderenbond PCOB vreest voor de gezondheidstoestand van andere hoogbejaarde bewoners? 2)
Antwoord 5 Ik begrijp van de instelling dat na de bekendmaking van de verhuisplannen in augustus met alle mensen individueel is gezocht naar een zo goed mogelijk alternatief. De IGZ onderzoekt thans de situatie rond de zelfdoding in de Golfstroom. Daarin wordt ook gekeken naar de manier waarop de Golfstroom met de desbetreffende cliënt in gesprek is getreden. Hangende het onderzoek kan ik hierover geen uitspraken doen.
Vraag 7 Bent u bereid deze vragen zo snel mogelijk te beantwoorden?
Antwoord 7 Ja.
Extra vragen Renske Leijten heeft op 28 oktober extra vragen aan Van Rijn gesteld. Deze vragen zijn nog niet beantwoord. Deze vragen zijn: 1 Hoe reageert u op het bericht dat waarschuwingen van het personeel van De Golfstroom over zelfmoord genegeerd zijn? 2 Vindt u het wenselijk dat beleidskeuzes van een zorginstelling leiden tot de wens om te sterven? Vindt u het tevens wenselijk dat een bestuurder dan aangeeft dat zelfdoding ‘een keuze kan zijn’? Kunt u uw antwoord toelichten? 3 Hoe kan het dat de desbetreffende zorginstelling niet voldoet aan de wettelijke eis tot het instellen van een ondernemingsraad? Wie houdt hier toezicht op?
39
BIJLAGE 2 Interne berichtgeving, mail & notulen
40
2.1 Media aandacht rondom Golfstroom 29 september 2014
REACTIE – incident mevrouw Westveer Vrijwaard is overvallen door een ernstig bericht betreffende het overlijden van mevrouw Westveer op vrijdag 26 september jl. Vrijwaard betreurt de situatie en gekozen weg van mevrouw Westveer. Uit respect en vanuit privacy overwegingen heeft Vrijwaard het beleid met medewerkers om zorgvuldig en met kwaliteit om te gaan met het communiceren over de exacte toedracht en oorzaak van overlijden. Het verzorgende team van Vrijwaard heeft professioneel en naar eer en geweten gehandeld in de zorgverlening en begeleiding van mevrouw Westveer. Met betrekking tot de herontwikkeling van De Golfstroom (scheiden wonen/zorg en het nieuwe wonen) is uitvoerig gecommuniceerd met bewoners, familie en betrokkenen. Vrijwaard herkent zich niet in de stelling dat bewoners alleen schriftelijk geïnformeerd zijn over de voorgenomen verhuizing van bewoners op de begane grond. De begeleiding van de voorgenomen verhuizing vindt plaats door het verzorgend team en een speciaal team die bewoners begeleidt in de verandering naar een gepaste individuele oplossing waarbij de keuze van de bewoner centraal staat. Het volledige beleid rondom de voorgenomen verhuizing is besproken met bewoners en familie en schriftelijk bevestigd. De opmerking in het artikel van de Helderse Courant dat er nog 4 bewoners zijn die, op basis van het voorgenomen besluit van verhuizing, dezelfde stap van mevrouw Westveer overwegen, wordt door Vrijwaard niet herkent. Tijdens de bijeenkomst van zaterdagmiddag 27 september jl. en de daaropvolgende gesprekken met bewoners, maar ook in de vervolgbijeenkomsten van maandagmiddag 29 september jl. wordt dit ook niet herkent of beaamt door bewoners en medewerkers. Vrijwaard heeft op basis van de bijeenkomsten afgesproken om medewerkers en bewoners daar waar nodig individueel of in teamverband te ondersteunen in het verwerken van de gebeurtenis. Vrijwaard leeft mee met de familie en wenst hen oprecht sterkte met het verwerken van het overlijden van mevrouw Westveer.
41
2.2 Intern bericht d.d. 30 september 2014 Intern bericht Reagerend op het krantenartikel d.d. 30 september 2014 met de titel ‘Abvakabo FNV in actie bij Golfstroom’, het volgende. Op vrijdag 26 september jl. heeft er een calamiteit plaatsgevonden met een bewoner van locatie De Golfstroom. Het verzorgende team van Vrijwaard heeft professioneel en naar eer en geweten gehandeld in de zorgverlening en begeleiding. Het incident heeft een grote impact op het team, familie en betrokkenen. De media aandacht die gepaard is gegaan met deze calamiteit maakt dat de impact verder groeit voor betrokkenen. Een opeenstapeling van emotie volgt met het krantenartikel waarin wordt geïmpliceerd dat medewerkers verontrust en ontevreden zijn over het beleid van Vrijwaard, waarmee nu een verband wordt gelegd met de reorganisatie van Vrijwaard. In meerdere bijeenkomsten in de afgelopen week met medewerkers van de Golfstroom, met een zeer hoge opkomst, is opnieuw het beleid van de calamiteit maar ook de verandering van scheiden wonen en zorg besproken. Gevraagd is of er signalen zijn van onrust op wat voor manier dan ook, echter werd dit niet door aanwezige medewerkers erkend noch herkend.
42
Vrijwaard staat voor familiegevoel, gaat voor kwaliteit en baanbehoud voor haar medewerkers. Daarin zijn en worden medewerkers continu zorgvuldig en met respect meegenomen in de veranderingen binnen de zorgsector en Vrijwaard. Al sinds de start van het samenstellen van het sociaal plan (december 2013) zijn de vakbonden Abvakabo FNV, CNV en Nu 91 betrokken door Vrijwaard. Met name de vakbond Abvakabo FNV is nauw geïnformeerd over het traject en heeft samen met Vrijwaard en de medezeggenschapscommissie op 27 maart jl. de intentie uitgesproken om gezamenlijk te komen tot een door genoemde partijen getekend sociaal plan gekoppeld aan het reorganisatieplan 2014 – 2017. Vrijwaard betreurt dat via de media moet worden vernomen dat Abvakabo FNV zich toch niet kan conformeren aan de eerder afgesproken intentie. De vakbond heeft uitgesproken met een ‘strategie’ te komen die eind deze week naar eigen zeggen naar buiten zal komen. Vrijwaard is bereid om opnieuw met de vakbond in gesprek te gaan, met als uitgangspunt om tot een constructieve oplossing te komen in het belang van medewerkers, cliënten, vrijwilligers en andere betrokkenen. Medezeggenschapscommissie (MC) Bij Vrijwaard wordt sinds 2010 gewerkt met zogenoemde procesgroepen onder het motto ‘samen komen tot beter doen’. Het procesgericht werken en organiseren is door middel van een pilot ingevoerd binnen Vrijwaard. De pilot liep van oktober 2010 tot oktober 2012. In een in oktober 2012 gehouden bijeenkomst is de pilot geëvalueerd en gezamenlijk besloten deze vorm van medezeggenschap in te voeren binnen de organisatie. Uitgangspunten bij deze vorm van medezeggenschap was het aanscherpen van de algemene interne communicatie en te gaan naar een meer actieve en dynamische vorm van medezeggenschap en communicatie waardoor brede kennisdeling, optimale onderlinge afstemming, draagvlak en communicatie ontstaat. De ervaring sinds 2010 is dat dit ook als dusdanig heeft plaatsgevonden met betrokken procesgroepleden. In oktober 2013 heeft Vrijwaard medewerkers uit procesgroepen uitgenodigd voor een informatiebijeenkomst over veranderingen binnen de zorg en Vrijwaard en de noodzaak om de medezeggenschap van medewerkers Vrijwaard gedurende de periode van verandering te borgen. Ter ondersteuning hieraan is met de aanwezige medewerkers een medezeggenschapscommissie opgericht om de veranderingen gedurende de reorganisatie te voorzien van advies, instemming en draagvlak. In totaal was er toen een samenstelling van 7 medewerkers. Opvolgend is er een oproep gedaan binnen Vrijwaard voor het werven van nog twee medewerkers voor het volledig maken van
de MC. Hieruit is op 12 november een voltallige MC van 9 medewerkers ontstaan en als zodanig gecommuniceerd met medewerkers. In november 2013 zijn er bijeenkomsten geweest met medewerkers waarin wederom de ontwikkelingen zijn toegelicht, alsmede het ontstaan van de MC. Tijdens de bijeenkomsten maar ook daarna, zijn geen geluiden ontvangen van medewerkers dat zij niet achter de vertegenwoordiging van de achterban door een MC staan. De vakbond heeft in de overleggen geen uitspraken gedaan dat de MC niet rechtsgeldig is ten aanzien van de medezeggenschap rondom de reorganisatie. Wel hebben zij aangegeven aanvullend te willen zijn door het organiseren van een informatiebijeenkomst aangaande het sociaal plan. Dit heeft op 4 juni 2014 als dusdanig plaatsgevonden. Op donderdag 18 september jl. heeft de MC spreekuur gehouden waar medewerkers terecht konden voor vragen en informatie rondom de reorganisatie, toekomstplannen en ontwikkelingen. Tijdens het spreekuur kwam duidelijk naar voren dat medewerkers in het kader van vertegenwoordiging van de achterban, de voorkeur uitspreken voor een gekozen ondernemingsraad. Gezien deze duidelijke voorkeur heeft de MC gezamenlijk gemeend dat dit belemmerend is voor hun positie en de uitvoering van hun taken. Dit heeft geresulteerd in het beëindigen van de MC. Coert Veenstra, bestuurder Vrijwaard, heeft direct het verzoek van de medewerkers tot het formeren van een ondernemingsraad ondersteund. Begin oktober 2014 zal de eerste aanzet gedaan worden voor verkiezingen met als uiteindelijk doel om te komen tot een gekozen ondernemingsraad bij Vrijwaard. Er is gedurende de zittingstermijn van de MC uitvoerig gebruik gemaakt van hun inzet, expertise en advies door medewerkers, management en bestuur. Vrijwaard heeft de samenwerking met de MC als zeer prettig en constructief ervaren en complimenteren hen met de geleverde inzet en betrokkenheid. Beleid Vrijwaard Vrijwaard wil komen tot een toekomstbestendige organisatie met het nieuwe wonen waarin levensloopbestendige woningen en verzorgt wonen wordt ontwikkeld, dit conform het landelijke beleid rondom scheiden wonen en zorg. De ontwikkelingen passen in de Wet langdurig zorg met als uitgangspunt scheiden wonen en zorg en het geleidelijk verdwijnen van alle verzorgingshuiscapaciteit in Nederland. In totaal levert Vrijwaard een significant percentage intramurale plaatsen in tussen 2012 en 2018. Het genoemde reorganisatieplan is gelieerd aan deze strategie waarbij Vrijwaard de uitgangspunten heeft voor maximaal baanbehoud voor haar medewerkers, kwalitatief goede zorg voor cliënten, respect hoog in het vaandel en zorgvuldigheid in veranderingstrajecten. Conform het eerder vastgestelde beleid en de daarbij behorende strategie, maar zeker ook gelet op de huidige ontwikkelingen, heeft de Raad van Toezicht na beraad d.d. 30 september jl. bevestigd dat zij zich verbinden aan de gekozen lijn. Vragen en informatieverstrekking
43
2.3 Inhoudelijke reactie – vermeende onrust onder personeel Vrijwaard Reagerend op het krantenartikel d.d. 30 september 2014 met de titel ‘Abvakabo FNV in actie bij Golfstroom’, het volgende. Vorige week voltrok zich een drama bij een bewoner van De Golfstroom. Dat drama heeft een diepe impact op familie, het team van de Golfstroom en andere betrokkenen. Daarin voelt het bestuur en management van Vrijwaard met familie en medewerkers mee. In de media wordt nu een oorzakelijk verband gelegd tussen de reorganisatie binnen de organisatie en het drama binnen de familie. Dat verband is echter niet aanwijsbaar. De organisatie heeft steeds in goed overleg met medewerkers en bewoners gewerkt aan de veranderingen in de organisatie. Daarbij is er steeds oor en oog voor de gevolgen van de veranderingen voor de bewoners en de medewerkers. Aansluitend aan de bijeenkomst waarin de voorgenomen verhuizing is besproken, heeft met de familie van de betrokken bewoner, een persoonlijk gesprek plaatsgevonden waarvan de inhoud en de uitkomst passend leek bij de wensen van de bewoner, namelijk intern verhuizen naar een appartement op de begane grond binnen het complex De Golfstroom. Vrijwaard heeft tijdens de bijeenkomsten maar ook nu steeds de lijn gehanteerd dat bewoners pas kunnen en hoeven te verhuizen als er een passende individuele oplossing is, waarbij de wens van de bewoners centraal staat. De uitspraak in de media dat nog 4 andere bewoners van de begane grond De Golfstroom dezelfde stap overwegen is niet ter sprake gekomen in de bijeenkomst, maar ook na onderzoek door Vrijwaard niet te herleiden naar deze bewoners.
44
Communicatie medewerkers In meerdere bijeenkomsten in de afgelopen week met medewerkers van de Golfstroom is opnieuw het beleid met betrekking tot de calamiteit maar ook de verandering van scheiden wonen en zorg besproken. Uit de bijeenkomsten kwamen geen signalen van onrust. Reorganisatieplan Al sinds de start van het samenstellen van het sociaal plan (december 2013) zijn de vakbonden Abvakabo FNV, CNV en Nu 91 betrokken door Vrijwaard. Met name de vakbond Abvakabo FNV is nauw geïnformeerd over het traject en heeft samen met Vrijwaard en de medezeggenschapscommissie op 27 maart jl. de intentie uitgesproken om gezamenlijk te komen tot een door genoemde partijen getekend sociaal plan gekoppeld aan het reorganisatieplan 2014 – 2017. Vrijwaard betreurt dat via de media moet worden vernomen dat Abvakabo FNV zich toch niet kan conformeren aan de eerder afgesproken intentie. De vakbond heeft uitgesproken met een ‘strategie’ te komen die eind deze week naar eigen zeggen naar buiten zal komen. Vrijwaard is bereid om opnieuw met de vakbond in gesprek te gaan, met als uitgangspunt om tot een constructieve oplossing te komen in het belang van medewerkers, cliënten, vrijwilligers en andere betrokkenen. Medezeggenschapscommissie (MC) Op 12 november 2013 is er een voltallige MC van 9 medewerkers ontstaan vanuit procesgroepen (interne klankbordgroepen) en als zodanig gecommuniceerd met medewerkers. Tevens is gecommuniceerd dat de MC, in het kader van de reorganisatie, dezelfde rechten en plichten heeft als een ondernemingsraad. De vakbond heeft een aanvullende rol gehad bij het organiseren van informatiebijeenkomsten aangaande het sociaal plan op 4 juni jl. In een spreekuur van de MC d.d. 18 september jl. kwam duidelijk naar voren dat medewerkers in het kader van vertegenwoordiging van de achterban, de voorkeur uitspreken voor een gekozen ondernemingsraad. Gezien deze duidelijke voorkeur heeft de MC gezamenlijk gemeend om in overleg met management en bestuur hun taken als MC te beëindigen. Coert Veenstra, bestuurder Vrijwaard, heeft direct het verzoek van de medewerkers tot het
formeren van een ondernemingsraad ondersteund. Begin oktober 2014 zal de eerste aanzet gedaan worden voor verkiezingen met als uiteindelijk doel om te komen tot een gekozen ondernemingsraad bij Vrijwaard. Er is gedurende de zittingstermijn van de MC uitvoerig gebruik gemaakt van hun inzet, expertise en advies door medewerkers, management en bestuur. Vrijwaard heeft de samenwerking met de MC als zeer prettig en constructief ervaren en complimenteren hen met de geleverde inzet en betrokkenheid. Vrijwaard staat voor familiegevoel, gaat voor kwaliteit en baanbehoud voor haar medewerkers. Daarin zijn en worden medewerkers continu zorgvuldig en met respect meegenomen in de veranderingen binnen de zorgsector en Vrijwaard. Vrijwaard is trots op haar medewerkers en vrijwilligers, een team die met bezieling en inzet iedere dag klaar staat voor onze klant. Gezamenlijk wordt een bijdrage geleverd aan ons hoofddoel: menselijk geluk. Beleid Vrijwaard Vrijwaard wil komen tot een toekomstbestendige organisatie met het nieuwe wonen waarin levensloopbestendige woningen en kleinschalige projecten met verzorgd wonen wordt ontwikkeld, dit conform het landelijke beleid rondom scheiden wonen en zorg. De ontwikkelingen passen in de Wet langdurig zorg met als uitgangspunt scheiden wonen en zorg en het geleidelijk verdwijnen van alle verzorgingshuiscapaciteit in Nederland. In totaal levert Vrijwaard een significant percentage intramurale plaatsen in tussen 2012 en 2018. Het genoemde reorganisatieplan is gelieerd aan deze strategie waarbij Vrijwaard de uitgangspunten heeft voor maximaal baanbehoud voor haar medewerkers, kwalitatief goede zorg voor cliënten, respect hoog in het vaandel en zorgvuldigheid in veranderingstrajecten. Conform het eerder vastgestelde beleid en de daarbij behorende strategie, maar zeker ook gelet op de huidige ontwikkelingen, heeft de Raad van Toezicht en Cliëntenraad Vrijwaard op 30 september jl. bevestigd dat zij zich verbinden aan de gekozen lijn. Actiz Actiz (landelijke brancheorganisatie voor zorgondernemers) staat achter beleid omtrent scheiden wonen en zorg en het daaraan gekoppelde verhuisbeleid. Zie tevens de link: http://www.actiz.nl/website/dossiers/vastgoed/standpunt-actiz-over-sluiting-verzorgingshuizen
45
2.4 Onderwerp: Het informele circuit, Vrijwaard Familie 1 oktober 2014 Beste collega, Uit het informele circuit heb ik vernomen dat er verontrustende berichten zijn. Ik wil dit open met jullie delen. Ik heb vernomen dat er een groepsapp is gestart rond onder andere het incident in de Golfstroom en de daar aan gekoppelde communicatie voor de Abvakabo FNV met een voor of tegen het beleid voor Vrijwaard. Deze actie is schadelijk voor bestaande goede collegiale en soms vriendschappelijke banden en past niet in mijn visie. Ik hoop ook niet in die van jullie, kijkend naar je collega, team en Vrijwaard. Meer gewenst is een beheerste en professionele opstelling te hebben en eerst een zorgvuldige overweging te maken voordat je oordeelt of actie onderneemt. Collegiale en open communicatie is het motto. Van een spreekverbod is nooit sprake maar wel van een communicatie met een open en respectvol karakter naar elkaar. Een volgend eigenlijk nog verontrustender bericht ontvang ik eveneens. In een overleg met de bond van afgelopen zondag zou naar geluiden, de zoon van de overleden bewoner hebben deelgenomen. Indien dit op waarheid berust wil ik jullie verwijzen naar onze beroepscode. Ten alle tijden past dit niet in een professionele en gezonde beroepshouding.
46
Beter zou zijn om je zorgen open te delen met je team, thuis en zo nodig met je coach of een vertrouwenspersoon. Ik heb niet de behoefte te onderzoeken wie waar bij hoort of heeft deelgenomen aan wat voor een actie dan ook. Neem bovenstaande uitgangspunten tot je en werk én communiceer met deze waarde. Last but not least. De diepere strategie van de Abvakabo FNV is het maken van een zwartboek over Vrijwaard. De bond doet dit op heel veel plekken in Nederland met soms een stapje vooruit maar eigenlijk altijd met het doel van onderling wantrouwen kweken. Dit in plaats van een win/win situatie, waar ik voor sta. Een uitkomst met een model van winnaar en een verliezer, moeten wij in onze Vrijwaard familie gedachte, nu en in de toekomst niet willen. In dit traject is dat lastig want nu kleeft er een ernstig incident met een grote impact voor goede collega's aan het grote Abvakabo FNV verhaal. Een zwartboek is nadelig voor Vrijwaard voor onze goede naam. Wij, Vrijwaard, zoeken nieuwe goede collega's, een zwartboek maakt dit een moeilijke opgave. Op het bericht kunnen jullie onderling reageren, naar ik hoop met een kanteling naar een goede en positieve uitkomst voor ons allemaal. Bij vragen of een ander idee kun je altijd contact met mij opnemen. Met vriendelijke groet, Coert Veenstra
2.5 Datum: 2 oktober 2014 Onderwerp: Onze Vrijwaard Familie Beste collega, Ik ontvang veel positieve berichten op mijn eerdere mailtje en ook persoonlijke ontmoetingen met een steunbetuiging, dank daarvoor. De steun voor de koers geeft mij moed, vertrouwen maar ook wijsheid! Maar zoals in mijn vorige bericht gezegd gaat het om jullie, jullie als een team. Het is prima dat een ieder open en duidelijk opkomt voor zijn of haar belang. Plezier in je werk, gezondheid en gelukkige klanten dat willen wij allemaal! Vandaag nog twee belangrijke ontwikkelingen. 1. Den Helder actueel heeft zijn bericht over de situatie van de site verwijderd 2. Morgen een uitgebreid interview met de Volkskrant met de feiten 3. Vrijdag een interview met de Helderse Courant en mij. Collega’s, hou er evengoed wel rekening mee dat morgen (vrijdag 3 oktober a.s.) het zwartboek van de vakbond in de media kan komen. NB Ik hoop dat de plaatsing in de media van het zwartboek mede door jullie is voorkomen. Mijn advies blijf dicht bij jezelf en blijf altijd naar de feiten kijken. Met vriendelijke groet,
47 Coert Veenstra MA
2.6 Datum: 3 okt. 2014 Onderwerp: RE: Onze Vrijwaard Familie Beste collega, Vandaag voor het eerst, na het overlijden van mevrouw Westveer in de Golfstroom een interview gehad met de Helderse Courant. Ik ga er vanuit dat het een realistischer verhaal dan tot nu toe is geschetst in de media, het artikel heeft wel de impact maar ook de realiteit. De steun voor de koers geeft mij moed, vertrouwen maar ook wijsheid! Belangrijker ik zie ieders geweldige inzet om deze crisis in goed banen te leiden. Petje af en respect voor jullie inzet ondanks de afleiding van de pers, die jullie ook overvallen. Met een blijmoedige groet, en voor jullie allemaal een mooi en rustiger en verdiend weekend
Coert Veenstra MA
48
2.7 Datum: 8 okt. 2014 19:19 Onderwerp: Onze Vrijwaard Familie. III. Beste collega, Hierbij ontvangen jullie een update over de activiteiten en communicatie naar aanleiding van het overlijden van mevrouw Westveer (locatie de Golfstroom). In de Helderse Courant van dinsdag 7 oktober jl. stond een artikel met de titel ‘Inspectie onderzoekt Golfstroom’. In dit artikel is ten onrechte de koppeling gemaakt van de oorzaak suïcide met de voorgenomen verhuizing. Daarnaast wordt opgemerkt “het is de vraag in hoeverre hier de zorg heeft gefaald”. Mij als bestuurder wordt door de krant geen mogelijkheid gegeven om te reageren in de pers op deze koppeling en voorschot op de toekomst. Persoonlijk, maar nog belangrijker als bestuurder, zie ik wel de koppeling. Formeel gesproken is er geen causaal verband tussen de voorgenomen verhuizen en suïcide. Dat wil niet zeggen dat er geen relatie is maar zorgvuldig afwegend is het niet 1 + 1 = 2. Ik sta achter de eerder gemaakte keuze maar ook achter het team die professioneel de zorg en begeleiding aan de cliënt heeft geboden. Ik heb de indruk dat jullie zelf een goed beeld hebben van de realiteit en kunnen nagaan voor jezelf wat jij als medewerker vindt van deze situatie en de gekoppelde communicatie in de media. Maak duidelijk welke positie je hierin wilt nemen, voor jezelf, je team maar ook je rol binnen Vrijwaard. Op donderdag 9 oktober om 15.00 uur (Ten Anker) en vrijdag 10 oktober om 11.00 uur (De Golfstroom) is er een extra spreekuur. Bij vragen of discussie zijn jullie van harte welkom. Geef je naam even door aan de receptie voor de opgavelijst. Vanavond is er een uitgebreid interview op radio 1 tussen 20.00uur en 21.00uur waarin belangenbehartigers bewoners en Vrijwaard in gesprek gaan over incident en scheiden wonen en zorg. Morgen ochtend staat er een uitgebreid artikel in de Telegraaf waarin met name het overlijden gekoppeld wordt aan de vermeende onrust tussen medewerkers en de bestuurder, te weten mijzelf. Een korte reactie is door mij gegeven waarin centraal staat het met elkaar zorgen voor het juist begeleiden en plaatsen van het overlijden van mevrouw Westveer. Maar ook mijn visie op de organisatie en het team om te zorgen dat wij zoveel mogelijk functioneren als een familie. Donderdag a.s. is er om 13.00 uur overleg met vakbond Abvakabo FNV over de voortgang. Ik heb het vertrouwen dat de vakbond, net zoals Vrijwaard, jullie belang centraal stellen en dat wij gezamenlijk tot een constructieve oplossing komen voor de toekomst. Mijn advies blijft, voorkom tweedeling in teams en Vrijwaard , uitlatingen naar derden geeft opnieuw media aandacht. Bewoners maar ook veel collega’s hebben mij bericht rust te willen hebben om met zorg en plezier te kunnen werken, tot zover, Met vriendelijke groet, Coert Veenstra MA
49
2.8 Datum: 10 oktober 2014 23:19:00 CEST Onderwerp: Onze Vrijwaard Familie. IV Beste collega, Aan het einde van deze toch wel turbulente twee weken koppel ik e.e.a. naar jullie terug. Het eerder genoemde artikel in de Telegraaf is tot op heden niet geplaatst, mochten hier ontwikkelingen in zijn dan zal dit naar jullie gecommuniceerd worden. Voor wat betreft het overleg met de afdeling organising van Abvakabo FNV hebben jullie inmiddels een terugkoppeling ontvangen. De status is dat er opnieuw een overleg zal komen om het dossier inhoudelijk te bespreken. Een 1e conclusie die met elkaar is gedeeld is dat de min max contracten besproken zijn en dat medewerkers, organisatie en Abvakabo FNV op 1 lijn zitten over deze contracten, het past in een vrijwillige [logisch] keuze. kontakten. Het uitgangspunt is om de geïnventariseerde knelpunten van de Abvakabo FNV te bespreken en om te komen tot een gezamenlijke oplossing. Vandaag heb ik de bewoners van de Golfstroom bezocht tijdens de koffie en gezamenlijk is benadrukt dat wij met rust en vertrouwen de ontwikkelingen in de Golfstroom gepland te bespreken. Er is geen druk qua datum en bewoners worden individueel begeleid door het zorg team van de Golfstroom ondersteund door Ilse en op afspraak het verhuisteam.
50
Aansluitend de bewoners bijeenkomst heb ik een leuke ontmoeting gehad met aanwezige team van De Golfstroom. Op hoofdlijn is aangegeven dat druk ervaren wordt in het rooster en extra werk en dat er zorgen zijn over uitbetaling van extra gewerkte uren. Afgesproken is dat dit terugkomt in een teamoverleg met de coach en de afdeling P&O. Maar meer nog kwam naar voren dat het team van de Golfstroom sterk de behoefte hebben aan Rust, Reinheid en Rooster. Dit sluit erg aan op mijn persoonlijke streven om weer de weg weer terug te vinden, terug naar de basis in een plezierige werk- en woonomgeving! Voor team leden die ik dat nog niet persoonlijk heb kunnen aangeven of een schouder klopje, nogmaals mijn complimenten en waardering voor jullie oprechte en bevlogen inzet voor de bewoners van de Golfstroom en Vrijwaard. Het is goed te zien en te horen dat een ieder in deze roerige en turbulente tijd zijn ding doet. Nogmaals ik hoop met jullie dus in de goede koers te komen, een aantal nieuwe ontwikkeling dragen wel bij aan deze koers:
Vrijwaard is toegelaten door zorgverzekeraar voor de nieuwe functie wijkverpleegkundig functie, S1 en S2 Er is voldoende belangstelling voor het verzorgd wonen in de Kop Beatrixstraat In principe is Vrijwaard toegelaten door het zorgkantoor voor de functie behandeling, 36- plaatsen Er lijkt bij bewoners in de Golfstroom voldoende draagvlak om te komen tot de gewenste verandering Den Helder, Vrijwaard gaat de komende jaren door met de functie Huishoudelijk zorg in de wijk en Gemaksdiensten
Nieuwe collega’s zijn aangenomen in de functie verzorgende IG. Afsluitend, in mijn ontmoetingen en reacties zie ik collega’s, jullie in je kracht komen en duidelijker aanwezig op alle plekken in Den Helder. Ik wens ik iedereen een plezierig gezellig weekend en voor degenen die herfstvakantie hebben een fijne en ontspannen week! Met vriendelijke groet, Coert Veenstra MA
51
2.9 Bijeenkomst medewerkers 13 oktober 2014 Aanwezig waren 77 medewerkers en 27 medewerkers hebben bericht gegeven dat zij afwezig waren doord at zij moesten werken of op vakantie waren. Tijdens het welkomstwoord werd aangegeven dat het doel van deze avond is om een realistisch beeld t e schetsen van Vrijwaard. Dus om samen te kijken wat er goed gaat en wat beter kan. Alles wat er n u rondom Vrijwaard gebeurd gaat ten kosten van de focus op de cliënten en op het teamgevoel. Dhr. M arcel Laponder was interim voorzitter van de centrale cliëntenraad en is uitgenodigd om deze avon d in goede banen te leiden. Dhr. Laponder geeft aan dat hij nu een onafhankelijke rol heeft daar de cliëntenraad een nieuw bestu ur heeft en hij nu objectief kan meekijken. Zijn drive is de verankering van missie, visie en strategie. Hi j geeft aan bewondering te hebben voor de passie voor het vak en de betrokkenheid van medewerkers. Hij maakt zich zorgen over het feit hoe je als mens en media, op basis van veronderstellingen of eigen interpret aties, publiekelijk kunt oordelen en personen en organisaties, zonder te rechtvaardigen conclusies, beti cht en beschadigt. Dit raakt een ieder. De resultaten van vanavond worden volstrekt anoniem samengeva t. Wat vanavond naar voren kwam is het volgende:
52
Persberichten zijn niet objectief en stemming makend. Medewerkers worden aangesproken door buitenstaanders dat er 2 kampen zijn. Vakbond heeft geen contact gehad met medewerkers die wel positief over Vrijwaard denken. Schrikbewind binnen Vrijwaard (Telegraaf); wordt niet herkend Als je ziek bent word je onder druk gezet om je afwezigheid in verlof om te zetten. Hoe ga je hierme e om en waarom meld je je niet ziek is de vraag? De werkelijkheid is dat het je eigen keus is om een vakantie dag/ overuren op te nemen, je kunt ruilen, de bonus voor laag ziekteverzuim is voor somm ige een reden, het is niet verplicht om vrij te nemen en het geeft ruimte aan een team. Vrijwaard heeft geen kans gehad om deskundig uit te (laten) zoeken waardoor het noodlottig incide nt is ontstaan. Meningen worden opgeblazen. Ministerie geeft de gemeente zorgtaken, deze zijn er niet goed op voorbereid. Daar het voor een ie der vaak onduidelijk is gaat iedereen zijn eigen plan ontwikkelen Nergens staat hoe innoverend Vrijwaard is (kleinschalig wonen) en primair voor baanbehoud gaat ( opleiden tot ADL assistent) Tijdige en transparante communicatie is het allerbelangrijkste maar vaak ook het moeilijkst in grote organisaties. Hoe bereik je elkaar. Hier is nog wel een stap in te maken voor Vrijwaard Geen OR: Er zijn binnen Vrijwaard procesgroepen die die vraagstukken per onderwerp behandelen, hierover wordt gecommuniceerd als een procesgroep een nieuw onderwerp heeft kan men zich hie rvoor opgeven. Dit is ingevoerd om vanuit de direct belanghebbenden mee te kunnen denken in be leid. Inmiddels is besloten om een OR aan te stellen, waarvoor vacatures open staan.
De vraag was wat de redenen zouden kunnen zijn van de negatieve reacties:
Zelfstandige teams zijn op korte termijn ingevoerd, hierdoor veel wisseling van medewerkers Men had in de praktijk nog vaak het gevoel op een stuurloos schip te varen en moesten zelf alles op lossen, begeleiding wordt gemist in thuiszorgteams. Veel open diensten in de zomervakantie Veel pilots (roosteren)
Wat is positief:
Vrijwaard is openlijk trots op zijn medewerkers. Medewerkers staan achter Vrijwaard Medewerkers geven cliënten het familie gevoel Vrijwaard kijkt op tijd vooruit en hier wordt een strategie op bepaald Medewerkers hebben ambitie om de werkzaamheden uit te voeren We staan allen voor hetzelfde doel en het is aan een ieder dit goed uit te voeren Vrijwaard biedt individuele kansen aan medewerkers.
Wat te doen in de toekomst:
Met plezier naar je werk blijven gaan In een open gesprek gaan met medewerkers die het niet eens zijn zoals het nu gaat. De aanwezige medewerkers geven aan niet te weten wie dit zijn dus een gesprek is moeilijk te regelen. Verder is het niet voor te stellen dat een, door de FNV genoemde groep van 80 medewerkers, als groep en in beleving niet intern bekend is. De overtuiging leeft dat medewerkers, die nu in de media of door FN V als negatief worden bestempeld, ook met een passie naar hun werk gaan, waarbij er zeker ook aa ndachtspunten of individuele knelpunten zullen zijn. De aanwezigen kunnen zich, hoe objectief ook, niet vinden in de negatieve uitlatingen. Draag een opbouwend gevoel over aan bestuur en medewerkers en ga niet mee in negatief gedrag. Vrijwaard heeft een goede naam en deze willen we niet laten beschadigen
Welke punten nemen we mee?
Communicatie van management naar werkvloer en vice versa steeds in herkenbare relatie tot de sa menhang met missie – visie - strategie Veranderingen niet te snel doorvoeren en de werkvloer, deze er eerder bij betrekken Even een pas op de plaats met zelfstandige teams, leer van deze ervaringen en kijk nu wat beter ka n, zowel in de beleidskeuze als in de samenhang met het uitvoerend niveau. Zoek eerder verbinding tussen medewerkers en leiding: benut daarom elk moment voor informeel contact tijdens bijvoorbeeld pauzes e.d.
Korte reflectie vanuit de Cliëntenraad De nieuwe wetgeving met betrekking tot het scheiden van wonen en zorg, zonder middelen die een verant woorde overgangsfase mogelijk maken, is een ongekend managementvraagstuk. Zowel voor de betreffend e organisatie als voor de lokale overheid, de gemeente. Dat ook Vrijwaard tijdig voorzieningen moet treffen die in het collectief belang zijn van de organisatie, het personeel en de bewoners/cliënten, vraagt soms om
53
moeilijke keuzes vanuit een ingewikkelde achtergrond. Daar wordt ook weer lering uit getrokken. Het voorg enomen beleid wordt waar gewenst of wettelijk verplicht door de Raad van Bestuur aan de Cliëntenraad vo orgelegd, voordat er wordt besloten. De Cliëntenraad adviseert ook ongevraagd waar zij dat van belang vin dt. In alle gevallen wordt continu de balans gezocht in wat voor het voortbestaan van de organisatie van bel ang is met als zwaartepunt of de maatregelen passen bij de gedeelde visie van Vrijwaard en de Cliëntenraa d: Gelukkig leven in een kansrijke omgeving. Wij respecteren persoonlijke keuzes, hoe ingrijpend ook, maar hopen dat respect voor die keuze ook de juiste plaats en aandacht krijgt en mensen en organisatie niet onn odig worden beticht of beschadigd. Klantbelang en medewerkersbelang staan centraal in de dienstverlenin g en wij ervaren elke dag met hoeveel passie en betrokkenheid professionals en vrijwilligers, individueel en als team, daaraan hun bijdrage leveren en hoe dat door cliënten wordt gewaardeerd. De aanbevelingen uit deze avond nemen ook wij mee in ons overleg met de Raad van Bestuur en we hebben de overtuiging dat zi j daar ook voor open zal staan.
54
2.10 Datum: 23 oktober 2014 20:19:49 CEST Onderwerp: Vrijwaard Family IV - update Beste collega's, In vervolg op mijn eerdere mail wil ik jullie hierbij informeren rondom de ontwikkelingen bij Vrijwaard. Ons eerder vastgestelde doel om Rust, Reinheid en (goede) Roosters te creëren gaat lukken. Hier worden stappen in genomen en zorgvuldig naar jullie teruggekoppeld. Het tweede doel is om uit een politieke discussie en de pers te blijven, dit blijkt in de praktijk lastig en wij kunnen nu met elkaar constateren dat dit doel nog niet behaald is. Veel liever zien wij met elkaar een verschuiving naar de orde van de dag: het geven van goede zorg met de cliënt centraal in een collegiale en familiale sfeer.
Media aandacht Interview Eén Vandaag Gisteren is er een interview met mij afgenomen voor het programma Eén Vandaag. Vooraf hebben zij gesproken met de heer Cruijff, naar eigen zeggen mediator voor bewoners begane grond De Golfstroom. Vooraf is met een team van deskundigen overwogen om niet deel te nemen aan dit interview, uiteindelijk is de keuze gemaakt om dit wel te doen om te reageren op de vragen. Geen reactie of geen commentaar wordt in principe altijd negatief uitgelegd. Mogelijk wordt het interview morgen (24/10) uitgezonden bij Eén Vandaag, dan wel later. Ik heb het ervaren als een ronduit lastig interview waar in van mij dan wel van Vrijwaard mogelijk een verkeerd beeld kan ontstaan. Dit kan door uitspraken of montage of door een onvoldoende vervolg in montage op mijn toelichting. Het interview duurde ongeveer 40 minuten, effectief zullen er 3-4 minuten uitgezonden worden. Tijdens het interview werd mij voorgelegd dat in de afscheidsbrief van wijlen mevrouw Westveer zou staan dat de organisatie onvoldoende c.q. slecht voor haar gezorgd heeft. Mijn reactie was en blijft dat dit erg jammer is dat dit zo wellicht door haar is ervaren. Een kanttekening die ik vandaag heb toegevoegd richting de interviewer, is dat de zoon van mevrouw Westveer aan het zorgteam een passage uit de brief heeft voorgelezen waarin juist aangegeven werd dat mevrouw tevreden was over de zorg en ‘dat het niet aan hen heeft gelegen’. Ik sta er niet achter dat een dergelijke persoonlijke en gevoelige brief in deze hoedanigheid wordt ‘gebruikt’, dit is in strijd met respect en privacy. Een volgende stelling in het interview was of ik voor het incident wist dat er mensen rondlopen met een suïcide gedachte. Ik kon persoonlijk deze geluiden niet. Door de reporter werd mij voorgehouden dat in een bijeenkomst met medewerkers (28 augustus) aangegeven zou zijn dat ‘er veel meer aan de hand is’, volgens geluidsopnames van medewerkers die bij hem in bezit zijn. In dezelfde bijeenkomst heb ik medewerkers het advies gegeven om bewoners te begeleiden en dit als team op te pakken. Daarnaast heb ik aangegeven dat in boosheid mensen wellicht uitspraken doen maar dat ik ook vertrouwen in het team heb dat zij zorgvuldig de bewoners begeleiden en signaleren. Voor de duidelijkheid ook dit kan geheel in een andere context belicht worden in de uiteindelijke uitzending. Bijzonder in deze casus is dat het voor mij onmogelijk is om uitspraken te doen over het gedrag dan wel het ziektebeeld (voor en na het verhuisbericht)van wijlen mevrouw Westveer, in het kader van onze norm privacy. In het rapport Inspectie Gezondheidszorg zal hier op ingegaan worden.
55
Het maken van en vervolgens gebruiken van geluidsopnames zonder toestemming van collega’s of andere betrokkenen is overigens niet echt gepast. In media uitingen voor en na het overlijden van mevrouw Westveer werd aangegeven dat er meerdere personen op de begane grond met gevoelens van suïcide zouden zijn, dit is onderzocht, besproken en niet herkend onder bewoners en medewerkers van de begane grond door mij of het team.
Helderse Courant Vandaag heeft er een artikel in de Helderse Courant gestaan over de kwestie rondom de bewoners begane grond van De Golfstroom. Samen met Woningstichting en Gemeente wordt Vrijwaard aangesproken en voorbereid op de strijd van de heer Cruijff. Uitlatingen in dit artikel zijn dreigend en komen manipulatief over en zorgen er voor dat wij als Vrijwaard continu negatief in de media komen. Een strijd is niet het uitgangspunt van Vrijwaard, maar juist in individueel contact met bewoners komen tot een passende oplossing. De rol die de heer Cruijff inneemt is bijzonder omdat hij acteert vanuit de rol van mediator maar zich gedraagt als advocaat. Mediation levert een bijdrage om partijen op een constructieve wijze met elkaar in gesprek te laten komen met uiteindelijk doel om als beide partijen er beter uit te komen tot een passende oplossing.
56
Onderzoeksrapport Het overlijden van mevrouw Westveer wordt onderzocht door een onafhankelijk onderzoeksbureau. De werkwijze en het handelen van een ieder, waaronder ook huisarts en andere hulpverleners wordt geïnventariseerd. De punten die uit het onderzoek naar voren komen zullen meegenomen worden naar de toekomst. Half november wordt het rapport afgerond en ingediend bij de Inspectie Gezondheidszorg.
Herontwikkeling begane grond De Golfstroom De voortgang in de contacten met bewoners van de begane grond over de voorgenomen verhuizing, blijft verlopen via het verhuisteam (Ilse Stijnis, Ineke Kloos en Linda van der Eijk). Collega's: heb het vertrouwen in elkaar maar ook in mij dat onze stappen naar de toekomst zorgvuldig waren, zijn en blijven. Heb vertrouwen in het zorgvuldig overleg met de bewoners van de begane grond, maar ook met jullie als team. Samen met woningstichting, in afstemming met gemeente, worden de vervolgstappen naar heer Cruijff als belangenbehartiger voor 5 bewoners en de 3 zelfstandige bewoners gemaakt.
Toekomstbestendig Vrijwaard Een belangrijke drijfveer voor al onze stappen naar een andere capaciteit en de keuze om zo snel als mogelijk en verantwoord dit te ondernemen is maximaal behoud van banen. Bij Vrijwaard is een grote afname in formatie in de toekomst niet noodzakelijk door de vroegtijdige stappen en ontwikkelingen die wij met elkaar hebben gemaakt. Wij zorgen voor gebouwen die functioneel zijn voor de cliënt groep (zwaar) waar in de toekomst meer voor gezorgd moet worden en wij zorgen dat wij zorgcomplexen hebben waar bewoners in de toekomst graag willen wonen en ook nog betaalbaar zijn voor Vrijwaard. Zouden wij niets doen dan gaat Vrijwaard alleen al failliet aan de Golfstroom binnen 2 tot 3 jaar. Uitgangspunt is een toekomstbestendig plaatje met toekomstbestendige gebouwen geschikt voor de doelgroep zwaar en complexe zorg met diverse beelden vanuit GGZ, somatiek en psychogeriatrie.
Tot slot Zoals aangegeven in al mijn reacties sta ik achter de keuze van Vrijwaard maar ook achter alle medewerkers van Vrijwaard. Probeer de media niet te serieus te nemen over wettelijke mogelijkheden rond verhuizen en bij vragen of twijfel, schroom niet om te contacten met ondergetekende of het verhuisteam. Deel zorgen en/of veranderingen met elkaar met een open, transparant en respectvol karakter. Ik ga uit van jullie professionele houding en jullie inachtneming van privacy voor bewoners en collega’s. Mijn verzoek aan een ieder is om dit te blijven hanteren.
Ter afsluiting, behandel mijn persoonlijke mail vertrouwelijk. Vertrouwende jullie voldoende te hebben geïnformeerd,
Met vriendelijke groet, Coert Veenstra
57
2.11 Notulen medewerkersbijeenkomst locatie De Golfstroom 28 oktober 2014 Inleiding Medewerkers van de Golfstroom zijn uitgenodigd voor een bijeenkomst om met elkaar terug te blikken op de recente gebeurtenissen. Voorafgaande aan de start van de bijeenkomst wordt aan de aanwezigen gevraagd of zij geluidsopnames willen van de bijeenkomst. De meerderheid geeft aan dit niet te willen. Coert geeft aan dat als er toch geluidsopnames blijken te zijn (achteraf) dat dit dan teruggekoppeld wordt naar het team. Programma • Terugblik op gebeurtenissen / wat kan anders in het kader van informatieverstrekking • Voortgang begane grond • Verandering in organisatie Vrijwaard / De Golfstroom Er zijn geen toevoegingen op het programma. Terugblik op gebeurtenissen Voor wat betreft de informatieverstrekking kunnen wij terug koppelen dat dit in het vervolg zoveel mogelijk gelijktijdig dient te gebeuren. Overwogen moet worden of het beter is om eerst medewerkers te informeren en dan bewoners. Er was weerstand bij het versturen van de bekendmaking waarin bewoners begane grond werden uitgenodigd voor de bijeenkomst. Tussentijds werd er onrust gecreëerd door externen en na 2 weken was er een soort van actiecomité ontstaan van weerstand. Hierdoor waren naast de bewoners en mantelzorgers ook de pers en de heer E. bij de bijeenkomst waarin de verhuizing werd aangekondigd.
58
Tijdens de bijeenkomst is Coert voor klootzak uitgemaakt, dit is ook naar voren gekomen in de pers.Deze uitspraak is niet gedaan door de heer W. (zoon van de overleden mevrouw W.). Een stelling van de journalist van Eén Vandaag was dat de zorg in de Golfstroom zwaar onder de maat zou zijn en de organisatie een puinhoop. In de uitzending zijn uitspraken in de verkeerde context belicht. Via de media en via de heer C. (belangenbehartiger voor een aantal bewoners begane grond) wordt Vrijwaard gemanipuleerd met de afscheidsbrief van mevrouw W. Een deel van de brief werd voorgelezen door mevrouw C. (oud lid cliëntenraad), waarin zou staan dat mevrouw W. het gevoel heeft gehad zich door het bestuur als oud vuil behandeld te zijn. Voor de volledigheid: Vrijwaard behandeld geen mensen, dit kan alleen door medici. Vrijwaard gaat dit wel leveren in de toekomst (functie behandeling) voor 36 plaatsen. Een medewerker reageert dat het vreselijk is wat er nu gebeurd, er komt geen rust. Het wordt allemaal te groot gemaakt. Coert reageert dat de heer C. op zoek is naar onrust en onraad. Er zijn geluiden dat er gewerkt wordt aan een zwartboek, dit is geen goede ontwikkeling en geeft een negatief beeld van de organisatie wat effect heeft op ons allemaal. Coert geeft aan zich dit enorm aan te trekken en dat hij de media aandacht wel aan heeft zien komen. Benadrukt wordt dat we met elkaar achter het team staan. We moeten samen zaken oplossen en bespreken. De Golfstroom staat bij externen bekend als dat er iets is afgenomen van hen. Een medewerker reageert dat dit te maken heeft met het kleinschalige gevoel en de kortere lijnen die er in het verleden waren. De weg is nu langer, de directeur was aanwezig op de werkvloer. Nu weet men vaak niet hoe zaken op te lossen of waar men terecht kan.
Coert reageert dat dit al te merken was bij de fusie en het kwaliteitscertificaat die toen nodig was. Er wordt met bezieling gewerkt door het team, maar het is wel net iets anders. Een medewerker reageert dat er nu minder eenheid is, het is jammer dat er op één locatie meerdere teams zijn. Coert geeft aan dat door externen wordt aangegeven dat de Golfstroom, qua gebouw, minder het warme huiselijke gevoel uitstraalt. Medewerkers zijn empathisch en vriendelijk. De familiale sfeer in De Golfstroom maakt het vaak wel lastig om goed te communiceren. De Golfstroom heeft wat dat betreft wel een beetje de communicatielijnen van een dorp. Inspectierapport Marja van de Kamer geeft een toelichting op het onderzoek dat gedaan wordt naar aanleiding van de suïcide. De media hebben we niet in de hand, maar mede daarom is wel bewust gekozen voor een onafhankelijke partij (Facit) die het onderzoek uitvoert. Facit bekijkt de casus en neemt interviews af met hulpverleners, GGZ, zoon, huisarts en medewerkers. Er wordt gekeken naar het proces, hoe zaken zijn verlopen, eventuele verbeterpunten en de oorzaak. 14 November is de inleverdatum bij de Inspectie. Het gehele proces wordt in kaart gebracht en feiten gebundeld met het streven om het beeld naar de waarheid te kantelen. De afsluitende vraag in de interviews is telkens: stel dat mevrouw W. nog thuis had gewoond en had moeten verhuizen naar een verzorgingshuis of zij dan ook deze keuze had gemaakt. Coert voegt toe dat het een politieke casus is geworden in verband met het scheiden wonen en zorg. Dit is een reden voor partijen om vast te houden en e.e.a. politiek aan te kaarten. De inleverdatum van het inspectierapport staat mogelijk gekoppeld aan het zwartboek. Deze ‘film’ is niet goed voor onze naam, de beeldvorming is bepalend voor onze toekomst en ieders baan. Voortgang begane grond Vrijwaard heeft een zorgovereenkomst met bewoners en de verantwoordelijkheid om de juiste zorg met kwaliteit te leveren. Er is geleerd van de casus in die zin dat in het vervolg dergelijke ontwikkelingen niet meer in een grote groep van bewoners wordt gecommuniceerd. Vanaf de eerste dag van aankondiging is benadrukt dat er met rust en respect gehandeld wordt aangaande de verhuizing. Dit is nog steeds de lijn. Wij gaan eerst met de cliëntenraad in gesprek, zij hebben een bemiddelende rol in het geheel en daarna individueel met bewoners in combinatie met het verhuisteam. Verandering in organisatie Vrijwaard / De Golfstroom Een belangrijke verandering is het scheiden wonen en zorg. Wij moeten van 280 naar 180 intramurale plaatsen. Dit doen wij met een goed onderlegd reorganisatieplan en sociaal plan met zo min mogelijk baanverlies. Medewerkers worden zo veel mogelijk omgeschoold en voorbereid op onder andere meer specialistische zorg. Dat laatste wordt de toekomst. Verandering van het gebouw De Golfstroom Ruud Jekkers geeft een toelichting op de veranderingen in het gebouw. De Golfstroom moet terug van 70 naar 30 intramurale plaatsen. Er komen dan naar waarschijnlijkheid drie etages intramuraal wonen gecombineerd met een kleinschalig woonproject. Niemand wordt verplicht om te verhuizen. Het voorstel is om de begane grond te herontwikkelen tot een gezondheidscentrum. Deze week is er een afspraak met de architect, het voorstel wat hier uit voortvloeit komt terug in de stuurgroep bouw. Op basis daarvan wordt gezamenlijk gekeken of het een passend plaatje is. Het uiteindelijke plan is afhankelijk van de wensen en behoeften van partijen. De restaurantfunctie wordt opgeschoven naar de kant van de Soos. De dagbesteding wordt dan verplaatst naar een ruimte daarnaast.
59
De woningen blijven overeind alleen worden 40 van de 70 woningen, zelfstandige woningen waarbij Vrijwaard de voorkeursaanbieder is. Dit wordt als beding geïntegreerd in de huurovereenkomst. De projecten op de etages 1 en 5 en De Soos blijven bestaan, maar de toekomst er van hangt wel af van de financiering. La Mer verdwijnt. De dagverzorging blijft in 2015 in stand, in 2015 weten wij pas hoe de gemeente hier daarna mee om wil gaan. Er blijven 4 groepen over, 3 intramuraal en 1 dagbesteding extern (Soos). Bij een groeiende vraag kan er een tweede dagbesteding komen. De functies van de receptie en huismeester wordt meegenomen in de gesprekken met de Woningstichting in het kader van welke functies houden wij overeind. Liften worden ook meegenomen in de ontwikkeling. Coert voegt dat wij mogelijk in de toekomst op 1 centrale plek koken gaan waardoor er een maximaal behoud van de keukenfunctie is. Wij worden gedwongen om de groep zwaar te bedienen en worden alleen nog voor de 30 intramurale plaatsen gefinancierd. Als wij nu geen keuzes en stappen maken gaan we failliet. Het wordt niet per definitie slechter maar wel anders. Met trots kunnen wij een restaurant en de receptie blijven faciliteren.
60
2.12 Subject: Vrijwaard Family - Update V Date: Wed, 12 Nov 2014 13:35:01 +0000
Beste collega, De tijd gaat snel. In de afgelopen 2 maanden, na de vooraankondiging van de herontwikkeling van de begane grond van locatie De Golfstroom in samenwerking met Woningstichting, gezondheidscentrum de Schooten en apotheek Bijl, is er veel gebeurd. Na de uitnodiging voor en op basis van de eerste informatiebijeenkomst voor bewoners begane grond De Golfstroom is onrust ontstaan en kort daarna heeft een bewoner suïcide gepleegd.
Voor de suïcide is veel overleg geweest met belangenbehartigers en betrokken partijen waaronder medewerkers van De Golfstroom. Na de suïcide is tot op de dag van vandaag individueel overleg met bewoners en mantelzorgers. Maar ook met medewerkers en externe partijen. Bij de suïcide en de communicatie gaat het ook over beeldvorming. Een bijzonder punt wat ik met jullie wil delen, als hart onder de riem, zijn de lovende woorden over de zorg en het team van De Golfstroom door de familie van de overledene tijdens de begrafenis. Echter in hetzelfde verhaal is ook een heel ander beeld en verhaal (Vrijwaard zou medewerkers en bewoners als oud vuil behandelen).
In De Golfstroom is recent nog een gepland groot werkoverleg geweest met medewerkers waarin uitleg is gegeven over de casus van de suïcide, het onderzoek voor de Inspectie Gezondheidszorg die uitgevoerd wordt door een onafhankelijke partij en is opnieuw toelichting op waarom Vrijwaard gekozen heeft om de begane grond te herontwikkelen. Leidraad van dit overleg is om te komen tot toekomstbestendigheid van De Golfstroom waarin gewerkt wordt naar een woonomgeving voor 30 bewoners met (zware) zorg en daarnaast bewoners met thuiszorg dan wel bewoners met een volledig pakket thuis. Door een ander gebruik van ruimtes blijft De Golfstroom voor Vrijwaard betaalbaar met behoud van eigen identiteit Golfstroom (De Golfstroom wordt ook wel het beste wooncomplex voor ouderen in Den Helder genoemd). Dit concept is passend in onze aanpak voor betaalbare levensloopbestendig woningen (onder andere de huurwoningen in De Golfstroom) en kleinschalig verzorgd wonen, voortvloeiend uit de landelijke ontwikkeling scheiden wonen en zorg. Rode draad in ieder overleg is het eerder besproken uitgangspunt dat per bewoner van de begane grond individueel wordt gesproken over welke stappen passen in de persoonlijke situatie. Na mijn persoonlijke gesprekken met bewoners en mantelzorgers van de begane grond kan ik aangeven dat bewoners het verhaal begrijpen en de rust enigszins is teruggekeerd. Met alle betrokken partijen is afgesproken dat er voor januari 2015 geen verhuisbewegingen worden gemaakt. Eerst wordt het plan opnieuw ter advisering voorgelegd aan de cliëntenraad. Hierna volgt opnieuw informatievoorziening aan bewoners en medewerkers begane grond. Inzet van Vrijwaard is maximaal behoud van banen door o.a. het scholen van medewerkers huishoudelijk dienst, keuken en restaurant naar cliëntondersteuner (ADL). Maar ook wordt gewerkt aan het behoud van huishoudelijk zorg in de thuiszorg en blijft Vrijwaard zelf een keuken exploiteren met kleinschalige ontmoetingspunten met restaurant- en fitnessfunctie.
61
Zoals jullie zelf gemerkt hebben ontstaat er intern discussie over de visie en beeldvorming rondom de suïcide en de reorganisatie. Ik heb de indruk dat medewerkers daardoor bewuster nadenken over hun rol in Vrijwaard. Ik merk dat wij dit allemaal aan het doen zijn vanuit een positief familiegevoel met als doel een win/win situatie, voor cliënt, collega en team. Intern, met medewerkers en onderling tussen medewerkers is er naar mijn informatie veel beweging. Een grote groep medewerkers heeft op eigen initiatief een tegengeluid laten horen op het reeds door de Abvakabo FNV aangekondigde zwartboek. Dezelfde groep medewerkers heeft mij een mail gestuurd waarin zij toelichten waar zij voor staan maar ook welke verbeteracties gewenst zijn (bijlage). In het managementteam is afgesproken om deze punten te bespreken in teamoverleg en met elkaar te kijken en te werken naar een gedragen verbeterplan. Voor mij maar ook het managementteam blijft het uitgangspunt dat wij gezamenlijk de visie uitdragen, een grote Vrijwaard familie met een heldere visie naar een toekomstbestendig Vrijwaard met gemotiveerde positieve en bevlogen collega’s. In de afgelopen bewogen weken merk ik dat mijn visie wordt gedeeld door veel collega’s, Vrijwaard kiest voor een beheerste en professionele opstelling. Collegiale en open communicatie is het motto. Ik heb ook gezien en geleerd dat collega’s zich bewuster zijn van hun eigen verantwoordelijkheid en eigen kracht, wij komen met elkaar sterker uit deze zeer heftige en moeilijke periode. Wij leren met elkaar en al werkend geven wij invulling aan de transitie scheiden wonen zorg, de stappen zijn passend en wij zijn vooroplopend in Den Helder.
62
Mijn eerder gedeelde diepere strategie van de Abvakabo FNV van het maken van een zwartboek na een incident bij Vrijwaard is bevestigd door een werkbezoek van de organizer van FNV mevrouw Maureen van der Pligt. De bond doet dit op veel plekken in Nederland met als doel om een negatief beeld te creëren over onze zorg in Nederland, nu in De Golfstroom / Vrijwaard. Een zwartboek is nadelig voor Vrijwaard en voor onze goede naam. Ondanks dat een meerderheid achter mijn visie staat schat ik in dat de Abvakabo FNV, ook zonder een meerderheid, een persbericht dan wel het zwartboek gaat uitbrengen. Het onafhankelijk onderzoeksrapport omtrent de suïcide wordt deze week verzonden aan de IGZ. De casus en mogelijke verbeterpunten worden besproken met familie, team Golfstroom en betrokken behandelaars waaronder de huisarts. Ook het insturen van het rapport, naast het mogelijke zwartboek, kan tot tam-tam leiden in de pers, SP, FNV, Abvakabo FNV etc., wellicht al eind deze week. Vrijwaard zal gepast reageren in de media, vasthoudend aan de afgesproken lijn en visie.
Ik wens ieder een beter november en december met een goed rooster, rust en reinheid. Ik dank jullie bij deze voor persoonlijke mail, kaartjes en ieders eigen kritische blik op onze organisatie. In de bijlage treffen jullie een goed voorbeeld van een persoonlijke en collegiale kijk op Vrijwaard waarvan ik jullie deelgenoot wil maken. Een voorbeeld die mij persoonlijk diep raakt en die weergeeft dat wij een gedreven organisatie zijn, met een eigen familiecultuur en passende kernwaarden. Bij vragen kun je altijd contact met mij opnemen. Met vriendelijke groet, Coert Veenstra
2.13 Petitie van vrijwaard tegen dit zwartboek
63
64
Bijlage 3: Politiek: Kamervragen en bericht staatsecretaris
3.1 Bericht staatssecretaris van Rijn > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag
De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag
Datum
6 oktober 2014
Betreft: bericht over zelfmoord van bewoner van verzorgingstehuis na onrust over verplichte verhuizing
Geachte voorzitter,
Op uw verzoek om mijn reactie op de dood van een 81-jarige bewoonster van een zorgcentrum, laat ik u het volgende weten.
65 Het gaat hierbij om een zaak waarbij sprake is van groot persoonlijk leed. In verband met privacy vind ik het niet passend om diep in te gaan op de specifieke situatie van deze mevrouw. Ik beperk mij daarom tot een kort feitenrelaas en de te ondernemen vervolgstappen.
Op vrijdag 26 september jl. is een 81-jarige bewoonster van Vrijwaard, locatie De Golfstroom, levenloos in haar woning aangetroffen. Op dezelfde dag heeft de bestuurder van Vrijwaard deze tragische gebeurtenis bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg gemeld. De inspectie heeft vervolgens op 30 september jl. contact opgenomen met de bestuurder en informatie ingewonnen. De inspectie heeft daarop besloten zelf onderzoek te doen naar deze gebeurtenis en hierbij ook de familie te betrekken. De inspectie streeft er naar over 10 weken de instelling en de familie van de bewoonster over haar bevindingen te rapporteren.
Het zorgvuldig omgaan met deze kwetsbare cliëntengroep, bij verandering van de woonsituatie, rekening houdend met de specifieke kwetsbaarheid van individuele cliënten, behoort tot het bieden van verantwoorde zorg. De inspectie zal de handelwijze van de instelling in dezen meenemen in haar onderzoek.
De commissie vraagt om de rol van de kwartiermaker in deze zaak. Ik ga ervan uit dat daarmee gedoeld wordt op de rol van het “aanjaagteam langer zelfstandig wonen”. Dit aanjaagteam is niet betrokken bij deze zaak. Het aanjaagteam heeft tot taak om daar waar regionale samenwerking tussen woningcorporaties, zorgaanbieders, gemeenten en zorgkantoren onvoldoende tot stand komt, het proces een stap verder te brengen. Tevens kan het aanjaagteam een rol spelen om onnodige sluiting van
verzorgingshuizen te voorkomen. Voor zover mij bekend is er geen sprake van een sluiting van dit huis, maar van een verbouwing.
Ik ga ervan uit u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd.
Hoogachtend,
de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,
66
drs. M.J. van Rijn
3.2 Beantwoording Kamervragen Vrijwaard De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Datum 3 november 2014 Betreft Kamervragen Geachte voorzitter, Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het Kamerlid Leijten (SP) over diens reactie op de zelfdoding van een bewoner van woonzorgcentrum De Golfstroom in Den Helder (2014Z17762). Hoogachtend, de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, drs. M.J. van Rijn Pagina 2 van 3
67
68
Antwoorden op kamervragen van het Kamerlid Leijten (SP) over diens reactie op de zelfdoding van een bewoner van woonzorgcentrum De Golfstroom in Den Helder (ingezonden 10 oktober 2014). 1 Vindt u werkelijk dat onderzoek van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) naar de zelfdoding 10 weken mag duren? Kan dit niet sneller? Kunt u uw antwoord toelichten? 1) 1 In verband met het verzamelen van de objectieve feiten, het betrekken van verwanten en het afstemmen van de bevindingen en conclusies is een termijn van 10 weken reëel. In de leidraad meldingen 2013 zijn de termijnen die de inspectie en de zorgaanbieders mogen hanteren voor hun onderzoek opgenomen. 2 Heeft de IGZ opgelegd dat, tot het onderzoek naar de zelfdoding is afgerond, er geen verdere stappen mogen worden gezet in het gedwongen verhuizen van de bewoners? Zo neen, waarom niet? 2 Omdat het onderzoek naar de melding loopt zijn er nog geen conclusies te trekken of maatregelen te nemen. Het al dan niet stopzetten van de gedwongen verhuizing van de bewoners is in deze fase de verantwoordelijkheid van de zorgaanbieder. In mijn brief aan de Tweede Kamer van 6 oktober jl heb ik aangegeven dat het zorgvuldig omgaan met deze kwetsbare cliëntengroep, bij verandering van de woonsituatie, rekening houdend met de specifieke kwetsbaarheid van individuele cliënten, behoort tot het bieden van verantwoorde zorg. De inspectie zal de handelwijze van de instelling meenemen in haar onderzoek. 3 Vindt u het wenselijk dat een zorginstelling zo maar kan besluiten dat hoogbejaarde mensen moeten wijken voor een andere bestemming van hun woningen? 4 Is eenzijdige opzegging van een woning door een zorgcentrum aan regels gebonden? Zo ja, welke? Zijn die regels hier toegepast? Zo neen, zouden die er niet moeten komen om kwetsbare en zorgafhankelijke mensen te beschermen tegen de verhuurder? Bent u bereid regels op te leggen? 6 Erkent u dat door het beleid dat leidt tot het sluiten van verzorgingshuizen de suggestie is gewekt dat de overheid het prima vindt om (hoog)bejaarde mensen gedwongen te verhuizen? Kunt u uw antwoord toelichten? Pagina 3 van 3
3, 4 en 6 Al zolang er verzorgingshuizen bestaan, moeten bewoners regelmatig verhuizen wegens renovatie of nieuwbouw. Hoe kwetsbaar bewoners ook kunnen zijn, soms is er geen andere oplossing dan (tijdelijk) verhuizen naar een andere plek. Het is daarbij zaak dat er zorgvuldig met deze kwetsbare cliëntengroep wordt omgegaan. Daarbij moet rekening worden gehouden met de specifieke kwetsbaarheid van individuele cliënten. Dit behoort tot het bieden van verantwoorde zorg. Ik zie dat zorginstellingen daarover in het algemeen op een goede manier in gesprek treden met de cliënt. De inspectie zal de handelwijze van de Golfstroom rond dit tragische incident meenemen in haar onderzoek. Los daarvan kan een verhuizing veel emoties teweeg brengen. Ik zie echter geen aanleiding om hier aparte regels voor op te leggen. 5 Vindt u het niet gek dat de overkoepelende zorginstelling Vrijwaard ontkent dat de zelfdoding met de gedwongen verhuizing te maken heeft, terwijl de lokale afdeling van de ouderenbond PCOB vreest voor de gezondheidstoestand van andere hoogbejaarde bewoners? 2) 5 Ik begrijp van de instelling dat na de bekendmaking van de verhuisplannen in augustus met alle mensen individueel is gezocht naar een zo goed mogelijk alternatief. De IGZ onderzoekt thans de situatie rond de zelfdoding in de Golfstroom. Daarin wordt ook gekeken naar de manier waarop de Golfstroom met de desbetreffende cliënt in gesprek is getreden. Hangende het onderzoek kan ik hierover geen uitspraken doen. 7 Bent u bereid deze vragen zo snel mogelijk te beantwoorden? 7 Ja. 1) http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/kamerstukken/2014/10/06/kamerbrief-overzelfmoord-van-een-bewoner-in-een-verzorgingstehuis.html 2) Noord-Hollands Dagblad, woensdag 8 oktober 2014 “Actie PCOB tegen plan
69
3.3 E-mail wethouder gemeente Den Helder Van: Jacqueline van Dongen [mailto:
[email protected]] Verzonden: zondag 16 november 2014 21:51 Aan:
[email protected] Onderwerp: Re: Golfstroom
Geachte heer Ellermeijer, Bijna twee weken geleden heeft de staatssecretaris middels een brief gereageerd op verhuisplannen binnen de Golfstroom, zorginstelling van Stichting Vrijwaard. Het komt er kort op neer dat de staatssecretaris dit momenteel niet zal verbieden of stopzetten. De IGZ ( inspectie voor de gezondheidszorg) doet onderzoek naar aanleiding van een suïcide van een van de bewoners van de Golfstroom. Onafhankelijk onderzoek met de juiste expertise is mijns inziens precies wat hier nodig is. Persoonlijk dossiers van bewoners horen niet op straat of in de krant, maar veilig opgeborgen volgens de richtlijnen van de privacywet. De stress en zorg van de bewoners die een verhuizing boven het hoofd hangt begrijp ik. Ik hoop dat zij snel zekerheid krijgen via de zorginstelling waar zij de diensten zorg en wonen afnemen want met onzekerheid is niemand gediend.
70
Ik meen uit uw bericht enige twijfel uwerzijds op te mogen maken over de intenties van Woningstichting en Vrijwaard. Zij zijn de enigen die u uitsluitsel kunnen geven over plannen en werkelijke beweegredenen, stel hen dus zeker uw vragen om de feiten te kennen. Voorts verwijs ik u naar een eerder persbericht van wethouder Wagner, indien u hier niet mee bekend bent kan het bericht desgewenst aan u worden toegezonden. U geeft een strijdigheid tussen de plannen van de Golfstroom/woningstichting en delen van het. het vigerende bestemmingsplan aan. Ik kan hier geen volledige uitspraak over doen: pas als er een aanvraag is ontvangen, is de inhoud bekend en kan deze getoetst worden aan van toepassing zijnde kaders. De gemeente is verplicht iedere vergunningsaanvraag zorgvuldig te toetsen. Wanneer een aanvraag past binnen bestaande wet- en regelgeving is weigering niet mogelijk. Daar staat tegenover dat een aanvraag die niet past, wordt geweigerd voorzien van motivatie. Bovendien kunnen belanghebbenden bezwaar maken wanneer de mening bestaat dat een vergunning onterecht verleend dan wel geweigerd is. Hoewel het voor u mogelijk wat teleurstellend is dat de rol van de gemeente in dezen beperkt is, hoop ik u met voorgaande voldoende te hebben geïnformeerd. Met vriendelijke groet, Jacqueline van Dongen
[Typ hier]
[Typ hier]
