ZORGSCHRIFT Volwaardige Ziekenhuizen in Twente Een alarmerende inventarisatie van reacties op het Meldpunt ZGT Ziekenhuis van de SP Hengelo
augustus 2012
[email protected] 074-2421042 www.hengelo.sp.nl 1
Inhoudsopgave 1. Inleiding
3
2. Samenvatting en conclusies
5
3. Uit de meldingen (letterlijke citaten gerubriceerd naar onderwerp)
7 7
3.1 ZGT Hengelo wordt uitgekleed 3.2 OCON (Orthopedisch Centrum Oost Nederland) neemt plek van andere specialismen in 7 3.3 Ambulancediensten: Niet meer naar Hengelo ten behoeve van de patiënten 8 3.4 IC Almelo overvol, IC Hengelo sommige dagen geen patiënten 9 3.5 De PAAZ verdwijnt 10 3.6 ZOTEL (uniek concept) dicht 10 3.7 Patiënten de dupe 11 3.8 Managerslagen en bezuinigingen 12 3.9 Cultuur van angst en grote onvrede 13 3.10 Stoppen met concurreren: Gewoon samenwerken 14
Bijlage: Interview met huisarts van Loenen (TCTubantia 23-6-12)
15
2
1. Inleiding Aanleiding voor dit Zorgschrift Volwaardige Ziekenhuizen in Twente vormen de verschillende klachten van personeel en patiënten die ons in de afgelopen maanden in toenemende mate bereikten. Sinds het naar buiten brengen van voornemens en plannen rondom de concentratie van verloskundige zorg op één locatie, januari 2010, heerst er onrust onder het personeel van ZGT. De vrees is dat verschillende takken van ziekenhuiszorg geconcentreerd zullen gaan worden op een van beide locaties. De bevolking van Hengelo, Almelo en de wijde omstreken die zijn aangewezen op de vestigingen van ZGT hebben zich daarover meermalen luid en duidelijk uitgesproken: •
•
In februari 2010 werden in Hengelo meer dan 15.000 handtekeningen voor een volwaardig ziekenhuis in Hengelo aan de directie van het ZGT aangeboden. Die actie werd gehouden omdat geruchten circuleerden dat Hartbewaking, Intensive Care en Verloskunde naar Almelo zouden worden overgeplaatst. In februari 2011 werden in het ziekenhuis in Almelo ‘de eerste 10.000’ handtekeningen aangeboden aan de directie van het ZGT tegen de half bekendgemaakte plannen voor verplaatsing van de afdeling verloskunde naar Hengelo
In 1998 zijn de ziekenhuizen in Hengelo en Almelo gefuseerd tot de ZiekenhuisGroepTwente (ZGT). De raad van bestuur van de ZiekenhuisGroepTwente heeft ondanks alle ingevoerde reorganisatiemaatregelen en geruchten die daarover de ronde deden steeds volgehouden dat beide ziekenhuizen volwaardige zorg zouden blijven bieden. Begin dit jaar nog meldde de directie bij monde van directeur Schmidt mondeling en in een brief aan het college van B en W in Hengelo,dat ze vasthoudt aan een model van één ziekenhuis met twee gelijkwaardige en volwaardige locaties. De feiten spreken dit echter tegen. Waar het ene gezegd wordt, wordt het andere gedaan. Met name die ongerijmdheid tussen woord en daad steekt heel veel personeelsleden en inwoners van dit deel van Twente: Voorjaar 2010 werd bekendgemaakt dat de afdeling Neurologie van Hengelo naar Almelo zou verhuizen. December 2011 werd bekend dat per april 2012 de afdeling Psychiatrie in de weekenden dicht zou gaan. Later bleek dat ook de afdelingen longgeneeskunde, vaat- en hartchirurgie naar Almelo zouden verhuizen. Daarentegen zou bariatrie (plaatsen van maagbandjes en maagverkleining) in Hengelo geconcentreerd worden. Concrete reorganisaties die de mooie woorden ‘volwaardig en gelijkwaardig’ logenstraffen. Vanwege de aanhoudende meldingen van verontrusting onder het personeel besloot de SP daarom in juni 2012 tot het openen van een Meldpunt ZGT Ziekenhuis via haar website. Dit rapport is een weerslag van de tientallen ervaringen die meest anoniem gemeld werden. Op sommige meldingen is via verdere gesprekken en een bijeenkomst met genodigde melders nog toelichting verkregen. Aan het begin van dit rapport worden de belangrijkste bevindingen en conclusies samengevat. Het geeft in ieder geval een beeld van een grote bezorgdheid onder personeel en inwoners over de toekomst van de ziekenhuiszorg in Twente en de dringende behoefte betrokken te worden en zeggenschap te krijgen bij de reorganisatieplannen in het ZGT. Wat aan het begin van dit Zorgschrift zeker voorop moet worden gesteld is, dat in alle contacten die we met medewerkers van het ZGT hebben gehad, de ongelofelijke inzet en dienstbaarheid van hen en hun collega's doorklinkt. Dienstbaarheid aan de patiënten en het gaan en staan voor goede zorg zit in de haarvaten van de medewerkers van het ziekenhuis.
3
Het is dan ook voor velen zo, dat ze met een soort noodkreet bij ons hun verhaal wilden doen, waarbij ze in eerste instantie hoopten gehoor te vinden, en nog niet eens zozeer vanuit de gedachte dat hiermee de situatie ook meteen zou kunnen verbeteren. En dat is misschien het meest verontrustende dat die hoop bij velen al lijkt weggeslagen. Het is een bekend fenomeen, verpleegkundigen en anderen die werken in de zorg staken niet, zitten niet bij de pakken neer, maar pakken aan. De ervaringen, vaak noodkreten, die we binnengekregen hebben laten zien dat er toch ook daaraan grenzen zitten. augustus 2012 SP Hengelo
4
2. Samenvatting en conclusies In toenemende mate ontving de SP afdeling Hengelo in de afgelopen maanden klachten van personeel van de ZGT over de op handen zijnde reorganisatie in de twee ZGT ziekenhuizen. Met name uit het Hengelose ziekenhuis kwamen de klachten. Klachten van personeelsleden die van de ene dag op de andere vrijwel geen werk meer te doen hadden. Klachten van personeelsleden die tijdens de reorganisatie niet meer weten wat hun taken zijn en daarnaast vrezen voor ontslag of loonsverlaging. Ook vertellen patiënten over allerlei wijzigingen die voor hen op handen zijn en waar ze in de wandelgangen over horen. De teneur onder het personeel van het ZGT in Hengelo is dat men dagelijks ziet dat het Hengelose ziekenhuis wordt uitgekleed: De afdelingen neurologie, long- en vaatziekten zijn naar Almelo verhuisd. De psychiatrie afdeling wordt met de weekendsluiting verder uitgekleed. De short-stay afdeling en het unieke Zotel zijn gesloten. Op de Intensive Care worden minder patiënten behandeld, van 8 bedden voorheen naar een huidige situatie waarbij er minder vaak geen bedden bezet worden. Operatiekamerpersoneel in het ZGT in Hengelo krijgen minder gecompliceerde operaties te doen en dreigen daarmee ervaring en expertise te verliezen. Zorgassistenten zijn met ontslag bedreigd, of krijgen de keus als hospicemedewerkers met slechtere voorwaarden en lager loon te worden ingezet. De chirurgen van het ZGT hebben overduidelijk gekozen voor Almelo. Ook de Raad van Toezicht bij het ZGT richt zich sterk op Almelo. In ZGT Almelo is momenteel duidelijk minder onrust dan in Hengelo Ambulances zijn ingesteld geraakt op het naar Almelo rijden van patiënten, die voorheen in Hengelo bij de Spoedeisende Hulp terecht konden, terwijl men in Almelo niet is ingesteld op het vergrote patiëntenaanbod. Ook worden ambulances meer ingezet als taxi's voor vervoer van patiënten tussen Hengelo en Almelo, iets waar ze niet voor bedoeld zijn. Meer patiënten en hun familie moeten naar het verder weg gelegen ziekenhuis in Almelo, dat bovendien met openbaar vervoer lastig te bereiken is. Patiënten uit Hengelo die een keus wordt voorgelegd verkiezen opname in Enschede boven Almelo. De situatie met de zelfstandig opererende orthopedie kliniek (OCON) binnen het Hengelose ziekenhuis levert bij de operatiekamers rare voorrangssituaties op voor deze patiënten ten opzichte van reguliere patiënten. Er lijkt hierbij sprake van een strijd tussen orthopedie en de directie binnen het Hengelose ZGT.1 De grootste zorg van de medewerkers van het ZGT naast hun eigen baanzekerheid en de onzekerheid over hun werksituatie is de kwaliteit van de zorg voor de patiënten. Er is gerede twijfel of de kwaliteit van zorg wel de hoogste prioriteit van de directie heeft. De dagelijkse praktijk van de veranderingen door de reorganisatie laten het personeel zien dat in veel gevallen die kwaliteit achteruit gaat en dat patiënten de dupe zijn van de reorganisatie. En dat snijdt het hardst door de ziel van de zorgwerkers, hun beroepseer wordt hiermee aangetast. Bij een groot aantal werknemers, die ons hun ervaringen meldden, bleek dat de ziekenhuisdirectie werknemers opdroeg om niet met hun ervaringen en frustraties naar buiten te komen. Dit werd door werknemers als uiterst intimiderend ervaren. Volgens meerdere medewerkers is naar schatting 80 – 90% van het personeel bang om kritiek te uiten, zowel 1
Inmiddels is die strijd ook zichtbaar geworden in een rechtsgang van de Nederlandse Orthopaedische Vereniging over het weren van orthopedische chirurgen bij de reorganisatie van het Traumateam in de Hengelose ZGT vestiging. De uitspraak van de rechtbank was op 14 augustus jl.
5
naar binnen, bij teamhoofden en directie, als naar buiten. De vakbond is nauwelijks betrokken of wordt niet geraadpleegd of niet vertrouwd. Het personeel blijkt slecht te worden gehoord, terwijl ze veel ideeën aan de dag leggen voor verbetering van de zorg, op hun afdeling en in het algemeen voor betere ziekenhuiszorg in Twente. Ze voelen zich daarbij in hun beroepseer aangetast. Wat daarbij een grote rol speelt is de verspilling van middelen, en niet in de laatste plaats die door de kaste van managers. Van die laatste groep worden er steeds meer aangesteld, met hoge salariskosten, wat wordt gezien als een enorme kostenpost, zo niet verspilling. Het aantrekken van dure interim bestuurders is op zijn zachts gezegd geen motiverende maatregel voor het personeel, dat moet deelnemen in de reorganisatie. Ook verspilling van middelen en faciliteiten onder de reorganisatie wordt gezien als bijzonder demotiverend. Wie verder discussieert hoort vanuit de ziekenhuisdirectie en leidinggevenden een wirwar aan feiten en argumenten waarom het ZGT zou moeten reorganiseren. Het is ontegenzeggelijk waar dat het van rijkswege invoeren van marktwerking in de zorg ten grondslag ligt aan de idee van concurrerende ziekenhuizen, fusies en grootschaligheid. Ook is het personeel zeer kritisch op de rol van de zorgverzekeraars. Deze lijken maar op één ding uit: Geld verdienen. Wat wij ontmoeten bij inwoners, patiënten en werkers in de ziekenhuizen is echter een andere vorm van denken over efficiency: Eén die de zorg niet alleen legt langs de lat van kostenefficiëntie, maar juist ook van kwaliteit, bereikbaarheid en menswaardigheid. Het personeel wil dat de huidige ontwikkelingen met betrekking tot de reorganisatie worden opgeschort totdat er een gezamenlijke visie is die door leiding en werknemers van beide ziekenhuizen wordt gedeeld. Ook de ethiek groep moet daarbij worden uitgenodigd. Het is niet verkeerd om daarbij ook te kijken naar een specialistisch ziekenhuis centraal in Twente, naast de overige klinische zorg dichtbij op de huidige locaties. Maar de patiënt en de relatie genezer-patiënt moet daarbij wel centraal blijven staan. Net als de huisarts betrokkenheid heeft met zijn patiënten, zo moet dat ook in de ziekenhuiszorg gewaarborgd blijven. Het ‘tussen vier muren denken’ moet worden verlaten. Concentratie is niet in alles nuttig. Directe ziekenhuiszorg moet voor mensen 'om de hoek blijven en, uitzonderingen daargelaten, niet een reis naar een instelling op afstand. Het interview in de Twentse Courant Tubantia2 met de Hengelose huisarts van Loenen, tevens bestuurslid van de Landelijke Huisartsenvereniging (LHV), met daarin zijn bezorgde visie over de huidige reorganisatie van de Twentse ziekenhuizen en zijn oproep tot een brede discussie over de ziekenhuiszorg voor heel Twente wordt door een groot deel van het personeel onderschreven. Dat zou ook de weg moeten zijn om tot een betere zorg in Twente te komen. De directies van beide ziekenhuizen MST en ZGT moeten eerst met huisartsen, specialisten, ziekenhuispersoneel, patiëntenverenigingen om tafel om in samenspraak ook met gemeentebesturen te komen tot een heldere visie over wat de toekomst van de ziekenhuiszorg in Twente zou moeten zijn. Dat moet leiden tot een plan en voorkomen wat nu gebeurt, namelijk onzekerheid en onrust in het ZGT en ondertussen een 'alleingang' van het MST met uitbreiding van het ziekenhuis in de binnenstad van Enschede
2
Twentse Courant Tubantia 23 juni 2012. Artikel is in bijlage bijgevoegd.
6
3. Uit de meldingen (letterlijke citaten gerubriceerd naar onderwerp) 3.1 ZGT Hengelo wordt uitgekleed Door het vertrek van de afdeling neurologie en de longafdeling naar ZGT Almelo in resp. 2011 en begin 2012, werd het patiëntenaanbod op de IC minder. …we worden uitgekleed, de neuro is al weg hier, de longafdeling, de patiënten met vaataandoeningen en de IC, daar blijven naar wat ik weet ook maar een paar bedden (circa 4) van open; een soort mediumcare. De directie belooft A, maar doet B. We hadden een prima mamma – afdeling op de voormalige afdeling. Alle personeel goed geschoold. Toen moesten met alle geweld de mamma patiënten naar de D1 (oncologie): leuk voorland als je opgenomen wordt om een knobbeltje in je borst te laten verwijderen. De vaatchirurgie is al naar Almelo verhuisd, zonder geschoold personeel. De grote buik operaties worden nu in Almelo gedaan terwijl in Hengelo deze categorie patiënten prima met geschoold personeel werden verpleegd. Een deel van dat personeel werkt nu in Almelo. Het goed - en tot alle tevredenheid van de andere verpleegafdelingen functionerende ambulatorium werd gesloten. Hier werden de acute opnames die “buiten de kantoortijden” binnen kwamen opgenomen. Opnames worden nu rechtstreeks op de afdeling opgenomen. Dit gaat en koste van de zorg voor de reeds liggende patiënten en ten koste van de nieuw opgenomen patiënten. De short stay afdeling is september 2011 gesloten. Dit was een zeer productieve afdeling, draaide grote omzet Personeel van deze afdeling moest dus gedwongen van afdeling veranderen wat met veel tranen gepaard is gegaan! En de heren van boven maar ontkennen…..Nee Enschede investeert in stenen, Hengelo in mensen….laat me niet lachen. In welke mensen vraag ik me dan af. Niet in werknemers en niet in patiënten. O ja,..de bariatrie oftewel maagbandjes plaatsen, zit in Hengelo…de moeite waard.+/: 4 patiënten per week, opnames van 1 nachtje blijven… Natuurlijk heeft Hengelo de borstamputaties, urologie, orthopedie (via volledig zelfstandig maatschap OCON), urologie en maagbandjes operaties gekregen. Echter van deze patiëntencategorie heeft de IC (Intensive Care) niet of nauwelijks aanbod. De UVV (Unie van Vrijwilligers) stopt met vrijwilligerswerk in het ziekenhuis per 1 januari. ZGT wil zelf vrijwilligerswerk in eigen hand nemen. UVV vrijwilligers kunnen ook solliciteren, maar moeten passen in ‘het profiel’. 3.2 OCON (Orthopedisch Centrum Oost Nederland) neemt plek van andere specialismen in Orthopedie is een particuliere kliniek geworden die wel binnen het pand ZGT Hengelo opereert, maar puur voor eigen gewin en personeel.
7
Er is al jaren grote onrust en ontevredenheid bij het personeel op de OK. Ondanks herhaalde vragen om op de hoogte gehouden te worden over de besluitvorming, wordt daar tot op de dag van vandaag niets mee gedaan. Op het OK complex in Hengelo zijn alle 8 OK’s in gebruik. 3 door OCON en 5 door het ZGT. Er zijn mogelijk plannen voor een 4e OK voor het OCON. Dat betekent dat er veel minder specialismen kunnen opereren. Alle grote operaties, bv. Grote buikoperaties, vaatoperaties, grote urologische operaties etc. worden in Almelo gedaan. Het personeel verliest daardoor aan kwaliteit, zij kunnen alleen nog kleinere ingrepen assisteren/instrumenteren. Het personeel ziet dat als een groot verlies tegen hun zin in. Het heeft ook niets meer met kwaliteit te maken, terwijl dat zogenaamd hoog in het vaandel staat van de ZGT. Op de OK in Hengelo wordt dit alles ervaren als een ZOOTJE. Zolang het OCON maar geen strobreed in de weg gelegd wordt, is er niets aan de hand. De directie loopt aan de leiband van het OCON, want dáár zit het geld en voor geld is men tot alles in staat! Ook tot het verkwanselen van een ziekenhuis in Hengelo 3.3 Ambulancediensten: Niet meer naar Hengelo ten behoeve van de patiënten We horen dat patiënten in de ambulance (..in Hengelo…) gevraagd worden waar ze naar toe willen: naar Enschede of Almelo. Niet alleen ontstaan er problemen bij het ziekenhuis ZGT Hengelo. Ook andere gezondheidsorganisaties zijn direct betrokken bij de uitkleding van dit ziekenhuis: bijvoorbeeld de Ambulance Oost. Doordat wij bepaalde groepen patiënten niet meer in Hengelo kunnen presenteren zijn we genoodzaakt naar Enschede of Almelo te rijden met de patiënt. Daardoor langere rittijden. Patiënten met bv long of neurologische problematiek kunnen niet meer gezien worden in ZGT Hengelo. Vaak zijn longpatiënten chronisch zieke oudere mensen, die nu verplicht verder reizen voor hun ziekteproblemen. …Specialisten laten hun patiënten wel komen op de SEH (Spoed Eisende Hulp, maar uiteindelijk moeten ze met de ambulance later wederom overgeplaatst worden tussen de ziekenhuizen. Dit alleen maar om een consult te kunnen schrijven. Longpatiënten horen nu in Almelo opgenomen te worden, maar liggen toch met regelmaat in Hengelo. Echter, het geschoolde personeel zit in Almelo! Hetzelfde geldt voor de neurologische patiënten. Ambulances met patiënten met longziekten rijden logischerwijs niet meer naar Hengelo, maar gaan rechtstreeks door naar ZGT Almelo of Enschede. Ook onze spoedeisende hulp heeft hierdoor veel minder aanbod van bovenstaande categorie patiënten. Ambulancedienst is geen taxibedrijf. De ambulancedienst heeft natuurlijk geen capaciteit om mensen steeds te moeten overplaatsen tussen ziekenhuizen. Wij zijn er voor spoedeisende eerste hulp te verlenen en niet om als taxi te fungeren Ik rij tegenwoordig patiënten meest naar Almelo. Maar daar komt het helaas vaak voor dat ik de patiënten in een wachtrij op de gang moet zetten. Huisartsen blijven longpatiënten poliklinisch nog wel verwijzen naar Hengelo, maar vaak moet ik ze daarna als een soort taxichauffeur toch weer naar Almelo brengen. Dat is voor patiënten absurd en zeer vervelend. Maar het is ook geldverspilling. 8
Als je het de mensen in Hengelo zelf vraagt willen ze liever naar Enschede. 3.4 IC Almelo overvol, IC Hengelo sommige dagen geen patiënten …door verdwijnen van de long en vaatchirurgie is er (in Hengelo) ook geen aanbod voor de IC (Intensive Care) van moeilijke en zware ingrepen. Ook patiënten met ernstig COPD (Chronisch Obstructieve Longziekten) eventueel in combinatie met longontsteking en “gewone”ernstige longontsteking zijn vaak IC behoeftig. Die gaan nu allemaal naar Almelo. De IC wordt gehalveerd, na een rigoureuze verbouwing van nog niet zo heel lang geleden. Natuurlijk is de bezetting daar nu lager, logisch als je alle grote OK’s in Almelo gaat doen. We hadden in Hengelo altijd 8 IC bedden en nu hebben we 4-6 IC bedden met 2 verkoever (uitslapen en bewaking na operaties) bedden in de avond en nacht. De verkoever patiënten blijven vaak maar 1-2 uur om hierna naar de gewone patiëntenafdeling te gaan. De IC is hier eigenlijk niet voor bedoeld en het maakt je werk als IC verpleegkundige minder leuk Van de zomer gaan we zeker over op 4 IC bedden en 2 verkoever bedden zitten. Wat dit betekent voor de pasgeopereerde patiënt die het ook al niet “goed” doet, spreekt voor zich: beslist geen kwaliteit van zorg, sterker nog: brengen we onze patiënt niet onnodig in gevaar?? We hadden altijd een zeer goede IC met een team jonge, zeer vooruitstrevende intensivisten die IC-verpleegkundigen op een nog hoger niveau brachten. En mede dankzij de zeer deskundige leiding van ons afdelingshoofd was er altijd een uitstekende en gezonde werksfeer tussen alle partijen wat onze patiënten weer zeer ten goede kwam. Ook mochten we werken met uitstekende hoogwaardige apparatuur. Hierin is veel geïnvesteerd de afgelopen jaren. En wat te denken van onze splinternieuwe OK. Zeer jammer dat er de laatste tijd regelmatig geen IC patiënt lag of maar 2 of 3 patiënten gedurende een heel korte periode. Pure kapitaalvernietiging Er zijn al meerder collega’s vertrokken naar Enschede. In Almelo wil men niet werken. Dat geldt ook voor de meeste collega’s op de IC in Hengelo. We zijn daar (in Almelo) ook niet welkom, dat merken we aan alle kanten. Omdat ambulancechauffeurs structureel de EHBO van Hengelo ontwijken, waren er weken waar er maar 1 of zelfs geen patiënt op de IC lag. En Almelo werd overstelpt met patiënten. Dit heeft weer tot gevolg dat IC personeel vanaf september waarschijnlijk op 1 Pacu bed na, helemaal naar Almelo gaan om daar de drukte op te vangen. Dit heeft weer gevolgen voorde kraam- en cardiologieafdeling, die niet mogen/kunnen blijven draaien als er geen volwaardige IC afdeling achter de hand is. Hoezo, “volwaardig ziekenhuis”? De IC in Almelo is nu overbezet. Maar het is er ook veel donkerder, minder prettig om te werken. Op de IC(Intensive Care) in Almelo zijn 4 bedden extra geopend. De patiëntenstroom in het Hengelose ziekenhuis droogt op. Hengelose patiënten worden steeds vaker naar Almelo gestuurd. Er is in Hengelo sprake van dat anesthesie niet meer 24 uur beschikbaar zal zijn. 9
Het is al meerdere malen voorgekomen dat in Almelo er geen plaats is op de IC voor een patiënt na een zware operatie. Deze wordt dan met spoed naar Hengelo gebracht, soms gebeurt dat met dezelfde patiënt meerdere malen. Dat wil je toch niet meemaken? Doordat we nu nauwelijks complexe zorgpatiënten hebben, komt de opleiding van nieuwe IC verpleegkundigen in het gedrang en ook tevens de bekwaamheid van de huidige IC verpleegkundigen. 3.5 De PAAZ verdwijnt. De PAAZ (Psychiatrische Afdeling van een Algemeen Ziekenhuis) in Hengelo is sinds kort in het weekend dicht. Dit is niet klantvriendelijk want patiënten die niet op weekend kunnen moeten dan over naar Almelo, waarna ze op maandag terugkeren, dan wel volledig in Almelo blijven. Er is daarom momenteel veel leegstand van bedden. Voorheen draaide de afdeling goed, was de bedbezetting goed en waren de patiënten erg tevreden over de geboden zorg. Je kunt je afvragen wat meer geld kost: de afdeling laten draaien zoals voorheen (met het oude aantal verpleegkundigen en de weekenden gewoon open) of misgelopen geld door lege bedden nu. De afdeling psychiatrie in ZGT Hengelo is gekrompen van 24 naar 16 naar 10 bedden momenteel. Het is van medium care nu low care geworden. Psychotherapiegroepen blijven nu in Almelo. In de weekends moeten patiënten verkassen. Er geldt in Hengelo nu een regime van drie daagse deeltijd, terwijl het 24 uurs opname zou moeten kunnen bieden. Meer mensen worden nu ‘op de stoel gezet’. Want tegenover 24 bedden staan 80 stoelen. De ziekenhuispsychiatrie (PAAZ) houdt binnen twee jaar op te bestaan. 3.6 ZOTEL (uniek concept) dicht ZOTEL was in Nederland een primeur en stond in de volle belangstelling van andere ziekenhuizen en instellingen. 1 Maart 2012 laat ZGT bij monde van de zorgmanager tijdens een bijeenkomst weten dat de Raad van Bestuur het voorgenomen besluit heeft aangekondigd over de sluiting van de afdeling ZOTEL per 1 mei 2012. Bij die bijeenkomst waren verder aanwezig: alle werknemers van de afdeling, de operationeel leidinggevende en een functionaris van personeelszaken. Tijdens die bijeenkomst is er gewezen op het sociaal plan en werd aangeraden niet af te gaan wachten, maar zelf actief (in- en extern) te reageren op vacatures. Medio maart heeft de ondernemingsraad opheldering gevraagd bij de Raad van Bestuur over de gang van zaken, aangezien zij niet ingelicht waren over de plannen met het ZOTEL. Bij de beantwoording van die vragen bleek verder: dat de sluiting op 1 mei niet haalbaar zou zijn dat een datum van sluiting nog niet is vastgelegd dat de gevolgde procedure nog niet is afgerond en daarom het sociaal plan nog niet van kracht zou zijn van het personeel verwacht wordt actief op zoek te gaan naar een andere functie. De indruk ontstaat dat het ziekenhuis het sociaal plan informeel aan het afwerken is, maar er onderuit probeert te komen het sociaal plan officieel in werking te stellen door het personeel (nog) niet boventallig te verklaren
10
Het ZOTEL houdt 1 juni op te bestaan. De helft van het personeel heeft dan een andere werkkring gevonden, om te voorkomen speelbal te worden van ZGT. Hun opzegging van de arbeidsovereenkomst is gerelateerd aan de organisatieverandering, maar men kan daar geen rechten aan ontlenen. De andere helft van het personeel werkt op een uitgeklede ZOTEL afdeling, waar alleen patiënten voor neurologische dagbehandeling komen. Er is nog steeds geen plan. Zo gaat ZGT met z n personeel om en met patiënten de al 18 jaar heel tevreden te gast waren in het ZOTEL. ZGT het gastvrije ziekenhuis in Twente, laat me niet lachen. 3.7 Patiënten de dupe Aangezien er zoveel afdelingen al gesloten zijn wordt nu alles geconcentreerd op de weinige afdelingen die zijn overgebleven. En altijd maar die opnames die elke dag avond en nacht de werkzaamheden en dus de zorg aan de patiënten onderbreken. Een bijkomende grief is dat niet alleen patiënten naar Almelo moeten, ook de familie En dan moet je weten dat de leeftijd van de gemiddeld opgenomen patiënt, zeker die langdurig of veel opgenomen zijn behoorlijk hoog is. Op de fiets komen is er niet meer bij. Dat geeft dus een hoog kostenplaatje. Betalen voor parkeren en benzinekosten. Vooral ouderen en behoeftigen ondervinden hier last van. Hier een voorbeeld: Een oudere dame meldt zich aan de balie in Hengelo. Haar man heeft longproblemen en de longarts heeft zojuist gezegd dat het noodzakelijk was dat haar man opgenomen moet worden en dat moet dus naar Almelo. Haar vraag is: Hoe kom ik nu in het ziekenhuis in Almelo? Het antwoord is dat het baliepersoneel meteen een taxi belt, maar haar vragende blik wordt niet beantwoord. Het blijkt dat zij van en AOW moeten rondkomen, dus een keer een taxiritje naar Almelo is misschien nog wel betaalbaar, maar hoe moet ze weer terug? Openbaar vervoer richting ziekenhuis Almelo is ook verre van optimaal. Met eigen fiets was toch niet meer dagelijks haalbaar. Zij was naar schatting 80 jaar. Mijn moeder werd met een herseninfarct per ambulance naar het ziekenhuis hier in Hengelo vervoerd. Eenmaal in het ziekenhuis werd er na een kort onderzoek besloten mijn moeder naar Almelo te brengen. Daar was de afdeling die haar kon helpen. Alweer moesten we heel lang wachtten voordat we eindelijk met de ambulance naar Almelo konden. Omdat ik geen auto of rijbewijs heb was het bezoeken van mijn moeder een ramp. Twee week lang moest ik dagelijks met het ov naar het ziekenhuis in Almelo. Handenvol geld heeft me dit gekost en de verzekering vergoedt hier niets van. Mijn moeder zelf voelde zich in Almelo ook niet op haar plek, ze woont al jaren in Hengelo en wilde terug. Ook kreeg ze weinig bezoek, omdat iedereen uit Hengelo moest komen en haar vrienden dit niet konden via ov. Afspraken van patiënten bij specialisten die thuis gemaakt zijn vervallen automatisch bij opname. Men moet dan een geheel nieuwe afspraak maken, wat er meestal toe leidt dat men langer moet wachten. Dit druist in tegen ‘de rode loper’, waar het ZGT zo graag mee te koop loopt. Omdat ik depressief ben en sinds 2008 elk jaar ben opgenomen voor een lange tijd op de PAAZ in Hengelo wil ik mijn grote zorg uitspreken over de bezuinigingen binnen de afdeling Psychiatrie. Een fantastisch team van psychiatrisch verpleegkundigen is uit elkaar gehaald. 13 verpleegkundigen van deze PAAZ zijn, zonder daar in gehoord te zijn, overgeplaatst naar
11
Almelo, dit tot groot verdriet en onrust onder verpleegkundigen maar ook onder patiënten zoals ik. 3.8 Managerslagen en bezuinigingen Tussen werkvloer en raad van bestuur zitten 4-5 managerslagen. Is dat nodig? De twee leidinggevende van de operatiekamers in Hengelo / Almelo zijn weggewerkt . De bedoeling was dat er een leidinggevende zou komen voor beide OK’s. Een is met vervroegd pensioen gegaan, de andere is ziek thuis. Toen is gekozen voor een dure interim-manager. Hoe kan het dat gewoon personeel kan vergaderen met een kan koffie en thee, maar dat mensen in hogere functies dit kennelijk niet zonder belegde broodjes en soep kunnen? Een handjevol interim-managers en raad van bestuur harkt 8,5 miljoen euro per jaar naar zich toe; dat zijn ongeveer 150 ervaren verpleegkundigen. Als kwaliteit van zorg en patiëntvriendelijkheid dé norm behoort te zijn waar het ZGT zo graag over van de toren blaast.., lijkt het me dat dit eerder van voldoende gekwalificeerd personeel komt dan van een overschot aan overbetaalde managers. Toen ik er een paar jaar geleden werkte (ZGT Hengelo), dat was rond de tijd dat er vier auto's a 40.000 euro werden aangeschaft voor de top, konden we geen noodzakelijke apparaten krijgen, zoals bloeddrukmeters e.d. krijgen op de afdelingen, want daar was geen geld voor.Personeel liep toen per afdeling te leuren naar benodigde apparaten, dat was echt niet leuk. Ik moet zeggen, ik heb zeker met fantastische verpleegkundigen gewerkt hoor, goede meiden en harde werkers. Het is natuurlijk niet allemaal slecht. Het heeft vooral te maken met de organisatie in het ziekenhuis, dat was en is nog steeds slecht. Teveel managementlagen die voor een hoop frustratie zorgen. Hoe verantwoordt een ziekenhuis in bezuinigingstijd het huren van een gastspreker die ongeveer 13.000 euro ving voor een lezing over “Als Walt Disney het ziekenhuis zou runnen?” Zorgassistentes en keukenassistentes worden min of meer gedwongen om de functie van hospice te accepteren. Hierbij gaan ze er enkele loonschalen op achteruit. De beste bezuinigingsideeën komen nog altijd van mensen die er daadwerkelijk dagelijks mee te maken hebben (verleners en ontvangers). Vraag hen om mee te denken, deze mensen worden nu genegeerd. Mensen die beleid maken weten in de meeste gevallen niet hoe het er op de afdelingen aan toe gaat, wat er leeft en waar de behoeftes liggen. Zorg is veel meer dan cijfertjes en poppetjes op papier. De reorganisatie wordt uitgevochten onder de werknemers van het ZGT Hengelo. Het lijkt echt op een sterfhuisconstructie. Het is verdeel en heers. De bezetting in het Hengelose ziekenhuis was - toen ik er werkte drie jaar geleden fors, ze werkten daar vooral met hele kleine contracten, met het gevolg dat er 55 a 60 verpleegkundigen per afdeling werkzaam waren op zo'n 34 bedden. (dat is erg veel) 12
Vooral jonge moeders die 2 dagen in de week werkten. De flexibilisering in de zorg is een groot probleem, toen ook al. Teveel kleine contracten, waardoor patiënten elke dag nieuwe mensen zien, een uitholling van kwaliteit van zorg. Zodra mensen maar plusminus 2 diensten in de week draaien, ben je toch niet goed bekend met de patiënten en gaan dingen sneller mis met het overdragen van zorg. Een prachtig ziekenhuis als Hengelo waar zoveel in is geïnvesteerd, peperdure operatiekamers voorzien van de nieuwste snufjes. Wat een geld is hier over de balk gegooid? Medicatie welke de apotheek in het ziekenhuis heeft verlaten wordt bij retourzending aan de apotheek standaard vernietigd. Ook al is deze medicatie ongebruikt en gewoon in afgesloten verpakking….Ook van medicijnen waarvan vaak halve doseringen worden verstrekt, moet de andere helft worden vernietigd. Door aan tafel te gaan met de farmaceutische industrie om deze medicatie in deze doseringen te gaan fabriceren, kan veel medicatievernietiging worden voorkomen. Lagere leidinggevenden worden moedeloos en monddood gemaakt. Wat ze ook zeggen, onderbouwd en beargumenteerd, er wordt niet naar hen geluisterd: “Leuk gezegd, maar het gaat toch gebeuren zoals de directie/bestuur het wil.” Bezuinigen op materieel op de verschillende afdelingen, en maar tijd steken in het zoeken naar het juiste materiaal omdat veel stuk is en/of niet meer besteld wordt. Wij als ziekenhuispersoneel worden dom gehouden en krijgen de indruk dan ZGT Hengelo langzaam uitgeknepen wordt en dat er alleen maar poli’s overblijven. Het zou wel zo eerlijk zijn als de Hengelose bevolking hier helder over wordt ingelicht. De komst van het streeklab uit Enschede naar Hengelo is wel leuk om mee te pronken, maar heeft weinig tot geen meerwaarde voor de Hengelose bevolking. De gemeente Hengelo heeft danig geïnvesteerd in Gezondheidspark, en dan wordt het centrum daarvan leeg gehaald! Ik begrijp dat het van overheidswege noodzakelijk is dat ziekenhuizen moeten specialiseren en dat er bezuinigd moet worden, maar is wat er nu gebeurd niet de verkeerde bezuiniging?? Het is heel raar dat er nu in Hengelo een nieuw dialysecentrum komt. Die zijn er ook al in Enschede en Almelo. Dialysepatiënten zijn bij uitstek mobiel. Specialisten gaan samenwerken, maar zorgen dat niet zij maar de patiënten heen en weer moeten worden vervoerd. 3.9 Cultuur van angst en grote onvrede Dit alles staat haaks op de belofte / uitspraak van ZGT directeur Schmidt: 'Er blijven twee volwaardige ziekenhuizen.' Dat is dus niet zo. In ieder geval zijn de twee ZGT ziekenhuizen niet gelijkwaardig. Kortom, de directie is niet eerlijk. 80 – 90% van het personeel is bang om kritiek te uiten, zowel naar binnen, als zeker naar buiten. Er heerst angst voor de leidinggevende enz. De vakbond is niet betrokken of wordt niet geraadpleegd/vertrouwd. De OR is pas in een laat stadium actief geworden. Er heerst volgens het ziekenhuis een 'mediastilte'.
13
In de afgelopen tijd heeft veel personeel het ZGT verlaten en werkt nu bij MST in Enschede Er is een algemene melding gemaakt door de raad van bestuur dat er geen contact mag worden gemaakt met de media /overige instanties. Communicatie mag alleen verlopen via bureau communicatie. 3.10 Stoppen met concurreren: Gewoon samenwerken Het artikel van huisarts van Loenen die in de Tctubantia van 23 juni die zijn licht op de zaak werpt raakt de juiste snaar. Er is bij veel van mijn collega's instemming met de strekking van zijn verhaal. Eerst praten over wat de beste ziekenhuiszorg voor Twente is, voordat er verder gereorganiseerd en uitgekleed wordt Veel Hengelose patiënten gaan liever naar Enschede toe. In feite is Almelo ook een sterfhuisconstructie. Maar Kingma’s eenzijdige investering in uitbreiding van het Enschedese ziekenhuis midden in de stad is de voortzetting van een nieuwe concurrentieslag. Neurochirurgie zit al helemaal in Enschede. Er heerst het gevoel dat een brede discussie georganiseerd moet worden met de directies van de twee ziekenhuizen om te praten over samenwerking en over welke zorg er waar zou moeten komen. Dit moet vooral in dialoog met de mensen op de werkvloer, de verpleegkundigen en ander personeel. Daar moet een gezamenlijke visie uitkomen. Ondertussen worden eenzijdig grote kosten gemaakt voor nieuwbouw in het Enschedese ziekenhuis, zonder dat er een gezamenlijke visie ligt. De eis moet gesteld dat de huidige ontwikkelingen worden opgeschort totdat er een gezamenlijke visie is die door leiding, en werknemers van beide ziekenhuizen wordt gedeeld. Ook de ethiek groep moet daarbij worden uitgenodigd.
14
15
16
17
