Zorg voor kwaliteit in een nieuwe tijd
Copyright 2013 | Annemarie van Dalen | Organisatieadvies
Belemmerend sturings- en kwaliteitsparadigma • New Public Management • Scheiding van beleid en uitvoering • Controle van professionals • P&C hype en perverse effecten prestatiesturing • Toezicht en verantwoording gericht op afrekenen • Pseudocontrole en veiligheidsparadox
Copyright 2013 | Annemarie van Dalen | Organisatieadvies
Belemmerend sturings- en kwaliteitsparadigma • Bedrijfskundige opvatting van kwaliteit • Meten = Weten • Focus op normen en processen ontkent menselijke factor • Instrumenten gericht op de ‘aspectmethode’ • Papieren werkelijkheid
Copyright 2013 | Annemarie van Dalen | Organisatieadvies
Interferentie tussen systeem- en leefwereld culturalisatie
leefwereld: - communicatief handelen - interactie, zingeving, betekenisgeving - waarachtigheid, integriteit - onvoorspelbaarheid, onbeheersbaarheid - broosheid
systeemwereld: - strategisch en instrumenteel handelen - doel-middelen rationaliteit - nut, efficiency - ruil en machtsmechanismen - maakbaarheid
kolonisatie Vrij naar Kunneman, 1996
Copyright 2013 | Annemarie van Dalen | Organisatieadvies
Perspectief op anders organiseren “Je kunt een probleem niet oplossen met de denkwijze die het heeft veroorzaakt” – Albert Einstein
Vijf organiseerpatronen: • • • • •
Betekenis maken Handelingsruimte organiseren Lokaal plannen Coördineren door visie en vertrouwen Institutioneel ondernemen
Regie & Eigenaarschap
Copyright 2013 | Annemarie van Dalen | Organisatieadvies
Betekenis maken • Gegronde visie: waar is het ons om begonnen, wat is kwaliteit? • Visie consequent doorvertalen in organiseeroplossingen • Bij al het beleid: “hoe wordt de cliënt hier beter van?” • Mensvisie, zorgvisie, organiseervisie • Identiteit als anker om keuzen te maken • Taal en verhalen sturen je denken en handelen
Copyright 2013 | Annemarie van Dalen | Organisatieadvies
Handelingsruimte organiseren • Platte structuur, autonome eenheden, brede taken • Zorgverleners: uitvoeren en organiseren van de zorg • Verantwoordelijk voor kwaliteit • Zelf het wiel uitvinden • Diversiteit • Hanteren trekkracht staf en ondersteunende diensten
Copyright 2013 | Annemarie van Dalen | Organisatieadvies
Lokaal plannen • Geen blauwdruk maar emergente strategie • Open systemen voor planning en evaluatie • Innovatie van onderop, geen beleid maar oplossingen • Stapelen van ‘small wins’ • Betekenisvolle en eenvoudige verantwoording • Minimaal kritische specificatie
Copyright 2013 | Annemarie van Dalen | Organisatieadvies
Niet managen maar ondersteunen • Coördineren op basis van visie en vertrouwen • Niet vooraf alles dichtregelen • Coaches die zelfoplossend vermogen helpen versterken • Reflectie: visietraining, opleiding, intervisie, ‘blame free evaluation’ • Narratieve verantwoording • Normatieve controle
Copyright 2013 | Annemarie van Dalen | Organisatieadvies
Institutioneel ondernemen • Externe eisen niet vanzelfsprekend intern doorvertalen • Bestuurders en staf fungeren als buffer en hitteschild • Cliëntonderzoek en cliënttevredenheid als kwaliteitsmaat • Meervoudige verantwoording • Focus op de geest, niet de letter van de wet • Burgerlijke ongehoorzaamheid
Copyright 2013 | Annemarie van Dalen | Organisatieadvies
Van bedrijfskundige naar reflexieve kwaliteit Kwaliteits school
Definitie kwaliteit
Bedrijfskundig
Reflexief
Instrumenten
Waarden
Domeinen
Kwaliteit is de mate waarin een geheel van eigenschappen voldoet aan normen
• Beheersingsparadigma • Maakbaarheid als ideaal • Meten is weten • Controleren en vergelijken
• Het objectieve • De aard van de dienst
• • • • • •
HKZ, ISO, INK Benchmarking Prestatie-indicatoren Balance score card ‘Aspect’methode Externe legitimiteit
Kwaliteit is een gebeurtenis waarbij een gevoelige snaar wordt geraakt en die bijdraagt aan kwaliteit van leven
• Betrokkenheidsparadigma • Leefbaarheid als ideaal • Begrijpen • Leren en verbeteren
• Het subjectieve en inter-subjectieve • Houding zorgverlener • Relatie cliëntzorgverlener
• • • • • • •
Spiegelgesprek Interview Incidentbespreking Kwalitatief onderzoek Visitatie ‘Incident’ methode Interne effectiviteit
(Vrij naar Vinkenburg 2006)
Copyright 2013 | Annemarie van Dalen | Organisatieadvies
www.andersorganiserenvandezorg.nl
Copyright 2013 | Annemarie van Dalen | Organisatieadvies