Zorg van nu. Zomer in de lucht. In dit nummer: Veilig onder narcose. Meer kankerpatiënten effectiever bestralen. Een nieuw leven dankzij pijnpomp

Zorg van nu Gezondheidsmagazine van Medisch Centrum Alkmaar

Zomer in de lucht

In dit nummer: • Veilig onder narcose • Meer kankerpatiënten effectiever bestralen • Een nieuw leven dankzij ’pijnpomp’

Zomer 2007

Kwartaalblad voor inwoners van Noord-Holland Noord

In dit nummer

Zorg van nu

4

Veilig onder narcose Veel mensen zien op tegen de narcose. Zij zijn bang om tussentijds of te snel weer ‘wakker’ te worden. Het MCA werkt daarom sinds kort met BIS-monitoren. Met behulp hiervan houden anesthesiologen - gespecialiseerde verdovingsartsen - de diepte van de narcose voortdurend nauwlettend in de gaten.

7

Meer kanker­ patiënten effectiever bestralen De afdeling radiotherapie breidt uit met de modernste apparatuur. Topstuk is de zogeheten lineaire versneller dat tijdens de bestraling een driedimensionaal beeld van het lichaam maakt, waardoor het effect van de behandeling direct te zien is.

pagina

2

Omslagartikel Zorgeloze zomer?

10

Niet voor iedereen is de zomer zorgeloos. Hooikoorts bijvoorbeeld is lastig voor veel mensen. Het MCA heeft een nieuw spreekuur voor hooikoortspatiënten. Maar ook zorgen om een tekenbeet kunnen zomers plezier vergallen. Een test op de ziekte van Lyme kan onrust wegnemen.

12

Een nieuw leven Guda Boonstra uit Hoogwoud was altijd een heel actieve vrouw, tot ze begin jaren tachtig een hernia kreeg. Na jaren van pijn is zij nu enorm geholpen met een inwendige ‘pijnpomp’ die zij als een van de eerste patiënten kreeg op de polikliniek pijnbestrijding van het MCA.

Rubrieken: 5 16 17 18 19

Thuis in het MCA Vraag & Antwoord Column Joost Zwagerman In 8 woorden Kort MCA-nieuws

En verder: 8 ‘Dat MCA mag dotteren is grote winst’ 14 Sterilisatie voor mannen ook op zaterdag 15 Angst voor chemokuur ombuigen 20 MCA bouwt aan beter 23 Adressen MCA

Van de redactie

Van de redactie

Zorg van Nu. Dat is precies waar Medisch Centrum Alkmaar (MCA) voor staat. Ruim drieduizend professionals zetten zich in het MCA dagelijks met veel toewijding en vakkundigheid in voor ‘hun’ patiënten. Daarbij steeds op zoek naar manieren om de zorg te verbeteren en door de nieuwste zorgontwikkelingen op de voet te volgen. Dat maakt dat de inwoners van Noord-Holland Noord dichtbij huis terechtkunnen voor alle vormen van medisch-specialistische zorg én een scala aan bijzondere vormen van zorg. Met Zorg van Nu informeren wij u graag over de gang van zaken in het ziekenhuis en de jongste ontwikkelingen in zorgverlening. Ook komen ervaringen van patiënten aan bod en worden medisch specialisten en andere zorgverleners nader geïntroduceerd, net als partners met wie het MCA samenwerkt. Zo brengen wij onze zorg nog dichterbij. Want zorg van nu is zorg voor u. De redactie

p.s. Wij zijn benieuwd naar uw reacties op Zorg van Nu. Laat ons weten wat u vindt van deze eerste uitgave!

Zorg van Nu is een uitgave van Medisch Centrum Alkmaar die viermaal per jaar huis-aan-huis wordt verspreid in Noord-Holland Noord. Zorg van Nu informeert over de gang van zaken in het MCA en nieuwe ontwikkelingen in de zorg.

Redactieadres Medisch Centrum Alkmaar Afdeling marketing & communicatie (279) Zorg van Nu Postbus 501, 1800 AM Alkmaar www.mca.nl [email protected] Aan deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend. Niets uit deze uitgave mag worden gepubliceerd zonder toestemming van MCA.

Projectbegeleiding en -ontwikkeling, vormgeving Bex*communicatie, Eindhoven

Bladcoördinatie en (eind)redactie Rianne Groen en Anje Ham, afdeling marketing & communicatie MCA

Tekstbijdragen Robbert Ophorst, De Redactie, Monnickendam Elja Stark, afdeling marketing & communicatie MCA Met dank aan alle geïnterviewden

Fotografie Jan Jong fotografie, Alkmaar • Beeldgroep MCA

Advertenties, druk en verspreiding Rodi Media, Broek op Langedijk

3

Oplage 537.000

pagina

Colofon

Zorg van nu

‘Wakker worden’ tijdens een operatie is de nachtmerrie van elke patiënt. Gelukkig is onopgemerkt zomaar wakker worden tijdens een operatie er in het ziekenhuis niet meer bij. Op een zogenoemde BIS-monitor zien de anesthesiologen* of patiënten nog voldoende ‘in slaap’ zijn.

Nieuwe bewakingsapparatuur

Veilig onder narcose Veel mensen zien bij hun operatie vooral op tegen de narcose. Opmerkingen als ‘Ik hoop wel dat ik uit de narcose kom’ en ‘Als ik tijdens de operatie maar niet wakker word’ zijn dan ook regelmatig te horen. Hoe ver men tijdens de operatie bij bewustzijn komt, in vaktermen awareness genoemd, varieert per persoon behoorlijk. Volgens anesthesioloog Marc Scot herinneren sommige mensen zich flarden van gesprekken tijdens de operatie. “Maar er zijn ook verhalen bekend van mensen die pijn voelden en volledig bij bewustzijn waren, maar dat door de toegediende spierverslappers niet konden aangeven.”

Sensoren meten de diepte van de narcose. Anesthesiologen Marc Scot (l) en Cees-Jan Oostwouder houden de patiënt nauwlettend in de gaten.

pagina

4

Pijn voelen Het anesthesiologisch team let gedurende een operatie voortdurend op signalen van de patiënt die aangeven dat de behoefte aan meer narcose toeneemt. Bijvoorbeeld een verhoging van de hartslag en bloeddruk. Of toename van transpiratie en traanproductie. Scot: “In zeldzame gevallen treden deze signalen niet op of worden te laat gezien. Voordat de narcose dan weer het gewenste niveau heeft bereikt, is het kwaad al geschied. De patiënt krijgt in het ergste geval last van een posttraumatische stressstoornis (een angststoornis als gevolg van een stressvolle situatie, red.). Dat wil natuurlijk niemand. Van-

daar de extra bewaking met behulp van de BIS-monitor.” De patiënt krijgt zogeheten BIS-sensoren - ze zien eruit als witte plakkertjes - op het hoofd geplakt. Die sensoren meten de diepte van de narcose en geven die weer op een beeldscherm.

Precies doseren Als de anesthesioloog kan zien hoe licht of diep de patiënt ‘slaapt’, wordt de dosering van de medicatie maatwerk. Oostwouder: “Bij algehele narcose luistert het toedienen van de verschillende middelen heel nauw. De patiënt mag tijdens de operatie niet wakker worden, maar mag ook niet in een te diepe slaap terechtkomen. Daarmee belast je namelijk het hart, de longen, de nieren en de hersenen onnodig. Gegevens uit recente onderzoeken doen bovendien vermoeden dat een te diepe narcose ook op de langere termijn negatieve gevolgen voor de patiënt heeft.”

Snel wakker Inmiddels hebben de anesthesiologen de afgelopen jaren ruim 10.000 keer de BIS-sensoren op de hoofden van patiënten geplakt. Met het plaatsen van BIS-monitoren op alle operatiekamers willen ze het gebruik verder standaardiseren. Oostwouder: “Het is prettig om een patiënt oprecht gerust te kunnen stellen en te zeggen dat het veilig is om bij ons onder narcose te worden gebracht. En... dat hij of zij na de operatie snel weer wakker wordt.” (ES) *Anesthesiologen zijn artsen die gespecialiseerd zijn in pijnbestrijding en narcose.

Thuis in het MCA

In de rubriek ‘Thuis in het MCA’ vertellen mensen met een chronische ziekte over hun aandoening, en over het MCA waar zij noodgedwongen kind aan huis zijn.

’Je kunt nooit spontaan weg, je moet alles van tevoren plannen’ Henriëtte Lotterman is achtenvijf­ tig jaar en al meer dan twintig jaar nierpatiënt. Drie keer in de week komt ze voor een vier uur durende dialysebehandeling naar het MCA. “Na afloop van de dialyse ben je moe, je hebt een soort kater”, ver­ telt ze. “Ik ga dus wel zelf naar het MCA toe, maar mijn man haalt me met de auto altijd weer op.”

Hoe ontdekte u dat u ­nierpatiënt was?

Hoe is het verder gegaan? “Ik heb twee mislukte transplantaties achter de rug. Dat is gepaard gegaan met crisissituaties en met ontelbare operaties. Ik heb dan ook een fobie ontwikkeld voor operatiekamers. Daar komt nog bij dat ik een paar jaar geleden door een infectie een oog ben kwijtgeraakt. Op dit moment gaat het trouwens gelukkig redelijk goed met me.“

Hoe overleef je zo’n jarenlange ingrijpende ziekte­ geschiedenis? “Je krijgt niet alles tegelijk en je weet gelukkig niet alles van tevoren. Ver-

der probeer ik te genieten van kleine dingen en ga ik zoveel mogelijk op korte vakanties. Met mijn man, kinderen en kleinkinderen. Je kunt nooit spontaan weg, je moet alles van tevoren plannen, maar het gaat. Over twee weken ga ik naar Brugge en deze zomer veertien dagen naar de Moezel in Duitsland. Ik ben lid van de patiëntenvereniging en organiseer ook voor leden vakanties. Ik heb die vakanties knoerthard nodig. De afleiding houdt me op de been. Afleiding is ongelooflijk belangrijk als je in zo’n vast ritme zit van drie keer per week vier uur lang aan de dialysemachine in het ziekenhuis.”

Wat is belangrijk voor uw welzijn in het ziekenhuis? “Dat artsen en verpleegkundigen je serieus nemen. Vroeger mocht je

niets zeggen tegen artsen, die schreven voor. Gelukkig is dat nu heel anders. Verder is een ­ontspannen sfeer belangrijk, en voor ons als dialysepatiënten is het keukenpersoneel dat twee keer een half kopje koffie brengt heel belangrijk. (dialysepatiënten mogen maar beperkt drinken, red.) Ook weer die afleiding, hè! Nee, me thuisvoelen in het MCA doe ik niet. Het liefst word ik zo snel mogelijk geholpen, dan kan ik ook snel weer naar huis. Het is omdat het niet anders kan. Maar ik ben heel tevreden over de zorg op de dialyse-afdeling. Ik zou niet weten hoe zij het anders zouden moeten doen.” (AH)

5

pagina

“Toen ik voor de eerste keer zwanger was kreeg ik problemen met mijn gezondheid. Het heeft daarna nog jaren geduurd voordat de artsen er achter kwamen dat mijn nieren de boosdoeners waren. Begin jaren tachtig in het MCA ben ik eerst op dieet gegaan, maar dat hielp niet. Toen mijn nieren nog maar voor tien procent functioneerden, was er geen ontkomen aan: ik moest aan de dialyse. Dat was een angstige periode. Ik wist echt helemaal niets van dialyse!”

Zorg van nu (advertenties)

Ooglaseren doe je in Alkmaar Vanaf

€ 1.395,per oog

HULP BIJ DEMENTIE THUIS D O O R H E T D O C-TEAM VAN STICHTING GERIANT

Wat:

• Onderzoek van dementie: thuis of in onze geheugenpoli • Behandeling: met medicatie en gesprek • Casemanagement: langerdurende actieve steun en begeleiding • Vraagbaak: informatie, scholing, voorlichting en consultatie

Waar:

In de regio Alkmaar, Heerhugowaard, Schagen en Den Helder

Informatie:

www.geriant.nl of 072 527 03 90 (Alkmaar) of 0223 64 81 00 (Den Helder).

Sinds 1992

Hét ooglasercentrum van Noord-Holland, gevestigd in het Medisch Centrum Alkmaar Kom naar de voorlichtingsavonden op 2 juli of 6 augustus. Meld u aan via:

www.correctvision.nl of bel 072 - 548 32 30

Cursus “reuma, wat nu?’’

advertorial

Gezond zijn en blijven zijn belangrijk. Daarbij kan Omring u helpen. We hebben bijna alles in huis: cursussen, hulp en advies van specialisten, artikelen uit de Thuiszorgwinkel, allerlei diensten aan huis en natuurlijk onze vertrouwde zorg. Een greep uit de vele mogelijkheden:

Gez on d zijn en b lijven Omring Servicepakket: altijd voordeel

Met een lidmaatschap profiteert u van korting op verzekeringen, cursussen, artikelen uit de Thuiszorgwinkel, diensten aan huis én ontvangt u gratis drie keer per jaar het magazine Omring Plus. Uw lidmaatschap heeft u snel terugverdiend!

www.omring.nl - 0900 5 206 706

pagina

6

Meer weten?

Wilt u meer weten over Omring en alle mogelijkheden die er zijn voor u? Kijk dan op onze nieuwe website of bel voor de gratis Omringwijzer.

Een reumatische aandoening kan veel ongemak veroorzaken. Leer hoe u weer zin en inhoud aan uw leven kunt geven. Start 19 oktober in Schagen.

Cursus ‘omgaan met benauwdheid’ Geen lucht kunnen krijgen, de longen uit het lijf hoesten. In de cursus omgaan met benauwdheid leert u hoe u om kunt gaan met chronische bronchitis of longemfyseem. Als lid krijgt u € 10,00 korting.

Nieuwe apparatuur voor radiotherapie

Meer kankerpatiënten effectiever bestralen Na een grondige verbouwing vorig jaar, telt de afdeling radiotherapie van het MCA nu vier bestralingsbunkers. Een nieuwe uitbreiding is alweer in de maak, want het aantal patiënten neemt sterk toe.

Uppelschoten is alweer bezig met een nieuwe uitbreiding. “We dekken de regio Noord-Holland Noord, een gebied met ruim 600.000 inwoners. Het is erg belangrijk dat zij voor topklinische zorg niet helemaal naar Amsterdam moeten, zoals vroeger het geval was. Snelle kwalitatief hoogwaardige zorg dicht bij de patiënt, dat is ons motto.”

Hogere stralingsdoses Het aantal patiënten stijgt ondertussen sterk. “Enerzijds komt dat door de vergrijzing - ouderen krijgen vaker kanker - anderzijds worden mensen met kanker vaker bestraald, omdat een bestralingsbehandeling een stuk effectiever is dan vroeger. Doordat we met een speciale CT-scanner heel precies kunnen zien waar de tumor zit, is er veel minder kans dat we ook gezond weefsel vernietigen. We kunnen daardoor hogere stralingsdoses gebruiken, waardoor de kans op genezing toeneemt. Ook kunnen

we een tumor beter markeren. Sommige organen bewegen namelijk voortdurend, zoals bijvoorbeeld de prostaat dat doet door blaas en endeldarmvulling. Dat maakt ze lastig om nauwkeurig te bestralen. Om beter te kunnen richten, brengen we dan een minuscuul goudstaafje in de tumor in, dat als een marker dient.

therapie wordt een tumor gevoeliger voor bestraling.”

Geen wondermiddel Deze positieve ontwikkelingen ten spijt, een wondermiddel tegen kanker is er niet, en Uppelschoten verwacht ook niet dat het er ooit zal komen. “Ongeveer één op de twee patiën-

’Overleven en kwaliteit van ­leven, beide zijn even belangrijk’ Tijdens de bestraling zorgen we ervoor dat de marker, en dus de prostaat, middenin de bestralingsbundel zit. Tumoren die meebewegen met de ademhaling, zoals die in de longen, bestralen we in dezelfde fase als die van de ademhaling. Verder is momenteel een gelijktijdige combinatie van radiotherapie en chemotherapie in opkomst. Door chemo-

ten geneest nu. Maar we bestralen ook steeds meer ongeneeslijk zieke ­patiënten. Door bijvoorbeeld effectieve pijnbestrijding verhogen wij de kwaliteit van het leven dat hen nog rest. Dat zijn echt de twee punten waar het bij ons om draait: overleven en kwaliteit van leven. Beide zijn even belangrijk en even dankbaar.” (RO)

“Doordat we met een speciale CT-scanner heel precies kunnen zien waar de tumor zit, is er veel minder kans dat we ook gezond weefsel vernietigen. We kunnen daardoor hogere stralingsdoses gebruiken, waardoor de kans op genezing toeneemt”, zegt radiotherapeutoncoloog Jeroen Uppelschoten.

7

pagina

Meer dan state of the art, zo noemt radiotherapeut-oncoloog Jeroen Uppelschoten de apparatuur van de afdeling radiotherapie, die vorig jaar flink is verbouwd. “Topstuk is de nieuwe lineaire versneller”, vertelt hij, “een apparaat dat tijdens de bestraling een driedimensionaal beeld van het lichaam maakt. Daarmee zien we direct welk effect de behandeling heeft op de kankercellen.” De versneller staat in een van de vier bestralingsbunkers van de afdeling. Die zijn als een soort labyrint gebouwd, zodat de straling veilig binnen vier muren blijft, zonder dat de ruimtes afgesloten zijn. “We willen namelijk niet dat mensen zich opgesloten voelen; een bestralingsbehandeling is al stressvol en vermoeiend genoeg. Een goede begeleiding is daarom ook essentieel.”

Zorg van nu

’Dat MCA mag dotteren is grote winst voor Noord-Holland Noord’

pagina

8

In 2007 is het vijf jaar geleden dat in Alkmaar de eerste patiënt werd gedotterd. Dat was toen bijzonder, omdat het MCA geen hartchirurgisch centrum is en dergelijke operaties tot die tijd alleen in deze centra mochten worden uitgevoerd. Alleen vorig jaar al dotterden de interventiecardiologen in het MCA 762 patiënten. Door recente ontwikkelingen kan dat aantal stijgen naar ongeveer duizend per jaar. Dotteren - genoemd naar de uitvinder ervan, de Amerikaanse arts Charles Dotter - is het opheffen van een vaatvernauwing met behulp van een in het bloedvat gebracht opblaasbaar ballonnetje. Het wordt onder meer toegepast bij vernauwingen van de kransslagaders van het hart. Onder plaatselijke verdoving wordt een slangetje met aan het uiteinde een ballonnetje via een been- of armslagader ingebracht en in de kransslagader geschoven. Op de plaats van de vernauwing wordt het ballonnetje opgeblazen, waardoor de vernauwing wordt weggedrukt en het bloed weer sneller door de kransslagader kan stromen. In sommige gevallen kan na het dotteren opnieuw een vernauwing ontstaan, maar om dat tegen te gaan, worden vaak metalen veertjes (stents) in het bloedvat gezet.

Interventiecentrum In de zorg voor patiënten die een dotterbehandeling moeten ondergaan, werkt het MCA sinds april jl. ook samen met het Rode Kruis ­Ziekenhuis in Beverwijk. De samenwerking komt tot uiting in het regionaal cardiologisch ‘Interventie­centrum Noord-West’ in Alkmaar. “Een nieuw aan te trekken interventiecardioloog in Beverwijk zal deel uitmaken van het team interventiecardiologen van het MCA”, zegt Peels. “Patiënten die in Beverwijk op het spreekuur komen, kunnen dan door hun eigen arts worden ­ gedotterd in Interventiecentrum NoordWest.” Omdat het MCA zijn faciliteiten graag breder wil inzetten voor de regio Noord-Holland Noord, is het streven ook andere regionale ziekenhuizen mee te laten doen aan dit initiatief. (RG)

Samen met VU

Tijdwinst Recent is afgesproken dat ambulances in de kop van Noord-Holland mensen met een hartinfarct direct naar het MCA brengen. Peels: “De ambulances zijn uitgerust met apparatuur om een hartfilmpje te maken, een zogenoemd elektrocardiogram (ecg), dat direct wordt doorgestuurd naar het ziekenhuis. Dat levert een enorme tijdwinst op, waardoor de patiënt bij aankomst in het MCA snel en goed kan worden behandeld.”

Direct naar eerste harthulp Als in de ambulance blijkt dat iemand een hartinfarct heeft (doordat bloedvaten rond het hart zijn afgesloten) en diegene moet worden gedotterd, gaat hij direct naar de hartbewaking. In geval van andere acute hartklachten, zoals pijn op de borst, wordt men tegenwoordig meteen uitvoerig onderzocht op de eerste harthulp van het MCA. Voorheen kwam men eerst bij de spoedeisende hulp, waar het kon voorkomen dat - als het daar druk was - men soms even moest wachten. Nu staat direct een team ­paraat om de persoon volledig te onderzoeken.

9

pagina

Tot enkele jaren geleden mochten dotterbehandelingen alleen worden uitgevoerd in ziekenhuizen met een hartchirurgisch centrum: een centrum met hartchirurgen die een open hartoperatie kunnen uitvoeren. “Dat het MCA ook mag dotteren is een grote winst voor Noord-Holland Noord, omdat inwoners in hun eigen regio kunnen worden geholpen en dus niet ver van huis hoeven”, zegt interventie-cardioloog Hans-Otto Peels. “En dat is te danken aan de intensieve samenwerking van het MCA met het hartchirurgisch centrum van VU Medisch Centrum in Amsterdam.”

Zorg van nu

Zorgeloze zomer?

Hooikoorts, een wespensteek, of een tekenbeet. Met vervelende en soms zelfs ernstige gevolgen, zoals de ziekte van Lyme. Longarts Wim Boersma en arts-microbioloog Sjaak Sloos - beiden werkzaam in het MCA - geven tips en uitleg over de hulp die het ziekenhuis biedt bij ­zomers ongemak.

pagina

10

Hooikoorts is de naam die iedereen kent voor de allergische reactie op de beruchte pollen van bomen, planten en grassen. Vanaf het vroege voorjaar tot in augustus vliegen ze door de lucht. Bij hooikoortspatiënten rea-

geert het afweersysteem als het ware zwaar overdreven op deze rondvliegende pollen. Rode geïrriteerde ogen, ontstoken slijmvliezen, niesbuien en benauwdheid zijn het gevolg. “Hoe droger en winderiger het is, hoe meer

last mensen hebben”, vertelt longarts Wim Boersma. “Een flinke regenbui geeft patiënten vaak meteen verlichting, omdat de pluizen en pollen dan neerslaan.”

Wie komen voor deze nieuwe vorm van immunotherapie in aanmerking? “Mensen die allergisch zijn voor boom- en/of graspollen. En die onvoldoende baat hebben bij de basisbehandeling van hun huisarts. De huisarts kan hooikoortspatiënten vaak goed helpen met medicijnen die erop gericht zijn de klachten te verminderen. Ontstekingsremmers bijvoorbeeld, of luchtwegverwijders. Mensen die desondanks veel last blijven houden, komen via doorverwijzing van hun huisarts in aanmerking voor immunotherapie.” Wat mag een hooikoortspatiënt met forse klachten verwachten van deze nieuwe vorm van immu­ no­therapie? “Nou, niet dat ze helemaal klachtenvrij worden. Wel dat de klachten beduidend minder en veel beter hanteerbaar worden. Een groot voordeel is verder dat de behandeling minder zwaar is, omdat die niet jaren maar slechts weken in beslag neemt.” Heeft u in het algemeen nog tips voor patiënten met hooikoorts­ klachten? “Binnen blijven. Dat is natuurlijk geen leuk advies. Wat helpt is buiten een aansluitende bril dragen, zodat de pollen buiten bereik blijven van de ogen. Buiten een mondkapje met filter dragen helpt ook. En in overleg met de behandelend arts ‘spelen’ met de medicijnen. Binnen de gren-

zen kijken welke dosis het beste werkt. En een laatste tip: houd de ‘pollensites’ in de gaten voor het ‘pollenweerbericht’: www.knmi.nl en bijvoorbeeld www.weeronline.nl.” Voor meer informatie: (tijdens kantooruren) • nieuw spreekuur immunotherapie polikliniek longziekten: 072 - 548 27 50. • immunotherapie voor kinderen, ­polikliniek kindergeneeskunde: 072 - 548 29 50

Teken en de ziekte van Lyme Teken. Een ander zomers ongemak. Er komen er steeds meer van. En een steeds groter deel - gemiddeld zo’n 25 procent - van de teken is besmet met de Borrelia-bacterie. Zo luidt een uitkomst van een lopend onderzoek van de Universiteit van Wageningen naar het vóórkomen van teken in Nederland. De Borrelia-bacterie kan de ziekte van Lyme veroorzaken. Al met

er iets van te merken. Teken komen voor in bossen en duingebieden, maar rukken ook op naar onze achtertuinen. Wees daarom als wandelaar of tuinier alert op een beet. Verwijder de teek met een tekenpincet en behandel het kleine wondje met alcohol. Ben je er binnen vierentwintig uur bij, dan is de kans op besmetting vrijwel uitgesloten. Ontstaat er desondanks binnen enkele weken of maanden na de beet een rode kring om de beet, dan kun je er zeker van zijn dat je een besmetting hebt opgelopen. Neem in zo’n geval direct contact op met de huisarts. Een besmetting die op tijd wordt ontdekt, is goed te behandelen met een antibioticum.” Wat is uw advies aan mensen die vaak zijn of worden gebeten? “Mensen die vanwege hun beroep bijvoorbeeld vaak worden gebeten of zijn gebeten, kunnen zich laten testen. Dat zou ook mijn advies zijn,

’Slechts een heel klein deel van de mensen die zijn gebeten door een teek, krijgt klachten.’ al reden voor ongerustheid? “Nee, dat niet, maar wel reden voor alertheid”, zegt arts-microbioloog Sjaak Sloos. “Het aantal patiënten met de ziekte van Lyme neemt toe, evenals de aandacht die er is voor deze soms ernstige ziekte. Maar slechts een heel klein deel van de mensen die zijn gebeten door een teek, krijgt klachten.” Wat is de ziekte van Lyme? Sloos: “De ziekte van Lyme wordt veroorzaakt door besmetting met de zogenoemde Borrelia-bacterie. Voor zover we nu weten, kunnen mensen alleen worden besmet met die bacterie door een beet van een teek. De ziekte van Lyme kan zich op veel manieren uiten. Mensen kunnen last krijgen, soms jaren nadat ze gebeten zijn, van hun hart, van gewrichtspijnen of aantasting van de zenuwen. De klachten kunnen licht, maar ook heel ernstig zijn, en bij niet-tijdige ontdekking kunnen ze chronisch worden.” Wat moet je doen als je een ­tekenbeet oploopt? “Een beet voorkomen is natuurlijk het allerbeste. Maar vaak worden mensen en kinderen gebeten zonder

juist omdat tijdige behandeling belangrijk is. Afhankelijk van de uitslag volgt een behandeling bij de huisarts of in het ziekenhuis.” Het is lastig om definitief vast te stel­ len of er sprake is van de ziekte van Lyme. Welke ontwikkelingen zijn er op dat gebied te verwachten? “De huidige testen tonen antistoffen aan in het bloed die wijzen op een besmetting. Wij hopen in de toekomst binnen ons ziekenhuis directe aantoning van de bacterie mogelijk te maken. En daarmee krijgen patiënten en behandelaars meer duidelijkheid of iemand daadwerkelijk de ziekte van Lyme heeft of niet. We kunnen dan ook gerichter behandelen.” (AH) Met vragen over uitvoering van een test op de ziekte van Lyme kunt u tijdens kantooruren contact opnemen met het secretariaat van het ­laboratorium voor medische microbiologie, telefoon 072 - 548 36 68.

11

pagina

Wat kunt u betekenen voor hooi­ koortspatiënten? “We zijn dit voorjaar begonnen met een spreekuur voor hooikoorts­ patiënten. Elke woensdagochtend kunnen patiënten terecht voor ­immunotherapie, met een nieuw middel. Deze behandeling is erop gericht om het afweersysteem ­minder sterk te laten reageren op specifiek de boom- en graspollen. We behandelen mensen in ons ­ziekenhuis al langer met verschillende vormen van immunotherapie, bij KNO en kindergeneeskunde. Het voordeel van dit nieuwe middel is dat de behandeling korter duurt, minder bijwerkingen heeft en al met al minder zwaar is voor de patiënt. Voorafgaand aan het pollenseizoen komt men eenmaal per week voor een injectie, zeven weken lang. In plaats van drie tot vijf jaar maandelijks.”

Zorg van nu Een nieuw leven Guda Boonstra leefde veertien jaar lang met ondraaglijke pijn

’Ik kon niets meer, voelde me nauwelijks een mens’

pagina

12

Een hernia betekende voor Guda Boonstra (49) uit Hoog­ woud het begin van een jarenlange lijdensweg. Ze kreeg helse pijnen en kon zich bijna niet meer bewegen. Met hulp van de polikliniek pijnbestrijding van het MCA kan ze nu weer volop genieten van het leven.

Laatste redmiddel “Uiteindelijk hebben ze me toch geopereerd en vanaf dat moment ben ik in een medische molen terechtgekomen. Ik ging van operatie naar operatie, van ziekenhuis naar ziekenhuis, maar niets hielp. Eind jaren tachtig hebben ze als laatste redmiddel geprobeerd mijn rug vast te zetten met bot uit mijn bekken. Ik heb daarvoor drie maanden van top tot teen in het gips gezeten en heb bijna een jaar gerevalideerd. Het mocht niet baten; de botjes gingen weer zweven. Dat was echt een klap in mijn gezicht. Daarvoor had ik nog wel eens dagen dat ik opbloeide, dat ik licht zag aan het einde van de

tunnel. Maar na die laatste mislukte operatie verloor ik alle vertrouwen. Ook de doktoren wisten zich geen raad. We stoppen ermee, zeiden ze. U moet leren leven met de pijn.”

Echt een verademing “Mijn huisarts heeft me toen naar de polikliniek pijnbestrijding in Alkmaar doorverwezen. Daar werd ik ontvangen door anesthesioloog Peter Theuvenet. Het eerste wat hij zei was: ‘Wat moet jíj een pijn hebben, zeg.’ Dat was echt een verademing; nog nooit had een medicus dat tegen me gezegd. Eindelijk was er iemand die me echt begreep, die daadwerkelijk naar me luisterde. Het ging vanaf dat moment ook niet meer over mijn rug; we waren alleen maar bezig om te kijken hoe we die pijn konden verminderen. Het fijne is, dat je in de pijnpoli echt een team vormt met de behandelaars. In het begin hadden we zelfs elke dag telefonisch contact: even doorpraten hoe het gaat, wat er beter kan. Zo werkten we samen naar een oplossing toe.”

Normaal functioneren “In 1994 zijn we begonnen met een uitwendige morfinepomp. Ik was de eerste in Alkmaar die er een kreeg: een rugzakje met morfine die via een infuus mijn rug inging. Het was fantastisch. De pijn was draaglijk en voor het eerst in tien jaar kon ik weer een beetje normaal functioneren. Mijn man en ik hebben direct een stacaravan gekocht; ik kon de deur weer uit! Tegenwoordig heb ik een inwendige morfinepomp. Via een onderhuidse katheter gaat er een slangetje mijn rug in. Ik hoef er niets aan te doen: de dagelijkse dosering morfine is nauwgezet vastgesteld in de polikliniek. Eén keer in de twee maanden ga ik erheen om de morfine bij te vullen. In de tussentijd geniet ik van alles wat ik weer kan.

Ik ben bijvoorbeeld oppasmoeder voor twee kindjes, ik leid kinderkerkdiensten, ik zwem, ik kook, ik laat de hond uit, werk in de tuin. Vorig jaar heb ik zelfs honderdvijftig kilometer gefietst! Ik kan ook weer echtgenote zijn. Mijn man en ik doen aan rolstoeldansen en we komen net terug van een rondreis door Andalusië. Hij zegt altijd: ‘Eigenlijk ben ik twee keer met je getrouwd, in 1979 en in 1994.’ Ik heb het wel getroffen met hem; hij heeft me altijd door dik en dun gesteund.”

Pijn met functie “Pijn zal ik altijd blijven houden, maar het is nu pijn met een functie; het is een signaal dat ik even rust moet nemen. Mijn rug blijft nou eenmaal kwetsbaar en ook mijn linkerbeen zal ik nooit meer normaal kunnen gebruiken. Ik doe mijn boodschappen daarom in een rolstoel. Als iemand namelijk per ongeluk tegen me aanstoot, krijg ik zo’n erge pijnscheut dat ik flauwval. Ik ben al een paar keer wakker geworden in het ziekenhuis in Hoorn. Ach, de dingen die ik nu doe, doe ik anders dan anderen, maar ik doe ze tenminste weer zelf. Dat is het belangrijkste. Ik heb weer een leven.” (RO)

Regio bundelt krachten in strijd tegen pijn De pijnpoli van het MCA heeft een samen­ werkingsovereenkomst getekend met het Westfriesgasthuis, het Gemini Ziekenhuis en Univé Zorgverzekeringen. De ziekenhuizen zullen intensiever hun kennis over pijnbestrijding uitwisselen en Univé financiert twee extra anesthesiologen om de wachttijden in de regio Noord-Holland Noord terug te dringen. De samenwerking duurt in ieder geval twee jaar, daarna vindt een evaluatie plaats.

13

pagina

“Ik was altijd een heel actieve vrouw. Ik werkte als kraamverzorgster, ik sportte veel en ik deed er vrijwilligerswerk naast. Begin jaren tachtig kwam daar een einde aan toen ik een hernia kreeg. Tenminste, pas later bleek dat het een hernia was. Eerst dachten ze dat het psychisch was. Mijn man en ik hebben in 1982 een kindje verloren tijdens de zwangerschap. De klachten die ik had zouden daaruit voortkomen. Een dokter zei letterlijk tegen me: ‘Meid, als jij straks een tweeling krijgt, is de pijn voorbij.’ Ik ging het zelf ook geloven. Ondertussen was er echter een zenuw in mijn linkerbeen beschadigd geraakt. De hele dag voelde ik daar een felle, gemene pijn. Het was zo erg dat ik niets meer kon. In 1985 ben ik daardoor afgekeurd. Mijn leven speelde zich toen al helemaal af in de huiskamer. Daar stond mijn bed want ik kon de trap niet meer op. Om vijf uur ’s ochtends werd ik wakker en dan begon het wachten op het einde van de dag. Ondertussen strompelde ik wat naar de wc en de keuken en keek ik liggend tv. Dat was het. Ik voelde me nauwelijks een mens.”

Zorg van nu

Steriliseren op zaterdag. Sinds kort is het mogelijk in het MCA. “We starten met één zaterdag per maand”, vertelt uroloog Koch. “Als de belangstelling groot is, breiden we dat uit.”

Sterilisatie van mannen nu ook op zaterdag Rustige sfeer “Het is niet alleen praktisch voor mannen die zich doordeweeks moeilijk vrij kunnen maken, maar het is op zaterdag ook wat rustiger in het ziekenhuis”, gaat uroloog Koch verder. “De ingreep blijft natuurlijk hetzelfde. Alles bij elkaar - de plaatselijke verdoving en de ingreep zelf - duurt het

v.l.n.r. dr. Ton Roeleveld, dr. Siebe Bos, dr. Wijnand Koch, dr. Johan Verlind

nog geen tien minuten. We adviseren onze patiënten om twee dagen rustig aan te doen. Die vallen dan mooi in het weekend, en dan kun je op maandag, als alles goed gaat, weer aan de slag. Mijn collega’s en ik doen samen zo’n achthonderd sterilisaties per jaar. De kans dat er iets mis gaat, is natuurlijk heel klein.

Maar mocht er nazorg nodig zijn, dan kunnen patiënten de eerste vierentwintig uur na de ingreep direct op ons terugvallen.”

Liever niet zelf terugrijden Zelfstandig ondernemer De Boer staat ingepland voor een vasectomie, zoals een sterilisatie heet in medisch jargon. “Het is voor mij wel handig. Ik heb sinds mei vorig jaar mijn eigen calculatiebedrijf en mijn vrouw werkt ook”, vertelt De Boer. “Ik heb begrepen dat ik wel zelf heen, maar liever niet zelf terug mag rijden. Mijn vrouw kan dan met me mee.” Ook voor bollenkweker Van der Velde is het praktisch om zich op zaterdag te laten steriliseren. “Ik werk ook nog op zaterdagochtend, maar dat komt toch beter uit dan doordeweeks. Het kost je alles bij elkaar toch een dag. Zo kan ik op zondag nog wat herstellen en op maandag weer aan het werk.”

Grote belangstelling “De belangstelling is inderdaad behoorlijk”, stelt Koch. “Na doorverwijzing door de huisarts volgt een intake in het ziekenhuis. Tijdens dat gesprek informeren we onze patiënten over de ingreep en de gang van zaken en dat staat ook nog een keer in de folder die zij meekrijgen. Er is trouwens geen ingrijpende voorbereiding nodig. Patiënten mogen vooraf gewoon eten en drinken.”

Wanneer kunt u terecht?

pagina

14

Voor sterilisatie op zaterdag kunt u terecht op: 7 juli, 4 augustus, 8 september, 6 oktober, 3 november en 8 december aanstaande. Na doorverwijzing door de huisarts kunt u telefonisch een afspraak maken voor een intake. U kunt hiervoor binnen twee tot drie weken terecht. Het telefoonnummer is 072 - 548 26 00. Geeft u bij het maken van de afspraak aan of u al dan niet voorkeur heeft voor een zaterdag. Aansluitend op de intake wordt de datum voor de ingreep met u afgesproken. (AH)

Angst voor chemokuur ombuigen

De kracht van verbeelding Lekker gaan zitten, de ogen slui­ ten, voelen waar de spanning in het lichaam het grootst is. En dan de gedachten verplaatsen naar een rustige, plezierige om­ geving. De kans is groot dat zo­ wel het lichaam als de geest ont­ spant. Gedachten beïnvloeden reacties in het lichaam. En dat is precies wat een chemokuur voor een oncologische patiënt mis­ schien draaglijker kan maken.

Meer ontspannen Om patiënten beter met hun gevoelens te laten omgaan, is op de interne dagbehandeling dit voorjaar gestart met de proef ‘Gezonde Verbeelding’. Aan de proef doen inmiddels zo’n dertig oncologische patiënten mee. Met behulp van een cd waarop ontspannings- en visualisatieoefeningen zijn ingesproken, wordt geprobeerd angst en negatieve gedachten voor een chemokuur om te buigen naar positieve gedachten. Het idee hierachter is dat de patiënt zich meer ontspannen gaat voelen waardoor bijwerkingen als misselijkheid, pijn en vermoeidheid verminderen.

Lekker zitten, de ogen sluiten en de gedachten verplaatsen naar een plezierige omgeving.

Discman De mensen die aan de proef meedoen worden begeleid door verpleegkundigen die hiervoor een training hebben gevolgd. De Bie: “Het is de bedoeling dat men tijdens de chemokuur naar de cd luistert en deze ook thuis regelmatig opzet. In het ziekenhuis kan de patiënt gebruikmaken van een discman met hoofdtelefoon. Tijdens het luisteren storen we hem zo min mogelijk, zodat de oefeningen kunnen worden gedaan.”

Welbevinden De afgelopen periode is gevraagd of de patiënten de oefeningen thuis doen en wat ze van de cd vinden. Als de patiënten het materiaal goed beoordelen en gebruiken, vragen de verpleegkundigen of het welbevinden van de deelnemers is verbeterd.

Jannie Meijer, hoofd polikliniek en dagbehandeling interne: “We vragen na iedere kuur hoe het de patiënt in het dagelijks leven vergaat - fysiek, sociaal, seksueel én psychisch. Of de bijwerkingen van de kuur zijn verminderd wordt ook door de verpleegkundigen geobserveerd en nagegaan.” Uiteindelijk zullen de resultaten van het onderzoek aantonen of ‘Gezonde Verbeelding’ daadwerkelijk helpt om klachten te verminderen en beter te ontspannen, waardoor de patiënt de chemokuur beter kan hanteren en verwerken. Meijer: “Of dit project snel in de praktijk wordt gebracht, hangt ook af van de onderzoekresultaten. We hopen vooral dat patiënten baat hebben bij ‘Gezonde Verbeelding’.” (ES)

15

pagina

In het MCA krijgen jaarlijks ongeveer vijfhonderd patiënten een oncologische behandeling. Veel patiënten zien op tegen de daarbijbehorende chemokuur. Saskia de Bie is nurse practitioner (gespecialiseerd verpleegkundige, red.) op de afdeling oncologie: “Het verstand van de patiënt zegt dat de chemokuur nodig is om beter te worden, maar het gevoel zegt ‘nee’ omdat een patiënt ook ziek wordt van die kuur. Soms is de angst ervoor zo groot dat iemand al ziek en misselijk is voordat de kuur begint.”

Zorg van nu Vraag

& Antwoord Ik hoor vaak over een ruggenprik. Wat is dat precies? In tegenstelling tot volledige narcose - waarbij u tijdelijk volledig buiten bewustzijn bent - wordt bij een ruggenprik slechts een bepaald gedeelte van het lichaam verdoofd. De rest van uw lichaam blijft normaal functioneren en u blijft dus bij bewustzijn. Een ruggenprik, ook wel epidurale anesthesie geheten, wordt uitgevoerd door de patiënt zittend of liggend zijn rug te laten buigen, waarna laag in de rug een holle naald tussen

beurd dat als onjuist of onterecht is ervaren, dan kan hierover een klacht worden ingediend. Samen met de betrokkene(n) zoeken we een eventuele oplossing. En soms zijn klachten aanleiding bepaalde zaken nader te bekijken of eventueel ons beleid bij te stellen. De kortste weg om een klacht aan de orde te stellen, is rechtstreeks contact opnemen met degene die verantwoordelijk wordt geacht voor het ontstaan ervan. Ook kan het hoofd van de betrokken afdeling worden benaderd. Als dit niet lukt, klopt u dan aan bij de klachtenfunctionaris. Zij informeert en adviseert hoe tot een oplossing is te komen en stelt zich onpartijdig op. Een klacht indienen bij de klachtenfunctionaris kan: - telefonisch op werkdagen van 9.00 tot 16.30 uur op (072) 548 3501 - door bij de balie patiëntenvoorlichting om een gesprek met de klachtenfunctionaris te vragen

Ik hoor vaak over een ­ruggenprik. Wat is dat precies? twee wervels wordt gestoken tot in de ruimte rondom het ruggenmerg. Via deze naald wordt dan verdovingsvloeistof ingebracht. Voor langdurigere operaties wordt soms via de naald een slangetje naar binnen gebracht, waardoor tijdens de operatie verdovingsvloeistof kan worden toegevoegd. De ruggenprik wordt onder meer toegepast bij mensen met een slechte conditie, voor wie een algehele narcose te veel risico’s met zich mee zou brengen, maar ook bij keizersneden en pijnlijke ontsluitingsweeën.

Ik heb een klacht over mijn behandeling. Bij wie kan ik daarmee terecht?

pagina

16

Het MCA streeft ernaar een ieder zo goed mogelijk te behandelen, te verzorgen en te begeleiden tijdens behandeling, verblijf of bezoek in het ziekenhuis. Bent u desondanks niet helemaal tevreden of is er iets ge-

- door een brief of het formulier uit de brochure ’Een klacht, laat het ons weten?’ te sturen aan Medisch Centrum Alkmaar, t.a.v. de klachtenfunctionaris, huisnummer 044, Postbus 501, 1800 AM Alkmaar. Als tussenkomst van de klachtenfunctionaris niet tot een afdoende oplossing leidt, kan een klacht worden ingediend bij de Patiënten Klachtencommissie van het MCA. Deze doet op verzoek een uitspraak met betrekking tot de klacht. Ook kan zij aanbevelingen doen aan de raad van bestuur van het ziekenhuis over mogelijke maatregelen. Vindt u een klacht te zwaar, dan kunt u uw opmerking (anoniem) via onze zogeheten klantenwenskaart aan ons kenbaar maken.

Mijn vrouw heeft een afspraak met een nurse practitioner. Wat is dat? Een nurse practitioner is een verpleegkundige met bevoegdheden

om enkele medische taken uit te voeren. Hij of zij is gespecialiseerd in een of enkele patiëntengroepen van een bepaald specialisme. Er zijn nurse practitioners bij onder meer cardiologie, oncologie en anesthesiologie. Nurse practitioners verrichten zelf lichamelijk onderzoek, stellen een diagnose en behandelen patiënten met enkelvoudige, veel voorkomende gezondheidsproblemen of, binnen een beperkt gebied, ook gecompliceerde problemen.

Heeft het MCA een patiëntenadviesraad? Volgens de wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen hebben ­cliënten van zorginstellingen inspraak in het beleid van deze organisaties. Patiënten en hun familie, ­bezoekers, medewerkers en patiën­ ten­verenigingen kunnen daarvoor in het MCA terecht bij de patiënten­ adviesraad (PAR). De PAR is een onafhankelijke raad die wordt gevormd door ervaren vertegenwoordigers van verschillende regionale en landelijke patiëntenorganisaties. De PAR behartigt de gemeenschappelijke belangen van mensen die op de zorg van het MCA zijn aangewezen. Doel is de zorgverlening beter af te stemmen op de wensen en behoeften van cliënten van het ziekenhuis. De PAR overlegt daartoe met de raad van bestuur, de medische staf, managers en andere beleidsmedewerkers van het ziekenhuis en denkt mee over onderwerpen die voor cliënten van belang zijn. Uw ideeën, wensen en suggesties tot verbeteringen kunnen voor de PAR een extra bron van inspiratie zijn bij het geven van de juiste adviezen. Laat het de PAR weten: MCA Patiëntenadviesraad (278) Antwoordnummer 47 1800 VB Alkmaar telefoon 072 - 548 21 30 fax 072 - 548 20 74 e-mail: [email protected] Heeft u ook een vraag voor deze ­rubriek? Laat het de redactie weten: stuur een mail naar [email protected] of schrijf aan MCA, afd. ­ marketing & communicatie (279), ­ redactie Zorg van Nu, postbus 501, 1800 AM Alkmaar.

Joost Mijn tandarts bleek inmiddels samen te werken met twee nieuwe collega’s. De vrouwelijke tandarts die mijn zoon had verlost van zijn gaatje in de verre kinderkies, bleek nu ook míjn gebit te gaan inspecteren. Op de patiëntenkaart zag zij dat ik vier keer had gespijbeld. Ze vroeg ernaar, en uit mijn vage, ontwijkende (want schuldbewuste) antwoord moet zij hebben geconcludeerd dat ik sinds die twee jaar was gaan lijden aan tandartsvrees, want ze sprak me ineens toe alsof ik was gekrompen tot het jongere broertje van mijn zoon. En ja, zij ontdekte ook bij mij een gaatje in een al even verre kies. Over anderhalve week terugkomen graag. Ik onderging dezelfde ‘operatie’ als mijn zoon. Ik kreeg mijn eerste vulling sinds jaren. En hoe was het? Nou, ‘chill’, ik kan niet anders zeggen. De tijd dat de tandartsboor ook maar een minimum van pijn of ongemak bezorgt, lijkt nu definitief tot het verleden te behoren. Er zal een nieuwe generatie opgroeien voor wie de tandarts geen beul in witte jas is, maar een relaxte figuur die wat wazigs in je mond uitvoert terwijl jij verdoofd dat wazige gerommel ondergaat. Hoe anders was dat toen ik voor het eerst, in Alkmaar, met mijn ouders naar de tandarts ging. Wij betraden de wachtkamer van dokter Wagner (niet zijn echte naam, wees gerust) aan het Nassauplein, en alleen dat wachten al maakte mijn vader pips om de neus. Met krakende zolen ging hij achter de assistente aan toen het zijn beurt was. Een halve minuut later klonken de meest onrustbarend snerpende boorgeluiden, en na een ijzig kwartier schreed mijn vader lijkbleek terug de wachtkamer in. De zoon kon nu komen. En wat bleek? Een gaatje in een

verre kies. Wat er toen gebeurde, overvalt mij tot op heden nog wel eens in een wild zwiepende nachtmerrie. Onverdoofd plaatste dokter Wagner een grote klopboor in die lieve kies van mij, en het gegier trok als een oorlogssirene door mijn hersenpan. Een withete pijn joeg door het zenuwgestel. ‘Even rustig liggen, toe nou, meneer Zwagerman’, beet dokter Wagner me toe. Ik mocht dan zeven zijn, de tandarts zei meneer tegen me. Af en toe sprak hij in cijfermatige martelcodes tegen zijn assistente, die na zo’n code op me af kwam met weer een ander apparaat dat zo uit de afdeling klein gereedschap van de ijzerhandel leek te komen. Een nieuwe boor leek mijn kies in tweeën te splijten en mijn centrale zenuwbaan leek aan flarden. Toen was het voorbij. ‘Volgende keer graag ietsje meer meewerken, jongeman,’ was het advies achteraf van tandarts Wagner. Toen mocht ik terug de wachtkamer in. ‘Ach, jongen toch’, zei mijn moeder, ‘hoe is het nu?’ Ze legde een moederhand op mijn kinderbeen. Wat kon ik zeggen? Als het woord al had bestaan, had ik het vermoedelijk heel stoer gemompeld: ‘Chill.’ Om vervolgens in plakjes ellende uiteen te vallen. Laatst was ik met mijn oudste zoon in Alkmaar. Ik parkeerde de auto vlakbij het Nassauplein en we gingen de stad in. Ik had keurig parkeergeld betaald, maar toen we terugkwamen, bleek die parkeertijd nét zes minuten verstreken en kringelde er onder de ruitenwisser een glimwitte parkeerboete. ‘Weet je wat tandartsen na hun pensioen gaan doen?’, vroeg ik aan mijn zoon. ‘Dan worden ze parkeerwacht.’ Hij keek me aan en geloofde het ook nog. ‘O ja? zei hij. ‘Chill.’ Joost Zwagerman Joost Zwagerman  is Alkmaarder van geboorte, en dat is te zien aan zijn boeken. Zijn romans, waaronder ‘Vals licht en ‘De buitenvrouw’, hebben voor een deel Alkmaar als decor, en in 2004 publiceerde hij het boekje ‘Tussen droom en daad in dubbelstad’, met Alkmaar als Dubbelstad. Daarnaast is hij sinds 2004 ook stadsdichter van Alkmaar.

17

pagina

In plaats daarvan verliep de ‘operatie’ op rolletjes. Kind kreeg piepkleine verdoving, piepte niet over die prik, deed keurig mond open en liet de cariës behandelen zonder één kik te geven. Nadien had kind geen centje napijn, en een dag later hoorde ik hem al niet meer over het tandartsbezoek en de kwelling van de boor die totaal geen kwelling bleek te zijn. ‘Was wel chill, zoals ze het deed’, luidde zijn beoordeling over de attente vrouwelijke tandarts. Wel chill. Hoe zat dat precies in mijn jeugd? Om redenen die ik niet meer zo goed kan achterhalen - druk? vergeten? misverstand? - had ik tot vier keer toe de halfjaarlijkse tandartscontrole overgeslagen. Dat was nooit eerder gebeurd. Ik was - en ben - een trouw bezoeker van die controles, alles onder het motto: beter direct een vulling, dan later een gapend gat. Maar nu had ik dus zomaar een gat van twee jaar laten vallen.

Chillen bij de tandarts

fotografie: Peter Boer

Een van mijn kinderen had een gaatje in een verre kies die hem al een tijdje een af en toe snijdende pijn bezorgde. Naar de tandarts dus. Ik bereidde mij al voor op een intense begeleiding naar de plek des onheils. Of anders moest ik me schrap zetten voor een stevige hulpverlening achteraf, als mijn kind gehavend en wel uit de stoel kwam gewankeld, getraumatiseerd voor de rest van zijn jeugd en voortaan met nog geen tien karrenpaarden naar de tandarts te krijgen.

Zorg van nu In 8 woorden

Kinderarts Elvira George

Van kleine hummels tot grote lummels In de rubriek ‘In 8 woorden’ maakt u kennis met een medisch specialist van het MCA. Deze keer: Elvira George, sinds drie jaar kinderarts in het MCA. Zij is 42 jaar, moeder van twee dochters en nog elke dag verrast dat ze haar vurige wens om kinderarts te worden, heeft kunnen waarmaken. ”Mijn collega’s vinden dit vast typisch een boek voor mij...”

Roeping “Ja, je kunt inderdaad wel spreken van een soort roeping. Vanaf dag 1 dat ik als kinderarts in het Sophia Kinder Ziekenhuis in Rotterdam werd aangenomen, had ik ook heel sterk dat gevoel over me: Yes, ik ben nu kinderarts! Het mooie van dit vak is dat je te maken hebt met hele kleine hummeltjes van nog geen vijfhonderd gram én met grote lummels van achttien. Kinderen hebben iets ont­ wapenends. En ik vind het mooi om ook de ouders te begeleiden. Ouders vechten vaak als tijgers voor hun kinderen. Ik ben zelf ook moeder, dus ik kan mij dat goed voorstellen.”

Boek

pagina

18

“Ik houd heel erg van lezen. Op dit moment lees ik ‘The devil wears Prada’. Mijn collega’s zullen wel moeten lachen als ze dit lezen, denk ik. Ik houd ook van mooie spullen en om er mooi uit te zien. Ze vinden het vast typisch een boek voor mij. Trouwens, het boek is wel aardig, maar ook niet meer dan dat.”

Vakprestatie

Sport

“Mijn onderzoek naar coeliakie. Dat is de medische term voor allergie voor gluten. Ik heb onderzocht hoe vaak het voorkomt in Nederland. Naar aanleiding van dat onderzoek worden kinderen met het syndroom van Down standaard gescreend op coeliakie.”

“Te weinig. Een keer in de week op mijn vrije ochtend doe ik twee uur aan steps en fitness. Maar ik zou meer aan sport willen doen. Ik houd vooral van indoorsporten trouwens. Als we een uitje hebben met collega’s en ze gaan zeilen bijvoorbeeld, dan vind ik het niet erg om dienst te doen…”

Leermeester

Specialiteit

“Dat is Luisa Mearin, een kinderarts werkzaam in het Leids ­ Universitair Medisch Centrum die net als ik is gespecialiseerd in maag- darm- en leverziekten. Van haar heb ik heel veel geleerd. Tijdens mijn studie heeft ze me geïnspireerd en gemo­ tiveerd, en dat doet ze nog steeds. We zien elkaar regelmatig. Niet alleen beroepshalve, ze is ook een goede vriendin geworden.”

“Ik kan goed plannen. Ik ben een rustig persoon, ook uiterlijk. Dat komt mede omdat ik heel geordend ben. Mijn bureau is zo goed als leeg. Maar ook thuis plan ik bijvoorbeeld het eten voor de hele week. Alles is in huis als ik, meestal vrij laat, thuiskom. Dan ga ik koken, dat vind ik leuk en ontspannend.”

Slapeloos “Zelden. Ik neem mijn werk gelukkig niet mee naar huis. Omdat ik wat verder weg woon, slaap ik als ik dienst heb in het ziekenhuis. Ook dan slaap ik meestal lekker. Het is dan een rustige gedachte dat ik snel bij een patiëntje ben als dat nodig is.”

Verrassend “Dat ik op deze plek ben terecht­ gekomen. Het klinkt ­misschien gek, maar ik ben er soms nog verbaasd over. Dat het me echt is gelukt om ­kinderarts te worden. Mijn echt­ genoot zegt dan ‘daar heb je toch ook hard voor gewerkt’. Dat is ­natuurlijk waar. Maar ik geniet er elke dag van dat ik dit mooie vak ‘mag’ uitoefenen.” (AH)

Kort MCA-nieuws

Op de polikliniek voor reizigersadvisering en vaccinaties kunt u terecht voor advies over uw gezondheid tijdens uw reis of vakantie. Reizen is niet altijd zonder gezondheidsrisico’s. Speciaal opgeleide artsen adviseren u over de voorzorgsmaatregelen die u kunt treffen. Zij nemen hiervoor alle tijd. U kunt snel terecht, zowel overdag als ’s avonds. En mocht het écht nodig zijn, dan helpen zij u nog dezelfde dag. Op maandagochtend tussen 8.00 en 10.00 uur kunt u terecht zonder afspraak. Op donderdagavond is er een spreekuur op afspraak van 19.00 tot 22.00 uur. U kunt hiervoor tijdens kantooruren een afspraak maken op telefoonnummer 072 - 548 36 68. U vindt de polikliniek op de begane grond op huisnummer 030.

12,5 jaar Familiehuis MCA

In juni viert Familiehuis MCA zijn 12,5 jarig bestaan. Het Familiehuis ligt op steenworp afstand van het MCA en biedt goede overnachtingsmogelijkheden aan iedereen die dichtbij een dierbare in het ziekenhuis wil zijn. Maar ook patiënten zelf zijn er van harte welkom. Zij kunnen bijvoorbeeld de dag voor hun behandeling of operatie in het Familiehuis verblijven. En wie een poliklinische ingreep moet ondergaan (en dus dezelfde dag alweer naar huis mag) kan eveneens gebruikmaken van de faciliteiten van het huis. Ook als dat alleen overdag is. Meer informatie

over Familiehuis MCA is te vinden op www.familiehuismca.nl. Of vraag naar onze folder. Het Familiehuis is bereikbaar op telefoonnummer 072 - 503 73 10.

Cosmetische ­laserbehandelingen De polikliniek dermatologie en flebologie heeft een nieuw spreekuur voor cosmetische laserbehandelingen. Aandoeningen als overbeharing, couperose, wijnvlekken, berkentakjes (fijne spataderen) en pigmentvlekken kunnen met behulp van speciale lasers, onder deskundige medische begeleiding, worden behandeld. Er is een laser voor het verwijderen van haren, een laser voor behandeling van rode en blauwe bloedvaatjes, een laser voor behandeling van rode en bruine pigmentvlekken en een verdampende laser voor de bestrijding van kleine goedaardige verhevenheden van de huid en het egaliseren van (fijne) rimpels. Vergoeding van laserbehandelingen is in veel polissen beperkt tot een bepaald maximum (in de aanvullende verzekering). Raadpleeg daarvoor uw polisvoorwaarden. Voor informatie kunt u contact opnemen met de laserassistente, telefoonnummer 072 - 548 31 15, op maandag, woensdag of vrijdag tussen 9.00 en 12.00 uur.

400 jaar Alkmaarderhout Zachtruisend groen, fluitende vogels: het is aangenaam vertoeven in de Alkmaarderhout. Zo’n natuurlijke, rustgevende omgeving kan dan ook positief bijdragen aan het verblijf van patiënten in het MCA. Geen wonder dat het MCA gehecht is aan zijn stek in het Alkmaarse stadspark en daarom graag bijdraagt aan de festiviteiten rond 400 jaar Alkmaarderhout in 2007. Verschillende bewonersgroepen, natuurgroeperingen, organisaties die gebruikmaken van de Alkmaar-

derhout én het MCA zijn met de gemeente om de tafel gegaan. Gezamenlijk maakt deze groep zich sterk voor een feestelijk jaar met uiteenlopende festiviteiten in de Alkmaarderhout. Te denken valt onder meer aan themafeesten, exposities, wandelingen en muziekevenementen. Meer informatie is te vinden op www.400jaaralkmaarderhout.nl.

Nieuwe website online

Deze zomer gaat de nieuwe MCAwebsite www.mca.nl online. Met een heldere lay-out en overzichtelijke indeling vindt u snel de informatie die u zoekt. Zo biedt de website uitgebreide informatie voor patiënten aan en kunnen zij zich goed voorbereiden op hun komst in het MCA. Ook is er informatie over de komende voorlichtingsbijeenkomsten te vinden. Wilt u op bezoek? Op de site leest u waar u het beste kunt parkeren en wat de bezoektijden zijn. Of wilt u misschien in het MCA komen werken? Surf naar www.mca.nl voor onze laatste vacatures. De site wordt de komende maanden steeds verder uitgebouwd. Over enige tijd zijn bijvoorbeeld alle voorlichtingsfolders er te vinden. Handig als u meer wilt weten over een ziekte of behandeling of als u de folder even niet bij de hand heeft.

19

pagina

Advies en vaccinaties voor reizigers

Zorg van nu Tot genoegen van de medewerkers zijn de poliklinieken chirurgie en orthopedie onlangs gerenoveerd en is de zorg er georganiseerd rond patiëntgroepen en aandoeningen en minder rond een medisch specialisme. Hierdoor hoeven patiënten niet meer langs verschillende loketten en worden zij sneller en efficiënter geholpen.

MCA bouwt aan beter

Alle ruimte voor de zorg Het MCA staat voor een grootscheepse operatie: de ­verbouwing en nieuwbouw op de huidige locatie in het stadspark Alkmaarderhout. Waarom? Omdat het MCA een ambitieus ziekenhuis is dat continu werkt aan optimale zorg. Door de ver- en nieuwbouw wordt een ziekenhuis

pagina

20

gerealiseerd waar patiënten beter en sneller worden ­geholpen en waar professionals beter kunnen werken.

Dynamisch Het MCA is een groot topklinisch opleidingsziekenhuis: naast patiëntenzorg leidt het ziekenhuis artsen en verpleegkundigen op en verricht wetenschappelijk onderzoek. Dat maakt het MCA dynamisch: steeds op zoek naar manieren om de zorg te verbeteren. Patiënten uit Alkmaar en directe omgeving kunnen er terecht voor vrijwel alle vormen van medisch-specialistische zorg. Daarnaast is er ook de regionale functie: topklinische zorg, zoals radiotherapie, neurochirurgie en dotteren, is beschikbaar voor alle 600.000 inwoners van Noord-Holland Noord.

Waarom is het nodig? Een verbouwing, aangevuld met nieuwbouw, start je niet zomaar. Daar moeten zwaarwegende redenen voor zijn. En die zijn er. In de eerste plaats is een aantal van de gebouwen van het MCA verouderd. Verbouwing van deze ruimten is nodig om patiënten te kunnen behandelen volgens de nieuwste methoden. In de nieuwe ruimten kunnen de professionals van het MCA werken met de nieuwste apparatuur en volgens de nieuwste inzichten. In de tweede plaats is verbouwing en nieuwbouw nodig om de bereikbaarheid te verbeteren. Dat het MCA verbouwt, betekent overigens niet dat het ziekenhuis ook uitbreidt. Wel worden de beschikbare ruimten efficiënter benut.

Wat gaat er gebeuren? • Het MCA brengt nieuwe inzichten in patiëntenzorg tot uitdrukking in de huisvesting. Omdat er verschil is tussen spoedeisende hulp, top-

klinische complexe behandelingen en electieve ofwel planbare zorg. De indeling van de gebouwen wordt hierop afgestemd. Zo komt er een apart behandelcentrum, waar eenvoudige, planbare zorg wordt uitgevoerd. • Binnen de afdelingen organiseert het ziekenhuis de zorg rond patiëntgroepen en aandoeningen en minder rond een medisch specialisme. De poliklinieken chirurgie en orthopedie zijn al volgens deze nieuwe manier van werken gerenoveerd. Hierdoor hoeft de patiënt niet meer langs verschillende loketten en wordt hij sneller en efficiënter geholpen. • Operatiekamers en andere ruimten worden zo aangepast, dat ze geschikt zijn voor behandeling volgens de nieuwste medische methoden. Zo zijn er al nieuwe bestralingsbunkers voor radiotherapie, waar de meest geavanceerde bestralingsapparaten van Nederland staan. Met deze apparatuur kunnen patiënten nog nauwkeuriger worden bestraald. Met deze vernieuwing speelt het MCA in op de stijgende vraag naar radio­ therapie. • De ingang aan de Metiusgracht wordt verbeterd en krijgt hierdoor een prominentere plek. • Tot slot: het ziekenhuis wordt beter bereikbaar. De infrastructuur rond het MCA wordt aangepast en de parkeerruimte geïntegreerd in de nieuwbouw.

Flexibel bouwproces De verbouwing is een proces in ontwikkeling. Dat wil zeggen: een aantal zaken is nog niet definitief bepaald. Flexibiliteit in het bouwproces zorgt ervoor dat het MCA kan inspelen op de zorgbehoeftes van later. Overigens kunnen patiënten erop rekenen dat de dienstverlening tijdens het bouwproces op hetzelfde professionele niveau blijft. Verder doet het MCA er alles aan om de bereikbaarheid optimaal te houden. Toch is overlast helaas onvermijdelijk. Het MCA neemt maatregelen om die tot een minimum te beperken.

De monumenten En de monumentale gebouwen? Die worden behouden en krijgen

Overzicht van projecten korte termijn: • Multifunctionele polikliniek orthopedie en chirurgie 2007 • Ingang Metiusgracht 2007 • Aanpassingen keuken 2007 • Multifunctionele polikliniek interne geneeskunde 2008 • Nieuwbouw electief behandelcentrum 2008 • Renovatie operatiekamers 2009

een speciale functie. Zo vormt de zogeheten ‘Cadettenschool’, waar nu onder andere de afdelingen dialyse en revalidatie zijn gevestigd, straks een belangrijk element in de entreezone. In deze moderne zone komen een patiëntenservicebureau, een restaurant, winkels en recreatieve mogelijkheden voor patiënten en bezoekers. Ook Westerlicht, het andere monumentale pand, krijgt een speciale functie.

Meer informatie? Wilt u meer weten over de bouwactiviteiten, dan kunt u kijken op www. mca.nl. Daar vindt u alle actuele informatie. Heeft u vragen, dan kunt u een e-mail sturen aan [email protected]. We geven u graag antwoord. Uiteindelijk gaat een beter ziekenhuis ons allemaal aan. (BBK)

Extra parkeergelegenheid De parkeergelegenheid rond het ziekenhuis is uitgebreid. Op de parkeerplaats bij de hoofdingang - te bereiken via de slagbomen - zijn zestig plaatsen beschikbaar. Op de tijdelijke parkeerplaats, die bereikbaar is vanaf de Prinses Julianalaan (volg de borden P8), zijn nog eens 175 parkeerplaatsen.

21

pagina

Met de (ver)bouw wordt rekening gehouden met flexibele inzet van de ruimten, zoals spreekkamers en bijvoorbeeld wachtruimten. Het MCA kan de werkwijze op die manier op elk gewenst moment aanpassen aan de nieuwste ontwikkelingen in de zorg. Met andere woorden: er wordt gebouwd met het oog op nu én later. Zodat het MCA ook in de toekomst optimale zorg kan garanderen voor patiënten in Noord-Holland Noord en in Alkmaar een belangrijke sociale en economische functie kan blijven vervullen.

Puzzel mee en win!

Zorg van nu V

E

R

P

L

E

E

G

K

U

N

D

I

G

E

I

N

G

O

E

D

E

H

A

N

D

E

N

Z

C

V

Z

I

E

K

E

N

H

U

I

S

•

H

O

A

O

W

A

C

H

T

K

A

M

E

R

•

A

R

R

O

N

S

P

E

C

I

A

L

I

S

T

K

G

D

R

A

M

O

M

O

O

G

A

E

T

E

N

G

I

L

R

C

P

G

E

•

•

R

R

D

IJ

E

R

O

I

C

A

E

Z

I

D

•

T

U

•

Z

O

G

L

C

O

L

R

L

I

P

I

S

G

O

O

A

L

O

H

S

E

A

O

•

E

S

C

N

B

A

•

I

O

T

E

V

T

N

•

•

K

D

I

M

I

M

P

G

I

H

E

I

G

H

O

O

F

D

J

•

E

C

•

N

E

R

E

E

•

N

I

E

R

E

N

•

D

A

G

T

N

U

N

D

E

S

K

U

N

D

I

G

T

•

G

Y

N

A

E

C

O

L

O

O

G

V

A

N

Streep in bovenstaande wirwar van letters onderstaande woorden weg, die horizontaal, verticaal en diagonaal zijn verborgen. De overgebleven letters vormen een zin. Deze zin vormt de oplossing van de puzzel. Inzenden van de oplossing kan tot 1 augustus 2007. Onder de goede inzendingen worden drie cadeaubonnen verloot van respectievelijk € 50, € 25 en € 10. (advertentie)

Arts Cardioloog Deskundig Dij Eten Gezond Gips Gynaecoloog Hak Hoofd In goede handen Lever Lip Longen Maag

MCA Medicijn Narcose Nieren Operatie Oog Oor Rug Specialist Verpleegkundige Voorlichting Wachtkamer Ziek Ziekenhuis

U kunt uw oplossing - de overgebleven zin - mailen naar [email protected]. Ook kunt u de oplossing met uw naam en adres op een briefkaart noteren en die sturen naar:

MEE Noordwest-Holland biedt gratis informatie, advies en ondersteuning aan mensen met een handicap, beperking of chronische ziekte.

MCA Afd. marketing & communicatie (279) Redactie Zorg van Nu Postbus 501, 1800 AM Alkmaar

MEE Noordwest-Holland

Insturen of mailen

pagina

22

Chronische ziekte? Beperking? Handicap?

Ondersteuning bij leven met een beperking Wilt u meer informatie over wat MEE voor u kan betekenen? Mail naar [email protected] of bel 0900 - 9998888 (lokaal tarief). U kunt ook terecht op onze website www.meenwh.nl

Adressen MCA

Service

Bezoekadres Wilhelminalaan 12 1815 AM Alkmaar 072 - 548 44 44 www.mca.nl Postadres Postbus 501 1800 AM Alkmaar Hoofdlocatie Hoofdingang Wilhelminalaan 12 / Ingang Metiusgracht, Metiusgracht 30 Locatie Zuid Labotheek (laboratoria KCHI, medische microbiologie, ziekenhuisapotheek) Juliana van Stolberglaan 13 1814 HB Alkmaar

Balie van patiëntenvoorlichting In de hal bij de hoofdingang vindt u de balie van patiëntenvoorlichting. Hier kunt u terecht met algemene vragen over ziekten, onderzoek en behandeling, patiëntenverenigingen, hulpverlenende instanties en rechten van de patiënt. Ook als u suggesties heeft, bent u welkom bij de medewerkers van de balie. De balie is geopend op werkdagen van 09:00 tot 17:00 uur en bereikbaar op telefoon 072 - 548 35 00 of per e-mail: [email protected]

Patiëntenadviesraad (PAR) De PAR behartigt de gemeenschappelijke belangen van mensen die op de zorg van het MCA zijn aangewezen. De raad bewaakt de kwaliteit van die zorg, ­gezien vanuit de patiënt en andere gebruikers van de zorg. Heeft u een vraag of ­suggestie, belt of mailt u dan naar de Patiëntenadviesraad MCA, huisnummer 278, Antwoordnummer 47, 1800 VB Alkmaar, telefoon 072 - 548 21 30, fax 072 - 548 20 74, [email protected].

Klachtenfunctionaris Een klacht indienen bij de klachtenfunctionaris kan telefonisch op werkdagen van 9:00 tot 16:30 uur op telefoon 072 - 548 35 01. Ook kunt u bij de balie van patiëntenvoorlichting om een gesprek met de ­ klachtenfunctionaris vragen. Nog een derde mogelijkheid is een brief of het formulier uit de brochure ‘Een klacht, laat het ons weten’ te sturen naar: Medisch Centrum Alkmaar, t.a.v. de klachtenfunctionaris, huisnummer 044, postbus 501, 1800 AM Alkmaar. Ook kunt u mailen naar ­[email protected].

Werken en leren in het MCA Het MCA is een topklinisch opleidingsziekenhuis. Het Foreest Instituut is het opleidingsinstituut van het MCA en verzorgt en coördineert wetenschappelijk onderzoek, medisch onderwijs, verpleeg­ kundige opleidingen, opleiding voor medisch secretaresse en bedrijfsopleidingen. Het Foreest Instituut is gevestigd in ’Victory Building’, Arcadialaan 24, 1813 KN Alkmaar. Telefoon 072 - 548 37 00. Met ­vragen over opleidingen of een stage kunt u mailen naar [email protected].

Familiehuis MCA

23

pagina

Een acute opname, een langdurige behandeling, een ernstige ziekte of problemen met vervoer: redenen genoeg om dichtbij een partner, familielid of vriend te willen zijn, die is opgenomen in het ziekenhuis of een andere zorginstelling in de regio. Familiehuis MCA biedt goede verblijfsmogelijkheden. Ook aan patiënten zelf. Zie voor meer informatie www.familiehuismca.nl. Het huis is bereikbaar op telefoonnummer 072 503 73 10, via de verpleegafdelingen of per e-mail: [email protected].

Kok Kees Dagelijks verwerken vier koks en nog vele andere keukenmedewerkers enorme hoeveelheden brood, groente, rauwkost, aardappelen, toetjes enzovoorts. Ze bakken en braden, koken en ­stomen, snijden en smeren, kortom ze doen alles wat je gewoonlijk doet in een keuken. Inclusief een grote-pannen-afwas, met de hand... Kok Kees Roozendaal draait er zijn hand niet voor om.

120 kilo aardappelen

Feiten & cijfers Dagelijks • 600 patiënten • 4 koks • 75 bruine en 30 witte broden • 80 kilo groenten • 5 tot 10 kg rauwkost • 120 kg aardappelen • 400 liter (karne)melk • 1.200 bakjes vla en yoghurt