In dit nummer onder meer:

Jaargang 39 nr. 4

april 2013

In dit nummer onder meer: Veertig dagen de tijd Hij, de eerste Zie ze eens stralen Shoa kindermonument Like2run – Like2pray Het nieuwe Liedboek Lourdes bedevaart Kun je nog zingen in mei Pastoralia Uitgave van het R.K. Vicariaat Ommoord-Zevenkamp en de Protestantse Wijkgemeente Open Hof Ommoord Rotterdam

maart/april 2013

open hof nieuws

Adressen

Bezorging

Kerkgelegenheid

Indien u Open Hof Nieuws

Open Hof Hesseplaats 441,3069 EA tel. 421 14 76 / 06 2557 1531 regelmatig ontvangt en er Telefoonpost Open Hof (voor informatie, vragen, doorgeven boodschappen, tel. 455 10 67 ontbreekt eens een nummer opgave van doop, huwelijk, enz.) werkdagen van 10.00 tot 11.30 uur (behalve op donderdag) neemt u dan kontact op met: Voor

Koster-beheerder Mw. J.K. Olree

Zevenkampse Ring 552, 3068 HG tel. 752 15 82 [email protected] Coördinatie van de vrijwillige kosters in R.K. diensten: W. Verschuur Joliotplaats 660, 3060 TS tel. 456 63 90 Coördinatie van de vrijwillige kosters in Protestantse diensten: Dhr. E. van Rossum Inkarnaatklaver 27, 3069 DN tel. 455 65 57 Rooms-Katholiek Vicariaat Ommoord en Zevenkamp Voor acute pastorale zorg en het melden van een overlijden: Secreatiaat kerkbestuur Dhr. F.L. Martens, Stan Kentonstr. 12, 3069 XW Kerkbijdragen: Girorekening 28.44.520 t.n.v. Vicariaat Ommoord en Zevenkamp Dhr. R. Timmers Gemshoorn 11, 3068 HL Ledenadministratie: Mw. W. Tobé Eliotplaats 288, 3068VN Pastores: Mw. R. Schoolenberg Cornelis Outshoornstraat 26, 3067 ED Dhr. W. Bekedam scj Dotterlei 717, 2906 BP, Capelle a/d IJssel Dhr. W. van Paassen Otto Verdoornplaats 62, 3067 AR Dhr. H. Berbee Holierhoek 10, 2636 EJ, Schipluiden Dhr. J.J. Roos, de Vijf Havens Deze pastores maken deel uit van een werkverband dat zich uitstrekt over Alexanderpolder, Capelle a/d IJssel, Ommoord-Zevenkamp, Krimpen a/d IJssel en Nieuwerkerk a/d IJssel Protestantse Wijkgemeente Open Hof Ommoord Secretariaat: Mw I. Taapke Joliotplaats 412, 3069 TL Kerktelefoon: Dhr. A. Valk Schapegras 14, 3068 CT Pastoraat: U kunt hiervoor één van de onderstaande predikanten benaderen. Diaconie: Dhr. A. de Vries, voorzitter wijkdiaconie Luzerneklaver 11, 3069 DS Bankrekening 3818.46.318 t.n.v. Wijkdiaconie Open Hof Ommoord Ledenadministratie Mw A. Brummelink-van Zevenbergen Kogeldistel 54, 3068 NK

tel. 06 1380 3332 tel. 06 2291 9303 tel. 455 25 35 tel. 420 91 02 tel. tel. tel. tel. tel.

421 41 74 785 45 90 455 86 59 420 16 52 207 03 91

tel. 420 19 09

tel. 220 42 26

Contactadressen kleine kerken Mw. J. Oldenburger (dgz) Arrheniusweg 541, 3069 EX Mw. N.A. Gerrits (rem) Kraaiheide 72, 3069LC M.L. van Wijngaarden (EL) Heer Vrankestraat 51, 3036 LB Leger des Heils Korps R’dam Oost Kooikerweg 12, 3069 WP

tel. tel. tel. tel.

420 456 209 220

32 47 60 25

37 62 66 42

Gezamenlijke kerken Open Hof (voorheen Oecumenisch Beraad Ommoord) tel. 420 28 08

Stichting Kerken Ommoord: (beheer kerkgebouw Open Hof) Postadres: Postbus 81064, 3009 GB Rotterdam Website van de Gezamenlijke kerken: www.openhof-ommoord.nl

Advertenties: 2

Redactiesecretariaat: Connie vd Broek - tel. 240 09 55 Gerard Timmers - tel. 455 81 80

Girorekening: 4405548 t.n.v. Open Hof Nieuws - Rotterdam

tel. 220 68 26

tel. 418 78 00 tel. 474 25 06

Ganzekruid 14, 3068 RK

REDACTIEADRES UITSLUITEND: Redactie OHN Open Hof, Hesseplaats 441 3069 EA Rotterdam Redactieleden: Bram Bakker Koos van Noort Maurela Delsol-Brouwer Rya Lucas

tel. 220 50 78 06 2424 0249

De Protestantse Wijkgemeente Open Hof is één van de zeven wijkgemeenten van de Protestantse Gemeente Rotterdam Noordrand Kerkelijk bureau Ma. t/m do. van 09.00-12.00 uur Kerkdreef 2, 3054 GS Scriba: M.A. Doolaard-van Verselveld Nico de Rooijstraat 7, 3069 RS

Mw. V.F.M. van Anrooy-Verwater

Redactie:

Lay-out: Hetty Nederlof / Arjen de Vries

Wijkraad van Kerkrentmeesters Vaste Vrijwillige Bijdragen (VVB) : Bankrekening 69.95.41.646 t.n.v. Kerkrentmeesters Protestantse Gemeente Noordrand Ommoord. Voor inlichtingen over betalingen/incasso van de VVB kunt u contact opnemen met het kerkelijk bureau. Telefoon: 010-418 78 00 (ma t/m do : 09-12u) Algemene giften: Bankrekening 36.21.02.740 t.n.v. Protestantse Gemeente Noordrand Wijkgemeente Ommoord O/H Pastores: Ds. J.W. Doff Fluitekruid 77, 3068 RP tel. 455 35 68 Ds. G.A. Koelman Kruipbrem 15, 3068 TE tel. 420 99 79 06 2001 68 22 Mw G.C. de Waal-v.d. Vlies p/a De Hofstee Pres. Rooseveltweg 22,3068 TR tel. 078 684 84 68 Dhr. B.Y. Starreveld tel. 06 4388 7737

Corr. adres: Coördinatoren Oecumene, p/a Heidekruid 40, 3068 RV Giften: ABN-AMRO rek. nr. 50.49.10.485 t.n.v. Oec. Ber. Ommoord.

Ommoord: Mw. R. v.d. Wielen, tel. 420 98 64 Voor Zevenkamp: Mw. M. de Koning, tel. 220 04 38

tel. 420 13 47

Kopij Kopij voor het volgende nummer OHN 05-2013 dient uiterlijk donderdag 11 april 2013 in het bezit te zijn van de redactie. Kopij als bijlage, beeldmateriaal apart in bijlage als jpg-bestand, per e-mail : [email protected] Postvak: Red. OHN, in Open Hof (in de brievenbus of afgeven bij het buffet). Alle kopij met naam en telefoon-nummer van de auteur.

maart/april 2013

open hof nieuws

Veertig dagen de tijd De veertigdagentijd, vasten genoemd, is een liturgisch ‘sterke’ tijd, zeggen wij in vaktermen. Een tijd waarin de opmaat wordt gevormd naar een kerkelijk feest, het hoogfeest van Pasen. Maar de veertigdagentijd roept nogal wat vragen op. We kennen allemaal de strikte regels die vroeger in deze dagen gehandhaafd moesten worden: geen vlees, geen bruiloft, niet snoepen, slechts matig eten, vaak naar de kerk. Uit mijn jeugd weet ik me nog te herinneren dat we een kaart hadden waarop werd bijgehouden of je dagelijks de H. Mis bijwoonde. Aan het eind van de veertigdagentijd kreeg je dan een mooi plaatje! Kom daar maar eens om in deze tijd. Dagelijks naar de H. Mis! Maar ook blijkt meer en meer, dat wekelijks het bezoek aan de kerk, aan de viering op zondag, niet zo vanzelfsprekend meer is. We mogen zelf bepalen of we wel of niet gaan, is het hedendaagse geluid. En natuurlijk hebben we het nu niet meer over dwang. Maar té vrijblijvend….?? Ik hoor het nog zeggen door mijn sociologiedocent: “Het makkelijkste is óf elke week gaan óf niet gaan”. En dat vind ik eigenlijk ook. Als je elke week de afweging moet maken of je wel of niet naar de kerk gaat, maak je het jezelf niet altijd even eenvoudig. Laat staan als je dat ook nog wilt uitleggen aan je kinderen. Op weg naar Pasen, met de matiging van het materiële; daarvoor waren vroeger duidelijke regels. Tegenwoordig mogen we ook die zelf invullen, maar heeft u erover gedacht in de 40-dagentijd uw mobieltje even gewoon één dag helemaal uit te zetten, uw iPhone niet te gebruiken, minder televisie te kijken, minder te chatten, te pingen of… ga maar door?? Want het gaat er in deze voorbereidingstijd om dat je je bezint, dat je probeert los te laten, het materiële, het aardse, om daardoor meer te kunnen stilstaan bij wat de mens Jezus hier op aarde heeft voorgeleefd, heeft voorgedaan. Hoe consequent Hij was in doen en spreken, zó consequent dat het Hem fataal werd, dat de dood erop volgde…. Maar óók dat door die band met God de dood niet Zijn einde was, er was opstanding, nieuw leven! Nu kunnen wij, 21e eeuwelingen, ons daarbij weinig voorstellen. Dood is dood en tóch, ook al kunnen wij het niet bewijzen, ook wij reiken naar de verwachting dat de dood niet het einde is. Ergens mag er bij ons een begin van geloof zijn en groeit de hoop, dat alles vrucht zal dragen, zelfs wat zinloos lijkt als dood en ondergang. Het groeit waar mensen gelouterd zijn, de pijn voorbij is, de tranen gedroogd, de moed hervonden. Dat is het verhaal van Jezus van Nazareth! Een mens – onvervangbaar - die het zelfs wint van de dood. Dood is dan geen proces meer naar duistere diepten, maar een weg naar het eeuwige leven. En daarop bereiden wij ons voor, ons leven lang, maar vooral in deze veertigdagentijd. Daarom proberen we ons in deze weken vóór dat wonder van de Opstanding te bezinnen, proberen we het materiële los te laten, er afstand van te doen, omdat het ons hindert stil te staan bij waar het écht op aankomt. Veertig dagen hebben we hiervoor de tijd. We kunnen er ook langer voor nemen, want eigenlijk zijn het vragen voor en gaat het over ons hele leven.

Speciaal voor de jongeren! De jongeren komen dit jaar in de laatste week vóór Pasen goed aan hun trekken, althans als ze dat willen! En misschien moet je maar gewoon als jongere deze kans aangrijpen en het erop wagen! Palmzondag 24 maart, is er in Nieuwerkerk a/d IJssel, in de St. Josephkerk, de jaarlijkse bijeenkomst van jongeren op Palmzondag - een initiatief dat wereldwijd wordt gehouden. Dit jaar vindt dat voor het bisdom Rotterdam in Nieuwerkerk plaats. Dit als voorbereiding voor diegenen die naar de Wereldjongerendagen in Rio gaan, maar het is zeker ook een jongerenactiviteit als voorbereiding op Pasen. Volg de info op de flyers en posters in de kerk! Catechese, workshops en gebed van 14.00 tot 20.00 uur! En vooral ontmoeting natuurlijk! Er wordt ook samen gegeten! En dan op Witte Donderdag the Passion: vorig jaar in Rotterdam, daarvoor in Gouda en dit jaar weer in onze nabijheid: in Den Haag. Voor hen die er vorig jaar bij waren was het een geweldige ervaring. Nieuwe artiesten, nieuwe liederen, maar wél met dezelfde intensiteit - als voorbereiding op het Paasfeest. Mócht je dit willen meemaken moet je dit jaar naar Den Haag gaan, want volgend jaar zal het gegarandeerd in een andere provincie plaatsvinden! Ook hierover leest u vast meer. (Er is nog niet veel bekend op het moment dat ik dit schrijf). Aanmelden bij mij kan altijd, dan zorg ik ervoor dat je aanmelding op de juiste plaats terecht komt: [email protected] Om je voor te bereiden, om mee te beleven… er is genoeg te doen, te bezinnen…. om daarna steeds maar weer de ervaring te mogen hebben dat Christus is opgestaan, ook voor jou, ook voor u. Een Zalig Pasen gewenst! Rita Schoolenberg-Kolk, pastoraal werkster

3

open hof nieuws

maart/april 2013

Jeugd en Jongeren RK-Coördinator: Paula Emmen, tel.: 421 26 88 [email protected]

Oec. Coördinatoren: Paula Emmen, tel. 421 26 88 [email protected]

RK-Jeugd- & Jongerengroepen: 16+ /18+: 1e communiegroep: Gezinsviering: Vormselgroep: IPV-Young:

Paula Lieke Norma Els Paula

Nienke Timmers, tel. 455 81 80 [email protected]

Oec-Jeugd- & Jongerengroepen: 421 26 88 ? 455 02 08 455 25 35 421 26 88

Kindercantorij: Taizé-jongerenreis: Dienst in Vieren

Nienke Hans Marco Anneke

455 81 80 420 46 30 ? 421 53 53

Prot-Jeugd- & Jongerengroepen: Basiscatechese: Crèche: Kinderdienst: Jeugddiaken: Jeugdouderling:

.ds. Guus Edith Anneke Arjen Nienke

420 212 421 220 455

99 38 53 68 81

79 49 53 26 80

Kinderdienst

Kun je nog zingen in de maand mei

Komende week is het Pasen. We vieren dan de opstanding van Jezus. Ook in de kinderdienst zullen we het verhaal van Pasen vertellen. We gaan er een heel feestelijke viering van maken. De komende maand is er drie keer kinderdienst. Op 31 maart, 14 april en 21 april. Voor de zondagen zonder kinderdienst staat er bij de crèche nog altijd een box met materiaal klaar die meegenomen mag worden in de kerk. Ik hoop jullie komende tijd vaak te zien. Namens de kinderdienst,

In de meimaand zingen de vogeltjes uit volle borst en wij sluiten ons daar graag bij aan. Op woensdag 22 mei van 14.00 uur – 15.30 uur gaan wij Marialiedjes en lenteliedjes zingen in de St. Caeciliakerk. Iedereen die graag zingt, ook van buiten de IPV, is van harte welkom. Opgave vóór 15 mei bij de telefoonpost van de Caecilia, of bij Hildegard Verbaarschot, tel. 4567303; e-mail [email protected] . U kunt bij haar ook verzoeknummers indienen. Wij hopen op een grote opkomst! Kees Schoolenberg en Hildegard Verbaarschot

Tinie van der Linden

Marktconcert met jonge hoboïste Een succesvol Kerstconcert krijgt een staartje. Velen waren erbij, toen The Promise of Christmas werd uitgevoerd in december vorig jaar. In het orkest viel een hechte club jonge houtblazers op. Een ervan was Nina Wouda, eerstejaars studente hobo aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. De Stichting Open Hof Muziek vroeg haar voor een Marktconcert en ze zegde direct haar medewerking toe. Dat Marktconcert is op woensdagmorgen 10 april en begint zoals altijd om 11.00 uur. Willem Blonk begeleidt haar op vleugel en orgel. De entree is vrij, met een collecte na afloop. In de ontmoetingsruimte kunt u terecht voor een hapje of een drankje. Van harte welkom namens de Stichting Open Hof Muziek!

Reünie Jongerenkoor A-Capelle Misschien hebt u het al in de wandelgangen opgepikt… Jongerenkoor A-Capelle bestaat 20 jaar! Ooit begonnen als Jongerenkoor “Naamloos” staan we na 20 jaar nog steeds garant voor gezelligheid en mooie muziek! Dit jubileum wordt natuurlijk gevierd! Op zaterdag 6 april 2013 is er een reünie, waar alle oude en huidige leden voor zijn uitgenodigd. Vanaf 20:00 uur zal er in de Pauluskerk onder het genot van een hapje en een drankje, afgewisseld met live muziek, ruimschoots gelegenheid zijn om bij te kletsen. Voor de reünie vragen we een bijdrage van vijf euro als tegemoetkoming in de kosten. Daarnaast willen we ons jubileum ook met alle parochianen vieren en wel op zondagochtend 28 april, in de jubileumviering. Tijdens deze viering zal er oud en nieuw repertoire ten gehore worden gebracht. Dit kunnen we natuurlijk niet zonder hulp van de oud-leden! We zullen tijdens twee repetities voorafgaande aan de viering de nummers doorzingen. Je kunt je voor de reünie en/of de jubileumviering opgeven door een mail te sturen naar [email protected]. Je kunt ook lid worden van onze facebook-groep! We hopen alle exnaamlozen en ex-a-capellenaren te zien op 6 en/of 28 april!. De Jubileum Commissie

4

maart/arpil 2013

Hij, de eerste… Tussen Pasen en Pinksteren zal tijdens de eredienst de Opstanding centraal staan. Daarbij zullen de woorden die de apostel Paulus aan de christenen in Korinthe schrijft (1. Kor. 15) over de Opstanding van Christus en de wederopstanding van de doden het uitgangspunt vormen. Er leefden hierover al vragen bij deze verre geloofsgenoten uit de 1e eeuw na Chr. die voor ons zoveel eeuwen later heel herkenbaar zijn. Wij willen ons daar graag in verdiepen en met u over in gesprek gaan. Daarom nodigen wij u van harte uit voor een leerhuis en geloofsgesprek op maandag, 8 april a.s. om 20 uur in Open Hof. We beginnen met te kijken wat het Oude Testament erover zegt: weinig concreet denken over een opstanding der doden. Slechts een enkele tekst geeft aanleiding daarin te geloven. Als er sprake is van het dodenrijk dan heeft dat niets te maken met de opstanding. Dan Paulus: Hij legt een sterk verband tussen de opstanding van Christus en onze opstanding. Hoe kunnen er nu mensen zijn, die de opstanding ontkennen? Maar bedoelt Paulus nu ook dat het graf leeg was? Of vullen wij ons verstaan van Paulus met beelden uit de Evangeliën? Paulus gebruikt woorden over het hoe van onze opstanding die moeilijk te begrijpen zijn. Wat is een “geestelijk lichaam”? En geeft hij antwoord op de vraag: Waar blijven onze doden? Daarna tonen we als intermezzo enkele beelden van vroeger en nu, waarin kunstenaars vorm hebben gegeven aan gedachten over deze opstanding. Misschien helpen ze ons op weg. Of wijzen we ze juist af. En dan komt als belangrijk tweede deel het gesprek. Hoe denken wij nu zelf over de opstanding, hoe krijgt dat denken vorm in geloofsbeelden en hoe beïnvloedt dat ons leven? Het belooft een boeiende avond te worden, door de informatie, door de beelden, maar vooral door uw aanwezigheid en inbreng. Wij hopen op uw komst. ds. Jan Willem Doff en ds. Guus Koelman.

open hof nieuws

Ontmoetingsmiddag gewijzigd: 14 april In verband met de uitvoering van de Johannes Passion op 24 maart in Open Hof is besloten om de ontmoetingsmiddag over “Romeins glas” van 24 maart te verplaatsen naar 14 april 2013. Het programma vond u al in het vorige Open Hof Nieuws, nr. 3 U wordt allen hartelijk uitgenodigd op zondag 14 april a.s. in Open Hof. Om 14.30 uur wordt u ontvangen met een kopje koffie of thee. Daarna is het woord aan Hans van Rossum. Halverwege de middag is er een pauze en de middag eindigt om ongeveer 16.30 uur. Het belooft een fijne en interessante middag te worden en wij hopen velen van u te mogen begroeten! Maartje Greevenbosch tel. 010 421 59 20 Henny Muilwijk tel. 010 455 03 98

Ziekencontact Wanneer in uw omgeving een van uw medeparochianen ernstig ziek is en u vermoedt dat hij/zij er prijs op stelt vanuit de parochie aandacht voor de situatie te ervaren, wilt u dan de naam van deze zieke bekend maken bij één van de mensen van de ziekencontactgroep? Het komt namelijk wel eens voor dat we pas na lange tijd (of soms helemaal niet) horen, dat iemand ziek is. Er is dan vergeefs op belangstelling gewacht en dat mag in een kerkgemeenschap natuurlijk niet gebeuren. We zijn immers “ons ‘ broeders hoeder!” Ook wanneer u de indruk heeft dat het, om welke reden dan ook, goed zou zijn wanneer er aandacht aan iemand wordt geschonken, doet u er goed aan dit door te geven. Mogen we op u rekenen? Bij voorbaat hartelijk dank voor het meedenken! Namens de ziekencontactgroep Toine Tobé 4551252 en Marijke Nooren 4560892 of bij de telefoonpost.

Kerkbalans 2013 De wijkraad van kerkrentmeesters van de wijkgemeente Open hof wil u hartelijk danken voor de toegezegde en reeds ontvangen bijdragen voor kerkbalans 2013. Daarnaast willen wij onze dank uitspreken aan de vele ‘lopers’ die de enveloppen weer op het juiste adres hebben bezorgd. De voorlopige resultaten, ten opzichte van het begrote bedrag van • 140.000, geven wij hierbij weer tot maart 2013. • Tot nu toe is er toegezegd een bedrag van • 106.073,30 • Ontvangen tot 23-02-2013: • 45.451,70, waarvan • 9.363,27 zonder toezegging De wijkraad van kerkrentmeesters van de wijkgemeente Open Hof Piet Brummelink, Jan Groenendijk, Bert Meijvogel en Piet Zuidervaart

5

open hof nieuws

maart/april 2013

Het nieuwe Liedboek Gaat u mee naar Monnickendam? Op 25 mei 2013 is het zo ver: dan wordt het nieuwe Liedboek op een groots opgezette feestelijke en muzikale dag in Monnickendam officieel gepresenteerd. Ook uit Open Hof zullen er mensen naar toe gaan. U kunt erbij zijn! Maar eerst een stukje voorgeschiedenis. Liedboek 2000 Veel mensen zal de term ‘Liedboek 2000’ nog enigszins bekend in de oren klinken. In de jaren negentig, dus lang voor de eeuwwisseling nog, werd al druk gepraat en gedacht over een opvolger voor het Liedboek van 1973. Het jaartal 2000 bleek echter geen haalbare kaart. Niet alleen vereist de samenstelling van een liedboek als je het goed wilt doen een berg werk, maar ook was lang niet iedereen het er over eens dat het überhaupt nog mogelijk is, één boek waar elke kerk blij mee zou zijn. Plaatselijke bundels, losbladige systemen met liederen van eigen voorkeur en heuse boekjes verschenen her en der. Ook de digitale techniek sprak een woordje mee: straks heeft toch elke kerk een beamer en dan is een boek helemaal niet meer nodig… Op beleidsniveau bleven de kerken zich afvragen of dit echt het laatste woord is dat hierover te zeggen is. Exit papieren liedboek? Nee dus. Een moedige beslissing was het, op die synodevergadering in 2007. Om het tóch te gaan doen. De route was heel onduidelijk, de participanten ook en de vraagtekens vele. Maar er waren ook goede redenen vóór. Natuurlijk, deels dezelfde redenen als waarom papieren kranten nog altijd populair zijn: je wilt toch iets in handen hebben bij je ontbijt… Een boek is een betrouwbaar medium en blijft uiteindelijk gewoon erg handig. Maar in de kerk is er nog meer te zeggen. Het Liedboek is ook een tastbaar symbool van eenheid tussen kerken, en wat meer is: tussen ménsen. Een tastbaar teken van de aanwezigheid van de Eeuwige, dat mensen verbindt op hun reis door het leven. Noodzaak van vernieuwing Een klein stukje geschiedenis van de protestantse kerkzang. In de eerste eeuwen na de Reformatie werden ‘Psalmen van Datheen’ gezongen. In 1773 kwam er een nieuwe palmberijming, waaraan ‘Enige gezangen’ werden toegevoegd. De Lofzangen van Maria, Zacharias en Simeon bijvoorbeeld. Uit dit boek wordt heden ten dage nog steeds veel gezongen in de kerken van reformatorische snit. In 1866 kwam de bundel Evangelische Gezangen uit – deze werd naast de psalmberijming van 1773 in de officiële Nederlandse Hervormde Kerk geaccepteerd. Daarna zie je met kortere tussenpozen nieuwe boeken hun plaats in de kerk innemen. In 1938 de Psalmen en Gezangen voor de Ned. Hervormde Kerk. Met daarin de 150 Psalmen voor het eerst weer ritmisch genoteerd. Deze bundel bevatte naast de psalmen al het respectabele aantal van 360 gezangen! In 1973, dat is nog maar 35 jaar later, verscheen dan het ons

6

zo vertrouwde Liedboek voor de Kerken. De titel met het meervoud ‘kerken’ verraadt al iets van het verbindende dat het boek zo sterk had. Immers, in de slipstream van de Afscheiding van 1834 waren en naast de Hervormde nogal wat Gereformeerde kerken ontstaan. In dit Liedboek is een enorm stuk naoorlogse gelovige inspiratie op een unieke manier verwoord, vooral in de Nieuwe Berijming van de psalmen en in de toen nieuwe categorie Bijbelliederen. Ook kwam de restauratieve tendens, die voor de psalmen dus al in ‘1938’ doorzette, nu ook voor de vele gezangen uit de Lutherse traditie volop tot uiting. ‘Een vaste burcht’ stond niet meer als een dragondermars op kwartnoten, maar net als bij de maker Maarten Luther als een vlot, licht en door de syncopen zelfs dansant lied genoteerd. Genotéérd, dat wel. Nu nog kunnen zingen! De impact van het liedboek op het ontstaan van koren en cantorijen is dan ook moeilijk te overschatten. De kerkelijke koorwereld mag de Interkerkelijke Stichting voor het Kerklied heel dankbaar zijn voor dit Liedboek. Maar nu, na 40 jaar, is het toch hard aan vernieuwing toe. De redenen daarvoor laten zich goed samenvatten in de drie V’s: vernieuwing, verbreding en verandering. Vernieuwing: sinds 1973 zijn veel nieuwe liederen verschenen. Het is moeilijk exact te zeggen, maar zeker meer dan 10.000 liederen die in principe voor een nieuw Liedboek in aanmerking komen zijn door de redactie bekeken. Verbreding: de kerken zijn sinds 1973 pluriformer geworden, dat wil zeggen dat er verschillende stromingen naast elkaar in de kerken bestaan. Door deze diversiteit is er niet alleen behoefte aan ándere liederen, maar ook aan andersóórtige liederen. Verandering: de vorm van de kerkdiensten (de liturgische praktijk) is sinds 1973 nogal veranderd. Deze verandering vraagt om andere zangvormen naast het strofische lied. In het Liedboek van 1973 was het refreinlied dé nieuwigheid – nu zal de variatie in muzikale vormen ronduit overvloedig zijn. Een voorbeeldje daarvan is het bij ons in Open Hof al vaak gezongen tafelgebed ‘Gezegend zijt Gij’.

maart/april 2013

Selectie De redactionele werkgroepen die liederen beoordeelden en konden voordragen aan de redactie moesten handvatten hebben om aan het werk te gaan. Als primaire criteria golden taal, muziek, relatie woord-toon, theologie en liturgische functionaliteit. Een lied moest op al deze punten echt kwaliteit hebben om het voor te dragen. Daarbij kwamen secundaire criteria als internationale betekenis, historische betekenis, beschikbaar kerkmuzikaal repertoire, emotionele betekenis (geliefdheid) en toegankelijkheid van de bundel als geheel. Secundaire criteria konden de motivatie om een lied voor te dragen versterken, maar ze werden in zichzelf onvoldoende geacht. Vanuit deze criteria werden ook nog aandachtspunten geformuleerd, bijvoorbeeld: gaan tekst en melodie hand in hand; is een lied erg geliefd bij mensen; is bij een lied veel kerkmuzikaal repertoire geschreven; doet een lied recht aan een bijbelverhaal; bevat een lied ‘inclusieve taal’, m.a.w. kan een gemeente het als een geheel van individuele mensen zingen. Aandachtsvelden De IKS schiep een structuur waarbij acht aandachtsvelden redactionele werkgroepen toebedeeld kregen. De voorzitters van deze groepen vormden samen de eindredactie, die de laatste beslissing over de door deze werkgroepen voorgedragen liederen namen. Die aandachtsvelden waren: Psalmen: Naast de al genoemde Nieuwe Berijming werden er ook andere berijmde en onberijmde psalmen gekozen. De ruimte in een nieuw liedboek laat niet toe om alle psalmen in verschillende vormen een plaats te geven. De keuze werd sterk bepaald door hun bruikbaarheid in de liturgie van de kerken. Gezangen in het Liedboek: Uit de gezangen die in het huidige Liedboek staan werd een ruime keuze gemaakt: 261 van de 491 Gezangen zult u in het nieuwe Liedboek terugvinden. Nieuwe Nederlandse liederen: Na de verschijning van het Liedboek is de ontwikkeling van nieuwe kerkliederen in Nederland doorgegaan. Daarbij is een grote verscheidenheid aan stijlen ontstaan, passend bij de pluriformiteit van de kerken. De betreffende werkgroep werd dubbel bezet om het zeer grote aantal te beoordelen liederen aan te kunnen. Nieuwe buitenlandse liederen: Hierbij valt te denken aan liederen uit recent verschenen gezangboeken in het buitenland (zoals Duitsland, Zwitserland, Schotland en de Scandinavische landen), maar ook aan liederen uit Taizé en Iona en aan liederen uit andere werelddelen die in oecumenisch verband belangrijk zijn geworden en op internationale bijeenkomsten worden gezongen. Een voorbeeldje, op de grens van deze en de volgende rubriek (herkent u deze melodie…?):

open hof nieuws

Kinder-, jeugd- en tienerliederen: Het ontbreken van deze liederen in het Liedboek werd als een groot gemis ervaren. Er moesten nu kinderen jongerenliederen in komen. Deze liederen moesten een zodanig niveau hebben dat zij door de hele geloofsgemeenschap kunnen worden meegezongen zonder dat iemand zich tekort gedaan voelt. Liturgica: De liturgische praktijk van onze tijd vraagt om te zingen varianten voor vaste elementen uit de orde van dienst (gezongen drempelgebeden, acclamaties, tafelgebeden, etc.). Maar ook moet men denken aan wat in de huiskring gebruikt kan worden, bijvoorbeeld bij de maaltijd. Overige zangvormen: Hierbij valt bijvoorbeeld te denken aan canons en kernverzen (een toonzetting van een enkel bijbelvers dat op allerlei manieren zelfstandig gebruikt kan worden, bijvoorbeeld als refrein bij een gesproken tekst of antifoon bij een psalm). Het zijn zangvormen die de eredienst en andere bijeenkomsten kunnen verlevendigen. Een voorbeeld:

Besloten is dat het boek weer ‘Liedboek’ gaat heten, met als ondertitel ‘Zingen en bidden in huis en kerk’. Nieuwsgierig naar het geheel geworden? Ga naar www.liedboek.nl en U treft een schat aan extra informatie aan. Mee naar Monnickendam U kunt zich daar ook aanmelden voor de feestelijke presentatie op 25 mei. Meedoen met de hele dag kost slechts • 10 en voor wie met de bus mee wil • 20 voor de dag en de reis samen. De organisatie laat bussen rijden vanaf Rotterdam CS. Monnickendam is ook met de trein en bus via Amsterdam CS eenvoudig te bereiken. En volgens de folder is parkeren net buiten het centrum ook geen probleem. Buiten het officiële gedeelte kunt u kiezen uit wel 40 verschillende workshops die het middagprogramma vullen! De kerken, en eigenlijk heel zingend Nederland, krijgen een nieuwe muzikale en spirituele impuls van jewelste! Open Hof is een muzikale kerk, sterker: er komen zelfs liederen die hier ontstaan zijn in het nieuwe Liedboek. Mooi toch, om samen op deze grote dag acte de présence te geven? Voor vragen hierover: schiet mij gerust even aan! Willem Blonk

7

open hof nieuws

Like2Run - Like2Pray Twee evenementen op 13 april, de dag voorafgaand aan de Rotterdam Marathon die op 14 april 2013 wordt gelopen:

Spirituele Marathon Rotterdam 2013 Voor het eerst doen ook in Rotterdam vertegenwoordigers van diverse religies en levensbeschouwingen gezamenlijk mee aan de marathon. Dit is in navolging van andere Europese steden. Hiermee willen zij hun verbondenheid in al hun verscheidenheid uitdragen. Het gaat niet om winnen, maar om het samen afleggen van de weg. Voorgangers, geestelijk verzorgers, bestuurders, actieve vrijwilligers en allen die zich verbonden voelen met een religieuze of levensbeschouwelijke gemeenschap en willen meelopen voor dit doel, zijn welkom. Dit jaar wordt gestart met de 5 kilometer. Het is dus niet nodig om voor de volledige marathon te trainen! Inschrijven kan bij de organisatie van de ABN AMRO Marathon Rotterdam, via: www.marathonrotterdam.nl/ lopers/5-km-loop. Door het vermelden van de actiecode SMR13 gaat u ermee akkoord dat uw contactgegevens aan de organisatie van de Spirituele Marathon Rotterdam doorgegeven worden. De organisatie van de SMR13 kan u dan verder direct op de hoogte houden. De actiecode kunt u op pagina 1 van het inschrijfformulier invullen. De kosten voor de inschrijving bedragen • 15, -. Dit evenement vindt plaats in samenwerking met het Convent van Kerken en Synagogen Rotterdam, het Humanistisch Verbond Rotterdam, het Oecumenisch Laurensberaad Rotterdam, Roravolere, Stichting KSAGCW, Stichting Mara, Veelkleurige Religies Rotterdam, Rotterdamse Sikh Gemeenschap (Gurdwara Shri Guru Nanak Dev Ji), Sanatan Dharm net, Shri Shiv Mandir Rotterdam, Platform L&R en Tibetaans Boeddhistisch Centrum Phuntsok Chö Ling.

8

maart/april 2013

Rotterdam Marathondienst in de Citykerk Het Steiger in Rotterdam Voor de achtste maal al weer - en nog steeds uniek in Nederland - wordt dit jaar aan de vooravond van de marathon van Rotterdam de oecumenische ‘marathonkerkdienst’ gehouden. Op zaterdag 13 april zijn lopers en hun fans welkom in de Citykerk Het Steiger in Rotterdam. De kerkdienst is een initiatief van dominee Guus Koelman, die zelf ook weer de marathon zal lopen. De dienst werd destijds in het leven geroepen, nadat dominee Koelman in Berlijn zo’n zelfde dienst had bijgewoond aan de vooravond van dit klassieke atletiekonderdeel. De dienst is ook omschreven als een ‘spirituele warming up’ en biedt iedere loper of supporter van binnen en buiten de stad een moment van bezinning, voorafgaand aan het grootse sportfeest van de volgende dag. Na afloop van de dienst is er gelegenheid om met koffie, thee of een drankje nog even over de dienst na te praten. Dominee Guus Koelman en pastor Hubert Berbée zullen deze dienst leiden. De marathon staat dit jaar voor zondag 14 april op de kalender. De dienst is dus op zaterdag 13 april a.s., van 19.00 – 20.00 uur in de Citykerk Het Steiger, Hang 18, Rotterdam. U bent van harte welkom en zegt het voort! Samengaan … In de maanden voorafgaand aan deze twee evenementen is er overleg geweest tussen alle betrokkenen om te komen tot een gezamenlijke gebedsbijeenkomst en dit ook weer in navolging van andere Europese steden. Dit zal nog niet in 2013 plaatsvinden. Direct na de 13e april gaat het overleg verder en in 2014 zal het er zeker van komen. Nico Hof

Gastvoorgangers Ds. J.G. Amesz is vanaf 27 januari 2002 predikant te Rotterdam-Zevenkamp. Ds. G.C. van de Kamp was gereformeerd predikant in Wassenaar – Zuid tot 1977, tot 1986 was hij predikant in Delft – Abtswoude, daarna tot 1994 in Delft. In 2011 ging hij met emeritaat. Ds. van de Kamp was betrokken bij de totstandkoming van een aantal werkboekjes voor de Eredienst. Verder is hij als lid van de Redactie Dienstboek betrokken bij de totstandkoming van liturgisch materiaal ten dienste van de Protestantse Kerk in Nederland. Van zijn hand verscheen o.a. De drie dagen van Pasen en Wat zullen we eten, wat zullen we drinken? Drs. E.G Matser (Eric) geboren op nieuwjaarsdag 1961 in Wageningen. In 1986 is Eric in Rotterdam komen wonen en in 1988 trouwde hij met Anja. Na twee jaar Grieks en Latijn gedaan te hebben aan het Hervormd Opleidingscentrum te Utrecht is hij in 1994 theologie gaan studeren in Amsterdam. In 2001 heeft hij zijn studie afgerond en daarna de kerkelijke opleiding in Leiden gevolgd. Het vicariaat heeft hij in Zoetermeer voltooid bij ds. J. van Walsum (wijkgemeente Rokkeveen).

maart/april 2013

Kerken en kinderen gedenken de Sjoa Kindermonument Vanaf 10 april 2013 staat aan de Stieltjesstraat bij de muur van Loods 24 een monument voor 686 Rotterdamse kinderen van 0 tot en met 12 jaar die in 1942 en 1943 vanuit deze loods naar Westerbork en vandaar naar Auschwitz of Sobibor werden gebracht. Namen en leeftijden Op het Kindermonument van de architect Wim Quist staan de namen en leeftijden van deze kinderen. Ruth Philipson, één maand, Esther Mug, drie jaar, David Zeehandelaar, negen jaar….686 maal naam en leeftijd van een Rotterdams kind. Kinderen die door de Duitsers ‘anders’ gevonden werden; zij waren joods, en daarom werden deze jonge burgers van onze stad naar Westerbork vervoerd en vandaar naar Polen. Al deze kinderen zijn daar vermoord. Op het monument staat een tekst uit het Bijbelboek Ruth 4: 10. ‘…zo zal de naam van de dode niet verloren gaan tussen zijn naasten en uit de poort van zijn woonplaats. Jullie zijn daar vandaag getuige van…’ ‘Vergeten leidt tot ballingschap, gedenken is het geheim van verlossing’ (Ba’al Sjem Tov) Waarom alleen kinderen? Vanuit Loods 24 zijn bijna 15.000 joodse Nederlanders uit Rotterdam, de regio en de eilanden, naar Westerbork gevoerd en vandaar naar het oosten. Enkele honderden van hen hebben het overleefd. Leden van Rotterdamse kerken en synagogen verenigd in het JomhaSjoaberaad- hebben er voor gekozen de namen van 686 jonge vermoorde Rotterdamse kinderen op het monument te zetten, omdat kinderen op bescherming en ontferming van volwassenen aangewezen zijn. Zij kunnen niet voor zichzelf zorgen, niet voor zichzelf opkomen; zij kunnen geen eigen keuzes maken. Het Kindermonument is voor deze kinderen een teken en geeft hen een naam: ’…zo zullen de namen van deze doden niet verloren gaan tussen hun naasten en uit de poort van hun woonplaats…’ (www.kindermonument.net)

open hof nieuws

Onderwijsproject Een monument als dit houdt op zichzelf alleen herinneringen aan verschrikkingen levend. Dat is te weinig voor vandaag en voor de toekomst. Daarom is aan dit monument een groot onderwijsproject verbonden, waaraan honderden kinderen uit groep 7 in de scholen van onze stad deelnemen. Kinderen zullen lerend over het verleden gevoelig gemaakt worden voor de eerbied die je vandaag mag koesteren voor mensen en kinderen die anders zijn dan jij bent. Opdat we nu en morgen met elkaar in vrede en vriendschap mogen leven. Naam van het project: ‘Jij hoort in onze klas’! Opdat wanneer het kwaad van onderscheid maken/ discrimineren in onze stad weer de kop opsteekt in elk geval de jeugd roept: ‘Dat nooit meer!!’ ‘…leer van gisteren leef vandaag hoop op morgen…’ (graffiti in de Amsterdamse Jordaan) Gedenkdienst Met kinderen willen we op zondag 14 april om 19.00 uur in de Grote of Sintlaurenskerk voor de dertigste maal de slachtoffers van de Sjoa gedenken en ons voegen in hun roep: ‘Dat nooit meer!! Ds. H.J. van der Steen

Terugkomviering dopelingen Zondag 3 februari 2013 was het weer zover. De kinderen die het afgelopen jaar 2012 gedoopt zijn, mochten met ouders, broers en zusjes en eventuele andere familieleden naar de kerk komen om daar in een gezamenlijke viering met elkaar samen te zijn, God dank te zeggen en hun doopschelp in ontvangst te nemen. Dit jaar was het thema ‘dromen en engelen’ en er hing al een grote engel in de kerk van de H. Maria Koningin, ‘De Bron’, in Krimpen a/d IJssel. Ook waren alle doopschelpen aan een regenboog opgehangen. Het kinderkoor uit Capelle a/d IJssel zong en het was een rumoerig geheel. Aan het eind van de viering kregen de kinderen van pastor Rita Schoolenberg, die voorging in de viering, de kinderzegen en een klein cadeautje: een medaille uit Fatima die zij zelf daarvandaan had meegenomen. Door de oudere kinderen en ouders van de jonge dopelingen werden kaarsjes aangestoken in de Mariakapel. Ook mochten de ouders en de kinderen die konden schrijven hun dromen en wensen opschrijven op wolkjes die in de kerk kwamen te hangen. Al met al was het een mooie viering, waarin ouders en werkgroepleden elkaar mochten ontmoeten; waar God zeker aanwezig was…, maar we hoorden Hem niet vanwege het rumoer van de kinderen! Meer foto’s kunt u vinden op: www.ipv-online.nl . Namens de werkgroep Dopen, Nel Huijmans, Bea Laroes en pastor Rita Schoolenberg

9

open hof nieuws

maart/april 2013

Kunstenaressen fleuren Open Hof op

Lourdes 2013: voor zieken en gezonden!

Kijk ze eens stralen de vier kunstenaressen, hier op de foto. Geen wonder, want hun werk is vanaf nu te bewonderen in de bovenzalen van Open Hof. De schilderijen verbeelden onderwerpen uit de Bijbel.

De parochies van Rotterdam organiseren in september 2013 een bedevaart naar Lourdes. Met vliegtuig, bus en speciaal ziekenvervoer komen we op 28 september met ruim 300 pelgrims aan in het zuid Franse stadje. Zes dagen lang verdieping, inspiratie, spiritualiteit en ontspanning. Het wordt een bedevaart voor Rotterdammers die met elkaar het leven in de stad delen. Onze reis naar Lourdes is een bedevaart voor zieken en gezonden, een reis waar generaties en culturen elkaar begroeten en ontmoeten. De aanmeldingen voor onze bedevaart komen werkelijk vanuit alle hoeken en gaten van de stad. Het is een vrolijke mix aan het worden van culturen en generaties. Geweldig als je merkt dat jongeren zes dagen lang hun beste Rotterdamse beentje willen voorzetten. Jongeren voor wie niets te veel zal zijn. Dankzij hun inzet kunnen we waarmaken dat werkelijk iedereen mee kan. De reis kost euro 869,—. Voor pelgrims die afhankelijk zijn van extra zorg, pelgrims die zich alleen in een rolstoel of scootmobiel kunnen verplaatsen, pelgrims die bedlegerig zijn, ook voor hen is het mogelijk om mee te gaan. Zelfs als u verpleegd en verzorgd wordt in één van onze verpleeghuizen, ook dan kunt u mee! Indien nodig rijdt voor u een ambulance heen en weer, met alle extra zorg die nodig is! Extra zorg betekent meestal ook extra kosten. Dankzij een geslaagde fondsenwerving én de inzet van jongeren kost de reis voor ‘zorgpelgrims’ geen euro 1150,— maar ‘slechts’ euro 669,—. Aanmeldingsformulieren zijn te verkrijgen bij het secretariaat/telefoonpost van uw parochie. U kunt ook direct bellen naar Paula Emmen: 010-421 26 88 of mailen naar [email protected]. Zij kan de vragen die u eventueel nog heeft beantwoorden en zorgen dat u een aanmeldingsformulier krijgt of dat ze dat samen met u invult. Ook pastor Rita Schoolenberg kan u informatie verstrekken wanneer u dat wenst. Wanneer gaan we? Busreis: 27 september t/m 4 oktober Vliegreis: 28 september t/m 3 oktober Inschrijven Voor inschrijving en voor meer informatie kun je terecht bij de contactpersoon van de parochie, in IPV-5 is dat Paula Emmen (010-421 26 88) of bij Pastor Rob Lijesen, 06 40 94 81 79. Mailen kan ook naar: [email protected] Meer weten? Neem dan een kijkje op de website van de VNB, dé katholieke reisorganisatie voor bedevaarten en pelgrimstochten. www.vnbreizen.nl

Foto: van links naar rechts: De Regenboog is van de hand van Elsa de Groot Toen na de grote vloed de regens waren gestopt en het water was gezakt liet Noach eerst een raaf, later een duif los. Toen de duif voor de tweede maal terugkeerde had zij een jong olijfblad in haar snavel. Het olijfblad is tot symbool geworden van een nieuw begin, zoals de regenboog dat is voor hoop. God stelde de regenboog in de wolken als teken van zijn vriendschap met de mensen. Deze verhalen zijn te vinden in het Bijbel boek Genesis in de hoofdstukken 8 en 9. Aileen Meijvogel beeldt de Oase uit Mijn volk zal wonen in een oase van vrede, een veilige woonplaats, een oord van ongestoorde rust. In het woud op de helling suist de koelte, beneden in de vlakte strekt de stad zich uit. Gelukkig zijn jullie die zaaien langs het water, die os en ezel in het gareel houden. [Jesaja 32: 18, 19 en 20] Een bijzondere visie op de Olijf van Lisette Kornet Door het oude heen... waait Gods Geest als de bron van Zegen die iets nieuws doet ontspruiten... door het oude heen… naar Romeinen 11: 17 De oeroude olijfbomen verbeelden de Vader, het jonge olijfboompje de Zoon, de duif tussen de olijfbomen de Heilige Geest. Tezamen de Heilige Drie-eenheid. Anja Vreeswijk zorgt voor de Amandelbloesem Voordat de groene blaadjes zichtbaar worden, staat bij de amandelboom de bloesem gewoon op het kale hout. Lichtrode knoppen. Witte kelken. Schitterend in één woord. De boom die ons predikt dat het leven doorgaat. Hoop geeft. Wondere goedheid van God. De Heer is wakker gebleven, Hij waakt over Zijn Woord (Jeremia 1:11) Heel bijzonder vind ik het dat Aileen, 18 jaar jong, ook een schilderij heeft gemaakt. Aileen studeert aan de Willem de Kooning academie. Van harte aanbevolen om een kijkje in de vier zalen te gaan nemen en u/jij zult er zeker door verrast worden. Paula Emmen

10

Paula Emmen, Pastor Rita Schoolenberg, en Pastor Rob Lijesen

maart/april 2013

Amuletten en de bijbel (1) Ook voor dit artikel maak ik gebruik van mijn Bijbelse encyclopedie en het boekje “Het kinderleven in Bijbelse tijd” van Dr. D.P.R. Keizer. Inleiding Het gebruik van amuletten en talismannen (vooral in Arabische landen) is al oeroud. Men heeft ze gevonden bij opgravingen in Tepe Gawra in het dal van de Tigris uit ongeveer 4000 jaar voor Christus. Van de amulet verwacht de drager of draagster bescherming tegen ziekte en diefstal en tegen de invloed van het boze oog of mal-occhio, mits men deze voorwerpen draagt om de hals, de arm of de polsen. De voorwerpen, die als amulet dienst deden, konden van allerlei aard zijn. Behalve voor mensen kon men door middel van een amulet ook huizen beschermen, al ging het hierbij ook vaak om de mensen of het vee. Van een talisman gelooft de drager, dat hij niet zozeer bescherming als wel geluk brengt. Omschrijving Amulet komt via het Frans vanuit het Latijn en wel van ‘amula’, dat olieflesje betekent volgens Van Dale. Een amulet is volgens het woordenboek een voorwerp, waar aan men heilige macht toeschrijft en dat men bij zich draagt als afweermiddel tegen ziekte, verwonding, betovering, enz., vaak om de hals gedragen. Verwant met amulet zijn ook fylacterion, talisman en totem. Fylacterion is beschermmiddel of amulet, wachtpost, toevluchtsoord en voorbehoedmiddel. Talisman komt vanuit het Griekse telesma, dat belasting, betaling en religieuze ceremonie betekent en wordt omschreven als voorwerp, dat geluk aanbrengt of tegen ongeluk behoedt, vooral een stukje papier met een spreuk uit de Koran. Een totem is bij verschillende primitieve volken een meestal aan het dierenrijk ontleend en vereerd symbool, te beschouwen als een mythisch vertegenwoordiger en beschermgeest van de stam. In het vervolg zal de meeste aandacht uitgaan naar amuletten, gedeeltelijk in samenhang met de Bijbel. Als wij in Jesaja 3: 21 in de NBG lezen van ‘tovermiddelen’ worden waarschijnlijk amuletten bedoeld, die allerlei gevaren kunnen afwenden. In de NBV staat in dat vers dan ook ‘amuletten’. Algemeen Een amulet is een voorwerp met behulp waarvan de mens macht wil verkrijgen over zijn omgeving. De amulet werkt preventief, afweer van boze machten, daarom zelfs aan de doden in het graf meegegeven;,genezend , amulet als medicijn en als middel van bijzondere krachten. De vorm was verschillend; in Palestina werd bij opgravingen vaak de scarabee (een voorstelling van de grote mestkever) gevonden, die van oudsher voor gelukaanbrengend gold, uit Egypte afkomstig is en vaak van hiëroglyfen voorzien. Maantjes (Richteren 8: 21) halvemaanvormige amuletten, die konden worden omgehangen, werden aan de hals van dieren bevestigd, maar ook als

open hof nieuws

sieraad gedragen (Genesis 35: 4). De ‘beenderstaafje-amuletten’, die in Israel zijn gevonden, stellen misschien een knots als wapen voor tegen boze machten. Kleine aardewerkfiguurtjes van b.v. Astarte werden gedragen om de vruchtbaarheid te verhogen. Bescherming en versiering Vooral vrouwen droegen amuletten, misschien niet altijd om de behoefte aan magische bescherming te bevredigen, maar ook speelde het verlangen naar opschik, versiering. Vaak in de vorm van kleine beeldjes van kostbaar gesteente. Maar niemand zal als versiering de gedroogde vleugels van een scarabeuskever, een gedroogd blaadje van een klavertje vier, gedroogde wortelstokken of kruiden hebben gedragen. Ook het vee werd door amuletten beschermd tegen de invloed van het ‘boze oog’, b.v. door een stukje van een parel of van een vossenstaart. Kinderen droegen een amulet in het oor, om de polsen of rondom arm of hals: als op zo’n amulet de naam van een boze geest stond vermeld, kon die daardoor worden uitgebannen. De mens heeft zich van de vroegste tijden willen beschermen tegen de invloed van de zwarte magie en zo wortelde het gebruik van amuletten zeer diep in het volksgeloof. Daarom is het te begrijpen, dat ook Israel in de kracht van amuletten geloofde. Ze mochten zelfs als geneesmiddel worden gebruikt, behalve in gevallen van afgoderij. Gebruikte amuletten mochten geen heidense betekenis hebben. Wordt vervolgd. Frans Vlastuin

Habemus Papam Annuntio vobis gaudium magnum; habemus Papam: Eminentissimum ac Reverendissimum Dominum, Dominum Georgium Marium Sanctae Romanae Ecclesiae Cardinalem Bergoglio qui sibi nomen imposuit Franciscum (vert: Ik verkondig u een grote vreugde; wij hebben een paus: De zeer eminente en eerwaarde heer, de heer Jorge Mario Kardinaal van de Heilige oomse Kerk Bergoglio die zich Franciscus noemt)

11

open hof nieuws

maart/april 2013

Pastoralia

Maria-programma in Het Steiger

Zoals u elders in dit nummer kunt lezen komt er, in het kader van een speciaal traject in het leesrooster dat we op zondag om half tien volgen, weer een leerhuis en geloofsgesprek aan. Na avonden over het boek Judit en de Samuelboeken staat op maandagavond 8 april de opstanding centraal. De aanleiding is te vinden in wat Paulus schrijft in 1 Korinte 15. Een moeilijke materie. Duidelijk is dat het levenseinde een bij uitstek persoonlijke aangelegenheid is, die ook door de omstanders verschillend beleefd wordt. Je zou ook kunnen zeggen dat je er in het ene geval gemakkelijker vrede mee kunt hebben dan in het andere. Zelf ervaar ik de dood toch altijd ook als een ‘confrontatie’ met de eindigheid van het leven. Natuurlijk is het waar dat leven en dood bij elkaar horen, maar tegelijk zijn ze zo tegenstrijdig dat de één de ander uitsluit. Toch is het leven ook: gaandeweg moeten leren het weer los te laten. Maar de geloofstaal gaat verder, op zoek naar een houvast ook over de grens van de dood heen. De vraagtekens in onderstaand vers lopen uit op het geloof dat uit loslaten iets goeds kan voortkomen.

In de Citykerk Het Steiger, 1e Nieuwstraathof 2, 3011 GN in Rotterdam vindt tijdens de Mariamaand 2013 van 22 april tot 26 mei het programma ‘Weg van Maria’ plaats. In lezingen, in een expositie, als inspiratiebron voor muziek en beeld, in vieringen en in gezamenlijk lezen van evangelieteksten wordt Maria van diverse kanten belicht. Hieraan wordt medewerking verleend door: Leo.Raph.A. de Jong o.p., Hans van Gelder, prof.dr.Erik Borgman, lekendominicaan, Sanny Bruijns, Karmeliet en anderen. Voor het volledige programma verwijzen wij u naar www.hetsteiger.nl Maria heeft een grote betekenis voor veel mensen, ook vandaag de dag. Het programma wil nieuwsgierig maken en uitnodigen tot bezinning op ieders persoonlijke verbinding met Maria. Er zijn vele Maria’s in de ene Maria, aan wie het programma is gewijd. Maria doorstond de stormen van het modernisme en de secularisatie waarbij sommige beelden over Maria in de loop van de tijd veranderden, terwijl andere bleven zoals ze waren. Maar ook persoonlijke levenservaringen en spirituele ontwikkeling van één persoon kunnen leiden tot nieuwe visies en relatie met Maria. Het programma wil recht doen aan de diversiteit van wegen naar Maria, voor zover deze passen binnen de geloofsstijl van het Steiger, dat staat voor oecumene, volwaardige plaats voor de vrouw in de kerk, vertrouwen in de geloofsweg van ieder. Tijdens de bijeenkomsten willen we, zonder oordeel over een betere of slechtere weg, recht doen aan de veelvormigheid van het geloven en aan de eigen weg die mensen gaan in hun leven en in hun geloofsrelatie. Enkele van de vele accenten en wegen daarbij noemen we alvast: Maria, die de innerlijke weg in haar Godsrelatie ten einde ging en die zo ijkpunt en inspiratie kan zijn voor mensen heden ten dage. Maria die de middelares is van alle genade bij God die ver weg is. Zij kent het lijden ten volle, zij kan kracht geven een weg daarin te vinden. Zij wordt in eerbied vereerd. Maria die de draagster is van het Bijbelse verlangen en de Bijbelse vervulling van het eeuwig verbond tussen God en Zijn volk, waarvan het Magnificat getuigt. Maria die een zelfbewuste vrouw is. Zij komt op voor haar eigen plaats in de relatie met haar Zoon, roept Hem ter verantwoording. Maria die in de traditie van de moedergodin staat. Zij wordt geëerd als het vrouwelijk gelaat van God.

Eindig vers Zou het niet met ons afgelopen zijn, wanneer wij zijn gestorven – dood is dood? Maar houden wij ons tegenwoordig groot, want toch niet zo gerust op dit terrein? Wij stellen ons natuurlijk niet meer bloot aan middeleeuws getinte hellepijn en alles wat daarbij hoort aan venijn… Maar wie wil psalmen zingen in een schoot? Wij kunnen straks, als de sirenes loeien, ons aardse leven niet meer overdoen, of, zoals nagels, nog wat verder groeien. Ik ben op zoek - volwassene en groen, te veel om op te noemen blijft mij boeien, totdat ik loslaat; me daarmee verzoen. Guus Koelman

12

maart/april 2013

Dieren in de bijbel (7) De herder De echte herder zou zijn eigen leven in de waagschaal stellen (Joh. 10: 11). Het mooie lied van de herder is natuurlijk Psalm 23, waarin sprake is van stok (sjeebet) en van staf (misj‘ènèt). De herder droeg een korte stok (knots) met een met ijzer beslagen kop om wilde dieren en rovers af te slaan, maar daarnaast een lange staf om de kudde te leiden. Hij gebruikte ook een slinger, een wollen band, die in het midden een verbreding had. De herder nam de beide smalle uiteinden in zijn hand, in het verbrede gedeelte legde hij een steen, slingerde een paar maal rond met zijn slinger, liet dan één uiteinde los, zodat de steen met kracht eruit vloog. Iedere kent het verhaal van David, die met zijn slinger de reus Goliat doodde. Slechts één keer vermeldt het eerste testament, dat een hond werd gebruikt bij de kudde (Job 30: 1). De herder zoekt de goede weiden en drinkplaatsen voor zijn kudde (moeilijk in droge tijden!), beschermt de dieren en zorgt ’s nachts voor een onderkomen. Dit onderkomen is meestal een schaapskooi: een ommuurde ruimte met slechts één nauwe poort. De herder laat zijn schapen onder zijn staf doorgaan en telt ze. Mist er een, dan zoekt de herder hem op en draagt hem desnoods op zijn rug. Een slechte herder maakt zich niet druk om een verloren schaap (Ezechiël 34: 4). In de schaapskooi verzamelen zich diverse kudden. Dat de schapen door elkaar raakten, was niet erg: elk schaap kende de stem van zijn herder (Joh. 10: 5).

Ezels Ezels werden gebruikt als rij- en lastdier. Men onderscheidt uiteraard ezelinnen en ezelhengsten. Daarnaast het onderscheid in wilde en tamme ezels. Maar ook het muildier hoort hiertoe. De wilde ezel is een snel en krachtig dier, dat in grote kudden zwerft over de steppen rondom Palestina (Jer. 2: 24).De nakomelingen van Ismaël, trots op hun vrijheid, worden vergeleken met wilde ezels (Gen. 16: 12). De tamme ezel is in het Morgenland van oudsher een zeer gewaardeerd dier. Bij ons is een ezel maar een veracht dier. De tamme ezel is met zijn gladde, bijna roodbruine vel, flinker gebouwd, levendiger en mooier dan onze ezels. Bij de kudden van de aartsvaders behoorden steeds ezels (Job 42: 12). De ezel diende als lastdier; zo wordt Issaschar in Gen. 49: 14) vergeleken met een bonkige ezel, die zich leent tot het dragen van lasten. De ezel is ook een trekdier bij het bewerken van de akker, maar mocht daarbij niet met het sterkere, maar langzamere rund samen voor de ploeg worden gespannen (Deut. 22: 10). De ezel was ook het trekdier bij het draaien van de zware korenmolen (in Matth. 18: 6 letterlijk ezelsmolensteen). Maar in de eerste plaats was de ezel het eigenlijke trekdier, voor Abraham, voor Bileam (Numeri 22: 21), voor de zonen van richters (Richteren 10: 4), en ook in het leger; maar ook voor vrouwen als Abigaïl (1 Sam. 25: 20) en de Sunamitische (2 Kon.

open hof nieuws

4: 24), waarbij een ezeldrijver meeliep. Zo was voor Maria bij haar vlucht naar Egypte en voor de barmhartige Samaritaan een ezel het rijdier. Dat de Vredevorst op een ezel rijdt, wordt nadrukkelijk verteld over Jezus bij zijn intocht in Jeruzalem, terwijl andere koningen graag gebruik maakten van het trotsere paard. Omdat de ezel eenhoevig is, was hij onrein; zijn vlees mocht niet gegeten en geofferd worden. Wordt vervolgd. Frans Vlastuin

Hillegondadebat: Paulus als filosoof De spreker tijdens deze avond is Gert-Jan van der Heiden (1976). Van der Heiden promoveerde in de wiskunde en filosofie en is universitair docent metafysica en kenleer aan de Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen van de Radboud Universiteit Nijmegen. Eén van de centrale onderwerpen in zijn onderzoek is de relatie tussen taal en waarheid. Van der Heiden maakt deel uit van een multidisciplinair onderzoek naar de hedendaagse filosofische interpretaties van de brieven van de apostel Paulus, en diens opvatting van de verhouding tussen geloof en rede. Plaats: Datum: Tijd: Toegang:

Hillegondakerk, Kerkdreef 2, Rotterdam Dinsdag 23 april 2013 19.30 uur inloop, 20.00 uur aanvang gratis (mogelijkheid tot gift)

13

open hof nieuws

Datum 28 mrt 29 mrt 31 mrt 02 apr. 08 apr. 10 apr.

maart/april 2013

Plaats Den Haag

Tijd 20.00

Open Hof Open Hof Open Hof

20.00 09.30

13 apr. 14 apr.

Steiger Open Hof

19.00 14.30

14 apr.

Laurenskerk 19.00

19 apr.

Open Hof

13.30

23 apr. 24 apr. 27 apr.

Open Hof Open Hof

09.30

07 mei 08 mei

Open Hof Open Hof

09.30

19 mei 22 mei 22 mei

Open Hof Caecilia

09.30 14.00

25 mei

Monnickendam

26 mei 28 mei 04 juni 05 juni 12 juni 13 juni

Open Hof Open Hof Open Hof Open Hof Open Hof

09.30 11.00

19 juni 21 juni

Open Hof Open Hof

09.30 13.30

25 juni 13 juli

Open Hof

11 apr.

09 mei 09 mei

14

Activiteit The Passion Goede Vrijdag Pasen WKO Leerhuis Bazaar + Marktconcert Kopijsluiting OHN-5 Marathondienst ontmoetingsmiddag Shoa- kinderherdenking Filmhuis (Left Luggage) BMO Bazaar Begin Meivakantie WKO Bazaar + Marktcocert Hemelvaart Kopijsluiting OHN-6 Pinksteren Bazaar Kun je nog zingen in Mei Nieuwe Liedboek Avondconcert BMO WKO Bazaar Marktconcert Kopijsluiting OHN-7 Bazaar Filmhuis (Le Havre) BMO Begin zomervakantie VO

woensdag donderdag vrijdag zaterdag zondag maandag dinsdag woensdag donderdag vrijdag zaterdag zondag maandag dinsdag woensdag donderdag vrijdag zaterdag zondag maandag dinsdag woensdag donderdag vrijdag zaterdag zondag maandag dinsdag woensdag donderdag vrijdag zaterdag zondag maandag dinsdag woensdag donderdag vrijdag

27 maart 28 maart 29 maart 30 maart 31 maart 1 april 2 april 3 april 4 april 2 5 april 2 6 april 2 7 april 2 8 april 2 9 april 2 10 april 11 april 12 april 13 april 14 april 15 april 16 april 17 april 18 april 19 april 20 april 21 april 22 april 23 april 24 april 25 april 26 april 27 april 28 april 29 april 30 april 1 mei 2 mei 3 mei

2 Samuel 15:13-31 2 Samuel 15:32–16:14 Lucas 22:39–23:49 Lucas 23:50-56 Lucas 24:1-12 Lucas 24:13-35 Lucas 24:36-53 Psalm 3 Samuel 16:15–17:14 Samuel 17:15-23 Samuel 17:24–18:18 Samuel 18:19–19:9a Samuel 19:9b-24 Samuel 19:25-41a 2 Samuel 19:41b–20:13 2 Samuel 20:14-26 2 Samuel 21:1-14 2 Samuel 21:15-22 2 Samuel 22:1-20 2 Samuel 22:21-51 1 Korintiërs 15:1-11 1 Korintiërs 15:12-19 1 Korintiërs 15:20-28 1 Korintiërs 15:29-34 1 Korintiërs 15:35-49 1 Korintiërs 15:50-58 2 Samuel 23:1-7 2 Samuël 23:8-39 2 Samuel 24:1-14 2 Samuël 24:15-25 Psalm 5 Hebreeën 1:1-14 Hebreeën 2:1-18 Hebreeën 3:1-19 Hebreeën 4:1-13 Psalm 6 Hebreeën 4:14–5:10 Hebreeën 5:11–6:8

maart/april 2013

VERHUIZEN? Help onze administratie. Geef uw verhuizing door aan de parochie. (in de brievenbus van de pastorie) u kunt ook op een PTT-Verhuisbericht ‘RK-parochie’ aankruisen

LAAT JE KENNEN!

Spreekuur Een R.K. Pastor houdt spreekuur in Open Hof op: dinsdagmiddag tussen 14.00 en 16.00 uur Eventueel aanbellen en u wordt te woord gestaan

open hof nieuws

Inhoud Adressen, Advertenties, Redactie, Kopij ..... 2 Veertig dagen de tijd ...................................... 3 Jeugd en Jongeren ........................................ 4 Kinderdienst ................................................... 4 Marktconcert met jonge hoboïste ................ 4 Kun je nog zingen in de maand mei ............ 4 Reünie Jongerenkoor A-Capelle .................. 4 Hij, de eerste… ............................................... 5 Ontmoetingsmiddag gewijzigd: 14 april ..... 5 Ziekencontact ................................................. 5 Kerkbalans 2013 ............................................. 5 Het nieuwe Liedboek ..................................... 6 Like2Run - Like2Pray..................................... 8 Gastvoorgangers ........................................... 8 Kerken en kinderen gedenken de Sjoa ........ 9 Terugkomviering dopelingen ....................... 9 Kunstenaressen fleuren Open Hof op ....... 10 Lourdes 2013: voor zieken en gezonden! .. 10 Amuletten en de bijbel (1) ............................ 11 Habemus Papam .......................................... 11 Pastoralia ...................................................... 12 Maria-programma in Het Steiger ............... 12 Dieren in de bijbel (7)................................... 13 Hillegondadebat ........................................... 13 Autovervoer .................................................. 18 Dienstenschema .......................................... 19

Ondersteuning voor rouwenden Iemand die door de dood een geliefde heeft verloren voelt dagelijks de pijn, het verdriet en de leegte. Iedereen verwerkt dit verlies op zijn of haar eigen manier, al dan niet met hulp van familie en vrienden. Vanuit onze geloofsgemeenschappen wil de werkgroep Rouwpastoraat u nabij zijn en steun bieden wanneer u daaraan behoefte heeft. Dat kan door deelname aan een serie bijeenkomsten om in groepsverband te praten met mensen die hetzelfde hebben meegemaakt. Deze bijeenkomsten worden minimaal eenmaal per jaar georganiseerd. Daarnaast kunt u een beroep doen op de leden van de werkgroep wanneer u de voorkeur geeft aan een persoonlijk gesprek. Voor meer informatie of het maken van een afspraak kunt u het beste contact opnemen met Harry Tieman, tel. 4209014,Liesbeth Ros, tel. 4213837 of Marijke Nooren, tel. 4560892.

15

open hof nieuws

16

maart/april 2013

maart/april 2013

open hof nieuws

17

maart/april 2013

open hof nieuws

Nieuwerkerk a/d IJssel St. Josephkerk, Kerklaan 20, tel. 0180 - 31 22 63 29 maart 15.00 uur Kruisweg o.l.v. parochianen. 30 maart 21.00 uur W. van Paassen, Communieviering m.m.v. Camarata. Themaviering. 31 maart 10.30 uur H. Berbée, Communieviering m.m.v. Camarata. 7 april 10.30 uur Communieviering o.l.v. parochianen. 14 april 10.30 uur W. Bekedam, Eucharistieviering. 21 april 10.30 uur Communieviering o.l.v. parochianen. M.m.v. Camarata.Themaviering. 28 april 10.30 uur W. Bekedam, Eucharistieviering.

Krimpen a/d IJssel

Ziekencontact Wanneer in uw omgeving één van uw medeparochianen ernstig ziek is en u vermoedt dat hij/zij er prijs op stelt vanuit de parochie aandacht voor de situatie te ervaren, wilt u dan de naam van deze zieke bekend maken bij één van de mensen van de ziekencontactgroep? Het komt namelijk wel eens voor, dat we pas na lange tijd (of soms helemaal niet) horen, dat iemand ziek is. Er is dan vergeefs op belangstelling gewacht en dat mag in een kerkgemeenschap natuurlijk niet gebeuren. We zijn immers “ons’ broeders hoeder!” Ook wanneer u de indruk heeft dat het, om welke reden dan ook, goed zou zijn wanneer er aandacht aan iemand wordt geschonken, doet u er goed aan dit door te geven. Mogen we op u rekenen? Bij voorbaat hartelijk dank voor het meedenken! Namens de ziekencontactgroep Toine Tobé 4551252 en Marijke Nooren 4560892 of bij de telefoonpost.

Autovervoer U kunt voor vervoer per auto naar de morgendienst in Open Hof contact opnemen met: kath. diensten: Hr. Kees van Duijvenbode, tel. 455 16 44. prot. diensten: Mw. Narda Walraven, tel. 010 456 42 11 en 06 30 786 648

18

H. Maria Koningin, Memlingstraat 1. 28 maart 09.00 uur W. van Paassen, Paasviering Het Octaaf. 19.30 uur W. Bekedam, Eucharistieviering m.m.v. gemengd koor Caecilia. IPV-viering. 29 maart 15.00 uur Kruisweg o.l.v. parochianen. 30 maart 21.30 uur W. Bekedam, Eucharistieviering m.m.v. JoKo. Jongerenviering. 31 maart 10.30 uur W. Van Paassen, Communieviering m.m.v. Cantiamo. 5 april 09.30 uur W. Bekedam, Eucharistieviering m.m.v. Con Amore. 7 april 10.30 uur I. van Os, Communieviering o.l.v. parochianen. 12 april 09.30 uur W. Bekedam, Eucharistieviering m.m.v. Con Amore. 14 april 10.30 uur R. Schoolenberg, Communieviering. Jongerenviering m.m.v. JoKo. 19 april 09.30 uur W. Bekedam, Eucharistieviering.

IJsselland ziekenhuis Eudokiazaal (B1). 31 maart 10.30 uur 07 april 10.30 uur 14 april 10.30 uur 21 april 10.30 uur 28 april 10.30 uur

M. van Weerden W. Lob M.A. Doolaard M. van Weerden G. van der Kruijt

Prot. Gem. R’dam Noordrand Hillegondakerk, Kerkdreef 2, Rotterdam Hillegersberg 21 april 11.30 uur A. van Endhoven, jeugddienst Kinderoppas mogelijk op verzoek (tel.: 06 242 00 629)

maart 2013

open hof nieuws

Dienstenschema 27 maart 28 maart 29 maart

Open Hof Open hof De Vijf Havens

20.00 uur Oec. 09.30 uur * Prot. 11.00 uur Oec.

Meditatie-gebedsavond (Stiltecentrum). G. A. Koelman. Witte Donderdag. E.A. van Halsema en J.Roos. Oecumenische Goede Vrijdagviering met koralen uit de Mattheuspassion. Open Hof 15.00 uur R-K Kruisweg o.l.v. parochianen. 19.30 uur Prot. J.G. Amesz. Goede Vrijdag. 30 maart Open Hof 21.00 uur R-K R. Schoolenberg, Communieviering m.m.v. RK-koor Open Hof. 31 maart Open Hof 09.30 uur * Prot. J.W. Doff, m.m.v. Open Hof Cantorij. Pasen 11.00 uur R-K W. Bloem, Communieviering m.m.v. RK-koor Open Hof. 7 april Open Hof 09.30 uur * Prot. G. A. Koelman. 11.00 uur R-K H. Berbée, Communieviering. 19.00 uur Prot. Drs. E. Matser, Vesper. 10 april Open Hof 20.00 uur Oec. Meditatie-gebedsavond (Stiltecentrum). 14 april Open Hof 09.30 uur * Prot. G.C. v.d. Kamp. M.m.v. Open Hof Cantorij en Kindercantorij. De Vijf Havens 10.30 uur Prot. E.A. van Halsema, HA. Open Hof 11.00 uur R-K Communieviering o.l.v. Parochianen. M.m.v. RK-koor Open Hof 21 april Open Hof 09.30 uur * Prot. M.T. Montagne. 11.00 uur R-K W. Bloem, Communieviering. 24 april Open Hof 20.00 uur Oec. Meditatie-gebedsavond (Stiltecentrum). 28 april Open Hof 09.30 uur * Prot G. v.d. Dool. De Vijf Havens 10.30 uur R-K J. Roos. Open Hof 11.00 uur R-K W. van Paassen, Communieviering. * Voor informatie over de kinderdienst, raadplege men het weekbulletin of www.openhof-ommoord.nl. Alle informatie betreffende RK vieringen na 31 maart is Onder Voorbehoud! Personalia van gastpredikanten in Open Hof vindt u op pagina 8

Alexanderpolder Caeciliakerk, Zocherstraat 90, tel. (010-) 420 16 52 29 maart 15.00 uur Kruisweg o.l.v. parochianen. M.m.v. Gemengd Koor. Kinderwoorddienst. 19.30 uur R. Schoolenberg, Communieviering m.m.v. Cantiamo.IPV-viering. 30 maart 18.30 uur Kinderpaasviering o.l.v. parochianen. 21.00 uur L. Halkes, Communieviering m.m.v. Non Troppo. 31 maart 10.30 uur R. Schoolenberg, Communieviering m.m.v. Dubbel Gemengd Koor. 7 april 10.30 uur W. Bekedam, Eucharistieviering. Kinderwoorddienst. 14 april 10.30 uur Communieviering o.l.v. parochianen. M.m.v. Gemengd Koor. 21 april 10.30 uur W. Bekedam, Eucharistieviering. M.m.v. Kinderkoor Pionier. 1e communie. 28 april 10.30 uur H. Berbée, Communieviering m.m.v. Gemengd Koor.

Capelle a/d IJssel Pauluskerk, Merellaan 352, tel. (010-) 450 23 54 29 maart 15.00 uur Kruisweg o.l.v. parochianen, m.m.v. gemengd koor St. Paulus. 30 maart 21.00 uur H. Berbée, Communieviering m.m.v. gemengd koor St. Paulus 31 maart 09.30 uur W. Bekedam, Eucharistieviering m.m.v. a-Capelle. Catechumenen. 5 april 10.00 uur De Roo, communieviering o.l.v. WAD-groep. 7 april 09.30 uur H. Berbée, Communieviering m.m.v. gemengd koor St. Paulus. 14 april 09.30 uur Communieviering o.l.v. parochianen. M.m.v. St. Paul’s Singers. Kinderwoorddienst. 21 april 09.30 uur W. van Paasen, Communieviering. Antilliaanse viering. 28 april 09.30 uur W. Van Paassen, Communieviering m.m.v. jongerenkoor a-Capelle.

19

open hof nieuws

20

maart/april 2013