IN DIT NUMMER ONDER ANDERE:

10e jaargang

|

nummer 7

| september 2009

IN DIT NUMMER ONDER ANDERE: • Langs sporen van de Moderne Devotie in Amersfoort • Gesprek met Delftse organist Jan J. van den Berg • Amersfoorters naar Taizé • Nieuwe rubriek: Kerklatijn

MAANDBLAD VAN DE HERVORMDE GEMEENTE, DE GEREFORMEERDE KERK EN DE EVANGELISCH LUTHERSE GEMEENTE TE AMERSFOORT

Van de redactie Wie alle wijkberichten in Drieluik leest – en die mensen zijn er! – merkt het direct: de kerken in de wijken staan fris aan de start van een nieuw seizoen. In de meeste gemeenten is er deze maand een startzondag, al dan niet met gebruikmaking van het thema dat de landelijke kerk aanreikt: ‘Wij geloven’. En geloven, dat doe je samen! U bent zeer welkom in de kerken: op zondag, maar zeker ook door de week. Het ziet er naar uit dat dit seizoen de Protestantse Gemeente Amersfoort er dan echt gaat komen. In de laatstgehouden vergadering van de Voorlopige Algemene Kerkenraad werden belangrijke stappen gezet en uiteraard leest u daarover in de rubriek Kerkenraden. Nieuw is de naam waarmee de wijkgemeenten De Open Hof en Opstandingskerk, die samen één gemeente zijn gaan vormen, zich voortaan zullen presenteren: De Bron. De gebouwen waarin deze gemeente samenkomt, blijven de ‘oude namen’ houden. En natuurlijk blijft de samenwerking met De Hoeksteen bestaan. Wat dit nummer van Drieluik betreft: er was weer een overvloed aan kopij. Jongeren die naar Taizé gingen, kwamen zeer onder de indruk terug en doen verslag, zowel in het algemene deel als onder de wijkberichten (Nieuwe Kerk). Mensen met een interesse in kerkgeschiedenis kunnen tegenwoordig heel wat afwandelen in ons land, gidsjes en gidsen genoeg! Binnen onze Amersfoortse kerken hebben we onze eigen leidsman: Gerard Raven. Drieluik ging onder zijn leiding op pad en doet verslag. En voor kerkmuziekliefhebbers is Adriaan C. Schuurman een begrip. Ook een stukje Amersfoortse kerkgeschiedenis, opgetekend uit de mond van organist Jan J. van den Berg. We starten een nieuwe rubriek: Kerklatijn. In de kerk worden allerlei begrippen – soms in het latijn – gehanteerd, die lang niet iedereen kent. De berichtgeving van Teus Verhoeff vanuit Centraal-Azië is gestopt – zijn dochter neemt binnenkort het stokje over op de kinderpagina. Met verwachting en enthousiasme gaan we als protestants Amersfoort het nieuwe seizoen in, dankbaar voor alle mogelijkheden die we hebben! Marja Brak Foto’s voorkant:

Amersfoortse jongeren in Taizé Inzet: Organist Jan J. van den Berg

2 | Drieluik - nr. 7 - september 2009

Een Amersfoortse wandeling

Langs sporen van de Amersfoort 750 jaar. Dat brengt ons op de vraag: wat speelde er in de kerk in de jonge jaren van Amersfoort? 650 jaar geleden ontstond een vernieuwingsbeweging die we de Moderne Devotie noemen. Ook in Amersfoort heeft deze stroming sporen nagelaten. Op een warme vrijdagmiddag in juni wandelt een tiental mensen door Amersfoort om daar naar op zoek te gaan. En Drieluik wandelt mee. De wandelaars nemen deel aan een kring voor gemeenteleden uit Hoeksteen, Open Hof, Opstandingskerk en enkele andere belangstellenden. Ze gaan niet helemaal zonder bagage op pad. Met een studieavond vooraf heeft reisleider Gerard Raven (conservator van museum Flehite, maar niet minder bekend als medewerker aan Drieluik) hen al in vogelvlucht inzicht verschaft in de belangrijkste ideeën van de Moderne Devotie. In 1380-1450 is Amersfoort met de nieuwe stadsmuur in één keer flink uitgebreid. Ruimte genoeg dus voor nieuwe gebouwen. Veel van de gebouwen waar we langs wandelen liggen juist langs die buitenste rand van de oude binnenstad.

Sociale betrokkenheid We starten bij de Mannenzaal. Dit is een restant van het Pietersgasthuis, dat rond 1390 gesticht werd. Het is gebouwd als ziekenhuis waar waarschijnlijk ook melaatsen verzorgd werden. Oorspronkelijk was het gebouw veel groter dan de mannenzaal en de kapel die nu nog resteren. Bijzonder is dat dit complex de oorspronkelijke functie van ouderenzorg tot op de dag van vandaag behouden heeft. Die zorg voor armen, zieken en ouderen typeert de Moderne Devotie. We trekken de deur van de Mannenzaal achter ons dicht en lopen linksaf richting ’t Zand, waar we even binnen mogen kijken in de Aegtenkapel. Rond 1399 is op deze plaats het klooster van St. Agatha gesticht. De broeders en zusters van het Gemene Leven (zie kader) zijn dan inmiddels erkend, maar er ontstaan strengere stromingen, die een gelofte afleggen en daarom apart gaan wonen. Zij worden lid van de al bestaande Derde Orde van Franciscus. Deze voor leken bedoelde orde sluit namelijk goed aan bij de idealen van Geert Grote en de Moderne Devotie. Ook het klooster van St. Agatha hoort daar bij. Hoewel deze zusters streng en sober leefden waren ze zeker niet arm. En ze deden aan goede werken, want in de 15e eeuw kwam hier ook een ziekenhuisje. Rond 1450 volgt uitbreiding van de gebouwen. Inmiddels wordt het klooster bewoond door kanunnikessen. Zij laten de grote kapel met twee verdiepingen bouwen, die we vandaag bewonderen. Doel daarvan was dat ook gewone burgers vanaf de begane grond de diensten van de kanunnikessen op de eerste verdieping konden meemaken. Die eerste verdieping was toen dus deels open en de begane grondverdieping was een stuk lager dan in de huidige situatie, zo laat de beheerder ons zien. Hoe het daarna verder is gegaan met het klooster? Rond de hervorming in 1580 worden de gebou-

door: Corita Johannes

Moderne Devotie wen gevorderd. Maar pas in 1636 sterft de laatste zuster. Daarna krijgt het een heel andere functie, namelijk als weeffabriek. Het had niet veel gescheeld of de Aegtenkapel was gesloopt.

Het orgel van Mariënhof We wandelen verder. Dwars door het oude centrum naar Mariënhof aan de Zuidsingel. Nu is het een chique congrescentrum en restaurant. De sobere celzusters van St. Ursula, die hier rond 1472 een klooster begonnen, zouden hun ogen uitkijken. Ook zij vulden hun tijd niet alleen met geestelijke zaken, maar daarnaast met de zorg voor wezen en pestlijders. Daarna kreeg het klooster allerlei andere functies. In 1888 is de kapel verbouwd tot Gereformeerde kerk. De gebrandschilderde ramen en het orgel zijn er nog. Of het tegenwoordig nog bespeelbaar is? De receptioniste heeft het in elk geval nog nooit gehoord.. Op naar de Lange Jan. Ruim 650 jaar geleden bouwde een lekenbroederschap hier een kapel. Deze plaats werd ongekend populair door het Maria mirakel (1444). Dat leidde rond 1470 tot de voltooiing van de bouw van de Onze-Lieve-Vrouwetoren. Zijn deze mirakelverhalen ook typerend voor de Moderne Devotie? Eigenlijk niet, men mediteerde vooral - liefst dagelijks - over het leven van Jezus en probeerde zich dat zo goed mogelijk in te beelden. Maria speelde daarin slechts een bijrol. We besluiten onze Moderne Devotie wandeling in het Observantenklooster, dat na uitgebreide restauratie nu onderdeel is van het gemeentehuis. Dit klooster werd op verzoek van Amersfoortse burgers gesticht door de Minderbroeders of Franciscanen. Deze arme broeders vulden hun tijd vooral met ‘zielzorg’ en preken. Net als de gemeenschappen van de Moderne Devotie dus, die er zoals gemeld vaak voor kozen de Derde Orde van St. Franciscus te volgen.

Met Gerard Raven (3e van links) op pad. (Foto: Corita Johannes)

door Amersfoort vandaag verrassend veel gebouwen terug die ontstaan zijn vanuit de ideeën van de Moderne Devotie 650 jaar geleden. Maar ook in de Moderne Devotie als geestelijke stroming herkennen veel mensen zich vandaag de dag nog steeds. En wie weet volgt er deze zomer nog zo’n mooie middag om in dit jubileumjaar eens op eigen houtje langs sporen van de Moderne Devotie door onze mooie oude stad te wandelen, wellicht onderweg mediterend over een tekst uit Thomas à Kempis ‘Navolging van Christus’.

Wie volgt Er is in de loop der eeuwen flink wat verbouwd, uitgebreid, gesloopt, afgebrand en weer opgebouwd. Toch vinden we op onze wandeling

(met dank aan Gerard Raven voor de Amersfoortse historische informatie)

Moderne Devotie en Geert Grote

Thomas à Kempis

Grondlegger van de Moderne Devotie is Geert Grote, die in 1340 in Deventer ter wereld komt. Hij verzet zich tegen de corruptie onder kerkelijke leiders en start woongemeenschappen van leken. Deze zusters en later ook broeders des Gemenen Levens protesteren tegen verloedering binnen de kerk. (‘Gemeen’ heeft hier de betekenis van gewoon.) Ze leven zeer sober en zetten zich daarnaast actief in voor verbetering van de leefomstandigheden van de bevolking. Geert Grote reisde als boeteprediker en zielzorger rond en bezocht ook Amersfoort. Ieder mens is zelf verantwoordelijk voor zijn of haar zielenheil, meent Geert Grote. En ieder mens mag contact met God zoeken, daar is geen bemiddeling van een geestelijke voor nodig. Geert Grote vindt bijvoorbeeld (net als vóór hem bijbelvertaler Wycliffe) dat je bijbelboeken gerust in de landstaal mocht lezen. De Joden en de Grieken lazen die toch ook in hun eigen taal? Dergelijke opvattingen maken de Moderne Devotie tot een belangrijke voorloper van de Reformatie.

Er is nog steeds belangstelling voor vertegenwoordigers van de Moderne Devotie. Vooral ook voor Thomas à Kempis uit Zwolle die de ideeën van Geert Grote verder uitwerkte. Zijn ‘De navolging van Christus’ is nog steeds te verkrijgen en was lange tijd na de bijbel het meest verkochte boek. Al wordt er wel selectief gewinkeld in zijn geschriften en gaat het vaak om bewerkingen en selecties. Thomas à Kempis schrijft het boek als hij begin dertig is. De praktische levenswijsheid, die hij put uit de bijbel en ook van schrijvers als Augustinus is indrukwekkend. Enkele citaten: ‘Gehoorzaamheid te betrachten, te leven onder iemand die boven ons gesteld is, en niet eigen heer en meester te zijn, is iets, wat ons allen heel moeilijk afgaat.’ ‘Loop niet te koop met wat er in u omgaat, bespreek liever uw problemen met een godvrezend man.’ ‘Wij moeten in de Schrift liever ons geestelijk nut zoeken dan mooie taal.’

Drieluik Dri eluik l ik - nr nr. 7 - septe september mber b 2009 | 3

Delftse organist Jan J. van den Berg:

‘De Joriskerk was mijn tweede thuis’ door: Koos van Noppen

Noem in gesprek met de Delftse organist Jan J. van den Berg (80) de naam van kerkmusicus wijlen Adriaan C. Schuurman en de joviale prater komt écht los. Met een mengeling van bewondering en weemoed, dankbaarheid en nostalgie spreekt hij over zijn leermeester. Zowel in de biografie van Van den Berg als die van Schuurman speelt Amersfoort een belangrijke rol. ‘Ik ben een keientrekker’, zegt Van den Berg in zijn huis aan het verstilde plein in de binnenstad van Delft. We zitten in zijn werkkamer, binnen handbereik staan een goede pot thee en - mocht het nodig zijn - een piano en een zelfgebouwd pijporgel. ‘Geboren op ’t Havik, opgegroeid in de Joriskerk’. Hij trekt de gordijnen dicht voor de zomeravondzon. ’We waren thuis hervormd, hoewel vader twintig jaar organist was in de Evangelisch-Lutherse Kerk aan de Langestraat. Daar heb ik als jochie de keuze gemaakt om organist te worden. Maar Het Grote Moment was de benoeming van Adriaan Schuurman in april 1942 tot cantor-organist van de Sint-Joriskerk. Hij woonde aan de De Bosch Kemperlaan. Ik ging bij hem op les; ik was nog jong en kon nauwelijks noten lezen. Voor onze eerste afspraak had ik daarom een zetting van het Lutherlied in C groot uit m’n hoofd geleerd. Ik mocht blijven.’

‘De Sint-Joriskerk is mijn tweede thuis.’ (Foto: Koos van Noppen)

Inspirerend leermeester Geen van beiden zal op dat moment beseft hebben dat ze zo nauw aan elkaar verknocht zouden raken. Van den Berg: ‘Wat hij voor mij heeft betekend is nauwelijks in woorden uit te drukken. In muzikaal opzicht was hij mijn leidsman, maar hij werd ook mijn geestelijke vader. Hij had de capaciteit om op heel vanzelfsprekende ongedwongen manier zijn medemensen iets mee te geven. Hij lééfde zijn geloof.’ Van den Berg bleek een getalenteerde leerling, die al gauw werd ingeschakeld voor de begeleiding van kerkdiensten. De eerste was in november ’45, in het kleine kerkje van de ‘hersteld-verbanders’, aan de Appelweg. Ruim 60 jaar geleden gaf hij zijn eerste officiële 4 | Drieluik - nr. 7 - september 2009

concert, een Bach-herdenking. ‘Jeugdige overmoed? Ben je gek, het ging als de gesmeerde bliksem. Ik kreeg in de week daarop nog de complimenten van Gerrit van den Burg, de pianohandelaar van de Arnhemseweg; toch geen kleine jongen…’

Geen afscheid Alle hervormde predikanten preekten in de jaren ’40 van de vorige eeuw bij toerbeurt in de Sint-Joriskerk. ‘De kerk zat goed vol, ook ’s middags. Onder leiding van Schuurman ontstond een groot kerkkoor, dat hem zeer inspireerde tot composities. De eerste dienst die ik daar begeleidde was op Eerste Paasdag 1946, waarin we een stuk van Schuurman uitvoerden – koor, gemeente, orgel en zes koperblazers van het Leger des Heils. Fan-tas-tisch!’

Naast Jan J. van den Berg had Schuurman ook andere bekende leerlingen, zoals Leo Rooke (de latere cantor-organist van de Bergkerk) en de begaafde Gerard van Leeuwen, die niet als ‘beroeps’ is verder gegaan – hij was jarenlang vaste organist van de Nieuwe Kerk. Schuurman bleef tot 1950 aan de Joriskerk verbonden. ‘Tijdens de afscheidsbijeenkomst, in de toenmalige school aan de Van Blankenheijmstraat, is menig traantje gevloeid. Schuurman deed een stevig beroep op alle aanwezige koorleden om de ingeslagen koers onder leiding van zijn opvolger Hülsman voort te zetten, maar dat is er helaas niet van gekomen. Binnen de kortste keren ging het koor op de fles. Toen ik hem die avond ook formeel een handje ging schudden, zei hij: ‘Nee Jan, wij nemen geen afscheid’. Zo is het ook geweest. Tot aan zijn laatste concert, in 1985, heb ik bij hem geregistreerd.’

Tweede thuis De muzikale loopbaan van Van den Berg bracht hem via Soest (Emmakerk) in 1953 in de Nieuwe Kerk van Delft. Op 65-jari-

ge leeftijd moest hij daar tegen zijn zin stoppen. Maar hij is altijd kerkdiensten blijven begeleiden. Ondanks zijn hoge leeftijd geeft hij jaarlijks nog diverse concerten, zoals in Maassluis en Naarden. En deze maand speelt hij weer eens in de Amersfoortse Joriskerk. ‘Dat is mijn tweede thuis. Die kerk en dat orgel roepen vele mooie herinneringen wakker, die ten nauwste verbonden zijn aan Schuurman. Zijn Amersfoortse periode beschouw ik als zijn bloeitijd. Later is hij nieuwe wegen ingeslagen. Met zijn modernere composities was ik niet onverdeeld gelukkig. Ze halen het niet bij wat hij in de jaren veertig schreef, vind ik.’ Een speciale herinnering bewaart Van den Berg aan een zangdienst in februari 1950, met composities van Schuurman voor koor, gemeente en orgel. ‘Stampvolle kerk, de technicus met apparatuur zat onder de kansel. Vóórdat de opnamen begonnen ging Schuurman alle aanwezigen voor in gebed. Onvergetelijk, ik heb nog een opname van die uitzending. Weliswaar mono, maar muzikaal gezien, tóp! Dát concert, dat zou ik graag nog eens doen. Op dezelfde plek, met dezelfde werken… Wat denk je? Dat moet toch mogelijk zijn…?’

‘Een welhaast bovenmenselijke melodie’ Mocht de naam Adriaan C. Schuurman (1904-1998) niet direct vertrouwd klinken, dan toch zeker één of meer van zijn composities. In het Liedboek voor de Kerken staan 20 gezangen op zijn naam. Zo schreef hij de melodie voor lied 398: ‘Door goede machten trouw en stil omgeven’, het gebed van Dietrich Bonhoeffer. Maar het meest bekend is wel de melodie van Vondels vertolking van psalm 23, ‘d’ Almachtige is mijn Herder en Geleide’ (gez. 13B); dezelfde melodie is benut voor Willem Barnards berijming bij Openbaring 21: ‘Ik zag een nieuwe hemel zich verheffen’ (gez. 114). Kenners komen superlatieven tekort om de schoonheid daarvan tot uitdrukking te brengen. Wat vond Schuurman er zelf van? ‘Hij had de neiging om nogal misprijzend te doen over zijn eigen werk’, vertelt Van den Berg. ‘Ik ging daar altijd tegenin. Eén van zijn kardinale werken is een bewerking van het lied ‘Amen, Jezus Christus, amen’ (gez. 317:2). Hij had daar een magistrale improvisatie over gemaakt en ik heb jarenlang gesoebat of hij die eens op papier wilde zetten. Maar Jan, zei hij op een avond, dat is passé, verleden tijd. Waarop ik tegenwierp dat hij dan ook geen Bach meer kon spelen, of werk van zijn leermeester Cornelis de Wolff, of ‘Wachet auf’ van Max Reger. Met dat laatste voorbeeld raakte ik hem in hart. Hij zat minutenlang stil voor zich uit te kijken en stemde er toen mee in. Hij vond het moeilijk om zijn eigen werk op waarde te schatten.’ De betekenis van Adriaan C. Schuurman voor de Nederlandse kerkmuziek is niet gemakkelijk te overschatten. Naast zijn loopbaan als cantor-organist heeft hij als docent en componist veel invloed gehad. Hij doceerde aan verschillende universiteiten, aan het Theologisch Seminarium in Driebergen, en aan conservatoria in Den Haag en Rotterdam. Al zijn composities voor orgel verschijnen dit jaar op vier cd’s. Daarnaast liet hij een groot aantal koorwerken na, waaronder een drie uur durend oratorium over het Marcus-evangelie (in de vertaling van Marie van der Zeyde).

Drieluik - nr. 7 - september 2009 | 5

Amersfoorters naar Taizé:

‘Hier heb ik mijn halve leven van gedroomd’ Veel kerkgangers zijn bekend met Taizé-liederen: vierstemmige liederen van één of twee regels, die eindeloos herhaald kunnen worden. Zelf mag ik er soms bovenstemmen bij fluiten wanneer de cantorij van De Hoeksteen zingt. Zo groeide bij mij de wens om eens naar de plek te gaan waar deze liederen vandaan komen: Taizé in Bourgondië, Frankrijk. Toen ik hoorde dat een groep Amersfoorters uit verschillende kerken naar Taizé zou afreizen, besloot ik mijn kans te pakken. In Taizé wonen 72 broeders, katholieken en protestanten, die zo gastvrij zijn dat er enorm veel jongeren bij ze op bezoek komen. In de zomer zijn er wel 3500 bezoekers per week. Het maakt niet uit wat je gelooft of van welke kerk je bent. Een plek waar kerkmuren niet bestaan, dat vind ik echt geweldig!

Drie keer per dag naar de kerk Onze groep bestaat uit 30 mensen uit verschillende wijkkerken van de Protestantse Gemeente Amersfoort, de Nederlands Gereformeerde Kerk, Rooms-katholieke Kerk, Oud-katholieke Kerk Een deel van de Amersfoortse groep

6 | Drieluik - nr. 7 - september 2009

en ook een paar buitenkerkelijken. Zaterdag 11 juli stappen we vroeg in de ochtend in de bus richting Frankrijk. Door wat vertragende omstandigheden komen we 's avonds laat pas aan in Taizé. De volgende ochtend zie ik hoe mooi de heuvelachtige omgeving is, maar het is ook tijd voor de eerste viering. We gaan naar de kerk en gaan op de grond zitten. De broeders in hun witte gewaden komen binnendruppelen. Op een elektronisch display verschijnt een nummer en iedereen zoekt dat op in het blauwe boekje. Een broeder zet in en een paar duizend mensen zingen mee. Wat klinkt dat mooi! Ik probeer de altstem te zingen. Het lied wordt een keer of tien herhaald, dus ik heb genoeg tijd om dat te oefenen. Na nog een lied komt er een bijbellezing: eerst in het Frans, dan in het Engels en het Duits. De belangrijkste regel wordt ook nog in andere talen herhaald, soms ook in het Nederlands. De viering gaat verder met zingen en gebed, ook in diverse talen. Op een gegeven moment wordt het stil in de kerk, wel tien minuten lang. Wat doe je in die tijd? Ik probeer wat te bidden en stil te zijn voor God, maar vaak dwalen mijn gedachten af. Daarna zingen we weer verder. Drie keer per dag mag ik naar de kerk, maar ik denk slechts één keer: gaan we nu alweer? Wel denk ik vaak: lopen de broeders nu al weg, we zitten hier pas net! Gelukkig wordt er dan nog wel doorgezongen. Vooral na de avondviering kan ik nog rustig een uur blijven zitten en zingen.

door: Barbara Borkent-Raven foto's: Jessica van Dijk Veel leren Na de ochtendviering op maandag wordt er aan kleinere groepen (toch wel ongeveer 150 mensen) bijbelstudie gegeven. Brother John licht de Bergrede vers voor vers toe, hij geeft achtergrondinformatie over hoe de mensen uit Jezus' tijd misschien wel naar deze toespraak geluisterd hebben. Ik maak veel aantekeningen, want hier kan ik veel van leren. Later op de dag praten we verder over de bijbeltekst in gespreksgroepjes van rond de tien mensen uit diverse landen. Het is mooi om te merken dat leeftijdgenoten uit Slovenië en Canada tegen dezelfde dingen in het leven aanlopen als ik. De verspreiding van de maaltijden is goed uitgekiend. Bij lunch en avondeten krijg ik achtereenvolgens door een rij mensen eerst een dienblad, dan een bord, lepel, waterkom, eenpansmaaltijd, koekjes, stuk fruit uitgereikt. Het eten smaakt prima. Ik vind het wel prettig dat ik de hele week niet hoef te bedenken wat ik zal eten. 's Middags is er zangrepetitie, om de vier stemmen van een aantal liederen nog eens goed in te studeren. Daarna gaat het kleinere koor door, dat tijdens de avondvieringen op een vaste plek zit. Christine, mijn zusje met de mooie stem, zit in dat koor. Op woensdag vertelt ze me dat mensen die een instrument bij zich hebben worden opgeroepen om zich te melden bij de koordirigente. Ik neem mijn blokfluiten mee en ga erheen met de gedachte: als er tien andere blokfluitisten zijn dan ga ik wel weer... Er blijkt slechts één andere blokfluitiste te zijn en wel dertien dwarsfluiten. We moeten allemaal voorspelen en tot mijn vreugde worden wij blokfluitisten allebei uitgenodigd om op zaterdagavond in de viering te spelen. Hier heb ik mijn halve leven van gedroomd! De andere blokfluitiste is 15 jaar en komt uit Barcelona. Ze speelt prima.

Zingen en fluiten Taizé is echter niet helemaal de hemel op aarde, want mijn lichaam wordt er wel moe en slapen lukt wat minder goed. Wat wil je ook als je met zoveel jongeren gaat kamperen en als het enorm onweert. Waarschijnlijk ben ik niet de enige die in z'n tentje ligt te bidden dat het niet gaat lekken en dat de tent toch alstublieft niet wegwaait... Dit gebed wordt wel verhoord. Tegen mijn verBijbelstudie van brother John

De Verzoeningskerk

wachting in doorstaat mijn koepeltentje het onweer en de enorme hoeveelheden regen en wind. Donderdagmiddag ben ik wel zo moe dat ik een middagdutje doe onder een boom. Op vrijdagmiddag zit ik ergens op een bankje een boek te lezen en plotseling voel ik mij een beetje alleen. Maar dan komt Pam (van de Amersfoortgroep) aanrennen en vraagt of ik straks met haar thee ga drinken. Ik beloof op dezelfde plek te blijven. En dan komt Ward (van de Amersfoortgroep) een praatje maken en laat de foto's zien die hij net gemaakt heeft. Het is heel fijn om met deze groep in Taizé te zijn, want je kunt je soms wel wat verloren voelen in de massa. Maar deze groep voelt al heel vertrouwd, terwijl ik de meeste leden ervan tot vorige week nog nooit had ontmoet. Voor de zaterdagavondviering heb ik een gereserveerde plek en een microfoon voor mijn hoofd. Het advies is om niet te zingen terwijl die microfoon aan staat. Dat is sowieso niet zo'n goed idee meer, want inmiddels heeft een of ander vervelend verkoudheidsvirus niet alleen Christine maar ook mij te pakken. Onze stemmen klinken als die van raven. Ik snotter heel voorzichtig in mijn berg zakdoekjes en ben blij dat ik nog wel kan fluiten. De dirigente wijst met twee vingers mijn kant op en ik stoot mijn Spaanse buurvrouw aan: we moeten! Bij het eerste lied gaat de inzet mis, maar de andere twee gaan prima. Het is een geweldige ervaring: 4000 mensen die zingen en wij fluiten er samen bovenuit. Ondertussen wordt het licht van de paaskaars doorgegeven via de kaarsjes die iedereen gekregen heeft. Het is een prachtig gezicht.

Nog in je hoofd Na een week Taizé gaan we weer terug naar huis. Ik ben moe, maar toch ontspannen en geestelijk opgeladen. Iets in mij wil eigenlijk daar blijven, maar ik mis mijn geliefde en mijn eigen bed inmiddels wel. Het is wel even wennen om weer thuis te zijn en aan het werk te gaan. De Taizé-liedjes vliegen nog door mijn hoofd. Ik zet de cd op die ik heb meegenomen. In het bijbehorende boekje staat dat het ook de bedoeling is, dat de liederen in je hoofd blijven en dat je zo tijdens je dagelijkse bezigheden toch met God bezig kunt zijn. Naast de cd heb ik ook twee liedboekjes en twee tegenstemmenboeken gekocht: van elk een exemplaar voor thuis en voor de dirigente van de cantorij. Ik hoop dat ik binnenkort nieuwe tegenstemmen bij Taizé-liederen mag fluiten in De Hoeksteen! Drieluik - nr. 7 - september 2009 | 7

KERKENRADEN

VAK ZETTE VEEL STAPPEN VOORUIT

NIEUWE WIJKGEMEENTE

De Bergkerk was de plaats waar de Voorlopige Algemene Kerkenraad (VAK) op 23 juni jl vergaderde. Het was de eerste vergadering die de nieuwe voorzitter, dr. Harm Dane, leidde en hij deed dat voortvarend en op een prettige manier. De belangrijkste agendapunten waren het concept beleidsplan van de werkgroep van de Colleges van Kerkrentmeesters en het concept beleidsplan van de werkgroep Beleid van de VAK. Twee stukken die van cruciaal belang zijn voor de voorgenomen fusie van de Amersfoortse hervormden, gereformeerden en lutheranen. En er was een fiks aantal zogenaamde onderliggende stukken, zoals de (financiële) meerjarenraming 2010-2013. Daaruit blijkt dat het (straks gezamenlijke) vermogen wel inteert, maar niet zodanig dat er reden is tot ongerustheid. Veel discussie riepen de financiële stukken niet op. Wel kwam de vraag aan de orde waar de solidariteit tussen de wijken eindigt (de ene wijk staat er financieel nu eenmaal beter voor dan de andere). Deze vraag werd nu niet uitputtend besproken, maar zal na de fusie in de nieuwe Algemene Kerkenraad zeker de nodige aandacht krijgen. De hele vergadering werd gekenmerkt door de intentie: we gaan er nu samen uitkomen en vertrouwen dat straks gaandeweg allerlei details geregeld kunnen worden. De VAK aanvaardde de financiële beleidsvoorstellen, waarmee vervolgens de afzonderlijke colleges van kerkrentmeesters en algemene kerkenraden moeten instemmen. Veel waardering was er voor de werkgroep die kans heeft gezien in korte tijd een beleidsplan op tafel te leggen, dat recht doet aan de veelkleurigheid van de Protestantse Gemeente Amersfoort (PGA) en een goed beeld geeft van de meerwaarde van de vorming van de PGA. De discussie over het concept was zinvol, want er kwamen verschillende aanvullingen en enkele correcties. Het bijgestelde concept gaat naar de drie afzonderlijke kerkenraden en het ministerie van predikanten. Men kan daar dan nog aangeven welke punten onacceptabel zijn en wat beslist nog moet worden toegevoegd. In de septembervergadering van de VAK ligt er dan een nieuw concept en een voorstel voor de procedure voor de vaststelling van het definitieve beleidsplan in het najaar van 2009. Onze Protestantse Kerk in Nederland is een kerk met (een kerk) orde. Dat betekent dat er voor veel zaken toestemming van hogere organen nodig is. Zo ook voor een fusie op plaatselijk vlak. De benodigde stukken (waaronder het beleidsplan en de meerjarenraming) gaan daarom naar het Regionaal College voor de Behandeling van Beheerszaken (RCBB), dat de Classicale Vergadering moet adviseren over het Amersfoortse voorgenomen fusiebesluit. Het beleidsplan gaat rechtstreeks naar de classis. In theorie kunnen er nog hobbels in de weg opduiken, maar deze VAK-vergadering zal later misschien wel als de belangrijkste stap vooruit in het fusieproces aangeduid worden. En of u als gemeentelid ook nog iets te horen krijgt van het voorgenomen beleid? Uiteraard, want daar hebben we nu een coördinator communicatie voor. Na de definitieve vaststelling van het beleidsplan zal dit zeker op de website verschijnen, maar ook in druk verkrijgbaar zijn.

De Bron - dat is de naam geworden van de nieuw gevormde wijkgemeente, ontstaan uit het samengaan van wijkgemeente De Open Hof en wijkgemeente Opstandingskerk. Deze naam heeft een dubbele betekenis in zich: enerzijds waar de gemeente aan ontspringt en waar zij van leeft. Anderzijds wat zij zelf wil zijn. Gave en opgave dus. In Psalm 36:10 staat: ‘Bij U is de bron van het leven’. De gemeente ontspringt aan Gods heil voor deze wereld en wil zich aan die Bron ook telkens voeden. In het bijbels spraakgebruik kan iemand die van God weet en daarvan getuigt ook als bron worden aangeduid: er gaat iets van uit! Zo wil de gemeente ook in de wereld staan: als getuige van Gods licht.

B.J.A. de Mooij-van der Linde, scriba VAK 8 | Drieluik - nr. 7 - september 2009

PREDIKANT IN ADVENTKERK BEROEPEN De Algemene Kerkenraad Hervormd heeft in zijn vergadering van 25 augustus jl besloten ds. D.Ph.C. Looijen te beroepen als predikant in de wijkgemeente Adventkerk. De kerkenraad van deze gemeente had hiertoe een verzoek ingediend. Ds. Looijen is directeur van de in Amersfoort gevestigde missionaire organisatie IZB, een vereniging die werkt binnen de Protestantse Kerk in Nederland. De beroepingsprocedure gaat nu in en aan het eind daarvan zal ds. Looijen, die met zijn vrouw in Amersfoort woont, besluiten of hij dit beroep aanneemt.

IN MEMORIAM DS. G. CAZEMIER 25 juli 1926 – 17 juli 2009 In de vroege ochtend van vrijdag 17 juli is Gerrit Cazemier ontslapen. Zijn dood, zo snel gekomen, nadat ziekteverschijnselen zich hadden voorgedaan, heeft ons ontsteld. Eind april had hij met zijn zoon een reis naar Griekenland gemaakt. Niemand kon toen vermoeden - hij zelf evenmin - dat hij enkele maanden later uit ons midden zou worden weggenomen. Hij stond - zoals zijn kinderen en kleinkinderen ons zeiden - nog volop in het leven. Daarom heeft zijn heengaan ons zo getroffen en geraakt. Hij werd geboren in Gieterveen, waar zijn vader predikant van de hervormde gemeente was. Evenals zijn jongere broer koos hij na het gymnasium in Midddelburg - de familie woonde toen in Terneuzen voor de theologische studie. Daartoe ging hij naar Groningen, waar destijds de hoogleraren G. van der Leeuw, H. van Oyen, Th.C. Vriezen en J. Lindeboom het aanzien van de faculteit bepaalden. Behalve aan de studie wijdde hij zich aan het gezelligheidsleven. Hij was er praeses van het studentencorps Vindicat. Nadat hij het doctoraalexamen had afgelegd vertrok hij met zijn vrouw, Jeanne Mandersloot, naar zijn eerste gemeente, Wanneperveen, in de kop van Overijssel. Daarna diende hij achtereenvolgens de gemeenten Spijkenisse, Groningen waar hij het langst stond - en ten slotte Krimpen aan den IJssel. In 1991 ging hij met emeritaat en vestigden zij zich in Amersfoort. Korte tijd nadat zij hier waren komen wonen werd de gezondheid van zijn vrouw aangetast. Het was het begin van een periode vol zorg. Met liefde heeft hij haar omringd. En hoe zwaar en moeilijk deze fase in hun beider leven is geweest, nooit heeft iemand hem daarover

de kerkenraad zijn verantwoordelijkheid deelt met werkgroepen, die functioneren als kerkenraadscommissies of organen van bijstand. Hij schreef daarover in het Werkboek voor predikanten in de Nederlandse Hervormde Kerk. Mede daardoor wist men hem in Amersfoort te vinden, toen het erom ging na te denken over de structuur van de Protestantse Gemeente Amersfoort (PGA). Gerrit Cazemier was van harte prediker, liturg en pastor. Bescheidenheid en vriendelijkheid, mildheid en minzaamheid waren hem kenmerkende eigenschappen. Nooit zocht hij de aandacht of het succes. Juist daardoor had hij een geweldige uitstraling. Voor velen heeft hij veel betekend. Dat tallozen van hem gehouden hebben bleek op de dag van zijn begrafenis. De Bergkerk, waarin de dankdienst voor zijn leven werd gehouden, was geheel gevuld. De gedachtenis van deze rechtvaardige en betrouwbare mens zij ons tot zegen.

A. van Haarlem

AFSCHEID REDACTIELID DRIELUIK

Ds. Cazemier op zijn 82ste verjaardag op de Zeeuwse wateren

horen zuchten of klagen. Hij bleef onder de last, duldde en droeg. Totdat zijn vrouw hem ruim zes jaar geleden ontviel. Toen leefde hij op en kon hij zich ten volle wijden aan het werk dat hem lief was. Hij bleef preken, zonder een ‘preektijger’ te zijn. Hij was dominee voor het leven en niet voor even. Het was hem een vreugde om voor te gaan in de heilige dienst. Wat Albert Schweitzer in zijn autobiografische notities schrijft over zijn werk als prediker in St. Nicolai in Straatsburg eind negentiende eeuw, namelijk dat het preken voor hem een innerlijke behoefte was en dat hij het als iets wonderlijks heeft ervaren om 's zondags voor mensen over de laatste vragen van het bestaan te mogen spreken, moet ook Gerrit Cazemier vervuld hebben - al zou hij het met andere woorden zeggen. Daarom deed het hem pijn dat hem, toen hij tachtig jaar geworden was, door een afgevaardigde van een kerkenraad - hij was zo edel om de naam te verzwijgen - werd medegedeeld dat hij niet meer zou worden uitgenodigd om in de dienst des Woords voor te gaan. Wij moesten hem er toen aan herinneren dat er predikanten zijn, die - om met de psalm te spreken - in de ouderdom fris en groen zijn (Psalm 92:15), terwijl jongere dominees soms oude mannetjes zijn, ouderwets en traditioneel in de slechte zin van het woord. Dit heeft hem toen zichtbaar bemoedigd. Een belangrijk onderdeel van de eredienst was voor hem het gesprek met de kinderen. Dat bereidde hij zorgvuldig voor en daaraan besteedde hij veel aandacht. Een zinvol gesprek met kinderen voeren is een kunst, die lang niet iedere dominee verstaat. Maar aan Gerrit was dit toevertrouwd. Hij preekte niet alleen graag, hij leidde in De Brug een bijbelkring, waar gemeenteleden enthousiast over waren. En hij bleef studeren. Met een groep pastores in oecumenisch verband lazen zij delen uit het werk van de Berlijnse theoloog Friedrich-Wilhelm Marquardt en van Eugen Rosenstock-Huessy ‘Toekomst; het christelijk levensgeheim’ - geen eenvoudige lectuur. Landelijke bekendheid had hij gekregen door de opzet van het gemeentewerk in de nieuwbouwwijk Selwerd-Vinkhuizen-Paddepoel in Groningen Noord. Zijn uitgangspunt was: de gemeente is van hen die belijden dat zij gemeente van Christus zijn. Dus geen domineeskerk, geen dominocratie. Hij pleitte voor een werkwijze, waarbij

Jong is ze nog steeds. ‘De mevrouw die een meisje lijkt’: Joke BoschKlapwijk. Ze moet dus wel héél jong geweest zijn toen ze aantrad als lid van de redactie van ‘Hervormd Amersfoort’. Dat was is 1992. Ze ging mee naar de redactie van ‘Drieluik’, toen het hervormde en het gereformeerde kerkblad daarin opgingen. Het gezin van Joke groeide en iedereen vroeg zich af hoe ze dat toch deed: een gezin met vijf kinderen draaiende houden, haar werk voor het kerkblad, later de eindredactie van de kerkpagina in De Stad Amersfoort, taken oppakken binnen de Adventkerk, en de laatste jaren ook nog boeken voor kinderen en op het gebied van opvoeding redigeren of recenseren in het Nederlands Dagblad. Haar laatste wapenfeit is de kinderpagina van Drieluik, die nu z’n plaats en vorm gevonden lijkt te hebben. We zagen het wel aankomen: een keuze in deze veelheid zal een keer gemaakt moeten worden, want wie houdt dit vol? Nu is het moment daar en heeft Joke afscheid genomen. Ze heeft er een formidabele diensttijd (17 jaar) bij het kerkblad op zitten. Voorlopig houdt zij nog de supervisie over de kinderpagina, die Sharon van de Kamp (welkom!) weliswaar gaat proberen, maar een definitieve beslissing daarover nog even wil aanhouden.

We bedanken Joke voor haar grote trouw en inzet en voor de sprankeling die ze meebracht in ons midden. Onze kleine en zeer op elkaar ingespeelde redactie kan eigenlijk niemand missen en we zien wel heel erg haar lege stoel!We danken God voor de talenten die Hij Joke gaf en die ze ongetwijfeld blijft inzetten, ook voor het Amersfoortse kerkenwerk.

En een opvolger? Er wordt gezocht! Marja Brak Drieluik - nr. 7 - september 2009 | 9

KERKRENTMEESTERS

C OLLE GE VAN K ER K R EN TM EE S T E RS HE R VO R MD RESTAURATIE SINT JORISKERK Vorig jaar hebt u in een speciale bijlage van Drieluik er van alles over kunnen lezen: de eiken kapconstructies van de Sint Joriskerk worden aangetast door de bonte knaagkever. Daardoor raken kapverbindingen los en dreigt de samenhang verloren te gaan. Door het teloorgaan van de stabiliteit in de kappen en de verbindingen met de trekbalken raken ook de onderliggende gemetselde gewelven ontzet. Een verontrustende scheurvorming is het gevolg. Dit vraagt om een ingrijpende restauratie. De restauratie bestaat uit drie delen: herstel van respectievelijk kapconstructie, zuidportaal en gewelven/pleisterwerk. De totale restauratie kost € 1.500.000. De Stichting Vrienden van de Sint Joriskerk en het College van Kerkrentmeesters Hervormd hebben de afgelopen maanden veel energie gestoken in de voorbereiding van de restauratie en de fondsenwerving. Op 9 juni jl hebben de kerkrentmeesters Van Hoogevest Architecten opdracht gegeven tot het uitvoeren van de eerste twee fasen van de restauratie: de kapconstructie en het zuidportaal. Het hiervoor benodigde bedrag van ongeveer € 700.000 wordt gefinancierd vanuit een rijkssubsidie restauratie monumenten BRRM, een bijdrage van de Stichting Vrienden van de Sint Joriskerk en toezeggingen door diverse fondsen. In

10 | Drieluik - nr. 7 - september 2009

de week van 14 september a.s. zal de restauratie van start gaan. De werkzaamheden worden uitgevoerd door aannemer Den Hoed uit Bergambacht. De verhuur van de kerk gaat gewoon door. Uiteraard worden de werkzaamheden stilgelegd tijdens rouw- en trouwdiensten en bij cd-opnames. Het geld voor het 3e deel van de restauratie - de gewelven en het pleisterwerk - is nog niet bij elkaar. Voor de uitvoering daarvan kan dus nog geen opdracht worden gegeven. Van het hiervoor benodigde bedrag (€ 800.000) is wel al € 400.000 toegezegd door fondsen en een subsidie van de gemeente Amersfoort. Momenteel lopen er nog twee subsidieaanvragen bij de provincie Utrecht, waaronder één bij het fonds ‘Erfgoedparels’. Wanneer deze subsidies worden toegewezen, kan mogelijk gedurende de werkzaamheden van de eerste twee delen van de restauratie ook opdracht worden gegeven voor het laatste deel van de restauratie. Mocht u een bijdrage willen leveren in de restauratiekosten, dan kunt u uw bijdrage overmaken ten gunste van het restauratiefonds, rekeningnummer 1408.75.948, t.n.v. Stichting Vrienden van de Sint Joriskerk.

Namens het College van Kerkrentmeesters Hervormd, Dietrich van Gorsel

EEN TOP WE E K I N AU S T E R LI T Z Een eigen huis in een mooie wijk en toch een bijdrage ontvangen van de actie Vakantiegeld Delen? Een buurvrouw heeft het gezin opgegeven, omdat de moeder met haar vier kinderen in een moeilijke situatie verkeert. Als deze via de telefoon hoort dat ze een bijdrage krijgt voor een vakantie, reageert ze blij en emotioneel. ‘Dit is echt een geschenk. Dat mensen dit doen; geld geven om het anderen mogelijk te maken op vakantie te gaan. En dat ik een buurvrouw heb die zo attent is om ons op te geven voor de actie. Fantastisch! Ik wil zo graag dat mijn kinderen een week naar een kamp gaan. Ze zijn namelijk nog nooit op vakantie geweest en willen heel erg graag.’ De moeder vertelt dat ze probeert met schoonmaakbaantjes in haar onderhoud te voorzien. Haar ouders zorgen voor de boodschappen en de omgeving springt bij door kleding voor de kinderen te geven. Haar ex-man heeft het gezin drie jaar geleden met schulden achtergelaten, ze krijgt geen alimentatie. Het huis moet verkocht worden, maar zie dat maar eens kwijt te raken in deze tijd… ‘Mensen hebben geen idee van wat zich achter de voordeur allemaal kan afspelen. Niet iedereen met een eigen huis is rijk. We kregen onlangs een uitnodiging voor een straatfeest,

maar dat kost best veel geld en dat hebben we gewoon niet.’ De actie Vakantiegeld Delen is voor de zesde keer georganiseerd door de diaconieën in samenwerking met de werkgroep Overwaarde. En ook dit jaar was het een succes. Een recordopbrengst van € 23.000. Daardoor konden er meer mensen dan vorig jaar een bijdrage ontvangen voor een vakantie of dagjes uit. Voor het eerst deden ook de Johanneskerk en Het Brandpunt mee. De Thomas Scheltus Stichting gaf een flinke subsidie. Enthousiaste gemeenteleden stelden hun vakantiehuisje beschikbaar, boden een geheel verzorgde kampeerweek aan of een dagje zeilen. Twee gezinnen logeerden een weekje in De Glind in het vakantiehuisje van de Rudolphstichting. En de kinderen van het gezin waarover het hierboven ging? Hebben zij een leuke kampvakantie gehad? Alle vier zijn ze een week in Austerlitz geweest op een jeugdbuitenverblijf. De Stichting Neverland organiseert er vakantieweken voor kinderen. Volgens hun moeder hebben ze een topweek gehad. En ze kunnen nu op school vertellen dat zij dit jaar ook op vakantie zijn geweest.

Joke Koolhof, diaconaal opbouwwerker tel. 4637795 (ma, di, do)

KERKLATIJN B ELIJ DE NIS GE S CH R I F T E N Voor deze eerste aflevering in een nieuwe rubriek, waarin woorden en begrippen uit de geheimtaal van (de organisatie van) onze kerk onder de loep worden genomen, nemen we een duik in de geschiedenis. De Protestantse Kerk in Nederland rekent maar liefst elf belijdenisgeschriften tot haar grondslag. ‘Nou, waar zijn die formulieren die ik nog moet ondertekenen?’ vroeg de naïeve aspirant-onderwijzer (of andere werknemer bij een christelijke instelling) tijdens het sollicitatiegesprek. Een inmiddels wat gedateerd grapje over de ‘drie formulieren van enigheid’ die bij een benoeming onderschreven moe(s)ten worden. Deze drie formulieren – de Nederlandse Geloofsbelijdenis uit 1562, de Heidelberger Catechismus uit 1563 en de Dordtse leerregels (1619) – weerspiegelen het hart van het gereformeerde belijden en ook de Protestantse Kerk in Nederland heeft ze hoog in het vaandel staan. Met name de Catechismus speelt in een deel van de kerk nog altijd een belangrijke rol in de leerdiensten. Een geloofsbelijdenis wordt opgesteld om de leer af te bakenen tegen aanvallen en dwalingen, die van buitenaf of van binnenuit kunnen komen. De eerste en bekendste is de Apostolische Geloofsbelijdenis (vaak de Twaalf Artikelen genoemd), opgesteld in de tweede of derde eeuw na Christus. Ook de Geloofsbelijdenis van Nicea en die van Athanasius, beide uit de vierde eeuw, zullen veel kerkgangers bekend in de oren klinken. Met deze drie geloofsbelijdenissen onderstreept de kerk haar verbondenheid met

door: Anneke Verhoeven de vroege, algemene christelijke kerk. De al genoemde drie formuleren van enigheid plus de Geneefse Catechismus (1536) verwijzen naar de gereformeerde traditie van de kerk. De lutherse inbreng is vertegenwoordigd door de Catechismus van Luther en de onveranderde Augsburgse Confessie, beide uit de vroeg-zestiende eeuw. De Augsburgse Confessie zorgde bij het samengaan van hervormden, gereformeerden en lutheranen in het Samen op Weg-proces voor enige onrust. In dit belijdenisgeschrift werd naar de smaak van de hervormd-gereformeerden in de toenmalige Ned. Herv. Kerk te weinig afstand genomen van de rooms-katholieken. Dat was in de tijd waarin de Confessie werd opgesteld heel verklaarbaar: de toen oprukkende moslims vormden een geducht gevaar, waarbij de verschillen tussen katholiek en protestant soms in het niet vielen. Ook van de Barmer Thesen (1934) – van de Duitse Bekennende Kirche, die zich tegen het nationaal-socialisme keerde – werden de behoudende hervormden niet erg vrolijk. Met de Konkordie van Leuenberg (1973) is het elftal compleet. In het boek ‘Belijdenisgeschriften’ heeft de lutherse kerkelijk hoogleraar dr. Klaas Zwanepol ze allemaal op een rijtje gezet, en voorzien van een toelichting. Bij de presentatie in 2004 merkte hij op dat de belijdenisgeschriften ‘geen plechtige verklaringen zijn waar je voortaan op afgerekend wordt (…) maar geschriften die je uitdagen om zelf het spoor door te trekken dat door het voorgeslacht op cruciale momenten is uitgezet’. Drieluik - nr. 7 - september 2009 | 11

LUIKJE

WOORD - Z OE K E R Eén van mijn hobby's is het maken van cryptogrammen. Elke zaterdag heeft mijn ochtendkrant een mooie puzzel waar ik gemiddeld twee dagen mee bezig ben. Ik hou van woorden, ik hou van taal. Ooit maakte ik eens een interview voor een jongerenblad met een man die woorden verzamelde. Zijn hele huis stond vol met boeken en tijdschriften. Al die boeken had hij gelezen en elk nieuw woord omcirkelde hij en schreef dat op een kaart. Als het woord vaker voorkwam, stuurde hij de kaart door naar de makers van de Dikke Van Dale. Ook hij hield van woorden, van taal. Hij leefde erin, maar het woord zoeken was voor hem ook hobby: hij deed het naast zijn werk op de Philipsfabriek in Drachten. Tijdens mijn vakantie heb ik ervaren dat woorden en taal heel erg plaats- en cultuurgebonden zijn. We waren in Tsjechië. Een prachtig land met mooie dorpen en steden. Met de toeristische gids in de hand hebben we heel wat hoogtepunten gezien. Maar alles buiten de gids ging aan ons voorbij. De Tsjechische taal is zo anders dan we gewend zijn, je kunt er geen touw aan vastknopen. We voelden ons analfabeten en vreemdelingen. De taal

door: Berend Borger creëerde een gevoel van vervreemding. We beseften weer eens wat het betekent om vreemdeling te zijn. Sommige mensen zeggen dat de kerk mensen van zich vervreemdt door de taal. De woorden in de kerk worden niet meer begrepen. Wat moet je dan doen? De kerktaal vervangen door de taal van de straat? Soms gebeurt dat en voor een keer mag dat natuurlijk best. Maar ik zou toch ook de kerktaal in ere willen houden. In die taal spreekt ook nog wat anders mee. In die taal spreekt Iemand anders mee. Waar Zijn (Haar?) stem verdwijnt daar wordt op den duur helemaal niets meer gezegd. Waar Haar (Zijn?) taal niet meer gehoord wordt, daar horen we alleen nog onszelf en dulden we geen tegen-spraak meer. In de bijbel worden wij mensen vreemdelingen en bijwoners genoemd. Het is niet 'vanzelf-sprekend' dat wij elkaar en anderen verstaan. Daar mogen we best wat moeite voor doen. Zelfs als dat betekent nieuwe woorden leren, een nieuwe taal.

BERICHTEN

CURSUS THEOLOGISCHE VORMING Van 12 september 2009 tot en met 6 maart 2010 worden op de zaterdagochtenden van 9.00-13.15 uur de vakken Oude Testament, Nieuwe Testament, Bijbelwetenschap, Kerkgeschiedenis, Ethiek, Dogmatiek, Pastoraat, Jodendom en Wereldgodsdiensten gegeven. Dat gebeurt in het kader van de cursus theologische vorming gemeenteleden van de Protestantse Kerk in Nederland. Er is geen bepaalde vooropleiding nodig. Kosten: € 290, incl. studiemateriaal. Plaats: Triumfatorkerk, Marco Pololaan 185, 3526 GB Utrecht (goed bereikbaar per auto en openbaar vervoer). Meer informatie: www.pkn.nl/tvg Aanmelding: tel. 06-46330752 of e-mail: [email protected]

familie, buren, collega’s, etc. Eén doos bevat 14 pakken met drie grote plakken speculaas en zo’n doos levert ongeveer€ 25 op. Wilt u meedoen? Bel dan Dôme, tel. 4601960 (op werkdagen van 9.00-17.00 uur) of mail naar: [email protected] om uw bestelling door te geven of voor meer informatie. Graag vóór 1 oktober a.s.

GEMEENTEREIS NAAR ISRAËL Vanuit wijkgemeente De Bron wordt een reis naar Israël georganiseerd van 28 april tot 8 mei 2010. Op maandag 7 september a.s. is er een informatieavond in De Open Hof, Vogelplein 1. Ook leden van andere wijkgemeenten zijn welkom. Zie voor meer informatie de wijkberichten van De Bron.

SPECULAASACTIE HOSPICE DÔME

PROJECTLID BIJ ‘CANTATE DEO’

In april jl vierde het Amersfoortse hospice het vijfjarig jubileum. De in dat kader gehouden huis-aan-huis collecte bracht maar liefst € 30.000 op. Een zeer welkom bedrag, want doordat de vorm van zorg die een hospice verleent niet volledig wordt vergoed, heeft Dôme jaarlijks een tekort van € 150.000, dat via giften bijeengebracht moet worden. Ook dit jaar is er daarom de speculaasactie. Daarvoor zoekt men zogenaamde dozenverkopers: mensen, die bereid zijn 1 doos speculaas (of meer) te verkopen aan vrienden,

Het chr. gem. koor ‘Cantate Deo’ biedt de mogelijkheid voor de periode van 3 september t/m 19 december projectlid te worden. Dat betekent elke week repeteren in De Lichtkring, Laan naar Emiclaer, om mee te doen aan de zangavond op 31 oktober en het kerstconcert (o.a. uitvoering van de Kerstcantate van Geert Gringhuis) op 19 december, beide in de Sint Joriskerk. Meer informatie bij Jacob Post, tel. 4803580 en op www.cantatedeo.nl

12 | Drieluik - nr. 7 - september 2009

AGENDA

MIDDAGPAUZEDIENSTEN

VESPER IN DE SINT JORISKERK

Woensdagmiddag van 12.30 tot 12.50 uur in de Lutherse Kerk, Langestraat. In de zomerperiode stoppen de diensten een aantal weken, zoals uit onderstaand rooster blijkt. 9 september: ds. P. Waterval, organist: Reeuwert Tromp 16 september: dr. A. van Haarlem, organist: Gert Kuiper 23 september: ds. M.H. Sliggers uit Hoevelaken, organist: Elmar de Zwart 30 september: ds. R.G. van der Zwan, organist: Levina Pors 7 oktober: ds. C. ’t Lam, organist: Gert Kuiper

Zaterdagmiddag 19 september om 17.00 uur is er in de Sint Joriskerk weer een vesper, georganiseerd door de Werkgroep Liturgie van de Raad van Kerken Amersfoort. Medewerking: het St. Joris Kamerkoor onder leiding van Bas Ramselaar en Henk Veldman, organist. De vesper is een zogenaamde getijdendienst, die aan het eind van de middag plaatsvindt en vooruitblikt op de viering van de komende zondag. Het heeft de sfeer van een Engelse Choral Evensong. De vesper duurt ongeveer drie kwartier en is vrij toegankelijk.

ORGELCONCERTEN ST. JORISKERK Dinsdagavond 8 september om 20.00 uur: Herman van Vliet, verzoekprogramma. Toegang: € 6 (€ 5 voor 65+); tot 16 jaar gratis. Inloopconcert op zaterdagmiddag 5 september om 15.00 uur: Bert van Stam m.m.v. Lucia Boeken, viool. Toegang: € 1 (in het kader van de kerkbezichtiging) Voor meer informatie zie: www.joriskerk.com

PROGRAMMERING RADIO KIK (KERKEN IN KEISTAD) Uitzendingen op zondag van 14.00-15.00 uur. Herhaling maandag van 15.00-16.00 uur. Op Golfbreker 87.5 FM en www.radiokik.nl Zondag 6 september: Hoogsensitieve personen en het boek ‘Keuzen in kansen als toegang tot de kern’ – gesprek met auteur Marja van ’t Wel. Zondag 13 september: Gesprek met Rita Hunink over haar boek ‘Volwassen wezen’. Als je ouders wegvallen. Zondag 20 september: Kerk in Actie, nationale en internationale hulpverlening. Zondag 27 september: Gesprek met Gijsbert-Jan van der Pol, ondernemer over christelijk ondernemerschap. Hoe spelen daar je principes in mee?

COLOFON Drieluik is het maandblad van de Hervormde Gemeente, de Gereformeerde Kerk en de Evangelisch-Lutherse Gemeente te Amersfoort Redactieadres Operaweg 91, 3816 EC Amersfoort, tel. 4721124, [email protected] (Adreswijzigingen zenden aan het Kerkelijk Bureau) Inleveren kopij Voor het nummer van 30 september uiterlijk 11 september inleveren Redactie Marja Brak (eindredactie), Corita Johannes-den Oudsten, Koos van Noppen, Anneke Verhoeven

INFORMATIEAVOND GEMEENTE GROEIGROEPEN Binnen de Protestantse Gemeente Amersfoort zijn er diverse vormen van samenkomen rondom de Bijbel. Voor zover bekend zijn er alleen in wijkgemeente De Brug groeigroepen (we noemen ze ook wel ‘Bruggroepen’). Deze zijn de laatste jaren gegroeid. Op dit moment zijn er 12 groepen, (elk met 10 tot 15 deelnemers). Deelnemers komen hoofdzakelijk uit De Brug, maar er zijn ook mensen die bij andere wijkgemeenten horen. Ook landelijk is er sprake van een forse groei. In totaal draaien er zo’n 1500 van deze huiskamergroepen en op de startdagen (5 september in Gouda en Hoogeveen – zie www.ewv.nl) komen honderden mensen om toegerust te worden en de nieuwe materialen in te slaan. Het enthousiasme van de deelnemers geeft inspiratie om deze groeigroepen verder bekend te maken. In dat kader heeft de regiocommissie Eemland van de Stichting Evangelisch Werkverband binnen de Protestantse Kerk in Nederland op zich genomen de visie en de kansen van de groeigroepen voor de opbouw van (wijk) gemeenten in deze regio meer bekendheid te geven. Daarom willen we individuele belangstellenden, maar ook afgevaardigden van kerkenraden van de PGA van harte uitnodigen voor een bijeenkomst op donderdag 8 oktober om 20.00 uur in het kerkelijk centrum De Brug, Schuilenburgerweg. Namens de regiocommissie, Henk van Essen, tel. 4756433

Uitgevers Algemene Kerkenraad Hervormd mw. B.J.A. de Mooij-van der Linde, Schuilenburgerweg 48, 3816 TC, tel. 4756215, [email protected] Algemene Kerkenraad Gereformeerd mw. C.J. van Vlaanderen-de Haan, Van Dillewijnerf 1, 3815 NV, tel. 4633131, [email protected] Kerkenraad Evangelisch-Lutherse Gemeente mw. L. Borg (scriba), Vollenhovemeen 4, 3844 ND Harderwijk, tel. 0341 414278 Protestants Kerkelijk Bureau Noordewierweg 131 (ingang Grebbestraat), 3812 DD, tel. 4610441, [email protected]

Openingstijden: ma t/m vr 9.00-12.00 uur Voor ledenadministratie en Drieluik: maandag-, dinsdag- en vrijdagmorgen. Voor collectebonnen: woensdagmorgen. Voor kerkelijke bijdragen: donderdagmorgen. Administratie Evangelisch Lutherse Gemeente J. Witlam, Plataanweg 5, 3828 BT Hoogland, tel. 4801749 Druk Drukkerij De Gans BV, Amersfoort www.pkn-amersfoort.nl De website van de Protestantse Gemeente Amersfoort (in wording) www.kerkpleinamersfoort.nl Wat er gebeurt in en rond de kerken www.kathedraalamersfoort.nl Wat kerken u te bieden hebben

Drieluik - nr. 7 - september 2009 | 13

HERVORMDE GEMEENTE

Adventkerk

KERK: Ringweg Kruiskamp 74, tel. 4720031 KOSTER: mw. Ineke Grünbauer, Jan Steenlaan 22, 3931 LC Woudenberg, tel. 2861711 INTERIM PREDIKANT: ds. C. Fieren, tel. 06-27141890, [email protected] SCRIBA: A.P. van der Zee, Dinkelwijk 18, 3831 MG Leusden, tel. 8885283, [email protected] PENNINGMEESTER: mw. C. Verduijn, Rietvelderf 46, 3822 ET, tel. 4567114, [email protected] WIJKKAS: ING 1632147 BEZORGING KERKBLAD: J.C. Dogger, tel. 4725549 KOPIJ WIJKBERICHTEN: Joost van der Velden, [email protected]

BIJ DE DIENSTEN We kijken dankbaar terug op de voortgang in Woordverkondiging, lofprijzing, aanbidding, voorbede en de bediening van de sacramenten. Met - nog steeds - diverse gastpredikanten, naast onze eigen interim-wijkpredikant ds. Fieren.

UIT DE KERKENRAAD Betrokkenen bij onze gemeente zal het niet ontgaan zijn, dat de kerkenraad voornemens is een beroep uit te brengen op ds. D.Ph.C. Looijen uit Amersfoort, directeur van de IZB – vereniging voor zending in Nederland. Medio juni droeg de beroepingscommissie deze predikant unaniem voor aan de wijkkerkenraad. Na een gesprek met ds. Looijen en zijn vrouw besloot de kerkenraad ds. Looijen voor te dragen aan de gezamenlijke vergadering van Algemene Kerkenraad Hervormd (AKH) en de wijkkerkenraad. Als gemeente kennen we ds. Looijen als gemeentelid en als gastpredikant. Kerkenraad en beroepingscommissie zijn ervan overtuigd dat ds. Looijen uitstekend past in de profielschets. Op het moment dat ik dit stukje schrijf (5 augustus) is het beroep nog niet uitgebracht. Als alles volgens plan verloopt, zullen op 25 augustus de Algemene Kerkenraad Hervormd en de wijkkerkenraad tot het uitbrengen van het beroep besluiten. Na afkondiging op zondag 30 augustus volgt de kerkordelijke termijn tot het indienen van mogelijke bezwaren tegen de procedure. Op 7 september eindigt deze termijn en hoopt de kerkenraad het beroep uit te kunnen brengen. Ds. Looijen en zijn vrouw willen de gemeente graag ontmoeten op een gemeenteavond. Deze zal, onder voorbehoud, plaatsvinden op maandag 7 september. Via de weekbrief volgt nadere informatie. Voor eind september zal ds. Looijen zijn besluit kenbaar maken. De gesprekken met ds. Looijen en zijn 14 | Drieluik - nr. 7 - september 2009

vrouw waren diepgaand en verliepen in een sfeer van elkaar zoeken en ontmoeten in Christus. De gemeente ziet vol verlangen uit naar een nieuwe vaste wijkpredikant. Dat gegeven is ook een rode draad geweest in de gesprekken tussen beroepingscommissie, kerkenraad en ds. Looijen. We zien de komende weken hoopvol tegemoet. Tegelijkertijd moeten ds. Looijen en

zijn vrouw een eigen afweging maken. De banden met zijn huidige werkkring zijn in lange jaren gevormd en er ligt nog genoeg werk. Dat breekt een mens niet zomaar af. De Adventwijk doet nu een beroep op hem en hoopt op zijn overkomst. We wensen ds. en mevr. Looijen Gods kracht en veel wijsheid toe in de besluitvorming. Namens de kerkenraad, Gert Jan Kraaikamp

GIFTEN Ontvangen giften tijdens collecten van 21 juni t/m 16 augustus: via NN € 10 voor de wijkkas/bloemengroet; via dhr H.G € 20.voor de wijkdiaconie; via ds. VdH € 20 voor de siaconie. Via de HVD; Mw. Van Dijk € 10; mw. De Jonge € 10; mw. Ada de Groot € 10. Via giro € 50 en € 25.



6SULQJHQPHW NLQGHUHQ

VHSWHPEHU $GYHQWNHUN$PHUVIRRUW  YRRUYHUNRRSYDQDIQX DDQYDQJXXU /HJDF\/LIHVW\OH ]DDORSHQXXU LQZLQNHOFHQWUXP(PLFODHU WRHJDQJ½ 

 9RRULHGHUHHQYDQDIMDDU MRQJHUGDQMDDUJHHQWRHJDQJ  

ZZZDGYHQWNHUNQOHOO\HQULNNHUW

G EM EE N T E OP BO U W & TO E R U ST I N G GEMEENTEWEEKEND Op 18 en 19 september hopen zo’n 200 gemeenteleden in Voorthuizen neer te strijken voor het gemeenteweekend met het veelbelovende thema ‘Advent-talent’. Zondag ronden we het weekend af met een themadienst in de Adventkerk en zullen we zoeken naar een match tussen talenten en vacatures. We kunnen ons blind staren op vacatures die ‘onbemensd’ blijven, maar het wordt pas echt boeiend als er wél talent is, maar geen vacature...

JAARTHEMA ‘LEVEND GELOOF GELOVEND LEVEN’ Met dit thema sluiten we aan bij de titel van het beleidsplan. Als eerste stap daarvan hielden we vorig jaar een gemeenteavond om te horen wat er leeft en wat we als gemeente belangrijk vinden. Daar zijn mooie dingen uitgekomen, die om verdieping en verankering in ons (gemeente)leven vragen. Door dit thema te kiezen willen we voorkomen dat het goede wat destijds met elkaar gedeeld is ‘in de bureaula’ verdwijnt. In de informatiegids die 20 september verschijnt wordt het thema uitgebreid toegelicht. Als hoofdthema komt de brede doorwerking van de Heilige Geest in de vrucht en de gaven van de Geest naar voren en het diepe verlangen naar groei en werfkracht van de gemeente in getuigenis en dienst. We willen met het jaarthema bevorderen dat gemeenteleden: • inzicht krijgen in en leren over de Persoon het werk van de Heilige Geest • zich bewust worden van de gaven die God hen gegeven heeft • Hem hiervoor de eer geven • vrijmoedig en met vreugde hun gaven inzetten voor de opbouw van de gemeente en de dienst in Zijn Koninkrijk. Op diverse momenten en in verschillende groepen zullen we het thema verder uitwerken. We lichten er vast enkele voor u uit.

CURSUS VERSCHEIDENHEID VAN GAVEN We starten gemeentebreed met toerusting door op 23 en 30 september en 7 oktober de cursus ‘Verscheidenheid van gaven’ aan te bieden. De cursus wordt gegeven door een toeruster van de IZB aan de hand van het gelijknamige boekje van Nynke Dijkstra.

GEMEENTEKRINGEN De gemeentekringen zijn bij uitstek een plek om de onderlinge gemeenschap te

beoefenen. We ontmoeten elkaar rond de open Bijbel, voeren geloofsgesprekken en leven met elkaar mee bij hoogte- en dieptepunten. Wilt u andere gemeenteleden ontmoeten en intensief met het jaarthema aan de slag gaan, dan is deelname aan een gemeentekring zeer aan te bevelen! Gezien bovenstaande cursus, die bestemd is voor alle gemeenteleden, zullen de kringen pas halverwege oktober starten. De eerste kringleidersbijeenkomst is op dinsdag 29 september.

NIEUWE KRINGEN Uiteraard zullen ook dit seizoen de 20+kring, de bijbelkring voor senioren, de kring in de Molendijkflat en de leeskring weer draaien. Nieuw is een theologische kring, waar twee á drie keer per seizoen een theologisch boek wordt besproken. Eerste bijeenkomst: 4 november. Verder gaat op 24 september ‘Mama-Advent’ van start. Terwijl de kinderen spelen ontmoeten aan de hand van het boekje ‘Moeder zijn en het nog leuk vinden ook’ moeders van kinderen van 0-12 jaar elkaar om de drie weken in het Adventcentrum.

VAST RESERVEREN * Zaterdagmiddag 31 oktober: High tea voor vrouwen in het Adventcentrum. * Ds. C. Fieren zal in de morgendienst van 15 november het thema ‘Hoe ontdek ik Gods leiding in mijn leven?’ belichten. We spreken er met jong en oud over door na de dienst. * Op 25 november is er een gemeenteavond met dr. M.J. Paul over de gaven van de Geest en het bevrijdende werk van de Heilige Geest, toegespitst op de gave van genezing. Om 20.00 uur in het Adventcentrum. We informeren u uitgebreid in de informatiegids en houden u gaandeweg het seizoen op de hoogte. Met veel enthousiasme heeft de commissie GO&T de grote lijnen voor het jaarthema uitgestippeld, in het geloof en vertrouwen dat we er als gemeente met elkaar handen en voeten aan gaan geven, zodat het geloof steeds meer gaat léven en voor verdieping zorgt in ons (gemeente)leven. We nodigen u van harte uit om actief mee te doen. Namens de commissie Gemeenteopbouw & Toerusting, Coby van der Zee

IN MEMORIAM T. DE JONG Op 20 juli 2009 overleed onze broeder Teunis de Jong, geboren op 5 januari 1923 te Wilnis. Hij was veehouder van beroep. Hij kreeg zes kinderen en veel klein- en achterkleinkinderen. Voor hen was hij een lieve, betrokken vader en opa. Samen met zijn vrouw is hij viereneenhalf jaar geleden in Amersfoort komen wonen en lid geworden van de Adventkerk. Omdat hij sinds negen jaar rolstoelgebonden is, maakten zij de diensten van onze gemeente via de kerkradio mee. Het afgelopen jaar is zijn gezondheid achteruit gegaan door hartproblemen en een nieuw hartinfarct leidde tot zijn overlijden. Hij was bereid om te sterven en nam in vrede en een vast vertrouwen in God zijn Heiland, afscheid van zijn geliefden. Muziek en zang speelde een grote rol in zijn leven. Psalm 108 was één van zijn geliefde psalmen. Ons meeleven gaat uit naar zijn vrouw, de kinderen, klein- en achterkleinkinderen. We danken, met hen, God voor zijn leven en gedenken hen in de voorbede.

HUWELIJKSJUBILEUM Met dankbaarheid kunnen we u melden dat onderstaande personen binnenkort hun huwelijksjubileum hopen te vieren. Alle genoemde echtparen zijn 50 jaar getrouwd: Op 2 september 2009 de heer J. Vroegindeweij en mevr. A. Vroegindeweij-Hartkamp, Zwaanstraat 38. Op 12 september 2009 de heer J. de Jager en mevr. C.L. de JagerHuijzer, Van Hoftenstraat 20. En op 14 oktober 2009 de heer S. de Goeij en mevr. G. de Goeij-de Jong, Cabralstraat 16. Namens de wijkgemeente Adventkerk feliciteren wij deze jubilarissen van harte met deze mijlpaal en bidden hen toe dat onze Heer en Heiland hen ook de komende tijd goed en nabij zal zijn.

VA NU I T DE DI AC ON IE STICHTING PRESENT De diaconie heeft sinds 2008 regelmatig contact met de Stichting Present. Daar melden zich groepen mensen die tijd willen vrijmaken om een klus te klaren (bijv. schilderwerk, tuinarbeid). In januari heeft de diaconie Adventkerk een hulpvraag bij Present ingediend betreffende het leggen van vloerbedekking in een seniorenwoning in de wijk Kruiskamp. Het was voor Drieluik - nr. 7 - september 2009 | 15

de stichting moeilijk deze vraag in te lossen, omdat niet de juiste groep mensen bij elkaar te brengen was. Gelukkig zijn er twee gemeenteleden gevonden om alsnog deze klus te klaren. In maart en mei zijn er door twee groepen mensen wel twee achtertuinen in orde gebracht. Ook op internet is Present te vinden en kan er verdere informatie worden ingewonnen. (www.stichtingpresent-amersfoort.nl)

HVD De hervormde vrouwen dienst is een groep dames die zich onder andere bezighouden met bezoekwerk bij de ouderen in de gemeente en activiteiten organiseren. Op 13 mei hebben zij met een groep oudere gemeenteleden het Landgoed Mariënwaerdt in Beesd bezocht. Er werd een rondtour over het 900 ha grote landgoed gemaakt. In het pannenkoekenrestaurant werd een pannenkoek en nog meer lekkers geserveerd.

Afdak in de pastorietuin van Demecser

Verder werd gevraagd of wij een kledinginzameling wilden houden. Deze kleding zal eind september door het predikantenechtpaar worden meegenomen naar Hongarije, tijdens een bliksembezoek aan onze wijkgemeente. Vanaf half september kunt u goede en schone kleding en schoeisel in de kerk inleveren. Eventueel kunt u ook contact opnemen met één van de diakenen.

VAKANTIEGELD DELEN Voor de 6e maal hebben de diaconieën de actie ‘Vakantiegeld Delen’ gehouden. Die heeft een tweeledig doel. Ten eerste gaat het om de bewustwording bij gemeenteleden van het vraagstuk armoede en rijkdom in Nederland en Amersfoort. Het tweede doel is om mensen met een laag inkomen de mogelijkheid bieden op vakantie of een dagje uitgaan. Dit jaar zijn er 62 adressen aangereikt, waarvan 10 vanuit de Adventkerk. In totaal is € 24.000 bijeen gebracht. Alle ingediende adressen heeft de projectgroep kunnen honoreren in de grootte van € 100 tot € 475, afhankelijk van de gezinssamenstelling. Ook heeft het AD/Amersfoorte Courant op 8 juli hierbij uitgebreid stilgestaan met de kop ‘Kerkgangers delen toch vakantiegeld’.

DEMECSER, HONGARIJE Namens de wijkgemeente heeft in mei een delegatie van onze gemeente een bezoek gebracht aan onze zustergemeente in Demecser. Daar mocht ook de opbrengst van twee collectes worden overhandigd. De omstandigheden in Hongarije worden almaar moeilijker, vandaar dat deze hulp zeer werd gewaardeerd. Van de opbrengst kon een mooi afdak in de tuin van de pastorie worden gebouwd voor gemeenteactiviteiten in de zomer (zie foto).

16 | Drieluik - nr. 7 - september 2009

De wijkraad van diakenen

VAKANTIEBIJBELWEEK KINDEREN Wat hebben we genoten deze week! Zoveel kinderen, het mooie weer, heel veel helpende handen, het zingen, de verhalen, de liedjes, FF en Anders, de fijne sfeer: geweldig! Het thema was: Kom maar op! FF en Anders, het grappige duo dat ook dit jaar weer aanwezig was, namen de kinderen mee op reis. Dit jaar mochten we gebruik maken van een mooie ruime legertent van de Kruispuntgemeente. De week begon op dinsdag met als thema ‘Lees eens mee’, uitgewerkt aan de hand van het verhaal van Filippus en de Ethiopiër. Vervolgens maakten de kinderen reiskoffertjes van schoenendozen en deden ze nog een buitenspelletje. Op woensdag was het thema ‘Luister eens mee’. Het verhaal ging over Petrus en Silas die naar Macedonië gaan. De kinderen deden enthousiast mee aan het landenspel, waarbij ze een klompenrace deden in Nederland, met stokjes aten in China en schelpen in het water gooiden in Griekenland. Zo gingen ze naar maar liefst naar zes landen en kregen ze bij elk land een stempel in hun paspoort. Op donderdag werd er verteld over Petrus in de gevangenis. Ook kwam Roelof Speel-

man met zijn poppentheater, dat helemaal was toegespitst op het thema. Vrijdagmiddag aten we met elkaar patatjes en daarna maakten we lekkere hapjes voor de papa’s en mama’s die ’s avond kwamen proeven. Zij kregen zij te horen wat we in de week hadden gedaan en nog een mooi verhaal over Petrus en Cornelius. De week werd afgesloten met een feestelijke kerkdienst op zondag, met als thema Kom eens mee! Graag willen we als team allereerst onze hemelse Vader danken, dat hij de kinderen en ons zoveel heeft gegeven. We bidden dat de gezaaide zaadjes vrucht mogen dragen. Iedereen die deze week tot zo’n onvergetelijke week heeft gemaakt door mee te werken, mee te geven, mee te lenen, mee te bidden, heel, heel hartelijk bedankt! Ook bedanken we speciaal de Jorisgemeente voor hun financiële support en ondersteuning bij de organisatie, de Kruispuntgemeente voor het lenen van de tent, itools.nl, het bedrijf van Marcel Scholte, voor de sponsoring van de bankjes in de tent en Legacy LifeStyle voor de sponsoring van de cadeautjes. Team VBW-kinderen

KOPIJ DRIELUIK Inleverdatum is 18 september (oktobernummer). Kopij weer aanleveren, zoals gewoonlijk bij Joost van der Velden.

GROET Iedereen die weer terug is van vakantie een hartelijk welkom. Voor hen die nog weg zijn of nog gaan een goede tijd toegewenst. Een hartelijke groet aan u allemaal, in het bijzonder aan de zieken, alleenstaanden en de kerkradioluisteraars. (voor éénmaal) Hans van Dijk

HERVORMDE GEMEENTE

Bergkerk

AGENDA

KERK: Dr. A. Kuyperlaan 2, tel. 4617917, fax 4657027, [email protected] PREDIKANT:

Di 1 september 10.00 uur Gesprek in de morgen Wo 2 september 10.00 uur Gesprek in de morgen 19.30 uur Avondgebed Za 5 september 17.30 uur BBQ Westhil Wo 16 september 20.00 uur Wijkkerkenraad Vr 18 september 18.30 Vrijwilligersavond

ds. J. van Baardwijk, tel. 4613767 (te bereiken ma t/m vr van 9.00-9.30 en 18.00-18.30 uur),

VIEREN Zondag 6 september, 14e zondag na Pinksteren. Verder lezend in het Marcus evangelie stuiten we op een overrompelende vraag: ‘Wie zegt gij dat ik ben?’ (8:29). Een vraag van Jezus aan zijn leerlingen, een vraag die dichtbij komt, een vraag naar relatie, ‘wie ben ik voor jou?’. Spannend om te overdenken en te beantwoorden. Deze zondag starten we weer met de kapeldiensten, in de regel elke zondag om 9.30 uur een dienst van Schrift en Tafel in de Bergkapel en om 10.30 uur dienst in de Bergkerk. Vanmorgen vieren we de jaarlijkse ’overvliegdienst’, enkele kinderen die dit schooljaar zijn begonnen op een nieuwe school, zij nemen afscheid van de Westhill en gaan over naar de rond de 15 groep. We geven ze wat mee voor onderweg. De dienst is in samenwerking met de Westhill voorbereid. We hopen dat veel kinderen en hun ouders aanwezig kunnen zijn. Zondag 13 september, 15e zondag na Pinksteren. ‘Ik geloof, kom mijn ongeloof te hulp!’, het staat geschreven in het evangelie voor deze zondag (Mc 9:14-29) Het is de wanhopige schreeuw van een vader, die zich geen raad weet met zijn zoon. Het speelt zich af aan de voet van de berg der verheerlijking. Het brengt ons ‘down to earth’, met beide benen op de grond. Dat geldt overigens ook voor de ‘knaap’ hij kan weer op eigen benen staan. Zondag 20 september, 16e zondag na Pinksteren. We lezen verder in het Marcus evangelie vandaag uit hoofdstuk 9:30-37, de ontroerende scène waarin een kind in het midden wordt gezet. ‘Wie één van zodanige kinderen ontvangt in mijn naam, die ontvangt Mij’. Bij Jezus geen nevendienst, maar kinderen in het midden. ‘Wie

[email protected] COÖRDINATOR PASTORAAT: mw. A. van Leeuwen, tel. 4616232 SCRIBAAT: mw. J. Mosterd-Idema, p/a Dr. A. Kuyperlaan 2, 3818 JC, tel. 4617328 (na 18 uur), bij spoed: 06-45087560, [email protected] BEHEERDER: R.Th.Buijk PENNINGMEESTER: R.Th. Buijk, ING 525946, Bank 43.26.13.404. INTERNET: www.bergkerk.nl

één van zodanige kinderen ontvangt in mijn naam, die ontvangt mij’. Want juist het kind is een representant van de Messias. Zondag 20 september, zondagvesper, 17.00 uur. Aan het eind van de middag vieren we de liturgie van de vesper: een avondlied, stilte, een tekst ter overdenking, het avondgebed en veel ruimte voor muziek, deze keer de Matinencantorij o.l.v. Wim Kloppenburg met muziek van Thomas Tallis. Hartelijk welkom in de zondagvesper, om te genieten van stilte en muziek. Zondag 27 september, 17e zondag na Pinksteren. ‘Als zout zouteloos wordt waarmee moet je het dan kruiden?’, met deze vraag eindigt het 9e hoofdstuk van Marcus. In een eerste associatie komen de woorden: onverschilligheid, oppervlakkigheid, lauwheid, vergeetachtigheid, vervlakking bovendrijven. ‘Behoudt het zout in uzelf’, zegt Jezus, ‘betracht onder elkaar vrede’. In beide diensten vieren we de dienst van Schrift en Tafel.

KEERPUNT Het liturgische groen van de afgelopen zondagen krijgt vanaf eind september wat herfstachtige nuances. Het dienstboek van de Protestantse Kerk begint 20 september zelfs zondagen van de herfst te tellen. Niet dat ‘herfst’ een liturgisch jaargetijde is, maar wel om aan te geven, dat er verband bestaat tussen het seizoen en het kerkelijk jaar. Het heeft te maken met de ‘quatertemperdagen’, vanouds waren dit bid- en vasten dagen op de vier keerpunten van de seizoenen. De kerkelijke feestdagen vallen dan ook op of rond deze quatertemperdagen: Pasen in de lente, Pinksteren in de zomer en advent in de winter. Opvallend, in de herfst zijn er geen grote kerkelijke feesten, wel is in de liturgie een onderliggende verbondenheid merkbaar met de joodse feestdagen, die in deze periode gevierd worden. Waarom is dit van belang om te weten? Het is goed

denk ik om kennis te hebben van achtergronden, niets is zomaar. Maar er is nog een ander belang. Juist door de tijden te markeren, krijgt elke zondag een eigen kleur. Accenten verschuiven, er komen per zondag andere zaken aan bod. In de gang die de vierende gemeente maakt door het kerkelijk jaar komen alle aspecten van ‘een mens te zijn op aarde in deze wereldtijd’ aan de orde. De gemeente leeft niet bij de waan van de dag, maar op de adem van het jaar. Daarin komt de waan van de dag zeker naar voren, maar wel in een ander perspectief. De komende tijd verschijnen er wat meer donkere tonen in de liturgie. Waar gaat het naar toe? Is er toekomst? Waar zijn dingen goed gegaan en waar liep het scheef? Wat is het verschil tussen wachten en verwachten? Ik ben benieuwd of u de liturgie ook zo kunt beleven, als een ademtocht, die moed inblaast om bij de les te blijven.

AVONDGEBED Woensdagavond 2 september start de wekelijkse woensdagavond vesper weer. Om even voor half acht luidt de klok van de Bergkerk. De klok markeert het begin van het avondgebed. In de kapel is een klein groepje mensen bij elkaar, het is stil, vanaf de paaskaars worden de kaarsen op tafel ontstoken, Licht van Christus. Er wordt gezongen, niet voluit en hard, maar ingetogen, een bijna mijmerend zingen. We bidden en zingen mee met de psalmen, onvermoede woorden en beelden worden opgeroepen. Dan een korte lezing en vervolgens stilte om te overdenken en te mediteren. De lezingen stemmen tot nadenken. De psalmen leren ons bidden. We zingen een avondlied, nieuw maar ook klassiek, we blijken over een schat aan prachtige avondliederen te beschikken. Dan zeggen we de voorbeden, het leven van alle dag, dichtbij en veraf, opgedragen aan de Eeuwige. Er klinken namen van zieken uit onze gemeenschap. Een intiem Drieluik - nr. 7 - september 2009 | 17

moment. Na de zegenbede gaan we in stilte en tot rust gekomen uiteen en vervolgen onze weg. U bent hartelijk welkom in de kapel voor de vespers, elke woensdagavond om 19.30 uur luidt de klok.

OUDEREN EN LEVENSVERHALEN ‘Oud worden is een leerschool in ontvangen’, zo luidt de titel van de column van Suurmond in het dagblad Trouw van 18 augustus jl. Is het alleen een leerschool van ontvangen, of kun je ook (door)geven? De column raakt aan een belangrijke demografische ontwikkeling in onze samenleving, de gemiddelde leeftijd stijgt en mensen worden steeds ouder. De zogenaamde tweede levenshelft heeft nog nooit zolang geduurd. Er tekenen zich ook bij het ‘seniorenpastoraat’ opvallende tendensen af. De eerste signalen zijn al langer bekend, vrijwilligers en deelnemers worden steeds ouder en nieuwe ouderen voelen zich vaak ‘te jong’ om deel te nemen. Er is een groeiende groep ‘vitale ouderen’ waarvoor het traditionele kerkelijke ouderenwerk, vaak vanuit diaconale barmhartigheid verleend, niet toereikend is. Een andere tendens is dat kwetsbare ouderen zolang mogelijk met hulp van thuiszorg en mantelzorg thuis blijven wonen. Zij vallen meestal buiten de geestelijke zorg, die nog wel (hoewel steeds meer onder druk van bezuinigingen) beschikbaar is in zorginstellingen. Onze cultuur is vooral een jongerencultuur en ook ouderen gaan mee in deze trend en zien zichzelf als een ‘vitale oudere’, waarbij het ideaal wordt nagestreefd om zolang mogelijk jong en gezond te blijven. Ook in het kerkelijk leven is deze dubbele tendens waarneembaar, veel ouderen zijn actief in de kerk, maar in het beleid staat veelal de zorg om jongeren bij het geloof te betrekken centraal. Aan menig kerkenraadtafel is de uitspraak ‘wie de jeugd heeft, heeft de toekomst’ richtinggevend. De zorg over de geloofsoverdracht en de toekomst van de gemeente is begrijpelijk, maar het versterkt het onderliggende gevoel dat oud zijn ook betekent afgeschreven zijn. Wat betekenen deze ontwikkelingen voor het pastoraat? Is het mogelijk om specifiek aandacht te geven aan zingevingvragen bij het ouder worden en de ouderdom en om deze pastorale zorg (indachtig het beleidsplan Bergkerk) beschikbaar te maken voor het geheel van onze samenleving? Hiertoe heeft de kerkenraad van de Bergkerk een projectvoorstel ‘Ouderen en levensverhalen’ ingediend bij het college 18 | Drieluik - nr. 7 - september 2009

van kerkrentmeesters, waarin een beroep wordt gedaan op het stimuleringsfonds van de Hervormde Gemeente Amersfoort. Hiermee wil de Bergkerk het voortouw nemen in een vernieuwend initiatief. De doelstelling luidt als volgt: • Het project is gericht op geestelijke zorg voor ouderen, met name op de zingevingvragen bij het ouder worden en oud zijn van mensen. • Het project richt zich niet alleen op kerkelijk aangesloten ouderen maar op alle ouderen die hier belangstelling voor hebben. • Het project wil informeren en reflecteren op ouderdom als een bijzondere levensfase in de menselijke levensloop. Het project biedt training en begeleiding voor vrijwilligers in het ouderenpastoraat, met name voor de vrijwilligers van de verschillende wijkgemeenten van de PGA (i.w.). • Het project zoekt samenspraak met instellingen op het terrein van ouderenwelzijn in Amersfoort en onderzoekt de mogelijkheden om met ‘eigen’ financiële middelen het project te bestendigen. De invulling van het project kent de volgende onderdelen: • individuele gesprekken met ouderen, waarin het levensverhaal centraal staat • groepsgesprekken over levensverhaal, levensfasen • individueel of in groepswerk begeleiding bij verlieservaringen • ontwikkelen lezingenprogramma m.b.t. ouder worden en zingevingvragen • training en begeleiding van vrijwilligers in het ouderenpastoraat t.b.v. de PGA (i.w.) • begeleiden van mantelzorgers van kwetsbare ouderen In te zetten mensen en middelen: • aanstellen van een gekwalificeerde (ouderen)pastor voor één dag per week voor de duur van het project ‘ouderen en levensverhalen’ (bereidheid tot verdere scholing en verdieping) • actieve betrokkenheid vanuit de Bergkerk met het project De kerkenraad is verheugd dat de Algemene Kerkenraad heeft besloten het project te ondersteunen. Samen met een bijdrage uit de Bergkerk is het mogelijk om voor de duur van het project (4 jaar) een pastor (1 dag in de week) aan te stellen. Er zijn gesprekken geweest met ds. René Rosmolen, die bereid is de aanstelling als pastor t.b.v. van het project te aanvaarden. De ontwikkelingen hebben afgelopen zomer

hun beslag gekregen, de komende tijd zult u meer horen. Ook zult u t.z.t. meer horen over de verbintenis en de start van ds. Rene Rosmolen. Mocht u interesse hebben om het uitgewerkte projectvoorstel in te zien, vanaf zondag 6 september zijn een aantal exemplaren in de kerk beschikbaar.

UIT DE PASTORIE De afgelopen maanden van studieverlof en zomervakantie zijn heilzaam geweest. Goed om even afstand te nemen van het dagelijkse werk en ruimte te krijgen voor studie en bezinning. De eerste twee weken moest ik erg ‘afkicken’ zo heb ik gemerkt, het hielp mij, door mij met achterstallige bosbouwwerkzaamheden in de pastorietuin in het zweet te werken. Zo ontstond de mentale ruimte om te studeren. Ik heb de opleiding ‘Geestelijke leiding aan ouderen’ goed kunnen afronden en daartoe een scriptie geschreven onder de titel: ‘En uw jongelingen zullen gezichten zien en uw ouden zullen dromen dromen‘, een aanzet tot visievorming op ‘ouderenwerk’ in de kerkelijke gemeente. Ik zal de scriptie verder uitwerken in de vorm van een artikel. Heerlijk ook om geconcentreerd en ongestoord te kunnen lezen. Er is veel langsgekomen, maar ik wil hier wel vermelden dat ik heb genoten van de prachtige dissertatie van collega Kees Bregman uit Soest ‘De stem uit de oneindigheid’, over preken en de poëzie van Martinus Nijhoff. Ten slotte heb ik mij ondergedompeld (en hopelijk blijf ik drijven) in een magnus opus uit de theologie, ‘Der Römerbrief’ van Karl Barth. Ik kende dit boek, de grondlegging van de Barthiaanse theologie uit 1922, al, maar recent (2008) is ereen prachtige Nederlandse vertaling verschenen bij uitgeverij Boom. Meeslepend om te lezen, veel diepgang en herkenning, maar soms ook verwarrend en openbrekend. Ger Groot schreef over deze vertaling een nu al historische recensie in het NRC (17-7-2008) onder de titel ‘God is God en daarmee uit’ (op de website nog wel te vinden). Prachtig en fundamenteel. Goed, zo hebt u een klein inzicht in mijn studieverlof. Ik ben dankbaar dat ik deze ruimte heb gekregen en kon innemen. Dank aan wie mij hebben kunnen vervangen en dank ook aan u om mij niet te ‘storen’. Ten slotte dank voor de aardige vakantiegroeten van her en der die ik mocht ontvangen. Ik hoop mijn werk als predikant in uw midden weer op te pakken en samen verder te trekken.

WIJ GEDENKEN Op 17 juli 2009 overleed ds. Gerrit Cazemier. Hij was in de Bergkerk een graag geziene voorganger en kerkganger. Een uitvoerig In memoriam vindt u elders in Drieluik. Zelf kende ik hem uit Groningen, waar hij indertijd de wijkgemeente Selwerd-Paddepoel het kerkenwerk opzette. In het noorden van het land, maar wellicht wel in de hele kerk werd hij bekend door zijn bijzondere manier van gemeenteopzet. Er ontstond in de nieuwbouw van de stad Groningen vanaf 1965 een actieve wijkgemeente in Samen op Weg-verband met veel werkgroepen, aandacht voor eredienst en pastoraat en eigenlijk van alle werkvelden, waarin een gemeente zich beweegt. Bijzonder waren zijn jaarverslagen, waarin hij niet alleen met de gemeente terugkeek op het werk, dat verricht was, maar ook telkens een toekomstvisie ontwikkelde. Veel heb ik in mijn Assense tijd van hem geleerd. Bovendien werd het model dat hij ontwikkelde overgenomen door veel gemeenten. Zo nam ik het indertijd ook mee naar de Bergkerk. Op 23 juli vond in de Bergkerk een dankdienst plaats, waarin zijn kinderen, kleinkinderen en broer spraken en hem schetsten als een bijzondere vader, een betrouwbaar mens in bijbelse zin. In de dienst las zijn dochter de woorden van Psalm 4, die boven de rouwannonce stonden: In vrede tezamen leg ik mij neer en vat ik de slaap. Want Gij, Gij alleen zijt mijn veilig huis. Voorganger in de dienst was zijn collega uit de Krimpense tijd ds. Wijers uit Huissen. De Heer

zij zijn kinderen, kleinkinderen en familie zeer nabij. Vriendelijke groet, J. van Baardwijk

WIJ GEDENKEN Na een leven vol warmte en levenslust overleed In Lochem op 6 augustus 2009 Herman Diederik baron van Heemstra. Hij werd 81 jaar. De laatste twee jaar was hij opgenomen in het verpleeghuis Hoge Weide aldaar. Hoewel Herman en Anneke van Heemstra-van der Lely al meer dan 16 jaar geleden verhuisden naar Lochem bleven zij op afstand meeleven met de Bergkerk. Herman was immers jaren lang actief in onze gemeente als ouderling- kerkvoogd en belast met de zorg voor het gebouw. Ook vertegenwoordigde hij de Bergkerk in de centrale gemeente. Daarvoor was hij betrokken bij het Westhillwerk. Anneke was jarenlang scriba, terwijl haar ouders tot de stichters van de Amersfoortse Bergkapel behoorden. In een dankdienst voor zijn leven, waarin ik voor mocht gaan, namen wij op 11 augustus afscheid van Herman. Centraal in de dienst was de zin van Paulus uit zijn 2e Corinthebrief: Onze brief bent u, in ons hart geschreven, voor iedereen te lezen en te zien, een brief van Christus. Het was een thema in zijn leven. Immers zonder veel poespas ging hij zijn weg in alle vrijheid. Op zijn eigen bescheiden wijze gaf hij gestalte aan zijn christen zijn. Eerst bij ons in de Bergkerk, later ook als diaken in Lochem. De Heer zij zijn

GEREFORMEERDE KERK

vrouw Anneke, zijn zonen Gijs, Willem en Philip en hun gezinnen zeer nabij. Jan van der Eijk

VRIJWILLIGERSAVOND Op 18 september organiseert de kerkenraad een avond voor de grote groep actieve Bergkerkleden. Als u zich herkent in deze groep bent u van harte uitgenodigd om deze avond aanwezig te zijn.

JEUGD- EN JONGEREN We gaan weer van start. Een nieuw seizoen met de bekende gebruiken. De barbecue is op 5 september in de tuin van de Bergkerk. We starten om 17.30 uur. Hierbij wordt u allen van harte uitgenodigd. Graag even doorgeven aan ondergetekende. Op 6 september is de ‘Overvliegdienst’. Niet meer naar de basisschool maar naar de middelbare school, niet meer naar de Westhill, maar naar Rond de 15. We nemen afscheid en heten welkom in een dienst waar de kinderen bij zijn. Het is niet gelukt om voor de komende maanden een nieuwe leider voor een van de groepen te vinden. Hebt u belangstelling om mee te draaien in ons team of wilt u af en toe een zondag een Westhilldienst verzorgen, graag uw reactie naar mijn e-mail. Jannet Mosterd-Idema, [email protected]

Fonteinkerk

BIJ DE DIENSTEN

KERK: Robert Kochstraat 4, tel. 4614995 PREDIKANT: ds. W. Verschoor, Koolzaadland 18, 3833 CJ

Zondag 6 september is het weer Ontmoetingszondag. De Fonteinkerk blijft gesloten, omdat we als gemeenteleden ‘naar de kerk’ kunnen gaan in vier instellingen in de wijk: * 10.15 uur in De Amerhorst, Zandbergenlaan 44. Voorganger is dhr. Van der Stoel uit Harderwijk. Hein Hof bespeelt het orgel, en (een deel van) onze cantorij ondersteunt de zang. * 10.00 uur in de kapel van Zon & Schild, Utrechtseweg 266. Voorganger is ds. Stella Muns. De cantorij van Zon & Schild werkt mee aan deze viering. * 10.00 uur in het Lichtenbergziekenhuis, Utrechtseweg 160. Voorganger is ds.

Leusden, tel. 4324351, [email protected] (tel. spreekuur dinsdag t/m vrijdag 8.30-9.00 uur) SCRIBA: M. Ruiter, Dorresteinseweg 98, 3817 GD, [email protected] WIJKDIACONIE: Rekeningnr. 457674733 WEBSITE: www.fonteinkerkamersfoort.nl

Marijke van de Pol. In deze dienst zal Dirk Vermeulen op gitaar een muzikale bijdrage leveren. * 11.00 uur in het verpleeghuis De Lichtenberg, Utrechtseweg 293. Voorganger is ds. Rita Buijs. Er zal een muzikale bijdrage zijn van Hanneke den Held (op viool). Gun uzelf de kans op een mooie ervaring of een bijzondere ontmoeting, en bezoek

de viering in één van de instellingen. Werkelijk: ons bezoek wordt door de bewoners van deze instellingen enorm op prijs gesteld! Zondag 13 september laten we het nieuwe seizoen van start gaan met een bijzondere gemeentezondag. Het zal gaan over de vele bijzondere gaven en talenten waarmee we samen een unieke gemeenschap vormen. Centraal staat de lezing uit Drieluik - nr. 7 - september 2009 | 19

1 Korintiërs 12:4-13, waarmee we creatief aan het werk zullen gaan. De cantorij o.l.v. Hein Hof is al bezig met het instuderen van een paar prachtige liederen. Tussen twaalf en half één beginnen we aan de inmiddels beroemde Fonteinkerklunch, waarvoor u allemaal iets lekkers mag meenemen. Zondag 20 september is ds. Fride Bonda uit Amersfoort onze voorganger. Voor de kinderen in de nevendienst is het thema: Even groot, even klein. In Marcus 9:3037 maken de leerlingen ruzie over wie er het belangrijkst is. Om te laten zien wat er wérkelijk toe doet, plaatst Jezus een kind in hun midden. Juist de kleine en het kleine maken het verschil. Zondag 27 september nemen we afscheid van een groot aantal aftredende ambtsdragers. Daarmee lijdt onze kerkenraad een gevoelig verlies. Gelukkig mogen we in elk geval Wiebe Goslinga bevestigen tot ouderling, met als bijzondere opdracht het voorzitten van de kerkenraad. Samen met ouderling Roeleke de Witte zal hij in de komende jaren deze taak op zich nemen; daar zijn we erg blij mee. We lezen uit Marcus 9:38-50 hoe Jezus erop wijst dat mensen in zijn naam kunnen handelen, óók als ze niet behoren tot de kring van de leerlingen.

IN MEMORIAM Op zondag 21 juni 2009 is onverwachts overleden, op de leeftijd van 85 jaar, de heer Klaas van der Goot. Hij woonde aan de Vondellaan 6. Hij leefde al jaren met één long, en zijn gezondheid was kwetsbaar. Door een longinfectie stierf hij binnen enkele dagen. Klaas van der Goot was geboren en getogen in Sneek. In de oorlogsjaren ontkwam hij diverse malen op wonderbaarlijke wijze aan gevaar, iets wat hij zag als de beschermende hand van God. In Rotterdam, waar hij studeerde aan de belastingacademie, ontmoette hij Tini Dijkshoorn. Ze trouwden in 1951. Daarna woonden ze, vanwege zijn werk, in wel zes verschillende steden. Ze kregen samen vier kinderen. In 1993 moest hij vanwege longkanker een zware operatie ondergaan. Ook daar kwam hij wonderbaarlijk goed doorheen. De laatste jaren leidde hij een wat beperkt bestaan, door de achteruitgang van zijn gehoor en zijn gezondheid. Meneer Van der Goot was een sterke persoonlijkheid met een duidelijke eigen mening. Toch kon hij ook goed luisteren en relativeren. Zijn kinderen kozen andere wegen, vooral in kerkelijk opzicht. Hij maakte zich daar zorgen over, maar had er ook respect 20 | Drieluik - nr. 7 - september 2009

voor, en probeerde er het waardevolle van in te zien. Voor nieuwe kerkelijke rituelen en nieuwe ontwikkelingen in de theologie stond hij niet erg open; hij probeerde zich er niet al te druk over te maken, en bleef op zijn eigen manier het geloof ervaren als bron van bemoediging en vertrouwen. Op 21 juni kwam er plotseling een einde aan zijn leven. In zijn laatste ogenblikken zei hij een paar keer: ‘Kom’, alsof hij Iemand riep, of: alsof hij de roep van een Ander herhaalde. Daarna is hij kalm en vredig ingeslapen. Op 26 juni vond de begrafenis op Rusthof plaats. We wensen zijn vrouw, kinderen en kleinkinderen sterkte en wijsheid toe.

stellenden zijn van harte welkom.

VROUWEN IN BEWEGING Donderdag 17 september starten we weer met onze bijeenkomsten.We zijn ook weer welkom op het adres Zandbergenlaan 139, de fam. Arntzen. Om 10.00 uur staat de koffie klaar. Zoals gewoonlijk is de eerste keer een vrije morgen, dat wil zeggen dat verschillende onderwerpen ter sprake komen. Hopelijk kunnen we er allemaal zijn en misschien ook wel nieuwe leden verwelkomen. Inlichtingen: Cobien Brouwer, tel. 4616613 en Sophie Knopf, tel. 4618507.

Wim Verschoor

AGENDA WOONRUIMTE GEZOCHT Wij, Mathijs & Marjolein, zijn op zoek naar woonruimte! We zijn pas getrouwd en wonen nu in een tijdelijk huis in Zwolle maar helaas moeten we daar op 30 november weg zijn. Marjolein werkt als docent in Nijkerk en Mathijs gaat afstuderen in Utrecht en juist daarom willen we graag wat zuidelijker gaan wonen, maar het is voor ons nogal lastig om woonruimte te vinden. Wij zijn een jong stel (21 en 22 jaar) sociaal, maatschappelijk en kerkelijk betrokken en op zoek naar een gemeente. We zijn op zoek naar een appartement of huisje in Amersfoort of Nijkerk waarbij we liever niet meer dan € 500 huur betalen. Ook vinden wij het geen probleem om tegen een vergoeding op uw huis te passen als u dat door de huidige economische situatie niet verkocht krijgt. Het afgelopen half jaar hebben we ook op deze manier een huis bewoond en het is van beide kanten erg goed bevallen. Ook voor mensen die voor langere tijd van huis zijn door bijvoorbeeld zendingsreizen zouden wij graag op hun huis passen. Als u iets voor ons heeft horen wij graag van u. Met vriendelijke groet, Mathijs en Marjolein Kadijk (tel. 06-20583955, e-mail: [email protected]

PASSAGE De leden van Passage komen op woensdag 23 september bij elkaar in het Nieuwe Kerkehuis, ingang Daltonstraat. Aanvang 19.45 uur. Ds. Van Wageningen uit Amersfoort zal ons vertellen over het predikant zijn in België (veel Vlaamse woorden). ‘De Protestantse Kerk in België’is de titel van het onderwerp. Nieuwe leden en belang-

Vr 4 september Containerdag Za 5 september Containermorgen met dhr. H. Wijnands Do 17 september 10.00 uur Vrouwen in Beweging Wo 23 september 19.45 uur Passage, Afd. Berg/Leusderkw. Vr 2 oktober Containerdag Za 3 oktober Containermorgen met dhr. C. v.d. Ham

DIENSTENROOSTER Bandrecorder 6 sept.: dhr. U. de Kleine, tel. 4610666 13 sept.: dhr. en mw. Bakhuizen, tel. 4622378 20 sept.: dhr. H. Wijnands, tel. 4631156 27 sept.: dhr. H. Bosboom, tel. 4621856

OECUMENISCH

OECUMENISCH Centrumviering Centrumviering

JAARTHEMA: ONTMOETINGEN In de zomer van 1906 bezoekt de dichter Rainer Maria Rilke het Louvre in Parijs. Op zeker moment staat hij in een van de zalen voor een standbeeld van Apollo. Het beeld is 2500 jaar oud en zwaar beschadigd; het heeft bijvoorbeeld geen hoofd meer. Toch wordt Rilke enorm geraakt door de schoonheid van het beeld. Hij ervaart zelfs een wederkerigheid in het contact: niet alleen staat hij naar het beeld te kijken, maar het beeld kijkt ook naar hém: ‘…denn da ist keine Stelle die dich nicht sieht’ En in deze ontmoeting, in deze ervaring van overweldigende schoonheid, is het alsof het beeld hem iets te zeggen heeft: ‘Du musst dein Leben ändern, jij moet je leven gaan veranderen.’ Want wie écht geraakt is, wordt een ander mens. Wie zich aangesproken weet door wat de natuur, of een indrukwekkend kunstwerk, of een ander mens haar te zeggen heeft, kan niet meer dezelfde blijven. Een echte ontmoeting maakt iets los, brengt iets op gang, verandert de situatie en verandert jou. In de bijbel vinden we ontelbaar veel ontmoetingen: tussen God en mensen, tussen mensen onderling. Prachtig en intens zijn de vele ontmoetingen van Jezus met mensen, ontmoetingen die indruk maken en

KERK: Westsingel 30 PREDIKANT: ds. W. Verschoor, Koolzaadland 18, 3833 CJ Leusden, tel. 4324351, [email protected]

die vrijwel altijd leiden tot grote veranderingen. De mensen die Jezus ontmoeten, kunnen niet langer dezelfde blijven, kunnen niet meer verder leven alsof er niets gebeurd is. Wat Jezus doet en zegt houdt altijd weer een oproep in: jij moet je leven gaan veranderen! Wie zich werkelijk aangesproken voelt, wordt een ander mens. In het komende seizoen staat het thema ONTMOETINGEN in onze Centrumvieringen centraal. We gaan op zoek naar oude verhalen waarin mensen een ontmoeting hebben, met de goddelijke wereld of met elkaar. We kijken en luisteren naar de gevolgen van die ontmoeting. We stellen ons open, als lezers en toehoorders van deze verhalen, voor wat ons aanspreekt, ontroert of raakt. We zullen ook elkáár ontmoeten en beter leren kennen, via persoonlijke verhalen in het liturgieboekje. En we zullen ervaren dat we er ándere mensen van worden: de ene keer vrolijker en optimistischer, de andere keer ‘sadder and wiser’, nu eens aangesproken in onze angst en zwakheid, dan weer in onze kracht en moed. Hoe dan ook krijgen we

kansen om nieuwe inzichten op te doen, kansen om te groeien.

KOMENDE VIERING Zondag 6 september is het thema: Ontmoeting met een stem. In het verhaal van Genesis 3 luisteren Adam en Eva (de mens en zijn vrouw) naar de stem van de slang. Heel menselijk: ook wij laten ons bepalen door stemmen van buiten: de familie, onze buren, de toevallige meerderheid, en anders wel het ‘gesundenes Volksempfinden’. Totdat opeens die andere stem klinkt: ‘Mens, waar ben je?’ Dat is de stem van je geweten, van je diepste innerlijk, of eigenlijk: van God. Pas dan ga je nadenken over waar je staat in dit leven, over je motieven, je verlangens, je bedoelingen. Wie ben ik nou écht? Wat voor een mens wil ik zijn? Hein Hof bespeelt het orgel en de piano, en Riemer Poortstra is onze cantor. Van harte welkom in de Johanneskerk, op 6 september om 12.00 uur! Wim Verschoor

PROTESTANSE GEMEENTE

De Bron

Locatie DE OPEN HOF KERK: Vogelplein 1, tel. 4728167 BEHEERDER: C. van Heiningen, tel. 4728167, b.g.g. 4750121 PREDIKANT: ds. R.G.van der Zwan, Fuutstraat 18, 3815 JP, tel. 4755158, [email protected] (ook voor kopij wijkberichten) SCRIBA: J.M. Garritsen, Rogaarplein 7, 3815 MD, tel. 4725071, [email protected] PENNINGMEESTER: C. van Heiningen, banknr. 65.28.58.201 t.n.v. C. van Heiningen AUTODIENST: H.J.Verbaan, tel. 4723682

Locatie OPSTANDINGSKERK KERK: Euterpeplein 1, tel. 4720290 KOSTER: Th.Leijen, tel. 4808187 PREDIKANT (parttime): ds. B. Borger (werkzaam op dinsdag en donderdag, incl. avond), Van Randwijcklaan 181, 3815 MS, tel. 4799080, [email protected]. BIJSTAND IN HET PASTORAAT: mevr. Leni van der Zwaag, tel. 4562727. SCRIBA: J.J.J.Merkens, Soeverein 72, 3817 HV, tel. 4620446, [email protected]. PENNINGMEESTER: R. Fennema, banknr. 4929914, t.n.v. Wijkkas par. D. Geref.Kerk Amersfoort AUTODIENST: G.Doornekamp, tel. 4720729 KOPIJ WIJKBERICHTEN: J. van Kalsbeek, tel. 4723707, [email protected]. Drieluik - nr. 7 - september 2009 | 21

HET VOLGENDE HOOFDSTUK Er zijn de laatste tijd een paar bepalende hoofdstukken geschreven in het boek ‘De Open Hof / Opstandingskerk’.

Hoofdstuk 1 is duidelijk: Twee wijkgemeenten, twee gebouwen, twee namen.

Het volgende hoofdstuk van ons boek ‘De Open Hof / Opstandingskerk’ is nog in bewerking. De gemeente heeft in het gemeenteberaad van 17 mei jl uitgesproken dat het wenselijk is om alle diensten gezamenlijk te gaan houden, zoals dat vanaf 2010 ook het geval zal zijn. De keuze voor een gebouw en de mogelijkheid voor nieuwbouw zijn in bespreking. Belangrijker nog dan een gebouw is de inhoud, de gemeente-opbouw. Ook hier wordt hard aan gewerkt.

voor de startzondag, aangereikt door onze landelijke kerk, is ‘Wij geloven’. Zie ook bericht in de gezamenlijke rubriek van De Bron en De Hoeksteen. Zondag 27 september: Vandaag staan we stil bij het vierde gebod over de sabbat, rusten, van ophouden weten. De kinderen horen dat ook mensen van wie je het misschien niet zou denken, de dingen doen die heilzaam zijn en goed (Marcus 9:3850).

LOCATIE OPSTANDINGSKERK BIJ DE EREDIENSTEN

Hoofdstuk 2 lijkt onduidelijk: Dacht u ook eventjes dat het een misdruk was boven de zondagse nieuwsbrieven? We zien daar immers een halve Open Hof en een vervagende Opstandingskerk. Maar nee! We kunnen er het ingezette, onomkeerbare samensmelten van onze beide wijkgemeenten in zien!

Vanaf september worden de diensten op de eerste en op de derde zondag van de maand gezamenlijk gehouden. Op de eerste zondag van de maand in de Opstandingskerk, op de derde zondag van de maand in De Open Hof. Het zij nogmaals vermeld: afstand mag geen bezwaar zijn. Als u om vervoer verlegen zit, kunt u bellen met G. Doornekamp (Opstandingskerk, tel. 4720729), H. Verbaan (De Open Hof, tel. 4723682), uw wijkouderling of contactpersoon.

LOCATIE DE OPEN HOF

Hoofdstuk 3 is het heldere heden: De gebouwen mogen dan vervagen, een nieuwe, heldere naam is nu de verbinding: DE BRON. Een blijk van een nog hechter samengaan. Inderdaad onomkeerbaar. Voorwaar een nieuw hoofdstuk. Maar nog niet het laatste. Deze nieuwe naam werd gekozen is uit meerdere suggesties vanuit de gemeente? Want, zoals in psalm 36:10 staat: ‘Bij U is de bron van het leven’. Dat we ook als nieuwe wijkgemeente ons laten inspireren door die Bron van ons leven. Ergens in Duitsland viel het oog van de vakantiecamera op een geschilderde geveltekst. Helder leesbaar staat daar neergeschreven wat ons ook erg vertrouwd is. In het Nederlands: ‘Als de HEER het huis niet bouwt, vergeefs zwoegen de bouwers . . .’ Moeten wij dit ook niet helder voor ogen houden als het gaat om onze gebouwen, ons Gebouw? 22 | Drieluik - nr. 7 - september 2009

Zondag 6 september: Gezamenlijke dienst in de Opstandingskerk. In de kindernevendienst wordt gestart met een serie bijbelverhalen uit het Marcusevangelie. Jezus maakt steeds meer duidelijk wat het betekent leerling van Hem te zijn. Vandaag Marcus 8:27-9:1: Je niet schamen voor Jezus, zoals Hij zich niet schaamt voor ons. Vandaag wordt in de St. Joriskerk de jaarlijkse scholendienst gehouden van alle p.c. basisscholen in Amersfoort. Zondag 13 september: We vervolgen de serie over de tien geboden. Vandaag staan we stil bij het derde over het ijdel gebruik van Gods naam. In de kindernevendienst wordt verteld over een genezing door Jezus (Marcus 9:14-29). Zondag 20 september: Met de gemeenschap rond De Hoeksteen vieren we gezamenlijk de startzondag. Met het oog op de ruimte is gekozen voor locatie De Open Hof. Het accent zal dit jaar op de start van het nieuwe seizoen vallen; de bevestiging van ambtsdragers vindt niet vandaag plaats, maar op een andere zondag, afzonderlijk in beide wijkgemeenten. Het thema

Zondag 6 september: Naast de morgendienst is er 's middags ook een DMB-dienst. Hierin gaat ds. Eendebak uit Harderwijk voor en het Harderwijks mannenensemble verzorgt de muzikale medewerking. Zondag 13 september : Voorganger is drs. A. v.d. Mheen uit Bunschoten. Zondag 27 september: Voorganger is dan ds. B.H. Steenwijk uit Nijkerk. Hij is nog niet eerder bij ons voorgegaan en we heten hem daarom hartelijk welkom in ons midden. Zondag 4 oktober: Dit is weer de eerste zondag van de maand. Wijkgemeente De Bron komt dan met zijn allen samen in de Opstandingskerk. Ds. Van der Zwan is de voorganger. Dit is een dienst van Schrift en Tafel. 's Middags is er een DMB-dienst waarin ds. Stiemer uit Den Haag voor hoopt te gaan en het christelijk mannenkoor Lelystad zal zingen.

HUWELIJK Op vrijdag 4 september 2009 is het voor Esther de Bruijn en Elwin Stellingwerf (Callenburghstraat 11, 3814 RJ) de dag om na tien jaar volmondig JA tegen elkaar te zeggen. Bezegeling van wat in die jaren is gegroeid. De kerkelijke bevestiging, geleid door ds. Van Verseveld, vindt plaats in de St. Aegtenkapel, aanvang 15.15 uur. We wensen het bruidspaar met wederzijdse familie en vrienden een feestelijke dag, als begin van een lang en gelukkig huwelijk, gedragen door Gods zegen.

UIT DE GEMEENTE Een dezer dagen heeft u allemaal twee nieuwe boekjes ontvangen. In de ene Saamhorig 2009÷2010 - vindt u alle namen en adressen van iedereen die op de

een of andere manier actief is in onze gemeente en in wijkgemeente De Hoeksteen. De kerkenraad hoopt dat u deze handige gids veelvuldig zult gebruiken. Het andere boekje - in de kring - bevat weer een groot aanbod aan cursussen, gespreksavonden en andere activiteiten. Als u ergens aan mee wilt doen, geef u dan op. Als u het nog niet zeker weet is dat ook geen probleem. Neem dan even contact op met de contactpersoon die genoemd staat. We hopen samen weer een leerzaam seizoen te mogen hebben waarbij ook de nodige ontspanning niet is vergeten.

I N M E MORIAM JOHANNA LAMBERTA VAN WILLIGENBURG-VAN WIJK 5 januari 1923 ÷ 24 juni 2009

Mensen kunnen lang gaan in het spoor ‘zoals het moet’, ‘zoals het hoort’, want ‘wat zullen ze anders wel niet over je zeggen?’ Daarmee kunnen andere mogelijkheden die iemand heeft onderbelicht blijven. Als Johanna van Wijk in deze tijd opgroeide, zou ze waarschijnlijk een creatief beroep krijgen. Maar haar leven werd sterk gestempeld door opvoeding, omstandigheden en de oorlog. Daarbij was ze ook van nature wat zwaar op de hand. Als je zo naar haar leven kijkt, zou je kunnen denken aan zo’n donker kerkraam. Toch heeft ze niet alleen maar een zwaarmoedig leven gehad. Haar kinderen en kleinkinderen, haar zus en verdere familie gedenken een lieve en zorgzame vrouw. Ze was er voor hen en ze was er met stille hulp voor een naaste in nood. Ze begreep dat de tijden veranderen en groeide daar op haar manier in mee. Vele jaren woonde ze met haar gezin in de Leeuwerikstraat. Nadat ze al betrekkelijk vroeg haar man verloor en ook zelf veel ziekte en narigheid te verstouwen kreeg, verhuisde ze naar Verzetsplein 67. Haar zus, mevrouw Gees van Wijk, kwam op 105 wonen en kon zo veel voor haar doen en samen hadden ze het ook gezellig. In de afgelopen maanden ging het snel slechter met haar. Ze bleek weer ernstig ziek te zijn. Zo kwam ze in het hospice, waar ze goed verzorgd en dagelijks bezocht door haar zus en door kinderen en kleinkinderen, het laatste stukje van haar weg is gegaan. Op de rouwkaart staat: ‘Geef, o Heer, dat haar naam in uw licht te lezen is, zoals lijnen in de ramen door het zonlicht zichtbaar zijn’. Geloof was voor haar lang geen vanzelfsprekendheid en geen zekerheid. Maar ten langen leste mocht ze haar leven zien op-

lichten in Gods licht, zoals een kerkraam oplicht door de zon. Haar naam is waar: Johanna – God is genadig. In de dienst in De Open Hof, voorafgaand aan de begrafenis op 30 juni, mocht het vertrouwen van Psalm 139 klinken en het woord van de Heer dat Hij ons bij onze naam kent (Johannes 10). We wensen haar kinderen en kleinkinderen en in het bijzonder ook haar zus Gees troost en Geestkracht om hun weg verder te gaan. (RZ)

zo. In de herdenkingsdienst op 2 juli in De Open Hof klonken bijbelwoorden en liederen die mevrouw De Snaijer gekozen had. Psalm 121 lazen we: een lied van mensen die hun weg moeten gaan, met alle bergen daarop. Ze weten zich gekend en geholpen door de HEER, die hen ten slotte Thuis verwacht. We wensen haar nabestaanden, in het bijzonder haar man Sjaak, moed en troost en Geestkracht om met haar lege plaats verder te kunnen gaan. (RZ)

DIRKJE SUSANNA DE SNAIJERMEIJER

WILHELMINA PETRONELLA CORNELIA HOLLESTELLE-BUNT

6 mei 1923 ÷ 27 juni 2009

3 november 1927 ÷ 7 augustus 2009

Suus de Snaijer had het eerste stuk van haar levensverhaal op papier gezet. ‘M’n jeugd zal ik nooit vergeten. Als kinderen hadden we het niet gemakkelijk’, schreef zij. Haar jonge jaren hebben haar leven gestempeld. De herinneringen en de pijn droeg ze mee. Ze vertrouwde die aan het papier toe, niet veroordelend, niet beklagend, maar beschrijvend, met enkele bijzonder details van tijdstippen en omstandigheden. Beelden die blijkbaar op haar netvlies gebrand bleven. Ze was acht en jongste van een groot gezin toen haar moeder overleed. Vijf jaar later overleed ook haar vader, nadat hij was hertrouwd en er nog twee kinderen geboren waren. Ze kon niet terug zien op een jeugd van liefde en geborgenheid. Haar leven lang bleef ze zoeken naar bevestiging, waardering, gekend zijn. Dat maakte het leven voor haar en het leven met haar niet altijd gemakkelijk. In de oorlog werd ze getroffen door tuberculose. Ze verbleef jaren in sanatoria, waar ook veel oorlogsellende werd gezien. Haar leven kreeg een goede wending toen ze Sjaak de Snaijer leerde kennen. Op 21 december 1955 werd hun huwelijk gesloten en kerkelijk bevestigd met als trouwtekst: ‘Een drievoudig snoer wordt niet spoedig verbroken’. Ruim 53 jaar werden lief en leed in goede en kwade dagen gedeeld. Twee dochters werden geboren. Eén van hen heeft al jaren geleden alle contact met de familie verbroken. Met de andere dochter, haar man en kinderen was en is goed contact. Gaandeweg namen de moeiten voor mevrouw de Snaijer sterk toe. Haar man heeft veel voor haar moeten doen en ook willen doen. Toch ging ze er naar verlangen om heen te gaan: ‘Ik hoop in mijn slaap, dat ik dan niet meer wakker hoef te worden’. En zo gebeurde het ook, in de ochtend van zaterdag 27 juni. Een hele schok voor haar man Sjaak. Tegelijk het vertrouwen dat het voor haar goed is

Bepaald niet op de voorgrond, maar ook zeker niet afzijdig van wat er om haar heen gebeurde en van de mensen met wie zij leefde. Zo kan het leven van Wil Hollestelle gekarakteriseerd worden. Niet nadrukkelijk aanwezig, maar wel in alle bescheidenheid zeer betrokken. ‘Stillen in den lande’ noemt de kerkelijke traditie zulke mensen. Het zijn de mensen waar je op kunt bouwen. Zij hebben het niet nodig dat de schijnwerpers op hen gericht staan. Dus als de schijnwerpers er dan ook niet zijn, als het allemaal niet zo groots en spectaculair is, zijn zij er nog steeds, met liefde, aandacht, zorgzaamheid. Zo herinneren haar man, kinderen en kleinkinderen zich hun vrouw, moeder en oma. Ze was er altijd met dat luisterend oor en het goede woord op het juiste moment. Ze gaf ruimte, maar je kon op haar terugvallen als het nodig was. Ze gaf je zelfvertrouwen, maar zou blijven helpen als het nodig was. Ze keek door uiterlijkheden heen en was betrokken op wie je echt bent. Ook voelde ze zich betrokken bij de nood van de wereld en wilde ze altijd op bescheiden wijze iets doen voor een schepsel dat lijdt. Volop reden dus om de dienst voor de begrafenis op woensdag 12 augustus een dankdienst te noemen. Om te danken voor wat in deze vrouw gegeven is. En om te danken dat ze haar vertrouwen in God vond. Een oude psalmregel wilde zij op de rouwkaart vermeld hebben: ‘Die na kortstondig ongeneugt mij eindeloos verheugt’. Psalm 43:4 zal zij ooit voor ‘psalmvers’ op school uit het hoofd hebben geleerd. Het werd ook een lied uit het hart. Niet meer alleen een lied voor een goed cijfer op het rapport, maar een lied om mee te kunnen leven en zelfs sterven. Vijf jaar geleden bleek zij ernstige hartproblemen te hebben. Een operatie bracht geen verbetering, gaandeweg ging het achteruit, de laatste periode Drieluik - nr. 7 - september 2009 | 23

erg snel. Door de goede zorg van haar man kon ze thuis blijven op Sibeliusstraat 6. Tot het echt niet meer kon, zij opnieuw in het ziekenhuis kwam en vandaar op 6 augustus naar het hospice is gegaan. In de ochtend van vrijdag 7 augustus mocht zij heengaan, zoals ze daarnaar was gaan verlangen. Al wist ze ook dat het voor haar gezin moeilijk zou zijn om haar los te moeten laten. Naast dankbaarheid is er ook verdriet om het gemis. We wensen haar man Wim, kinderen en kleinkinderen troost en Geestkracht om zich weer aan het leven te kunnen toevertrouwen. (RZ)

er graag heen omdat daar voor hen op een gedegen manier de Schriften open gingen. Elke eerste dag van het nieuwe jaar was ds. Cazemier aanwezig bij het ochtendgebed in de Opstandingskerk. Hij vond dat een goede manier om het jaar samen te beginnen. De laatste vespers in Nijenstede kregen door hem een samenhangend thema: we lazen in de passietijd uit het bijbelboek Genesis. Op deze en op andere manieren heeft hij veel voor onze wijkgemeente en voor de kerk in Amersfoort betekend. We gedenken hem in dankbaarheid. (BB)

VERANTWOORDING GIFTEN MARIA FRANSSEN-NOORDIJK 12 december 1919 – 11 augustus 2009

Na een periode van afnemende gezondheid is op 11 augustus op 89-jarige leeftijd overleden Maria Franssen-Noordijk. Mevrouw Franssen werd geboren in Sommelsdijk en kwam, toen ze trouwde, in Amersfoort wonen. Jarenlang heeft zij samen met haar man op de Ringweg Randenbroek gewoond. Kerkelijk actief waren ze beiden door op diverse adressen de Elisabethbodes te bezorgen. Dat hebben ze jaren gedaan. Ongeveer tien jaar geleden overleed haar man. Mevrouw Franssen bleef in hun flat wonen. Toen de kerkgang voor haar te moeilijk werd, volgde ze trouw de diensten via de kerktelefoon. Enkele jaren geleden bleek dat zij een ernstige ziekte onder de leden had, die haar uiteindelijk fataal werd. Ze vond het moeilijk om over haar geloof te spreken, maar ze wist heel goed: ‘Toen mijn man overleed, toen heb ik kracht gekregen’. Op de rouwkaart stonden enkele regels uit psalm 23: ‘Gij zijt bij mij, Uw stok en Uw staf die vertroosten mij’.Een betere troost kan je niet gegeven worden. Geheel naar wens van mevrouw Franssen heeft de begrafenis in kleine kring plaatsgevonden op zaterdag 15 augustus jl. (Leni van der Zwaag)

OVERLIJDEN DS. CAZEMIER Op 17 juli 2009 overleed toch nog vrij plotseling ds. G. Cazemier. Op een andere plaats in Drieluik kunt u een uitgebreid In Memoriam lezen, geschreven door ds. Van Haarlem. Ds. Cazemier was op beide locaties van wijkgemeente De Bron een graag geziene en gehoorde predikant. Velen hebben goede herinneringen aan hem. En die herinneringen liggen niet alleen bij de inhoudelijk goede kerkdiensten die hij leidde, ook velen uit de Opstandingskerk namen al jaren deel aan zijn bijbelkring op woensdag. Hij leidde die met plezier en velen gingen 24 | Drieluik - nr. 7 - september 2009

Ik ontving € 10 van J. voor de diaconie (stille hulp). Hartelijk dank! (RZ)

TOT SLOT Kopij voor het oktobernummer van Drieluik dient uiterlijk 14 september te worden aangeleverd bij Hans van Kalsbeek of bij een van de predikanten. Hartelijke groet, B. Borger R. van der Zwan

DIENST MET BELANGSTELLENDEN Ds. H. Eendebak uit Harderwijk gaat voor op zondag 6 september in de DMB in de Opstandingskerk. Muzikale medewerking verleent het Harderwijks Mannenensemble o.l.v. Johan van Straten. Rien van Boeien

verzorgt de muzikale begeleiding van het koor. Piet de Vries begeleidt de samenzang. De dienst begint om 17.00 uur; vanaf 16.50 uur is er koor- en samenzang. Na de dienst is er gelegenheid om koffie/thee te drinken in de gemeentezaal. Iedereen hartelijk welkom om mee te zingen en mee te vieren!

MALI BERICHT (Voor nieuwe lezers: In 1992 ontmoette de heer Kramer in Mali de onderwijzer Saïon Keïta. Dat was het begin van zijn Maliproject. Wat in 1992 begon met de bouw van één eenvoudig schoollokaaltje in een sloppenwijk, groeide uit naar wat vandaag een complete school is, inclusief een voortgezette opleiding voor kansarmen; ook een medicijnpost is inmiddels opgezet.) De laatste berichten waren hoopvol. De basis-, voortgezette- en middelbare school hebben goede resultaten geboekt. Zij zijn zich nu aan het voorbereiden voor het nieuwe schooljaar. We hebben weer een computer kunnen aanschaffen en willen aanstaande winter nog drie computers installeren. Het hospitaal in Fanzan is wederom van medicijnen voorzien en de Evangelische Gemeente breidt zich uit. Voor deze gemeente is nu het plan om nog 100 stuks liedbundels aan te schaffen, het aantal stoelen en bijbels uit te breiden. Hiermee heb ik u weer actueel ingelicht. G.J. Kramer

UIT DE WIJKKERKENRAAD De wijkkerkenraad van De Bron vergaderde op 9 juli over de volgende onderwerpen: 1. De kerkrentmeesters hebben gesproken met De Alliantie over de kerkgebouwen De Open Hof en de Opstandingskerk. Er is geen bod gedaan op een van de beide gebouwen. Het ziet er niet naar uit dat het financieel haalbaar is om beide gebouwen te verkopen en elders een nieuwe kerk te bouwen. De kerkenraad staat voor de keus beide gebouwen te verkopen en dan in een gemeenschappelijk gebouw een ruimte in gebruik te nemen of één van de beide gebouwen op te knappen en in gebruik te nemen en het andere gebouw te verhuren of te verkopen. De kerkenraad adviseert eerst een deskundige te vragen om het nu lopende proces nog eens door te nemen met de kerkrentmeesters en het moderamen. Hierna kan de kerkenraad een weloverwogen besluit nemen. De deskundige wordt ook ingeschakeld om mogelijk nieuwe gezichtspunten aan te dragen. 2. De ‘Commissie Vertrouwenspersonen Opstandingskerk’ is aanspreekbaar voor de wijkgemeente De Bron. Eventueel zou de commissie met één persoon kunnen worden uitgebreid, maar dit is niet strikt noodzakelijk. 3. Het moderamen zoekt nog naar een opvolger van de preekregelaar. 4. Wendy en Jan-Pieter van Hove zijn na enkele jaren gestopt met Samenspel. Erwin van ’t Land neemt de groep over en voegt die samen met de 12+ kerk. 5. De jaarrekening 2008 is na een toelichting door de kerkrentmeesters goedgekeurd. 6. Vanuit het pastoraal overleg zijn voorstellen aan de kerkenraad gedaan over de uitvoering van de actie kerkbalans, de attenties bij geboorte, verjaardagen en christelijke feestdagen. Enkele voorstellen zullen nog in een commissie worden uitgewerkt. Joa Merkens

VEREN IGIN GE N RONDOM HET WOORD De vrouwencontactgroep hoopt in september weer te starten met de vergaderavonden en we zullen weer gebruik maken van In Gesprek, het werk- en themablad van de protestantse vrouwenorganisatie. De afgelopen zomer zijn we naar de voedselbank op de Koppelweg 110 geweest. Heel boeiend om dit werk van nabij te zien.

MONICA Op 8 september hopen we ons verenigingsjaar weer te beginnen met een gezel-

lig uitje. We ontmoeten elkaar om 13.45 bij de Opstandingskerk, en denken dan om 14.00 te vertrekken richting Paleis Soestdijk, waar we de middag zullen doorbrengen met een wandeling door de prachtige tuinen (ieder naar eigen wens en kunnen) en een consumptie bij de Orangerie; bij mooi weer buiten, maar binnen is het ook heel sfeervol. Om 17.00 rijden we daar weer weg, om in het pannenkoekenrestaurant ‘De Bosrand’ de middag af te sluiten. Men serveert daar ook andere gerechten. Op 29 september is dan onze eerste vergadering van dit seizoen in de Opstandingskerk, zoals altijd om 14.00 uur. We lezen

en bespreken de bijbelstudie ‘Geworteld zijn’, n.a.v. Marcus 8 vers 22-25, en betrekken daarbij ook het stukje op de volgende bladzijde: ‘Wortelen zoals je bent’. Diny en Mieke bereiden het onderwerp voor. Graag tot ziens. (Info: tel. 4726860)

OUDERENSOOS Uw gastvrouwen hopen u weer te ontmoeten op de dinsdagen 15 en 29 september om 14.30 uur in de Opstandingskerk. Gasten zijn hartelijk welkom.

DE BRON / DE HOEKSTEEN STARTZONDAG ‘Wij geloven’. Dat is het thema van de Startzondag op 20 september. Het eigene van de kerk - anders dan andere ‘clubs’ waarbij mensen aangesloten zijn - is dat de mensen samen een geloofsgemeenschap vormen. Dit is uitgangspunt van de start van het nieuwe seizoen. ‘Wij geloven’, dat verbindt ons. Bij de viering en bij het programma na de lunch maken we gebruik van door de PKN ontwikkeld materiaal. Uiteraard geven we daar onze eigen invulling aan; dit jaar hebben we twee gasten (studenten van de VU uit Ecuador en West-Timor), die ook een bijdrage zullen leveren. Programma: 10.00 – 11.15 uur Kerkdienst 11.15 – 12.15 uur Koffie/thee/limonade met iets lekkers 12.15 – 13.00 uur Lunch 13.00 – 14.15 uur Keuze uit verschillende activiteiten: • Gesprek over geloven met de twee gasten • Geloofswoordenspel • Maken van een persoonlijke parel • Gesprek n.a.v. artikelen uit de Startzondagkrant • Wandeling door het waterwingebied • Zingen • Stoepkrijten 14.15 – 14.45 uur Afsluiting

een weekje omgetoverd tot kamplocatie/ hotel voor 40 kinderen en begeleiders van het kindertehuis in Pieszyce in Polen. Na de inmiddels ontelbare werkweken, werkbezoeken, weekenden en vakantieweken in Polen wilden wij deze zomer het 10-jarig jubileum van de vriendschap tussen het kindertehuis en de gemeente Hoeksteen/ Open Hof vieren door de kinderen uit te nodigen in Amersfoort! En wat een geweldige week hebben we samen beleefd. Het weekprogramma was gevuld met gesponsorde uitstapjes en natuurlijk ook veel sport en spel op de kamplocatie zelf. Één van de hoogtepunten was uiteraard het bezoek aan De Efteling, maar zeker ook het

watersporten bij het Randmeer, de karaokeavond en de ontvangst door burgemeester Van Vliet-Kuiper. Waar het om draaide deze week was de vriendschap tussen de kinderen uit Pieszyce en de vrijwilligers uit Amersfoort, en er waren zoveel hoogtepunten omdat het samen beleefd werd. Vele vrijwilligers en betrokkenen zijn gedurende de week langs gekomen, waardoor er soms ook de sfeer van een reünie hing. Wat is er veel gelachen en geknuffeld, en aan de gezichten kon afgelezen worden hoe er door iedereen genoten werd. De Ekstraweek 2009 (zoals de vakantieweek officieel heette) was voor iedereen een fantastische, intense en onvergetelijke ervaring.

FANTASTISCHE WEEK MET POOLSE KINDEREN Van 15 juli tot en met 21 juli was de Koningin Emma School in Amersfoort voor Drieluik - nr. 7 - september 2009 | 25

De kerkdienst op zondag 19 juli speelde een bijzondere rol in deze week. Tijdens de feestelijke kerkdienst werd de dankbaarheid geuit voor het bijzondere contact. De kinderen zongen een aantal liederen en één van de kinderen las een zelfgeschreven brief voor. De verbondenheid werd door iedereen gevoeld en beleefd, en ook zeker de verbondenheid in het geloof. Een vakantieweek als deze kan niet zomaar plaatsvinden, vandaar een groot woord van dank voor de vele vrijwilligers en sponsors zonder wie de vakantieweek voor de kinderen nooit zo’n succes had kunnen zijn. Tot slot mogen wij namens alle kinderen en leiding van het kindertehuis in Pieszyce de groeten overbrengen aan alle vrienden in Amersfoort! De Pieszyce-werkgroep: Annelienke van Hulst, Karolina van Hulst, Irene Jonkers, Marloes Krijgsman, Paula Pomstra-Van Dalen en Johan Lamberts. PS. Onze werkzaamheden voor het kindertehuis in Pieszyce gaan gewoon verder.

PROTESTANTSE GEMEENTE

Voor ideeën en reacties kunt u contact opnemen met Johan Lamberts, tel.nr. 06 1254 7868.

BELIJDENISCATECHESE Belijdeniscatechisatie is bedoeld voor mensen die van plan zijn belijdenis van het geloof te doen of dat overwegen. Ook degenen die zich nader willen verdiepen in wat en hoe en Wie we geloven zijn welkom. Van jongeren tot ouderen. Wie deze kring overweegt legge contact met de wijkpredikant, graag binnen 14 dagen.

PASSAGE CENTRUM NOORD. Donderdag 17 september komt mevrouw Van Zetten uit Zoelen vertellen over fruit van A tot Z. Zij zal hierbij ook dia’s vertonen. In de koffiepauze is er appeltaart. We hopen weer een fijne avond met elkaar te hebben. Gasten en belangstellenden zijn van harte welkom. De avond begint om 19.45 uur in De Open Hof.

GEMEENTEREIS ISRAEL Volgend voorjaar wordt een gemeentereis naar Israël gehouden van woensdag 28 april t/m zaterdag 8 mei. Een elfdaagse reis waarin veel (bijbels)historische plaatsen worden bezocht. Er wordt overnacht in Arad, nabij Massada en Dode Zee (1 nacht), Jeruzalem (4 nachten), Tiberias aan het meer van Galilea (3 nachten) en Netanya aan de Middellandse Zee (2 nachten). Op maandag 7 september a.s. wordt een informatiebijeenkomst gehouden (De Open Hof, aanvang 20.00 uur) m.m.v. de reisorganisatie Drietour. Het programma wordt toegelicht met beeldmateriaal van wat bezocht gaat worden. U ontvangt nadere reisgegevens en een globale prijsindicatie (de definitieve prijs wordt in het najaar vastgesteld en is o.a. afhankelijk van koersen en vliegkosten). Welkom, ook als u nog niet weet of u echt mee zult gaan. R. van der Zwan, reisleider

De Hoeksteen

KERK: Klaartje Donzepad 59, tel. 4807898 KOSTER: E. Ankersmit, tel. 2988594 PREDIKANT: ds. J. Woltinge, Klarissenstraat 37, 3813 CH, tel. 4752141, [email protected] SCRIBA: G.J. Buijs, Marcel Breuererf 19, 3822 VB, tel. 4563321, [email protected] PENNINGMEESTER: W. Kraan, Van Obdamstraat 34, 3814 TD, banknr. 55.32.17.135

BIJ DE DIENSTEN Zondag 6 september. Vandaag hopen we onze gewezen voorganger, ds. Jan Wolswinkel te ontmoeten. Wellicht volgt hij het lezingenrooster. Aan de orde is Marcus 8 vers 27- 9 vers 1. Wie is Jezus? Wat kost het om Hem te volgen? Misschien zijn er wat minder gezinnen in De Hoeksteen omdat de jaarlijkse scholendienst voor heel onze stad wordt gehouden in de Sint Joriskerk. Zelf hoop ik kerkganger te zijn bij familie in Ten Post, dus het hoge noorden. (Gaat er nog iets boven Groningen?) Zondag 13 september. Een viering rond Schrift en Maaltijd. Ik wil graag met u en jullie een beeldmeditatie doen. Bij het schilderij van Rembrandt Terugkeer van de verloren zoon. We gebruiken daartoe beamer en power point. Daarbij laat ik me informeren en inspireren door het mooie boek van Henri Nouwen: Eindelijk thuis. 26 | Drieluik - nr. 7 - september 2009

De oudste zoon wordt uitgenodigd mee te doen aan het feest. Een mooie verbinding naar de Maaltijd van de Heer. De Levende nodigt ook ons om binnen te komen een mee te eten. Zie Lucas 15 vers 31 en 32. Welkom dus aan het heilig avondmaal. Met het oog op de noodzakelijke hygiëne (Mexicaanse griep) zullen we enige maatregelen treffen. Blijf dus vooral niet thuis. Naast organist Frank Vergeer zal Annacarien Visser de fluit bespelen. Zondag 20 september: startzondag in De Open Hof. Net als vorige jaren zullen we ook nu de dienst en het programma in (en rondom) De Open Hof houden, tezamen met de gemeente De Bron (nieuwe naam voor onze Open Hof-Opstandingspartner). De viering begint gewoon om 10.00 uur. De Hoeksteen is dus gesloten. Een verschil met vorige jaren is dat we vandaag geen bevestiging en afscheid van ambtsdragers

houden. Dat doen we in het eigen kerkgebouw een paar weken later. Het programma voor deze dag leest u verderop in het gezamenlijke gedeelte van onze beide wijkgemeenten. Zondag 27 september. Op deze zondag houden we de eerste themadienst in een serie van zes à zeven rond God en gebod. Vandaag: geen andere goden. Een voorbereidingsgroep is enthousiast aan het werk. Het combo begeleidt de zang. We proberen ook een aantal aanbevelingen uit de peilingen (in februari en maart) te honoreren, zoals een creatieve presentatie van het onderwerp (drama of iets dergelijks). Nu al geef ik de datum door van de tweede themadienst: 8 november o.l.v. drs. N. Dijkstra-Algra: eer uw vader en uw moeder. Wie zin heeft mee te werken aan een volgende themadienst melde zich even bij mij (ds. T.W.). Zie ook de oproepen in de Nieuwsbrief.

GEBEDSKRING Op de maandagen 7 en 21 september is er weer een bidstond in De Hoeksteen, van 19.30-20.00 uur. Er wordt gebeden voor gemeenteleden in lief en leed, voor de kerkenraad, voor de (opbouw van de) gemeente, voor de wereld. Hardop en in stilte. Welkom, vaste bidders en wie zo maar eens wil meedoen.

PREEK IN DE WEEK Op dinsdag 8 september is er weer gelegenheid mee te denken over het bijbelgedeelte dat binnenkort in de kerkdienst aan de orde is. We lezen de tekst, we staan stil bij de boodschap van dat gedeelte, en we zoeken naar de verbinding met vandaag. Ook wie zo maar eens een keer wil meedoen is hartelijk welkom. We beginnen deze keer om 20.15 uur, in De Hoeksteen.

VOORLICHTINGSAVOND PASTORAAT Dit seizoen wordt het pastoraat van De Hoeksteen anders opgezet. Tussen ouderling en contactpersoon komt de nieuwe functie van pastoraal medewerker. Ook gaan we experimenteren met doelgroepenpastoraat (bijvoorbeeld senioren en nieuw ingekomenen). Wilt u er meer over horen en/of misschien ook zelf actief worden, kom dan op woensdag 9 september a.s. om 20.00 uur naar De Hoeksteen. Meer informatie bij Gerard Raven (4808639) en ds. Titus Woltinge.

IN MEMORIAM Op 3 juli 2009 is Hillegonda van den Beld-van Willigenburg overleden. We hebben haar begraven op het kerkhof rond de kapel op Coelhorst, dicht bij de boerderij waar ze ruim 90 jaar geleden ter wereld kwam. Jarenlang woonden Gon en Bart als kostersechtpaar naast de kerk aan de Hamseweg in Hoogland. In die kerk, De Inham, hebben we dan ook de dienst van Woord en gebed gehouden, op dinsdag 7 juli. In die gedachtenisdienst stonden we stil bij de levensloop van mw. Van den Beld. Wanneer je bij dit hoogbejaarde echtpaar de woonkamer binnenstapte (aan de Gunterstein 4) vielen je meteen drie dingen op: de piano, de boeken en de tuin. De piano was kenmerkend voor haar grote liefde voor de muziek: daadwerkelijk spelen en ook luisteren. Bach was haar favoriet. Reeds als kind genoot ze thuis van spel en samenspel: orgel en viool. Uit haar autobiografische werkje Kleine Geneugten heb ik daarover voorgelezen. Ook de vele boeken vielen op, met name een meterlange encyclopedie. Een echte autodidact was de leergierige Gon. Graag voerde ze ook gesprekken over theologie, geloof, filosofie, muziek, literatuur. Knielen op een bed violen en Zwijgen bij volle maan, zo maar twee titels waarover we wel praatten. En de tuin, alles wat groeit en bloeit, de hobby van haar man, was iets waarvan ze zelf ook genoot. Rond het bijbelse woord trouw hebben we Gons leven in geloof gememoreerd. De trouw van de Heer was bron van inspiratie voor haar leven

en werken. Een leven in het teken van eenvoud, soberheid en onbekommerdheid. Die eenvoud spreekt ook in haar bovengenoemde zelfgeschreven boekje. Samen met een tantezegger heb ik de dienst mogen leiden. Een eenvoudige viering. We wensen allen die nabestaan de troost toe van de Levende. Vooral ook echtgenoot Bart gunnen we Gods nabijheid. (T.W.)

IN MEMORIAM Op 25 juli 2009 overleed Anke Meijers (Elkerlijkpad 24) op de leeftijd van 53 jaar. Tijdens haar vakantie in het haar zo geliefde Italië (Dormelletto) is zij verdronken. De verslagenheid over haar dood was en is groot. Bij allen die haar lief en dierbaar zijn. In het bijzonder bij haar man Bert, dochter Emmelie, haar moeder en haar zus. Op 7 augustus hebben we afscheid genomen van Anke tijdens de rouwdienst in de aula op Rusthof. Emmelie las haar zelfgeschreven gedicht voor haar moeder voor, Hanneke en Henriette hebben zus en vriendin Anke ook persoonlijk herdacht. Samen zochten we troost en kracht bij de Levende. In ons bidden, in ons zingen. Wat de toekomst brengen moge, mij geleidt des Heren hand: gezang 293. Dit was Ankes lied, haar keuze. Aan de hand van deze verzen hebben we haar leven herdacht. We keken samen naar de toekomst die in dit lied in verschillende beelden wordt opgeroepen. Het leven was voor Anke zwaar, bij tijden. Psychisch zwaar. Meerdere verlieservaringen had ze, samen met haar man, te verwerken gekregen. Het

vertrouwen dat er een betere wereld komt gaf haar (soms) de moed om toch maar weer verder te gaan. In gezang 293 staat ook de waaromvraag. Waarom moet ons/ mij dit alles overkomen? In de loop der jaren groeide Anke toe naar het besef: waarom ik niet? Leer mij slechts het heden dragen, met een rustig kalme moed. Dat is een gebed. Met vallen en opstaan probeerde Anke het heden te dragen. Dat ging, min of meer. Welnu, zo hebben we Anke herdacht, ten overstaan van elkaar en ten overstaan van de levende God. Vervolgens hebben we haar begraven. We wensen Bert en Emmelie en de kring van intimi kracht en troost toe van de Levende. Om het heden te dragen. (T.W.)

HUWELIJKSZEGENING Op 24 september 2009 gaan Astrid Caspers en Hendrik Jan Bergveld (Groesbeekseweg 128. 6524 DM Nijmegen) trouwen. In Nijmegen. De huwelijksinzegening vindt plaats om 14.00 uur in het kerkje van Persingen o.l.v. ds. J. van Verseveld. Beste mensen, we wensen jullie een stralende trouwdag en bovendien een zegenrijk leven samen.

AMBTSDRAGERS KOMEN EN GAAN Kort na de startzondag vindt wisseling van de wacht plaats voor een aantal ambtsdragers. Van hun taak worden ontheven: diaken Jan Krijgsman en ouderlingen Liesbeth de Haan, Corrie van der Kooy, Gijs de Raad en Hendrikje Rabbers. Ieder van jullie bleek bereid de geschonken talenten in te zetten voor de kerk, voor een termijn van vier jaren of langer of wegens ziekte korter, soms heel zichtbaar en vaak achter de schermen. Jullie betrokkenheid en inzet waarderen we. Dank voor jullie aandeel! Tijdens een viering binnenkort (4 oktober?) hopen we jullie persoonlijk toe te spreken. Ria de Groot is bereid na haar (vroegere) diakenschap nu het ambt van ouderling te gaan dragen. Verder is er een kandidaat voor het jeugdouderlingschap. We stellen haar binnenkort aan u voor. Graag blijven we u vragen namen van mensen die u geschikt acht als ambtsdrager door te geven aan uw wijkpredikant. En gaat u ook bij u zelf te rade of u/jij in deze uw bijdrage aan onze geloofsgemeenschap kunt geven.

KOPIJ VOOR OKTOBERNUMMER Graag zie ik kopij uiterlijk maandag 14 september tegemoet, bij voorkeur digitaal. Stuurt u het maar naar predikant. [email protected] Drieluik - nr. 7 - september 2009 | 27

HERVORMDE GEMEENTE

De Brug

KERK: Schuilenburgerweg 2, tel. 4725109 (open ma t/m do 9.00-11.00 uur) PREDIKANT: vacature KOSTER: mw. A. Feenstra tel. 4728605 OUDERENPASTORAAT: Ds. D.J. van Wageningen, Gangboord 18, 3823 TH, tel. 4681706 COÖRDINATOR PASTORAAT: mw. J.C. Vermeer-van den Bichelaer, tel. 4615144 SCRIBAE: mw. J. Paats-Boer, Weg van de Vrede 54, 3815 PH, tel. 4768185, [email protected] en mw. G. van Weerd-van Duinen, Rubensstraat 55, 3817 EB, tel. 4631872 PENNINGMEESTER: N.R.F. Elkerbout, tel. 4630203. ING 642386 t.n.v. wijkgemeente De Brug te Amersfoort AUTODIENST: G. Timmerman, tel. 4725702 COÖRDINATOR VRIJWILLIGERSWERK: mw. C.M.R. Terhenne, Verdiweg 407, 3816 KM, tel. 4563254 WEBSITE: www.brugkerk.eu

BIJ DE DIENSTEN Zondag 6 september verwachten wij weer ds. A. de Boer uit Utrecht, al jaren een goede bekende in De Bruggemeente. Zondag 13 september hoopt de ons zeer wel bekende ds. Hans Eschbach met onze gemeente het Heilig Avondmaal te vieren. Wij zien hier naar uit. Zondag 20 september, startzondag, mogen wij opnieuw begroeten ons gemeentelid kandidaat Harald Overeem, toelichting overbodig. Zondag 27 september om 10.00 uur is onze voorganger ds. Gijsbert Rohaan uit Herveld. Ds. Rohaan is de echtgenoot van mevr.ds. Geralda Rohaan. Beiden zijn zeker niet onbekend bij de meesten van u. Om 17.00 uur mogen wij in De Brug de zangdienst vieren met kandidaat en bijstand in het pastoraat Jasper van Schaik uit Barneveld. Zondag 4 oktober begroeten wij opnieuw mevr.ds. Hilde Graafland uit Veenendaal. U zult zich haar zeker nog herinneren na de dienst in juli van dit jaar. Aan deze dienst wordt tevens meegewerkt door het Brugkoor.

HUWELIJKSJUBILEA Met bijzonder veel dankbaarheid mogen we deze maand met elkaar delen dat een vijftal echtparen onder ons met vreugde mag terug zien op een bijzonder huwelijksjubileum. Wij wensen deze echtparen hiermee namens de gemeente van harte geluk en bidden hen Gods rijke zegen toe. Het betreft een 40-jarig huwelijksjubileum op 2 september voor het bruidspaar E. Manuel en I.F.A. Manuel-Evers, Gouden Ploeg 29, 3824 DS Amersfoort en op 27 september voor het bruidspaar J. van Vliet en W. van Vliet-Grooters, Verdiweg 521, 3816 KR Amersfoort. 28 | Drieluik - nr. 7 - september 2009

Eveneens een tweetal bruidsparen gedenkt een 50-jarig huwelijksjubileum. Het betreft op 3 september het bruidspaar J. Dekker en A.J.H. Dekker-Brinks, Verzetsplein 101, 3815 ZL Amersfoort. Op 26 september wensen wij geluk met hun 50-jarig huwelijk het bruidspaar K.E.J. van Egmond en J. van Egmond-van der Wolde, Rigolettostraat 3, 3816 TR Amersfoort. Een 60-jarig huwelijksjubileum mag op 1 september het bruidspaar C.N. Fredriksz en C.J. Fredriksz-de Lijster, Romeostraat 35, 3816 SB in Amersfoort vieren. Dirk Vermeer

KERKENRAAD Uit de vergaderingen van 13 mei en 17 juni jl melden we het volgende. Uitvoerig werd stilgestaan bij het jeugdwerk. Ingezet wordt op de verdere uitbouw. Voor alle leeftijdsgroepen tot 25 jaar zijn er in De Brug kringen, clubs of catechese met enthousiaste leiding. We noemen onder andere Bruggenbouwers, Lekker Belangrijk, X-factor, 15 plus club en de Kring voor 18 tot 25 jarigen. Het beroepingswerk heeft de voortdurende aandacht van de beroepingscommissie en van de kerkenraad. Vastgesteld wordt dat de kerkenraad voorkeur blijft houden voor de huidige profielschets, waarin onder andere naar voren komt dat er in beginsel voorkeur is voor een mannelijke predikant. Echter, een vrouwelijke predikant wordt niet uitgesloten. Hoewel de mogelijkheid van een predikantenechtpaar niet in de profielschets wordt genoemd, wil de kerkenraad die mogelijkheid op voorhand niet geheel afwijzen. Gememoreerd werd dat de lustrumviering van de Protestantse Kerk in Nederland, die onder leiding van dr. A.J. Plaisier op 3 mei

in De Brug plaatsvond, op de radio werd uitgezonden. De kerkenraad stond ook stil bij financiële aangelegenheden, zoals de jaarrekening 2008, de staat van baten en lasten 2008 van De Brug, Wijkkas De Brug en de balans per 31 december 2008. Het is verheugend dat de exploitatierekening inclusief wijkkas met een fors positief saldo kon worden afgesloten. Zorg wordt uitgesproken over de vacatures, waar het gaat om de functies van ouderling, kerkrentmeester en diaken. Hoewel daarvoor verschillende gemeenteleden zijn benaderd, blijkt het erg moeilijk de vacatures in te vullen. De zorg daarover zal nadrukkelijk onder de aandacht van de gemeente worden gebracht. Afgesproken wordt het werkveld van de pastoraal ouderlingen wat betreft wijkindeling, doelgroepenbenadering e.d., duidelijker te structureren. Ook wordt de suggestie gedaan om ouderlingen met een bijzondere opdracht te benoemen, zowel voor rouw- en trouwdiensten als voor het missionaire werk. Een en ander wordt nader uitgewerkt. De kerkenraad staat uitgebreid stil bij het projectplan van Pitstop. In 2010 zal er een subsidieaanvraag voor een missionairdiaconaal werker uitgaan, terwijl tegelijkertijd de mogelijkheden van donaties voor dit belangrijke werk worden onderzocht. Aandachtspunt is de communicatie over en weer tussen Pitstop en De Brug, onder andere over de jongerenactiviteiten die worden georganiseerd. Gemeld wordt dat er binnenkort een beamer wordt aangeschaft, die ook in de diensten zal worden gebruikt. De kerkenraad wordt door zijn voorzitter uitvoerig bijgepraat over de voorgenomen fusie tot Protestantse Gemeente Amersfoort. In de toekomst zullen er negen wijkgemeenten in Amersfoort overblijven. Voor de PGA is een sluitende begroting opgesteld. Daarvoor wordt van verschillende wijken een extra bijdrage gevraagd. Een strakke begrotingsdiscipline is noodzakelijk, maar deze begroting is wel realistisch en haalbaar. De 0,25 fte predikant voor de Brug per 1 januari 2012 kan zeker blijven staan. Voor de PGA is een coördinator communicatie aangetrokken. Greet van Weerd

STARTZONDAG: WAT GELOVEN WIJ? Zondag 20 september vieren we de start van een nieuw kerkelijk jaar. Het kerkelijk jaar is een jaar dat zijn gelijke niet kent. Door alle weken heen volgen we het leven van Jezus. Jezus die door zijn Vader naar de aarde wordt gezonden, tussen ons wordt geboren, met ons leeft en in ons midden sterft…en opstaat uit de dood en ons zijn Geest geeft. Jezus’ leven is ons leven geworden. Zijn hele leven en heel ons leven in één jaar. Dat is Gods eeuwigheid midden in onze tijd. Op Startzondag bent u allen van harte welkom in de Brug! We beginnen de dag om 10.00 uur met een feestelijke dienst, waarin ons gemeentelid Harald Overeem zal voorgaan. Alle kinderen zijn natuurlijk uitgenodigd voor de kindernevendienst. Na afloop van de dienst wordt een uitgebreid en gevarieerd programma verzorgd met voor ieder wat wils, jong en oud. De startzondag zal duren tot ongeveer 14.30 uur. Meer informatie kunt u binnenkort vinden op de website van De Brug (www.debrugamersfoort.nl ).

IN MEMORIAM DS. GERRIT CAZEMIER In het bijzijn van zijn dochter is op 17 juli 2009, vlak voor zijn 83e verjaardag, na een kort ziekbed overleden ds. Gerrit Cazemier. Elders in Drieluik is een uitgebreid In memoriam te lezen. Ds. Cazemier ging regelmatig voor in de dienst van vele kerken waaronder De Brug en Nijenstede. In De Brug heeft hij vele jaren de kring ‘De Bijbel naderbij’ geleid. De kring werd door velen trouw bezocht en als inspirerend ervaren. Vlak voor zijn overlijden vertelde hij dat hij de dood vergeleek met een geboorte: ‘Je gaat door een donkere tunnel, aan het einde is het Licht, en daar zijn handen die je liefdevol opvangen.’ Hoewel hij nog midden in het leven stond en veel plannen had, hield hij zich vast aan de volgende tekst uit Psalm 4 : In vrede tezamen / Leg ik mij neer / En vat ik de slaap / Want Gij, Gij alleen / Zijt mijn veilig thuis (Sytze de Vries). In dit vertrouwen is Gerrit rustig overleden. Op 23 juli vond de dankdienst plaats onder leiding van ds. Johan Wijers uit Krimpen a/d IJssel, met aansluitend de begrafenis op Rusthof. De kinderen en kleinkinderen vinden troost in zijn nagedachtenis. We dragen hen op in onze voorbeden Joke Meijer

IN MEMORIAM PIET VAN WALSUM Twee dagen voor het 60-jarige huwelijksjubileum, overleed op 4 juli 2009 dhr. Piet van Walsum op de leeftijd van 87 jaar. In plaats dat familie en vrienden de diamanten bruiloft mee konden vieren, kwamen we enkele dagen later bij elkaar om afscheid te nemen in Het Brandpunt te Kattenbroek, waar dhr. Van Walsum zich bijzonder verdienstelijk had gemaakt bij het ontstaan van de gemeente en bij de bouw

van de kerk. Zijn aanwezigheid heeft sporen nagelaten die tot grote dankbaarheid stemmen. Daarvan getuigden zijn zuster, kinderen, kleinkinderen en een goede vriend tijdens de afscheids- en dankdienst voor zijn leven. De laatste jaren woonde hij aan de Verdiweg en konden wij hem en zijn vrouw ontmoeten in De Brug. ‘Afscheid nemen vraagt vertrouwen van twee kanten’, hoorden we tijdens de dankdienst: ‘Van ons die achterblijven, dat wie heengaat veilig geborgen mag zijn in Gods goede zorg, maar ook dat wij met de verandering die ons wacht, verder kunnen leven - na 60 jaar huwelijk’. En zo bidden wij zijn vrouw en familie Gods vrede toe voor de tijd dat we nu met dankbare herinneringen verder moeten gaan. D. van Wageningen

IN MEMORIAM WILLEM RAUWERDINK Op 17 augustus 2009 is overleden, op de leeftijd van 75 jaar, de heer Willem Rauwerdink. Hij woonde aan het Otellopad 30. Ongeveer een jaar geleden was hij ernstig ziek begonnen met het regelen van zijn begrafenis. Maar toen knapte hij weer op en kreeg hij nog een jaar erbij om van het leven te genieten. Een week vóór zijn overlijden moest hij met spoed in het ziekenhuis worden opgenomen en verslechterde zijn toestand dag na dag. Hij kon dat aanvaarden en ondanks zijn moeite om vrouw en kinderen los te laten ontving hij de rust en de moed om in vrede heen te gaan. Wim Rauwerdink werd in 1934 geboren in Winterswijk. Het gezin had het niet breed, mede door de crisis- en de oorlogsjaren. Maar Wim mocht studeren, en hij behaalde zijn MULO-B en zijn HTS-diploma. Als jonge ingenieur werkte hij mee aan

grote projecten, zoals de Velsertunnel en de stuw bij Amerongen. In militaire dienst volgde hij catechisatie, waarna hij belijdenis deed in Winterswijk. Hij trouwde met Nel Lammers en kreeg samen met haar drie kinderen. Daarna werkte hij ruim 34 jaren in de kalk- en zandsteenindustrie, waar hij het bracht tot hoofd van de technische dienst. Het was een baan waarin hij volledig opging. Soms was hij thuis dagenlang onafgebroken bezig met het redigeren van voorlichtingsbrochures of technische bulletins. Dan mochten vrouw en kinderen hem niet storen, en dan hield de muziek van ‘La traviata’ hem aan de gang. Hij hield ervan zaken goed uit te leggen en te presenteren; hij was ook een boeiende spreker, iets wat hem ook bij jubilea en begrafenissen goed van pas kwam. Pas later kreeg hij wat meer tijd voor zijn gezin. Toen zijn kinderen het huis uitgingen, heeft hij heel wat getimmerd en geverfd in hun nieuwe woningen. Enkele weken na zijn pensionering bleek hij ziek te zijn. Hij moest operaties ondergaan, en er moest een been worden afgezet. Van heel veel mooie plannen moest hij afzien. Toch werd hij geen verbitterd mens. Hij genoot van wat hij nog kon en met zijn vrouw mocht meemaken. Hij bleef zich inzetten voor familie en verenigingsleven. Telkens weer bewees hij zich als een blijmoedig en optimistisch mens. Dat had beslist met wilskracht en een sterk karakter te maken. Maar óók met geloof. Hoewel hij vervreemd was geraakt van de kerk en de vertrouwde rituelen, bleef Wim Rauwerdink zich aangesproken voelen door die God die mensen roept en in hun leven begeleidt. Het lied ‘Wat de toekomst brengen moge’ inspireerde hem steeds opnieuw. Dit lied hielp hem beseffen dat ook hij zich gedragen mocht weten, hielp hem om met telkens nieuwe moed naar de toekomst te kijken. Op 21 augustus hebben we hem met de woorden van Psalm 23 begraven. Mogen zijn vrouw, kinderen en kleinkinderen in de komende tijd veel zegen en sterkte ontvangen. Ds. W. Verschoor

GEBOREN Op 2 juli 2009 werden Jaap en Tjitske Kwakkel-Homma, wonend te Culemborg (Boschweg 1) verblijd met de geboorte van Inke Elisabeth. Op 21 juli 2009 zag Eva Mirella het levenslicht. Zij is de dochter van Marnix en Jessica van den Enden en zusje van Milan. Zij wonen tegenwoordig Schaapsdrift 10 in Leusden. Bij Jurgen en Ester Cools werd op 27 juli Drieluik - nr. 7 - september 2009 | 29

2009 Ella Helena Corine geboren. Zij is het zusje van Jesse. Zij wonen met z’n viertjes aan de De Ruijterstraat 10. Dankbaar en blij zijn Leantine en Iwan Dekker met de geboorte op 12 augustus 2009 van Thera Anne. Maria, Hannah en Sofia hebben er een zusje bij. Zij wonen Berkelstraat 60. Het is iedere keer weer een wonder, de geboorte van een kind. Wij danken onze Heer dan ook voor al deze prachtige kinderen en wensen alle ouders heel veel geluk toe met dit nieuwe leven. We hopen dat zij gezond mogen opgroeien en wensen deze gezinnen Gods zegen toe!

CURSUS PERSOONLIJKE VOORBEDE Een cursus van drie avonden met als onderwerp ‘Persoonlijke voorbede in de kracht van de Heilige Geest’. Op deze avonden willen we helpen om meer vertrouwd te raken met persoonlijke voorbede. Voor de gemeente is het van belang dat mensen leren om voor anderen te bidden. Naast onderwijs zal er ook ruimte zijn voor de praktijk, namelijk het persoonlijk voor en met elkaar bidden. Elke christen zal beamen dat dit belangrijk is: bidden voor anderen, die dat gebed, om welke reden dan ook, nodig hebben. Sommige christenen hebben geen enkele moeite met bidden. Ze ervaren in het gebed de relatie met God, ze

voelen zich verbonden met Jezus en ervaren de aanwezigheid van de Heilige Geest. Anderen vinden bidden moeilijk en vragen zich af: Wat is het eigenlijk? Luistert God wel? En hoe doe je het dan precies? Er zijn verschillende vormen van gebed. Deze zullen ook genoemd worden. Maar het zal vooral gaan in deze cursus om persoonlijke voorbede. Hoe kunnen we leren om mensen en situaties voor de troon van God te brengen. We willen leren bidden met mensen in de kracht van de Heilige Geest. U bent van harte welkom op deze avonden. Data: dinsdag 22, 29 september en 5 oktober 2009. Aanvang: 20.00 uur in De Brug, leiding: ds. Hans Eschbach. Informatie: Jacques Snel, tel. 4723195, e-mail: [email protected]

VAN DE PENNINGMEESTER In de maanden mei en juni zijn via de HVD de volgende giften ontvangen: van mevr. v.d.L. € 10, van mevr. B. € 5 en van de fam. T. € 20. Alle geefsters en gevers hartelijk dank. INLVEREN KOPIJ Kopij voor oktober graag uiterlijk woensdag 16 september per e-mail aanleveren bij Lideke van der Schans, e-mail: [email protected]

PROTESTANTSE GEMEENTE

Emmaüskerk

KERK: Noordewierweg 131, tel. 4613937 KOSTER: F. van der Ree, tel. 4779229 PREDIKANT: ds. P.P. van der Harst, Schuilenburgerplein 10, 3816 TE, tel. 4799251; [email protected] (vrije dag: woensdag) KERKELIJK WERKER: mw. A.E. van Bunnik, L. Nicasiusdwarsstraat 23, 3818 NC, tel. 4632059 (werkdagen: dinsdag en donderdag) SCRIBA: mw. H. Elzen, Merwedestraat 44, 3812 HM, tel. 4612157, [email protected] AUTODIENST: mw H. Guichelaar, tel. 4651619 PENNINGMEESTER: E.W. ten Haken, Berkelstraat 17, 3812 KA, tel. 4481874, [email protected] ING: 8001259 t.n.v. PKN-gemeente Emmaüskerk

UIT DE KERKENRAAD Tegelijkertijd met deze Drieluik ontvangt u de Kerkwijzer 2009-2010. Deze staat bomvol informatie over de Emmaüskerk. Uiteraard is er veel zorg aan besteed. Mocht het toch zo zijn dat er onjuistheden in staan, dan hoor ik dat graag van u. Na een periode van betrekkelijke rust gaan allerlei activiteiten weer beginnen. Ik noem u een kleine selectie: Op 20 september is de startzondag. Over de invulling ervan leest u elders op deze pagina en op de nieuwsbrief. Op 4 oktober wordt weer een aantal kindjes gedoopt. Hebt u ze al gezien, al die 30 | Drieluik - nr. 7 - september 2009

geboortekaartjes op het prikbord? Ik denk dat op deze datum een record aan baby’s gedoopt gaat worden. Misschien moeten we het Guinness Book of Records waarschuwen? Op 7 november is er een theatervoorstelling over Calvijn. Op 19 december bestaat ons kerkgebouw 80 jaar. Daartussendoor zijn allerlei groepen actief in een eigen club of samenkomst. Kortom: het bruist en borrelt in uw Emmaüs. Heerlijk! Een hartelijke groet, Hetty Elzen

STARTZONDAG: ‘GELOVEN IS (G)EEN KUNST’ Na een periode van rust en ontspanning, beter bekend als de zomervakantie, gaan we als gemeente weer een nieuwe start maken. Dit doen we op zondag 20 september. Op deze startzondag is iedereen van harte welkom: jong en oud, oudgediende of nieuwkomer, kerkelijk actief of juist wat meer op afstand. Al voor de vakantie is een enthousiaste groep begonnen met de voorbereiding van deze dag. Het thema is deze keer: ‘Geloven is (g)een kunst’. Het gaat er dus om, dat we proberen uit te vinden of geloven nu wel of geen kunst is. Komt het je zomaar aanwaaien of is het een kwestie van oefening baart kunst? Wat is onze inbreng en welk aandeel komt van God? Heeft het gebed er ook nog mee te maken? Diverse gemeenteleden zijn benaderd om in de dienst te laten horen wat zij in hun leven als een geschenk ervaren, een godsge-

schenk. Zien zij geloven als een kunst of als een gunst? We gaan deze zondag in en na de dienst op verschillende manieren met de thematiek aan de slag: serieus, ludiek, ingetogen en uitbundig. Voor elk wat wils. Na koffie, thee en limonade is er dan ook ruimte om groepsgewijs met elkaar creatief te zijn (in het thema zit immers het woord kunst), te beschouwen of te communiceren. De afsluiting van de startzondag wordt gevormd door een gezamenlijke lunch, waaraan iedereen zijn bijdrage levert. Verder informatie kunt u vinden in de Nieuwsbrief en op onze website www.emmauskerkamersfoort.nl.

TERRAS, POPCORN & GEZAMENLIJK KUNSTWERK Net als vorig jaar begint het startfeest al eerder. Op zaterdag 19 september vanaf 11.00 uur gaan we met de verleidelijke geur van popcorn mensen naar het terras voor de kerk lokken om hen de PKN-startkrant ‘Wij geloven’ aan te bieden en een flyer, waarin ze uitgenodigd worden om de startzondag met ons mee te komen vieren. Daarnaast zal hen ook gevraagd worden een klein creatief aandeel te leveren in de totstandkoming van een gezamenlijk kleurrijk kunstwerk. Wij hopen ook dat de ‘kerkgangers’ dit zaterdagse terras niet links laten liggen. Komt u even langs? Ook extra hulp kunnen we goed gebruiken, dus heeft u zin en tijd om bij een of meer activiteiten de handen uit de mouwen te steken, meldt u zich dan aan bij Casper Branger, [email protected], tel. 4767831.

IN MEMORIAM BARTHA EVERS-VAN BEEKHOVEN 7 juni 1920 – 28 mei 2009

Beb werd geboren in Nijkerk, in het gezin van de koster van de ‘lichte’ kerk. De oorlog zou een groot gat in haar leven slaan. Haar eerste man, Hendrik Jonkman, kwam om bij de razzia in Putten en Beb bleef als jonge weduwe achter met haar zoontje Jaap. Zij wilde nóóit meer trouwen. Maar in 1945 ontmoette zij Joop Evers, de man van haar leven, die Jaap meteen als zijn eigen zoon beschouwde. Er werden drie dochters geboren. Een jongetje overleed direct na de geboorte. Beb was intelligent, zorgzaam. Naast haar gezin werkte

zij twintig jaar lang in deeltijd met plezier en groot verantwoordelijkheidsgevoel. Voor klein- en achterkleinkinderen, was zij ‘de allerliefste oma’, gastvrij en geinteresseerd. Toen Joop de laatste maanden van zijn leven in het verpleeghuis moest verblijven, bezocht zij hem dagelijks. Elke keer weer vond ze het vreselijk hem daar achter te laten. Na Joops overlijden in 2007 kon Beb zelfstandig blijven wonen. Beb en Joop konden niet zonder elkáár, maar ook niet zonder die liefdevolle God. Psalm 23 lazen we over de Herder, die onze ziel rust zal geven en mét ons is, ‘al gaat mijn weg door een donker dal’. Voor ons verstand niet te bevatten, alleen het hart kan er soms bij. Dat Beb Evers-van Beekhoven er wás, vervult ons met dankbaarheid. Op 4 juni hebben wij in Rusthof afscheid van haar genomen. Anja van Bunnik, pastoraal werker

TWEE MEISJES Weer nieuwe geboortekaartjes in de hal van de kerk: Christel Magali heet de dochter van Jelmer en Margreet Epema (7 juli 2009). Haar roepnaam is Christel, maar op het kaartje wordt naar de achtergrond van haar tweede naam verwezen: parel in ons hart. Een pareloester vormt rond een vreemde kern de parel met parelmoer. Hoogst zelden gebeurt dat in de natuur. Een kostbaar gegeven. Dat is ook dit meisje: een kostbaar geschenk dat met liefde en zorg wordt omgeven. Bij Tjitske en Jaap Kwakkel is Inke Elisabeth geboren op 2 juli 2009. ‘Een torentje van handen, de bovenste zó klein, dat handje kan alleen maar, van een heel groot wonder zijn’, zegt het kaartje. Met moeite is zij geboren en met des te meer dankbaarheid zie je dit gave kindje in al haar levendigheid, klein en oplettend. Het is inderdaad een wonder. Beide ouderparen wensen we geluk en met hen danken wij God voor wat in deze mensenkinderen gegeven is aan levenskansen.

GESPREK NA DE DIENST In onze kerkenraadsvergadering van juni jl is uitgebreid gesproken over de resultaten van het GrootHuisBezoek. Eén van de punten die aan de orde kwamen is de vraag: ‘Wat doet een preek met de hoorder?’ We denken dat het goed is daar af en toe nadrukkelijker bij stil te staan. Dat is goed voor de hoorder (die kan zijn of haar denken en gevoelen bij het gehoorde met andere delen) maar ook voor de spreker (die terugkrijgt hoe zijn uitleg en verkondiging

zijn geland of zijn blijven zweven). We gaan het gesprek aan om te beginnen op zondag 13 september (van 11.30 – 12.15 uur). Op de nieuwsbrief staan dan punten van aandacht die het gesprek kunnen leiden. Doe je mee?

OUDERS MET KLEINE KINDEREN Woensdagavond 16 september komen we weer bij elkaar: de vaders en de moeders van kleine of alweer iets grotere kinderen. In juni kwamen we bij elkaar om kinderliedjes te zingen en daarop zullen we zeker terugkomen. Maar ook een nieuw thema komt in gesprek. Voorgesteld is om eens stil te staan bij de schoolkeuze en de schoolpraktijk. Waarom kiezen/kozen we een school? Wat zoeken we daarbij voor ons kind? En wat kan de school eigenlijk betekenen? Leuk om gedachten en ervaringen uit te wisselen. Voor wie nog moet kiezen en voor wie al veel ervaring heeft. Ouders welkom.

LEVENSZIN EN LEVENS(VER)VULLING Op dinsdagmiddag 13 oktober a.s. brengen wij een oecumenisch bezoek aan het klooster van St. Joseph aan de B.W.- laan, hier in Amersfoort. Het idee werd geboren doordat een van onze seniorgemeenteleden daar jaren met plezier gewerkt heeft en er graag nog eens zou rondkijken. We zullen een rondleiding krijgen en iets horen over de geschiedenis van het klooster en de werkzaamheid van de zusters ‘in de wereld’. Daarnaast willen wij van gedachten wisselen over hoe wij in ons leven, in en buiten het klooster, onze levenszin en levens(ver)vulling kunnen vinden of gevonden hebben. 13 oktober, 14.00-16.30. Min. 10, max. 15 deelnemers, zowel van de Emmaüskerk als van andere kerken. Informatie en opgave bij: Anja van Bunnik, pastoraal werker.

GANZENBORD… ALS BEELD VAN DE LEVENSWEG Wat een schat aan levenservaring dragen wij mensen met ons mee. En wat is het bijzonder om daarover met elkaar van gedachten te wisselen. We deden dit in een groep van respectievelijk 10 en 8 mensen op twee achtereenvolgende dinsdagmiddagen in juli. Dat zo’n oud kinderspel zoveel aanknopingspunten kan bieden voor een diepgaand gesprek over ons leven was verrassend en inspirerend. Wat er aan de hand van een aantal vragen al niet naar boven kwam: ervaringen uit de Tweede Drieluik - nr. 7 - september 2009 | 31

Wereldoorlog, de hongerwinter, maar ook: wat wij als oudere generatie de kleintjes van nu en later zouden willen meegeven. Ik noem er maar even wat van: levensvreugde, vertrouwen, echte aandacht en oprechte belangstelling, rust. En… wat is voor jóu ‘een verfrissende duik’, waar doe jíj kracht aan op? Voor de een is dat muziek, voor de ander zingen, psalmen lezen, wandelen, tuinieren. De levensweg is voor ieder mens uniek, maar tegelijkertijd zijn wij allemáál onderweg, zowel nu als toen, zowel hier als daar. Als we dat besef met ons meedragen (ook dat besef van al die mensen onderweg door de hele bijbel heen), dan kan dat ons ruimte geven en een besef van ‘lotgenootschap’ en solidariteit. En dan is er natuurlijk nog die Ene,

met wie wij onderweg zijn, of misschien wel eerder: die met óns onderweg is. Óók als we dat níet beseffen, als we ons volkomen verlaten voelen. (U weet wel, dat verhaal van die voetstappen in het zand). ‘De kerk’ als ‘herberg onderweg’ kán een wezenlijke plek innemen op deze levensreis: even bij elkaar op adem komen, even aandacht voor elkaar, even weer elkaar herinneren aan waar het in diepste wezen om draait. Aan allen die op deze middagen meededen aan dit levensspel: dank voor uw openhartige inbreng en oprechte aandacht voor elkaar! Anja van Bunnik (mede namens Nynke Hellema)

VERANTWOORDING GIFTEN Naast alle giften voor de wijkkas actie ontving de wijkkas: via Paul v.d. Harst van fam. D. € 20, van mw. S. € 20 en van fam. R. € 50. Ondergetekende ontving van NN € 20 en ook € 20 van NN via mw. Binnendijk. Per giro ontvingen wij ook nog € 100 van NN. Prachtige bedragen, heel hartelijk dank weer voor uw gulle gaven! Edwin ten Haken

KOPIJ DRIELUIK De kopij voor het oktober-nummer kunt u tot en met 13 september inleveren bij Annemiek Bos-Schimmel, Fabelhof 2, 3813 CZ Amersfoort, tel. 4618165. Teksten graag per e-mail sturen naar: [email protected]

Evangelisch-Lutherse Gemeente KERK: Langestraat 61 VERHUUR: J. Witlam, tel. 4801749 PREDIKANT: ds. K. van der Horst, Ringweg Randenbroek 82b, 3816 CM, tel. 4727783 SECRETARIAAT: mw. L. Borg, Vollenhovemeen 4, 3844 ND Harderwijk, tel. 0341-414278 ING: 542598 voor vrijwillige bijdragen, collectebonnen en restauratiefonds DIACONIE: Postbank 4166726

OPEN KERK Gedurende de zomer was de kerk elke zaterdag geopend dank zij vrijwilligers, die grotendeels uit andere kerken afkomstig waren! Voor hun inzet is de kerkenraad zeer erkentelijk. Er was steeds een behoorlijk aantal bezoekers, vooral in de middaguren. In het monumentenweekend - 12 en 13 september - zal de kerk op zaterdag en zondag voor bezoekers geopend zijn. Daarvoor hebben we extra vrijwilligers nodig. Het is fijn als u een aantal uren beschikbaar bent. Lisbeth Borg (tel. 0341 414278) ontvangt graag uw aanmelding.

oktober met een concert van Hein Hof, orgel en Martha Totten, barokviool. Aanvang 16.00 uur, gratis toegang.

OOGSTDIENST In de sfeervolle Oud-Katholieke kerk (Joris op het Zand) vieren we samen de dienst van dankbaarheid voor de vruchten der aarde en al het goede dat wij uit Gods hand ontvangen op zondag 11 oktober om 10 uur. Het is een feestelijke dienst. We doen weer een beroep op u voor het klaarmaken en het wegbrengen van de bakjes.

OM AL TE NOTEREN GASTPREDIKANTEN Ds. IJ. de Mol-Buizert ging nog niet eerder bij ons voor. Zij was docent en ging op latere leeftijd theologie studeren. Tot verleden jaar was zij predikant van de lutherse gemeente Doetinchem en de huisgemeente Twente. We begroeten haar op 13 september. Dr. A. van Haarlem, die op 27 september het Avondmaal met u zal vieren is al jaren een gewaardeerd voorganger.

MUZIEK NA DE MARKT De nieuwe serie begint op zaterdag 10 32 | Drieluik - nr. 7 - september 2009

Op hervormingsdag, zaterdag 31 oktober willen we duidelijk acte de présence geven als lutheranen. We zullen om 16.30 uur in onze kerk een vesper houden rond liederen van Maarten Luther. We rekenen natuurlijk ook op u.

UIT DE KERKENRAAD Vanwege het rechtsgeldig tekenen van alle documenten, die samenhangen met de fusie is mevr. T. de Mol-van Voorn benoemd tot officiële scriba van de kerkenraad. Zij fungeert ook als waarnemend secretaris van het college van diakenen.

Als moderamen van de kerkenraad zijn benoemd ds. K. van der Horst, T. de Mol en J.L.Q. Meijnen. De kerkenraad heeft de doelstelling van het Langguthfonds nader bepaald. Het is de bedoeling dat dit, evenals het geoormerkte lutherse geld dat wij inbrengen, bestemd wordt voor pastorale verzorging van lutherse gemeenteleden en ondersteuning van lutherse activiteiten.

AFWEZIGHEID Gedurende de zomertijd ben ik een heel stuk gevorderd met het schrijven aan het hoofdstuk over de tweede helft van de 20e eeuw voor Lutheranen in de Lage Landen. Beschrijving van een stuk geschiedenis, zoals het Samen op Weg-proces van de drie kerken, waaraan je zelf zo intensief hebt deelgenomen, was een spannende en soms moeilijke onderneming. Het is productief daar achter elkaar aan te kunnen werken. Met de kerkenraad kwam ik al geruime tijd geleden overeen voor dit doel van 24 augustus - 4 oktober verlof op te nemen. Het is alweer vijf jaar geleden dat ik studieverlof had. De kerkenraadsleden Jan Witlam en Tanneke de Mol regelen zo nodig hulp van een predikant. Met een hartelijke groet, ds. Kees van der Horst

LUTHERCITAAT Aanbidden is je keren tot God, hem aanroepen met je gezicht naar hem toegewend. Maar als je dan ingezien hebt dat

God goedgunstig verzoenend, zegenend is, dan ga je naar buiten en dan keer je jouw gezicht naar de mensen. Dat is doen waartoe je geroepen bent. Als je een ko-

DO RE VP GEMEENTE

ning bent, dan regeer je de staat; als je het hoofd bent van een huishouding, dan zorg je daarvoor; als je een schoolmeester bent, dan onderwijs je de leerlingen.

Johanneskerk

BIJZONDERE ZONDAGEN

KERK: Johanneskerk, Westsingel 30, tel. 4617858 WAARN. PENNINGMEESTER: H. Wels,

Zondag 20 september: vredeszondag met het thema ‘Naar een nieuw klimaat van vrede’. Zondag 4 oktober: scheppingszondag met het thema ‘Hart voor de schepping’.

tel. 4753689 BEHEER: C.A. Wels-Zuidhof, tel. 4753689 PREDIKANT: ds. G.A. de Vries,

VREDESWEEK Op woensdag 23 september is er door de binnenstadskerken een activiteit in de Vredesweek georganiseerd: * 18.00-19.00 uur vredesmaaltijd in de Johanneskerk

Falstaffhof 8, 3816 SX, tel. 4766003 SCRIBAAT: mw. G. Meinema-Linders, tel. 4943241, [email protected] PENNINGMEESTER: ING 324045 t.n.v. V.V.H., Amersfoort. ING 614741 of bankrek. 43.24.32.655 t.n.v. Kerkvoogdij Johanneskerk, Amersfoort

* 19.30-20.00 uur vredesweek gebedsdienst in Oud-Katholieke Kerk * 20.15-21.30 uur wandelen naar ‘De Expeditie’ aan de Schimmelpenninckkade. Abel Herzberg en Magda van de Ende vertellen daar over hun missie en het

HERVORMDE GEMEENTE

centrum voor geweldloos veranderen. Opgaven voor de maaltijd en voor ‘De Expeditie’ bij Mirjam Bijlholt: [email protected] of telefoon 4633797.

Nieuwe Kerk

KERK: Leusderweg 110, tel. 4618232 KOSTER: Marius Peters, tel. 4611077 PREDIKANT:

AGENDA

ds. M.D. van der Giessen, Vermeerstraat 152, 3817 DJ, tel. 4451875,

Zondag 20.00 uur Solid Friends (info 4481791) Maandag 14.30 uur Seniorenmiddag (info 4637132) 18.00 uur Eettafel (info 4551269) 20.00 uur Zanggroep (info 2583315) Dinsdag 18.45 uur Catechese (info 4451874) 19.30 uur Gebedsuur (08-09) Woensdag 10:00 uur Mama’s en kids (23-09, 07-10) 19.45 uur Studiekring Openbaring (info 4631563) Donderdag 9.30 uur Creatieve morgen 20.00 uur Jongerenbijbelkring (info 4637782) Vrijdag 19.00 uur Knutselclub (25-09; 09-10; zie website) 19.00 uur Open Kerk (iedere vrijdag) Zaterdag 10.00 uur Open Monumentendag/Dag van de Amateurkunst

[email protected] KERKELIJK WERKER: Eline M. de Graaf-Klok, Everard Meijsterweg 63B, 3817 HC, tel. 4637782, [email protected] SCRIBA: mw. M. Way-Hamberg, Gerard Boedijnerf 12, 3816 DB, tel. 4727811, [email protected] COÖRDINATOR PASTORAAT: tel. 06-57259761 (mw. Liesbeth van der Hoek, tel. 4626886) PENNINGMEESTER: Nieuwe Kerk inz. Wijkkas, bankrek. 115154647; andere wijkactiviteiten: Nieuwe Kerk inz. Activiteiten, bankrek. 115154663; beide t.n.v. K. Baas, Celsiusstraat 50, 3817 XH Amersfoort

BIJ DE DIENSTEN Zondag 6 september hebben we een bijzondere dienst vanwege de muzikale medewerking. De christelijke oratoriumvereniging Exaltate Deo uit Voorschoten is een weekend uit in Amersfoort. Op zaterdag 5 september hebben ze een repetitiedag in de Nieuwe Kerk en op zondagmorgen verlenen ze medewerking aan de kerkdienst. In de komende tijd lezen we uit het Marcus-evangelie en zo komt op deze zondag Marcus 8:27-9:13 aan de orde. Zondag 13 september is de startzondag. We sluiten aan bij het landelijke thema: ‘Wij geloven’, zie www.startzondag2009.nl. De zanggroep o.l.v. Maria den Hertog verleent medewerking en ongetwijfeld ook vele anderen. Uit het Marcus-evangelie richten we ons op de woorden uit Marcus 9:14-29 en

vooral de woorden uit vers 24: ‘Meteen riep de vader van het kind uit: ‘Ik geloof! Kom mijn ongeloof te hulp’. Zondag 20 september vervolgen we de lezing van het Marcus-evangelie met Marcus 9:30-37 – Geloven als een kind.

GEBOREN Op 31 juli 2009 ‘gaf God ons een prachtige dochter en een heel lief zusje. Wij zijn ontzettend blij en dankbaar’. Zo schrijven Robert, Annemarie en Sarah den Toom, Daltonstraat 40, 3817 VB, op het geboortekaartje, waarmee ze de geboorte van Nienke Maria meedelen. Van harte feliciteren wij hen met dit Godsgeschenk en wensen en vreugde en zegen bij het zien en helpen opgroeien van Nienke en als gemeente verheugen ons op het moment, Drieluik - nr. 7 - september 2009 | 33

dat ook zij voor het eerst de kring van de gemeente zal worden binnengebracht.

GEDOOPT Op zondag 5 juli is Lara Hanneke Blanka, dochtertje van Djuro Wolff en Maroesja van den Hombergh, Vermeerstraat 48, 3817 DG, gedoopt. Zij kreeg als persoonlijke dooptekst mee: Gul is uw hand geopend, u vervult het verlangen van alles wat leeft (Psalm 145:16).

GIFTEN Bij bezoekwerk is door ouderling mw. Moro € 50 ontvangen voor de wijkkas. Ds. Van der Giessen ontving € 30. Hartelijk dank!

BEZOEK AAN SOMOGYJÁD Donderdag 14 mei tot en met dinsdag 19 mei zijn Henk van Doorn, Marius Peters, Jan Langbroek en Willem Wallet op bezoek geweest in Somogyjád. Willem doet verslag: Het vertrek was dit jaar gepland bij Henk en Celia. De partners kwamen mee om uit te zwaaien. Tegen 8.00 uur was de auto ingepakt. Henk en ik wisselden elkaar af als chauffeur. Dit jaar zouden we niet in één keer doorrijden naar Somogyjád, maar in Gasthof Linsmeier in Iggenbach een overnachting hebben. De reis ging voorspoedig en we bereikten omstreeks 16.00 uur het welbekende adres. Na een goede nachtrust en een lekker ontbijt op weg naar Somogyjád. Deze keer hebben Jan en Willem Oostenrijk bij daglicht gezien: andere jaren reden we altijd in de nacht. Aan het eind van de vrijdagmiddag kwamen we in Somogyjád aan. Het welkom, ook dat van de kinderen, was als gebruikelijk zeer warm en hartelijk. Snel naar onze gastgezinnen om de bagage af te zetten, want we werden al om 18.30 uur bij het kindertehuis verwacht voor het gesprek met de leiding. Die verwelkomde ons ook zeer warm en hartelijk. We merken dat we steeds meer thuis zijn. Na een toe-

OPEN MONUMENTENDAG – 12 SEPTEMBER Zaterdag 12 september is de jaarlijkse Open Monumentendag. Gelijktijdig organiseert Bureau Kunsteducatie de Dag voor de Amateurkunst. Onze Nieuwe Kerk staat deze dag, als jong monument, open voor het publiek. In en om de kerk zijn vrijwilligers aanwezig die graag informatie verstrekken over het gebouw. Tevens zal er een stand staan met informatie over het gemeenteleven in de Nieuwe Kerk en diverse activiteiten van het nieuwe seizoen, zoals Mama's en Kids, de Alpha-cursus, Open Kerk op vrijdag, etc. In de kerk treden diverse koren op. Onze eigen zanggroep houdt vanaf 10:00 uur een openbare repetitie: een must voor iedereen die erover denkt om in een koor te gaan zingen! ‘s Middags begint om 14.00 uur de vocalgroup Jammin, om 14.30 uur gevolgd door Basic & Full Color, van 15.00-15.30 uur is de beurt aan Cellar Gospel Seventy, tussen 15.30 en 16.00 uur zingt Mama Canta en om 16.00 uur het shantykoor Westenwind. Reden te over dus om op zaterdag naar de Open Nieuwe Kerk te komen!

spraak van Willem in het Hongaars hebben we uitgebreid en intensief gesproken. Szylvia was erbij om te tolken. We hebben veel gehoord en ons is veel duidelijk geworden. Men is zeer blij met onze ondersteuning, zowel de maandelijkse als de projectmatige. Zonder die kan er simpelweg niets extra’s voor de kinderen gedaan worden. De ondersteuning van de staat is slechts voldoende voor het broodnodige. Daarna liepen we met de leiding naar het andere kindertehuis, waar de maaltijd klaar stond. Gezamenlijk met de kinderen, de leiding en Szylvia gegeten. We kunnen merken dat de kinderen ouder zijn worden (de jongste is nu 10 en de oudste 22 jaar) en dat er een band is ontstaan. Op zaterdag waren we vrij. We besloten om naar Kasporvar te gaan. We liepen wat rond en deden rustig aan. Ook deden we inkopen: 20 soepborden en 20 platte borden en twee zonneschermen voor boven de picknicktafels. Zie de foto op het prikbord in de kerk! Tegen 14.30 waren we door vier jongens uitgenodigd voor een mountainbiketocht door de heuvels en bossen rond Somogyjád. Heel bijzonder om de omgeving op deze manier te leren kennen. ’s Avonds was ieder bij zijn gastgezin. Zondag was er een bijzondere kerkdienst: 13 kinderen deden belijdenis van het ge-

INTRODUCTIEAVOND BIJBELKRINGEN Op donderdagavond 1 oktober is er een introductieavond van de bijbelkringen in het Nieuwe Kerkehuis. Dit jaar zijn de kringen bedoeld voor iedereen die graag mee wil doen aan een bijbelkring (dus niet meer alleen voor twintigers, al zijn die natuurlijk ook hartelijk welkom!). Op 1 oktober krijg je de gelegenheid om te ‘proeven’ aan een avond. Aan het einde van de avond kun je dan aangeven of je mee wilt doen, of je graag een gemengde leeftijden kring wilt, of liever met je eigen leeftijd bij elkaar. En natuurlijk welke dag en welke frequentie je voorkeur heeft. Bel of mail voor meer info Eline de Graaf ([email protected], tel. 4637782). Als je wel mee wilt doen, maar niet bij de introavond kunt zijn, laat het ook even weten! 34 | Drieluik - nr. 7 - september 2009

loof. Mooi om te beleven hoe dat in Somogyjád gaat. Aansluitend werd het Avondmaal gevierd. Bij gebrek aan Hongaarse diakenen konden Henk en ik onze diaconale taak ook in deze kerk uitvoeren! Die avond bij de beide kindertehuizen nog twee zakken met knuffels afgegeven en afscheid genomen. De kinderen zouden maandag al vroeg op weg naar school zijn. Omdat we ook de terugreis zouden onderbreken met een overnachting in Iggenbach, besloten we om maandagmorgen op tijd te starten met de 1367 km naar Amersfoort. Dinsdag kwamen we ten slotte na een zeer goede en voortvarende reis in Holland aan. We kunnen weer terugkijken op een goede tijd in Somogyjád en een prettig weerzien van alle bekenden en kinderen van de tehuizen. Wilt u meer weten, benader ons gerust! Aan ons enthousiasme zal het niet liggen. Voor een uitgebreider verslag met foto’s: bezoek de website! Willem Wallet

TAIZÉ – EEN PLAATS NAAR M’N HART Youri Tommel heeft met zijn vriendin een reis gemaakt naar Taizé. Hij doet verslag: Taizé zei me persoonlijk niet zoveel, maar het avontuur sprak me wel aan en dus gaf ik me op. Samen met 30 anderen gingen we vanuit Amersfoort als één groep naar Taizé. We hadden de avond voor het vertrek een kennis gemaakt avond in de Oudkatholieke kerk in ‘t Zand gehad en op deze manier elkaar bij naam leren kennen. Die van mijn vriendin kende ik al. De heenreis was wat warrig. Het was al na 22 uur toen we aankwamen en dus behoorlijk donker en stil. De volgende ochtend was de kerk anders dan ik in Nederland gewend ben: zitten op de grond in een kerk die van bin-

Een sobere Taizé maaltijd. (Foto: Jessica van Dijk)

nen de lengte had van een sporthal. De vloer loopt naar beneden, zodat je achterin goed kon zien wat voorin gebeurde. De broeders zaten in twee rijen voor in de kerk. In de kerk hingen elektronische nummerborden. Hierop stonden de liederen die we zongen. Ik was niet erg onder de indruk van de dienst zonder preek. Wel werd het H. Avondmaal gevierd, op de katholieke wijze. Na de dienst liep ik naar buiten en vroeg me af wat ik hier deed. Ik begreep echt niet wat nou het mooie van Taizé was. Ik speelde met het idee om de eerste bus naar Nederland te nemen en de boel te laten voor wat het was. Maar ik wilde het voor mijn vriendin niet verpesten en dus besloot ik te blijven. Maandagmiddag konden we kiezen uit verschillende progammma’s: corvee en studie; corvee en discussie; studie en discussie; in stilte gaan. Hoewel de stilte me ook aantrekkelijk leek koos ik voor de studie en discussie. De studies waren zeer indrukwekkend en leerzaam. Ze werden gegeven in een ruimte zo groot als twee klaslokalen, bomvol met mensen. Het gebeurde in het Engels en iedereen kon het goed volgen. Ik was verbaasd over de verkondiging van de broeder over de Bergrede. Ik ben overtuigd dat het evangelie de openba-

ring van God en Zijn liefde voor de mens is. Toch blijft het soms moeilijk en blijven er dingen onbeantwoord. De broeder legde verbanden met het Oude Testament en wat het voor ons vandaag betekent. Ik vond het gaaf dat dit zelfs scholieren van 16/17 jaar die geen kennis van het geloof hebben aansprak: als we in Nederland de kerken vol willen krijgen zouden onze voorgangers misschien aan deze broeder kunnen vragen hoe hij voor jongeren het Woord van God verkondigt en uitlegt. Toen ik op donderdag alsnog in stilte kon gaan, heb ik dat aangegrepen. Een tijdje niet meer onder de mensen, maar afgezonderd je dag doorbrengen om volledig tot rust te komen en God te ontmoeten. Dus ook geen mp3/I-pod, goed boek, enz.. Je moet stil in jezelf worden. In de stilte kom je veel meer tot je mens zijn. Door het moderne leven neem je eigenlijk geen tijd om rust te nemen. In de diensten zocht ik dan een plekje voor mezelf op. Ergens waar ik me volledig op God kon concentreren en Hem zonder afleiding kon aanbidden. De stilte was een ervaring op zichzelf, maar voor iemand die graag de handen uit mouwen steekt blijft het toch wel wat onwennig. Het was zaterdagochtend en ik zat in de

tuin. We zouden gaan eten en ik wachtte totdat het klaar was. Ons gebed voor het eten was een Taizélied. De hele week was toch het een en ander met me gebeurd. In het begin snapte ik totaal niet wat de lol van Taizé was en nu voelde ik me er al redelijk thuis. Ook wat betreft het eten was er wat veranderd. In het begin was ik verontwaardigd over de kleine portie die we kregen en nu ervoer ik een diepe dankbaarheid. En ik had genoeg. Ik wilde het zelfs graag delen als iemand anders niet genoeg had. Het was dit moment waarop ik de stem van God ervoer. Niet als een mensenstem, maar toch verstaanbaar. En de Stem zei: ‘Ja jongen, nu ben je waarlijk bekeerd’. En ik dacht bij mezelf: Het is echt, het is waar. Jezus leeft! Na de maaltijd ben ik op een muurtje gaan staan in de tuin. Om te genieten van het uitzicht, maar vooral om het gevoel tot uiting te brengen. Ik wilde m’n armen wijd uitspreiden met een lach op m’n gezicht van oor tot oor. Nu dank ik God dat ik dit heb meegemaakt. Taizé is een plaats naar m’n hart geworden. (Een uitvoeriger verslag staat op de website.) Youri Tommel Drieluik - nr. 7 - september 2009 | 35

WOONZORGCENTRUM

Nijenstede

KERK: Andreaskapel, Heiligenbergerweg 84 (ingang Randenbroekerweg) PASTORES: mw.ds. R. Buijs-Ballast, Marcel Breuererf 19, 3822 VB, tel. 4563321; L.C. Houweling, Beukstraat 13, 3812 MG, tel. 4630456 SCRIBA KERKENRAADSCOMMISSIE NIJENSTEDE: dhr. P.G. Poort en mevr. A.H. Poort-Ansink, Muiderslot 33, 3813 RR, tel. 4806847 PENNINGMEESTER: P.G. Poort, tel. 4806847 ING: 3258116 t.n.v. Kapelfonds Nijenstede, Amersfoort

DE DRAAD WEER OPPAKKEN Zo langzamerhand wordt alles weer gewoon. De vakantieverhalen zijn verteld. De zomer heet vanaf nu nazomer. De vertrouwde gezichten doen weer de rondes en het gewone ritme wordt weer voelbaar. Het enige dat dit najaar spannend lijkt te worden is de griep. ‘Doet ‘ie het of doet ‘ie het niet’ is de vraag die vele gemoederen bezig houdt. Wordt het een griep die hele delen van het land plat legt of blijft het bij de ongemakken die iedere jaarlijkse griepgolf met zich meebrengt? Het is nu nog koffiedik kijken. Maar zo’n vraag kan onzeker maken of ongerust. Nu is leven met onzekerheid of onzekerheden iets dat

bij het leven hoort, maar het kan ook heel vermoeiend en beangstigend zijn. Hoe ga je daar mee om? Wat doet onzekerheid met ons, met u? Het lijkt me een mooi thema voor de volgende serie bijbelgesprekskringen die ik weer van september tot en met december mag leiden. Ik ben van plan om steeds een bijbelverhaal rond dit thema te lezen en bespreken met u. De eerste zal zijn 14 september. Van harte welkom!

WIJ GEDENKEN Op 19 juni 2009 is overleden mw. H. Goudbeek (geboren 23 april 1912). Ze woonde op De Driesprong (voorheen de Verpleegunit).

HERVORMDE GEMEENTE

Met vriendelijke groet, ds. Rita Buijs-Ballast

St. Joriskerk

KERK: Hof 1 KOSTER: S.H.J. van Kwawegen, tel. 4616178 PREDIKANT: ds. G.D. Kamphuis, Diamantweg 49, 3817 GH, tel. 4637713, [email protected] SCRIBA: W. van den Brink, Stuyvesantstraat 12, 3814 RZ, tel. 2535901, windeld@filternet.nl WIJKKAS: ING 3686241 t.n.v. penningmeester wijkgemeente St. Joriskerk, Nieuwerhoek 40, 3813 RS FILALETHES: ING 538146 t.n.v. Vereniging Filalethes, p.a. Zandkreek 66, 3823 JL BEZORGING KERKBLAD: tel. 4724037

VAKANTIETIJD

ROUW

De vakantietijd is grotendeels voorbij. Ondertussen gingen de diensten van het Woord door. Onze God wordt niet moe. Hij gaat door van geslacht tot geslacht. Daar aanbidden we Hem om. Van Zijn trouw en genade mogen we leven, vakantie of geen vakantie. Ook de komende tijd gaat Zijn werk door. De dienst van zondagmorgen 13 september is een dienst van voorbereiding op de viering van het Heilig Avondmaal. Zondag 20 september is het avondmaalszondag. Teken van brood en van wijn. Gods oneindige liefde voor zondaren. We beproeven onszelf of we echt leven van Zijn genade alleen. Zondag 27 september is de opening van het winterwerk. ‘Kom, Schepper Geest’, zo bidden wij.

Ons oudste gemeentelid Gerritje van Beek-Ederveen overleed op 6 augustus 2009. Mevrouw Van Beek woonde in Nijenstede. Zij werd 100 jaar. Bijna 32 jaar ging ze alleen door het leven als weduwe. Op 12 augustus hebben we haar lichaam ter aarde besteld op Rusthof, na een rouwdienst in de Andreaskapel. De laatste weken voor haar overlijden werden haar krachten minder en minder. Het kostte haar zoveel moeite en strijd alles los te laten en aan de Heere God te geven. In haar leven was een voortdurend gebed om Gods hulp. De tekst voor de rouwdienst was mede daarom uit Romeinen 8 over de Geest van God die ons helpt in onze gebedsmoeilijkheden, die ons in onze zwakheden te hulp komt. We zongen samen: ‘God heb ik lief’,

36 | Drieluik - nr. 7 - september 2009

Op 28 juni 2009 is mw. J.D. Ruijs overleden (geboren 2 april 1924). Ze woonde eveneens op De Driesprong. Op 6 juli 2009 is overleden mw. G. van Beek-Ederveen (geboren 19 maart 1909). Zij woonde op app. 2.24. Op 11 augustus 2009 is mw. M. TroostWesterhout overleden (geboren 26 juni 1925). Zij woonde op Nieuw Unicum, app. 96. Binnen Nijenstede waren we ook bedroefd te horen dat ds. G. Cazemier op 17 juli 2009 overleed. Ds. Cazemier ging ongeveer vier keer per jaar voor in de Andreaskapel, waarbij de bijzondere diensten op Goede Vrijdag zeer werden gewaardeerd. We zullen hem missen! We willen alle nabestaanden en hen die zich verbonden voelen met de overledenen en hun familie heel veel sterkte wensen in het verwerken en dragen van het verlies.

de psalm die op de rouwbrief staat. Haar kinderen, klein- en achterkleinkinderen bidden we troost en kracht van de Heere toe. De God van vader en moeder leeft ook nu. Van geslacht tot geslacht is Hij Dezelfde. Hij roept ons tot een nieuw leven. Dat blijft door de dood heen.

HUWELIJK Richard Rosendal en Christina Krakkai hopen 11 september 2009 te gaan trouwen. De locatie waar dat plaats vindt zal zijn: Kasteel Rozendael te Rozendaal. In het kerkje van Rozendaal vragen ze Gods zegen in een dienst die om 15.30 uur begint. Zelf hoop ik in die dienst voor te gaan. Ze gaan wonen in het huis waar de bruidegom nu al woont: Pullstraat 39, 3814 VA. We feliciteren dit bruidspaar van harte. We wensen hen Gods zegen toe en hopen dat ze een stralende dag zullen ontvangen. Steeds weer opnieuw een teken van Gods grootheid en genade dat we met Hem mogen beginnen op onze trouwdag. Juist omdat Hij er met ons aan begint.

Goed om samen in de weg van de Heere te gaan, samen leven in Zijn licht, tor Zijn eer. De bruid heten we van harte welkom in ons midden. We hopen dat jullie een goede tijd samen hebben, ook in ons midden.

JUBILEUM Het echtpaar Nederlof-Bons, Goedroenstraat 18, 3813 WH, hoopt 11 september 2009 50 jaar te zijn getrouwd. We feliciteren hen daar van harte mee. Wat een blijde dag, een dag die getuigt van Gods zegeningen en Gods trouw in uw leven. Samen gedragen, samen bewaard, samen tot een zegen gemaakt door God in uw leven. Al met al veel redenen om de Heere, onze God, echt te danken met hart en ziel. We zijn dankbaar voor wat God u in uw leven heeft gegeven in elkaar, in uw gezin met uw kinderen en kleinkinderen, samen in de maatschappij (de bruidegom was in diverse plaatsen burgemeester). Vreugde en dankbaarheid brengen we voor de Heere in aanbidding. Zorgen leggen we in Zijn hand. In de toekomst zien we op naar onze goede en barmhartige God. Ga samen, bij het ouder worden, voort in Zijn kracht, in Zijn licht.

BEVESTIGING In het voorjaar van 2007 was Henk Lubbers in onze wijkgemeente als vicaris. Zondag 6 september a.s. wordt hij als predikant bevestigd in de gemeenten Herkingen en Nieuwe Tonge, twee dorpen op Flakkee. We wensen hem een rijk gezegende tijd toe als dienaar van het Woord, hen als gezin een goede tijd in hun nieuwe woonplaats. In de dienst van bevestiging hoop ik voor te gaan. Daarom zal ik die zondag niet in de Joris voor gaan. (Adres: Korteweegje 3, 3244 AK Nieuwe Tonge).

BIJEENKOMST VAN VOORBEREIDING In de week van voorbereiding komen we samen voor een moment van doordenking, stilte, gebed, meditatie, en zingen op woensdag 16 september. We komen samen om 19.30 uur in Filalethes. Wees welkom.

OPENING WINTERWERK Zaterdag 25 en zondag 26 september staan in het kader van de opening van het winterwerk. We nodigen iedereen uit om mee te doen. Zondag na afloop van de dienst is er een preekbespreking. We rekenen op elkaar!

CATECHISATIES Eind september gaan we weer samen aan de slag met jongeren. We verdiepen ons in de woorden van God, in wat Christus ons heeft

geleerd. Graag nodig ik alle jongeren weer uit om mee te doen. We komen op de maandagavond samen. De exacte tijden weet ik nu nog niet. Ze komen op de weekbrief. Of, je kunt ook altijd even mailen: [email protected] of bellen: 4637713. Ook gasten zijn van harte welkom!

BELIJDENISCATECHISATIE We zoeken echt naar verdieping, ontmoeting met de Heere. Wat belijden we in het christelijk geloof nu precies. We bereiden ons samen voor om te komen tot het belijden van de Naam van de Heere. Als je daar nog niet uit bent en je wilt toch graag mee doen, ook dan ben je welkom. Wil je er over praten, mail of bel dan gerust. Begindatum: maandag 28 september. Ook hiervan weet ik de tijd nog niet exact. Welkom. Een hartelijke groet, G.D. Kamphuis

KERKTELEFOON Voor de onderstaande kerktelefoonluisteraars kunt u een muzikale felicitatie aanvragen ter gelegenheid van hun verjaardag. Graag doorgeven aan dhr. Gillot, tel. 4551880 22 sept: dhr. Stitselaar, Liendertsedreef 1 23 sept: dhr. Kruidenier, Randenbroekerweg 152 30 sept: mw. Bunk, Randenbroekerweg 126 2 okt: mw. Smits, Ste. Brandaenstraat 56 3 okt: dhr. Van Ee, Hogeweg 219 4 okt: mw. Van Drie, Randenbroekerweg 132

ROOSTER OPPASDIENST 6 sept: Femke van der Horst, Jessica Verhoeven, Jacobine de Bruin, Neline Schoonderwoerd, Margrethe Gillissen 13 sept: Tineke Bosma, Jessica Verhoeven, Marjo Nieuwenhuize, Hanna Trommel, Jeannette Schoonderwoerd 20 sept: Jenny Potjes, Cora Doek, Mies van Loon, Janneke Petersen, Peter-Jan Petersen 27 sept: Margreet Beeftink, Helena Hunink, Elise van Hoek, Sharon van de Kamp

ONTVANGEN GIFTEN Via oud. Van Slooten: € 10 t.b.v. wijkkas. Via ds. Kamphuis: € 50 t.b.v. wijkkas, € 10 t.b.v. kerk, € 250 t.b.v. kerktelefoonbusjes, € 20 t.b.v. wijkgemeente, € 10 t.b.v. kerk, € 15 t.b.v. wijkgemeente en € 100 t.b.v. kerk. Via oud. De Kruijf: € 10 t.b.v. wijkkas. Via ds. Van Nieuwpoort: € 10 t.b.v. kerk. Alle gevers hartelijk dank!

NIEUWE ALPHA-CURSUS Het christelijk geloof is een veelzijdig geloof. Veel historie maar het is nog altijd heel actueel. De bedoeling van het geloof is tenslotte het zo breed mogelijk uit te dragen in de samenleving. Het christelijk geloof is dat meer dan waard. Als jij meer wilt weten van ons geloof en op zoek bent naar meer diepgang in het leven plus een houvast op antwoorden op je levensvragen, dan is de Alpha-cursus beslist iets voor jou. De cursus biedt je de mogelijkheid om op een ontspannen manier te ontdekken wat het christelijk geloof inhoudt. De cursus is laagdrempelig, leerzaam en ook gewoon leuk! Meer dan elf miljoen mensen wereldwijd hebben de cursus inmiddels gevolgd. In Nederland gingen ruim 150.000 mensen je voor. Na een succesvolle cursus begin 2009 organiseert het Alpha-team weer een cursus en wel vanaf 21 september 2009. We starten met een introductieavond voor een algemene kennismaking plus een algemene inleiding. De cursus bestaat uit tien avonden en een weekend. Als de introductieavond je goed is bevallen, kun je je definitief opgeven. Tijdens de cursus worden de volgende onderwerpen behandeld: * Christelijk geloof: saai, onwaar en achterhaald? * Wie is Jezus? * Waarom is Jezus gestorven aan het kruis? * Hoe kan ik zeker zijn van mijn geloof? * De bijbel lezen: waarom en hoe? * Bidden: waarom en hoe? * Wie is de Heilige Geest? + Wat doet de Heilige Geest? * Hoe kan ik vervuld worden van de Heilige Geest? * Hoe kan ik het kwade weerstaan? * Hoe leidt God ons? * Waarom en hoe moeten we het anderen vertellen? * Geneest God vandaag de dag nog? * Hoe zit het met de kerk? * Afsluiting: Wat doe ik met de rest van mijn leven? Elke avond begint met een gezamenlijke maaltijd. Zo leer je de deelnemers en cursusleiding op een informele manier kennen. Na de maaltijd een interessante inleiding over het cursusonderwerp. Vervolgens wordt in kleine vaste groepen met elkaar doorgepraat. Je luistert, wisselt uit en ontdekt. Je kunt hier terecht met al je vragen en geen vraag is te gek. Spreekt de Alpha-cursus je aan, geef je dan zo snel mogelijk op bij Anja Laseur, tel. 4754525 of per e-mail: [email protected]. De cursus wordt gehouden in Filalethes, het wijkgebouw van de Sint-Joriskerk, Havik 27, 3811 EX Amersfoort. Je bent van harte welkom! Drieluik - nr. 7 - september 2009 | 37

ZONDAG 6 SEPTEMBER Collecten:

1. Kerk in Actie (missionair werk) 2. Wijkgemeenten

Adventkerk

10.00 uur 18.30 uur 10.00 uur 9.30 uur

Andreaskapel Bergkerk

Centrumviering De Brug De Hoeksteen De Open Hof Emmaüskerk Fonteinkerk

Ds. C. Fieren, H. Doop Prof.dr. G. van den Brink uit Woerden Ds. B. Borger Ds. J. van Baardwijk, dienst van Schrift en Tafel 10.30 uur Ds. J. van Baardwijk, overvliegdienst voor jong en oud 12.00 uur In Johanneskerk: ds. W. Verschoor 10.00 uur Ds. A. de Boer uit Utrecht 10.00 uur Ds. J. Wolswinkel uit Maarssen 10.00 uur Zie Opstandingskerk 10.00 uur Ds. P.P. van der Harst Geen dienst Ontmoetingszondag in vier instellingen in de wijk

KERKDIENSTEN Johanneskerk Lutherse Kerk Nieuwe Kerk Opstandingskerk St. Joriskerk Lichtenberg oud.

10.00 uur Mw.ds. G.A. de Vries Geen dienst 10.00 uur Ds. M.D. van der Giessen m.m.v. ‘Exultate Deo’ uit Voorschoten 10.00 uur Mw.ds. L. Schoonderbeek 17.00 uur Ds. H. Eendebak, DMB 9.00 uur Ds. M. Aangeenbrug uit Barneveld 18.30 uur Ds. J. den Hoed uit Sliedrecht 9.45 uur Ds. R. Buijs-Ballast, H. Avondmaal 11.00 uur Ds. R. Buijs-Ballast, H. Avondmaal

Oecumenische diensten Birkhoven 10.00 uur St. Elisabeth verpl. 10.30 uur De Lichtenberg zkh. 10.00 uur St. Elisabeth zkh. 10.00 uur Zon en Schild 10.00 uur

Past. F. Sieraal Mw. K. Adrichem, Communieviering Dienst Dienst Past. S. Muns

ZONDAG 13 SEPTEMBER Collecten:

1. Diaconie 2. Onderhoud kerkelijke gebouwen 3. Herv.: Energiekosten

Adventkerk

10.00 uur Dr. W. Verboom uit Harderwijk, uitzending Magda Verboom 18.30 uur Ds. H. Jongerden uit Veenendaal 10.00 uur Ds. D.J. van Wageningen 9.30 uur Ds. J. van Baardwijk, dienst van Schrift en Tafel 10.30 uur Ds. J. van Baardwijk, dienst van Schrift en Gebed 10.00 uur Ds. J. Eschbach, H. Avondmaal 10.00 uur Ds. J. Woltinge 10.00 uur Ds. R.G. van der Zwan 10.00 uur Ds. P.P. van der Harst, gemeentegebed

Andreaskapel Bergkerk

De Brug De Hoeksteen De Open Hof Emmaüskerk

Fonteinkerk

10.00 uur Ds. W. Verschoor, startzondag, m.m.v. cantorij Johanneskerk 10.00 uur Dr. R. Brouwer Lutherse Kerk 10.30 uur Ds. IJ. de Mol-Buizert uit Doetinchem Nieuwe Kerk 10.00 uur Ds. M.D. van der Giessen, startzondag m.m.v. zanggroep Opstandingskerk 10.00 uur Dhr. A. v.d. Mheen St. Joriskerk 9.30 uur Ds. G.D. Kamphuis, voorbereiding H.A. in De Brug: 18.30 uur Kand. L. Aangeenbrug uit Woerden Lichtenberg oud. 9.45 uur Dr. A. van Haarlem Lichtenberg verpl. 11.00 uur Dr. A. van Haarlem Oecumenische diensten Birkhoven 10.00 uur Mw. J. Adriaansz St. Elisabeth verpl. 10.00 uur Past. J. de Froe, Eucharistieviering De Lichtenberg zkh. 10.00 uur Dienst St. Elisabeth zkh. 10.00 uur Dienst Zon en Schild 10.00 uur Past. C. Arends

ZONDAG 20 SEPTEMBER Collecten:

1. Vredeswerk 2. Eredienst en pastoraat

Adventkerk

10.00 uur 18.30 uur 10.00 uur 9.30 uur

Andreaskapel Bergkerk

De Brug De Hoeksteen

Ds. C. Fieren Ds. A.J. Zoutendijk uit Utrecht Dhr. C. Hoogendoorn Ds. J. van Baardwijk, dienst van Schrift en Tafel 10.30 uur Ds. J. van Baardwijk, dienst van Schrift en Gebed 10.00 uur Kand. H. Overeem 10.00 uur Zie De Open Hof

38 | Drieluik - nr. 7 - september 2009

De Open Hof Emmaüskerk Fonteinkerk Johanneskerk Lutherse Kerk Nieuwe Kerk Opstandingskerk St. Joriskerk Lichtenberg oud. Lichtenberg verpl.

10.00 uur Ds. R.G. van der Zwan, ds. B. Borger en ds. J. Woltinge, startzondag 10.00 uur Ds. P.P. van der Harst, startzondag 10.00 uur Mw.ds. F. Bonda 10.00 uur Mw.ds. G.A. de Vries Geen dienst 10.00 uur Ds. M.D. van der Giessen 10.00 uur Zie De Open Hof 9.30 uur Ds. G.D. Kamphuis, H. Avondmaal 18.30 uur Ds. G.D. Kamphuis, dankzegging H.A. 9.45 uur Dhr. J. Vellekoop 11.00 uur Dhr. J. Vellekoop

Oecumenische diensten Birkhoven 10.00 uur Mw. M. van Kampen St. Elisabeth verpl. 10.30 uur Mw. K. Adrichem, Communieviering

De Lichtenberg zkh. 10.00 uur Dienst St. Elisabeth zkh. 10.00 uur Dienst Zon en Schild 10.00 uur Past. C. Arends

ZONDAG 27 SEPTEMBER Collecten:

1. Jeugd- en jongerenwerk in de wijk 2. Kosten predikantsplaatsen

Adventkerk

10.00 uur 18.30 uur 10.00 uur 9.30 uur

Andreaskapel Bergkerk

10.30 uur De Brug De Hoeksteen De Open Hof Emmaüskerk Fonteinkerk

10.00 uur 17.00 uur 10.00 uur 10.00 uur 10.00 uur 10.00 uur

Kand. J.W. van Bart uit Oldebroek Vesper Dhr. L.C. Houweling Ds. J. van Baardwijk, dienst van Schrift en Tafel Ds. J. van Baardwijk, dienst van Schrift en Gebed Ds. G. Rohaan uit Herveld Zangdienst Ds. J. Woltinge Ds. R.G. van der Zwan Drs. A. van Klinken Ds. W. Verschoor

Johanneskerk Lutherse Kerk Nieuwe Kerk Opstandingskerk St. Joriskerk

10.00 uur 10.30 uur 10.00 uur 10.00 uur 9.30 uur

Mw.ds. C. Jacobs Dr. A. van Haarlem, Heilig Avondmaal Ds. H. Brandsen uit Harderwijk Ds. B.H. Steenwijk uit Nijkerk Ds. G.D. Kamphuis, opening winterwerk 18.30 uur Kand. J.M. Molenaar uit Lunteren Lichtenberg oud. 9.45 uur Ds. H. Biesma Lichtenberg verpl. 11.00 uur Ds. H. Biesma Oecumenische diensten Birkhoven 10.00 uur Dhr. C. Hoogendoorn St. Elisabeth verpl. 10.30 uur Mw. T, Valstar De Lichtenberg zkh. 10.00 uur Dienst St. Elisabeth zkh. 10.00 uur Dienst Zon en Schild 10.00 uur Past. G. Hofstra

ZONDAG 4 OKTOBER Collecten:

1. Kerk en Israël 2. Onderhoud kerkelijke gebouwen

Adventkerk

10.00 uur 18.30 uur 10.00 uur 9.30 uur

Andreaskapel Bergkerk

10.30 uur Centrumviering De Brug

12.00 uur 10.00 uur

De Hoeksteen De Open Hof Emmaüskerk Fonteinkerk

10.00 uur 10.00 uur 10.00 uur 10.00 uur

Dienst Ds. B.J. van der Graaf uit Amsterdam Ds. K. van der Horst Ds. J. van Baardwijk, dienst van Schrift en Tafel Ds. J. van Baardwijk, dienst van Schrift en Gebed In Johanneskerk: ds. W. Verschoor Mw.ds. H.B. Graafland uit Veenendaal m.m.v. Brugkoor Ds. J. van Verseveld Zie Opstandingskerk Dienst Dienst

BANKREKENINGEN Hervormde Gemeente Kerkelijke bijdragen: ING 9699 t.n.v. Kerkvoogdij Hervormde Gemeente, Amersfoort of SNS 93.70.13.994 Paascollecte en Eindejaarscollecte: ING 6405 t.n.v. Kerkvoogdij Hervormde Gemeente, Amersfoort Bijdragen Solidariteitskas: ING 1994943 t.n.v. Generale Kas Hervormde Gemeente, Amersfoort Collectebonnen: ING 5804664 t.n.v. Protestantse Gemeente Collectebonnen, Amersfoort (bonkaarten à €10 (20x0,50), €20 (20x1), €50 (20x2,50) en €100 (20x5) Diaconie: ING 139631 t.n.v. Diaconie Hervormde Gemeente, Amersfoort

Johanneskerk Lutherse Kerk Nieuwe Kerk Opstandingskerk St. Joriskerk Lichtenberg oud. Lichtenberg verpl.

10.00 uur Mw.ds. G.A. de Vries Geen dienst 10.00 uur Ds. M.D. van der Giessen 10.00 uur Ds. R.G. van der Zwan 17.00 uur Ds. R. Stiemer uit Den Haag, DMB 9.30 uur Ds. T.T.J. Pleizier uit Langerak 17.00 uur Dienst 9.45 uur Mw.ds. E. Littooij 11.00 uur Mw.ds. E. Littooij

Oecumenische diensten Birkhoven 10.00 uur St. Elisabeth verpl. 10.30 uur De Lichtenberg zkh. 10.00 uur St. Elisabeth zkh. 10.00 uur Zon en Schild 10.00 uur

Dienst Mw. K. Adrichem, Communieviering Dienst Dienst Past. S. Muns

Gereformeerde Kerk Kerkelijke bijdragen: ING 143790; ABN-AMRO 55.30.47.043 Collectebonnen: ING 5804664 t.n.v. Protestantse Gemeente Collectebonnen, Amersfoort (bonkaarten à €10 (20x0,50), €20 (20x1), €50 (20x2,50) en €100 (20x5) Diaconie: ING 259722 Evangelisatie: ING 70212, Kerinam: ING 4318400 Zending: ING 174743; ABN-AMRO 55.32.15.639

Evangelisch-Lutherse Gemeente Vrijwillige bijdragen, collectebonnen en restauratiefonds: ING 542598 Diaconie: ING 4166726

Drieluik - nr. 7 - september 2009 | 39

3 luik kids Dag vakantie… Hoi gewone dingen! Zo, ruim je vakantiekleding maar weer op, want het nieuwe schooljaar is weer begonnen! Als je joods bent, begint niet alleen een nieuw schooljaar, maar ook een nieuw Hoi, ik ben Sharon van de Kamp, 18 jaar en ik kalenderjaar. Op 19 en 20 september vieren joodse mensen dit jaar Rosj woon in Amersfoort. Hasjana, Oud en Nieuw. In deze 3luikkids lees je meer over jodendom. Joke vroeg of ik zin had om haar te helpen met de leukste Er is nog meer nieuws: Sharon van de Kamp gaat meehelpen met het bladzijde in Drieluik: 3Luikkids. En daar had ik natuurlijk maken van 3luikkids! Welkom Sharon! wel zin in!!

Even voorstellen

Ik wil graag juf worden en ga naar de kerk in de Joriskerk. Op deze bladzijde zal ik de interviews gaan doen, dus misschien komen we elkaar nog eens tegen!

Tirtsa Akker is 18 jaar en woont in Amersfoort. Haar vader is een joods-christelijk en haar moeder is christelijk. Zij gaan naar de Nieuwe Kerk. Sharon praatte met haar over het Joods zijn.

Ga je mee?

‘ den Vroege de s we op r vierjabb z at’ aterda g

Voel jij je Joods? ,,Mijn vader is Joods en mijn moeder niet, dus eigenlijk ben ik half Joods. Maar ik voel me niet Joods, we doen er ook niets meer aan thuis.” Deden jullie er vroeger wel iets aan? ,,Nou, ik ben nog nooit in een synagoge geweest, maar vroeger vierden we op zaterdag de sjabbat. Dat is al wel lang geleden, toen ik nog op de basisschool zat. Ik weet er niet zoveel meer van. Wel weet ik nog goed dat we in plaats van avondeten heel uitgebreid gingen eten, met allemaal broodjes enzo. Mijn nichtje doet er wel veel aan. Zij gaat bijvoorbeeld naar joodse les.” Ga je wel naar de kerk? ,,Mijn ouders wel, maar ik heb niet zoveel met het geloof. Ik geloof pas iets als ik zeker weet dat het er is.”

VraagMaarRaakBaak Vraag gMaa arRaakBaak a Raa akBaa aak Vee Joden kunnen Veel kunne niet et geloven ge o e dat a Je Jezuss de eM Messias ss is. De e M ssias Messias sias is ieman iemand e a die ie d door God gezond gezonden o n zal worde worden. o Al Als ls hhij ij kkomt, ko omt,, zal hij de wereld ereld e weer goed maken. ke e Err komtt een e ei einde innde aan aa an verdriet, riet, o oorlog, oorlo orlog, ziekte en gemis. Watt wij w j het Oude d Testament noemen, is hhet heilig b bo boek oek van de Jod Joden. od de . Daarin den. arin r staat ook de belofte van n ni nieuwe ttijd ijjd die aanbreekt aanbre re eekt als d de Messias komt. Jezus Jezu us heeft eft ft ve veel el vverteld en laten zien hoe o de were wereld re we weer eer zal za al worden. rden. den. M Maar Ma r er er is ook nog steeds dss vveell verdriet, v et o oorlog, lo og, ziekte iekte en ge gemiss gebleven. En d daa daarom m kunnen vee veel J d n niet Joden ie gelove geloven dat Jezus ez d de be beloofde e Messias s is. Zij gel geloven dat de Messias sias sia as nog no ko kkomen moet. Christenen g love ge geloven venn da datt Je Jezu Jezus zuss hhett we zu well is en d w dat hijj te tterug ter eru rug za rug zall kome kkomen. omenn.

dominee Rein van va d der er Zw Zwan wan

Woensdag 9 september van 18:30-20:00 is er een rondleiding door Joods Amersfoort. Je mag bij deze rondleiding ook een kijkje nemen in de synagoge! Lijkt het je leuk om mee te gaan met Sharon? Geef je dan op vóór 8 september: [email protected].

Weetjes Synagoge De synagoge is de plaats waar joden samen komen op de sjabbat. De sjabbat (zaterdag) is de rustdag van joden. In de binnenstad van Amersfoort staat ook een synagoge, aan de Drieringensteeg. Messias Het grootste verschil tussen het geloof van joden en de christenen is dat joodse mensen nog wachten op de Messias, de Verlosser. Christenen geloven dat de Heere Jezus de Messias is en dus allang gekomen is.

Oorlog Vroeger woonden er veel Joden in Amersfoort. Maar in de Tweede Wereldoorlog zijn veel Amersfoortse Joden weggevoerd en vermoord door de Duitsers.

Puzzel

De prijs van de vorige puzzel gaat naar Sarah van der Vliet. De oplossing was: 1 smiley. Los de sudoku op. Op elke rij en in elke kolom mogen de letters van het woord JODEN maar één keer voorkomen. Mail je antwoord vóór 7 september naar [email protected] en maak kans op de prijs: met Sharon meewandelen door joods Amersfoort op 9 september.

J

E N J D

J O

E

O