Zorg op OBS Bibit
Zorg op OBS Bibit
Ieder kind is anders en mag ook anders zijn. Bibit vindt het haar plicht om zoveel mogelijk recht te doen aan die verschillen tussen kinderen (individueel). Daarnaast maakt zij ook zeker gebruik van de overeenkomsten en herkenbaarheid tussen leeftijdsgroepen (samen). Zo ondersteunt Bibit het ontwikkelingsproces van kinderen zo optimaal mogelijk. Bibit haalt haar grondbeginsel van werken met kinderen uit BAS (bouwen aan een adaptieve school) waarin de termen relatie, competentie en autonomie centraal staan. Dit zowel m.b.t. de interactie met de leerling, de instructie als met het klassenmanagement. Zij verrijkt dit BAS beginsel met de didactische structuren vanuit COOP (coöperatief leren).
Zorg op OBS Bibit, 2011
2
Inhoud Zorg op Bibit 1.
Uitgangspunten
4
2.
Doelstellingen van de zorg
4
3.
De organisatie van de zorg 3.1 Centrale rol van de leerkracht 3.2 Rol van de intern begeleider 3.3 Het volgen van leerlingen a. Intake b. Signaleren/volgen c. Diagnosticeren d. Registreren
6 7 9 9 10 10 11
Zorgniveaus 4.1 Standaardhulp in de klas 4.2 Extra hulp in de klas 4.3 Zorg op schoolniveau 4.4 Inschakeling van externe deskundigen 4.5 Aanmelding en plaatsing SBO of SO
13 13 13 14 14
Afspraken en procedures 5.1 Individuele (didactische) leerlijn 5.2 Overlegstructuur 5.3 Contacten met ouders 5.4 Leerlingvolgsysteem 5.5 Grenzen aan de zorg
15 15 16 16 17
4.
5.
Zorg op OBS Bibit, 2011
3
1. Uitgangspunten Op OBS Bibit werken we vanuit de gedachte van adaptief onderwijs. Dat betekent dat er sprake is van een leeromgeving waarin verschillen tussen leerlingen vanzelfsprekend zijn. Wij hanteren hiervoor de volgende indicatoren:
Er zijn vaste minimumdoelen en variabele aanvullende doelen
Kinderen leren instrumentele vaardigheden
Er is variatie in effectieve leer- en instructietijd
Er is een effectieve klassenorganisatie en klassenmanagement
Een betrokken, actieve en zelfstandige houding wordt bevorderd
De basis voor leren vormen zelfvertrouwen, competentie en autonomie
We stimuleren de betrokkenheid van kinderen
Om bovenstaande uitgangspunten in de praktijk te kunnen brengen worden van de leerkracht de volgende vaardigheden verwacht.
Vaardigheden in het signaleren van problemen
Vaardigheden in het oplossen van problemen
Oplossingen voorbereiden
Oplossingen kunnen toepassen
Oplossingen evalueren en evt. de cyclus herhalen
2. Doelstellingen van de zorg Met de zorg op Bibit ontplooien we verschillende activiteiten en nemen maatregelen om recht te doen aan de specifieke behoeften van het kind, zodat zij door de school te bepalen tussendoelen kunnen bereiken. We streven naar een integraal systeem van leerlingenzorg. Dat betekent dat we als school in staat zijn elke leerling die zorg te bieden die het nodig heeft. Er is een samenhangend geheel van voorzieningen op individueel en groepsniveau dat aansluiting op de behoefte van de leerling mogelijk maakt. Bij het handelen ten aanzien van cognitieve- en sociaal-emotionele problemen hanteren we de volgende doelstellingen:
Zorg op OBS Bibit, 2011
4
We streven ernaar om zo veel mogelijk problemen te voorkomen c.q. preventief te werken.
We ondernemen maatregelen om cognitieve- en sociaal-emotionele problemen aan te pakken die gebaseerd zijn op het werken met het leerlingvolgsysteem
We streven ernaar om kinderen met problemen binnen de groep extra te ondersteunen
Het signaleren van problemen vormt een belangrijk uitgangspunt voor de leerlingenzorg. Na het signaleren volgen de fasen van analyseren, diagnosticeren, remediëren binnen de groep en evalueren.
De resultaten van de signalering worden vastgelegd op groeps- en individueel niveau en worden na het afnemen van de LVS toetsen bestudeerd en besproken met de intern begeleider.
Zorg op OBS Bibit, 2011
5
3.
Organisatie van de zorg
3.1
Centrale rol van de leerkracht
In het leerproces van alle leerlingen vervullen de leerkrachten een centrale rol. De leerkracht richt het onderwijs zo in, dat problemen van leerlingen vroegtijdig worden onderkend en zoveel mogelijk worden voorkomen (preventieve zorg). De groepsleerkracht is samen met haar collega’s verantwoordelijk voor het leer- en leefklimaat in de school. Klassenmanagement De kwaliteit van het onderwijs wordt in hoge mate bepaald door de wijze waarop de groepsleerkracht het onderwijs in zijn/haar groep organiseert. De leerkracht: Is de eerst verantwoordelijke rondom de zorg voor kinderen uit de groep. Het is de leerkracht die de ouders in principe als eerste inlicht.
Toont in contact met ouders een zakelijke en gevoelsmatige betrokkenheid, om zo hun kind optimaal te kunnen helpen. Ook zorgt de leerkracht voor de registratie van de gesprekken.
Hanteert bij de vorming van het onderwijsleerproces verschillende werkwijzen zodat alle leerlingen in principe de kerndoelen kunnen bereiken.
Werkt mee aan het in stand houden van het integrale systeem van leerlingenzorg, levert leerling-informatie aan, verwerkt en analyseert deze gegevens.
Hanteert bij de begeleiding van kinderen die bijzondere zorg vragen, zodanige werkwijzen dat zij recht kan doen aan verschillen tussen leerlingen.
Evalueert samen met collega’s en de intern begeleider de effecten van haar onderwijs en begeleiding.
Stelt op grond hiervan, in samenspraak met collega’s, groepsplannen op voor verdere ontwikkeling en verbetering.
Draagt zorg voor het afnemen en de verwerking van de methodegebonden toetsen, leerlingvolgsysteemtoetsen en registraties van observaties, hierbij wordt intensief gebruik gemaakt van de registraties in Esis.
Schept een positief werkklimaat en doet recht aan de verschillen tussen kinderen.
Schakelt de hulp van de IB-er in bij leerlingen die extra zorg nodig hebben.
De groepsleerkracht is medeverantwoordelijk voor zijn eigen beroepsmatige ontwikkeling. Dit betekent dat hij deze ontwikkeling in overeenstemming met het schoolbeleid toepast.
Zorg op OBS Bibit, 2011
6
Daarnaast zijn de volgende vaardigheden van belang:
Een effectief lesverloop kunnen bewerkstelligen
Inzicht hebben in de mogelijke leerlijnen van de leerlingen in de groep
Boven de methode kunnen staan
Inzicht hebben in de leervorderingen van de leerlingen: hoe bereikt de leerling het leerdoel en in welk tempo
3.2
Rol van de interne begeleider
De interne begeleider coördineert en ontwikkelt planmatig de integrale zorgstructuur in het algemeen en de speciale leerling-zorg begeleiding in het bijzonder, met als doel de doorgaande ontwikkelingslijn te waarborgen. Er wordt een zorgstructuur gecreëerd waarbinnen de kwaliteit van het onderwijs systematisch kan worden verbeterd. De functie van de intern begeleider kan het beste worden omschreven als: het planmatig ondersteunen en begeleiden van collega’s binnen de school m.b.t. het signaleren, analyseren, diagnosticeren en remediëren van problemen bij kinderen. Managementtaken:
Bewaakt de procedures en afspraken rond de zorgstructuur en zorgt voor het functioneren en actualiseren van het CITO leerlingvolgsysteem.
Zorgt voor de uitvoering van het beleid omtrent opbrengstgericht werken (beleidsstuk)
Coördineert de verwerking van de signaleringsgegevens.
Coördineert de interne leerling-besprekingen/zorgoverleg.
Coördineert de ontwikkeling/actualisering van de orthotheek.
Vertegenwoordigt de school bij inhoudelijke bijeenkomsten van het samenwerkingsverband (WSNS)
Heeft een signalerende en waar nodig initiërende taak bij de totstandkoming van het integrale zorgbeleid op school.
Onderhoudt buitenschoolse contacten met betrekking tot het beleid en zorgleerlingen.
Zorgt voor informatieverstrekking aan directie en team ten aanzien van relevante ontwikkelingen op het gebied van zorg.
Zorg op OBS Bibit, 2011
7
Voert overleg met de directeur over het zorgbeleid en de versterking van de zorg op school.
Coördineert contacten met instanties uit de jeugd welzijnsvoorzieningen
Leidt de groepsbesprekingen, zorgvergaderingen en leerlingbesprekingen.
Is adviseur van de directeur, met betrekking tot het zorgbeleid.
Maakt trendanalyses en dwarsdoorsneden van de toetsresultaten leerlingvolgsysteem (LOVS), CITO entreetoets groep 7 en de CITO eindtoets basisonderwijs) en evalueert deze samen met de directie op schoolniveau..
Ondersteuning naar leerkrachten:
Begeleidt bij de afname van de verschillende toetsen.
Begeleidt bij het analyseren en interpreteren van toets- en observatiegegevens.
Begeleidt bij het opstellen van onderwijskundige rapporten.
Begeleidt de leerkracht bij het maken van groepsplannen.
Begeleidt de leerkracht bij de uitvoer van groepsplannen.
Bespreekt voortgangsrapporten met de leerkracht.
Is aanwezig op verzoek van de leerkracht, locatieleider of directeur, bij oudergesprekken. De leerkracht zorgt voor de verslaglegging.
Uitvoeringstaken:
Maakt een toetskalender en bewaakt de voortgang hiervan.
Volgt de resultaten op groepsniveau en bespreekt deze met de groepsleerkracht.
Analyseert met de directeur de resultaten van de signaleringstoetsen op schoolniveau en bespreekt deze in/met het team.
Voert consultatiegesprekken over leerlingen met externe deskundigen.
Verzorgt (samen met de groepsleerkracht) de aanmelding bij het SO en SBO
Coördineert de dossiervorming van zorgleerlingen.
Zorg op OBS Bibit, 2011
8
Verricht nadere observaties en didactisch onderzoek.
Op verzoek adviseert zij ouders.
Verzorgt het opzetten en onderhouden (komt met voorstellen voor nieuwe materialen) van de orthotheek.
Geeft geen directe hulp aan leerlingen.
Screent zij-instroomleerlingen.
3.3
Het volgen van leerlingen
a. -
Intake: Bij alle nieuw ingeschreven kinderen (zowel de jongste kleuters, zij-instromers als broertjes en zusjes) op onze school gaat een intakegesprek met de directeur vooraf. Dit gesprek beoogt een eerste contact tussen ouders en school alsmede een uitwisseling van informatie. Onze directeur informeert de ouder over onze school en wij verwachten dat de ouder ons informeert over het kind. Indien ouders aangeven hun kind op onze school te willen inschrijven, krijgen zij hieraan voorafgaand een oudervragenlijst aangereikt waarbij ze gevraagd worden om alsnog schriftelijk een beeld van hun kind te geven. Deze vragenlijsten worden ingeleverd bij de directie en dan doorgestuurd naar de ib-er. Indien er uit de informatie van de ouder een speciale zorgbehoefte van het kind blijkt, zal voor plaatsing van het kind een vervolgtraject bewandeld worden: -inwinning van informatie door de ib-er bij vorige school, peuterspeelzaal, NSO -een vervolggesprek tussen ouder en ib-er. Deze tussenstap is nodig om een goed beeld te krijgen of aan de zorgbehoefte van het kind door ons voldaan kan worden. Indien uit deze tussenstap blijkt dat er sprake is van zorg op het niveau van LGF zal het bijbehorende protocol in werking treden. Hierna zal de ouder het inschrijfformulier aangereikt krijgen en in de gelegenheid gesteld worden hun kind officieel op onze school aan te melden. De intake informatie zal opgeborgen worden in het groepsleerlingendossier van de ontvangende groep.
-
-
-
Zorg op OBS Bibit, 2011
9
b. -
-
Signaleren / volgen: Het allerbelangrijkste bij dit onderdeel is een leerkracht met een open oog voor kinderen. Wij verwachten van onze leerkrachten dat ze dagelijks alert zijn op signalen van kinderen die mogelijk belangrijk zijn voor hun ontwikkelingsproces. hulpinstrumenten die leerkrachten gebruiken om het signaleren indien nodig te sturen zijn -Observatielijst groepen 1-2 -motoriek observatiewerkjes gr 1-2 -Checklist SES (sociaal emotionele stimulering) (wordt 2x per jaar vanaf de groepen1/2 ingevuld) -Screening leerlingen groep 2 (zie beleidsstuk onderbouw) -Vanaf groepen 3 methodegebonden toetsen -Voor de hele school Citotoetsen uit het LVS (Taal voor kleuters, Ordenen, Begrijpend lezen, Taalschaal, Rekenen, Spelling, DMT en Avi )alsmede de 90 seconde toets voor technisch lezen, die volgens een jaarlijks door de ib opgemaakt toetsrooster worden afgenomen. -Eindtoets cito en Drempeltoets (zie protocol)
-
Op de volgende wijze wordt onze leerkrachten hulp geboden bij het interpreteren van signalen -collegiale consultatie met parallelleerkrachten (informeel of gedurende de zorgbesprekingen. -SES leerkracht bespreekt Checklist met ib-er en vraagt leerkracht om in verslagvorm het signaal te specificeren. -icp helpt in gesprek mee om signalen op het gebied van sociaal emotionele ontwikkelingsbelemmeringen in de thuissituatie meer handen en voeten te geven. -ib-er krijgt een kopie van de toetsuitslagen, bestudeert die en stelt indien de signalen daar aanleiding toe geven verhelderingvragen. -ib-er is ten alle tijden te consulteren t.b.v. uitdieping van signalen. -Zorgbesprekingen kunnen ruimte geven om het individu overstijgende signalen samen te bespreken en uit te diepen. -Op verzoek van leerkracht verricht ib-er een observatie in de groep om signalen helderder in kaart te brengen. -2x per jaar (okt/nov en febr/mrt) worden er groepsgesprekken gehouden tussen ib-er en groepsleerkrachten om o.a. de persoonlijke signalen van elke individuele leerling de revue te laten passeren.
c. -
Diagnostiseren: Indien de signalering vragen oproept, kan er behoefte zijn aan een verdieping c.q. het verder diagnosticeren van de signalen. Daarbij kunnen de volgende opties gebruikt worden: -leerlingconsult n.a.v. signalen met ib-er of icp -inbrengen van de leerling in een zorgbespreking met collegae -inbrengen van de leerling in het zorg advies team met mt, smw, icp en ib-er
Zorg op OBS Bibit, 2011
10
-observatie in de groep door de ib-er. -dossieranalyse door ib-er -intern diagnostisch onderzoek door ib-er -extern diagnostisch onderzoek door SOM e.d. -motorisch consult bij de schoolarts van de GGD -logopedisch consult bij schoollogopediste van GGD -diagnosegesprekken binnen het jeugdnetwerk (JNW) -gezin c.q. leerling consult bij sociaal verpleegkundige of school maatschappelijk werk (SMW) -
M.u.v. het leerlingenconsult (wat vaak als eerste opstap gebuikt wordt voor verder diagnose) het inbrengen in een zorgbespreking en een dossieranalyse, worden alle opties alleen ingezet met medeweten en instemming van ouders. Zij zullen dan ook altijd van de interne diagnostische activiteiten verslag krijgen van het onderzoek, de bevindingen en de adviezen voor in de groep (soms verwoord in een Plan van Aanpak: PvA). Daarnaast zal ruimte aangeboden worden om in gesprek toelichting op de bevindingen te ontvangen van de groepsleerkracht en op verzoek van leerkracht en/of ouders van de ib. Tevens zal de school erop toezien dat ook de externe deskundigen overleg voeren met ouders over hun bevindingen.
d. -
Registreren Aangezien wij als school het van groot belang vinden om zo goed mogelijk aan te sluiten bij de individuele behoeften van elke leerling is het noodzakelijk die individuele signalen goed te registreren. Wij gebruiken daarbij de volgende hulpmiddelen: Er worden 7 verschillende dossiers gehanteerd: 1:Digitaal ESlS A waarin alleen de persoonsgegevens van alle leerlingen van onze school opgeslagen staan (in beheer van en alleen toegankelijk voor directie en administratie) 2:Archiefdossier waarin het inschrijfformulier van elke leerling opgeslagen is alsmede dossierstukken die geen actueel benodigde informatie bevatten (in beheer van directie maar ook toegankelijk voor betrokkenen) 3:Digitaal LVS waarin alle cito toetsgegevens van alle leerlingen opgeslagen zijn (in beheer van ib maar ook toegankelijk voor elke leerkracht m.b.t. eigen leerlingen). 4:Zorgdossier waarin alle aanvullende informatie over zorgleerlingen verzameld is. (in beheer van ib maar ook toegankelijk voor betrokkenen) 5:Groeps-leerlingdossier waarin alle relevante informatie m.b.t. de individuele leerling opgenomen is (in beheer van groepsleerkracht maar ook toegankelijk voor betrokkenen) 6:Groepsdossier waarin alle groepsoverzichten opgenomen zijn (in beheer van groepsleerkracht) 7:Icp- dossier waarin vertrouwelijke informatie m.b.t. icp-leerlingen is opgenomen (in beheer en enkel toegankelijk voor de icp) Er worden voor alle leerlingen 7 registratievormen gebruikt -intakevragenlijst (voor ouders om in te vullen t.b.v. nieuwe leerlingen) -observatielijst groepen 1-2 (gedurende het jaar door leerkrachten in te vullen)
Zorg op OBS Bibit, 2011
11
incluis logboek groepen 1-2 -oudergespreksformulier (door een ieder in te vullen n.a.v. een oudergesprek) -SOF formulier (door leerkracht in te vullen. Betreft relevante gegevens m.b.t. basis leerling-gegevens, laatste leerling-rapport van het schooljaar , contacten met externen -zorgregistratieformulier( door leerkrachten in te vullen m.b.t. afwijkingen in het reguliere lesaanbod alsmede contacten met externen. -onderwijskundig rapport voor schoolverlaters( door leerkrachten in te vullen bij schoolverlaters -verslag groepsgesprekken(verslag door ib-er) Meer leerlingspecifiek worden nog de volgende registratielijsten gebruikt -aanmeldingsformulieren t.b.v. externe specialisten (SOM, GGD, SBO, REC). Door leerkrachten in overleg met ib-er in te vullen. -individueel plan van aanpak (door ib-er of externe deskundigen) -aanvullend formulier t.b.v. checklist SES (door leerkrachten in te vullen op verzoek van SES)
Zorg op OBS Bibit, 2011
12
4.
Zorgniveaus
4.1
Standaardhulp in de klas
Dit is de algemene zorg die de leerkracht, door middel van goed onderwijs, geeft om de gestelde doelen binnen de groep te bereiken. Deze algemene zorg heeft een preventieve functie. De leerkracht gaat daarbij uit van 4 categorieën: instructieonafhankelijke kinderen instructiegevoelige kinderen instructieafhankelijke kinderen kinderen met een individuele leerlijn 4.2 Extra hulp in de klas De leerkracht neemt extra maatregelen om het probleem op te lossen en maakt een plan van aanpak of zet een leerling op een individuele leerlijn, middels een jaarplan. Centrale rol hierbij vormt de verlengde instructie en de instructietafel. Kinderen die bovenop de standaard aanpak, extra individuele hulp behoeven komen in aanmerking voor deze extra hulp in de klas. Er komt korte specifieke hulp op individueel of groepsniveau die wordt gegeven door de leerkracht Bij extra hulp binnen de groep aan leerlingen, worden de ouders hiervan op de hoogte gebracht. De leerkracht geeft op basis van de signaleringsgegevens extra zorg en of begeleiding aan leerlingen die dat nodig hebben. Hierbij denken we aan: meer individuele instructie en/of begeleiding ( verlengde instructie met inzet van de instructietafel); extra feedback aan leerlingen; het inzetten van extra didactische materialen; het nemen van extra pedagogische maatregelen; preteaching Op basis van evaluatie van de genomen maatregelen, wordt besloten om door te gaan met de huidige aanpak, terug te gaan naar niveau 1, of de leerling aan te melden bij de Interne Begeleider . Belangrijk is dat deze extra zorg minimaal 8 weken binnen de groep wordt verleend voordat over wordt gegaan naar niveau 3. Alle extra zorg die wordt verleend, wordt opgenomen in het groepsplan. Daarnaast is veel van deze zorg opgenomen in protocollen (zie bijlagen).
4.3 Zorg op schoolniveau De leerkracht maakt een vervolgplan van aanpak en voert dat uit. De intern begeleider ondersteunt en adviseert bij de uitvoering. Na 2 periodes van ongeveer 8 weken (afhankelijk van zorg) bepaalt de leerkracht samen met de intern begeleider hoe verdere voortgang binnen de school mogelijk is en of dat er externe hulp ingeschakeld dient te worden. Positief: terug naar niveau 2 Evaluatie negatief: besluit: inschakelen externe deskundige(n) (naar niveau 4)
Zorg op OBS Bibit, 2011
13
4.4
Inschakeling van externe deskundigen
Na twee perioden van ongeveer 8 weken met een plan van aanpak gewerkt te hebben, wordt de leerling in overleg met de intern begeleider eventueel aangemeld voor een didactisch onderzoek door de ib-er of door externe deskundigen. Het moet duidelijk zijn dat de extra zorg zoals beschreven in niveau 2 en 3 te weinig resultaat op heeft geleverd. In het zorgoverleg met de directie wordt bepaald welke zorg verder geboden kan worden. Afhankelijk van het probleem zal eventueel nader uitvoerig didactisch onderzoek worden gedaan al of niet door een externe instantie. Het is ook mogelijk dat uit dit overleg blijkt dat er meerdere plannen van aanpak en meer tijd nodig zijn voor de begeleiding van de leerling. Wanneer de bijstelling van het onderwijs niet leidt tot de gewenste resultaten in de begeleiding van de leerling worden externe instanties geconsulteerd. Bij sommige leerlingen kan het nodig zijn extra onderzoek te laten verrichten door een externe deskundige. Dit kan zijn om vast te laten stellen wat de leercapaciteiten van een leerling zijn of, als de problematiek complex is, het laten uitvoeren van een persoonlijkheidsonderzoek. De vragen hierbij kunnen bijvoorbeeld zijn: Wat kunnen wij van de leerling verwachten? Overvragen wij hem/haar niet? Is de leerling gebaat bij een extra jaar in een bepaalde groep? Kan deze leerling met deze capaciteiten op onze school gehandhaafd blijven? Is er sprake van een bepaalde leerstoornis en dus een bepaalde behandeling nodig? Komt deze leerling mogelijk in aanmerking voor het aanvragen van een leerling gebonden financiering (LGF, het zogenaamde ‘rugzakje’)? Naar aanleiding van de uitkomsten van het onderzoek, bepaalt de school in overleg met de ouders wat het kind nodig heeft en wat haalbaar is voor de school. De intern begeleider koppelt de gegevens van de onderzoeken terug naar de ouders. Uit dit overleg en/of onderzoek kunnen 2 adviezen volgen:
met speciaal plan verdergaan met bieden van zorg op niveau 3
verwijzing naar andere vormen van hulp, of aanvraag plaatsing SBO / SO bespreken met ouders
4.5 Aanmelden en plaatsen voor Speciaal BasisOnderwijs (SBO) of Speciaal Onderwijs (SO) Het aanmelden voor SBO of SO gebeurt volgens afgesproken procedures. Als de externe hulp onvoldoende blijkt dan wordt de zorgleerling aangemeld bij PCL voor SBO of CVI voor SO. Het onderwijskundig rapport moet worden opgesteld (met toestemming ouders). De groepsleerkracht verzorgt in samenwerking met de intern begeleider het onderwijskundig rapport. Beschikking door Permanente Commissie Leerlingzorg (PCL) voor SBO of Commissie van Indicatiestelling (CVI) voor plaatsing SO of reguliere basisschool met rugzakje. De intern begeleider legt de eerste contacten met het REC mbt de aanmelding van het rugzakje.
Zorg op OBS Bibit, 2011
14
5.
Afspraken en procedures
5.1
Individuele (didactische) leerlijn
Individuele leerlijnen zijn bedoeld voor zorgleerlingen. Een individuele (didactische) leerlijn kan zowel voor één vak,- vormingsgebied gelden of voor alle vakken. Een leerling komt op een andere leerlijn als hij/zij vastloopt, het niet aan kan of een uitdaging nodig heeft. Criteria: Een individuele leerlijn is van toepassing bij:
leerlingen die onder gemiddeld scoren (structurele E scores).
leerlingen die een gediagnosticeerde algemene achterstand hebben waarbij de verwachting is dat de leerling de einddoelstelling van de basisschool niet zal bereiken in 8 jaar basisonderwijs. Dit kan ook voor één vakgebied zijn. Er wordt dan een individueel jaarplan gemaakt.
leerlingen die bovengemiddeld scoren (A) en meer behoefte hebben aan een ruimer onderwijsaanbod.
Bij elke aanpassing of afwijking zullen de ouders hier vooraf over geïnformeerd worden. Wanneer een leerling niet met de methode van de groep mee kan of meer aankan, kijken we eerst naar wat de leerling nog uit de methode kan meedoen, bijv. de hoeveelheid werk compacten en/ of verrijken. Wanneer de leerling het niveau van de groep niet kan halen, zullen we de leerling terugtoetsen en op een lager niveau laten starten. Wanneer het niveau van de groep voor de leerling te eenvoudig is, bieden we deze leerling moeilijker stof aan. De leerling wordt doorgetoetst om te bepalen op welk niveau hij zit. Dit kan als gevolg hebben, dat de leerling een andere Cito LVS-toets zal maken dan de andere leerlingen van de klas. (Voor praktische informatie over een specifieke individuele leerlijn, verwijzen we naar de protocollen in de bijlagen). 5.2
Overlegstructuur Overleg met de leerkracht van de parallelgroep vindt iedere week plaats . Zes keer per jaar zijn er zorgbesprekingen voor het hele team. Hier wordt gesproken over de zorg op school en daarnaast vult iedere leerkracht een groepsplanning in.
Hierop wordt voor elke leerling aangegeven welke extra zorg er geboden gaat worden in de komende periode.
Tijdens de bouwvergaderingen wordt iedere keer gestart met het bespreken van een onderdeel van Sociaal Emotionele Ontwikkeling (zie beleidstuk SEO op Bibit)
Zorg op OBS Bibit, 2011
15
Twee keer per maand is er een zorgbespreking met MT en IB-er. Allerlei ontwikkeling omtrent de zorg worden hier besproken.
Het Zat-overleg is één keer per maand. Hierbij zijn aanwezig de ICP-er, de IBer, de directie en SMW. Kinderen waar wij ons als school zorgen over maken wat betreft de thuissituatie worden hier besproken.
Groepsbesprekingen met ib-er vinden 2 keer per jaar plaats. De leerkracht wordt gedurende een dagdeel vrijgeroosterd om samen met de IB-er alle leerlingen uit de groep door te spreken. Ook de leerlingen die geen extra zorg behoeven.
5.3
Contact met de ouders
Ouders worden door de schoolgids geïnformeerd over de aanpassingen en afstemmingen voor onze school. Hiervoor zijn naast het basiszorgmodel protocollen ontwikkeld (zie bijlagen). Indien een leerling extra zorg nodig heeft, wordt hierover met de ouders een gesprek aangegaan. De invulling hiervan wordt opgenomen in het groepsplan. Indien een leerling buiten de normale aanpassingen en afstemmingen een meer persoonlijke ontwikkelingsdoorgang behoeft, wordt hiervan een Plan van Aanpak geschreven. De ouders krijgen hiervan een afschrift. Als een leerling word aangemeld voor een diagnostisch onderzoek door de IB-er, worden de ouders vooraf op de hoogte gesteld. Van het onderzoek wordt een verslag gemaakt waarvan de ouders een afschrift krijgen waarna zij met de IB-er een toelichtend gesprek hebben. Indien een leerling wordt aangemeld voor een diagnostisch onderzoek door een externe instantie, gebeurt dit in overleg en met schriftelijke toestemming van de ouders. Ouders houden een intakegesprek met de onderzoeker en zullen, als het onderzoek is afgerond, geïnformeerd worden.
5.4
Leerlingvolgsysteem
Om leerlingen goed te kunnen volgen in hun ontwikkeling hanteren wij: Systematische observaties van leerlingen met betrekking tot welbevinden en betrokkenheid.
Het afnemen van toetsen en testen (zowel methode gebonden als niet methode gebonden)
Een goede registratie en administratie in Esis en klassenmap. De overstap naar Esiswebbased wordt gemaakt dus de informatie staat tijdelijk op verschillende plaatsen.
Een goede communicatie met ouders, maar ook met de leerlingen.
Zorg op OBS Bibit, 2011
16
Gericht observeren met het doel leerlingen te volgen in hun ontwikkeling is nodig en wenselijk. Hierbij wordt onder andere gebruik gemaakt van observatielijsten in de onderbouw. De ontwikkeling van leerlingen ten aanzien van de verschillende vak- en vormingsgebieden kunnen met behulp hiervan in kaart worden gebracht. Niet alleen het leerproces, maar ook de sociaal-emotionele ontwikkeling is van even groot belang. Vaststellen beginsituatie Het is van belang dat de beginsituatie van de ontwikkeling van leerlingen wordt vastgesteld om de ontwikkeling goed te kunnen volgen. Hiervoor wordt er gebruik gemaakt van de zgn. “Intake” in groep 1 of bij zij-instromers. Deze bestaat uit een vragenlijst, die door de ouders wordt ingevuld. Daarnaast vindt er een gesprek plaats met de directeur en eventueel ib-er. Klassenmap Het dossier bevat de gegevens van het lopende schooljaar. Hierin bevinden zich alle recente toetsuitslagen en andere relevante informatie. Te denken valt hierbij o.a. aan sociogrammen uitslagen CITO en DMT. Alle recente toetsuitslagen bevinden zich in de klassenmap. Voor een ruimer beeld kan het computerprogramma van Esis geraadpleegd worden. Wanneer er een gesprek plaats vindt met ouders wordt hiervan een verslag gemaakt op het daarvoor bestemde formulier en toegevoegd in het dossier.
Toetskalender Op de toetskalender staat in welke maanden de diverse cito-toetsen afgenomen worden. De DMT-kaarten en de Tempotoets rekenen worden in de groepen 3 t/m 8 kort voor het verschijnen van het rapport afgenomen. Overgang van 2 naar 3 Eind groep 2 worden de kinderen gescreend voor taal en rekenen. Dit om de instap in groep 3 gedifferentieerd te laten gebeuren om tegemoet te komen aan de verschillen tussen de leerlingen. Deze screening is opgenomen in het beleidsstuk onderbouw op Bibit.
5.5
Grenzen aan de zorg
Het kind is het startpunt van ons pedagogisch en didactisch handelen. Het is een stimulerende uitdaging voor het vakmanschap van de leerkracht en van het team om ieder kind te geven wat het nodig heeft. Alle leerlingen, ongeacht of ze gehandicapt zijn of niet, verschillen ten opzichte van elkaar, in aanleg en talent, in tempo en temperament, in sociaal en cultureel opzicht. Het realiseren van onderwijs, waarin aan alle leerlingen recht wordt gedaan, is mede afhankelijk van de persoonlijke en professionele ontwikkeling van de leerkracht en van het team. Het is dan ook de ambitie van de school om enerzijds nog meer kennis te verwerven aangaande de verschillen tussen de leerlingen en anderzijds vaardigheden eigen te maken in het omgaan met die verschillen.
Zorg op OBS Bibit, 2011
17
Uiteindelijk zal voor elke leerling afzonderlijk moeten worden vastgesteld of het onderwijs zo ingericht kan worden dat het aansluit op de ondersteuning - en instructiebehoefte van het kind. Betekent het bovenstaande nu dat alle leerlingen op onze school welkom zijn? In principe wel, maar de school heeft ook haar beperkingen om de eenvoudige reden dat er grenzen zijn aan de mogelijkheden in het opvangen van leerlingen. Sommige leerlingen zijn beter op hun plaats in het SBO of SO. Het (langer) verblijven in het regulier onderwijs mag het kind niet schaden. De volgende grenzen worden onderscheiden. 1. Verstoring van rust en veiligheid. 2. Verhouding van verzorging / behandeling en onderwijs. 3. Verstoring van het leerproces. 4. Gebrek aan opnamecapaciteit. 5. Deskundigheid binnen de schoolorganisatie.
Zorg op OBS Bibit, 2011
18
Bijlagen 6.1 Contacten met ouders uitgebreid Intake op school Onderdeel van het intakegesprek met de ouders van een nieuwe leerling en de directie is een impressie van het kind door de ouders gegeven op basis van vragen vanuit de directie. indien ouders de wens aangeven hun kind op onze school in te schrijven krijgen ze de intake vragenlijst aangereikt. Indien deze impressie en/of de intakelijst een beeld geeft van mogelijke extra zorgbehoeften van betreffende leerling volgt er hierover een vervolg gesprek in aanwezigheid van de ib-er. Op basis van dit gesprek wordt beoordeeld of *er een LGF procedure gestart dient te worden. *er nadere informatie ingewonnen dient te worden bij vorige school of instellingen als kinderdagverblijf/peuterspeelzaal/NSO. *er vervolggesprekken met ouders of externen dienen plaats te vinden *er een studie plaats dient te vinden door de ib-er betreffende het door de ouders aangeleverde dossier. Hierna zal pas tot officiële inschrijving overgegaan worden
Contact met ouders van leerlingen met extra zorgbehoeften Ouders worden middels de schoolgids geïnformeerd betreffende de voor onze school “normale” aanpassingen en afstemmingen. Hiervoor zijn naast het basis-zorgmodel protocollen ontwikkeld namelijk dyslexie, hoogbegaafdheid en moeilijk lerende kinderen en in ontwikkeling voor AD(H)D en ASS (waaronder PDD-nos, asperger) Indien een leerling extra zorg behoeft (afstemming / aangepaste leergang ) wordt hierover met ouders mondeling gecommuniceerd en notitie gemaakt op het zorgformulier. Indien een leerling buiten de normale aanpassingen en afstemmingen (o.a. vastgelegd in het groepsplan en de protocollen) een puur persoonlijke ontwikkelingsgang doorloopt wordt hiervan een Plan van Aanpak (PvA) geschreven waarvan de ouders een afschrift krijgen. Indien een leerling aangemeld wordt voor diagnostisch onderzoek bij de ib’er worden ouders hier vooraf van in kennis gesteld. Van het onderzoek wordt verslag gemaakt waarvan de ouders een afschrift krijgen en waarna zij in de gelegenheid gesteld worden tot een toelichtend gesprek met de ib-er. Indien een leerling aangemeld wordt voor diagnostisch onderzoek bij het SOM gebeurt dit in overleg en met schriftelijk instemming van de ouders. Ouders houden een intakegesprek met de onderzoeker en zullen, als het onderzoek afgerond is, door de onderzoeker in een gesprek met leerkracht en ib-er geïnformeerd worden over diens bevindingen. Ouders met kinderen met extra zorgbehoeften worden gewoon gedurende de standaard ouderavonden geïnformeerd over de voortgang behalve als leerkracht en ouders hierover andere afspraken maken.
Zorg op OBS Bibit, 2011
19
-
-
-
Indien ouders behoefte hebben aan extra gesprek betreffende hun kind kunnen zij een afspraak maken met de icp of ib-er. Deze laatste doet hiervan altijd verslag bij de leerkracht middels het oudergespreksformulier. Om ouders meer zicht te geven op de dagelijks manier van werken van hun kinderen worden zij enkele malen in het schooljaar uitgenodigd om in de groep de werkjes van de kinderen te komen inzien. Tevens zullen zij in het begin van het schooljaar middels een ouderavond op de hoogte gebracht worden van relevante informatie m.b.t. de jaargroep van hun kind. Indien wij ervaren dat onze mogelijkheden m.b.t. de ondersteuningsvraag van een leerling echt niet toereikend is zullen we samen met ouders een oplossing zoeken buiten de school middels het aanvragen van Ambulante ondersteuning vanuit het S(B)O, contact zoeken met jeugdnetwerk, medische en psychologische deskundigen of een andere school BaO, SBO of SO
Zorg op OBS Bibit, 2011
20