ZORG MET BEZIELING AWARD 2014
Inleiding In dit boekje presenteren we 24 ingediende initiatieven voor de Zorg met Bezieling Award 2014. In de mensgerichte zorg van Sevagrammers staan onze merkwaarden betrokken, gepassioneerd, resultaatgericht en innovatief, centraal. Alle initiatieven sluiten hierbij nauw aan en passie, liefdevolle bejegening, betrokkenheid en bezieling komen steeds terug. Medewerkers en vrijwilligers dragen op een creatieve manier hun steentje bij om mensgerichte zorg te realiseren, met als resultaat: blije en tevreden gezichten van cliënten, familie, maar ook van medewerkers en vrijwilligers. Kortom: de initiatieven verdienen het om gezien te worden. Laat je inspireren!
Victoire Thewessen, Planetreecoördinator Jos Jurgens, programmamanager Mens (Planetree) Marion Schmitz, themamanager Mens (Planetree)
Initiatief 1:
70 jaar bevrijding Zuid-Limburg Contactpersoon: Locatie:
Esther Jelsma, activiteitenbegeleider Langedael
In september stond Langedael stil bij het feit dat Zuid-Nederland zeventig jaar geleden werd bevrijd. Verschillende ruimten waren aangekleed met artikelen uit de bevrijdingstijd. Verder waren er foto’s uit die tijd te bezichtigen, films, legervoertuigen en zelfs een kruis dat afkomstig was van het oorlogskerkhof van Margraten. Ook was er contact met familie van een omgekomen soldaat. Er was een mis en er werden bloemen gelegd bij het kruis van de omgekomen soldaat. Op 21 september werd het boek ‘Langedael herdenkt 1944’ gepresenteerd. Speciaal voor dit boek vertelden vierentwintig cliënten hun eigen verhaal over de bevrijding. Het boek behaalde zelfs de pers. Het project was niet mogelijk geweest zonder de werkgroep ’70 jaar bevrijd’ en de samenwerking tussen medewerkers, vrijwilligers en externe partijen. Een fantastisch voorbeeld van menselijke interactie en liefdevolle bejegening van de cliënt.
Initiatief 2:
Vriendenboek voor volwassenen Contactpersonen: Locatie:
Leonda Simon, activiteitenbegeleider en Riet Klonen, verpleegkundige Oranjehof
In Oranjehof hadden vrijwilligers het idee om door familieleden een vriendenboekje samen te laten stellen waarin persoonlijke informatie over de cliënt staat. Met deze informatie is het voor medewerkers en vrijwilligers makkelijker om een gesprek te voeren met een cliënt, omdat er belangrijke aanvullende informatie over cliënt(en) in staat. Per huis is er nu een boekje waarvan de inhoud geregeld wordt aangevuld met nieuwe informatie. Op deze manier spelen familieleden, vrienden en de gemeenschap een positieve rol in het welzijn van de cliënt.
Initiatief 3:
Herinneringenwinkel Contactpersoon: Locatie:
Nancy Sijstermans, activiteitenbegeleider Panhuys
Herinneringen spelen een belangrijke rol bij het welzijn van een cliënt. Dat was het uitgangspunt bij de realisatie van het mobiel herinneringenwinkeltje, waar artikelen van vroeger ‘gekocht’ kunnen worden. Door te kijken, voelen, ruiken, luisteren en proeven, worden herinneringen opgeroepen. Soms brengt dit vreugde, maar soms ook verdriet. Het levert in ieder geval gesprekken op, waarin de cliënt zich beter kan uiten en medewerkers en vrijwilligers beter kunnen inspelen op behoeften en emoties van de cliënt. Menselijke interactie en liefdevolle bejegening worden met de herinneringenwinkel en door de inzet van een vrijwilliger op een creatieve manier mogelijk gemaakt.
Initiatief 4:
Paasei als prille start voor wensen van onze cliënten Contactpersonen: Locatie:
Activiteitenbegeleiders Oranjehof
Hoe kom je er achter wat de wensen van individuele cliënten zijn? Activiteitenbegeleiders van Oranjehof kwamen op het idee om de wensen van cliënten op te schrijven. Deze ideeën werden tijdens Pasen met de cliënten gedeeld: één voor één toverde men de briefjes uit een half paasei en maakte een medewerker de wens aan de groep bekend. Enkele ideeën zijn al gerealiseerd. Zo zijn een bezoek aan de kerk in Wittem, samen op stap in Maastricht, een stamppotmiddag en een bezoek aan het favoriete café van een cliënt slechts enkele voorbeelden van dit lovenswaardige idee van de medewerkers van Oranjehof. De manier waarop vrijwilligers en externe partijen samenwerken, laat zien dat je heel laagdrempelig snel iets bijzonders betekent voor de cliënt.
Initiatief 5:
Skype contact Contactpersoon: Locatie:
Romena Tenikaityte, verzorgende Oranjehof
Je kunt heel eenzaam en verdrietig zijn als je zieke dochter ver weg woont en je haar nooit ziet en/of spreekt. De zoon van een cliënte en een medewerkster kwamen samen op het idee om Skype te installeren op een laptop. Met ondersteuning van de helpdesk, contactverzorgende, medewerkers en vrijwilligers is het voor de cliënte nu mogelijk om haar zieke dochter niet alleen te spreken, maar ook te zien. Met moderne en menswaardige technische middelen zijn nu, dankzij dit initiatief, contacten tussen cliënten en verre familie en vrienden mogelijk.
Initiatief 6:
Djembé-workshop Contactpersoon: Locatie:
Anita Quadackers, medewerker activiteitencentrum Molenpark
Muziek maken en luisteren werkt ontspannend voor de geest en heeft een gunstig effect op het lichaam. Vrijwilligers van Molenpark organiseerden daarom een djembé-workshop. Bewegen, een helende omgeving en tevreden cliënten stonden voorop bij dit rustgevend initiatief. Die opzet is geslaagd, want de cliënten hebben volop genoten.
Initiatief 7:
Gast aan tafel Contactpersoon: Locatie:
Tamara Kirsch, secretaresse Molenpark
Bij medewerkers/vrijwilligers van Molenpark was er behoefte om meer verbinding te krijgen met familie en andere disciplines binnen de locatie. Daarom maakte men het plan om één keer per maand iemand uit te nodigen om samen te eten. Er is al een secretaresse, fysiotherapeute, een arts, een medewerker facilitair en een vertegenwoordiger van een cliënt te gast geweest. Zo brengt men informatie-uitwisseling tussen cliënt en medewerker/vrijwilliger op een andere manier tot stand.
Initiatief 8
Theatervoorstelling ‘Aan de keukentafel’ Contactpersoon: Locatie:
Anita Quadackers, medewerker activiteitencentrum Molenpark
Molenpark organiseerde theatervoorstelling ‘Aan de keukentafel’. Dit is een nostalgisch theater waarbij door de kleine huiskamersetting veel aandacht besteed werd aan de kwaliteit van het geluid en de verstaanbaarheid van de tekst. Het toneelstuk bracht humor en ontroering en er was een levendige interactie tussen spelers en cliënten.
Initiatief 9
Baby-bejaardenborrel Contactpersoon: Locatie:
Astrid Prevoo, voedingsassistente Dr. Ackenshuis
Een heel team op kraamvisite laten komen is een grote opgave. Welk alternatief kun je in zo’n geval verzinnen? Enkele medewerkers van het Dr. Ackenshuis besloten van de nood een deugd te maken en beide ouders met hun pasgeboren baby uit te nodigen. Cliënten versierden de ontmoetingsruimte met ballonnen en tafels werden mooi gedekt. Daarna genoten ze in aanwezigheid van Jurre van beschuit met muisjes en een heerlijk stuk vlaai. Een sprekend voorbeeld van menselijke interactie en liefdevolle bejegening.
Initiatief 10
Oud ontmoet Jong Contactpersoon: Locatie:
Ankie Direcks, verzorgende Elfershof
Ouderen begrijpen jongeren vaak niet en jongeren kennen hun belevingswereld vaak niet. Hoe kun je die twee generaties met elkaar in contact brengen? Door beiden in een gezamenlijke activiteit te betrekken: bij Elfershof beschilderden cliënten met enkele scholieren van basisschool de Griffel samen koffertjes, die daarna werden verkocht. De opbrengst was voor het goede doel: Sevagram Verwenzorg. Een geslaagd voorbeeld van hoe de externe omgeving positief bijdraagt aan een goede fysieke en geestelijke gezondheid van de cliënt.
Initiatief 11
Vieren van St. Hubertusdag Contactpersoon: Locatie:
Clemence Dezaire, zorgboederij Ravensbosch Panhuys
3 november is de naamdag van Sint Hubertus, patroonheilige van de jagers. Enkele cliënten van Panhuys en de dagactiviteit van de zorgboerderij waren in het verleden zelf jager. Dat was de reden om deze dag op een speciale manier te vieren. Alles stond in het teken van de jacht: de maaltijden, natuur, dieren en jagers die een demonstratie gaven met fretten en hun hond Charlie. Cliënten werden geprikkeld door herinneringen en kregen de gelegenheid om hun eigen ervaringen en verhalen te delen. Vrijwilligers, stagiaires en medewerkers van de zorgboerderij maakten er een onvergetelijke dag van. Een fraai voorbeeld van mensgerichte zorg.
Initiatief 12
Voetbalbussenspel Contactpersoon: Locatie:
Mariëlle Hoenjet, contactverzorgende Valkenheim
Menselijke interactie en liefdevolle bejegening speelden een belangrijke rol bij het ontwikkelen van het ‘voetbalbussenspel’ in Valkenheim. Een cliënt kon honderduit vertellen over ‘zijn’ voetbalclub Roda JC en dat inspireerde enkele medewerkers. Ze verzonnen én maakten een doe-spel waarbij voor de cliënten herkenbare voetbalclubs, in de vorm van spelersbussen, strijden om wie het eerst de finish haalt. Het spel wordt gespeeld door minimaal acht personen. Teamwerk is er dus niet alleen in de voetbalsport, maar ook bij medewerkers en cliënten van Valkenheim.
Initiatief 13
Gedenktafel Contactpersoon: Locatie:
Denis van de Bool, activiteitenbegeleider Valkenheim
Ieder mens verliest steeds meer dierbaren naarmate hij ouder wordt. Cliënten zijn meestal niet in de gelegenheid om overledenen te gedenken tijdens de uitvaart. Daarom richtten de activiteitenbegeleiders van Valkenheim op elke afdeling een ‘gedenktafel’ in. Dit is een tafel waarop een kruisje, een bloemetje en een kaarsje staan. Ook is er plaats voor een foto van de overledene, zodat cliënten er altijd naar kunnen gaan kijken en de familie binding blijft houden met het huis. De cliënttevredenheid nam toe omdat hun wens werkelijkheid is geworden.
Initiatief 14
Gedenkboom Contactpersoon: Locatie:
Denis van de Bool, activiteitenbegeleider Valkenheim
Samen met het inrichten van de gedenktafel, richtten medewerkers van Valkenheim ook buiten een herdenkingsplek in. In een gedenkboom kan een kruisje worden gehangen waarop de naam van de overledene staat, maar er kan voor de overledene ook een boodschap worden achtergelaten in het gedenkboek. De cliënt kan er zich terugtrekken of een bloemetje achterlaten. Zo houdt de familie binding met de locatie, ook nadat hun dierbare is overleden. Een prachtig voorbeeld van aanvullende zorg en zingeving en aandacht voor familie/mantelzorg.
Initiatief 15
Dansmiddag Contactpersoon: Locatie:
Liedeke Coolen, activiteitenbegeleider Elfershof - De Regenboog
In beweging blijven, plezier hebben en menselijke interactie in een helende omgeving waren enkele van de motieven om een rolstoeldansmiddag te organiseren voor cliënten van Elfershof. In De Regenboog wordt al regelmatig een dansmiddag met livemuziek gehouden en daar kunnen de cliënten van Elfershof nu gewoon bij aansluiten. Maar deze middag is meer dan rolstoeldansen alleen. Cliënten worden op-en-top voorbereid voor een luxe middagje uit en onder begeleiding van familie, vrijwilligers, studenten van het Arcus College en medewerkers gaan ze naar De Regenboog. De cliënten zijn erg enthousiast en daardoor kunnen ook de medewerkers en vrijwilligers tevreden terugkijken op een heel geslaagde middag.
Initiatief 16
Bewegen voor lijf en ziel Contactpersonen: Locatie:
Riet Klonen, verpleegkundige en Purdey Wetterhahn, helpende Oranjehof
Bewegen in combinatie met yoga horen bij aanvullende zorg en zingeving. Zo ook bij Oranjehof. Cliënten waren soms onrustig na de reguliere beweegactiviteit. Samen met de gymdocent bekeek men hoe dit verbeterd kon worden. Tussen de bewegingsoefeningen en de yoga wordt nu een pauze ingelast waarin gezamenlijk de week wordt doorgenomen. Ter afsluiting is er een gebed met passende muziek. Dit vernieuwende programma wordt vastgelegd in een ‘beweegmap’, zodat iedere medewerker/vrijwilliger deze activiteit kan begeleiden. Cliënten zijn nu veel rustiger en ontspannen. Een eenvoudige aanpassing aan het bestaande programma leidde tot een blijvende verbetering en rustigere, dankbare cliënten.
Initiatief 17
Buurttafel Contactpersoon: Locatie:
Frans Kockelkoren, kok Oranjehof
Medewerkers/vrijwilligers van Gasterie Oranjehof merkten dat sommige cliënten zich af en toe buitengesloten voelden en behoefte hadden aan wat extra aandacht en ondersteuning. Er is nu een gereserveerde tafel waaraan altijd een vrijwilliger zit die deze extra aandacht kan geven. Even samen de krant doornemen en een kop koffie drinken, wat gezelligheid en een luisterend oor bieden. Uitstekende behandeling en zorg wordt hier op een eenvoudige manier gerealiseerd.
Initiatief 18
Generatie X Contactpersonen: Locatie:
Desirée Starmans en Bianca Bertram, wijkcoördinatoren Luciushof - Corisberg
Een gezamenlijke hightea, hapjes maken, schilderen en een oud-Hollandse spellenmiddag brengen senioren en jeugd dichter bij elkaar in Generatie X: een project dat samen met het jeugdwerk van Alcander is gerealiseerd. Achter deze activiteiten schuilt de ambitie van seniorenprojecten Luciushof en Corisberg om jongeren en ouderen uit de wijk Heerlerbaan op een positieve manier in contact met elkaar te brengen. Er ontstaat wederzijds begrip tussen jong en oud. Een prachtig voorbeeld van hoe er verbinding tussen generaties ontstaat.
Initiatief 19
Kerst is samen zijn Contactpersoon: Locatie:
Dorien Tenney, activiteitenbegeleidster Tobias
‘Met Kerstmis hoeft niemand alleen te zijn!’ was de gedachte van een buurtbewoonster van Tobias. Ze nam contact op met de activiteitenbegeleider om de daad bij het woord te voegen. Samen organiseerden ze bij de buurtbewoonster thuis een onvergetelijke kerstavond voor een cliënt die weinig familie meer heeft en alleen kerstavond moest doorbrengen. Een voorbeeld van pure menselijke interactie en liefdevolle bejegening!
Initiatief 20
Knopenkrans Contactpersonen: Locatie:
Marianne Anker, vrijwilliger en Petra Thijssen-van Reenen, activiteitenbegeleider Luciushof - De Hollehof
Van de nood een deugd maken en met kleine dingen het verschil maken resulteert in tevreden cliënten. Kleding waar een knoop aan ontbreekt of een naadje van los zit, blijft vaak ongebruikt in de kast hangen. Een vrijwilligster signaleerde dit en kwam op het idee om hier iets aan te doen. De Hollehof heeft sinds enkele maanden een ‘knopenkrans’. Onder begeleiding van een vrijwilliger en de activiteitenbegeleider wordt nu elke laatste vrijdag van de maand mét en vóór cliënten kleding versteld. Ondertussen wordt er gezellig gepraat over van alles en nog wat.
Initiatief 21
Minikunstkoffers Contactpersoon: Locatie:
Brigitta Santegoeds, projectleider Kunst en Cultuur Verwenzorg
Het project ’Minikunstkoffers’ had meerdere doelen: een gezamenlijke creatieve activiteit voor cliënten, familie, vrijwilligers en medewerkers, Sevagram Verwenzorg en het Kankeronderzoekfonds Limburg. In november schilderden en beplakten cliënten 400 minikoffers; allemaal kleine kunstwerkjes. Daarna werden ze verkocht en de opbrengst daarvan was voor Sevagram Verwenzorg en Kankeronderzoekfonds Limburg. Het was fantastisch om te zien hoe iedereen zijn steentje bijdroeg aan menselijke interactie, tevreden cliënten, tevreden medewerkers, vrijwilligers, familie en last but not least: 2 goede doelen!
Initiatief 22
Muzikaal beeldend Contactpersoon: Locatie:
Brigitta Santegoeds, projectleider Kunst en Cultuur Verwenzorg
Veel cliënten van onze zorgcentra gingen afgelopen jaar aan de slag met schilderen, waarbij livemuziek als inspiratie diende. Muzikanten van Stichting Muziek Jong voor Oud gaven in deze workshops kleur aan de fantasie van de cliënten, die op hun beurt het ritmische van de muziek omzetten in beweging op papier. De kunstwerken werden daarna geëxposeerd en door de makers met veel trots van commentaar voorzien. Dit concept is uniek voor Nederland. De cliënten reageerden allemaal zeer positief, wat bijdroeg aan de tevredenheid en motivatie van de medewerkers/ vrijwilligers.
Initiatief 23
Poezenkamer Contactpersonen: Locatie:
Judith Kochen – Inge Wolthers, secretaresse Raad van Bestuur, Annet Verhoeven, coördinator en Dierenbeschermingscentrum Limburg Molenpark
Molenpark heeft sinds een jaar een poezenkamer. Cliënten hebben vaak behoefte om te knuffelen, de zachtheid van huisdieren te voelen. Daar was tot voor kort maar incidenteel gelegenheid voor. Nu is het voor cliënten mogelijk om de katers Speedy en Smokey elk moment van de dag aandacht te geven. De katers genieten er van, net als de cliënten. Hier mag met recht gesproken worden van een helende omgeving met tevreden cliënten.
Initiatief 24
Restaurant ‘Au Coin’ Contactpersoon: Locatie:
Ankie Direcks, verzorgende Elfershof
Kan de cliënt niet naar een restaurant met familie omdat hij of zij maar kort uit bed kan komen? Dan halen we het restaurant toch gewoon naar Elfershof! Vier keer per jaar kunnen de cliënten met familie op locatie deelnemen aan een fantastisch diner. Ze worden van tevoren feestelijk gekleed en gestyled en vervolgens naar het sfeervol aangeklede restaurant ‘Au Coin’ gebracht. Daarna is het genieten van een gezond en lekker viergangenmenu dat opgediend wordt door kelners en serveersters die ook in stijl gekleed zijn. Dit initiatief is alleen mogelijk met de medewerking van vrijwilligers, familie en bekenden. Zij spelen een belangrijke rol bij de organisatie van de diners.
Totstandkoming van de Zorg met Bezieling Award Begeleiding: Brigitta Santegoeds, projectleider Kunst en Cultuur en Marianne van der Bolt, kunstenares en activiteitenbegeleider De Regenboog Thema van de Award: de Levensboom En boom straalt rustige kracht uit. Zijn takken reiken naar de hemel en de wortels zitten stevig in de aarde. Onder menige oude boom hield het dorp vroeger besprekingen, werden trouwerijen gevierd en vonden ontmoetingen plaats. Een boom was vaak het middelpunt van een gemeenschap en omdat hij zo oud kon worden zag hij generaties mensen komen en gaan. De Levensboom is daardoor een belangrijk symbool geworden voor groei en hij verbindt alle aspecten van het leven. Beeldend kunstenares Marianne van der Bolt heeft samen met cliënten van Elfershof en Piushof (winnaars van de Zorg met Bezieling Award 2013) het thema ‘Levensboom’ besproken en naar aanleiding van dit gesprek gingen ze aan de slag met klei. Wat vinden mensen belangrijk in hun leven? De liefde, kinderen, bloemen, planten, een huis, eten, drinken, muziek, dieren, en nog veel meer. Al deze dingen zijn in klei gevormd en krijgen een plekje in de levensboom. Tijdens dit project hebben mensen samengewerkt: ze keurden elkaars werk goed en waren eerlijk als ze iets minder geslaagd vonden. Soms ging de een verder als de ander iets liet liggen en er was vooral ook veel plezier. Er ontstond nóg een mooie verbinding: cliënten van Piushof gingen op bezoek bij Elfershof om daar gezamenlijk de werkjes te beschilderen. Het maakte niet uit wie wat gemaakt had, iedereen beschilderde de elementen met veel plezier en concentratie. De cliënten hebben het maken van deze Zorg met Bezieling Award 2014 als heel bijzonder ervaren. Ze zijn trots op hun kleurrijke levensboom met alle mooie elementen van het leven.
