Zomercongres Kring van Pensioenspecialisten

Zomercongres Kring van Pensioenspecialisten

Langleve(n) DC !

26 juni 2014

1

Opening

Mr. Helen Heijbroek voorzitter KPS

2

We zijn eruit !? (FTK) • • • • •

04 2010 Brief naar 2e Kamer evaluatie FTK 05 2012 Hoofdlijnennota herziening FTK 07 2013 Voorontwerp FTK in consultatie 10 2013 Keuze voor eenduidig toetsingskader 06 2014 Wetsvoorstel aanpassing financieel toetsingskader

Illustratie: Hein de Korte (FD)

3

Belangrijkste aanpassingen wetsvoorstel

• Expliciet contract (crisisplan en toeslagenbeleid) • Eerder korten maar langere spreiding ( 10 jaar) • Toekomstbestendig (later) indexeren en evenwichtiger • Stabiele kostendekkende premie ; op basis van 10 jaars rentemiddeling of verwacht rendement (nadere voorwaarden) • Afhankelijkheid van dagkoersen verdwijnt. (12 maands middeling van dekkingsgraad) Ingangsdatum 01-01-2015 onderdelen op 01-07-2015. > Streven : extra studiebijeenkomst van KPS in juli . 4

Thema van vandaag : Langleve(n) DC

Opmars naar de brede pensioendiscussie : van financiële houdbaarheid naar maatschappelijk houdbaarheid

Langleve(n) DC

“ 25-06 Brief verkennende studie naar mogelijkheden om collectieve risicodeling in te bouwen in DC regeling” Op weg naar een toekomstbestendig pensioenstelsel ?

5

Of toch de moestuin …..

6

Dagvoorzitter Ferry Mingelen

7

Inleiding

Ferry Mingelen, dagvoorzitter

8

Agenda

14.00 – 14.05 uur

Opening Helen Heijbroek (voorzitter KPS)

14.05 – 14.10 uur

Inleiding Ferry Mingelen (dagvoorzitter)

14.10 – 14.40 uur

Aanbevelingen Netspar-werkgroep Pensioen 2020: Smart DC en flexibele uitkeringsfase Tom Steenkamp (lid van de Netspar-werkgroep en bestuursvoorzitter Robeco PPI)

14.40 – 15.10 uur

Aanbevelingen KPS-werkgroep Premieovereenkomst van de Toekomst Annemiek Vollenbroek (bestuurslid KPS en voorzitter werkgroep Premieovereenkomst)

15.10 – 15.30 uur

Discussie n.a.v. beide inleidingen o.l.v. Ferry Mingelen

15.30 – 16.00 uur

Pauze 9

Agenda

16.00 – 16.30 uur

Wat wil de werkgever? Gabriël van de Luitgaarden (Head of Financial Risk and Pensions Management Koninklijke Philips NV)

16.30 – 17.00 uur

Wat wil de werkende? Michiel Hietkamp (voorzitter CNV Jongeren / PensioenLab)

17.00 – 17.30 uur

Debat o.l.v. Ferry Mingelen Sprekers in panel

17.30

Afsluiting en uitnodiging voor barbecue

10

Aanbevelingen Netspar-werkgroep Pensioen 2020: Smart DC en flexibele uitkeringsfase

Tom Steenkamp (Bestuursvoorzitter Robeco PPI en lid van de Netspar-werkgroep

11

De DC regeling van de toekomst?

12

Agenda

• Wat hebben we nu al? • Gedeelde uitgangspunten voor gewenste pensioenstelsel • Smart DC: Wat zijn onze wensen?  Opbouwfase  Uitkeringsfase • Overige aanbevelingen van de Netspar werkgroep

13

Wat hebben we nu al?

• Verplichte premie-inleg (Tweede pijler) • Premie is berekend op basis GBM/GBV 2007/2012 en 4% reken- en conversie rente

14


15


16


(Smart) DC

Conclusie: Veel van de (vermeende) tekortkomingen van DC regelingen (te hoge kosten, ongewenste keuzes inleg en beleggen, denken in kapitaal in plaats van inkomen, zijn geadresseerd

Opbouwfase

Uitkeringsfase

 Persoonlijke eigendomsrechten

 Verplichte conversie op pensioendatum

 Collectieve schaalvoordelen (lage uitvoeringskosten)

 Shoprecht

 Default keuze opties beleggingsbeleid

 Levenslange uitkering

 Opting out+zorgplicht

 In tweede pijler: levenslange nominale uitkering

 Verplichte premie-inleg (fiscale facilitering)  Collectieve verzekering NP en AO  PPI als extra aanbieder

17

Agenda


18

Gedeelde uitgangspunten voor inrichten gewenste pensioenstelsel (Netspar)

• Sterkte NL-pensioenstelsel is (verplichte) conversie naar annuïteit. • Iets meer flexibiliteit in uitkering is het overwegen waard • Collectiviteit met lage kosten draagt bij aan betaalbaar pensioen • Collectieve risico-acceptatie draagt bij aan een betaalbaar pensioen • Niet toestaan van beleggingsrisico in uitkeringsfase maakt pensioen onnodig duur • Communicatie en keuzevrijheid kan en dient verbeterd te worden • Er is aanzienlijke ruimte voor fiscale harmonisering en vereenvoudiging

19

Agenda


20

Opbouwfase: belastingstaffel te mager

• Premiestaffel berekent op basis van een reëel rendement van 4%. • Het behalen van een 4% reëel rendement vergt bijna 100% in aandelen beleggen. Vanuit risicobeheer invalshoek niet gewenst. • Bovendien is een 4% conversierente te hoog.

21

Opbouwfase: belastingstaffel te mager

• Geen level playing field met uitkeringsregelingen • 3% staffel mogelijk, maar fiscale bovenmatigheidstoets maakt dit administratief nodeloos ingewikkeld (hogere administratiekosten). • Streven naar één fiscale staffel waarbij gedisconteerd wordt tegen actuele rente-termijnstructuur. • Toetsing op bovenmatigheid vervangen door toetsing op basis ingelegde premie.

22

Opbouwfase: maak andere premiestaffels mogelijk

• Nu oplopende premiestaffel naar leeftijd. • Bij opbouw 40 jaar:

• Bij gelijkblijvende premiestaffel naar leeftijd. • Bij opbouw 40 jaar:

• Bij 4% rendement: 687000

• Bij 4% rendement: 812000 (+18%)

23

Opbouwfase: maak andere premiestaffels mogelijk • Geen overeenstemming in werkgroep welke • Velen pleiten voor doorsneepremie omdat gevreesd wordt voor arbeidsmarktverstoringen • Anderen pleiten voor handhaving bestaande systematiek vanwege grote overgangsproblemen • Anderen pleiten voor degressieve opbouw, waardoor premieinleg naar voren wordt gehaald en dus langer kan renderen

24

Opbouwfase: meer differentiatie in beleggingsbeleid

− Academische theorie: Beleggingsmix op ieder tijdstip is afhankelijk van − (1) Risicohouding individuele belegger − (2) De verhouding tussen huidige besparingen (“Cash at hand”) en de waarde van de toekomstige verdiencapaciteit − (3) De zekerheid/onzekerheid van de toekomstige verdiencapaciteit Voorbeeld: --stel risicotolerantie is 10% totale vermogen in aandelen. --Waarde huidige besparingen 200.000. Toekomstige verdiencapaciteit: 1.200.000 --Toekomstige verdiencapaciteit vrij zeker (==Obligatie)  10% totale vermogen is 0,1*1.400.000=140.000 in aandelen  140/200=70% huidige besparingen 25

Opbouwfase: differentiatie in beleggingsbeleid

• Moet Wesley Sneijder op dezelfde wijze voor zijn pensioen beleggen als een universiteitsprofessor, als zij beiden dezelfde risicohouding hebben? • De verhouding tussen financieel vermogen en toekomstige verdiencapaciteit en de karakteristieken van de toekomstige verdiencapaciteit zijn voor ieder individu op ieder moment verschillend. 26

Opbouwfase: differentiatie naar premie- en beleggingsbeleid • Loongroei is hoger voor jongeren • Loongroei verschilt per sector

27

Opbouwfase: differentiatie naar premie- en beleggingsbeleid

54% (eindloon)

25% (eindloon) 28

Agenda


29

Uitkeringsfase: nominale annuiteit

Nominale annuïteit Koopkracht nominale uitkering neemt af in de tijd. Getoond worden de 10% laagste, de mediane en de 10% hoogste uitkeringen in reële termen. Verschillen zijn enkel het gevolg van de inflatieontwikkelingen Koopkracht hoger/lager reele annuiteit: In 50% van de scenario’s tot 78 jaar hoger In slechtste 10% scenario’s tot 75 jaar In beste 10% scenario’s tot 87 jaar

Koopkracht ontwikkeling 100%

80%

60% Hypothetisch Reëel Nominaal 10% Nominaal 50% Nominaal 90%

40%

20%

0% 67

72

77

82

87

92

97

102

30

Uitkeringsfase: variabele annuiteit

Variabele annuïteit

Door de risicovollere portefeuille is een hogere annuïteit bij aanvang mogelijk

Koopkracht hoger/lager reële annuïteit: In 50% van de scenario’s tot 85 jaar hoger In slechtste 10% scenario’s tot 75 jaar In beste 10% scenario’s altijd hoger

Koopkracht ontwikkeling 80% nominale annuïteit & 20% risicovol (via 100% aandelen) 100%

80%

60% Hypothetisch Reëel 80% Garantie 10% 80% Garantie 50% 80% Garantie 90%

40%

20%

0% 67

72

77

82

87

92

97

102

31

Uitkeringsfase DC: wat moet er gebeuren?

Variable Annuity: beleggingsrisico in de uitkeringsfase Risicodrager Macro langlevenrisico neerleggen bij collectiviteit deelnemers of zachte rechten toestaan bij verzekeraars Keuzemogelijkheden uitkeringsvorm Deels lump sum uitkeringen toestaan (onder strikte voorwaarden) •Kapitaal inzetten voor zorg gerelateerde uitgaven (“aanpassing woning”) Reële annuïteiten, term annuïteit, deferred annuïteit overwegen → 2e en 3e pijler groeien naar elkaar toe

32

Agenda


33

Overige aanbevelingen Netspar werkgroep

Meer differentiatie in prijsstelling biometrische risico’s Meer loskoppelen OP, NP en AOP Goede default opties met dito communicatie essentieel Kosten slapers op transparante wijze in mindering brengen op het beleggingsrendement Pensioen- en lijfrente fiscaal gelijk trekken Fiscaal pensioenkader voor alle werkenden gelijk

34

Belangrijke informatie

Dit document is met zorg samengesteld door Robeco Institutional Asset Management B.V. (Robeco). Het is bedoeld om de lezer te voorzien van informatie over de specifieke capaciteiten van Robeco, maar is geen aanbeveling om bepaalde effecten of beleggingsproducten te kopen of te verkopen. Beleggingsbeslissingen dienen alleen op basis van het relevante prospectus en grondig financieel, fiscaal en juridisch advies te worden genomen. De inhoud van dit document is gebaseerd op betrouwbaar geachte informatiebronnen. Er wordt echter geen garantie of verklaring omtrent de juistheid of volledigheid gegeven, noch uitdrukkelijk, noch stilzwijgend. Dit document is niet bedoeld voor distributie aan of gebruik door enig persoon of entiteit in enige jurisdictie of land waar de plaatselijk geldende wet- of regelgeving een dergelijke distributie of een dergelijk gebruik niet toestaat. Historische rendementen worden alleen ter illustratie gegeven en zijn als zodanig geen weergave van de verwachtingen van Robeco voor de toekomst. De waarde van uw beleggingen kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Alle copyrights, octrooien en andere eigendommen in de informatie in dit document zijn het eigendom van Robeco. Er worden geen rechten van welke aard dan ook in licentie gegeven of toegewezen of op andere wijze overgedragen aan personen die toegang hebben tot deze informatie. Dit document is niet bestemd voor distributie aan of gebruik door enig (rechts)persoon in enige jurisdictie, zoals burgers en bewoners van de VS, waar de distributie of het gebruik in strijd zou zijn met enige wet- of regelgeving. Robeco Institutional Asset Management B.V., Rotterdam (Handelsregisternummer 24123167) is geregistreerd bij de Autoriteit Financiële Markten in Amsterdam.

35

Met de Premieovereenkomst een reis naar de Toekomst? Mr. A.J.E.M. Vollenbroek

26 juni 2014

31

Agenda

1.

Voorbereiding van KPS-werkgroep DC-regeling van de toekomst

2.

Wensen eindbestemming

3.

Reisplan

4.

De eindbestemming

32

1. Werkwijze werkgroep Premieovereenkomst van de toekomst 1. Inventariseren relevante trends, ontwikkelingen 2. Inventariseren behoeften bij a.Werkenden b.Werkgevers c.Overheid d.Uitvoerder 3. Deze behoeften leiden tot wensen voor inrichting DC-regeling van de toekomst 4. Uitgangspunt: a.Behoeften werkenden leidend b.Werkgevers, uitvoerders en overheid faciliteren

34

Agenda

1.

Werkwijze KPS-werkgroep DC-regeling van de toekomst

2.

Wensen m.b.t. eindbestemming

3.

Reisplan

4.

De eindbestemming

35

2. Behoeften/wensen werkenden 1.

Zekerheid

2.

Eenvoud

3.

Baken/referentiekader a. Norm b. Instrumenten om norm te volgen

4.

Grip a. Inzicht en duidelijkheid b. Eigendom

5.

Invloed door keuzemogelijkheden Hulp bij gedisciplineerd gedrag

6.

Arbeidsrelatie niet van invloed (werknemer, ZZP, ondernemer, dga)

7.

Solidariteit / Collectiviteit waar dit tot voordelen kan leiden

36

2. Behoeften/wensen werkgevers

1.

Eenvoud Zo min mogelijk belastend voor organisatie

2.

Kostenbeheersing a.Duidelijkheid, geen financieel risico b.Voorspelbare balanspositie c.Meebuigen met economische omstandigheden d.Geen belemmering voor Concurrentiepositie

3.

Bijdrage aan goed werkgeverschap a.Concurrerende arbeidsvoorwaarde b.Bescherming tegen ao en overlijden c.Goede Communicatie aan werknemers leidend tot: • Meer inzicht en duidelijkheid; • Nemen van verantwoordelijkheid

4.

Stabiele wet- en regelgeving 37

2. Behoeften/wensen overheid

1.

Voorkomen armoede bij ouderdom, ziekte en overlijden

2.

Beheersing kosten a.Terugtreden overheid bij inkomens- en zorgvoorzieningen b.Eigen verantwoordelijkheid werkenden

3.

Rekening houden met culturele achtergrond a.Laag vertrouwen in pensioenstelsel b.Werkenden niet gewend aan eigen verantwoordelijkheid  Beschermen tegen onverantwoorde keuzes  Inspelen op ‘handelingsverlegenheid’

38

2. Behoeften/wensen uitvoerders

1.

Eenvoud in aanbod en uitvoering

2.

Vertrouwen in de financiële sector

3.

Efficiënte ICT-tooling in ondersteuning naar klanten

4.

Stabiele wet- en regelgeving

39

Agenda

1.


2.

Behoeften/wensen

3.

Reisplan

4.

De eindbestemming

40

3. Het reisplan: de coördinaten

1.

Vertrouwen randvoorwaarde voor eenvoud (en eenvoud is de randvoorwaarde voor vertrouwen)

2.

Eenvoud door goede defaults

3.

Met goede defaults effectief en efficiënt communiceren

4.

Inspelen op flexibele arbeidsmarkt

5.

Grip door a) Communicatie b) Keuzemogelijkheden c) Zorgplicht

41

Vertrouwen randvoorwaarde voor eenvoud (1) 

Vertrouwen verkleint wens tot keuzemogelijkheden (TNS NIPO onderzoek juni 2013)



Minder keuzemogelijkheden • draagt bij aan meer eenvoud • voorkomt onverantwoorde keuzes • speelt in op handelingsverlegenheid • ondersteunt gedisciplineerd gedrag



Vertrouwen maakt communicatie eenvoudiger • niet gericht op aspecten ‘onder de motorkap’

42

Vertrouwen randvoorwaarde voor eenvoud (2)

Aanbeveling 1: Werk aan vertrouwen! 

Uitvoerders leggen verantwoording af aan belanghebbendenorgaan over • Beleggingsbeleid • Verzekeringsadministratie • Kosten uitvoering



Transparantie en vergelijkbaarheid pensioenproducten

43

Eenvoud door goede defaults (1)

Met defaults minder noodzaak tot directe actie

45

Eenvoud door goede defaults (2)

Aanbeveling 2: Goede wettelijke defaults 

Beleggingen  Individueel afgestemd beleggingsbeleid op basis van  Inleg  Doelstelling  Risicobereidheid



Overlijdens- en arbeidsongeschiktheidsrisico’s  Nabestaandenpensioen over alle gewerkte jaren  Premievrijstelling bij arbeidsongeschiktheid



Pensioenuitvoerder  Pensioenuitvoerder geselecteerd door werkgever



Inleg



Afwijken van default kan, mits  Passend bij (klant)profiel werkende (vragenlijst)  Goed begeleid door adviseur / uitvoerder 45

Eenvoud door goede defaults (3) Aanbeveling 3: Met goede defaults effectief communiceren  Baken/Referentiekader • Formuleer default doelstellingen voor welzijnsniveaus o.b.v.van inkomens-, woon- en zorgbehoefte • 70%-norm staat ter discussie • vb NIBUD + mogelijkheid doelstellingen te individualiseren  Maak informatie/communicatie toegankelijk en relevant • Vermijd uitleg hoe het werkt ‘onder de motorkap’ • Communiceer als dat waarde heeft voor werkende • Communiceer op individueel niveau (digitaal) • Zorgplicht bij afwijken van defaults  Bied grip/handelingsperspectief • Werkende kan met keuzemogelijkheden invloed uitoefenen als hij niet op goede spoor zit naar geformuleerde doelstellingen

46

Speel in op flexibele arbeidsmarkt (1) Aanbeveling 4: Geen onderscheid 2e en 3e pijler en portability  Flexibilisering arbeidsmarkt • Korte dienstverbanden/ • Wisselende contracten (ouderschap-, zorg-, en studieverlof, ….) • Andere arbeidsrelaties (werknemers, zelfstandigen, ondernemers, dga’s)  Leidt tot wens tot  Pensioenopbouw onafhankelijk arbeidsrelatie  Pensioen eigendom van werkende: Portability (versterkt vertrouwen door eigendom en invloed op eigen pensioen)

47

Bied grip door keuzemogelijkheden (2)

Aanbeveling 5: Laat eis tijdsevenredige opbouw los  Default premie-inleg • leeftijdsafhankelijke en tijdsevenredige staffel • op basis van periodiek vast te stellen marktrente  Afwijking default mogelijk • gelijkblijvende premie (bijv. niveau huidige lijfrente) • degressieve of progressieve opbouw mogelijk (individuele ruimte)

 Natuurlijk maximum voor gehele opbouwperiode • alleen totale premie-inleg toetsen

50

Bied grip door keuzemogelijkheden (3)

Aanbeveling 6: Keuzes bij gebruik pensioenkapitaal  Default • Kapitaal aanwenden voor inkomen na pensioenleeftijd • Geen verplichte omzetting naar levenslange annuïteit op ingangsdatum pensioen

 Afwijken van default mogelijk voor • Studie in opbouwfase binnen grenzen • Zorg in opbouw- en uitkeringsfase • Wonen in opbouw- en uitkeringsfase • Aankoop pensioen naar keuze op meerdere momenten 51

Bied grip door Zorgplicht (4)

 Andere keuzemogelijkheden  Bijspaarmogelijkheden  Nabestaandenpensioen  Beleggingskeuzes  Pensioenuitvoerder (portability)  Zorgplicht bij afwijken van default  Passend bij (klant)profiel  Communicatie: afwijkingen van default (visueel) zichtbaar maken  Door wie?

52

Agenda

1.


2.

Behoeften/wensen

3.

Reisplan

4.

De eindbestemming

53

Eindbestemming: aanvaardbare regeling voor werkenden, werkgevers, uitvoerders, overheid Zorgplicht voor werkenden Doelstelling en ambitie

keuzes

keuzes

Defaults Beheersen risico’s

keuzes

Inleg en aanwending

56

Deelnemers KPS-Werkgroep Premieovereenkomst van de Toekomst R.C.L. Bakker

M. Kleemans

A.H.M. Pouwels

G.A. Boorsma

W. van Kouteren

A.P.J.G.M. Roebroek

J.A.L. Borremans

B. Krikken

S.J.C.W. Schellekens

G. Bos

P.A.J. van Laarhoven

W.P.C. Schreuder

H.A.N. Geboers

L.L. Lennaerts

J.B.W. van Soest

W.J.A. van Gijzen

E.H.E. Lewin

L.A.P.J.M. van Sonsbeek

R.M.J.M. de Greef

N.M. Opdam

C. Swinkels

L.A. den Hartog

R.H. van Os

J.D.W. Veltkamp

H.S. Heijbroek

W.N. Paanakker

R.J.A. Verberne

L.J. van der Helm

H.G.I.M. Peters

A.J.E.M. Vollenbroek (vz)

A.E. Huyssen v Kattendijke

O.M. Poiesz

M. de Vries

+ input vanuit KPS-werkgroep Jong Personen zijn op persoonlijke titel deelnemer van de werkgroep

57 33

Overzicht Netspar KPS Netspar Vertrouwen Defaults

KPS Belanghebbendenorgaan

Beleggen

Doelstelling, inleg, beleggen, NP, uitvoerder Zorgplicht

Onderscheid 2e/3e pijler Inleg

Laten vervallen

Laten vervallen (fiscaal, civiel, bestuursrechtelijk?)

Premiestaffel o.g.v. rentetermijnstructuur

Default, afwijken van staffel mogelijk

Aanwending

Inkomen/zorg wonen

Conversie

Variabele annuïteit Differentiatie in prijs biometrische risico’s

Opbouw: zorg/wonen/studie onderneming/levenslange annuïteit Uitkering: inkomen/ zorg/wonen Geen verplichte levenslange annuïteit

56

Discussie n.a.v. beide inleidingen o.l.v. Ferry Mingelen

59

Stelling 1

• De premieovereenkomst van de toekomst is een individuele DC-regeling met collectieve elementen

Eens

Oneens

60

Pauze

61

Wat wil de werkgever?

Gabriël van de Luitgaarden (Head of Financial Risk and Pensions Management Koninklijke Philips NV)

62

Pensioentoezegging …. …. het begon ooit als een arbeidsvoorwaarde Philips is van meet af aan een “verzorgende” onderneming geweest: Woningen voor arbeiders, Gezondheidszorg, Vervoer, Onderwijs (vakopleidingen, Philips van der Willigen fonds), Ontspanning (sport, cultuur, bibliotheken, zwembaden) Daarin paste ook een inkomensvoorziening voor de werknemers na pensionering:

• Eerste pensioenregeling in 1913 (Vereeniging tot Behartiging der Belangen ..) • Tweede poging in 1929, twee pensioenfondsen, samengevoegd in 1996 • Vanaf jaren 70 eindloonregelingen tot 1997, daarna flexibele middelloon regeling Het was logisch dat destijds harde pensioentoezeggingen konden worden gedaan: • Jonge beroepsbevolking, weinig gepensioneerden • Kortere levensverwachting • Sterk groeiende onderneming, omvang pensioenregeling beperkt t.o.v. de onderneming 63

Pensioentoezegging is nu een financieel risico … soms groter dan de core business risks

DB regelingen hebben non-business related risks geïntroduceerd zoals: • Markt koers risico (aandelen, rente etc.) • Inflatie • Langleven Governance: het is in toenemende mate moeilijk om pensioenfondsen goed te (laten) besturen

Accounting Standards maken deze risico’s zichtbaar maar zorgen ook voor veel verwarring (negatieve pensioenkosten, discount rates) Financiële markten zijn in toenemende mate hiervan bewust: • Invloed op aandelen waardering • Overnames zijn afgebroken vanwege onoplosbare pensioen tekorten • Toegang tot de kapitaal markt kan duurder worden (slechtere rating)

64

… een groot financieel risico

… aanzienlijk gegroeid ten opzichte van de omvang van de onderneming ….

… en relatief groot ten opzichte van onze peer group

65

EUR 23 miljard DB verplichtingen 6 DB regelingen vormen 98% van het totaal

66

Philips heeft 75 pensioenregelingen wereldwijd

67

Pensioen de-risking strategie losmaken van DB risico’s

68

Onze ervaringen met DB en DC pensioenregeling afhankelijk van lokale cultuur 1. Wij bieden lokale benefits pakketten waarmee wij de juiste mensen kunnen aantrekken en behouden

2. We hebben een Global Pension Policy, maar pensioenregelingen zijn lokaal 3. Regelmatig wordt de waarde van ons benefits pakket gebenchmarkt. Niet iedereen wil een pensioenregeling – in de meeste EM landen ligt de focus op cash

4. We bieden verschillende soorten DC regelingen aan: -

Standaard DC (US 401k) Smart DC (Duitsland, Nederland) Collectief DC (Nederland) DC + DB na 85 jaar (Brazilië)

5. DC regeling hangt sterk af van de lokale cultuur: individueel versus collectief, (ver)zorgende werkgever versus eigen verantwoordelijkheid werknemer

69

Overstap naar premie regeling in Nederland Collectief DC

Collectief DC is geen pensioentoezegging, het is een financieringsafspraak: • DB “look and feel” • Vaste premie afspraak • Werkgever niet aansprakelijk voor toekomstige tekorten Waarom Collectief DC en niet individueel DC? Pensioentoezegging en de financiering daarvan is een afspraak tussen de Sociale Partners, het (bestuur van) pensioenfonds voert de pensioentoezegging uit: • • • •

Onderhandelingen met vakbonden Betrokkenheid van pensioenfondsbestuur Zorgvuldig proces Transparantie

70

De elementen van Collectief DC evenwichtige afweging van belangen De vaste premie (van belang voor actieven): • Hoogte van de geambieerde opbouw voor de actieven • Hoogte van de premie: kans op realisatie ambitie • Kans op realisatie van indexatie ambitie? Bruidsschat (van belang voor gepensioneerden): • Het verleden (premie restituties) • Het heden (actuele financiële positie tekort/overschot) • De toekomst (kans op realisatie indexatie ambitie in de toekomst) Voor de werkgever is van belang: • Wordt met CDC afspraak het doel bereikt? • Wat vindt de accountant?

71

Bruidsschat tussen EUR 50 miljoen en EUR 4 miljard De basis voor de bruidsschat: • Risico overdracht van werkgever naar werknemers • Bestaande tekorten en overschotten • Wat is de ambitie van de regeling (formeel, gewekte verwachtingen) Hoe bruidsschat te waarderen: • Waarde risico overdracht via optietheorie -> EUR 50m • Verwachtingen gepensioneerden -> EUR 4 miljard • Waarde van toegezegde financiering van bestaande tekorten (basis van ambitie) • Afgesproken bruidsschat EUR 600 miljoen: - EUR 500 miljoen voor afkoop financiering bestaande tekorten - EUR 100 miljoen voor waarborging geambieerde opbouw actieven

72

Toekomstverwachtingen Collectief DC is geen eindpunt Werkgever heeft “de-risking” doelstelling bereikt, maar over 4 jaar moeten we opnieuw onderhandelen over de vaste premie

Pensioentoezegging is vooral weer een arbeidsvoorwaarde geworden Nieuwe wetgeving dwingt tot aanpassingen: - Aftopping pensioenopbouw boven EUR 100,000, raakt 2,000 werknemers, Netto DC oplossing - Actieve deelnemers worden gedwongen meer eigen keuzes te maken: wat is mijn (pensioen) ambitie? Hoeveel onzekerheid kan/wil ik aanvaarden? - Opmaat naar meer geïndividualiseerde DC regeling? DB-wetgeving en toezichtregels in Nederland zijn nog steeds in ontwikkeling:

- Discussie over generationele solidariteit is niet afgerond - Spagaat zekerheid en ambitie blijft aanwezig

73

Wat wil de werkende?

Michiel Hietkamp (Voorzitter CNV Jongeren / PensioenLab)

72

Iedereen zijn eigen wensen

76

Visie CNV

• Pensioen als arbeidsvoorwaarde • Tweezijdige solidariteit behouden • Inkomensgerelateerd pensioen • Collectiviteit voor schaalvoordelen

77

Wat voor consequenties heeft dit voor DC?

78

CNV zou graag

• Zorg en wonen combineren met pensioen • Diversiteit pensioensector bevorderen • Flexibele AOW-leeftijd invoeren

79

Jongeren – Pensioenlab

• Wat is een goed pensioen?

• Keuzevrijheid • Solidariteit • Deel garantie, deel risico

80

Dus DC?

• Jongeren – voordelen • Jongeren – nadelen

81

VRAGEN?

82

Groot debat o.l.v. Ferry Mingelen

Panelleden • Tom Steenkamp – Netspar / Robeco • Annemiek Vollenbroek – KPS werkgroep Premieovereenkomst • Gabriël van de Luitgaarden- Philips • Michiel Hietkamp – CNV Jongeren

83

Stelling 1

• Hoe meer keuzes, hoe minder er gekozen wordt (met het risico van onjuiste keuzes door de deelnemer). •

Eens

Oneens

75

Stelling 2

• Collectief DC = tussenstation, Individueel DC wordt eindstation

Eens

Oneens

76

Stelling 3 (reserve)

• 2e en 3e pijler groeien naar elkaar toe Eens

Oneens

77

Afsluiting en uitnodiging voor barbecue

Helen Heijbroek, Voorzitter KPS

Afsluiting

Postbus 44 3879 CA Hoevelaken

T: 033 257 05 88 F: 033 258 03 40 @kringpensioen [email protected] www.kps.nl

88

Zomercongres Kring van Pensioenspecialisten

Recommend Documents