Patiënteninformatiedossier (PID) Longkanker (longcarcinoom)
onderdeel
ZIEKTE EN BEHANDELING
LONGKANKER Ziekte en behandeling
PID Longkanker
2
Ziekte en behandeling
INHOUD Ziektebeeld................................................................... 4 Behandeling................................................................... 5 Operatie ........................................................................ 6 Chemotherapie ............................................................ 6 Radiotherapie ............................................................... 7
PID Longkanker
3
Ziekte en behandeling
Ziektebeeld Uw behandelend arts heeft met u besproken dat u een longcarcinoom, oftewel longkanker heeft. Dat betekent dat er een woekering is van cellen van het longweefsel, waardoor gezonde cellen in de verdrukking kunnen komen. Deze woekering van cellen noemen we een gezwel of tumor. Soms groeit de tumor het gezonde weefsel in, waardoor dit weefsel belemmerd wordt in zijn functie. Dat is ook de reden dat er klachten kunnen ontstaan zoals benauwdheid, hoesten of pijnklachten. Er kunnen ook cellen losraken van de tumor en meegevoerd worden met het bloed en/of de lymfe. Daardoor kan het gebeuren dat cellen van de longtumor ook elders in het lichaam terecht komen en daar een nieuw gezwel vormen. Dit noemen we uitzaaiingen. De ziekte longcarcinoom wordt onderverdeeld in verschillende vormen, nl. • kleincellig longcarcinoom • niet-kleincellig longcarcinoom Daarnaast kennen wij nog een ander ziektebeeld, namelijk het mesothelioom ofwel borstvlieskanker. Uw behandelend arts heeft u verteld om welke vorm van longkanker het bij u gaat of dat het een mesothelioom betreft. Als u meer informatie over uw ziekte wilt, raden wij u aan de folder van het KWF (de Nederlandse Kankerbestrijding) te lezen. Als het goed is, heeft u deze meegekregen van de arts/verpleegkundige. PID Longkanker
4
Ziekte en behandeling
Is dit niet zo, vraagt u deze folder dan aan bij uw oncologieverpleegkundige van de polikliniek. Ook voor uw naasten kan het nuttig zijn deze brochure door te lezen. Heeft u na het lezen van de folder vragen over uw ziekte en/of behandeling, stel die dan gerust aan uw arts of oncologieverpleegkundige. Vóór in dit PID bij ‘Ruimte voor aantekeningen’ kunt u eventuele vragen noteren. Dan vergeet u deze niet te stellen bij uw eerstvolgende bezoek aan onze kliniek.
Behandeling Als de arts alle onderzoeken heeft afgerond, volgt er een bespreking van een multidisciplinair team waaronder een bestralingsarts, een longchirurg en de longarts. Tijdens deze bespreking kijkt men wat voor u de beste behandeling is. Vervolgens komt u terug bij uw behandelend arts om de voorgestelde behandeling te bespreken. Uw arts zal tijdens dit gesprek altijd aangeven of de behandeling curatief is of palliatief. Is de behandeling curatief, dan betekent dit dat de behandeling erop gericht is om u helemaal te genezen van uw ziekte. Is de behandeling palliatief, dan wil dat zeggen dat de behandeling erop gericht is om uw klachten door de ziekte zoveel mogelijk te bestrijden. Het ontstaan van andere klachten zal zoveel en zolang mogelijk worden tegengegaan. Volledige genezing is dan niet meer mogelijk. PID Longkanker
5
Ziekte en behandeling
Operatie Soms kan een tumor worden verwijderd door middel van een operatie. Dit kan alleen als de tumor nietkleincellig is, niet is ingegroeid in omliggende weefsels en niet is uitgezaaid naar andere organen. Bij het hoofdstuk ‘operatie’, verderop in dit PID, wordt er uitvoerig uitleg gegeven over het verloop van de operatie.
Chemotherapie Chemotherapie is een behandeling met medicijnen die ingrijpen op het ontwikkelingsproces van de kankercellen en zo de celdeling remmen en vernietigen. Na de operatie kan het nodig zijn dat u chemotherapie krijgt. Dit noemen we een aanvullende behandeling. Wanneer u niet geopereerd kunt worden, zal de arts u adviseren met chemotherapie te beginnen. Dit is wel afhankelijk van uw leeftijd en uw lichamelijke conditie. De behandeling is er dan op gericht de tumor kleiner te maken en de lichamelijke klachten voor u zoveel mogelijk te beperken. Als een behandeling met chemotherapie voor u nodig is, bespreekt uw arts dit met u en wordt u geïnformeerd over de behandeling: wat chemotherapie inhoudt en wat dit voor u kan betekenen.
PID Longkanker
6
Ziekte en behandeling
Chemotherapie kan bestaan uit één of meerdere medicijnen. Er zal meestal gekozen worden voor een combinatie van meerdere medicijnen, maar niet altijd. Nadat deze medicijnen zijn toegediend, volgt een rustperiode van enkele dagen of weken. Zo’n periode van medicijnentoediening en rust noemen we een kuur. Over het algemeen zal uw arts u meerdere kuren voorschrijven. Daarnaast is er ook een mogelijkheid dat uw arts een combinatie voorstelt van chemotherapie en radiotherapie. Deze behandeling is, net als een operatie, erop gericht u helemaal beter te maken. Omdat voor deze gecombineerde behandeling een behoorlijke conditie vereist is, komt niet iedereen hiervoor in aanmerking.
Radiotherapie Het kan ook zijn dat in uw geval radiotherapie oftewel bestraling de beste behandeling is om de ziekte terug te dringen. Soms is radiotherapie ook nodig om pijnklachten tegen te gaan op de plaats van een uitzaaiing. Bij radiotherapie wordt gebruik gemaakt van straling . Kankercellen zijn gevoelig voor bestraling. De straling beschadigt het erfelijke materiaal (DNA) van de kankercellen. De kankercel verliest daardoor het vermogen om te delen en sterft af.
PID Longkanker
7
Ziekte en behandeling
Over het algemeen kunnen kankercellen minder goed herstellen van bestraling dan gezonde cellen. Radiotherapie is een plaatselijke behandeling en heeft daarom alleen effect in het gebied dat door de stralen(bundels) wordt getroffen. Ondanks dit plaatselijke effect kan bestraling wel leiden tot algemene verschijnselen zoals vermoeidheid. Radiotherapie wordt soms gecombineerd met chemotherapie maar kan ook als monotherapie geadviseerd worden. Als dit voor u van toepassing is, zal uw arts dit met u bespreken. Zonodig wordt dan de folder ‘Radiotherapie’ van het KWF aan dit dossier toegevoegd.
CAZ LO 23.03.11
Uitgave: Patiëntencommunicatie Harderwijk, maart 2011 Internet: www.stjansdal.nl
PID Longkanker
8
Ziekte en behandeling
