Zie, nú is het welaangename tijdstip er, zie, nú is het een dag van heil en bevrijding (Naardense Vertaling)

GEMEENTENIEUWS nr. 11 november 2013

NÚ!

Het zijn maar twee letters, in het Grieks drie (‘nun’). Maar soms maakt een klein woordje het verschil. De apostel Paulus gebruikt dit kleine woord maar zelden, maar wel steeds als voor hem iets heel belangrijk is. In zijn tweede brief aan de christenen in de Griekse stad Corinte (2 Cor.6:2b) schrijft hij bijvoorbeeld: “…Zie, nú is het welaangename tijdstip er, zie, nú is het een dag van heil en bevrijding…” (Naardense Vertaling) ‘Nu’ betekent zoveel als ‘op dit moment’. Paulus neemt dit woordje – hoe klein het ook is – heel serieus. Als hij ‘nu’ zegt, dan bedoelt hij ook echt nu, op dit moment en niet ergens in een verre toekomst. Dat wil zeggen “nu, als je mijn brief leest, mijn woorden hoort.” Dat is dus voor het eerst in ste de 1 eeuw, als de gemeente in Corinte deze brief van Paulus opent en luistert hoe hij voorgelezen wordt. Maar dat geldt ook voor ons – telkens op het ogenblik, precies op dat moment, wanneer we de bijbel openen om naar de boodschap van Paulus, van Jezus en van anderen te luisteren. Het Grieks heeft verschillende woorden voor ‘tijd’: het woord ‘chrónos’ is de tijd in algemene zin, de tijdsduur die je met de klok kan meten. Denk maar aan de ‘chrono-meter’. We zuchten soms: “Ach, waar is de tijd toch gebleven!” En dan is er het woord ‘kaíros’; dit drukt een bepaalde tijd, het ‘goede tijdsstip’ uit. Zo zeggen we bijvoorbeeld opgelucht: “Hèhè, jij komt precies op het goede moment!” Mij fascineert en intrigeert, wat Paulus in dat ene zinnetje zo beklemtoont: vandaag, juist op dit moment om …uur is de tijd van genade, vandaag op …november 2013 is de dag van heil. Maar ja, is dat echt zo? Ik begin wat te twijfelen. “Klopt dat wel, Paulus, wat je zegt?” Ik hoef alleen maar de krant te lezen of de tv aan te doen of te horen wat er om me heen en soms ook met mezelf gebeurt. Ook nu worden mensen ziek, lijden honger, gaan dood op natuurlijke wijze of door geweld. Ook op dit moment gebeuren er verschrikkelijke dingen, lijdt de schepping. En we hebben allemaal moeilijke momenten. Dat kun je toch moeilijk allemaal ‘een zeer aangenaam tijdstip of een tijd van heil’ noemen? Paulus zou toch zelf beter moeten weten: verderop en in andere brieven schrijft hij dat hij erge dingen heeft beleefd. Hij heeft vanwege zijn geloof zweepslagen gekregen; achtervolging, gevangenschap, schipbreuk, honger en dorst, angst om zijn leven, ziekte, lichamelijke en psychische nood heeft hij meegemaakt. Vaak was hij de dood nabij en later is hij terechtgesteld. Paulus weet al te goed wat lijden is. En toch heeft hij het over ‘nu…tijd van genade, tijd van heil.’?

1

Ik hoor Paulus zeggen: “Ja, zo is het. Jullie horen me goed. Nú – hier en vandaag, op dit moment - is de tijd van genade, de tijd van heil! Want ook dat ken ik uit mijn eigen dagelijkse ervaring: ik herinner me aan veel goede ervaringen: vergeving, vriendelijkheid, vriendschap. Ik koester de gemeenschappelijke uren, waarin Gods Geest ondanks alles voelbaar was: ik zie zo veel liefde en momenten van diep geluk. Dat zijn voor mij tekens, dat we ook andere, goede tijden en ervaringen met elkaar en met God hebben. Die zijn er ook, juist nu…echt vertrouwen schenken, diepe verbondenheid beleven, diensten met elkaar vieren, momenten dat je met elkaar kunt lachen, dat je getroost en gesterkt wordt op de één of andere manier, dat je geliefd wordt en liefde kunt geven…” Zo zegt Jezus het met andere woorden: “…weet wel, Gods Koninkrijk is al bij jullie!” (Lucas 17:21). Verborgen en geheimzinnig, toch niet in een verre toekomst, maar nu al. God, help ons toch om die momenten nu en hier al te kunnen ontdekken en daardoor gesterkt te worden in ons leven. Paul F. Thimm IN MEMORIAM zr. Geeltje (Dety) Donker-Peenstra

geboren in Nes, Ameland op 12 januari 1921 – overleden in Eerbeek op 25 september 2013. Dety Peenstra is geboren in het dorp Nes op het eiland Ameland. Ze heeft altijd haar optimistische, blijmoedige houding bewaard, hoewel ze in haar leven zware verliezen heeft moeten verwerken. Ze was 10 jaar oud, toen haar vader overleed. Het was een moeilijke tijd: haar moeder moest de slagerij runnen en voor haar twee dochters Maaike en Dety zorgen. Haar zus Maaike leerde Henk Oterdoom kennen. Ze trouwden en namen de slagerij over. Maar Henk overleed op jonge leeftijd en enkele jaren later ook Maaike. Ze lieten twee jongens en twee meisjes achter. Dety was intussen met Jan Romke Donker getrouwd. Ze verhuisden naar Laag Soeren, omdat haar man werk gevonden had bij een notaris in Dieren. Dety zelf had een opleiding voor coupeuse gevolgd en was ook bevoegd om naaicursussen te geven. Omdat ze zelf geen kinderen konden krijgen, adopteerden ze Erwin. Na het overlijden van haar zwager en haar zus, heeft ze zich om hun kinderen ontfermd - de twee jongens en later ook om de twee meisjes die eerst bij een andere tante in huis kwamen. Zo was zij voor haar adoptiezoon Erwin, voor haar neefjes Homme en Geert en haar nichtjes Berty en Anne Marie als een echte liefdevolle moeder. Zr. Donker-Peenstra leidde zo’n 25 jaar de zondagsschool in haar woonplaats. Ze was lid van de “Jonge Gemeente”, de kring waarin jonge echtparen van de Doopsgezinde Gemeente Arnhem elkaar regelmatig ontmoetten en over geloofsonderwerpen van gedachten wisselden. De laatste jaren woonde zij in het verzorgingshuis ‘Beekwal’in Eerbeek. Ds. R.W. Heins uit Eerbeek, die ze geregeld in de diensten en gesprekskring in het huis meemaakte, leidde de mooie afscheidsdienst op 30 september in Eerbeek, waarin hij samen met familieleden haar leven herdacht. Zr. van Zalinge, br. Fennema en uw predikant hebben onze gemeente vertegenwoordigd. Aan het einde van de dienst zongen we een van haar lievelingsliederen (Gezang 472). 2

Met name het 4de en 5de couplet spraken haar als van oorsprong Amelandse erg aan: Gelijk aan ’t verre, vreemde strand gedachten gaan naar ’t vaderland, zo midden in dit aards gewoel vraagt mijne ziel naar ’t eeuwig doel.

De draad, die in de donkerheid mij door des doolhofs gangen leidt, brengt mij tot U, Gij trekt, Gij spant: want ’t einde is in uwe hand.

Dety Donker-Peenstra is volgens haar wens naar Ameland overgebracht en in haar geboorteplaats Nes begraven op woensdag 2 oktober. Paul F. Thimm KERKDIENSTEN Waalse kerk, Gasthuisstraat 1, Arnhem. Aanvang 10.00 uur Datum Predikant Organist Kinderclub

Ds. P.F. Thimm 3 nov. Maaltijd des Heren 17 nov. Ds. P.F. Thimm Ds. P.F. Thimm 24 nov. Gedenken overledenen

Hans Kriek

Nee

Br. B. Wuite Hr. W. Klaver

Ja Nee

BIJ DE DIENSTEN Bijzondere diensten in november

 Op zondag 3 november 2013 zullen we met elkaar de “Maaltijd van de Heer” (Avondmaal) vieren, brood breken en wijn ronddelen of zoals de oude dopers het noemden “enigheid (eenheid) vieren”…dat we als gemeente meer zijn dan een vereniging die iets aan geloof doet, maar dat we lichaam van Christus zijn in de wereld waarin we leven. We delen met elkaar brood en wijn als een teken van bemoediging en herinnering, hoe Jezus telkens weer leerlingen roept om zijn boodschap van liefde en verzoening, te leven met God, met elkaar en met anderen.  Op zondag 24 november 2013 zullen we in de dienst aan het einde van het “kerkelijk jaar” de namen van de overledenen noemen en gedenken– hen die we in onze kring verloren hebben en missen. We steken kaarsen voor hen aan in het vertrouwen dat ze bij God ook na hun sterven in geborgenheid en bewaard zijn. Verdriet en troost mogen er zijn. We hoeven ze niet te verdringen, want ze hebben een plek in ons leven. Paul F. Thimm

VAN DE KERKENRAAD

 Agenda najaarsledenvergadering op woensdag 20 november 2013. Aanvang 18.00 uur in de Waalse kerk. Voor een broodje wordt gezorgd. 1. Opening en vaststellen agenda door de voorzitter br. J.R. Bohlken 2. Notulen voorjaarsledenvergadering 24 april 2013 3. Mededelingen 4. Ingekomen en uitgaande post 5. Begroting boekjaar 2014 6. Mutaties Financiële Commissie Aftredend br. J.H. de Jong *) 7. Verslag kascommissie Stichting Vermogensbeheer (SVB) 3

7a. Benoemen nieuwe kascommissie SVB Aftredend br. R. Maris, niet herkiesbaar 7b.Mutaties Bestuur Stichting Vermogensbeheer Aftredend br. J.H. de Jong *) 8. Jaarverslag predikant 2012-2013 door ds. P. F. Thimm 9. Jaarverslag DGA 2012-2013 door zr. J. Zewald- Balder 10.Rondvraag 11.Sluiting *) Br. J.H. de Jong heeft in beide functies er twee termijnen van 4 jaar elk opzitten, zou dus niet herkiesbaar zijn. Hij heeft echter aangegeven, dat hij, als er geen andere kandidaten zijn, dit nog wel voor één jaar wel continueren. Hiervoor zijn we hem zeer erkentelijk. NB. Het betreft hier een lidmaatschap van de Fin. Cie namens de ledenvergadering. Het betreft hier een lidmaatschap van het bestuur van de SVB namens de Fin. Cie. Jolanda Zewald-Balder  De kerkenraad vraagt de aandacht voor twee vacatures binnen de Gemeente. De volgende vacatures zijn vacant: - lid van de kascommissie Stichting Vermogensbeheer; - lid van de Financiële Commissie. Heeft u interesse, dan kunt u contact opnemen met één van de kerkenraadsleden. Jolanda Zewald-Balder

AGENDA VOOR NOVEMBER

Wo

06 nov.

18.30

Do

07 nov.

10.00

Wo Do Wo Wo Do

13 nov. 14 nov. 20 nov. 20 nov. 21 nov.

20.00 19.30 10.00 18.00 14.00

Do

28 nov.

20.00

Kring Rondom 30

Harry & Yvonne Bloem, Didam Bijbelkring over Marcus Greet v.d. Klaauw, Rheden Liturgiecommissie Coby v.d. Berg, Arnhem Kerkenraad Jolanda Zewald, Arnhem Vergadering 4kwArt Rosette, Arnhem Broodmaaltijd en Ledenvergadering Waalse Kerk, Arnhem Vergadering Projectgroep Dieuwertje Dirkse, “Gemeentezijn” Huissen Avondkring Roeleke Middelkoop, Velp

Sluitingsdatum en tijd voor inzenden kopij voor het Gemeentenieuws. Uiterlijk maandag 11 november 2013 vóór 12.00 uur, op het e-mailadres: [email protected] Eventuele kopij per post graag versturen naar A. Mendels, met een kopie aan de andere redactieleden. 4

OPBRENGSTEN COLLECTEN september

BESTEMMINGEN COLLECTE november

Eigen gemeente

€

165,72

03 nov.

Terres des Hommes Speelgoed project Dopersduin

€ € €

37,85 68,40 125,85

17 nov. 24 nov.

Werkverband geweldloos samenleven Wilde Ganzen Wilde Ganzen

OPBRENGST ZOMERCOLLECTE

Tijdens de 5 gezamenlijke kerkdiensten, die de Waalse Gemeente, de Doopsgezinde Gemeente Arnhem en de Parkstraatgemeente deze zomer hebben gevierd, is telkens gecollecteerd voor de Stichting Leergeld Arnhem. De kleine afdeling Arnhem van de Vrijzinnige Geloofsgemeenschap NPB is bij de organisatie daarvan betrokken door deze collectes samen te voegen en het totaalbedrag € 576,27 in één keer uit te betalen. Deze Stichting stelt zich ten doel kinderen die in armoede moeten opgroeien iets te bieden dat door leeftijdgenoten als vanzelfsprekend wordt aanvaard. Zoals u wellicht weet, stelt de Stichting (2e hands)fietsen en (2e hands)computers ter beschikking aan schoolkinderen van ouders die dit onmogelijk kunnen bekostigen. Op deze wijze kunnen deze kinderen toch aan het normale schoolleven deelnemen. Ook stelt de Stichting gelden beschikbaar om kinderen toch te kunnen laten meegaan met schoolkampen of -excursies en draagt soms bij aan de schoolkosten. Het geld uit de ontvangen collecties is ingezet om kinderen uit armoedegezinnen die er anders nooit uitkomen een korte vakantie aan te bieden via OKEE-Vakantiekampen. Informatie over deze vakantiekampen staat op www.okeevakantiekampen.nl Voor zover nog noodzakelijk: alle informatie over de Stichting Leergeld Arnhem staat op www.leergeldarnhem.nl

LEDENADMINISTRATIE

Overleden:

- zr. Geeltje Donker-Peenstra op 25-09-2013 te Eerbeek, in de leeftijd van 92 jaar. Onno en Marian van Binsbergen

OP DE PLANK Periodieken en andere informatie

DG-Wageningen (okt.’13), DoReGem.-Nijmegen (okt.’13), Parkstraatgem. (okt.’13), Doopsgezind nl (10’13), Schoorlse Berichten (okt.’13),

Eirene-nl: nieuwsbrief (sept.’13), Oiko Credit: Oiko Visie (okt.’13), Stichting Voorkom! Nieuwsbrief Preventief, Het Juiste Doel: Christelijke goede doelen.

5

‘VAN SPEELTUIN NAAR HET ECHTE LEVEN’

Een spiritueel weekend voor jongvolwassenen (20-35 jaar) over wat je inspireert en motiveert… ‘En ineens was ik volwassen en moest ik mijn kinderdromen vergeten. De speeltuin was het echte leven geworden.’ – anoniem Wat houdt je op dit moment bezig? Wat raakt je? Wat inspireert je? Hoe ga je om met de dingen die op je op afkomen? Is het leven maakbaar? Is er een plek voor jouw dromen in de werkelijkheid? En waar raakt je droom de werkelijkheid? Vanuit welke idealen, dromen en inspiratiebronnen geef ik betekenis aan mijn leven? Tijdens dit weekend zullen Annegreet van der Wijk, Kalle Brüsewitz en Annerixt Pijlman, ieder op een geheel eigen wijze een workshop geven over wat hen bezielt. Aan de hand van wat zij vertellen, persoonlijke ervaringen en Bijbelse verhalen kijken we naar grenzen en verbindingen tussen de speeltuin en het echte leven. Kortom een verdiepend weekend met een uitdagend programma! Begeleiding en organisatie: Christine Schlette en Marion Bruggen. Locatie: Doperduin, Schoorl. Kosten: € 50,00/pp. Data: vrijdag 15 november 19.30 uur – zondag 17 november 13.30 uur. Opgave: Dopersduin tel. 072-5091274, e-mail: [email protected] Informatie: Marion Bruggen: [email protected], Christine Schlette: [email protected] Dieuwertje Dirkse RONDOM30

Iedere eerste woensdag van de maand komt de kring Rondom30 bij elkaar. We zijn een groep met studenten, starters, werkenden en jonge ouders uit de Doopsgezinde Gemeenten Arnhem en Nijmegen. We hebben geen vaste plek waar we samenkomen, maar kijken elke keer bij wie thuis het beste uitkomt. Er wordt samen gegeten en daarna volgt er het inhoudelijke programma. Dit seizoen gaan we aan de slag met het boekje ‘God is Gek’ van Kluun. Voor iedere bijeenkomst lezen we een aantal hoofdstukken en stellen onszelf vragen bij de tekst. Tijdens de bijeenkomst bespreken we de tekst, vragen en opmerkingen met elkaar. De Rondom30kring wordt begeleid door de predikanten van beide gemeenten. Deelnemers van Rondom30 zijn tussen de 20 en 40 jaar oud. Mocht je interesse hebben om ook mee te doen, je bent van harte welkom! Informatie en opgave: [email protected] Dieuwertje Dirkse

REGIONALE LIEDBOEKMIDDAG

Op 25 mei jl. werd het nieuwe Liedboek aan de verschillende deelnemende kerken aangeboden tijdens een feestelijke bijeenkomst in de Grote kerk in Monnickendam. Daarna was er voor de vele deelnemers aan deze dag nog een veertigtal workshops, zodat men al een eerste kennismaking met de inhoud kreeg gepresenteerd. Maar bij die feestelijke middag kon het natuurlijk niet blijven. Het echte werk moet nog beginnen: wat staat er in, wat verrast ons, wat zullen we niet zingen en met welke liederen willen we juist wel aan de slag? 6

De landelijke Werkgroep Muziek in de Kerk heeft in een aantal regio’s in het land een middag gepland om u kennis te laten maken met een aantal liederen. En hoe kun je dat nu beter doen dan door zelf te gaan zingen? Op zaterdag 9 november a.s. zullen wij in de Vermaning in Almelo een middag houden, aangeboden aan de Doopsgezinde gemeenten in de Ring Arnhem-Twente, waarin we nader kennis zullen maken met een aantal liederen uit het nieuwe Liedboek, dat de officiële titel draagt: Liedboek, zingen en bidden in huis en kerk. De middag gaat er als volgt uitzien: 13.30 uur: Korte introductie van het liedboek. Daarna zingen we een aantal liederen met daarbij waar nodig een korte uitleg. 14.30 uur:PAUZE 14.45 uur:zingen 15.45 uur:PAUZE 16.00 uur tot ca. 16.30 uur een afsluitende vesper, waarin een aantal van de gezongen liederen is verwerkt. Plaats: Doopsgezinde kerk Almelo, Grotestraat 57 (voetgangersgebied). Dichtbij is een parkeergarage tegenover het stadhuis (Stadhuisplein) en het NS station is op loopafstand. Leiding: ds. Carla Borgers Begeleiding: Henk Oosterveen Met medewerking van de cantorij van de Doopsgezinde gemeenten in Twente. Hartelijk welkom! Carla Borgers, voorzitter Werkgroep Muziek in de Kerk

THEMA: TIJD

Een boeiend weekend vol inhoud, diepgang en gesprek. Wat is tijd en hoe beleven we tijd? Kun je tijd verspillen en staat de tijd wel eens stil? Hoe komt het dat we met het ouder worden ervaren dat de tijd sneller gaat dan toen we kind waren? Wat verstaan we onder Bijbelse tijd en wat is onze tijdgeest? Hoe vinden we onze rust of weten we niet meer wat dat is in onze ‘to go maatschappij’? In dit Spitsuurclubweekend nemen we tijd van alle kanten onder de loep en vragen we ons af hoe wij daar zelf mee omgaan. Een weekend met gesprek, muziek, film, een Wake Up Walk en een korte viering Heb je kinderen? Neem ze vooral mee. Natuurlijk krijgen zij een eigen programma over tijd. . Wie, wat, wanneer en waar? De Spitsuurclub wordt georganiseerd door de Algemene Doopsgezinde Sociëteit Iedereen van rond de 30 and up is welkom. Het weekend vindt plaats op Buitengoed Fredeshiem, Eiderberg 2 – 8346 KJ Steenwijk – De Bult De Spitsuurclub start op zaterdag 23 november om 10.30 uur en eindigt op zondag 24 november om 12.00 uur. Kosten: ankzij subsidie van de ADS betalen doopsgezinden € 60,- per persoon (inclusief maaltijden en overnachting). -12 jaar van doopsgezinden € 40,- per kind. - p.p. - p.p. 7

Voor meer info en opgave: Mail met Machteld Stam [email protected] of Joke van der Heide, [email protected] of bel de ADS 020 62 30 914 en vraag naar Machteld of Joke. Machteld Stam, ADS

EXPOSITIE: Stille Stad – Bert van Ommen

Stadspastoraat Arnhem, Driekoningendwarsstraat 30, Arnhem De schilderijen en collages van Bert van Ommen laten vooral het bijzondere in het alledaagse zien. Plaatsen die ieder elke dag langs ziet komen zonder ze tot zich door te laten dringen (gebouwen, straten, stoplichten die altijd op rood staan, bushokjes en lantaarnpalen in de nacht). Deze onderwerpen zijn aanleiding om een zekere ordening in de werkelijkheid aan te brengen, waarin elk detail zijn plaats heeft. De expositie ‘Stille Stad’ stond oorspronkelijk gepland voor januari 2013, maar die kwam toen te vervallen in verband met het plotseling overlijden van Bert van Ommen vlak vóór de opening van die expositie. In overleg met zijn vrienden en familie is besloten zijn werk alsnog in het Stadspastoraat te exposeren. De Stille Stad is stiller geworden zonder Bert van Ommen. Bert van Ommen (Heerde, 1965 - Arnhem, 2012) studeerde aan ArtEZ (van 1988 tot ’92), de Arnhemse Hogeschool voor de Kunsten, en werkte sindsdien als beeldend kunstenaar in Arnhem. Meer informatie: www.bertvanommen.nl De expositie ‘Stille Stad’ wordt geopend op zondag 27 oktober, 16:00 uur en is daarna te bezichtigen van maandag t/m vrijdag van 10:00-14:00 uur. Buiten deze uren in overleg. Soms is een ruimte in gebruik voor een cursus of workshop, dus als u er zeker van wilt zijn dat u de hele expositie kunt zien, is het raadzaam vooraf even te bellen of mailen. tel: 026 3513185, of e-mail: [email protected]. Zie ook www.stadspastoraatarnhem.nl. Ad Boogaard, Stadspastoraat Arnhem

ADEMPAUZE - een psychologisch drama en thriller ineen solotheater door Kirsten Benschop

Zondag 10 november 2013, aanvang 15.00 uur Waalse Kerk, St. Catharinaplaats in Arnhem (achter de schouwburg) Entree € 8,-, incl. consumptie Voor meer informatie, zie de folder van 4KWart. PODIUM VOOR DEBAT PRESENTEERT KEES BOELE Kerk en leiderschap: management of dienend?

Zaterdag 23 november 2013, aanvang 15.00 uur Waalse Kerk, St. Catharinaplaats in Arnhem (achter de schouwburg) Entree € 5,-, incl. consumptie

8

De kerk wordt steeds meer gezien als een bedrijf dat professioneel gerund moet worden. Dit vraagt van een predikant extra vaardigheden. Omdat de kerken het moeilijk hebben, grijpt men naar seculiere methoden om zieltjes te winnen. Ook sociaal-culturele en maatschappelijke organisaties worstelen met dit probleem. Kreten als leiderschaps- en communicatietraining, projecten trekken en marketing bedrijven worden in kerkelijke context steeds meer gemeengoed. Econoom en filosoof dr. Kees Boele is hier een tegenstander van, zoals hij betoogt in zijn onlangs verschenen proefschrift over filosofie en christelijk leiderschap. Op zaterdag 23 november gaat hij hierover met het publiek in debat in de Waalse Kerk in Arnhem. Iedereen is welkom! ‘De kerk moet doen waartoe zij geroepen is, namelijk het Evangelie verkondigen. Laat al die managementhumbug toch buiten de kerk’, aldus Kees Boele. Hij pleit voor een dienende leiding, die juist tegendraads is aan het werelds denken. Een controversieel standpunt! Gespreksleiding is in handen van ds. Klaas Eldering uit Velp. Dr. C.P. (Kees) Boele (Alblasserdam, 1961) studeerde economie in Rotterdam (Erasmus Universiteit), waar hij in 1995 promoveerde. Ook studeerde hij filosofie in Amsterdam (Vrije Universiteit). Begin 2013 promoveerde hij op deze studie aan de Vrije Universiteit in de theologie. Sinds 1988 is hij werkzaam in het hoger beroepsonderwijs, aanvankelijk als docent, vanaf 2004 als bestuurder. Sinds 2012 is Boele voorzitter van het College van Bestuur bij de Hogeschool Arnhem-Nijmegen. Onder de titel Podium voor debat organiseert 4KWart in de Waalse kerk te Arnhem interactieve bijeenkomsten op de zaterdagmiddag. Bekende sprekers houden een inleiding over een actueel spiritueel thema, gevolgd door een debat met de aanwezigen. Dit alles in ongedwongen sfeer onder het genot van koffie/thee en een glas wijn. Dorine Stijkel DOOPSGEZINDEN EN REMONSTRANTEN VIEREN LANGDURIGE BAND

In 2013 – 2014 staan de Doopsgezinde Sociëteit en de Remonstrantse Broederschap stil bij hun relatie. Van een huwelijk is het nooit gekomen. Toch is er al vier eeuwen een vrijage gaande tussen gemeenten, predikanten en diegenen die zich door doopsgezinde of remonstrantse idealen lieten inspireren. De doopsgezinden en remonstranten hebben elkaar, in heden en verleden, op meerdere vlakken gevonden: - allebei hebben ze te maken gehad met vervolging en weerstand; - allebei hebben ze in de negentiende eeuw de moderne theologie omhelst; - vrijheid, vrede en verdraagzaamheid zijn thema’s die voor beide stromingen actueel en urgent zijn. - er zijn samenwerkingsgemeenten van doopsgezinden en remonstranten door heel Nederland. Dokkum was de eerste doopsgezind-remonstrantse gemeente. Al in 1798 vonden de geliefden elkaar. Anno 2013 zijn er samenwerkingsverbanden in Amersfoort, Deventer, Emmen, Hilversum, Hoorn, Leiden, Meppel, en Nijmegen. Ook wordt er door ‘do’ en ‘re’ gemeenten soms intensief samengewerkt.

9

De volgende activiteiten staan gepland: November 2013 Verschijning van een uitgave van Stichtelycke rymen van Dirck Raphaelszoon Camphuysen uit 1624, door Riet Schenkeveld, voormalig hoogleraar historische letterkunde aan de Universiteit van Utrecht. Dit boek was het best verkochte en meest herdrukte liedboek van de Gouden Eeuw. Van huis uit was Camphuysen doopsgezind. In het theologische en politieke conflict van die tijd - culminerend in de synode van Dordrecht - was hij te vinden aan remonstrantse zijde en daarom werd hij verbannen en vervolgd. November 2013 Een gecombineerde editie van de magazines AdRem en Doopsgezind.nl, die naar leden en belangstellenden van beide geloofsgemeenschappen wordt gestuurd. 29 november 2013 ‘Schepper & Co in het museum’. In het kader van de tentoonstelling ‘Vormen van Verdraagzaamheid’ in museum Catharijneconvent. Een bijeenkomst onder leiding van Hennie Burggraaff, NCRV-radio, over vrede en verdraagzaamheid. 16 februari 2014 Landelijke doopsgezinde - remonstrantse kerkdienst in doopsgezind-remonstrantse kerk in Leiden. 22 maart 2014 Landelijke jongerendag doopsgezinde en remonstrantse jongeren in Leiden. Debatten en workshops over het thema ‘Liefde, vriendschap en relaties’. Nadere informatie: Michel Peters (coördinator communicatie bij de remonstranten). 06 - 27625588 Johan Tempelaar (coördinator communicatie bij de doopsgezinden) 06 - 23599415 Vera Kok MENNONITE WORLD CONFERENCE A community of Anabaptist related Churches

6 September 2013 Aan: Lid-kerken van de MWC en geassocieerde lid-kerken Onderwerp: Conflict in Syrië Beste Zusters en Broeders in Christus, Wij groeten u in de naam van onze Heer Jezus Christus. We wenen om de afschuwelijke en onmenselijke wreedheden, die heden onze kranten vullen en onze televisieschermen domineren, want de wereld is terecht bezorgd over het huidige geweld in Syrië en het in aanleg groeiende conflict. Toen hij Jeruzalem voor zich zag liggen, begon hij te huilen over het lot van de stad. Hij zei: “Had ook jij op deze dag maar geweten wat vrede kan brengen! Maar dat blijft voor je verborgen, ook nu” (Lucas 19:41-42). Het is niet moeilijk je voor te stellen, dat Jezus vandaag nog weent: over Damascus, Washington DC, Moskou, Parijs, Londen, Jeruzalem, Cairo, New York en vele andere plaatsen. De wereld is niet zo als deze bedoeld is. Bij de geboorte van Jezus proclameerden de engelen “Vrede op aarde” (Lucas 2:14). Door Hem hoopte God “de wereld te verzoenen” 10

en riep de kerken op om werkers van God te zijn in het proces van verzoening. (2 Korinte 5:18-19). Het Lichaam van Christus weent vandaag met Jezus. We wenen niet alleen om Syrië, maar ook voor de andere situaties, die onze broeders en zusters raken: het vergiftigen van gewas en watervoorzieningen in Choco, Colombia, het door heel grote multinationals gestolen land in Panama, de historische en maar voortdurende strijd en oorlog in de Congo, de vijandigheid en het lijden in Egypte en de miljoenen vluchtelingen, die door strijd van hun huis en haard zijn verdreven. We wenen om de overheersende patronen van confronterend geweld; het beschermen van de kwetsbaren en het werk voor de vrede is voortdurend gebaseerd op de strategie van toenemende militarisering, vertrouwen in wraak en straf. Onze wereld blijft hopen op vrede door zich op oorlog voor te bereiden. De wenende Jezus koos een ander pad. Hij besloot te vertrouwen op Gods soevereiniteit over de volkeren. Boven alles koos Jezus voor lijdende liefde tot aan de dood aan het kruis boven militaire opties als terreur, revolutie of bescherming van nationaal eigenbelang. God veranderd deze lijdende liefde in Evangelie. Door de kracht van de wederopstanding verandert God het wapen van het Romeinse staatsterreur (het kruis) in de reddende macht van God. De apostel Jacobus herinnert ons tijdig aan het onverbrekelijke verband tussen het nastreven van vrede en de hoop op rechtvaardigheid: “Waar jaloezie en egoïsme heersen, vieren wanorde en allerlei kwaad hoogtij. De wijsheid van boven daarentegen is vóór alles zuiver, en verder vredelievend, mild en meegaand; ze is rijk aan ontferming en brengt niets dan goede vruchten voort, ze is onpartijdig en oprecht. Waar in vrede wordt gezaaid, brengt gerechtigheid haar vruchten voort voor hen die vrede stichten. (Jakobus 3:16-18). Wij nodigen u uit deze roeping van vrede door gerechtigheid als volgt tot uitdrukking te brengen: 1 Gebed: Bid voor allen die zichzelf en anderen als vijanden zien. Bid voor elkaar als zusters en broeders in Christus – in onze gemeente en daarbuiten – terwijl we proberen te leven vanuit onze roeping tot lijdende liefde tussen het gebrul van de volkeren. (De Wereldraad van Kerken heeft 21 september aangewezen als “Internationale dag voor gebed voor de vrede”; http://www.oikoumene.org/en/press-centre/events/international-day-of-prayerfor-peace). 2 Getuigen: Voel je vrij deze brief – waar toepasselijk – door te geven aan anderen (familie, vrienden, andere christenen, denominaties, politiek leiders, media). 3 Delen: Ga naar http://www.mwc-cmm.org/article/peace-syria, www.facebook.com/MennoniteWorldConference of email naar [email protected] en vertel van wat je gedaan hebt of van plan bent te gaan doen in eredienst, gebed en getuigenis. Dat zal een bemoediging en inspiratie zijn voor anderen om mee te gaan doen. Wij bidden dat: “De genade van de Heer Jezus Christus, de liefde van God en de eenheid met de heilige Geest zij met u allen” (2 Korinte 13:13). Was getekend: César Garcia General Secretary

Paulus Widjaja Peace Commission Chair 11

Robert J. Suderman Peace Commission Secretary

DigitaalDOOPSGEZIND NU Oktober 2013, nummer 17

Uit de Nieuwsbrief van de Algemene Doopsgezinde Sociëteit nummer 17 Raad van Kerken: jaarlijkse werkdag voor vrijwilligers in het vluchtelingenwerk, op 2 november 10.00-15.30 uur. Bergkerk, Abraham Kuyperlaan 2, Amersfoort. Opgave: [email protected] GEM-museum: Tentoonstelling Cartooning for Peace; onderdeel van de viering honderd jaar Vredespaleis. t/m 8 december.Gratis toegankelijk. GEM-Museum voor actuele kunst, Stadhouderslaan 43, Den Haag Drents Museum: tentoonstelling Dode Zeerollen t/m 5 januari 2014. Open dinsdag t/m zondag van 11.00-17.00 uur. Informatie: www.drentsmuseum.nl Tentoonstelling: Vormen van Verdraagzaamheid - religieuze (in)tolerantie in de Gouden Eeuw, t/m 5 januari 2014. Museum Catharijneconvent, Lange Nieuwstraat 38, Utrecht. DigitaalDOOPSGEZIND NU November 2013, nummer 18

Uit de Nieuwsbrief van de Algemene Doopsgezinde Sociëteit nummer 18 Tentoonstelling over de kolonie Fernheim in Paraguay door het kunstenaarsechtpaar Wouter Osterholt en Elke Uitentuis, t/m begin januari 2014. Fries Museum (afdeling Horizonnen), Wilhelminaplein, Leeuwarden. Expositie in De Gang met ‘Eerbied voor het leven van alledag’ van Marieke van der Velden, t/m 11 januari 2014. Over het leven in oorlogsgebieden in Irak en Afghanistan. VDG Haarlem, Grote Houtstraat 43, Haarlem Open tijdens winkelopeningstijden. De volledige bulletins kunt u vinden op: www.doopsgezind.nl Saskia Smeets ADS

We zijn bezoekers op deze planeet. We zijn hier neergezet, hooguit honderd jaar lang. Tijdens die periode moeten we proberen iets goeds, iets nuttigs met ons leven te doen. Probeer in vrede met jezelf te leven en help anderen in die vrede te delen. Als je bijdraagt aan het geluk van anderen, zul je het ware doel, de zin van het leven, vinden. De Dalai Lama 12