WHITEPAPER #1 | okt 2015
Zeven manieren om zelf je pensioen te regelen
Goed dat je deze whitepaper hebt gedownload! Je bent ondernemer, zzp’er of je werkt in loondienst en je hebt geen pensioenregeling. Daarom wil je weten hoe je zelf iets aan je pensioen kunt doen. Het is belangrijk dat je een goed geïnformeerde beslissing neemt over hoe je je pensioen regelt. Het gaat tenslotte om je toekomst. Deze whitepaper geeft je een helder beeld over de verschillende mogelijkheden en wat de voor- en nadelen daarvan zijn. Na het lezen beschik je over de benodigde informatie om een goede keuze te maken.
WHITEPAPER
Wat is pensioen? Allereerst maar eens de definitie van pensioen. Daar zijn er velen van, maar wij hanteren deze definitie:
“Inkomen voor de periode waarin je niet langer wilt of kunt werken” De nadruk ligt hier op ‘wilt of kunt’. Hoe lang je wilt blijven werken bepaal je zelf. Maar hoe lang je kunt werken heb je niet zelf in de hand. En daarvoor is het verstandig iets te regelen.
Wat zijn jouw mogelijkheden? Er zijn zeven manieren om zelf iets aan je pensioen te doen. De eerste vier opties (roze) vallen onder de noemer ‘pensioenopbouw’. De laatste drie (blauw) zijn alternatieve mogelijkheden om voor dat inkomen voor later te zorgen. Hét grote verschil tussen pensioensparen en ‘gewoon’ sparen is de fiscaliteit. De overheid wil graag dat je pensioen opbouwt en stimuleert dit met fiscale voordelen. Bij de eerste vier opties is dan ook sprake van fiscaal voordeel, bij de drie alternatieven niet.
1
2
3
4
Voortzetten pensioen bij ex-werkgever
Fiscale Oudedagsreserve (FOR)
Pensioenopbouw in de derde pijler (lijfrente)
Pensioen in eigen beheer
5
6
7
Zelf sparen en/of beleggen
Hypotheek aflossen
Langer doorwerken
WHITEPAPER
Voortzetten pensioen bij ex-werkgever Wat is het? Binnen negen maanden na beëindiging van je arbeidsovereenkomst kun je beslissen de pensioenregeling van je ex-werkgever voort te zetten. De premie die je aftrekt is maximaal 10 jaar aftrekbaar van de inkomstenbelasting.
Houd hier rekening mee Lang niet iedere pensioenregeling biedt deze mogelijkheid. En door de zogenoemde doorsneepremie is dit voor maar weinig mensen een aantrekkelijke optie. Vooral voor 55-plussers kan dit interessant zijn.
Voordelen • Er verandert niets. Eventuele verzekeringen zoals een nabestaanden- of arbeidsongeschiktheidsverzekering blijven gelden.
Nadelen • Kosten: Je betaalt zelf de gehele premie. Dit geldt ook voor het deel dat je werkgever voor jou betaalde toen je nog in dienst was. • Flexibiliteit: Je kunt niet zelf bepalen hoeveel en hoe vaak je inlegt. Daarnaast moet je binnen negen maanden al besluiten of je dit wilt doen. • Voor weinigen interessant: Het hangt van veel factoren af of het interessant is je werkgeverspensioenregeling voort te zetten. Onder andere je leeftijd maar ook de status van het pensioenfonds en de samenstelling van het deelnemersbestand speelt een rol. Slechts zeer weinig mensen maken dan ook gebruik van deze mogelijkheid.
WHITEPAPER
Fiscale Oudedagsreserve (FOR) Wat is het? Je mag jaarlijks 9,8% van je winst uit onderneming fiscaal vriendelijk opzij zetten voor je pensioen. Dit bedrag is aan een maximum gebonden. In 2015 is dit € 8.631,-
Houd hier rekening mee Om gebruik te maken van de FOR, moet je voldoen aan het urencriterium dat de Belastingdienst hanteert om te bepalen of je fiscaal gezien ondernemer bent. Dit betekent dat je minimaal 1225 uur voor je bedrijf hebt gewerkt gedurende het betreffende jaar. Let wel: als je twee jaar niet aan het urencriterium voldoet of je staakt je activiteiten, dan moet je ook je actie ondernemen op deze FOR. Je kunt deze storten in een lijfrente of er een lijfrente-uitkering mee kopen. Doe je dit niet, dan klopt de belastingdienst bij je aan.
Voordelen • Fiscaal: Deze optie is fiscaal gefaciliteerd. Dat betekent dat je vermogen opbouwt van je bruto winst. • Flexibiliteit: Je kunt te allen tijde bij je geld omdat het op je eigen rekening staat.
Nadelen • Vergt discipline: Je kunt te allen tijde bij je geld en niemand controleert of je daadwerkelijk geld opzij zet. • Risico: Als je je onderneming staakt, je met pensioen gaat of als je niet aan het urencriterium voldoet, moet je afrekenen met de Belastingdienst. Of het geld er nu is of niet. • Fiscaal: Het rendement dat gemaakt wordt met het FORvermogen wordt belast in box 1. Dat betekent dat je over dit deel van je vermogen inkomstenbelasting moet betalen. • Advieswerk: Gezien de complexiteit en risico’s is gedegen fiscaal advies zeer gewenst. Dit brengt extra kosten met zich mee.
Lees hier meer over de FOR.
WHITEPAPER
Pensioen opbouwen via de 3e pijler (lijfrente) Wat is het? De derde pijler in ons pensioenstelsel betreft individueel aanvullend pensioen. Dit is dé pijler voor mensen die zelf hun pensioen moeten regelen. De derde pijler valt onder het zogenoemde lijfrenteregime. Lijfrente is kapitaal dat wordt opgebouwd door periodiek of eenmalig een bedrag in te leggen. Met dit opgebouwde kapitaal koop je een uitkering aan na een bepaalde datum. Dit is normaal gesproken je pensioendatum. Er zijn drie verschillende typen lijfrente: verzekerde lijfrente, spaarlijfrente en beleggingslijfrente. Lees hier meer over de kenmerken van de verschillende typen lijfrente.
Houd hier rekening mee Deze uitkering kan tijdelijk zijn (minimaal 5 jaar) of levenslang (tot minimaal 20 jaar na AOW) en moet uiterlijk 5 jaar na AOW-leeftijd ingaan.
Voordelen • Fiscaal: Je inleg is aftrekbaar van de inkomstenbelasting. • Flexibiliteit: je kunt op ieder moment bepalen hoeveel en hoe vaak je inlegt • Veiligheid: Je geld staat veilig. Mocht je ooit een beroep moeten doen op de bijstand, dan hoef je niet eerst dit vermogen aan te spreken, in tegenstelling tot ‘gewoon’ vermogen.
Nadelen • Je geld staat vast: Lijfrente heeft als doel pensioen. Daarom kun je het niet zomaar opnemen voor een ander doel. Wil je het geld toch eerder opnemen dan dien je hierover 20% extra belasting te betalen, de zogeheten revisierente. De enige uitzondering hierop is langdurige arbeidsongeschiktheid. In dat geval kun je het vermogen wel voortijdig opnemen. • Complexiteit/kosten: Met name de verzekerde lijfrentes en gegarandeerde lijfrentes, waarin een combinatie van verzekeringsof financiële producten wordt gemaakt met een opbouwproduct, zijn complex en duur.
WHITEPAPER
Pensioen in eigen beheer Wat is het? Als je eigenaar bent van een B.V., oftewel je bent DirecteurGrootaandeelhouder (DGA), kun je jezelf een tweede pijler pensioenregeling toezeggen vanuit je eigen B.V. Je kunt hiervoor ook een aparte pensioen-BV oprichten.
Houd hier rekening mee Op dit moment (2015) is er vanuit politiek Den Haag veel te doen omtrent het opbouwen van pensioen in eigen beheer. Er staan flinke veranderingen op stapel en op dit moment beginnen niet veel ondernemers hier aan.
Voordelen • Fiscaal gefaciliteerd: je legt in vanuit je bruto winst. • Flexibel: Je bepaalt zelf wat je met de pensioenreserve doet. Zo kun je ervoor kiezen om het in je bedrijf te laten of om het op een spaar- of beleggingsrekening te zetten.
Nadelen • Risico: Er wordt uitgegaan van een bepaald rendement. In de huidige vorm ben je ben je verplicht ieder jaar je Oudedagsreserve ‘op te renten’ met 4 procent, onafhankelijk of je dit rendement gehaald hebt of niet. • Politiek: De huidige regels zijn complex en door de dalende rente staan veel pensioen-BV’s ‘onder water’: het rendement waarmee gerekend wordt blijkt in de praktijk niet te zijn gehaald. Dit bezorgt de politiek en de Belastingdienst de nodige hoofdbrekens. Den Haag wil hier dan ook vanaf en is met plannen bezig dit ingrijpend aan te passen. • Advieswerk: Met name de pensioen-BV is aan veel fiscale regels gebonden. Deskundig advies is dan ook van groot belang. Dit brengt hoge kosten met zich mee.
WHITEPAPER
Zelf sparen en/of beleggen Wat is het? Je zet eenmalig en/of periodiek geld opzij en je spaart of belegt dit voor later.
Houd hier rekening mee Het doel van pensioen is koopkrachtbehoud in de (verre) toekomst. De hoogte van het vermogen dat je opbouwt is voor een belangrijk deel afhankelijk van het rendement dat je maakt op je inleg. Het streefrendement moet daarom ruim boven het inflatiepercentage liggen.
Voordelen • Flexibiliteit: Deze manier van pensioenopbouw is uitermate flexibel. Doordat het op een eigen spaar- of beleggingsrekening staat, kun je altijd bij je gespaard vermogen.
Nadelen • Fiscaal 1: Deze vorm van pensioenopbouw is niet fiscaal gefaciliteerd. Je legt in van je netto inkomen, dus van geld waarover je al belasting hebt betaald. • Fiscaal 2: Je vermogen op een spaar- of beleggingsrekening telt voor de belastingdienst mee in box 3. Hierover moet je jaarlijks 1,2% vermogensbelasting betalen over je vermogen boven de € 21.330. Deze twee fiscale nadelen ten opzichte van pensioensparen zijn groot. Over een periode van 30 jaar scheelt dit naar schatting 50% in de uitkering. Oftewel: je zult ongeveer netto tweemaal zoveel opzij moeten zetten voor hetzelfde pensioen. • Discipline: Zelf sparen of beleggen vraagt om een hoge mate van discipline. Je kunt tenslotte op ieder moment bij je geld. Daarmee loop je het risico dat je het geld uiteindelijk niet voor je pensioen gebruikt. • Rendement: Het rendement op sparen is laag. Je vermogen zal dus maar heel licht toenemen. • Kennis en tijd: Om zelf te beleggen moet je veel kennis en tijd investeren. En het is natuurlijk maar zeer de vraag of je dezelfde rendementen zult behalen als professionele vermogensbeheerders. • Veiligheid 1: Spaargeld is tot slechts € 100.000 gedekt door het
WHITEPAPER
depositogarantiestelsel, mocht jouw bank ooit failliet gaan. En voor € 100.000 heb je nog niet veel aanvullend pensioen. • Veiligheid 2: Dit vermogen staat niet veilig mocht je onverhoopt failliet gaan. Ook telt het mee voor de bijstandstoets. Dat betekent dat je eerst dit spaargeld moet opmaken voordat je aanspraak kunt maken op een bijstandsuitkering, mocht dit ooit nodig zijn.
Hypotheek aflossen
Wat is het? Je zorgt ervoor dat je op je pensioendatum je hypotheek voor een groot deel of helemaal hebt afgelost. Hierdoor heb je minder vaste lasten waardoor je minder pensioenvermogen nodig hebt.
Houd hier rekening mee Je kunt je huis niet opeten; je vermogen zit ‘in stenen’. Als je extra geld nodig hebt kun je hier lastig aankomen.
Voordelen • Flexibiliteit: Bij de meeste hypotheken kun je jaarlijks 10% boetevrij aflossen. Verdiep je in je hypotheekvoorwaarden. • Vrijheid: Wanneer je je huis geheel of gedeeltelijk hebt afgelost, zijn je vaste lasten lager. Dit geeft je meer vrijheid. Je hoeft voor minder inkomen te zorgen en mocht je ooit zonder werk komen te zitten dan heb geen acuut probleem.
Nadelen • Fiscaal: Als je meer aflost, ontvang je minder hypotheekrenteaftrek. Bovendien los je af van je netto inkomen. • Risico: Je investeert in één specifiek vastgoedobject. Dit maakt je kwetsbaar omdat je geen risico spreidt. En helemaal als dit het enige is wat je aan je pensioen doet. • Veiligheid: Ook je huis staat niet veilig bij faillissement en telt mee voor de bijstandstoets. Voordat je bijstand krijgt moet je eerst ‘je huis opeten’. Dit betekent dat je de overwaarde van je huis te gelde moet maken, wat soms uitloopt op gedwongen verkoop.
WHITEPAPER
Langer doorwerken
Wat is het? In plaats van op je pensioendatum te stoppen met werken, werk je door. Dat kan fulltime of parttime zijn.
Houd hier rekening mee Als je in loondienst werkt kun je lang niet altijd doorwerken bij je werkgever. De meeste arbeidscontracten stoppen op AOW-datum. Ook kan het zijn dat een CAO dit langer werken niet toestaat. Zorg ervoor dat je weet hoe jouw persoonlijke situatie eruitziet.
Voordelen • F inancieel: Je hebt minder pensioenvermogen nodig. Je zorgt immers zelf voor een inkomen. • Maatschappelijk: Je blijft actief in de maatschappij. Dit geeft veel mensen, naast de sociale contacten, ook een gevoel van voldoening.
Nadelen • Haalbaarheid: Het is niet zeker of doorwerken straks voor jou haalbaar is. Er spelen veel onzekere factoren mee. Ben je er fysiek en mentaal toe in staat? Is er nog wel behoefte aan jouw capaciteiten?
WHITEPAPER
NLPensioenbewust We vinden het belangrijk dat je de voldoende kennis hebt om de juiste keuze te maken voor je pensioenopbouw. Daarom zijn we het initiatief NLPensioenbewust gestart. We delen via verschillende kanalen pensioenkennis in begrijpelijke taal, en helpen je inzicht te krijgen in de verschillende mogelijkheden om aan je pensioen te werken en de voor- en nadelen daarvan. Daarnaast geven we regelmatig workshops en webinars over dit onderwerp en hebben we enkele handige tools gemaakt.
De pensioenindicator
Jaarruimte tool
De pensioenindicator geeft een indicatie van jouw op te bouwen pensioen bij zelf te kiezen inleg, looptijd en rendement. Klik hier om de pensioenindicator te proberen.
Bereken hoeveel je fiscaal vriendelijk opzij mag zetten met onze handige jaar- en reserveringsruimte tool. Klik hier voor meer informatie en het downloaden van deze tool.
Heb je vragen of is iets onduidelijk? Neem gerust contact met ons op. We staan voor je klaar!
BrightPensioen
WHITEPAPER
Over BrightPensioen BrightPensioen is er voor iedereen die zijn of haar pensioen zelf moet regelen, zoals ZZP’ers, ondernemers en mensen in loondienst zonder pensioen. Maar ook werkgevers weten ons steeds vaker te vinden. De flexibiliteit van individueel aanvullend pensioen in de derde pijler spreekt hen meer aan dan collectieve werkgeverscontracten in de tweede pijler. BrightPensioen is de eerste aanbieder die een vaste vergoeding rekent voor haar dienstverlening in plaats van een percentage van jouw vermogen. En daardoor blijft er meer pensioen over. BrightPensioen is geen eigendom van een bank of verzekeraar. BrightPensioen is onafhankelijk en wordt eigendom van de deelnemers. Die hebben daardoor écht zeggenschap en delen mee in eventuele winst.
Over de schrijver Sjaak Zonneveld is schrijver van, ‘Het Nieuwe Werken aan je pensioen’. In zijn boek beschreef hij de ideale pensioeninstelling van de toekomst. Hij kwam bij toeval in aanraking met BrightPensioen en dat bleek veel overeenkomsten te vertonen met die ideale pensioeninstelling, en hij besloot zich aan te sluiten bij Karin en Annemieke.
BrightPensioen Entrada 501 (gebouw Barcelona) 1114 AA AmsterdamDuivendrecht 020-7070540
[email protected] www.brightpensioen.nl