Zelfmoordgedachten Praat over wat je denkt, voelt, ervaart. Praten lucht op.
Alles over zelfmoordgedachten • Zelfmoordlijn 1813 Die kan je bellen, chatten of mailen als je aan zelfdoding denkt. Op de website vind je meer info. Ook voor hulpverleners of nabestaanden. tel. 1813 www.zelfmoord1813.be • Werkgroep Verder Voor wie achterblijft na een zelfdoding www.werkgroepverder.be
• Tele-Onthaal tel. 106 www.tele-onthaal.be
• Tejo Gratis psychologen en therapeuten voor jongeren www.tejo.be
•
• Jongeren Advies Centrum www.jac.be • Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg www.desocialekaart.be • Klopt het in je hoofd? www.noknok.be
Een uitgave van De Ambrassade, Leopoldstraat 25, 1000 Brussel
Awel, luistert naar kinderen en jongeren tel. 102 www.awel.be
Zelfmoordgedachten Praat over wat je voelt, denkt, ervaart. Praten lucht op. Zelfdoding is in België, na verkeersongevallen, de grootste doodsoorzaak bij jongeren. Een ernstig probleem dus, zeker omdat veel zelfdodingen vermeden kunnen worden. Zwijg er niet over: leg uit wat je voelt en wat je denkt. Samen met anderen vind je een oplossing!
Komt zelfdoding bij jongeren veel voor? In België is zelfdoding, na verkeersongevallen, de belangrijkste doodsoorzaak bij jongeren. Elke week stapt iemand tussen 10 en 24 jaar uit het leven. Dat is veel, en veel van die wanhoopsdaden kunnen vermeden worden.
Is zelfdoding te voorkomen? Ja! In veel gevallen kan je zelfdoding voorkomen en ombuigen in een andere oplossing. Ook al lijkt het op sommige momenten een wirwar die je niet meer kan ontrafelen, of een muur waar je niet meer door geraakt. Toch is in veel gevallen een zelfdoding te vermijden. Aan elke zelfdoding gaat een proces vooraf. Als je op de juiste manier geholpen wordt, kan je nieuwe inzichten krijgen. Praat met mensen om je heen. Andere mensen of hulpverleners kunnen je problemen helpen ontrafelen en stuk voor stuk oplossingen aanbieden.
Wat kan zelfmoordgedachten veroorzaken? Wat is het verschil tussen een hebben als oorzaak altijd een dipje enZelfmoordgedachten eenvandepressie? combinatie biologische, psychologische, sociale en psychiatrische risicofactoren. Enkele voorbeelden: • gelukkig Genetische factoren Altijd zijn,enisbiologische zo goed als onmogelijk. Iedereen heeft wel eens een negatieve bui of is wel eens • Een psychiatrische aandoening hebben: een depres- neerslachtig. Een leven zonder tegenslagen bestaat sie, eetstoornis, drugsmisbruik, ... gewoon niet. Maar zo’n dipje is niet eindeloos. Je • dat Eenjelichamelijke aandoening hebben: weet er weer bovenop komt. Somseen duurt het aandoening chronische pijn veroorzaakt enkele medische uren, soms een paardie dagen. Met een beetje zelfvertrouwen, vrienden om je heen en ‘positive • Persoonlijkheidskenmerken: een negatief zelfbeeld, thinking’ los je dat wel op. sterke hopeloosheid, impulsiviteit, ... Een negatieve ervaring een ouder Als •je over een periode van meemaken: weken of zelfs maanden verliezen openergie jonge leeftijd, gepest wor- helemaal zonder zit, jewerkloosheid, triest voelt, nergens nog den, en discriminatie, geweldvan of misbruik, ... rondloopt, zin in hebt met een gevoel leegheid lijd je aan een depressie. Als je daar geen raad mee • Sociale factoren: geen steun krijgen van vrienden of weet, moet je hulp zoeken. Schaam je er niet voor, familie, ... je bent echt niet alleen. Hulp zoeken en praten is het begin van de oplossing.
“Ook al lijkt het op sommige momenten een wirwar die je nooit meer kan ontrafelen, toch zijn heel veel zelfdodingen te voorkomen”
Wil je echt dood met een zelfdoding? Het klinkt vreemd, maar wie de stap tot zelfdoding zet, wil niet altijd echt sterven. Mensen met zelfmoordgedachten, zien het als een soort van oplossing. In hun denken vormen alle problemen en moeilijkheden een soort van uitzichtloosheid. Ze zien geen enkele haalbare oplossing meer. Alle problemen stapelen zich op tot één grote berg waar ze niet meer over geraken. Zelfdoding lijkt dan de enige manier om uit de problemen te geraken. Sterven zien ze niet als ‘niet willen verder leven’, maar als een oplossing om uit de problemen te komen.
Wat doe je als je met jezelf in de knoop zit? Dat je je slecht voelt en geen oplossingen of antwoorden ziet, is geen schande. Laat je negatieve gevoelens niet overheersen. Praat erover met iemand. Ook als je je heel slecht voelt. Zeker als je echt aan zelfdoding denkt en even geen uitweg meer ziet. Praat met een vriend of vriendin, iemand uit de familie, een leerkracht die je vertrouwt… Maak eens een afspraak met je huisarts of met een andere hulpverlener. Zij kennen de problemen van zelfdoding en zullen je proberen verder te helpen. Praten kan helpen. Vertel heel rustig en eerlijk wat je voelt, wat je denkt. Doe je niet beter voor dan je je voelt. Mensen die jouw verhaal horen, kunnen een beetje afstand nemen. Jij loopt misschien al een tijdje rond met je gedachten die op een onontwarbare knoop lijken. Mensen met wie je praat kunnen andere inzichten hebben, dingen anders bekijken.
Wat kan jij doen om je beter te voelen? Blijf niet alleen met je problemen zitten. Probeer er over te praten. Of surf eens rond op het internet. Heb je een dipje of een tegenslag en weet je niet hoe je ermee om moet gaan? Neem eens een kijkje op www.noknok.be. Heb je zelfmoordgedachten? Surf dan naar www.zelfmoord1813.be en klik door naar ‘Ik heb hulp nodig’.
Wat als je het moeilijk vindt om erover te praten? Heb je geen mensen in je buurt of vertrouw je ze niet? Dan kan je, voor gesprekken over zelfdoding, terecht bij Zelfmoordlijn 1813. Op www.zelfmoord1813.be kan je tussen 19u en 21.30u chatten met vrijwilligers die hiervoor speciaal zijn opgeleid. Je kan hen ook bellen (tel. 1813) of mailen via de site. Ook bij Tele-Onthaal (tel. 106) en Awel (tel. 102) luisteren mensen naar je verhalen, ook als het niet over zelfdoding gaat. De gesprekken zijn gratis en anoniem. Niemand komt te weten dat jij hulp zocht. Twijfel niet als je er nood aan hebt. Je verhaal vertellen is het begin van oplossingen vinden.
Hoe kan je iemand helpen die in een crisis zit? Merk je bij iemand in je omgeving signalen dat het niet meer gaat? Praat hij of zij over zelfdoding? Probeer dan een gesprek aan te knopen. Doe dat voorzichtig en bedachtzaam, maar eerlijk en open. Het is belangrijk dat je begrip toont voor de gevoelens van wanhoop, en uitzichtloosheid. Zorg ervoor dat je geen gevoel van kwaadheid of afwijzing toont. Je gesprek is een manier om een hand te reiken aan iemand die zich erg eenzaam voelt. Zorg ervoor dat je ruimte maakt om verdriet en pijn op te vangen. Een eerlijk gesprek betekent dat je ook open praat over de mogelijkheid van zelfdoding. Zo schat je de problemen correct in en win je ook vertrouwen. Weet je niet goed hoe je zo’n gesprek moet aanpakken of hoe serieus je de signalen moet nemen? Ga naar www.zelfmoord1813.be en klik door naar ‘Ik ben bezorgd om iemand’.
Kan jij iemand zelfdoding uit het hoofd praten? Ook al zouden we dat graag kunnen, jij kan dat niet alleen. Na een eerste gesprek is het belangrijk dat je tracht je vriend of vriendin weer in een omgeving van vrienden te brengen. Andere mensen moeten mee een netwerk rond hem of haar maken, zodat hij of zij zich opgevangen voelt. Het is ook belangrijk dat je de persoon doorverwijst naar gespecialiseerde hulp. De Centra voor Geestelijke Gezondsheidszorg of een privépsycholoog zijn goeie opties. Tejo biedt gratis hulpverlening voor jongeren aan (zie pagina 2). Jouw hulp is heel belangrijk. Dat je doorverwijst naar specialisten kan een hulp zijn op lange termijn.
Hoe moet het verder als iemand in je omgeving uit het leven stapt? Wie achterblijft na een zelfdoding zit met heel veel vragen. Zeker als de zelfdoding onverwacht komt en je de signalen niet opmerkte. Dan sta je abrupt stil. Je voelt je schuldig, kwaad, eenzaam, verdrietig. Iedereen reageert anders na een zelfdoding. Je gevoel zal ook afhangen van hoe ver of hoe dicht je bij de overleden persoon stond. Het is belangrijk dat je die gevoelens niet wegsteekt. Dat je omgeving weet hoe jij omgaat met die situatie. Je staat voor een moeilijke periode dus kan je maar beter vrienden en familie om je heen hebben om je verdriet te delen.
Ook wie achterblijft na een zelfdoding kan terecht op www.zelfmoord1813.be. Klik door op ‘Verder als nabestaande’ . In onze aparte folder ‘Verlies, verdriet en rouw’ vind je informatie over hoe je verder moet na een overlijden.
met steun van:
Deze folder kwam tot stand met de medewerking van Zelfmoord 1813.
Folders bestellen? Surf naar www.ambrassade.be
Najaar 2015: V.U. Eva Vereecke, Leopoldstraat 25, 1000 Brussel
Dit is een folder van Jongerengids. Jongerengids is de snelste weg naar betrouwbare informatie. Voor een antwoord op al jouw vragen, surf naar www.jongerengids.be.
