Ze gokken gewoon. De nieuwe financiële regels van Wouter Bos helpen niet. Het speculeren op koersdalingen blijft mogelijk

Nooit meer sex? geeft antwoord op pagina 3

23 Dinsdag 2008

Werkt bevrijdend.

Financial Professionals voor topmerken (m/v)

In Business

Praat niet over geld Dj’s bij polo 08

Voor een groot aantal topmerken zoeken wij Financial Professionals, zowel startend,

Een van de duurste sporten ter wereld moet van zijn elitaire imago af, vindt het duo achter de Dutch Polo Masters. Maar hoe krijg je Jan Modaal op de club?

junior als ervaren en voor diverse functies. Amsterdam RAI, KLM, Sara Lee, Canon, Heineken, Morgan Stanley: het zijn zo maar een paar voorbeelden. Kijk op vijzelaar.com of bel 035 692 55 30. continuïteit in finance

Short sellers

Colombia

Exit Betancourt De Frans-Colombiaanse Ingrid Betancourt, die in juli werd bevrijd na zes jaar ontvoering door FARC-rebellen, keert niet terug in de Colombiaanse politiek. Dat zei ze tegen het Colombiaanse radiostation Caracol. Ze gaf toe te worden bedreigd en wil haar gezin beschermen tegen nog meer leed.

Ze gokken gewoon door

NL

Mediation is het antwoord Ruzies niet voor de rechter 02

De nieuwe financiële regels van Wouter Bos helpen niet. Het speculeren op koersdalingen blijft mogelijk. REUTERS

Mathijs Rotteveel Tjeerd Wiersma AMSTERDAM

...

Bankiers, fondsbeheerders en beleggers zijn het erover eens. ‘Naked short selling’ heeft nauwelijks bijgedragen aan de daling van de aandelenmarkten. Het is een manier van speculeren die zelfs nauwelijks wordt toegepast. De beslissing van Wouter Bos, de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en De Nederlandsche Bank om het te verbieden, helpt de in nood verkerende aandelenbeurzen dan ook niet.

Strenge regels Zelfs de AFM, betrokken bij de vaststelling en verantwoordelijk voor de controle op de nieuwe regels, beaamt de betrekkelijkheid ervan. ‘Deze vorm van speculatie komt hier weinig voor, omdat de clearing van aandelen – het afhandelen van de transacties – bij Nederlandse banken en bij beursorganisatie Euronext al hele strenge regels kent’,

zegt woordvoerder Martijn Pols van de AFM. ‘Daardoor is naked short sellen al vrijwel onmogelijk.’ Bij ‘short selling’ leent een belegger aandelen en verkoopt die meteen door. Als de aandelen in waarde dalen, kan hij ze later goedkoper terugkopen en teruggeven aan de uitlener. Het prijsverschil dat de belegger daarmee pakt, is de winst. In tegenstelling tot de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk kondigde Nederland echter geen algeheel verbod op ‘short selling’ aan. In plaats daarvan richt Bos zich alleen op het zogeheten ‘naked short selling’. Daarbij leent de belegger de aandelen niet eens. Hij verkoopt ze zonder dat hij ze in bezit heeft en zonder dat hij een garantie van een derde partij heeft dat hij de aandelen kan lenen. Het verbod op ‘naked short gaan’ geldt voorlopig voor drie maanden en is alleen van toepassing op de beursgenoteerde financiële instellingen Aegon, Binck Bank, Fortis, ING, KAS Bank, SNS Reaal, Van der Moolen en Van Lanschot. Ook volgens beurshandelaar Gert-

Jan Geels van Eureffect komt deze manier van handelen slechts op beperkte schaal voor. Hij vraagt zich daarom af of het niet veel effectiever was geweest om – net als in de VS en het Verenigd Koninkrijk – ‘short gaan’ in zijn geheel te verbieden.

Beleggers inventief genoeg De Vereniging van Effectenbezitters (VEB) vindt de maatregel van Bos een vorm van symptoombestrijding. ‘Het verbod kan op korte termijn een gunstig effect hebben, maar een structurele oplossing is het niet’, zegt Patrick Beijersbergen, hoofd economische zaken van de beleggersvereniging. Hij suggereert dat beleggers gewoon door blijven gaan met gokken op koersdalingen. ‘Ze vinden wel een manier.’ Mark Boerstra van vermogensbeheerder Attica is een specialist in hedgefondsen. Vooral deze beleggers worden beschuldigd van het verspreiden van negatieve geruchten om vervolgens met ‘short selling’ van de koersdalingen te profiteren. ‘De fondsen die ik mijn klanten aanbe-

veel, gaan altijd langer short dan een paar dagen’, zegt hij. ‘Dat doen zij als zij zien dat een bedrijf overgewaardeerd is op de beurs. Short gaan is nodig om de juiste koers van aandelen tot stand te brengen en het heeft jarenlang goed gefunctioneerd.’ Boerstra vindt dat banken zoals Fortis, die nu treuren over speculatieve aanvallen, vooral kritisch naar zichzelf moeten kijken. ‘Als bedrijven open zijn in hun communicatie gebeurt dit niet. De Amerikaanse bank Lehman Brothers is niet door een aanval van hedgefondsen omgevallen. Het bedrijf had tegenover een kapitaal van zes miljard dollar, zestig miljard aan waardeloze leningen op de balans. De markt heeft slechte bedrijfsvoering afgestraft.’ De ‘aangevallen’ bank Fortis zegt blij te zijn met het ingestelde verbod. ‘Dit lijkt ons een goede maatregel tegen speculanten’, aldus een woordvoerster. Volgens Boerstra is de maatregel echter makkelijk te omzeilen. ‘Via het buitenland is nog van alles mogelijk. En anders verzinnen de banken wel weer wat nieuws.’ 1

Uit & Thuis

Bedrieglijk Een echte Olaf líjkt zo simpel

17

Erven Hazes

Sappige verhalen Rachel Hazes eist een ton smartegeld van haar ouders als zij doorgaan met het uitbrengen van een onthullend boek over hun dochter. Jan en Friedel van Galen maakten eerder deze maand bekend een boek uit te brengen met schokkende feiten over het leven van hun dochter. De relatie tussen Rachel en haar ouders is sinds het overlijden van André Hazes verslechterd.

2

NL

Jennen en uitlokken VREEMDELING IN DEN HAAG 111

PETER

MIDDENDORP

O

ok dit jaar zette Geert Wilders het debat over de Miljoenennota weer volledig naar zijn hand. Hij heeft persoonlijkheid, alle ogen zijn op hem gericht. Hij begint met een sterke grap, bouwt zijn betoog op, is iedere keer weer een stapje radicaler, en zet met een motie van wantrouwen vlak voor het avondjournaal de journalisten in beweging. Sommige fractieleiders willen niet reageren (Verdonk, Van Geel, Rutte), sommige durven niet (Kant, Hamer), de twee die het wel proberen (Halsema, Pechtold), reageren hopeloos gewond – ‘U scheert alle moslims over één kam!’, ‘Dit is onéthisch!’. Bij zoveel opwinding haalt Wilders lachend nieuwe virtuele zetels binnen. Er is vast een tijd geweest dat het ene Kamerlid het andere kon uitschakelen door te zeggen dat die onethisch bezig was. Misschien bestaan er nog een paar vroege vogels op de congressen van D66 en GroenLinks die ethiek enorm belangrijk vinden, de rest wil dat er gewonnen wordt. Zou het helpen om het eens op zijn manier te proberen? Zeggen: ‘Uit het onderzoek dat u aanhaalt blijkt dat mensen de toestroom van allochtonen de grootste fout uit de geschiedenis vinden, maar ook dat die mensen toegeven niets van geschiedenis te weten.’ En, vlak voor hij wil antwoorden: ‘Kent u het boek van de wetenschapper Tiemeijer waarin gehakt wordt gemaakt van uw onderzoek?’ En, vlak voor hij wil antwoorden: ‘Welke boeken kent u wel? Heeft u geen lijstje?’ En, opnieuw vlak voordat hij

‘Weet u wat het enige interessante punt van de heer Wilders is?’ wil antwoorden: ‘Wat was uw score op de Citotoets?’ Hierna zou je een element uit zijn verhaal kunnen halen, dit expres zodanig verhaspeld samenvatten dat hij boos wordt, het debat vervolgens bij hem weghalen door je op een ander te richten: ‘Weet u wat nou het enige interessante punt van de heer Wilders is?’ En dan geamuseerd opkijken als hij zich er geïrriteerd wil tussenvoegen – U was er ook nog? Zou het helpen om hem geamuseerd te beledigen en boos te maken? Ik weet het niet, ik heb daar nooit gestaan, het zou zomaar een waanidee kunnen zijn. Maar tot dit is geprobeerd, of liever nog: iets beters, is Wilders veruit het beste Kamerlid dat we hebben. 1

Peter Middendorp doet als schrijver/journalist dagelijks verslag van zijn belevenissen in Den Haag.

Bemiddeling Polderwerk of ideaal?

Goedkoop steggelen Bij kleine conflicten verwijzen rechters steeds vaker naar mediation. Maaike Boersma AMSTERDAM

...

‘Ik zit niet voor niks bij die rechtbank, ik zit daar omdat ik een uitspraak wil, niet van dat softe polderwerk.’ Milou Gelders is een van de 5.000 mensen die vorig jaar in de rechtbank mediation aangeboden kregen. Gelders heeft er geen goed woord voor over, maar de rechters in Nederland lijken steeds meer te voelen voor deze nieuwe vorm van conflictbemiddeling. Sinds 2005 mogen zij, evenals medewerkers van het Juridisch Loket, mediation voorleggen. Het aantal doorverwijzingen steeg van 996 in 2005 naar 5.245 vorig jaar. Dat blijkt uit de Monitor Mediation, opgesteld door het ministerie van Justitie. Vooral in scheidings- en arbeidszaken is het een populair instrument geworden. Bij mediation helpt een onafhankelijke ‘mediator’ bij het vinden van een oplossing waar beide partijen zich in kunnen vinden. Die oplossing wordt vastgelegd in een vaststellingsovereenkomst, die rechtsgeldig is. Heb je weinig geld? Geen probleem. Dankzij een subsidieregeling kun je al voor 92 euro naar de mediator. Verder geldt dat iedereen die door de rechtbank wordt doorverwezen de eerste tweeënhalf uur gratis krijgt.

Zegje doen Volgens Gelders, die met een burenconflict bij de rechter kwam, lijkt dit echter mooier dan het is. ‘Ik dacht dat we het in die tweeënhalf uur wel zouden redden. Maar hoe het dan vervolgens gaat, daar heb ik me echt over verbaasd. Eerst kwam er een eindeloze introductie over wie wie is, en wat er speelt, maar dat wisten we natuurlijk allang. Daarna kan elke partij haar zegje doen. Vervolgens gaat de mediator uitvoerig uitleggen wat mediation precies is, en de klokt tikt ondertussen rustig verder. Dan moet iedereen nog vier of vijf kopietjes ondertekenen, elk velletje een handtekening.’ Toen de tweeënhalf uur voorbij waren, was de zaak nog lang

Blauwtong

OPNIEUW INENTEN Nederland wil volgend voorjaar schapen en runderen opnieuw inenten tegen blauwtong. Minister Gerda Verburg (Landbouw, natuur en voedselkwaliteit) zal deze wens volgende week voorleggen tijdens een EU-beraad. De reden voor Verburgs verlangen is het succes van de vrijwillige vaccinaties die dit jaar voor het eerst zijn toegediend. In plaats van de ruim duizend uitbraken van een jaar geleden

niet rond. Uiteindelijk besloot de tegenpartij zich terug te trekken en zijn we geen stap verder gekomen. Nu wordt de zaak alsnog hervat.’

Verrijking Volgens de monitor komt 52 procent van de doorverwezen rechtbankzaken tot volledige overeenstemming. ‘Als je in familiezaken, die vaak heel intens zijn, toch in de helft van de gevallen tot een duurzame oplossing komt, is dat zeker geen slecht percentage’, aldus Jolien Boeding-Pollee, mediationfunctionaris bij de Amsterdamse rechtbank. Zij ziet mediation als een verrijking van de rechtspraak. ‘Het voordeel is dat je de oplossing in eigen hand houdt, bovendien is de doorlooptijd veel korter, vaak is het binnen twee weken geregeld. En je behoudt een goede relatie tot elkaar.’ Een ander veelgenoemd voordeel zijn de kosten, die lang zo hoog niet zijn als die van een gerechtelijke procedure. Een gemiddelde mediator kost 150 euro per uur, een gemiddelde zaak duurt vijf uur. En de kosten worden uiteraard gedeeld door twee. Niet alleen de rechtspraak, ook gemeenten en diensten zoals de belastingdienst en het UWV hebben deze bemiddeling ontdekt. En met die vraag groeit ook het aantal mediators. Waren er in 2000 nog 1.000 geregistreerd bij het Nederlands Mediation Instituut, nu is dat aantal verviervoudigd. Iedereen mag een bordje in zijn tuin hangen en zichzelf mediator noemen, maar het NMI probeert het kaf van het koren te scheiden. Alleen mediators die een erkende opleiding hebben gevolgd en een kennistoets hebben afgelegd, mogen zich registreren. Gelders ziet het heil van mediation niet in. ‘Het gaat allemaal zo traag, in zulke kleine stapjes dat je wel een paar keer bij elkaar moet komen voordat je tot iets komt. Achteraf heeft het alleen heel veel tijd en energie gekost, en zijn we er geen steek mee opgeschoten.’ 1

zijn er tot nog toe dit jaar niet meer dan 33 besmettingen geteld. Maar voor vaccinaties is EU-toestemming nodig. Bovendien betaalde de Europese Commissie de helft van de inentingen in Nederland, België en Frankrijk. Verburg wilde gisteren bij een informeel EU-beraad van ministers van Landbouw in de Franse stad Annecy nog niet zeggen of ze opnieuw bijbetaling verlangt en voor welke termijn ze de nieuwe aanvraag doet. Blauwtong dook in 2006 voor het eerst op in Nederland. Het virus is niet gevaarlijk voor mensen, maar herkauwers kunnen eraan sterven. Belangrijk symptoom is de blauwe tong die dieren ervan kunnen krijgen.

De ov-chip is gammel maar een waterdichte kaart bestaat niet. ANP

Techniek Gewoon invoeren

Niet wachten tot ov-chip veilig is We moeten ophouden met zeuren over de ov-chip. De kaart kan best ingevoerd worden. Geen enkele technologie is helemaal veilig. Godelief Swank AMSTERDAM

...

Consumentenorganisaties hebben gisteren hun vertrouwen opgezegd in de ov-chip. De ANWB, de Consumentenbond, de CG-raad voor chronisch zieken en gehandicapten, de studentenvakbond LSVb en reizigersorganisatie Rover stapten per direct uit het overleg met het ministerie van Verkeer en Waterstaat. Ze vinden de ov-chip te duur, te onpraktisch, en vooral: te gevoelig voor fraude. Toch is het onzin om een hele technologie af te schrijven omdat deze gekraakt kán worden, vindt Melanie Rieback, computerwetenschapper aan de Vrije Universiteit. ‘Iedere technologie heeft nadelen. Kijk naar het internet. Daar heb je ook virus-

sen, spam en spyware. Maar daarom schaffen we toch niet het hele internet af? Of neem creditcards. Er is veel creditcardfraude. Wat de banken doen, is dat ze garant staan voor het verdwenen geld.’ En dat is precies wat de overheid volgens Rieback zou moeten doen: de risico’s en nadelen van de huidige ov-chip, die inderdaad niet optimaal is, minimaliseren. En dan kan ie alsnog op korte termijn ingevoerd worden. Een waterdichte kaart bestaat niet, denkt Harko Robroch, managing director van het Delftse computerbeveiligingsbureau Riscure. ‘En dat is ook niet wenselijk. Een hoog beveiligingsniveau vraagt om veel handelingen. Dan wordt het te onpraktisch en te kostbaar om een treinkaartje te kopen. Je moet ’m veilig genoeg maken.’ Al vinden beide experts niet dat de huidige ov-chip nu zo’n fraai staaltje technologie is. ‘Hij is tamelijk gammel’, zegt Robroch. ‘Hij was wel heel gemakkelijk te kraken’, zegt Rieback. De les voor de overheid is wat hen be-

Betrapt!

GESTOLEN PROTHESE

ANP

Een 24-jarige man uit Vlissingen is gisteren veroordeeld tot een taakstraf van 240 uur en een half jaar voorwaardelijke celstraf met een proeftijd van twee jaar. De reden: hij had een dure beenprothese gestolen uit een vakantiehuisje in ZeeuwsVlaanderen. De man brak vorig en dit jaar meerdere malen in en stal ook geld en bromfietsen. De dief moet de gedupeerden in totaal 1.359 euro schadevergoeding betalen.

De beste!

In Memoriam

Ramptoerisme

Britse zakenreizigers (lezers van Business Traveler Magazine) hebben Schiphol verkozen tot beste Europese luchthaven van het jaar.

Het oudste varken van Nederland is overleden. Opaatje stierf op 24-jarige leeftijd afgelopen vrijdag op Het Beloofde Varkensland in Amstelveen.

Toeristen kunnen vanaf volgende week met Van Aemstelprodukties een rondleiding krijgen langs de verzakte panden aan de Vijzelgracht in Amsterdam.

NL

3

Natalee Holloway

Experiment Overheid staat borg voor lening

NOG GEEN AANKLACHT

Wie geen kans maakt op een baan kan zelf baas worden

Het onderzoek naar de eventuele betrokkenheid van de Nederlander Joran van der Sloot bij de verdwijning van de Amerikaanse studente Natalee Holloway wordt aan het eind van dit jaar afgesloten. Dan besluit het Openbaar Ministerie (OM) op Aruba of er genoeg bewijs tegen Van der Sloot ligt om hem voor de rechter te brengen. Holloway (destijds 18) verdween eind mei 2005 tijdens een avondje stappen. De studente was op vakantie op Aruba.

Wie een eigen bedrijf wil, maar geen lening krijgt, kan hulp vragen aan de overheid. Aan dit experiment doen nu vooral werklozen mee. Andere groepen volgen snel. Sylvia Marmelstein ROTTERDAM

... Europarlement

VAN DE CAMP NAAR EUROPA CDA-Tweede Kamerlid Wim van de Camp is gisteren voorgedragen als kandidaat-lijsttrekker bij de verkiezingen voor het Europarlement. Voor een 55-plusser is dat een geweldige uitdaging, aldus Van de Camp zelf, die de rol van het Europarlement wil versterken.

treft dan ook: voortaan eerder openstaan voor feedback. Staatssecretaris Huizinga van Verkeer probeerde nu, zelfs toen de ov-chip al gekraakt was door studenten van de Nijmeegse Radboud Universiteit, de blootgelegde gebreken geheim te houden. Uit angst voor misbruik. ‘Als de makers al tijdens de ontwerpfase openheid hadden gegeven, hadden we veel eerder kunnen zeggen wat er niet klopte’, zegt beveili-

‘We schaffen internet toch ook niet af vanwege virussen en spam?’ gingsman Robroch. ‘Bovendien kweek je met transparantie vertrouwen bij de consumentenorganisaties waarmee je werkt.’ Al doen die laatsten er volgens Rieback niet goed aan om op een alternatief te wachten. ‘De overheid heeft al veel geld geïnvesteerd in deze technologie. Ze zullen eerst kijken wat er binnen deze infrastructuur mogelijk is.’ En anders is er altijd nog de strippenkaart. ‘Daar kun je om lachen, maar die is al een hele tijd meegegaan, en kan best nog even mee.’ De totale kosten die al gemaakt zijn voor de invoering van het nieuwe betaalmiddel in het openbaar vervoer bedragen ongeveer 750 miljoen euro. 1

Na dood patiënt

INSTELLING GESLOTEN Het Sociaal Psychiatrisch Dienstencentrum Oost in Amsterdam gaat tijdelijk dicht. Dat maakte het bestuur van de overkoepelende instelling voor geestelijke gezondheidszorg Arkin gisteren bekend. Het besluit volgt op de dood begin deze maand van een 47-jarige schizofrene patiënt. De man stikte in een stuk brood toen hij in een isoleercel zat.

Gewelddadige meisjes

NICHTJE MISHANDELD Twee meisjes zijn in Rotterdam-Zuid aangehouden voor mishandeling van hun 9-jarige nichtje. Zij hebben het slachtoffer geschopt, met een peddel geslagen en haar een wond onder haar rechteroog toegebracht. Het slachtoffertje kon na de mishandeling moeilijk lopen. De daders zijn 6 en 9 jaar en komen uit Barendrecht en Rotterdam. De jeugdpolitie overlegt met justitie over vervolgstappen.

‘Als geen enkele werkgever mij wil aannemen, moet ik zelf maar baas worden’, dacht Rotterdammer Mehdi Kahn (42) vorig jaar. Hij had twee jaar lang gesolliciteerd op meer dan honderd banen. ‘Werkgevers vonden me te oud en te duur. Mijn enige kans ooit nog aan de slag te komen, was om een eigen bedrijf te beginnen’, zegt hij. Kahn had geen idee hoe hij dat moest bekostigen. ‘Ik moest van een uitkering mijn vrouw en vijf jonge kinderen onderhouden en had geen cent om te investeren. Lenen was geen optie. ‘Geen enkele bank leent geld aan een werkloze. Dat risico is te groot.’ Nadat verschillende banken hem de deur hadden gewezen, hoorde Kahn dat de overheid een proef begon om ondernemers te maken van kansloze werklozen. Het ministerie van Sociale Zaken staat borg voor de benodigde lening. Zo loopt de bank geen risico. Met zo’n borgstelling hapte wél een bank toe en kreeg Kahn 27.000 euro krediet. In augustus vorig jaar opende hij aan de Slinge zijn Drogisterij Afro Cosmetica Dekker. Inmiddels is de zaak een begrip in de wijk, vooral door de bijzondere formule; het is een combinatie van een ouderwetse Hollandse drogisterij en een Afro-winkel die zich richt op mensen met een donkere huidskleur. ‘Het is een punt in de wijk waar verschillende culturen samenkomen’, zegt Kahn wijzend naar een oma die zich met haar kleinkind in een buggy een weg baant naar de boterbabbelaars en kaneelstokken. Ze passeert daarbij twee puberende meiden die giechelend afrohaarstukken en pruiken naast hun eigen haar houden. De ‘gekke’ mix ontstond toevallig. Eigenlijk wilde de ondernemer alleen afroproducten verkopen. In het pand dat vrijkwam zat echter een ouderwetse drogisterij. ‘Klanten mopperden dat deze zou verdwijnen. Dus heb ik het oude bedrijf overgenomen

Mehdi Kahn regelde na 100 sollicitaties zijn eigen baan. ANDREAS TERLAAK

Ook jongeren kunnen straks makkelijker een bedrijf beginnen. en aangevuld met mijn eigen idee.’ Het experiment met de borgstelling is zo’n succes dat het kabinet de proef uitbreidt van Rotterdam, Lelystad en Leeuwarden naar Tilburg en Hengelo. Inmiddels staat Sociale Zaken borg voor 166 mensen die gemiddeld 22.500 euro hebben geleend. Het kabinet wil dat meer mensen een bedrijf beginnen. Eind dit jaar

kunnen behalve uitkeringsgerechtigden ook andere groepen aankloppen bij de overheid. Het gaat om mensen die leningen willen tot 35.000 euro en die door banken als te risicovol worden gezien – jongeren bijvoorbeeld. Toch blijft het ook met overheidshulp lastig een bedrijf te beginnen, vindt Kahn. ‘De rentes van kredieten zijn hoog, rond de 9 procent.’ Kahn lost maandelijks 900 euro af en betaalt 2.000 euro huur en de salarissen van zijn twee werknemers. ‘Voor een beginnend bedrijf is een krediet van 35.000 euro weinig. Ik heb nog een flink bedrag geleend bij familie. Wie dat niet kan, heeft alsnog pech.’ 1

VAN DALE GEEFT ANTWOORD

Argus Google lanceert Android-telefoon

Is sex fout? Na het lezen van de titel denkt u misschien dat u in de verkeerde krant bent beland. Dat is geenszins het geval. Het is verre van ons om morele uitspraken te doen over wat wel en niet betaamt in moreel opzicht. Van Dale kijkt alleen naar de taal. Bijvoorbeeld naar de vraag of een woord correct geschreven is. En dan is sex zo fout als wat. Het is namelijk seks. Nu is de eenzame googelaar die ‘sex’ intikt, wel in goed gezelschap. Een telling op Nederlandstalige sites levert zo’n 24 miljoen treffers op voor die schrijfwijze, terwijl de speurder naar seks het met ruim 8 miljoen treffers moet doen. De foutspelling sex is dus wel volkomen ingeburgerd. We zien dat verschijnsel zich ook voordoen bij woorden als kado en buro, die correct gespeld cadeau en bureau luiden.

Verklaarbaar is de foute spelling sex natuurlijk wel. Om te beginnen is sex in het Engels de correcte spelling, en de invloed van het Engels is groot. Ook blijft de x gehandhaafd in een aantal vernederlandste leenwoorden uit het Engels: safe sex, sexappeal. En ten slotte zijn er nog een aantal sexwoorden die niets met de oudste beweging ter wereld te maken hebben. Een sextet is een groep van zes musici.

Praktijkgids Spelling € 24,95

Een sextant is een optisch instrument. En een sextool is niet, zoals u misschien dacht, een of ander kinky hulpstuk, maar een vakterm uit de muziek. 1

www.depers.nl/vandale

4

Wereld

België

Nationalistische Vlamingen willen niet meer verder De nationalisten zijn uit de Vlaamse regering gestapt. De politieke chaos in België is weer een graadje verergerd. Redactie buitenland AMSTERDAM

...

De Vlaams-nationalistische minister Geert Bourgeois heeft gisteren de Vlaamse regering verlaten. Zijn N-VA (Nieuw-Vlaamse Alliantie) bevestigt daarmee dat de samenwerking met de christen-democraten van premier Yves Leterme niet meer bestaat. Het partijbestuur vindt dat Leterme geen goede plannen heeft voor gesprekken met de Walen. Lees: ze gaan niet ver genoeg. De N-VA streeft naar Vlaamse onafhankelijkheid. Walen en Vlamingen hadden juist afgesproken te beginnen aan cruciaal overleg over de staatshervorming van België. De Vlamingen willen meer autonomie en meer zeggenschap over de eigen financiën. De Franstalige Walen zijn daar op tegen. Vier op de vijf Vlamingen willen nieuwe federale verkiezingen. Leterme en zijn CD&V ontkennen echter dat hun lijstverbinding met de N-VA is opgeblazen. Leterme is premier geworden met dank aan die NVA, die zijn lijst de grootste van België maakte. Letermes meerderheid in het parlement is niet meer afhankelijk van de N-VA, omdat ook de Waalse socialisten Leterme steunen. 1

Melk die niemand meer wil Werknemers van een melkfabriek nabij de Chinese stad Wuhan gooien melk weg die niet meer verkocht kan worden. In China is paniek ontstaan na

een schandaal met vervuild melkpoeder voor kinderen, en later ook met vervuilde zuivel. Fabrikanten voegden het giftige melamine toe om te verdoe-

Duitsland Pleidooi voor cultuuromslag

Een roker is ziek en heeft hulp nodig Duitse artsen willen dat roken voortaan als een ziekte wordt gezien. Ze spreken deels ook uit eigenbelang. Jeroen Kuiper BERLIJN

...

Een lifestyleprobleem? Dat gaat er bij de Duitse Bundesärztekammer niet in. ‘Rokers zijn ziek en dienen daar-

om ook als zieken behandeld te worden’, stelde het College van Artsen onlangs tijdens een hoorzitting over verslaving. ‘De inschatting dat roken als lifestyleprobleem door een sterke wil of via groepsgesprekken op te lossen is, doet tekort aan het probleem’, aldus woordvoerder Hans-Jörg Freese. De eis om rokers als zieken te kwalificeren klinkt misschien nobel,

maar er speelt ook eigenbelang mee. Voor de behandeling van ‘zieke rokers’ dienen er namelijk ook ‘vergoedingstechnische omstandigheden voor behandeling’ gecreëerd te worden. In normaal Nederlands: de artsen willen voor een uitgebreidere behandeling van rokers ook meer geld.

Geen noodzaak Dat gaat er bij de vereniging van Duitse ziekenfondsen niet in. ‘We zien de noodzaak niet voor extra vergoedingen’, zegt Florian Lanz van de Duitse ziekenfondsen. Nu al ontvangen artsen een vast bedrag voor voorlichtingsgesprekken die ze met hun pa-

Bouwen in het Groene Hart?!

Stadhuis Woerden: 19 sep t/m 24 okt Oude Stadhuis Gouda: 27 okt t/m 29 nov Centrale Bibliotheek Den Haag: 1 dec t/m 31 dec

TOEG A NG

GR AT IS

zelen dat ze de melk hadden aangelengd met water. Vier baby’s zijn overleden. Er zouden 53.000 kinderen ziek zijn geworden. Zie ook pagina 7. 1 REUTERS

tiënten over roken kunnen voeren. Volgens de Bundesärztekammer is dat echter niet voldoende. Freese: ‘De reactie van de ziekenfondsen is een eerste reflex, we zijn nog met hen in gesprek. De behandeling van zware rokers bespaart de ziekenfondsen uiteindelijk geld. Bovendien, mensen die dertig, veertig sigaretten per dag roken, zijn verslaafd. De behandeling van alcoholverslaafden wordt wél door de ziekenfondsen vergoed, waarom van rokers dan niet?’ De niet-rokerscursussen die in Duitsland worden aangeboden, zijn volgens de Ärztekammer niet voldoende. ‘Die cursussen zijn bijna alleen maar in de stad’, zegt Freese. ‘Bovendien zijn ze te hoogdrempelig. De laagopgeleide bevolkingsgroepen, waar je de meeste zware rokers vindt, gaan er niet naartoe.’ Volgens de Ärztekammer is het belangrijk rokers niet alleen met een

‘gedragstherapie’, maar ook met medicamenten te begeleiden. Welke medicamenten dat kunnen zijn, kan Freese niet zeggen. ‘Dat moet per patiënt bekeken worden.’

‘Ziek voorstel’ De farmaceutische industrie draagt het voorstel van de Ärztekammer in elk geval een warm hart toe. Zo kwamen vorig jaar al de anti-rookproducten Champix en Zyban op de markt. Deze kwamen overigens al snel in opspraak vanwege hun bijwerkingen: patiënten kregen last van misselijkheid, depressiviteit en zelfmoordneigingen. Behalve de ziekenfondsen zit ook de Duitse Sigarettenvereniging niet op de kwalificatie van rokers als zieken te wachten. Voorzitter Marianne Tritz had een duidelijke mening over het voorstel van de Bundesärtzekammer: ‘Ik vind dit voorstel ziek.’ 1

Polen

Frankrijk

GEEN WEG DOOR NATUUR

EXTRA INZET AFGHANISTAN

Het Poolse hof van justitie heeft de aanleg van een snelweg door een belangrijk natuurgebied verboden. De E67 moest Duitsland via Warschau met Finland verbinden, maar de route liep door een oerbos en een moerasgebied. De weg zou daar het voortbestaan van zeldzame adelaars, wolven en lynxen bedreigen. Brussel was fel tegen. ‘Dit is een enorme winst voor de Poolse natuur’, jubelt Europarlementariër Thijs Berman (PvdA).

Frankrijk wil de missie in Afghanistan versterken met mensen en materiaal. Dat heeft premier François Fillon gisteren gezegd tijdens een parlementair debat over het verblijf van de Franse strijdkrachten in het land. ‘We hebben onze lessen van de dodelijke hinderlaag wel geleerd.’ Vorige maand kwamen tien Franse militairen om in een vuurgevecht met de taliban. De militairen zouden slecht zijn toegerust.

REUTERS

Kijk op

voor het adres en de openingstijden

Bouwfonds Ontwerpprijsvraag Tentoonstelling

Het weer

Jong uitgehuwelijkt door vader

Berlijn: halfbewolkt, 12°C Caïro: zonnig, 31°C Peking: zwaarbewolkt, 20°C

Een Saoedische moeder wil dat haar 8-jarige dochter van haar man scheidt. Hij is in de vijftig. Volgens de moeder weet haar dochter niet dat ze is getrouwd.

Wereld

5

Rusland Profiel Dimitri Rogozin

Australië

Geen man voor blablabla

LEVENSLANG VOOR HUDSON

Ruslands NAVO-ambassadeur Dimitri Rogozin wordt tijdens zijn werk in Brussel niet gehinderd door een diplomatiek verleden. diens overlijden, bij een helikopterongeluk, werd Rogozin een van de leiders van Rodina (Vaderland), zoals de beweging ging heten. Bij de parlementsverkiezingen in 2003 haalde Rodina 9 procent van de stemmen. Rogozin kreeg het vanwege zijn extreem-nationalistische opvattingen aan de stok met andere kopstukken binnen de partij. Hij ontpopte zich tot fervent tegenstander van de immigratie van miljoenen Kaukasiërs en Aziaten uit vroegere Sovjetstaten. In 2005 werd Rodina zelfs uitgesloten van deelname aan de gemeenteraadsverkiezingen in Moskou. Reden: Rogozin figureerde in een videoclip waarin buitenlanders werden opgepakt onder de slogan ‘Laten we in onze stad het vuilnis opruimen’.

Hans Crooijmans MOSKOU

...

Koud had hij zijn kamer in Brussel betrokken of Dimitri Rogozin liet twee afbeeldingen aan de muur hangen. De ene was een poster van heldhaftig strijdende Russische soldaten in de Tweede Wereldoorlog, de andere betrof een flatteus portret van Jozef Stalin. Op het NAVO-hoofdkwartier konden ze het niet zo waarderen. Dus besloot ambassadeur Rogozin dit ‘stukje historie’ weer weg te halen. Om de posters vervolgens aan ‘mijn vriend’ Henri Kissinger (de vroegere Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken) cadeau te doen. Pas toen hij de politiek inging, kreeg hij nationale bekendheid. REUTERS

Eerste post De anekdote typeert Dimitri Rogozin (44), die in januari tot ieders verrassing door de toenmalige president Vladimir Poetin werd gebombardeerd tot Ruslands belangrijkste diplomaat. Rogozin is duidelijk niet naar Brussel gestuurd om de lieve vrede te bewaren. ‘Ik houd niet zo van diplomatieke bla, bla, bla.’ Rogozin bewees dat vorige maand naar aanleiding van de Georgische

aanval op Zuid-Ossetië en de daaropvolgende oorlog met Rusland. Op de verklaring van de NAVO dat Georgië desondanks uitzicht houdt op lidmaatschap van het westerse bondgenootschap, zei Rogozin: ‘Ik stel voor om eerst Hitler toe te laten, dan Saddam Hoessein en dan pas [de Georgische president] Saakashvilli.’ Rogozin wordt niet geremd door een verleden in de diplomatieke

dienst. Brussel is zijn eerste post. De zoon van een bekende Sovjet-historicus werkte na zijn studie aan de Staatsuniversiteit van Moskou een tijd als journalist. Pas toen hij de politiek inging, kreeg hij nationale bekendheid. Medio jaren negentig sloot hij zich aan bij de volksbeweging van de populaire generaal en oud-presidentskandidaat Aleksander Lebed. Na

Knipoog Een jaar later publiceerde hij een boek (Vijand van het Volk), waarvan de titel een knipoog is naar het Sovjetverleden. Rozogins analyses van de gevaren die het moderne Rusland bedreigen (de hegemonie van de Verenigde Staten, het oprukken van de NAVO, het verzwakken van de nationale staat) spraken de leiders in het Kremlin kennelijk zodanig aan dat hij ze nu in Brussel mag debiteren. 1

Christopher Wayne Hudson, de man die vorig jaar in de Australische stad Melbourne een advocaat doodschoot en de Nederlandse toerist Paul de Waard ernstig verwondde, is veroordeeld tot levenslang. Hudson, een Hells Angel, heeft schuld bekend. De rechter noemde de misdaden ‘angstaanjagend, omdat er geen verklaring voor was’.

Pakistan

LEIDERS NET ONTSNAPT De premier en president van Pakistan zijn zaterdagavond ontsnapt aan de aanslag in het Marriott Hotel in Islamabad. Ze zouden er op dat moment dineren, maar het etentje werd op het laatste moment geschrapt. De actie van een zelfmoordterrorist kostte 53 mensen het leven.

Groot-Brittannië

HA, MINDER HUISWERK! Britse topscholen geven minder huiswerk, omdat scholieren door te veel huiswerk minder zin krijgen in leren. De tijd die ze zo uitsparen wordt besteed aan ‘verrijkende activiteiten’ als sport of een bezoek aan een museum.

!!$$!$ $"!&#

#! !! # ! ! "!!&!#! #"! !"$ #" ! !&"!$"&! "$'( !"!!"#$!$"!!

$ % # &&#!$!$!# #$!! !#&!! "&$#"!

"#"$ $$$

Wereld

6

VS Verkiezingsdebatten

Israël

Obama trekt zich eventjes terug

Vermist meisje gevonden in rivier

De verkiezingsstrijd in de VS nadert zijn beslissende fase. Eind deze week is het eerste debat tussen John McCain en Barack Obama.

niet uit of er nu technisch gezien wel of geen recessie is: ‘De werkloosheid is hoog, de lonen zijn laag. Er zijn in lange tijd niet zoveel mensen uit hun huis gezet.’

Redactie buitenland

David Usborne

Extra werk

WASHINGTON

Obama gaat zich de buurt van Tampa (in Florida) klaarstomen voor het debat. Hij hoopt dat hij die zuidelijke staat voor de neus van McCain kan wegkapen, zeker nu is gebleken dat de strijd daar nog onbeslist is.

...

Barack Obama verdwijnt deze week vrijwel volledig van het campagnepad. Met het eerste, en mogelijk doorslaggevende kandidatendebat van aanstaande vrijdag in Oxford, Mississippi heeft hij alle voorbereidingstijd nodig die hij kan krijgen. Ook John McCain, zijn Republikeinse tegenstrever, trekt zich waarschijnlijk even terug. Want als de torenhoge kijkcijfers van de voorbije partijconventies een graadmeter zijn, gaan de drie debatten tussen de presidentskandidaten tientallen miljoenen kijkers trekken. De race om het Witte Huis is levendiger dan ooit door de crisis op Wall Street én nieuw bewijs dat Obama ernstig te lijden heeft van racistische vooroordelen.

Nauwelijks verstaanbaar De debatten beginnen op een moment dat beide kampen zich nauwelijks verstaanbaar kunnen maken boven het geraas van de financiële crisis. De televisieinterviews die Obama en McCain zondag gaven aan het CBS-programma 60 Minutes werden gedomineerd door de economie. Ze waren het er beiden over eens dat Amerika in een recessie verkeert. ‘Ik denk dat veel mensen al jaren het gevoel hebben dat we in een recessie zitten’, zei Obama. ‘Als je salaris niet stijgt en alles tegelijkertijd duurder wordt, krijg je die indruk vanzelf.’ Volgens McCain maakt het

Er is voor de Democraten sowieso extra werk aan de winkel. Uit een onderzoek van Yahoo en AP blijkt dat Obama op 4 november mogelijk zes procent van de stemmen gaat verliezen door de aarzeling van blanke kiezers om op een zwarte kandidaat te stemmen. Er is ook het nodige te doen over het enige debat tussen de vicepresidentskandidaten Sarah Palin en Joe Biden, op 2 oktober. Onder druk van de Republikeinen is er minder tijd beschikbaar voor vrije discussie. Ze zijn bang dat Palins relatieve onervarenheid haar anders parten gaat spelen. Gezien de sterstatus die ze inmiddels heeft opgebouwd, zullen ook deze debatten veel kijkers trekken. Opvallend is overigens dat de Democraten hier geen bezwaar tegen hebben gemaakt. Zij zijn weer beducht voor Bidens talent voor blunders en eindeloos babbelen. 1 © The Independent

Ontvoerde toeristen weer vrijgelaten CAÏRO

...

De negentien toeristen die gisteren in Egypte werden ontvoerd, zijn later op de dag weer vrijgelaten. Dat zei de Egyptische minister van Buitenlandse Zaken, Ahmed Abul Gheit, bij de Verenigde Naties in New York.

AMSTERDAM

...

De moeder en grootvader van de 4jarige Rose Pizem zijn aangeklaagd voor de moord op het meisje. De zaak heeft voor grote ophef gezorgd in Israël. Opa Roni Ron had een relatie met de moeder van Rose, Marie-Charlotte Renault. Hij had de plaats ingenomen van zijn zoon Benjamin, de biologische vader van Rose. Ron en Renault hebben samen twee kinderen en hadden grote moeite met het gedrag van Rose. Ze wilden daarom van haar af en besloten het meisje te vermoorden. Haar lichaam zou vervolgens door Ron in de rivier zijn gegooid. 1

Democraat heeft ernstig te lijden onder racistische vooroordelen.

Egypte

ANP

De vermiste Franse kleuter Rose Pizem is teruggevonden in een rivier nabij Tel Aviv.

De groep is vrijgelaten bij de grens met Libië en Soedan en is gezond. De vijf Italianen, vijf Duitsers, een Roemeen en acht Egyptenaren waren op safari bij Aswan in het zuiden van Egypte toen gewapende mannen hen ontvoerden. De ontvoerders zijn vermoedelijk Soedanezen. Volgens Egyptische veiligheidsbronnen eisten de kidnappers 6 miljoen euro. 1

Estland

Afghanistan

SPION VOOR DE RUSSEN

DRIE BUSSEN ONTVOERD

In Estland zijn een vroegere topambtenaar van het ministerie van Justitie en zijn vrouw opgepakt op verdenking van spionage, vermoedelijk voor het naburige Rusland. De ambtenaar zou leiding hebben gegeven aan een afdeling die verantwoordelijk was voor geheimhouding van documenten over de toetreding van Estland tot de Europese Unie en de NAVO. Rusland was tegen die toetreding.

Militanten van de Taliban hebben in de West-Afghaanse provincie Farah drie bussen met ten minste 140 Afghaanse arbeiders ontvoerd. De autoriteiten onderhandelen om ze vrij te krijgen. In het gebied zijn ook criminele bendes actief. Volgens een dorpsoudste in het gebied, die betrokken is bij de onderhandelingen, zit een machtige Talibanleider achter de ontvoering. Een Taliban-woordvoerder zei nergens iets van af te weten.

Zuid-Afrika Stonehenge is nog lang geen vijfduizend jaar oud.

Motlanthe tijdelijk opvolger Mbeki

Engeland Wetenschap ondermijnt magie

ANP AMSTERDAM

...

Stonehenge eeuwen jonger dan gedacht De magische steencirkel in Engeland blijkt iets minder magisch. Redactie buitenland AMSTERDAM

...

Het mysterieuze Stonehenge is weer een stukje mystiek kwijtgeraakt. Onderzoekers hebben de ouderdom van de stenen cirkel in Zuid-Engeland nog nauwkeuriger vastgelegd: het bouwwerk dateert van 2300 voor Christus. Dat is 300 jaar later dan tot nu toe werd aangenomen. De datering is de belangrijkste vondst van een opgraving van Tim Darvill en Geoff Wainwright. Zij kregen veertig jaar na het laatste onderzoek toestemming een stukje van 2,5 bij 3,5 meter uit te graven en te onderzoeken. Daarbij doken honderd artikelen van organisch materiaal op, waarvan veertien werden gebruikt voor de modernste tests op het vlak

Kgalema Motlanthe (58) is de verrassende opvolger van Thabo Mbeki als president van Zuid-Afrika. Motlanthe is al decennia actief binnen het Afrikaans Nationaal Congres (ANC) en zat net als de legendarische ANCleider Nelson Mandela ooit vast in de gevangenis op Robbeneiland bij Kaapstad. In principe bekleedt Motlanthe het presidentsambt tot april volgend jaar. Dan zijn er presidentsverkiezingen. Het ANC zet Jacob Zuma in als kandidaat en gezien de dominante positie van de partij gaat hij het hoogste politieke ambt vrijwel zeker bekleden. Motlanthe zou dan vicepresident worden. 1

van koolstof-14 datering. Volgens Darvill en Wainwright is dit een belangrijke stap om het ‘hoe en waarom’ te beantwoorden van de bijna 5000 jaar oude magische stenen cirkel. Het duo vond bewijs dat Stonehenge een ‘plek voor genezing’ was, waar zieken en gewonden van heinde en verre naartoe kwamen om hun wonden te helen. Het blijkt dat ‘een abnormaal aantal’ van de stoffelijke overschotten nabij Stonehenge tekenen vertonen van lichamelijke verwonding of ziekten. Tandanalyse liet zien dat de helft van de begraven doden nabij Stonehenge niet afkomstig was uit de omgeving. Een mijlpaal dus, hoewel expert Andrew Fitzpatrick tegen de BBC niet voor één verklaring gaat: ‘De theorie van genezing is plausibel, maar een oude theorie mogen we niet uitsluiten: dat de tempel een ontmoetingsplaats was tussen het land van de levenden en het land van de doden.’ 1

Kgalema Motlanthe. EPA

GRATIS

Start nu met supersnel n voordelig internet. ternet. en Vaste age prijs lage

Tot 20 Mb

19,95

Exclusief voor lezers van de Pers!

p/mnd

• Supersnel internet tot 20 Mb • Modem GRATIS in bruikleen • Voor 9,95 extra per maand onbeperkt vast bellen p

- %$%)!&,#&'# &$,#&' - (!$#(*#&(+*.

- &$( ,#&&*(%

EXCLUSIEF!! 3 maanden gratis!

-'%&#"$! ($(

Zoete geuren, zoete dromen Uit Duits onderzoek blijkt dat een bos rozen in de slaapkamer kan leiden tot plezierige emoties tijdens het dromen. De nare geur van rotte eieren zorgt voor het tegenovergestelde.

Tot 20 Mb

.%&($* !

19,95

-)!%($%,#*#)+

p/mnd

Alléén lléé bij ADSL ADSLwinkel.nl® of bel 030 - 27 198 27

!(*"*$%, &(

Dit aanbod is alleen te bestellen op:

www.ervaar digitenne.nl of bel

030-2725798

powered by DigitaalTVkijken.nl

3 maanden Gratis! Daarna € 7,50 per maand

Dagblad De Pers

TECHNO

Slimme software Een computerprogramma heeft de speeches van Barack Obama en John McCain geanalyseerd. Conclusie: McCain is eerlijker. 09

In Business

7

Crisis Zakenbanken op zoek naar tegoed

China

Wall Street gaat sparen

Giftige melk van Friesland Foods Het Nederlandse Friesland Foods is betrokken bij het Chinese melkschandaal. Het bedrijf haalt drie soorten melk waarin melamine zit uit de schappen. Remco Tomesen AMSTERDAM

Op Wall Street is een nieuwe held opgestaan: de spaarder. Want er is snel veel geld nodig. Leve het saaie bankieren. Jan-Hein Strop AMSTERDAM

...

Amerikaanse Wall Street-bankiers zijn gisteren wakker geworden in een nieuwe wereld; een wereld waarin zij definitief van hun voetstuk zijn gevallen, waarin exorbitante winsten tot het verleden behoren en de bonus dit jaar een stuk lager uitvalt. Als ie al komt. In deze nieuwe wereld is geen plaats meer voor ingewikkelde financiële producten, waarvan niemand meer weet welke risico’s daaraan kleven. Net zo min is er bij banken plek voor een enorme berg schuld zonder dat daar bezittingen (‘assets’) tegenover staan. In deze wereld heeft het barsten van de ‘kredietbubble’ zelfs Goldman Sachs, tot voor kort de grootste icoon van zakenbankierend Wall Street, tot een radicale gedaanteverwisseling gedwongen.

Loodgieter op de hoek Toen de Wall Street-bankiers gisterochtend wakker werden, was hun manier van werken dood verklaard. Goldman Sachs en die andere overgebleven zakenbank Morgan Stanley hebben onder druk van de crisis besloten zich om te vormen tot gewone banken. Met deze tot voor kort onwaarschijnlijke stap is er in de VS geen zelfstandige zakenbank meer over. Zoals bekend is Lehman Brothers bijna failliet, ging Bear Stearns op in JPMorgan Chase en is Merrill Lynch voor een prikkie overgenomen door Bank of America. De revolutie op Wall Street betekent dat al deze instituten onder het

...

Dutch Lady, zo heet het melkproduct van Friesland Foods waarin het giftige melamine is aangetroffen. Door het drinken van met melamine vergiftigde melk zijn in China al 53.000 kinderen ziek geworden. Vier baby’s stierven tot nu toe. Fabrikanten voegen de stof toe aan met water verdunde melk. Melamine verhoogt het eiwitgehalte en moet de dunne melk ‘op echte melk’ doen lijken.

Wat is een zakenbank? Het belangrijkste verschil tussen een gewone bank en een zakenbank (‘investment bank’) is dat een zakenbank geen tegoeden mag aantrekken. Daarom staan deze instellingen onder minder streng toezicht dan gewone banken. Zakenbanken verdienen hun geld onder meer met transacties op de financiële markten - ten behoeve van derden én zichzelf - en advies aan klanten. Tot voor kort behaalden de licht gereguleerde zakenbanken grote winsten met het kopen en verkopen van complexe financiële producten, waaronder veel op hypotheken gebaseerde obligaties. De gevolgen daarvan zijn bekend.

Verdachte aardbeienmelk

Op Wall Street is het saaie maar veilige sparen weer hot. REUTERS

strenge overheidstoezicht van de Amerikaanse centrale bank vallen. Dat impliceert dat de banken meer reserves moeten aanhouden en minder risico’s mogen nemen. Maar bovenal betekent de omvorming dat de banken in staat zijn om tegoeden aan te trekken. Dat is nog eens ouderwets: de deuren van de chique, met marmer betegelde zakenbank – vroeger alleen toegankelijk voor rijke particulieren en big business – openstellen voor de sparende burger en de loodgieter op de hoek. Maar hoe ouderwets dat ook moge zijn, nodig is het wel, want de banken hebben snel nieuw kapitaal nodig. Omdat de stroom geld van andere financiële instellingen is opgedroogd en lenen dus moeilijk is, kijkt niemand meer neer op het maandelijkse salaris van Joe Sixpack. Dat spaarrekeningen en deposito’s

tegenwoordig geliefde instrumenten zijn voor het binnenhalen van geld, is ook hier goed te zien. Rentetarieven zijn hoog en banken schreeuwen die bovendien van de daken. ‘Het is allemaal wel wat minder sexy’, zegt econoom Sep van de Voort van SNS Securities. ‘Sparen wordt steeds belangrijker. Banken, ook de gewone, doen een stap terug en kiezen voor een minder risicovolle bedrijfsvoering. Dat betekent dat ze allemaal een stuk minder gaan verdienen.’

Geen gekke keus Voordeel van het aantrekken van spaartegoeden is dat het een veiliger en goedkopere manier van financieren is. Probleem van de huidige crisis is dat banken elkaar onderling geen geld durven uitlenen, of alleen tegen heel hoge tarieven. Ander probleem

;aj][lÜnggj\]]d ÜnaYÜoool¥egZad]fdÜg^ÜZ]dÜ¥ÜÜ

van geleend geld is dat banken bij het minste gevaar hun geld terug willen hebben: de moderne variant van de ‘bank run’. Aan geld van spaarders kleeft dat nadeel minder, zegt econoom Van de Voort. ‘Spaarders halen hun geld niet snel weg.’ Het vertrouwen dat we hebben in de veiligheid van ons spaargeld heeft alles te maken met het bankentoezicht en het zogeheten depositogarantiestelsel van De Nederlandsche Bank. Het stelsel garandeert bij faillissement van een bank een bedrag van maximaal 40.000 euro per persoon per instelling, waarbij tussen de 20.000 tot 40.000 euro een eigen risico van 10 procent geldt. Zo bezien is het geen gekke keus dat zoveel mensen hun aandelen verkopen en een spaarrekening openen. Éen ding is zeker: alle banken zijn daar blij mee. 1

Ü¥

Ü>9Üea[ _]`]m_]fcYYjl

JYekmf_ÜL Ü

EgcaYÜE Ü¥

@[eÜ~¥bYja_ÜI]dYpÜ~ nYfÜÜ~

@[eÜ¥bYja_ÜI]dYpÜ~ ]fÜgfZ]h]jclÜafl]jf]l nYfÜÜ

~¥

Niet in Nederland Europeanen hoeven zich, voor zover bekend, geen zorgen te maken. Volgens de Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) komen Chinese zuivelproducten Nederland niet in. ‘De controles zijn hier veel te streng’, zegt een woordvoerder. Producten uit China worden wel uitgevoerd naar landen als Jemen en Burundi in Afrika. Melamine kan nierstenen en nierfalen veroorzaken. 1

Gas @f[dmkjg¥Ja]^;¥ Ü

nggjÜÜÜ ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜh]jÜeYYf\±

De mogelijk vergiftigde melk komt niet uit een fabriek van Friesland Foods zelf, maar is geproduceerd door een Chinese fabriek. ‘Bijna 100 procent van de producten van het merk Dutch Lady, zoals baby- en kindervoeding, maken we zelf’, zegt een woordvoerder van het zuivelbedrijf. De verdachte melk is uitsluitend bestemd voor de Aziatische markt. Een paar dagen geleden werd bij een test in Singapore melamine aangetroffen in aardbeienmelk van Dutch Lady. ‘Bij een test in Hongkong werd niets ontdekt’, reageert de woordvoerder. Friesland Foods heeft daarom uit voorzorg drie soorten melk uit de schappen gehaald in Aziatische landen. Andere internationale fabrikanten ontkenden tot nu toe dat er melamine in hun producten zou zitten. Nestlé viel echter door de mand, nadat gezondheidsautoriteiten in Hongkong hadden aangetoond dat ook in een product van deze fabrikant de giftige stof zit. De concentratie zou zo gering zijn, dat een kind van 7,5 kilo dagelijks ruim drie liter melk moet drinken om vergiftigd te worden.

~

nggjÜÜÜ ÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜÜh]jÜeYYf\±

SHELL EN IRAK DOEN ZAKEN Irak verwacht met olieconcern Shell een contract te tekenen over het afvangen van gas. Het Iraakse ministerie van Olie heeft dit gezegd. Begin deze maand wees de Iraakse regering Shell het project toe. Shell had eerder dit jaar een voorstel ingediend om de Iraakse gasbronnen te ontwikkelen. Daarmee wil het concern de lokale markt voorzien van gas en het overige gas exporteren via de zuidelijke havens.

Paul Samuelson: ±MjYY_ÜfYYjÜ\]ÜnggjoYYj\]f

‘De Wall Street indices voorspelden negen van de laatste vijf recessies.’

8

In Business Koster & Jojanneke

Met medewerking van: Lorianne van Gelder en Justine Versteegh

Business Babes Polo voor het volk

Lol hebben voor een ton Twee ondernemers strijden met dj’s en vrije toegang voor iedereen voor een minder elitaire sfeer in de wereld van de polosport. Q&A

Koster en Jojanneke AMSTERDAM

Appartementje op de Zuidas

...

Over geld mag het nog altijd niet gaan in de wereld van de polosport. ‘Daar hebben we het niet over’, pareert Martijn van Scherpenzeel (36), polospeler sinds vijf jaar en ondernemer in hart en nieren, iedere vraag die monetair geladen is. Het kostenplaatje van een van de duurste sporten ter wereld rijmt dan ook niet met de wens die de laatste jaren opkomt in de polowereld om de sport toegankelijker te maken en een minder elitair imago te geven. Al voerde poloclub Wassenaar vorig jaar heel welwillend een ‘starterslidmaatschap’ in waarbij de beginnende polospeler het eerste jaar, na het volgen van de verplichte ‘starterscursus’ à 620 euro, een paard mag ‘lenen’ van de club, tegen een kleine vergoeding van 65 euro per uur. Pas in het tweede jaar hoeft men een viervoeter aan te schaffen. Al is dat pas het begin. Een beetje polospeler jaagt er per wedstrijd vier paarden doorheen, en bezit tenminste zes vierbenige exemplaren. ‘Polo is niet voor iedereen weggelegd’, probeert Van Scherpenzeel, aandeelhouder in een negental groene bedrijven waaronder CO2 compensatie reisbureau Greenbookings en Green creditcards, het voorzichtig. ‘Ook niet wat betreft moeilijkheid.’ Levend bewijs presentatrice Fabienne de Vries raakte tijdens een polocursus kortgeleden nog zwaargeblesseerd. Kijken daarentegen kost niks. Ware het niet dat polo-evenementen vaak invitation only zijn. Bij het EK polo dat onlangs werd gehouden, kon het plebs voor een eurootje of tien vanaf de verkeerde kant van het weiland hangend tegen de houten omheining met verrekijkers de wedstrijden en het champagne drinkende publiek op de tribunes bezichtigen. Van Scherpenzeel wilde daar samen met polomaatje en modemiljonair Pascal Zantman (38) verandering in brengen en organiseerde vorig jaar voor het eerst de Dutch Polo Masters in de achtertuin van vastgoedgigant Cor van Zadelhoff: poloclub Vreeland. Zantman wendde zich vier

Oud Zuid/Nieuw Geld

ONRUST IN DE SCHUYT Het oogt er vredig, maar Koster en Jojanneke weten wel beter. Bewoners van de Amsterdamse Cornelis Schuytstraat konkelen over een markt die er zou moeten komen als antwoord op de verdwijnende buurtwinkels.

Ontwaken met het Amsterdamse zakencentrum aan je voeten. Alleen weggelegd voor dikverdienende expats. Vorige week opende verhuurder Vesteda de woontoren New Amsterdam aan de Zuidas. Woordvoerder Oscar Toebosch licht toe. Ik ben een expat met een grote zak geld. Welk appartement in uw woontoren adviseert u mij? ‘Het Serviced Apartment. Dit is een enorme ruimte van 53m2 tot 175 m2, volledig gemeubileerd en van alle gemakken voorzien. Een keuken met luxe apparatuur en topdesign meubelen. Het enige dat je nog mee hoeft te nemen is een tandenborstel.’ Hoe diep tasten we in de buidel? ‘Tussen de 2.050 en 7.000 euro per maand. Exclusief BTW.’

Pascal Zantman (links) en Martijn van Scherpenzeel. FRANK GROELIKEN

jaar terug tot het polo, samen met Winston Gerschtanowitz die helaas te weinig tijd had om verder te gaan. Van Scherpenzeel: ‘Polo kost veel tijd. Ik zit zes avonden van de week op een paard. Het is niet even van: ik pak mijn dartboard en ga pijltjes gooien met mijn vrienden.’ Dit weekend zetten de polomaten de tweede editie van de DPM neer. Iedereen was welkom tegen een vriendelijke entreeprijs van vijftien euro. Toch stonden er nog altijd voor ettelijke miljoenen aan auto’s op het weiland, en Jan Modaal was in geen velden of wegen te bekennen. ‘We richten ons ook meer op jonge, ondernemende mensen. We hebben nu echt zo’n loungesfeer langs de zijlijn gecreëerd, waar een dj draaide.’ ‘Voor

vriendjes door vriendjes’ is dan ook het credo waaronder het tweetal hun organisatie voert. ‘Meestal speel je op een koud veld achteraf. Voor de spelers is het leuk dat er meer gezellige mensen bij zijn. En dat niet alleen gasten van sponsoren het publiek kleuren, al dan niet met paars pak, dasspeld en witte sokken.’ Om de sport in ieder geval voor ‘de vriendjes’ alvast toegankelijker te maken, werd er voor het eerst met Nederlandse speakers gewerkt in plaats van met de traditionele Engelse, en werd er na elke goal ‘dikke’ muziek gedraaid. ‘Eye of the tiger en dat soort stimulerende dingen.’ Winst hebben de heren ook dit jaar niet gemaakt. Maar geld is dan ook niet de drijfveer bij dit duo waarvan Zantman volgens maandblad Quote alleen al goed is voor een vermogen van 8 miljoen. Hoeveel hij nou per jaar kwijt is aan zijn hobby? ‘Er wordt niet over geld gesproken, alleen over de mate van lol die we hebben. Laat ik het zo zeggen: we hebben voor een ton lol.’ 1

Terwijl de financiële crisis voortduurt, winden wij ons in eigen land liever op over problemen van Hollandse proporties. Neem nu de Cornelis Schuytstraat in Amsterdam Zuid, het gemoedelijkste straatje van de stad. Zolang je poen hebt tenminste. Buurtbewoners, die in deze rubriek niet bij naam genoemd willen worden, vrezen voor de teloorgang van het charmante dorpsstraatje. ‘Het Soho van Amsterdam’, volgens Joop Braakhekke. Steeds vaker gebeurt het dat de dagelijkse boodschappenwinkels er moeten wijken voor dure kledingzaken. Zo sloten de afgelopen maanden een slager, een bakker en een tijdschriftenwinkel

hun deuren. De scooterrijdende vastgoedjongens bepalen er blijkbaar meer dan alleen het straatbeeld. Gevolg: ontevreden buurtbewoners. Ze willen een markt waar viswijven hun stinkende waar aanprijzen en zij een gezellig praatje kunnen maken bij de groenteboer, zonder af te hoeven reizen naar de arbeideristische Albert Cuyp. We besloten zelf maar eens poolshoogte te nemen. Te zien aan de tasjes van de geperoxideerde shopaholics zit lingeriekoningin Marlies Dekkers er deze winter warm bij. Smulkok Braakhekke, die wij troffen bij koffiebar Mech, vindt de straat er juist enorm op vooruitgegaan. ‘Mensen van kwaliteit’

‘Naast paarse pakken, dasspelden en witte sokken ook leuke mensen’

Business babe rapport Haar Donker en lang bij beide heren. 9-

Zaken ‘Groene ondernemingen’ + Zantman modegroep waar Percy Irausquin hoofdontwerper was. 8,5

Sexappeal wapenfeit Beiden polospeler. 9

Vrijgezel? Van Scherpenzeel: ‘sinds kort.’ 9 Zantman is bezet. 4

Vervoermiddel ‘Heel dure auto’s’. 9 Samen gemiddeld een 8.

noemt hij het publiek. Wij fronsen er lichtelijk bij. ‘En je hebt altijd nog Van Dam’, likkebaardt de tv-kok bij de gedachte aan de kwaliteitsslager in de straat. Maar waar zijn die opstandige buurtbewoners toch? Het lijkt eerder een stille mars. De winkeliers daarentegen houden zich niet stil. ‘Wat een bullshit zo’n markt!’, briest Hans Korse van opticien Bril en lid van de ondernemersvereniging Cornelis Schuyt. Voormalig voorzitter van diezelfde vereniging mevrouw Van Loggem verdenkt ‘geitenwollensokkentypes’ ervan een markt te willen. ‘Er is geen ontkomen aan de tendens van verdwijnende winkels. In de PC Hooft gebeurde ooit hetzelfde.’ 1

Aha... ‘Maar daar zijn ook de extra’s van de woontoren bij inbegrepen: gebruik van de healthclub, zwembad, fitnessruimte en sauna. Er staat een serviceteam tot je beschikking, boodschappen worden voor je gedaan en je hebt een gereserveerde plek in de parkeergarage.’ Kan toch ook in het Amstelhotel? ‘Ja, maar onze locatie is uniek. Na je ochtendcappuccino en een duik in het zwembad loop je zo naar je werk. Ook vind je hier de rust. Expats reizen de hele wereld rond, die willen niet tussen de toeristen zitten.’ En in roerige tijden als deze is er genoeg vraag naar de paleisjes? ‘Absoluut. Jaarlijks komen 5.000 expats naar Nederland. Vraag genoeg dus. Inmiddels zijn 20 van de 174 appartementen al bewoond. Cohen zei het al tijdens de opening: zakelijk gezien zijn wij de belangrijkste vierkante kilometer van Nederland.’ 1

KOJO’S GENANTE HOEKJE

Café Holleeder Leon van der Helm, caféhouder te Alkmaar, beweerde in 2006 dat hij door Willem Holleeder was afgeperst in opdracht van Eric de Vlieger. Verrassend genoeg werd zijn café gesloten omdat Justitie hem verdacht zelf ook betrekkingen te onderhouden met de boef. Van der Helm wil de rechtbank nu wraken, omdat stukken onjuist of te laat zijn toegestuurd. Wij nemen er nog een op deze kroegsoap. 1

[email protected]

Traditionele man doet het beter

Nederland sleurhut-land

Hoewel wij niet gauw om onderwerpen verlegen zitten, zijn lumineuze ideeën uwer kant meer dan welkom. Uw digitale post kan naar [email protected].

Uit onderzoek bleek dat mannen die uitgaan van een traditionele rolverdeling tussen man en vrouw meer verdienen dan de man met modernere opvattingen.

De Hollandse sleurhut blijft populair. Met meer dan een half miljoen caravans heeft ons land de hoogste ‘caravandichtheid’ van Europa.

In Business Techno

9

Software Obama en McCain onder de loep

Voeding Extra vitamine D

De stem als leugendetector

Lichtflitsen maken champignon gezonder

Wie zegt de waarheid, en wie liegt? Met behulp van software leggen experts de speeches van Obama en McCain onder de loep. Remco Tomesen AMSTERDAM

...

De Amerikaanse Republikeinse presidentskandidaat John McCain is in zijn speeches eerlijker dan zijn Democratische tegenhanger Barack Obama. Althans, dat komt naar voren uit een analyse van de inhoud van hun speeches, schrijft het Amerikaanse blad NewScientist. De Amerikaanse wetenschapper David Skillicom ontwikkelde software die kijkt naar de woorden die worden gebruikt in speeches. De software telt bijvoorbeeld het aantal keren dat de woorden ‘ik’ en ‘we’ worden gebruikt. Hoe meer ‘ik’s in een speech, hoe eerlijker het verhaal. Het

gebruik van veel negatieve termen zoals ‘haat’ en ‘vijand’ wijst op een minder eerlijk verhaal. Maar wetenschappers keken niet alleen naar woordgebruik. Er is ook software die de gelaatsuitdrukking bestudeert; evenals programmaatjes die naar stem en intonatie kijken.

Hoe meer ‘ik’ of ‘we’ in een speech, hoe eerlijker het verhaal. Uit de stemanalyse komt McCain naar voren als iemand die klinisch depressief is, zegt psycholoog Branka Zei Pollermann, in NewScientist. Het stemgeluid van McCain is erg monotoon, waardoor hij weinig emotie overbrengt, en zodoende ook geen grote impact heeft. Of hij nou over

positieve of negatieve zaken praat, zijn stem klinkt altijd hetzelfde. De ‘depressieve stem’ van McCain heeft een negatieve impact op luisteraars. Uit eerder onderzoek bleek dat wie naar depressieve stemmen luistert, zich slechter gaat voelen. Obama’s stemgebruik is daarentegen veel gevarieerder; zijn speeches hebben daarom ook meer impact. Pollerman liet software ook de manier van praten van de kandidaten vergelijken met hun gelaatsuitdrukkingen. McCain lacht bijvoorbeeld vaak op een sarcastische manier als hij controversiële uitspraken doet. Het is een veelvoorkomend ‘trekje’ van de Republikein, blijkt uit de analyse. Inhoud van de speeches, stemgeluid en stand van zijn gezicht zijn vaak niet in overeenstemming. Op dat punt scoort Obama veel beter. Zijn gelaatstuitdrukking past veel beter bij de inhoud van zijn speeches. 1

Ultrakorte, felle lichtflitsen zorgen ervoor dat champignons extra veel vitamine D gaan maken. Marcel Hulspas AMSTERDAM

...

Steeds meer mensen hebben stiekem last van een vitamine D-gebrek. Niet alleen immigranten die uit zonnige streken verhuizen naar koelere regio’s (de vitamine D die we nodig hebben wordt deels aangemaakt in de huid, met behulp van UV-straling), maar ook iedereen die, uit angst voor felle zon, scheutig omgaat met zonnebrandolie kan een dergelijk tekort oplopen. En dat is niet zonder gevaren, want er zijn diverse ziekten waarbij een extra dosis vitamine D geen kwaad kan. De Amerikaanse Xenon Corporation heeft wellicht een oplossing in de maak: champignons. Xenon is markleider op het gebied van gepulseerde lichtsystemen, en is altijd op zoek naar revolutionaire toepassingen van deze technologie. De voedingsindustrie is daarbij een vruchtbaar terrein gebleken. Een van de bekendste toepassingen is desinfecteren: ultrakorte, felle lichtflitsen

(veel feller dan zonlicht) zijn bacteriedodend. Maar onderzoekers van Xenon en Dole, ‘s wereld grootste producent en verkoper van groente en fruit, hebben nu ook ontdekt dat dergelijke flitsen het vitamine D-gehalte van champignons flink opjaagt. Het gaat om het stimuleren van een natuurlijk proces, benadrukt Gary Schroeder, directeur van Dole Mushrooms. ‘Wij helpen de natuur slechts een handje.’ Er zijn eerder pogingen gedaan om het vitamine Dgehalte op te krikken, maar deze methode is uiterst effectief – en natuurlijk volkomen schoon. De geflitste champignons en portobello’s kunnen binnen afzienbare tijd op de markt verschijnen. De champignon, de enige nietdierlijke, natuurlijke bron van vitamine D, geniet overigens al geruime tijd aandacht van voedingsdeskundigen. Robert Beelman van de Pennsylvania State University ontdekte onlangs dat ze een belangrijke bron van de antioxidant L-ergothioneïne vormen, dat wellicht een rol kan spelen bij de preventie van kanker. Geflitste champignons zouden wel een het supervoedsel van de toekomst kunnen zijn, voorspelt Beelman. 1

Studie Tegen daling waterpeil

KEMA denkt mee over tunnel Dode-Rode Zee Redactie techniek AMSTERDAM

...

Lampen maken witte rozen rood Witte rozen in de kas, maar de klant wil rode? Geen probleem. Ledlampjes boven de rozen zorgen alsnog voor de gewenste kleur. Het is een van de projecten in de ‘demokas’ van het recent geopende Fieldlab Glastuinbouw in

Honselersdijk, waar innovatieprojecten voor de glastuinbouw getest worden. Het Fieldlab is een samenwerkingsverband tussen TNO, de bedrijven DLV Plant en Fytagoras, en de Hogeschool INHolland. 1 TON BORSBOOM/ANP

Nieuws

GESIGNALEERD 111

Saids studie

In zijn beroemde studie Orientalism liet Edward Said zien dat onze westerse opvattingen over ‘het Oosten’ – als vreemd en exotisch, maar tevens als irrationeel en wreed – in wezen bepaald worden door domme vooroordelen en afkeer, en een weer-

spiegeling zijn van Europees racistisch superioriteitsdenken. Het boek sloeg in als een bom, en had diepgaande invloed. De Nederlandse vertaling maakte dit meesterwerk bereikbaar voor een breed publiek.

Edward W. Said, Oriëntalisten. 12,50 euro.

die vertellen ons bitter weinig over het ontstaan van het christendom. Veel interessanter (in dat opzicht) is de vrijwel gelijktijdig ontdekte ‘bibliotheek’ van Nag Hammadi. De tekstrollen laten zien dat het vroege christendom veel rijker en veelzijdiger was dan de in later eeuwen door bisschoppen ‘goedgekeurde’. Nag Hammadi-kenner Marvin Meywer onthult wat toen door de orthodoxie werd onderdrukt.

111

Opschudding in de woestijn

Iedereen kent de Dode Zeerollen. Maar

Marvin Meyer, The Gnostic Discoveries. The Impact of the

Energieadviesbedrijf KEMA gaat participeren in een studie naar de haalbaarheid van een 180 km lange tunnel die water moet transporteren van de Rode Zee naar de Dode Zee. Het project staat onder leiding van het Franse bedrijf Coyne et Bellier. Het is een gezamenlijk initiatief van Israël, de Palestijnse Autoriteit en Jordanië. Het extra water uit de Rode Zee moet een einde maken aan de voortdurende daling van het peil van de Dode Zee. Een gedeelte zal worden omgezet in drinkwater. KEMA richt zich vooral op de energie- en milieuaspecten. De tunnel zal niet erg zuinig zijn: het zal energie vreten om het

Nag Hammadi Library. 8,95 euro 111

water omhoog te pompen. Pas aan het eind van het traject kan het water afdalen. De Dode Zee ligt zelf 400 meter onder de zeespiegel. Het is de bedoeling dat het zoete water voor een groot deel richting de Jordaanse hoofdstad Amman zal gaan – ook daarbij zal een fors hoogteverschil moeten worden overwonnen. KEMA wil de mogelijkheid onderzoeken om voor al deze processen groene stroom in te zetten: zonnecellen en windturbines. Zon en wind zijn aldaar in ruime mate aanwezig. Ook wil men bekijken of het mogelijk is ‘blue energy’ in te zetten (een techniek waar het bedrijf in 2005 de ID-NL Innovatieprijs kreeg). Dat is energie opwekken uit het verschil in zoutconcentratie tussen water uit de Rode Zee en Dode Zee. 1

Michel Onfray, Atheologie. De hoofdzonden van jodendom, christendom en islam. 6,90 euro

Weg met God!

De Franse filosoof Michel Onfray geldt als een van de krachtigste en meest welbespraakte verdedigers van het atheïsme en het recht om religies aan de kaak te stellen. Zijn ‘atheologie’ was in Frankrijk een bestseller, vergelijkbaar met de boeken van Hirsi Ali in eigen land. Geen keuze tussen christendom en islam, maar een leven ver van deze rampen.

Ramsjboeken uit het aanbod van boekhandel Steven sterk, Servetstraat, Utrecht, 303-2340580. Ook verkrijgbaar bij Selexyz-boekhandels

Toverschool (1)

Toverschool (2)

Toverschool (3)

Na de onzichtbare mantel hebben de natuurkundigen Xudong Luo en zijn collega’s uit Shanghai nu ook de onzichtbare deur bedacht.

De truc slaagt dankzij ‘metamaterialen’, die uit atomaire structuren bestaan die het licht dat op het materiaal valt, kunnen manipuleren.

Een voorwerp dat in een metamateriaal-mantel zit, kan bijvoorbeeld veel groter lijken dan het is. Zo kan een zuil de indruk wekken de lege ruimte eromheen te vullen. Maar in feite zit daar een opening.

nnen.

31 jaar later weredn Geert van Maan l van secretaris-generaavan het ministerie elzijn Volksgezondheidt., W en Spor

Dat moet sneller ku

Hoe? 9 der en overgrootvader BestGraduates 200 Als je vader, grootva Schrijf je in voor de t voorbestemd. oms toek naar de top. je lijkt arts zijn, dan oluut de kortste weg abs e, gam hét Maanen – mede op 9 is exclusief voor Toch koos Geert van BestGraduates 200 januari – op zijn 18e voor een van er vad iode zijn per van de ies in adv toptalent dat e de Universiteit van 0 aan een Nederlands studie Economie aan 2009 t/m maart 201 s, want keu de goe een k ert. ude Amsterdam. Dit blee afst teit ersi univ laude afstudeerde kun je persoonlijke nadat hij in 1976 cum Via BestGraduates e carrière bij het iend bloe met CEO's van de een hij begon ontmoetingen hebben n, en isterie van Financië erkgevers, geldprijz topw Rijk. Eerst bij het min de taan ens nev bij als inspecteur uiteindelijk de en euro 00 waar hij begon 10.0 winnen tot rna je Rijksfinanciën. Daa worden. Ook maak de Inspectie der BestGraduate 2009 door naar ties func van de rse dive r exclusieve prijzen groeide hij via zee op s kan . van de Rijksbegroting n, zoals een bezoek directeur-generaal deelnemende bedrijve e ulde hij verschillend verv n watermanagement e sse ieuz ertu stig Ond aan het pre bestuurslid van het kart expePetersburg, een Gonevenfuncties, als St. in ject pro ia ds en het Instituut Zero in o.a. Colomb ula Burgerlijk Pensioenfon Form van ce rien s the world' ven en als commissari und 'aro ket gtic vlie voor Overheidsuitga en de VS, een iphol Group en ING een Harvard Summer van onder andere Sch of het volgen van eneraal ris-g reta sec hij d wer Group. In 1999 rse. Cou Financiën. In 2003, gegeven periode van het ministerie van Studeer jij in de aan hij uderen, verruilde afst in een uitgebreid zijn en na mak ee jaar 27 af, wil je een entr bij dezelfde positie ie prijzen? deze functie voor kans maken op moo én erk netw aat. Verkeer en Waterst duates-test en tGra Bes de het ministerie van dan Doe risje van Maanen secreta e minuten of jij In 2007 werd Geert ontdek binnen twe 9. rie van Volks200 iste tes min dua het tGra van Bes generaal kwalificeer t voor en Sport test kun je doen op tesdua gezondheid, Welzijn tGra Bes e Dez is snel. Maar voor aardetop.nl. Is dat snel? Ja, dat www.dekortstewegn die in 2009 gaan tie over n ente stud ze je ook alle informa ambitieu vind r Hie we goed nieuws: 9. afstuderen, hebben BestGraduates 200 ‘het kan sneller’. Tot snel!

naar www.de kortste weg

BestGraduates 2009 wordt georganiseerd in samenwerking met onderstaande topwerkgevers

BestGraduates 2009 wordt mede mogelijk gemaakt door

BestGraduates 2009 is een activiteit van Memory Events BV

de top.nl

In Business In de knip

SPAAR TOP 3

GELD TELT REDACTIE: INDEPENDER.NL

ONZE NIEUWE SPAARRENTES 1. Depositosparen

5,1%

2. Internetsparen Extra

4,5%

3. Internetsparen

4,0%

t#JKKBBSWBTU#JKNBBOEFOWBTUOV

t#JKUPUBBMTBMEPCPWFOé

t(FFOCFQFSLJOHFO

Risicoverzekering overlijden te duur?

3FOUFUBSJFWFOEETFQUFNCFS3FOUFQFSDFOUBHFTQFSKBBS7SBBHOBBSEFWPPSXBBSEFO

www.dsbbank.nl 0900 0575 (lokaal tarief)

TIP!

Waarom een overlijdensrisicoverzekering? Een overlijdensrisicoverzekering sluit je vaak af omdat je wilt voorkomen dat je naaste familie in de financiële problemen komt wanneer jij onverhoopt komt te overlijden. Misschien niet de leukste verzekering om je in te verdiepen, maar wel eentje die je veel geld kan besparen.

Bekijk ook onze scherpe hypotheektarieven

LAAGSTE RENTES AFLOSSINGSVRIJE HYPOTHEKEN Provider

Hypotheek

5 jr NHG

SNS bank ABN AMRO ING Bank Fortis Bank Postbank Rabobank MoneYou MoneYou MoneYou MoneYou MoneYou De Hyp.shop DSB Bank Hypodomus MoneYou De Hypotheker De Hyp.shop Hypodomus Syntr Achm Vastg Florius REAAL Verz. ABN AMRO Legal & General

SNS Budget Hypotheek Aflosvrij Budget hypotheek Hypotheek met Renteopties RenteVoordeel Aflossingsvrije Hypoth. VoordeelPlus Hypotheek VoordeelHypotheek Compleet+ hypotheek (2) Compleet+ hypotheek (4) Compleethypotheek (2) Aflossingsvrije hypotheek (2) Compleethypotheek(4) FLEXXTRA 2 Aflossingsvrije hypotheek Diamant Budget Hypotheek Aflossingsvrije hypotheek (4) Optimaal Maatwerk Voordeel FLEXXTRA 4 Diamant DrieSterren Hypotheek Basishypotheek Profijt twee Aflossingsvrije Hypotheek Aflossingsvrij-Plus Hypotheek Internet hypotheek Legal Life Voordeel Hypotheek

5,2 5,25 5,4 5,7 5,1 5,5 4,9 5 5 5,1 5,1 5,05 4,849 5 5,2 5,1 5,15 5,1 5,4 5,25 5,25 5,25 5,3

5 jr 125% EW

5,6 5,65 5,8 6,2 nvt nvt 5,2 5,3 5,3 5,4 5,4 5,45 5,45 5,5 5,5 5,5 5,55 5,6 5,6 5,65 5,65 5,65 5,7

10 jr NHG

5,3 5,45 5,7 5,5 5,4 nvt 5 5,1 5,1 5,2 5,2 5,15 4,949 5,05 5,3 5,4 5,25 5,2 5,5 5,35 5,35 5,45 5,4

10 jr 125% EW

5,7 5,85 6,1 6 nvt nvt 5,3 5,4 5,4 5,5 5,5 5,55 5,55 5,55 5,6 5,8 5,65 5,7 5,7 5,75 5,75 5,85 5,8

Getoond worden de aflossingsvrije hypotheken van de grootbanken plus de producten met de laagste rentes voor een lening van 5 jaar tot 125% van de Executiewaarde, vervolgens de laagste rente voor 10 jaar tot 125% EW

PERSOONLIJKE LENING

Aanbieder

Aanbieder

< €5000 < € 10.000 < € 15.000

Kruidvat KredietDirect.nl** Directa Becam ** DSB Bank OHRA The RB of Scotl Crediam ** DHB bank Eurofintus ** De IJssel ** SNS Regio Bank SNS Bank Fortis Bank Rabobank

6,55 6,7 7,9 11,4 nvt 7,85 nvt 9,5 8,9 nvt nvt 10,3 9,7 11 11,1

Frisia Financ.** 10,7 Delta Lloyd nvt De Hypotheker nvt Directa 8,2 Freo nvt DSB Bank nvt Ohra 7,5 FBTO 7,6 KredietDirect.nl** 8,3 Avéro Achmea ** 7,9 MoneYou nvt ABN Amro** 8,6 SNS Bank 10 Fortis Bank 10,8 Rabobank 10,9

6,7 6,8 7,2 7,2 7,2 7,3 7,5 7,6 7,7 7,9 7,9 8,6 10 10,5 10,7

6,6 6,8 7,2 7,2 7,2 7,3 7,2 7,6 7,3 7,9 7,9 8,1 9,1 9,6 9,1

Ouderwetse energievreters kosten jaarlijks zo’n 120 euro. HH

Energiebesparing Grootste stroomvreter

Energielabel op koelkast verwart Zuinige koelkasten verkopen steeds beter. Alleen de energielabels op de apparaten veroorzaken grote verwarring bij consumenten. Redactie economie

DOORLOPEND KREDIET < €5.000 < € 10.000 < € 15.000

AMSTERDAM 6,55 6,7 6,9 7,4 7,7 7,85 7,9 7,9 8,9 8,9 9,6 9,7 9,7 10,5 10,9

6,55 7,3 6,5 6,4 7,7 7,45 7,3 7,5 8,9 8,9 9,6 8,8 9 9,6 9,3

Getoond worden de 10 laagste tarieven gesorteerd op een lening tot 10.000 euro plus de tarieven van de grootbanken ** Tarief afhankelijk van doel lening en/of risicoprofiel aanvrager. Getoond worden de laagste tarieven.

DAGELIJKS OPVRAAGBARE SPAARREKENINGEN Bank

Rekening

€ 10.000

Icesave NIBC Direct Anadolubank Amsterdam Trade Bank Credit Europe Bank* Akbank DHB Bank Garantibank Kruidvat ABN AMRO Rabobank SNS Bank Fortis Bank Postbank ING Bank

Spaarrekening NIBC Direct Internetspaarrekening Anadolu Alfa Spaarrekening ATB Internet Spaarrekening Credit Europe Top-Interest rekening AK Internet Spaarrekening DHB S@veOnline Gouden Internet Rekening Kruidvat Internet Spaarrekening Internet Spaarrekening Rabo Telesparen Internet Sparen E-Spaarrekening Internetspaarrekening Internet Sparen

5,25 5,25 5,1 5 5 4,8 4,75 4,65 4,6 2,8 2,8 2,6 2,5 2,5 2,4

11

Getoond worden de 9 hoogste tarieven + de tarieven van de grootbanken van rekeningen zonder beperkende voorwaarden en een 1e inleg van 100 euro of minder * De rente geldt voor nieuwe contracten vanaf 3 juni 2008. Peildatum: 22-09-2008 Bron: MoneyView Research

...

De koelkast is de grootste stroomvreter van het huishouden. Niet omdat het vermogen zo hoog is – een magnetron heeft al snel tien keer zoveel vermogen – maar omdat hij 24 uur per dag aan staat. Een koelkast met het beste energielabel verbruikt jaarlijks ongeveer veertig euro (180 kilowattuur) aan elektriciteit. Voor ouderwetse energievreters betaalt u jaarlijks zo’n 120 euro (540 kWh). Bij een gemiddelde levensduur van tien jaar scheelt dat dus achthonderd euro. Wie de energiezuinigste koelkast zoekt, stuit echter al snel op een probleem. Bijna alle koelkasten – zo’n 95 procent – hebben een A-label. Ze zijn dus allemaal echt energiezuinig. Maar welke is nu het allerzuinigst? ‘Dan moet u zoeken naar apparaten met een A++ sticker’, zegt Mariken Stolk van de voorlichtingsclub Milieucentraal. ‘Je had eerst het A, B en C-label, maar omdat de energiezuinigheid zo vooruit is gegaan, zitten nu bijna alle apparaten in de A-categorie. Daarom zijn er twee nieuwe categorieën bijgemaakt: A+ en A++. Die zijn nog zuiniger dan A.’

Beleggingsadviseurs

Ziektekosten

ADVISEREN MOET ANDERS

KONIJN IN DE VERZEKERING

Het vak van beleggingsadviseur moet drastisch veranderen. Dat is de belangrijkste uitkomst van het Fondsevent 2008, een beurs voor beleggingsadviseurs. Volgens de website van de beurs vonden veel aanwezigen dat er te veel nadruk is gelegd op de ontwikkeling en verkoop van producten en te weinig op het belang van de klant. Bob Homan van ING: ‘Je kunt als beleggingsadviseur geen onzin meer verkopen.’

Met honden en katten was het al mogelijk, maar vanaf vorige week kan het ook met konijnen: uw huisdier verzekeren tegen ziektekosten. Petplan is de eerste verzekeraar die een konijnenpolis aanbiedt. De konijnenverzekering varieert in prijs van 5,95 tot ongeveer 15 euro per maand en verzekert zaken als dierenartsconsult, operaties, medicijnen en inentingen, tot zelfs een crematie bij de duurdere versie.

De verkoop van koelkasten met het A+ en A++ label is vorig jaar gestegen tot 25 procent van het totale aantal verkopen. Het probleem met de nieuwe energielabels is echter dat de consument ze niet makkelijk herkent als de zuinigste en dus de goedkoopste in verbruik. ‘Ik kan me best voorstellen dat A, A+ en A++ verwarrend werken’, zegt Stolk. ‘De ontwikkelingen gaan snel en het aanbod is groot. Eigenlijk moeten de verkopers goede voorlichting geven. Ik ga ervan uit dat ze dat doen.’

Het verschil tussen een zuinige en onzuinige koelkast is zo’n 800 euro. Die verkopers weten zelf echter ook niet meer helemaal zeker hoe het met die labels zit. ‘Dat A++ label is toch niet officieel erkend?’, vraagt Pieter Otten, manager maatschappelijk verantwoord ondernemen bij witgoedwinkel BCC. ‘Het is voor de klant allemaal best verwarrend, met die stickers en het verbruik in kilowattuur. Weet jij wat het betekent als een apparaat jaarlijks 100 kWh verbruikt?’ BCC heeft daarom maar een eigen label geïntroduceerd. ‘Wij plakken gewoon op elke koelkast die we verkopen een sticker met het aantal euro’s energie dat die jaarlijks kost. Dat is een stuk makkelijker.’ 1

Hoeveel kan ik besparen? Bij het afsluiten van een overlijdensrisicoverzekering bepaal je hoe lang de verzekering moet lopen en voor welk bedrag je verzekerd wilt zijn. Tezamen met je leeftijd bepaalt dit grotendeels de hoogte van de premie. Omdat de voorwaarden van deze verzekeringen gelijkwaardig zijn, hoef je bij dit type verzekering eigenlijk alleen maar naar de premie te kijken. En dat loont want de premieverschillen zijn enorm. Veel verzekeraars hebben de premies de afgelopen jaren verlaagd. Soms wel tot 50 procent. Gedurende de looptijd kan dat vele duizenden euro’s schelen. Er zijn maar weinig verzekeraars die deze verlaagde premies ook aan hun huidige klanten doorberekenen. Dus heb je al een paar jaar zo’n verzekering lopen? Ga dan de premies vergelijken op bijvoorbeeld een vergelijkingssite www.independer.nl. Heb ik deze verzekering nodig? Bij een overlijdensrisicoverzekering betaal je premie gedurende een vastgesteld aantal jaren. Overlijd je tijdens de looptijd dan krijgen je nabestaanden het bedrag waarvoor je verzekerd bent uitgekeerd. Met dit bedrag kan bijvoorbeeld de hypotheek worden afgelost. Nabestaanden kunnen dit bedrag ook gebruiken ter aanvulling op het inkomen. Als je na afloop van de verzekering overlijdt, ontvangen je nabestaanden niets. Kan ik overstappen? Ja, meestal wel. Wil je overstappen? Wacht dan eerst tot je bij je nieuwe verzekeraar bent geaccepteerd voor je je oude verzekering opzegt. Als je overlijdensrisicoverzekering aan je hypotheek is verbonden, vraag dan altijd aan je geldverstrekker of je mag oversluiten.

Heeft u vragen aan onze financieel adviseurs? [email protected]

! " !

!

! !

!

Liegen tegen verzekeraar

Shopaholic Victoria Beckham

Brandstoftoeslag

Eén op de veertien mensen liegt de verzekeraar voor over de eigen rook-, eet- en drinkgewoonten. De meeste mensen liegen over hun gewicht.

‘Ik heb ooit van een werkloosheidsuitkering geleefd en daardoor weet ik dat je goed op je geld moet letten. David geeft veel meer uit dan ik.’

Luchtvaartmaatschappij Transavia.com verlaagt met ingang van maandag haar brandstoftoeslag met gemiddeld 3,50 euro per enkele reis.

12

In Business De markt

BEURS VANDAAG REDACTIE: IEX.NL

· Savings & Loans (1986-1995): 175 miljard dollar (3,0% BBP)

De markt in kaart

· Japanse bankencrisis ( jaren negentig): 600 miljard dollar (13,0% BBP)

Pijn en kansen crisis

H

oezeer monetaire politiek een kwestie van crisismanagement en improvisatie is, bewijst een wet die in 1933 nodig was om de markt te redden, en die nu ijlings moet worden teruggedraaid om diezelfde markt voor de ondergang te behoeden. Dit weekend werden pardoes de nog twee resterende zakenbanken (investment banks) van Amerika opgeheven: Goldman Sachs en Morgan Stanley. De twee zijn voortaan normale banken. Met de Glass-Steagall Act uit 1933 werden gewone banken, die van sparen en lenen, juist gescheiden van de zakenbanken: zij die zich bezighielden met vermogensbeheer, effectenhandel, het begeleiden van beursgangen en bedrijfsovernames. In de jaren twintig hadden naar oordeel van de autoriteiten de banken er ook een zooitje van gemaakt en daarom werden er voortaan twee types onderscheiden, om te veel belangenverstrengeling te voorkomen. In de loop van de vorige eeuw werd die scheidslijn toch weer dunner en de wetgeving soepeler. De maatregel die in 1933 nodig was om de markt te redden, moet nu dus worden teruggedraaid om diezelfde beurs in veiligheid te brengen. De Amerikaanse overheid stelt nu een fonds in van 700 miljard dollar om de markt te redden. Veel geld, maar hoeveel is veel? Een vergelijking met de vorige bankencrisis maakt dat duidelijk, volgens cijfers van het IMF: · Grote Depressie ( jaren dertig): 1,1 miljard dollar (2,0% Bruto Binnenlands Product - BBP)

Die 700 miljard is daarom goed voor ruim 5% van het Amerikaanse BBP. Dat is veel in vergelijking met de beruchte savings & loans crisis, maar een koopje in vergelijking met de Japanse bankencrisis. Eigenlijk duurt die zelfs tot op de dag van vandaag voort. Want ondanks dat economie en beurs al bijna twintig jaar stilstaan, durft Japan geen rigoureuze hervormingen aan. Gezien de draconische maatregelen die de Amerikanen in een paar dagen tijd namen, hebben zij daar minder moeite mee. Intussen rekende de SNS-fondsmanager de nu al legendarische AEXstijging van 8,6% van vrijdag nog even door, de op vier na sterkste stijging ooit op één dag in het bestaan

11-11-1987

77,32 11,8%

2

LONDEN FTSE 100

VS NASDAQ

KOERS:

KOERS:

11015,69

375,19

% VERSCHIL:

KOERS:

2178,98

1m

3m

6m

1y

3%

19%

41%

13-3-2003

240,25 10,0%

20%

26%

38%

44%

3 21-10-1987

101,38 9,2%

-21%

-22%

-5%

10%

4

12-11-1987

84,05 8,7%

-7%

-5%

9%

28%

5 19-9-2008

381,83 8,6%

-1,74%

5236,26

% VERSCHIL:

% VERSCHIL:

-4,17%

-1,41% FRANKRIJK CAC 40

van de 25-jarige index. Van Zeijl: ‘Na de enorme koersdalingen van 1987, 2003 en 1998 waren er veel van dit soort koersexplosies te zien én in al deze gevallen was de koersellende achter de rug. Alleen 2002 vormt hierop een uitzondering.’ ‘Wat concludeer ik hieruit? Na een maand verdient u de eerste maand na deze giga-stijgingen gemiddeld 3,6% en heeft u een 68% kans op winst. In een normale maand maakt u 60% kans op winst en verdient u 0,9%. Over langere periodes gemeten zijn de rendementen ook flink hoger dan in een normale periode gemeten. De verlieskansen zijn ongeveer even groot als normaal.’ 1

-3%

% VERSCH

KOERS:

-3,27%

Monetaire politiek is een kwestie van crisismanagement en improvisatie.

AEX 1

NEDERLAN AEX

VS DOW JONES

· Subprime & kredietcrisis (2007 - ?): 945 miljard dollar (6,9% BBP VS)

KOERS:

4223,51

% VERSCHIL:

-2,34%

BRAZILIË BOVESPA

KOERS:

52783,80

% VERSCHIL:

Bron koersgegevens:

-0,51%

Nederland AEX Index - slotkoersen 22 september AANDEEL

SLOT

aegon 7,536 ahold 8,071 40,005 akzo nobel arcelor mittal 42,58 13,74 asml holding 10,72 bam groep 52,775 corio dsm, kon. 34,745 7,671 fortis 47,67 fugro 29,305 heineken 19,25 ing groep c. kpn 11,092 20,35 philips, kon. 21,23 randstad 10,413 reed elsevier royal dutch shell a 21,66 17,065 sbm offshore tnt 22,88 14,545 tomtom unibail-rodamco 148,485 19,705 unilever c. 11,64 usg people wereldhave 73,45 wolters-kluwer c. 15,83

VORIG SLOT

7,492 8,134 41,24 41,925 14,86 10,80 55,23 35,43 8,00 47,92 29,67 20,39 11,164 21,04 21,96 10,72 21,54 17,065 22,54 15,00 154,21 20,20 11,79 72,68 16,30

Amsterdam Midcap Index - slotkoersen 22 september

VERSCHIL

HOOG

0,04 -0,06 -1,24 0,66 -1,12 -0,08 -2,46 -0,68 -0,33 -0,25 -0,36 -1,14 -0,07 -0,69 -0,73 -0,31 0,12 0,00 0,34 -0,46 -5,72 -0,50 -0,15 0,77 -0,47

7,84 8,219 41,85 43,93 14,44 10,99 55,80 35,40 8,24 48,58 30,18 21,00 11,283 21,15 21,995 10,66 21,95 17,195 23,60 15,15 155,15 20,325 12,22 73,78 16,24

LAAG

7,49 7,977 39,90 42,555 13,74 10,65 52,50 34,745 7,66 47,45 29,00 19,25 11,01 20,35 21,10 10,331 21,50 16,80 22,00 14,45 147,305 19,705 11,54 71,44 15,72

VOLUME

14700758 9049909 2101301 4134297 6371348 856742 484825 1717009 31999884 548516 1912561 26744909 7189679 8796028 954807 4101512 14925059 1364018 3129759 938968 71864 10896140 746967 171666 1276078

AANDEEL

SLOT

aalberts ind. amg arcadis asm international binckbank boskalis westm. crucell csm cert. draka holding eurocomm. prop. heijmans imtech logica nutreco holding océ opg groep ordina pharming group smit international sns reaal ten cate vastned retail vopak wavin wessanen c.

9,69 29,50 13,86 14,81 6,55 37,85 10,20 19,27 15,40 30,00 14,50 15,15 1,55 35,10 6,16 9,60 5,94 0,91 64,40 10,02 24,12 51,50 35,88 5,19 7,40

VORIG SLOT

9,55 30,00 13,98 15,25 6,38 38,73 10,41 19,25 15,50 30,20 14,50 15,23 1,65 35,93 6,33 9,28 6,05 0,91 63,87 10,55 23,59 52,20 35,23 5,45 7,41

VERSCHIL

HOOG

LAAG

0,14 -0,50 -0,12 -0,44 0,17 -0,88 -0,21 0,02 -0,10 -0,20 0,00 -0,08 -0,10 -0,83 -0,17 0,32 -0,11 0,00 0,53 -0,53 0,53 -0,70 0,65 -0,26 -0,01

9,86 30,40 14,25 15,40 6,69 38,05 10,44 19,35 15,81 31,27 14,61 15,73 1,65 36,25 6,50 10,01 6,22 0,92 65,38 10,92 24,97 52,00 36,20 5,49 7,47

9,60 29,15 13,86 14,81 6,35 37,31 10,10 19,13 15,25 29,29 14,03 15,00 1,55 35,10 6,15 9,25 5,93 0,89 63,88 10,00 23,80 51,00 34,81 5,19 7,35

VOLUME

407062 180894 112894 246241 340116 275164 359058 387027 414696 117457 99236 554005 2679876 288727 440968 102585 158405 159265 108143 932227 84787 50424 247392 210162 394382

Amsterdam Smallcap Index - slotkoersen 22 september AANDEEL

SLOT

accell group antonov ballast nedam beter bed brunel intern eriks group exact hold. fornix biosciences gamma holding grontmij c. innoconcepts kardan kas bank lanschot, van macintosh retail moolen holding nieuwe steen qurius sligro food gr spyker cars super de boer tkh group tmg unit 4 agresso vastned off/ind

22,38 0,30 23,51 10,36 16,55 42,51 21,35 8,90 24,74 23,53 9,85 5,75 18,54 49,20 11,00 3,59 17,49 0,46 23,77 4,54 3,41 15,25 18,54 13,55 15,50

VORIG SLOT

22,29 0,28 23,57 10,48 16,30 41,97 21,67 9,00 24,78 24,60 9,90 5,69 19,48 50,42 10,98 3,61 17,00 0,46 23,34 4,48 3,29 15,39 20,24 13,50 15,89

VERSCHIL

HOOG

LAAG

VOLUME

0,09 0,02 -0,06 -0,12 0,25 0,54 -0,32 -0,10 -0,04 -1,07 -0,05 0,06 -0,94 -1,22 0,02 -0,02 0,49 0,00 0,43 0,06 0,12 -0,14 -1,70 0,05 -0,39

22,70 0,32 23,78 10,50 16,80 42,90 21,70 9,16 25,10 24,60 9,97 6,61 20,66 50,50 11,20 3,79 17,49 0,48 24,00 4,73 3,47 15,65 20,58 13,75 16,38

22,30 0,29 23,00 10,04 16,45 41,11 20,50 8,90 24,30 23,53 9,75 5,63 15,48 49,20 10,70 3,55 16,87 0,45 23,36 4,35 3,27 15,00 18,20 13,50 15,14

4658 1502591 7037 9555 30351 5659 30975 12399 4964 23313 21668 252465 14083 1368 4892 437722 61325 317966 32390 5053 211230 37038 17948 23580 61314

In Business De markt

13

Fraude Ahold-affaire DUITSLAND DAX

ND

Side letters waren Meurs’ eigen idee

JAPAN NIKKEI 225

RUSLAND RTS-INDEX

KOERS:

6107,75

IL:

% VERSCHIL:

%

-1,32%

Michiel Meurs, de voormalig financieel topman van Ahold, werd gisteren verhoord. Redactie economie AMSTERDAM

...

KOERS:

12090,59

Voormalig financieel topman Michiel Meurs van Ahold kwam zelf met het idee bij de halve dochterondernemingen Disco en Paiz zogenoemde ‘control en side letters’ te maken. Dat bleek gisteren in het verhoor voor het hof in Amsterdam. Meurs was in het boekhoudschandaal rond Ahold verantwoordelijk voor het tekenen van de side letters, waardoor Ahold de totale omzet van dochterbedrijven bij de eigen omzet kon optellen, terwijl in werkelijkheid Ahold niet de volledige zeggenschap had over die bedrijven. Ahold bracht dit in 2003 zelf naar buiten. Meurs, Cees van der Hoeven, oud-bestuurder Jan Andreae en ex-commissaris Roland Fahlin

% VERSCHIL:

1,42%

KOERS:

1309,50 % VERSCHIL:

1,05%

HONGKONG HANG SENG

HET PANEL REDACTIE: IEX.NL

Fed

Zij hebben ’t gedaan!

19632,20

Bij elke beurscrisis zijn er zondebokken, die soms achter tralies belanden. Zo moesten na de dotcomcrisis in 2001 topmanagers van Enron en Worldcom de cel in voor zeg maar oplichting. De beschuldigende vinger wijst nu naar bankiers en short sellers. Terecht?

SINGAPORE STRAITS TIMES

% VERSCHIL:

1,58%

Zinloos AD VAN TIGGELEN (AANDELENSTRATEEG ING): ‘Niet terecht. Bij Enron was sprake van fraude, terwijl bankiers en hedge funds nu alleen de grenzen van het kapitalistische systeem opzochten. Ze toonden daarmee aan dat die bestaan! Zwartepieten heeft geen zin, grensbewaking des te meer. De VS

KOERS:

2544,13

% VERSCHIL:

-0,58%

staan voor de rechter wegens verdenking van onder meer valsheid in geschrifte. Op Fahlin na werden de verdachten veroordeeld tot geldboetes en voorwaardelijke celstraffen. Het OM wil hogere straffen. 1

doen in elk geval al het mogelijke om verdere uitwassen te voorkomen.’

STELLINGVANDEDAG KOERS:

Michiel Meurs. KOEN SUYK/ANP

CEES SMIT (VERMOGENSBEHEERDER TODAY’S BEHEER): ‘De short sellers die de olieprijs van meer dan 140 dollar onder de 100 dollar duwden, deden fantastisch werk, maar die van financiële aandelen zouden verkeerd bezig zijn geweest? De echte schuldigen zitten of zaten bij centrale bank de Fed die voor te veel liquiditeit zorgde, maar die zie ik niet zomaar de schuld krijgen.’

Regelgever MARCEL TAK (ONAFHANKELIJK BEURSADVISEUR): ‘De banken zijn hoofdverantwoordelijk, maar vergeet de toezichthouders niet. Als vanaf morgen 200 km per uur op de snelweg mag worden gereden, draagt de regelgever grote verantwoordelijkheid voor een toename van het aantal ongelukken. De toegestane maximumsnelheid op de financiële snelwegen lag de afgelopen jaren gewoon te hoog.’ 1

Agenda dinsdag 23 september AEX Index

375,19

Hang Seng

19632,20 Dow Jones

11015,69

Bedrijven Binnenland Philips

Analistendag

Jones Lang LaSalle

Vastgoedsymposium

09.00 12.00

Economie Binnenland

24 september 07

VERSCHIL:

-6,64

Euro/Dollar

22 september 08

% VERSCHIL:

24 september 07

VERSCHIL:

-1,74%

+304,47

1,4812

Goud

22 september 08

% VERSCHIL:

24 september 07

VERSCHIL:

+1,58%

-372,75

897,26

Olie

09.00

Overheid & ICT

Jaarcongres

09.30

CBS

Woningbouw, 2e kwartaal

12.30

Cisco

Opening Smart Work Centre

19.00

KvK

Juridische zaken voor starters

22 september 08

-

KvK

Seminar Incoterms

% VERSCHIL:

-

KvK

Forum Caribische Staten (ACS)

-3,27%

-

EVD en LNV

Handelsmissie AGF Duitsland

102,37

Economie Buitenland 00.15

The Economist

10.30

Eurozone

PMI, september

11.00

Eurostat

Orderontvangst industrie, juli

-

Economische Zaken

Werkbezoek Van der Hoeven Hamburg

-

Marcus Evans

Forum Olie- en Gasindustrie

Federal Reserve

Vooriztter Bernanke toespraak

16.00

23 september 07

VERSCHIL:

+0,0321

22 september 08

% VERSCHIL:

+2,22%

24 september 07

VERSCHIL:

+39,11

22 september 08

% VERSCHIL:

+4,56%

24 september 07

VERSCHIL:

+5,73

22 september 08

% VERSCHIL:

+5,93%

The digital company 2013

14

Perspectief

Afghanistan Vlucht in drugs en depressies

Gek van Uruzgan De ‘Nederlandse’ provincie Uruzgan telt opvallend veel geesteszieken door ontheemding, geweld en grote armoede. Hulp is er nauwelijks. Arnold Karskens TARIN KOWT

...

’s Morgens vallen de bebaarde mannen met vuile kleren het duidelijkst op. Ze schreeuwen, bedelen en kijken verdwaasd om zich heen. Abdul Mohammed hangt rond bij de fruitmarkt, omdat daar altijd wel iets eetbaars achterblijft. Onsamenhangend vertelt hij: ‘Ten tijde van de Russen werd mijn huis vernield en zat ik vijf jaar gevangen. Toen ik thuiskwam ontstonden er familieproblemen.’ Hij rolt met zijn ogen en loopt door. Veel inwoners van Uruzgan zoeken troost in drugs. In elk dorp wordt papaver verbouwd en drugs zijn spotgoedkoop. Een verslaafde betaalt 1 euro voor 3 gram opium. Van de mannelijke volwassen bevolking is 5 tot 10 procent verslaafd aan opium, en 2 procent van de vrouwen, volgens schattingen. Drugsgebruik veroorzaakt veel huiselijk geweld en verwaarlozing van de kinderen.

Psychotenen schizofrenen wordendoor hunfamilie aankettingen geklonkenen opgeslotenin eigenhuis.

Even verderop staat Mohammed Deen met grijze baard en gelooide huid. Hij is acht jaar opiumverslaafd. Ooit was de 45-jarige in het district Nesh dorpsoudste, maar door de oorlog raakte hij in financiële problemen. Er was geen werk meer. ‘Ik kon mijn kinderen niet hetzelfde geven als andere kinderen.’ Deen vluchtte in de drugs: marihuana, heroïne, opium. Er zijn honderden verslaafden in de stad, verzekert hij als hij voorgaat naar een apotheek waar hij in de achterkamer woont. Bij een gasbrander verhit hij een metaal dat hij tegen een klont ruwe opium duwt. De rook inhaleert hij door een pijpje. Zijn kinderen kijken toe. De oudste zoon Noor zegt: ‘Als ik sterker ben, zal ik mijn vader vastbinden en hem nooit meer laten roken.’ Deen knikt: ‘Mijn vrouw en kinderen huilen er iedere dag om. Ze willen dat ik stop.’ Hij inhaleert nog eens diep en zegt: ‘Vroeger loste ik andermans problemen op. Nu kan ik niet

Mohammed Deen is één van de vele opiumgebruikers in Uruzgan.

eens mijn eigen problemen oplossen.’

Trauma’s Dr. Hazrat Amin, 32 jaar, knikt als hij wordt gewezen op de vele dorpsgekken en drugsgebruikers in Tarin Kowt. Amin is een kleine man, met zwarte baard, in een witte salwar kameez (soort jurk tot op de knieën). ‘Van de 300.000 inwoners van Uruzgan, van jong tot oud, heeft 5 tot 10 procent psychische problemen’, zegt hij. ‘Het zijn er minimaal 15.000 die lijden aan depressie, angsten, epilepsie, verslaving en een enkeling aan stress.’ Een maand eerder streek hij hier neer om een afdeling op te richten van de medische hulporganisatie HealthNet TPO. Deze Nederlandse niet-gouvernementele organisatie concentreert zich op de mentale ge-

zondheid in Afghanistan. En die is deplorabel. Dr. Amin en zijn medewerkers bezochten tien scholen en onderwezen 143 leraren in het herkennen van psychische problemen bij kinderen. ‘Er zijn veel kinderen die lijden onder oorlogstrauma’s en huiselijk geweld.’ Ook in gezondheidscentra werden mensen onderwezen. Dat leidde tot de ‘ontdekking’ van 45 patiënten die geen fysieke maar mentale klachten bleken te hebben. Na een uitleg voor de zeer goed beluisterde lokale zender ‘Radio Uruzgan’ stroomden mensen naar het plaatselijke ziekenhuis waar de intake-sessies werden gehouden. De opkomst was opmerkelijk hoog. In het zwaar conservatieve Uruzgan rust een enorm taboe op gestoorde mensen. Zware psychoten en schizofrenen worden verbannen door hun

Dokter en gebedsgenezer bestaan naast elkaar

BETER DANKZIJ BIDDEN

P

atiënten in Uruzgan zijn gewend aan lokale gebedsgenezers als Mullah Peir Agha. Gezeten achter een lage schrijftafel ontvangt hij naar eigen zeggen zestig tot tachtig patiënten per dag, zo hoog is de nood. ‘De patiënt vertelt eerst het probleem. Dan kijk ik in de heilige Koran en schrijf de stukken op die belangrijk zijn voor de genezing.’ Afhankelijk van de klacht dragen de mensen het briefje om hun hals of steken het opgerold in hun tulband. Mensen met oorlogsnachtmerries

krijgen teksten mee die ze in een beker water moeten dompelen en opdrinken. ‘Vijf keer per dag na het bidden, drie dagen lang en ze worden beter.’ De nieuwe en oude aanpak van de geestelijke gezondheid botsen nauwelijks. Peir Agha: ‘Er zijn verschillende ziekten. Sommige zijn beter te genezen door medicijnen, andere door de heilige Koran.’ Dr. Amin: ‘Bij twijfel zeggen wij: ‘Ga gerust naar de mullah. Als hij je niet kan helpen, kom je toch bij ons’.’

Leed In De leugen regeert en in Buitenhof werd geklaagd dat de media zich wel drukmaken om de Nederlanders, maar het leed van de Afghanen overslaan.

Perspectief

15

‘Dagennachtkruipthij naarbuitenengooitstenen naarvoorbijgangers.’

Dr. Amin in gesprek met patiënt Nazibullah uit het district Chora. Na de dood van zijn neef bij gevechten zag hij het leven niet meer zitten. ‘Ik ben werkloos en ongehuwd.’ FOTO’S ARNOLD KARSKENS

familie of aan kettingen geklonken opgesloten in hun eigen huis. Lichtere gevallen stappen ook niet zomaar met hun klachten naar buiten. Dr. Amin: ‘Die denken dat alleen Allah hun problemen ziet.’

Ontheemden Uruzgan telt zeker 10 procent meer psychische patiënten dan vergelijkbare provincies in Afghanistan, stelt de psycholoog, die is afgestudeerd aan de universiteit van Kaboel. ‘Hier zijn meer economische problemen, want de provincie is straatarm. Hier woedt al dertig jaar oorlog. Uruzgan telt door de recente gevechten en bombardementen veel ontheemden die alles moesten achterlaten. Een van onze eerste patiënten was een moeder die vorig jaar twee zonen verloor toen die verzeild raakten in een

vuurgevecht tussen buitenlandse troepen en de taliban. Met medicijnen en therapie konden we haar oplappen.’ Hoewel de regering-Karzai de geestelijke volksgezondheid tot een speerpunt in het beleid heeft gemaakt, wordt de hulp aan vrouwen in Uruzgan door culturele barrières sterk bemoeilijkt. Veel vrouwen zitten hun leven lang thuis opgesloten achter hoge lemen muren en weten domweg niet dat er hulp bestaat. Als ze uiteindelijk toch eens op een spreekuur verschijnen, houden velen uit schaamte hun boerka aan. Dat maakt het lezen van de gezichten onmogelijk. Dr. Amin: ‘Begin augustus kwamen politieagenten langs. Die wilden dat twee vrouwen op ons kantoor niet tussen mannen werkten. Ik reageerde dat de twee zich inzetten

Nederlandse militairen

OOK GESTOORD VAN URUZGAN

O

ok in Uruzgan gelegerde Nederlandse militairen hebben last. Dat heet een Post Traumatische Stress Stoornis (PTSS) en is een herbeleving van angsten als gevolg van schietpartijen en bomontploffingen. Symptomen zijn nachtmerries, gebrek aan concentratie, geprikkeldheid. Meestal verdwijnen de klachten na een paar maanden, maar PTSS kan een heuse psychische aandoening worden die kan uitmonden in woedeaanvallen, echtscheidingen en zelfs

zelfmoordneigingen. Gemiddeld lijdt 2 tot 3 procent van de uitgezonden militairen langere tijd aan een PTSS. Tot eind 2010 zullen in Uruzgan ongeveer 20.000 Nederlandse militairen dienen. Door de intensiteit van de gevechten en de hoge risico’s wordt voor Uruzgan rekening gehouden met 5 procent langdurig geesteszieken. Dat zijn er duizend. Oud-commandant der Strijdkrachten Dick Berlijn heeft zelfs dit verhoogde percentage al ‘te laag voor deze missie’ genoemd.

Uitzondering Oorlogsverslaggever Arnold Karskens van De Pers werd als enige uitzondering genoemd. Dit weekend werd hij door het Humanistisch Vredesberaad verkozen tot Journalist voor de Vrede.

voor de vrouwen van de provincie. Maar de politie was onvermurwbaar. Uit angst voor represailles namen de twee vrouwen ontslag. Ik belde met het Nederlandse Provinciaal Reconstructie Team en met de vicegouverneur, maar ze konden me niet helpen.’ Het gevolg is dat de hulpverlening aan vrouwen momenteel volledig stilligt. Dan spoedt dr. Amin zich naar het terrein van het lokale ziekenhuis. De geestelijk en lichamelijk gehandicapte Saliman Shah van vijftien jaar uit het dorp Sajaval is daar die och-

tend met zijn vader Abdul Hakim Agha neergestreken. Gezeten in de schaduw slaakt Saliman onverstaanbare kreten. Zijn broek kleurt donker van de ontlasting. De vader: ‘Ik heb veel problemen. Hij verscheurt zijn kleren. Dag en nacht kruipt hij naar buiten en gooit hij stenen naar voorbijgangers. De hele buurt klaagde erover bij de Nederlandse troepen.’ Die gaven hem een papiertje met een naam van een dokter van het ‘department of health’ en een telefoonnummer. Ze gaven hem de raad niet met de zoon terug te keren. Maar de

dokter liet weten niet in een nieuwe patiënt geïnteresseerd te zijn. De vader zegt: ‘Die dokter doet niets als ik niet betaal.’ Dus neemt de vader de jongen mee terug naar huis. ‘Dit is niet alleen mijn probleem, maar van het hele dorp’, zegt hij. De vader krijgt een zakje met medicijnen mee en de raad zijn zoon af te leveren bij een ‘gekkenhuis’ in het naburige Kandahar. Dr.Amin ziet geen andere oplossing: ‘We hebben veel patiënten maar geen unit om ze te helpen in Uruzgan.’ 1

Nu in de boekhandel

advertorial

De spannendste best-celler 2008 In 2005 verscheen de thriller De macht van Meneer Miller van Charles den Tex. Hij introduceerde de erudiete, sociaal wat onhandige Michael Bellicher als hoofdpersonage. De sympathieke Bellicher werkt zich in de nesten als hij zichzelf op zijn kantoor insluit en ongewild getuige is van iets wat hij nooit had mogen zien. Vanaf dat moment wordt Michael steeds verder in het nauw gedreven. Tijdens zijn vlucht stuit hij voortdurend op ‘meneer Miller’, een ongrijpbare man die alles over hem lijkt te weten. De roman werd in 2006 onderscheiden met de Gouden Strop.

van zijn identiteit bedient en die het ene na het andere misdrijf begaat. De thematiek van CEL is razend actueel. Wat Michael Bellicher overkomt, kan iedereen overkomen. Charles den Tex weet dat niet alleen overtuigend neer te schrijven, hij is ook nog in staat de spanning buitengewoon hoog op te voeren en daarbij het wapen van de humor te gebruiken. Dat de jury van de Gouden Strop 2008 CEL als beste spannende roman koos, verraste de auteur enigszins. Maar de enthousiaste reacties van lezers en recensenten rechtvaardigden van tevoren het vermoeden dat CEL hoge ogen zou gooien.

Foto Joyce van Belkom

Michael Bellicher is terug In zijn volgende spannende roman CEL (2008), speelt Michael Bellicher opnieuw de hoofdrol. En wederom zwemt hij argeloos in een fuik vol verwikkelingen. Dit keer wordt hij slachtoffer van identiteitsroof. De verstrekkende gevolgen van het misbruik van illegaal verkregen persoonsgegevens ontwrichten Bellingers leven. Terwijl de politie hem op de hielen zit, is Bellinger zelf op zoek naar degene die zich

Drievoudig winnaar van de Gouden Strop Het toekennen van de prijs had een groot effect op de verkoop. Het boek stond direct op de eerste plaats van de bestsellerlijst en bleef geruime tijd aanwezig in de bovenste regionen. Tot nu toe werden er 45.000 exemplaren van verkocht.

Identiteitsroof maatschappelijk probleem

LITERAIRE AGENDA Lezingen in september en oktober door Kader Abdolah

Gebonden,  15,90

29-09-08 – 20.00 uur Lezing The Read Shop Biliotheek Hazerswoude, Hazerswoude www.readshop.nl/vestiging/ hazerswoude

De speelse gedichten van Jaap Robben en de aanstekelijke illustraties van Benjamin Leroy zijn een pretpark voor kinderen. Je komt ogen en oren tekort.

Kader Abdolah

‘In haar vijfde roman durft Esther Gerritsen alles te incorporeren, in het verhaal over Dominique Seegers, die de werkelijkheid niet uit het oog wil verliezen. Alsof dat kan.’ – ***** de Volkskrant

‘Lees deze gedichten en je krijgt een heerlijke draai om je kop. (…) Hoera voor Jaap Robben!’ – Edward van de Vendel ‘Wat mijzelf betreft opent deze kostelijke bundel een ander venster op deze chaotische wereld en wie weet zullen ook kinderen na het lezen ervan in de poëzie een liefde voor het leven ontdekken.’ – Frank Groothof

Uitgebloeide kruin

Henning Mankell

2 Het huis van de moskee

Titel: De kleine miezerige god Auteur: Esther Gerritsen Gebonden,  21,90

1-11 oktober: Kinderboekenweek in het teken van kinderpoëzie

TO P 5 1 De Chinees

Jos van Heck (recensent) over De kleine miezerige god Wie dit boek ter hand neemt, weet al meteen dat hij een soeverein werk leest. Hier is een auteur aan het woord die de touwtjes waaraan haar personages vastzitten kundig bestuurt. Dominique, de heldin van het verhaal, probeert zich te handhaven tussen een moeder die oplost in de nevels van de ouderdom, een lelijke maar onweerstaanbare collega en een knotsgekke buurvrouw. Een gewoon verhaal dat ons allemaal kan overkomen. Wij zeggen dan: ik zou er een boek over kunnen schrijven. Gelukkig doen we dat niet. Dat moet je aan Esther Gerritsen overlaten, voor wie een boek schrijven meer is dan het vertellen van verhaaltjes.

Waar zijn de haren van opa’s uitgebloeide kruin? Bouwen mussen er hun nestjes van in onze achtertuin?

Plant je eigen boom, kijk op www.degeus.nl/zullenweeenbosbeginnen

7+

2 De boodschapper en De Koran Kader Abdolah 4 CEL Charles den Tex

Titel: Zullen we een bos beginnent"VUFVS+BBQ3PCCFO NFUJMMVTUSBUJFTWBO#FOKBNJO-FSPZt(FQMBLUFCBOE ɻéì ñè

03-10-08 – 20.00 uur Lezing Kultuurhus ’t Iemenschoer, Haaksbergen

Gebonden,  21,90

27-09-08 – 13.00 uur Lezing Hogeschool Windesheim, Zwolle

De aandacht voor allerlei vormen van identiteitsroof via internet, computerinbraken, betaalpassen en creditcards heeft de aanzet gegeven tot onderzoek naar de mate waarin onze privacy wordt bedreigd. Het programma Zembla is van plan op 9 november een uitzending te wijden aan het fenomeen. Rond die tijd wordt een onderzoeksrapport aangeboden aan de ministers Hirsh Balin en Ter Horst. In die uitzending is ook voor Charles den Tex een rol weggelegd. De drievoudige winnaar van de Gouden Strop komt in de nazomer van 2009 met een nieuwe thriller waarin wellicht Michael Bellicher weer de spil wordt. We kijken ernaar uit.

Tip van een lezer

5 De kleine miezerige god Esther Gerritsen

Visies die de geest slijpen Tot voor enkele jaren geleden stond Nederland bekend als een toonbeeld van tolerantie. Het zag zichzelf als ‘gidsland’: kritisch en richtinggevend als het ging om opinievorming. Het ‘poldermodel’, waarin partijen met verschillende belangen in overleg gaan om tot overeenstemming te komen, werd wereldwijd geroemd. Totdat de moorden op politicus Pim Fortuyn en filmmaker/columnist Theo van Gogh voor barsten in dit beeld zorgden. Tolerantie werd door velen niet langer als teken van kracht, maar juist van zwakte gezien. De scherpe uitspraken van de rechtse politicus Geert Wilders voedden het ongenoegen.

VO O R D E E L B O N T E R WA A R D E VA N € 5 , 0 0 Bij inlevering van deze bon bij de erkende Nederlandse boekhandel betaalt u voor De boodschapper en De Koran van Kader Abdolah  34,90 in plaats van  39,90. Deze aanbieding is geldig van 7 september t/m 28 oktober 2008. /FEFSMBOEBDUJFOVNNFSñèéíîíîìt&"/èèèèèñèéíîíîì

Mohammed Benzakour neemt in het gezelschap van opiniemakers en beschouwers van de (Nederlandse) samenleving een onafhankelijke positie in. Vaak formuleert Benzakour stellingen en beschrijft hij situaties die voor opschudding zorgen. Hij bekent kleur, in de hoop dat anderen dat ook doen. De artikelen, columns en essays in deze bundel gegeven een ontwikkeling weer van gedachten en meningen die parallel loopt aan de ontwikkeling van de samenleving. Titel: 4UJOLFOEFIFFMNFFTUFSTtAuteur: Mohammed Benzakour Gebonden,  22,50

De belangrijkste boeken van 2008! De maatschappelijke impact van De boodschapper en De Koran van Kader Abdolah was en is enorm groot. Hij heeft met zijn twee boeken een gevoelige snaar geraakt in de Nederlandse samenleving. Nu zijn ze, samen met vijf andere boeken, genomineerd voor de belangrijkste publieksprijs voor het Nederlandstalige boek: de NS Publieksprijs. Ondersteun het belang van De boodschapper en De Koran en breng uw stem uit op deze boeken! U kunt tussen 7 september en 23 oktober 2008 stemmen op www.nspublieksprijs.nl.

Uit & thuis High brow

17

Kunst

Neerslag van een langdurige zoektocht William H. Singer Jr. nam zijn tijd om een eigen beeldtaal te vinden. Maar toen hij die eenmaal had, was het raak ook. Arjan Terpstra LAREN

...

The Hairdresser, uit de serie Hope. ERWIN OLAF

Fotografie Erwin Olaf

sterk maakt. ‘Toen ik fotografie studeerde, werd er ook al veel over Olafs beelden gesproken, in positieve en negatieve zin. Hij heeft een enorme ontwikkeling doorgemaakt maar zijn werk is altijd onmiskenbaar Olaf gebleven.’ En andere Nederlandse fotografen profiteren ook weer van zijn

schaduw van’ of ‘Ik zou niet eens willen pretenderen iets zinnigs te zeggen over iemand die kwalitatief zoveel verder is.’ Dus: liever geen commentaar. Of anders: geen tijd, want waar te beginnen met het beschrijven van deze meester? Tjonge tjonge, wat een bescheidenheid. Waarmee wel meteen duidelijk is waar Olaf zich binnen de Nederlandse fotografie bevindt: op redelijk eenzame hoogte, Rineke Dijkstra en Inez van Lamsweerde daargelaten. Grappig genoeg is het werk van Olaf (1959) zelf net zo bedrieglijk eenvoudig als die ene gestelde vraag. Olafs beelden ogen onveranderd

simpel, maar zijn dat niet. Geen glinstering, geen stofwolkje, geen schijnbaar onbelangrijk detail is aan het toeval overgelaten. Ook niet in de series die nu in het Fotomuseum te zien zijn: Rain, Hope, Grief & Fall, waarvan Fall een wereldpremière is. De beelden uit alle vier deze series zijn niet zo shockerend als die uit bijvoorbeeld zijn serie Royal Blood, (met daarin de ‘foto’ van Lady Di met een bloederige Mercedes Benz-ster in haar bovenarm) of het spectaculaire Fashion Victims (met veel expliciet naakt). Ze zijn wel net zo gestileerd, alleen op een meer ingetogen, kwetsbaarder manier. Zo zien we in Grief (2007) mensen door de ramen van een jaren ’60-interieur, niet wetende waar ze met hun gedachten zijn. Hope (2005) en Rain (2004) hebben het stereotiepe Amerika als onderwerp, gefotografeerd in surrealistisch aandoend technicolor, de schilderijen van Edward Hopper gelijkend. Collega-fotograaf en zelfverklaard ‘fan’ Morad Bouchakour (1965) is de enige fotograaf die wél wil uitleggen wat Olafs beeldtaal zo herkenbaar en

geïnspireerde roman Venus im Pelz, over een man die zich aan een vrouw onderwerpt, een sadomasochistische relatie avant la lettre. De vrouw zal bont dragen zo vaak zij kan, ‘in het bijzonder wanneer zij in een wrede stemming is’. Het boek heb ik niet gelezen, wel vind ik dit citaat: ‘‘Maar de moraal?’ ‘Dat de vrouw, zoals zij door de Natuur geschapen is en tegenwoordig door de man wordt gevormd, zijn vijand is en alleen zijn slavin of zijn heerseres kan zijn, maar nooit zijn gezellin’.’ Er zijn dagen dat ik het daarmee eens ben. Het is een bijzonder warme middag, ik wandel van het station

van Baden naar het centrum. Een vriendelijk stadje, men houdt er van bomen en gepleisterde huizen, schaduwplaatsen en fonteinen. Aan de voet van een heuvel begint het kuurpark. Ik verfris me in de Undinefontein. Het verhaal gaat dat de nimf Undine, die zich in blank marmer boven de fontein verheft, het gezicht heeft van Mercedes Jellinek, de dochter van de zakenman en autocoureur Emil Jellinek. Hij was zijn dochter zo toegenegen dat hij een revolutionair type automotor naar haar vernoemde, de Mercedes 35 hp. Het is een interessante, eclectische combinatie, je gezicht lenen aan een Jugendstil-beeldhouwwerk en je

naam aan een type racemotor. Zorgvuldig onderhouden paden slingeren de heuvel op en af. Onder de bomen boven de Mozart-tempel vind ik een bankje dat me bevalt. Ik leg mijn jasje op de leuning, strek mezelf uit op de bank en schuif mijn hoed over mijn ogen. Ik slaap een half uur. Daarna lig ik nog een tijdje te luisteren naar de geluiden uit het plaatsje beneden. Blikkerige kerkklokjes. Een bus die optrekt, het ruisen van autoverkeer. Boven mijn hoofd ritselt de wind in de bladeren van de plataan, wat misschien een van de fijnste geluiden op aarde is. Een paar bankjes verderop zit nog altijd een oud vrouwtje te haken. ‘Zo,

Olafs eenvoud blijft bedrieglijk Vanaf dit weekend toont het Haagse Fotomuseum Rain, Hope, Grief & Fall van fotograaf Erwin Olaf. Het zijn typische Olaf-series. Maar wat is een typische Olaf eigenlijk? Femke van Wiggen AMSTERDAM

...

Het lijkt zo makkelijk: beginnende fotografen bellen met de vraag ‘wat is het geheim van Erwin Olaf?’ Maar wat blijkt: die beginnende fotografen gaan spontaan stotteren en stamelen, of putten zich uit in excuses. ‘Ik sta nog niet eens bijna in de

Baden 111

TOMMY

WIERINGA

O

ver het kuuroord Baden worden aantrekkelijke dingen verteld. Ludwig van Beethoven hield er zijn vakanties en graaf Leopold von Sacher-Masoch situeerde er zijn autobiografisch

‘Potentiële klanten zijn door Olaf nieuwsgierig naar Nederlanders.’ talent, benadrukt Bouchakour: ‘Erwins succes straalt ook op ons af: potentiële klanten zijn door Olaf nieuwsgierig naar Nederlanders. Je krijgt net iets makkelijker de voet tussen de deur.’ Wat Bouchakour het meest in Olaf bewondert? ‘Zijn werklust. Ik kan maar een paar namen bedenken die net zo geïnspireerd zijn: Annie Leibovitz, Nobuyoshi Arakiraki en Martin Parr.’ Geen verkeerd rijtje om in genoemd te worden. 1

Lang moest het Singermuseum in Laren (Noord-Holland) het doen zonder overzichtstenstoonstelling van het werk van de naamgever: de Amerikaanse schilder William H. Singer Jr (1868 - 1943). Singer woonde lange tijd in Laren en liet een deel van zijn werk (250 schilderijen) aan het dorp na. De plek waar zijn huis stond, is nu museumgrond, waardoor bij een schilderij van zijn tuin trots op het tekstbord kan worden geschreven dat het hangt ‘op vrijwel exact de plek waar het geschilderd is.’ Nu de tentoonstelling er wel is, kan Laren (opnieuw) trots zijn zo’n boeiende schilder onder de ingezetenen te hebben gekend. In het overzicht valt vooral op hoe Singer heeft gezocht naar een goede beeldtaal om zijn favoriete onderwerp, de natuur, mee vast te leggen. Hij onderzoekt door de jaren heen alle stijlen die in zijn tijd gangbaar zijn. De ene keer met succes, als hij de grauwsluiers van de Haagse School op heidelandschappen bij Laren toepast. De andere keer stapt hij mis als hij de meer kleurrijke impressionistische stijl van Pissarro en Monet na-aapt. Als een schilderij raak is, komt dat meestal door een vondst die anderen hebben geïntroduceerd. Zo leert hij van Anton Mauve hoe een herfstlandschap optrekt als in de verte een klein figuurtje wandelt. Uiteindelijk komt hij uit bij een stijl die het beste van alle stijlen in zich draagt: het Amerikaans impressionisme. Als hij op eigen houtje de vrolijke pastelkleuren uit die hoek combineert met wat hij in Holland over grijstinten heeft geleerd, klopt ineens alles. De bergen die hij dan in Noorwegen schildert, dreunen nog lang na bij de bezoeker. 1

*Singer Laren, t/m 7 december.

Singer in zijn atelier.

lekker uitgerust?’ vraagt ze wanneer ik haar even later passeer. Je weet nooit of ze altijd al zo geweest zijn of dat de ouderdom ze zo heeft gemaakt. Ze woont al tweeëntachtig jaar en een beetje in Baden. Ze heeft het koelere namiddaguur afgewacht om omhoog te lopen en hier een blauw haakwerkje te voltooien, dat met nieuw draad wordt gevoed vanuit een plastic zak naast haar. (Als iemand ooit het verhaal van mijn leven vertelt, zal deze dag vergeten worden. Hij zal niet worden gemist. Terwijl hij een van de gelukkigste van mijn leven was.) 1

Uitgezongen

Hieperdepiep hoera!

Honkbalhit

De Purmerendse volkszanger Mick Harren is zondagavond tijdens het Jordaanfestival gearresteerd na een opstootje met de beveiliging.

Debatcentrum De Unie in Rotterdam is weer open. Het pand aan de Mauritsweg geldt als een hoogtepunt van De Stijl, met alle rechte vlakken.

Pearl Jam-zanger Eddie Vedder heeft een nummer geschreven voor honkbalteam de Chicago Cubs. Het lied is te downloaden via de clubwebsite.

18

Uit & thuis High brow

Boeken Naima el Bezaz’ nieuwe roman

Candace Bushnell

Instorten als laatste taboe

Sex and the City nu voor senioren

De nieuwe roman van Naima el Bezaz gaat over depressiviteit. Ondanks het thema is het boek bepaald geen tranentrekker.

Dirk Koppes

Femke van Wiggen AMSTERDAM

...

Auteurs pochen graag over het Grote Ongeluk waaruit hun schrijven voortkomt: alsof een boek pas een meesterwerk heet als er voor geleden is. Ook Naima el Bezaz (34) heeft geleden voor Het gelukssyndroom, maar op een andere manier. Ze wilde een flinke depressie bezweren door erover te schrijven. Tip van haar psychiater. Een roman hoefde het niet te worden, maar werd het toch. In haar vorige boeken doorbrak El Bezaz altijd taboes. Zo pleitte ze in

Bushnell blijft doen waar ze goed in is: New Yorkse karikaturen tot leven brengen. Met deze keer de keiharde ‘battle’ om een stapel bakstenen.

Minnares van de duivel (2002) voor seksuele vrijheid, ook voor moslima’s. Dat boek en vooral het daaropvolgende De Verstotene (2006) veroorzaakte binnen de Marokkaanse gemeenschap nogal wat beroering. Zo ernstig zelfs, dat ze op internet werd bedreigd, waarop El Bezaz vorig jaar uit de publiciteit verdween – en in die depressie verzonk. In Het gelukssyndroom laat El Bezaz haar personage Layla vertellen over haar vriendschap met Marit. Marit is van goede Nederlandse komaf, Layla van Marokkaanse. Marit is ten dode opgeschreven maar geniet van een leven zonder toekomst. Layla heeft een leven voor zich dat ze niet wil. Een roman die ontstaat uit therapeutische overwegingen is al snel kwetsbaar. Het risico is groot dat het een pathetisch, navelstaarderig, lar-

AMSTERDAM

... Naima el Bezaz. WOUT BALHUIZEN

Verwerking van een depressie levert niet altijd een goed boek op. moyant en daarmee onverteerbaar geheel wordt. Maar hoewel zich heel wat expliciet beschreven drama in het boek afspeelt, trapt El Bezaz niet in die fuik: haar roman is bepaald geen

tranentrekker. En daar schuilt meteen de zwakte van Het gelukssyndroom. Van mooie zinnen moest El Bezaz het nooit hebben, wat niet deerde want een verhaal vertellen kon ze wél. Maar juist dat verhaal komt niet van de grond. El Bezaz verklaart in het naschrift depressiviteit uit de taboesfeer te willen halen, zeker onder allochtonen. Dat lukt haar beter met haar eigen verhaal dan met dat van Layla en Marit. 1

GRATIS LG SHINE TITANIUM T.W.V. 160,- NU INCLUSIEF 414,- GRATIS BELTEGOED

GSM TOPDEAL HEEFT VOOR JOU EEN SPECIALE

24,50

GOED BELTE CHTS LE NU S

7,25 D

AAN PER M

LG SHINE

T-MOBILE AANBIEDING!

Je ontvangt namelijk GRATIS de LG SHINE TITANIUM, 2 jaar iedere maand 200 belminuten t.w.v. 24,50 en betaalt hiervoor slechts 7,25 per maand. Je totale voordeel is 626,50.

Candace Bushnell heeft er nooit moeilijk over gedaan: haar eigen leven is en blijft de goudmijn waaruit ze blingbling opgraaft voor steeds weer een nieuwe bestseller. Ze heeft net een contract voor twee tienerromans afgesloten en sinds deze week ligt haar boek in de winkel over veertigers die om een appartement aan Fifth Avenue strijden. Bushnell was ooit dé partygirl van Manhattan, waaraan we Sex and the City hebben te danken. Inmiddels is ze getrouwd met een tien jaar jongere danser en heeft ze een buitenhuis in Connecticut.

Cultureel antropoloog Mevrouw Bushnell heeft dus andere dingen aan haar hoofd, en dat is te merken in One Fifth Avenue. Nog nooit besteedde ze zoveel aandacht aan de interieurs waarin haar personages rondlopen. Appartementen staan centraal in haar boek, waarin zure carrièredames, kersverse socialites en valse nichten strijden om een drie verdiepingen tellend art-deco droomhuis. In de echt bestaande flat wonen mensen als Tim Burton, Brian de Palma, Jessica Lange en de nodige advocaten en doktoren. Bushnell (zelf bijna vijftig) zet haar generatiegenoten neer in karikatuurvorm, zoals alleen zij dat kan. Observeren is haar grote kracht. Jammer dat ze haar personages nooit geloofwaardige emoties meegeeft, dat verhindert identificatie bij de lezer. Maar als culturele antropoloog van haar eigen leven blijft Candace onverslaanbaar. 1 Candace Bushnell One Fifth Avenue, uitg. Little, Brown, London.

Met een Relax abonnement koop je maandelijks belminuten in en kun je daarnaast zelf beslissen of je gebruik wil maken van de sms voordeelbundels (vanaf 1 cent per bericht). Je kunt ook kiezen wanneer je het abonnement wilt laten

• 2 MEGAPIXEL CAMERA

ingaan. Dat kan zelfs tot 3 maanden later. Wil je gebruik

• FULL METAL BODY

maken van deze aanbieding en je eigen nummer behouden,

• MIRROR SCREEN

dan is dit geen enkel probleem. Nummerbehoud is een

• TRILFUNCTIE / BLUETOOTH

gratis service van T-Mobile. Je betaalt geen aansluitkosten

• UITBREIDBAAR GEHEUGEN

t.w.v. 52,50 en ook de bezorging is gratis.

• MP3 / VIDEO PLAYER • HANDSFREE SPEAKER • GRATIS STEREO HEADSET

GEEN AANSLUITKOSTEN GRATIS BEZORGING

Deze actie is geldig zolang de voorraad strekt.

DIRECT BESTELLEN

www.gsmtopdeal.nl/shine OF BEL GRATIS 0800-0770

Nieuwe Houellebecq

FILOSOFISCH ONDERONSJE Binnenkort te verschijnen: Ennemis publics. Correspondance de Michel Houellebecq et de Bernard-Henri Lévy. De schrijver en de filosoof kruisen de degens over uiteenlopende zaken als literatuur, intimiteit, humor, hun ouders, de liefde en de wederzijdse reputaties. Franse media verwachten een hoop herrie, omdat beide heren niet bekendstaan om hun diplomatieke gaven. Het boek verschijnt op 8 oktober.

Cabaretprijs Herman Finkers’ show Na de pauze is genomineerd voor de Poelifinario 2008.

Doe het zelf

ZWEEDS RAADSEL: kattig meisje vervoermiddel

De oplossingen van de puzzels staan op de RTV-pagina’s elders in deze krant.

CRYPTOGRAM:

vetstof

politicus

deel van het skelet

Spaanse uitroep

tijdperk

7

1

sportartikel

2

19

3

4

5

3 jachthond zwaarlijvig

Engels bier loofboom

6

streling

9

wielerterm zeehond

slaapplaats

1

7

8

6 uitgezette lijn

walgvogel

10

deel van het gebit

graansoort

Een uitgave van Mountain Media BV Anthony Fokkerweg 61 1059 CP Amsterdam tel: 020 - 3460560 fax: 020 - 3460596

11

golfterm varkenshok bekijken

8

schaapkameel

Horizontaal: 1. Misser van een filosoof (8); 4. Men is erbij als het zo warm is (8); 6. Begrenzing van een dichter (4); 8. De baas van het adviescollege? (7); 9. Het hoofd van een experiment (4); 10. Ritmische beweging met een autoped (8); 11. Rijzend reizen in de trein? (8).

5 2

gesloten

Verticaal: 1. Dat dienstmeisje heeft tijdelijk succes (6); 2. Ondergeschikte die zelf ook ondergeschikt maakt (6); 3. Drukkend wordt het niets voor een zeegod (7); 5. Fijn verdeeld tafelkleed (7); 6. Gratis voor de klinker (3,3); 7. Ligt op bed om te zoenen (6).

slot

4 1

2

3

4

5

6

7

8

SUDOKU

BRAINSNACK:

5 7

SUDOKU

8 2

4 9

7 6

1

5

3 9

4 6

2

1

4

3

4

6

5

5

marketing: [email protected] oprichter: Cornelis van den Berg

hoofdredactie: Jan-Jaap Heij, Frank Poorthuis art direction: Pieter Schol, Antoine Hamers

9

5

7 7

9

3

sales: [email protected] 020-3460512

3 6

9 7

2

8 6

7

3

8

1

4 6

In welke volgorde zullen de laatste blokjes op elkaar worden gestapeld? Antwoord met de cijfers van de blokjes (bijv. 122312).

4 7

distributie: [email protected]

uitgever: Ben Rogmans

2

8

website: www.depers.nl

2

1

4

8

9

3

7

Dagblad De Pers is een gratis kwaliteitskrant die wordt verspreid via NSstations, Bruna-winkels, TNT Business Points en kantoren. Kijk op www.depers.nl voor een uitgebreid overzicht van de distributiepunten.

Lezerscolumn

Het jurkje Carla Mol

...

N

a lang wikken en wegen besluit ik om toch maar weer eens mijn favoriete jurkje aan te trekken. Hier hoort wel een string onder, want zei mijn man laatst niet ‘geen gezicht, die grote onderbroek onder die jurk’? Ik probeer mezelf in het raam te bekijken. Een spiegel van hoofd tot voeten is er niet in dit huis, dus het

vergt enige creativiteit om een goed beeld van jezelf te krijgen. Ooit heb ik het geprobeerd op de rand van het bad, maar dan zag ik alleen het middenstuk. Dat werkt dus ook niet. Wat ik in het raam van mezelf kon zien, beviel me wel. Welgemoed stap ik op de fiets op weg naar mijn werk. Fier flaneer ik de grote, volle hal door naar de afdeling. En nee, ik verbeeld het me niet, iedereen kijkt naar me. Ik word er helemaal blij van: 48,

Ik durf me niet om te draaien om mijn achterkant te bestuderen. maar ik mag er nog best zijn, dat blijkt maar weer. Om tien uur is het koffiepauze. Ik loop naar boven naar de kantine. Op het moment dat ik daar aankom, zwaaien de liftdeuren open. In de lift is een reusachtige spiegel, waarin ik mezelf voor het eerst die

dag in alle glorie kan zien. Duidelijk tekent mijn string zich af, met hieromheen zichtbaar voor iedereen alle rondingen op plaatsen waar die niet horen te zitten. Ik durf me niet om te draaien om mijn achterkant te bestuderen, ik weet wat daar zit en ik weet dat het teveel is. Met mijn tas als een harnas voor en dan weer achter me houdend, begeef ik me eerst naar de kantine, daarna naar de rookruimte. Hier zit een oudere heer die mij van top tot teen opneemt. Op mijn vraag of ik hier werk moet ik wel bevestigend antwoorden. ‘Is het de gewoon-

te op uw afdeling dat dames in zulke uitdagende jurkjes rondlopen? Ik kan precies uw broekje zien.’ Even speelt de gedachte door mijn hoofd om te zeggen: ‘Nee, op mijn afdeling dragen alle dames burka’s met hierover een laboratoriumjas’, maar soms bevindt men zich in een positie waarin zwijgen het wijste is. 1

Uw column in De Pers? Stuur uw pennenvrucht (maximaal 350 woorden) naar [email protected].

Tijdelijke wijzigingen OV: 111

Amsterdam (bus)

15 september t/m 11 oktober. Onderhoud Middenweg. GVB-lijnen 41 en 357. Halten Pretoriusstraat, Hogeweg, Maxwellstraat/Kruislaan, Kruislaan, Hugo de Vrieslaan, Linneausstraat/Wijttenbachstraat vervallen. 111

Eindhoven (bus) 111

111

Vandaag

Morgen

Het wordt een bewolkte dag met af en toe lichte regen en een matige wind uit het noorden of noordoosten. Aan de kust is de wind soms vrij krachtig, 5Bft. Op veel plekken bereikt het kwik de 15 graden niet. Daardoor wordt het vandaag de koudste dag van de week. In de nacht wordt het geleidelijk droger vanuit het noorden.

Morgen lijkt een overgangsdag te worden. Het begint grijs en mogelijk in Zuid-Nederland met wat regen. Later breekt de zon vanuit het noorden voorzichtig door. De temperatuur komt uit op een graad of 16. Na morgen krijgen we meer zon en gaat de temperatuur richting 20 graden. Er is sprake van voorzichtig nazomerweer.

11 september t/m 7 oktober. Werkzaamheden. Hermeslijnen 1, 9 en 109. Halte Generaal Pattonlaan vervalt. 111

Tilburg (bus)

8 september t/m 21 november. Aanleg Cityring. Veolialijnen 1, 3, 142 en 143. Halten Heuvelring en Spoorlaan richting Centraal Station vervallen. Meer op www.depers.nl/9292ov Onderweg? Bel 0900-9292 (€ 0,70 p/m) of kijk op mobiel.9292ov.nl

20.30

Film: Sleeping with the enemy, RTL8, 20.30 Thriller waarin Julia Roberts een vrouw speelt die in een slecht huwelijk vast zit.

Nederland 1 17:00 17:01 17:07 17:12 17:22 17:25 17:51 17:59 18:00 18:20 18:45 19:00 19:25 20:00 20:30 21:10 21:50 22:35 23:05

20:30 22:45

21.30

Herman den Blijker: Herrie aan de horizon, RTL4, 21.30 De corpulente gastronoom gaat verder met zijn zoektocht naar de beste amateurkok.

Nederland 2

KRO Kindertijd Konstanse Haarspelden maken Brum Tim maakt muziek Sesamstraat D66 EénVandaag NOS Journaal EénVandaag NOS Sportjournaal Lingo Afslag UMC Utrecht NOS Journaal Blik op de weg Opgelicht?! Opsporing verzocht De rijdende rechter Pauw & Witteman

17:00 17:10 17:35 18:25 18:55 19:25 19:55

Married with children RTL Voetbal: KNVB Beker Jong PSV - PSV RTL Voetbal: KNVB Beker AZ Heracles Almelo RTL Voetbal: KNVB Beker Samenvattingen

17:35 18:30 19:00 19:20 20:00 20:30 21:30 22:30 22:50 22:55 23:20

RTL 7 18:00 18:30

Op de buis

20

20:25 20:50 21:20 22:00 22:15 22:50 23:30

21.45

Infamous assassinations Canvas, 21.45 Serie over spraakmakende aanslagen op prominenten, vanavond: Ronald Reagan.

Nederland 3

NOS Journaal Soeterbeeck Tijd voor MAX That’s the question Man bijt hond LLiNK in Natura NCRV Natuurlijk - Nederland onder water Netwerk Tot de dood ons scheidt Het elfde uur NOS Journaal Nova/Den Haag vandaag ‘t Zal je maar gebeuren Compassie: Hou me vast, laat me los

17:20 17:45 18:00 18:23 18:45 18:59 19:00 19:22 19:30 20:21 20:30 21:00 21:35 22:30 23:00 23:15 23:45

Little house on the prairie The bold and the beautiful Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws - Vroege editie Trauma NL NCIS House Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Shownieuws - Late editie De Superhuisvrouw

17:05 18:05 19:00 20:00 20:30 21:25 22:25 23:15

SBS 6

22.20

Crime Scene Investigation RTL,5, 22.20 Serie over de verrichtingen van forensische speurneuzen.

RTL 4

Zóóó gênant!! Baasjes SpangaS Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal Nederland 3 ONM NOS Journaal De Wereld Draait Door NOS Journaal Puberruil XL Jong Law & Order NOS Sportjournaal NOS Journaal Fataal Cinemania

17:05 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55 20:00 20:30 21:30

Ready steady cook The guardian Grey’s anatomy Smaken verschillen Desperate housewives Pushing daisies Law & Order: Special Victims Unit Law & Order: Special Victims Unit

17:15 17:35 18:00 18:05 18:35 19:00 19:05 19:30 20:00 20:30 22:40

The owl Young Dracula Bernard Blue Peter Newsround The weakest link Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws en weerbericht The One show EastEnders Nieuws en regionaal nieuws Holby City Mutual friends Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws en weerbericht Freaky eaters

17:30 18:15 19:00 19:30 20:00 20:30 21:00 22:00 23:00 23:30

NET 5

22:30 23:30 23:40 23:45

RTL 5 As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer Goede tijden, slechte tijden Uitstel van executie Herman den Blijker: Herrie aan de horizon Jamie Oliver’s Chef RTL Nieuws RTL Weer RTL Boulevard

Veronica

Step up to the plate Wanted down under Eggheads Strictly come dancing: It takes two Nigella express Would like to meet again Tiger spy in the jungle Losing it: Griff Rhys Jones on anger Later Newsnight

20:00 20:25 20:55 21:05 21:35 22:00 22:30 23:00 23:35 23:55

9 3 1 8 2 5 4 7 6

7 1 9 5 8 6 2 3 4

8 5 2 9 3 4 7 6 1

6 4 3 1 7 2 8 9 5

3 8 5 6 9 7 1 4 2

1 6 7 2 4 8 9 5 3

2 9 4 3 5 1 6 8 7

2 3 8 6 7 4 5 9 1

6 7 4 5 1 9 8 3 2

1 9 5 8 3 2 6 7 4

5 4 2 9 6 7 3 1 8

9 1 7 3 4 8 2 5 6

3 8 6 1 2 5 7 4 9

4 6 3 7 8 1 9 2 5

7 5 1 2 9 6 4 8 3

8 2 9 4 5 3 1 6 7

22:00 23:00

BBC 2

Comedy Central That 70’s Show Malcolm in the middle The world stands up South Park Mad about you Frasier It’s always sunny in Philadelphia Malcolm in the middle Just shoot me! The Simpsons

Spraakmakend nieuws Volg het op depers.nl

Oplossingen puzzels

4 2 8 7 6 3 5 1 9

20:00 21:00

Scrapheap challenge Miami Ink: Growing up Mythbusters: Earthquake machine Dirty jobs: bell maker Really big things: Walking with dinosaurs Smash lab Future weapons: Massive attack

BBC 1 17:03 17:05 17:33 17:35 18:00 18:15 19:00 19:30 20:00 20:30 20:57 21:00 22:00 23:00 23:25 23:35

Spraakmakers The Late Show GIG Het Binnenhof van Jair Coach TV Dagbeeld Stand-up filosofen BBC World Nieuws Pluche The Late Show BBC World Nieuws

5 7 6 4 1 9 3 2 8

Discovery Channel 17:05 18:00 19:00

Het gesprek 16.00 17.00 18.00 19.00 19.30 20.30 21.15 21.45 22.00 23.00 23.45

Vrolijk Vlaanderen Buren Het journaal De rode loper Blokken Het journaal Man bijt hond Het weer Thuis Flikken Maastricht Dierenziekenhuis De laatste show Het journaal laat KENO-uitslagen Het weer De collega’s

Cryptogram Zweeds -k-s-r-s- HORIZONTAAL: bromfiets 1. Denkfout; 4. gloei-ale-brak end; 6. perk; 8. heerser; abeel-aai 9. test; 10. stepdans; 11. -b-rob-t- opsporen. bed-gerst VERTICAAL: -kot-lama 1. Daghit; 2. knecht; 3. gadeslaan onereus; 5. dispers; 6. -toe-eind prodeo; 7. kussen. BLOEMIST Brainsnack: 311222. De blokjes waarvan er het meeste zijn worden telkens bovenaan geplaatst.

Disney’s Kim Possible Missy Mila Disney’s Phineas and Ferb Bel’s boys Karrewiet Spring 6tien W817 Mijn sport is top Karrewiet Mortified CANVAS Terzake De canvascrack Ray Mears’ world of survival Infamous assassinations Doctors in the death zone Coupling Canvas kort: Vallé d’Amor Canvas kort: Brod Ludaka

PostcodeLoterij: Deal or no deal Dr. Phil The king of Queens Wie is de chef Can’t buy me love PostcodeLoterij: Deal or no deal CSI: Miami The inside Crime Scene Investigation Las Vegas

Eén 17:05 17:35 18:00 18:10 18:30 19:00 19:40 20:05 20:10 20:40 21:30 22:00 22:50 23:11 23:12 23:15

Oprah Winfrey show Extreme bruiden Het zonnetje in huis Dr. Phil Sleeping with the enemy Bizarre bruiloften As the world turns

Canvas 17:05 17:30 17:40 17:55 18:10 18:20 18:35 18:55 19:10 19:20 19:30 19:59 20:00 20:40 21:15 21:45 22:10 23:05 23:35 23:50

17:05 17:35 18:30 19:00 19:30 20:00 20:30 21:25 22:20 23:15

Totally spies Hannah Montana Sneak Everybody hates Chris According to Jim Trick & Treat Friends Two guys and a girl Two and a half men The Dukes of Hazzard Wake of death

RTL 8 17:15 18:10 19:05 19:35 20:30 22:20 22:55

23.35

Freaky eaters BBC1, 23.35 Serie over eetproblemen. Vanavond Dave, hij eet alleen cheddarkaas.

Filmpje

Gejat

Vermoord?

DJ negeert brand. The show must go on. www.depers.nl/brand

Gestolen duiven vliegen in Marokko. www.depers.nl/duiven

Nepnieuws over de moord op Oprah Winfrey. www.depers.nl/oprah

Op de bank

21

Debuut

Televisie

JACIR GAAT VOOR OSCAR

Emmy’s: politiek en slecht bekeken

De speelfilm Salt of this Sea van de debuterende Nederlandse regisseur Annemarie Jacir is de Palestijnse Oscar-inzending voor beste buitenlandse film. Salt of this Sea gaat over de Amerikaans-Palestijnse Soraya en de perikelen in Palestina. De film beleefde zijn première tijdens het Filmfestival van Cannes in mei. Het is nog niet bekend wanneer de film in Nederland wordt uitgebracht.

Mediaredactie AMSTERDAM

...

Irritant

CODE SMS’JES IN DE MAAK Sms nu 1234, of wie regisseerde E.T.? Iedereen wordt moe van de schimmige sms-diensten met hun algemene voorwaarden die je alleen met een loep kunt lezen. Er komt nu een code voor sms-diensten. De branche en de stichting Nederlandse Reclame Code gaan kijken of het mogelijk is om een specifieke sms-code toe te voegen aan de Nederlandse Reclame Code.

Een New Yorkse taxichauffeur die extra service biedt, verdient zijn investering zo terug, volgens Mackay. CORBIS

Dvd ‘Doelen te laag stellen is het gevaarlijkst’

Drie goeroes en hun wijsheden Drie topgoeroes mogen op een setje dvd’tjes hun wijsheden debiteren. Welkom bij de masterclasses van bestsellerauteurs Tom Peters, Harvey Mackay en Tom Hopkins.

REUTERS

Ondersteboven

DAVID BLAINE WIL HANGEN Magiër/stuntman David Blaine heeft weer iets nieuws verzonnen. Hij gaat zestig uur ondersteboven hangen boven Central Park in New York. Eerder liet Blaine zich al een keer met ijs omhullen voor een paar dagen, bleef hij extreem lang onder water en stond hij 34 uur op een paal in New York. Ál zijn stunts zijn risicovol, maar zo lang ondersteboven hangen is echt niet slim. De kans dat Blaine blind wordt door de stunt is hoog volgens wetenschappers, die overigens wel bekennen nieuwsgierig te zijn naar de data die Blaines stunt oplevert.

Edward Deiters AMSTERDAM

...

Tom Peters Re-Imagine!

...

‘Iedereen in deze zaal kan vervangen worden door een microchip van 299,95 dollar.’ Er gaat een zucht door de zaal. Even eerder kreeg managementgoeroe Tom Peters van zijn gewillige publiek nog de handjes op elkaar. Nu hij over China en India begint, en microchips, die Amerikaanse banen komen afpakken, is de sfeer even anders. Maar het schrikmoment duurt niet lang. Peters, een voormalige McKinsey-consultant en goed voor vele miljoenen verkochte zelfhulpboeken, heeft de oplossing paraat. Nerveus ratelend houdt hij zijn publiek voor vooral in zichzelf te geloven. Zijn inzichten rijgt hij aan el-

kaar met citaten van de groten der aarde. En dat is net zo makkelijk SouthWest Airlines-baas Herb Kelleher als Michelangelo: ‘Het grootste gevaar voor de meesten van ons is niet dat ze een te hoog doel hebben gesteld en dat niet halen, maar dat het doel te laag is en dat ze het wel halen.’ Peters was in 1982 co-auteur van In Search of Exellence, het bestverkochte managementboek ooit. Hij had het intellectueel gezien beter daarbij kunnen laten, maar met deze dvd vult hij ongetwijfeld zijn eigen kassa. Ondanks enkele wijdopen deuren is het toch een aardige kijkervaring.

Harvey Mackay Outsell, Outmanage, Outmotivate & Outnegotiate

...

Mackay is meer van de persoonlijke aanpak, de man die op zijn 28e een bijna failliete enveloppenfabriek kocht en daarmee nu 4 miljard enveloppen per jaar produceert, weet waarover hij praat en doet dat vlot en doorspekt met anekdotes. ‘Ik stapte eens in een taxi in New York en was

verbaasd dat deze schoon was’, houdt Mackay zijn publiek voor. ‘De chauffeur stelde zich netjes voor als Wally, bood me de keuze uit twee kranten. Ik was hoogstverbaasd, New Yorkse taxichauffeurs staan immers bekend om hun onbeschofte gedrag. Uiteindelijk vroeg ik Wally wat hij door zijn out of the box-aanpak jaarlijks extra aan fooien verdiende. Zijn antwoord: 13 tot 14.000 euro.’ En zo behandelt de masterclass van Mackay twaalf praktische ideeën op het gebied van management, marketing en verkoop, onderhandelen en persoonlijke ontwikkeling. Een en ander wordt op een geestige wijze aan elkaar gepraat door Mackay die het prima doet in de rol van een wat vaderlijke ondernemer.

Tom Hopkins Mastering the art of Selling

...

Van een heel ander garnituur is Tom Hopkins. Beetje glad, grote gouden ring en een knots van een horloge. Tom zit in de verkoop. Of liever gezegd; zat in de verkoop tot hij ontdekte dat boekjes verkopen over verkopen ook heel lucratief kan zijn. Hij komt met praktische tips die veelal niet al te chic zijn. Met welke vragen kun je de klant vastpinnen? Hoe kun je ze laten tekenen zonder dat ze dat eigenlijk willen, en wat zijn de tien basisangsten van elke consument? Kortom: Wilt u uw klanten erin luizen en ze van alles aansmeren, lees dan zijn boekjes of bekijk de dvd: Tom is er ook rijk mee geworden! 1 De dvd’s kosten 24,99 euro per stuk.

Een Emmy is niet zomaar een tv-prijs, het is dé meest prestigieuze. Juist op televisie kan het gala waarbij de beeldjes worden uitgereikt, maar weinig Amerikanen boeien. Twaalf miljoen kijkers waren er zondagavond. Dat is veel, maar vroeger haalde de Emmy-avond makkelijk twee keer zoveel. De belangrijkste beeldjes gingen dit jaar naar Mad men (beste drama) en de serie 30 Rock (komedie). Sommige sterren konden het niet laten om te refereren aan de komende presidentsverkiezingen. Acteur Tom Hanks bijvoorbeeld, die in de prijzen viel met zijn miniserie John Adams, was wat treurig: ‘De verkiezingen tussen Adams en Jefferson waren vol van zwartmakerij en leugens. Het is mooi om te zien hoe ver we zijn gekomen in tweehonderd jaar.’ Bekend Democraat Martin Sheen sprak niet zijn steun uit voor Obama maar riep de Amerikanen op om vooral allemaal te gaan stemmen. 1

Afvallige

Hoofdredacteur gelooft niet meer Mediaredactie AMSTERDAM

...

De hoofdredacteur van het christelijke jongerenblad iD!Magazine Robert Hanegraaff heeft zich teruggetrokken, aldus het Nederlands Dagblad. Hanegraaff is, schrijft hij op zijn weblog, na het lezen van het boek Who Wrote The Bible? van Richard Elliot Friedman uit 1987 tot de conclusie gekomen dat de Bijbel vooral een politiek boek is. Het zou geredigeerd en geschreven zijn door een kleine groep fundamentalisten die het joodse volk wilde beïnvloeden. In april gebruikte de hoofdredacteur, die ook de uitgever is, het blad zonder overleg met de redactie als middel om zijn geloofstwijfels te uiten. De jeugdige lezers kregen bij het aprilnummer een extra bijlage toegezonden waarin Hanegraaff in zeven pagina’s beschreef dat hij grote vraagtekens heeft bij de authenticiteit van de bijbel. Hij blijft wel de uitgever van het blad. 1

Horrorklassieker

www.comedycentral.nl

DE DUIVEL IS EEN KIND

The Omen.

In de jaren zeventig waaide er een wat sinistere wind door Hollywood. Kort na elkaar kwamen er kwalitatief goede horrorfilms in de bioscoop waarin kinderen de – niet zo prettige – hoofdrol speelden. In Rosemary’s Baby baart Mia Farrow de duivel, in The Exorcist heeft de duivel het voorzien op een pre-puber. In The Omen heeft Satan zich vermomd als het zoontje Damien van de Amerikaanse ambassadeur (Gregory Peck). Laatstgenoemde film wordt vanavond op een idioot tijdstip uitgezonden, maar is zeker de moeite

waard. Hollywoodlegende Gregory Peck speelt overtuigend een vader die er langzaam achterkomt dat Damien niet zijn zoon is maar de duivel himself. The Omen grossiert niet in bloed en gegil. Damiens daden vinden juist plaats overdag en op onverwachte momenten, hetgeen de film veel angstaanjagender maakt. Mede door het casten van Peck haalde de film miljoenen op in de bioscoop. De filmmuziek won een Oscar.

BBC 1, 1.05

Kelly Osbourne schrijft haar bio

Musical overkill

Ze is pas 23 maar de dochter van Ozzy Osbourne heeft nu al een dikke deal binnen voor haar levensverhaal. Haar memoires moeten volgend jaar verschijnen.

Beau Monde en Joop van den Ende drukken deze week 1,5 miljoen exemplaren van een musicalspecial.

It’s Always Sunny in Philadelphia Bekijk de nieuwe comedy elke dinsdag om 22.30

De TV zender met 100% comedy

Sport

22

Voetbal ‘Ik mag zo denken, als ik dat wil’

Platini verdedigt het echte voetbal KUPER OP DINSDAG SIMON KUPER

... Wat moet Oekraïne doen om de organisatie van het EK 2012 niet kwijt te raken, vraag ik. Michel Platini herhaalt de vraag, blaast zijn wangen op en trommelt wat met zijn vingers op de tafel. Platini was vroeger een groot voetballer en is nu de president van de UEFA, de Europese voetbalautoriteit, maar zijn gezicht is zo beweeglijk dat hij ook een Franse komiek had kunnen zijn. Wat hij vervolgens zegt impliceert dat het best zo kan zijn dat de UEFA Oekraïne volgende week schrapt als medeorganisator van het volgende EK. Het hoofdkwartier van de UEFA is gevestigd in een prachtig glazen gebouw met uitzicht op het Meer van Genève. Op deze mooie nazomerochtend varen de plezierjachten pal langs het terras van het restaurant. Maar tussen al dat fraais ziet Platini, ooit een hemelse spelbepaler, de kans om eruit te zien als een heel gewone vent. Zijn broekspijpen zijn te lang en hij klaagt dat hij ‘te vet’ is om te voetballen. Zijn uiterlijk past bij de rol die hij op zich heeft genomen: die van de echte fan die het voetbal wil beschermen tegen rijke parasieten.

Weer in balans Platini kwam vorig jaar op zijn plekje bij het meer terecht en beloofde de voetbalwereld weer in balans in te brengen. Het was afgelopen met de rijke clubs die de sport naar zich toe trokken. Hij zou de armere landen beschermen. Toen hij nog maar kort president was, werd onder zijn leiding het EK van 2012 aan Polen en Oekraïne toegekend. Er is sinds 1976 geen groot voetbaltoernooi in OostEuropa gehouden. Maar als het uitvoerend comité van de UEFA volgende week in Bordeaux bij elkaar komt, zullen ze, volgens Platini, ‘die beslissing al of niet bevestigen.’ Vooral voor Oekraïne is het moeilijk om te voldoen aan de criteria van het rijke, moderne voetbal. ‘Het is makkelijk om te zorgen voor vier stadions in Oekraïne en Polen’, zegt Platini. ‘Dat is gewoon een kwestie van geld.’ Maar er zijn niet genoeg vliegvelden, hotels en sportcentra voor de bezoekende teams. In Donetsk is wel een groot stadion, maar een hotel? Dus moeten we de juiste beslissing

nemen. Het is lastig om het toernooi in Polen en Oekraïne te houden en het is erg, erg lastig om het besluit terug te draaien.’ Hij kijkt ontevreden. Toch heeft hij over het EK tenminste nog wat te zeggen. Platini klaagt vaak dat de Engelse Premier League een internationale braderie is geworden maar het wordt steeds duidelijker dat hij niet veel meer kan doen dan klagen. Het zit hem dwars dat investeerders uit Abu Dhabi recent Manchester City hebben gekocht. ‘Ik denk niet dat de president van Manchester United, ik bedoel Manchester City, zich bezighoudt met het ontwikkelen van de sport in de stad. Voetbal is ontstaan omdat de spelers van Manchester City tegen de spelers van Manchester United waren. Zoals de situatie nu is, zie ik niet waarom de president van Manchester City, die uit Qatar komt, tegen de president

‘Het is makkelijk om te zorgen voor vier stadions in Oekraïne en Polen.’ van Manchester United zou zijn, die uit Amerika komt.’ En hij grinnikt wat omdat het allemaal zo absurd is. ‘En als dat zo is, waarom noemt de club zich dan nog Manchester? Ze kunnen zichzelf beter, weet ik veel, Coca-Cola noemen. En als ze geen Engelse spelers hebben, waarom spelen ze dan in Engeland? Dat is net alsof 100 procent van de Franse regering bestaat uit buitenlanders.’ Maar we leven nu toch zeker in Europa? Waarom denkt hij nog in termen van landen? Platini zegt, met een duivelse grijns om zijn lippen: ‘Ik mag zo denken, als ik dat wil.’ Je ziet hem denken aan al die voetballers die naar Engeland verhuizen; dan vraagt hij zich hardop af: ‘Hoe kun je dat rechttrekken?’ Dat is voor hem de grote vraag. Hij geeft zelf antwoord: ‘Wettelijk kan dat niet. Financieel kan het ook niet.’ Hij weet wel dat hij de buitenlandse spelers of investeerders niet kan tegenhouden. Hij zou alleen graag willen dat het Britse parlement een wet aannam die ervoor zorgt dat buitenlanders niet meer het merendeel van de aandelen in Britse clubs in handen kunnen krijgen. Platini is niet de grote boze wolf, zoals de vele lobbyisten van de Premier League ons willen laten gelo-

‘De wil is altijd aanwezig, maar makkelijk is het niet. Wat ik kan doen, zal ik ook doen.’ CORBIS

Platini is niet de grote boze wolf, hij is eerder Roodkapje.

Hij tikt met twee handen tegen zijn voorhoofd: ‘De wil is hier altijd aanwezig maar makkelijk is het niet. Wat

ik kan doen, zal ik ook doen.’ Omdat het volwassenenvoetbal zich voor het grootste deel tegen zijn vernieuwingen verzet, richt Platini zich de laatste tijd tot het jeugdvoetbal. Hij wil dat de Europese Unie een verbod uitvaardigt op transfers van spelers onder de achttien. Hij weet nog hoe hij zelf, als kwetsbare zoon van Italiaanse immigranten, de angstaanjagende jungle van het profvoetbal binnenkwam. ‘Ik weet niet of ik in deze tijd voetballer zou zijn geworden. Ik woonde bij mijn familie tot ik 22 was. Nu zou ik misschien al op mijn dertiende het huis uit hebben gemoeten. En dan was ik misschien op mijn veertiende wel terug

Tennis

Voetbal

Voetbal

MICHAËLLA KRAJICEK VINDT IN BELG DEHOUS NIEUWE COACH

READING WIL REPLAY

AFELLAY MIST BEKERDUEL

De Belg Marc Dehous is de nieuwe coach van Michaëlla Krajicek. De Nederlandse tennisster heeft dit gisteren in het blad Sportweek bekendgemaakt. Dehous werkte in het verleden met onder anderen Kim Clijsters. ‘In iemand die zo lang met Clijsters heeft gewerkt heb je automatisch veel vertrouwen. Ik wil me niet met haar vergelijken hoor, zij is zo’n topper. Maar zij speelde toch agressief en dat probeer ik ook altijd. Daarom

Reading is bereid de uitwedstrijd tegen Watford over te spelen. Het competitieduel eindigde zaterdag in 2-2, maar het eerste doelpunt van de bezoekers had nooit goedgekeurd mogen worden. De arbitrage stelde vast dat John Eustace een hoekschop in eigen doel werkte, maar tv-beelden wezen uit dat de bal wel een meter vóór de lijn bleef. ‘We willen niet gezien worden als profiteurs’, zegt Readingtrainer Steve Coppell.

PSV’er Ibrahim Afellay komt vanavond waarschijnlijk niet in actie in het bekerduel tegen Jong PSV. De smaakmaker van de Eindhovenaren kreeg in de competitiewedstrijd tegen AZ een tik op zijn teen. ‘Die blijkt gekneusd te zijn. Het ziet er naar uit dat hij niet zal beginnen’, zegt PSVtrainer Huub Stevens. Voor de zekerheid bracht Afellay gisteren nog wel een bezoek aan het ziekenhuis, maar de foto’s wezen niet op een breuk.

denk ik dat hij mij goed kan helpen’, aldus Krajicek. Ze staat al enige tijd op non-actief vanwege een operatie aan de knie. Krajicek wil volgende week in Stuttgart haar rentree maken. Ze moet zich via de kwalificaties voor het hoofdtoernooi plaatsen. Dehous gaat mee naar Duitsland en de vijf andere toernooien die ze dit jaar nog wil spelen. De evenementen gelden als proefperiode. Krajicek gaat met haar nieuwe coach trainen in Antwerpen.

ven. Hij is eerder Roodkapje. Hij kan een paar maatregelen nemen: vanaf volgend jaar reserveert hij vijf plaatsen in de Champions League voor de kampioenen van middelgrote voetballanden als Polen en Roemenië. Hij huurt extra inspecteurs in om omkoping bij duels op te sporen. Hij hoopt clubs die zwaar in de schulden zitten, misschien over zo’n vier jaar, te kunnen beletten deel te nemen aan Europese competities. ‘In de voetbalwereld zijn er heel wat mensen die een Ferrari kopen zonder hem te kunnen betalen,’ zegt hij. Maar het zal zelfs niet meevallen dat te veranderen omdat Engeland, bijvoorbeeld, niet zulke strenge regels omtrent

ANP

schulden maken heeft als Frankrijk. Platini zegt geruststellend: ‘Ik wil geen maatregelen nemen tegen clubs, ik wil samen met hen maatregelen nemen.’

Kort speelplezier

Speciaal bekerduel (1)

Speciaal bekerduel (2)

Uitgerookt

PSV is nu al verzekerd van de volgende ronde van het toernooi om de KNVB-beker. De Eindhovenaren spelen vanavond namelijk tegen Jong PSV.

‘Er zijn geen stilzwijgende overeenkomsten. Dat kan ook niet. We zullen vol scherpte aan de wedstrijd beginnen’, vertelt Jong PSV-trainer Anton Janssen.

Atleet Erik Wijmeersch stopt. De Belgische sprintkampioen baarde opzien met zijn ongezonde levensstijl. Wijmeersch rookt graag een sigaretje.

Sport

Voetbal

Voetbal Talenten gebaat bij veel contact

AJACIEDEN IN LAPPENMAND

Ook Wijnaldum had moeite met werkwijze Van Marwijk

Ajacied Oleguer heeft zondag aan de klassieker tegen Feyenoord een dijbeenblessure overgehouden. De Spaanse verdediger ondergaat vandaag een MRI-scan. Volgens de medische staf van Ajax gaat het om lichte klachten en is het onderzoek uit voorzorg. Ploeggenoot Miralem Sulejmani ondergaat eveneens een MRI-scan. De Servische aanvaller viel in De Kuip in de beginfase uit. De medische staf houdt rekening met een scheurtje in de rechter hamstring. Daarmee zou hij langdurig uit de roulatie zijn.

Bondscoach Bert van Marwijk heeft de reputatie moeilijk met jonge spelers om te kunnen gaan. Feyenoorder Georginio Wijnaldum bevestigt dat beeld.

‘Als een trainer opeens niet met je praat, is dat heel moeilijk.’

Fokko Ebbens ROTTERDAM

hoop met Robin van Persie. Ook bij Oranje profileert hij zich voorlopig als een conservatieve coach die vasthoudt aan gevestigde namen. Als aanstormend talent je debuut maken in het Nederlands elftal lijkt moeilijker dan ooit.

... Wielrennen

POSTHUMA MIST WK Joost Posthuma komt deze week niet in actie bij de wereldkampioenschappen wielrennen op de weg in het Italiaanse Varese. De Raborenner zou alleen starten op de tijdrit. Hij heeft echter te veel last van de knieblessure die hij vorige week bij de Ronde van Polen opliep. Bondscoach Egon van Kessel wijst geen vervanger aan. ‘Het heeft geen nut om iemand anders te laten rijden. Buiten Clement zijn onze andere goede tijdrijders, Lars Boom en Thomas Dekker, niet beschikbaar’, legt Van Kessel uit.

ANP

naar huis gegaan omdat ik aldoor moest huilen, of te klein was of geblesseerd of omdat ik niet de beste was.’ Is deze baan net zo leuk als een vrije schop in de bovenhoek draaien? ‘Ach weet je, het speelplezier van een sporter is maar van korte duur. Was het voor (Lance) Armstrong nog net zo fijn om de Tour de France te winnen de derde keer als het de eerste keer was? Heb je dan niet meer een tevreden gevoel; zo van pfff ’– en hij slaakt een zucht van verlichting. En wat voor voldoening haalt hij uit zijn huidige baan? ‘Ik ben degene die het echte voetbal beschermt.’ Of het in ieder geval probeert. 1

Tennis

LOTING NU AL LOODZWAAR De internationale tennisfederatie heeft officieel de acht geplaatste landen voor de loting voor de eerste ronde van de wereldgroep van de Davis Cup bekendgemaakt. Vanmiddag wordt er geloot in Madrid. Nederland treft Argentinië, Spanje, Rusland, Verenigde Staten, Kroatië, Zweden, Duitsland of Frankrijk als tegenstander. De kans is dus groot dat de terugkeer in de wereldgroep van korte duur is.

Tennis

ARANTXA RUS BIJNA BESTE TENNISSTER VAN NEDERLAND Tennisster Arantxa Rus heeft een flinke sprong gemaakt op de wereldranglijst. De 17-jarige inwoonster van Monster steeg dankzij haar plek in de kwartfinales vorige week bij het toernooi in het Chinese Guangzhou van de 233e naar de 183e plaats. Rus haalde in Guangzhou voor het eerst in haar loopbaan via de kwalificaties het hoofdtoernooi op de WTA Tour. Het verschil tussen Rus en Michaëlla Krajicek – Neerlands beste tennisster

23

– is nu slechts veertien plaatsen. Krajicek zakte door haar blessureleed namelijk een plaats en staat nu 169e. Door het bereiken van de laatste acht in China kreeg Rus een wildcard voor het WTA-toernooi deze week in Seoul. Rus speelt in Zuid-Korea in de eerste ronde tegen de Japanse qualifier Ayumi Morita, nummer 134 van de wereld. Als ze wint, treft ze in de tweede ronde de als tweede geplaatste Israëlische Shahar Peer.

Yankee Doodle De honkballers van de New York Yankees hebben hun laatste wedstrijd in het Yankee Stadium gespeeld. Na 85 jaar krijgt de club vanaf volgend jaar april een nieuwe thuisbasis.

Het middenveld van Feyenoord bestond dit weekend tegen Ajax louter uit jonge voetballers. Luigi Bruins (21), Diego Biseswar (20), Leroy Fer (18) en Georginio Wijnaldum (17), ze komen allemaal voort uit de jeugdopleiding van de Rotterdammers. Ze leven op onder de vleugels van Gertjan Verbeek. Het geheim zit hem volgens Wijnaldum in de aanpak van de nieuwe oefenmeester van Feyenoord.

Rechttoe rechtaan

Conservatief ‘Bert van Marwijk was niet iemand die met spelers sprak, ondanks je jonge leeftijd. Hij liet meer aan de spelers zelf over. In tegenstelling tot Verbeek, hij praat juist heel veel met spelers’, vertelt Wijnaldum. De geboren Rotterdammer voelt zich prettig bij deze nieuwe manier van werken. Verbeek heeft vertrouwen in zijn pupil en dat betaalde zich uit in de klassieker. Wijnaldum: ‘Iedereen vindt dat het zo hard gaat met mijn ontwikkeling. Dat komt met name omdat het nu een stuk sneller gaat dan vorig seizoen.’ ‘Ik was Erwin Koeman als trainer gewend’, vervolgt Wijnaldum zijn verhaal. ‘Dat was een trainer die je altijd hielp en veel met je praatte. Als

Wijnaldum vorig seizoen. PICS UNITED

Van Marwijk dat opeens niet doet, is dat voor een jonge voetballer heel moeilijk.’ Het is niet de eerste keer dat de werkwijze van Van Marwijk ter discussie staat. Hij krijgt het verwijt altijd de kant van de oudere spelers te kiezen en weinig feeling met de jeugd te hebben. De huidige bondscoach van Oranje lag bij Feyenoord over-

Hoe anders is Verbeek. De oud-trainer van Heerenveen maakt geen uitzondering tussen oud en jong, hij handelt alleen in het belang van het team. Typerend is het voorbeeld van Roy Makaay. De 33-jarige spits gaf in de voorbereiding op Feyenoord–Ajax aan liever een middagje rust te nemen, hij wilde herstellen van zijn inspanningen. Verbeek wilde van geen wijken weten, Makaay had in zijn optiek die training nodig om fitter te geraken. Wijnaldum is blij met de rechttoerechtaan-mentaliteit van Verbeek, al wil hij de methode van Van Marwijk daarbij niet afvallen. ‘Beide coaches hebben gewoon een andere aanpak. Ik heb er ook over gesproken met Nuri Sahin (vorig seizoen uitgeleend door Borussia Dortmund aan Feyenoord, red.) en hij zei dat hij bij Dortmund onder Van Marwijk tegen precies hetzelfde probleem aanliep: het is simpelweg zijn manier van werken.’ 1

Laat je niet rollen in de bouwmarkt!

)#**($#% )#**($#%

()*

¾ #(&( *)/ % . +, * 0' 1

()

"

(.

¼ ,)%) * 420 // 42 * // 40

() ()

¾ (&() ( . 4$ )/ 4$ )/

)*)

()

)*)

¾

%, , * 0 )/*

)*) ()

$ ()

*) $ ()

&',

$**(

$))%)

#&&""%)

- * ), # 0

), *

"(&% +(! "), .

$ ()

",') *) )*)

#**(''(

&

,),

/. .1

00. , *

* 3- / ** +00 ! /2)/

()

()

¾ % (&"% '$**(

¾

¾ ') )&& $ $-%"

* "($ ()

¼

(!(&) $ +(%")

+

# ())

"

# ) ++

()

¾

4 , * 4. ++. 4. 5)/ 4. 5)/ 4/+ 5)/ 4. +/ +

¾

()

Blijf scherp! &$

# ! " %

Ze gokken gewoon. De nieuwe financiële regels van Wouter Bos helpen niet. Het speculeren op koersdalingen blijft mogelijk

Recommend Documents