8 StArterSdAG T EK S T : EL S W I EG A N T
//
lhv de dokter – november 2014
B EEL D : ED VA N R I J S W I J K
EigEn praktijk, WaarnEMEn OF aLS HiD(Ha)
JA, ER ÍS WERK NA DE Z OPLEIDING! De vorm of de locatie is misschien nog niet meteen de meest ideale, maar werk is er genoeg voor startende huisartsen. Vaak eerst als waarnemer, of in iets mindere mate, in loondienst. Uiteindelijk is een eigen praktijk de hartenwens voor de meesten.
aterdag 4 oktober: op het beursplein in de Domus Medica sluit een orkestje de Startersdag 2014 af. Borrelende aios en huisartsen praten geanimeerd na over de informatie die ze die dag hebben vergaard. De ruim 250 bezoekers van de startersdag vormen een deel van de bijna 700 afgestudeerde huisartsen die dit en volgend jaar een praktijk zoeken. Het is zeer waarschijnlijk dat ze daarin zullen slagen, blijkt uit de workshop Is er werk na de huisartsopleiding? van LHVWadi bestuurders Judith Labohm en José Peters. De beoogde groei van de huisartsenzorg voor 2015 bedraagt 2,5 procent en veel huisartsen zitten in de (pre)pensioenleeftijd. Peters: “Je moet misschien wat verder reizen, maar werk is er altijd te vinden.”
▪▪rEaLiStiSCH BEELD Een kleine driekwart van de pas afgestudeerde huisartsen begint als waarnemer. In 2013 waren er naar schatting 2.200 waarnemers, op een totaal van zo'n 9.000 huisartsen. Waarnemen, legt José Peters (38) uit, biedt je als startende huisarts flexibiliteit en vrijheid en het is een goede manier om je te oriënteren. Door achter de voordeur van uiteenlopende praktijken te kijken kun je je een realistisch beeld vormen en je voorkeur bepalen: stad, (verstedelijkt) platteland, met of zonder apotheek, solo-, duoof groepspraktijk.” Huisarts en collega-bestuurslid Judith Labohm (36) deed haar eerste opleidingsjaar aan de VU in Swifterbant. De ervaring in de polder èn dat ze altijd een buitenmens is geweest, legden bij haar de kiem voor
9
Jeannine van VeluwKasemier (29), Borne Werkt als aios in solopraktijk in HOED in Enschede-Zuid
‘ik HOUD Mijn OptiES OpEn’
het verlangen naar een eigen plattelandspraktijk. “Ik vind het tempo prettiger. Het is vaak wat kleinschaliger en overzichtelijker.” Toen zij haar partner tegenkwam, die in Groningen werkt, verhuisde Labohm dan ook direct naar het hoge Noorden. Daar is ze nu waarnemer in het Friese Gorredijk. ▪▪COMBinErEn MEt gEZin Waarnemen kan ook aantrekkelijk zijn omdat het goed te combineren valt met een gezin. José Peters doet het om die reden al acht jaar. Ze werkte in onder meer Alkmaar en Almere en neemt nu waar in Amsterdam-Zuidoost. “Ik heb vier kinderen. Mijn oudste is geboren toen ik in het laatste jaar van de opleiding zat.” Ooit wil ze een eigen praktijk, maar ze heeft geen haast. “Ik heb nog 29 jaar voor ik met pensioen ga. Ik hoef het niet zo nodig nú, met al het regelwerk dat het met zich meebrengt.” Als waarnemer ben je een zelfstandige zonder personeel (zzp’er) en dat vergt enige organisatie. Zo moet je je bij de Kamer van Koophandel inschrijven, zelf je pensioen, arbeidsongeschiktheidsverzekering en UZI-pas regelen, een deugdelijke administratie voeren en inkomstenbelasting afdragen. Om door de Belastingdienst als ondernemer te worden aangemerkt, moet je aan een aantal voorwaarden voldoen. Essentieel daarin is dat je werk geen verkapte loondienst mag zijn. “Daar moet je wel voor oppassen”, waarschuwt Labohm. De fiscale regels voor zzp’ers gaan volgend jaar waarschijnlijk veranderen, maar hoe precies is nog niet bekend. ▶
“Ik werk in een echte stadspraktijk. In een buitenwijk met veel achterstandsproblematiek, veel allochtonen van wie een meerderheid Syrisch-orthodox is. Complex en bewerkelijk, maar het bevalt me erg goed. Ik heb ook in een praktijk in Nijverdal gewerkt; verstedelijkt platteland met dorpse, nuchtere Tukkers. Dat heeft wel mijn voorkeur, maar ik red me ook prima in de stad. Tussen die twee praktijken zie ik al dusdanig grote verschillen dat ik me straks – als waarnemer – eerst twee jaar wil oriënteren, het gebied goed wil leren kennen. Mijn partner werkt in Enschede, dus de regio Twente ligt het meest voor de hand. Als het me ergens bevalt, wil ik een vaste plek zoeken. Steeds van plek wisselen, vind ik een groot nadeel van waarnemen. Een eigen praktijk, zelfstandig zijn, lijkt me leuk. Het ondernemerschap hoort er wel een beetje bij. Hidha worden is niet direct mijn keuze, maar ik sluit het ook niet uit. De liefde voor het vak zit voor mij in de continuïteit op lange termijn, maar die kan ik misschien ook als hidha bereiken. Ik houd mijn opties open. Binnen onze Twentse terugkomdaggroep hebben we het ook regelmatig over ieders toekomstplannen. Daar werd ik wel een beetje onrustig van. Maar na de Startersdag weet ik in ieder geval: er is toekomst, alleen de vorm is onzeker.”
10
Mike Heussen (29), Mook, waarnemer op diverse HAP’s
‘Op DE Hap iS HEt WErkEn En OOk EEn BEEtjE nEtWErkEn’ “Omdat ik anderhalf jaar op de spoedeisende hulp in Oss heb gewerkt, had ik een vrijstelling voor de huisartsenopleiding. Die kon ik zo in tweeëneenhalf jaar afronden. Zes weken geleden was ik klaar. Elke dag kijk ik op waarneembemiddeling.nl en sprokkel zo mijn werk bij elkaar. Voor een beginner doe ik het niet slecht, vind ik. Ik draai deze maand veertien diensten. Het zijn allemaal avond-, nacht- en weekenddiensten. Hartstikke leuk. Op de HAP’s kom je veel artsen tegen, dus ik maak af en toe een praatje en geef mijn visitekaartje. Het is werken, maar ook een beetje netwerken. Op termijn wil ik graag meer vaste waarnemingen overdag doen en over een jaar of drie, vier hoop ik dan mijn eigen praktijk te hebben. Zoals het er nu voorstaat, zou dat een groepspraktijk op het verstedelijkte platteland zijn. Een praktijk met vier, vijf huisartsen, met wie je de taken onderling kunt verdelen. Dat lijkt me prettig. Tot nu toe heb ik eigenlijk alleen ervaring met het verstedelijkte platteland. Ik kom uit Twelloo en heb in praktijken in Boxmeer en Gennep gewerkt. De mensen zijn wat gemoedelijker, het is wat minder anoniem. Maar misschien verandert dat idee nog door de ervaringen tijdens het waarnemen in andere praktijken.”
Een ander nadeel aan waarnemen – tenzij je dat graag wilt natuurlijk – is dat het nogal eens ANW-diensten en diensten tijdens feestdagen betreft. De gemiddelde waarnemer doet 27 ANW-diensten per jaar, bleek onlangs uit de Waarneemmonitor. ▪▪StaBiELE FaCtOr Hoewel het aantal de afgelopen vijftien jaar bijna verdubbelde, blijft de groep afgestudeerden die in dienst treden van een huisarts, de kleinste. In 2013 werken zo’n 1.000 huisartsen in loondienst. Hidha’s zijn de stabiele factor in veel praktijken en leveren zo een belangrijke bijdrage aan de continuiteit van de zorg in Nederland, concludeerde de LHV-Wadi dit voorjaar op basis van de nieuwste Hidha-monitor. Hidha’s spelen vaak een belangrijke rol bij het kwaliteitsbeleid en de begeleiding van ander personeel. De meeste hidha’s zijn honkvast: 53 procent zit al langer dan vijf jaar bij dezelfde praktijk, 30 procent langer dan twee jaar. De helft van de hidha’s wil uiteindelijk praktijkhouder worden. Een deel verwacht de praktijk over te nemen waar men in dienst is. In die verwachting worden ze wel eens teleurgesteld, merken de Wadi-bestuurders. “Leg er iets over vast in je arbeidscontract”, luidt het advies. Net als het waarnemen heeft ook hidhazijn het voordeel dat het goed te combineren is met een gezin. Niet zo vreemd dus dat ruim 90 procent van de hidha’s vrouw is. “Het is pure patiëntenzorg; minder rompslomp eromheen, minder onzekerheid, vaste werktijden”, zegt Peters. Al is de ervaring wel dat de helft van de hidha’s vijf tot meer dan tien uur per maand (on-
startersdag 11
lhv de dokter – november 2014
Een langdurige relatie met je patiënt, dat is de belangrijkste beweegreden voor huisartsen om voor een eigen praktijk te kiezen
betaald) overwerkt. Desondanks gaat 92 procent met plezier naar haar werk. Peters: “Hidha’s zijn vaak trouwe werknemers.” ▪▪Eigen praktijk Maar de hartenwens van driekwart van de huisartsen is toch een eigen praktijk. Het aantal solopraktijken is het hoogst met 2.291 oftewel 50 procent van de in totaal 5.088 huisartsenpraktijken in Nederland. Het aantal duopraktijken bedraagt met 1.757 iets meer dan een derde (35 procent) en er zijn 869 groepspraktijken. Een langdurige relatie met je patiënt, getuige zijn van de belangrijke gebeurtenissen in zijn leven en er voor hem kunnen zijn als het moeilijk is; dat is de belangrijkste beweegreden voor huisartsen om voor een eigen praktijk te kiezen. Dat je je persoonlijke visie op de zorg kunt vormgeven, is eveneens een drijfveer. Huisartsen vinden het aantrekkelijk om hun eigen team samen te stellen en een persoonlijk netwerk op te bouwen. Maar naast goede zorg bieden, vinden veel huisartsen het ook gewoon een uitdaging om een bedrijf te runnen en een organisatie in te richten die het beste bij hen en hun visie op de zorg past. Vooral in de (grote) steden wordt weer vaker goodwill voor de overname van een praktijk betaald. Dat was in 1985 weliswaar ▶
Judith Labohm en José Peters
Apotheekhoudende praktijk: huisarts zijn met iets extra’s Apotheekhoudende huisartsenpraktijken zijn plattelandspraktijken met iets extra’s. “Mensen die hiervoor kiezen vinden het vaak leuk om juist die brede zorg te bieden”, zegt Loes Schiere, hoofd van de Apotheekhoudende afdeling van de LHV. Zes procent van alle huisartsenpraktijken in Nederland is apotheekhoudend. Dat aantal daalt, maar het gaat langzaam. Als apotheekhoudende huisartsenpraktijk is een vergunning vereist van Farmatec, onderdeel van het CIBG, een agentschap van het ministerie van VWS. Een vergunning wordt verleend als de dichtstbijzijnde openbare apotheek verder dan 4,5 kilometer is gevestigd van de eerste potentiële patiënt van de huisarts. Bedraagt die afstand tussen de 3,5 en 4,5 kilometer, dan wordt gekeken naar de omstandigheden (vooral de bereikbaarheid met het openbaar vervoer). Bij overname is er geen wettelijke verplichting voor extra scholing, maar de LHV adviseert die nadrukkelijk wel, zegt Schiere. “Je kunt zonder extra opleiding een vergunning krijgen, maar het is aan te
raden om een farmaceutisch-inhoudelijke nascholing te doen. Daarom hebben we ook nascholingseisen opgenomen in de beroepsnorm voor apotheekhoudende huisartsen.” Voordeel van deze praktijkvorm, zo vinden huisartsen die ervoor kiezen, is dat je een beter en completer beeld van je patiënt hebt. “Je ziet hem vaker en weet – in tegenstelling tot de apotheker – ook precies wat er thuis gebeurt. Er is bovendien geen overdracht tussen huisarts en apotheker nodig, waardoor de kans op fouten kleiner is.” Voor de overname van het apotheekhoudende deel wordt over het algemeen wél goodwill betaald. Daar staat tegenover dat de verdiensten van een apotheekhoudende praktijk in principe hoger zijn. “Maar sommige praktijken hebben zo’n kleine patiëntenpopulatie dat ze die extra inkomsten nodig hebben om een volwaardige praktijk te kunnen runnen.” Meer informatie over de apotheekhoudende huisartsprakijk is te vinden op https://apotheekhoudend.lhv.nl.
12 StArterSdAG
lhv de dokter – november 2014
Marjan Verhoef (28), getrouwd met Ard Nijhuis (29), Drachten Beiden aios in Grootegast en Vries
‘HEt OnS-HELptOnS Van HEt pLattELanD SprEEkt OnS aan’ Verhoef: “Mijn eerste opleidingsjaar was in een apotheekhoudende praktijk in Oost-Groningen. Toen ook Ard aan de huisartsopleiding kon beginnen, kregen we al snel het idee om dat later samen te doen.” Nijhuis: “Ik heb mijn coschap huisartsengeneeskunde in een apotheekhoudende plattelandspraktijk gelopen en het lijkt me een mooie toekomst. Marjan en ik zijn een goed team en het platteland bevalt ons het beste. Ik kom oorspronkelijk uit Hengelo.” Verhoef: “En ik uit Nieuwerbrug, in het Groene Hart. Het saamhorige van het platteland, het ons-kent-ons, maar ook het onshélpt-ons spreekt ons aan. Als huisarts ken je je patiënten, maar de gemeenschap kent ook elkaar. Het is minder individualistisch dan in de stad.” Nijhuis: “Het ondernemerschap van het apotheekhoudende deel trekt ons ook aan.” Verhoef: “Ik kom uit een ondernemersfamilie, het zit wel in mijn bloed. Iets zelf ontwikkelen, eigen baas zijn, geeft meer vrijheid.” Nijhuis: “De extra service die je als apotheekhoudend huisarts aan patiënten kunt bieden, vinden we het belangrijkste.” Verhoef: “Een externe apotheker is een extra schakel. Op de praktijk waar ik nu zit, merk ik hoeveel telefonisch overleg over en weer er is tussen huisarts en apotheker. Dat heb je dan niet meer, want je hebt de kennis allemaal in één hand.”
afgeschaft, maar is sinds 2006 niet meer verboden. De bedragen variëren sterk, van enkele tienduizenden euro’s tot soms anderhalf of twee ton. Het is een doorn in het oog van zowel LHV, LHV-Wadi als de minister. Peters: “Wettelijk kun je er geen actie tegen ondernemen, want het is een vrije markt. Je kunt alleen een moreel appèl doen op huisartsen om hun geld in verbetering van de kwaliteit van zorg te stoppen en niet in hun persoonlijk pensioenpotje.” ▪▪nEtWErk Hidha, hid, waarnemer of een eigen praktijk: zaak is het om iets te kiezen dat bij je past, adviseren Labohm en Peters. Om die keuze vervolgens te realiseren moet je laten zien wie je bent, informatie vergaren en delen met anderen, proactief zijn en een netwerk opbouwen of je erbij aansluiten. Labohm: “Toen ik naar het noorden verhuisde, heb ik meegeholpen aan de oprichting van een Wagro. Bij dat netwerk was ik dus meteen aangehaakt en dat heeft me geholpen om werk te vinden.” Of, zoals de afsluitende Loesje-spreuk tijdens de workshop luidde: “Waarom moeilijk doen als het sámen kan”.
Starterscafés Benieuwd naar ervaringen van net afgestudeerde collega’s? De starterscafés van de LHV combineren een geaccrediteerd nascholingsgedeelte met de mogelijkheid om kennis te maken met collega’s. In acht verschillende steden worden regelmatig starterscafés georganiseerd. De onderwerpen lopen uiteen, van time-management tot boekhouden. Kijk voor locaties en data op www.lhv.nl.
A DV ER T EN T IE S
Verkorte Productinformatie Anoro® Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. Daardoor kan snel nieuwe veiligheidsinformatie worden vastgesteld. Beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg wordt verzocht alle vermoedelijke bijwerkingen te melden. Samenstelling: Anoro bevat per afgegeven dosis 65 microgram umeclidiniumbromide overeenkomend met 55 microgram umeclidinium en 22 microgram vilanterol (als trifenataat). Indicatie: bronchusverwijdende onderhoudsbehandeling ter verlichting van symptomen bij volwassen patiënten met een chronische obstructieve longziekte (COPD). Dosering: volwassenen van 18 jaar en ouder: de aanbevolen dosering is één inhalatie Anoro 55/22 microgram eenmaal daags. Anoro moet elke dag op hetzelfde tijdstip worden toegediend. De maximale dosering is één inhalatie eenmaal daags. Bij patiënten die ouder zijn dan 65 jaar of bij patiënten met een nierfunctiestoornis of met een lichte of matige leverfunctiestoornis, is geen dosisaanpassing nodig. Bij patiënten met een ernstige leverfunctiestoornis is voorzichtigheid geboden. Contraindicaties: overgevoeligheid voor de werkzame stoffen of hulpstoffen. Waarschuwingen: mag niet worden gebruikt bij patiënten met astma. Anoro kan paradoxaal bronchospasme veroorzaken. De behandeling moet onmiddellijk worden gestaakt als paradoxaal bronchospasme optreedt en indien nodig moet een alternatieve behandeling worden gestart. Anoro is niet geïndiceerd voor de behandeling van acute episoden van bronchospasme. Wanneer de COPD verslechtert tijdens de behandeling met Anoro dienen de patiënt en het COPD-behandelingsregime opnieuw te worden beoordeeld. Voorzichtigheid is geboden bij het gebruik door patiënten met ernstige cardiovasculaire aandoeningen of met urineretentie of nauwekamerhoekglaucoom. Indien Anoro wordt gebruikt in combinatie met andere geneesmiddelen die eveneens de potentie hebben om hypokaliëmie te veroorzaken, moet dit met voorzichtigheid gebeuren. Bij diabetische patiënten moet in het begin van de behandeling met Anoro de plasmaglucosespiegel nauwkeurig worden bewaakt. Anoro moet met voorzichtigheid worden gebruikt bij patiënten met convulsieve aandoeningen of thyrotoxicose en bij patiënten die ongewoon gevoelig reageren op b2-adrenerge agonisten. Anoro bevat lactose. Patiënten met de zeldzame erfelijke aandoeningen galactose-intolerantie, Lapp-lactasedeficiëntie of glucose-galactosemalabsorptie mogen dit geneesmiddel niet gebruiken. Interacties: gelijktijdig gebruik van zowel niet-selectieve als selectieve bèta-adrenerge receptorantagonisten dient te worden vermeden, tenzij er dwingende redenen zijn voor het gebruik ervan. Gelijktijdige toediening van krachtige CYP3A4remmers (bijv. ketoconazol, claritromycine, itraconazol, ritonavir, telitromycine) kan leiden tot toegenomen systemische blootstelling aan vilanterol en voorzichtigheid wordt aangeraden omdat dit zou kunnen leiden tot een hogere kans op bijwerkingen. Er wordt geen klinisch relevante geneesmiddeleninteractie verwacht wanneer Anoro gelijktijdig wordt toegediend met CYP2D6-remmers of wanneer het wordt toegediend aan patiënten met een genetisch deficiënte CYP2D6activiteit (slechte metaboliseerders). Er wordt geen klinisch relevante geneesmiddeleninteractie verwacht wanneer Anoro gelijktijdig wordt toegediend met P-gp-remmers. De gelijktijdige toediening van Anoro en andere langwerkende muscarine antagonisten, langwerkende b2-adrenerge agonisten of geneesmiddelen di e een van deze middelen bevatten wordt niet aanbevolen omdat het mogelijk de bekende bijwerkingen van geïnhaleerde muscarine antagonisten of b2-adrenerge agonisten kan versterken. Een gelijktijdige behandeling van hypokaliëmie met methylxanthinederivaten, steroïden of niet-kaliumsparende diuretica, kan het mogelijk hypokaliëmische effect van b2-adrenerge agonisten versterken. Daarom is voorzichtigheid geboden bij het gebruik van deze geneesmiddelen in combinatie met Anoro. Zwangerschap: mag alleen tijdens de zwangerschap worden gebruikt als het verwachte voordeel voor de moeder het mogelijke risico voor de foetus rechtvaardigt. Borstvoeding: Het is niet bekend of umeclidinium of vilanterol in de moedermelk worden uitgescheiden. Andere b2-adrenerge agonisten zijn echter wel aangetroffen in moedermelk. Risico voor pasgeborenen/zuigelingen kan niet worden uitgesloten. Bijwerkingen: vaak: urineweginfectie, sinusitis, nasofaryngitis, faryngitis, bovenste luchtweginfectie, hoofdpijn hoesten, orofaryngeale pijn, constipatie, droge mond, soms: atriale fibrillatie, supraventriculaire tachycardie, idioventriculair ritme, tachycardie, supraventriculaire extrasystoles, rash. Verpakking: de Anoro Ellipta-inhalator bevat 30 doses. Aflevering: U.R.
Miriam Warnier (34), Arnhem Aios in apotheekhoudende solopraktijk in Wilp
‘ik WiL graag EEn apOtHEEkHOUDEnDE SOLOpraktijk Op HEt pLattELanD’ “Zowel in het begin van mijn opleiding als nu werk ik in een apotheekhoudende plattelandspraktijk. Ik heb er niet bewust voor gekozen, maar ik vind het hartstikke leuk: de praktijk, het apotheekwerk, de mentaliteit: mensen komen hier niet snel naar de dokter. En als je visites doet, rijd je lekker door het platteland. Dat voelt vrij. Ik wil een eigen praktijk, dat weet ik al heel lang. Het lijkt me fijn om je eigen bedrijf te hebben, een praktijk in te richten zoals jij dat wilt. Iets opbouwen, patiënten goed leren kennen. Een apotheekhoudende solopraktijk op het platteland, dat zoek ik straks. Veel mensen willen per se geen solist zijn, maar ik ervaar het juist als prettig. Overleg en samenwerking met anderen kan als solist óók, het één sluit het ander niet uit. Het ligt er maar aan hoe je het organiseert. Als ik niet direct een praktijk kan vinden die me bevalt, ga ik een tijdje waarnemen.”
Voor medische vragen of bijwerkingen over dit product belt u met het Medical Customer Support Center, tel. (030) 6938123. Voor de volledige productinformatie zie de geregistreerde Samenvatting van de Productkenmerken (8 mei 2014). GlaxoSmithKline BV, Huis ter Heideweg 62, 3705 LZ Zeist. Verkorte Productinformatie (augustus 2014)
Beter door de dag met doofheid of hoorproblemen
GGMD werkt voor: • Doven • Slechthorenden • Plots- en laatdoven • Doofblinden • Mensen met: - tinnitus - ziekte van Ménière - hyperacusis • CI-gebruikers En hun horende naasten
Wij bieden: • Maatschappelijk werk • 2de lijns GGz • Loopbaanbegeleiding • Communicatietrainingen • Themagroepen als Leven met tinnitus • Opvoedondersteuning • Ambulante woonbegeleiding • Informatie over hulpmiddelen • Advies en voorlichting
GGMD heeft locaties door heel Nederland. Kijk voor meer informatie op www.ggmd.nl GGMD staat voor Geestelijke Gezondheidszorg en Maatschappelijke Dienstverlening voor Doven en Slechthorenden. Onze medewerkers kunnen communiceren met doven en slechthorenden.
