Woordenboek wielrennen
Aanklampen Met veel moeite een (groep) renner(s) achterhalen. Aankomst De finish van een wielerwedstrijd. Aanpikken Bij een of meer renners aansluiten. Aantrekken De sprint voor iemand aantrekken, zodat deze de wedstrijd kan winnen. Aanzetten Versnellen. Abandon Frans voor "opgave". Achtermannetje Dwarsbuisje achter het bracket (trapaslagering), tussen de liggende achtervorkscheden. Vergroot de stijfheid. Veelal te vinden bij stalen en titanium frames, en wat minder bij aluminium frames. Achtervolging Poging om een gat dicht te rijden, een achterstand goed te maken. Achtervork Achterdeel van het frame, meestal bestaande uit dubbele driehoeksconstructie van relatief dunne framebuizen, zogenoemde vorkscheden. Onder te verdelen in de liggende achtervork (van achteras naar trapas) en staande achtervork (van trapas naar zadel. Veel raceframes hebben carbon achtervorken in combinatie met een aluminium (of stalen) hoofdframe. Carbon dempt de schokken beter. Maar doordat de carbon achtervorken verlijmd zijn in lugs, is deze constructie niet lichter dan een normaal aluminium frame. Aërostuur Zie: Ligstuur en Opzetstuur. Aërovelg Algemene benaming voor aërodynamisch geprofileerde racevelg met een druppel- of vleugelvormige doorsnede. Maakt het wiel verticaal stijf. Omdat door deze stijfheid de belasting beter over de spaken wordt verdeeld, zijn er minder spaken nodig. Enigszins zijwindgevoelig. Afgereden, Er afgereden worden Het tempo van een groep renners niet meer kunnen volgen. Afloper Een fietsband die langzaam leeg loopt. Afmontage Uitdrukking waarmee wordt aangegeven met welke onderdelengroep een frameset compleet is gemaakt. Afstoppen De doorgang belemmeren, vooraan in het peloton langzamer rijden om ploeggenoten de kans te geven voorop te blijven, of weer aan te sluiten. Afzien Diep gaan, lijden, eigenlijk niet meer kunnen maar toch doortrappen. Afzink In gebergten een terras dat behoorlijk lager ligt dan de weg waarover gekoerst wordt. Aheadset Balhoofdstel waarbij de klassieke stuurpen met wigvormige klem ontbreekt. Een losse voorbouw wordt direct op de schroefdraadloze vorkschacht gemonteerd en de balhoofdlagerspeling wordt afgesteld door middel van een inbusbout en een in de vork klemmende stervormige moer (starlockmoer). Voorvorken met een carbon balhoofdbuis hebben in plaats van de starlockmoer, een soort keilbout. Aluminium Metaal met soortelijk gewicht dat ongeveer eenderde van dat van staal bedraagt. Maar stijfheid en sterkte zijn ook evenredig lager. In zuivere toestand te zacht als constructiemateriaal. Gelegeerd met andere metalen is het zeer geschikt voor fietsframes en onderdelen. Door de buizen van de frames een grotere diameter te geven bij een relatief geringe wanddikte worden frames stijver en blijven ze toch lichter dan stalen frames. Aluminiumsoorten worden (meestal) aangeduid in cijfers, die de samenstelling van de legering aangeven. De getallen zeggen echter weinig over de kwaliteit. Amstel Gold Race Neerlands enige "klassieker", wordt tevens verreden als toertocht. Anodiseren Het langs kunstmatige weg aanbrengen van een oxidelaag op aluminium onderdelen. Het is een elektrochemisch proces waarbij de oppervlaktelaag als het ware uit het basismateriaal groeit. Anodiseerlagen zijn hard en slijtvast. Het is mogelijk om een na-kleuring te geven. ATB All Terrain Bike, de verouderde Nederlandse term voor mountainbike, in Vlaanderen nog wel ATF, in Duitsland MTB en in Franstalige landen VTT genoemd. In Nederland wordt nu het Engelstalige MTB, voor MounTainBike, gebruikt. Asymmetrische velg Velg voor een achterwiel met derailleurversnellingen of een voorwiel met schijfrem. In deze velg zijn de spaakgaten uit het midden geboord om de spaken toch
schuin(er) te kunnen zetten en daardoor een betere krachtenverdeling te krijgen tussen de rechter- en de linkerrij spaken. Baanfiets Racefiets zonder versnellingen en remmen. Bedoeld voor het gebruik op de (overdekte) wielerbaan. Er zijn verschillende soorten baanfietsen voor verschillende disciplines, zoals sprint, achtervolging, puntenkoers en achter de derny (motor). Bal Zie: Derde bal. Balhoofd Lagering voor stuurinrichting tussen voorvork en frame. Een compleet balhoofdstel bestaat uit een onder- en bovenlager. Balhoofdbuis Voorste framebuis waarbinnen de voorvork in de balhoofdlagers draait. Balhoofdhoek Ook wel stuurhoek genoemd. De hoek tussen de balhoofdbuis en het horizontale vlak (wegdek). Bepaalt samen met de vorksprong en wielmaat de naloop en daarmee de stuureigenschappen van een fiets. Zie: Naloop en Vorksprong. Bandbreuk Een lekke band. Banddikte Miniem verschil. Met een banddikte verschil een sprint winnen. Bandenmaat Waarom zou je met één systeem volstaan als je er ook een aantal door elkaar kunt gebruiken? De meest voorkomende zijn: - ERTRO: diameter van de band in opgepompte toestand en velgdiameter op de plek waar de band op de velg klemt in millimeters, bijvoorbeeld 23-622,- Frans: buitendiameter van de band maal de breedte van de band in millimeters, bijvoorbeeld 700x23C, en- Engels: buitendiameter van de band maal de breedte in inch, bijvoorbeeld 28x1⅝x1⅛. Berggeit Een wielrenner die goed is in het bergop rijden. Bergklassement Dit klassement wordt bij meerdaagse wedstrijden opgemaakt. De winnaar is degene die de meeste punten behaald tijdens bergetappes. Bergkoning De winnaar van het bergklassement. Bergtijdrit Tijdrit in de bergen. Beschermd renner Mag op hulp van zijn ploeggenoten rekenen, zonder kopman van die ploeg te zijn. Beugel, In de beugel rijden Met de handen onderin het stuur rijden. Bezemwagen Volgwagen voor uitvallers. De laatste auto die officieel deel uitmaakt van de karavaan. Bidon Drinkbus. Binnenbeenlengte (BBL) Lengte van het been tussen het kruis en de grond. Algemeen gebruikte lichaamsmaat voor rekenkundige bepaling van framehoogte (0,65 à 0,66 x bbl, gemeten tussen hart bracket en hart zadelpenlug) en zadelhoogte (1,08 x bbl, gemeten tussen hart pedaal en bovenkant zadel). Binnenblad Kleinste kettingwiel aan de trapas. Blad Kettingwiel. Zie aldaar. Bloeddoping Het toedienen van een hoeveelheid rode bloedlichaampjes, waardoor de zuurstofopname wordt vergroot. Gebeurt vlak voor de wedstrijd. Gebruik ervan is moeilijk aan te tonen. Het synthetische EPO is hiervan de kunstmatige variant. Bolletjestrui Trui voor de beste klimmer in de Tour de France. Bonificatie Tijdwinst of punten gewonnen tijdens tussensprints in wielerwedstrijden. Boom, Aan de boom schudden Demarreren om veel renners kwijt te raken. Bovenbuis Bovenste framebuis die van balhoofd naar zitbuis loopt. Wordt ook liggende buis genoemd. Bij zogenaamde Compact-fietsen loopt de bovenbuis naar achteren af; doorgaans aangeduid als "sloping top tube" of "sloping frame". Zie aldaar. Bracket Trapaslagering. Bracketstel Geheel van cranks plus trapas en lagers. Lagering kan uit losse delen bestaan, maar bestaat tegenwoordig meestal uit een zogeheten cartridge. Zie aldaar. Bracketpot Onderste deel van het frame waarin het bracketstel wordt geschroefd. Hier komen zitbuis, schuine buis en liggende achtervork bij elkaar. Bracketstijfheid Weerstand tegen elastische, zijdelingse uitwijking en verdraaiing als gevolg van trapkrachten. Zie: Stijfheid. Buitenblad Grootste kettingwiel aan de trapas. Bus Een groep geloste renners (tijdens een bergetappe) die samen naar de eindstreep fietsen. Zie: Gruppetto. Butt, Butted Uiteinde van een framebuis met inwendige verdikking. Een dubbel butted buis heeft dus aan beide einden een grotere wanddikte. Dit is bedoeld om de buis beter te kunnen
solderen of lassen. Er zijn ook triple butted buizen. Die hebben een drievoudig verlopende wanddikte. Butted spaak Een spaak die aan een of beide uiteinden dikker is dan in het midden. Dit geeft een lichtere en veerkrachtiger spaak, zonder dat dit ten koste hoeft te gaan van de levensduur. Campagnolo™ Italiaanse fabrikant van onderdelen. Beheerst samen met SRAM en Shimano de markt. Brengt vijf complete onderdelengroepen, in oplopende kwaliteit en prijs: Veloce, Centaur, Chorus, Record en Super Record. Campagnolo levert ook verschillende wielsets, pedalen en kleding Capaciteit, totale capaciteit Het verschil in aantal tanden voor (grootste kettingblad minus kleinste kettingblad) plus het verschil in aantal tanden achter (grootste kettingwiel achter minus kleinste kettingwiel achter). De som van deze beide verschillen mag de totale capaciteit van de achterderailleur niet overschrijden. Carbon Engelse benaming voor koolstof. Heeft als koolstofvezel een zeer grote treksterkte. Een buis of andere vorm van koolstofvezel is opgebouwd uit laagjes (gevlochten matjes) die met epoxyhars worden verbonden (composiet). Framebuizen kunnen worden verlijmd, maar een frame kan ook uit één stuk (monolitisch) of uit schaaldelen (monocoque) worden gemaakt. Complex gevormde onderdelen worden gespoten uit thermoplastische kunststof vermengd (gewapend) met carbonvezeltjes. Naast frames en voorvorken zijn er ook sturen, stuurpennen, cranks, zadelpennen, zadeldelen en bidonhouders van carbon. Cassette Benaming voor complete set kransjes (tegenwoordig meestal 9 of 10 stuks, bij Campagnolo zelfs 11) op het freewheel, waarbij de losse kransjes op een cassettenaaf-body zijn geschoven en vastgezet. Cartridge Samengestelde eenheid van onderdelen waaraan achteraf niet of nauwelijks onderhoud mogelijk is. Veel toegepast bij de remmen, de trapaslagering, de balhoofdlagers en bij wielnaven. Cera Afkorting van "continuous erythropoiesis receptor activator". Wordt gezien als de derde generatie erythropoëtine (Epo). Zie aldaar. Cera is een kunstmatig gefabriceerd hormoon dat normaliter door de nier wordt aangemaakt en dat de vorming van rode bloedcellen in het lichaam stimuleert. Ook deze vorm van doping wordt toegepast in de (wieler)sport. Was aanvankelijk nauwelijks te traceren, maar inmiddels zijn de opsporingstechnieken vergaand verbeterd. Chainsuck Verschijnsel waarbij de ketting aan de onderkant van het voorblad niet meer loslaat en mee omhoog wordt getrokken. Heeft meestal beschadiging van de achtervork tot gevolg. Chroommolybdeen Aanduiding voor staal met de legeringselementen chroom en molybdeen (CrMo). Heeft grotere treksterkte en elasticiteitsgrens dan gewoon rijwielstaal. Basismateriaal voor (stalen) racefietsen. Clipless pedaal Zie: klikpedaal. Col Hooggelegen pas in een bergketen. Columbus™ Italiaanse fabrikant van aluminium, stalen en carbon framebuizen, framedelen en voorvorken. Combine Geheim samenwerkingsverband tussen twee of meer renners of ploegen. Compact crank Een crankstel met aangepaste steek waarop een kettingblad met (doorgaans) 34 tanden past. Meestal gecombineerd met een 50-tands kettingblad. Bedoeld voor het fietsen in de bergen. Compromis tussen een double en een triple. Compact frame Zie: Sloping frame. Composiet Samenstelling van twee verschillende materialen, bijvoorbeeld kunststofvezel in een matrix van kunsthars, metaal en metaaloxide of een metaal en een kunststof. Compound Samenstelling van rubbersoorten, bijvoorbeeld voor banden en remblokjes. Conus Binnenste deel van een (nastelbaar) kogellager. Zie: Cup. Counteren Reageren op een demarrage. Crank Algemeen gebruikelijke Engelse benaming voor de hefboom tussen trapas en pedaal. Criterium Wielerwedstrijd die bestaat uit een relatief kort parcours dat meerdere keren wordt gereden. CrMo Afkorting voor chroommolybdeenstaal. Zie: Chroommolybdeen en Staal. Cup Buitenste deel van een (nastelbaar) kogellager. De cup is het omhullende deel waar de kogels in liggen. Zie: Conus. Cyclocross Onderdeel van de wielersport waar vooral op onverhard terrein wordt gekoerst. Wedstrijden duren niet langer dan één uur. Er zijn speciale cyclocrossfietsen met specifieke
onderdelen als zijoptrek-remmen, kettingbladen met 36 en 46 tanden en tubes met verschillende profielen. Decals Engelstalig woord voor stickers. Hiermee worden alle opdrukken (zoals naam, type en logo) op het frame en de onderdelen bedoeld. Soms bestaan ze uit ‘plakletters’, soms worden ze gespoten. De dood of de gladiolen Zo hard mogelijk rijden: alles of niets. Demarrage Versnelling, het demarreren. Demarreren Wegrijden uit een groep. Derailleur Letterlijk: ontspoorder. Het apparaat waardoor de ketting op een ander blad is te leggen. Een racefiets heeft een voor- en achterderailleur. Laat de ketting 'ontsporen' (derailleren) met behulp van geleidewieltjes op een scharnierend parallellogram, zodat de ketting op een ander voor- of achterkettingwiel komt te liggen. Derde bal Ontsteking/Steenpuist aan het zitvlak. Derny Motor gebruikt door een gangmaker. Zie aldaar. Aanvankelijk was Derny de naam van een Frans motormerk dat gangmaakmotoren maakte, later werd het tot een soortnaam voor dit type motorfiets. Diep gaan Afzien, stuk zitten en toch doortrappen. Differential brakes Aanduiding van Campagnolo voor een achterrem uit de Chorus- en Record-groep met dezelfde functie als een dual pivot-rem. Zie aldaar. Discuswiel Zie: schijfwiel. Doorkachelen In een behoorlijk tempo fietsen. Doping Verzamelnaam voor verboden stimulerende middelen. Zie: Cera en Epo. Double Tweevoudig voorblad. Doorgaans met een combinatie van een 39-tands kettingblad met een 52- of 53-tands kettingblad. Zie ook: Compact en Triple. Down Pull Benaming bij Shimano voor voorderailleur waarbij de kabel van beneden komt. Zie ook: Dual Pull en Top Pull. DoubleTap™ Schakelsysteem van SRAM waarbij de remgreep alleen als zodanig fungeert en het op- en afschakelen met één shifter gebeurt. Zie: Dual Control. Doyenne, La Doyenne Bijnaam voor de wedstrijd Luik-Bastenaken-Luik. Draadband Benaming voor de gewone buitenband, die in elke hiel een draad heeft waarmee de band op de velg wordt gehouden. De meeste racefietsen hebben banden in de maat 700 X 23 C (23-millimeterbanden). Draadvelg Meest gebruikte velgtype met opstaande randen (velgschouders) waar een draadband tussen wordt geklemd door de binnenband op te pompen. Dual compound Band met verschillende rubbersamenstellingen, hard en slijtvast op het loopvlak, zacht en met veel grip aan de zijkanten. Vaak geaccentueerd door verschillende kleuren rubber. Zie: Compound. Dual Control Aanduiding van Shimano voor gecombineerde bediening van remmen en derailleurs door remgrepen met rem- en schakelfunctie. Op- en afschakelen gebeurt met twee afzonderlijke hendels: opschakelen (lichter) gebeurt met de remhendel, afschakelen (zwaarder) met een hendel aan de binnenzijde van de remhendel. Zie: DoubleTap™. Dual pivot Aanduiding van Shimano, SRAM en Campagnolo voor racerem met een dubbel scharnierpunt en asymmetrische remhoeven. Dual Pull Aanduiding bij Shimano voor voorderailleur waarbij de bedieningskabel zowel van boven (Top Pull) als van onderen (Down Pull) kan komen. Dwangarbeiders van de weg Het beroep van wielrennen kan zwaar en uitputtend zijn. Eindschot Tijdens een massasprint nog kunnen versnellen. “Deze renner heeft een goed eindschot”. Elastiek, Aan het elastiek zitten Moeite hebben om het tempo van een groep renners te volgen. Regelmatig moet men lossen, maar komt elke keer toch weer terug. Epo Afkorting van Erythropoëtine dat normaliter door de nier wordt gemaakt en dat de vorming van rode bloedcellen in het lichaam stimuleert. Hierom wordt het kunstmatig toegediend als een vorm van doping. De gebruik(st)er loopt een verhoogd risico op trombose. Zie: Cera en Doping. Er af gereden worden Het tempo van de groep niet meer kunnen volgen. Ergobrain™ Fietscomputersysteem van Campagnolo dat gekoppeld is aan de onderdelengroep en dat naast de gebruikelijke zaken ook trapfrequentie, gekozen versnelling en tandwielcombinaties aangeeft. Ergopower™ Aanduiding van Campagnolo voor gecombineerde bediening van remmen en
derailleurs door remgrepen met rem- en schakelfunctie. Opschakelen gebeurt met een hendel, afschakelen door een knop aan de binnenzijde van het huis. Erop en erover Tijdens het achterhalen van renners niet wachten maar gelijk voorbijgaan en voorsprong opbouwen. Etappe Deel van een meerdaagse wielerwedstrijd. ETRTO Afkorting van de European Tire and Rim Technical Organisation. Zorgt voor standaardisatie van maatvoering in banden en velgen. Zie: Bandenmaat. Exa-Drive™ Benaming van Campagnolo voor soepel schakelende geprofileerde kettingwielen en cassettekransjes. Eye-let Roestvast stalen busje in het spaakgat van de velg. Voorkomt uitscheuren en vergemakkelijkt het draaien van de spaaknippel. Fietscomputer Registreert fietssnelheid, afgelegde afstand, gemiddelden en maximaalwaarden daarvan. In uitgebreidere vorm ook met opties als cadans-, temperatuur-, hoogte- en hartslagmeting. Flight Deck™ Met het onderdelensysteem van Shimano geïntegreerde fietscomputer die naast de gebruikelijke zaken als snelheid, afstand en tijd, ook de gekozen versnelling en het aantal meter per trapomwenteling aangeeft. De Flight Deck is er in een draadloze en in normale uitvoering. De bediening gaat middels knopjes aan de binnenzijde van de Dual Controlrem/schakelgrepen. Flikken Een afspraak maken in de kopgroep om samen te werken en die afspraak vervolgens niet nakomen door zelf te demarreren. Frame Het raamwerk van de fiets, bestaande uit bovenbuis, balhoofdbuis, onderbuis, bracketpot en zitbuis. Zie aldaar. Men onderscheidt grofweg twee typen: het klassieke frame waarbij de bovenbuis (nagenoeg) horizontaal loopt en het sloping frame, waarbij de bovenbuis sterk afloopt. Zie: Pipo de Clownfiets. Framehoogte Aanduiding voor de hoogte van het frame in centimeters of inches, gemeten langs de zitbuis. De 'Hollandse' meting is in centimeters van hart trapas tot bovenkant zadellug, de 'Italiaanse' van hart trapas tot het snijpunt van de hartlijnen van bovenbuis en zitbuis. Framelengte Aanduiding voor de lengte van een frame in centimeters of inches, horizontaal gemeten tussen balhoofd- en zitbuis (hart/hart). Is zeker zo belangrijk voor de keuze van het juiste frame als de framehoogte. Freewheel Oorspronkelijk de 'meenemer' tussen achterwiel en achterkettingwiel(en), die vrijloopt door mechaniek met verende pallen als de aandrijving (pedaal-kettingwiel) wordt gestopt en het achterwiel blijft draaien. Ook wel gebruikt om het geheel van freewheel met achterkettingwieltjes aan te duiden. Het freewheel wordt vaak aangeduid als: cassette. FSA™ Full Speed Ahead (Volle kracht vooruit). Italiaanse fabrikant van delen als crankstellen, trapassen, balhoofdstellen, sturen en stuurpennen. Verwerkt veel carbon in zijn onderdelen. Flame rouge vlag voor de laatste kilometer in een etappe van de tour de France. Gangmaker Iemand die (op een motor) voor een renner rijdt om hem op gang te brengen door de luchtweerstand voor hem te verminderen. Gat (Niet al te grote) afstand tussen verschillende (groepen) renners. Gel Geleiachtige stof. Wordt toegepast in zadels, handschoenen en stuurlinten om de druk over een groter oppervlak te verdelen. Geometrie Maatverhoudingen tussen verschillende delen van het frame en de hoeken waaronder ze ten opzichte van elkaar staan. Gezien, Hij is gezien Afgehaakt. Gelost uit de vluchtgroep of het peloton. Hij rijdt in kansloze positie. Giro, Giro d'Italia De Ronde van Italië. Gladiolen, De dood of de gladiolen Alles of niets. De actie sterft in schoonheid of men krijgt als winnaar de bloemen uitgereikt. Gore-Tex™ Merknaam voor een poreuze stof op basis van ptfe (teflon). De stof is dicht voor waterdruppels, maar de poriën laten waterdampmoleculen wel door. Grande Boucle, La Grande Boucle Bijnaam voor de Tour de France. Groep Populaire benaming voor onderdelengroep. Tot een groep behoren: derailleurs, crankstel, ketting, naven, remmen en rem/schakelgrepen. SRAM Red, met BB30 trapas, was de eerste groep onder de 1.900 gram. Zie: Afmontage. Gruppetto Italiaans voor groepje. Zie: Bus.
Hamer, De man met de hamer tegenkomen Door vermoeidheid of inzinking getroffen worden, niet verder kunnen. Harken, Hij zit te harken Slecht benen hebben. Hieldraad Draad van staal of aramidevezel die bij draadbanden de opgepompte band op de velg houdt. Draadbanden met aramide hieldraad kunnen klein worden opgevouwen. High Tensile (hi-ten) Benaming voor staal van basiskwaliteit, waaruit standaard framebuizen worden gemaakt. Hittebehandeld Om uit bepaalde aluminiumsoorten spanning te halen die ontstaat door het lassen, zijn speciale hittebehandelingen noodzakelijk. Dit gebeurt in ovens. Een hittebehandeld frame krijgt de toevoeging ‘HT’ (heat treated). Hollowtech™ Benaming van Shimano voor methode van holgesmede cranks. Lichter en stijver dan gewone cranks. Hongerklop Acute vorm van honger veroorzaakt door een gebrek aan suikers. Hydraulisch Systeem waarbij kracht wordt overgebracht door vloeistof (dunne olie) in een (rem)leiding. Wordt op de fiets toegepast voor demping in veersystemen, bediening van velgen schijfremmen en zelfs voor het schakelen van derailleurs. HyperGlide™ (HG) benaming van Shimano voor bepaalde vorm van kettingschakels en tandjes van de cassette. Doel van dit systeem is om de ketting makkelijker van het ene op het andere kettingwiel te laten overglijden. Zie ook: Interactive Glide (IG). Inch Engelse maat die in de fietsenbranche nog steeds wordt gebruikt, onder andere voor de breedte van de balhoofdbuis. Standaard is 1 inch, een oversized buis is 1 1/8 inch breed. De voorvork en het balhoofdstel zijn aan de maat aangepast. Een oversized voorvork is stijver dan een standaard voorvork. Indexschakeling Schakelsysteem met vaste posities van de derailleur. Deze zijn vastgelegd in de commandeur en rem/schakelgrepen. Hoor- en voelbaar door een ‘klik’ bij het schakelen. Integrated headset Balhoofdlager dat een geheel vormt met het frame. De lagering van de voorvork is hierbij verzonken in de balhoofdbuis. Interactive Glide™ (IG) Benaming van Shimano voor de opvolger van HyperGlide. Combinatie van extra nokjes in de kransjes, een geprofileerde ketting en een sterkere veer in de achterderailleurkooi die samen de ketting beter laten overschakelen. Inmiddels duidt Shimano zo wat alles weer aan met Hyperglide. Zie aldaar. ISIS-Drive Trapas die voldoet aan de International Spline Interface Standard (ISIS), de tegenhanger van Shimano’s Octalink™ (zie aldaar). ISIS is ontwikkeld met hetzelfde doel als Octalink: een betere verbinding tussen crank en as. Daartoe is een getande crankopname ontwikkeld. In het pak steken Een renner voor je laten rijden om jezelf te sparen. Jagen Langdurend en in een hoog tempo naar een groep renners toe fietsen. Junioren Wielrenners/-sters in de leeftijd van 16 t/m 18 jaar. Kader = frame Kabelstopper Nokje, busje of oogje op frame dat dient als tegenhouder van de buitenkabels naar derailleur en achterrem. Kaliber Instrument om te bepalen of iets de juiste maat heeft. Bekend is bijvoorbeeld het ‘Rohloff-kaliber’ om de slijtage van de ketting te meten. Het is alleen onbegrijpelijk waarom zo'n simpel metalen plaatje zo duur moet zijn! Kampioen, De Kampioen Wereldberoemde Toerclub uit Wassenaar/Voorschoten. De winnaar van een wedstrijd wordt daarom ook zo genoemd. Karavaan Geheel van renners, helpers en juryleden. Vaak voorafgegaan door een karavaan van reclamevoertuigen. Keirin Sprintwedstrijd op een wielerbaan achter gangmakers. Een keirin-wedstrijd is 2 km lang, waarvan ongeveer de laatste 500 m zonder derny gesprint moeten worden. Kermiskoers Wedstrijd van weinig belang. Kettingblad Zie: kettingwiel. Kettinglijn De afstand tussen het midden van zadelbuis of brackethuis enerzijds en de tanden van het middelste kettingblad (bij triple) of tussen de kettingbladen (bij dubbel) anderzijds. De kettinglijn bedraagt bij racefietsen met een dubbel crankstel altijd 43,5 mm en met een triple altijd 45 mm. Op MTB-gebied bestaan verschillende kettinglijnen. Kettingwiel Een van tanden voorzien wiel dat tezamen met de ketting en een ander
kettingwiel een overbrenging vormt. Vaak ten onrechte aangeduid als tandwiel. Zie aldaar. Kevlar Merknaam van Dupont voor zeer sterke aramidevezel met zeer grote treksterkte en slagvastheid. Wordt onder andere gebruikt voor frames, wielen, hieldraden van banden en als anti-leklaag onder het loopvlak van banden. En voor kogelvrije vesten. Maar welke renner rijdt er nou met zo'n vest? Klasbak Een zeer goede, slimme renner of renster. Klassieker Prestigieuze professionele eendaagse wielerwedstrijd. Klikpedaal Pedaal waar (net als bij ski en skischoen) een veiligheidsbinding voor de vaste verbinding van schoen en pedaal zorgt. Daardoor kan men niet alleen al duwend, maar ook al trekkend kracht uitoefenen, wat efficiënter is. Het pedaal vergrendelt door het schoenplaatje naar beneden te drukken en ontgrendelt door de hak naar buiten te draaien. Om de knieën van de gebruik(st) er te sparen is er enige draaiing om de verticale as mogelijk. Ook wel aangeduid als clipless pedaal. Onder andere te verkrijgen van Look, Time, Shimano en Speedplay. Klimmer Renner die goed bergop kan rijden. Knecht Helper van de kopman van een wielerploeg. Rijdt slechts bij uitzondering voor eigen kansen. Koers Wedstrijd. Koffiemolentje draaien Met een zeer licht verzet fietsen. Koninginnerit De belangrijkste etappe tijdens een wielerronde. Koolstof Zie: carbon. Kopman De belangrijkste renner van een wielerploeg, die voor het klassement en/of de (eind)zege rijdt. Het kopmanschap binnen een ploeg kan van wedstrijd tot wedstrijd verschillen. Kop-over-kop Aflossing waarbij renners de koppositie snel van elkaar overnemen. Kopwerk Het aan kop rijden van een groep renners. Kransjes De kettingwielen in de cassette. Vaak ten onrechte aangeduid als tandwiel. Zie aldaar. Kroon Zie: vorkkroon. Kuitenbijter Steile klim waar de spieren een maximale inspanning moeten leveren. Lak De twee meest voorkomende methoden zijn natlakken en poedercoaten. Bij natlakken wordt na diverse framevoorbehandelingen de uiteindelijke kleur erop gespoten. Het drogen gebeurt meestal in een oven. Bij poedercoaten wordt poederlak (polyurethaan) elektrostatisch opgebracht op het frame. Vervolgens wordt het frame verhit tot 200-220°C voor het smelten en uitharden van de lak. Beide methodes hebben hun voor- en nadelen. Natlak glanst meer, poedercoaten is milieuvriendelijker. Latex Grondstof voor natuurrubber. In de wielerwereld aanduiding voor speciale binnenbanden die lage rolweerstand geven en moeilijk te penetreren zijn. Wordt vanwege de nadelen (niet goed luchtdicht, verouderen) nog maar weinig gebruikt. Latex is inmiddels ook de algemene benaming voor grondstoffen voor synthetisch bereid rubber. Lantaarn de laatste renner in de tour de France Lek, Lek rijden Een lekke band krijgen. Ligstuur Zie: Opzetstuur. Limited Edition Toevoeging van fabrikanten voor fietsen, frames, onderdelen en kledingstukken die in kleine oplages zijn vervaardigd. Duurder, maar ook exclusiever. Meestal naar aanleiding van een overwinning, jubileum of een speciale gebeurtenis. Loc-tite™ Merknaam, maar ook overkoepelende productnaam van borgmiddel. Voorkomt dat schroeven of bouten loskomen. In verschillende sterktes verkrijgbaar. Look Franse fabrikant van composiet frames en voorvorken en pedaalsystemen. Lossen Het tempo van een groep renners niet meer kunnen volgen. Low profile Vorm van cranks waarbij de cranks vanaf de verbinding met de trapas zo zijn uitgebogen dat er meer vrije ruimte voor de enkel ontstaat. Kan als negatief neveneffect een vergrote Q-waarde (zie aldaar) hebben. De voeten staan dan iets verder naar buiten. Lug Verbindingsmof om framebuizen aan elkaar te solderen. Maatfiets Fiets die volgens specificaties van een klant is gebouwd. Dat kan zowel de constructie van een maatframe zijn als een speciale combinatie van onderdelen. De afmetingen
van een maatframe worden doorgaans bepaald met behulp van een speciaal meetprogramma. Mannetje Dwarsbuisje achter het bracket of op de staande achtervork boven het wiel, tussen de liggende achtervorkscheden. Vergroot de stijfheid. Zie: Achtermannetje. Massasprint De sprint voor de overwinning door een grote groep renners. Mavic Franse producent van wielen en velgen. Magnesium zeer lichtgewicht metaal , erg corrosiegevoelig en brandbaar., gebruikt voor o.a. velgen Meesterknecht De belangrijkste knecht van een kopman. Meet De eindstreep. Mes, Het grote mes Het grootste voorblad. Molen, De grote molen Het grote verzet van een fiets. Monobox-bracket Oversized uitgevoerd bracket. De achtervorken zijn deels van aluminium en deels van carbon gemaakt en worden samengevoegd in een soort doos. Door deze constructie wordt de stijfheid van het bracket aanzienlijk vergroot. Monocoque Aanduiding voor een frame dat uit composietmateriaal (meestal een carbonmat in epoxyhars) in een mal is gemaakt, al dan niet in verschillende en later verlijmde schaaldelen. Naaf Centraal deel van het wiel dat om de as draait. Meestal wordt het geheel van naaf, lagers en as bedoeld. Naafflens Opstaande rand van de naaf waarin de spaakgaten zich bevinden. Naloop Afstand tussen het raakpunt van de voorband met de weg en het punt waar de (fictieve) lijn door de balhoofdas de weg raakt. Hoe groter de naloop, hoe groter de rechtuitstabiliteit van de fiets. Hoe kleiner, hoe nerveuzer de fiets stuurt. Neo Wielrenners/-sters onder de 23 jaar. Nerveus Uitdrukking voor een onrustig, maar daardoor ook scherp stuurgedrag. Vraagt gewenning en ervaring. Neutralisatie Deel van de wedstrijd dat niet meetelt voor het verdere verloop. Nieuwelingen Wielrenners/-sters in de leeftijd van 14 tot 16 jaar. Octalink Trapas van Shimano met een getande crankopname. Zorgt voor een stijvere verbinding tussen as en crank. Off-road Letterlijk: van de weg. Bedoeld wordt het terreinrijden. Omloop Criterium. Onderbuis Ook wel schuine buis genoemd. Framebuis die van balhoofd naar bracket loopt. Ontsnapping Een groep renners die van het peloton zijn weggereden. Oortje Wanneer er in een wedstrijd een radioverbinding is tussen de ploegleider en de renners dragen deze laatsten een lichtgewicht zender en microfoontje in/aan hun trui en een oordopje in één oor. Op de macht rijden Met een zeer zware versnelling fietsen. Opzetstuur Gebruikt in triatlon en tijdritten om in aërodynamische houding snelle, vlakke trajecten af te leggen. Niet toegestaan in normale pelotonwedstrijden of etappes. Ovaliseren Procédé waarbij framebuizen worden afgeplat om ze stijver te maken in de richting van de grootste diameter. Oversized Aanduiding voor framebuizen met grotere diameter dan gebruikelijk. Door buizen te oversizen wordt de stijfheid aanzienlijk groter, waardoor met behoud van voldoende sterkte en stijfheid de wanddikte en dus het gewicht kan worden teruggebracht. Ook stuurpennen, sturen en zadelpennen worden oversized uitgevoerd (standaarddoorsnede van het stuur is 26 mm, voor een oversized stuur 31,7 mm). Pat Vorkeinde. U-vormig onderdeel van voor- of achtervork waarin de naafas rust. Goedkope patten zijn gestanst, duurdere gesmeed of gegoten. Pedaleren Heel rustig ontspannen fietsen. Pedalen Pedalen niet kunnen vinden Slechte prestaties Peloton De grote groep renners van een wielerwedstrijd. Permalink Verbindingsschakel voor 10-speed kettingen van Campagnolo. Pignon Aanduiding voor los freewheel met daarop pakket kettingwieltjes. De oorspronkelijke betekenis is kettingwiel. Pipo de Clownfiets Aanduiding voor fiets met sloping frame. Zie aldaar. Plaat, De grote plaat Het grootste voorblad.
Plat rijden Een lekke band krijgen. Powerlink™ Verbindingsschakel voor 8- en 9-speed (SRAM-)kettingen die met de hand (zonder gereedschap) wordt ge(de)monteerd. Powerlock™ Verbindingsschakel voor 10-speed (SRAM-)kettingen die met de hand (zonder gereedschap) wordt gemonteerd. Voor de demontage is wel een kettingpons nodig. Primavera Bijnaam voor de wedstrijd Milaan-San Remo, de eerste eendagsklassieker van het seizoen. Proloog De eerste etappe van een wielerronde. Vaak een korte individuele tijdrit. PSI Pound-force per square inch, de Amerikaanse maat voor luchtdruk. 1 atmosfeer of 1 bar komt (op zeeniveau) overeen met ongeveer 14,7 psi. Quick release Zie snelspanner. Q-waarde Quality-waarde. Breedtemaat tussen de cranks ter hoogte van de pedalen die bepaalt in welke mate de fietser wijdbeens fietst. Een kleine Q-waarde geeft een natuurlijke houding en omdat de pedalen minder wijduit staan bovendien een grote grondspeling in de bochten. Radiaal spaakpatroon Spaakpatroon waarbij de spaken recht van naaf naar velg lopen, dus zonder elkaar te kruisen. Dit is alleen geschikt voor voorwielen die door een velgrem worden geremd. Vergelijk: Tangentiaal spaakpatroon. Remhendel Hendel waarmee de rem hydraulisch of via de remkabel wordt bediend. Remhoeven Hefbomen van de normale velgrem. Raceframes hebben korte hoeven, sportfietsen met spatborden hebben langere hoeven nodig. Remmannetje Dwarsverbinding tussen staande achtervork met bevestigingsgat voor velgrem en eventueel andere onderdelen, zoals bagagedrager en spatbord. Regenboogtrui De trui die de wereldkampioen een jaar mag dragen. Rode trui laatste renner in de tour de France Rolweerstand De weerstand tussen band en wegdek. Neemt sterk toe met afnemende bandenspanning. Neemt af bij grotere wieldiameter en bij bredere band. Ronderenner Een renner die vooral geschikt is voor meerdaagse wielerrondes. Rondje om de kerk Wielerwedstrijd die bestaat uit een kort parcours. Dit parcours wordt meerdere keren gereden. Scandium Scheikundig element. Scandium zou de sterkte en duurzaamheid van aluminium verbeteren. Schijfrem Remtype waarbij remblokjes tegen een op de naaf gemonteerde schijf worden gedrukt. Vergelijk: Velgrem. Schijfwiel Discuswiel. Om aërodynamische redenen geheel dicht gemaakt wiel. Wordt alleen gebruikt tijdens tijdritten. Uitermate zijwindgevoelig. Schudden, Aan de boom schudden Demarreren om veel renners kwijt te raken. Shifter Schakelaar, de Engelse benaming voor derailleurversteller. Shimano Japanse fabrikant van onderdelen en onderdelengroepen. Beheerst samen met SRAM en Campagnolo de markt. Brengt ook complete wielsets, pedalen, schoenen, kleding, smeermiddelen en brillen. Slag missen Niet bij de beslissende ontsnapping zitten Slick Profielloze buitenband. Geeft zeer goede grip op droge weg. Sluiterhanger Op een sluitelhanger rijden : Heel klein wielrenfietsje. Sloping frame Afgeleid van het Engelse "slope": helling. Frame met een schuin aflopende bovenbuis en een kortere zitbuis dan gebruikelijk. Een fiets met sloping frame wordt vanwege het uiterlijk ook wel aangeduid als Pipo de Clownfiets. Snelspanner Eénhendelspanschroef voor fietsnaven en klemming van de zadelpen in de zadellug. Ook quick release genoemd. Snot, Het snot voor de ogen rijden Zeer diep gaan. Soigneur De verzorger een renner voor en afloop van een wedstrijd. Spaak Draad met aan het ene eind een kop (meestal omgebogen) en aan het andere eind schroefdraad, voor verbinding tussen naaf en velg. Spaaknippel Nippel waarmee de spaak in de velg rust om de spaak te spannen of te ontspannen. Is van roestvast staal of lichtgewicht aluminium (en dan soms in een kleurtje geanodiseerd).
Spaakpatroon Manier waarop spaken met elkaar en met naaf en velg zijn vervlochten tot een compleet wiel. Er wordt doorgaans onderscheid gemaakt in radiale en tangentiale spaakpatronen (zie aldaar). Spel, Het spel is op de wagen Nadat de wedstrijd een rustig verloop heeft gekend, begint de strijd nu echt. SPD Shimano Pedaling Dynamics is de verzamelnaam voor een vergrendelsysteem van clipless-pedalen en daarbij behorende schoenplaatjes. Ook in S(uper)L(ight) verkrijgbaar. Specificaties Hiermee worden de kenmerkende onderdelen van een fiets bedoeld, zoals framemateriaal, type buizen, merk en type onderdelen en verdere afmontage en afwerking. SRAM™ Amerikaans/Duitse producent van fietsonderdelen. Aanvankelijk bekend van zijn mountainbikeonderdelen, maar sinds een aantal jaren ook onderdelen en onderdelengroepen voor racefietsen. Brengt drie complete onderdelengroepen voor racefietsen, in oplopende kwaliteit en prijs: Rival, Force en Red. Beheerst samen met Shimano en Campagnolo de markt. SRAM Red, met BB30 trapas, was de eerste groep onder de 1.900 gram. Staal IJzer met maximaal 2 procent koolstof. Is ongehard en zonder legeringselementen vrij zacht en buigzaam (bijvoorbeeld spijkers). Gelegeerd met chroom en molybdeen (CrMo) was staal vroeger het meest gebruikte framemateriaal voor de betere kwaliteit fietsen. Is nu vrijwel geheel verdrongen door aluminium en carbon. STI Shimano Total Integration, aanduiding voor Shimano’s gecombineerde bediening van remmen en derailleurs zonder de handen te verplaatsen. Stijfheid Mate waarin een voorwerp zich elastisch verzet tegen belasting (en daarna weer onvervormd terugveert, anders is het plastisch vervormd). Stijfheid wordt bepaald door de materiaaleigenschappen en in grote mate door de vorm. Stootlek Lekke band veroorzaakt doordat de buitenband doorslaat op de velg. Stuur Een stuur op een racefiets is er in diverse breedtes (van 38 tot 46 cm) en uitvoeringen (met diepe, vlakke en ergonomische bocht). Bij elk merk hoort een eigen stuurpen. Naast de normale doorsnede van 26 mm zijn er nu ook oversized sturen van 31,7 en 31,8 mm. Doorgaans van aluminium of carbon. Stuurlint De bekleding van het stuur. Een goed lint is zacht, flexibel en schokdempend. Te verkrijgen in honderden kleuren en designs. Stuurpen Verbindend onderdeel tussen voorvork en stuur. Stuk zitten Heel erg moe zijn en niet meer verder kunnen. Sur place Tijdens wedstrijden op een wielerbaan de tegenstander de kop op dringen door met de fiets stil te staan. Tandje minder Terugschakelen naar een lagere versnelling. Tandwiel Een van tanden voorzien wiel dat tezamen met een ander tandwiel een overbrenging vormt. Onjuiste benaming voor o.a. kettingwielen, kransjes en derailleurwieltjes. Een (race)fiets heeft géén tandwielen! Tangentiaal spaakpatroon Het gebruikelijke spaakpatroon, waarbij de spaken schuin tussen naaf en velg staan en elkaar een tot maximaal vier keer kruisen. Driemaal gekruist, ofwel kruis over drie, wordt het meest toegepast. Vergelijk: Radiaal spaakpatroon. Tijdrit Een rit tegen de klok door een individuele renner of een wielerploeg. Tijdritstuur Speciaal stuur om de meest aërodynamische zitpositie mogelijk te maken. Meestal een vleugelprofiel met schaaltjes waarin de onderarmen rusten en met handgrepen aan de uiteinden. Time Franse fabrikant van composiet frames, voorvorken en pedaalsystemen. Titanium Zeer corrosiebestendig metaal dat qua sterkte en stijfheid ongeveer tussen staal en aluminium ligt. Zeer geschikt voor fietsframes en onderdelen, maar kostbaar doordat de bewerking ervan moeilijk is. Van titanium worden o.a. frames en delen als stuurpennen, zadelpennen en pedaalassen gemaakt. Toeclip Engels voor teenklem. Beugeltje dat vroeger op de pedalen van racefietsen werd gemonteerd. Hierdoor kon de voet niet van het pedaal schieten. Door het beugeltje wordt een leren riempje gestoken dat onder het pedaal loopt. Middels een klemsysteem kan de voet stevig aan het pedaal bevestigd worden. Toerclub Vereniging van mensen die voor hun plezier fietsen. De bekendste en leukste in het Nederlands taalgebied is Toerclub De Kampioen uit Wassenaar. Zie: www.tcdekampioen.nl. Top Pull Benaming bij Shimano voor voorderailleur waarbij de kabel van boven komt. Zie ook: Down Pull en Dual Pull.
Torsiestijfheid Mate van torsie (verwringing) in het frame tussen balhoofd en achtervork, voelbaar bij hard (staande) aanzetten en gelijktijdig trekken aan stuur. Zie: Stijfheid. Tour, Tour de France De Ronde van Frankrijk. TPI Threads per inch. Aanduiding voor het aantal draden per inch in een band. Hoe meer TPI, hoe soepeler de band. Trainingsbeest Een renner die veel en hard traint. Trapas In de bracket gelagerde as die de beide cranks verbindt. Treintje Aantal renners van dezelfde ploeg achter elkaar. Treksterkte Sterkte van een materiaal als dat in de lengterichting tot het breekpunt uit elkaar wordt getrokken. Wordt aangeduid in Newton/mm2. Triple Drievoudig voorblad. Steeds meer toegepast op de racefiets. Het kleinste blad heeft vaak 30 tandjes; biedt meer mogelijkheden de juiste versnelling te vinden voor lange en/of steile hellingen. Triple butted Een buis met verdikte uiteindes waarbij de wanddikte in twee stappen vanuit het midden naar het uiteinde toeneemt (bijvoorbeeld 0,5 mm dik in het midden, dan een deel 0,8 mm en aan het uiteinde 1 mm). De benaming ‘triple’ is taalkundig onjuist, want de buis heeft nog steeds maar twee butts (verdikte uiteindes). Trui In meerdaagse wedstrijden zoals de Giro, de Tour en de Vuelta (zie aldaar) draagt de leider van een klassement een trui in een bepaalde kleur. In de Tour is dat bijvoorbeeld een gele trui voor het algemeen klassement, een groene voor het puntenklassement, een bolletjestrui voor het bergklassement en een witte trui voor het jeugdklassement. Tube Complete band waarbij een soepele binnenband in een canvas buitenband is genaaid. Wordt met kit of dubbelzijdig klevende tape op een speciale velg geplakt. Tubeless band Band die aan de binnenzijde is bekleed met afdichtend rubber zodat geen binnenband nodig is. Kan alleen op speciale luchtdichte velgen worden gemonteerd. Dus zonder spaakgaten of met speciale afdichtstrip. De benamingen Tube en Tubeless worden door velen doorgaans door elkaar gebruikt. Tubevelg Speciale velg met bijna vlak velgbed voor tubes. UCI Union Cycliste Internationale, internationale wielerbond. Stelt de reglementen op voor wielerwedstrijden en voor racefietsen in wedstrijden (Zie: www.uci.ch). Uitgewoond Zeer vermoeid na afloop van een wedstrijd. Uitvalnaaf Wielnaaf met snelspanner door holle as. De naaf wordt met behulp van een spanhendel met één handbeweging in de vork vastgeklemd of ontgrendeld. Vals plat Licht stijgende weg. Door de lichtval lijkt de weg helemaal niet te stijgen. Van voren rijden Vóór in het peloton meestrijden om de overwinning. Velg Hoepel voor band. Op racefietsen doorgaans gemaakt van een rond gebogen, geëxtrudeerd aluminiumprofiel of van carbon. Velglint Lint van bijvoorbeeld canvas, kunststof of rubber beschermt tegen spaaknippels en spaakuiteinden. Velgrem Remtype waarbij remblokjes tegen de velg worden gedrukt. Vergelijk: schijfrem. Velodroom ook wielerbaan of wielerpiste genoemd, is een ovale piste speciaal gebouwd voor het baanwielrennen. Verbrokkelen Het uiteenvallen van het peloton. Verzuren Kramp krijgen door een teveel aan melkzuur in de benen. Vierkant, Met vierkante wielen rijden Langzaam of technisch slecht rijden. Niet vooruit zijn te branden. Vlucht Vorksprong. Vod Driehoekige vlag die over de weg hangt en de laatste kilometer van de koers aanduidt. Volle bak rijden Tot het uiterste gaan. Voorbouw Horizontale deel van de stuurpen of (bij een Aheadset-balhoofdstel) onderdeel tussen stuur en voorvork. Vorkbuis Het gedeelte van de voorvork boven de vorkkroon. Vorkhoek Hoek die de draaiingsas van de vork maakt met een horizontaal vlak. Meestal tussen 68 en 75 graden. Vorkkroon Verbindingsstuk tussen de voorvorkscheden en de binnenbalhoofdbuis. Vorkschacht Binnenbalhoofdbuis. Buis die in de balhoofdbuis van het frame draait. Stuurpen
wordt hierin vastgeklemd, of (bij het Ahead-systeem) er omheen. Vorkscheden De afzonderlijke vorkbuizen. Vorksprong De afstand tussen het hart van de voorwielas en een denkbeeldige lijn door het hart van het balhoofd, haaks op de balhoofdhoek gemeten. Bepaalt samen met de wieldiameter en balhoofdhoek de stuureigenschappen van de fiets. Zie ook: Naloop. Vouwband Draadband met hieldraden uit kunststofvezel (aramide), waardoor de (lichtere) band zonder beschadiging klein kan worden opgevouwen. Vuelta, Vuelta a España De Ronde van Spanje. Waaier rijden Deze techniek wordt toegepast bij tegenwind. Er wordt gefietst in een lang lint, waarbij elke renner zo kort mogelijk schuin achter het wiel van zijn voorganger zit. Wandeletappe Een etappe waarin het tempo zeer laag ligt. Wang Zijkant van een fietsband. Waterdrager De knecht van een wielerploeg of kopman. Wiel, In het wiel zitten Achter iemand (blijven) rijden, geen kopwerk doen. Wielbasis Afstand tussen de twee wielassen. Ook: de afstand tussen de raakpunten van respectievelijk voor- en achterband met de grond. Wielset Aanduiding voor een compleet voor- en achterwiel, dus bestaande uit velgen, naven en spaken. Wieltjesplakker Een renner die helemaal geen kopwerk verricht. Wishbone Gaffelvormige achtervork (staand en liggend) in de vorm van een 'Y'. De afzonderlijke vorkscheden lopen daarbij dus niet door naar de zitbuis. Is bedoeld om vervorming van de achtervork door remkrachten zoveel mogelijk te voorkomen. Zadelpen Holle buis om het zadel op het frame te monteren. Alle racefietsen hebben tegenwoordig een zadelpen waarbij de rails van het zadel direct op een speciale vaste kop worden geklemd met één of twee inbusboutjes Zitbuis Ook wel zadelbuis of staande buis. Dat is de framebuis tussen bracket en zadelpen. Zithoek De hoek tussen de zitbuis en het horizontale vlak. Deze schommelt bij mountainbikes rond de 71°, bij racefietsen tussen 72 en 74° en bij triathlonfietsen tegen de 80°.