V
per Aflevering
30 Cents.
GOEDKOOPE UITGAAF.
VOLK
WOORDENBOEK BEUANDELENDE: KUNSTEN EN -VVETENSCIIAPPEN , « E LEVENS VAN BEllOEMDE MANNEN EN VliüEWEN (VOOllAL DIE VAN ONZEN T I J J ) ) , N I J V E R H E I D , EAEIUEKEN , STOOMWEZEN , STOOMWERKTUIGEN , LANDBOUW, VEETEELT, TUINBOUW, BLOEMEN, KRUIDEN, GEWASSEN, ENZ. ENZ. ENZ.
EENE \'E11EENIG1XG,VAN ZAARKUNDIGEN.
PROSPECTUS. Bij de Grieken en Romeinen werd reeds van een jongeling gevorderd, zoo hij aanspraak op eene goede opvoeding wilde maken, dat hij kennis had van de zeven vrije hunsten en wetenschappen, in de middeleeuwen Trivium en quadrivium geheeten, namelijk: spraakkunst, rekenkunst, meetkunst, muziek, sterrekunde, redeneerkunst en redekunst, ü e spraakkunst,
H X
rekenkunst en meetkunst (Trivium) werden in do middeleeuwen aan de lagere inrigtingen van onderwijs geleerd en de muziek, sterrekuudc, redeneerkunst en redekunst fQmckiviumJ aan de hoogere inrigtingen van onderwijs. Sinds den zoogcnaamden nieuwen tijd leverde men boeken, waarui een overzigt van zekere kunsten en wetenschappen op een meer of min uitvoerige en wetenschappelijke wijs werd gegeven en bestempelde ze met den naam van encijclopmdiën. Handelt nu eene encyclopsedie over de weteiischappcn, dan draagt zij den naam van wetemchappelijhe encyclopedie; beschrijft zij de kunsten, dan noemt men haar encyclopmdie over kunsten. Beide worden onderscheiden in algemeene en Ujzondere; algemeene A^ zij alle wctenscliappcn of kunsten en bijzondere, als zij eene bepaalde wetenschap of kunst besclirijft. Het spreekt dus van zelf, dat het aantal benamingen der encyclopcedicn met den tijd talrijk is geworden en steeds toeneemt. ' Voorwaarts, voorwaarts is steeds het streven in onze eeuw,—• voorwaarts in beschaving en veredeling, voorwaarts in ontwikkeling en vooruitgang van den menschelijken geest. Ook m ons land werd reeds vroeg begrepen, dat een werk, waarin kunsten en wetenschappen en hare zijtakken werden behandeld, tot die beschaving en veredeling, tot dien vooruitgang en ontwikkeling van den menschelijken geest kon bijdragen. Zoo bezitten we m 't nederduitsch een werk, welks slot luidt: „ Hier eyndet dat boeck „welck gheheeten is bartholomeus vanden proprieteyten der dm„ghen inden iaer ons heren MCCCC en LXXV opte heylighen „kersauent. Ende is gheprint ende oeck mede voleyndt te „haerlem in hollant ter eren godes ende om leringhe der men„schen van mi meester Jacop Bellaert ghebore van Zerixzee." En mogt nu de zestiende en zeventiende eeuw niet zoo rijk zijn aan die voortbrengselen van den menschelyken geest, zoo vmdt men toch een treffend bewijs voor de behoefte, die zich aan algemeene kennis van wetenschappen en kunsten deed gevoelen, in 't groot aantal zoowel van ^algemeene als bijzondere
encyclopa^diën in de voorgaande cu deze eeuw. In de achttiende eeuw toch verschenen minstens een twintigtal algemeene encyclopaidien en de eerste veertig jaren van de eeuw, waarin we thans leven, zagen minstens een tiental werken van dien aard in 't licht komen. En toch is de behoefte daaraan onverminderd, getuige de herdruk van 't voortreffelijk werk van xN^ieuwenhuis. Die herdruk zou onze taak overtollig maken , indien hij naar de EISCHBN, wij zeggen niet behoeften van onzen tijd was ingerigt. Wij toch leven in eene eeuw, waarin men goed met goedkoop vereenigd wil zien. • ^n.vriv Ons doel nu is, getuige de voorwaarden, eenALGEMÜEW VOLKS-WOOllüENBOEK, behandelende kunsten en wetenschappen de levens van beroemde mannen en vrouwen (vooral die van onzen tijd), nijverheid, f abrieken, stoomtvezen, stoomwerktmgen, landbouw, veeteelt, tuinbouw, bloemen, kruiden, gewassen, ^w,. te leveren. AVij wenschen dit g o e d en g o e d k o o p te doen ten einde een ieder in staat te stellen, zich zooveel mogelijk op den tegenwoordigen stand van wetenschappen en kunsten te breno-en. Ook hebben wij daarbij aan eene alphabeh^sche WIJS van behandeling de voorkeur gegeven, omdat zij den gebruiker eemakkelijker is dan eene stelselmatige. Dat, tot het welslagen van eene zoo uitgebreide onderneming, op zeer goedkoope schaal, eene algemeene deelneming vereischt wordt, zal wel niet betwijfeld worden. De overtuiging echter, dat het een werk is, in den volsten zin des woords voor iedereen nuttig, ja bijna onontbeerlijk, en waarvan de prijs geen
hinderpaal bij de aaii'schaffing zijn kan, heeft onx.en uitgever doen besluiten dit Woordenboek uit te geven op de onderstaande
VOORWAARDEN: De VOLKS-ENCYCLOPTICDIE wordt met eeu geheel nieuwe letter, zeer compres gedrukt. De omvang van het werk wordt geraamd oj) T v / a a l f D e e l e n , elk van circa 300 paginas; liCt meerdere zal gratis worden geleverd. De uitgave geschiedt bij maaudelijksche Ailoveringen van d. vel, waarvan drie Afleveringen céu deel vormen. Om de aanschaffing zeer algemeen te doen zijn, is de prijs per Aflevering van 96 paginas gesteldop
DKHÏIG
CENTS.
De betaling zal na de voltooijing van elk Deel moeten plaats hebben. Deels-omslagen en titels worden gratis uitgereikt, alsmede eene Naamlijst der Inteekenaren. De inteekening blijft voorloopig opengesteld. iQr.7 SCHIEDAM, 1 8 5 / .
H. A. M. ROELANTS. •^^•
I)c Ondergeteekend^verlangt van den Boekhandelaar te' y c ^ x / r v / / bij inteekening te ontvangen: ^ ' Ex YOLKS-ENCYCLOPyEDIE,
ALGEMEEN
WOOBDENBOEK.
KUNST- EN LKTTEUNIEUWS.
4,1
Bij W. E. J. TJKENK WILL INK, te Zwolle, ziet liet licht: 1 zonder geschikt voor ieder, die den landbouw
als een sleurganger wil drijven, en wieiis luUcnbcrg's Chronologische II niet zaak het evenmin i s , om zich in geleerde \erzaineliiiff der Wellen enBesluilen. theoriën te verdiepen. Men vindt liter cene
betrekkelijk het 0,.enbi.a.- ««««f'"', "';'*! 1\ eenvoudiae handleiding, bewerkt naar den KederlaiHle", ««t'e" ^'« Herstelde Oide 1 tegonwoordigen stand der wetenschap. van Zaken in 1813, met aanteckennigon, | aanwij^ende: 1». de vroegere en latere ver- , ordeningen en alzoo de beireldangen. die D e b e w e g i n s «Ier S p o o i d c i i i e i i in S l " i Kcii door de druk/ring van het mater op een tusscbe.rdo onderseheidene declen der Wet- | drijfruam, aarajewezen door U. I'. O. van eeving bestaan ; 2". de Menionen van toe- ^ nïaiielen / "-»"• Uehting, ten geleide van het » " ' " ' > n ' J o ; j Wetten, en de beraadslagingen der btaten- EC. « 0 0 . . 1 over de v r a a g : W a t ^n Gcneraal, en 3°. de arresten van het voor- . Hijpe « r o n d e n ? door « . ' ^ • _ * ' ^ . ^ « ^ * mali"- Uoog Gorogtshüf, de Provinciale b e ifcm boekje 'voor Waterbouwkundigen, rHi'tshoven, en den Hoogeii Raad, Ondernemers van publieke werken en \^o'o,tgert door V. X. SVUmltV^^, Kapitalisten, die bij Inpoldmmjen eu Secretaris der Stad Zwolle. Landaanwinningen belang hebben. Hiervan is verschenen 1813—1S3G en 1851—1804. t> nUiqelen, E c n i g e Opmerkingen , n a a r De Eerste Serie 1813-1820 met Alphabea a n l e i d i n g van de l o l n u e s t i e van het tisch Register kost thans J 17,50. ,, , , ^ w o l s c h c D i e p , toegelicht door * ! • " « l)e Tweede Serie 1821-1830 met Alphabedeiiliiiis iiralama / o^oti«ch Register kost thans./ 20,--. . De Ovcrijsselscl.e W a t c r w c g c i i , « i Van do Derde Serie kost h,j iiiteekenirg een Nederlandsch oogpunt beschouwd door T .f. Stlellje.^, met tabellen en lengte-. profillen J "'^"• Van de ViiKle Serie kosten de jaargangen IS'il 18-V' 1853 en 1854, elk, bij inteeken,ng De S c h e e p v a a r t in « a l l a n d c n Tvyenthc. Door tuilen, Slariuwin T J. Sheltje», voor'het geheele werk , ƒ 2,47è ; buiten inieeLuitenants der Artillene. Met 2 kaarten../ 0,90. kouing ƒ 2,75. De U i i n - W e z e r - v a a r t , door T . / . HUelOnder Redactie van den Hoer V. X. 1Je.s en IHIlem Slarlna, met eene keMrifi Stnvvaiaim zijn voorts_ uitgegeven ais bewerkte kaart f ^'^^• overdrukken uit de Chroiiolotjische Verzwnetwy: P r o e v e over de zelfstandigiieid en on1°. D e Ociiicentcwet. \'^^ a f hankeiijliheid der HogterlijkeMagt. ')o' Wet op
« .Q/y'^^'^/; !"ƒ'der Diik- en Polder Ke-stiiren en van K/ff«en enz., alsmede de Atph. Aegt.^ieri., de ConÜicten van Aiiributic. Door Mr. waardoor deze zak-uitgavon voorkeur verdienen. II. van Sonsbeerk / o,"'IVadero B i j d r a g e ter r e g e l i n g van de t o n f l i e t e u v a n .Attributie " o o r Mr. II. tan l^on.tbeeck J "•^"• vrij l.evve,-kt naar het /^anJtecA de.^>^<^^ von WIU..AM EoBts. Door I.. t I.:^KI. V i U . De Courticten v a n Attributie uit een 33fi bladz. Met cene Plaat. Prijs ^ 2 80. Oeschied- en Staatkundig «"gP™' ^g^," Dit werk geeft een ciu-Vie/yfc en «o//eri,<,_ over- • schouwd •^ ' zint van den geheelen akkerbouw, en is bij-
Handboek voor den Akkerbouw,
6YMHASIËH EN INSTITUTEN. D» Bo.k,,m, ^alho, s
w o r d , to
vdB^ASS
H-|H Ie KÖNST KN LETTEUNIKUWS.
42
Bij 11. F R I J L I N K , te Amsterdam, ziet heden liet liclit, ceuc Tweede, verbeterde eii vermeerderde Uitgave van de
GHAMMATISCH-PRACTISCHE LEERWIJZE
I T A L I A A N SC il E T A A L, JNGKRIGÏ ZOO VOOR Z E L F O E F E N I N G ALS T E N GEBRÜIKE OP GYMNASIËN EN INSTITUTEN.
DOOR MI.
^ .
Jfl A N I
T I
V
S.
VOOIl NEDERLANDERS ISEWERKT EN MET EENE
U ! ï V O E II I G E U I T S P 11 A A K L E E 11 VEUMEEIiDEUD UOOR D .
SLUITER.
Het A A N H A N G S E L , waarmede deze uitgave inzonderheid vermeerderd i s , bevat: l ^ X m « van de heheerschinq der nerhooorden in. het Jtaliaansch: 2-. Lijst van de hehee.rsching der deel-enbywoorden;3-.lroeVènvan
llnllunn.scl.e
Voëzij,
ontleend aan DANTE, PETRARCA
TASSO en ARIOSTO
])eze
Proeven worden vooratgegaan door eene korte levensschets van elk dezer puikdichtcis t c i wiil het geheel, ten p e i ^ e van den aankomenden beoefenaar der ItaUaansche poeztj, besloten wordt met cet.e Lijst van uitdrukkingen en vrijlieden,die bij Ucdiaansdie dtchlers voorkomen, met do vertolking er van. Prijs ƒ 2,90. J O H . NOMAN EN ZOON, te Zalt-Bommel, debiteren met succes:
NIEUWE UITGAAF VAN
W. HARRISON AINSWORTH, DK S T E l l B E K A M E » . Een geschiedkundige Koman uit den tijd van JACOBUS I. Uit het Engelsch, door L. C. CNOPIUS. Een Deel in gr. 8°. (1855) ƒ3,75. In alle Tijdschriften en Vagbladen, zonder onderscheid, is van dezen boeijenden Roman de gunstigste beoordeeling gegeven.
Door J. B. W O L T E R S , te (Jroningen, is alom verkrijgbaar gesteld:
Alias van hel Konini^rijk der Nederlanden^ zijne Overz. Bezin, en het Gr. llert. Luxemhurg. Met Statistische, Aardrijks- en Geschiedkundige Overzigten, door F . C. BRDGSMA. 14 gekleurde Kaarten, in breed 4 ° . , een Afslandswijzer in folio en 16 bladz. tekst.ƒ2,40; geb. /• 3,10. Deze met zorg bewerkte en gedrukte A T LAS biedt zeer velen een goedkoop en dienstig hulpmiddel aan om ons Land en zijne Ov'èrzoescho Bezittingen goed te leorcn kennen. — Afzonderlijke Kaarten op linnen in koker. 40 Cents.
CARL S P I N D L E R. IN 3(] AFLEVERINGEN ü. 1 6 CENTS. De schrijver heeft in on buiten zijn vaderland roem ingeuogst door zijne romantische voortbrengselen , en geen daarvan is hooger geschat dan zijn . l O O » ; een werk, dat in alle talen overgezet on bij duizenden verprcid is, terwijl zelfs do Ilollan'dsche vertaling twee Drukken heeft mogen beleven, tot den prijs vanyiü,30. De tegenwoordige manier van uitgaaf stelt een ieder in staat om zich dit meesterstuk van Sl'MXUI^Klt aan te schaffen.
Ten einde ook dozen beroemden Komanschrijver meer onder aller bereik te brengen , leveren de Uitgevers thans zijne volgende werken afI. P E I . I I A M ; 1.0T«EVALI>EI« VAN BEN m\n -swn «>E W E I I E Ï . . D . 2 Dcelen; vroeger f G,— , nu /'1,<50. I I . » F - K O O V E R , 2 Doelen; vroeger ƒ 5 , 4 0 , nu ƒ 1 , 5 0 .
C «» W. 1* K S «" «» ^ » *^ ' * 'S' ï «*"'• Wij heriialen bij deze, wat wij reeds vroeger hebben berigt, namelijk, dat wij geen inyeKonden uertóingcn opnemen, al wilde men, in plaats van honorarium er voor te verlangen (zoo als sommigen doen), nog geld toegeven. Alle geschrijf dienaangaande blijlt onbeantwoord, en ongefrankeerde bricvou worden geweigerd. Goedo ooïwron/^-c/yte slidckon, ook die van aankomende talenten, zijn ons altijd aangenaam ' ' ^'^^-