Levens-CD’s
Woonzorgcentrum Sint Bernardus • Biedt 206 woongelegenheden: Verdeeld over 6 wooneenheden waarvan 3 speciaal ingericht voor personen met dementie • 5 bedden kortverblijf • Nachthotel/nachtinterventies (aan huis) • Dagverzorgingscentrum • Lokaal dienstencentrum • 36 assistentiewoningen
Mijn functie • Animator op WE voor personen met dementie • Aangenaam woon- en leefklimaat creëren • Oog hebben voor de noden van de bewoners en hiervoor extra tijd vrijmaken • (Impliciete) Activiteiten organiseren • Begeleider van bewoner en omgeving • Gangmaker, initiator, programmator en een brug met de buitenwereld.
Persoonlijke reflectie • Voorbeeld met CD • Iedereen heeft zijn persoonlijke muziek die gelukkige gevoelens oproept • Gelukkige gevoelens en herinneringen van vroeger opnieuw ervaren • Denk terug aan … • Link naar de levens-CD: via muziek gelukkige gevoelens oproepen bij bewoners
Aanleiding keuze project • Praktijkvoorbeeld Josefien • Besef gekregen van de sterke invloed dat muziek heeft op mensen • Wou ‘iets met muziek’ doen
Wat is een levens-CD? • • • •
Persoonlijke CD Lievelingsliedjes uit zijn/ haar leven Liedjes gekoppeld aan aangename herinneringen Herkenbaarheid muziek ervaren van aangename gevoelens Positieve meerwaarde om de kwaliteit van leven te bevorderen
• Beginsituatie voor het project: Muziek werd ondoordacht gebruikt Muziek werd te pas en te onpas gebruikt op de wooneenheden • Brainstorm Levens-CD’s • Algemene doelstelling: er wordt doelgericht gebruik gemaakt van het medium ‘muziek’
Waarom gebruiken? • Muziek is een uniek medium! • Isolement kan doorbroken worden door muziek: muziek is een vorm van communicatie • De reacties die mensen op muziek geven blijven lange tijd behouden • Wetenschappelijk bewezen dat muziek tijdens de zorgt veel gedragsproblemen kan verhelpen • herinneringsactivering
Waarom gebruiken? • Muziek drukt ons uit • Muziek roept herinneringen en emoties op • Muziek kan zorgen voor een gevoel van verbondenheid tussen mensen • Conclusie: muziek is een krachtig medium dat invloed kan hebben op lichamelijk, motorisch, psychisch, emotioneel, cognitief, sociaal en spiritueel vlak!
Hoe gebruiken? • Doordacht • Proberen aanvoelen waar de bewoner nood aan heeft: rustige muziek, up-tempo muziek, slow-liedje,… • Voorbeeld: Rita cafetaria Maria wassen
In praktijk • Taak van animator en ergotherapeut om het verplegend en zorgkundig personeel te betrekken en te ondersteunen bij het gebruik. • Door: -Gebruik CD tijdens briefings aanhalen -Tips geven wanneer men de CD kan gebruiken vb. inspelen op praktijkvoorbeelden -In team nadenken wie hierbij baat heeft
Implementatie in de praktijk
Projectverloop Initiatieffase: • Projectkeuze/ onderwerp bepaald • Basis informatie opgezocht Voorbereidingsfase: • Stappenplan uitgeschreven • Literatuur verzameld: wetenschappelijke artikels, internet, krantenartikel en interne documenten • Workshop ‘zingen in de zorg’ gevolgd
Projectverloop Realisatiefase: • Volgbewoner gekozen • Muziekvragen verwerkt in het levensdomeinengesprek Voorbeeldvraag: “-Welke hobby’s of interesses heeft u? -Muziek luisteren: welk genre of welke zanger(es)? -Een instrument bespelen -Lezen: krant/ boek -Activiteiten buitenshuis: sport/ culturele uitstap/ restaurant -Religieuze activiteiten”
Doel: a. informeren naar welk belang de bewoner hecht aan muziek. b. implementatie van het project op meerdere vlakken. Project zal hierdoor een ruim en langdurig effect hebben in de werking van het WZC.
Projectverloop: realisatiefase • Levensdomeinengesprek afgenomen bij volgbewoner • Praktische zaken uitgedokterd -Aankoop CD’s -Verzamelplaats muziek -Hoe muziek verzamelen -Hoe een CD branden • Individuele momenten met bewoner voor het samenstellen van de levens-CD • Familie en mantelzorgers geïnformeerd over het project. Via hen, informatie en materiaal verzameld voor het samenstellen van de levens-CD • Muziekbibliotheek aangemaakt • Levens-CD opgesteld langdurig proces
Projectverloop: realisatiefase • Evaluatieschema opgesteld -Wetenschappelijke artikels uit Zweden en Amerika geraadpleegd ‘Evaluation of communication behavior in persons with dementia during caregivers singing’ & ‘The influence of caregiver singing and background music on vocally expressed emotions and moods in dementia care’
-Hieruit criteria gehaald die het meest worden beïnvloed -Op gestandaardiseerde manier evalueren
Projectverloop: realisatiefase • Handleiding uitgeschreven -Informatie overdracht naar ANI, ERGO en diensthoofden -wat, waarom, hoe -hoe een levens-CD opstellen -tips & interessante sites Hen gemotiveerd om project mee onder de arm te nemen Project als mogelijk aanbod zien voor het verhelpen van bepaalde probleemsituaties
Projectverloop: realisatiefase • Folder uitgeschreven Informatie overdracht naar medewerkers (verpleegkundigen en zorgkundigen) en familieleden • Overleg met team van de wooneenheid -het belang van samenwerking -wat, waarom, hoe -samen nagedacht over opslagplaats levens-CD -in dagelijkse werking ondersteun ik hen • Beide informatiebundels onderbouwd en opgesteld d.m.v. informatie uit de wetenschappelijke artikels, internet, workshop en interne documenten
Projectverloop Evaluatie en nazorg • Levens-CD meerdere malen getest en evaluatieschema’s vergeleken Positieve conclusies Een aantal bewoners hun kwaliteit van leven kan verbeteren d.m.v. dit project. • Het project via verschillende kanalen geïmplementeerd in het WZC • Collega’s geïnformeerd en betrokken • Collega’s nieuwe inzichten gegeven • Collega’s een nieuwe manier aangeleerd om contact te leggen • Taak voor de toekomst: levens-CD blijven promoten en collega’s ondersteunen
Contra’s en Pro’s • - Opstellen van een levens-CD is tijdrovend • - Gebruik van een levens-CD is een extra en nieuwe inspanning voor het personeel • - Durf • + Uniek en blijvend medium! • + Kan zelfs gebruikt worden in de ‘verzonken fase’ van dementie
Slot • Ik ben overtuigd dat ‘muziek’ vaker zal gebruikt worden in de dagelijkse werking van het WZC en dit medium aan belang zal winnen en dat dit project steeds een grotere bijdrage zal leveren binnen de werking van het WZC.
You Tube • https://www.youtube.com/watch?v=49wkJxa _pVw
Als
Geert Boogaard
Als ik de dingen niet meer weet Als ik de namen niet meer ken En wat ik zeg meteen vergeet Zodat ik onherkenbaar ben Begin dan aan een heel oud lied. Dan zing ik mee en aarzel niet.
