Woonmobiliteit over de grens: minder krimp door grensregels. Heerlen, 28 mei Peter Reinders

“Woonmobiliteit over de grens: minder krimp door grensregels” Heerlen, 28 mei 2015 Peter Reinders

Waarom een grensinfopunt? • Het is voor onze regio van groot belang dat grensoverschrijdende mobiliteit en arbeidsmarkt bevorderd worden. • Burgers en bedrijven over de mogelijkheden en kansen die Europa biedt, op elk gebied volledig informeren en adviseren. • Op diverse niveaus actief zoals spreekdagen voor burgers, ondernemers, seminars en andere informatie sessies over actuele onderwerpen in onze regio. • Website met veel nuttige links en brochures. Ook vindt u daar een contactformulier waarbij u uw vraag direct kunt stellen. • U kunt ons ook bezoeken. Onze kantoren zijn gelegen in Aken Centrum (Katschhof) en in het Eurode Business Center te Kerkrade/Herzogenrath.

Inhoud presentatie • • • • • •

Redenen verleggen woonplaats naar een buurland Keuzerecht Compensatieregeling NL-België Kwalificatie buitenlandse belastingplicht Nieuw belastingverdrag NL-Duitsland Aandachtspunten

Redenen verleggen woonplaats naar een buurland Veranderingen in de wet- en regelgeving: • Belastingherziening Wet IB 2001: keuzerecht • Bij wonen in Duitsland destijds additioneel Duitse “Eigenheimzulage” • Compensatieregeling met België (2003) • Compensatieregeling met Duitsland (2016) • Duitsland, en niet België, een fiscaal paradijs voor gepensioneerden

Keuzerecht • Wet I.B. 2001. Art. 2.5 • Stimuleerde de emigratie van Nederlanders naar België en Duitsland • Mogelijkheid om zich te laten behandelen alsof men binnenlands belastingplichtige was • Hypotheekrenteaftrek voor de in België resp. in Duitsland gelegen eigen woning aftrekbaar • Vervallen m.i.v. 1 januari 2015 • Vervangen door de 90% regeling

Compensatieregeling NL-B (1) • Inwerkingtreding: 01 januari 2003 • Betreft inwoners van Nederland en in België werken • Compenseert het belasting- en premie nadeel • Van belang bij alleenverdieners, alleenstaanden en gezinnen waarbij beide partners in België werken

Compensatieregeling NL-B (2) Gevolgen: • Geen grote woonmobiliteit van Vlaanderen naar Nederland • Wel een aantal Belgische gezinnen naar Zeeuws Vlaanderen verhuisd (en in België blijven werken) • De huizenprijs en het recht op de Nederlandse kinderopvangtoeslag speelden ook een rol

Kwalificatie Buitenl. Belastingplicht Geen optie Alleen belast over NL inkomen Geen heffing over wereldinkomen Vervallen inhaal- en terugploegregeling. Inwoner lidstaat van de EU, EER (IJsland, Noorwegen en Liechtenstein), Zwitserland of BESeilanden • Inkomen voor 90% of meer in Nederland aan de loon- of inkomstenbelasting onderworpen • • • • •

Kwalificatie Buitenl. Belastingplicht • Overleggen van een inkomensverklaring belastingdienst woonland • Tegemoetkomingen: Aftrek negatieve inkomsten eigen woning Aftrek wegens uitgaven voor inkomensvoorzieningen Persoongebonden aftrekposten Heffingskortingen Middelingsregeling Vrije toerekening van inkomensbestanddelen en bestanddelen van de rendementsgrondslag aan belastingplichtige en zijn partner  Uitgaven voor monumentenpanden      

Kwalificatie Buitenl. Belastingplicht Uitzondering: De woonstaat verleent voornoemde tegemoetkomingen aan de belastingplichtige of zijn partner

Kwalificatie buitenl. Belastingplicht Voorbeeld (1): Wonen in Duitsland, samen een eigen woning Man inkomen uit Nederland: € 50.000 Vrouw inkomen uit Duitsland: € 30.000 Negatieve inkomsten eigen woning: € 10.000 Uitwerking:  Wonen in EU land  Man wordt behandeld als een gekwalificeerd buitenlands belastingplichtige  Vrouw kan niet als fiscale partner worden aangemerkt  Man en vrouw betalen over minder dan 90% van het gezamenlijke inkomen in Nederland belasting  Aftrek alleen eigen aandeel ad € 5000

Kwalificatie buitenl. Belastingplicht

Voorbeeld (2) Wonen in Duitsland, samen een eigen woning Man inkomen uit Nederland: € 50.000 Vrouw geen eigen inkomen Negatieve inkomsten eigen woning: € 10.000

Uitwerking:  Wonen in EU land  Man wordt gekwalificeerd als buitenlands belastingplichtige  Vrouw wordt aangemerkt als fiscale partner  Man en vrouw betalen over meer dan 90% gezamenlijk inkomen, in Nederland belasting  Volledige aftrek negatieve inkomsten eigen woning (€ 10.000)  Vrouw heeft recht op uitbetaling van de algemene heffingskorting

Nieuw Belastingverdrag NL-Dtsl 2016 Aangenomen door de eerste kamer, 20-05-2015, met ingangsdatum 01 januari 2016 • • • •

Pensioenartikel Toepassing oude verdrag Compensatieregeling Overige aspecten

Pensioenartikel (1) Art. 12 Verdrag 1959: • Particulier pensioen = woonland • Overheidspensioen = kasstaat • Sociale zekerheidsuitkering = bronstaat (B.V. Duitse Rente.)

Pensioenartikel (2) Artikel 17 Verdrag 2012:  Ziet op particuliere pensioenen, lijfrenten en socialezekerheidspensioenen  Pensioenen en andere soortgelijke beloningen  Ook beroepspensioenen (niet db gerelateerd)

Pensioenartikel (3) Art. 17 Verdrag 2012  Hoofdregel – heffing ´slechts´ in woonland  Echter tweede lid – ook bronstaatheffing als (som) pensioen, lijfrente en SV-uitkering >15.000 euro Lid 6: de bevoegde autoriteiten regelen - wijze van toepassing van lid 2 - informatie die belastingplichtige moet overleggen

Pensioenartikel (3) Artikel 17 Verdrag 2012 Lid 3 – geen periodiek karakter: pensioenen, lijfrenten ensocialezekerheidsuitkeringen kunnen ook worden belast in bronstaat  Lid 5 – sourcing-bepaling - Bronland is land dat fiscale faciliteit heeft gegeven - Wijzigt niet door internationale waardeoverdracht

Pensioenartikel (4) Artikel 17, lid 7 Verdrag 2012  Lijfrentedefinitie  Nederland: in box 1 belaste lijfrente in de zin van de wet IB, dus ook: - lijfrentesparen en –beleggen - Gouden handdruk-stamrecht  Duitsland: periodieke uitkering

Pensioenartikel (5) Conclusie:  Inwoner NL met D Rente en D bedrijfspensioen  Verdrag 1959 - Duitse rente: Duitsland belast - Nederland belast Duits bedrijfspensioen  Verdrag 2012 - < 15.000: Nederland belast - > 15.000: Duitsland belast

Pensioenartikel (6) Conclusie:  Inwoner Duitsland met AOW en NL bedrijfspensioen  Verdrag 1959 - AOW: Nederland belast - Pensioen: Duitsland belast  Verdrag 2012 - < 15.000: Duitsland belast - > 15.000: Nederland belast

Pensioenartikel (7) Overheidspensioen  Protocol – pensioen opgebouwd in publiekrechtelijke dienstbetrekking  Belast in kasstaat, tenzij inwoner en onderdaan andere land  Deel particulier, deel overheidspensioen = evenredig toerekenen opbouwperiode  Telt NIET mee voor 15.000-grens art.17

Pensioenartikel (8)  Art. 17, lid 4: bepaling voor vergoedingen voor letsel of schade politieke vervolging of oorlogshandeling: Duitsland  Protocol: Europarlementariërs  Protocol: Vitaliteitssparen: bronstaat  Art. 18, lid 4: Pensioen bijz. Duitse instellingen (o.a. Goethe-instituut)

Pensioenartikel (9) Nieuwe Overgangsmaatregeling

 Inwoner van Duitsland vanaf 12 april 2012  Pensioenen, op grond van het oude belastingverdrag toegewezen aan Duitsland en op grond van het nieuwe belastingverdrag aan Nederland  Betalingen ingegaan voor inwerkingtreding van het nieuwe belastingverdrag  Geldt niet voor afkoopsommen van pensioenen en lijfrente  Geldt niet voor sociale verzekeringsuitkeringen (aow, wia, wao en wajong)  Geleidelijke invoering van de wijziging van de belastingheffing  Na zes kalenderjaren volgt het normale Nederlandse inkomstenbelastingtarief

Pensioenartikel (8) Nieuwe overgangsregeling Eerste kalenderjaar: Tweede kalenderjaar: Derde kalenderjaar: Vierde kalenderjaar: Vijfde kalenderjaar: Zesde kalenderjaar:

10% 10% 15% 20% 25% 30%

Pensioenartikel (9)

Voorbeeld (1) Wonen in Duitsland: AOW: € 13.500 en bedrijfspensioen € 30.000 Totaal inkomen uit werk en woning: € 43.500 Berekende inkomstenbelasting € 6.028 Verhouding € 30.000 / € 43.500 = 69% Evenredig deel belasting op ouderdomspensioen 69% x € 6.028 € 4.159 Maximaal verschuldigd 10% x € 30.000 € 3.000 Vermindering (€ 4.159 - € 3.000) € 1.159 Totaal in Nederland verschuldigd (€ 6.028 - € 1.159) € 4.869

Pensioenartikel (10)

Voorbeeld (2)

Wonen in Duitsland: AOW: € 10.000 en bedrijfspensioen € 15.000 Totaal inkomen uit werk en woning: € 25.000 Berekende inkomstenbelasting € 1.023 Verhouding € 15.000 / € 25.000 = 60% Evenredig deel belasting op ouderdoms pensioen 60% x € 1.023 € 614 Maximaal verschuldigd 10% x € 15.000 € 1.500 Vermindering € nihil Totaal in Nederland verschuldigd € 1.023

Verdragsartikel  Inwoner Duitsland  ´Oude´ vedragsverklaringen zijn niet meer ´geldig´  Echter – overgangsregeling van één jaar (art. 33)

Wie heeft recht op compensatie?  Inwoners van Nederland  met Duitse inkomsten  waarvoor het heffingsrecht aan Duitsland toekomt op grond van - art.14: niet-zelfstandige arbeid - art.15: bestuurder - art.16: artiesten en sporters - 18 lid 1: Duitse ambtenaren  Niet: ondernemers en gepensioneerden!

Hoe bereken ik de compensatie?

Buurman woont en werkt in Nederland

 Buurman: Inkomstenbelasting (IB) + premie volksverzekeringen (PH) - heffingskorting = Verschuldigd door buurman (A)  Grenswerknemer: Duitse belasting + solidariteitsbijdrage + met PH vergelijkbare Duitse premie = Verschuldigd door grenswerknemers (B)  Als B>A: verschil wordt als Nederlandse loonbelasting met de aanslag verrekend.  Compensatieregeling leidt niet tot bijheffing.

Voorbeeld Compensatieregeling (1) Alleenstaande: bruto loon € 45.000, woning - € 7.500 Omrekening loon Bruto loon € 45.000 Af: Rentevers. € 4.253 Arbeitsl.vers + € 675 ------------ € 4.928 Eigen woning - € 7.500 ----------------Box 1 inkomen € 32.572 (Fiscaal loon NL

€ 40.072)

Compensatie Buurman IB en PH Duitse belasting Comp.

€ 8.342 € 8.679 ---------€ 337

Voorbeeld compensatieregeling (2) Gehuwde bruto loon € 45.000, woning - € 7.500 Echtgenoot heeft geen inkomen Compensatie Buurman IB en PH € 8.342 Overheveling HK partner - € 2.033 -----------Buurman en partner € 6.309 Duitse belasting € 5.070 -----------Comp. € 0

Omrekening loon Bruto loon Af: Rentevers. € 4.253 Arbeitsl.vers. + € 675 ----------Fiscaal loon NL Eigen woning Box 1 inkomen

€ 45.000

- € 4.928 € 40.072 - € 7.500 -------------€ 32.572

Voorbeeld compensatieregeling (3)

Samenwonend, niet gehuwd. Bruto loon € 45.000, woning - € 7.500 Partner heeft geen inkomen Compensatie Omrekening loon Buurman Bruto loon € 45.000 IB en PH € 8.342 Af: Rentevers. € 4.253 Overheveling HK partner € 2.033 Arbeitsl. Vers. + € 675 ----------------------Buurman en partner € 6.309 - € 4.928 Duitse belasting € 8.679 -------------------------Fiscaal loon Nederland € 40.072 Compensatie € 2.370 Eigen woning -€ 7.500 --------------Box 1 inkomen € 32.572

Conclusie

Compensatieregeling

 Compensatieregeling biedt mogelijkheid om aftrekposten en heffingskortingen direct te vergelden  Toepassing compensatie is maatwerk  Grensarbeider levert op verzoek Duitse aanslag of verklaring van geen aangifte  Geen aanslag / geen verklaring, dan geen compensatie  Nacontrole rechtstreeks via Duitse fiscus  Uitvoering door kantoor Roosendaal  Compensatieprogramma op site belastingdienst  Programma loonomrekening op site belastingdienst

Inventarisatie voorlichting       

Grensinfopunt Teksten diverse sites Intermediair dagen 2015/ 2016 Gerichte brievenactie Voorlichting in de grensstreek Periodiek overleg belangenbehartigers Toelichting op aangiftebiljetten

Nieuw belastingverdrag NL-D Gevolgen: • Compensatieregeling zal er toe leiden dat het voor inwoners van Nederland, die in Duitsland werken, aantrekkelijker wordt om (weer) in Nederland te komen wonen • Positief voor met name Parkstad, Vaals enz. • Nederlandse gepensioneerden met een pensioen van meer dan € 15.000 blijven in Nederland belasting betalen. Voor hen is Duitsland geen fiscaal paradijs meer • De emigratie van deze groep richting Duitsland zal afnemen

Aandachtspunten en valkuilen

• • • • • • • • • • •

Diploma erkenning (met België opgelost) Mini Jobs Premies sociale zekerheid over wereldinkomen Belastingheffing over Duitse rente NHG voor Duitse woning Duitse hypotheek voor Nederlandse woningen Huurtoeslag bij werken in Nederland B.P.M. (fiscale bijtelling compensatieregeling) Studenten Werkloosheid Grensinfopunt naar Grensinfopunt Plus

ADRES (1) Grensinfopunt Aken-Eurode Eurode Business Center Eurodepark 1-4 52134 Herzogenrath. Telefoon NL: 045 5456178 Telefoon Dtsl: 240 69879292

Adres (2) Grensinfopunt Aken-Eurode Gemeentehuis Katschhof Johannes-Paul-II.-Str. 1 52062 Aachen Telefoon: +49 (0)241 5686155

VRAGEN??

Bedankt voor uw aandacht en aanwezigheid.