WILLIE EN HET WILDE KONIJN MET VOORAF HOOGTEVREES EN BIGGETJE VLIEGT

Film & educatie

WILLIE EN HET WILDE KONIJN MET VOORAF ‘HOOGTEVREES’ EN ‘BIGGETJE VLIEGT’

Doelgroep W ILLIE EN HET W ILDE KONIJN: 2de en 3de kleuterklas

Film en educatie... ... in het vertoningscircuit van Lessen in het donker, in het kader van Filmfestival Open Doek, ter gelegenheid van een workshop verzorgd door Jekino of gewoon bij het bekijken van een film in de klas... Het medium film kreeg een plaats in het lessenpakket van heel wat scholen; daarom vinden we een degelijke programmatie en pedagogische omkadering ook zo belangrijk. We maken jaarlijks een pittige selectie van een 30-tal films uit het afgelopen seizoen, we organiseren op heel wat plaatsen vertoningen en we zorgen voor kant-en-klare lesmappen die garant staan voor een boeiende verwerking in de klas. Daarbij spelen we in op de eindtermen en ontwikkelingsdoelen. In elke lesmap streven we naar een filmtechnische en inhoudelijke benadering van de film én telkens focussen we op één filmterm.

www.lesseninhetdonker.be

www.jekino.be

www.opendoek.be

Feedback!

Inhoudstafel Filmfiche

3

Synopsis

Technische kaart Inleiding op de film Over de makers en de techniek

5

Regisseurs Lennart Gustafsson & Ylva-Li Gustafsson Een thaumatroop ineenknutselen Zelf een animatiefilmpje maken

6

Filmbeleving

7

Indrukken verzamelen: Babbelbox De belangrijkste personages

8

Gehoorspelletje De verhaallijn

9

Musiceren met de dieren Focus op…bekende (film)konijnen

11

Taalactiviteit: wat is er hetzelfde/anders? Memory Tips voor naverwerking Extra: Kortfilmcompilaties voor jonge kinderen

15

Bijlagen

18

Thaumatroop Figuurtjes Willie en Wilde Kaartjes bekende konijnen

We horen graag je reactie op de film, de bespreking en lesmap. Surf naar www.lesseninhetdonker.be als je een evaluatiefiche wilt invullen. Ook de leerlingen kunnen hun reactie kwijt op de pagina van de film die ze zagen. Alvast bedankt!

Kopieer de filmfiche voor je collega’s die de kinderen vergezellen naar voorstelling. Het is een handige leidraad die meteen goed voorbereidt op de filmvisie.

— willie en het wilde konijn —

— 2 —

Filmfiche Synopsis

Willie is een tam konijn. Hij woont in een hok op de boerderij. Maar op een dag kan hij ontsnappen! In het bos proeft hij voor het eerst van de vrijheid. Hij ontmoet Wild Konijn en samen hebben ze het goed naar hun zin. Tot Willie heimwee krijgt. Maar onderweg naar de oude, vertrouwde boerderij, lopen de dingen anders dan verwacht…

Willie en het Wilde Konijn wordt voorafgegaan door twee korte animatiefilms voor kleuters. Hoogtevrees (20’, H amid Navim)

Technische kaart Originele titel: Ville och Vilda Kanin Zweden, 2006 Animatiefilm. 29 minuten Regie: Lennart Gustasson en Ylva-Li Gustafsson Nederlands gesproken


Adelaars vliegen bij voorkeur op grote hoogte, behalve Orjan. Hij heeft hoogtevrees en durft zijn vleugels nauwelijks uit te slaan. Vlak boven de grond fladdert hij rond. Hij zou zo graag meedoen met de andere adelaars, hoog in de lucht. Zijn nieuwe vriend, een winterkoninkje, heeft een idee… — 3 —

Biggetje vliegt (9’, A licja Jaworski)

Biggetje woont samen met andere varkens in een stal op een boerenerf. Ze droomt vaak dat ze kan vliegen. Maar dat lukt enkel in haar dromen; in werkelijkheid brengt ze van vliegen niets terecht. Varkentjes kunnen immers niet vliegen. Biggetje trekt de wijde wereld in om iemand te vinden die haar kan leren vliegen. Ze leert tunnels graven, rennen, zwemmen. En ze leert ook dat je zonder vleugels nooit kunt vliegen. Hoewel... nooit... ? — willie en het wilde konijn —

Inleiding op de film Vertel de kinderen vooraf dat ze drie kortfilms zullen te zien krijgen. Maak ze nieuwsgierig door over elke film al wat te vertellen: eerst een filmpje over een vogel die hoogtevrees heeft, dan volgt er een over een varkentje dat wilt vliegen en ten slotte een film over een konijn dat ontsnapt uit zijn hok! Wat voor avonturen zouden die allemaal kunnen beleven? Laat je fantasie de vrije loop!

— 4 —

Over de makers en de techniek R egisseurs Lennart Gustafsson & Ylva-Li Gustafsson

Lennart Gustafsson (1947) & Ylva-Li Gustafsson (1960) zijn de creatieve geesten achter het Zweedse bedrijf Kanalfilm Cartoon. Ze werken al bijna 20 jaar samen aan animatiefilms voor jonge kinderen. Hun werk werd op talrijke internationale filmfestivals vertoond en bekroond. Lennart staat in voor de ontwikkeling van de figuren en de achtergrond. Meestal vormen zijn ideeën de basis voor hun films en werkt hij zelf de scenario’s uit. Ylva-Li heeft een muzikaal verleden en toerde in de jaren tachtig met verschillende popgroepen door Zweden. In de animatiefilm vond ze een combinatie van muziek en beeld. Naast het regisseren van films houdt ze zich ook bezig met de productie. Ze schrijft bijna alle muziek voor de films die ze samen met Lennart maakt.

De film werd gemaakt in een mengvorm van reële achtergronden en geanimeerde figuren. De dieren zijn geanimeerd, maar de wereld is ‘echt’. Bij Willie en het Wilde Konijn komt deze techniek echt mooi tot zijn recht, o.a. omdat het regieduo Lennart en Yvla-Li Gustafsson zorgde voor een toepasselijke klankband: sober in de muziek maar met veel aandacht voor alle geluiden van het bos en voor de kinderstemmen. Zo krijgen de dieren die we vluchtig ontmoeten (o.a. de pesterige vogels) toch een uitgesproken eigen karakter.


De term animatie komt van het Latijnse woord animo, wat ‘ziel’ betekent. In een tekenfilm is het immers alsof de filmmaker ‘leven’ geeft aan zijn tekeningen, en de personages ‘bezielt’. Een animatiefilm wordt beeld per beeld opgenomen. Daardoor kunnen levenloze dingen (bijvoorbeeld tekeningen, poppen, foto’s, plasticinefiguren, snippers, voorwerpen …) tot leven (beweging) worden gebracht. Voor elk opeenvolgend beeld laten ze de tekening of het object een klein beetje verschillen van het vorige beeld. Wanneer zo’n reeks beelden snel achter elkaar afgespeeld wordt, lijkt het alsof de tekeningen of figuurtjes bewegen. Thaumatroop ineenknutselen

Een eenvoudige manier om zelf het principe van de opeenvolgende afbeeldingen te ervaren is een thaumatroop. Je vindt een voorbeeld van een thaumatroop om te kopiëren op p. 18. Knip de rondjes uit en kleef ze met de rug tegen elkaar aan zodat op de ene kant het konijn staat en op de andere kant het hok. Nu maak je twee gaatjes in de rand van het schijfje. Daar maak je twee elastiekjes aan vast. Je doet het kartonnen schijfje snel om zijn as draaien en … het lijkt alsof het konijn in het hok zit! Wat je op die manier ziet is een zogenaamde optische illusie: het lijkt alleen maar alsof er beweging of een versmelting van twee tekeningen te zien is, maar in werkelijkheid is dat niet zo: de tekeningen blijven gewoon wat ze waren. illustratie: Anke Vielfont — 5 —

Zelf een animatiefilmpje maken Het is niet moeilijk om de techniek uit de film zelf met de kleuters uit te proberen. Deze activiteit is bedoeld voor een klein begeleid groepje. Geef de andere groepen activiteiten die niet té veel van uw aandacht vragen of probeer deze activiteit uit op een moment dat er een extra leerkracht in de klas is. materiaal:

»» videocamera »» statief »» verbindingskabel camera – televisie »» televisie »» OF digitaal fototoestel, PC en verbindingskabel »» uitgeknipte afbeelding van Willie (zie p. 19) »» uitgeknipte afbeelding van Wild Konijn (zie p. 19) »» foto van een bos, veld… uitvergroot of gekopieerd op A3 formaat »» lage tafel beschrijving:

Stel je materiaal vooraf op. Zet de camera op een statief. Sluit de camera aan op de tv. Je kan ook met een digitaal fototoestel werken. Het voordeel van camera en tv is dat er meerdere kinderen tegelijk het beeld op de tv kunnen bekijken, bij een fototoestel kan alleen het kind dat de foto neemt op het schermpje van het fototoestel kijken. Zet de tafel tegen de muur of een andere effen achtergrond. Kleef de foto op tafel. Zet de camera zodanig dat de rand van de foto de rand van het beeld wordt. Hiervoor is het nodig de camera van tamelijk hoog op het statief met de lens naar beneden te richten. Kies dus een niet te hoge tafel, anders zal de camera zo hoog moeten staan (om de foto mooi in beeld te krijgen) dat de kinderen er niet meer bij kunnen.


Laat de kinderen zelf de camera/fototoestel bedienen. Maak vooraf goede afspraken in verband met het gebruik van de camera (koppel dit eventueel aan een waarneming). Belangrijke afspraken zijn: »» niet aan de lens komen »» het schermpje niet open en dicht klappen »» niet aan het schermpje draaien »» om een opname te starten moet je op het rode knopje duwen, om te stoppen moet je nogmaals op het rode knopje duwen »» niet op de andere knopjes duwen »» Het eerste beeld is een opname van de foto. Wanneer je met een camera werkt neem je telkens 2 à 3 seconden beeld op. Met het fototoestel maak je gewoon één opname. »» Vervolgens zoek je met de kinderen de precieze plaats waar de konijnen in beeld zijn door ze in en uit het beeld te duwen. Leg de konijnen zó dat ze net niet in beeld zijn. »» Er is telkens één kind dat Willie mag verschuiven, één kind dat Wild Konijn mag verschuiven en één kind dat de opname maakt. »» Wissel om de twee of drie opnames van ‘functie’ zodat iedereen in de groep elke taak heeft uitgevoerd. »» Schuif de afbeeldingen van Willie en Wild Konijn een héél klein stukje in beeld. Zorg dat alle handjes terug uit beeld zijn en maak een opname. Hoe kleiner de verschuivingen bij elke opname, hoe vloeiender de beweging in het filmpje zal zijn. »» Ga zo door tot beide konijntjes het hele beeld doorkruist hebben en uit het beeldkader verdwenen zijn. »» Als laatste sluit je weer af met een beeld/foto van de ‘lege’ foto. »» Spoel terug en laat de beelden na elkaar afspelen. Je hebt zelf een klein animatiefilmpje gemaakt! »» (Indien je met een digitaal fototoestel werkt: laad dan de foto’s in op de PC en laat ze - in de juiste volgorde - afspelen in een diavoorstelling). — 6 —

Filmbeleving Indrukken verzamelen: Babbelbox

Een leuke manier om de eerste reacties na de film op te vangen. Zoek een grote doos (van een televisie, koelkast, (vaat)wasmachine…). Maak één kant van de doos open, zoals een ‘deur’. Snij een klein vierkant uit aan de overkant van de deur, op ooghoogte van de kinderen. Bevestig een videocamera op statief en stel deze op aan de buitenkant van de doos, richt de lens door het ‘raampje’ in de doos. Zorg ervoor dat het beeld ruim genoeg is om het hoofd van de kinderen in beeld te brengen (zet indien mogelijk de camera wat verder achteruit). Zet de camera op ‘record’. Plaats deze opstelling bij voorkeur in een hoek zodat je de camera achter de doos kunt ‘verstoppen’. Hang er desnoods een ‘afblijven’ symbooltje aan. aandachtspunten uit observatie:

Laat de kinderen één voor één in de doos binnengaan en hun eerste reactie op de film aan de camera vertellen. Laat de camera gewoon de hele tijd opnemen, het is niet nodig hem bij elk kind aan en uit te schakelen. De nadruk ligt op het spontaan reageren van de kinderen. Het is niet de bedoeling dat ze deze video-opname voorbereiden.

Het is belangrijk dat het kader steeds exact hetzelfde is. Maak de kinderen duidelijk dat ze niet tegen het statief mogen botsen. Bevestig plakkertjes op de grond waar de poten van het statief staan zodat u het na een eventuele botsing kan terugplaatsen. Hoe zwaarder het statief hoe beter. Wanneer je eventueel inzoomt om een beter of mooier kader te verkrijgen is het aangeraden een plakkertje over de zoomknop te kleven zodat de kinderen hem niet per ongeluk indrukken. Werk met een klein groepje. Twee à drie kinderen is ideaal. Maak de kinderen duidelijk dat het nodig is om rustig te werken. Schakel het geluid van de televisie uit.

Bekijk nadien de opname samen met de kinderen. Ze vinden het geweldig om zichzelf op tv te zien! Deze methode levert vaak heel plezierig en interessant materiaal op. Vertrek van de opname om terug te blikken op de film. “Je zegt hier dat je de film grappig vond. Wat vond je er grappig aan? Wie weet er nog een grappig fragmentje?”


— 7 —

De belangrijkste personages W illie

Willie is een tam, wit konijn. Hij is zijn leventje en de wortels op de boerderij grondig beu. Op een dag is zijn hok niet goed gesloten en hij grijpt zijn kans. Willie is nogal verlegen en stil. Wanneer hij in het bos terecht komt schrikt hij van het minste takje dat kraakt. Na zijn ontmoeting met Wild Konijn begint hij langzaam te ontdooien en op te vrolijken. W ild Konijn

Wilde is een bruin, wild konijn. In een gezellig hol in het bos heeft ze een knus huisje gemaakt. Ze zorgt voor iedereen en is de vriend van alle dieren: ze verpleegt ze, geeft ze eten, een slaapplaats… Wanneer ze op een dag Willie tegenkomt in het bos nodigt ze hem dadelijk uit om bij haar te logeren. Er ontstaat een mooie vriendschap tussen beide konijnen.


Gehoorspelletje Kies twee kleuters uit de kring. Een van hen is Willie, de andere is Wild Konijn. Willie is verlegen en praat niet zoveel en ook niet erg luid. Wild Konijn praat juist wel veel en met iedereen. Zij is niet verlegen. Doe beide kleuters een blinddoek om en zet ze ergens anders in de kring. Ze weten van elkaar niet waar ze staan. Wild Konijn moet nu ‘Willie’ roepen. Willie moet heel stilletjes ‘Wild Konijn’ antwoorden. Wild Konijn moet dus heel goed luisteren vanwaar Willie roept. Zo moeten ze elkaar zoeken in de kring. Laat een kleuter die wat stil en verlegen is, een keer Wild Konijn zijn. De kleuter moet naar Willie roepen en initiatief nemen om hem te zoeken. Laat een kleuter die normaal gezien wat luidruchtig is een keerje Willie zijn. Nu moet de kleuter stil en verlegen antwoorden op Wild Konijn. — 8 —

Musiceren met de dieren

Zelf een klankband maken en opnemen bij (bewegende) beelden

De verhaallijn

materiaal »» televisie »» afbeeldingen van de dieren in de film: konijn, poes, hond, kippen, vogels, … »» indien beschikbaar DVD van Willie en het Wilde Konijn »» voor elk kind een instrument »» eventueel computer en microfoon die kan aangesloten worden op de computer omschrijving STAP 1 Bekijk samen de prenten en bespreek wat er op staat (eventueel introduceren aan de hand van een raadsel). Laat de kinderen het geluid van het dier met de stem nabootsen.

Willie is een tam konijn. Hij woont in een hok op de boerderij. Tot op een dag dat zijn hok niet goed is afgesloten en hij weet te ontsnappen! Voor het eerst in zijn leven is hij in de bossen, waar hij Wild Konijn ontmoet. Wild Konijn helpt zieke en hongerige dieren. Ze ontfermt zich ook over Willie. Samen plukken ze bessen en verzamelen paddestoelen. En Willie mag bij Wild Konijn in de konijnenburcht wonen. Maar Willie krijgt heimwee en Wild Konijn belooft hem de weg naar de boerderij te wijzen. Maar onderweg wordt ze ziek; nu is het Willies beurt om voor Wild Konijn te zorgen. Dat doet hem goed; hij wint aan zelfvertrouwen. Toch wil hij terug naar de boerderij. Maar als hij weer voor zijn oude hok zit, ziet hij iets wat hij niet had verwacht…. In zijn hok woont een ander konijn! Willie keert terug naar Wild Konijn. Die vertelt aan Willie dat ze hem het liefste konijn van de hele wereld vindt en graag haar hol met hem wil delen. — willie en het wilde konijn —

Als je over de DVD beschikt bekijk je hierna de beelden (schakel het geluid van de televisie uit!). De openingsscène van de film is erg geschikt voor deze oefening. De dieren komen allemaal in beeld. Laat de kleuters nadien de prenten in de juiste volgorde leggen (= de volgorde zoals ze in de bewegende beelden te zien waren) Speel enkele kijkspelletjes: de prenten van plaats veranderen, wegnemen… Controleer steeds door de beelden te bekijken. Zo oefenen ze de volgorde al goed in. STAP 2 Speel een gehoorspelletje met de instrumenten. Laat de kinderen raden welk instrument ze horen. Laat ze elk een instrument kiezen. Laat ze kort experimenteren met de instrumenten. — 9 —

STAP 3 De kleuters kiezen bij welke prent hun instrument het best zou passen; laat ze verwoorden waarom ze deze prent kiezen. Bijvoorbeeld, de triangel hoort bij de vogel. Duid de prenten één voor één aan. Als je een prent aanwijst maken de kinderen met het bijhorende instrument muziek. Werk eerst op volgorde, wijs daarna de prenten door elkaar aan. Varieer: kort/lang aanwijzen, snel/traag… STAP 4 (enkel wanneer je over de DVD beschikt!) Speel de beelden af. Als de kinderen het beeld zien dat bij hun instrument (en dus ook deafbeelding) hoort, mogen ze muziek maken. Ze maken muziek zolang ze hun onderwerp in beeld zien. Ik zie bijvoorbeeld het stukje van de vogels = de triangel maakt muziek Herhaal deze oefening tot het vlot gaat.

STAP 6 (enkel wanneer je over de DVD beschikt!) Wanneer je over de DVD beschikt kun je nu de beelden bekijken met je eigen ‘soundtrack’: Start de beelden, start op hetzelfde moment de geluidsopname. Speel de beelden en de geluidsopname tegelijk af. De kleuters hebben hun eigen klankband gemaakt! Wijs de kleuters op het effect het heeft wanneer je geluid toevoegt aan de beelden: de beelden lijken nu veel mooier, droeviger, vrolijker… (naargelang van het instrument) Als je over de afbeeldingen in digitaal formaat beschikt kun je die laten afspelen in een diavoorstelling op de computer (in plaats van de bewegende beelden van de DVD) en tegelijkertijd de geluidsopname laten afspelen.

aandachtspunten uit observatie Indien je handig bent met de computer kun je in Windows movie maker het opgenomen geluid onder de (ingeladen) beelden ‘plakken’ en zo een filmpje met klankband maken dat op de computer kan afgespeeld worden. De kinderen vinden het erg leuk om dit later nog eens te bekijken. Bij een terugblikmoment in de kring kun je de andere kinderen laten raden welke instrumenten ze horen. Let erop dat het geluid van de televisie uitgeschakeld is. Laat de kinderen vrij kiezen welk instrument bij welke prent past, ook als het misschien niet is wat je in gedachten had. Ze kunnen associaties maken op gevoel (bv. een olifant is groot en zwaar, dus hanteren we hier een handtrom), of op het uitzicht (bv. een sambabal lijkt op een lolly). De kinderen hebben de neiging de microfoon bijna in hun mond te steken. De kwaliteit van de opname is dan niet goed. Je kunt de kinderen dit laten ervaren door een kleine ‘testopname’. Neem samen met de kinderen eenzelfde geluid driemaal op: plaats de geluidsbron één keer heel dicht bij de microfoon, één keer op de juiste afstand, één keer te ver van de microfoon. Laat de kinderen de drie opnames beluisteren en zeggen welke het beste klinkt. Vraag hun op welke afstand de microfoon zich toen bevond. Maak duidelijke afspraken rond de instrumenten. Een duidelijk starten stopsignaal is een must. Laat hun de instrumentjes op de grond, onder de stoel … leggen op de momenten dat ze die niet nodig hebben.


— 10 —

STAP 5 Neem de muziek van de instrumenten op met de computer. Onder programma’s > bureau accessoires > entertainment vindt u een geluidsrecorder. Laat een kleuter zelf de geluidsrecorder bedienen. Rode bol = start, zwart vierkantje = stop. Als je met de DVD werkt: De kinderen bespelen hun instrument wanneer ze hun onderwerp zien (zie stap 4). Wanneer de beelden stoppen laat je een kleuter de geluidsopname stoppen. Beluister samen de geluidsopname.

Focus op… Bekende (film)konijnen

Stampertje

Stampertje is een jong konijntje en vriendje van het hertje Bambi. Deze Disneyklassieker dateert al van 1942. Bambi en Stampertje leren elkaar kennen in een prachtige scène op het ijs. Stampertje is een beetje brutaal (hij zegt wat hij denkt), maar bedoelt het goed. Hij is in de omgeving als Bambi zijn eerste stapjes zet en hij leert Bambi praten. Later in de film krijgt hij ook een vriendinnetje, Bloempje.

Nijntje

Nijntje werd geboren in 1955. Tijdens een vakantie aan zee vertelde Dick Bruna zijn zoon voor het slapen gaan een verhaaltje over het witte konijn dat in de tuin van het vakantiehuisje rondliep. Dit konijn werd de inspiratie voor Nijntje. Vader Dick zat wat te tekenen en omdat hij vroeger ook echte konijnen had waar hij veel mee speelde stond er ineens een getekend konijntje op papier. En zo onstond het eerste Nijntje-boekje. Tegenwoordig is Nijntje ook te zien op tv. Na de succesvolle tekenfilmserie van Nijntje in 2D kwamen de makers op het idee om deze serie ook in 3D te maken.

Stampertje is heel populair bij jonge kinderen omdat hij dezelfde mentale leeftijd heeft. Over de hele wereld vind je echte konijntjes die zijn naam dragen. Bugs Bunny

In 2000 werd er begonnen met de voorbereidingen die uiteindelijk zo’n twee jaar zouden duren zodat er met de beste technische middelen aan ‘Nijntje en haar Vriendjes’ gewerkt kon worden. De eenvoudige vormgeving van Bruna werden omgezet in minimale animatiebewegingen. Om deze stijl uit te vinden waren vier weken nodig. Men kwam erachter dat hele kleine eenvoudige bewegingen al voldoende waren om een emotie uit te drukken. Omdat de serie er uiteindelijk zo mooi en stijlvol uitziet zou je denken dat ze op de computer is gemaakt. Niets is minder waar! Alles is met de hand is gemaakt om zo het Dick Bruna-gevoel te houden.

Bugs Bunny is een personage uit de tekenfilmserie Looney Tunes. Bugs is een van de bekendste tekenfilmfiguren ter wereld. Vooral bekend is zijn vraag: “What’s up doc?”, die voor het eerst in 1940 te horen was in A WILD HARE. Bugs verscheen echter al in 1938 in een filmpje van Porky Pig: PORKY’S HARE HUNT. Bugs Bunny is eigenlijk geen konijn maar een haas. Het meest bekend is hij geworden toen hij met zijn tegenspelers Elmer Fudd en Daffy Duck optrad.


— 11 —

Pieter Konijn

Heet eigenlijk ‘Peter Rabbit’ en werd gecreëerd door de bekende illustratrice Beatrix Potter. Op 4 september 1893 schreef Beatrix een brief met tekeningen naar het zieke zoontje van haar vroegere gouvernante, Noel Moore. Noel was op dat moment 5 jaar oud en Beatrix wilde hem opvrolijken met een verhaaltje. Dat ging over het stoute konijntje Pieter. Ze schreef hem: “Beste Noel, ik weet eigenlijk niet wat

hopla

Hopla is een bekend tv-konijn uit een animatieserie voor kinderen. Samen met zijn vriendjes, Onki het varken, Nina de kleine beer en Lola de poes, beleeft hij te gekke avonturen.

ik je moet schrijven, vandaar dat ik je een verhaaltje zal vertellen over vier kleine konijntjes….” Een paar jaar later besloot Beatrix het boekje naar verscheidene uitgevers te sturen om het te laten uitgeven. Ze vroeg de brief van Noel terug en ze herschreef het verhaal in een schriftje. Ze heeft zelf nog geprobeerd om het verhaal op rijm te zetten. Ze stuurde het naar zes verschillende uitgevers. Van ieder van hen kreeg ze een negatief antwoord. Ze besloot het boekje op eigen kosten te laten drukken, op 500 exemplaren. Het gros hiervan kon ze kwijt aan familie en kennissen en bij de lokale boekhandels. Op het moment dat Beatrix al volop aan het drukken was, werd ze opnieuw benaderd door Frederick Warne, een van de uitgevers die ze al eerder benaderd had. Hij bleek toch interesse te hebben voor de boekjes van Beatrix en ze kwamen overeen de boekjes te publiceren. In 1902 lag het eerste exemplaar van “The Tale of Peter Rabbit” in de winkels voor slechts 1 shilling (dat is nu ongeveer 8 eurocent). Sinds 1902 is het verhaal niet uit druk geweest en het is één van de bekendste verhalen ooit geschreven. Hoewel Beatrix altijd in haar boek is blijven geloven, was zelfs zij verrast toen ze merkte hoe populair het boek was. Zij schreef dit succes toe aan het feit dat het een verhaal was dat écht voor een kind was geschreven. Tegenwoordig is Pieter Konijn ook te zien in een tv-serie. — willie en het wilde konijn —

In 1999 ontwierp Bert Smets dit driedimensionaal konijntje. Opvallend zijn de lange oren en de typische kleuren. De tvserie is een hit in Vlaanderen en ver daarbuiten. Hopla heeft zijn succes vooral te danken aan de eenvoud van vormen en kleuren, echt op de ‘golflengte’ van de kleinste kinderen. De figuurtjes zijn universeel en overal herkenbaar. Roger R abbit

Who Framed Roger Rabbit is een Amerikaanse film uit 1988, geproduceerd door The Walt Disney Company. De film combineert live-actionbeelden met animatie. Het verhaal is losjes gebaseerd op de roman Who censored Roger Rabbit. Met een budget van 70 miljoen dollar was Roger Rabbit een van de duurste films ooit gemaakt op dat moment. — 12 —

Konijn uit W innie de Poeh

Konijn is één van de vele vrienden van de bekende beer Winnie The Pooh. De verhalen over Winnie de Poeh zijn geschreven door de Engelse schrijver A.A. Milne voor zijn zoon Christopher Robin (Janneman Robinson in de Nederlandse vertaling). Walt Disney kocht in 1961 de filmrechten van Winnie de Poeh. De verhalen van Disney waren aanvankelijk geënt op die van Milne, maar hebben daar tegenwoordig nog maar weinig meer mee te maken. Er zijn zowel langspeelfilms als een tv-serie gemaakt. Konijn is niet wit of bruin, meer een soort geel. Hij kan erg goed spellen en heeft héél veel familie en vrienden. Hij eet graag groenten en houdt van tuinieren. Waterscha psheu vel

Waterschapsheuvel is de titel van de Nederlandse vertaling van het boek Watership Down van Richard Adams, verschenen in 1972. Het boek vertelt de reis van een groep konijnen hun en opbouw van een nieuwe kolonie. Adams baseerde zijn verhaal op het boek Het leven der konijnen van R.M. Lockley, waarin veel over het dagelijks leven van konijnen verteld wordt. Op het boek is ook de gelijknamige animatiefilm gebaseerd, die het boek vrij nauwkeurig volgt. De titelsong, Bright Eyes, werd geschreven gezongen door Art Garfunkel en werd een internationale hit. In 1999 werd ook een animatietelevisieserie van acht afleveringen naar het boek gemaakt. — willie en het wilde konijn —

Het W itte Konijn uit A lice in Wonderland

De tekenfilm Alice In Wonderland is een van de bekendste tekenfilms van Walt Disney. De productie werd in 1951 afgerond. De film is gemaakt naar het boek Alice in Wonderland van Lewis Carroll. Het Witte Konijn komt direct in beeld en hij brengt Alice via een konijnenhol in Wonderland. Hij komt overigens in de gehele tekenfilm voor. Zo ontgroeit Alice zijn huis door middel van een magische wortel, die haar trouwens ook kleiner kan maken. Maar steeds zorgt het Witte Konijn ervoor dat Alice weer in een nieuw avontuur stapt.

Taalactiviteit Gebruik hiervoor de kaartjes met de bekende konijnen (zie p. 20 & 21). Laat de kinderen de kaartjes nauwkeurig waarnemen en vertellen wat de verschillen en gelijkenissen tussen de konijnen zijn. Kijk naar kleur, grootte, tekenstijl, het al dan niet hebben van accessoires, de snorharen, de ogen, de mond…

Memory Kopieer de kaartjes van de bekende konijnen in zwart/wit en ver stevig ze op dezelfde manier als de originele kaartjes. Voeg de kaartjes samen. Hiermee kunnen de kinderen memory spelen: ze zoeken een paar dat bestaat uit twee kaartjes van hetzelfde konijn maar één in kleur en het andere in zwart/wit. — 13 —

Tips voor naverwerking

Rond het thema ‘konijnen’ kan er heel wat gedaan worden in de klas, binnen alle leerdomeinen. Hieronder enkele ideetjes. Op internet en in allerlei didactische boeken en mappen vind je er vast nog véél meer. Waarneming van een konijn Verzorgen van een konijn Stempelen met wortels Konijnen boetseren: Om het boetseren uit één stuk klei in te oefenen is een konijn de ideale vorm. Dus beter geen pootjes of oren ‘aanplakken’ maar alles uit die ene homp klei duwen.

Reactiespel De kleuters zijn allemaal konijntjes. Ze wandelen in het bos (door de zaal, klas, gang). Maar de grote vogel is daar ook! Die wil de konijntjes pakken. Ze kunnen hem horen komen aan zijn trommel. Als ze die horen, dan kruipen ze vlug weg onder de tafels, achter de stoelen, onder de kapstok…. De kleuters moeten zo vlug mogelijk reageren op het geluid van de trommel.

Wiskundige initiatie: wortels meten Meten van wortels kun je op verschillende manieren doen; de ene manier is al moeilijker dan de andere: »» Meten met een woldraad: neem een bol wol, meet de wortel en knip het woldraadje af. Leg het woldraadje bij de wortel. Meet zo alle wortels en hang alle woldraadjes naast elkaar aan een prikbord. Leg onder elk woldraadje de juiste wortel. De kleuters vergelijken welke draad de langste of de kortste is, of even lang. Om het makkelijker te maken kun je de woldraadjes op voorhand al van klein naar groot rangschikken en hangen. »» Meten met blokjes: neem duploblokken of houten blokken en leg het aantal blokken naast een wortel. De wortel is dus ... blokken lang. »» Meten met een parelkoord: een parelkoord is een koord met allemaal identieke parels. De kleuters kunnen zo de wortels meten en het aantal parels tellen. Ze verwoorden het en schrijven het op. Ofwel doen ze dit met stippen. Wie de cijfers al kent kan die noteren. De kaartjes kunnen aan de wortels gehangen worden (perforeer er een gaatje in en met een elastiekje kun je die aan de wortel binden). Een voordeel van een parelkoord is dat je niet enkel de lengte, maar ook de dikte kan meten. Hoeveel parels dik is de wortel? Want er bestaan dunne en dikke wortels!

Tikspel met vrijplaatsen De kleuters staan in de zaal. Op verschillende plaatsen liggen hoepels. Dat zijn de holletjes. Daar zijn de kleuters (konijnen) veilig. De konijnen spelen in het bos. Er woont ook een boze vogel in het bos. Als die vindt dat de konijnen te veel lawaai maken, komt hij kijken. Hij probeert dan konijnen te vangen. De kleuters zijn veilig in hun hoepels. Spreek af dat de kleuters niet langer dan 10 tellen in hun ‘holletje’ mogen blijven staan.


— 14 —

Tikspel Dit is een eenvoudig tikspel. De leerkracht is de vogel. Die slaapt aan de ene kant van de zaal in zijn nest. De kleuters zijn konijnen en staan aan de andere kant van de zaal. Daar is hun holletje en daar zijn ze veilig. Maar nieuwsgierig als ze zijn gaan ze soms naar de vogel toe en maken hem wakker. Die is dan boos en probeert de konijnen te pakken. Wie aangetikt wordt, moet even bij de vogel in het nest blijven. Later kan een kleuter ook eens de vogel zijn.

Extra:

Een compilatie van kortfilms voor jonge kinderen Met Willie en het Wilde Konijn bieden we opnieuw een aantal kortfilms aan voor het allerjongste publiek. Een formule op maat van kleuters. Hoewel het concept z’n degelijkheid heeft bewezen, vinden kortfilms zelden een plaats in het filmaanbod voor kinderen.

Waarom zou je als leerkracht kiezen voor kortfilms ter vervanging/aanvulling van het gewone filmprogramma? Omdat het voor kinderen van 3 tot 6 jaar simpelweg een marteling is om 90 minuten lang stil te zitten op een stoel of in een zetel. Natuurlijk zijn steeds meer kinderen daar wel toe in staat, maar in regel is hun vermogen om zich zo lang te concentreren nog niet voldoende ontwikkeld. Ze kijken thuis vaak naar tv-programma’s en zijn het gewend half aandachtig audiovisuele media te volgen. Maar door ze de mogelijkheid te bieden om met volle aandacht op het grote witte doek een film te zien die geschikt is qua inhoud én lengte, kunnen ook zij de betovering van cinema ontdekken. Film, de meest ontwikkelde vorm van narratieve mediacultuur, kunnen ze leren de media ook op een actieve en creatieve manier te gebruiken.

Hieronder een greep uit het (helaas beperkte) aanbod kwalitatieve kortfilms voor jonge kinderen die op de markt te verkrijgen zijn. Al deze films zijn op DVD te huur voor schoolvoorstellingen via Jekino Distributie. Neem telefonisch (tel. 02/242.54.09) contact op of mail naar [email protected]. Ook Lessen in het Donker en Open Doek hebben elk jaar één of meerdere kortfilm(compilaties) op hun programma staan.


TOOTLETUBS & J YRO

Tootletubs & Jyro zijn twee koddige insecten. Op de vuilnisbelt toveren ze oude rotzooi om tot handige spulletjes. Rondkarrend in hun autootje bedenken ze voor elk probleem een pasklare oplossing: een bromvlieg speelt voor televisie, motorpech wordt vlot verholpen, de honingoogst van de bijen wordt ‘verfijnd’ enz. Enkele afleveringen van de tv-serie Tootletubs & Jyro werden samengebracht in deze compilatie. De handigheid van de hoofdfiguren werkt heel aanstekelijk op jonge uitvinders en knutselaars. Afvalrecyclage zoals je het nog nooit zag. Een film zonder woorden, toegankelijk voor het allerjongste publiek. Deze DVD wordt te koop aangeboden via de webwinkel van Jekino Distributie www.jekino.be/winkel/ DE POETSPRINS

Een jongetje dat de zon wil poetsen. Een scheepskapitein die het aan de stok krijgt met z’n eigen kogels. Een huiskat op wandel door de drukke stad. Een jongetje met een sneeuwman als beste vriend. Een klein muisje die zijn heerlijk pindanootje beschermt. En Kleine Sientje die zo verschrikkelijk boos kan worden... Je ontmoet ze allemaal in De Poetsprins, een reeks spetterende, levendige en charmante korte tekenfilms ‘zonder woorden’ uit alle uithoeken van Europa.. De Poetsprins is een project van het Internationaal Kortfilmfestival Leuven. Meer info op www.depoetsprins.be. Deze DVD wordt te koop aangeboden via de webshop van ‘Selected Shorts’ onder de titel: “Kortfilms voor Kids” www.selectedshorts.com — 15 —

K ERST BIJ DE LIEV EHEERSBEESTJES

INgeBEELD 1

INgeBEELD 1 is een mediamethode voor kleuters en eerste graad onderwijs. Deze methode voor 4-8 jarigen is de eerste in een reeks van drie. Wat is film? Hoe belangrijk is een klankband? Hoe leer je beelden te lezen? En welke creatieve opdrachten kun je aan media koppelen? Hoe kun je met kleuters aan de slag met audiovisuele media? Bekijk je enkel de film of ga je al een stap verder? INgeBEELD is een nieuwe didactische reeks die je een heel eind op weg helpt. Het pakket vertrekt vanuit 5 kortfilms voor kleuters. Naast een DVD bevat het bij elk filmpje een praktische handleiding voor de leerkracht en een heleboel gekleurd prentmateriaal. Boordevol interessante ideeën om audiovisueel te werken én om beeld te koppelen aan andere domeinen van de muzische verbeelding! INgeBEELD is een initiatief van CANON, de Cultuurcel van het Departement Onderwijs, in partnership met o.a. Jekino Educatie. Meer info op ingebeeld.jekino.be/ingebeeld1/ De dozen van Ingebeeld zijn niet te koop in de winkel, maar worden verdeeld door Jekino Distributie, Paleizenstraat 112, 1030 Brussel,. Dit educatief pakket kost €35, exclusief verzendingskosten. Neem telefonisch (tel. 02/242.54.09) contact op voor een bestelling of mail alles door naar [email protected] — willie en het wilde konijn —

Twee lieveheersbeestjes, Tim en Mia, vieren kerstfeest in een dennenboom in een besneeuwd bos. Plots wordt hun feest verstoord, wanneer hun boom wordt omgezaagd om dienst te doen als kerstboom. Ze belanden in een onbekend mensenhuis waar ze kennismaken met heel veel vreemde muzikale beestjes. De kennismaking verloopt vlot, maar Mia en Tim merken dat de dieren zich alleen maar zorgen maken om hun eigen zaakjes. Hoe zullen ze terug in het bos geraken? Deze animatiefilm, met aangepaste speelduur voor jonge kijkers wordt voorafgegaan door het knotsgekke kortfilmpje Concert Voor Een Wortelcake. Deze DVD is te koop bij de betere boek-en DVD-handel

DE AVONTUR EN VA N HET MOLLETJE

Dit is een compilatie van de bekende Tsjechische korte animatiefilms over het Molletje en zijn vriendjes. Deze klassiekers werden opgepoetst en opnieuw samengesteld om een nieuwe generatie kinderen te betoveren! Verschillende reeksen van Het Molletje zijn te koop op DVD, bij de betere boek-en DVD-handel en via de meeste webwinkels. — 16 —

DE V ERH A LEN VA N MOEDER K LOEK

Dit jaar (2008) te zien in het programma van Lessen in het Donker en eerder al op Filmfestival Open Doek. Deze drie originele animatiefilmpjes zitten vol tederheid en emotie en behandelen thema’s als solidariteit en verdraagzaamheid. De drie verhalen zijn heel verschillend: in de eerste twee zijn de figuurtjes gemaakt van wol en textiel, in het derde deel zijn ze van papier. In de kortfilms hoor je geen gesproken taal, maar wel tot de verbeelding sprekende expressieve geluiden en oosterse muziek. Geschikt vanaf heel jonge leeftijd. De DVD is enkel online te koop via www.amazon.fr, onder de titel: ‘Les contes de la mère poule’ HET K LEINE SPOOKJE L A BA N

Middernacht en de maan schijnt boven het kasteel. Tijd voor de spoken om aan het werk te gaan. Maar voor het kleine spookje Laban is dat niet eenvoudig. Mensen bang maken... hij weet niet hoe dat moet! Zes supercharmante verhaaltjes over een schattig spook en zijn zusje Labolina, de deugniet van de familie. Meer info op www.jekino.be/laban Deze film komt nog dit jaar (december 2008) in de bioscoop. Later zal deze ook beschikbaar zijn voor schoolvoorstellingen en op DVD. — willie en het wilde konijn —

— 17 —

Bijlagen


— 18 —


— 19 —


— 20 —


— 21 —

WILLIE EN HET WILDE KONIJN MET VOORAF HOOGTEVREES EN BIGGETJE VLIEGT

Recommend Documents