Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Vertrouwd en dichtbij
Informatie voor patiënten Gynaecologie
Een miskraam
1
Een miskraam betekent dat u een vrucht draagt of verliest die niet levensvatbaar is. De oorzaak van een vroege miskraam (in de eerste drie maanden van de zwangerschap) is bijna altijd dat het vruchtje niet in orde is. De natuur vindt dan, zou je kunnen zeggen, een logische oplossing: het groeit niet verder en wordt afgestoten. Meestal is er bij een vroege miskraam een chromosoomafwijking bij de bevruchting ontstaan. In de meeste gevallen gaat het hier niet om erfelijke afwijkingen en kan een volgende zwangerschap gewoon verlopen. Een eerste miskraam is dan ook geen reden voor nader onderzoek. Nader onderzoek wordt pas overwogen na meerdere miskramen en ook dan wordt er meestal geen duidelijke verklaring voor de miskramen gevonden.
Kans op een Bij vrouwen beneden de vijfendertig jaar eindigt één op de miskraam tien zwangerschappen in een miskraam. Tussen de vijfen-
dertig en veertig jaar is dat één op de vijf à zes zwangerschappen en tussen de veertig en de vijfenveertig jaar is er een kans van één op drie. Bij vrouwen ouder dan vijfenveertig jaar is het risico van een miskraam vijftig procent. Vrouwen die een keer een miskraam hebben meegemaakt, lopen mogelijk iets meer risico om weer een miskraam te krijgen, maar ook in hun geval is de kans het grootst dat een zwangerschap wel goed afloopt. Omdat een miskraam bijna altijd veroorzaakt wordt door een aanlegstoornis, is er geen behandeling mogelijk. Medicijnen of maatregelen zoals bedrust of stoppen met werken zijn dan ook niet zinvol.
2
Er zijn drie manieren waarop een miskraam kan plaatsvinden:
U kunt wachten tot de miskraam spontaan optreedt. U kunt kiezen voor een behandeling met Misoprostol. Dit is een tablet waarmee de miskraam kan worden opgewekt. Er kan een curettage worden gedaan. Dit is een ingreep waarbij het zwangerschapsweefsel via de vagina wordt weggezogen. Alle drie de mogelijkheden hebben voor- en nadelen. Waarvoor u kiest, hangt deels af van uw persoonlijke voorkeur. Daarnaast is het belangrijk om te overleggen met uw arts of verloskundige.
Afwachten Vaak is het eerste teken van een miskraam dat er sprake is
van bloedverlies. Meestal komt de miskraam na dit eerste bloedverlies binnen een aantal dagen op gang, maar soms duurt het ook langer, tot zelfs een paar weken. Geleidelijk ontstaat krampende pijn in de baarmoeder en neemt het bloedverlies toe, zoals bij een hevige menstruatie. In de loop van enkele uren wordt het vruchtzakje vervolgens uit de baarmoeder gedreven. De miskraam heeft dan plaatsgevonden. Het vruchtzakje is herkenbaar als een met vocht gevuld blaasje met een vliezig omhulsel dat gedeeltelijk met roze vlokken is bekleed. Vaak komen er ook bloedstolsels vrij. Deze zijn donkerrood en glad. Een stolsel kunt u met uw vingers uit elkaar trekken tot er niets van overblijft. Bij een vruchtzakje herkent u altijd een met helder vocht gevuld blaasje.
3
Als een miskraam normaal verloopt, voelt u geen pijn meer wanneer het vruchtzakje naar buiten is gekomen. U verliest dan ook weinig bloed meer; het is vergelijkbaar met het bloedverlies aan het einde van een menstruatie. Voordelen Veel vrouwen wachten liever af dan dat ze een curettage laten doen, omdat dat de natuurlijke gang van zaken is. Zij willen hun verdriet om het verlies van een gewenste zwangerschap thuis beleven. Een ander voordeel is dat eventuele (zeldzame) complicaties ten gevolge van een curettage op die manier worden vermeden. Nadelen Afwachten heeft als nadeel dat het onzekerheid geeft en het normale leven verstoort, terwijl vrouwen vaak ook nog zwangerschapklachten houden. Een ander nadeel is dat er een kleine kans bestaat dat het zwangerschapsweefsel niet in z’n geheel naar buiten komt. Het bloedverlies blijft in dan aanhouden en er moet alsnog een curettage plaatsvinden. Na een tot twee weken hebt u een controleafspraak bij de gynaecoloog en wordt er een echo worden gemaakt om te zien of het zwangerschapsweefsel echt weg is. Als u besluit af te wachten tot het vruchtzakje vanzelf naar buiten komt, ga dan voor uzelf na hoe lang u wilt wachten en bespreek dit met uw verloskundige of uw arts. Afwachten is niet schadelijk voor uw gezondheid en heeft ook geen gevolgen voor een nieuwe zwangerschap.
4
Behandeling Er bestaat ook een mogelijkheid om met behulp van medimet cijnen (Misoprostol) een miskraam op gang te brengen. Misoprostol Deze tabletten kunnen door u zelf vaginaal worden inge-
bracht of worden geslikt. Bij veel vrouwen begint na enkele uren de baarmoeder samen te trekken zoals tijdens een menstruatie, waardoor er bloedverlies op gang komt. U zult bloedstolsels verliezen en soms ook een herkenbaar vruchtzakje. Na één tot twee weken komt u weer voor controle bij de gynaecoloog en zal er een echo worden gemaakt om te zien of de baarmoeder echt leeg is. Zo nodig wordt er alsnog een currettage gepland. Een curettage Bij een curettage wordt de baarmoederholte via de schede
met behulp van een vacuümslangetje leeggezogen of met een zgn. curette schoongemaakt. Om te voorkomen dat u pijn voelt, krijgt u voorafgaand aan de curettage narcose of een ruggenprik. De ingreep duurt ongeveer tien minuten. U mag dezelfde dag weer naar huis. Na een tot twee weken komt u weer voor controle bij de gynaecoloog en zal er een echo worden gemaakt om te zien of de baarmoeder echt leeg is. Zo nodig wordt er alsnog een curettage gepland.
5
Complicaties Als u gezond bent, is er bij een curettage maar een kleine currettage kans op complicaties. Ook heeft een curettage geen nadelige
gevolgen voor uw gezondheid of uw kansen op een volgende zwangerschap. In een heel enkel geval kunnen zich de volgende complicaties voordoen:
Het syndroom van Asherman Na de curettage kunnen er verklevingen ontstaan aan de binnenkant van de baarmoeder. Deze moeten operatief worden weggehaald. Een perforatie van de baarmoederwand Tijdens de curettage gaat het slangetje of de curette door de baarmoederwand heen. Meestal heeft dit geen gevolgen, maar soms wordt geadviseerd om extra antibiotica te gebruiken of een nacht ter observatie in het ziekenhuis te blijven. Een onvolledige curettage Tijdens de curettage blijft er wat zwangerschapsweefsel achter. Het is mogelijk dat de rest van het zwangerschapsweefsel alsnog naar buiten komt. Als dat niet vanzelf gebeurt, moet er meestal een tweede curettage worden gedaan. Onverwacht vloeien tijdens of na de curettage Soms gaat een curettage gepaard met veel bloedverlies en is er een bloedtransfusie nodig.
6
Medische hulp Na een miskraam kunt u klachten krijgen waarvoor u
medische hulp moet inschakelen. Neemt u in de volgende gevallen contact op met een gynaecoloog of verloskundige:
als u zo veel bloed verliest dat u ieder half uur of vaker moet verschonen (veel meer dan bij een menstruatie), helemaal als u daarbij sterretjes ziet of flauwvalt; als u last hebt van krampende pijn of erg veel bloedverlies (wat kan wijzen op een onvolledige miskraam); als u tijdens of kort na een miskraam koorts krijgt (38° C of hoger); mogelijk is er dan sprake van een ontsteking in de baarmoeder. Ook kunt u altijd contact opnemen met een gynaecoloog of verloskundige wanneer u zich ongerust maakt over het verloop van de miskraam. U kunt de gynaecoloog en verloskundige bereiken via de verpleegafdeling Gynaecologie (C0), telefoonnummer (0592) 32 53 70.
7
Herstel Lichamelijk herstel
Meestal verloopt het lichamelijke herstel na een miskraam vlot. Gedurende één of twee weken is er vaak nog wat bloedverlies en bruinige afscheiding. De volgende menstruatie verschijnt in principe na vier tot zes weken. Psychisch herstel Het is verstandig om met seksueel contact te wachten tot u geen last meer hebt van bloedverlies of afscheiding. Daarna is uw lichaam voldoende hersteld om weer opnieuw zwanger te worden. Veel vrouwen maken na een miskraam psychisch een moeilijke tijd door met gevoelens van verdriet, schuld, leegte, ongeloof of boosheid. De vraag waarom het misging, houdt u misschien ook bezig. Hoe invoelbaar ook, schuldgevoelens zijn bijna nooit terecht. Een miskraam is een natuurlijke oplossing voor iets wat fout ging rond de bevruchting en het is onwaarschijnlijk dat een gezondere leefwijze of minder stress een miskraam had kunnen voorkomen. Als u opnieuw zwanger wilt worden, wacht dan één normale menstruatie af. Het is raadzaam om vanaf dan dagelijks een tablet foliumzuur 0,4 mg te gebruiken om de kans op een baby met een open ruggetje te verkleinen.
Hebt u een opmerking of een klacht? De medewerkers en specialisten van het Wilhelmina Ziekenhuis Assen doen hun best u de juiste (medische) zorg te geven. Mocht er toch iets gebeuren waarover u niet tevreden bent, dan verzoeken wij u om dat door te geven. U kunt dat doen aan degene die direct verantwoordelijk is of aan de ombudsfunctionaris van het ziekenhuis. Deze is bereikbaar via: e-mailadres:
[email protected] telefoonnummer: (0592) 32 56 24/32 55 55 (maandag t/m donderdag) postadres: WZA t.a.v. ombudsfunctionaris, postbus 30 001, 9400 RA Assen Meer informatie over de klachtenprocedure vindt u op www.wza.nl/patienten/een-klacht
© 2013 Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Europaweg-Zuid 1 Postbus 30001 9400 RA Assen Telefoon (0592) 32 55 55 www.wza.nl
gynae15 1113
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
