Wilder is beter
NATUUR AAN DE GEVEL • Ontdek de ecologische tuin aan deze gevel. Op elk bordje vind je informatie. Heb je zelf zin in een geveltuin? Mail ons:
[email protected] • In elk plantvak zijn 3 soorten kruidige planten* aangeplant. Boven elk vak zie je een foto van de planten. Zo leer je hun naam. • Vind je een plant niet? De planten zijn hier vrij, en mogen zelf hun plaats zoeken: - soms verhuist een plant spontaan naar een andere plaats. - soms vertrekt een plant gewoon omdat hij te weinig plaats heeft. Dan zie je hem niet meer. • Er zijn ook struiken en klimplanten geplant. Ontdek ook hun naam, door te kijken op de andere bordjes.
IN DIT PLANTVAK
3 inheemse kruidige* planten * Men noemt deze planten kruidig omdat ze een zachte steel hebben. Ze worden dus niet hard en houtig zoals struiken of bomen. Met keukenkruiden heeft dit niets te maken.
Gewone ereprijs Veronica chamaedrys
• • • •
laag bloei april – juni snelle groeier groen tapijt met blauwe lichtpuntjes
natuurpuntAntwerpen Stad
Grote muur
Stellaria holostea
• • • •
laag bloei april – juni snelle groeier groen tapijt met witte sterren
zonnige standplaats
Hemelsleutel
Sedum telephium
halfhoog bloei juni – augustus • droge bloemen sierlijk in de winter • •
Wilder is beter
ECOLOGISCH, WAT IS DAT ? • Ecologisch tuinieren. Dat is tuinieren met de natuur mee. In zo’n tuin moet je niet veel werken. Je laat de natuur mee het werk doen. • Waarom zou je de natuur bedwingen, als jullie ook samen kunnen werken? Zo herontdek je de spontane kracht van de natuur in je tuin. • Wat gebeurt er in een ecologische tuin? - Er groeien vooral inheemse planten*. Dat zijn planten van hier. - Je gebruikt geen mest. Planten van hier groeien hier ook zonder mest. - Je spuit geen vergif. • In een ecologische tuin is er respect voor al wat er wil groeien. De tuin bezit een natuurlijke uitstraling.
IN DIT PLANTVAK
3 inheemse* kruidige planten zonnige standplaats
* Inheemse planten zijn planten van de streekeigen plantenwereld. Ze hebben veel betekenis voor de natuur in onze streek.
Gewone brunel Prunella vulgaris
• • •
laag bloei mei – september groen tapijt met paarse kaarsjes
natuurpuntAntwerpen Stad
Kleine pimpernel Sanguisorba minor
• • •
halfhoog bloei mei – september veervormige bladeren en bolle bloemen
Muskuskaasjeskruid Malva moschata
• • • •
halfhoog bloei juli – september snelle groeier groen tapijt met zee van roze
Wilder is beter
DE BOSRAND NATUUR IN LAGEN • Stapel vier lagen natuur op elkaar en je maakt een bos. 1) De strooisellaag (afgevallen takken en bladeren) Niet opruimen! 2) De kruidlaag (Varen, Margriet, …) 3) De struiklaag (Hulst, Gele kornoelje, …) 4) De boomlaag + klimplanten (Bosrank, Hop, …) • Aan de bosrand zie je die lagen het duidelijkst. Veel dieren leven daar het liefst. Van insecten tot vogels: elk dier heeft zijn eigen lievelingshoogte van planten. • Combineer daarom zo veel mogelijk lagen in jouw geveltuin. - Vooral klimplanten zorgen voor maximaal groen effect. - Laat strooisel gewoon op de bodem composteren. Zo ontstaat humus. • Humus is voedsel voor de planten, gratis gemaakt door vele micro-organismen.
IN DIT PLANTVAK
3 inheemse* kruidige planten zonnige standplaats
* Inheemse planten zijn planten van de streekeigen plantenwereld. Ze hebben veel betekenis voor de natuur in onze streek.
Zeegroene zegge Carex flacca
• • •
laag bloei mei – juni groen tapijt met lichte aren
natuurpuntAntwerpen Stad
Margriet
Leucanthemum vulgare
• • •
halfhoog bloei mei – september bloemhoofdjes op lange schichten
Gewone ossentong Anchusa officinalis
• • •
hoog bloei mei – september bloemtrossen op lange schichten
Wilder is beter
INHEEMSE PLANTEN & INHEEMSE DIEREN • Inheemse* planten trekken inheemse dieren aan. Dieren zijn erg belangrijk in je tuin. Zeker de kleinste dieren: de insecten. • Insecten heb je nodig. Elke soort is onmisbaar. Ieder op zijn manier. - sommige insecten bestuiven (bloemen en bloesems). - sommige insecten ruimen op (dode stukjes van de plant). - sommige insecten gaan op jacht (ze eten andere insecten). - sommige insecten zijn zelf eten (voor andere dieren en planten). • Om te leven hebben insecten verschillende soorten inheemse planten nodig. - De rups van de Citroenvlinder eet bv. alleen Sporkehout of Wegedoorn. - De rups van de Dagpauwoog eet bv. alleen Grote brandnetel. • Een rijke tuin is ook rijk aan insecten. Veel ander leven bouwt verder op hen.
IN DIT PLANTVAK
3 inheemse* kruidige planten zonnige standplaats
* Inheemse planten zijn planten van de streekeigen plantenwereld. Ze hebben veel betekenis voor de natuur in onze streek.
Kruipend zenegroen Ajuga reptans
• • •
laag bloei april – juni groen tapijt met blauwe kaarsjes
natuurpuntAntwerpen Stad
Zwarte toorts
Verbascum nigrum
• • •
hoog bloei juni – september kaarsen vol gele bloemen
Veldsalie
Salvia pratensis
• • •
laag bloei mei – juli heeft grote rimpelige bladeren
Wilder is beter
INSECTEN EEN KENNISMAKING (omdat ze belangrijk zijn) • Een insectenlichaam heeft 3 delen: - de kop met: 1 mond / 2 voelsprieten / 2 (soms 3) ogen. - de borst met: 6 poten / 2 paar vleugels (soms niet zichtbaar). - het achterlijf met: voortplantingsorganen / (soms) een steekwapen. • En verder heeft een insect: … geen aders of longen. Bloed en lucht bewegen vrij in het lichaam. … koud bloed. De omgevingstemperatuur bepaalt hoe actief een insect is. … een uitwendig skelet. Zo is er meer plaats voor spieren. Een insect is sterk. … meerdere gedaanten. Een jong insect is vaak totaal anders dan een volwassen. • Insecten zijn een belangrijke voedselbron. Vleermuizen weten dat heel goed. - In Vlaanderen zijn 16 van de 20 vleermuissoorten zeldzaam geworden. - Vlaanderen is immers insectenarm. Elke ecologische tuin extra is dus welkom.
IN DIT PLANTVAK
3 inheemse* kruidige planten * Inheemse planten zijn planten van de streekeigen plantenwereld. Ze hebben veel betekenis voor de natuur in onze streek.
Koninginnenkruid
Eupatorium cannabinum
• • •
hoog bloei juli – oktober druk bezocht door vlinders en bijen
natuurpuntAntwerpen Stad
Geel nagelkruid Geum urbanum
• • •
halfhoog bloei mei – september stervormige stekelvruchtjes na de bloei
verdraagt goed schaduw
Mannetjesvaren Dryopteris filix-mas
• • •
halfhoog sporenplant sierlijk blad
Wilder is beter
EEN GROENE CHAOS ? • Een ecologische geveltuin of stadstuin blijft een mooie tuin. - Je bepaalt zelf de aanleg. - Je beheert de tuin zodat hij er voor jou “goed” uitziet. - Je geniet van het tuinleven in al zijn diversiteit. • Een ecologische siertuin herken je zo: - De planten bloeien natuurlijk en subtiel. - De grond is overal bedekt (met planten of strooisel). - Bijen en vlinders vliegen aan en af, vooral bij zonnig weer. - Dorre stengels mogen blijven staan, zeker in de winter. • Ze zitten vol eitjes die uitkomen in de lente. • Ze zitten vol (slapend) dierenleven. • De vraag is: “Mag het eens wat wilder?”
IN DIT PLANTVAK
3 inheemse* kruidige planten * Inheemse planten zijn planten van de streekeigen plantenwereld. Ze hebben veel betekenis voor de natuur in onze streek.
Hondsdraf
Glechoma hederacea
• • • •
laag bloei april – juni vormt een tapijt snelle groeier
natuurpuntAntwerpen Stad
Gevlekte dovenetel Lamium maculatum
• • •
halfhoog bloei april – november wintergroen getand blad met witte vlek
verdraagt goed schaduw
Robertskruid
Geranium robertianum
• • •
halfhoog bloei mei – september zaait zich makkelijk uit
Wilder is beter IN DEZE GEVELTUIN
4 inheemse klimplanten* zon of schaduw
* Deze 4 klimplanten zetten zich niet vast op de muur. Ze klimmen nooit hoger dan de klimhulp die jij plaatst. Ze maken een plaats direct erg groen. Hun bloei is bescheiden.
Hop
Humulus lupulus
• • •
zeer snelle groei verticale kabel volstaat kan tot 8 m geleid worden
Wilde Kamperfoelie
Heggenrank
•
matig snelle groei verticale kabel volstaat • kan tot 6 m geleid worden • bessen niet eetbaar
•
•
•
Lonicera periclymenum
Bosrank
Bryonia dioica
• •
Clematis vitalba
zeer snelle groei verticaal + horizontaal raster kan tot 4 m geleid worden bessen niet eetbaar
• • •
snelle groei verticaal + horizontaal raster kan tot 15 m geleid worden
IN DIT PLANTVAK
3 inheemse* kruidige planten * Inheemse planten zijn planten van de streekeigen plantenwereld. Ze hebben veel betekenis voor de natuur in onze streek.
Bosandoorn
Stachys sylvatica
• • • • •
halfhoog bloei juli – september paarse bloempluime geurend blad snelle groeier
natuurpuntAntwerpen Stad
verdraagt goed schaduw
Stinkende gouwe
Knopig helmkruid
•
halfhoog bloei mei – oktober • zaait zich makkelijk uit • gelobd blad
•
•
•
Chelidonium majus
Scrophularia nodosa
• •
halfhoog bloei mei – september lokt veel wilde bijen sierlijk silhouet
Wilder is beter IN DEZE GEVELTUIN
5 inheemse struiken* zon of schaduw
* Struiken zijn houtige planten. Ze zorgen voor stevigheid in de geveltuin. Laat ze zo veel mogelijk groeien, zoals ze dat zelf willen. Snoei enkel de takken die te breed groeien.
Wilde liguster
Ligustrum vulgare
• • •
halfwintergroen witte bloemtrossen bessen niet eetbaar
Gele kornoelje Cornus mas
• • •
gele bloemen in winter daarna blad en bessen bessen niet eetbaar
Gelderse roos Venijnboom Viburnum opulus
Taxus baccata
Hulst
sierbessen in winter • bijwateren bij droogte! • bessen niet eetbaar
•
•
•
• •
wintergroen snoeibaar als haag bessen niet eetbaar
Ilex aquifolium
• •
wintergroen weerbare plant bessen niet eetbaar
IN DIT PLANTVAK
3 inheemse* kruidige planten * Inheemse planten zijn planten van de streekeigen plantenwereld. Ze hebben veel betekenis voor de natuur in onze streek.
Ruig klokje
Campanula trachelium
• • • •
halfhoog bloei juli – augustus pluimen van paarse klokjes ruig blad
natuurpuntAntwerpen Stad
verdraagt goed schaduw
Gulden sleutelbloem
Bosaardbei
•
laag bloei maart – mei + september – oktober • vroege bloei voor vroege hommels
•
•
•
Primula veris
Fragaria vesca
• •
laag bloei mei – juli vormt een tapijt vogels smullen ervan
