Structuurvisie
Wijkontwikkelingsplan Centrum-Oost
Gemeente Venray Postbus 500 5800 AM Venray
Samengesteld door Gebiedspanel Centrum-Oost Augustus 2011
Inhoud 1
Gebiedsspecifieke inbreng partners
4
1.1
Wijkraad Zuid en Wijkraad West-Zuid
4
1.2
Wonen Limburg
4
1.3
Synthese
5
1.4
Politie Limburg-Noord
5
1.5
Stichting Primair Onderwijs Venray (SPOV)
5
2
Analyse van het gebied
6
2.1
Inleiding
6
2.1.1
Procedure inspraak en status Wijkontwikkelingsplan
7
2.2
Ruimtelijke Pijler
9
2.2.1
Historie en ontstaansgeschiedenis
9
2.2.2
Archeologie, cultuurhistorie en monumenten
11
2.2.3
Ruimtelijke structuur
13
2.2.4
Kenmerken van de bebouwing
19
2.3
Functionele pijler
23
2.3.1
Wonen en woonomgeving
23
2.3.2
Woningbouwplannen in Centrum-Oost
25
2.3.3
Voorzieningen
27
2.3.4
Gezondheidszorg
27
2.3.5
Openbaar groen
27
2.3.6
Water
28
2.3.7
Sport
28
2.3.8
Verkeersstructuur
28
2.3.9
Milieu aspecten
31
2.4
Economische Pijler
34
2.4.1
Aanwezige bedrijven
34
2.4.2
Grondeigendom
34
2.5
Sociaal maatschappelijke pijler
35
2.5.1
Bevolkingsontwikkeling
35
2.5.2
Verenigingen
35
2.5.3
Accommodaties
35
2.5.4
Kunst en cultuur
35
2.5.5
Onderwijs
36
2.5.6
Speelvoorzieningen
37
2.5.7
Jeugd
38
2
2.5.8
Ouderen
39
2.5.9
Huisvesting buitenlandse werknemers
40
2.5.10
Veiligheid
40
2.5.11
Leefbaarheid
40
2.5.12
Sterkte en zwakte analyse
41
3
Visie: Centrum-Oost in 2020
43
3.1
Algemeen
43
3.2
Ruimtelijke pijler
43
3.2.1
Ruimtelijke structuur
43
3.2.2
Ontwikkellocaties
44
3.3
Functionele pijler
48
3.3.1
Woningvoorraad
48
3.3.2
Voorzieningen
48
3.3.3
Openbare ruimte
49
3.3.4
Verkeer
49
3.3.5
Milieu
50
3.3.6
Water
51
3.4
Economische pijler
51
3.5
Sociaal-maatschappelijke pijler
52
3.5.1
Het hart van de wijk: de wonen-welzijn/onderwijs-zorgzone
52
4
Uitvoeringsprogramma
54
4.1
Opknappen openbare ruimte (bestrating) Bomenbuurt
54
4.2
Onderzoek haalbaarheid ontwikkeling wonen-welzijn/onderwijs-zorgzone
54
4.3
Herstructurering huurwoningen Zuidsingel/Eikenlaan
54
4.4
Tijdelijk gebruik locatie Biologische school
54
4.5
Aanpak hondenpoep
55
4.6
Onderzoek parkeerplaatsen schoolterrein De Bongerd
55
3
1
Gebiedsspecifieke inbreng partners
1.1 Wijkraad Zuid en Wijkraad West-Zuid De meeste wijken van Venray kennen een eigen wijkraad of platform. Iedere wijkraad heeft een vertegenwoordiging in het wijkradenoverleg (WRO). De activiteiten zijn in een stichting ondergebracht. Een deel van de wijk Centrum-Oost valt onder de wijkraad Zuid. Het betreft de Bomenbuurt. Een ander deel van de Wijk Centrum-Oost, tussen Leunseweg en St. Antoniusstraat, wordt behartigd door de nieuwe Wijkraad West-Zuid. De overige twee buurten in de wijk, zijnde de Oranjebuurt en Burggraaf, worden op dit moment niet vertegenwoordigd door een wijkraad. Uit deze situatie blijkt nog maar eens dat het buurtgevoel dat burgers hebben met hun eigen woonomgeving niet per definitie samenvalt met de formele grenzen die de gemeente hanteert. De wijkraad Zuid maakt onderdeel uit van het gebiedspanel Centrum-Oost en heeft actief meegewerkt aan het opstellen van dit WOP. De wijkraad West-Zuid is geen actief lid maar is voortdurend geïnformeerd en betrokken bij het opstellen van het WOP.
1.2
Wonen Limburg
Voor Wonen Limburg is het Strategisch Beleidsplan 2008-2013 (”Samen bouwen aan een leefbare maatschappij”) ook van toepassing voor Centrum-Oost. Voor de wijken ziet Wonen Limburg het als haar taak een pro-actieve rol te blijven spelen en daarmee een bijdrage te leveren aan gedifferentiëerde wijken. De komende jaren zal Wonen Limburg de samenstelling van haar woningvoorraad wijzigen in afstemming op de maatschappelijke opgave, de vraag naar verkoop en naar nieuwbouw van woningen. Wonen Limburg investeert ook in een hechtere band en meer contactmogelijheden tussen de bewoners en zorg- en welzijnsinstellingen. Op die wijze wil Wonen Limburg in de wijken actief deelnemen aan de initiatieven die er de leefbaarheid bevorderen. Voor Centrum-Oost is het algemene beleid van toepassing, op basis waarvan Wonen Limburg inzet levert op sociaal beheer, ondersteuning van bewonersinitiatieven vanuit het Leefbaarheidsfonds en het toewijzingsbeleid als instrument (met maximale keuzevrijheid voor de klant). Daarnaast staan in Centrum-Oost twee haalbaarheidsstudies op de planning: -
Een studie naar de mogelijkheden voor herontwikkeling van de Zuidsingelcomplexen.
-
Verder gaat Wonen Limburg een aantal woningen aan de Akkerweg herontwikkelen.
Wat het wijkbeheer betreft, richt Wonen Limburg zich in Oost op het actief inzetten van sociaal beheer om ontwikkelingen in het woonmilieu te signaleren en in te grijpen in kwetsbare complexen. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om de flats aan de Zuidsingel, blokken beneden- en bovenwoningen aan de Prins Bernhardstraat en de HAT-woningen aan de Burggraaf.
4
1.3 Synthese Voor gebiedsspecifiek beleid sluit de stichting Synthese aan bij de keuzes die vanuit Gebiedsgericht Werken (GGW) worden gemaakt. Daarnaast is het algemene beleid van Synthese ook van toepassing op Centrum-Oost. Synthese is vooral actief op het gebied van jeugd- en jongerenwerk inclusief straathoekwerk, opbouwwerk algemeen en ouderen, ouderenadvisering en zorg (en signalering) voor bijzondere doelgroepen zoals allochtonen en buitenlandse werknemers. Verder is Synthese actief met maatschappelijk werk, schoolmaatschappelijk werk en buurtbemiddeling. Bewoners maken gebruik van de informatie-, advies- en ondersteuningsfunctie van Synthese. Hiervoor worden ook vrijwillige buurtbemiddelaars, ouderenconsulenten en vrijwilligers voor activerend huisbezoek ingezet. Verder zijn er bij Synthese, i.s.m. de gemeente, vier sportconsulenten in dienst. Zij werken aan binnen- en buitenschools sportaanbod en aan de versterking van de sportverenigingen. Ook kan men bij Synthese terecht voor Seniorensport, diverse cursussen, maaltijdvoorziening, alarmering en opvoedondersteuning via Home-Start. Ondersteuning wordt gegeven aan het Steunpunt Vrijwilligerswerk Match, Moedercentrum EVA en Jongerencentrum Poppodium. Synthese wil actief meewerken en ondersteuning bieden aan leefbaarheidinitiatieven van bewoners(organisaties), die gericht zijn op de instandhouding en bevordering van de leefbaarheid en het vergroten van de betrokkenheid/zelfsturing van bewoners en hun organisaties. Waar mogelijk wordt samengewerkt met lokale – en regionale organisaties zoals gemeente, Wonen Limburg, SPOV, zorginstellingen en politie.
1.4
Politie Limburg-Noord
Wat de politie betreft is voor Centrum-Oost het algemene beleid van toepassing, waarnaar hier wordt verwezen. Als aandachtspunten tot en met 2020 ziet de politie: - verbindingen en vertrouwen opbouwen met de wijkraad en de bevolking van Centrum-Oost - integraal wijkgericht gaan werken - betere bereikbaarheid van de politie (wijkagent).
1.5
Stichting Primair Onderwijs Venray (SPOV)
Stichting Primair Onderwijs Venray heeft een behoorlijke mate van beleidsvrijheid in het maken van keuzes/nemen van beslissingen met betrekking tot het functioneren en de toekomst van basisscholen binnen Venray. Daarvoor baseert SPOV in overleg met de gemeente en andere partners zich op de volgende drie randvoorwaarden (in volgorde van “gewicht” wanneer keuzes moeten worden gemaakt): 1. de kwaliteit van het geboden onderwijs, mede gelet op de perspectieven voor kinderen die doorstromen naar vervolgopleidingen; 2. de kwaliteit van de werkomstandigheden van het betrokken personeel, de onderwijsteams en de mensen in de ondersteunende functies; 3. de kwaliteit van de verzorging van een wijk. In die afweging speelt met name mee welke alternatieven er zijn, mocht het sluiten van een school onafwendbaar zijn.
5
2
Analyse van het gebied
2.1 Inleiding Niet alles kan inhoudelijk gebiedsgericht zijn. Wij hanteren als bovengrens zaken die gemeentebreed geregeld zijn, zoals brandweer, verlichting, huisvuil. Als ondergrens is bepaald dat individuele producten zoals paspoorten, vergunningen, uitkeringen etc. zijn uitgesloten. Voor de geografische gebiedsindeling is de formele CBS gebiedsindeling gehanteerd. De raad heeft ingestemd met deze meest objectieve indeling. Of deze indeling op den duur onder alle omstandigheden stand kan worden gehouden, is nu nog niet te zeggen. Nadat alle DOP’s en WOP’s zijn vastgesteld, zal aan de gemeenteraad een voorstel moet mogelijke wijzigingen worden voorgelegd.
CBS begrenzing Centrum-Oost
6
2.1.1
Procedure inspraak en status Wijkontwikkelingsplan
Betrokken partijen Dit Wijkontwikkelingsplan Centrum-Oost is tot stand gekomen en vastgesteld in het gebiedspanel. In het gebiedspanel zitten vertegenwoordigers van de volgende partners: o Wijkraad Zuid o Politie Limburg Noord o Wonen Limburg o Synthese o SPOV o De gemeente Venray o De Zorggroep Het gebiedspanel is betrokken bij het gehele proces van de totstandkoming van de gebiedsvisie en het uitvoeringsprogramma. De leden van het gebiedspanel stemmen in met het Wijkontwikkelingsplan. Op 25 mei 2011 is het plan tevens gepresenteerd aan de bewoners van de wijk en overige geïnteresseerden. De provincie Limburg, het waterschap Peel en Maasvallei en de VROM Inspectie Zuid zijn geïnformeerd over deze Structuurvisie door toezending van de ontwerp-Structuurvisie samen met het ontwerp-besluit tot vaststelling en de kennisgeving. Inspraak De procedure van een structuurvisie op basis van de Wet ruimtelijke ordening is vormvrij. Op grond van de Inspraakverordening 2007 en het besluit van de gemeenteraad op 4 november 2008 (Gemeenteblad 2008, nr. 344) is de mogelijkheid tot het verlenen van inspraak bij structuurvisies door de gemeenteraad gedelegeerd aan het college van B&W. In dit besluit is tevens aangegeven dat er in principe geen inspraak wordt verleend bij de voorbereiding van een structuurvisie. Bij het voortraject van de structuurvisie Wijkontwikkelingsplan Centrum-Oost zijn vertegenwoordigers van burgers en maatschappelijke organisaties betrokken in de vorm van deelname van de vertegenwoordigers van de kernpartners in het gebiedspanel Centrum-Oost. Deze vertegenwoordigers hebben gedurende het proces steeds teruggekoppeld aan hun achterban. Nogmaals inspraak verlenen zou in dit geval een doublure betekenen. Inspraak is met name van belang wanneer het maatschappelijk of politiek gevoelige projecten betreft. Hoewel de vaststelling van een Wijkontwikkelingsplan natuurlijk op grote belangstelling kan rekenen, kan niet gezegd worden dat hier sprake van is.
7
Structuurvisie Het Wijkontwikkelingsplan krijgt met de vaststelling de status van structuurvisie. Op grond van het Besluit op de ruimtelijke ordening (Bro) is het college van B en W verplicht om bij de voorbereiding van besluiten met betrekking tot een structuurvisie een kennisgeving te publiceren over het voornemen. Nadat de kennisgeving is gepubliceerd is tevens de ontwerp-Structuurvisie Wijkontwikkelingsplan Centrum-Oost samen met het ontwerpbesluit tot vaststelling ter informatie ter inzage gelegd. Dit is overigens geen verplichte procedurele stap op basis van de Wet ruimtelijke ordening of het Besluit ruimtelijke ordening. De stukken zijn tevens digitaal beschikbaar gesteld door middel van het plaatsen van de stukken op de gemeentelijke website. Grondexploitatie In de Wro is de Grondexploitatiewet geïntegreerd. Daarmee geeft een Structuurvisie de gemeente ook een basis voor het toepassen van bevoegdheden met betrekking tot kostenverhaal en verevening van bovenplanse kosten. Digitalisering gemeentelijke structuurvisie Sinds 1 januari 2010 geldt de verplichting van digitale raadpleegbaarheid en uitwisseling van structuurvisies volgens de RO-standaarden van VROM (PRgSV 2008). Dit betekent dat structuurvisies, net als bestemmingsplannen moeten voldoen aan de verplichtingen van digitalisering. Een structuurvisie kent een ander karakter dan de meeste bestemmingsplannen. Bestemmingsplannen leggen zaken juridisch vast in regels, een structuurvisie heeft veel meer een globaal karakter en geeft beleidsdoelstellingen en ontwikkelingsrichtingen aan die vaak nog niet concreet zijn. Hierdoor is de verbeelding bij een structuurvisie anders dan die van een bestemmingsplan; in het gebied waarop de structuurvisie betrekking heeft wordt een tekst- en beeldgerichte overdracht van het relevante beleid in de structuurvisie vastgelegd.
8
2.2 Ruimtelijke Pijler
2.2.1
Historie en ontstaansgeschiedenis
De wijk Centrum-Oost grenst aan de historische dorpskern van Venray. Rond 1200 duikt Venray in de geschreven bronnen op als een nederzetting met de naam Rode. In plaatselijk dialect: Rooj. ‘Rode’ wijst op een nederzetting die door ontginning van bosgronden is ontstaan. Vanaf de late middeleeuwen gingen in Venray de kloosters een belangrijke rol spelen. In de wijk Centrum-Oost betrof dit met name het klooster van de Franciscanen dat in de tijd van de Reformatie (16e eeuw) werd gesticht. Tijdens de Franse revolutie werden alle kloosters opgeheven. Pas na 1815 ontstond onder invloed van de restauratie weer een opleving, wat ertoe leidde dat de Franciscanen terugkwamen. In 1845 bouwden de paters tegenover de kloosterkerk (Paterskerk) een gymnasium met internaat voor jongens. In 1926 werd het kloostercomplex Beukenrode gebouwd door architect J.Kayser.
1923
1967
In het begin is de historische dorpskern sterk noord-zuidgericht, vooral ingegeven door het landschap. Alleen de Stationsweg vormt al in het begin van de vorige eeuw een langgerekt bebouwd lint tussen Venray en Oostrum, mede als gevolg van de aanleg van de spoorlijn en de vestiging van St. Servatius. Maar pas vanaf de jaren 50 van de vorige eeuw begint Venray echt te groeien. Aan de oostzijde van het centrum wordt de contour van de verstedelijking vooral bepaald door de aanleg van de Oostsingel. Deze singel bestaat uit een combinatie van “opgewaardeerde” landwegen en nieuwe tracés. Binnen de singel komen in de jaren 60 en 70 van de vorige eeuw planmatig ontwikkelde gebieden tot stand die op het kaartbeeld aan het stratenpatroon herkend kunnen worden (Bomenbuurt, Oranjebuurt). Het betreft met name grondgebonden woningen met relatief veel openbaar groen.
9
Aanleg Bomenbuurt in de jaren 60 In 1967 vertrekken de Fransciscanen uit het klooster en krijgt het gebouw Beukenrode de bestemming als verpleeghuis.
1978
1991
In de jaren 70 van de vorige eeuw wordt de wijk Brukske ontwikkelt en de Henri Dunantstraat aangelegd. In de jaren 80 volgt de wijk Landweert. De Singelstructuur wordt compleet met de aanleg van de Zuidsingel en het doortrekken van de Noordsingel in combinatie met de aanleg de nieuwe Maasheseweg die in dit deel de functie van de oorspronkelijke structuur overneemt. In Centrum-Oost vindt langs de Noordsingel verdichting plaats. De structuur en het karakter van de wijk is dan wel al vanaf de jaren 70 vastgelegd. Tussentijds vinden er nog wel regelmatig invullingen plaats die vaak inspelen op bestaande karakter (voormalige Mavoterrein) maar soms ook de plek verbijzonderen (de Boog). Het gymnasium wordt in 1998 gesloopt en maakt plaats voor het appartementencomplex Franciscanerpoort. Ook aan de Vlierstraat/Beukenlaan worden flatgebouwen ontwikkeld. Ontwikkelingen die inspelen op het meer stedelijke karakter van Venray.
10
2.2.2
Archeologie, cultuurhistorie en monumenten
Archeologie en cultuurhistorie De ligging van archeologische vindplaatsen is in hoge mate gerelateerd aan het natuurlijke landschap en de sporen van menselijk handelen, zoals de eerste nederzettingen, akkers en weilanden. Het gebied van Centrum-Oost ligt tegen de oude dorpskern van Venray aan. In de Middeleeuwen, als gevolg van de bloei van hertogdom Gelre onderging het dorp Venray een sterke groei. Rond 1400 was er een eerste aanzet tot stadsontwikkeling. Het centrale deel van het dorp was omgracht, de zogenaamde Burggraaf. De noordelijke buurt van Centrum-Oost dankt hier zijn naam aan. De gracht omsloot een afgerond driehoekig terrein rond de St. Petruskerk, met een noordzijde van circa 250 m, en een zuidwest- en zuidoostzijde van ieder circa 300 m. De gracht had een breedte van circa 5 m en was circa 3 m diep. De burggraaf van Venray Een burggraaf diende om de bewoners bescherming te bieden tegen mogelijke belagers. De Venrayse burggraaf is niet de enige in Limburg. Ook in Sittard en Heerlen is een burggraaf bekend. Burggraven werden in het algemeen in de 12e eeuw aangelegd. De precieze ouderdom van de burggraaf van Venray is echter niet bekend. Het oudste aardewerk dat tijdens archeologische onderzoeken in de vulling van de gracht is aangetroffen dateert uit de 15e eeuw. Door het gebruik van buskruit in de 15e eeuw bood een burggraaf niet meer voldoende bescherming. De burggraaf verviel hierdoor tot dorpsriolering en bluswaterreservoir. De oudste vermelding van de burggraaf staat in de kroniek van klooster Jeruzalem uit 1525 dus uit de tijd dat de burggraaf geen defensieve functie meer had. De kroniek vermeldt: 'Ende die borghgrave lanx onse muer hoert ons half toe'. Het klooster bezit dus de helft van de burggraaf. In de loop van de tijd is het grootste deel van de burggraaf in onbruik geraakt. Op onderstaande afbeelding, de kadastrale minuutplan van 1832 is een restant van de burggraaf en de bijbehorende waterlaat nog zichtbaar.
11
Archeologische verwachtingswaarde Een deel van de wijk Centrum-Oost heeft de status van AMK (van Archeologische Monumenten Kaart) terrein. Dit zijn terreinen die een bepaalde archeologische status hebben. Het betreft in dit geval het gebied rondom de historische (dorps-)kern (uit 1806) en het gebied binnen de voormalige burggraaf (zie onderstaande afbeelding, paars gearceerd gebied). Op de archeologische advieskaart van de gemeente Venray (RAAP-rapport 1482, bijlage 4) is verder te zien dat het resterende deel van de buurt Burggraaf is gelegen in een gebied met een overwegend lage archeologische verwachtingswaarde (groen gebied), en dat de Oranjebuurt en Bomenbuurt zijn gelegen in een gebied met een hoge archeologische verwachtingswaarde (rode gebieden).
Uitsnede archeologische advieskaart gemeente Venray
12
Monumenten In de wijk staan twee rijksmonumenten: de Paterskerk (O.L.V. Zeven Smarten) en de muur van het aangrenzende voormalige Franciscanenklooster (nu verpleeghuis Beukenrode). Het complex Beukenrode zelf heeft de status van gemeentelijk monument. Concreet betreft het de buitengevels en daken (zonder latere toevoegingen) en in de tuin van het complex de lage muren, de muur met spitsbogen en enkele oude bomen. Verder staat een aantal gebouwen langs de Stationsweg op de gemeentelijke monumentenlijst: • Stationsweg 10: Buitengevels en dak • Stationsweg 12: Buitengevels en dak • Stationsweg 22: Buitengevels en dak • Stationsweg 26: Geheel • Stationsweg 27: Buitengevels en dak, zonder de achteraanbouw van latere datum • Stationsweg 29: Buitengevels, dak, kruis en plantsoentje • Stationsweg 43: Buitengevels en dak, zonder de achteraanbouw van latere datum
2.2.3
Ruimtelijke structuur
De wijk Centrum-Oost ligt ten oosten van het centrum van Venray en heeft een oppervlakte van ca. 75 hectare. De wijk Centrum-Oost wordt begrensd door het centrum aan de binnenkant (St. Antoniusstraat-Julianasingel-Raadhuisstraat) en de singels aan de buitenkant (NoordsingelOostsingel-Zuidsingel). De omliggende gebieden zijn: het centrum aan de westzijde, de wijk Smakterheide ten noorden van de Noordsingel, St. Servatius ten oosten van de Oostsingel, het bedrijventerrein de Brier en sportpark de Wieën aan de zuidzijde. Het gebied als zodanig vormt een overgang tussen het multifunctionele centrum en de rest van Venray. Het centrum heeft een compacte en dichtbebouwde opzet met aan de rand gedifferentieerde (vaak woon)bebouwing gelegen aan een laanstructuur (Paterslaan en Julianasingel). De overgang met de rest van Venray vindt plaats middels de singels die als zodanig ruimtelijk gezien een barrière vormen. De singelstructuur verbindt dan wel in verkeerskundige zin maar scheidt in ruimtelijke zin.
(Oost)singel
Julianasingel
13
De centrumrand heeft geen eenduidig karakter maar is te onderscheiden in verschillende buurten. De buurten zijn onderling weer verbonden via een aantal historische linten. Deze wegen met hun vaak karakteristieke en historische bebouwing hebben voor Venray een hele bijzondere functie als beeldbepalend element. Voor deze wijk zijn belangrijk de Stationsweg, de Oude Oostrumseweg, de Leunseweg en de Kruisstraat. Tussen deze linten liggen een viertal buurten: (een gedeelte van) Burggraaf in het noorden, de Oranjebuurt/‘Oost’ in het midden, de Bomenbuurt/‘Zuid’ in het zuidoosten en de Wieen in het zuidwesten.
Structuur van de wijk
Het deel van de buurt Burggraaf dat gelegen is in Centrum-Oost, wordt omsloten door de Raadhuisstraat, Noordsingel, Oostsingel en Stationsweg. Aan de noordzijde van de Noordsingel, in de wijk Smakterheide, ligt een ander deel van de buurt.
Burggraaf
14
Het buurtje als zodanig bestaat uit heel diverse deelgebieden. Langs de Noordsingel liggen enkele moderne kantoorpanden. Op de kruising van Noordsingel en Raadhuisstraat is een plan voor een supermarkt met daarboven appartementen in ontwikkeling. Aan de andere kant op de hoek Oostsingel/Noordsingel staat een appartementengebouw als herkenningspunt.
Noordsingel
De bebouwing aan de Akkerweg, Tuinstraat en Bongerdweg hebben een heel gevarieerd karakter met vaak individuele woningbouw. Centraal in het buurtje ligt een driehoekig pleintje dat net als de aanliggende Landweertweg een dorpsachtige uitstraling heeft met lage boerderijachtige langsbebouwing. Een tiental jaren geleden is grenzend aan dit plein een bijzonder complex met geschakelde vrijstaande woningen gebouwd die door situering (boogvormig) en vorm een duidelijk herkenningspunt vormen in de buurt.
Tuinstraat
Akkerweg
De Oranjebuurt wordt begrensd door de Julianasingel, Stationsweg, Oostsingel en Oude Oostrumseweg. De wijk bestaat met name uit grondgebonden woningen uit de 60er jaren met veel groen. Door de ruime opzet, de kwaliteit qua architectuur, de samenhang enz. heeft het gebied een hoogwaardige uitstraling. In het gebied komen vrij veel andere dan woonfuncties voor. Langs de Stationsweg en de daarachter gelegen Poelsstraat, Wilhelminastraat en Mgr. Nolensstraat staan grote villa’s met soms praktijkruimten. Langs de Julianasingel komen panden voor met een horeca, dienstverlening en detailhandelsfunctie. Meer centraal in het gebied (Kolkweg en de prins/prinsessenstraten) is meer sprake van complexmatige woningbouw (grotendeels tweeonder-een kapwoningen).
15
Oranjebuurt
Wilhelminastraat
In gebied zijn een tweetal bijzondere wooncomplexen te herkennen. Een (redelijk recent) op het terrein van de voormalige Mavoschool, grenzend aan de basisschool. De andere is rond een plein gesitueerd (Nassauplein).
Kolkweg
Prinses Margrietstraat
16
De Bomenbuurt wordt omsloten door de Oude Oostrumseweg, Zuidsingel en Leunseweg. In tegenstelling tot de vorige buurt is hier veel minder groen aanwezig en is sprake een meer intensieve bebouwingsopzet. Net als in het zuidelijke deel van Oost zijn hier ook relatief veel huurwoningen. Ook is hier sprake van relatief veel hoogbouw, variërend van drielaagse tot negenlaagse flatgebouwen. De wijk heeft ook voor het overgrote deel een complexmatige opzet/uitstraling. Hier zijn relatief veel dezelfde woningen gebouwd.
Bomenbuurt
Esdoornstraat
Dit wordt overigens gecompenseerd door de ruimtelijke afwijkingen, die vaak ook een grote maat hebben. Beeldbepalend is bijvoorbeeld het complex gevormd door Paterskerk en aanliggende verzorginghuis Beukenrode. Niet alleen de architectuur is hier bijzonder maar ook het aangrenzende groen. Aan het complex grenzen een aantal recent gerealiseerde woongebouwen, geschikt voor verzorging.
17
Beukenrode en Paterskerk
Vlierstraat
Centraal in gebied ligt ook een bijzonder gebiedje met buurtvoorziening, basisschool en kinderopvang. Deze zorgt voor variatie en daardoor een meer herkenbare opzet van de wijk. Een aantal straten tussen de Leunseweg en de St. Antoniusstraat, inclusief het Raaylandcollege, valt onder de buurt de Wieen.
Wieen
Raayland college
18
Dat geldt ook voor het recent gerealiseerde wooncomplex rond het Franciscanerpark. Het appartementengebouw vormt samen met de Paterkerk als het ware een poort voor de entree richting centrum van Venray.
Fransciscanerpoort
Antoniusstraat
Overigens is in de omgeving van Antoniusstraat ook sprake van complexbouw. De bebouwing heeft een vrij besloten opzet en doordat sprake is van relatief hoge dichtheid en appartementenbouw is er een relatief hoge parkeerdruk. Belangrijkste entrees van de wijk zijn de Stationsweg, de Leunseweg en de Julianasingel/Raadhuisstraat. Dit zijn dan ook belangrijke structuurdragers van de wijk. Van oudsher hoorde hier ook de Oude Oostrumseweg bij, maar deze is als gevolg van verkeersmaatregelen afgewaardeerd. De singels vormen ruimtelijk een barrière waardoor het gebied aan die zijde een besloten karakter heeft. Er zijn drie grotere open gebieden in de wijk: de locatie van de voormalige biologische school op de hoek Eikenlaan/Zuidsingel, het voormalig busstation Hermesterrein aan de Julianasingel/Prins Bernhardstraat en de locatie van de voormalige garage Van Haren op de hoek Raadhuisstraat/Noordsingel (hier heeft supermarkt Jan Linders een tijdelijk onderkomen).
2.2.4 Kenmerken van de bebouwing De Burggraaf kent een relatief dichte bebouwing en weinig groen. Hier staan vooral grondgebonden woningen. Er is sprake van een mix van bouwstijlen en leeftijden van de woningen, van jaren 60 woningen tot plukjes nieuwbouw. Daar waar in het zuidelijk deel vaak sprake is van individuele woningbouw, komen in het noordelijk deel wat meer complexmatige groepjes woningen voor (patiowoningen Akkerweg, piramidewoningen Burggraaf, tonvormige woningen langs Oostsingel, geschakelde vrijstaande woningen met een zadeldak aan de Boog). Elk van deze complexen hebben hun eigen uitstraling en dragen als zodanig bij aan de gevarieerde opzet van de buurt.
19
Kenmerkende woonbebouwing Burggraaf
In de Oranjebuurt staan meer woningen uit de jaren 50 van de vorige eeuw. Het betreft vaak ruime woningen met grote tuinen en de buurt is dan ook zeer gewild. Verspreid heeft kleinschalige nieuwbouw plaatsgevonden (o.a. in de dr. Poelstraat/Wilhelminastraat). Aan de Kardinaal van Rossumstraat ligt nog een oude boomgaard. Naast de traditionele een hoogwaardige architectuur van het overgrote deel van de wijk is er een bijzonder gebiedje rond een plein (Nassauplein) en zijn er enkele recent gerealisserde projecten. In de Bomenbuurt ligt het hart van de wijk met de meeste (maatschappelijke) voorzieningen. Hier vindt men ook de meeste gestapelde bouw, deels uit de jaren 50 en 60 van de vorige eeuw (flats aan de Zuidsingel; dit zijn de oudste flats van Venray en zijn gezien ligging langs Zuidsingel ook beeldbepalend), deels van recente datum (flats Vlierstraat, Zuiderpoort).
Luchtfoto van de Bomenbuurt
20
Flat Zuidsingel in de jaren 50 van de vorige eeuw
Met name de recent gerealiseerde hoogbouw vormt een tegenhanger ten opzichte van de oudere complexmatige bouw. Dit kan door het schaalverschil, maar ook door toepassing van andere kleuren of materialen. Overigens geldt dat ook voor het kinderdagverblijf dat door ligging en vormgeving een bijzondere uitstraling heeft. Het grootste deel van het gebied De Wieen wordt gebruikt door het Raaylandcollege. Daarnaast zijn er nog enkele bijzondere gebouwen (advocatenkantoor en politiekantoor). Ofschoon niet sprake is van een ‘normaal’ gebouw moet de voetgangersbrug tussen Raaylandcollege en sporthal/velden ook genoemd worden als beeldbepalend element. Voor het overige staat er met name complexmatige gerealiseerde woningbouw (met uitzondering van woningen in omgeving Kruisstraat). Het appartementengebouw de Franciscanerpoort en de daarbij behorende grondgebonden woningen zijn gerealiseerd op de plek van het voormalig gymnasium.
Omgeving Fransciscanerpoort
voetgangersbrug over de Zuidsinel
21
In de wijk is zoals gezegd op meerdere plekken sprake van opvallende en/of grootschalige bebouwing: het Raayland college, de Paterskerk, het voormalig kloostercomplex Beukenrode, de hieromheen liggende flats en het ronde gebouw van kinderdagverblijf de Circustent. Er zijn ook enkele lelijke plekken, zoals het terrein van het voormalig busstation en de antennemast van KPN hier tegenover.
22
2.3
Functionele pijler
De wijk Centrum-Oost kenmerkt zich overwegend door een woonfunctie. Zoals eerder aangegeven liggen de meeste wijkvoorzieningen in het zuidelijk deel van de wijk (school, kinderdagverblijf, cultureel centrum, kerk, verpleeghuis enz.). Alleen de supermarkt is juist aan de noordzijde van de wijk gelegen. Hier liggen ook enkele kantoorgebouwen met de bebouwing gericht op de Noordsingel. Verder kenmerken de oude linten Stationsweg, Raadhuisstraat en Leunseweg zich door een menging van functies.
2.3.1
Wonen en woonomgeving
Woningvoorraad en bezetting Centrum-Oost had op 1 januari 2010 ca. 1.200 woningen. Hiermee is Centrum-Oost een middelgrote wijk in Venray en net iets groter dan het centrum zelf. De woningvoorraad bestaat voor ca. 70% uit eengezinswoningen. Met name aan de zuidkant kent Centrum-Oost ook wat gestapelde bouw. De gemiddelde WOZ-waarde bedraagt € 242.263,-. De WOZ-waarde ligt hiermee net iets boven het gemiddelde van Venray (241.937,-). De gemiddelde oppervlakte per woning ligt Centrum-Oost op 368 m2, dat is boven het gemiddelde in Venray van 330 m2. In Venray varieert de gemiddelde oppervlakte per woning in de verschillende wijken overigens sterk, van 203 m2 in ’t Brukske tot 750 m2 in Vlakwater. Het grootste deel van de woningvoorraad in Centrum-Oost bestaat uit koopwoningen (meer dan 50%). Wonen Limburg verhuurt ca. 430 woningen. Daarnaast worden enkele huurwoningen door particulieren verhuurd. Binnen deze categorie is een aantal vormen te onderscheiden. Er zijn woningen die op naam van de kinderen staan en door ouder(s) bewoond worden en andersom. Ook is er sprake van tijdelijke verhuur wanneer een woning te koop staat. Op 1 januari 2010 was de gemiddelde woningbezetting in Centrum-Oost 2,1. Dit ligt beneden het gemiddelde van Venray van 2,56. Soort huishoudens en omvang 43% van de huishoudens in Centrum-Oost wordt gevormd door mensen die niet in gezinsverband wonen (alleenstaanden). 26% bestaat uit gezinnen zonder kinderen. Daarna komen de gezinnen met kinderen (22%). Alleenstaande mannen/vrouwen met kind(eren) komen het minst voor (9%). Woningbezit Wonen Limburg De woningcorporatie heeft een redelijk groot woningbezit in Centrum-Oost (433 woningen), variërend van eengezinswoningen tot Hat-eenheden en appartementen. In Burggraaf verhuurt Wonen Limburg een vijftigtal Hat-eenheden, onder andere aan de GGZ (voor mensen die uitstromen uit de zorginstellingen van Venray). Verder heeft de corporatie een
23
klein seniorencomplex aan de Landweertweg in bezit en een aantal duplexwoningen aan de Akkerweg. Deze laatste staan op de nominatie voor sloop en worden tijdelijk verhuurd. In de Oranjebuurt betreft het vooral rijwoningen en twee onder een kapwoningen (Prins Irenestraat, Prins Margrietstraat, Prins Marijkestraat, Oranjestraat, Prins Bernhardstraat) en twee complexen met beneden/bovenwoningen aan de Prins Bernhardstraat. In de Bomenbuurt beschikt Wonen Limburg over een groot aantal huurwoningen, zowel grondgebonden (Beukenlaan, Eikenlaan, Lindenstraat e.o.) als flatwoningen (zoals de Zuiderpoort en het complex aan de Vlierstraat). De Zuiderpoort wordt bewoond door mensen met een zorgindicatie en beschikt over een gemeenschappelijke ruimte. De (dure) huurwoningen aan de Vlierstraat zijn verbonden met het verpleeghuis Beukenrode; bewoners kunnen hier hun maaltijd gebruiken.
Flats Vlierstraat Zuiderpoort
Aan de Zuidsingel heeft Wonen Limburg voorts kleine appartementen in bezit, die zeer gewild zijn bij starters (vanwege de lage huur). Deze flats zijn echter verouderd, ondanks recent groot onderhoud, en de woningcorporatie ontwikkelt hiervoor dan ook plannen voor herontwikkeling. Naast de woontechnische staat van de woningen vraagt ook het woongedrag van de bewoners aandacht. De betrokkenheid bij de woning en de woonomgeving is laag. Enkele tuinen worden slecht onderhouden, en sommige balkons liggen vol met afvalzakken. Dit komt de uitstraling en het imago van de buurt niet ten goede. Zowel de woningcorporatie als de wijkraad spreken de bewoners regelmatig aan op onderhoud van het balkon en de tuinen, maar dit heeft helaas niet altijd het gewenste effect. Woningbouwplannen In Oost zijn een aantal woningbouwplannen, variërend van potentiële ontwikkellocaties tot locaties met concrete bouwplannen. Concreet gaat het om (zie volgende afbeelding):
24
1) de herontwikkeling van de locatie Van Haren op de hoek Raadhuisstraat/Akkerweg (combinatie van woon- en andere functies), 2) de herontwikkeling van huurwoningen aan de Akkerweg (voor mensen met een indicatie; het betreft dus geen ‘reguliere’ woningen), 3) de voormalige locatie van Jan Linders aan de Stationsweg, 4) de locatie Drabbels aan de Stationsweg, 5) de herontwikkeling van het voormalig busstation, 6) de locatie biologische school.
Overzicht woningbouwlocaties in Centrum-Oost
Voor een korte beschrijving van de woningbouwplannen zie de volgende paragraaf.
2.3.2
Woningbouwplannen in Centrum-Oost
1) locatie Van Haren Op de hoek van de Noordsingel met de Raadhuisstraat en de Akkerweg ligt het terrein van de voormalige Ford-garage Van Haren. Hier heeft Jan Linders BV een tijdelijke vestiging met de bedoeling zich hier definitief te vestigen. Het tankstation én lpg vulpunt zullen worden verplaatst waarmee de weg vrijkomt om het hele gebied te herontwikkelen.
25
Hiervoor heeft Jan Linders BV een inrichtingsschets opgesteld in samenwerking met projectontwikkelaar Built to Build met het volgende programma: •
ca. 2000 mR supermarkt bvo langs de Noordsingel
•
52 (zorg)appartementen boven de supermarkt waarvan 80% sociale huur
•
ca. 1500 – 2000 mR kantoorruimte langs de Raadhuisstraat
•
12 patiowoningen langs de Akkerweg.
In 2011 wordt een bestemmingsplanprocedure doorlopen om deze ontwikkeling mogelijk te maken. 2) huurwoningen Akkerweg Wonen Limburg heeft plannen voor de herontwikkeling van een aantal huurwoningen aan de Akkerweg 21 t/m 35. De huidige duplexwoningen zijn sterk verouderd. De woningcorporatie wil deze slopen en nieuwe grondgebonden woningen bouwen, bedoeld voor de huisvesting van bijzondere doelgroepen. In 2011 worden de plannen stedenbouwkundig uitgewerkt. 3) locatie Jan Linders Tussen de Bongerdstraat en de Stationsweg is de voormalige locatie van supermarkt Jan Linders gelegen. Jan Linders BV heeft het plan opgevat woningbouw te ontwikkelen op deze locatie. Gedacht wordt aan de bouw van twee villa’s langs de Stationsweg en drie patiowoningen aan de Bongerdstraat. In 2011 wordt de procedure van een wijzigingsplan doorlopen om bovenstaande ontwikkeling mogelijk te maken. 4) locatie Drabbels Deze locatie aan de Stationsweg (tussen de Landweertweg en de Oostsingel) is eigendom van Van Wanrooij Projectontwikkeling. In het verleden zijn plannen geweest om hier een 30tal appartementen te ontwikkelen. Inmiddels heeft de projectontwikkelaar echter besloten om de locatie niet verder in ontwikkeling te brengen (gezien de marktomstandigheden) en de kavels los te verkopen met de erop rustende bestemming. 5) herontwikkeling van het voormalig busstation Door een Venrayse ondernemer (Nelissen) is het voormalig busstation Hermesterrein gekocht met de bedoeling er woningen te realiseren. In het verleden zijn hiervoor al meerdere initiatieven geweest; echter deze plannen hebben nooit doorgang gevonden. Dhr. Nelissen vraagt medewerking van de gemeente voor de ontwikkeling van een drietal appartementengebouwen (met elk 5 luxe appartementen, in 2 lagen met daarboven een setback). Deze drie gebouwen worden onderling gekoppeld met een entreehal en een ondergrondse parkeergarage. Het betreft een zeer opvallend ontwerp. De gemeente heeft in het voorjaar van 2010 een nota van uitgangspunten opgesteld met randvoorwaarden voor de verdere planuitwerking. 6) locatie biologische school De locatie van de voormalige Biologische school is gelegen op de rotonde waar de Henri Dunantstraat aansluit op de Singelstructuur (Zuid- en Oostsingel). Het terrein is op dit moment
26
onbebouwd. De locatie vormt een belangrijke entree van Venray en vraagt om een bijzondere invulling. De gemeente heeft in 2007 een nota van uitgangspunten opgesteld voor deze locatie. Woningbouw wordt het meest kansrijk geacht, maar ook een kantoorfunctie behoort in principe tot de mogelijkheden. Qua bouwmassa geldt de stelregel dat er maximaal 20.000 m³ op de locatie gebouwd mag worden. Projectontwikkelaar Mertens BV had lange tijd het voornemen de locatie te ontwikkelen voor woningbouw, maar heeft dit plan nooit uitgevoerd. Inmiddels is de locatie weer te koop.
2.3.3
Voorzieningen
Centrum-Oost ligt zo dicht tegen het centrum van Venray aan (op loop- en fietsafstand) dat veel bewoners gebruik maken van de voorzieningen in het centrum. In de Raadhuisstraat, het noordelijk deel van de Julianasingel en aan het begin van de Stationsweg zijn zelfs nog enkele winkels en horecavestigingen gelegen die uitlopers vormen van het kernwinkelgebied. Aan de Akkerweg ligt een supermarkt (Jan Linders). Verder zijn er nog het politiekantoor, de Paterskerk, het dagactiviteitencentrum van de GGZ, het wijkcentrum en een Turks én een Marokkaans activiteitencentrum. Voor zorg-, onderwijs-, speelvoorzieningen etc. zie de volgende paragrafen.
2.3.4
Gezondheidszorg
In Centrum-Oost is een groot aantal zorgvoorzieningen aanwezig zoals een huisartsenpraktijk, vier praktijken voor fysiotherapie (deels met acupunctuur), vijf tandartspraktijken, een diëtistenpraktijk, een praktijk voor haptonomie, voor reiki, een orthodontistenpraktijk, een psycholoog en een logopedist. Daarnaast bevindt zich in de wijk het verpleeghuis Beukenrode met bijbehorende voorzieningen (o.a. dagbehandeling). De huisartsenpraktijk (nu nog gelegen aan de Prins Hendrikstraat) gaat overigens op korte termijn verhuizen naar een locatie buiten de wijk.
2.3.5
Openbaar groen
De groenvoorzieningen in Centrum-Oost bestaan vooral uit plantsoenstroken in de straten en enkele grotere en kleinere groene pleinen. De grotere pleinen vervullen hun rol als gebruiksgroen doordat hier vaak een speelvoorziening op is gelegen. Tevens van groot belang zijn de markante bomenrijen, die onder andere langs de Julianasingel en Beukenlaan en Eikenlaan staan. Het groene plein aan de Julianasingel ter hoogte van het voormalige busstation geeft een fraaie onderbreking van het groene beeld. Het openbaar groen in de Oranjebuurt en een deel van de Burggraaf is enkele jaren geleden gereconstrueerd en voldoet grotendeels aan de huidige eisen. Het is veelal ingericht met blokhagen en (grote)bomen, waarbij op de pleinen tevens plantsoenen zijn gerealiseerd. Het noordelijke deel van groen in de Burggraaf behoeft nog renovatie of reconstructie. Een deelgebied hiervan zal in 2011 worden aangepakt. Het groen in de Bomenbuurt is pleksgewijs onvoldoende van kwaliteit. Het groen aan de drie pleintjes aan de parallelweg van de Zuidsingel is begin 2011 gereconstrueerd, waarbij er een duurzame groene inrichting wordt gerealiseerd.
27
In het gehele gebied van Centrum-Oost zijn verspreid nog enkele kleine zogenaamde snippergroenvakken te vinden. Deze zijn duur in onderhoud en dragen maar in beperkte mate bij aan de groene beleving van de wijk. Het particuliere groen op het terrein van Beukenrode draagt een belangrijke rol bij aan de groene beleving van de bomenbuurt. De verzorging van het groen heeft een basiskwaliteit. De technische staat heeft over het algemeen een basisniveau, welke ook voldoet aan het beschreven kwaliteitsniveau uit het vastgestelde groenbeheerplan.
2.3.6
Water
In een groot deel van de wijk Centrum-Oost is in de periode 2000-2007 een nieuw rioolstelsel aangelegd waarbij het regenwater van de openbare ruimte in de bodem wordt geïnfiltreerd. In het gebied ingesloten tussen Julianasingel, Stationsweg, Oostsingel en Oude Oostrumseweg bevindt zich een aaneengesloten buizenstelsel van infiltratiebuizen. Uiteindelijk wil de gemeente dit systeem verder uitbouwen zodat in een groot deel van de woonwijken van Venray het hemelwater niet meer in de riolering wordt geloosd maar in de bodem geïnfiltreerd. Daar waar zich in de loop van de tijd kansen voordoen om integraal werk uit te voeren door gelijktijdig met wegonderhoud ook een nieuw infiltratieriool aan te leggen zullen deze kansen worden gegrepen. Voorlopig zijn er in de wijk geen grootschalige werkzaamheden gepland. Er zijn momenteel geen klachten over het functioneren van de riolering.
2.3.7
Sport
Het sportbeleid in de gemeente Venray is voor een deel gericht op sportstimulering. Naast het jeugdsportkennismakingstraject dat gemeentebreed is opgezet, wordt er door de komst van de sportconsulenten vooral een combinatie gelegd tussen sport, school en verenigingen. Naschools sportaanbod is een belangrijk aandachtspunt, maar is niet wijkgebonden en vaak gekoppeld aan de basisscholen. Ook het sportaccommodatiebeleid binnen de kern Venray is niet wijkgebonden. De sportvoorzieningen zijn geclusterd en voornamelijk in de buitenwijken van Venray gelegen.
2.3.8
Verkeersstructuur
Autoverkeer De wijk Centrum-Oost wordt omsloten door de buitenring (Noordsingel-Oostsingel-Zuidsingel), de binnenring (Raadhuisstraat, Julianasingel, Paterslaan) en de St. Antoniusstraat. Het gebied is goed ontsloten via een aantal gebiedsontsluitingswegen (buitenring) en wijkontsluitingswegen (binnenring). De binnenring scheidt het centrum van Venray van de woonwijk. De Stationsweg is ook een wijkontsluitingsweg die de buurten Burggraaf en Oranjebuurt scheidt.
28
Op de kruispunten Stationsweg/Raadhuisstraat, Leunseweg/Julianasingel/Paterslaan en Leuinseweg/Zuidsingel, alle gelegen op de ringstructuur aan de rand van de wijk, doen zich vaak problemen voor op het gebied van verkeersveiligheid en verkeersafwikkeling. Deze problemen hebben te maken met de ligging van deze kruispunten in de bebouwde omgeving nabij het centrum waardoor er veel autostromen, fietsstromen en voetgangersstromen samenkomen. Alle woonstraten in Centrum-Oost zijn aangewezen als verblijfsgebied met een toegestane maximumsnelheid van 30km/h. De inrichting van de meeste wegen is hier goed op afgestemd. In de Oranjebuurt is in overleg met de bewoners een eenrichtingscircuit ingesteld, evenals in een aantal straten in Burggraaf. In Centrum-Oost liggen twee basisscholen, de Bongerd aan de Eikenlaan en de Petrus Banden aan de Min. Charles Ruysstraat. In de woonstraten rondom de Bongerd komt het regelmatig tot verkeersopstoppingen tijdens het brengen/halen van scholieren doordat dezelfde straat ook een drukke fietsroute is voor scholieren van/naar het Raayland college. De Petrus Bandenschool is de op één na grootste basisschool van Venray waarbij de kinderen uit heel Venray komen. Rondom de schooltijden ontstaan verkeersonveilige situaties doordat veel kinderen worden gebracht met de auto. In de krappe woonstraten staan de auto’s op de trottoirs geparkeerd en rijden veel fietsers tussen de auto’s door. In 2011 wordt de schoolomgeving rondom de Petrus Bandenschool verkeersveilig ingericht.
Afbeelding Wegcategorisering
Fietsverkeer Langs de gebiedsontsluitingswegen liggen speciale fietsvoorzieningen in de vorm van vrij liggende fietspaden of een parallelweg. Het oversteken van een gebiedsontsluitingsweg gebeurt meestal bij een rotonde waar de snelheden laag zijn en de fietser veilig (in de voorrang) kan oversteken. Op de wijkontsluitingswegen liggen fietssuggestiestroken welke zijn te herkennen aan het rode asfalt. In de woonstraten zijn geen speciale fietsvoorzieningen.
29
Aangezien het Raaylandcollege een fietsaantrekkende werking heeft, kan er in de directe omgeving van de school congestie ontstaan in de ochtendspits. Zoals hierboven aangegeven geldt dit ook voor enkele woonstraten van de Bomenbuurt, met name rondom de Bongerd. Parkeren Centrum-Oost bevindt zich aan de rand van het Venrayse winkelcentrum, grenzend aan de binnenring Paterslaan, Julianasingel, Raadhuisstraat. Als gevolg van deze ligging is in bepaalde gebieden sprake van een verhoogde parkeerdruk. De druk wordt hoger naarmate je dichter tegen de genoemde binnenring zit. Om de ergste parkeerdruk tegen te gaan is betaald parkeren van kracht in een schil rond de binnenring, waaronder een groot deel van de Oranjebuurt. Hierdoor worden langparkeerders, werknemers uit het centrum, uit de wijk geweerd. Aan de randen zien we echter een concentratie van parkeerders die het betaald parkeergebied willen mijden. Vooral hier ontstaat dus extra overlast. Hetzelfde geldt voor de omgeving rond het Raaylandcollege waar o.a. personeel van de school parkeerplaatsen in woonstraten bezet houdt, hoewel bij de Wetteling voldoende parkeerruimte aanwezig is. Volgens de nota ‘Parkeerbalans 2010-2020’ is een parkeervoorziening aan de oostzijde van het centrum wenselijk. Onderzocht wordt of bij de ontwikkeling van de locatie busstation extra parkeerplaatsen gerealiseerd kunnen worden ten behoeve van het centrum. Openbaar vervoer Aangezien het busstation van Venray zich aan de rand van Centrum-Oost (Julianasingel) bevindt, is de wijk goed te bereiken per bus. Vanuit het busstation gaan er 4 buslijnen (27, 31, 38 en 60) naar het NS-treinstation Venray in Oostrum, waarvan één via de Stationsweg (lijn 60), twee via de Henri Dunantstraat (27 en 38) en één via Landweert (31). In de andere richting gaan deze buislijnen naar de Brabander (38), Ziekenhuis (31), Horst/Venlo (60) en Deurne (27). Daarnaast zijn er nog twee burtbuslijnen die een verbinding bieden in noordelijke richting, te weten lijn 255 naar Smakt, Vierlingsbeek en Boxmeer en lijn 292 naar Overloon, Stevensbeek en Wilbertoord. In het kader van het bushalteplan zijn de bushalteperrons bij het busstation, op de Leunseweg bij het politiebureau en op de Julianasingel nabij de Hofstraat opgehoogd waardoor de toegankelijkheid sterk is verbeterd. De halteperrons op de Raadhuisstraat en Stationsweg zijn verwijderd en komen gecombineerd terug op de Julianasingel (bij de Hofstraat). De halteperrons op de Stationsweg (bij de Tuinstraat) worden later opgehoogd. Gevolgen van de uitwerkingsplannen Venray’s Verkeer- en Vervoersplan (VVVP) Op grond van het VVVP zijn en worden in en rondom Centrum-Oost de volgende maatregelen genomen: •
De schoolomgeving van de Petrus Bandenschool wordt verkeersveilig ingericht.
30
•
Aanleg van een rotonde op de kruising Leunseweg/Julianasingel/Paterslaan.
•
Aanleg van een rotonde op de kruising Raadhuisstraat/Stationsweg.
•
Aanleg van een bypass op de rotonde Leunseweg/Zuidsingel.
•
Realisatie van een consistent voorrangsregime op de binnenring.
•
De drie pleintjes aan de Zuidsingel zijn heringericht.
2.3.9
Milieu aspecten
Energie en klimaat Met het in december 2008 vastgestelde gemeentelijke energie- en klimaatbeleid “Bron van Energie” wordt beoogd om energieverbruik in de hele gemeente te verminderen en daarnaast over te schakelen op duurzame energie. Een van de projecten uit het energiebeleid is het aanpakken van energieverlies via daken in Venray. Venray is één van de eerste gemeenten in Nederland die dit in kaart heeft gebracht met dakthermografie. Doel van deze dakscans is om huiseigenaren te stimuleren het energieverlies te voorkomen en zo de uitstoot van broeikasgassen te verminderen.
Afbeelding dakscans
31
Bij bestudering van de dakscans in de wijk Centrum-Oost is duidelijk te zien welke oudere woningen nog niet zijn geïsoleerd. Langs de Julianasingel, hoek Oostrumsweg / Leunseweg en aan de Zuidsingel zijn slecht tot zeer slecht geïsoleerde woningen te vinden. Tot 1975 werd nieuwbouw niet geïsoleerd, daarna werden steeds meer onderdelen, zoals ramen en het dak, standaard geïsoleerd. Eigen woningbezitters met een oudere woning kunnen op www.venray.nl nagaan hoe het gesteld is met hun dak en afwegen of het zinvol is om isolerende maatregelen te treffen. Het verwarmen van een goed geïsoleerd huis kost maar eenderde van de hoeveelheid gas die een slecht geïsoleerd huis nodig heeft! Voor woningen gebouwd vóór 1980 zijn er daarnaast subsidiemogelijkheden voor energiebesparende maatregelen. Geluid Het gebied wordt gekenmerkt door een grote diversiteit aan activiteiten waarbij wonen de hoofdfunctie is. Als geluidsbronnen zijn met name de in het gebied gelegen wegen relevant en in mindere mate de eveneens voorkomende bedrijfsactiviteiten. Er zijn geen signalen bekend dat deze wegen dan wel bedrijven tot overlast of hinder leiden waardoor er geen aanleiding is om hieraan aandacht te besteden. Bodem Binnen de wijk Centrum-Oost komen door het langdurig gebruik van de bodem licht verhoogde gehalten voor met polycyclische aromatisch koolwaterstoffen (PAK), koper, zink en minerale olie (1). Deze gehalten vormen geen risico voor het meest kritische gebruik van de bodem in de vorm van wonen met tuin. In deze regio worden vaak verhoogde gehalten met zware metalen in het grondwater aangetoond zonder direct aanwijsbare bron (2). Dergelijke diffuse verontreinigingen vormen in sommige gevallen een belemmering voor (her)ontwikkeling van een locatie. Met eenvoudige maatregelen vormt zo’n grondwaterverontreiniging geen risico. Ter plaatse van een aantal verdachte locaties (met name voormalige bedrijfslocaties) is het uitvoeren van bodemonderzoek en/of sanering gewenst. Bij de afweging van ontwikkelingen in het centrum spelen voornamelijk historische verontreinigingen (hoofdzakelijk ontstaan vóór 1987) (3) een rol. Daarbij kan de bodemkwaliteit een belemmerende factor zijn. Sinds 1 juli 2008 is het Besluit bodemkwaliteit van toepassing. Daarin zijn algemene (generieke) en specifieke regels voor (her)gebruik van grond en bagger vastgelegd. De overgangsregeling biedt de gemeente de mogelijkheid om voorlopig gebruik te maken van de regels voor grondverzet die zijn vastgelegd in de Bodemkwaliteitskaart gemeente Venray.
1
Bron: Bodemkwaliteitskaart en het Bodembeheerplan Venray (gemeente Venray, 2005)
2
Bron: Handreiking Ruimtelijke Ontwikkeling Limburg (Provincie Limburg, 2005)
3
Bron: Inventarisatie Landsdekkend beeld tabel Register BV; opdrachtgever Provincie Limburg
32
Externe veiligheid Externe veiligheid gaat over de kansen om komen te overlijden als gevolg van gevaarlijke stoffen zoals chloor, LPG etc. In het betreffende gebied is één risicobron gelegen. Dit betreft het LPG-vulpunt van tankstation Van Gerven aan de Raadhuisstraat. Doordat de maximale doorzet op jaarbasis in de milieuvergunning is gelimiteerd, wordt aan de afstandscriteria die verbonden zijn aan het Besluit externe veiligheid inrichtingen milieubeheer (Bevi) voldaan. Er is geen sprake van een saneringssituatie. Ook is er geen sprake van een overschrijding van de oriëntatiewaarde van het Groepsrisico. Hoewel een LPG-tankstation in een dicht bewoond gebied vanuit oogpunt van externe veiligheid niet wenselijk wordt geacht, zijn er geen argumenten om het LPG-gedeelte te saneren. Met de huidige inzichten is sprake van een acceptabele situatie. Ten tijde van de totstandkoming van dit document is tevens LPG-tankstation Van Haren, gelegen aan de Noordsingel (nog) operationeel. Omdat sprake is van herontwikkeling van het betreffende terrein, is verplaatsing van het tankstation en beëindiging van de LPG-verkoop op korte termijn voorzien. Om deze reden is dit tankstation niet nader beschouwd. Door de ligging van (een) LPG-tankstation(s) in het plangebied, vindt ook transport van gevaarlijke stoffen in het betreffende gebied plaats. In 2011 wordt een gemeentelijke beleidsvisie externe veiligheid opgesteld. In dat kader zal (ook) aan het transport van gevaarlijke stoffen nadere aandacht worden besteed. Gezien de status van voornoemd beleidsstuk is het nog niet mogelijk om aan transport van gevaarlijke stoffen reeds een nadere uitwerking te geven. Luchtkwaliteit In dit geval wordt met luchtkwaliteit de luchtkwaliteitseisen bedoeld zoals genoemd in de Wet milieubeheer. Dit aspect heeft met name betrekking op stikstofoxiden en fijn stof vanwege wegverkeer. Er zijn in het gebied geen knelpunten aanwezig. Aan dit aspect wordt daarom geen nadere aandacht besteed. Afval Op dit moment zijn er op de Raadhuisstraat ondergrondse containers voor glas-, blik-, drankenkartons- en kunststofverpakkingsmateriaal. Ook staan er containers voor glas op de Beukenlaan, Jerusalem en de Kolkweg. Hiermee wordt voldaan aan de behoefte van de inwoners. Verder wordt er ingezameld met "kliko's". Illegaal storten van afval komt vrijwel niet voor.
33
2.4
Economische Pijler
2.4.1
Aanwezige bedrijven
Op de hoek Raadhuisstraat/Noordsingel/Akkerweg liggen een tankstation, een aantal tijdelijke winkels (o.a. supermarkt) en een winkel in dierbenodigdheden. Verder zuidelijk langs de Raadhuisstraat liggen achtereenvolgens een tankstation, tapijtwinkel, schoenmaker, kapper, dansschool /zalencentrum en een restaurant. Aan de Hoogakker liggen drie kantoorverzamelgebouwen met o.a. een automatiseringsbedrijf, een organisatie-adviesbureau, een accountant en een orthodontistenpraktijk. In het noordelijk deel van de Julianasingel/Wilhelminastraat dat tegen het kernwinkelgebied aan ligt, zijn meerdere horeca- en detailhandelszaken gelegen, zoals een bank, een hotel/restaurant, een interieurwinkel en een winkel in bruin- en witgoed. Ook aan de Stationsweg zitten meerdere dienstverlenende bedrijven, winkels en een kroeg. Verderop langs de Julianasingel liggen enkele notarissen- en advocatenkantoren (praktijken aan huis). Op de hoek bij het voormalig busstation zit een Italiaans restaurant. Midden in de woonwijk, in de Wilhelminastraat is nog een meubelzaak gevestigd (met name opslag/distributie; de winkel bevindt zich aan de Julianasingel), en een cafetaria. Aan de Oude Oostrumseweg zitten een aannemersbedrijf, een bouwmarkt met werkplaats, een muziekschool/-winkel en een garagebedrijf. Naast het Raaylandcollege aan de Leunseweg liggen het kantoor van de Politie, een advocatenkantoor en een snackbar.
2.4.2
Grondeigendom
De belangrijkste eigendommen in Centrum-Oost van de gemeente Venray zijn het wijkcentrum en de Turkse en Marokkaanse activiteitencentra aan de Beukenlaan. Tevens is de gemeente eigenaar van een gebouw aan de Dr. Poelsstraat waar het dagactiviteitencentrum van de GGZ is gevestigd en in 2010 Moedercentrum EVA is gehuisvest. De gemeente is daarnaast economisch eigenaar van de twee basisscholen (als de scholen eruit zouden gaan, gaan de gebouwen terug naar de gemeente). De gemeente is uiteraard ook eigenaar van de openbare ruimte (wegen, pleinen en openbaar groen). Verder heeft de gemeente geen noemenswaardige gebouwen/gronden in bezit in deze wijk. Een aantal ontwikkelaars hebben strategische gronden in bezit in deze wijk, zoals de locaties busstation, Van Haren, Drabbels (zie paragraaf 2.3.2). Ook de woningcorporatie heeft een relatief groot woningbezit in deze wijk (zie paragraaf 2.3.1). Andere grotere eigenaren zijn De Zorggroep (Beukenrode) en de Stichting Voortgezet Onderwijs Limburg (Raayland, locatie Biologische school). SPOV is juridisch eigenaar van de De Bongerd en Petrus Bandenschool.
34
2.5 Sociaal maatschappelijke pijler 2.5.1
Bevolkingsontwikkeling
Het aantal inwoners in Centrum-Oost schommelt de laatste jaren rond de 2.600. Hiermee is Centrum-Oost een middelgrote wijk in Venray. 2011
2021
2031
0-34 jaar
885
860
820
35-54 jaar
660
585
545
55-64 jaar
355
360
300
65-74 jaar
320
350
330
75-84 jaar
250
295
275
85 jaar eo
105
135
140
Totaal
2.575
2.585
2.410
Bevolkingsprognose (E’til)
De verwachting is dat het inwoneraantal de komende jaren iets zal afnemen. Net als VenrayWest en Venray-Centrum is Oost een vergrijzende wijk. Een kwart van de inwoners (ruim 650) is ouder dan 65 jaar. Dit hoge percentage wordt deels veroorzaakt door de aanwezigheid van verpleeghuis Beukenrode in de wijk (met ca. 150 bewoners), maar ook door het groot aantal seniorenwoningen en -appartementen in het zuidelijk deel van de wijk. Het gemiddeld besteedbaar inkomen in de wijk bedroeg in 2005 ca. € 17.800,-; dat was net iets boven het gemiddelde van Venray. Er is echter sprake van grote verschillen in inkomen binnen de wijk: in de Oranjebuurt wonen veel rijke huishoudens, in Zuid daarentegen relatief veel mensen met weinig financiële draagkracht. In de wijk wonen daarnaast relatief veel huurders met een psychiatrische achtergrond, vooral in Burggraaf. Hoewel dit niet direct leidt tot problemen, maakt het de leefbaarheid kwetsbaar.
2.5.2
Verenigingen
Venray kent veel verenigingen en organisaties die niet wijkgebonden zijn. Deze zijn niet per wijk te specificeren.
2.5.3
Accommodaties
De volgende maatschappelijke organisaties hebben een accommodatie in de wijk: • • • • •
2.5.4
Turks activiteitencentrum (TAC) Stichting Marokkaans activiteitencentrum (SMAC) Wijkgebouw Zuid met jeugdcentrum De Springplank Dagactiviteitencentrum GGZ Moedercentrum Eva
Kunst en cultuur
In het plantsoen aan de Kolkweg staat sinds 2005 het kunstwerk ‘Beweging’ van Therese Scheffers. Het werk staat voor blijven bewegen. Na de renovatie van straten en pleinen is deze
35
wijk vernieuwd. Deze buurt is in beweging door het vertrek van ouderen en de komst van jonge gezinnen. Dat is waar dit kunstwerk voor staat. In het plantsoen voor het flatgebouw Zuiderpoort aan de Leunseweg staat het beeld van ‘De Wachter’.
Beeld De Wachter
Instellingen en verenigingen voor kunst en cultuur zijn in Venray niet wijkgebonden maar centraal georganiseerd.
2.5.5
Onderwijs
In Centrum-Oost bevindt zich aan de Eikenlaan basisschool De Bongerd en aan de Min. Charles Ruysstraat de Petrus Bandenschool (plus buitenschoolse opvang De kleine Boomhut). Beide scholen werken vanuit een rooms-katholieke identiteit. Net buiten de wijk aan de overzijde van de Oostsingel ligt basisschool de Hommel (protestants/christelijk). In de toekomstvisie primair onderwijs (“Optimaal onderwijs in een nieuwe demografische realiteit”, 2010) koos SPOV in eerste instantie ervoor om De Bongerd samen te voegen met basisschool Coninxhof in Veltum. Dit voornemen is echter van de baan. SPOV heeft nmiddels een andere aanpak gekozen voor het wel/niet openhouden van scholen. Zo wordt niet alleen meer uitgegaan van het aantal leerlingen maar ook van het aantal groepen. ‘Kleine’ scholen zijn nader gedefinieerd als scholen met 50-100 leerlingen, en hier vallen De Bongerd en de Petrus Bandenschool niet onder. Op basis van het aangepaste beleid van SPOV wordt dan ook geen van beide basisscholen in haar voortbestaan bedreigd. Volgens inschatting van basisschool de Bongerd neemt het aantal leerlingen licht toe van 173 in het schooljaar 2011 naar 197 in het schooljaar 2014. Volgens inschatting van de Petrus Bandenschool daalt het aantal leerlingen licht van 494 in 2011 naar 423 in 2014. Overigens komt een groot deel van de leerlingen van de Petrus Bandenschool uit de aangrenzende wijk St. Antoniusveld.
36
Petrus Bandenschool
Aan de Wilgenstraat bevindt zich het kindcentrum Circustent: een kinderdagverblijf (0-4 jaar) en buitenschoolse opvang voor kinderen van 4-6 jaar. Tevens zit hier peuterspeelzaal De Paddestoel. Aan de Oude Oostrumseweg ligt een particulier kinderdagverblijf ‘Ollie & Co’.
Kindcentrum Circustent
Aan de Leunseweg ligt het Raayland College, dé vestiging voor voortgezet onderwijs in de gemeente Venray en omgeving.
2.5.6
Speelvoorzieningen
De meeste blokken in de buurt voldoen qua cijfers aan de criteria voor het handhaven van de speelvoorzieningen. In de blokken Kardinaal van Rossumstraat, Nassauplein, Pr. Beatrixstraat en Lindenstraat ligt de nadruk op jonge schoolkinderen (0-6 jaar) en schoolkinderen (6-12 jaar). In de blokken Prinses Margrietstraat en Eikenlaan ligt de nadruk op schoolkinderen (6-12 jaar) en jongeren (12-18 jaar). De aanwezige voorzieningen bestaan nu uit 5 speelplaatsen: •
Landweertweg: deze dient nog opgewaardeerd te worden naar buurtniveau.
•
Het schoolplein van de Petrus Banden basisschool draagt bij aan beschikbare speelruimte in dit deel van Centrum-Oost, met hun verharde ruimte en toestellen.
37
•
Prins Bernardstraat: deze is adequaat afgestemd op de vraag uit het blok en de omliggende blokken.
•
Kolkweg: In het gemeentelijk speelruimteplan werd geconstateerd dat hier de vraag te klein zou zijn om de aanwezige speelvoorziening te handhaven. De speelplek aan de Kolkweg ligt in het zicht van het schoolplein van de Petrus Bandenschool en tevens vlakbij de locatie Prins Bernardstraat. Om die reden werd toen voorgesteld deze locatie op te heven. Inmiddels is echter gebleken dat de basisschool zeer intensief gebruik maakt van deze speelvoorziening (zij hebben zelfs vaste bloktijden voor groepen die dan van deze speelvoorziening gebruik maken). Gezien de grootte van de basisschool en het schoolplein, kunnen niet alle kinderen gelijktijdig op het schoolplein terecht. Men lost dit nu al deels op door bloktijden van pauzes maar daarmee is het niet geheel opgelost. Door middel van het gebruik maken van de speelvoorziening aan de Kolkweg kan men dit wel grotendeels oplossen. Daarnaast heeft de Petrus Bandenschool haar schoolplein, op verzoek van de gemeente, opengesteld voor de buurt. Daarom is inmiddels besloten om de speelvoorziening aan de Kolkweg in afwijking van het speelruimteplan, wel in stand te houden.
•
Eikenlaan: deze speelvoorziening op buurtniveau voldoet qua locatie en vraag uit de buurt. De speelplek is recent opgewaardeerd en voldoet aan de vraag. Het trapveld functioneert als breedtesportplek.
In het speelruimteplan wordt gesteld om verder een breedtesportplek te creëren in de noordrand van de wijk Oost. Vooralsnog is er geen geschikte locatie hiervoor. De benodigde ruimte voor een breedtesportplek bedraagt zo’n 30 x 15 meter en heeft een verhard balspelgedeelte.
2.5.7
Jeugd
Op 1 januari 2010 waren er 480 mensen in Oost van 19 jaar of jonger. Dat is zo’n 18,5% van de totale bevolking in de wijk. Speciaal voor jongeren is er in Centrum-Oost het jeugdcentrum de Springplank (onderdeel van het wijkcentrum). Dit jeugdcentrum functioneert goed en heeft ook aantrekkingskracht op kinderen en jongeren uit andere wijken. Kenmerk van de Springplank is dat zij een grote diversiteit onder leden heeft, bijvoorbeeld een groot aantal allochtonen. Ook het SMAC heeft opvang van jongeren als een van de activiteiten. Het SMAC wil jongeren meer betrekken door een jongerenbestuur op te richten en henzelf activiteiten te laten organiseren.
38
Turks en Marokkaans activiteitencentrum
Jeugdcentrum De Springplank
In het kader van het jeugdbeleid wordt ingezet op het versterken van de eigen kracht van jongeren door hen te stimuleren en begeleiden zelf activiteiten te ontwikkelen. Daarnaast wordt ingezet op het versterken van de positie van jeugdsozen in verband met de ontwikkeling van vaardigheden, eigen kracht van jongeren.
2.5.8
Ouderen
Zoals eerder aangegeven wonen er in Centrum-Oost veel ouderen. Veel bewoners wonen al lang met plezier in de wijk. Er zijn veel voor ouderen geschikte woningen zoals de flat Zuiderpoort, de flats aan de Vlierstraat (Trias) en verspreid in de wijk liggende seniorenwoningen. Daarnaast is er uiteraard verpleeghuis Beukenrode. De toekomst van dit verpleeghuis is echter onzeker. Het complex is sterk verouderd en voldoet niet meer aan de moderne eisen die worden gesteld aan verpleging en verzorging. Daarnaast ontwikkelt De Zorggroep plannen om de
39
psychogeriatrische en somatische zorg meer van elkaar te scheiden. De psychogeriatrische beddencapaciteit wordt waarschijnlijk verplaatst naar het St. Vincentiusterrein (in samenwerking met het Vincent van Gogh Instituut). Van de somatische zorg is het nog onzeker of deze in Beukenrode blijft of naar elders wordt verplaatst. Dit heeft o.a. te maken met de hoge renovatiekosten van het voormalig kloostercomplex Beukenrode. De Zorggroep heeft een quick scan laten uitvoeren naar de haalbaarheid van herontwikkeling van Beukenrode voor een combinatie van woon- en zorgfuncties, maar deze bleek financieel niet haalbaar. Ondanks de grote groep senioren zijn er daarnaast weinig mogelijkheden om elkaar te ontmoeten in de wijk. In de Zuiderpoort zit wel een eigen ontmoetingsruimte waar activiteiten voor de bewoners kunnen worden georganiseerd. Zo organiseert Synthese op de dinsdagmiddag dagopvang voor ouderen. Daarnaast kunnen de bewoners van Trias gebruik maken van de mogelijkheden die Beukenrode biedt. Zo nuttigen dagelijks zo’n 30 mensen hun maaltijd bij Beukenrode (overigens niet alleen bewoners van Trias maar ook van elders uit de buurt). Aan de Prins Bernhardstraat ligt een (particulier) hobby- en creativiteitencentrum voor ouderen (van de Vereniging Seniorservice Gilde Venray).
2.5.9
Huisvesting buitenlandse werknemers
In de gemeente Venray zijn buitenlandse werknemers, voornamelijk van Oost-Europese afkomst, actief. De huisvesting van deze werknemers is lang niet altijd goed geregeld. Lange tijd waren de mogelijkheden om huisvesting van deze werknemers te verbeteren en te legaliseren beperkt. Om hier verandering in te brengen, is het beleidskader huisvesting buitenlandse werknemers Venray opgesteld. Het beleidskader geeft aan welke soorten huisvesting zijn toegestaan en aan welke eisen de huisvesting moet voldoen. Het beleidskader biedt onder voorwaarden mogelijkheden om bestaande locaties te legaliseren of om op nieuwe locaties huisvesting te bieden die voldoende kwaliteit biedt. Er moet duidelijk zijn hoe het beheer op de locaties geregeld is en moet er een aanspreekpunt zijn voor de bewoners en omwonenden. Het beleidskader geeft daarnaast ook de spelregels aan om een te grote concentratie van locaties voor buitenlandse werknemers tegen te gaan.
2.5.10 Veiligheid Op het gebied van de sociale veiligheid zijn er geen bijzondere aandachtspunten te benoemen. Los hiervan, worden gemeentebrede aanpakken ter voorkoming of bestrijding van bepaalde vormen van criminaliteit dan wel overlast uiteraard ook in Centrum-Oost ingezet. Denk bijvoorbeeld aan de bestrijding van hennepteelt en het voorkomen van woninginbraken. Ook thema’s als bijvoorbeeld ‘jeugd en alcohol’ en ‘schoolveiligheid’ hebben gemeentebreed de aandacht.
2.5.11 Leefbaarheid Verschillende factoren hebben invloed op leefbaarheid. Het betreft de factoren4:
4
Bron: Eindrapport Leefbaarheidonderzoek Venray, fase II (Spark Result, december 2008)
40
•
Woonklimaat
•
Sociaal klimaat
•
Veiligheid
•
Voorzieningenniveau
•
Werkklimaat
•
Bestuurlijk klimaat
Alle factoren zijn in de voorgaande paragrafen al aan de orde gekomen, behalve de factor bestuurlijk klimaat. Bestuurlijk klimaat De Wijkraad Zuid is een actieve wijkraad maar vertegenwoordigd alleen een deel van de wijk (de Bomenbuurt/Zuid). De wijkraad Zuid houdt elke eerste maandagavond van de maand spreekuur in wijkgebouw De Springplank. Het deel van de Wijk Centrum-Oost tussen Leunseweg en St. Antoniusstraat wordt behartigd door de nieuwe Wijkraad West-Zuid. In de Oranjebuurt en de Burggraaf zijn op dit moment geen bewonersorganisaties actief. Daarnaast is er een actieve bewonerscommissie bij de flats Vlierstraat (Trias). De huurders zijn tevens vertegenwoordigd via de huurdersvereniging van Wonen Limburg. De wijkraad Zuid neemt deel aan de IBOR werkgroep van de gemeente (IBOR staat voor Integraal Beheer Openbare Ruimte). Daarin komen allerlei zaken m.b.t. de openbare ruimte aan de orde, zoals o.a. herstel straatwerk, snoeiwerk, onderhoud speelvoorzieningen en openbare verlichting. Het groenonderhoud gebeurd voor een groot deel door vrijwilligers van de KBO. In het kader van Gebiedsgericht werken (GGW) en het uitbouwen van de structurele samenwerking bezoekt de contactfunctionaris van de gemeente zoveel als mogelijk de maandelijkse vergadering. De wijkraden kunnen op die manier meteen een beroep doen op de contactfunctionaris. De contactfunctionaris bewaakt de aandachtspunten uit het leefbaarheidonderzoek 2008. Tenslotte heeft de contactfunctionaris ook tot taak de bewaking van proces dat moet leiden tot de Structuurvisie Wijkontwikkelingsplan Centrum-Oost.
2.5.12 Sterkte en zwakte analyse
Sterk •
Ligging nabij het centrum.
•
Eigen supermarkt.
•
Veel gezondheidsvoorzieningen (praktijken, verpleeghuis).
•
Veel onderwijsvoorzieningen en voorzieningen op het gebied van kinderopvang en buitenschoolse opvang.
•
Een goede bereikbaarheid met het openbaar vervoer.
•
Een groene woonwijk.
41
Zwak •
Gedeeltelijk verouderd aanbod huurwoningen in Zuid.
•
Veel sociaal zwakkeren (met name in Burggraaf en Zuid).
•
Parkeeroverlast door personeel van het Raayland college.
•
Verkeersveiligheid rondom basisscholen.
•
Ontbreken breedtesportplek.
•
Ouderen maken weinig gebruik van ontmoetingsruimte.
•
Verloedering braakliggende locatie biologische school.
•
Onderhoud tuinen/afval op balkons in Zuid.
Bedreigingen •
In verband met economische omstandigheden/bezuinigingen bij de overheid is er minder geld voor projecten.
•
Toekomst Beukenrode onzeker.
•
Huisartsenpraktijk gaat de wijk verlaten.
•
Geplande herontwikkeling flats Zuidsingel leidt tot onrust onder huurders.
Kansen •
Doordat we moeten bezuinigen, moeten we ook meer samenwerken (krachten bundelen).
•
Wijkraad uitbreiden tot de hele wijk indien daar draagvlak bij de bewoners voor ontstaat.
•
Voldoende potentiële woningbouwlocaties om in de toekomstige woningbehoefte van verschillende doelgroepen te voorzien.
•
Creëren van een wonen-welzijn/onderwijs-zorgzone in Zuid, in samenhang met toekomstige invulling Beukenrode.
•
Herontwikkeling van de flats aan de Zuidsingel biedt niet alleen kansen voor ruimtelijke opwaardering (aan de overkant wordt tevens De Brier opgewaardeerd), maar ook voor een evenwichtigere samenstelling van de bevolking/verbetering leefbaarheid in het algemeen.
42
3 3.1
Visie: Centrum-Oost in 2020 Algemeen
Centrum-Oost is een dorpse én stadse wijk: aansluitend bij het motto ‘Venray is dorp en stad’: in de ruimtelijke inrichting van Centrum-Oost komt dat terug, evenals in de sociale structuur. Centrum-Oost heeft vier buurten de Burggraaf, de Oranjebuurt, de Bomenbuurt en de Wieen die ieder hun eigen karakter/identiteit hebben, en dat willen wij koesteren. De bewoners voelen zich thuis en veilig in de wijk. Centrum-Oost is een bereikbare wijk: de wijk is goed ontsloten op de binnenring en de Singels. Er is weinig parkeeroverlast en de verkeersveiligheid met name rondom de scholen is hoog. Centrum-Oost is een groene wijk; het groen heeft hier en daar meer kwaliteit gekregen ten opzichte van 2011. Centrum-Oost is een complete wijk: Er is sprake een hoog voorzieningenniveau. Door de ligging nabij het centrum zijn alle winkels en horeca dichtbij. De wijk zelf beschikt over een uitgebreid aanbod aan maatschappelijke voorzieningen. In de Bomenbuurt (Beukenrode en omgeving Beukenlaan/Eikenlaan) is een wonen-zorg-welzijnzone ontstaan met diverse zorg-, welzijn- en onderwijsfuncties.
3.2 3.2.1
Ruimtelijke pijler Ruimtelijke structuur
De heldere ruimtelijke structuur van de wijk en de karakteristiek van de jaren 50 en 60 blijft behouden. De vier deelgebieden of buurten in de wijk kennen hierbij elk hun eigen identiteit. De Burggraaf is een sobere, rustige buurt met relatief dichte bebouwing en weinig groen. Er is geen bewonerscommissie en er zijn nauwelijks buurtactiviteiten. Wel zit er een klein seniorencomplex waar bewoners binding met elkaar en met de buurt hebben. De Oranjebuurt is een centrumbuurt uit de 50er jaren van de vorige eeuw. Hier liggen ruime woningen met grote tuin op loopafstand van het centrum. Dit maakt de buurt zeer gewild en de bewoners zijn zeer betrokken bij hun buurt. In de Bomenbuurt /Zuid ligt het hart van de wijk met alle voorzieningen als basisschool, wijkcentrum, verpleeghuis etc. De bewoners zijn betrokken bij hun buurt en in Zuid is een actieve wijkraad. De Wieen is een gemêleerd gebiedje tussen een aantal drukke wegen (Paterslaan, Leunseweg, Zuidsingel). Het gebied wordt gedomineerd door een aantal niet-woonfuncties. Heel belangrijk is daarbij het Raaylandcollege dat als zodanig niet alleen qua functie maar ook als uitstraling voor Venray beeldbepalend is. Ook hier is sprake van een actieve wijkraad.
43
Er is blijvend aandacht voor de instandhouding en verbetering van de bestaande woonomgeving. Bij ontwikkelingen langs de singels zijn de uitgangspunten uit de Singelvisie (zie kader) meegenomen.
Singelvisie De singels vormen een scheiding met aan de buitenkant een informele sfeer en aan de binnenkant een formeel karakter. Dit komt de identiteit en herkenbaarheid van de singels ten goede. De wijk Centrum-Oost ligt aan de binnenzijde van de singels; bij toevoeging van bebouwing wordt dus uitgegaan van een formeel karakter. Daar waar de historische linten (zoals de Oude Oostrumseweg en de Stationsweg) de singels kruisen, wordt ruimtelijk aangesloten op het dorpse, kleinschalige karakter van de historische linten. Dit betekent een zorgvuldige afweging van maat, schaal en architectonische uitstraling. Langs de nieuwere invalswegen, zoals in Centrum-Oost het knooppunt van de ZuidsingelOostsingel met de Henri Dunantstraat (Biologische school) is daarentegen een stedelijk accent denkbaar. Dat kan een hoogteaccent zijn, maar ook een architectonisch bijzonder gebouw of specifieke functie.
In 2020 zijn verschillende woningbouwlocaties ontwikkeld die de diversiteit en kwaliteit van de woningvoorraad in Centrum-Oost hebben verhoogd. In de volgende paragraaf wordt per locatie een beeld geschetst van de effecten op de ruimtelijke structuur. Door de woningcorporatie is daarnaast een begin gemaakt van grootschalige herstructurering van de woningvoorraad in de Bomenbuurt. Hierbij is sloop zo veel mogelijk vermeden. Op een enkele plaats kan dit verantwoord zijn, maar alleen met als doel de ruimtelijke structuur te verbeteren en te komen tot een meer gedifferentieerd woningaanbod. Ruimtelijk betreft het met name de opwaardering van de uitstraling langs de Zuidsingel. In de volgende paragraaf wordt verder ingegaan op de transformatie van de woningvoorraad in dit gebied.
3.2.2
Ontwikkellocaties
Van Haren terrein Op de hoek tussen Noordsingel en de Raadhuisstraat is een mooie combinatie van stedelijke en dorpse elementen ontstaan: langs de Raadhuisstraat/Akkerweg de dorpse kleinschaligheid met een rij grondgebonden woningen en een bescheiden kantoorgebouw, op de hoek met de Noordsingel een stedelijk accent met een stedelijke, centrumgerichte functie (supermarkt en appartementen). De hoogte is beperkt gebleven: overwegend 3 lagen met een enkel accent van 4 lagen.
44
Schets Van Haren terrein
Locatie Drabbels In 2020 is de locatie Drabbels opgeknapt. Hierbij is sprake van twee scenario’s: door renovatie van de bestaande panden in combinatie met beperkte nieuwbouw op het parkeerterrein aan de Landweertweg, of door volledige sloop en nieuwbouw van de locatie. In het laatste geval heeft de nieuwbouw een formeel karakter gekregen, passend binnen de structuur van de gehele wand aan die zijde. Hierbij is het historisch, kleinschalig karakter van de Stationsweg gerespecteerd. Locatie oude Jan Linders Op plek waar in 2011 nog het leegstaande gebouw en parkeerterrein van de voormalige supermarkt Jan Linders stond, zijn in 2020 vijf grondgebonden woningen gebouwd. Het gaat hierbij om een 2-onder-1 kapwoning/villa aan de Stationsweg en drie patiowoningen voor senioren aan de Bongerdstraat.
Schets locatie voormalige Jan Linders
Busstation Op het terrein van het voormalig busstation zijn een drietal appartementengebouwen ontwikkeld. Ondanks de opvallende vorm zijn de gebouwen goed ingepast op de locatie. De bebouwing ligt op flinke afstand van de Julianasingel en er ondergronds wordt geparkeerd. De
45
verbetering is nog meer evident als deze afgezet wordt tegen de bestaande situatie met het voormaling relatief grootschalige busstation en de grote steenachtige verhardingsvlakken daaromheen.
Schets herontwikkeling busstation
Beukenrode Zoals al eerder aangegeven, is anno 2011 de toekomst van het voormalig kloostercomplex Beukenrode nog ongewis. Een en ander hangt af van de voortgang van bouwplannen van De Zorggroep elders in Venray, alsmede mogelijk geïnteresseerde ontwikkelaars. Dit neemt niet weg dat wij een aantal uitgangspunten kunnen benoemen voor de herontwikkeling van Beukenrode in 2020. Dit geldt ook voor eventuele tijdelijke functies. Deze uitgangspunten zijn:
geen of slechts beperkte sloop van de bestaande bebouwing, rekening houdend met de monumentale waarden van het gebouw;
behoud van de binnentuin en de oude kloostermuren en de monumentale bomen op het terrein;
behoud bomenrij langs de Beukenlaan/Leunseweg;
beperkte nieuwbouw op het terrein;
nieuwbouwprogramma passend bij de behoefte;
parkeren indien mogelijk (half) verdiept/ingepast in het groen.
In onze visie speelt Beukenrode een cruciale rol bij het ontwikkelen van een wonenwelzijn/onderwijs-zorgzone in de Bomenbuurt. Zie verder paragraaf 3.5.
46
Luchtfoto Beukenrode 2010
Biologische school Het is anno 2011 nog onzeker of er binnen tien jaar nieuwbouw heeft plaatsgevonden op de locatie Biologische school. Indien dit wel het geval is, is rekening gehouden met de door de gemeente in 2007 opgestelde nota van uitgangspunten en de Singelvisie. Deze geven onder andere aan dat er rekening moet worden gehouden met de bijzondere ligging op de kruising met de Henri Dunantstraat als een belangrijke ontsluitingsweg naar het centrum. Vanuit de Henri Dunantstraat met haar groene uitstraling zal op de plek van de voormalige biologische school de stedelijkheid van Venray voor het eerst voelbaar moeten zijn. Dit betekent dat op deze plek een markant gebouw of samenspel van gebouwen een duidelijk herkenningspunt moeten gaan vormen.
Locatie Biologische school
47
Ondanks de onzekerheid over de definitieve ontwikkeling heeft de locatie in de periode vanaf 2011 een kwaliteitsimpuls gekregen, door middel van een tijdelijke functie. De lelijke hekwerken en het onkruid dat de omwonenden in 2011 een doorn in het oog was, zijn verdwenen en er is een groene ontmoetingsruimte ontstaan. De omwonenden hebben de voorkeur uitgesproken om hier een grasveld te ontwikkelen (er is geen behoefte aan een hondenuitlaatplek, volkstuin, trapveld oid) en zijn bereid om dit zelf te onderhouden, mits de benodigde machines ter beschikking worden gesteld. Overige locaties Naast bovengenoemde grotere locaties zijn er in de wijk ook nog enkele kleinere locaties waar mogelijk de komende tien jaar woningbouwontwikkeling plaats zal vinden. Dit zijn o.a. de eerder genoemde herontwikkeling van de duplexwoningen aan de Akkerweg (zie paragraaf 2.3.2), de boomgaard aan de Kardinaal van Rossumstraat en de afronding van de woningbouwlocatie Verhoeven (tussen Dr. Poelsstraat en Wilhelminastraat).
3.3 3.3.1
Functionele pijler Woningvoorraad
De wijk Centrum-Oost is een gewilde woonwijk, mede dankzij de gunstige ligging en de groene uitstraling, met een grote diversiteit aan woningtypes. Deze diversiteit is een sterk punt van de wijk, maar is niet gelijk verdeeld over de buurten. Met name in de Bomenbuurt is de woningvoorraad anno 2011 eenzijdig door het grote aandeel sociale huurwoningen van lage kwaliteit. In 2020 is een begin gemaakt van herstructurering in de Bomenbuurt, met als doel kwaliteitsverhoging en meer differentiatie. Vanwege het grote aantal ouderen in dit deel van de wijk is vooral levensloopbestendig gebouwd en er is veel aandacht voor domotica. Zijn het in 2010 nog vooral appartementen die geschikt zijn voor ouderen, in 2020 zijn ook grondgebonden nultredenwoningen in de huur- en koopsector aan de voorraad toegevoegd. Dit neemt niet weg dat er ook voor de doelgroep starters (betaalbare) woonruimte beschikbaar is gebleven in de bestaande woningvoorraad van de wijk. Ook op de eerder genoemde ontwikkellocaties is in 2020 een mix van woningen toegevoegd, in diverse categorieën en prijsklassen. Op het Van Haren terrein zijn dat bijvoorbeeld een 40-tal appartementen in de sociale huur en een tiental patiowoningen; op het voormalige busstation daarentegen juist appartementen in het zeer luxe koopsegment. Al met al heeft deze diversiteit van de woningvoorraad de wijk Centrum-Oost nog aantrekkelijker gemaakt om te wonen. Gezien de woningbehoefte die voor Venray is geprognosticeerd en de beschikbare woningbouwlocaties verspreid over Venray, dient er rekening mee gehouden te worden dat niet alle ontwikkellocaties in 2020 gevuld zijn.
3.3.2
Voorzieningen
De hoofdfunctie van de wijk Centrum-Oost is ook in 2020 het wonen. Maar daarnaast vormen de sociaal maatschappelijke voorzieningen een belangrijk element (voor de leefbaarheid) van de wijk. Het aanbod aan voorzieningen is behouden en versterkt, met als belangrijkste
48
uitgangspunt de multifunctionaliteit en de bereikbaarheid. Meer hierover in de paragraaf over de sociaal-maatschappelijke pijler.
3.3.3
Openbare ruimte
De kwaliteit van de openbare ruimte is anno 2011 goed, en dit zal ook in 2020 het geval zijn. In 2020 ligt de nadruk op de instandhouding van de kwaliteit van de openbare ruimte in de wijk Centrum-Oost. Onnodig ‘snippergroen’ (kleine versnipperde vakken groen) wordt mogelijk bij kleine ingrepen verwijderd. Hierdoor krijgen de grotere aaneengesloten vakken een betere positie in de woonstraten. Dit draagt bij aan een betere ruimtelijke uitstraling. Bijkomend voordeel is dat de beheerkosten lager uitvallen. Daarnaast is aandacht geweest voor het aanpassen van speelvoorzieningen aan de ouder wordende jeugd. Daarnaast heeft de wijkraad Zuid de uitdrukkelijke wens uitgesproken om de begin van de eeuw uitgevoerde reconstructie van de Oranjebuurt (en delen van Burggraaf) verder door te zetten naar het zuidelijk deel van de wijk. Dit betreft een oude wens van de wijkraad. Enkele jaren geleden had de gemeente hier ook oren naar, echter vanwege herprioritering heeft uiteindelijk de reconstructie van het Kennedyplein en omgeving (in de wijk Centrum-West) voorrang gekregen. Overigens geeft de wijkraad nadrukkelijk aan dat een grootschalige reconstructie (met vervangen riolering enz.) niet nodig is, het gaat hun alleen om vernieuwing van de bovenlaag (nieuwe bestrating, bijvoorbeeld in de vorm van klinkers, en trottoirs). Deze wens is enerzijds ingegeven om de uitstraling van de openbare ruimte te verhogen, anderzijds om de toegankelijkheid voor de vele ouderen in de buurt te verbeteren. Het gebiedspanel onderschrijft deze wens van de wijkraad, vandaar dat de gemeente is verzocht om hiervoor budget vrij te maken. In het kader van de behandeling van de voorjaarsnota 2011 heeft de gemeente inmiddels toegezegd dat hiervoor middelen zullen worden vrijgemaakt (in de begroting van 2013). Tenslotte is er in de wijk voortdurend aandacht voor een schone woonomgeving. Zaken als overlast door hondenpoep, zwerfafval en dergelijke worden aangepakt. Dit gebeurt o.a. door deze zaken in het IBOR overleg aan de orde te stellen, maar ook door gezamenlijke opruimacties van de woningcorporatie, de wijkraad en de gemeente.
3.3.4
Verkeer
In 2020 is de wijk Centrum-Oost, net als in de huidige situatie goed bereikbaar via diverse ontsluitingswegen. Het gebied wordt namelijk ontsloten door gebieds- en wijkontsluitingswegen. De verkeersveiligheid wordt met name verhoogd door het realiseren van verkeersveilige schoolomgevingen rondom de Bongerd en de Petrus’ Bandenschool. Ook vinden er regelmatig controleacties plaats door de politie (uitdelen van rode kaarten aan ouders die fout parkeren). Tevens dragen het realiseren van de rotonde op enkele kruising van de binnenring en het herinrichten van de Leunseweg van de Zuidsingel tot de Paterslaan tot gebiedsontsluitingsweg bij aan de verkeersveiligheid. De inrichting van de woonstraten in de wijk als 30 km/u zone draagt ook bij aan de verkeersveiligheid voor langzaam verkeer.
49
In 2020 is op verzoek van het schoolbestuur van De Bongerd onderzocht welke mogelijkheden er zijn om eigen parkeerplaatsen te realiseren op het schoolplein, met als doel de parkeerdruk in de omgeving te verminderen. Op termijn is in het gehele plangebied één grote parkeerverbodzone van toepassing welke een samenvoeging is van alle losse parkeerverboden in de wijk. Bij alle toegangswegen van de buitenring naar de wijk Centrum-Oost komen namelijk parkeerverbodsborden te hangen. In een parkeerverbodzone is het alleen toegestaan om te parkeren in de parkeervakken. Openbaar vervoer In 2020 zijn alle bushaltes in de wijk opgehoogd om de toegankelijkheid van het openbaar vervoer te verbeteren. Het voormalig Hermesterrein aan de Julianasingel is heringericht waarbij busstation er waarschijnlijk in een andere vorm uit komt te zien, afhankelijk van de uiteindelijk invulling van de woningbouw. Parkeren Het betaald parkeren is verder ingevoerd in (delen van) de wijk. De overlast door parkerende auto’s van personeel van het Raaylandcollege is aangepakt.
3.3.5
Milieu
Energie Met het gemeentelijke energie- en klimaatbeleid wordt beoogd om het energieverbruik in de hele gemeente te verminderen en daarnaast zoveel mogelijk over te schakelen op duurzame energie. Uit in 2010 uitgevoerde dakscans is gebleken dat voor een groot aantal woningen kansen liggen om het energieverbruik te verminderen. Om dit te bereiken zijn in de periode tot 2020 door de gemeente diverse initiatieven opgestart om de woningeigenaren te stimuleren om maatregelen te nemen (denk aan subsidie, aanbiedingen/kortingen op energiemaatregelen, informatieverstrekking via diverse media en dergelijke). Geluid Voor enkele woningen geldt dat deze een te hoge geluidbelasting kenden vanwege wegverkeerslawaai. De betreffende woningen zijn in het kader van het saneringsprogramma wegverkeerslawaai “geluidgesaneerd”, waardoor er geen sprake meer is van overschrijding van wettelijke grenswaarden. Voor het overige zijn er geen geluidsbronnen die een nadere beschouwing vragen. Externe veiligheid Door het verdwijnen van het LPG-tankstation van Van Haren aan de Noordsingel, zal de externe veiligheidssituatie in het centrum verbeteren. Overigens heeft externe veiligheid beleidsmatig een plaats gekregen in het gemeentelijke externe veiligheidsbeleid 2011. Er is verder geen aanleiding om in deze wijk aan dit onderwerp specifiek aandacht te besteden.
50
Luchtkwaliteit In dit kader wordt onder luchtkwaliteit verstaan de luchtkwaliteitseisen zoals genoemd in de Wet milieubeheer. Dit aspect heeft met name betrekking op stikstofoxiden en fijn stof. In zijn algemeenheid kan aan luchtkwaliteit vanwege mobiele bronnen een positieve bijdrage worden geleverd door de verkeersdoorstroming te verbeteren. Voor Centrum Oost geldt dat er geen problemen over stikstofoxiden en fijn stof bekend zijn en daarom is er geen reden om hieraan nadere aandacht te besteden.
3.3.6
Water
Zoals al aangegeven in het analysedeel, is het streven van de gemeente om het hemelwater in een groot deel van de woonwijken niet meer in de riolering te lozen maar in de bodem te infiltreren. Deze zogenaamde afkoppeling van het regenwater was in 2011 al doorgevoerd in de Oranjebuurt. We streven er naar dit systeem verder uit te breiden. Daar waar zich kansen voordoen dit in combinatie met wegonderhoud uit te voeren zullen we deze kansen benutten. Daarnaast is er voortdurend aandacht voor de instandhouding van de riolering en het aanpakken van eventuele klachten. Uit de inspectiegegevens blijkt dat het rioolstelsel van de Bomenbuurt er ondanks de hoge leeftijd (gemiddeld 52 jaar) goed bij ligt. Het ligt derhalve voor de hand dat in dit stelsel in de toekomst doormiddel van relinen wordt opgewaardeerd. Daarmee gaat het riool opnieuw 60 jaar mee en hoeft de weg niet te worden opengebroken.
3.4
Economische pijler
De wijk Centrum-Oost is voornamelijk een woonwijk; de gemeente heeft geen economisch beleid dat specifiek op de wijk is gericht. Dat neemt niet weg dat op kleine schaal bedrijvigheid in de wijk gewenst is (functiemenging) zolang het niet tot overlast leidt voor de woonomgeving. De wijk kenmerkt zich in 2011 al door een groot aantal praktijken/kantoren aan huis. Aan de westzijde in het overgangsgebied naar het centrum bevindt zich daarnaast verspreid detailhandel en een enkele horecavestiging. In 2020 is dit gemengde karakter van de wijk behouden gebleven en is op beperkte schaal functiemenging gestimuleerd, door onder andere het toestaan van kleinschalige bedrijvigheid aan huis. Op het Van Haren terrein heeft zich de supermarkt Jan Linders in een definitief pand gevestigd waarmee voor de inwoners van met name de Burggraaf en de Oranjebuurt de dagelijkse boodschappen op korte afstand verkrijgbaar zijn. Hier is tevens op beperkte schaal nieuwe kantoorruimte toegevoegd, aansluitend aan de bestaande kantoren langs de Noordsingel (Hoogakker). Naar verwachting is in 2020 (een deel van) het politiekantoor aan de Leunseweg vrijgekomen (als gevolg van de herindeling van de politieregio’s). Bij voorkeur is deze ruimte ingevuld door nieuwe maatschappelijke en/of commerciële kantoorfuncties.
51
3.5
Sociaal-maatschappelijke pijler
De wijk Centrum-Oost vormt in onze visie in 2020 een wijk waar het prettig is om te wonen. De onderlinge betrokkenheid onder de (oude en nieuwe) bewoners is groot, het is er veilig. Zoals eerder aangegeven is en blijft er sprake van vier verschillende deelbuurten met elk hun eigen identiteit. Indien nodig wordt er met elkaar samengewerkt om de leefbaarheid van de wijk als geheel te vergroten. Bewoners(organisaties) zetten zich in voor de opvang van kwetsbare groepen in de wijk.
3.5.1
Het hart van de wijk: de wonen-welzijn/onderwijs-zorgzone
De voorzieningenzone in de Bomenbuurt (tussen de Beukenlaan en Eikenlaan) speelt een cruciale rol voor het leefklimaat en de maatschappelijke betrokkenheid van de wijk. Deze is uitgegroeid tot een brede wonen-welzijn/onderwijs-zorgzone voor de hele wijk waar ook (het gebouw van) Beukenrode een rol in speelt. Welzijn wordt hierbij zeer breed opgevat en omvat ook onderwijsfuncties, voorzieningen voor specifieke doelgroepen (jongeren, ouderen, allochtonen) en groenvoorzieningen. Vanuit deze integrale visie op wonen, welzijn en zorg wordt ook de toekomstige ontwikkeling van Beukenrode bepaald. Gezien de centrale ligging in Venray is het hele gebied rondom Beukenrode en de bestaande voorzieningen tussen Beukenlaan en Eikenlaan een ideale plek voor de clustering van maatschappelijke, zorg- en woonfuncties.
Beukenrode
In 2020 is de zorgfunctie van Beukenrode behouden gebleven, weliswaar in een andere vorm dan anno 2011 het geval was. Er is minimaal sprake van een zorgsteunpunt. Deze hoeft niet per se in het gebouw van Beukenrode zelf te zitten, maar wel in de nabijheid van de zorgwoningen aan de Vlierstraat/Zuiderpoort. Het gebouw van Beukenrode biedt daarnaast volop kansen voor (een combinatie van) maatschappelijke en woonfuncties, en met de herontwikkeling hiervan is
52
in 2020 dan ook een begin gemaakt. De binnentuin en het groengebied met de kloostermuren en monumentale bomen van Beukenrode bieden daarnaast een ontmoetingsplek voor de wijk, waar ook lichte horeca een plek heeft gekregen. In 2020 is in het gebied tussen Beukenlaan en Eikenlaan een multifunctioneel centrum ontstaan voor alle doelgroepen zoals de jeugd, ouderen, de autochtone en de allochtone bevolking. Dit betekent intensieve samenwerking tussen de Springplank, het wijkcentrum en het Turks en het Marokkaans activiteitencentrum. Het is goed mogelijk dat in 2020 al deze verenigingen/activiteiten zijn ondergebracht in één nieuw gebouw. In deze nieuwe multifunctionele accommodatie is ook ruimte voor zorgfuncties, indien daar behoefte aan blijkt te zijn. Tenslotte is door het vertrek van de huisartsenpraktijk aan de Prins Hendrikstraat het wellicht wenselijk om een dergelijke functie terug te laten komen in de wijk. Ook kan gedacht worden aan een prikpost, ruimte voor spreekuren en dergelijke. Ook basisschool de Bongerd, de buitenschoolse opvang, peuterspeelzaal en kinderdagverblijf de Circustent maken onderdeel uit van deze voorzieningenzone. De samenwerking onderling en met het wijkcentrum, de Springplank en de overige verenigingen is hierdoor versterkt en er vinden veel gezamenlijke activiteiten plaats. Zoals eerder aangegeven vindt er aangrenzend aan de voorzieningenzone een ingrijpende herstructurering plaats van de woningvoorraad (o.a. langs de Zuidsingel). Bij de woningdifferentiatie is zo veel mogelijk aansluiting gezocht met de ontwikkeling van de voorzieningenzone en de daaruit voortvloeiende woningbehoefte. In het bijzonder de ontwikkeling van (grondgebonden) nultredenwoningen biedt hier kansen5. Ook kan worden gedacht aan het ontwikkelen van ‘kangoeroewoningen’6 zodat ouderen en mensen met een beperking zolang mogelijk in de wijk kunnen blijven wonen. De basisscholen Petrus Banden en De Bongerd zijn in 2020 behouden en gestabiliseerd in leerlingenaantal. Ze vervullen een belangrijke rol voor de leefbaarheid in de wijk. De samenwerking met andere onderwijs- en maatschappelijke instellingen is zo nodig versterkt. Ook het Raayland college heeft in 2020 nog steeds een prominente plek in de wijk, waarbij de betekenis van de school de wijk overstijgt en een functie heeft voor héél Venray en omgeving.
5
Dit blijkt ook uit de eerste resultaten van een onderzoek van Companen, in opdracht van de Gemeente
Venray i.s.m. de Seniorenraad Venray, naar een ontwikkelkader voor wonen, welzijn en zorg (wwz) voor de wijken en kernen van Venray (concept, april 2011). De wijk Centrum-Oost en in het bijzonder de Bomenbuurt, biedt volgens dit onderzoek unieke kansen voor het ontwikkelen van een WWZ-zone, mede in het licht van de al aanwezige voorzieningen en de verwachte (zorg-)behoefte de komende tien jaar. Er is met name behoefte aan ‘geschikte’ woningen: nultredenwoningen die rolstoel toe- en/of doorgankelijk zijn. 6
Een kangoeroewoning is een combinatie van twee woningen die met elkaar zijn verbonden door een trap
of tussendeur. Deze woning is geschikt voor mantelzorgers, die dichtbij de zorgbehoevende(n) voor wie zij zorgen, willen wonen.
53
4
Uitvoeringsprogramma
In het uitvoeringsprogramma worden projecten beschreven die uiteindelijk moeten leiden tot de realisatie van de visie. In het uitvoeringsprogramma zijn de projecten door het gebiedspanel geprioriteerd. De betreffende projecten zijn voor zover mogelijk voorzien van een tijdplanning en een financiële paragraaf. Ook de verantwoordelijke trekker en de betrokken partijen zijn benoemd.
4.1
Opknappen openbare ruimte (bestrating) Bomenbuurt
Trekker: gemeente Betrokken partijen: wijkraad Planning: 2013/2014 Kosten: nog nader te bepalen Financieringsbronnen: Meerjarig uitvoerings- en investeringsprogramma (MUIP)
4.2 Onderzoek haalbaarheid ontwikkeling wonenwelzijn/onderwijs-zorgzone Trekker: De Zorggroep Betrokken partijen: gemeente, SPOV, Wonen Limburg, wijkraad, Synthese Planning: 2012/2013 Kosten: nog nader te bepalen Financieringsbronnen: nog nader te bepalen
4.3
Herstructurering huurwoningen Zuidsingel/Eikenlaan
Trekker: Wonen Limburg Betrokken partijen: gemeente, wijkraad, bewoners Planning: 2015-2020 Kosten: nog nader te bepalen Financieringsbronnen: nog nader te bepalen
4.4
Tijdelijk gebruik locatie Biologische school
Trekker: gemeente, wijkraad Zuid Betrokken partijen: eigenaar grond Planning: 2011/2012 Kosten: nog nader te bepalen Financieringsbronnen: nog nader te bepalen
54
4.5
Aanpak hondenpoep
Trekker: wijkraad, gemeente (IBOR/Afd. Veiligheid en Handhaving) Betrokken partijen: bewoners Planning: continu Kosten: nog nader te bepalen Financieringsbronnen: IBOR budgetten
4.6
Onderzoek parkeerplaatsen schoolterrein De Bongerd
Trekker: SPOV, gemeente Betrokken partijen: -Planning: 2012 Kosten: nog nader te bepalen Financieringsbronnen: nog nader te bepalen
55
