Wijkblad. Buitenwesten. 'Ja' tegen voetbalkooi. Eeltsje's Hiem, hart van een warme wijk. Westeinde in oorlogstijd. september 2015

Wijkblad Buitenwesten

'Ja' tegen voetbalkooi Eeltsje's Hiem, hart van een warme wijk

10

sseptember 2015

Westeinde in oorlogstijd

Van de Bestuurstafel Colofon Het wijkblad Buitenwesten is het officiële orgaan van wijkvereniging Westeinde. Redactie: Aukje Mulder, Petroeska Siccama, Richard Tjalsma en Piet Prins (eindredactie), Leen Bouwens (acquisitie en fotografie) en Sandra Sjoerdsma-Spijkstra (vormgeving) In dit nummer redactionele bijdragen van Corry van der Meer, de oude heer O. Stellingwerf, Geert Keuning, Willem Stegenga, Ed van Dijk, Tjeerd Heidstra en Keimp Pijpstra. Foto's werden beschikbaar gesteld door de Gemeente Leeuwarden en Historisch Centrum Leeuwarden (HCL) Website: www.wijkverenigingwesteinde.nl Redactie e-mail: [email protected] Advertentie e-mail: [email protected] De redactie is inhoudelijk verantwoordelijk voor het blad en behoudt zich te allen tijde het recht voor om ingezonden stukken zonder opgaaf van redenen in te korten of niet te plaatsen. Oplage: 2000 (huis aan huis) Verschijning: 4 maal per jaar Verspreiding: Westeinde, Gemeente Leeuwarden, Openbare Bibliotheek, Historisch Centrum Leeuwarden, omroep LEO en regionale dagen weekbladen.

foto: noorderblik

Beste mensen, Het verenigingsjaar is gestart! De vrijwilligers van de wijkvereniging zijn er klaar voor. Alle activiteiten die door hen ook dit jaar weer worden georganiseerd en begeleid zijn te vinden op de website van de vereniging. Klik op de voorpagina op Agenda en u krijgt een prachtig overzicht van onze activiteiten.

Onze wijkvereniging is een betrokken organisatie. Niet alleen bij de inwoners van onze wijk, maar ook als het gaat om Westeinde zelf. Zo volgen wij ontwikkelingen en initiatieven en proberen we, naast alle sociale activiteiten, van toegevoegde waarde te zijn voor de wijk. We zijn gevraagd voor een geweldig ECW project om van Westeinde een energie neutrale wijk te maken. Dit wordt echt een project voor, maar vooral van de hele wijk. Binnenkort hoort u hier meer over. Het wijkblad dat voor u ligt vliegt niet vanzelf bij u de brievenbus in. Het wordt bezorgd door onze wijkposten. Die hebben dit jaar, waarin ‘Buitenwesten’ niet alleen bij de leden, maar bij iedereen in de bus valt, een grote pluim verdiend. Voor het extra lopen maar ook voor het feit dat we door hun werk tientallen nieuwe leden hebben mogen begroeten. Dames en heren wijkposten: jullie zijn SUPER! Er komt nog één ‘Buitenwesten’ voor de hele wijk, ons decembernummer. Wilt u ook na ons jubileumjaar dit wijkmagazine blijven ontvangen? Steun ons dan en word lid. Samen voor de wijk! Keimp Pijpstra Voorzitter Wijkvereniging Westeinde

Lintje voor Stormer

Samenstelling dagelijks bestuur: Keimp Pijpstra (voorzitter), Theo Smit (penningmeester) en Iet van der Kooi (secretaris) [email protected] Druk:

Ledenadministratie: Cilian Iedema 2133720 Wijkcentrum Eeltsje's Hiem: Pieter Sipmawei 11 8915 DZ Leeuwarden 2134004 Beheerder wijkcentrum: Jappie van der Meulen e-mail: [email protected] Overname van artikelen is in beginsel toegestaan mits vooraf toestemming van het bestuur van de wijkvereniging of van de eindredactie wordt verkregen.

Op de cover Wijkgenoot Etièn Bührs beschikt over bijzondere gaven. Op pagina 26 en 27 lees je er alles over. Redacteur Aukje Mulder sprak met hem. Foto Leen Bouwens

Foto Leen Bouwens

Wegens zijn jarenlange vrijwilligerswerk is Katrinus Stormer (Emmen, 1938) onlangs benoemd tot lid in de Orde van Oranje-Nassau. Hij kreeg het lintje opgespeld door burgemeester Ferd Crone. Katrinus Stormer was vele jaren voorzitter van het wijkpanel in Westeinde, hij zat in het bestuur van de wijkvereniging, was lange tijd lid van de Commissie Geluidshinder (officieel de Commissie Omgeving Vliegbasis Leeuwarden) en hij zette zich in voor het behoud van

het spoorlijntje (Dokkumer Lokaaltsje) dat – na twaalf jaar strijd – vorig jaar werd omgetoverd tot een prachtig wandelpad. Ook was hij geruime tijd bestuurder van Gemma Frisius, de Friese vereniging voor weer- en sterrenkunde. Voor zijn vrijwilligerswerk voor de wijk werd Katrinus Stormer – samen met Anne Glas – tijdens de in maart ook laatste algemene ledenvergadering Foto Leen Bouwens al benoemd tot erelid van Wijkvereniging Westeinde. WIJKBLAD BUITENWESTEN •

3

Westeinde zegt

'ja'

tegen voetbalkooi

Het zal u niet zijn ontgaan. Vlak voor de vakantie heeft wijkvereniging Westeinde een onderzoek laten uitvoeren om het draagvlak voor een voetbalkooi in de wijk te meten. Dat draagvlak is er. Maar liefst 88,5 procent van Westeinde stemde vóór het plan van de wijkvereniging om voor de jeugd van 12+ een sporten ontmoetingsplaats te realiseren. Daarmee is een enorme hindernis in het project, dat al enkele jaren loopt, overwonnen. De vraag die ons nu allen bezighoudt, is er dan ook maar één: Wanneer komt de voetbalkooi? Als het aan de wijkvereniging ligt, wordt nog in dit jubileumjaar de openingswedstrijd gespeeld. Maar daarvoor zijn we afhankelijk van een aantal zaken. Om te beginnen is er toestemming nodig van wethouder Thea Koster (CDA). Zij heeft naar aanleiding van een bezwaarschrift van een groep omwonen4

• WIJKBLAD BUITENWESTEN

den gelast dat er een onderzoek zou worden uitgevoerd. Op het moment van het schrijven van dit artikel heeft de wijkvereniging nog geen bericht van mevrouw Koster ontvangen. Gezien de uitslag echter gaan wij ervan uit dat zij groen licht gaat geven. Het aantonen van draagvlak was immers de enige vereiste om door te kunnen gaan met dit geweldige project.

Luisteren naar zorgen Maar zelfs nadat we die vereiste toestemming hebben gekregen, is het nog even wachten voor de eerste spade de grond in kan. In het onderzoek namelijk is gebleken dat zowel de voorals de tegenstemmers een aantal gemeenschappelijke zorgen en vragen hebben. Zo is er vrees voor overlast, vervuiling, baldadigheid en vernieling. Ook willen zij weten hoe het toezicht geregeld gaat worden en waar de verantwoordelijkheid

Tegenstanders roeren zich Toch is niet iedereen even blij met het plan van de wijkvereniging. 24 wijkbewoners, allen wonend in de nabijheid van het speelveldje waar de sportkooi moet komen hebben, nog voor de uitslag van het draagvlak onderzoek bekend werd, een brief aan de gemeenteraad geschreven. In deze brief pleiten zij voor een voetbalkooi aan de Paulus Akkermanwei. Op die plaats is al een speelweide aangelegd door de wijkvereniging en volgens hen kan een voetbalkooi daar zonder problemen worden neergezet.

Rust en veiligheid Het bestuur van de wijkvereniging deelt die mening niet. En daar is een aantal redenen voor. Om te beginnen is de speelweide aan de Paulus Akkermanwei vooral bedoeld voor jonge kinderen en hun ouders. In rust en veiligheid kunnen zij daar samen spelen en de wereld beleven. Een voetbalkooi zou die rustige ervaring danig verstoren. Hetgeen ook de mening is van de ouders die wij daar hebben gesproken. Een voetbalkooi op deze locatie, achter deze speelweide, want verder is er weinig plaats, ligt ook te ver weg om er voldoende toezicht op te kunnen houden. Een ervaring die we geleerd hebben met de JOPLA. Als je rottigheid wilt voorkomen, dan

'Voetbalkooi niet uit het zicht, maar midden in de wijk' plaats je een voetbalkooi niet uit het zicht, maar midden in de wijk, in het sociale oog. Overlast wordt zo veel eerder opgemerkt, en door de korte afstand tot het wijkcentrum kan er veel effectiever worden opgetreden mocht dat nodig zijn. Bovendien heeft die korte afstand tot Eeltsje’s Hiem nog een andere leuke bijkomstigheid. De aanloop van die jongeren. Als we ervoor kunnen zorgen dat de jongeren na het sporten nog even kunnen 'chillen' op een 'min of meer' eigen plek dan komen er wellicht ook wat meer jongeren in ons wijkcentrum. Iets dat één van de doelstellingen van wijkvereniging Westeinde is. Verbinden, ook, of misschien wel juist, met de jongeren van Westeinde.

Alternatieve locatie voor de sportkooi komt te liggen. Dat zijn zorgen en vragen waar goed over gesproken dient te worden. En dat zal ook gebeuren. Welke regels gaan er gelden? Hoe wordt het toezicht geregeld en wie gaat dat doen? Wat gebeurt er als er toch op verkeerde wijze van de sportkooi gebruik wordt gemaakt? Voor de wijk-

'Bereid tot het uiterste te gaan' vereniging is het belangrijk dat er goede antwoorden op deze vragen komen. Dat de doelgroep, de jeugd die van de voorziening gebruik gaat maken, bij het vinden van de antwoorden op de vragen én de praktische oplossingen nauw betrokken dient te worden, spreekt voor zich.

De wijkvereniging heeft begrepen dat er door raadsleden van onder andere het CDA een bezoek gaat worden gebracht aan het speelveld aan de Paulus Akkermanwei. Wij hebben in een gesprek onze bezwaren als bestuur dan al kenbaar gemaakt aan de gemeenteraadsleden en hen het volledige rapport nogmaals aangeboden. De tegenstanders hebben bij monde van Jan Boonstra in een, volgens mij, onjuist en onvolledig artikel in de Leeuwarder Courant van 5 augustus een duidelijke waarschuwing afgegeven aan het bestuur van de wijkvereniging. ,,Wij gaan door!'' Wat dit precies voor de voortgang van onze voetbalkooi gaat betekenen werd uit het artikel niet duidelijk. Wel moge duidelijk zijn dat ook de wijkvereniging bereid is tot het uiterste te gaan. Voor onze jeugd! Tekst Keimp Pijpstra (voorzitter) Foto Leen Bouwens WIJKBLAD BUITENWESTEN •

5

Column Piet Prins

Patat en kroketten ,,Je hebt minstens een jeep nodig om over het parkeerterrein bij het winkelcentrum te rijden. Of een tank. Het zijn allemaal kuilen en verzakkingen en ze doen er niks aan.'' De Westeinder kijkt me boos aan en gaat ongevraagd verder. Met woeste gebaren en spuug in de mondhoeken. ,,Heb je die glascontainer gezien. Hartstikke vol. En dat zijn de afvalbakken in de buurt ook. Allemaal tjokvol. En dan dat onkruid tussen de straatstenen. De gemeente doet daar ook niks aan. Te triest voor woorden. Zou ik even patat en kroketten meenemen voor de kinderen, is die snackbar dicht. Twee weken op vakantie. Belachelijk. Nee, deze wijk gaat hard achteruit.'' Hij stapt in z'n auto en stuitert weg. Zonder patat en kroketten. Ik schiet altijd in de vlekken van zulk soort mensen. Natuurlijk hobbelt het een beetje op het parkeerterrein en zo nu en dan zijn de containers en afvalbakken vol, groeit er zo hier en daar wat onkruid tussen de straatstenen en is het lullig als je thuis patat

'De Westeinder kijkt me boos aan en gaat ongevraagd verder' en kroketten hebt beloofd en Menno er toevallig veertien dagen tussen uit is. Mag 'ie een keer? Om daar nu zoveel stampij over te maken. Ik ben ook op vakantie geweest. Naar het buitenland en daar maak je het allemaal wel heel anders mee.

Ik heb ooit dagen vrolijk gestuiterd in een huurautootje over Ibiza. Hobbels en kuilen horen bij een Spaanse vakantie. Je moet ook niet opkijken als daar de weg plotseling ophoudt en geen enkel bord je wijst op de gapende diepte die er na het asfalt opduikt. En dan het vuil langs de wegen op Corfu en de oude ijskasten in de bermen van Karpathos. Ik hoorde van een buur die er net was geweest dat ze er nog steeds liggen. Op Zakynthos waren we vorig voorjaar blij als er een winkeltje in de buurt open was. Op zaterdag en zondag bleven die namelijk gesloten. O ja en op woensdagmiddag waren ze ook dicht. Geen mens klaagde. Die Grieken vinden daar dat de middenstand op dat eiland het zwaar genoeg heeft. Ze hebben recht op wat vrije tijd. Dan maar even geen boodschappen. En dan kom je na de vakantie weer thuis. Mijn bastion. Mijn veilige haven. In je eigen prachtige wijk. Rustig en schoon. Met ruimte voor alles en iedereen. Met afstand de meest groene en rustigste wijk van de stad. Oké, met soms wat gras tussen de steentjes en hier en daar een volle afvalbak. Maar wel met een winkelbestand met extreem ruime openingstijden. En je weet je omringd door over het algemeen leuke en vriendelijke buren. Nou ja, je loopt op het parkeerterrein bij het winkelcentrum natuurlijk wel eens een negatieve mopperkont tegen het lijf. Dan hoop je toch stiekem dat zo'n man snel gaat verhuizen. Ver weg van Westeinde.

Marijke Rijpma exposeert haar werk in Swettehiem Tot en met 28 oktober exposeert Marijke Rijpma in Swettehiem. Het verzorgingscentrum organiseert deze expositie in samenwerking met het Leeuwarder kunstbureau Art Connection. ,,Schilderen is mijn passie en mijn beroep,'' zegt Marijke Rijpma. ,,Vijftien jaar ben ik er nu druk mee. Naast het geven van cursussen kan ik mijn emoties volledig kwijt in het maken van een schilderij. Dat is de reden waarom hier totaal verschillende schilderijen hangen. Allereerst mijn liefde voor de natuur, de eindeloze schoonheid van vormen en kleuren die we vaak ongemerkt voorbij lopen. Daarna de mensen en de dieren. Met opzet geef ik de dieren menselijke trekjes. Voor mij zijn dieren even uniek als de mens en onlosmakelijk verbonden met onze leefwereld. Tenslotte is de mens een onuitputtelijke bron van inspiratie. Het grootste compliment voor de kunstenaar is, dat de toeschouwer plezier beleeft van het kijken naar de schilderijen.'' Tekst en foto Ed van Dijk WIJKBLAD BUITENWESTEN •

7

Nieuwe wijkmanager Rikkie Hagen:

'Iets moois van de wijk maken'

Rikkie Hagen (links) met haar collega's Bram Louwerse (de vorige wijkmanager in Westeinde) en Anja Reus. Sinds een paar maanden heeft Westeinde een nieuwe wijkmanager: Rikkie Hagen. Zij volgt Bram Louwerse op, die jaren de wijk met raad en daad heeft bijgestaan. Wie is Rikkie Hagen, wat is haar rol als manager in het wijkgericht werken en wat is er haar persoonlijke missie en visie. Rikkie Hagen werkt al jaren voor het wijkmanagement in de gemeente Leeuwarden en heeft veel ervaring in het gebiedsgericht werken. Deze manier van werken wil de participatie en communicatie met de burger vergroten. ,,Als bewoners een klacht hebben, kunnen ze het nummer van de gemeente 14058 bellen, '' vertelt Rikkie. ,,De medewerkers van ons loket zorgen dat de vraag op de juiste plek terechtkomt. Dit is de snelste manier om zaken op te laten pakken. Het is belangrijk dat mensen serieus genomen worden. Als relatiebeheerder van de verschillende organisaties zoek ik, afhankelijk van de vragen, een antwoord bij de juiste persoon. In eerste instantie heb ik contact met het wijkpanel in de wijk. Zij zijn mijn eerste aanspreekpunt. Ze bespreken het beleid en weten wat de wensen van de mensen zijn.”

Wijkgericht werken ,,De manier van werken van de gemeente faciliteert de initiatieven uit de wijk. Als er goede initiatieven van buurtbewoners zijn, vragen we naar het draagvlak zodat we kunnen faciliteren, ook als dit soms niet aansluit bij de plannen van het wijkpanel. De

verantwoordelijkheden liggen hierbij bij de wijkbewoners zelf. Wij, als gemeente, denken mee, overleggen en helpen om het voorstel een goede kans van slagen te geven. We zorgen ervoor dat naar de belangen van de verschillende wijkbewoners geluisterd wordt en dat de verschillende mensen de goede dingen doen.” Rikkie heeft de visie dat de ideeën van de mensen zelf de ruimte moeten krijgen. ,,Dit is de nieuwe tijd. Het is belangrijk feeling te houden wat er in de wijk gebeurt en waar we als gemeente bij moeten aansluiten. Als wijkmanagement stimuleren we deze houding bij alle gemeentemedewerkers.'' ,,Soms, als er tegenslagen zijn, moeten we met elkaar de boel weer oppakken en verder gaan. Er zijn dingen die we niet kunnen voorkomen. Al het werk is mensenwerk, maar we kunnen er samen de schouders onder zetten om met veel energie iets moois van onze wijk te maken.'' Keimp Pijpstra, voorzitter van de wijkvereniging in Westeinde zegt blij met Rikkie te zijn. ,,De wijk als geheel heeft een hele goede aan onze nieuwe wijkmanager. Rikkie is betrokken, geïnteresseerd en daadkrachtig. Het is jammer dat we Bram moeten laten gaan, maar we krijgen er een goede kracht voor terug!” Tekst Petroeska Siccama Foto Gemeente Leeuwarden WIJKBLAD BUITENWESTEN •

9

'Westeinders, ruim je rotzooi op!' Duurzaamheid en afvalscheiding zijn thema's waar ik me sterk voor maak. En hoe kun je die onderwerpen nu beter op de kaart zetten dan tijdens een braderie op een wijkfeest. Daarom wandelde ik op de zaterdag van ons wijkfeest als toiletjuffrouw Petroeska (zie foto) over de braderie, met mijn schoonmaakkar en hondje Heidi. Ook was ik verantwoordelijk voor orde en netheid in de toiletwagen. Ik ben erg geïnspireerd door de toiletdames van de HEMA in Leeuwarden. Hun toilet bestempel ik al jaren als ‘het gezelligste toilet van Nederland’. Een schone wc is natuurlijk een must, maar als die ook nog eens aangenaam en genoeglijk is, nodigt deze uit om netjes te houden. Een gezellige plee, ieder tevree! Mijn ervaring als tijdelijke toiletjuffrouw is dat als je er zelf moeite en energie in stopt, iedereen er dan ook veel netter mee om gaat. Remsporen en vieze geurtjes werden niet getolereerd in mijn toiletwagen.

Nette wijk samen met de jeugd Als Westeinders is het ook belangrijk dat wij onze wijk netjes houden. We zijn al druk bezig om onze afvalberg te verminderen in het kader van de afvalproef. Dit gaat veel makkelijker als wij een nette wijk hebben.Tijdens zo’n wijkfeest wordt er

veel afval geproduceerd en heel veel weggegooid. Dit is niet erg als alles goed in de daarvoor bestemde bakken terecht komt. Ik heb er goed op toegezien dat er niet teveel wc-papier verspild werd en dat de kranen na gebruik goed werden dichtgedraaid. Tijdens het wijkfeest waren door de gemeente hesjes, grijpers en vuilniszakken ter beschikking gesteld om het festivalterrein schoon en proper te houden. Veel kinderen hielpen hierbij mee en het was fijn om zo samen te zorgen dat het veld er netjes uit bleef zien. Omdat er veel minder troep lag, ruimden de bezoekers ook beter op! Uit verschillende hoeken kwamen positieve reacties. Ik hoop dat de jeugd het leuk vond om te helpen en dat ze volgend jaar ook weer van de partij zullen zijn. We kunnen er wel een soort ‘Himmelwike’ van maken, samen met de verschillende scholen!

Ideeën Voor het volgende wijkfeest barst ik al weer van de ideeën. Ik wil van te voren al verschillende groepen mobiliseren om mee te helpen met alle opruimwerkzaamheden. De gemeente heeft toegezegd om nog meer hesjes, grijpers en vuilniszakken beschikbaar te stellen en de wijkfeestcommissie denkt erover om statiegeldbekertjes te gaan gebruiken. Dit wordt op veel andere festivals ook gedaan en scheelt enorm in de afvalberg. Ik heb al enorm zin in volgend jaar, maar in de tussentijd: Westeinders, ruim je rotzooi op! Tekst Petroeska Siccama Foto’s Aukje Mulder en Petroeska Siccama

Ook de jeugd stak de handen uit de mouwen. WIJKBLAD BUITENWESTEN •

11

Projectleider Gert Kemker over straatverlichtingsproef:

'Alles in goed overleg met bewoners' Oud–Westeinder Gert Kemker (zie foto) is werkzaam als projectleider openbare verlichting bij de Gemeente Leeuwarden. Sinds juni zijn er in de wijk meerdere lantaarnpalen tijdelijk uitgezet in verband met een straatverlichtingsproef. Tij i dens soortgelijke ij soortgelij i ke proeven in andere wijken ij wij i ken ontstonden er ij Tijdens zij i n toen ij klachten onder bewoners. Meerdere lantaarnpalen zijn f dit nog invloed ft inv n loed gehad op het exnv weer teruggeplaatst. Heeft W steinde? We periment in Westeinde? Ja vroeger is bij i de informatievoorziening ij info f rmatievoorziening het nodige misgefo ,,Ja, gaan waardoor mensen geconfronteerd werden met een plotselinge verandering van straatverlichting. Ditmaal hebben we de zaak nauwkeurig doorgesproken met het wijkpanel. Allereerst hebben we zelf gekeken welke verlichting eventueel uit zou kunnen, vervolgens hebben we onze bevindingen voorgelegd aan het panel. Uiteindelijk ontstond er een plattegrond die als onderdeel van een nieuwsbrief huis aan huis bij de bewoners is verspreid. In tegenstelling tot het verleden is iedereen geïnformeerd over de plannen.'' Hoe kijkt u aan tegen de vrees van sommige bewoners dat de onveiligheid wordt vergroot? ,,Recentelijk heb ik in de krant gelezen dat er in Engeland een onderzoek is uitgevoerd naar het uitzetten van de straatverlichting. Daaruit kwam naar voren dat het beeld van toenemende onveiligheid – sociaal en verkeerstechnisch – niet juist is. Mensen hebben snel de neiging om te denken dat het onveiliger wordt, maar dit blijkt niet uit de inbraakcijfers.'' U ziet de afwezigheid van straatverlichting niet als een belangrijke factor bij inbraken?

,,Op dit moment kunnen k nnen mensen reageren via telefoon ku telefo f on of interfo W hebben tussen t ssen de veertig en vijfenveertig tu vij i fe ij f nv n eertig contactformucontactfo f rmufo net. We lieren binnengekregen. V rvolgens kijken Ve kij i ken we: ij Vervolgens waar bestaan die klachten K nnen we daar iets Ku uit? Kunnen aan veranderen? Dan ontstaat er een definitieve straatverlichtingskaart. Op de inloopavond kunnen bewoners zaken bespreekbaar maken of vragen stellen. Dat is echter aan het einde van het democratische proces. Er zijn dan slechts marginale veranderingen mogelijk.'' Zijn er tot slot nog zaken die u wilt toevoegen? ,,Veel mensen informeren waarom we niet overal gebruik gaan maken van LED-verlichting. Dat zou hartstikke mooi zijn, maar daar hangt een fors prijskaartje aan. Als je dat in één keer doet praat je bijvoorbeeld in de wijk Westeinde al over ruim zevenhonderd armaturen en/of lantaarnpalen die je moet vervangen. Dat zullen we geleidelijk aan moeten doen. Duurzaamheid

Stickers geven aan welke lantaarnpaal misschien zal worden verwijderd. (zie afbeelding) ,,Ik denk niet dat het daar iets mee te maken heeft. De meeste inbraken vinden plaats tussen twaalf uur ‘s middags en zes uur ‘s avonds. Dan valt het nooit op. Als iemand op dat tijdstip bij een huis bezig is, denken mensen: het zal wel een reparatieklus zijn. ’s Nachts valt het juist op wanneer iemand met een zaklamp rond een huis loopt te schijnen.''

wordt steeds belangrijker. Wij moeten nauwkeuriger kijken hoe we met onze energie omgaan. Ik heb een groot deel van mijn leven in Westeinde gewoond en vind het een goede zaak dat er een energiecoöperatie is en men met zonne-energie wil gaan werken. Dat zijn allemaal positieve initiatieven die uit deze wijk komen.''

Na afloop van de proef staat er een inloopavond op het programma?

Tekst Richard Tjalsma Foto’s Leen Bouwens en Piet Prins WIJKBLAD BUITENWESTEN •

13

Eeltsje's Hiem, hart De dag begint in Eeltsje's Hiem met het nationale bindmiddel: koffie. Deze morgen is illustratief voor het centrum. Good old Gijs de Vries, oud-wethouder van Leeuwarden en opnieuw wijkbewoner, heeft een twintigtal mensen om zich heen verzameld voor 'een bakje in de buurt' om met hen een maatschappelijke kwestie te bespreken. De bijeenkomst past naadloos in de opzet van het multifunctionele centrum: niet langs elkaar heen leven, maar samen de schouders eronder. Dat doel heiligt vele middelen en die komen bij elkaar in Eeltsje's Hiem. Beheerder Jappie van der Meulen kijkt er met gepaste trots naar. Het 'bakje in de buurt' is een van de vele activiteiten van het 'hiem'. Het begrip 'mienskip' had hier al gestalte gekregen eer de organisatie van Leeuwarden Culturele Hoofdstad van Europa 2018 ermee aan de haal ging. Bovendien, en dat is opmerkelijk en verheugend, zit er groei in, op bepaalde terreinen is die zelfs onstuimig. Er zijn lieden die volhouden dat de maatschappij verkilt. Nou daar is in Eeltje's Hiem niets van te merken. Integendeel.

Zonder reclame Jappie van der Meulen kan dat staven met tal van voorbeelden. Neem het deelnemen aan het dagelijks middageten. Dat begon met een man of twintig, dat aantal is royaal verdubbeld. Zonder reclame, gewoon een kwestie van de een vertelt het de ander. Jappie: ,,Ja, ze weten het pad wel te vinden. Eerst niet, nu wel. Ik heb er geen verklaring voor, maar het is wel apart.'' Voor € 7,25 verschaft de keuken een drie gangen keuzemenu, waar zeker uit Swettehiem steeds vaker gebruik van wordt ge14


maakt. Want samen eten kan veel leuker zijn dan in je uppie op je kamer je wijden aan de dagelijkse maaltijd. Kan ook, dat laatste, wordt ook uit Eeltsje's Hiem geregeld. De eigen diners zijn home-made, de maaltijden die de weg overgaan komen uit Drachten, vroeger Menaam.

De wijk heeft altijd voorrang Babyfeestjes worden een hype Het centrum van Westeinde biedt een scala aan mogelijkheden. Van babyfeestjes – Jappie: ,,Dat is een hype aan het worden'. – tot begrafenissen, van bruiloften tot grote vergaderingen. Palet komt hier geregeld met honderd man over de vloer voor een bijeenkomst, het Friese Land ook en de Zonnebloem.'' Hij ziet mooie dingen ontstaan. Toen een tijd geleden de aanzet werd gegeven voor een 'geheugenkoor', samenzang voor mensen die door de tand des tijds worden aangesproken, kwamen er twaalf zangers en zangeressen op af. Nu staan er vijftig mensen te genieten van het zingen van oude liedjes. Mensen die getroffen zijn of waren door kanker zingen eveneens de zorgen even van zich af in het 'Zingen-voor-je-leven-koor'.

Muziek Muziek klinkt er ook. Op woensdagavond is de barzaal voor The Big Mill Band, een bigband die traditie en heden combineert.

t in een warme wijk De Menaemer Feintsjes fan Menaam, die de status van dweilorkest allang zijn ontstegen, hebben het centrum ontdekt en de fenomenale jazzsaxofonist Anne Zwaga neemt er straks zijn nieuwe cd op. Jappie van der Meulen kent de twijfel bij sommige Westeinders. Die vrezen dat de activiteiten van de wijk dreigen onder te sneeuwen door de lucratieve bedrijvigheid die zich van elders aandient dan wel wordt aangetrokken. Hij is stellig: de wijk heeft altijd voorrang. Als de muziek de bridgers overstemt moet de muziek elders zijn heil zoeken. Zo simpel is dat. ,,Tot dusver heeft zich dat nog niet voorgedaan''.

Toename van belangstelling Hij ziet ook een toename van de belangstelling voor het centrum vanuit de wijk zelf. ,,Sommigen komen hier voor het eerst omdat ze uitgenodigd zijn voor een feestje. Dan kijken ze om

'Soms moet ik echt 'nee' verkopen' zich heen en melden ze zich spontaan aan als lid van de wijkvereniging, eentje is zelfs direct doorgestroomd naar het bestuur. Ik denk niet dat iedereen dit allemaal had verwacht toen het centrum werd geopend. Het is mij ook erg meegevallen. Eerst dacht ik, dat dit een rustig baantje zou zijn. Daar was ik al rap achter.

Het ging heel anders. Ik was voor 32 uur aangenomen. Dat werden al snel 36 uur en daar red ik het niet mee, maar ik heb er plezier in, anders deed ik het niet.'' Eeltsje's Hiem draait op vaste medewerkers en veel op vrijwilligers. Die krijgen niet betaald, tenzij het commerciële activiteiten betreft. ,,Ik heb geen problemen om mensen te krijgen. De 'Feintsjes' houden straks een jubileumfeestje, maar er zijn nu al lui die zeggen dan achter de bar te willen staan.''

Van flamenco tot filmavond De staalkaart van activiteiten is schier eindeloos: van crea-club tot I-pad-cursus, van gitaarles tot biljarten, van klaverjassen tot streetdance, van Spaans tot yoga, van flamenco tot filmavond, van Nederlands-Israëlisch Genootschap tot jeu de boule. ,,Ik heb hier vier zalen en in Swettehiem ook nog eens drie, als het moet, maar soms moet ik echt 'nee' verkopen. Het heeft ook te maken met hoe je mensen tegemoet treedt. Gewoon vriendelijk, niet met een zuur gezicht. Flexibel zijn, maar wel tot een bepaalde grens. Kijk, als hier een Hindoestaanse bruiloft is, mogen ze zelf voor hun eten zorgen, maar anders is de catering voor ons. En:leden van de wijkvereniging hoeven geen zaalhuur te betalen, anderen wel. Of het financieel uit kan? Ik noem geen bedragen, maar vorig jaar bleef er geld over en dat is verdeeld tussen wijkvereniging en Palet, want die zitten samen in de beheerscommissie.'' Tekst Willem Stegenga Foto Leen Bouwens

WIJKBLAD BUITENWESTEN •

15

Update afvalproef afvalinzameling Westeinde

Ontwikkelingen rond de afvalproef in Westeinde Op 18 mei 2015 is een groep wijkbewoners met de wijkvereniging, de gemeente Leeuwarden en Omrin opnieuw bij elkaar gekomen om verder aan de slag te gaan met de ideeën voor betere afvalscheiding en minder restafval in de wijk. Tijdens deze bijeenkomst is bekeken welke ideeën volgens de aanwezigen de meeste kans van slagen hebben in de wijk. Ook is er op die avond een werkgroep samengesteld om deze ideeën verder uit te werken. De overige betrokkenen vormen vervolgens de klankbordgroep. Deze klankbordgroep wordt op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen rond de proef. Ook wordt hen gevraagd om verslagen e.d. van de werkgroep te bekijken, eventueel te reageren, zich in te zetten voor de proef en hun ervaringen door te geven. Eerste bijeenkomst werkgroep Op 16 juni 2015 was de eerste bijeenkomst van de werkgroep. Op die avond zijn de meest kansrijke ideeën inhoudelijk besproken en is er gekeken naar de invulling van een informatiestand over de inzamelproef tijdens het wijkfeest op de duurzaamheidsmarkt van 27 juni 2015. Voorlichting op duurzaamheidsmarkt Westeinde Op 27 juni stond er een stand over afvalscheiding bij de duurzaamheidsmarkt in Westeinde. Een mooi eerste resultaat van de werkgroep! Hier werd ingegaan op de scheidingsregels van de verschillende soorten afval. Er stonden twee containers met voorbeelden van welk afval hierin moest, er was foldermateriaal te verkrijgen en verschillende enthousiaste leden van de werkgroep stonden de bezoekers te woord. Met een wisselende aanloop, en veel enthousiasme, was het een goede eerste start om aandacht te besteden aan afvalscheiding en –preventie in de wijk. Bij de stand konden bezoekers meedoen aan een prijsvraag. De winnaars hiervan ontvangen binnenkort bericht. Vervolg In de afgelopen periode zijn de leden van de werken klankbordgroep nauw betrokken geweest bij het opzetten van de afvalproef in Westeinde. Hieruit is onder andere een lijst met meest kansrijke ideeën en initiatieven opgesteld. Die ideeën worden momenteel uitgewerkt tot een actieplan. Dit actieplan wordt momenteel beoordeeld door de klankbordgroep en wethouder Isabelle Diks. Na het vaststellen van het actieplan gaan we beginnen met de uitvoering van de proef in Westeinde! Via het wijkblad en andere lokale media blijven wij u op de hoogte houden van de ontwikkelingen.

Driedaags filmfestival dichtbij huis Acht speelfilms in één weekend. Lage entreeprijzen. Dichtbij huis. Hapje en drankje onder handbereik. Ziehier de ingrediënten van het Westeinder Filmfestival, dat gehouden wordt van vrijdag 6 tot en met zondag 8 november in Eeltsje's Hiem.

mail sturen: [email protected]. Dan krijg je in oktober alle info toegestuurd. Leden van de film-contactgroep die naar de maandelijkse filmavonden komen, staan al op mijn lijst en hoeven niet te reageren.''

De filmavonden die Leen Bouwens maandelijks in het wijkgebouw organiseert, zijn een succes en trekken gemiddeld zo'n 45 bezoekers. Met recht kan dus worden gezegd dat Westeinde een wijk is met filmliefhebbers.,,Hierdoor ontstond het idee om, in het kader van het veertigjarig jubileum van de wijkvereniging, iets extra's te doen met film. Een eigen Westeinder Filmfestival!'', zegt Leen.

,,We beginnen vrijdag 15 uur met een vrolijke film speciaal voor bewoners van Swettehiem en het Zorgplein en andere ouderen. Vrijdag 20 uur staat er een feel good drama gepland. Kinderen komen aan bod op zaterdag 10 uur, dan draaien we een film voor groep 1 t/m 5 en zaterdag 13 uur voor groep 5 t/m 8. De keuze zal in overleg met de Werkgroep Jeugd worden gemaakt. Films voor volwassenen staan geprogrammeerd op zaterdag 15.30 uur en zaterdag 20 uur.''

Wereldprogramma

Filmspecial

,,In mijn eentje gaat me dat niet lukken natuurlijk. Ik heb Rudy Wartena, Jikke Tamminga, Jurjen van der Meer, Aukje Mulder, Piet Prins en mijn eigen vrouw Annelies bereid gevonden om mee te helpen. De films zijn al uitgezocht. Het wordt een festival met splinternieuwe films die nèt in de bioscopen hebben gedraaid. Een wereldprogramma, met films uit Rusland, USA, Engeland, Frankrijk, India en Argentinië. Uitgekozen omdat ze in de top-100 hoog genoteerd staan en goede waarderingen kregen.''

Speciale aandacht vraagt Leen voor de zondag van 11 tot 14 uur. ,,Dan hebben we een filmspecial: film, lezing én heerlijke lunch samen voor €10,00. Gabriël Vriens uit Franeker is hiervoor benaderd. Hij kan op enthousiaste en humoristische manier vertellen over klassieke muziek. Voor ons heeft hij het twintigste pianoconcert van Mozart uitgekozen dat we na zijn inleiding met elkaar gaan bekijken en beluisteren.'' Aanmelding bij Leen vóór 4 november is vereist, omdat deze filmspecial alleen kan doorgaan bij tien personen of meer. ,,Ons festival sluiten we zondag 15 uur af met een absurde en komische slot-film.''

Informatie Titels mag hij, net als bij de maandelijkse films, niet noemen. ,,Dit heeft alles te maken met het basis-filmabonnement dat de wijkvereniging heeft bij Videma. Willen we wèl titels bekend maken, dan wordt ons abonnement duurder en moeten we hogere toegangsprijzen vragen. Wie meer wil weten, kan mij een

,,De toegangsprijzen houden we laag: volwassenen (leden én niet-leden) betalen €3 per film en kinderen €2. Natuurlijk zijn er tijdens het hele festival hapjes en drankjes verkrijgbaar. We hopen op een grote opkomst en heel veel gezelligheid!'' Tekst en foto Aukje Mulder WIJKBLAD BUITENWESTEN •

19

5

vragen aan …. …. René Sjoerdsma

Inmiddels acht jaar woont René Sjoerdsma (42) met zijn vrouw Sandra en hun twee dochters Milou en Sophie in de Jan Piebengawei. In het verleden hebben René en Sandra in de Rixtwei gewoond. Ze vertrokken voor enige tijd naar een andere wijk, om daarna weer naar Westeinde terug te keren. ,,Omdat we onze kinderen graag in deze wijk wilden zien opgroeien.'' Waarom hebben jullie voor Westeinde gekozen? ,,Mooie groene wijk, waar onze kinderen, de hond en wij zelf de ruimte hebben om te spelen en te wandelen.'' Wat zou er verbeterd kunnen worden in onze wijk? ,,In het park zou er wel het een en ander verbeterd kunnen worden, zoals de afwatering. 's Winters is het als voetganger slalommen om de grote plassen heen. Er zouden wel wat meer hondencontainers geplaatst kunnen worden, waardoor de poepzakjes niet in de reguliere afvalbakken gegooid hoeven te worden. De waterlelies in de vijvers zouden wel wat meer uitgedund kunnen worden, waardoor de kinderen weer kunnen vissen en bootje varen.''

Worden er genoeg activiteiten georganiseerd? ,,Dat vind ik wel, voor zowel jong en oud worden er diverse activiteiten op poten gezet.'' Aan welke activiteit (en) doe je zelf mee? ,,Mijn dochters zijn vaak te vinden bij activiteiten in de wijk. Zelf maak ik er minder gebruik van.'' Hoe ziet Westeinde er volgens jou over 25 jaar uit? ,,Nog steeds diezelfde groene, gezellige en actieve wijk voor zowel jong als oud.''

Foto Leen Bouwens


21

Voor al uw timmerwerk, onderhoud, prefab montage, metselwerk, keukenmontage en badkamers T 06 31 516 811 www.jitzekleiterp.nl

'Leuke ideeën voor Rixtflat zijn welkom!'

Angela Bruining (rechts op de foto) en Elisa Ruiter zijn lid van de activiteitencommissie van de Rixtflat. Gezamenlijk bedenkt de groep leuke activiteiten voor de bewoners om het onderlinge contact en de sfeer in de flat te verbeteren.

In de flat zijn ook verstandelijk beperkte cliënten van Talant woonachtig. Enkelen van hen zitten ook in de commissie. ,,Iedereen wordt erbij betrokken,'' laat Elisa weten.

Beetje opstarten De commissie werd in oktober vorig jaar opgericht. ,,Mirjam Krop van Sociaal Wijkteam West vroeg of ik het leuk zou vinden me in te zetten voor de Rixtflat,'' vertelt Angela. ,,Er bestaat hier namelijk weinig onderling contact tussen de bewoners. Tijdens een bewonersavond kwam dit idee naar voren.” Elisa - pas sinds januari woonachtig in de Rixtflat - voegde zich al snel bij het gezelschap: ,,Er is nog niet heel veel sfeer in de flat. Op deze manier willen we ervoor zorgen dat mensen elkaar beter leren kennen. Dit komt de ambiance zeker ten goede.”

Meerdere activiteiten Inmiddels zijn meerdere activiteiten de revue gepasseerd. Elisa: ,,We regelen allemaal dingen rondom de flat. Laatst hebben we geprobeerd om oude fietsen weg te laten halen. Eind juni organiseerden we een gezellige barbecue.'' Ook in de winterperiode biedt de Rixtflat genoeg vermaak. ,,Tijdens Kerst hadden we een gezellige bijeenkomst op poten gezet voor alle bewoners van de flat. Iedereen kon beneden genieten van chocolaatjes en kransjes en een grote kom vol chocolademelk. Dit was een goede manier om bewoners op informele wijze aan elkaar voor te stellen,'' vindt Angela. Op gezette tijden komt de groep samen om de voortgang te bespreken. ,,Maandelijks komen we met tien mensen bijeen en evalueren we de activiteiten van de afgelopen periode. Bovendien bedenken we initiatieven voor de toekomst. Eventuele problemen in de flat worden ook besproken. Bewoners kunnen zich namelijk altijd melden bij de commissie. Wanneer dingen hen storen, kunnen ze het aan ons vertellen.''

Naarmate de tijd vordert, voegen steeds meer bewoners van de flat zich bij de activiteiten. ,,Terwijl we nog maar net zijn begonnen. Het is eerst altijd een beetje opstarten. De komende tijd komen er echter nog leuke dingen aan!” Angela vult aan: ,,Waarschijnlijk zullen we in december wederom een kerstbijeenkomst houden.”

'Iedereen wordt erbij betrokken' Behalve een verbeterde sfeer liggen er voor nieuwe leden van de commissie nog meer beloningen in het verschiet. Angela laat weten dat mensen die lid worden van de activiteitencommissie een welkomstpakket krijgen. ,,Samen met Elisa kies ik de inhoud van dit cadeautje. Vrouwen krijgen bijvoorbeeld een dienblad met kopjes, schoteltjes, lepeltjes en theezakjes; een leuke mix. De mannen kunnen genieten van een paar keukenspulletjes.'' De activiteitencommissie – nog geen jaar oud - staat open voor versterking. Beide dames roepen in koor: ,,Mensen met leuke ideeën voor de flat zijn van harte welkom!'' Tekst Richard Tjalsma Foto Leen Bouwens WIJKBLAD W IJKBLAD B BUITENWESTEN UITENWESTEN •

2233

De Menaemer Feintsjes repeteren in Westeinde Iedere vrijdagavond klinken er in en rondom Eeltsje's Hiem vrolijke, swingende klanken van trompetten en trombones, felle roffels van de snare en doffe, rytmische klappen van de grote trom. Muziek waarbij je moeilijk stil bij kunt blijven staan. Feestmuziek die iedereen, jong en oud, blij maakt. Het enthousiasme bij de muzikanten spat er af...

Op muzikaal gebied hebben de Feintsjes de lat bewust flink hoog gelegd. Djuri: ,,We willen als muzikanten wat meer bieden dan een 'gewoon' dweilorkest. Bij ons geen hoempapa-muziek. Het lijkt misschien voor velen dat we maar wat doen, maar wij kiezen bewust telkens voor muzikale uitdagingen.''

Hechte groep Het waren Teake Wiersma en Sjoerd Vleugel – beiden lid van de plaatselijke fanfare Constantia – die in 2005 het dweilorkest De Menaemer Feintsjes hebben opgericht. Een orkest met jonge mensen die van de betere feestmuziek hielden en zich op muzikaal gebied, net zoals de beide oprichters, wilden onderscheiden. Wat dat betreft is er in die tien jaar niets veranderd. De liefde voor feestmuziek vormt nog steeds de basis en de muzikale kwaliteit bij de twintig mannen is in al die jaren alleen maar gegroeid. Sinds enige tijd repeteert het orkest trouw elke vrijdagavond in Eeltsje's Hiem.

Warm bad Volgens voorzitter Djuri Vriesema en penningmeester Lieuwe Kuppens is er destijds bewust gekozen voor het multifuctionele centrum in Westeinde als oefenruimte. ,,Het is nu al lang niet meer zo, dat de leden van De Feinstjes uit Menaldum afkomstig zijn. De helft van de muzikanten woont inmiddels in Leeuwarden. Er is er nog maar één die echt uit Menaldum komt. Eeltsje's Hiem is daarom ideaal voor ons. De eerste indruk was al prima. De sfeer is goed, er staan fijne mensen achter de bar en beheerder Jappie van der Meulen is heel leuk om mee te werken. Hij denkt mee en het vertrouwen over en weer is groot. We voelen ons hier thuis. Een warm bad.''

Voor de arrangementen van De Feintsjes tekent Johan Postma. Hij is afgestudeerd aan het conservatorium in Zwolle. Volgens Lieuwe is bij het orkest de onderlinge vriendschap van groot belang. ,,We kennen elkaar vaak al van jongs af aan. Een hechte groep. Er is veel overleg. Muziek maken is belangrijk, maar praten in zo'n groep is net zo belangrijk. Als er probleempjes of meningsverschillen zijn? Even de koppen bij mekaar.'' Een orkest als De Menaemer Feintsjes eist veel van de leden. Naast de repetities, zijn er natuurlijk de talrijke optredens en concoursen. Het woord 'topsport' valt. Djuri: ,,Je wilt steeds vernieuwen en dat kost enorm veel tijd en energie. Je ziet elkaar soms vaker dan je vriendin...''

Jubileumconcert Het jubileumconcert, dat eind dit jaar staat gepland, vindt plaats in, hoe kan het ook anders, Eeltsje's Hiem. Een sta-concert. De stoelen gaan er uit. Niet alleen de Feintsjes zullen de muziek verzorgen, er is die avond ook een bigband geprogrammeerd. Lieuwe: ,,Iedereen in Westeinde is welkom. Het wordt gezellig. En laat!'' Tekst Piet Prins Promofoto De Menaemer Feintsjes WIJKBLAD BUITENWESTEN •

25

'Ik heb schrikdraad in mijn vingers'

Paardenfluisteraar van Westeinde

Etièn Bührs is zoon van een Oostenrijkse staalfamilie, Westeinder, vrachtwagenchauffeur én magnetiseur. En nog is dit plaatje niet compleet want paardenfluisteraar is hij ook. Alle reden om eens bij hem aan te schuiven. Hij is nèt terug van vakantie. Samen met zijn twee zoons stond hij met zijn caravan op een Duitse camping. ,,Geweldig was het. Prachtig weer, leuke mensen maar vooral die ontspanning... heerlijk!'' Over ontspanning zal het vaker gaan in het gesprek met Etièn. Want als geen ander weet hij hoe belangrijk het is om op tijd aan de rem te trekken.

Buitenbeentje In het gezin vroeger was hij een buitenbeentje. ,,Mijn vader had een staalfabriek, mijn moeder een hoorapparaten-bedrijf. Bij ons thuis heerste een extreem zakelijke sfeer. Je mag wel zeggen: anti-gevoel. Zat ik 'es niet goed in mijn vel, dan werd

daar niet over gepraat maar kreeg ik een crossfiets. Ik vond dat lastig, ik paste daar niet tussen. Als jongetje hoorde ik wel eens praten over twee ooms, die allebei magnetiseur waren. En dus 'raar' in de ogen van mijn ouders. Jammer dat ik ze nooit heb gekend.'' ,,In het verlengde van 'het staal' moest ik van mijn ouders een technische opleiding volgen. Dat bleek niets voor mij. Na allerlei omzwervingen en een huwelijk waarin ik niet gelukkig was, belandde ik op een vrachtwagen als internationaal chauffeur. Zo vaak en zo ver mogelijk weg van huis. Een ongezond leven met te veel stress, te veel zitten en te veel eten. Dat uitte zich in hartklachten.''

Bijna Dood Ervaring Tijdens een cardioversie – waarbij elektroschokken worden gebruikt om een te snel hartritme in een normaal ritme om te

zetten – deed hij een Bijna Dood Ervaring op. ,,Ik werd wakker met het besef: er is iets misgegaan en ik ben onderweg geweest naar boven. Daar was een rust die ik fantastisch vond. Inderdaad gaf de arts later toe dat ik een schok teveel had gekregen en dat ze me bijna kwijt waren geweest. Het is raar maar sindsdien heb ik schrikdraad in mijn vingers, zoals ik het noem. Als ik mijn hand op iemand leg, 'voel' ik bij die ander zijn spanningen, pijn en emoties.''

'Dieren komen altijd op me af' Denkend aan zijn ooms, wilde Etièn meer doen met zijn gave. Hij volgde cursussen Soul Body Fusion, handmassage Quantum Touch, communicatie met paarden en healing voor dieren om de nodige tools te verkrijgen. Op de goede momenten (,,toeval bestaat niet'') kwamen er mensen op zijn pad die hem verder hielpen bij zijn persoonlijke groei. Via via kreeg hij contact met de eigenaar van een stoeterij. ,,Hij was zo enthousiast over mijn gave dat hij me vroeg om ook zijn paarden te behandelen.''

In de aanloop naar een toekomstige eigen praktijk behandelt Etièn vrienden en kennissen. Hij doet dat door zijn handen op de rug, buik of benen van de cliënt te leggen. Of door handmassage. Lachend: ,,Laagdrempelig dus. Kleren hoeven niet uit en niemand hoeft bang te zijn voor gaten in de sokken of zweetvoeten want ook schoenen mogen aanblijven.''

Goed in zijn vel Een buurtgenoot die absoluut niets van het magnetiseren moest hebben, liet zich door zijn vrouw voor één keer overhalen. ,,Hij werd er zo rustig van dat hij graag wilde terugkomen. Hij zit nu weer goed in zijn vel, heeft een minder stressvolle baan gezocht en zijn diabetes is volledig onder controle.'' Tijdens zijn vakantie behandelde Etièn een meisje dat al twee jaar rugklachten had. ,,Zij stond er sceptisch tegenover maar gaf het een kans. Ik behandelde haar gewoon op een tuinstoel, de hele camping keek toe. Maakte me niks uit, ik concentreerde me op haar. Toen ik naar huis ging was haar rug een stuk minder pijnlijk.''

Overbelasting Zorgboerderij ,,Vroeger heb ik veel paardgereden en mijn hart ligt bij die dieren'', zegt hij. ,,Ze zijn hoog-sensitief. Ik voel hun verdriet en spanningen en ik kan aangeven wat ze dwarszit. Inmiddels behandel ik ook de paarden van een zorgboerderij. Het is belangrijk dat ze rustig zijn omdat ze met gehandicapte kinderen omgaan. De pony's en paarden komen altijd meteen naar me toe. Ze willen allemaal een portie energie. Hoewel, er is eentje die het op een hollen zet. Een kopie van mijn oude 'ik' toen ik nog dacht: 'zoek het maar uit, ik heb schijt aan alles'. Dat paard is voor mij een uitdaging. Daar ga ik zeker nog mee aan de slag.''

Veel klachten die hij tegenkomt, hebben te maken met stress en overbelasting. ,,We leven in een prestatiegerichte maatschappij en ongemerkt doe je daar aan mee. Targets halen, over je eigen grenzen gaan, alles opkroppen ... op den duur wreekt zich dat in je lichaam. Maar veel mensen luisteren niet naar de signalen van hun lijf en dat is heel ongezond. Ik weet waar ik over praat want dit werd me zelf bijna noodlottig. Gelukkig ben ik er nog. Ik vind het fijn te merken dat ik mijn energie kan doorgeven zodat iemand weer goed in zijn vel komt te zitten.'' Tekst Aukje Mulder Foto's Leen Bouwens


27

Tobias van der Meer beste amateurpokeraar van ons land

Door nationale titel weer vertrouwen in de toekomst

Westeinde heeft sinds kort een heuse nationaal kampioen. De 22-jarige Tobias van der Meer, hij woont in de Rixtflat, won in Ermelo namelijk het Nederlands Amateur Kampioenschap Poker. Vorig jaar december kreeg hij de smaak van het spel te pakken, speelde online een aantal wedstrijden, werd derde bij een voorronde, maar pakte verrassend de titel in de finale. Nu wil hij van zijn hobby zijn werk maken. ,,Ik heb een doel gevonden in mijn leven.'' Lange tijd worstelde Tobias met zijn toekomst. Hij maakte zich zorgen. Op school ging het niet echt geweldig en de meeste opleidingen en cursussen die hij daarna volgde, hield hij vaakk niet langer vol dan een maand of drie. Datzelfde goldd voor de baantjes die hij had. k ,,Na een paar maanden hield ik het meestal wel gezien,'' zegt hij. ,,Ik miste het zelfvertrouwen en voelde me een nietsnut.''

Internet Tobias maakte via internet kennis met poker. ,,Een vriend attendeerde me er op. Al snel raakte ik in de ban van het spelletje en won zo nu en dan. Ik train nu regelmatig online. Zo'n twintig uren per week. Thuis achter het computerscherm. Maak je geen zorgen: het is beslist niet verslavend. Ik kan echt wel een paar dagen zonder, maar ik heb de smaak gewoon te pakken en dat voelt goed. Mijn zelfvertrouwen is door die Nederlandse titel helemaal terug. Ik heb iets gevonden waar ik écht goed in ben. Iets waardoor ik trots op mezelf kan zijn. Eindelijk!''

Echte fiches Tijdens de voorrondes speelde Tobias niet vanachter zijn computer, p maar voor het eerst aan een heuse pokertafel. Met echte fiches en kaarten. De Westeinder had welgeteld 4836 opponenten in de voorrondes achter zich gelaten. De finale in Ermelo telde nog 149 spelers. Er zaten ruim duizend toeschouwers op de tribune. En ondanks het feit dat er tot diep in de nacht werd gespeeld, bleven de meeste pokerliefhebbers zitten. Na zestien uren ppokeren en slechts een kleine inzinking pakte Tobias van der Meer de eerste prijs. Hij mag zich nu met ere de beste amateurpokeraar van ons land noemen. Tobias hoopt ooit professional te worden. Inmiddels heeft hij een sponsor: de Belgische pokerorganisatie APAT. In november gaat h met hen op tournee. Lachend: ,,Je moet hij niet denken dat ik er nu al bakken met geld mee verdien. Ze vergoeden me echt alleen maar de reis- en verblijfkosten. Maar het is een begin. Of ik echt mijn brood met pokeren kan verdienen? Ik hoop het. Droom er zelfs van. Nu moet er keihard gewerkt worden om mijn spel te verbeteren. Ik ben op de goede weg. Er is door het pokerspel in ieder geval weer vertrouwen in de toekomst. En dat is er tè lang niet bij me geweest.'' Tekst en foto Piet Prins


29 29

Energie neutrale wijk is beslist geen utopie

Weer zo’n ambitieus plan van de Energie Coöperatie Westeinde (ECW). Een zonnepark aan de rand van de wijk, daken vol zonnepanelen, energiezuinige mechanische ventilatie….. Eigenlijk begin ik er een beetje moe van te worden, maar oké, nog een paar vragen aan het ECW-bestuur om de geloofwaardigheid van deze jongste wijktelg op peil te houden: Hoe gaat het eigenlijk met jullie ledenbestand? Dat gaat goed! We hebben na een goed jaar al 133 leden en dat mag je een succes noemen. We hebben ook besloten de leden nu duidelijk voorrang te geven boven niet leden bij collectieve acties, en hen uitgebreidere informatie te verstrekken over zaken waar we als bestuur mee bezig zijn. Dat is leuk, maar hoe merken leden dat precies? Om een voorbeeld te noemen, bij de laatste collectieve actie waarbij we een aanbieding hebben gedaan voor een nieuw energiezuinig ventilatiesysteem hebben leden van onze coöperatie een korting gekregen. Goh, toch mooi dat jullie dat dan organiseren. Maar nu even iets anders: de energie neutrale wijk, is dat geen utopie? Nee, beslist niet. Maar gemakkelijk zal het niet zijn en het is natuurlijk een kwestie van lange adem. Maar toch geloven we erin. Wist je trouwens dat het Westeinde de vierde bestaande wijk in Nederland is waar een dergelijk langlopend project is gestart? Momenteel zijn we druk bezig met het opstellen van een route-

kaart naar een energie neutrale wijk. Dit doen we met behulp van een aantal landelijke bedrijven zoals o.a. het ingenieursbureau Royal Haskoning DHV, de Rabobank, Aliander, Cofely en het ministerie van Binnenlandse Zaken. Maar vooral onze eigen gemeente is nauw bij het project betrokken. Op 3 september zijn we gestart en we ronden het eerste deel van het project, waarin we de routekaart maken, af op 8 oktober met een beetje een feestelijke presentatie. En wat kost dit nou allemaal? Het traject naar een routekaart kost € 35.000,--. Dat geld is bijeen gebracht door de stichting GEN, het ministerie van BZK, Aliander en de stadsregio Leeuwarden. Daarmee wordt aangetoond dat deze instellingen veel belang hechten aan dit project en dat ze vertrouwen in onze coöperatie en de wijk hebben. Mooi allemaal hoor. Maar nog een laatste vraag: Hoe staat het met jullie zonnepark, want zonder die 10.000 zonnepanelen kun je volgens mij een energie neutrale wijk wel vergeten toch? Die opmerking is maar ten dele waar, natuurlijk is het zonnepark van groot belang voor het project maar het is geen noodzakelijk onderdeel om energie neutraal te kunnen worden. Veel noodzakelijker is dat de wijkbewoners actief meedenken en doen. Daarom zijn we ook erg verheugd dat er bij dit project een mooie samenwerking in de startblokken staat tussen de ECW, de wijkvereniging en het wijkpanel. Tekst Tjeerd Heidstra - Foto Leen Bouwens WIJKBLAD BUITENWESTEN •

31

32


Westeinde, zorg voor elkaar! Afgelopen voorjaar viel bij alle Westeinders het blad ‘Lwd voor elkaar’ in de bus. Andries Eckhart, wethouder van de gemeente Leeuwarden, zei daarin dat hij op deze manier verhalen van vrijwilligers wilde laten horen: ,,In de gemeente Leeuwarden zijn duizenden mensen, die met veel plezier dingen voor anderen doen (…) voor hen geeft dit respect, voldoening en een goed gevoel (…) waar we veel waardering voor hebben.'' In Westeinde wil men via de site van de wijkvereniging ook vrijwilligers koppelen aan mensen, die hulp nodig hebben onder het kopje ‘de helpende hand’. Henriëtte Wiersma (hier op de foto) is wijkverpleegkundige in Leeuwarden West en verantwoordelijk voor de contacten met de wijk: ,,We zijn altijd op zoek naar vrijwilligers om anderen te helpen.''

Graag helpen ,,Nu de verzorgingsstaat is opgehouden, en de gemeenten en zorgverzekeraars verantwoordelijkheid hebben gekregen in ondersteuning en zorg aan mensen, is het een uitdaging om te zorgen dat mensen niet tussen wal en schip raken, '' zegt Henriëtte. ,,Op technisch gebied is er veel te winnen en we hebben de afgelopen tijd ervaring opgedaan met domotica en een leefstijlmonitoring-systeem, die kunnen zorgen dat ouderen langer thuis kunnen blijven wonen.'' ,,De centrale vraag blijft echter hoe we de burgers enthousiast krijgen om anderen te gaan helpen. We merken dat als we concrete vragen stellen en deze inpasbaar zijn in eigen agenda, mensen best genegen zijn om iets voor een ander te betekenen. ‘Hoe

concreter, hoe beter’, is het devies. We hebben een succesverhaal van een man van 93 die nu iedere week voor een wijkbewoner boodschappen doet.''

Samen! Marieke van Dasselaar is al minstens 40 jaar vrijwilliger en woont al jaren in de wijk en doet heel veel vrijwilligerswerk. Ze noemt zichzelf ‘verbinder’ en vindt het fijn om voor anderen iets te betekenen. ,,Het zou goed zijn als er een vrijwilligerscoördinator zou komen in onze wijk. Er zijn best vrijwilligers te vinden, dat zag je al bij het programma van Geer en Goor. Niet alleen bij het ouderenfonds maar ook op de websites van www.wehelpen.nl, https://zorgvoorelkaar.com en www. wellzo.nl zijn veel vrijwilligers te vinden. Ik ben er dagelijks druk mee doende om vrijwilligers te werven en aan te sturen en door middel van gesprekjes te bekijken welke cliënt voor hem of haar geschikt zou zijn. Het is al een doel van mij om mensen te motiveren om naar ‘bakkie in de buurt’ te gaan en het lijkt me geweldig als er een vrijwilligerscoördinator in de wijk zou zijn om vrijwilligers te ondersteunen.'' Het bestuur van de wijkvereniging wil graag dat Westeinde een zorgzame wijk is: ,,We zijn trots op alles wat in onze wijk gebeurt en hopen dat door dit initiatief op onze website veel mensen aan elkaar gekoppeld kunnen worden. Houd u vooral onze website www.wijkverenigingwesteinde.nl/de-helpende-hand in de gaten.'' Tekst Petroeska Siccama Foto Leen Bouwens


33

Maak kennis met onze praktijk dĂŶĚĂƌƚƐĞŶĐĞŶƚƌƵŵ ĂŵŵŝŶŐŚĂďƵƌĞŶ ďĞƐƚĂĂƚ Ăů ŵĞĞƌ ĚĂŶ ϭϬ ũĂĂƌ ĞŶ ďĞŚĂŶĚĞůƚ ƉĂƟģŶƚĞŶ ǀĂŶƵŝƚ >ĞĞƵǁĂƌĚĞŶ ĞŶ ŽŵŐĞǀŝŶŐ͘ ů ďŝũŶĂ ĞĞŶ ũĂĂƌ ǌŝũŶ ǁŝũ ŐĞǀĞƐƟŐĚ ŝŶ ŚĞƚ ƉƌĂĐŚƟŐĞ ƉĂŶĚ ŝŶ ŚĞƚ ĐĞŶƚƌƵŵ ǀĂŶ ĚĞ ǁŝũŬ ĂŵŵŝŶŐŚĂďƵƌĞŶ ĞŶ ƐƚĂĂŶ ŽƉĞŶ ǀŽŽƌ ŶŝĞƵǁĞ ƉĂƟģŶƚĞŶ͘ EĂĂƐƚ ĂůŐĞŵĞŶĞƚĂŶĚŚĞĞůŬƵŶĚĞďĞŶƚƵďŝũŽŶƐŽŽŬǀŽŽƌŝŵƉůĂŶƚŽůŽŐŝĞ͕ŽƌƚŚŽĚŽŶƟĞ͕ŬůŝŬŐĞďŝƚĞŶŐĞďŝƚƐĞƐƚŚĞƟĞŬǁĞůŬŽŵ͘

,ŽŽŐŬǁĂůŝƚĂƟĞǀĞƚĂŶĚŚĞĞůŬƵŶĚĞŵĞƚ ĂĂŶĚĂĐŚƚǀŽŽƌĚĞƉĂƟģŶƚ /ŶŽŶǌĞůŝĐŚƚĞĞŶƐĨĞĞƌǀŽůŝŶŐĞƌŝĐŚƚĞƉƌĂŬƟũŬ͕ ŵĞƚǀŝũĨƌƵŝŵĞ͕ŵŽŽŝĞďĞŚĂŶĚĞůŬĂŵĞƌƐĞŶ ŵŽĚĞƌŶĞĂƉƉĂƌĂƚƵƵƌ͕ďŝĞĚƚŽŶƐǀĞƌƚƌŽƵǁĚĞ͕ ŬůĂŶƚǀƌŝĞŶĚĞůŝũŬĞďĞŚĂŶĚĞůƚĞĂŵ-ďĞƐƚĂĂŶĚĞ ƵŝƚŵĞĞƌĚĞƌĞƚĂŶĚĂƌƚƐĞŶĞŶ ŵŽŶĚǌŽƌŐǀĞƌůĞŶĞƌƐŽŶĚĞƌůĞŝĚŝŶŐǀĂŶ ƚĂŶĚĂƌƚƐKĚĞĚ,ĞƐƐ-ŵĞƚǀĞĞůƉůĞǌŝĞƌĞĞŶ ŚŽŽŐŬǁĂůŝƚĂƟĞǀĞ͕ĐŽŵƉůĞƚĞ ƚĂŶĚŚĞĞůŬƵŶĚŝŐĞǌŽƌŐĂĂŶ͘ ĞƉƌĞƫŐĞ͕ǀƌŝĞŶĚĞůŝũŬĞƐĨĞĞƌĚŝĞŝŶŽŶǌĞ ƉƌĂŬƟũŬŚĞĞƌƐƚǁŽƌĚƚƐƚĞĞĚƐĚŽŽƌŽŶǌĞ ƉĂƟģŶƚĞŶďĞŶĂĚƌƵŬƚĂůƐĞĞŶǀĂŶŽŶǌĞ ďĞůĂŶŐƌŝũŬƐƚĞŬĞŶŵĞƌŬĞŶ͘ dĂŶĚĂƌƚƐďĞǌŽĞŬŚŽĞŌŚĞůĞŵĂĂůŶŝĞƚĂůƐ ŽŶƉůĞǌŝĞƌŝŐƚĞǁŽƌĚĞŶĞƌǀĂƌĞŶʹĚĂƚŝƐŚĞƚ ŵŽƩŽǀĂŶŽŶƐƚĞĂŵ͘

ůůĞƐŽŶĚĞƌĠĠŶĚĂŬʹŽŽŬŽƌƚŚŽĚŽŶƟĞ ;ďĞƵŐĞůƐͿ͕ŝŵƉůĂŶƚĂƚĞŶ͕ŬůŝŬŐĞďŝƚĞŶZ ϯƚĞĐŚŶŝĞŬ /ŶĚĞƉƌĂŬƟũŬǁŽƌĚƚŚĞƚĐŽŵƉůĞƚĞƐƉĞĐƚƌƵŵ ĂĂŶďĞŚĂŶĚĞůŝŶŐĞŶĂĂŶŐĞďŽĚĞŶĞŶǁŽƌĚĞŶ ĚĞŶŝĞƵǁƐƚĞďĞŚĂŶĚĞůŵĞƚŚŽĚĞŶƚŽĞŐĞƉĂƐƚ͘ hŬƵŶƚďŝũŽŶƐƚĞƌĞĐŚƚǀŽŽƌŽƌƚŚŽĚŽŶƟƐĐŚĞ ďĞŚĂŶĚĞůŝŶŐĞŶ;ďĞƵŐĞůƐǀŽŽƌŬŝŶĚĞƌĞŶĞŶ ǀŽůǁĂƐƐĞŶĞŶͿ͕ǀŽŽƌŝŵƉůĂŶƚĂƚĞŶ͕ǀŽŽƌ ŬƵŶƐƚŐĞďŝƚĞŶŬůŝŬŐĞďŝƚǀŽŽƌƚĂŶĚĞůŽǌĞ ƉĂƟģŶƚĞŶ͘ƌŝƐŽŽŬĞĞŶƵůƚƌĂŵŽĚĞƌŶĞ ZǀŽŽƌŚĞƚǀĞƌǀĂĂƌĚŝŐĞŶĞŶŝŶĠĠŶĚĂŐ ƉůĂĂƚƐĞŶǀĂŶƉĞƌĨĞĐƚƉĂƐƐĞŶĚĞŬƌŽŶĞŶ͕ŝŶůĂǇƐ ĞŶďƌƵŐŐĞŶ͘ tŝũŵĞƌŬĞŶĚĂƚŚĞƚĚŽŽƌƉĂƟģŶƚĞŶĞƌŐŽƉ ƉƌŝũƐǁŽƌĚƚŐĞƐƚĞůĚĂůƐǌĞŝŶĚĞĞŝŐĞŶ ǀĞƌƚƌŽƵǁĚĞŽŵŐĞǀŝŶŐďĞŚĂŶĚĞůĚŬƵŶŶĞŶ ǁŽƌĚĞŶ͘

ĚƌĞƐǀŽŽƌĂŶŐƐƟŐĞƉĂƟģŶƚĞŶ ƌƐĐŚƌŝũǀĞŶǌŝĐŚǀĞĞůƉĂƟģŶƚĞŶŝŶĚŝĞĂŶŐƐƟŐ ǌŝũŶǀŽŽƌĚĞƚĂŶĚĂƌƚƐ͘ ůŝũŬďĂĂƌǌŝũŶǁŝũʹĚŽŽƌ͞ŵŽŶĚƚŽƚŵŽŶĚ ƌĞĐůĂŵĞ͟-ďĞŬĞŶĚĂůƐƉƌĂŬƟũŬǁĂĂƌŝŶŽŽŬ ĚĞŵĞĞƐƚĂŶŐƐƟŐĞƉĂƟģŶƚĞŶďĞŚĂŶĚĞůĚ ŬƵŶŶĞŶǁŽƌĚĞŶ͘ tĞůŝƐǁĂĂƌŬŽŵƚŚĞƚĚŽŽƌŽŶǌĞŵĂŶŝĞƌǀĂŶ ŽŵŐĂĂŶŵĞƚƉĂƟģŶƚĞŶ͘tŝũŶĞŵĞŶĂůƟũĚĚĞ ƟũĚǀŽŽƌĚĞƉĂƟģŶƚ͕ǁŝũůƵŝƐƚĞƌĞŶĞŶǁŝũ ĐŽŵŵƵŶŝĐĞƌĞŶ͘tŝũůĞŐŐĞŶŽŽŬĂůƟũĚ ĚƵŝĚĞůŝũŬƵŝƚǁĂƚĞƌŵŽĞƚŐĞďĞƵƌĞŶĞŶ ǁĂĂƌŽŵ͘ŶʹŶŝĞƚŵŝŶĚĞƌďĞůĂŶŐƌŝũŬ-Ğƌ ǁŽƌĚƚĚŽŽƌŽŶƐƚĞĂŵŵĞƚǀĞĞůƉůĞǌŝĞƌ ŐĞǁĞƌŬƚŝŶĚĞƉƌĂŬƟũŬ͕ĞŶƉĂƟģŶƚĞŶǀŽĞůĞŶ ĚĂƚŽŽŬ͘ ,ĞƚƐƚĞůƚŵĞŶƐĞŶŐĞƌƵƐƚ͘

KƉǌŽĞŬŶĂĂƌĞĞŶƚĂŶĚĂƌƚƐ͍/ŶůŽŽƉƐƉƌĞĞŬƵƵƌ ǀŽŽƌŶŝĞƵǁĞƉĂƟģŶƚĞŶŝĞĚĞƌĞĚŝŶƐĚĂŐƚƵƐƐĞŶϭϲ͗ϯϬĞŶϭϳ͗ϯϬ tŝũƐƚĂĂŶŽƉĞŶǀŽŽƌŶŝĞƵǁĞƉĂƟģŶƚĞŶ͘hŬƵŶƚƵŝŶƐĐŚƌŝũǀĞŶ-ƚĞůĞĨŽŶŝƐĐŚŽĨǀŝĂ ŽŶǌĞǁĞďƐŝƚĞ-ǁĂĂƌŶĂĞƌĐŽŶƚĂĐƚǁŽƌĚƚŽƉŐĞŶŽŵĞŶǀŽŽƌŚĞƚŝŶƉůĂŶŶĞŶǀĂŶ ĞĞŶĂĨƐƉƌĂĂŬ͘KŵĚĂƚǁŝũďĞŐƌŝũƉĞŶĚĂƚƐŽŵŵŝŐĞŵĞŶƐĞŶĞĞƌƐƚŬĞŶŶŝƐǁŝůůĞŶ ŵĂŬĞŶŵĞƚĞĞŶƚĂŶĚĂƌƚƐ͕ŚĞďďĞŶǁŝũŽƉŽŶǌĞŶŝĞƵǁĞůŽĐĂƟĞĞĞŶ ŝŶůŽŽƉƐƉƌĞĞŬƵƵƌŐĞŝŶƚƌŽĚƵĐĞĞƌĚǁĂĂƌǀŽŽƌǀĞĞůďĞůĂŶŐƐƚĞůůŝŶŐŝƐ͘dŝũĚĞŶƐĚŝƚ ƐƉƌĞĞŬƵƵƌŝƐŚĞƚŵŽŐĞůŝũŬŽŵǀƌŝũďůŝũǀĞŶĚůĂŶŐƐƚĞŬŽŵĞŶ͕ĞĞŶŬŝũŬũĞƚĞŶĞŵĞŶŽƉ ĚĞŶŝĞƵǁĞůŽĐĂƟĞĞŶŬĞŶŶŝƐƚĞŵĂŬĞŶŵĞƚŽŶǌĞƉƌĂŬƟũŬ͘ Tandartsencentrum Camminghaburen Telefoon: 058-2660556 Havingastate 9E-11 8925AZ Leeuwarden E-mail: [email protected] www.tandartscamminghaburen.nl

Westeinde in oorlogstijd Dit jaar is 70 jaar bevrijding van Friesland, mee door de komst van 18 Canadese veteranen, op een stijlvolle wijze gevierd. En in verband met de aanleg van de Haak om Leeuwarden zijn recent de laatste bunkerresten aan de Sylsterdyk verwijderd. Beide gebeurtenissen brachten mij er toe een in mijn bezit zijnde kopie van een kaart van het vliegveld Leeuwarden uit 1944 weer eens voor het licht te halen. De kaart meet ongeveer 65 x 60 cm en is van een schaal 1:10.000. De afbeelding bij dit artikel is een fragment van deze kaart met daarop globaal het gebied waar Westeinde ligt. De westelijke grens van de stad lag destijds ongeveer bij de Sweelinckstraat.

gelmatig door de Amerikanen en Engelsen gebombardeerd, alle aangelegde verdedigingswerken ten spijt. In september 1944 viel het doek voor 'Fliegerhorst Leeuwarden'.

Uiteraard was ik nieuwsgierig naar het origineel van de kaart. Enig speurwerk bracht mij bij Lieuwe Tamminga van het Schapendijkje en het familiearchief van de Tamminga’s. Zij hebben jaren 'geboerd' op boerderij 'Groot Humalda' aan het Keegsdijkje aan de rand van het vliegveld. Ze moesten de boerderij in september 1940 op last van de Duitsers ontruimen. Die maakten van het in 1938 geopende burgervliegveld in ras tempo een belangrijk militair steunpunt.

Konijnenhokken

Fliegerhorst Zo haalden op 'Fliegerhorst Leeuwarden' gestationeerde Duitse Messerschmitts en Heinkels zo’n 400 geallieerde vliegtuigen neer. In de loop van de oorlogsjaren werd het vliegveld ook re36


De Tamminga’s verhuisden naar het Schapendijkje waar een boerderij te koop stond. 'Groot Humalda' is in 1942 door de geallieerden plat gebombardeerd. 'Nij Humalda', zoals de boerderij aan het Schapendijkje later is gedoopt, staat op de kaart. Daarop staat al niet meer de eertijds prachtige kop-hals-romp boerderij aan het eind van het Schapendijkje (zie foto boven). Die werd verpacht door de familie Dorhout die veel grond bezat aan de westkant van de stad.

Deze boerderij stond direct ten oosten van de nu nog aanwezige grafheuvel en is op last van de Duitsers nog in 1940 afgebroken, omdat hij direct in het verlengde van de noord-zuid start- en landingsbaan (III) stond. In het decembernummer van Buitenwesten in 2013 heeft Willem Stegenga een artikel geschreven over de Dorhouts en hun grafheuvel. Ook aan het Schapendijkje staat een hele serie konijnenhokken aangegeven. Hier was sinds 1943 de Noord Nederlandse Coöperatieve Eier-, Pluimvee-, Konijnen-, Voeder – en Fruithandel gevestigd.

Rotterdams puin Bij het versterken en uitbreiden van de start- en landingsbanen

maakten de Duitsers gebruik van het puin van het bombardement van Rotterdam. Dat werd met schepen aangevoerd over het Sylsterrak (Harlinger Trekvaart) en vandaar via een smalspoor naar het vliegveld getransporteerd. Ook andere bouwmaterialen werden via deze route aangevoerd en opgeslagen. Ook langs de noord-zuid lopende weg die tegenwoordig de Famylje Tammingaleane heet, was het destijds een drukte van belang. Van alle gebouwen, afweergeschut (Flakstelle), barakken en dergelijke nabij de Sylsterdyk is tegenwoordig niets meer terug te vinden. De laatste bunkerresten zijn verdwenen met de aanleg van de Haak om Leeuwarden en de nieuwe noordelijke invalsweg.

Leeuwarden mijnenvelden aan. Zo ook ter weerszijden van de Harlingerstraatweg ter hoogte van de RK-begraafplaats. Die zijn op de kaart gearceerd aan gegeven.Tussen de mijnenvelden en de spoorwegovergang was een betonnen wegversperring opgericht in de Harlingerstraatweg. De mijnen rond de RK-begraafplaats lagen voornamelijk boven de grond en waren met draden verbonden. Mogelijk stond er ook een bunker, maar die is op de kaart niet terug te vinden. De mijnen zijn na de oorlog opgeruimd. Aanvankelijk zorgden de Canadezen daar voor. Toen zij vertrokken, was het karwei nog lang niet geklaard. Particulieren namen het werk tegen een 'behoorlijke vergoeding' over, aldus de Leeuwarder Courant op 5 juli 1945. Dat gebeurde ook bij de Harlingerstraatweg.

Mosterdpotjes Ik las in de krant en zag op een foto, dat bij het opruimen van de laatste Duitse bunkerresten aan de Sylsterdyk gebruiksvoorwerpen tevoorschijn zijn gekomen, waaronder glazen mosterdpotjes. Die mosterdpotjes herkende ik meteen. Ik ben namelijk zelf in het bezit van een stuk of veertig van die potjes. Die heb ik ooit in de beginjaren 60 van de vorige eeuw gevonden in een kleine stortplaats aan het begin van de Sylsterdyk. De potjes waren voor mij als schelpenverzamelaar heel goed bruikbaar om vondsten in te bewaren. Ik weet nog goed, dat ik een beetje huiverig was voor die potjes. Je kon immers nooit weten wat er in had gezeten. Nu – meer dan 50 jaar later - weet ik het dus: mosterd.

Even terug naar mijn kopie. Vrijwel zeker bevindt het origineel van de kaart zich in het archief van de Tamminga’s. En ook vrijwel zeker is de in 1944 vervaardigde kaart gebaseerd op informatie van het verzet en van de talrijke luchtopnamen die in de laatste oorlogsjaren van grote hoogte zijn gemaakt door fotoverkenners van de Britse RAF. In 1996 is weliswaar een vergelijkbare kaart in de boekhandel verschenen van de Topografische Dienst, maar deze kaart wijkt in opmaak en detail af van mijn kopie. Maar mogelijk zijn de bronnen dezelfde. Ik hoop, dat dit raadsel binnenkort zal worden opgelost. Tekst Geert Keuning Foto's Leen Bouwens en Historisch Centrum Leeuwarden

'Behoorlijke vergoeding' De Duitsers legden in mei en juni 1944 ter verdediging ook rond

(HCL)

Foto-expositie Westeinde nog te zien tot 30 oktober Ter gelegenheid van haar 40-jarig jubileum heeft Wijkvereniging Westeinde, in samenwerking met Kunst- en Cultuurbureau Art Connection, Fotoclub Leeuwarden gevraagd foto’s van de wijk NU te maken en ze dan naast foto’s van TOEN te hangen. Met hulp van beeldend kunstenaar Siska Alkema zijn aan de hand van oude foto’s nieuwe gemaakt. Van de afgelopen 40 jaar zijn dertig interessante plekken of gebeurtenissen gekozen en zijn deze opnieuw vanaf hetzelfde standpunt gefotografeerd. Soms zijn de verschillen zo groot dat de plek niet meer te herkennen is, soms is het verschil helemaal niet zo groot, maar zijn de mensen veranderd en de bomen groot. Naast deze oud – nieuw foto’s zijn ook collages te zien met een verzameling van bijzondere momenten en karakteristieke mensen uit 40 jaar Westeinde. De foto-expositie loopt nog tot en met 30 oktober en is te zien in Eeltsje's Hiem.

Nog meer schrijvers Wie denkt dat we in Westeinde de overleden Friese schrijvers op onze straatnaamborden nu wel genoeg eer hebben bewezen, is nog nooit in Swettehiem geweest. De namen van bekende schrijvers/journalisten die nog niet aan een lantaarnpaal in de wijk zijn geschroefd, hangen daar in de gangen. Voorzien van een foto en een korte levensloop. De grootste eer krijgt Rink van der Velde. Daar waar mannen als Sikke Doele, Douwe Tamminga en Freark Dam het moeten doen met een 'leane', wordt Rink van der Velde zowaar geëerd met een heuse 'passage'. Foto Piet Prins

Ingezonden Ik woon nu een kleine 40 jaar naar volle tevredenheid in deze wijk. Echter er is het laatste jaar wel het enige veranderd: men kan in de middag of avond geen of weinig parkeerplaats vinden en dan zet men de auto maar op het grasveld. Eenmaal is niet zo erg, maar iedere avond, zodat er diepe rijgroeven in het gras ontstaan, vind ik wel erg. Tevens wordt, als er gewerkt moet worden aan een huis, de werk-auto met of zonder aanhanger ook op het grasveld vlak voor het te 'bewerken' huis gereden en blijft daar de gehele dag staan. Ik heb deze zaken inmiddels aan de gemeente doorgegeven en daarbij tevens voorgesteld een deel van het grasveld in te richten als kleine parkeerplaats. Met ruimte voor drie of vier auto's. Van de gemeente heb ik nog geen enkele reactie gekregen. Bert Jacobs Tsjibbe Geertswei 8

De minibieb rukt op in Westeinde De minibiebs in ons land rukken op. Zo ook in Westeinde. Een alleszins sympathiek initiatief. Enige maanden geleden zette Geeske Rhee zo'n boekenkastje in haar tuin aan de Jan Jelleshofleane 141. Geeske nodigt iedereen in de buurt die van lezen houdt van harte uit gratis een boek uit het kastje te lenen of om af en toe te ruilen. ,,Je kunt natuurlijk ook een paar boeken uit jouw boekenkast toe voegen. Zo kan iedereen van elkaars boeken genieten.'' Ook Ivonne Chris uit de Paulus Akkermanwei 54 heeft een minibieb in haar tuin staan. Compleet met pompeblêden. Foto's Piet Prins


39

Baukje Hogeboom Veld over schildersclub Passe-partout: 'Prettige sfeer, gezelligheid, respect voor elkaar en humor' Met haar 63 jaar is ze het jongste lid van de Westeinder schildersclub Passe-partout. Baukje Hogenboom Veld is coördinator en aanspreekpunt. ,,Een hele hechte groep met acht vrouwen en twee mannen. En toch is het geen bejaardenclubje en ook geen vrouwenclub,'' lacht Baukje. ,,We hebben het heel gezellig met z'n allen, de sfeer is prettig, er is respect, we leren van elkaar en we laten iedereen in zijn of haar waarde. O ja, en we lachen wat af!'' Net als de meeste leden van Passe-partout woont Baukje niet in de wijk. Er zijn maar drie leden afkomstig uit Westeinde. De rest woont in andere delen van de stad. ,,Ik zelf kom uit Bilgaard en heb me hier zo'n tien jaar geleden via een lid van de schildersclub aangemeld. We zijn natuurlijk wel allemaal lid van de Wijkvereniging Westeinde. Dat hoort zo.''

De beste van Passe-partout ,,Ikzelf heb mijn leven lang getekend en geschilderd. Ik volgde lessen in de Blauwe Stoep en bij Parnas. Ik ben kunstzinnig aangelegd, zeg maar. Maar dat zijn er in onze club meer. Ik noem Jan Borchers. Een Westeinder die naar de tachtig loopt. Wat maakt die man mooi werk. Hij is, zonder enige twijfel, de beste van Passe-partout. En hij is ook zo iemand die adviezen geeft.'' De groep kent elkaar in veel gevallen al heel lang. Het oudste lid is Gusta Olivier. ,,Een geweldige vrouw, die met haar 85 jaar, nog heel scherp is en vol in het leven staat.'' Gerrit de Boer is vanaf het begin, veertig jaar geleden, lid van Passepartout.

Grote bar Donderdagmiddag Eén keer in de week komt het artistieke gezelschap in de achterste zaal van Eeltsje's Hiem bijeen. Tien mannen en vrouwen die vaak al vele jaren achter de schildersezels plaatsnemen. Vroeger was dat op de donderdagavond, maar nu niemand meer overdag werkt, is er gekozen voor de donderdagmiddag. Van twee tot vier. ,,We hebben geen docent,'' zegt Baukje. ,,Iedereen van ons heeft op een of andere manier wel wat teken- en schildervaring opgedaan. We helpen elkaar en geven adviezen en aanwijzingen. En omdat die sfeer zo geweldig is en er nooit sprake is van enige kritiek of jaloezie kan dat. Je weet dat adviezen altijd positief en goed bedoeld zijn. Immers, je hebt hier te maken met leuke en lieve mensen die een middagje creatief bezig zijn.''

Zoals het zich laat aanzien, blijft het ledental tot in lengte van jaren, schommelen rond de tien of elf. Baukje: ,,Er melden zich regelmatig mensen bij me die lid willen worden. Maar ons probleem is gebrek aan ruimte. Er kunnen, doordat er een grote bar in staat, niet meer mensen in ons zaaltje. Als die bar, waarvan naar mijn gevoel overigens niet of nauwelijks gebruik van wordt gemaakt, er uit gaat, kunnen we nieuwe leden aannemen.'' Die moeten trouwens qua karakter en instelling wel in de groep passen. ,,Eigengereid en eigenwijs kan niet. We knokken er voor om de goede sfeer te houden.'' Tekst Piet Prins Foto Leen Bouwens


41

G N A V P O R E D IN K E T S K DE LEU ! T R U U B E D IN U IJ B


43

Het Dorp Toen de Vrouw laatstleden met een van de beppezeggers over het Dorp fietste, zag de kleine een van de grote borden die her en der in het Dorp staan. Je moet wel even van de fiets af als je wilt lezen wat erop staat. De beppezegger keek eens goed en las: ‘Het Dorp viert feest.’ Hij keek zijn beppe aan en zei: ‘Wat voor een feest bedoelen ze?’ Tja leg dat maar eens uit aan zo’n ventje. Eindelijks was het dan zover: het heeft de Majesteit behaagd en geef meneer Stormer, die vroeger voorzitter van de Leefbaarheid op het Dorp was, een lintje. Hij mag zich nu lid van Oranje Nassau noemen. Ik hoorde later dat meneer Stormer zeer ingenomen was met de versieringen en dat hij er een paar nachten niet van geslapen heeft. Dat je even uit het spul bent, kan ik me voorstellen, maar dat je niet slaapt van zo’n speldje gaat me te ver. Maar ja, ik zal het nooit weten, want alhoewel ik vanzelfs ook heel veel goeds voor het Dorp en de maatschappij gedaan heb, hoef ik niet zo’n medaille en ik hoef al helemaal niet lid van de familie van de Majesteit te worden. Ik vond het grote zonde dat de Dorpsmerke dit jaar niet veel anders was dan vorige jaren. Ik had toch wel van de Merkekommisje of anders wel van het Dorpsbestuur verwacht dat ze er een jubeleummerke van hadden gemaakt. Het Dorpsbelang bestaat dit jaar veertig jaar, er staan van die grote borden aan het begin van het Dorp en dan géén extra feest? Alhoewel dat wel op de borden te lezen is. Nou ja, er was een reünie voor oud-bestuur-

deren, maar verder heeft het tot nog toe niet al te veel om de hakken, dat jubileumjaar. Dus als de jubeleumkommisje nog wat wil, moet het wel haast gebeuren want anders hoeft het niet meer. Wat mij bij de Merke heel erg is afgevallen is dat de kinders moesten betalen voor de zweef. Ik ging er op een dag met de pakezeggers heen en voor ik het wist vlogen de euros mij tussen de vingers door. Een gekkeboel vanzelfs, want zo’n draaimolen moet gewoon niks kosten en de kinders moeten de hele week kunnen draaien. Daar moet het Dorpsbestuur bij een nieuwe Merke wat aan doen. En daar stond het Dorp zomaar in de stadscourant. Nou ja, het Dorp… het waren een paar van die dwarsbongelende Dorpelingen die de nieuwe voetbalkooi niet in de buurt van hun huis willen hebben. Maar het stadsbestuur heeft gezegd dat wanneer meer dan de helft van de Dorpelingen de voetbalkooi wel wil hebben, hij er komt. En nu willen haast alle Dorpelingen de voetbalkooi op het speelterrein in het midden van het Dorp. Dus die paar mensen moeten nu ophouden met zeuren en de voetbalkooi moet maar snel worden gebouwd en geopend met een mooi feest, dan weten we ook waar die borden in het Dorp voor bedoeld zijn.

O. Stellingwerf

Wijkblad. Buitenwesten. 'Ja' tegen voetbalkooi. Eeltsje's Hiem, hart van een warme wijk. Westeinde in oorlogstijd. september 2015

Recommend Documents