Wijk- en buurtprofielen Ede 2013
Het sociale en fysieke leefklimaat per wijk en 11 buurten
Gemeente Ede Afdeling MOWES Januari 2014
Inhoudsopgave
Pagina
Inleiding
6
Verantwoording
7
Gebiedsindelingen gemeente Ede: CBS-wijken en –buurten (rapportindeling) en relatie met nieuwe indeling van Wijkwerk 2014
8
Gemeenteprofiel Ede
11
WIJKPROFIELEN 1. Ede-West
Buurten: Zeeheldenbuurt, Indische buurt, Vogelbuurt, Bloemenbuurt, Beatrixpark In wijkwerkindeling onderdeel van Ede-Centraal
12
2. Ede-Oost
Buurten: Centrum Ede, Bosrand, Komponistenbuurt, Burgemeestersbuurt Stationsbuurt In wijkwerkindeling onderdeel van Ede-Centraal
14
3. Veldhuizen
16 Buurten: De Horsten, De Burgen, De Steinen, Klaphek, De Dalen, De Velden en Beken, De Hoven In wijkwerkindeling onderdeel van Veldhuizen en Kernhem excl. Klaphek (Ede-Centraal)
4. Kernhem
Buurt: Kernhem In wijkwerkindeling: Veldhuizen en Kernhem
18
5. Rietkampen
Buurten: De Parken, De Dreven, De Singels, De States In wijkwerkindeling onderdeel van Ede-zuid/Bennekom
20
6. Maandereng
Buurten: Elskamp, Maandereng-Oost, De Hoef In wijkwerkindeling onderdeel van Ede-zuid/Bennekom
22
7. Ede-Zuid
Buurten: Uitvindersbuurt, Hoogbouw-Zuid, Reehorst In wijkwerkindeling onderdeel van Ede-zuid/Bennekom
24
8. De Klomp
Buurten: De Klomp dorp, De Klomp buitengebied In wijkwerkindeling onderdeel van Buitendorpen
26
9. Ederveen
Buurten: Ederveen dorp, Ederveen buitengebied In wijkwerkindeling onderdeel van Buitendorpen
28
10. Harskamp
Buurten: Harskamp dorp, Legerplaats Harskamp, Westeneng, Harskampse Zand In wijkwerkindeling onderdeel van Buitendorpen
30
11. Otterlo
Buurten: Otterlo dorp, Eschoter Veld, Reemst, Hoog Baarlo, Deelen In wijkwerkindeling onderdeel van Buitendorpen
32
12. Wekerom
Buurten: Wekerom dorp, Wekeromse Meent, Wekeromse Zand In wijkwerkindeling onderdeel van Buitendorpen
34
13. Buitengebied
Buurten: Maanderbroek, Doesburg, Driesprong/Ginkel In wijkwerkindeling onderdeel van Buitendorpen excl. Maanderbroek (Bennekom)
36
14. Lunteren
Buurten: Centrum Lunteren, Wormshoef, Lunteren Oost Nederwoud, De Veenen, Lunterse Veld, Meulunteren/De Valk, Lunterse buurtbos In wijkwerkindeling onderdeel van Buitendorpen
38
Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
4
15. Bennekom
16. Bedrijventerrein:
Buurten: De Laar, Bennekom-Zuidoost, Boekelo, Halderbrink, De Kraats/ Nergena, Dikkenberg In wijkwerkindeling: Veldhuizen/Bennekom Buurten: Frankeneng, Heestereng, De Vallei, Schuttersveld-zuid, Schuttersveld-Noord, Kievitsmeent In wijkwerkindeling: Ede-Centraal
40
42
BUURTPROFIELEN 17. Indische buurt
44
18. Vogelbuurt
46
19. Bloemenbuurt
48
20. De Horsten
50
21. De Burgen
52
22. De Velden en Beken
54
23. Klaphek
56
24. Elskamp
58
25. Uitvindersbuurt
60
26. Hoogbouw-Zuid
62
27. Ede-Centrum
64
BIJLAGEN Bijlage 1: Herkomst indicatoren in wijkprofielen
66
Bijlage 2: Definities indicatoren wijkprofielen
67
Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
5
Inleiding Kennis van een wijk is zinvol om op een effectieve manier beleidskeuzes te maken voor inzet in een wijk, zowel op het fysieke als sociale terrein. Ook kennis over verschillen tussen wijken zijn hierbij van belang. Waar die verschillen liggen, is wordt uit de bijgevoegde samenvatting duidelijk. Dit is het vijfde jaar dat we het fysieke en sociale leefklimaat in alle wijken en een aantal buurten van Ede in kaart hebben gebracht. De wijkprofielen geven een beeld van het leefklimaat van een wijk en geven vooral ook weer hoe de inwoners de wijk/buurt beleven. Dat dit niet altijd in lijn is met de ‘’objectieve’’ gegevens over leefbaarheid in die wijk/buurt is ook in het rapport te lezen. Daarnaast vormen de wijkprofielen een monitor die het leefklimaat in de wijk door de jaren heen volgt en veranderingen signaleert. De wijk/buurtprofielen worden opgesteld aan de hand van een beperkt aantal indicatoren. Deze indicatoren zijn afkomstig uit verschillende bronnen. De wijk- en buurtprofielen fungeren als signaleringsinstrument en als monitor van de leefbaarheid in wijken en buurten in Ede. Ze worden gebruikt door verschillende instellingen en organisaties bij het wijkgericht werken. Zo gebruikt Woonstede de wijkprofielen bij het opstellen van hun woonvisies. Ook bij het bepalen van de inzet in de wijken in het kader van de 3 decentralisaties zijn gegevens over de wijk van belang. Verder gebruikt Wijkwerk de wijkprofielen als één van de bronnen waarop ze hun, tot nu toe, jaarlijkse wijkactiviteitenplannen (WAP) baseren. Samen met kwalitatieve waarnemingen in de wijk door professionals en vrijwilligers komt Wijkwerk tot een totaalbeeld van een wijk. De wijk/buurtprofielen worden opgesteld aan de hand van een aantal indicatoren die zijn vastgesteld door de gemeente in samenwerking met Woonstede, de politie en Welstede, en zijn afkomstig uit verschillende landelijke en lokale bronnen. Dit jaar is op verzoek van Wijkwerk voor het eerst de buurt Ede-Centrum toegevoegd aan de profielen, omdat deze buurt een heel eigen (dynamisch) leefklimaat kent, dat afwijkt van de rest van de (CBS) wijk Ede-Oost. In de wijk/buurtprofielen zijn de meest recente beschikbare gegevens verwerkt. Dat betekent dat dit jaar een aantal leefbaarheidsgegevens over 2011 de meest recente zijn omdat deze gegevens, tot nu toe, om de twee jaar, in een reguliere enquête van de gemeente gemeten worden. In mei 2013 is wel een beperkter (tussen) onderzoek uitgevoerd dat op wijkniveau en Ede-Centrum (als enige buurt) een aantal gegevens heeft opgeleverd die hier in verwerkt zijn. Om een beter beeld te kunnen geven van de betrokkenheid en (potentiële) inzet van bewoners in een wijk, zijn dit jaar enkele indicatoren toegevoegd aan de bestaande indicatoren over dit onderwerp: -
‘Het percentage inwoners dat wel eens iemand in de buurt helpt’ ‘% inwoners dat voldoende contacten heeft in de buurt’
Daarnaast zijn dit jaar de indicatoren over slachtofferschap van bepaalde delicten komen te vervallen omdat hier geen nieuwe gegevens van beschikbaar waren en omdat er nu, i.t.t. vorig jaar, weer politiecijfers beschikbaar zijn. Daarom zijn de volgende indicatoren toegevoegd: -
‘Aantal gemelde diefstal/inbraak per 100 woningen (politiecijfers) ‘Aantal gemelde incidenten overlast jeugd (politiecijfers)
Bij deze publicatie is op A-3 formaat een overzicht opgenomen waarin alle wijken en buurten en Ede totaal naast elkaar zijn gezet waardoor vergelijking tussen wijken mogelijk is. Kleuren geven het verschil met het gemiddelde in heel Ede aan. Ontwikkelingen en signaleringen van nieuwe problemen op het gebied van leefbaarheid zijn uit deze samenvattende tabel niet te halen, daarvoor wordt verwezen naar de afzonderlijke profielen in het rapport.
Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
6
Verantwoording Keuze van indicatoren Deze wijkprofielen zijn gebaseerd op een beperkt aantal indicatoren. Om een overzichtelijk beeld te geven, is het aantal zo laag mogelijk gehouden. Daarvoor moeten keuzes worden gemaakt. Hiervoor hebben we gebruik gemaakt van gegevens uit de literatuur, waarin onderzocht is welke indicatoren iets zeggen over fysieke en sociale leefbaarheid in de buurt en welke indicatoren hieraan gerelateerd zijn. Dit hoeven geen causale relaties te zijn. Hierbij hebben we diverse diverse disciplines instanties betrokken, waaronder de politie, Welstede en Woonstede. Bij de keuze van de indicatoren speelt ook de beschikbaarheid een rol. De gebruikte indicatoren zijn beschikbaar; ze zijn allemaal afkomstig uit lopende registratiesystemen, al dan niet extern, en onderzoeken. De afdeling S en O van de gemeente Ede heeft hier een groot deel van verzameld en aangeleverd. Ook hebben zij een deel van de rapportage voor hun rekening genomen. Er hoeft voor de verzameling van de gegevens geen extra onderzoek plaats te vinden. De bronnen en definities van de indicatoren zijn in de bijlagen weergegeven.
Keuze wijkindeling en buurten We hebben gekozen voor de CBS wijk- en buurtindeling omdat dat het niveau is waarop alle cijfers beschikbaar zijn. Bovendien is dit een standaard, die door de jaren heen gelijk blijft. Aan het begin van dit document staat een overzicht, waarin de indeling van wijken zoals Wijkwerk ze hanteert, gerelateerd is aan de CBS wijkindeling. Ook in de inhoudsopgave is deze koppeling gelegd. De keuze van buurten heeft plaatsgevonden in samenwerking met de politie, Welstede en Woonstede. Hierbij is een keuze gemaakt voor buurten die op het gebied van leefbaarheid in beweging zijn en voor buurten waar zich mogelijk leefbaarheidsproblemen zouden kunnen gaan ontwikkelen.
Gebruik van wijk/buurtprofielen De wijkprofielen geven een beeld van de (ontwikkeling) van het sociale en fysieke leefklimaat van de wijk/buurt. Ze worden gebruikt bij het ontwikkelen van beleid op wijk- en buurtniveau. Ze zijn niet geschikt als instrument om individuele wijkactiviteiten te evalueren; de gebruikte indicatoren zijn samenvattende indicatoren. Veel activiteiten kunnen (al dan niet direct) invloed hebben op een bepaalde indicator, waardoor veranderingen in een indicator over het algemeen niet eenvoudigweg kunnen worden toegeschreven aan het effect van een enkele (wijk)activiteit, maar veelal aan een samenspel van effecten van diverse activiteiten en ontwikkelingen. De wijk/buurtprofielen geven inzicht in de situatie in de betreffende wijk ten opzichte van het gemiddelde van Ede en daarnaast van de veranderingen die zich voordoen in de wijk in de loop van de tijd (monitor). Indien een item meer dan 20% ongunstiger scoort dan het gemiddelde voor Ede, is dit in dit rapport blauw gekleurd. Dit jaar is een aantal leefbaarheidsgegevens uit 2013 weergegeven. Deze zijn afkomstig uit ‘’inwoners aan het woord 2013’’, een enquête onderzoek van de gemeente onder inwoners van Ede. Hierbij zijn de steekproeven in de wijken opgehoogd waardoor representatieve gegevens per wijk zijn verzameld en niet per buurt. Daarom ontbreken deze gegevens in de buurtprofielen. Net als vorige jaren is ook dit jaar een profiel van heel Ede gemaakt waarin Ede zoveel mogelijk wordt vergeleken met heel Nederland. Indien een wijk ongunstiger scoort dan Ede kan dat tenslotte anders, ongunstiger geïnterpreteerd worden indien Ede als geheel ook ongunstig scoort, dan wanneer de gemeente Ede gunstig scoort in vergelijking met het gemiddelde in Nederland. Dit geeft een extra dimensie aan de interpretatie van afwijkingen.
Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
7
Gebiedsindelingen gemeente Ede: CBS-wijken en –buurten (rapportindeling) en relatie met nieuwe indeling van Wijkwerk 2014 Wijkwerk - wijk
CBS-buurt
arcering: afwijking t.o.v. CBS
CBS-wijk
Wijkwerk 2014 – buurt
Gehanteerde indeling in wijkprofielen
arcering: afwijking t.o.v CBS
Ede-Centraal Ede-Centraal Ede-Centraal Ede-Centraal Ede-Centraal Ede-Centraal Ede-Centraal Ede-Centraal Ede-Centraal Ede-Centraal Ede-Centraal
Centrum Ede Bosrand Komponistenbuurt Burgemeestersbuurt Stationsbuurt Zeeheldenbuurt Indische buurt Vogelbuurt Bloemenbuurt Beatrixpark Klaphek
Ede-Oost Ede-Oost Ede-Oost Ede-Oost Ede-Oost Ede-West Ede-West Ede-West Ede-West Ede-West Veldhuizen (Veldhuizen B)
Ede-Centrum Ede-Oost Ede-Oost Ede-Oost Ede-Oost/Ede-Zuid Ede-West Ede-West Ede-West Ede-West Ede-West Ede-West
Veldhuizen en Kernhem Veldhuizen en Kernhem Veldhuizen en Kernhem Veldhuizen en Kernhem Veldhuizen en Kernhem Veldhuizen en Kernhem
De Horsten De Burgen De Steinen De Dalen De Velden en Beken De Hoven
Veldhuizen (Veldhuizen A) Veldhuizen (Veldhuizen A) Veldhuizen (Veldhuizen B) Veldhuizen (Veldhuizen B) Veldhuizen (Veldhuizen B) Veldhuizen (Veldhuizen B)
Veldhuizen A Veldhuizen A Veldhuizen A Veldhuizen B Veldhuizen B Veldhuizen B
Veldhuizen en Kernhem
Kernhem
Kernhem
Kernhem
Ede-Zuid/Bennekom Ede-Zuid/Bennekom Ede-Zuid/Bennekom Ede-Zuid/Bennekom Ede-Zuid/Bennekom Ede-Zuid/Bennekom Ede-Zuid/Bennekom Ede-Zuid/Bennekom Ede-Zuid/Bennekom Ede-Zuid/Bennekom
Uitvindersbuurt Hoogbouw-Zuid Reehorst Elskamp Maandereng-Oost De Hoef De Parken De Dreven De Singels De States
Oud-zuid Oud-zuid Oud-zuid Maandereng Maandereng Maandereng Rietkampen Rietkampen Rietkampen Rietkampen
Uitvindersbuurt/Enkapark/Tuindorp Hoogbouw Reehorst en omstreken Maandereng Maandereng Maandereng Rietkampen Rietkampen Rietkampen Rietkampen
Ede-Centraal Ede-Centraal Ede-Centraal Ede-Centraal Ede-Centraal Ede-Centraal
Frankeneng Heestereng De Vallei Schuttersveld-Zuid Schuttersveld-Noord Kievitsmeent
Bedrijventerrein Bedrijventerrein Bedrijventerrein Bedrijventerrein Bedrijventerrein Bedrijventerrein
Bedrijventerrein Bedrijventerrein Bedrijventerrein Bedrijventerrein Bedrijventerrein Bedrijventerrein
Buitendorpen Buitendorpen Buitendorpen Buitendorpen Buitendorpen Buitendorpen Buitendorpen Buitendorpen Buitendorpen Buitendorpen Buitendorpen Buitendorpen Buitendorpen Buitendorpen Buitendorpen Buitendorpen Buitendorpen Buitendorpen Buitendorpen Buitendorpen Buitendorpen Buitendorpen Buitendorpen Buitendorpen Buitendorpen Buitendorpen
Doesburg Driesprong/Ginkel Centrum Lunteren Wormshoef Lunteren-Oost Nederwoud De Veenen Lunterse Veld Meulunteren/De Valk Lunterse Buurtbos Ederveen dorp Ederveen buitengebied De Klomp dorp De Klomp buitengebied Harskamp dorp Legerplaats Harskamp Westeneng Harskampse Zand Wekerom dorp Wekeromse Meent Wekeromse Zand Otterlo dorp Eschoter Veld Reemst Hoog Baarlo Deelen
Buitengebied Ede Buitengebied Ede Lunteren Lunteren Lunteren Lunteren Lunteren Lunteren Lunteren Lunteren Ederveen Ederveen De Klomp De Klomp Harskamp Harskamp Harskamp Harskamp Wekerom Wekerom Wekerom Otterlo Otterlo Otterlo Otterlo Otterlo
Veldhuizen/Kernhem/Buitengebied Ede Buitengebied Ede Lunteren Lunteren Lunteren Lunteren Lunteren Lunteren Buitendorp De Valk Lunteren Ederveen Ederveen De Klomp De Klomp Harskamp Harskamp Harskamp Harskamp Wekerom Wekerom Wekerom Otterlo Otterlo Otterlo Buitendorp Hoog Baarlo Otterlo
Ede-Zuid/Bennekom Ede-Zuid/Bennekom Ede-Zuid/Bennekom Ede-Zuid/Bennekom Ede-Zuid/Bennekom Ede-Zuid/Bennekom Ede-Zuid/Bennekom
Maanderbroek De Laar Bennekom-Zuidoost Boekelo Halderbrink De Kraats/Nergena Dikkenberg
Buitengebied Ede Bennekom Bennekom Bennekom Bennekom Bennekom Bennekom
Bennekom Bennekom Bennekom Bennekom Bennekom Bennekom Bennekom Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
8
Wijk/buurtprofielen 2013 Het sociale en fysieke leefklimaat per wijk en 11 buurten in Ede
Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
9
Gemeente Ede vergeleken met Nederland Ede
Ede
Ede
Nederland
2011
2012
2013
NL 2013
108.286 16,9 9,7 58,3 15,2 7,2 2010 9,4 2008 28.900 36.100
108.765 16,6 9,6 58,0 15,8 7,2 2011 10,0 2009 29.400 36.500
109.824 16,4 9,6 57,8 16,2 7,3 2012 10,3 2010 29.800 36.300
16.778.025 14,7 8,3 60,1 16,8 11,7 NL 2012 NL 2010 30.000 34.300
6,0 2011
6,4 2012
6,9 2013
8,8 NL 2013
% niet werkende werkzoekenden van potentiële beroepsbevolking
2,9
3,0
3,2
-
% jongeren zonder startkwalificatie en niet schoolgaand*
11
13,4 2011
12,3 2012
NL 2012
2011
42.178 75 23 70 29 2012
42.865 75 24 69 30 2013
7.268.093 55 44 NL 2013
275.000
265.000
253.071
237.000
2010
2011 7,4 6,3 2,9 1,6 1,1 3,6
2013 7,6 -
NL 2011
7,5 6,4 17 2010
20,2 10,8 2011
14,3 8,1 2012
20,2 10,8 NL 2012
Buurtbemiddeling (2012)
2,1 731 95
2,0 606 110
2,1 513 98
1,2 -
Sociale samenhang
2010
2011
2013
NL 2013
% inw. dat voldoende contacten heeft in de buurt % inw. dat wel eens iemand in de buurt helpt % inw. dat zich medeverantwoord. voelt voor buurt % inw. dat afgelopen jaar actief was voor de buurt % vrijwilligers % inwoners dat sport
38,9 58,6
79,8 17,1 40,6 61,4
75,3 21,1 79,3 18,2 48,0 56,9
-
% inwoners lid van een sportvereniging
24,7
27,5
24,2
-
Bevolking Aantal inwoners % 0-12 jaar % 13-19 jaar % 20-64 jaar % 65+ % niet-westerse allochtonen migratie: % inwoners dat verhuisd is
Sociaal economisch Gemiddeld persoonlijk inkomen (€) Gemiddeld besteedbaar huishoudensinkomen (€) % huishoudens met een inkomen tot 105% van het sociale minimum
Woningen Aantal woningen % ééngezins % meergezins % koop % huur WOZ-waarde (€)
Leefbaarheidbeleving en veiligheid Rapportcijfer Leefbaarheid Sociale kwaliteit (kengetal**) Verloedering (kengetal) Sociale overlast (kengetal) Ervaren dreiging (kengetal) Verkeersoverlast (kengetal) Onveiligheids gevoel eigen buurt (%) Vaak ervaren overlast jongeren (%) Diefstal/inbraak per 100 woningen (politiecijfers) Aantal incidenten overlast jeugd (politiecijfers)
7,4 6,3 2,9 1,6 1,1 3,6
- of x: gegevens niet beschikbaar of te lage aantallen om weer te geven op wijk/buurtniveau =gelijk of gunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =meer dan 20% ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid * % 18-23 jarigen, niet schoolgaand en zonder startkwalificatie (min. HAVO, VWO, MBO niveau 2) ** een kengetal is een samenvattend getal tussen 0 en 10, samengesteld uit resultaten van meerdere met elkaar samenhangende enquetevragen (volgens landelijke standaard werkwijze) 0=slecht 10=goed (sociale kwaliteit) 0=goed 10=slecht (verloedering, sociale overlast, dreiging, verkeersoverlast) Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
10
Gemeenteprofiel Ede 2013 Bevolking, sociaal economisch en woningsamenstelling Het aandeel niet-westerse allochtonen is in Ede lager dan in Nederland. Het aandeel jongeren is daarentegen groter dan in heel Nederland. De sociaal-economische positie is in Ede gemiddeld iets sterker dan in Nederland. De woningvoorraad kenmerkt zich door relatief minder huurwoningen dan in Nederland. De werkloosheid is de afgelopen jaren, net als in heel Nederland, in Ede gestegen. Het aantal inwoners dat in Ede verhuist (naar elders in Ede of Nederland), is de afgelopen jaren licht toegenomen.
Leefbaarheid en veiligheid Het rapportcijfer dat inwoners geven voor de leefbaarheid in de buurt is de afgelopen jaren iets gestegen en is iets hoger dan gemiddeld in Nederland. Inwoners van Ede ervaren de leefbaarheid in de buurt over het algemeen, ook op andere fronten, iets positiever dan gemiddeld in Nederland. Het aantal diefstallen/inbraken per 100 woningen was in 2012 in Ede nog steeds hoger dan het gemiddelde van heel Nederland. Een positieve ontwikkeling is de toegenomen ervaren leefbaarheid in Ede en de afname van ervaren overlast van jongeren. Daarnaast zijn meer inwoners van Ede zich de afgelopen twee jaar veiliger gaan voelen in de buurt.
Sociale Samenhang Het aantal inwoners in Ede dat actief is voor de buurt, is de afgelopen jaren iets gestegen. Het aantal inwoners dat zich medeverantwoordelijk voelt voor de buurt is redelijk stabiel gebleven. Vergelijking met heel Nederland is niet mogelijk omdat gegevens hierover ontbreken. Het aantal vrijwilligers in Ede is al enkele jaren aan het toenemen. Het aantal inwoners dat sport en dat lid is van een sportvereniging lijkt daarentegen enigszins te dalen.
Oordeel ontwikkeling van Ede en de wijken in 2013 volgens Inwoners achteruit gegaan
vooruit gegaan -16%
gemeente Ede
16%
12%
-29%
Ede-Centrum Ede-Oost
19%
-15%
19%
-14%
Ede-West
28%
-27%
Veldhuizen A
19%
-13%
Veldhuizen B
-13%
Kernhem
12% 19%
-22%
Ede-Zuid
-20%
Maandereng Rietkampen
12%
-30%
8% 19%
-11%
Buitengebied Ede
-14%
Bennekom
-11%
Lunteren Ederveen / De Klomp
-7%
Harskamp / Wekerom / Otterlo
-10%
-50%
-30%
-10%
10% 18% 18% 17% 10%
30%
50%
Bron: inwoners a/h woord Ede 2013
In april/mei 2013 is de bewoners gevraagd of ze vinden dat hun buurt het afgelopen jaar vooruit of achteruit is gegaan. 16% van de Edenaren is van mening dat hun buurt er op vooruit is gegaan en ook 16% vindt dat hun buurt achteruit is gegaan. In vergelijking met 2011 (11%) vinden in 2013 iets meer Edenaren dat hun buurt het jaar ervoor vooruit is gegaan (16%). Het aantal inwoners dat van mening is dat hun buurt achteruit is gegaan, is vergelijkbaar met 2011.
Top zes buurtproblemen volgens inwoners Belangrijkste buurtprobleem dat volgens inwoners met voorrang aangepakt moet worden. gemeente Ede 1. Te hard rijden (1)
24%
2. Woninginbraak (2)
23%
3. Hondenpoep (3)
21%
4. Rommel op straat (6)
16%
5. Parkeerproblemen (4)
13%
6. Rondhangende jongeren (5) Geen enkel probleem Bron: inwoners a/h woord 2013 Ede
13% 22%
Net als vorig jaar staat in 2013 op nummer één van de buurtproblemen ‘te hard rijden’ Op nummer 2 nog staat nog steeds woninginbraak. Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
11
1. Wijkprofiel Ede-West 2011
2012
2013
Ede 2013
Sociaal economisch
12.886 14,2 8,7 58,8 18,3 8,3 2010 9,0 2008
13.015 14,4 8,4 58,7 18,6 8,0 2011 9,4 2009
13.099 13,7 8,5 58,8 19,0 7,9 2012 9,1 2010
Gemiddeld persoonlijk inkomen (€) Gemiddeld besteedbaar huishoudensinkomen (€)
27.100 33.300
27.500 33.400
28.100 32.800
109.824 16,4 9,6 57,8 16,2 7,3 Ede 2012 10,3 Ede 2010 29.800 36.300
6,0 2011
6,8 2012
7,1 2013
6,9 Ede 2013
3,3
3,3
3,6
3,2
10,4
12,3 2011
13,1 2012
12,3 Ede 2012
2011
5.599 71 28 62 37 2012
5.749 70 30 63 37 2013
42.865 75 24 69 30 Ede 2013
232.000 2010
225.000 2011
212.935 2013
253.071 Ede 2013
7,4 6,1 -
7,3 6,2 3,3 2,1 1,2 3,8
7,7 -
7,6 -
16,4
23,3
2010
14,2 2011
15,6 11,9 2012
14,3 8,1 Ede 2012
2,2 135 18
2,3 77 25
2,5 58 18
2,1 513 98
Sociale samenhang
2010
2011
2013
Ede 2013
% inw. dat voldoende contacten heeft in de buurt
39,3
77,3 17,3 42,8
75,0 18,9 77,4 18,4 44,2
75,3 21,1 79,3 18,2 48,0
55,8 23,5
57,0 23,1
59,6 19,3
56,9 24,2
Bevolking Aantal inwoners % 0-12 jaar % 13-19 jaar % 20-64 jaar % 65+ % niet-westerse allochtonen migratie: % inwoners dat verhuisd is
% huishoudens met een inkomen tot 105% van het sociale minimum % niet werkende werkzoekenden van potentiële beroepsbevolking % jongeren zonder startkwalificatie en niet schoolgaand*
Woningen Aantal woningen % ééngezins % meergezins % koop % huur WOZ-waarde (€)
Leefbaarheidbeleving en veiligheid Rapportcijfer Leefbaarheid Sociale kwaliteit (kengetal**) Verloedering (kengetal) Sociale overlast (kengetal) Ervaren dreiging (kengetal) Verkeersoverlast (kengetal) Onveiligheids gevoel eigen buurt (%) Vaak ervaren overlast jongeren (%) Diefstal/inbraak per 100 woningen (politiecijfers) Aantal incidenten overlast jeugd (politiecijfers) Buurtbemiddeling
% inw. dat wel eens iemand in de buurt helpt % inw. dat zich medeverantwoord. voelt voor buurt % inw. dat afgelopen jaar actief was voor de buurt % vrijwilligers % inwoners dat sport % inwoners lid van een sportvereniging
- of x: gegevens niet beschikbaar of te lage aantallen om weer te geven op wijk/buurtniveau =gelijk of gunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =meer dan 20% ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid * % 18-23 jarigen, niet schoolgaand en zonder startkwalificatie (min. HAVO, VWO, MBO niveau 2) ** een kengetal is een samenvattend getal tussen 0 en 10, samengesteld uit resultaten van meerdere met elkaar samenhangende enquetevragen (volgens landelijke standaard werkwijze) 0=slecht 10=goed (sociale kwaliteit) 0=goed 10=slecht (verloedering, sociale overlast, dreiging, verkeersoverlast) Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
12
Wijkbeeld aan de hand van wijkprofiel Ede-West Hieronder vallen de buurten Zeeheldenbuurt, Indische buurt, Vogelbuurt, Bloemenbuurt en Beatrixpark.
Bevolking, sociaal economisch en woningsamenstelling Het aandeel ouderen is in Ede-West iets hoger en het aandeel jongeren is iets lager dan gemiddeld in heel Ede. Sociaal-economisch is Ede-West iets minder sterk dan Ede gemiddeld. Vooral het besteedbaar huishoudensinkomen is gemiddeld wat lager. Positief is het lagere aantal inwoners dat verhuist in Ede-West, dat is net als de afgelopen jaren, lager dan in Ede. Dat is opvallend omdat het percentage huurwoningen en meergezinswoningen hoger is dan gemiddeld in Ede, wat vaak samen gaat met meer verhuizingen.
Leefbaarheid en veiligheid Op het gebied van leefbaarheid is Ede-West een gemiddelde wijk in Ede. Opvallend is de stijging van rapportcijfer voor de leefbaarheid in de buurt in het afgelopen jaar, dit is nu iets hoger dan gemiddeld in heel Ede. De bewoners ervaren meer dan gemiddeld overlast van jongeren maar dit is in 2013 wel afgenomen. In het verlengde hiervan is ook het aantal gemelde incidenten overlast jeugd gedaald. Het aantal diefstallen/inbraken in de wijk is iets hoger dan gemiddeld in Ede en de laatste jaren ook iets aan het stijgen. In Ede-West benoemt eenvijfde van de inwoners één of meer onveilige plekken in de buurt. Er is geen plek die heel vaak genoemd wordt. Een aantal inwoners noemt het Rozenplein in verband met groepen mensen die buiten staan / ‘rondhangen’. Ook de De Ruyterstraat (waaronder de skatebaan) wordt meerdere keren aangeduid als onveilige plek, vanwege rondhangende jongeren. Verder wordt nog een aantal andere plekken genoemd, verspreid over alle buurten van Ede-West, telkens genoemd door enkele inwoners: het plantsoen aan de Waterloweg, Slijpkruikpark, Banckertplein, Ketelstraat, achter het Marnixcollege. Op vrijwel al deze plekken geven zij aan dat er jongeren rondhangen.
Sociale samenhang De sociale samenhang lijkt de laatste jaren in Ede-West wat toe te nemen, maar ligt nog wel iets onder het gemiddelde van Ede. Positief is het percentage bewoners dat zich het afgelopen jaar heeft ingezet voor de buurt en het aantal inwoners dat sport, dat vertoont een stijging en is ook hoger dan gemiddeld in Ede.
Oordeel ontwikkeling van de buurt volgens inwoners achteruit gegaan in 2013 -16%
Gemeente Ede
16%
-14%
Ede-West -30%
vooruit gegaan in 2013
-20%
-10%
19% 0%
10%
20%
30%
Bron: inwoners a/h woord 2013 Ede
Inwoners van Ede-West zijn in 2013 iets positiever over de ontwikkeling van hun buurt dan in 2011; minder inwoners vinden hun buurt er het afgelopen jaar op vooruitgegaan en meer inwoners zien een vooruitgang. Tussen de buurten werd in 2011 wel verschil gevonden. In 2011 waren de inwoners van de Indische buurt beduidend positiever over de ontwikkeling van hun buurt dan inwoners van de Vogelbuurt en de Bloemenbuurt. Er zijn geen recentere gegevens hierover beschikbaar
Top drie buurtproblemen volgens inwoners Ede-West
Gemeente Ede
1. Hondenpoep
34%
21%
2. Te hard rijden
25%
24%
3. Woninginbraak
22%
23%
17%
22%
Geen enkel probleem Bron: inwoners a/h woord 2013 Ede
Verreweg het meest genoemde probleem in Ede-West is hondenpoep; opvallend veel inwoners noemen dit als belangrijkste probleem. Dit probleem wordt groter ervaren dan in 2011, toen 18% dit als belangrijkste probleem zag. In 2011 was ’te hard rijden’ het meest genoemde probleem.
Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
13
2. Wijkprofiel Ede-Oost Hieronder vallen de buurten Centrum Ede, Bosrand, Komponistenbuurt, Burgemeestersbuurt en Stationsbuurt. 2011 2012 2013 Ede 2013 Bevolking Aantal inwoners % 0-12 jaar % 13-19 jaar % 20-64 jaar % 65+ % niet-westerse allochtonen
9.438 10,1 6,7 56,5 26,7 3,2 2010 11,0 2008 31.800 34.500
9.429 9,9 6,9 56,1 27,1 3,1 2011 12,1 2009 32.200 34.800
9.340 10,4 6,9 56,3 26,3 3,4 2012 13,9 2010 32.300 34.300
109.824 16,4 9,6 57,8 16,2 7,3 Ede 2012 10,3 Ede 2010 29.800 36.300
6,0 2011
5,2 2012
7,2 2013
6,9 Ede 2013
3,2 9,9
3,0 10,7 2011
3,3 8,5 2012
3,2 12,3 Ede 2012
2011
4.539 50 49 74 26 2012
4.541 51 49 74 26 2013
42.865 75 24 69 30 Ede 2013
266.000
256.000
249.587
253.071
2010
2011
2013
Ede 2013
7,5 6,2 -
7,6 6,1 3,0 1,9 1,0 3,8
8,0 -
7,6 -
13,7 2010
17,6 10,8 2011
12,1 6,1 2012
14,3 8,1 Ede 2012
1,4 76 8
1,8 80 4
2,2 64 8
2,1 513 98
Sociale samenhang
2010
2011
2013
Ede 2013
% inw. dat voldoende contacten heeft in de buurt % inw. dat wel eens iemand in de buurt helpt % inw. dat zich medeverantwoord. voelt voor buurt % inw. dat afgelopen jaar actief was voor de buurt % vrijwilligers % inwoners dat sport
41,8 68,0
81,7 19,1 39,0 66,1
77,6 22,3 84,5 23,2 43,3 63,1
75,3 21,1 79,3 18,2 48,0 56,9
% inwoners lid van een sportvereniging
28,3
32,2
27,0
24,2
migratie: % inwoners dat verhuisd is
Sociaal economisch Gemiddeld persoonlijk inkomen (€) Gemiddeld besteedbaar huishoudensinkomen (€) % huishoudens met een inkomen tot 105% van het sociale minimum % niet werkende werkzoekenden van potentiële beroepsbevolking % jongeren zonder startkwalificatie en niet schoolgaand*
Woningen Aantal woningen % ééngezins % meergezins % koop % huur WOZ-waarde (€)
Leefbaarheidbeleving en veiligheid Rapportcijfer Leefbaarheid Sociale kwaliteit (kengetal*) Verloedering (kengetal) Sociale overlast (kengetal) Ervaren dreiging (kengetal) Verkeersoverlast (kengetal) Onveiligheids gevoel eigen buurt (%) Vaak ervaren overlast jongeren (%) Diefstal/inbraak per 100 woningen (politiecijfers) Aantal incidenten overlast jeugd (politiecijfers) Buurtbemiddeling
- of x: gegevens niet beschikbaar of te lage aantellan om weer te geven op wijk/buurtniveau =gelijk of gunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =meer dan 20% ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid * % 18-23 jarigen, niet schoolgaand en zonder startkwalificatie (min. HAVO, VWO, MBO niveau 2) ** een kengetal is een samenvattend getal tussen 0 en 10, samengesteld uit resultaten van meerdere met elkaar samenhangende enquetevragen (volgens landelijke standaard werkwijze) 0=slecht 10=goed (sociale kwaliteit) 0=goed 10=slecht (verloedering, sociale overlast, dreiging, verkeersoverlast) Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
14
Wijkbeeld aan de hand van wijkprofiel Ede-Oost Hieronder vallen de buurten Centrum Ede, Bosrand, Komponistenbuurt, Burgemeestersbuurt en Stationsbuurt.
Bevolking, sociaal economisch en woningsamenstelling Ede-Oost kent een diversiteit aan buurten met ieder hun eigen karakter. Het centrum van Ede heeft bijvoorbeeld een heel ander karakter dan de Burgemeestersbuurt met veel vrijstaande woningen. Dit jaar is voor het eerst Ede-centrum als aparte buurt in de wijk/buurtprofielen beschreven (pag. 64). De leeftijdsopbouw wijkt in Ede-Oost af van die in Ede. In Ede-Oost wonen relatief de meeste ouderen en de minste jongeren van alle wijken en dorpen van Ede. Het percentage niet-westerse allochtonen is aanzienlijk lager dan gemiddeld in Ede. Alhoewel het gemiddeld persoonlijk inkomen nog steeds hoger is dan gemiddeld in Ede, valt op huishoudensniveau op dat het aantal huishoudens met een inkomen tot 105% van het sociale minimum aanzienlijk is toegenomen, tot boven het Edese gemiddelde. Ook de werkloosheid is meer toegenomen dan de werkloosheid gemiddeld in heel Ede. Het percentage meergezinswoningen (bv flats, bovenwoningen, woningen boven bedrijfsruimten) is in Ede-Oost hoger dan gemiddeld in Ede. Ook zijn er meer koopwoningen, met gemiddeld een lagere WOZ waarde dan in heel Ede. Het percentage inwoners dat verhuist is de afgelopen jaren sterker toegenomen dan gemiddeld in Ede. Het is inmiddels ook hoger dan gemiddeld. Hierbij kan mogelijk de grotere aanwezigheid van koop flats/appartementen een rol spelen.
Leefbaarheid en veiligheid Inwoners van Ede-Oost beoordelen de leefbaarheid in hun buurt het hoogste van alle wijken van Ede-stad. Daarnaast is de ervaren leefbaarheid de laatste jaren sterker gestegen dan gemiddeld in Ede. Inwoners van Ede-Oost voelen zich veiliger in de eigen buurt en ervaren gemiddeld minder overlast van jongeren dan gemiddeld in heel Ede, maar het aantal diefstallen/inbraken in woningen is in EdeOost een fractie hoger dan gemiddeld in heel Ede en stijgt ook, terwijl het in Ede gemiddeld redelijk stabiel is. Het aantal gemelde incidenten overlast jeugd is in Ede-Oost wel gedaald. Inwoners van Ede-Oost voelen zich in 2013 gemiddeld veiliger dan in de rest van Ede. Dit gevoel van veiligheid is de afgelopen jaren daarnaast wat toegenomen. Ook ervaren de inwoners van Ede-Oost minder overlast van jongeren dan gemiddeld in Ede, ook hierbij is de afgelopen jaren een positieve trend zichtbaar. Dit is ook terug te zien in de politiecijfers waarin het aantal gemelde incidenten overlast jeugd is afgenomen. In 2011 werd nog wel een gebrek aan goede speelplekken voor kinderen en goede voorzieningen voor jongeren gemist. Tegenover het gemiddeld afgenomen onveiligheidsgevoel staat een toename van het aantal diefstallen/inbraken in woningen, dat de laatste jaren stijgt. Het aantal diefstallen/inbraken per 100 woningen was in 2012 in Ede-Oost enigszins hoger dan gemiddeld in Ede. Ook inwoners vinden dit een steeds groter probleem. In de top 3 van buurtproblemen die met voorrang aangepakt zou moeten worden kwam in 2011 woninginbraak nog niet voor en stond in 2013 op nummer één als belangijkste buurtprobleem volgens inwoners.
Sociale samenhang De sociale samenhang is in 2013 over het algemeen iets gunstiger dan gemiddeld in Ede. Het aantal inwoners dat voldoende contacten heeft in de buurt is hoger dan gemiddeld in heel Ede. Ook het aantal inwoners dat zich medeverantwoordelijk voelt voor de buurt (hoogste van Ede) en het aantal dat wel eens iemand helpt is bovengemiddeld. Opvallend hierbij is dat het totaal aantal vrijwilligers (binnen of buiten de buurt) juist wat achter blijft bij het gemiddelde van Ede (maar het is het laatste jaar wel gestegen).
Ontwikkeling van de buurt volgens inwoners achteruit gegaan in 2013 -16%
Gemeente Ede
-30%
vooruit gegaan in 2013
-20%
-10%
Ede-Oost
Gemeente Ede
1. Woninginbraak
26%
23%
2. Te hard rijden
20%
24%
3. Hondenpoep
19%
21%
Geen enkel probleem
34%
22%
16%
-15%
Ede-Oost
Top drie buurtproblemen volgens inwoners
19% 0%
10%
20%
30%
Bron: inwoners a/h woord 2013 Ede
In Ede-Oost vinden inwoners vaker dat hun buurt het afgelopen jaar er op vooruit is gegaan dan gemiddeld in heel Ede. Ook in vergelijking met 2011 zijn inwoners positiever geworden over de ontwikkeling van hun buurt. In 2013 noemen inwoners van Ede-Oost woninginbraak als belangrijkste buurtprobleem, terwijl dit probleem in 2011 nog niet in de top drie voor kwam.
Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
15
3. Wijkprofiel Veldhuizen, leefbaarheidbeleving Veldhuizen A en B Hieronder vallen de buurten De Horsten, De Burgen (A) De Steinen, Klaphek, De Dalen, De Velden en Beken en De Hoven (B) 2011 2012 2013 Ede 2013 Bevolking Aantal inwoners % 0-12 jaar % 13-19 jaar % 20-64 jaar % 65+ % niet-westerse allochtonen migratie: % inwoners dat verhuisd is
Sociaal economisch Gemiddeld persoonlijk inkomen (€) Gemiddeld besteedbaar huishoudensinkomen (€) % huishoudens met een inkomen tot 105% van het sociale minimum % niet werkende werkzoekenden van potentiële beroepsbevolking % jongeren zonder startkwalificatie en niet schoolgaand*
16.055 16,8 8,8 61 13,5 16,3 2010 12,1 2008
15.976 17,0 8,5 60,3 14,2 15,9 2011 14,8 2009 27.300 32.500 9,7 2012 4,7
15.836 16,9 8,4 59,7 14,9 15,6 2012 12,9 2010 27.500 32.100 9,2 2013 4,4
109.824 16,4 9,6 57,8 16,2 7,3 Ede 2012 10,3 Ede 2010 29.800 36.300 6,9 Ede 2013 3,2
14,5 2011
13,7 2012
12,3 Ede 2012
202.000
6.560 62 38 57 43 193.000
6.733 62 38 56 44 182.560
42.865 75 24 69 30 253.071
2010
2011
2013
Ede 2013
6,5
6,7
6,6
7,6
5,4 40,0 2010 3,1 38 13 2010
5,3 5,0 2,7 3,0 4,5 43,5 22,5 2011 2,2 22 11 2011
39,5 17,8 2012 2,5 32 15 2013
14,3 8,1 Ede 2012 2,1 513 98 Ede 2013
-
-
56,4 17,8
75,3 21,1
31,7 57,0 18,0
68,7 18,5 37,0 65,8 27,1
74,6 28,8 39,1 59,5 17,8
79,3 18,2 48,0 56,9 24,2
2010 7,3 6,1 -
2011
2013
Ede 2013
7,4 -
7,6 -
2010
7,1 5,9 4,1 1,9 1,5 4,0 32,1 12,6 2011
21,4 11,0 2012
14,3 8,1 Ede 2012
2,8 136
2,2 82
2,6 86
2,1 513
26.700 31.900 9,0 2011 4,8 12,4
Woningen Aantal woningen % ééngezins % meergezins % koop % huur WOZ-waarde (€) (2011, 2012, 2013 en Ede 2013)
Leefbaarheidbeleving en veiligheid Veldhuizen A Rapportcijfer Leefbaarheid Sociale kwaliteit (kengetal**) Verloedering (kengetal) Sociale overlast (kengetal) Ervaren dreiging (kengetal) Verkeersoverlast (kengetal) Onveiligheids gevoel eigen buurt (%) Vaak ervaren overlast jongeren (%) Diefstal/inbraak per 100 woningen (politiecijfers) Aantal incidenten overlast jeugd (politiecijfers) Buurtbemiddeling
Sociale samenhang
Veldhuizen A
% inw. dat voldoende contacten heeft in de buurt % inw. dat wel eens iemand in de buurt helpt % inw. dat zich medeverantwoordelijk voelt voor buurt % inw. dat afgelopen jaar actief was voor de buurt % vrijwilligers % inwoners dat sport % inwoners lid van een sportvereniging
Leefbaarheidbeleving en veiligheid Veldhuizen B Rapportcijfer Leefbaarheid Sociale kwaliteit (kengetal**) Verloedering (kengetal) Sociale overlast (kengetal) Ervaren dreiging (kengetal) Verkeersoverlast (kengetal) Onveiligheids gevoel eigen buurt (%) Vaak ervaren overlast jongeren (%) Diefstal/inbraak per 100 woningen (politiecijfers) Aantal incidenten overlast jeugd (politiecijfers)
30,7
Gemeente Ede 2012 – wijk-/buurtprofielen
16
Buurtbemiddeling
7 2010
10 2011
4 2013
98 Ede 2013
% inw. dat voldoende contacten heeft in de buurt % inw. dat wel eens iemand in de buurt helpt
-
-
73,3 24,7
75,3 21,1
% inw. dat zich medeverantwoordelijk voelt voor buurt
-
80,9
80,0
79,3
% vrijwilligers % inwoners dat sport
33,6 67,3
18,9 38,5
21,8 48,5 63,8
18,2 48,0 56,9
% inwoners lid van een sportvereniging
29,9
27,6
24,2
Sociale samenhang
Veldhuizen B
% inw. dat afgelopen jaar actief was voor de buurt
63,3 24,9
- of x: gegevens niet beschikbaar of te lage aantellan om weer te geven op wijk/buurtniveau =gelijk of gunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =meer dan 20% ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid * en ** zie wijkprofielen andere wijken van Ede
Wijkbeeld aan de hand van wijkprofiel Veldhuizen Bevolking, sociaal economisch en woningsamenstelling De grote wijk Veldhuizen is te verdelen in Veldhuizen A en B. Er wonen relatief veel niet-westerse allochtonen in Veldhuizen. De sociaal-economische positie is niet sterk, vooral Veldhuizen A is gemiddeld zwak. Er zijn in Veldhuizen relatief meer meergezinswoningen (flats) en huurwoningen dan gemiddeld in Ede. (Deels) gerelateerd hieraan zijn er meer inwoners verhuisd.
Leefbaarheid en Veiligheid De ervaren leefbaarheid in Veldhuizen A is na een stijgende trend, in 2013 enigszins gestabiliseerd. De wijk heeft nog wel de laagste leefbaarheidsscores van alle wijken van Ede. Positief is dat de overlast van groepen jongeren sinds 2009 is afgenomen, en verder is afgenomen in 2013. Ondanks deze afname, ervaren inwoners van Veldhuizen A nog steeds de meeste overlast van groepen jongeren van alle wijken in Ede. Ook positief is het afgenomen onveiligheidsgevoel, al is ook dit nog steeds de hoogste van alle wijken in Ede. In De Horsten zijn inwoners minder negatief over de leefbaarheid in de buurt dan in De Burgen. Objectief gezien is na 2011 het aantal diefstallen/inbraken in woningen en het aantal gemelde incidenten overlast jeugd in Veldhuizen A iets toegenomen, dit is opvallend omdat dit niet helemaal in lijn is met het afgenomen onveiligheidsgevoel en de afgenomen ervaren overlast van jongeren onder inwoners van Veldhuizen A. Inwoners in Veldhuizen B geven een hoger cijfer voor de leefbaarheid in de buurt dan inwoners in Veldhuizen A. Daarnaast is de leefbaarheid in Veldhuizen B na 2011 toegenomen, dit in tegenstelling tot Veldhuizen A. De leefbaarheidsbeleving in Veldhuizen B blijft nog steeds iets achter bij het gemiddelde in heel Ede maar is vergelijkbaar met de andere wijken. Opvallend positief is de flinke afname van het onveiligheidsgevoel en de (kleinere) afname van ervaren overlast van jongeren in Veldhuizen B. Toch is ook dit nog steeds hoger dan gemiddeld in Ede. In Veldhuizen B is het aantal diefstallen/inbraken in woningen na 2011 toegenomen en in 2012 hoger dan in Veldhuizen A en hoger dan gemiddeld in Ede. Inwoners hebben ook een aantal onveilige plekken benoemd, daarvoor wordt verwezen naar de buurtprofielen van De Horsten en De Burgen (pag. 50-53) en het buurtprofiel van de Velden en Beken (pag. 55).
Sociale samenhang De betrokkenheid bij de buurt(bewoners) is in Veldhuizen A is minder sterk dan gemiddeld in Ede, en minder sterk dan in Veldhuizen B maar het stijgt wel. Opvallend is het grote aantal mensen in Veldhuizen A dat meer contacten in de buurt zou willen hebben. Daartegenover zijn in Veldhuizen A wel meer inwoners in 2013 actief geweest voor de buurt dan gemiddeld in Ede en ook dit aantal stijgt. In Veldhuizen B is de betrokkenheid met de buurt(bewoners) juist groter dan gemiddeld in Ede.
Ontwikkeling van de buurt volgens inwoners achteruit gegaan in 2013 -16%
Gemeente Ede
Veldhuizen A
vooruit gegaan in 2013
achteruit gegaan in 2013
16%
-27%
28%
-30% -20% -10%
0%
-16%
Gemeente Ede
40% 50%
16%
-13%
Veldhuizen B
10% 20% 30%
vooruit gegaan in 2013
-30%
-20%
-10%
19% 0%
10%
20%
30%
Inwoners van Veldhuizen A zijn in 2013 vrij vaak negatief, maar ook vrij vaak positief over de ontwikkeling in de wijk. Ze zijn minder positief dan in 2011, toen aanzienlijk meer inwoners positief, en minder inwoners negatief waren over de ontwikkeling. In Veldhuizen B is zijn iets meer inwoners positief dan negatief over de ontwikkeling in de wijk. Dit is een gunstigere beoordeling dan in 2011 toen de balans andersom lag.
Top 3 buurtproblemen volgens inwoners 1. Rommel op straat
Veldh.A Gemeente Ede 29% 16%
Veldh.B
Gemeente Ede
1. Woninginbraak
25%
23%
2. Rondhangende jongeren
28%
13%
2. Hondenpoep
24%
21%
3. Woninginbraak
24%
23%
8%
22%
3. Rommel op straat Geen enkel probleem
20% 18%
16% 22%
Geen enkel probleem
In Veldhuizen A is het belangrijkste buurtprobleem in 2013 volgens inwoners rommel op straat (in 2011 was dit nog ’te hard rijden’). In Veldhuizen B is het belangrijkst ervaren probleem net als in 2011 woninginbraak. Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
17
4. Wijkprofiel Kernhem Hieronder valt de buurt Kernhem.
Bevolking
2011
2012
2013
Ede 2013
Aantal inwoners % 0-12 jaar % 13-19 jaar % 20-64 jaar % 65+ % niet-westerse allochtonen
3.719 29,6 8,6 59,3 2,5 12,4 2010 7,9 2008 33.400 39.000
3.760 28,9 9,2 59,0 2,9 13,1 2011 6,1 2009 35.500 41.900
4.158 28,1 9,7 59,3 2,9 13,6 2012 7,6 2010 34.700 40.300
109.824 16,4 9,6 57,8 16,2 7,3 Ede 2012 10,3 Ede 2010 29.800 36.300
4,0 2011
3,5 2012
4,2 2013
6,9 Ede 2013
% niet werkende werkzoekenden van potentiële beroepsbevolking
2,5
2,9
3,0
3,2
% jongeren zonder startkwalificatie en niet schoolgaand*
8,2
14,7 2011
13,2 2012
12,3 Ede 2012
2011
1.187 92 6 84 16 2012
1.166 92 6 84 16 2013
42.865 75 24 69 30 Ede 2013
277.000
258.000
249.969
253.071
migratie: % inwoners dat verhuisd is
Sociaal economisch Gemiddeld persoonlijk inkomen (€) Gemiddeld besteedbaar huishoudensinkomen (€) % huishoudens met een inkomen tot 105% van het sociale minimum
Woningen Aantal woningen % ééngezins % meergezins % koop % huur WOZ-waarde (€)
2010
2011
2013
Ede 2013
Rapportcijfer Leefbaarheid Sociale kwaliteit (kengetal**) Verloedering (kengetal) Sociale overlast (kengetal) Ervaren dreiging (kengetal) Verkeersoverlast (kengetal)
7,5 6,4 -
7,6 6,4 2,3 0,8 0,6 4,0
7,8 -
7,6 -
Onveiligheids gevoel eigen buurt (%) Vaak ervaren overlast jongeren (%)
9,1 2010
8,4 2,8 2011
8,5 2,4 2012
14,3 8,1 Ede 2012
3,8 11 2
1,2 7 4
2,1 13 3
2,1 513 98
Sociale samenhang
2010
2011
2013
Ede 2013
% inw. dat voldoende contacten heeft in de buurt % inw. dat wel eens iemand in de buurt helpt % inw. dat zich medeverantwoord. voelt voor buurt % inw. dat afgelopen jaar actief was voor de buurt % vrijwilligers % inwoners dat sport
46,3 57,4
86,3 26,0 39,4 73,1
77,5 17,4 84,1 18,9 52,7 66,4
75,3 21,1 79,3 18,2 48,0 56,9
% inwoners lid van een sportvereniging
22,9
32,6
22,7
24,2
Leefbaarheidbeleving en veiligheid
Diefstal/inbraak per 100 woningen (politiecijfers) Aantal incidenten overlast jeugd (politiecijfers) Buurtbemiddeling
- of x: gegevens niet beschikbaar of te lage aantallen om weer te geven op wijk/buurtniveau =gelijk of gunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =meer dan 20% ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid * % 18-23 jarigen, niet schoolgaand en zonder startkwalificatie (min. HAVO, VWO, MBO niveau 2) ** een kengetal is een samenvattend getal tussen 0 en 10, samengesteld uit resultaten van meerdere met elkaar samenhangende enquetevragen (volgens landelijke standaard werkwijze) 0=slecht 10=goed (sociale kwaliteit) 0=goed 10=slecht (verloedering, sociale overlast, dreiging, verkeersoverlast) Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
18
Wijkbeeld aan de hand van wijkprofiel Kernhem Bevolking, sociaal economisch en woningsamenstelling Kernhem is een nieuwbouwwijk waarin nog veel gebouwd wordt. Er wonen relatief veel jongeren en weinig ouderen. Hierbij valt het hoge percentage niet-westerse allochtonen op, dat jaarlijks toeneemt. Sociaal-economisch is Kernhem vrij sterk. Zo is het gemiddeld persoonlijk en huishoudensinkomen het hoogste van alle wijken van Ede-stad. Ook is het aandeel huishoudens met een laag inkomen en het percentage werklozen laag. Het percentage jongeren dat geen startkwalificatie heeft en niet naar school gaat, is wel aan de hoge kant. De wijk bestaat voornamelijk uit ééngezinswoningen en koopwoningen. Het percentage inwoners dat verhuist, is lager dan gemiddeld in Ede, zoals te verwachten in een nieuwbouwwijk.
Leefbaarheid en veiligheid Inwoners van Kernhem beoordelen de leefbaarheid in hun buurt positiever dan gemiddeld in Ede en dit neemt jaarlijks toe. Het gevoel van veiligheid valt op als hoogste van alle wijken van Ede-stad. Ook wordt de minste overlast van jongeren ervaren en is het aantal gemelde incidenten overlast jeugd laag. Het aantal diefstallen/inbraken in woningen is echter niet lager dan gemiddeld in Ede en is in 2012 toegenomen. In 2013 bestempelt 20 procent van de inwoners van Kernhem bepaalde locaties in de buurt als onveilig. De meest genoemde plek is de voetbalkooi aan de Stakenberg, in verband met de jongeren die hier rondhangen. Het fietspad langs de N224 vinden bewoners ’s avonds onveilig, omdat het slecht verlicht is. Andere verkeersonveilige plekken die meermalen genoemd worden, zijn het kruispunt Lagewoud-N224, omdat er veel door rood wordt gereden en de kruising Lagewoud-Balgzand, vanwege diverse redenen. Ten slotte vermeldt een aantal inwoners de wijk Veldhuizen die men als onveilig ervaart.
Sociale samenhang De betrokkenheid bij de buurt is hoger dan gemiddeld in Ede. Toch zijn hier wel aandachtspunten/kansen. Zo is het percentage inwoners dat wel eens iemand in de buurt helpt, wat lager dan gemiddeld in Ede terwijl het percentage inwoners dat actief is voor de buurt en zich medeverantwoordelijk voelt voor de buurt hoger is dan gemiddeld. Ander punt van aandacht is dat er, ondanks dat de inzet in de buurt hoger is dan gemiddeld, deze wel afgenomen is in de loop van de tijd. Ook het aantal inwoners dat sport en dat lid is van een sportvereniging is afgenomen. Ten slotte valt positief op dat het aantal vrijwilligers in Kernhem (dat zich binnen of buiten de wijk inzet) hoger is dan gemiddeld en dat dit de afgelopen 2 jaar is toegenomen.
Oordeel ontwikkeling van de buurt volgens inwoners achteruit gegaan in 2013 Gemeente Ede
-16%
Kernhem -30%
vooruit gegaan in 2013 16%
-13% -20%
-10%
12% 0%
10%
20%
30%
Bron: inwoners a/h woord 2013 Ede
In 2013 vinden meer inwoners dat hun wijk het afgelopen jaar vooruit is gegaan dan in 2011. Het aantal inwoners dat van mening is dat hun wijk het afgelopen jaar achteruit is gegaan, is vergelijkbaar met 2011.
Top drie buurtproblemen volgens inwoners Kernhem
Gemeente Ede
1. Parkeerproblemen
28%
13%
2. Te hard rijden
28%
24%
3. Rommel op straat
21%
16%
20%
22%
Geen enkel probleem Bron: inwoners a/h woord 2013 Ede
In Kernhem worden parkeerproblemen als belangrijkste probleem in de wijk gezien, dit was in 2009 nog ‘te hard rijden’. Toen kwamen parkeerproblemen en rommel op straat nog niet in de top 3 van belangrijkste problemen voor. Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
19
5. Wijkprofiel Rietkampen Hieronder vallen de buurten De Parken, De Dreven, De Singels en De States. 2011 Bevolking
2012
2013
Ede 2013
31.800 38.400
8.687 19,0 12,4 59,8 8,7 5,9 2011 6,6 2009 32.500 38.900
8.662 18,2 12,5 60,0 9,3 6,1 2012 6,1 2010 32.200 39.400
109.824 16,4 9,6 57,8 16,2 7,3 Ede 2012 10,3 Ede 2010 29.800 36.300
3,0 2011
3,2 2012
3,6 2013
6,9 Ede 2013
2,0
2,1
2,6
3,2
10,9
11,8 2011
12,3 2012
12,3 Ede 2012
2011
3.065 81 18 86 14 2012
3.065 81 18 86 14 2013
42.865 75 24 69 30 Ede 2013
246.000
240.000
224.969
253.071
2010
2011
2013
Ede 2013
7,5 6,4 -
7,3 6,0 3,7 2,6 2,3 3,9
7,3 -
7,6 -
22,6 2010
30,8 28,7 2011
19,6 11,2 2012
14,3 8,1 Ede 2012
1,6 102 2
1,6 104 1
2,1 69 3
2,1 513 98
Sociale samenhang
2010
2011
2013
Ede 2013
% inw. dat voldoende contacten heeft in de buurt % inw. dat wel eens iemand in de buurt helpt % inw. dat zich medeverantwoord. voelt voor buurt % inw. dat afgelopen jaar actief was voor de buurt % vrijwilligers % inwoners dat sport
44,3 58,7
81,6 11,4 39,0 72,9
72,8 13,6 81,6 9,7 48,1 61,6
75,3 21,1 79,3 18,2 48,0 56,9
% inwoners lid van een sportvereniging
27,0
34,2
26,7
24,2
Aantal inwoners % 0-12 jaar % 13-19 jaar % 20-64 jaar % 65+ % niet-westerse allochtonen migratie: % inwoners dat verhuisd is
Sociaal economisch Gemiddeld persoonlijk inkomen (€) Gemiddeld besteedbaar huishoudensinkomen (€) % huishoudens met een inkomen tot 105% van het sociale minimum % niet werkende werkzoekenden van potentiële beroepsbevolking % jongeren zonder startkwalificatie en niet schoolgaand*
8.807 19,9 12,3 59,7 8,2 6 2010 4,8 2008
Woningen Aantal woningen % ééngezins % meergezins % koop % huur WOZ-waarde (€)
Leefbaarheidbeleving en veiligheid Rapportcijfer Leefbaarheid Sociale kwaliteit (kengetal**) Verloedering (kengetal) Sociale overlast (kengetal) Ervaren dreiging (kengetal) Verkeersoverlast (kengetal) Onveiligheids gevoel eigen buurt (%) Vaak ervaren overlast jongeren (%) Diefstal/inbraak per 100 woningen (politiecijfers) Aantal incidenten overlast jeugd (politiecijfers) Buurtbemiddeling
- of x: gegevens niet beschikbaar of te lage aantallen om weer te geven op wijk/buurtniveau =gelijk of gunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =meer dan 20% ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid * % 18-23 jarigen, niet schoolgaand en zonder startkwalificatie (min. HAVO, VWO, MBO niveau 2) ** een kengetal is een samenvattend getal tussen 0 en 10, samengesteld uit resultaten van meerdere met elkaar samenhangende enquetevragen (volgens landelijke standaard werkwijze) 0=slecht 10=goed (sociale kwaliteit) 0=goed 10=slecht (verloedering, sociale overlast, dreiging, verkeersoverlast) Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
20
Wijkbeeld aan de hand van wijkprofiel Rietkampen Bevolking, sociaal economisch en woningsamenstelling Rietkampen is een wijk uit de jaren negentig, er wonen relatief meer jongeren en minder 65-plussers dan gemiddeld in Ede. Het aandeel niet-westerse allochtonen is iets lager dan gemiddeld in Ede. De sociaal-economische situatie is gunstiger dan gemiddeld in Ede. Zo is het gemiddelde inkomen hoger, is de werkloosheid lager en zijn er minder huishoudens met een inkomen onder 105% van het sociale minimum. In de wijk Rietkampen zijn er relatief meer eengezinswoningen en koopwoningen dan gemiddeld in heel Ede. De koopwoningen zijn gemiddeld wel iets goedkoper dan in heel Ede. Het percentage inwoners dat verhuist, is lager dan gemiddeld in heel Ede.
Leefbaarheid en veiligheid De leefbaarheid in Rietkampen is in de beleving van de inwoners iets lager dan gemiddeld in Ede. Er zijn in 2013 wel duidelijk positieve ontwikkelingen in de wijk waarneembaar. Zo is de overlast van groepen jongeren de laatste twee jaar aanzienlijk afgenomen. Had in 2011 nog 29% van de inwoners vaak last van groepen jongeren, in 2013 was dit nog 11% (nog steeds wel meer dan gemiddeld in Ede). In het verlengde hiervan is het aantal meldingen van incidenten overlast jeugd bij de politie de afgelopen jaren ook drastisch afgenomen. Verder is het gevoel van onveiligheid flink afgenomen (maar nog wel hoger dan gemiddeld). Het aantal diefstallen/inbraken in woningen is gelijk aan het gemiddelde van Ede, maar is in 2012 wel gestegen. Ruim één op de drie bewoners van de Rietkampen zegt in 2013 onveilige plekken in de buurt te kennen. Op een aantal plekken in de wijk ervaren inwoners overlast door groepen jongeren. De meest genoemde locaties zijn winkelcentrum De Stadspoort, het Olifantenplein, het Singelpad, de grote vijver bij het ziekenhuis, de geluidswal en de container bij het Statenpad die daar is neergezet voor ‘hangjeugd’.
Sociale samenhang Er is in Rietkampen minder betrokkenheid bij de buurt dan gemiddeld in Ede. Vooral het percentage inwoners dat wel eens iemand in de buurt helpt en het percentage inwoners dat het afgelopen jaar actief was voor de buurt, is aanzienlijk lager dan gemiddeld in Ede en ook het laagste van alle wijken en dorpen van Ede. Dit strookt niet helemaal met de bevinding dat meer inwoners dan gemiddeld zich medeverantwoordelijk voelen voor de buurt. En ook is het niet helemaal in lijn met het bovengemiddeld aantal vrijwilligers (met inzet binnen en buiten de wijk) in Rietkampen. Mogelijk liggen hier kansen voor meer inzet in de buurt. Positief is ook het bovengemiddeld aantal inwoners dat sport en lid is van een sportvereniging.
Oordeel ontwikkeling van de buurt volgens inwoners achteruit gegaan in 2013 Gemeente Ede
Rietkampen
vooruit gegaan in 2013
-16%
16%
-30%
-40% -30% -20% -10%
Top drie buurtproblemen volgens inwoners
8% 0%
10%
20%
Rietkampen
Gemeente Ede
1. Rondhangende jongeren
32%
13%
2. Woninginbraak
26%
23%
3. Hondenpoep
21%
21%
Geen enkel probleem
16%
22%
30%
Bron: inwoners a/h woord 2013 Ede
Opvallend is het hoge percentage inwoners dat van mening is dat hun wijk het jaar ervoor achteruit is gegaan. Bijna eenderde van de inwoners vindt in 2013 dat de buurt het jaar ervoor achteruit is gegaan en slechts een kleine groep ziet vooruitgang. Dit is vergelijkbaar met het beeld in 2011 (33%). Van alle wijken en dorpen in Ede zijn inwoners van Rietkampen in 2013 het meest negatief over de ontwikkeling van hun buurt. Ook opvallend omdat het gevoel van onveiligheid en de overlast van jongeren volgens de inwoners juist aanzienlijk is afgenomen.
Top drie buurtproblemen volgens inwoners Het meest genoemde buurtprobleem is, ondanks de ervaren afname van overlast, de overlast van rondhangende jongeren, net als in 2009 en 2011. Inwoners zien in 2013 woninginbraak vaker als probleem dan in 2011. Toen stond ‘te hard rijden’ op nummer 2.
Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
21
6. Wijkprofiel Maandereng Hieronder vallen de buurten Elskamp, Maandereng-Oost en De Hoef.
Bevolking
2011
2012
2013
Ede 2013
Aantal inwoners % 0-12 jaar % 13-19 jaar % 20-64 jaar % 65+ % niet-westerse allochtonen
7.370 19 8,8 66,8 5,3 11,2 2010 7,2 2008 26.700 33.700
7.370 19,3 8,8 66,0 5,9 11,5 2011 7,2 2009 27.800 34.300
7.268 19,2 9,0 65,4 6,4 11,8 2012 7,9 2010 27.800 34.500
109.824 16,4 9,6 57,8 16,2 7,3 Ede 2012 10,3 Ede 2010 29.800 36.300
6,0 2011
4,5 2012
6,3 2013
6,9 Ede 2013
3,4
3,8
4,0
3,2
10,5
13,1 2011
12,9 2012
12,3 Ede 2012
2011
2.714 92 8 67 33 2012
2.714 92 8 67 33 2013
42.865 75 24 69 30 Ede 2013
213.000
206.000
195.824
253.071
2010
2011
2013
Ede 2013
7,4 6,3 -
7,2 5,9 3,6 1,6 1,3 4,0
7,3 -
7,6 -
22,6 2010
25,9 11,0 2011
14,8 9,9 2012
14,3 8,1 Ede 2012
3,0 36 11
3,5 20 19
2,5 23 10
2,1 513 98
Sociale samenhang
2010
2011
2013
Ede 2013
% inw. dat voldoende contacten heeft in de buurt % inw. dat wel eens iemand in de buurt helpt % inw. dat zich medeverantwoord. voelt voor buurt % inw. dat afgelopen jaar actief was voor de buurt % vrijwilligers % inwoners dat sport
31,5 63,8
81,4 16,9 39,5 64,0
78,6 24,6 78,4 19,4 49,0 56,0
75,3 21,1 79,3 18,2 48,0 56,9
% inwoners lid van een sportvereniging
23,1
27,4
25,6
24,2
migratie: % inwoners dat verhuisd is
Sociaal economisch Gemiddeld persoonlijk inkomen (€) Gemiddeld besteedbaar huishoudensinkomen (€) % huishoudens met een inkomen tot 105% van het sociale minimum % niet werkende werkzoekenden van potentiële beroepsbevolking % jongeren zonder startkwalificatie en niet schoolgaand*
Woningen Aantal woningen % ééngezins % meergezins % koop % huur WOZ-waarde (€)
Leefbaarheidbeleving en veiligheid Rapportcijfer Leefbaarheid Sociale kwaliteit (kengetal**) Verloedering (kengetal) Sociale overlast (kengetal) Ervaren dreiging (kengetal) Verkeersoverlast (kengetal) Onveiligheids gevoel eigen buurt (%) Vaak ervaren overlast jongeren (%) Diefstal/inbraak per 100 woningen (politiecijfers) Aantal incidenten overlast jeugd (politiecijfers) Buurtbemiddeling
- of x: gegevens niet beschikbaar of te lage aantallen om weer te geven op wijk/buurtniveau =gelijk of gunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =meer dan 20% ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid * % 18-23 jarigen, niet schoolgaand en zonder startkwalificatie (min. HAVO, VWO, MBO niveau 2) ** een kengetal is een samenvattend getal tussen 0 en 10, samengesteld uit resultaten van meerdere met elkaar samenhangende enquetevragen (volgens landelijke standaard werkwijze) 0=slecht 10=goed (sociale kwaliteit) 0=goed 10=slecht (verloedering, sociale overlast, dreiging, verkeersoverlast) Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
22
Wijkbeeld aan de hand van wijkprofiel Maandereng Bevolking, sociaal economisch en woningsamenstelling In Maandereng wonen relatief veel 20-64 jarigen en weinig 65-plussers in Maandereng. Het aandeel niet-westerse allochtonen is iets hoger dan gemiddeld in Ede. De sociaal-economische situatie is in Maandereng iets minder gunstig dan gemiddeld in Ede, maar de verschillen zijn niet groot. De werkloosheid is er wel hoger dan gemiddeld in Ede. In Maandereng staan voornamelijk eengezinswoningen waarvan de gemiddelde woningwaarde lager is dan in Ede. Er zijn in 2013 relatief minder inwoners verhuisd dan gemiddeld in de andere wijken van Ede.
Leefbaarheid en veiligheid Inwoners van Maandereng zijn over het algemeen iets minder positief over het fysieke en sociale leefklimaat in de wijk dan gemiddeld in Ede, maar er zijn positieve trends te zien. Zo is het rapportcijfer dat inwoners geven voor de leefbaarheid in hun wijk iets lager dan gemiddeld, maar de afgelopen jaar wel iets gestegen. Ook voelen inwoners zich in 2013 aanzienlijk veiliger in hun wijk dan in 2011 en is de ervaren overlast van jongeren afgenomen (maar nog wel hoger dan gemiddeld). Het aantal gemelde incidenten overlast jeugd bij de politie is ongeveer gelijk gebleven tov 2011. Positief is dat het aantal gemelde diefstallen/inbraken in woningen in 2013 is gedaald (maar nog iets hoger dan gemiddeld in Ede). In 2013 benoemt 31 procent van de inwoners van Maandereng onveilige plekken in de buurt. Er is niet één duidelijke hotspot. Plaatsen die een aantal inwoners onveilig vinden vanwege drugsgebruik, zijn het Kanonnenpad en de Bovenbuurtweg. Verder wordt enige overlast ervaren van hangjongeren in verschillende speeltuintjes en bij de Stadspoort. Ook noemt een aantal mensen steegjes en achterpaden verspreid over de wijk, omdat het er ’s avonds erg donker is.
Sociale samenhang In Maandereng is de betrokkenheid bij de buurt iets hoger dan gemiddeld. Zo zijn er relatief meer inwoners die wel eens iemand in de buurt helpen, zijn meer inwoners het afgelopen jaar actief geweest voor de buurt en hebben meer inwoners voldoende contacten in de buurt dan gemiddeld in heel Ede. Ondanks de grotere inzet is het percentage inwoners dat zich medeverantwoordelijk voelt voor de buurt iets gedaald tot net onder het Edese gemiddelde. Ook het percentage inwoners dat actief is als vrijwilliger (binnen en buiten de wijk) is een fractie hoger dan gemiddeld en de laatste jaren aanzienlijk gestegen. Het aantal inwoners dat sport is de afgelopen twee jaar afgenomen.
Oordeel ontwikkeling van de buurt volgens inwoners achteruit gegaan in 2013 Gemeente Ede
Maandereng -30%
vooruit gegaan in 2013
-16%
16%
-18% -20%
12%
-10%
0%
10%
20%
30%
Bron: inwoners a/h woord 2013 Ede
Inwoners van Maandereng zijn in 2013 even vaak negatief over de ontwikkeling van de buurt als in 2013. Er zijn in 2013 wel meer inwoners die vinden dat hun buurt vooruit is gegaan in het afgelopen jaar (5% in 2011 en 12% in 2013).
Top drie buurtproblemen volgens inwoners Maandereng
Gemeente Ede
1. Woninginbraak
35%
23%
2. Hondenpoep
26%
21%
3. Rommel op straat
23%
16%
7%
22%
Geen enkel probleem Bron: inwoners a/h woord 2013 Ede
Woninginbraak scoort hoger dan gemiddeld in Ede als belangrijkste buurtprobleem. Dit is in lijn met de iets bovengemiddelde inbraakcijfers in Maandereng. Ook in 2011 stond woninginbraak op nummer één van de buurtproblemen.
Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
23
7. Wijkprofiel Ede-Zuid Hieronder vallen de buurten Uitvindersbuurt, Hoogbouw-Zuid en Reehorst 2011 Bevolking
2012
2013
Ede 2013
24.200 29.200
7.598 16,2 9,1 63,0 11,8 19,8 2011 16,0 2009 25.100 29.100
8.083 16,2 9,5 62,3 11,9 19,3 2012 15,5 2010 25.200 29.700
109.824 16,4 9,6 57,8 16,2 7,3 Ede 2012 10,3 Ede 2010 29.800 36.300
11,0 2011
11,3 2012
12,3 2013
6,9 Ede 2013
% niet werkende werkzoekenden van potentiële beroepsbevolking
5,0
4,8
4,3
3,2
% jongeren zonder startkwalificatie en niet schoolgaand*
8,2
10,4 2011
9,6 2012
12,3 Ede 2012
2011
3.513 49 48 39 60 2012
3.631 51 48 38 61 2013
42.865 75 24 69 30 Ede 2013
211.000
202.000
196.728
253.071
2010
2011
2013
Ede 2013
7,2 5,8 -
6,9 5,7 3,7 2,5 1,6 4,4
7,1 -
7,6 -
19,6 2010
25,7 18,2 2011
21,2 11,6 2012
14,3 8,1 Ede 2012
3,6 54 21
3,3 64 11
2,6 53 20
2,1 513 98
Sociale samenhang
2010
2011
2013
Ede 2013
% inw. dat voldoende contacten heeft in de buurt % inw. dat wel eens iemand in de buurt helpt % inw. dat zich medeverantwoord. voelt voor buurt % inw. dat afgelopen jaar actief was voor de buurt % vrijwilligers % inwoners dat sport
40,1 55,6
76,6 19,8 43,1 57,8
58,5 15,6 71,8 14,9 47,6 59,0
75,3 21,1 79,3 18,2 48,0 56,9
% inwoners lid van een sportvereniging
18,1
22,5
25,3
24,2
Aantal inwoners % 0-12 jaar % 13-19 jaar % 20-64 jaar % 65+ % niet-westerse allochtonen migratie: % inwoners dat verhuisd is
Sociaal economisch Gemiddeld persoonlijk inkomen (€) Gemiddeld besteedbaar huishoudensinkomen (€) % huishoudens met een inkomen tot 105% van het sociale minimum
7.483 16,6 9,4 62,6 11,3 19,3 2010 17,2 2008
Woningen Aantal woningen % ééngezins % meergezins % koop % huur WOZ-waarde (€)
Leefbaarheidbeleving en veiligheid Rapportcijfer Leefbaarheid Sociale kwaliteit (kengetal**) Verloedering (kengetal) Sociale overlast (kengetal) Ervaren dreiging (kengetal) Verkeersoverlast (kengetal) Onveiligheids gevoel eigen buurt (%) Vaak ervaren overlast jongeren (%) Diefstal/inbraak per 100 woningen (politiecijfers) Aantal incidenten overlast jeugd (politiecijfers) Buurtbemiddeling
- of x: gegevens niet beschikbaar of te lage aantallen om weer te geven op wijk/buurtniveau =gelijk of gunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =meer dan 20% ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid * % 18-23 jarigen, niet schoolgaand en zonder startkwalificatie (min. HAVO, VWO, MBO niveau 2) ** een kengetal is een samenvattend getal tussen 0 en 10, samengesteld uit resultaten van meerdere met elkaar samenhangende enquetevragen (volgens landelijke standaard werkwijze) 0=slecht 10=goed (sociale kwaliteit) 0=goed 10=slecht (verloedering, sociale overlast, dreiging, verkeersoverlast) Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
24
Wijkbeeld aan de hand van wijkprofiel Ede-Zuid Hieronder vallen de buurten Uitvindersbuurt, Hoogbouw-Zuid en Reehorst
Bevolking, sociaal economisch en woningsamenstelling In Ede-Zuid (voorheen Ede-Oudzuid) wonen relatief veel niet-westerse allochtonen, het hoogste percentage van alle wijken en dorpen van Ede. De sociaal-economische positie van inwoners is gemiddeld zwak. De wijk is samen met Veldhuizen de minst sterke van Ede. Opvallend positief is het lage aantal voortijdig schoolverlaters in de wijk. De woningsamenstelling wordt gekenmerkt door relatief veel huurwoningen en veel meergezinswoningen (flatwoningen). (Deels) daarmee samenhangend is het percentage inwoners dat verhuist, hoog. Het aantal inwoners dat verhuist, is de afgelopen jaren echter wel enigszins afgenomen, terwijl dit in heel Ede enigszins is toegenomen.
Leefbaarheid en veiligheid De leefbaarheid in Ede-Zuid wordt door inwoners gemiddeld minder goed ervaren dan in heel Ede. Dat geldt voor bijna alle leefbaarheidsitems. Het rapportcijfer dat de inwoners geven voor de leefbaarheid in de buurt is de afgelopen twee jaar wel iets gestegen, net als de veiligheid in de wijk. Dit geldt voor zowel de subjectieve als objectieve veiligheid. Deze is ongunstiger dan gemiddeld in Ede, maar is de afgelopen twee jaar wel iets verbeterd. Zo is de overlast van jongeren afgenomen, maar net als het gevoel van onveiligheid nog één van de hoogste van Ede. Ook het aantal diefstallen/inbraken in woningen is de afgelopen twee jaar afgenomen, maar nog steeds het hoogste van Ede (naast Veldhuizen B). In 2013 zijn er volgens eenvijfde van de inwoners van Ede-Zuid bepaalde onveilige plekken in de buurt aan te wijzen. Veruit het meest genoemd wordt de omgeving van het station en dan vooral de Parkweg, vanwege overlast door bezoekers van de horecagelegenheden (waaronder drugsgebruik en gevaarlijk rijgedrag). Daarnaast wordt een aantal andere plekken in de wijk genoemd, maar geen van die plekken wordt door veel inwoners als onveilig aangeduid. Redenen voor onveiligheidsgevoelens zijn vaak jongeren die rondhangen of onveilige verkeerssituaties.
Sociale samenhang De betrokkenheid bij de buurt is gemiddeld lager dan in heel Ede. Vooral het aantal inwoners dat wel eens iemand in de buurt helpt is lager dan gemiddeld in Ede. Ook zouden relatief veel inwoners van Ede-Zuid meer contacten in de buurt willen hebben. Ten slotte is er een afname te zien in het aantal inwoners dat zich medeverantwoordelijk voelt voor de buurt en het aantal inwoners dat zich inzet voor de buurt. Positieve ontwikkelingen zijn de toename van het aantal vrijwilligers (inzet binnen en buiten de wijk) en het aantal inwoners dat sport en dat lid is van een sportvereniging. De toename van het aantal vrijwilligers biedt mogelijk kansen om ook de inzet binnen de wijk te verhogen.
Oordeel ontwikkeling van de buurt volgens inwoners achteruit gegaan in 2013 -16%
Gemeente Ede
Ede-Zuid -30%
vooruit gegaan in 2013 16%
-22% -20%
19% -10%
0%
10%
20%
30%
Bron: inwoners a/h woord 2013 Ede
In Ede-Zuid zijn inwoners meer uitgesproken over de ontwikkeling van de buurt dan gemiddeld in de gemeente Ede, zowel in positieve als in negatieve zin. De mening van de inwoners over de ontwikkeling van de buurt is in 2013 vergelijkbaar met die in 2011.
Top drie buurtproblemen volgens inwoners Ede-Zuid
Gemeente Ede
1. Rommel op straat
30%
16%
2. Te hard rijden
24%
24%
3. Woninginbraak
18%
23%
15%
22%
Geen enkel probleem Bron: inwoners a/h woord 2013 Ede
Rommel op straat scoort opvallend hoog als buurtprobleem in Ede-Zuid. Bijna een derde van de inwoners vindt dit het belangrijkste buurtprobleem dat met voorrang zou moeten worden aangepakt. Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
25
8. Wijk-/dorpsprofiel De Klomp Hieronder vallen de buurten De Klomp dorp en De Klomp buitengebied. 2011 Bevolking
2012
2013
Ede 2013
x x
458 13,1 12,0 57,9 17,0 1,7 2011 8,6 2009 x x
465 15,3 11,0 57,8 15,9 2,2 2012 17,2 2010 x x
109.824 16,4 9,6 57,8 16,2 7,3 Ede 2012 10,3 Ede 2010 29.800 36.300
x 2011
x 2012
x 2013
6,9 Ede 2013
x
x
0,3
3,2
4,1
4,3 2011
4,3 2012
12,3 Ede 2012
2011
171 82 16 94 5 2012
153 80 18 93 5 2013
42.865 75 24 69 30 Ede 2013
375000
363.000
342593,1034
253070,911
2010
2011
2013
Ede 2013
7,5 7,0 -
7,6 7,2 1,8 0,7 0,4 3,2
8,0 -
7,6 -
12,4
12,6 2,1
2010
2011
3,9 0,8 2012
14,3 8,1 Ede 2012
3,5 2 0
2,9 2 0
2,0 2 0
2,1 513 98
Sociale samenhang
2010
2011
2013
Ede 2013
% inw. dat voldoende contacten heeft in de buurt % inw. dat wel eens iemand in de buurt helpt % inw. dat zich medeverantwoord. voelt voor buurt % inw. dat afgelopen jaar actief was voor de buurt % vrijwilligers % inwoners dat sport
34,6 44,4
85,8 17,8 36,4 56,7
88,4 20,3 77,8 14,6 52,3 49,8
75,3 21,1 79,3 18,2 48,0 56,9
% inwoners lid van een sportvereniging
23,7
25,5
24,1
24,2
Aantal inwoners % 0-12 jaar % 13-19 jaar % 20-64 jaar % 65+ % niet-westerse allochtonen migratie: % inwoners dat verhuisd is
Sociaal economisch Gemiddeld persoonlijk inkomen (€) Gemiddeld besteedbaar huishoudensinkomen (€) % huishoudens met een inkomen tot 105% van het sociale minimum % niet werkende werkzoekenden van potentiële beroepsbevolking % jongeren zonder startkwalificatie en niet schoolgaand*
491 15,3 11,6 56,8 16,3 1,4 2010 11,8 2008
Woningen Aantal woningen % ééngezins % meergezins % koop % huur WOZ-waarde (€)
Leefbaarheidbeleving en veiligheid Rapportcijfer Leefbaarheid Sociale kwaliteit (kengetal**) Verloedering (kengetal) Sociale overlast (kengetal) Ervaren dreiging (kengetal) Verkeersoverlast (kengetal) Onveiligheids gevoel eigen buurt (%) Vaak ervaren overlast jongeren (%) Diefstal/inbraak per 100 woningen (politiecijfers) Aantal incidenten overlast jeugd (politiecijfers) Buurtbemiddeling
- of x: gegevens niet beschikbaar of te lage aantallen om weer te geven op wijk/buurtniveau =gelijk of gunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =meer dan 20% ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid * % 18-23 jarigen, niet schoolgaand en zonder startkwalificatie (min. HAVO, VWO, MBO niveau 2) ** een kengetal is een samenvattend getal tussen 0 en 10, samengesteld uit resultaten van meerdere met elkaar samenhangende enquetevragen (volgens landelijke standaard werkwijze) 0=slecht 10=goed (sociale kwaliteit) 0=goed 10=slecht (verloedering, sociale overlast, dreiging, verkeersoverlast) Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
26
Wijk-/dorpsbeeld aan de hand van dorpsprofiel De Klomp Bevolking, sociaal economisch en woningsamenstelling De Klomp is een kleine kern met 465 inwoners. Zij wonen bijna allemaal in een koopwoning. De gemiddelde WOZwaarde ligt ver boven het Edese gemiddelde. Ook andere sociaal-economische indicatoren geven een gunstig beeld te zien. De Klomp heeft het laagste percentage NWW-ers van heel Ede en het laagste percentage jongeren zonder startkwalificatie. Opvallend is het hoge percentage inwoners dat in 2012 verhuisd is in De Klomp (17%). Dit is bovendien aanmerkelijk hoger dan in voorgaande jaren.
Leefbaarheid en veiligheid* Inwoners van De Klomp en Ederveen beoordelen de leefbaarheid in hun buurt met een 8,0. Dat is beduidend hoger dan het gemeentelijk gemiddelde en bovendien hoger dan in voorgaande jaren. Ook het veiligheidsgevoel is aanmerkelijk hoger dan gemiddeld in Ede en toegenomen ten opzichte van 2011 en 2012. In enquêteonderzoek uit 2013 is inwoners gevraagd op welke specifieke plekken zij zich onveilig voelen. Eén op de tien inwoners van De Klomp/Ederveen geeft aan één of meer onveilige locaties in de buurt te kennen. Te hard rijdend verkeer is de meest genoemde reden van onveiligheid, op de meeste wegen buiten de bebouwde kom. Een kleine groep inwoners vindt Station De Klomp een onveilige plek. Een mogelijke verklaring voor de gunstige ontwikkeling op het gebied van leefbaarheid en veiligheid is de afname van het aantal woninginbraken en het vrijwel ontbreken van jeugdoverlast.
Sociale samenhang* In De Klomp/Ederveen ervaren inwoners de sociale cohesie aanzienlijk hoger dan gemiddeld in heel Ede, hoger dan in de wijken van Ede Stad en vergelijkbaar met de meeste andere dorpen (cijfers 2011). Dit beeld wordt bevestigd door onderzoek uit 2013 waaruit blijkt dat 88% van de inwoners aangeeft voldoende contact met buurtgenoten te hebben, het hoogste percentage van alle wijken en dorpen in Ede. Het verantwoordelijkheidsgevoel voor de buurt ligt op hetzelfde niveau als in heel Ede en de inzet voor de buurt ligt een fractie lager dan het gemeentelijk gemiddelde. Ruim de helft van de inwoners doet vrijwilligerswerk, iets hoger dan het gemeentelijk gemiddelde. Eén op de vijf inwoners helpt weleens iemand in de buurt met klusjes, net als in heel Ede. Het percentage inwoners dat sport, ligt al jarenlang onder het Edese gemiddelde.
Oordeel ontwikkeling van de buurt volgens inwoners achteruit gegaan in 2013 Gemeente Ede
-16%
16%
Ederveen / De Klomp -30%
vooruit gegaan in 2013
-7% -20%
-10%
18%
0%
10%
20%
30%
Bron: Inwoners aan het woord 2013 Ede
Het aandeel inwoners van De Klomp/Ederveen dat een vooruitgang van hun buurt signaleert, is met 18% bijna twee keer zo hoog als in 2011. De groep die een achteruitgang constateert, blijft stabiel en ligt ruim beneden het Edese gemiddelde.
Top drie buurtproblemen volgens inwoners Ederveen/ De Klomp
Gemeente Ede
1. Te hard rijden
28%
24%
2. Rommel op straat
17%
16%
3. Woninginbraak 14% Geen enkel probleem 35% Bron: Inwoners aan het woord 2013 Ede
23% 22%
Veruit het belangrijkste buurtprobleem in De Klomp/Ederveen is nog steeds ‘te hard rijden’ volgens bewoners. Woninginbraak staat – net als in 2011 – nog wel in de top 3 van buurtproblemen, maar wordt veel minder vaak genoemd dan gemiddeld in heel Ede.
* De cijfers onder leefbaarheid en veiligheid (excl. buurtbemiddeling) en de cijfers onder sociale samenhang in de tabel komen overeen met de cijfers van Ederveen omdat deze samen met De Klomp als één geheel worden beschouwd in de monitoren van de gemeente Ede waar deze cijfers uit afkomstig zijn.
Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
27
9. Wijk-/dorpsprofiel Ederveen Hieronder vallen de buurten Ederveen dorp en Ederveen buitengebied. 2011 Bevolking
2012
2013
Ede 2013
27.600 41.700
3.471 20,5 12,6 54,7 12,2 0,5 2011 7,5 2009 27.500 41.100
3.452 20,5 13,0 54,2 12,4 0,6 2012 6,7 2010 28.200 41.000
109.824 16,4 9,6 57,8 16,2 7,3 Ede 2012 10,3 Ede 2010 29.800 36.300
5,0 2011
3,9 2012
5,7 2013
6,9 Ede 2013
0,5 11,9
1,0 14,1 2011
1,2 11,2 2012
3,2 12,3 Ede 2012
2011
1038 98 0 81 16 2012
1.055 98 0 81 16 2013
42.865 75 24 69 30 Ede 2013
378.000
365.000
350.909
253.071
2010
2011
2013
Ede 2013
7,5 7,0 -
7,6 7,2 1,8 0,7 0,4 3,2
8,0 -
7,6 -
12,4
12,6 2,1
2010
2011
3,9 0,8 2012
14,3 8,1 Ede 2012
0,9 5 1
0,2 5 1
0,9 6 1
2,1 513 98
Sociale samenhang
2010
2011
2013
Ede 2013
% inw. dat voldoende contacten heeft in de buurt % inw. dat wel eens iemand in de buurt helpt % inw. dat zich medeverantwoord. voelt voor buurt % inw. dat afgelopen jaar actief was voor de buurt % vrijwilligers % inwoners dat sport
34,6 44,4
85,8 17,8 36,4 56,7
88,4 20,3 77,8 14,6 52,3 49,8
75,3 21,1 79,3 18,2 48,0 56,9
% inwoners lid van een sportvereniging
23,7
25,5
24,1
24,2
Aantal inwoners % 0-12 jaar % 13-19 jaar % 20-64 jaar % 65+ % niet-westerse allochtonen migratie: % inwoners dat verhuisd is
Sociaal economisch Gemiddeld persoonlijk inkomen (€) Gemiddeld besteedbaar huishoudensinkomen (€) % huishoudens met een inkomen tot 105% van het sociale minimum % niet werkende werkzoekenden van potentiële beroepsbevolking % jongeren zonder startkwalificatie en niet schoolgaand*
3.426 20,4 12,7 55,1 11,7 0,5 2010 6,8 2008
Woningen Aantal woningen % ééngezins % meergezins % koop % huur WOZ-waarde (€)
Leefbaarheidbeleving en veiligheid Rapportcijfer Leefbaarheid Sociale kwaliteit (kengetal**) Verloedering (kengetal) Sociale overlast (kengetal) Ervaren dreiging (kengetal) Verkeersoverlast (kengetal) Onveiligheids gevoel eigen buurt (%) Vaak ervaren overlast jongeren (%) Diefstal/inbraak per 100 woningen (politiecijfers) Aantal incidenten overlast jeugd (politiecijfers) Buurtbemiddeling
- of x: gegevens niet beschikbaar of te lage aantallen om weer te geven op wijk/buurtniveau =gelijk of gunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =meer dan 20% ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid * % 18-23 jarigen, niet schoolgaand en zonder startkwalificatie (min. HAVO, VWO, MBO niveau 2) ** een kengetal is een samenvattend getal tussen 0 en 10, samengesteld uit resultaten van meerdere met elkaar samenhangende enquetevragen (volgens landelijke standaard werkwijze) 0=slecht 10=goed (sociale kwaliteit) 0=goed 10=slecht (verloedering, sociale overlast, dreiging, verkeersoverlast)
Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
28
Wijk-/dorpsbeeld aan de hand van dorpsprofiel Ederveen Hieronder vallen de buurten Ederveen dorp en Ederveen buitengebied.
Bevolking, sociaal economisch en woningsamenstelling* Ederveen heeft een relatief jonge bevolking; eenderde van de inwoners is jonger dan 20 jaar (26% in heel Ede) en het aandeel 65-plussers is relatief laag. Er zijn weinig huurwoningen en geen meergezinswoningen. De WOZ-waarde ligt gemiddeld bijna 100.000 euro boven het gemeentelijk gemiddelde. Het aantal verhuizingen is lager dan gemiddeld in Ede. Het gemiddeld inkomen per huishouden is aanzienlijk hoger dan gemiddeld in Ede, maar het inkomen per persoon is gemiddeld iets lager. Dit komt waarschijnlijk door het grote aantal werkende kinderen (met een relatief laag inkomen) dat nog thuis woont. Het percentage huishoudens met een inkomen tot 105% van het sociale minimum is hoger dan in voorgaande jaren maar lager dan gemiddeld in Ede. Ederveen telt na De Klomp relatief de minste NWW-ers van heel Ede. Het aantal jongeren met een startkwalificatie is ongeveer gelijk aan heel Ede, maar gestegen ten opzichte van 2012.
Leefbaarheid en veiligheid Inwoners van Ederveen en De Klomp beoordelen de leefbaarheid in hun buurt met een 8,0. Dat is beduidend hoger dan het gemeentelijk gemiddelde en bovendien hoger dan in voorgaande jaren. Ook het veiligheidsgevoel is aanmerkelijk hoger dan gemiddeld in Ede en toegenomen ten opzichte van 2011 en 2012. In enquêteonderzoek uit 2013 is inwoners gevraagd op welke specifieke plekken zij zich onveilig voelen. Eén op de tien inwoners van Ederveen/De Klomp geeft aan één of meer locaties in de buurt onveilig te vinden. Te hard rijdend verkeer is de meest genoemde reden van onveiligheid, op de meeste wegen buiten de bebouwde kom. Een kleine groep inwoners vindt Station De Klomp een onveilige plek. Politiecijfers bevestigen het gunstige veiligheidsbeeld in Ederveen. Ondanks een toename vergeleken met 2011, is het aantal woninginbraken in 2012 ruim twee keer zo laag als gemiddeld in Ede. Bovendien ervaren zeer weinig inwoners vaak jongerenoverlast. Dat strookt met het geringe aantal meldingen van jeugdoverlast bij de politie.
Sociale samenhang* In Ederveen/De Klomp ervaren inwoners de sociale cohesie aanzienlijk hoger dan gemiddeld in heel Ede, hoger dan in de wijken van Ede Stad en vergelijkbaar met de meeste andere dorpen (cijfers 2011). Dit beeld wordt bevestigd door onderzoek uit 2013 waaruit blijkt dat 88% van de inwoners aangeeft voldoende contact met buurtgenoten te hebben, het hoogste percentage van alle wijken en dorpen in Ede. Het verantwoordelijkheidsgevoel voor de buurt ligt op hetzelfde niveau als in heel Ede en de inzet voor de buurt ligt een fractie lager dan het gemeentelijk gemiddelde. Ruim de helft van de inwoners doet vrijwilligerswerk, iets hoger dan het gemeentelijk gemiddelde. Eén op de vijf inwoners helpt weleens iemand in de buurt met klusjes, net als in heel Ede. Het percentage inwoners dat sport, ligt al jarenlang onder het Edese gemiddelde.
Oordeel ontwikkeling van de buurt volgens inwoners achteruit gegaan in 2013 Gemeente Ede
-16%
16%
Ederveen / De Klomp -30%
vooruit gegaan in 2013
-7% -20%
-10%
18%
0%
10%
20%
30%
Bron: Inwoners aan het woord 2013 Ede
Het aandeel inwoners van Ederveen/De Klomp dat een vooruitgang van hun buurt signaleerde in 2012 was met 18% bijna twee keer zo hoog als in 2011, terwijl de groep die een achteruitgang constateerde stabiel bleef (7%).
Top drie buurtproblemen volgens inwoners Ederveen/ De Klomp
Gemeente Ede
1. Te hard rijden
28%
24%
2. Rommel op straat
17%
16%
3. Woninginbraak 14% Geen enkel probleem 35% Bron: Inwoners aan het woord 2013 Ede
23% 22%
eruit het belangrijkste buurtprobleem in Ederveen/De Klomp is nog steeds ‘te hard rijden’, aldus bewoners. Woninginbraak staat nog wel in de top 3 van buurtproblemen, maar wordt veel minder vaak genoemd dan gemiddeld in heel Ede. * De cijfers onder leefbaarheid en veiligheid (excl. buurtbemiddeling) en de cijfers onder sociale samenhang in de tabel komen overeen met de cijfers van De Klomp omdat deze samen met Ederveen als één geheel worden beschouwd in de monitoren van de gemeente Ede waar deze cijfers uit afkomstig zijn
Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
29
10. Wijk-dorpsprofiel Harskamp Hieronder vallen Harskamp dorp, Legerplaats Harskamp, Westeneng en Harskampse Zand. 2011 2012 Bevolking Aantal inwoners % 0-12 jaar % 13-19 jaar % 20-64 jaar % 65+ % niet-westerse allochtonen migratie: % inwoners dat verhuisd is
Sociaal economisch Gemiddeld persoonlijk inkomen (€) Gemiddeld besteedbaar huishoudensinkomen (€) % huishoudens met een inkomen tot 105% van het sociale minimum % niet werkende werkzoekenden van potentiële beroepsbevolking % jongeren zonder startkwalificatie en niet schoolgaand*
2013
Ede 2013
27.200 41.600
3.558 22,3 11,9 54,2 11,5 0,6 2011 5,4 2009 27.700 42.500
3.581 21,9 11,8 54,3 12,0 0,6 2012 6,2 2010 27.300 40.300
109.824 16,4 9,6 57,8 16,2 7,3 Ede 2012 10,3 Ede 2010 29.800 36.300
4,0 2011
5,9 2012
6,7 2013
6,9 Ede 2013
1,4
1,7
2,3
3,2
16,4
18,1 2011
16,8 2012
12,3 Ede 2012
2011
999 94 1 85 14 2012
1.002 94 1 85 14 2013
42.865 75 24 69 30 Ede 2013
352.000
340.000
325.614
253.071
3.569 22,4 12,2 54,3 11,1 0,6 2010 6,0 2008
Woningen Aantal woningen % ééngezins % meergezins % koop % huur WOZ-waarde (€)
2010
2011
2013
Ede 2013
Rapportcijfer Leefbaarheid Sociale kwaliteit (kengetal**) Verloedering (kengetal) Sociale overlast (kengetal) Ervaren dreiging (kengetal) Verkeersoverlast (kengetal)
7,7 7,3 -
7,6 7,2 2,1 1,4 0,8 3,1
7,8 -
7,6 -
Onveiligheids gevoel eigen buurt (%) Vaak ervaren overlast jongeren (%)
7,9
12,5 5,5
2010
2011
6,9 3,3 2012
14,3 8,1 Ede 2012
0,9 5 0
0,7 10 1
1,2 3 2
2,1 513 98
Sociale samenhang
2010
2011
2013
Ede 2013
% inw. dat voldoende contacten heeft in de buurt % inw. dat wel eens iemand in de buurt helpt % inw. dat zich medeverantwoord. voelt voor buurt % inw. dat afgelopen jaar actief was voor de buurt % vrijwilligers % inwoners dat sport
39,8 43,9
81,2 13,7 42,6 58,9
82,9 23,2 80,3 20,0 45,9 45,6
75,3 21,1 79,3 18,2 48,0 56,9
% inwoners lid van een sportvereniging
15,1
22,5
18,8
24,2
Leefbaarheidbeleving en veiligheid
Diefstal/inbraak per 100 woningen (politiecijfers) Aantal incidenten overlast jeugd (politiecijfers) Buurtbemiddeling
- of x: gegevens niet beschikbaar of te lage aantallen om weer te geven op wijk/buurtniveau =gelijk of gunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =meer dan 20% ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid * % 18-23 jarigen, niet schoolgaand en zonder startkwalificatie (min. HAVO, VWO, MBO niveau 2) ** een kengetal is een samenvattend getal tussen 0 en 10, samengesteld uit resultaten van meerdere met elkaar samenhangende enquetevragen (volgens landelijke standaard werkwijze) 0=slecht 10=goed (sociale kwaliteit) 0=goed 10=slecht (verloedering, sociale overlast, dreiging, verkeersoverlast) Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
30
Wijk-/dorpsbeeld aan de hand van dorpsprofiel Harskamp Hieronder vallen Harskamp dorp, Legerplaats Harskamp, Westeneng en Harskampse Zand.
Bevolking, sociaal economisch en woningsamenstelling Harskamp is een dorp met een jonge bevolking. Eenderde van de inwoners is jonger dan 20 jaar en er zijn relatie weinig 65-plussers. Het percentage niet-westerse allochtonen is erg laag. Het gemiddeld huishoudensinkomen behoort tot de hoogste van alle wijken en dorpen in de gemeente Ede, maar het persoonlijk inkomen is iets lager dan gemiddeld. Dit komt waarschijnlijk door het grote aantal werkende kinderen (met een relatief laag inkomen) dat nog thuis woont. Enkele sociaal-economische indicatoren vertonen een ongunstige trend. Zo is het aantal huishoudens dat moet rondkomen van maximaal 105% van het sociale minimum, toegenomen tot het gemeentelijke gemiddelde. Daarnaast stijg het aantal werklozen sneller dan gemiddeld in Ede. Het werkloosheidsniveau is nog wel lager dan in heel Ede. Het aantal jongeren dat in Harskamp zonder startkwalificatie de school heeft verlaten is al jarenlang relatief hoog. Mogelijk werken veel jongeren mee op het familiebedrijf of als zelfstandige. Het woningbestand van Harskamp wordt sterk gedomineerd door eengezinskoopwoningen met een aanzienlijk hogere gemiddelde WOZ-waarde dan gemiddeld in Ede. Het percentage inwoners dat verhuist, is al jarenlang vrijwel stabiel en beduidend lager dan in Ede als geheel.
Leefbaarheid en veiligheid* Een 7,8 geven inwoners van Harskamp/Wekerom/Otterlo voor de leefbaarheid in de buurt; dat is hoger dan het Edese gemiddelde. Ook de veiligheidsbeleving is aanmerkelijk positiever dan in Ede als geheel en bovendien toegenomen ten opzichte van voorgaande jaren. Dat neemt niet weg dat één op de vijf inwoners bepaalde plekken in de buurt als onveilig bestempelt. Dit blijkt uit enquêteonderzoek uit 2013. De meest genoemde plek is De Spil, waar hangjongeren drugs gebruiken. Ook de wegen buiten de bebouwde kom worden genoemd, vanwege te hard rijdend verkeer. Verder zeggen enkele inwoners sommige delen van de nabijgelegen bossen wel eens onveilig te vinden, overigens zonder concrete reden. Politiecijfers geven aan dat het aantal woninginbraken in 2012 hoger was dan in 2011, maar nog wel ruim onder het Edese gemiddelde. Het aantal meldingen van jeugdoverlast is afgenomen van 10 in 2011 naar 3 in 2012. Ook in de beleving van inwoners komt in Harskamp/Otterlo/Wekerom frequente jongerenoverlast maar weinig voor.
Sociale samenhang* De ervaren sociale cohesie is bovengemiddeld in Harskamp/Otterlo/Wekerom, net als in de meeste andere dorpen van de gemeente Ede (cijfers 2011). Uit onderzoek van 2013 blijkt dat 83% van de inwoners vindt dat hij/zij voldoende contacten in de buurt heeft en 23% helpt weleens een buurtgenoot met kleine klusjes; beide percentages zijn iets hoger dan gemiddeld in Ede. Het aantal inwoners dat zich verantwoordelijk voelt voor de buurt, zich actief inzet voor de buurt en dat vrijwilligerswerk verricht, ligt rond het gemeentelijke gemiddelde. Het aandeel sportende inwoners ten slotte blijft lager dan gemiddeld in Ede.
Oordeel ontwikkeling van de buurt volgens inwoners achteruit gegaan in 2013 -16%
Gemeente Ede Harskamp / Wekerom / Otterlo -30%
vooruit gegaan in 2013 16%
-10% -20%
-10%
17% 0%
10%
20%
30%
Bron: Inwoners aan het woord 2013 Ede
Eén op de zes inwoners van Harskamp/Otterlo/Wekerom vindt dat de buurt in het afgelopen jaar vooruit gegaan is. Eén op de tien ziet juist een achteruitgang van de buurt. Beide groepen zijn groter dan in 2011.
Top drie buurtproblemen volgens inwoners Harskamp/ Wekerom/ Otterlo
Gemeente Ede
1. Te hard rijden
24%
24%
2. Woninginbraak
21%
23%
3. Parkeerproblemen Geen enkel probleem
12% 31%
13% 22%
Bron: Inwoners aan het woord 2013 Ede
Volgens inwoners van Harskamp/Otterlo/Wekerom is ‘te hard rijden’ nog steeds het belangrijkste probleem in de buurt. Woninginbraak wordt door een veel groter aandeel inwoners als buurtprobleem genoemd dan in voorgaande jaren en komt daarmee op korte afstand achter ‘te hard rijden’ op de tweede plaats. Parkeeroverlast volgt op de derde plek, maar relatief weinig inwoners ervaren dit als een groot probleem. *Cijfers onder leefbaarheid en veiligheid (excl. buurtbemiddeling) en cijfers onder Sociale samenhang komen overeen met die van Wekerom en Otterlo omdat deze dorpen samen als één eenheid worden genomen in de monitoren van Ede waar deze cijfers uit afkomstig zijn. Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
31
.11. Wijk-dorpsprofiel Otterlo Hieronder vallen de buurten Otterlo dorp, Eschoter Veld, Reemst, Hoog Baarlo en Deelen 2011 2012 Bevolking Aantal inwoners % 0-12 jaar % 13-19 jaar % 20-64 jaar % 65+ % niet-westerse allochtonen migratie: % inwoners dat verhuisd is
Sociaal economisch Gemiddeld persoonlijk inkomen (€) Gemiddeld besteedbaar huishoudensinkomen (€) % huishoudens met een inkomen tot 105% van het sociale minimum % niet werkende werkzoekenden van potentiële beroepsbevolking % jongeren zonder startkwalificatie en niet schoolgaand*
2013
Ede 2013
30.700 40.700
2.541 15,9 13,4 55,3 15,4 3,1 2011 14,4 2009 31.300 39.500
2.542 16,1 12,4 55,1 16,4 2,6 2012 14,1 2010 29.400 37.900
109.824 16,4 9,6 57,8 16,2 7,3 Ede 2012 10,3 Ede 2010 29.800 36.300
8,0 2011
8,1 2012
6,7 2013
6,9 Ede 2013
1,3
1,4
2,7
3,2
10,5
12,2 2011
9,2 2012
12,3 Ede 2012
2011
1011 82 0 76 19 2012
1.019 82 1 76 19 2013
42.865 75 24 69 30 Ede 2013
380.000
316.000
298.054
253.071
2.521 17,1 12,9 55,4 14,6 2,7 2010 12,3 2008
Woningen Aantal woningen % ééngezins % meergezins % koop % huur WOZ-waarde (€)
2010
2011
2013
Ede 2013
Rapportcijfer Leefbaarheid Sociale kwaliteit (kengetal**) Verloedering (kengetal) Sociale overlast (kengetal) Ervaren dreiging (kengetal) Verkeersoverlast (kengetal)
7,7 7,3 -
7,6 7,2 2,1 1,4 0,8 3,1
7,8 -
7,6 -
Onveiligheids gevoel eigen buurt (%) Vaak ervaren overlast jongeren (%)
7,9
12,5 5,5
2010
2011
6,9 3,3 2012
14,3 8,1 Ede 2012
1,0 10 2
2,0 11 2
2,0 5 0
2,1 513 98
Sociale samenhang
2010
2011
2013
Ede 2013
% inw. dat voldoende contacten heeft in de buurt % inw. dat wel eens iemand in de buurt helpt % inw. dat zich medeverantwoord. voelt voor buurt % inw. dat afgelopen jaar actief was voor de buurt % vrijwilligers % inwoners dat sport
39,8 43,9
81,2 13,7 42,6 58,9
82,9 23,2 80,3 20,0 45,9 45,6
75,3 21,1 79,3 18,2 48,0 56,9
% inwoners lid van een sportvereniging
15,1
22,5
18,8
24,2
Leefbaarheidbeleving en veiligheid
Diefstal/inbraak per 100 woningen (politiecijfers) Aantal incidenten overlast jeugd (politiecijfers) Buurtbemiddeling
- of x: gegevens niet beschikbaar of te lage aantallen om weer te geven op wijk/buurtniveau =gelijk of gunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =meer dan 20% ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid * % 18-23 jarigen, niet schoolgaand en zonder startkwalificatie (min. HAVO, VWO, MBO niveau 2) ** een kengetal is een samenvattend getal tussen 0 en 10, samengesteld uit resultaten van meerdere met elkaar samenhangende enquetevragen (volgens landelijke standaard werkwijze) 0=slecht 10=goed (sociale kwaliteit) 0=goed 10=slecht (verloedering, sociale overlast, dreiging, verkeersoverlast) Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
32
Wijk-/dorpsbeeld aan de hand van dorpsprofiel Otterlo* Hieronder vallen de buurten Otterlo dorp, Eschoter Veld, Reemst, Hoog Baarlo en Deelen.
Bevolking, sociaal economisch en woningsamenstelling De leeftijdsopbouw van de bevolking van Otterlo wijkt nauwelijks af van Ede als geheel. Het aandeel niet-westerse allochtonen ligt hoger dan in de meest andere dorpen, maar beduidend lager dan gemiddeld in Ede. Het gemiddeld inkomensniveau ligt in Otterlo iets hoger dan in Ede als geheel. Het percentage huishoudens met een inkomen tot 105% van het sociale minimum is lager dan in voorgaande jaren en ligt nu op het gemeentelijke gemiddelde. Het werkloosheidspercentage is verdubbeld ten opzichte van 2012, maar ligt nog onder het Edese gemiddelde. In 2013 zijn er relatief weinig jongeren zonder startkwalificatie. Het aandeel koopwoningen ligt iets hoger dan gemiddeld in Ede. Otterlo kende van alle wijken en dorpen de grootste daling van de WOZ-waarde sinds 2011, maar de waarde ligt nog steeds ruim boven het gemiddelde van Ede. Het aandeel inwoners dat verhuist, is in Otterlo al enkele jaren hoger dan gemiddeld in Ede.
Leefbaarheid en veiligheid* Een 7,8 geven inwoners van Otterlo/Harskamp/Wekerom voor de leefbaarheid in de buurt; dat is hoger dan het Edese gemiddelde. Ook de veiligheidsbeleving is aanmerkelijk positiever dan in Ede als geheel en bovendien toegenomen ten opzichte van voorgaande jaren. Dat neemt niet weg dat één op de vijf inwoners bepaalde plekken in de buurt onveilig vindt. Dit blijkt uit enquêteonderzoek uit 2013. Er is geen specifieke plek in Otterlo waar veel inwoners zich onveilig voelen. De wegen buiten de bebouwde kom worden genoemd (vanwege te hard rijdend verkeer) en enkele inwoners geven aan sommige delen van de nabijgelegen bossen wel eens onveilig te vinden, overigens zonder concrete reden. Het aantal woninginbraken in Otterlo was in 2012 even hoog als in 2011 en even hoog als gemiddeld in Ede. Het aantal meldingen van jeugdoverlast is afgenomen van 11 in 2011 naar 5 in 2012. Ook in de beleving van inwoners komt frequente jongerenoverlast in Otterlo/Harskamp/Wekerom maar weinig voor.
Sociale samenhang* De ervaren sociale cohesie is bovengemiddeld in Otterlo/Harskamp/Wekerom, net als in de meeste andere dorpen van de gemeente Ede (cijfers 2011). Uit onderzoek van 2013 blijkt dat 83% van de inwoners vindt dat hij/zij voldoende contacten in de buurt heeft en 23% helpt weleens een buurtgenoot met kleine klusjes; beide percentages zijn iets hoger dan gemiddeld in Ede. Het aantal inwoners dat zich verantwoordelijk voelt voor de buurt, zich actief inzet voor de buurt en dat vrijwilligerswerk verricht, ligt rond het gemeentelijke gemiddelde. Het aandeel sportende inwoners ten slotte blijft lager dan gemiddeld in Ede.
Oordeel ontwikkeling van de buurt volgens inwoners achteruit gegaan in 2013 Gemeente Ede
-16%
Harskamp / Wekerom / Otterlo -30%
vooruit gegaan in 2013 16%
-10% -20%
-10%
17% 0%
10%
20%
30%
Bron: Inwoners aan het woord 2013 Ede
Eén op de zes inwoners van Otterlo/Harskamp/Wekerom vindt dat de buurt in het afgelopen jaar vooruit gegaan is. Eén op de tien ziet juist een achteruitgang van de buurt. Beide groepen zijn groter dan in 2011.
Top drie buurtproblemen volgens inwoners Harskamp/ Wekerom/ Otterlo
Gemeente Ede
1. Te hard rijden
24%
24%
2. Woninginbraak
21%
23%
3. Parkeerproblemen
12%
13%
Geen enkel probleem
31%
22%
Bron: Inwoners aan het woord 2013 Ede
Volgens inwoners van Otterlo/Harskamp/Wekerom is ‘te hard rijden’ nog steeds het belangrijkste probleem in de buurt. Woninginbraak wordt door een veel groter aandeel inwoners als buurtprobleem genoemd dan in voorgaande jaren en komt daarmee op korte afstand achter ‘te hard rijden’ op de tweede plaats. Parkeeroverlast volgt op de derde plek, maar relatief weinig inwoners ervaren dit als een groot probleem. *Cijfers onder leefbaarheid en veiligheid (excl. buurtbemiddeling) en cijfers onder Sociale samenhang komen overeen met die van Harskamp en Wekerom omdat deze dorpen samen als één eenheid worden genomen in de monitoren van Ede waar deze cijfers uit afkomstig zijn. Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
33
12. Wijk-/dorpsprofiel Wekerom Hieronder vallen de buurten Wekerom dorp, Wekeromse Meent en Wekeromse Zand. 2011 2012 Bevolking Aantal inwoners % 0-12 jaar % 13-19 jaar % 20-64 jaar % 65+ % niet-westerse allochtonen migratie: % inwoners dat verhuisd is
Sociaal economisch Gemiddeld persoonlijk inkomen (€) Gemiddeld besteedbaar huishoudensinkomen (€) % huishoudens met een inkomen tot 105% van het sociale minimum % niet werkende werkzoekenden van potentiële beroepsbevolking % jongeren zonder startkwalificatie en niet schoolgaand*
2013
Ede 2013
26.900 41.400
2.440 18,5 10,9 55,7 14,9 0,4 2011 7,5 2009 26.800 39.900
2.393 18,6 10,3 55,8 15,2 0,5 2012 8,8 2010 27.500 39.500
109.824 16,4 9,6 57,8 16,2 7,3 Ede 2012 10,3 Ede 2010 29.800 36.300
7,0 2011
5,6 2012
6,8 2013
6,9 Ede 2013
1,1
1,2
1,7
3,2
16,7
20,1 2011
17,8 2012
12,3 Ede 2012
2011
659 91 4 84 15 2012
662 91 4 84 15 2013
42.865 75 24 69 30 Ede 2013
375.000
338.000
323.650
253.071
2.449 19,4 10,4 56,3 13,9 0,4 2010 9,0 2008
Woningen Aantal woningen % ééngezins % meergezins % koop % huur WOZ-waarde (€)
2010
2011
2013
Ede 2013
Rapportcijfer Leefbaarheid Sociale kwaliteit (kengetal**) Verloedering (kengetal) Sociale overlast (kengetal) Ervaren dreiging (kengetal) Verkeersoverlast (kengetal)
7,7 7,3 -
7,6 7,2 2,1 1,4 0,8 3,1
7,8 -
7,6 -
Onveiligheids gevoel eigen buurt (%) Vaak ervaren overlast jongeren (%)
7,9
12,5 5,5
2010
2011
6,9 3,3 2012
14,3 8,1 Ede 2012
0,9 4 0
1,1 8 0
0,8 6 1
2,1 513 98
Sociale samenhang
2010
2011
2013
Ede 2013
% inw. dat voldoende contacten heeft in de buurt % inw. dat wel eens iemand in de buurt helpt % inw. dat zich medeverantwoord. voelt voor buurt % inw. dat afgelopen jaar actief was voor de buurt % vrijwilligers % inwoners dat sport
39,8 43,9
81,2 13,7 42,6 58,9
82,9 23,2 80,3 20,0 45,9 45,6
75,3 21,1 79,3 18,2 48,0 56,9
% inwoners lid van een sportvereniging
15,1
22,5
18,8
24,2
Leefbaarheidbeleving en veiligheid
Diefstal/inbraak per 100 woningen (politiecijfers) Aantal incidenten overlast jeugd (politiecijfers) Buurtbemiddeling
- of x: gegevens niet beschikbaar of te lage aantallen om weer te geven op wijk/buurtniveau =gelijk of gunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =meer dan 20% ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid * % 18-23 jarigen, niet schoolgaand en zonder startkwalificatie (min. HAVO, VWO, MBO niveau 2) ** een kengetal is een samenvattend getal tussen 0 en 10, samengesteld uit resultaten van meerdere met elkaar samenhangende enquetevragen (volgens landelijke standaard werkwijze) 0=slecht 10=goed (sociale kwaliteit) 0=goed 10=slecht (verloedering, sociale overlast, dreiging, verkeersoverlast) Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
34
Wijk-/dorpsbeeld aan de hand van dorpsprofiel Wekerom* Hieronder vallen de buurten Wekerom dorp, Wekeromse Meent en Wekeromse Zand.
Bevolking, sociaal economisch en woningsamenstelling Wekerom telt relatief iets meer jongeren tot 20 jaar dan gemiddeld in Ede. Het percentage niet-westerse allochtonen is het laagste van alle wijken en dorpen van Ede. Het gemiddeld huishoudensinkomen ligt in Wekerom hoger dan gemiddeld in Ede, maar het gemiddeld persoonlijk inkomen is lager dan in heel Ede. Dat wordt waarschijnlijk verklaard door het grote aantal werkende kinderen (met een relatief laag inkomen) dat nog thuis woont. Het percentage huishoudens met een inkomen tot 105% van het sociale minimum is even hoog als het gemeentelijk gemiddelde. De werkloosheid behoort tot de laagste van alle wijken en dorpen. Opvallend is dat Wekerom al jarenlang het hoogste aandeel jongeren zonder startkwalificatie van heel Ede heeft. Een mogelijke verklaring is dat veel jongeren meewerken op het familiebedrijf of als zelfstandige. Net als in de meeste dorpen van de gemeente Ede staan in Wekerom voor het overgrote deel eengezinskoopwoningen. De gemiddelde woningwaarde is dan ook aanzienlijk hoger dan gemiddeld in Ede. In Wekerom verhuizen relatief minder inwoners dan gemiddeld in Ede.
Leefbaarheid en veiligheid* Een 7,8 geven inwoners van Wekerom/Harskamp/Otterlo voor de leefbaarheid in de buurt; dat is hoger dan het Edese gemiddelde. Ook de veiligheidsbeleving is aanmerkelijk positiever dan in Ede als geheel en bovendien toegenomen ten opzichte van voorgaande jaren. Dat neemt niet weg dat één op de vijf inwoners aangeeft bepaalde plekken in de buurt onveilig te vinden. Dit blijkt uit enquêteonderzoek uit 2013. Er is geen specifieke plek in Wekerom waar veel inwoners zich onveilig voelen. De wegen buiten de bebouwde kom worden genoemd (vanwege te hard rijdend verkeer) en enkele inwoners geven aan sommige delen van de nabijgelegen bossen wel eens onveilig te vinden, overigens zonder concrete reden. Volgens politiecijfers was het aantal woninginbraken in 2012 een fractie lager dan in 2011 en 2010 en ook ruim onder het Edese gemiddelde. Het aantal meldingen van jeugdoverlast is laag, net als in de andere dorpen in Noordoost-Ede. Ook in de beleving van inwoners komt frequente jongerenoverlast weinig voor.
Sociale samenhang* De ervaren sociale cohesie is bovengemiddeld in Wekerom/Harskamp/Otterlo, net als in de meeste andere dorpen van de gemeente Ede (cijfers 2011). Uit onderzoek van 2013 blijkt dat 83% van de inwoners vindt dat hij/zij voldoende contacten in de buurt heeft en 23% helpt weleens een buurtgenoot met kleine klusjes; beide percentages zijn iets hoger dan gemiddeld in Ede. Het aantal inwoners dat zich verantwoordelijk voelt voor de buurt, zich actief inzet voor de buurt en dat vrijwilligerswerk verricht, ligt rond het gemeentelijke gemiddelde. Het aandeel sportende inwoners ten slotte blijft lager dan gemiddeld in Ede.
Oordeel ontwikkeling van de buurt volgens inwoners Top drie buurtproblemen volgens inwoners achteruit gegaan in 2013 Gemeente Ede
-16%
Harskamp / Wekerom / Otterlo -30%
Harskamp/ Wekerom/ Otterlo
16%
-10% -20%
vooruit gegaan in 2013
-10%
17% 0%
10%
20%
30%
Gemeente Ede
1. Te hard rijden
24%
24%
2. Woninginbraak
21%
23%
3. Parkeerproblemen
12%
13%
Geen enkel probleem
31%
22%
Bron: Inwoners aan het woord 2013 Ede
Eén op de zes inwoners van Wekerom/Harskamp/Otterlo vindt dat de buurt in het afgelopen jaar vooruit gegaan is. Eén op de tien ziet juist een achteruitgang van de buurt. Beide groepen zijn groter dan in 2011. Volgens inwoners van Wekerom/Harskamp/Otterlo is ‘te hard rijden’ nog steeds het belangrijkste probleem in de buurt. Woninginbraak wordt door een veel groter aandeel inwoners als buurtprobleem genoemd dan in voorgaande jaren en komt daarmee op korte afstand achter ‘te hard rijden’ op de tweede plaats. Parkeeroverlast volgt op de derde plek, maar relatief weinig inwoners ervaren dit als een groot probleem.
* Cijfers onder leefbaarheid en veiligheid (excl. buurtbemiddeling) en cijfers onder Sociale samenhang komen overeen met die van Harskamp en Otterlo omdat deze dorpen samen als één eenheid worden genomen in de monitoren van Ede waar deze cijfers uit afkomstig zijn. Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
35
13. Wijkprofiel Buitengebied Hieronder vallen de buurten Maanderbroek, Doesburg, Driesprong/Ginkel 2011 Bevolking
2012
2013
Ede 2013
29.000 41.500
2.452 15,2 11,3 58,2 15,3 0,7 2011 11,8 2009 30.200 39.900
2.407 14,3 11,8 57,3 16,6 0,7 2012 14,0 2010 30.600 44.200
109.824 16,4 9,6 57,8 16,2 7,3 Ede 2012 10,3 Ede 2010 29.800 36.300
11,0 2011
11,7 2012
9,0 2013
6,9 Ede 2013
2,2
2,6
2,7
3,2
12,9
13,7 2011
14,1 2012
12,3 Ede 2012
2011
753 93 0 86 11 2012
772 93 0 86 11 2013
42.865 75 24 69 30 Ede 2013
541.000
492.000
473.395
253.071
2010
2011
2013
Ede 2013
7,8 6,5 -
7,9 6,7 1,2 0,5 0,3 2,8
7,9 -
7,6 -
13,9 2010
13,2 2,3 2011
8,2 2,8 2012
14,3 8,1 Ede 2012
0,9 4 0
1,3 0 0
2,3 10 0
2,1 513 98
Sociale samenhang
2010
2011
2013
Ede 2013
% inw. dat voldoende contacten heeft in de buurt % inw. dat wel eens iemand in de buurt helpt % inw. dat zich medeverantwoord. voelt voor buurt % inw. dat afgelopen jaar actief was voor de buurt % vrijwilligers % inwoners dat sport
29,6 53,5
81,5 13,9 27,7 60,0
71,8 13,5 81,4 15,2 40,4 50,3
75,3 21,1 79,3 18,2 48,0 56,9
% inwoners lid van een sportvereniging
23,2
23,6
12,8
24,2
Aantal inwoners % 0-12 jaar % 13-19 jaar % 20-64 jaar % 65+ % niet-westerse allochtonen migratie: % inwoners dat verhuisd is
Sociaal economisch Gemiddeld persoonlijk inkomen (€) Gemiddeld besteedbaar huishoudensinkomen (€) % huishoudens met een inkomen tot 105% van het sociale minimum % niet werkende werkzoekenden van potentiële beroepsbevolking % jongeren zonder startkwalificatie en niet schoolgaand*
2.370 15,8 10,7 59,3 14,2 0,5 2010 11,4 2008
Woningen Aantal woningen % ééngezins % meergezins % koop % huur WOZ-waarde (€)
Leefbaarheidbeleving en veiligheid Rapportcijfer Leefbaarheid Sociale kwaliteit (kengetal**) Verloedering (kengetal) Sociale overlast (kengetal) Ervaren dreiging (kengetal) Verkeersoverlast (kengetal) Onveiligheids gevoel eigen buurt (%) Vaak ervaren overlast jongeren (%) Diefstal/inbraak per 100 woningen (politiecijfers) Aantal incidenten overlast jeugd (politiecijfers) Buurtbemiddeling
- of x: gegevens niet beschikbaar of te lage aantallen om weer te geven op wijk/buurtniveau =gelijk of gunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =meer dan 20% ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid * % 18-23 jarigen, niet schoolgaand en zonder startkwalificatie (min. HAVO, VWO, MBO niveau 2) ** een kengetal is een samenvattend getal tussen 0 en 10, samengesteld uit resultaten van meerdere met elkaar samenhangende enquetevragen (volgens landelijke standaard werkwijze) 0=slecht 10=goed (sociale kwaliteit) 0=goed 10=slecht (verloedering, sociale overlast, dreiging, verkeersoverlast) Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
36
Wijkbeeld aan de hand van wijkprofiel Buitengebied Hieronder vallen de buurten Maanderbroek, Doesburg en Driesprong/Ginkel.
Bevolking, sociaal economisch en woningsamenstelling Het Buitengebied van Ede-stad is grofweg het gebied buiten de bebouwde kom binnen de grenzen van stad Ede (dus niet de dorpen van Ede). De gemiddelde WOZ-waarde van de woningen is de hoogste van alle wijken en dorpen van Ede. In de bevolkingssamenstelling valt het zeer lage aantal niet-westerse allochtonen op. Sociaal-economisch is er een bijzonder beeld te zien. Zo is het inkomen van de inwoners gemiddeld hoger dan in Ede, maar tegelijkertijd zijn er ook relatief veel huishoudens met een laag inkomen. Het percentage huishoudens met een inkomen tot 105% van het sociale minimum is in Buitengebied gedaald maar nog steeds hoger dan gemiddeld in heel Ede. Een mogelijke verklaring kan het specifieke karakter van Buitengebied zijn waar enerzijds veel agrariërs/agrarisch ondernemers wonen die boerderijen bezitten met een hoge WOZ-waarde, maar die tegelijkertijd (de afgelopen jaren) mogelijk een laag inkomen hebben gehad. Anderzijds wonen er mensen met een hoog inkomen die de dure huizen in het Buitengebied kunnen veroorloven. Door deze grote inkomensverschillen kan het gemiddelde inkomen redelijk hoog zijn, terwijl er tegelijkertijd relatief veel huishoudens met (erg) lage inkomens zijn. Daarbij is het percentage jongeren dat de school verlaat zonder startkwalificatie aan de hoge kant in het Buitengebied. Verder valt op dat het percentage inwoners dat verhuist, in het Buitengebied bovengemiddeld en de afgelopen twee jaar meer gestegen is dan gemiddeld in Ede.
Leefbaarheid en veiligheid De inwoners van het Buitengebied ervaren de leefbaarheid in hun buurt erg positief. Inwoners voelen zich ook aanzienlijk veiliger in hun omgeving dan gemiddeld in Ede. Het gevoel van veiligheid is de laatste twee jaar ook nog toegenomen. Het aantal gemelde diefstallen/inbraken in woningen is echter gestegen en ligt in 2012 iets boven het Edese gemiddelde. In 2013 zijn er volgens 28% van de inwoners van het buitengebied van Ede onveilige locaties in dit gebied. Een aantal inwoners noemt de Doesburger Molenweg, vanwege de vermoedens van drugsgebruik. Daarnaast wordt een aantal verkeersonveilige plaatsen aangeduid, waar auto’s te hard rijden en waar ’s avonds weinig verlichting is. Het gaat onder meer om de Goorsteeg, Wekeromseweg en de Apeldoornseweg.
Sociale samenhang De betrokkenheid bij de buurt is iets minder groot dan gemiddeld in Ede. Vooral het percentage inwoners dat wel eens iemand in de buurt helpt is opvallend laag, en het laagste van alle wijken en dorpen van Ede. Daar staat tegenover dat in het Buitengebied juist meer inwoners zich medeverantwoordelijk voelen voor de buurt dan gemiddeld in Ede. Mogelijk liggen hier kansen voor het vergroten van de inzet voor de buurt, die nu achter blijft bij de rest van Ede. Positieve ontwikkeling is dat het aantal vrijwilligers (inzet binnen en buiten de wijk) de afgelopen twee jaar aanzienlijk is toegenomen. Al ligt dit nog wel onder het gemiddelde van Ede. Verder valt op dat het aantal inwoners dat sport en dat lid is van een sportvereniging aanzienlijk is afgenomen. Het percentage inwoners dat lid is van een sportvereniging is de laagste van alle wijken en dorpen van Ede.
Oordeel ontwikkeling van de buurt volgens inwoners Top drie buurtproblemen volgens inwoners achteruit gegaan in 2013 Gemeente Ede
-16%
Buitengebied Ede -30%
16%
-11% -20%
-10%
vooruit gegaan in 2013
1. Te hard rijden
19% 0%
10%
Buitengebied Gemeente Ede Ede
20%
30%
38%
24%
2. Woninginbraak
31%
23%
3. Vernieling/bekladding
10%
8%
Geen enkel probleem
29%
22%
Bron: inwoners a/h woord 2013 Ede
Er zijn in 2013 meer inwoners die van mening zijn dat hun buurt het afgelopen jaar vooruit is gegaan dan in 2011 (3% in 2011). Het aantal inwoners dat vindt dat de buurt achteruit is gegaan is vergelijkbaar met voorgaande jaren. Het belangrijkste probleem in het buitengebied is ‘te hard rijden’, net als voorgaande jaren. Inwoners geven dit jaar wel aanzienlijk vaker aan dat woninginbraak een probleem is dat met voorrang moet worden aangepakt. Dit is ook in lijn met het toegenomen geregistreerde aantal diefstallen/inbraken in woningen in het Buitengebied.
Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
37
14. Wijk-/dorpsprofiel Lunteren Hieronder vallen de buurten Centrum Lunteren, Wormshoef, Lunteren Oost Nederwoud, De Veenen, Luntersche Veld, Meulunteren/De Valk en Lunterse Buurtbos 2011 2012 2013 Ede 2013 Bevolking Aantal inwoners % 0-12 jaar % 13-19 jaar % 20-64 jaar % 65+ % niet-westerse allochtonen
Sociaal economisch
12.658 18 10,9 53,8 17,3 1,1 2010 7,9 2008
Gemiddeld persoonlijk inkomen (€) Gemiddeld besteedbaar huishoudensinkomen (€)
28.800 40.300
12.750 17,4 10,8 53,6 18,1 1,0 2011 8,2 2009 28.700 41.400
5,0 2011
5,6 2012
5,7 2013
6,9 Ede 2013
1,3
1,8
2,1
3,2
12,8
15,9 2011
14,1 2012
12,3 Ede 2012
2011
4.375 91 6 80 18 2012
4.403 90 6 80 18 2013
42.865 75 24 69 30 Ede 2013
390.000
365.000
347.697
253.071
2010
2011
2013
Ede 2013
Rapportcijfer Leefbaarheid Sociale kwaliteit (kengetal**) Verloedering (kengetal) Sociale overlast (kengetal) Ervaren dreiging (kengetal) Verkeersoverlast (kengetal)
7,7 7,1 -
7,8 7,0 2,0 0,9 0,6 3,1
8,1 -
7,6 -
Onveiligheids gevoel eigen buurt (%) Vaak ervaren overlast jongeren (%)
7,6 2010
10,6 2,3 2011
6,1 2,9 2012
14,3 8,1 Ede 2012
1,2 28 3
1,6 31 6
1,2 30 1
2,1 513 98
Sociale samenhang
2010
2011
2013
Ede 2013
% inw. dat voldoende contacten heeft in de buurt % inw. dat wel eens iemand in de buurt helpt % inw. dat zich medeverantwoord. voelt voor buurt % inw. dat afgelopen jaar actief was voor de buurt % vrijwilligers % inwoners dat sport
34,0 46,9
77,2 17,3 40,9 49,1
81,8 27,7 78,6 19,3 53,0 45,9
75,3 21,1 79,3 18,2 48,0 56,9
% inwoners lid van een sportvereniging
21,5
25,2
25,2
24,2
migratie: % inwoners dat verhuisd is
% huishoudens met een inkomen tot 105% van het sociale minimum % niet werkende werkzoekenden van potentiële beroepsbevolking % jongeren zonder startkwalificatie en niet schoolgaand*
Woningen Aantal woningen % ééngezins % meergezins % koop % huur WOZ-waarde (€)
Leefbaarheidbeleving en veiligheid
Diefstal/inbraak per 100 woningen (politiecijfers) Aantal incidenten overlast jeugd (politiecijfers) Buurtbemiddeling
12.980 17,1 10,7 53,9 18,3 1,2 2012 8,1 2010 30.300 41.600
109.824 16,4 9,6 57,8 16,2 7,3 Ede 2012 10,3 Ede 2010 29.800 36.300
- of x: gegevens niet beschikbaar of te lage aantallen om weer te geven op wijk/buurtniveau =gelijk of gunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =meer dan 20% ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid * % 18-23 jarigen, niet schoolgaand en zonder startkwalificatie (min. HAVO, VWO, MBO niveau 2) ** een kengetal is een samenvattend getal tussen 0 en 10, samengesteld uit resultaten van meerdere met elkaar samenhangende enquetevragen (volgens landelijke standaard werkwijze) 0=slecht 10=goed (sociale kwaliteit) 0=goed 10=slecht (verloedering, sociale overlast, dreiging, verkeersoverlast) Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
38
Wijk-/dorpsbeeld aan de hand van dorpsprofiel Lunteren Hieronder vallen de buurten Centrum Lunteren, Wormshoef, Lunteren Oost Nederwoud, De Veenen, Lunterse Veld, Meulunteren/De Valk en Lunterse Buurtbos.
Bevolking, sociaal economisch en woningsamenstelling In Lunteren wonen relatief iets meer jongeren en ook iets meer 65-plussers dan gemiddeld in Ede. Het percentage nietwesterse allochtonen is laag. Het gemiddeld huishoudensinkomen is aanzienlijk hoger dan gemiddeld in Ede, het persoonlijk inkomen ligt net boven het gemeentelijk gemiddelde. Wat hierbij waarschijnlijk een grote rol speelt, is het grote aantal werkende kinderen (met een relatief laag inkomen) dat nog thuis woont. Het aantal jongeren dat zonder startkwalificatie de school verlaat, is in Lunteren een fractie hoger dan gemiddeld in Ede. De werkloosheid is juist benedengemiddeld, net als het percentage huishoudens met een inkomen tot 105% van het sociale minimum. De woningvoorraad van Lunteren bestaat vooral uit eengezinswoningen, voor het overgrote deel koopwoningen. De gemiddelde WOZ-waarde behoort tot de hoogste van Ede. Het percentage verhuizers is al jarenlang stabiel, onder het gemeentelijk gemiddelde.
Leefbaarheid en veiligheid De leefbaarheid in de buurt krijgt in Lunteren met een 8,1 het hoogste rapportcijfer van alle wijken en dorpen. Ook het percentage inwoners dat zich onveilig voelt, behoort tot de laagste in Ede en relatief weinig inwoners ervaren frequente overlast van jongeren. In enquêteonderzoek uit 2013 is gevraagd naar specifieke plekken die inwoners als onveilig beschouwen. De meest genoemde locatie is het NS Station, vanwege brutale hangjongeren. Verder worden enkele aantal wegen buiten de bebouwde kom aangemerkt als onveilig, doordat te hard wordt gereden en door de beperkt aanwezige straatverlichting. Uit politiecijfers blijkt dat het aantal woninginbraken in 2012 na een toename in 2011 weer op hetzelfde niveau ligt als in 2010 en bovendien lager dan het Edese gemiddelde. Het jaarlijkse aantal meldingen van jeugdoverlast ligt sinds 2010 rond de 30; een gering aantal vergeleken met veel wijken in Ede Stad.
Sociale samenhang De ervaren sociale cohesie is bovengemiddeld in Lunteren, net als in de meeste andere dorpen van de gemeente Ede (cijfers 2011). Het percentage inwoners dat weleens iemand uit de buurt helpt met kleine klusjes is met 28% het hoogst van alle wijken en dorpen in Ede. Ook het aandeel vrijwilligers ligt iets hoger dan gemiddeld in Ede. Het verantwoordelijkheidsgevoel en de actieve inzet in de buurt scoren rond het gemiddelde. Opvallend is het lage percentage inwoners in Lunteren dat sport, samen met Harskamp/Otterlo/Wekerom het laagste percentage van alle dorpen en wijken van Ede.
Oordeel ontwikkeling van de buurt volgens inwoners achteruit gegaan in 2013 Gemeente Ede
-16%
Lunteren -30%
vooruit gegaan in 2013 16%
-11% -20%
-10%
18% 0%
10%
20%
30%
Bron: Inwoners aan het woord 2013 Ede
De mening van inwoners van Lunteren over de ontwikkeling van de buurt is iets positiever dan gemiddeld in de gemeente Ede. Vergeleken met 2011 is het aandeel inwoners dat vooruitgang van de buurt ziet nu groter; tegelijkertijd zien ook iets meer inwoners dan in 2011 nu een achteruitgang van de buurt.
Top drie buurtproblemen volgens inwoners Lunteren
Gemeente Ede
1. Te hard rijden
31%
24%
2. Woninginbraak
23%
23%
3. Hondenpoep 17% Geen enkel probleem 34% Bron: Inwoners aan het woord 2013 Ede
21% 22%
Lunteren kent dezelfde top 3 belangrijkste buurtproblemen als gemeentebreed. Wat afwijkt, is het hogere percentage inwoners dat ‘te hard rijden’ noemt en het aanzienlijk grotere aantal inwoners dat geen enkel buurtprobleem noemt. Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
39
15. Wijk-/dorpsprofiel Bennekom Hieronder vallen de buurten De Laar, Bennekom-Zuidoost, Boekelo, Halderbrink, De Kraats/Nergena en Dikkenberg. 2011 2012 2013 Ede 2013 Bevolking Aantal inwoners % 0-12 jaar % 13-19 jaar % 20-64 jaar % 65+ % niet-westerse allochtonen
Sociaal economisch
14.778 14,4 9,6 54,5 21,5 2,1 2010 7,7 2008
Gemiddeld persoonlijk inkomen (€) Gemiddeld besteedbaar huishoudensinkomen (€)
32.800 40.200
14.791 14,1 9,4 53,8 22,7 2,0 2011 8,1 2009 33.500 41.000
3,0 2011
3,3 2012
4,4 2013
6,9 Ede 2013
% niet werkende werkzoekenden van potentiële beroepsbevolking
2,0
2,3
2,5
3,2
% jongeren zonder startkwalificatie en niet schoolgaand*
8,2
9,7 2011
7,9 2012
12,3 Ede 2012
2011
5.906 90 8 80 19 2012
6.110 87 11 77 22 2013
42.865 75 24 69 30 Ede 2013
329.000
318.000
304.333
253.071
2010
2011
2013
Ede 2013
7,8 6,7 -
7,6 6,4 2,2 0,8 0,5 3,0
7,9 -
7,6 -
12,3 2010
9,4 4,2 2011
9,9 4,6 2012
14,3 8,1 Ede 2012
1,4 80 7
1,4 77 11
2,1 55 8
2,1 513 98
Sociale samenhang
2010
2011
2013
Ede 2013
% inw. dat voldoende contacten heeft in de buurt % inw. dat wel eens iemand in de buurt helpt % inw. dat zich medeverantwoord. voelt voor buurt % inw. dat afgelopen jaar actief was voor de buurt % vrijwilligers % inwoners dat sport
46,6 69,9
81,1 16,2 45,6 63,6
79,0 22,1 82,2 15,5 54,6 58,7
75,3 21,1 79,3 18,2 48,0 56,9
% inwoners lid van een sportvereniging
32,5
34,5
29,7
24,2
migratie: % inwoners dat verhuisd is
% huishoudens met een inkomen tot 105% van het sociale minimum
Woningen Aantal woningen % ééngezins % meergezins % koop % huur WOZ-waarde (€)
Leefbaarheidbeleving en veiligheid Rapportcijfer Leefbaarheid Sociale kwaliteit (kengetal**) Verloedering (kengetal) Sociale overlast (kengetal) Ervaren dreiging (kengetal) Verkeersoverlast (kengetal) Onveiligheids gevoel eigen buurt (%) Vaak ervaren overlast jongeren (%) Diefstal/inbraak per 100 woningen (politiecijfers) Aantal incidenten overlast jeugd (politiecijfers) Buurtbemiddeling
14.933 13,6 9,3 53,7 23,3 2,7 2012 8,8 2010 33.900 40.600
109.824 16,4 9,6 57,8 16,2 7,3 Ede 2012 10,3 Ede 2010 29.800 36.300
- of x: gegevens niet beschikbaar of te lage aantallen om weer te geven op wijk/buurtniveau =gelijk of gunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =meer dan 20% ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid * % 18-23 jarigen, niet schoolgaand en zonder startkwalificatie (min. HAVO, VWO, MBO niveau 2) ** een kengetal is een samenvattend getal tussen 0 en 10, samengesteld uit resultaten van meerdere met elkaar samenhangende enquetevragen (volgens landelijke standaard werkwijze) 0=slecht 10=goed (sociale kwaliteit) 0=goed 10=slecht (verloedering, sociale overlast, dreiging, verkeersoverlast) Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
40
Wijk-/dorpsbeeld aan de hand van dorpsprofiel Bennekom Hieronder vallen de buurten De Laar, Bennekom-Zuidoost, Boekelo, Halderbrink, De Kraats/Nergena en Dikkenberg.
Bevolking, sociaal economisch en woningsamenstelling In Bennekom wonen - na Ede-Oost - naar verhouding de meeste 65-plussers van alle wijken en dorpen van de gemeente. Het aandeel niet-westerse allochtonen is beduidend lager dan gemiddeld in heel Ede. Bennekom staat er goed voor op sociaal-economisch gebied. De gemiddelde inkomens liggen hoger dan gemiddeld in Ede en het aandeel huishoudens dat moet rondkomen van een inkomen tot 105% van het sociale minimum behoort tot de laagste in Ede. Bovendien is zowel de werkloosheid als het aandeel jongeren zonder startkwalificatie lager dan gemiddeld in Ede. Net als in de andere dorpen bestaat de woningvoorraad van Bennekom voor een zeer groot deel uit ééngezinswoningen; ruim driekwart is een koopwoning. De gemiddelde WOZ-waarde is dan ook hoger dan gemiddeld in Ede.
Leefbaarheid en veiligheid Bennekommers waarderen de leefbaarheid in hun buurt met een 7,9. Dat is ruim hoger dan het Edese gemiddelde. Relatief weinig inwoners voelen zich onveilig in hun buurt en ook het aandeel inwoners dat vaak overlast van jongeren ervaart, is lager dan gemiddeld in Ede. Vergeleken met de andere dorpen is het aantal meldingen van jeugdoverlast bij de politie wel relatief hoog. Uit enquêteonderzoek uit 2013 blijkt dat ruim één op de tien Bennekommers bepaalde plekken in de buurt onveilig vindt. Veel van hen noemen de hangplek van luidruchtige jongeren bij de vijver bij de Achterstraat. Verder wordt op enkele andere plekken overlast van jongeren ervaren, maar hier gaat het slechts om weinig inwoners.
Sociale samenhang De ervaren sociale samenhang ligt in Bennekom op het gemeentelijk gemiddelde, maar beduidend lager dan in de andere dorpen. Toch is het aandeel vrijwilligers in Bennekom nog steeds het hoogste van alle wijken en dorpen. Ruim eenvijfde van de inwoners helpt weleens iemand in de buurt met kleine klussen, vergelijkbaar met Ede als geheel. Het verantwoordelijkheidsgevoel voor de buurt is groot, maar de actieve inzet voor de buurt is opvallend laag. Een mogelijke verklaring is het relatief grote aandeel ouderen in Bennekom.
Oordeel ontwikkeling van de buurt volgens inwoners achteruit gegaan in 2013 -16%
Gemeente Ede
16%
-14%
Bennekom -30%
vooruit gegaan in 2013
-20%
-10%
10% 0%
10%
20%
30%
Bron: Inwoners aan het woord 2013 Ede
Het aantal Bennekommers dat het afgelopen jaar een vooruitgang van de buurt signaleerde, is iets kleiner dan gemiddeld in Ede, maar iets groter dan in 2011. Tegelijkertijd vinden ook meer inwoners dan in 2011 dat hun buurt achteruit gegaan is dan in 2011.
Top drie buurtproblemen volgens inwoners Bennekom
Gemeente Ede
1. Te hard rijden
27%
24%
2. Woninginbraak
25%
23%
3. Hondenpoep 25% Geen enkel probleem 30% Bron: Inwoners aan het woord 2013 Ede
21% 22%
In Bennekom is de top 3 van belangrijkste buurtproblemen dezelfde als in de gemeente Ede als geheel. Het aantal inwoners dat zegt geen enkel buurtprobleem te weten, is beduidend hoger dan gemeentebreed.
Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
41
16. Wijkprofiel Bedrijventerrein Hieronder vallen de buurten Frankeneng, Heestereng, De Vallei, Schuttersveld-Zuid, Schuttersveld-Noord en Kievitsmeent 2011 2012 2013 Ede 2013 Bevolking Aantal inwoners % 0-12 jaar % 13-19 jaar % 20-64 jaar % 65+ % niet-westerse allochtonen migratie: % inwoners dat verhuisd is
Sociaal economisch Gemiddeld persoonlijk inkomen (€) Gemiddeld besteedbaar huishoudensinkomen (€) % huishoudens met een inkomen tot 105% van het sociale minimum % niet werkende werkzoekenden van potentiële beroepsbevolking % jongeren zonder startkwalificatie en niet schoolgaand*
266 16,5 8,6 66,2 8,6 0,8 2010 21,6 2008 -
284 15,1 8,1 68,0 8,8 3,5 2011 19,2 2009 -
287 12,9 8,7 67,9 10,5 2,8 2012 x 2010 -
109.824 16,4 9,6 57,8 16,2 7,3 Ede 2012 10,3 Ede 2010 29.800 36.300
2011
x 2012
x 2013
6,9 Ede 2013
x
x
1,4
3,2
9,8
7,3 2011
x 2012
12,3 Ede 2012
89 91 2 87 9 2012
89 91 2 87 9 2013
42.865 75 24 69 30 Ede 2013
x
253.071
Woningen Aantal woningen % ééngezins % meergezins % koop % huur 2011 WOZ-waarde (€)
2010
2011
2013
Ede 2013
7,5 6,4 -
-
7,3 -
7,6 -
22,6 2010
2011
19,6 11,2 2012
14,3 8,1 Ede 2012
0,0 -
0,0 -
0,0 -
2,1 513 98
Sociale samenhang
2010
2011
2013
Ede 2013
% inw. dat voldoende contacten heeft in de buurt % inw. dat wel eens iemand in de buurt helpt % inw. dat zich medeverantwoord. voelt voor buurt % inw. dat afgelopen jaar actief was voor de buurt % vrijwilligers % inwoners dat sport
- 44,3 58,7
-
72,8 13,6 81,6 9,7 48,1 61,6
75,3 21,1 79,3 18,2 48,0 56,9
% inwoners lid van een sportvereniging
27,0
-
26,7
24,2
Leefbaarheidbeleving en veiligheid Rapportcijfer Leefbaarheid Sociale kwaliteit (kengetal**) Verloedering (kengetal) Sociale overlast (kengetal) Ervaren dreiging (kengetal) Verkeersoverlast (kengetal) Onveiligheids gevoel eigen buurt (%) Vaak ervaren overlast jongeren (%) Diefstal/inbraak per 100 woningen (politiecijfers) Aantal incidenten overlast jeugd (politiecijfers) Buurtbemiddeling
- of x: gegevens niet beschikbaar of te lage aantallen om weer te geven op wijk/buurtniveau =gelijk of gunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =meer dan 20% ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid * % 18-23 jarigen, niet schoolgaand en zonder startkwalificatie (min. HAVO, VWO, MBO niveau 2) ** een kengetal is een samenvattend getal tussen 0 en 10, samengesteld uit resultaten van meerdere met elkaar samenhangende enquetevragen (volgens landelijke standaard werkwijze) 0=slecht 10=goed (sociale kwaliteit) 0=goed 10=slecht (verloedering, sociale overlast, dreiging, verkeersoverlast) Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
42
Wijkbeeld aan de hand van wijkprofiel Bedrijventerrein Hieronder vallen de buurten Frankeneng, Heestereng, De Vallei, Schuttersveld-Zuid, Schuttersveld-Noord en Kievitsmeent.
Bevolking, sociaal economisch en woningsamenstelling De “wijk” Bedrijventerrein is een wijk met afwijkende kenmerken. Er staan maar 89 woningen en er wonen maar 287 mensen. Bovendien strekt het gebied zich uit over diverse, verspreid liggende locaties. Voor een volledig beeld wordt dit gebied wel beperkt meegenomen in de wijkprofielen. Er wonen relatief veel 20-64 jarigen, weinig jongeren en ouderen en weinig niet-westerse allochtonen. Opvallend is het hoge aantal inwoners dat in 2011 van het Bedrijventerrein is verhuisd (naar binnen of buiten de wijk). Veel verhuisbewegingen zijn mogelijk niet gunstig voor de ervaren sociale samenhang en leefbaarheid.
Leefbaarheid en veiligheid De “wijk” Bedrijventerrein is niet als aparte wijk meegenomen in enquête onderzoek van de gemeente, maar samen genomen met de Rietkampen. De weergegeven cijfers over leefbaarheid, veiligheid en sociale samenhang zijn de gecombineerde cijfers van de Rietkampen/bedrijventerreinen. Aangezien Rietkampen vele malen groter is, hebben zeggen deze gegevens vooral iets over de Rietkampen.
Sociale samenhang Het relatief grote aantal verhuizingen kan een negatieve invloed hebben op de sociale samenhang. De “wijk” Bedrijventerrein is niet als aparte wijk meegenomen in enquête onderzoek van de gemeente, maar samen genomen met de Rietkampen. De weergegeven cijfers over leefbaarheid, veiligheid en sociale samenhang zijn de gecombineerde cijfers van de Rietkampen/bedrijventerreinen. Aangezien Rietkampen vele malen groter is, hebben zeggen deze gegevens vooral iets over de Rietkampen.
Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
43
17. Buurtprofiel Indische buurt Onderdeel wijk Ede-West
Bevolking
2011
2012
2013
Ede 2013
Aantal inwoners % 0-12 jaar % 13-19 jaar % 20-64 jaar % 65+ % niet-westerse allochtonen
2.222 15,7 9,8 58,9 15,7 14,1 2010 8,4 2008 24.200 30.700
2.308 15,3 9,5 58,6 16,6 13,5 2011 8,9 2009 25.300 31.400
2.278 14,0 9,4 59,5 17,1 13,3 2012 9,7 2010 24.800 30.400
109.824 16,4 9,6 57,8 16,2 7,3 Ede 2012 10,3 Ede 2010 29.800 36.300
9,0 2011
9,9 2012
8,6 2013
6,9 Ede 2013
4,4
4,9
5,0
3,2
14,3
22,2 2011
23,8 2012
12,3 Ede 2012
2011
958 76 24 50 50 2012
966 77 23 51 49 2013
42.865 75 24 69 30 Ede 2013
221.000
213.000
202.362
253.071
2009
2011
2013
Ede 2013
7,0 5,8 4,5 2,6 1,5 5,0
7,0 6,0 4,0 2,4 1,6 4,4
-
7,6 -
19,3 28,5 2010
23,7 18,5 2011
2012
Ede 2012
1,7 31 -
1,3 19 -
2,3 11 -
2,1 513 98
Sociale samenhang
2009
2011
2013
Ede 2011
% inw. dat voldoende contacten heeft in de buurt % inw. dat wel eens iemand in de buurt helpt % inw. dat zich medeverantwoord. voelt voor buurt % inw. dat afgelopen jaar actief was voor de buurt % vrijwilligers % inwoners dat sport
23,8 49,3
71,3 14,3 34,1 49,1
-
79,8 17,1 40,6 61,4
% inwoners lid van een sportvereniging
22,2
18,2
-
27,5
migratie: % inwoners dat verhuisd is
Sociaal economisch Gemiddeld persoonlijk inkomen (€) Gemiddeld besteedbaar huishoudensinkomen (€) % huishoudens met een inkomen tot 105% van het sociale minimum % niet werkende werkzoekenden van potentiële beroepsbevolking % jongeren zonder startkwalificatie en niet schoolgaand*
Woningen Aantal woningen % ééngezins % meergezins % koop % huur WOZ-waarde (€)
Leefbaarheidbeleving en veiligheid Rapportcijfer Leefbaarheid Sociale kwaliteit (kengetal**) Verloedering (kengetal) Sociale overlast (kengetal) Ervaren dreiging (kengetal) Verkeersoverlast (kengetal) Onveiligheids gevoel eigen buurt (%) Vaak ervaren overlast jongeren (%) Diefstal/inbraak per 100 woningen (politiecijfers) Aantal incidenten overlast jeugd (politiecijfers) Buurtbemiddeling
- of x: gegevens niet beschikbaar of te lage aantallen om weer te geven op wijk/buurtniveau =gelijk of gunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =meer dan 20% ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid * % 18-23 jarigen, niet schoolgaand en zonder startkwalificatie (min. HAVO, VWO, MBO niveau 2) ** een kengetal is een samenvattend getal tussen 0 en 10, samengesteld uit resultaten van meerdere met elkaar samenhangende enquetevragen (volgens landelijke standaard werkwijze) 0=slecht 10=goed (sociale kwaliteit) 0=goed 10=slecht (verloedering, sociale overlast, dreiging, verkeersoverlast) Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
44
Buurtbeeld aan de hand van buurtprofiel Indische buurt Onderdeel wijk Ede-West.
Bevolking, sociaal economisch en woningsamenstelling De Indische buurt is een buurt in de wijk Ede-West, met bijna 2.300 inwoners. De leeftijdsopbouw komt vrijwel overeen met het gemeentelijk gemiddelde. Eén op de acht inwoners van de Indische buurt is van niet-westers allochtone afkomst, bijna twee keer zo veel als gemiddeld in Ede. Sociaal-economisch gezien behoort de Indische buurt tot de zwakkere buurten van Ede. Het gemiddeld inkomen ligt beduidend lager dan gemiddeld en de buurt telt relatief veel werklozen. Daarnaast ligt het aantal jongeren dat de school verlaat zonder startkwalificatie het hoogst van alle wijken en buurten in Ede, op een niveau twee keer zo hoog als in heel Ede. Het aantal huishoudens met een inkomen tot 105% van het sociale minimum is iets lager dan in voorgaande jaren, maar nog wel boven het gemeentelijk gemiddelde. De helft van de woningvoorraad bestaat uit huurwoningen, aanzienlijk meer dan gemiddeld in Ede (30 procent). De WOZwaarde ligt dan ook beduidend lager dan gemiddeld, maar hoger dan in vergelijkbare buurten.
Leefbaarheid en veiligheid Uit onderzoek uit 2011 blijkt dat inwoners van de Indische buurt relatief veel verloedering, verkeersoverlast en sociale overlast ervaren, waaronder overlast van groepen jongeren. Jongerenoverlast staat op de tweede plaats van belangrijkste buurtproblemen die volgens bewoners met voorrang aangepakt zouden moeten worden. Tussen 2009 en 2011 is deze ervaren overlast wel afgenomen, net als verloedering en verkeersoverlast. Daar staat tegenover dat het gevoel van onveiligheid toegenomen is in 2011, tot iets boven het Edese gemiddelde. Het slachtofferschap van criminaliteit was in 2011 iets hoger dan gemiddeld in Ede, maar vertoonde over het algemeen een licht dalende trend, net als enkele andere overlastaspecten en de jongerenoverlast, die sterker is gedaald. Uit politiecijfers blijkt dat het aantal woninginbraken in 2012 groter was dan in 2011. Het aantal meldingen van jeugdoverlast vertoont een sterk dalende trend sinds 2010.
Sociale samenhang Uit onderzoek uit 2011 blijkt dat de maatschappelijke participatie in de Indische buurt opvallend laag ligt ten opzichte van vergelijkbare buurten, terwijl de sociale cohesie slechts iets lager was dan het Edese gemiddelde. Op individueel niveau nemen inwoners relatief weinig deel aan de samenleving, ook in de eigen buurt, maar de meesten voelen zich wel thuis bij hun medebuurtbewoners. Dit zou kunnen betekenen dat er een potentiële groep inwoners is die zich meer voor medebewoners zou kunnen inzetten.
Ontwikkeling van de buurt volgens inwoners achteruit gegaan in 2011 Gemeente Ede
Indische buurt -30%
-15%
-10%
vooruit gegaan in 2011
Indische buurt
11%
-19% -20%
Top drie buurtproblemen volgens inwoners
17% 0%
10%
20%
30%
Gemeente Ede
1. Te hard rijden
30%
27%
2. Overlast jongeren
19%
11%
3. Hondenpoep Geen enkel probleem
19% 7%
15% 14%
Bron: Veiligheidsmonitor 2011 Ede
Inwoners van de Indische buurt vonden in 2011 vaker dat hun buurt vooruit is gegaan dan in 2009. Het aantal inwoners dat van mening is dat de buurt achteruit is gegaan nam iets af, maar was nog aan de hoge kant. Overlast van jongeren werd in 2011 als groter buurtprobleem ervaren dan gemiddeld in Ede.
Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
45
18. Buurtprofiel Vogelbuurt Onderdeel wijk Ede-West
Bevolking
2011
2012
2013
Ede 2013
Aantal inwoners % 0-12 jaar % 13-19 jaar % 20-64 jaar % 65+ % niet-westerse allochtonen
2.985 12 7,8 59,8 20,4 7,7 2010 9,1 2008 25.200 30.000
2.928 12,5 7,2 60,1 20,2 8,1 2011 10,7 2009 25.700 30.200
2.995 11,9 6,9 61,3 19,8 8,0 2012 10,3 2010 26.200 29.800
109.824 16,4 9,6 57,8 16,2 7,3 Ede 2012 10,3 Ede 2010 29.800 36.300
8,0 2011
8,3 2012
6,8 2013
6,9 Ede 2013
3,1
3,2
3,2
3,2
10,0
10,3 2011
14,2 2012
12,3 Ede 2012
2011
1.348 66 34 61 39 2012
1.423 63 36 63 37 2013
42.865 75 24 69 30 Ede 2013
205000
201.000
191198
253071
2009
2011
2013
Ede 2013
7,2 6,1 4,1 2,6 1,6 4,0
7,2 6,0 3,8 2,9 1,5 4,2
-
7,6 -
27,5 19,1 2010
27,2 16,0 2011
2012
Ede 2012
2,7 29 -
3,2 23 -
3,0 18 -
2,1 513 98
Sociale samenhang
2009
2011
2013
Ede 2011
% inw. dat voldoende contacten heeft in de buurt % inw. dat wel eens iemand in de buurt helpt % inw. dat zich medeverantwoord. voelt voor buurt % inw. dat afgelopen jaar actief was voor de buurt % vrijwilligers % inwoners dat sport
36,5 58,0
70,6 14,2 35,9 57,7
-
79,8 17,1 40,6 61,4
% inwoners lid van een sportvereniging
30,4
22,4
-
27,5
migratie: % inwoners dat verhuisd is
Sociaal economisch Gemiddeld persoonlijk inkomen (€) Gemiddeld besteedbaar huishoudensinkomen (€) % huishoudens met een inkomen tot 105% van het sociale minimum % niet werkende werkzoekenden van potentiële beroepsbevolking % jongeren zonder startkwalificatie en niet schoolgaand*
Woningen Aantal woningen % ééngezins % meergezins % koop % huur WOZ-waarde (€)
Leefbaarheidbeleving en veiligheid Rapportcijfer Leefbaarheid Sociale kwaliteit (kengetal**) Verloedering (kengetal) Sociale overlast (kengetal) Ervaren dreiging (kengetal) Verkeersoverlast (kengetal) Onveiligheids gevoel eigen buurt (%) Vaak ervaren overlast jongeren (%) Diefstal/inbraak per 100 woningen (politiecijfers) Aantal incidenten overlast jeugd (politiecijfers) Buurtbemiddeling
- of x: gegevens niet beschikbaar of te lage aantallen om weer te geven op wijk/buurtniveau =gelijk of gunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =meer dan 20% ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid * % 18-23 jarigen, niet schoolgaand en zonder startkwalificatie (min. HAVO, VWO, MBO niveau 2) ** een kengetal is een samenvattend getal tussen 0 en 10, samengesteld uit resultaten van meerdere met elkaar samenhangende enquetevragen (volgens landelijke standaard werkwijze) 0=slecht 10=goed (sociale kwaliteit) 0=goed 10=slecht (verloedering, sociale overlast, dreiging, verkeersoverlast) Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
46
Buurtbeeld aan de hand van buurtprofiel Vogelbuurt Onderdeel wijk Ede-West.
Bevolking, sociaal economisch en woningsamenstelling De Vogelbuurt is een middelgrote buurt in de wijk Ede-West, met ruim 2.900 inwoners. Het aandeel jongeren ligt lager dan gemiddeld en het aandeel 65-plussers is hoger dan in vergelijkbare buurten. Het aandeel niet-westerse allochtonen is iets hoger dan gemiddeld in Ede. Vergeleken met de andere beschreven buurten neemt de Vogelbuurt een gemiddelde positie in, hoewel de gemiddelde inkomens lager zijn dan gemiddeld in Ede. Het percentage huishoudens met een laag inkomen en het aantal werklozen ligt op het gemeentelijk gemiddelde. In 2013 zijn er meer jongeren die school hebben verlaten zonder startkwalificatie, dan in voorgaande jaren en is ook iets boven het Edese gemiddelde uitgekomen.
Leefbaarheid en veiligheid Uit onderzoek uit 2011 blijkt dat in de Vogelbuurt bovengemiddeld veel inwoners verloedering van de woonomgeving, verkeersoverlast en sociale overlast ervaren. De sociale overlast bestaat vooral uit overlast van horecagelegenheden, dronken mensen op straat. Dit is vermoedelijk te verklaren door de ligging van deze buurt nabij het uitgaansgebied van Ede-Centrum. In de Vogelbuurt werden in 2011 relatief veel inwoners slachtoffer van criminaliteit in de eigen buurt. Dit aandeel was ook hoger dan in 2009. Vooral het aantal (pogingen tot) woninginbraken nam fors toe. Het onveiligheidsgevoel in de eigen buurt was in 2011 hoger dan gemiddeld in de gemeente Ede. Volgens politiecijfers ligt het aantal woninginbraken net als voorgaande jaren boven het gemeentelijk gemiddelde. Het aantal meldingen van jeugdoverlast daalt sinds 2010.
Sociale samenhang In 2011 lag de maatschappelijke participatie een fractie lager dan gemiddeld in de gemeente Ede en ook de betrokkenheid bij de buurt was relatief laag. Het verantwoordelijkheidsgevoel voor de buurt was ook lager dan in 2009.
Ontwikkeling van de buurt volgens inwoners achteruit gegaan in 2011 Gemeente Ede
Vogelbuurt -30%
-15%
8% -10%
Vogelbuurt
11%
-23% -20%
Top drie buurtproblemen volgens inwoners
vooruit gegaan in 2011
0%
10%
20%
30%
Gemeente Ede
1. Te hard rijden
30%
27%
2. Parkeeroverlast
19%
15%
3. Hondenpoep Geen enkel probleem
17% 9%
15% 14%
Bron: Veiligheidsmonitor 2011 Ede
Bijna een kwart van de inwoners heeft in 2011 een achteruitgang van de buurt ervaren. Dit is meer dan in 2009. Het aantal inwoners dat een vooruitgang ervoer in 2011 is vergelijkbaar met 2009.
Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
47
19. Buurtprofiel Bloemenbuurt Onderdeel wijk Ede-West
Bevolking
2011
2012
2013
Ede 2013
Aantal inwoners % 0-12 jaar % 13-19 jaar % 20-64 jaar % 65+ % niet-westerse allochtonen
2.809 14,9 8,8 60,5 15,9 13,8 2010 8,6 2008 25.000 32.300
2.803 14,9 8,3 60,3 16,4 13,1 2011 8,5 2009 25.700 32.600
2.850 14,7 8,0 60,3 17,0 12,8 2012 7,7 2010 26.000 30.900
109.824 16,4 9,6 57,8 16,2 7,3 Ede 2012 10,3 Ede 2010 29.800 36.300
6,0 2011
8,7 2012
10,8 2013
6,9 Ede 2013
3,9
3,3
4,2
3,2
10,8
14,3 2011
15,2 2012
12,3 Ede 2012
2011
1.245 77 22 49 50 2012
1.251 75 23 49 50 2013
42.865 75 24 69 30 Ede 2013
214.000
207.000
195.289
253.071
2009
2011
2013
Ede 2013
7,2 6,2 3,6 2,1 1,0 4,3
7,3 6,2 2,9 1,7 1,2 3,6
-
7,6 -
18,4 18,9 2010
26,0 12,2 2011
2012
Ede 2012
2,3 50 -
2,7 17 -
2,6 11 -
2,1 513 98
Sociale samenhang
2009
2011
2013
Ede 2011
% inw. dat voldoende contacten heeft in de buurt % inw. dat wel eens iemand in de buurt helpt % inw. dat zich medeverantwoord. voelt voor buurt % inw. dat afgelopen jaar actief was voor de buurt % vrijwilligers % inwoners dat sport
32,8 46,9
78,4 14,9 41,3 53,4
-
79,8 17,1 40,6 61,4
% inwoners lid van een sportvereniging
21,7
22,4
-
27,5
migratie: % inwoners dat verhuisd is
Sociaal economisch Gemiddeld persoonlijk inkomen (€) Gemiddeld besteedbaar huishoudensinkomen (€) % huishoudens met een inkomen tot 105% van het sociale minimum % niet werkende werkzoekenden van potentiële beroepsbevolking % jongeren zonder startkwalificatie en niet schoolgaand*
Woningen Aantal woningen % ééngezins % meergezins % koop % huur WOZ-waarde (€)
Leefbaarheidbeleving en veiligheid Rapportcijfer Leefbaarheid Sociale kwaliteit (kengetal**) Verloedering (kengetal) Sociale overlast (kengetal) Ervaren dreiging (kengetal) Verkeersoverlast (kengetal) Onveiligheids gevoel eigen buurt (%) Vaak ervaren overlast jongeren (%) Diefstal/inbraak per 100 woningen (politiecijfers) Aantal incidenten overlast jeugd (politiecijfers) Buurtbemiddeling
- of x: gegevens niet beschikbaar of te lage aantallen om weer te geven op wijk/buurtniveau =gelijk of gunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =meer dan 20% ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid * % 18-23 jarigen, niet schoolgaand en zonder startkwalificatie (min. HAVO, VWO, MBO niveau 2) ** een kengetal is een samenvattend getal tussen 0 en 10, samengesteld uit resultaten van meerdere met elkaar samenhangende enquetevragen (volgens landelijke standaard werkwijze) 0=slecht 10=goed (sociale kwaliteit) 0=goed 10=slecht (verloedering, sociale overlast, dreiging, verkeersoverlast) Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
48
Buurtbeeld aan de hand van buurtprofiel Bloemenbuurt Onderdeel wijk Ede-West.
Bevolking, sociaal economisch en woningsamenstelling Met 2.800 inwoners is de Bloemenbuurt een middelgrote buurt in de wijk Ede-West. Eén op de acht inwoners van de Bloemenbuurt heeft een niet-westers allochtone achtergrond, bijna twee keer zo veel als gemeentelijk. De sociaal-economische positie van inwoners van de Bloemenbuurt is iets minder sterk dan gemiddeld in Ede. Vooral het percentage huishoudens met een inkomen van minder dan 105% van het sociale minimum ligt op een hoog niveau en vertoont bovendien een sterk stijgende trend. Een sterk stijgende trend is ook waarneembaar bij het percentage jongeren dat zonder startkwalificatie de school verlaat. Dit percentage is bovengemiddeld, net als de werkloosheid. De helft van de woningvoorraad bestaat uit huurwoningen, aanzienlijk meer dan gemiddeld in Ede (30 procent). De WOZwaarde ligt dan ook beduidend lager dan gemiddeld.
Leefbaarheid en veiligheid In 2011 lag de leefbaarheidsbeleving van inwoners van de Bloemenbuurt op vrijwel hetzelfde niveau als gemiddeld in de gemeente Ede. Van 2009 tot 2011 heeft de leefbaarheid zich positief ontwikkeld. Inwoners ondervonden vooral minder sociale overlast, verloedering en verkeersoverlast. Een opvallend negatieve ontwikkeling in 2011 was het toegenomen onveiligheidsgevoel in de eigen buurt. Mogelijk komt dit door de lichte toename van de ondervonden criminaliteit (slachtofferschap) in de eigen buurt (uitgezonderd geweldsdelicten). De ervaren overlast van jongeren daalde in 2011. Wat opvalt in de registratie van de politie is de enorme afname van het aantal jeugdoverlastincidenten, van 50 in 2010 naar 11 in 2012. Het aantal woninginbraken blijft wel iets hoger dan het gemeentelijk gemiddelde.
Sociale samenhang Onderzoek uit 2011 wijst uit dat de sociale cohesie en maatschappelijke participatie weinig afwijken van het gemeentelijke beeld. Tussen 2009 en 2011 was sprake van een toename van het aantal vrijwilligers, sporters en van het verantwoordelijkheidsgevoel voor de buurt. Het percentage vrijwilligers steeg in 2011 tot boven het Edese gemiddelde.
Ontwikkeling van de buurt volgens inwoners achteruit gegaan in 2011 Gemeente Ede
-15%
Bloemenbuurt -30%
-10%
vooruit gegaan in 2011
Bloemenbuurt
11%
-17% -20%
Top drie buurtproblemen volgens inwoners
8% 0%
10%
20%
30%
Gemeente Ede
1. Te hard rijden
21%
27%
2. Woninginbraak
17%
15%
3. Hondenpoep Geen enkel probleem
16% 17%
15% 14%
Bron: Veiligheidsmonitor 2011 Ede
De ervaren ontwikkeling van de buurt was in 2011 vergelijkbaar met 2009.
Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
49
20. Buurtprofiel De Horsten Onderdeel wijk Veldhuizen A
Bevolking
2011
2012
2013
Ede 2013
Aantal inwoners % 0-12 jaar % 13-19 jaar % 20-64 jaar % 65+ % niet-westerse allochtonen
2.427 18,3 8,8 65,1 7,8 23,2 2010 22,3 2008 22.800 28.400
2.218 18,5 9,2 63,3 9,0 20,8 2011 37,4 2009 23.300 28.700
2.261 19,9 8,7 62,3 9,2 20,8 2012 17,9 2010 23.400 28.700
109.824 16,4 9,6 57,8 16,2 7,3 Ede 2012 10,3 Ede 2010 29.800 36.300
17,0 2011
15,2 2012
13,3 2013
6,9 Ede 2013
5,5
5,2
4,9
3,2
10,3
8,6 2011
10,4 2012
12,3 Ede 2012
2011
942 61 39 40 60 2012
1.054 54 46 35 65 2013
42.865 75 24 69 30 Ede 2013
185.000
184.000
173.479
253.071
2009
2011
2013
Ede 2013
6,3 5,4 5,2 3,6 3,0 4,5
6,8 5,3 4,8 2,6 2,8 4,6
-
7,6 -
45,7 36,4 2010
40,1 24,6 2011
2012
Ede 2012
2,7 21 -
1,5 12 -
0,8 19 -
2,1 513 98
Sociale samenhang
2009
2011
2013
Ede 2011
% inw. dat voldoende contacten heeft in de buurt % inw. dat wel eens iemand in de buurt helpt % inw. dat zich medeverantwoord. voelt voor buurt % inw. dat afgelopen jaar actief was voor de buurt % vrijwilligers % inwoners dat sport
33,6 53,4
70,8 17,2 31,5 64,5
-
79,8 17,1 40,6 61,4
% inwoners lid van een sportvereniging
23,3
26,3
-
27,5
migratie: % inwoners dat verhuisd is
Sociaal economisch Gemiddeld persoonlijk inkomen (€) Gemiddeld besteedbaar huishoudensinkomen (€) % huishoudens met een inkomen tot 105% van het sociale minimum % niet werkende werkzoekenden van potentiële beroepsbevolking % jongeren zonder startkwalificatie en niet schoolgaand*
Woningen Aantal woningen % ééngezins % meergezins % koop % huur WOZ-waarde (€)
Leefbaarheidbeleving en veiligheid Rapportcijfer Leefbaarheid Sociale kwaliteit (kengetal**) Verloedering (kengetal) Sociale overlast (kengetal) Ervaren dreiging (kengetal) Verkeersoverlast (kengetal) Onveiligheids gevoel eigen buurt (%) Vaak ervaren overlast jongeren (%) Diefstal/inbraak per 100 woningen (politiecijfers) Aantal incidenten overlast jeugd (politiecijfers) Buurtbemiddeling
- of x: gegevens niet beschikbaar of te lage aantallen om weer te geven op wijk/buurtniveau =gelijk of gunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =meer dan 20% ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid * % 18-23 jarigen, niet schoolgaand en zonder startkwalificatie (min. HAVO, VWO, MBO niveau 2) ** een kengetal is een samenvattend getal tussen 0 en 10, samengesteld uit resultaten van meerdere met elkaar samenhangende enquetevragen (volgens landelijke standaard werkwijze) 0=slecht 10=goed (sociale kwaliteit) 0=goed 10=slecht (verloedering, sociale overlast, dreiging, verkeersoverlast) Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
50
Buurtbeeld aan de hand van buurtprofiel De Horsten Onderdeel wijk Veldhuizen A
Bevolking, sociaal economisch en woningsamenstelling De Horsten is één van de twee buurten van Veldhuizen A. Er wonen relatief veel 20-64-jarigen en relatief weinig ouderen. Eén op de vijf inwoners is van niet niet-westerse allochtone afkomst, drie keer zo veel als gemiddeld in Ede. Sociaal-economisch gezien behoort De Horsten weliswaar tot de zwakste buurten van Ede, maar de trend van de afgelopen jaren is opvallend positief. De gemiddelde inkomens zijn - tegen de algemene trend in - licht toegenomen. Het aandeel huishoudens dat moet rondkomen van een inkomen tot 105% van het sociale minimum is nog wel bijna dubbel zo hoog als het Edese gemiddelde, maar vertoont een duidelijk dalende trend. Ook het aantal werklozen neemt gestaag af. Het aantal schoolverlaters zonder startkwalificatie is weliswaar weer licht gestegen in 2013, maar ligt nog wel steeds onder het Edese gemiddelde. Het aantal verhuizingen is gehalveerd ten opzichte van de piek in 2012, maar is nog wel ruim bovengemiddeld.
Leefbaarheid en veiligheid Uit de Veiligheidsmonitor 2011 blijkt dat inwoners van de Horsten de leefbaarheid in de buurt over het algemeen niet positief beoordelen, maar ze waren aanmerkelijk positiever over de leefbaarheid in de buurt dan in 2009. Het rapportcijfer leefbaarheid steeg van een 6,3 in 2009 naar een 6,8 in 2011 en de verloedering en sociale overlast namen flink af. De afname van de sociale overlast komt vooral voor rekening van een afname van de overlast van groepen jongeren. Ondanks de positieve ontwikkeling was de ervaren leefbaarheid van De Horsten nog steeds beduidend lager dan het gemeentelijke gemiddelde. Ook de veiligheidssituatie verbeterde in 2011 ten opzichte van 2009. Vooral het percentage slachtoffers van criminaliteit in de eigen buurt was beduidend lager dan in 2009. Uitzondering is de geweldscriminaliteit die toenam vergeleken met 2009. Ook nam het gevoel van onveiligheid (en jongerenoverlast) af in 2011. Opvallend was verder het lage aandeel slachtoffers van (poging tot) woninginbraak. Dit was in 2011 het laagste percentage van alle beschreven wijken en buurten. Dit beeld wordt bevestigd door politiecijfers uit 2012. De Horsten kende (met Wekerom) het laagste aantal aangiften van woninginbraak van alle beschreven wijken en buurten. De trend is bovendien sterk dalend. Het aantal meldingen van jeugdoverlast is wel aan de hoge kant en groter dan in 2012. In 2013 weet ruim eenderde van de inwoners van Veldhuizen A (De Horsten en De Burgen) één of meer onveilige plekken in de buurt aan te wijzen. Een groot deel van hen noemt winkelcentrum Lindenhorst vanwege de rondhangende, provocerende jongeren. Bovendien vindt men vindt het winkelcentrum verpauperd en donker ’s avonds. Andere locaties die relatief veel inwoners als onveilig bestempelen zijn de Langenhorstflat en omgeving (vanwege intimiderende hangjongeren), de Luynhorst (hangjongeren, vernielingen), de bruggetjes tussen De Horsten en De Burgen (geregeld genoemd wordt het bruggetje bij de basisschool de Dillenburg) en enkele speeltuintjes. Meestal wordt het onveiligheidsgevoel veroorzaakt door groepen jongeren en de criminaliteit in de buurt.
Sociale samenhang In 2011 was de sociale cohesie in De Horsten lager dan gemiddeld in Ede. Opvallend is het lage aandeel vrijwilligers, het laagste aandeel van de tien beschreven buurten. Het verantwoordelijkheidsgevoel voor de buurt was ook relatief laag. Het aantal inwoners dat zich inzet voor de buurt is daarbij relatief hoog; vergelijkbaar met het Edese gemiddelde. Positieve ontwikkeling was het toegenomen aantal sporters dat in 2011 boven het Edese gemiddelde lag.
Ontwikkeling van de buurt volgens inwoners achteruit gegaan in 2011 Gemeente Ede
De Horsten
-15%
vooruit gegaan in 2011
De Horsten
11%
-21%
-30% -20% -10%
Top drie buurtproblemen volgens inwoners
45% 0%
10% 20%
30%
40%
50%
Gemeente Ede
1. Te hard rijden
22%
27%
2. Overlast jongeren
16%
11%
3. Parkeeroverlast Geen enkel probleem
15% 2%
15% 14%
Bron: Veiligheidsmonitor 2011 Ede
Bijna de helft van de inwoners van De Horsten vond in 2011 dat hun buurt vooruit was gegaan; aanzienlijk meer dan in 2009. Het aantal inwoners dat van mening was dat de buurt achteruit was gegaan, bleef gelijk. Werd in 2009 jongerenoverlast nog gezien als veruit het belangrijkste buurtprobleem, in 2011 is dit probleem gezakt naar de tweede plaats en was ‘’te hard rijden’’ het belangrijkste buurtprobleem. Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
51
21. Buurtprofiel De Burgen Onderdeel wijk Veldhuizen A.
Bevolking
2011
2012
2013
Ede 2013
Aantal inwoners % 0-12 jaar % 13-19 jaar % 20-64 jaar % 65+ % niet-westerse allochtonen
1.874 24,2 11 57,8 7 50,9 2010 12,5 2008 21.000 28.000
2.004 24,0 9,7 59,8 6,5 48,7 2011 12,5 2009 21.200 29.000
1.956 22,9 9,2 61,4 6,6 47,5 2012 15,7 2010 21.200 27.100
109.824 16,4 9,6 57,8 16,2 7,3 Ede 2012 10,3 Ede 2010 29.800 36.300
16,0 2011
19,7 2012
18,8 2013
6,9 Ede 2013
9,3
8,2
6,8
3,2
19,6
21,9 2011
20,8 2012
12,3 Ede 2012
2011
632 59 41 27 73 2012
693 63 37 33 67 2013
42.865 75 24 69 30 Ede 2013
163.000
165.000
154.350
253.071
2009
2011
2013
Ede 2013
6,2 5,2 5,3 3,7 2,7 4,4
6,4 5,3 5,4 2,8 3,2 4,4
-
7,6 -
51,5 46,2 2010
48,3 19,4 2011
2012
Ede 2012
6,5 17 -
3,2 10 -
4,0 13 -
2,1 513 98
Sociale samenhang
2009
2011
2013
Ede 2011
% inw. dat voldoende contacten heeft in de buurt % inw. dat wel eens iemand in de buurt helpt % inw. dat zich medeverantwoord. voelt voor buurt % inw. dat afgelopen jaar actief was voor de buurt % vrijwilligers % inwoners dat sport
31,1 48,0
65,8 20,4 44,9 67,7
-
79,8 17,1 40,6 61,4
% inwoners lid van een sportvereniging
16,9
28,4
-
27,5
migratie: % inwoners dat verhuisd is
Sociaal economisch Gemiddeld persoonlijk inkomen (€) Gemiddeld besteedbaar huishoudensinkomen (€) % huishoudens met een inkomen tot 105% van het sociale minimum % niet werkende werkzoekenden van potentiële beroepsbevolking % jongeren zonder startkwalificatie en niet schoolgaand*
Woningen Aantal woningen % ééngezins % meergezins % koop % huur WOZ-waarde (€)
Leefbaarheidbeleving en veiligheid Rapportcijfer Leefbaarheid Sociale kwaliteit (kengetal**) Verloedering (kengetal) Sociale overlast (kengetal) Ervaren dreiging (kengetal) Verkeersoverlast (kengetal) Onveiligheids gevoel eigen buurt (%) Vaak ervaren overlast jongeren (%) Diefstal/inbraak per 100 woningen (politiecijfers) Aantal incidenten overlast jeugd (politiecijfers) Buurtbemiddeling
- of x: gegevens niet beschikbaar of te lage aantallen om weer te geven op wijk/buurtniveau =gelijk of gunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =meer dan 20% ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid * % 18-23 jarigen, niet schoolgaand en zonder startkwalificatie (min. HAVO, VWO, MBO niveau 2) ** een kengetal is een samenvattend getal tussen 0 en 10, samengesteld uit resultaten van meerdere met elkaar samenhangende enquetevragen (volgens landelijke standaard werkwijze) 0=slecht 10=goed (sociale kwaliteit)
Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
52
Buurtbeeld aan de hand van buurtprofiel De Burgen Onderdeel wijk Veldhuizen A
Bevolking, sociaal economisch en woningsamenstelling De Burgen – één van de twee buurten van Veldhuizen A – is de meest kinderrijke buurt van de tien onderzochte buurten; een kwart van de 2.000 inwoners is jonger dan 13 jaar. Tegelijkertijd is het aandeel 65-plussers het op één na laagste in de gemeente Ede. De buurt telt de meeste inwoners van niet-westers allochtone afkomst van alle wijken en buurten: 49 procent, tegen 7 procent gemiddeld in Ede. Het is een sociaal-economisch zwakke buurt met zeer lage gemiddelde inkomens, een hoge – maar opvallend genoeg wel dalende – werkloosheid. Eén op de vijf huishoudens moet rondkomen met een inkomen tot 105% van het sociale minimum, bijna drie keer zoveel als gemiddeld in Ede. Ook verlaten relatief erg veel jongeren de school zonder startkwalificatie. Eenderde van de woningen in De Burgen is een meergezinswoning en tweederde van de woningvoorraad is een huurwoning. De WOZ-waarde is de op één na laagste van heel Ede. Het aandeel vertrokken inwoners is iets hoger dan gemiddeld in Ede.
Leefbaarheid en veiligheid In 2011 scoorde De Burgen op een aantal aspecten van leefbaarheid het laagst van de tien beschreven buurten (rapportcijfer leefbaarheid, verloedering en dreiging). Opvallende vooruitgang werd geboekt op het gebied van sociale overlast en dan vooral de ervaren overlast van groepen jongeren. Het aandeel bewoners dat hiervan vaak overlast ondervond, was meer dan gehalveerd ten opzichte van 2009. Op veiligheidsgebied behoorde De Burgen in 2011 – net als in 2009 – tot de slechtst scorende buurten. Vooral het onveiligheidsgevoel in eigen buurt en slachtofferschap van (pogingen tot) woninginbraken waren beduidend hoger dan in de andere negen beschreven buurten. Woninginbraak zagen bewoners ook als het belangrijkste buurtprobleem. Wel was het percentage slachtoffers van (poging tot) woninginbraak in 2011 fors lager dan in 2009. Uit politiecijfers blijkt dat het aantal woninginbraken in 2012 nog steeds hoog is, twee keer zo hoog als gemiddeld in Ede en bovendien gestegen ten opzichte van 2011. Het aantal jeugdoverlastincidenten week niet veel af van de andere beschreven buurten. In 2013 weet ruim eenderde van de inwoners van Veldhuizen A (De Horsten en De Burgen) één of meer onveilige plekken in de buurt aan te wijzen. Een groot deel van hen noemt winkelcentrum Lindenhorst vanwege de rondhangende, provocerende jongeren. Bovendien vindt men vindt het winkelcentrum verpauperd en donker ’s avonds. Andere locaties die relatief veel inwoners als onveilig bestempelen zijn de Langenhorstflat en omgeving (vanwege intimiderende hangjongeren), de Luynhorst (hangjongeren, vernielingen), de bruggetjes tussen De Horsten en De Burgen (geregeld genoemd wordt het bruggetje bij de basisschool de Dillenburg) en enkele speeltuintjes. Meestal wordt het onveiligheidsgevoel veroorzaakt door groepen jongeren en de criminaliteit in de buurt.
Sociale samenhang Onderzoeksgegevens uit 2011 tonen aan dat maatschappelijke participatie en inzet voor de buurt relatief groot is in De Burgen. Tegelijkertijd voelden juist minder inwoners dan gemiddeld zich medeverantwoordelijk voor de buurt. Dit was ook lager dan in 2009. Ook het aantal inwoners dat zich inzette voor de buurt daalde in 2011, maar was nog steeds hoger dan gemiddeld in Ede, wat opvallend is naast een lager dan gemiddeld verantwoordelijkheidsgevoel voor de buurt.
Ontwikkeling van de buurt volgens inwoners achteruit gegaan in 2011 Gemeente Ede
-15%
De Burgen -30%
vooruit gegaan in 2011
-10%
De Burgen
Gemeente Ede
1. Woninginbraak
22%
15%
2. Te hard rijden
20%
15%
3. Overlast jongeren Geen enkel probleem
15% 5%
11% 14%
11%
-13% -20%
Top drie buurtproblemen volgens inwoners
32% 0%
10%
20%
30%
40%
Bron: Veiligheidsmonitor 2011 Ede
In 2011 zagen inwoners van De Burgen duidelijk een positieve ontwikkeling van de buurt. Aanzienlijk meer inwoners dan in 2009 waren van mening dat hun buurt vooruit gegaan was en minder dat hun buurt achteruit was gegaan. In 2009 werd jongerenoverlast gezien als veruit het belangrijkste buurtprobleem. In 2011 was dit gezakt naar de derde plaats en werd woninginbraak als belangrijkste buurtprobleem gezien. Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
53
22. Buurtprofiel De Velden en Beken Onderdeel wijk Veldhuizen B.
Bevolking
2011
2012
2013
Ede 2013
Aantal inwoners % 0-12 jaar % 13-19 jaar % 20-64 jaar % 65+ % niet-westerse allochtonen
2.474 15,1 10,3 64,6 10,1 12,2 2010 8,5 2008 26.800 33.300
2.473 15,1 9,4 64,2 11,4 12,0 2011 9,6 2009 27.700 34.600
2.430 15,1 9,5 63,0 12,4 11,9 2012 9,8 2010 27.600 33.400
109.824 16,4 9,6 57,8 16,2 7,3 Ede 2012 10,3 Ede 2010 29.800 36.300
6,0 2011
8,7 2012
8,2 2013
6,9 Ede 2013
5,2
4,9
4,9
3,2
17,1
23,1 2011
19,2 2012
12,3 Ede 2012
2011
1.010 80 20 56 44 2012
1.010 80 20 56 44 2013
42.865 75 24 69 30 Ede 2013
211.000
201.000
189.309
253.071
2009
2011
2013
Ede 2013
7,1 5,8 4,4 1,2 ,7 3,1
7,0 5,7 4,6 1,8 1,5 3,6
-
7,6 -
23,2 12,8 2010
30,4 9,2 2011
2012
Ede 2012
2,6 17 -
2,8 2 -
3,2 12 -
2,1 513 98
Sociale samenhang
2009
2011
2013
Ede 2011
% inw. dat voldoende contacten heeft in de buurt % inw. dat wel eens iemand in de buurt helpt % inw. dat zich medeverantwoord. voelt voor buurt % inw. dat afgelopen jaar actief was voor de buurt % vrijwilligers % inwoners dat sport
33,2 63,4
78,5 17,9 37,9 66,0
-
79,8 17,1 40,6 61,4
% inwoners lid van een sportvereniging
28,4
27,9
-
27,5
migratie: % inwoners dat verhuisd is
Sociaal economisch Gemiddeld persoonlijk inkomen (€) Gemiddeld besteedbaar huishoudensinkomen (€) % huishoudens met een inkomen tot 105% van het sociale minimum % niet werkende werkzoekenden van potentiële beroepsbevolking % jongeren zonder startkwalificatie en niet schoolgaand*
Woningen Aantal woningen % ééngezins % meergezins % koop % huur WOZ-waarde (€)
Leefbaarheidbeleving en veiligheid Rapportcijfer Leefbaarheid Sociale kwaliteit (kengetal**) Verloedering (kengetal) Sociale overlast (kengetal) Ervaren dreiging (kengetal) Verkeersoverlast (kengetal) Onveiligheids gevoel eigen buurt (%) Vaak ervaren overlast jongeren (%) Diefstal/inbraak per 100 woningen (politiecijfers) Aantal incidenten overlast jeugd (politiecijfers) Buurtbemiddeling
- of x: gegevens niet beschikbaar of te lage aantallen om weer te geven op wijk/buurtniveau =gelijk of gunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =meer dan 20% ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid * % 18-23 jarigen, niet schoolgaand en zonder startkwalificatie (min. HAVO, VWO, MBO niveau 2) ** een kengetal is een samenvattend getal tussen 0 en 10, samengesteld uit resultaten van meerdere met elkaar samenhangende enquetevragen (volgens landelijke standaard werkwijze) 0=slecht 10=goed (sociale kwaliteit) 0=goed 10=slecht (verloedering, sociale overlast, dreiging, verkeersoverlast) Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
54
Buurtbeeld aan de hand van buurtprofiel De Velden en Beken Onderdeel wijk Veldhuizen B.
Bevolking, sociaal economisch en woningsamenstelling De Velden en Beken is een middelgrote buurt in Veldhuizen B met bijna 2.500 inwoners. Er wonen relatief iets meer inwoners in de leeftijd van 20-64 jaar en wat minder 65-plussers. Het aandeel niet-westers allochtonen ligt iets hoger dan gemiddeld in Ede. De gemiddelde inkomens liggen iets lager dan gemiddeld in Ede, maar behoren tot de hoogste van de beschreven buurten. Het werkloosheidspercentage en het percentage lage inkomens zijn hoger dan gemiddeld dan in Ede. Het percentage jongeren dat de school verlaat zonder startkwalificatie behaald te hebben, is lager dan in 2012, maar nog steeds beduidend hoger dan het Edese gemiddelde. Het aandeel koopwoningen ligt ruim boven het gemeentelijke gemiddelde en daarmee ook de WOZ-waarde. Bij meer huurwoningen is vaak sprake van meer verhuizingen. In de Velden en Beken is het aantal mensen dat uit hun huis vertrekt is juist relatief laag.
Leefbaarheid en veiligheid Uit de Veiligheidsmonitor 2011 blijkt dat de ervaren leefbaarheid in 2011 iets lager dan gemiddeld was in de gemeente Ede. Relatief veel inwoners ervoeren verloedering van de woonomgeving, vooral door vernieling van bushokjes en hondenpoep. Vergeleken met 2009 was in 2011 een lichte teruggang in leefbaarheid waarneembaar. Het onveiligheidsgevoel lag in 2011 ruim boven het Edese gemiddelde en was bovendien hoger dan in 2009. Een mogelijke verklaring is de toename van het aantal (pogingen tot) woninginbraken in de buurt (5 procent van de huishoudens werd slachtoffer in 2011, tegen 3 procent in 2009). In 2011 beschouwden inwoners van de buurt dit ook als het belangrijkste buurtprobleem. Opvallend is dat andere delicten juist minder dan gemiddeld in Ede werden gerapporteerd. Daarnaast nam de jongerenoverlast in 2011 af tot onder het gemiddelde van Ede. Uit politiecijfers blijkt dat sinds 2010 het aantal woninginbraken gestaag toeneemt. Het aantal jeugdincidenten schommelt sinds 2010, maar is niet erg hoog. In 2013 geeft één op de drie inwoners van Veldhuizen B (De Steinen, Klaphek, De Dalen, De Velden en Beken en De Hoven) aan bepaalde plekken in de buurt onveilig te vinden. De meest genoemde plekken zijn het Proosdijpark, vanwege de aanwezigheid van hangjongeren en de geringe verlichting ‘s avonds en het winkelcentrum Bellestein (groepen jongeren). Daarnaast noemt een aantal inwoners winkelcentrum Lindenhorst en het Veldhuizerbos, vanwege de slechte verlichting. Ten slotte noemt een aantal inwoners de eigen woning, omdat er geregeld wordt ingebroken in de eigen directe woonomgeving.
Sociale samenhang Onderzoeksgegevens uit 2011 laten zien dat de maatschappelijke participatie en betrokkenheid bij en inzet voor de buurt in De Velden en Beken rond het gemeentelijke gemiddelde liggen. Er waren ook geen opvallende veranderingen waarneembaar ten opzichte van 2009.
Ontwikkeling van de buurt volgens inwoners achteruit gegaan in 2011 -15%
Gemeente Ede De Velden en Beken -30%
8% -10%
De Velden en Beken
Gemeente Ede
1. Woninginbraak
23%
15%
2. Te hard rijden
22%
27%
3. Hondenpoep Geen enkel probleem
21% 7%
15% 14%
11%
-23% -20%
Top drie buurtproblemen volgens inwoners
vooruit gegaan in 2011
0%
10%
20%
30%
Bron: Veiligheidsmonitor 2011 Ede
Inwoners van De Velden en Beken waren in 2011 negatiever over de ontwikkeling van de buurt dan in 2009. Er waren in 2011 twee keer zoveel inwoners die aangaven dat hun buurt het jaar ervoor achteruit gegaan was dan in 2009. Dit was in lijn met de (licht) negatieve ontwikkeling van een aantal beschreven leefbaarheidsaspecten en de toename van het onveiligheidsgevoel en het slachtofferschap van woninginbraken. Woninginbraak wordt ook als belangrijkste buurtprobleem gezien in De Velden en Beken.
Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
55
23. Buurtprofiel Klaphek Onderdeel wijk Veldhuizen B. 2011
2012
2013
Ede 2013
1.988 15,3 8,4 61,3 15 10,5 2010 12,0 2008 27.100 32.300
2.020 16,0 8,4 59,7 15,9 10,7 2011 11,9 2009 28.000 33.800
1.997 15,4 8,3 59,8 16,5 10,6 2012 13,9 2010 28.300 33.000
109.824 16,4 9,6 57,8 16,2 7,3 Ede 2012 10,3 Ede 2010 29.800 36.300
7,0 2011
6,3 2012
6,1 2013
6,9 Ede 2013
3,1
4,1
3,6
3,2
13,5
12,9 2011
14,8 2012
12,3 Ede 2012
2011
766 71 29 85 15 2012
766 71 29 85 15 2013
42.865 75 24 69 30 Ede 2013
218.000
200.000
195.782
253.071
2009
2011
2013
Ede 2013
6,9 5,1 3,8 1,7 1,0 4,0
7,0 5,3 3,7 1,9 1,5 4,7
-
7,6 -
28,1 10,6 2010
28,8 14,5 2011
2012
Ede 2012
3,7 9 -
3,7 13 -
4,0 6 -
2,1 513 98
Sociale samenhang
2009
2011
2013
Ede 2011
% inw. dat voldoende contacten heeft in de buurt % inw. dat wel eens iemand in de buurt helpt % inw. dat zich medeverantwoord. voelt voor buurt % inw. dat afgelopen jaar actief was voor de buurt % vrijwilligers % inwoners dat sport
43,5 63,7
77,3 19,0 31,9 59,9
-
79,8 17,1 40,6 61,4
% inwoners lid van een sportvereniging
32,0
22,7
-
27,5
Bevolking Aantal inwoners % 0-12 jaar % 13-19 jaar % 20-64 jaar % 65+ % niet-westerse allochtonen migratie: % inwoners dat verhuisd is
Sociaal economisch Gemiddeld persoonlijk inkomen (€) Gemiddeld besteedbaar huishoudensinkomen (€) % huishoudens met een inkomen tot 105% van het sociale minimum % niet werkende werkzoekenden van potentiële beroepsbevolking % jongeren zonder startkwalificatie en niet schoolgaand*
Woningen Aantal woningen % ééngezins % meergezins % koop % huur WOZ-waarde (€)
Leefbaarheidbeleving en veiligheid Rapportcijfer Leefbaarheid Sociale kwaliteit (kengetal**) Verloedering (kengetal) Sociale overlast (kengetal) Ervaren dreiging (kengetal) Verkeersoverlast (kengetal) Onveiligheids gevoel eigen buurt (%) Vaak ervaren overlast jongeren (%) Diefstal/inbraak per 100 woningen (politiecijfers) Aantal incidenten overlast jeugd (politiecijfers) Buurtbemiddeling
- of x: gegevens niet beschikbaar of te lage aantallen om weer te geven op wijk/buurtniveau =gelijk of gunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =meer dan 20% ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid * % 18-23 jarigen, niet schoolgaand en zonder startkwalificatie (min. HAVO, VWO, MBO niveau 2) ** een kengetal is een samenvattend getal tussen 0 en 10, samengesteld uit resultaten van meerdere met elkaar samenhangende enquetevragen (volgens landelijke standaard werkwijze) 0=slecht 10=goed (sociale kwaliteit) 0=goed 10=slecht (verloedering, sociale overlast, dreiging, verkeersoverlast) Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
56
Buurtbeeld aan de hand van buurtprofiel Klaphek Onderdeel wijk Veldhuizen B.
Bevolking, sociaal economisch en woningsamenstelling Klaphek is een buurt in de zuidoostelijke punt van Veldhuizen B. De buurt telt ruim 2.000 inwoners die qua leeftijdsopbouw nauwelijks afwijken van het Edese gemiddelde. Het percentage niet-westerse allochtonen is iets hoger dan in heel Ede. In sociaal-economisch opzicht schommelt Klaphek rond het gemeentelijke gemiddelde. De gemiddelde inkomens zijn wat lager dan gemiddeld, het aandeel huishoudens met een inkomen tot 105% van het sociale minimum juist iets lager en het aantal werklozen een fractie hoger dan gemiddeld in Ede, net als het aantal jongeren dat de school verlaat zonder startkwalificatie. Klaphek telt opvallend veel goedkope koopwoningen. Het aandeel koopwoningen behoort tot de hoogste van heel Ede, maar de WOZ-waarde ligt aanzienlijk onder het gemeentelijke gemiddelde. Het aantal mensen dat verhuist, is iets hoger dan gemiddeld in Ede.
Leefbaarheid en veiligheid Uit de Veiligheidsmonitor 2011 blijkt dat de buurt op het gebied van leefbaarheid lager dan gemiddeld scoort in 2011. De verkeersoverlast was groter dan in alle andere beschreven wijken en buurten en bovendien fors toegenomen sinds 2009. Inwoners signaleerden vooral een toename van agressief verkeersgedrag en te hard rijden. Ook de meeste veiligheidsindicatoren waren in 2011 ongunstiger dan gemiddeld in Ede, vooral het onveiligheidsgevoel in de eigen buurt en het aantal slachtoffers van geweldsdelicten en (poging tot) woninginbraak. Daarnaast was de overlast van jongeren groter dan in 2009. Opvallend positief was de sterke daling van het aantal vandalismedelicten in 2011, vergeleken met 2009. In 2012 werd in Klaphek nog steeds relatief vaak ingebroken. Uit politiecijfers blijkt dat dit in 2012 twee keer zoveel voorkwam als gemiddeld in Ede. Het aantal meldingen van jeugdoverlast is daarentegen laag.
Sociale samenhang In 2011 was de sociale cohesie iets hoger dan in 2009, maar nog steeds één van de laagste van Ede. Klaphek telde opvallend weinig vrijwilligers, bovendien minder dan in 2009. Wat opvalt is dat de inzet voor de buurt iets hoger lag dan het Edese gemiddelde. Andere indicatoren van sociale samenhang scoorden in 2011 rond het gemeentelijk gemiddelde.
Ontwikkeling van de buurt volgens inwoners achteruit gegaan in 2011 Gemeente Ede
Klaphek -30%
-15%
vooruit gegaan in 2011
9% -10%
Klaphek
11%
-23% -20%
Top drie buurtproblemen volgens inwoners
0%
10%
20%
30%
Gemeente Ede
1. Te hard rijden
29%
27%
2. Hondernpoep
19%
15%
3. Geluid verkeer Geen enkel probleem
16% 10%
6% 14%
Bron: Veiligheidsmonitor 2011 Ede
In 2011 zagen inwoners van Klaphek gemiddeld een negatieve ontwikkeling van de buurt. Twee keer zoveel inwoners dan in 2009 vonden dat de buurt achteruitgegaan was. Veruit het belangrijkste buurtprobleem was ‘te hard rijden’.
Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
57
24. Buurtprofiel Elskamp Onderdeel wijk Maandereng
Bevolking
2011
2012
2013
Ede 2013
Aantal inwoners % 0-12 jaar % 13-19 jaar % 20-64 jaar % 65+ % niet-westerse allochtonen
3.496 18,4 8,7 66,9 5,9 15,8 2010 7,7 2008 26.000 32.200
3.502 18,6 8,9 66,0 6,6 15,8 2011 7,3 2009 27.100 32.700
3.467 18,5 9,3 65,4 6,9 16,3 2012 8,7 2010 26.600 31.900
109.824 16,4 9,6 57,8 16,2 7,3 Ede 2012 10,3 Ede 2010 29.800 36.300
8,0 2011
5,3 2012
8,2 2013
6,9 Ede 2013
4,5
4,9
4,5
3,2
11,4
13,1 2011
12,7 2012
12,3 Ede 2012
2011
1.335 88 12 55 45 2012
1.335 88 12 55 45 2013
42.865 75 24 69 30 Ede 2013
201.000
194.000
183.333
253.071
2009
2011
2013
Ede 2013
7,2 5,8 4,3 1,5 ,8 3,5
7,2 5,7 3,6 1,4 1,1 3,3
-
7,6 -
18,9 12,7 2010
22,5 11,5 2011
2012
Ede 2012
3,1 15 -
3,6 8 -
2,2 11 -
2,1 513 98
Sociale samenhang
2009
2011
2013
Ede 2011
% inw. dat voldoende contacten heeft in de buurt % inw. dat wel eens iemand in de buurt helpt % inw. dat zich medeverantwoord. voelt voor buurt % inw. dat afgelopen jaar actief was voor de buurt % vrijwilligers % inwoners dat sport
30,7 57,8
75,8 15,1 38,8 56,2
-
79,8 17,1 40,6 61,4
% inwoners lid van een sportvereniging
21,0
23,7
-
27,5
migratie: % inwoners dat verhuisd is
Sociaal economisch Gemiddeld persoonlijk inkomen (€) Gemiddeld besteedbaar huishoudensinkomen (€) % huishoudens met een inkomen tot 105% van het sociale minimum % niet werkende werkzoekenden van potentiële beroepsbevolking % jongeren zonder startkwalificatie en niet schoolgaand*
Woningen Aantal woningen % ééngezins % meergezins % koop % huur WOZ-waarde (€)
Leefbaarheidbeleving en veiligheid Rapportcijfer Leefbaarheid Sociale kwaliteit (kengetal**) Verloedering (kengetal) Sociale overlast (kengetal) Ervaren dreiging (kengetal) Verkeersoverlast (kengetal) Onveiligheids gevoel eigen buurt (%) Vaak ervaren overlast jongeren (%) Diefstal/inbraak per 100 woningen (politiecijfers) Aantal incidenten overlast jeugd (politiecijfers) Buurtbemiddeling
- of x: gegevens niet beschikbaar of te lage aantallen om weer te geven op wijk/buurtniveau =gelijk of gunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =meer dan 20% ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid * % 18-23 jarigen, niet schoolgaand en zonder startkwalificatie (min. HAVO, VWO, MBO niveau 2) ** een kengetal is een samenvattend getal tussen 0 en 10, samengesteld uit resultaten van meerdere met elkaar samenhangende enquetevragen (volgens landelijke standaard werkwijze) 0=slecht 10=goed (sociale kwaliteit) 0=goed 10=slecht (verloedering, sociale overlast, dreiging, verkeersoverlast) Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
58
Buurtbeeld aan de hand van buurtprofiel Elskamp Onderdeel wijk Maandereng.
Bevolking, sociaal economisch en woningsamenstelling De Elskamp is een grote buurt in de wijk Maandereng. Een relatief klein deel van de 3.500 inwoners is 65-plus en de groep 20-64-jarigen is wat groter dan gemiddeld in Ede. Het aandeel niet-westerse allochtonen is ruim twee keer zo hoog als gemiddeld in Ede. De gemiddelde inkomens liggen iets lager dan het gemeentelijke gemiddelde en de buurt telt relatief veel werklozen. Het percentage huishoudens dat minder dan 105% van het sociale minimum verdient, is na een flinke daling weer gestegen tot het niveau van voor de daling. Het aantal jongeren dat de school verlaat zonder startkwalificatie schommelt rond het gemeentelijk gemiddelde.
Leefbaarheid en veiligheid In 2011 gaf de leefbaarheid in de Elskamp een wisselend beeld te zien. Er was relatief weinig sociale overlast (vooral weinig overlast van dronken mensen en drugoverlast) en verkeersoverlast (in het bijzonder weinig agressief verkeersgedrag en te hard rijden). De verloedering lag juist hoger dan gemeentelijk gemiddelde, hoewel sprake was van een afname ten opzichte van 2009 (vooral minder vernieling van bushokjes en bekladding van muren en/of gebouwen). Het veiligheidsniveau was redelijk vergelijkbaar met het gemeentelijke gemiddelde. Vergeleken met 2009 nam het aantal (pogingen tot) woninginbraken wel aanzienlijk toe in 2011. Ook het onveiligheidsgevoel nam toe. Het aantal slachtoffers in de eigen buurt en het aantal slachtoffers van vandalisme nam daarentegen af. Een positieve ontwikkeling is de daling van het aantal inbraken in 2012 tot het Edese gemiddelde. Het aantal meldingen van jeugdoverlast schommelt rond een gemiddeld niveau, vergeleken met de andere beschreven buurten.
Sociale samenhang Uit onderzoeksgegevens uit 2011 blijkt dat de indicatoren van sociale samenhang een fractie in 2011 onder het gemeentelijke gemiddelde lagen. Opvallend is de verdubbeling van het aandeel inwoners dat actief geweest is voor de buurt tussen 2009 en 2011.
Ontwikkeling van de buurt volgens inwoners achteruit gegaan in 2011 Gemeente Ede
Elskamp -30%
-15%
-24% -20%
Top drie buurtproblemen volgens inwoners
vooruit gegaan in 2011
4% -10%
Elskamp
Gemeente Ede
1. Hondenpoep
23%
15%
2. Woninginbraak
22%
15%
3. Rommel op straat Geen enkel probleem
18% 11%
9% 14%
11%
0%
10%
20%
30%
Bron: Veiligheidsmonitor 2011 Ede
In 2011 beschouwden inwoners van Elskamp de ontwikkeling van hun buurt gemiddeld als negatief. In 2011 signaleerden drie keer zoveel inwoners als in 2009 een achteruitgang van hun buurt. Daarnaast zagen in 2011 minder inwoners een vooruitgang van hun buurt. Als belangrijkste buurtprobleem werd in 2011 hondenpoep gezien (in heel Ede is dit ’te hard rijden’). Ook vonden inwoners van de Elskamp woninginbraak en rommel op straat een groter probleem dan gemiddeld in Ede.
Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
59
25. Buurtprofiel Uitvindersbuurt Onderdeel wijk Oud-Zuid.
Bevolking
2011
2012
2013
Ede 2013
Aantal inwoners % 0-12 jaar % 13-19 jaar % 20-64 jaar % 65+ % niet-westerse allochtonen
1.906 17,7 8,5 63,3 10,5 21,4 2010 19,8 2008 24.400 30.300
2.081 17,1 8,4 64,4 10,2 23,2 2011 14,2 2009 25.500 30.000
2.153 18,3 9,5 61,7 10,5 25,8 2012 16,3 2010 25.500 29.900
109.824 16,4 9,6 57,8 16,2 7,3 Ede 2012 10,3 Ede 2010 29.800 36.300
8,0 2011
6,0 2012
9,1 2013
6,9 Ede 2013
% niet werkende werkzoekenden van potentiële beroepsbevolking
4,6
4,1
3,3
3,2
% jongeren zonder startkwalificatie en niet schoolgaand*
6,5
10,6 2011
11,1 2012
12,3 Ede 2012
2011
956 55 35 33 66 2012
1.074 61 36 32 68 2013
42.865 75 24 69 30 Ede 2013
209.000
213.000
211.097
253.071
2009
2011
2013
Ede 2013
6,7 5,4 3,1 2,4 1,5 4,4
6,7 5,5 2,7 2,1 1,5 4,5
-
7,6 -
26,1 16,3 2010
28,7 16,9 2011
2012
Ede 2012
6,1 15 -
3,8 16 -
3,3 17 -
2,1 513 98
Sociale samenhang
2009
2011
2013
Ede 2011
% inw. dat voldoende contacten heeft in de buurt % inw. dat wel eens iemand in de buurt helpt % inw. dat zich medeverantwoord. voelt voor buurt % inw. dat afgelopen jaar actief was voor de buurt % vrijwilligers % inwoners dat sport
39,5 58,9
75,6 21,1 40,9 56,1
-
79,8 17,1 40,6 61,4
% inwoners lid van een sportvereniging
30,8
20,1
-
27,5
migratie: % inwoners dat verhuisd is
Sociaal economisch Gemiddeld persoonlijk inkomen (€) Gemiddeld besteedbaar huishoudensinkomen (€) % huishoudens met een inkomen tot 105% van het sociale minimum
Woningen Aantal woningen % ééngezins % meergezins % koop % huur WOZ-waarde (€)
Leefbaarheidbeleving en veiligheid Rapportcijfer Leefbaarheid Sociale kwaliteit (kengetal**) Verloedering (kengetal) Sociale overlast (kengetal) Ervaren dreiging (kengetal) Verkeersoverlast (kengetal) Onveiligheids gevoel eigen buurt (%) Vaak ervaren overlast jongeren (%) Diefstal/inbraak per 100 woningen (politiecijfers) Aantal incidenten overlast jeugd (politiecijfers) Buurtbemiddeling
- of x: gegevens niet beschikbaar of te lage aantallen om weer te geven op wijk/buurtniveau =gelijk of gunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =meer dan 20% ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid * % 18-23 jarigen, niet schoolgaand en zonder startkwalificatie (min. HAVO, VWO, MBO niveau 2) ** een kengetal is een samenvattend getal tussen 0 en 10, samengesteld uit resultaten van meerdere met elkaar samenhangende enquetevragen (volgens landelijke standaard werkwijze) 0=slecht 10=goed (sociale kwaliteit) 0=goed 10=slecht (verloedering, sociale overlast, dreiging, verkeersoverlast) Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
60
Buurtbeeld aan de hand van buurtprofiel Uitvindersbuurt Onderdeel wijk Ede-Zuid
Bevolking, sociaal economisch en woningsamenstelling De Uitvindersbuurt is een herstructureringsbuurt met 2.153 inwoners, zo’n 250 inwoners meer dan in 2011. De groep 2064-jarigen is iets groter dan gemiddeld in Ede en het aandeel 65-plussers is relatief laag. Bijna een kwart van de inwoners is van niet-westerse komaf, ruim drie keer zoveel als het gemeentelijk gemiddelde. Sociaal-economisch gezien scoort de buurt nog onder het gemeentelijke gemiddelde, maar er zijn positieve ontwikkelingen waarneembaar. De inkomens zijn gemiddeld lager dan gemiddeld in Ede, maar vrijwel stabiel in de laatste drie gemeten jaren. De werkloosheid is sinds 2010 gedaald en ligt nu op het gemeentelijk gemiddelde. Het aantal voortijdig schoolverlaters vertoont een stijgende trend, maar ligt nog wel iets lager dan gemiddeld in Ede. Een negatieve trend is de toename van het aantal huishoudens dat moet rondkomen van minder dan 105% van het sociale minimum. De gemiddelde woningwaarde in de Uitvindersbuurt is, tegen de algemene trend in, de afgelopen jaren gestegen in plaats van gedaald. Dat is niet verwonderlijk gezien de grootschalige herstructurering van de afgelopen jaren. Het percentage personen dat verhuist vertoont een dalende trend in de afgelopen jaren, maar is, zoals te verwachten, nog wel hoger dan gemiddeld in Ede.
Leefbaarheid en veiligheid Onderzoek uit 2011 toont aan dat de leefbaarheid in de Uitvindersbuurt in 2011 minder positief ervaren werd dan gemiddeld in de gemeente Ede. Opvallende uitzondering was de ervaren verloedering van de woonomgeving die afnam tot onder het Edese gemiddelde. Tussen 2009 en 2011 is de leefbaarheidsituatie nauwelijks veranderd. Het onveiligheidsgevoel was in 2011 groter dan gemiddeld in de gemeente Ede, net als het slachtofferschap van delicten in de eigen buurt. Hierbij ging het vooral om vandalisme. Opvallend was de halvering van het aandeel slachtoffers van geweldsdelicten in 2011, vergeleken met 2009. Uit politiestatistieken blijkt dat het percentage woninginbraken is gehalveerd tussen 2010 en 2012, maar woninginbraak komt nog wel steeds bovengemiddeld vaak voor. Het aantal jeugdoverlastmeldingen is sinds 2010 stabiel, maar aan de hoge kant.
Sociale samenhang In 2011 bevonden de indicatoren van sociale samenhang zich rond het gemeentelijke gemiddelde. In vergelijking met 2009 voelden minder inwoners zich medeverantwoordelijk voor de buurt in 2011. Opvallend hierbij is dat er wel relatief veel inwoners actief waren voor de buurt. Ook het totaal aantal vrijwilligers was hoger dan gemiddeld in Ede.
Ontwikkeling van de buurt volgens inwoners achteruit gegaan in Gemeente Ede
Uitvindersbuurt -30%
vooruit gegaan in 2011
-15%
20% -10%
Uitvindersbuurt
Gemeente Ede
1. Te hard rijden
31%
27%
2. Rommel op straat
18%
9%
3. Overlast jongeren Geen enkel probleem
16% 6%
11% 14%
11%
-25% -20%
Top drie buurtproblemen volgens inwoners
0%
10%
20%
30%
Bron: Veiligheidsmonitor 2011 Ede
In 2011 liepen de meningen over de buurtontwikkeling in de Uitvindersbuurt sterker uiteen dan gemiddeld in andere wijken en buurten. In 2011 constateerden inwoners van de Uitvindersbuurt gemiddeld een negatieve ontwikkeling van de wijk. In 2011 zag 25% van de inwoners een achteruitgang van de buurt tegenover 15% van de inwoners in 2009. Opvallend groot probleem in de buurt in 2011, in vergelijking met andere wijken en buurten, was rommel op straat.
Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
61
26. Buurtprofiel Hoogbouw-Zuid Onderdeel wijk Ede-Zuid.
Bevolking
2011
2012
2013
Ede 2013
Aantal inwoners % 0-12 jaar % 13-19 jaar % 20-64 jaar % 65+ % niet-westerse allochtonen
2.432 20 11,1 62,6 6,4 34,2 2010 23,5 2008 19.200 23.300
2.400 19,1 11,3 62,5 7,1 33,5 2011 23,8 2009 20.200 24.400
2.450 17,1 11,4 63,0 8,5 31,0 2012 21,5 2010 18.900 23.000
109.824 16,4 9,6 57,8 16,2 7,3 Ede 2012 10,3 Ede 2010 29.800 36.300
19,0 2011
21,5 2012
25,3 2013
6,9 Ede 2013
% niet werkende werkzoekenden van potentiële beroepsbevolking
7,9
7,2
6,5
3,2
% jongeren zonder startkwalificatie en niet schoolgaand*
6,3
7,0 2011
7,5 2012
12,3 Ede 2012
2011
1.144 12 88 9 91 2012
1.144 12 88 9 91 2013
42.865 75 24 69 30 Ede 2013
157.000
139.000
134.246
253.071
2009
2011
2013
Ede 2013
6,7 5,0 4,7 2,5 1,5 3,8
6,6 5,2 4,8 3,0 2,0 4,2
-
7,6 -
32,2 23,5 2010
33,8 19,6 2011
2012
Ede 2012
1,3 4 -
1,8 21 -
1,7 8 -
2,1 513 98
Sociale samenhang
2009
2011
2013
Ede 2011
% inw. dat voldoende contacten heeft in de buurt % inw. dat wel eens iemand in de buurt helpt % inw. dat zich medeverantwoord. voelt voor buurt % inw. dat afgelopen jaar actief was voor de buurt % vrijwilligers % inwoners dat sport
38,7 52,7
71,0 14,2 45,4 49,2
-
79,8 17,1 40,6 61,4
% inwoners lid van een sportvereniging
26,7
20,0
-
27,5
migratie: % inwoners dat verhuisd is
Sociaal economisch Gemiddeld persoonlijk inkomen (€) Gemiddeld besteedbaar huishoudensinkomen (€) % huishoudens met een inkomen tot 105% van het sociale minimum
Woningen Aantal woningen % ééngezins % meergezins % koop % huur WOZ-waarde (€)
Leefbaarheidbeleving en veiligheid Rapportcijfer Leefbaarheid Sociale kwaliteit (kengetal**) Verloedering (kengetal) Sociale overlast (kengetal) Ervaren dreiging (kengetal) Verkeersoverlast (kengetal) Onveiligheids gevoel eigen buurt (%) Vaak ervaren overlast jongeren (%) Diefstal/inbraak per 100 woningen (politiecijfers) Aantal incidenten overlast jeugd (politiecijfers) Buurtbemiddeling
- of x: gegevens niet beschikbaar of te lage aantallen om weer te geven op wijk/buurtniveau =gelijk of gunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =meer dan 20% ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid * % 18-23 jarigen, niet schoolgaand en zonder startkwalificatie (min. HAVO, VWO, MBO niveau 2) ** een kengetal is een samenvattend getal tussen 0 en 10, samengesteld uit resultaten van meerdere met elkaar samenhangende enquetevragen (volgens landelijke standaard werkwijze) 0=slecht 10=goed (sociale kwaliteit) 0=goed 10=slecht (verloedering, sociale overlast, dreiging, verkeersoverlast) Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
62
Buurtbeeld aan de hand van buurtprofiel Hoogbouw-Zuid Onderdeel wijk Ede-Zuid.
Bevolking, sociaal economisch en woningsamenstelling De Hoogbouw-Zuid is in oppervlakte een kleine buurt in Ede-Zuid, met voor het overgrote deel hoogbouwflats. De inwoners zijn gemiddeld jonger dan in heel Ede. Vooral het aandeel 65-plussers is aanzienlijk lager dan gemiddeld in Ede. Verder wonen er relatief veel niet-westerse allochtonen; bijna vijf keer zoveel als het gemeentelijk gemiddelde. De Hoogbouw-Zuid heeft de zwakste sociaal-economische positie van de tien beschreven buurten. De gemiddelde inkomens zijn laag, de werkloosheid is hoog – maar wel dalend sinds 2010 – en het percentage huishoudens dat moet rondkomen van minder dan 105% van het sociale minimum blijft stijgen. In het laatst gemeten jaar bevindt een kwart van alle huishoudens zich in deze positie. Opvallend is het al jarenlang lage aandeel jongeren zonder startkwalificatie. De buurt heeft het grootste percentage flat- en huurwoningen en de WOZ-waarde is het laagst van alle wijken en buurten. Het verloop van inwoners is groot; elk jaar vertrekt 20 tot 25% van de inwoners uit de Hoogbouw-Zuid.
Leefbaarheid en veiligheid Onderzoek uit 2011 geeft aan dat inwoners van de Hoogbouw-Zuid in 2011 aanzienlijk meer sociale overlast, dreiging en verloedering in de buurt ondervonden dan gemiddeld in de gemeente Ede. Bovendien scoorde de buurt op deze terreinen (en ook verkeersoverlast), ongunstiger dan in 2009. De ervaren sociale overlast was de hoogste van alle wijken en buurten van Ede. Er was daarentegen een lichte afname van de ervaren overlast van jongeren. In 2011 werd ruim eenderde van de inwoners van de de Hoogbouw-Zuid slachtoffer van criminaliteit, relatief vaak van een geweldsdelict. Het percentage inwoners dat slachtoffer werd van een geweldsdelict was het hoogste van de wijken en buurten van Ede. Opvallende positieve ontwikkeling in 2011 was een forse afname van het aantal woninginbraken, tot onder het gemiddelde in heel Ede. Het onveiligheidsgevoel was redelijk stabiel, hoger dan gemiddeld in Ede. Politiecijfers uit 2012 wijzen uit dat het aantal woninginbraken in de buurt al jarenlang benedengemiddeld is en dat het aantal overlastincidenten door jeugdigen in 2012 fors lager is dan in 2011.
Sociale samenhang In 2011 was de sociale cohesie het laagst van alle beschreven wijken en buurten. Dit wordt verklaard doordat de buurt grotendeels bestaat uit grote galerijflats, waar bijzonder veel verhuisbewegingen plaatsvinden. De betrokkenheid bij de buurt is dan ook relatief laag. Opvallend was wel het hoge percentage inwoners dat zich in 2009 heeft ingezet voor de buurt en de aanzienlijke afname in 2011. Dat zou kunnen duiden op de aanwezigheid van een groep inwoners die mogelijk (opnieuw) geactiveerd kan worden zich in te zetten voor de buurt. Ook valt op dat het aantal vrijwilligers boven het Edese gemiddelde lag. Dit kan ook wijzen op een groter potentieel van inwoners dat zich in zou kunnen zetten voor de buurt.
Ontwikkeling van de buurt volgens inwoners achteruit gegaan in Gemeente Ede
-15%
Hoogbouw -Zuid
-15%
-30%
-20%
-10%
Top drie buurtproblemen volgens inwoners
vooruit gegaan in 2011
HoogbouwZuid
11%
24% 0%
10%
20%
30%
Gemeente Ede
1. Rommel op straat
25%
9%
2. Te hard rijden
16%
27%
3. Overlast jongeren Geen enkel probleem
16% 7%
11% 14%
Bron: Veiligheidsmonitor 2011 Ede
In 2011 zag een kwart van de inwoners van de Hoogbouw-Zuid een vooruitgang van de buurt, ruim twee keer zoveel als gemiddeld in Ede. Dit is in 2011 redelijk vergelijkbaar met 2009. Rommel op straat scoorde in 2011 opvallend hoog als buurtprobleem in Hoogbouw-Zuid.
Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
63
26. Buurtprofiel Ede-Centrum Onderdeel wijk Ede-Oost
Bevolking
2011
2012
2013
Ede 2013
Aantal inwoners % 0-12 jaar % 13-19 jaar % 20-64 jaar % 65+ % niet-westerse allochtonen
3.231 6,7 5,3 66,2 21,8 5,9 2010 16,3 2008 28.600 28.200
3.249 6,8 5,2 66,2 21,8 5,8 2011 17,7 2009 28.100 28.000
3.257 7,5 4,8 65,6 22,1 6,1 2012 19,0 2010 27.900 27.500
109.824 16,4 9,6 57,8 16,2 7,3 Ede 2012 10,3 Ede 2010 29.800 36.300
2011
2012
10,3 2013
6,9 Ede 2013
4,0
4,4
4,6
3,2
-
2011
11,1 2012
12,3 Ede 2012
1.770 33 66 64 35 2012
1.771 33 66 64 35 2013
42.865 75 24 69 30 Ede 2013
207.000
193.189
253.071
2009
2011
2013
Ede 2013
-
-
7,1 -
7,6 -
2010
2011
19,0 17,2 2012
14,3 8,1 Ede 2012
0,9 36 -
1,5 32 -
1,4 22 -
2,1 513 98
2009
2011
2013
Ede 2013
% inw. dat wel eens iemand in de buurt helpt % inw. dat zich medeverantwoord. voelt voor buurt % inw. dat afgelopen jaar actief was voor de buurt % vrijwilligers % inwoners dat sport
-
-
69,0 19,4 75,3 16,8 35,8 54,1
75,3 21,1 79,3 18,2 48,0 56,9
% inwoners lid van een sportvereniging
-
-
18,9
24,2
migratie: % inwoners dat verhuisd is
Sociaal economisch Gemiddeld persoonlijk inkomen (€) Gemiddeld besteedbaar huishoudensinkomen (€) % huishoudens met een inkomen tot 105% van het sociale minimum % niet werkende werkzoekenden van potentiële beroepsbevolking % jongeren zonder startkwalificatie en niet schoolgaand*
Woningen Aantal woningen % ééngezins % meergezins % koop % huur 2011 WOZ-waarde (€)
Leefbaarheidbeleving en veiligheid Rapportcijfer Leefbaarheid Sociale kwaliteit (kengetal**) Verloedering (kengetal) Sociale overlast (kengetal)*** Ervaren dreiging (kengetal)*** Verkeersoverlast (kengetal) Onveiligheids gevoel eigen buurt (%) Vaak ervaren overlast jongeren (%) Diefstal/inbraak per 100 woningen (politiecijfers) Aantal incidenten overlast jeugd (politiecijfers) Buurtbemiddeling
Sociale samenhang % inw. dat voldoende contacten heeft in de buurt
- of x: gegevens niet beschikbaar of te lage aantallen om weer te geven op wijk/buurtniveau =gelijk of gunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid =meer dan 20% ongunstiger dan Ede wat betreft (relatie met) leefbaarheid * % 18-23 jarigen, niet schoolgaand en zonder startkwalificatie (min. HAVO, VWO, MBO niveau 2) ** een kengetal is een samenvattend getal tussen 0 en 10, samengesteld uit resultaten van meerdere met elkaar samenhangende enquetevragen (volgens landelijke standaard werkwijze) 0=slecht 10=goed (sociale kwaliteit) 0=goed 10=slecht (verloedering, sociale overlast, dreiging, verkeersoverlast) Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
64
Buurtbeeld aan de hand van buurtprofiel Ede-Centrum Onderdeel wijk Ede-Oost
Bevolking, sociaal economisch en woningsamenstelling Ede-Centrum is een buurt met een sterk afwijkende leeftijdsopbouw van de bevolking. Het aandeel jongeren is veruit het laagst van de beschreven buurten en wijken. Het aandeel 65-plussers behoort tot de hoogste in Ede en het aantal 20 tot 65-jarigen is ruim bovengemiddeld. De gemiddelde inkomens zijn lager dan gemiddeld in Ede; het gemiddeld huishoudensinkomen is relatief laag, vanwege het grote aantal eenpersoonshuishoudens. Eén op de tien huishoudens heeft een inkomen tot 105% van het sociale minimum en het aantal werklozen ligt hoger dan gemiddeld in Ede. Het aandeel jongeren zonder startkwalificatie is vrijwel gelijk aan het gemeentelijk gemiddelde. Tweederde van de woningvoorraad in het centrum van Ede bestaat uit meergezinswoningen en het aantal huurwoningen ligt iets hoger gemiddeld in Ede. Hierdoor ligt de WOZ-waarde beduidend lager dan het gemeentelijk gemiddelde. EdeCentrum kent een grote verhuisdynamiek; het aandeel verhuizers is twee keer zo hoog als gemiddeld in Ede.
Leefbaarheid en veiligheid Inwoners van het centrum van Ede zijn in 2013 niet onverdeeld positief over hun buurt. De leefbaarheid krijgt een magere 7,1 als rapportcijfer en het onveiligheidsgevoel is hoger dan gemiddeld. Wat vooral opvalt, is dat één op de zes bewoners vaak overlast van groepen jongeren ervaart, twee keer zoveel als gemiddeld in Ede. Positief is wel dat het aantal meldingen van jeugdoverlast bij de politie sinds 2010 een dalende trend vertoont. Desondanks beoordelen relatief veel bewoners van het centrum plekken waar jongeren ‘rondhangen’ als onveilig, zo blijkt uit enquêteonderzoek uit 2013. Veel genoemde locaties zijn de omgeving van de coffeeshop op De Halte – vanwege ‘drugsgebruikers’ – en de trap naast de Albert Hein op de Achterdoelen naar de Gildestraat, omdat “jongeren er vuil en rommel achterlaten”. Een andere plek die een aantal inwoners als onveilig aanduidt, is het gebied rond de Bunschoterweg / Bunschoterplein (vanwege de beroving van een vrouw hier) en de Kleefsehoek, waar inwoners vermoeden dat er drugshandel plaatsvindt. Al jarenlang ‘beruchte’ plekken zijn het steegje bij de McDonald’s en het Museumplein, vanwege het risico van uitgaansgeweld. Ten slotte wordt ook het fietstunneltje vanuit de Bospoort onder de N224 een aantal keer als onveilig bestempeld.
Sociale samenhang De sociale samenhang is beperkt in het centrum van Ede. Op alle gemeten indicatoren op dit gebied scoort de buurt iets lager dan gemiddeld. Opvallend is het aanzienlijk lagere aandeel vrijwilligers dan in heel Ede.
Ontwikkeling van de buurt volgens inwoners achteruit gegaan in 2013
Gemeente Ede
Ede-Centrum
-30%
-16%
-10%
Ede-Centrum
Gemeente Ede
1. Parkeerproblemen
27%
13%
2. Rommel op straat
24%
16%
3. Drugsgebruik/drugshandel Geen enkel probleem
20% 14%
4% 22%
16%
-29%
-20%
Top drie buurtproblemen volgens inwoners
vooruit gegaan in 2013
12%
0%
10%
20%
30%
Bron: Veiligheidsmonitor 2011 Ede
Bewoners van Ede-Centrum zijn opvallend negatief over de ontwikkeling van hun buurt het afgelopen jaar; 29% constateert een achteruitgang, twee keer zoveel als het gemeentelijk gemiddelde. Opvallend is ook dat geen van de buurtproblemen uit de “Edese top 3” door inwoners van Ede-Centrum tot de belangrijkste buurtproblemen worden gerekend. Parkeerproblematiek is de grootste doorn in het oog van de centrum-bewoners, gevolgd door rommel op straat en drugsgebruik of drugshandel.
Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
65
Bijlage 1. Bronnen van indicatoren in wijkprofielen Bevolking
Bron GBA gemeente Ede GBA gemeente Ede GBA gemeente Ede GBA gemeente Ede GBA gemeente Ede
Meting jaarlijks jaarlijks jaarlijks jaarlijks jaarlijks
Gemeente Ede Gemeente Ede Gemeente Ede Afdeling belastingen Gemeente Ede
jaarlijks jaarlijks jaarlijks jaarlijks
Rapportcijfer leefbaarheid Sociale cohesie (kengetal) Verloedering (kengetal) Sociale overlast (kengetal) Ervaren dreiging (kengetal) Verkeersoverlast (kengetal) Onveiligheidsgevoel eigen buurt (%) Vaak ervaren overlast jongeren (%)
Inwoners a/h woord/leefbaarheidsmonitor Ede* Inwoners a/h woord/leefbaarheidsmonitor Ede* Inwoners a/h woord/leefbaarheidsmonitor Ede* Inwoners a/h woord/leefbaarheidsmonitor Ede* Inwoners a/h woord/leefbaarheidsmonitor Ede* Inwoners a/h woord/leefbaarheidsmonitor Ede* Inwoners a/h woord/leefbaarheidsmonitor Ede*
geen meting in 2012;daarna: Jaarlijks* Jaarlijks* Jaarlijks* Jaarlijks* Jaarlijks* Jaarlijks* Jaarlijks*
Buurtbemiddeling Diefstal/inbraak woningen (incl. diefstal/inbraak garage/schuur/tuinhuis) (politie)
Jaarverslag Buurtbemiddeling Ede
Jaarlijks (ook 2012)
Aantal incidenten overlast jeugd
Registratie politie Gelderland Midden
Aantal inwoners % 0-12 jaar, % 13-19 jaar % 20-64, % 65+ % niet-westerse allochtonen Migratie: % inw. dat verhuisd is
Woningen** Aantal woningen % ééngezins, % meergezins % koop, % huur WOZ-waarde (€)
Leefbaarheidbeleving en veiligheid
Registratie politie Gelderland Midden
Sociaal economisch Gemiddeld persoonlijk inkomen en besteedbaar huishoudensinkomen % huishoudens met een inkomen tot 105% van het sociale minimum Niet werkende werkzoekenden WW-uitkeringen (volgend jaar) % jongeren zonder startkwalificatie en niet schoolgaand*
CBS: Regionale Inkomensverdeling
Jaarlijks
CBS: Regionale Inkomensverdeling UWV UWV
Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijks Jaarlijkse meting in april
DUO, ministerie van onderwijs
geen meting in 2012; daarna:
Sociale samenhang % inw. dat voldoende contacten heeft in de buurt % inw. dat wel eens iemand in de buurt helpt % inw. dat zich medeverantwoordelijk voelt voor buurt % inw. dat afgelopen jaar actief was voor de buurt % vrijwilligers % inwoners dat sport % inwoners lid van een sportvereniging
Jaarlijks (ook 2012) Jaarlijks (ook 2012) geen meting in 2012; daarna:
Inwoners a/h woord/leefbaarheidsmonitor Ede*
jaarlijks*
Inwoners a/h woord/leefbaarheidsmonitor Ede*
jaarlijks*
Inwoners a/h woord/leefbaarheidsmonitor Ede*
jaarlijks*
Inwoners a/h woord/leefbaarheidsmonitor Ede* Inwoners a/h woord/leefbaarheidsmonitor Ede* Inwoners a/h woord/leefbaarheidsmonitor Ede*
jaarlijks* jaarlijks* jaarlijks*
Inwoners a/h woord/leefbaarheidsmonitor Ede*
jaarlijks*
* Het ene jaar zijn de gegevens afkomstig uit ‘’inwoners aan het woord’’ (enquete, per wijk) van de gemeente Ede, het andere jaar uit De leefbaarheidsmonitor (enquete, per wijk en buurt) steekproef opgehoogd zodat het per wijk/buurten ook representatief is
** Over 2013 zijn nog geen betrouwbare gegevens beschikbaar ivm omvorming van registratiesysteem
Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
66
Bijlage 2. Definities indicatoren wijkprofielen Bevolking % niet-westerse allochtonen: Persoon van wie tenminste één ouder geboren is in een van de landen in Afrika, LatijnsAmerika en Azië (excl. Indonesië en Japan) of Turkije (CBS definitie). Migratie, % inwoners dat verhuisd is: aantal inwoners dat is verhuisd naar een andere woning binnen of buiten de gemeente Ede als percentage van het aantal inwoners per 1 januari van dat jaar.
Sociaal economisch Gemiddeld persoonlijk inkomen: Het persoonlijk inkomen bestaat uit het het persoonlijk bruto-inkomen verminderd met betaalde inkomensoverdrachten en premies inkomensverzekeringen m.u.v. premies volksverzekeringen. Op het persoonlijk inkomen zijn premies ziektekostenverzekering, belastingen op inkomen en vermogen en premies volksverzekeringen niet in mindering gebracht. Gemiddeld besteedbaar huishoudensinkomen: Het besteedbaar inkomen bestaat uit het bruto-inkomen verminderd met betaalde inkomensoverdrachten zoals alimentatie van de ex-echtgeno(o)t(e), -premies inkomensverzekeringen zoals premies betaald voor sociale verzekeringen, volksverzekeringen en particuliere verzekeringen in verband met werkloosheid, arbeidsongeschiktheid en ouderdom en nabestaanden, -premies ziektekostenverzekeringen, en belastingen op inkomen en vermogen. % huishoudens met een inkomen tot 105% van het sociale minimum: Particuliere huishoudens rond het sociale minimum: het wettelijk bestaansminimum zoals dat in de politieke besluitvorming is vastgesteld. Dit verschilt per type huishouden. De norm voor een (echt)paar met uitsluitend minderjarige kinderen is bijvoorbeeld gelijkgesteld aan de bijstandsuitkering van een echtpaar, aangevuld met de (leeftijdsafhankelijke) kinderbijslag. Bij 65-plussers is het bedrag aan AOW-pensioen de norm. Niet werkende werkzoekenden (nww-ers): Aantal personen van 15-64 jaar zonder betaald werk (of met werk van minder dan 12 uur per week) die bij het UWV staan ingeschreven en die bij inschrijving aangeven dat men werk zoekt voor minstens 12 uur per week. % nww-ers van potentiële beroepsbevolking: Percentage niet werkende werkzoekenden ten opzichte van potentiële beroepsbevolking (totaal aantal inwoners van 15-64 jaar). % jongeren zonder startkwalificatie en niet schoolgaand: Percentage van alle jongeren van 18-23 jaar dat geen startkwalificatie heeft gehaald en niet meer naar school gaat. Een startkwalificatie wordt behaald met het succesvol afronden van het HAVO of het VWO, of met het behalen van een diploma van een MBO- opleiding op minimaal niveau 2. Overigens worden jongeren die geen startkwalificatie hebben, en wel een particuliere opleiding volgen, geregistreerd als niet-schoolgaand, waardoor deze groep (ten onrechte) als ‘’jongere zonder startkwalificatie en niet schoolgaand’’ wordt geregistreerd.
Woningen % ééngezinswoningen: elke woning die tevens een geheel pand vormt. Hieronder vallen vrijstaande huizen en aaneengebouwde woningen (CBS) % meergezinswoningen; Elke woning die samen met andere woonruimten c.q. bedrijfsruimten een geheel pand vormt. Hieronder vallen flats, galerij-, portiek-, beneden- en bovenwoningen, appartementen en woningen boven bedrijfsruimten, voor zover deze zijn voorzien van een buiten de bedrijfsruimte gelegen toegangsdeur (CBS). WOZ-waarde (€): Door de gemeenten periodiek getaxeerde waarde van onroerende zaken in het kader van de Wet waardering onroerende zaken (Wet WOZ)
Leefbaarheidbeleving en veiligheid Rapportcijfer leefbaarheid; Inwoners is gevraagd de leefbaarheid in hun buurt met een rapportcijfer te waarderen (Veiligheidsmonitor Ede). Sociale kwaliteit (kengetal)*; De sociale cohesie (ook wel sociale kwaliteit genoemd) is gemeten aan de hand van vier stellingen over de contacten tussen buurtgenoten. In de enquête is gevraagd aan te geven in welke mate men het met deze stellingen eens of oneens is: - De mensen in deze buurt gaan op een prettige manier met elkaar om; - Ik voel me thuis bij de mensen die in deze buurt wonen; - Ik woon in een gezellige buurt waar veel saamhorigheid is; - De mensen in deze buurt kennen elkaar nauwelijks. *
Verloedering (kengetal) ; Van een aantal voorvallen of situaties die met verloedering te maken hebben, is gevraagd hoe vaak dit voorkomt in de eigen buurt. Op basis van de antwoorden op onderstaande vragen is de schaalscore ‘verloedering’ berekend, die van 0 tot 10 loopt. Hoe hoger deze schaalscore, hoe meer (vormen van) verloedering mensen in hun buurt ervaren. - Bekladding van muren en/of gebouwen; - Vernieling van telefooncellen, bushokjes; - Rommel op straat; - Hondenpoep op straat.
Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
67
Sociale overlast (kengetal)*; Dit is gemeten door Edenaren te vragen of de volgende voorvallen vaak, soms of (bijna) nooit voorkomen in de eigen woonbuurt. Op basis van de antwoorden is de schaalscore ‘sociale overlast’ berekend, waarbij een 0 aangeeft dat de inwoners geen overlast ervaren en een 10 betekent dat sociale overlast heel veel voorkomt. - Overlast van groepen jongeren; - Dronken mensen op straat - Mensen die op straat worden lastiggevallen - Drugsoverlast Ervaren dreiging (kengetal)* Om zicht te krijgen op de mate waarin inwoners dreiging ervaren in hun eigen woonomgeving is gevraagd of zij van de onderstaande delicten of voorvallen vinden dat deze vaak, soms of (bijna) nooit voorkomen. Op basis van de antwoorden is de schaalscore ‘dreiging’ berekend. De score loopt van 0 (geen dreiging ervaren) tot 10 (zeer veel dreiging ervaren), - Bedreiging; - Geweldsdelicten; - Straatroof; - Drugsoverlast; - Vrouwen en mannen die op straat worden nagefloten, nageroepen of op andere manier ongewenst aandacht krijgen; - Mensen die op straat worden lastiggevallen; - Overlast van groepen jongeren; - Jeugdcriminalitei. Verkeersoverlast (kengetal)*; Verkeersoverlast is gemeten door inwoners te vragen hun mening te geven over het voorkomen van onderstaande vormen van verkeersoverlast bij hen in de buurt. Op basis van de antwoorden op deze 4 vragen is de schaalscore ‘verkeersoverlast’ berekend, die van 0 tot 10 loopt. Hoe hoger deze schaalscore, hoe meer (vormen van) verkeersoverlast mensen in hun buurt ervaren. - Agressief verkeersgedrag; - Geluidsoverlast door verkeer; - Te hard rijden; - Parkeeroverlast; Onveiligheidsgevoel eigen buurt (%): Percentage bewoners dat aangeeft zich wel eens onveilig te voelen in de eigen woonbuurt Vaak ervaren overlast jongeren (%): Percentage bewoners dat aangeeft vaak overlast te ervaren van groepen jongeren in de buurt. Diefstal/inbraak woningen: Aantal bij de politie gemelde woninginbraken per 100 woningen (1.3.01 Diefstal/inbraak woning en 1.3.02. Diefstal/inbraak box/garage/schuur/tuinhuis) Aantal incidenten overlast jeugd: Aantal bij de politie gemelde incidenten overlastgevende jeugd (3.1.1. Vandalisme/baldadigheid en 3.1.2. Overlast jeugd) Buurtbemiddeling; Buurtbemiddeling Ede helpt mensen om hun burenruzies op te lossen. Inhoudelijk zijn de volgende partijen hierbij betrokken: de Gemeente Ede, Woonstede, de Politie en Welstede.
Sociale Samenhang % inw. dat voldoende contacten heeft in de buurt: % inw. Dat ‘’ja’’ antwoordt op de vraag: vindt u dat u voldoende contacten heeft met andere mensen in de buurt. % inw. dat wel eens iemand in de buurt helpt: inw. dat “dat doe ik al’’ antwoordt op de vraag: Zou u af en toe iemand die bij u in de buurt woont, willen helpen, bv boodschappen doen, meegaan naar ziekenhuis, de tuin doen? % inwoners dat zich medeverantwoordelijk voelt voor de buurt: % inw. dat ’ja’ antwoordt op de vraag: voelt u zich medeverantwoordelijk voor de leefbaarheid in de buurt. % inwoners dat afgelopen jaar actief was voor de buurt: % inw. dat ’ja’ antwoord op de vraag: bent u in het afgelopen jaar actief geweest om uw buurt te verbeteren. % vrijwilligers: % inwoners dat aangeeft op één of andere manier actief te zijn als vrijwilliger (hierbij gaven ze ook aan waarin ze actief waren). % inwoners dat sport: % inwoners dat ‘ja’ heeft geantwoord op de vraag of ze op een of andere manier aan sport doen. % inwoners lid van een sportvereniging: % inwoners dat ‘ja’ antwoordt op de vraag of ze in clubverband sporten. Top zes buurtproblemen volgens inwoners: Belangrijkste buurtprobleem dat volgens inwoners met voorrang aangepakt moet worden. Inwoners konden kiezen uit een lijst van problemen. Oordeel ontwikkeling van Ede en de wijken in 2013 volgens Inwoners: % inwoners dat aanvinkt dat hun buurt vooruit is gegaan en % inwoners dat aanvinkt dat hun buurt achteruit is gegaan als antwoord op volgende vraag: “bent u van mening dat uw buurt het afgelopen jaar er op vooruit of achteruit is gegaan”. (er konden meer antwoorden worden gegeven). Onveilige plekken: In het onderzoek Inwoners aan het woord 2013 is gevraagd of inwoners specifieke onveilige plekken in hun buurt konden benoemen (maximaal twee plekken) en de belangrijkste reden waarom ze die plek(ken) onveilig vinden * Een kengetal is een samenvattend getal (schaalscore) tussen 0 en 10, samengesteld uit resultaten van meerdere met elkaar samenhangende enquêtevragen (volgens landelijke standaard werkwijze). 0=slecht 10=goed (sociale cohesie); 0=goed 10=slecht (verloedering, sociale overlast, dreiging, verkeersoverlast). Bronnen: zie bijlage I Gemeente Ede 2013– wijk-/buurtprofielen
68