Wij voelen ons goed in een groene leefomgeving Wij zijn groen Groen staat dan natuurlijk voor duurzaamheid. Meer algemeen gaat het ook om leefbaarheid, om een 'natuurlijke' manier van omgaan met onze leefomgeving en om de menselijke maat bij het inrichten van stad en landschap. Om de menselijke behoefte aan een plek waar je je thuis voelt én aan uitnodigende plekken waar je andere mensen ontmoet. Wij zijn er trots op dat Zwolle een van de groenste steden van ons land is. Zwollenaren houden van hun buitengebied, van het groene land tussen de IJssel, het Zwarte Water en de Vecht. En dat buitengebied houdt de stad stevig in haar greep, met de groene vingers die de structuur van de stad bepalen en die zorgen dat het groen altijd 'in de buurt' is. In zo'n stad is het lekker wonen, werken en studeren. Zwolle is ook hard op weg een duurzame stad te worden. Een stad die zuinig omspringt met energie en innovatieve oplossingen omhelst voor duurzame energieopwekking: uit een schone ondergrond of van de wind bijvoorbeeld. Je verplaatsen doe je in Zwolle lopend, fietsend of met het openbaar vervoer. Soms ook met de auto, maar dan kun je lang niet overal komen, zeker niet zo snel als met de fiets.
Zwolle is immers een echte fietsstad. En Zwolle heeft een geweldig spoorwegknooppunt, dat de komende jaren nog aan waarde zal winnen. Zwolle is een stad waar je je thuis kunt voelen, waar het goed wonen, werken en schoolgaan is. Waar je lekker kunt leven en waar het heerlijk is om op bezoek te komen. Een stad waar je je veilig voelt en waar je veilig bent. Een stad waar je kunt uitgaan en flaneren, waar je kunt genieten van de historische monumenten en van moderne kunst, waar je deelneemt aan culturele evenementen en aan sportwedstrijden. Is dit een droom? Voor een deel nog wel, ja. Maar we zijn hard op weg onze dromen werkelijkheid te maken! GroenLinks houdt Zwolle leefbaar en kleurrijk GroenLinks wil dat Zwolle voor de huidige en de toekomstige generaties Zwollenaren een goede stad blijft om te leven. Zwolle blijft groenstad en fietsstad, Zwolle spaart haar buitengebied, en Zwolle wordt klimaatneutraal. Zwolle wordt in de ogen van GroenLinks een stad waar iedereen zich goed kan bewegen: jong en oud, 'Zwolsen' en 'import', hardlopers en minder validen. Om Zwolle leefbaar te houden – ook voor de generaties na ons – moeten we vechten voor iedere vierkante meter groen, voor iedere boom, voor elk dier. Zwolle moet schoon zijn (ook onder de grond), gezond zijn (ook de lucht die je inademt) en je moet je er veilig voelen (ook in het verkeer). Om Zwolle duurzaam te maken moeten we mensen ervan overtuigen, ja soms maar gewoon dwingen de auto te laten staan. Voor een groen Zwolle moet iedereen zuinig doen met energie, bewust omgaan met consumptie, zorgvuldig omgaan met de natuur. En een kleurrijk Zwolle vraagt om behoud van monumenten, ruimte voor kunst en cultuur en om menselijke maatvoering bij de invulling van de ruimte. Concreet zetten we ons dan ook voor de volgende punten. Op individueel niveau 1. Zwollenaren gaan betalen voor de hoeveelheid afval die ze veroorzaken: hoe meer afval, hoe meer je betaalt. Zo worden mensen gestimuleerd de afvalbergen te verkleinen. Van bedrijven wordt maatschappelijk verantwoord ondernemingsbeleid verwacht en zo nodig afgedwongen: ook zij moeten bijdragen aan vermindering van afval en hergebruik van verpakkingsmateriaal. 2. Het inzamelen van groente- fruit en tuinafval, glas, klein chemisch afval, textiel, papier/karton, blik en plastic wordt verbeterd. Huis aan huis ophalen zou ideaal zijn. Op zijn minst komen er meer inzamelpunten, bijvoorbeeld bij winkels. 3. Alle Zwollenaren dragen naar vermogen bij aan de instandhouding, beheer en verbetering van hun leefomgeving en met name het groen. Een groene en schone openbare ruimte vraagt veel aandacht en geld. Iedereen kan een bijdrage leveren, bijvoorbeeld door mee te doen aan een jaarlijkse opruimactie in de eigen buurt. Maar je kunt ook lid worden van de guerrilla gardeners, een van de vele natuurorganisaties ondersteunen of in elk geval in de vorm van belasting bijdragen aan het beheer van de openbare ruimte in en om de stad. 4. De gemeente stimuleert het zuinig gebruik van energie, niet alleen door voorlichting en goede voorbeelden, maar bijvoorbeeld ook met subsidies voor woningisolatie en zonnepanelen. Wie fietsend naar het werk gaat krijgt een bonus, wie de auto gebruikt, betaalt voor de maatschappelijke kosten die hij veroorzaakt.
Op het niveau van de wijken 5. In elke wijk hoor je te kunnen ervaren dat je in een groene stad leeft. Er zijn plantsoenen, parkjes en er staan volop bomen. Buurtbewoners die gezamenlijk hun straat/buurt willen vergroenen komen in aanmerking voor ondersteuning en subsidie. En met zelfbeheercontracten voor het buurtgroen wordt ook de sociale cohesie versterkt. 6. Voor kinderen zijn er voldoende speelplekken in de buurt. Waar nodig offeren we parkeerplaatsen op om speelgelegenheid te creëren. Voor kinderen komt er in iedere wijk een „klooistukje‟ (avonturenspeelplaats): een wilde natuurspeelplaats waar een kind zelf met fantasie kan spelen en de natuur kan ontdekken. In elke wijk kunnen kinderen in elk geval op loopafstand in de natuur spelen. 7. De directe omgeving van scholen wordt uiterst (verkeers)veilig ingericht. Tijdens de breng- en haaltijden van basisscholen zijn de straten voor of rond het schoolplein autovrij; voor ouders die hun kinderen met de auto naar school brengen komen er aparte kus- en zwaaiplekken. Maar ouders en kinderen worden gestimuleerd op handen en voeten naar school te gaan. 8. De wijken worden zo ingericht dat ook kwetsbare deelnemers aan het verkeer (kinderen, senioren, mensen met een beperking) veilig mobiel kunnen zijn. Woongebieden zijn niet alleen 30km/u-zones, ze zijn ook optimaal als zodanig ingericht. We zijn immers allemaal van nature voetgangers, dikwijls fietsers en slechts soms automobilisten, niet waar? 9. Er komen experimenten om wijkgedeeltes met smalle straten autovrij te maken; delen van Assendorp, Kamperpoort en Veerallee lenen zich hier bijvoorbeeld prima voor. Zulke straatjes worden vanzelf plaatsen waar kinderen lekker kunnen spelen. 10. Voor jongeren en voor ouderen zijn in elke wijk plekken beschikbaar waar ze kunnen samenkomen. 11. Elke wijk heeft een woonservicezone met woningen en voorzieningen voor mensen die minder mobiel zijn. 12. Buurtkantoren waar werkgevers faciliteiten kunnen huren en werknemers in de buurt kunnen werken. Op stedelijk niveau 13. Woningbouw die noodzakelijk is om de groeiende bevolking te huisvesten vindt zo veel mogelijk plaats binnen de bestaande stad ('inbreiding'). Waardevolle delen van het buitengebied zoals de IJsselzone, Stadsbroek en Dijklanden blijven onbebouwd. GroenLinks wil het buitengebied zo veel mogelijk beschermen zodat de groene diversiteit voor alle Zwollenaren bereikbaar blijft. 14. In de stad wordt natuurlijk ook geen groen opgeofferd voor nieuwbouw. Verdichting vindt plaats op plekken waar al bebouwing was of is. Hoogbouw moet ook een hoge beeldkwaliteit hebben. Behoud en versterking van de structuur van groene vingers. 15. Zwolle is een klimaatneutrale gemeente in 2030. De gemeente geeft zelf het goede voorbeeld als het gaat om energiebesparing en toepassing van duurzame energie: de eigen organisatie moet al in 2015 energieneutraal zijn. En alle nieuwe woningbouwlocaties worden vanaf 2010 meteen energieneutraal opgezet. Er komt een gemeentelijke subsidieregeling op het gebied van energiebesparing. In Zwolle wordt alleen nog duurzaam gebouwd. Ook bij de aanbesteding en andere vormen van zakendoen stelt de gemeente strenge eisen op het gebied van duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen.
16. Bedrijventerreinen worden duurzaam en energieneutraal ingericht. Er komt een regeling waarbij bedrijven korting op de grondprijs krijgen naarmate ze meer bijdragen aan de milieudoelstellingen van de gemeente. 17. Er komt een gemeentelijk lichtplan, dat veiligheid door verlichting, energiebesparing en lichthinder met elkaar in evenwicht brengt. 18. In de strijd tegen de klimaatverandering zijn er interessante initiatieven die soms een steuntje in de rug kunnen gebruiken. We denken daarbij aan Transition Towns, cradle to cradle, mens- en milieuvriendelijk wonen e.d. Zwolle steunt zulke initiatieven in de stad. 19. Groen Links wil de toename van asfalt in onze stad afremmen. Nieuwbouw als in Stadshagen moet uiteraard ook voor autoverkeer worden ontsloten maar dan wel zo dat het fietsen het aantrekkelijkste alternatief is („compacte stad‟). Er komen in elk geval geen nieuwe wegen rond Zwolle (dus bijv. geen bandweg om Westenholte of een weg dwars door het Vechtdal). Grote „mobiliteitsveroorzakers‟, zoals kantoor- en onderwijslocaties, worden alleen nog rondom het station en (voorstad)haltes geprogrammeerd. 20. De autoluwe binnenstad wordt zo veel mogelijk een autovrije binnenstad, omzoomd door een autoluwe binnenring. Mensen die met de auto naar Zwolle komen, laten hun voertuig op enige afstand van het centrum achter op transferia; vandaar zorgen fietstaxi's en bussen voor een snelle en comfortabele verbinding naar hartje stad. Waar er verbindingsmogelijkheden over het water zijn kunnen watertaxi's dienst doen. 21. GroenLinks ontmoedigt het bezit én het gebruik van auto's. De parkeernormen zowel voor woningen als voor voorzieningen worden daarvoor aangescherpt. Je auto voor de deur parkeren is niet langer vanzelfsprekend. Vaak is het beter voor de leefbaarheid van de wijk om auto's aan de rand daarvan achter te laten en een stukje te lopen. 22. Groen Links heeft de ambitie dat Zwolle opnieuw fietsstad numero 1 wordt. Zwolle maakt fietsvervoer veiliger en aangenamer. Dat komt ten goede aan zowel de mobiliteit als de luchtkwaliteit. Het fietsstratenplan wordt versneld uitgevoerd, zodat er een compleet netwerk vanuit centrum naar alle wijken en windstreken ontstaat. Op belangrijke kruisingen in dit netwerk en elders komen regensensoren die fietsers groenlicht geven als het regent. Bij bouwvergunningen gaan gemeentelijke fietsparkeernormen gelden en de gemeente gaat op heel veel plaatsen leen/huurfietsen ter beschikking stellen. Vrij liggende fietspaden, m.n. op doorgaande wegen, of fietspaden worden voorzien van een schrikzone. Een permanente promotiecampagne, het uitvoeren van een groot aantal promotieacties, en perfecte informatie over fietsroutes en fietsenstallingen doen de rest. 23. Zwolle wordt niet alleen fietsstad maar ook OV-stad bij uitstek. Het huidige systeem van openbaar vervoer wordt op een veel hoger plan gebracht, zodat er een hoogwaardig openbaar vervoersysteem ontstaat. Daar horen onder meer voorstadhaltes in Zwolle-Zuid, Stadshagen en Voorsterpoort bij. Locaties die veel forenzen trekken, zoals het Deltion College en de kantorenlocatie Oosterenk, worden optimaal bediend door spitsbussen. Elke voorziening (zorginstelling, ziekenhuis, woonvoorziening voor ouderen, school et cetera) is optimaal aangesloten op een OV-verbinding. De frequentie en ritduur is concurrerend met andere gemotoriseerde vervoermiddelen. Ook andere vormen dan de traditionele bus (kleinere elektrische busjes, trams, watertaxi) passen in ons beeld van het toekomstige duurzame Zwolle.
24. Nieuwe wijken krijgen vanaf het begin een hoogwaardige OV-ontsluiting (de kosten worden onderdeel van de planexploitatie). 25. De doorstroming van het stads- en streekvervoer binnen de bebouwde kom maakt een “kwaliteitssprong”. Met dynamisch verkeersmanagement is heel veel winst te behalen door actuele systemen op grote schaal toe te passen: aansturen van verkeersregelinstallaties, voorrang voor busverkeer, geleiding van verkeersstromen, centrale aansturing vanuit een regelkamer. 26. Strikt mobiliteitsmanagement met onder meer parkeerabonnementen bij grote mobiliteitsveroorzakers als onderwijsinstellingen, kantorencomplexen, vergadercentra etc. 27. De gemeente neemt het initiatief om de bevoorrading van de binnenstad veel geavanceerder aan te pakken: een overslagsysteem aan de zuidzijde van het Centraal Station op elektrisch aangedreven kleinere voertuigen. Dit bespaart niet alleen de uitstoot van schadelijke stoffen, maar heeft minder ruimtebeslag nodig voor de bevoorrading, zowel over de weg als de opslagruimte van de winkels. Ook valt te denken aan een vrachttram. Een fijnmazig systeem van elektrische busjes door de stad kan niet alleen een uitkomst zijn voor het goederen- en maar ook voor het personenvervoer. 28. Groen Links ziet het Zwolse station in de toekomst als een ideaal knooppunt voor het openbaar vervoer en het 'duurzaam verkeer'. Er komt een (ondergrondse) fietsparkeerstalling die optimaal aansluit op de verbrede voetgangerstunnel onder de sporen. Bovendien komt er een zogenaamde passerelle boven de sporen, die openbaar toegankelijk is en de noord- en zuidzijde van de stationsomgeving verbindt. Verbetering van de leefbaarheid van de stationsomgeving, m.n. aan de noordzijde. Dat betekent in onze ogen ook dat er meer groen in de zone moet komen. 29. In Zwolle is over vier jaar een netwerk van elektrische auto-oplaadpunten. De daar gebruikte elektriciteit is uiteraard opgewekt met zon- of windenergie. Het gehele gemeentelijke wagenpark rijdt over vier jaar op elektriciteit. 30. Het verbeteren van de Ecologische hoofdstructuur en de biodiversiteit zijn basisuitgangspunten voor het groenbeleid in de stad. 31. waterbeleid (kwantitatief en kwalitatief): nog nader in te vullen 32. dierenwelzijn: : nog nader in te vullen 33. ruimte voor cultuur en (breedte)sport: nog nader in te vullen 34. sociale veiligheid bij inrichten openbare ruimte: invoeren van een toets op sociale veiligheid bij elk beleidsvoornemen: nog nader in te vullen 35. Strenge milieucontroles, aanbestedingseisen voldoen aan duurzaamheidsregels; daarbij gaat het niet alleen om fysieke maar ook om sociale duurzaamheid. duurzaam inkopen: nog nader in te vullen 36. Zwolle pakt onnodig lawaai aan: van verkeer en burenoverlast, geluidsapparatuur op sportterreinen en vuurwerk. Mogelijke ingrediënten voor concrete aanpak: camera op decibelniveau in fietstunnels, stilteplekken, vuurwerk beperken tot bepaalde locaties. Nog nader in te vullen. 37. Zwolle schoon: nog nader in te vullen Bovenstedelijk niveau 38. Zwolle stemt haar groei goed af met de omliggende gemeenten. Groei van onze stad is geen doel op zich. Ook andere gemeenschappen willen levensvatbaar en leefbaar blijven. En als we met onze buurgemeenten afspraken maken over waar en wat er gebouwd wordt, dan kan veel meer open gebied open blijven. Dit geldt zowel voor woningbouw als voor bedrijventerreinen.
39. Zwolle trekt dagelijks veel mensen aan die hier komen werken. Wij willen harde afspraken met de overheden om ons heen om die dagelijkse forensenstroom zo duurzaam als het maar kan af te handelen: - interlokale fietsverbindingen voor de kortere afstanden, - optimaal openbaar vervoer voor de langere afstanden - een netwerk voor elektrische auto's - geen nieuwe plannen om nog meer of bredere autowegen naar Zwolle aan te leggen - frequentieverhoging van regionale spoorlijnen en de verbetering van de accommodaties, o.a. transferia bij regionale spoorwegstations - doortrekking van de Hanzelijn als Intercityverbinding naar Twente, via Raalte, Nijverdal en Almelo; langs deze route kunnen ook de internationale treinen tussen Amsterdam en Berlijn (de zogenaamde Berlijnlijn) gaan rijden 40. windmolens: bijv. innovatieve toepassingen langs de A28. Nog nader in te vullen 41. waterbeleid (kwantitatief en kwalitatief): nog nader in te vullen