#02 | JUNI 2015
MAGAZINE VOOR ONDERNEMEND NEDERLAND
M2 tandartsen op ‘inspiratie-safari’ X-ray uw familiebedrijf! Acht vragen over ‘Pre-packen’ VERRIJKT MET LAYAR
JOS, GERARD EN WINFRIED DE SMIT:
‘Wij remden zélf de groei’
DE START
Lange adem Wist u dat de uitvinder van Bluetooth een Nederlander is? De technologie die miljarden apparaten verbindt – van smartphones tot auto’s – werd in de jaren negentig bedacht door Jaap Haartsen. Hij werkte destijds voor het Zweedse Ericsson. Vanwege de enorme impact van zijn uitvinding op de communicatietechnologie wordt Haartsen nu opgenomen in de Amerikaanse uitvinders Hall of Fame – naast legendes als Henry Ford, Thomas Edison en Steve Jobs. In de Volkskrant zegt Haartsen dat hij zijn uitvinding alleen kon doen doordat hij alle tijd en ruimte kreeg. Hij werkte met durfkapitalisten: mensen met een lange adem, die accepteren dat ze hun geld kwijt zijn als het misgaat. In Amerika, waar Haartsen ook werkte, “moet je eerst drie keer failliet gaan, wil je een goede entrepreneur zijn. Dat is een andere manier van denken”, zegt hij letterlijk. Een inspirerend voorbeeld: geef wilde ideeën de ruimte, heb een lange adem en maak je niet té druk over geld. Dat Haartsen voor zijn baanbrekende technologie een bescheiden bonus kreeg van slechts € 1.000 doet er voor hem niet toe. Miljoenen mensen gebruiken zíjn Bluetooth, dát geeft hem een kick. Roger Bastiaens – Hoofdredacteur
[email protected]
#02 | JUNI 2015
3
COLOFON
INHOUD
#02 | JUNI 2015 | JAARGANG 7
Rondkijken in andere bedrijfstakken is één grote inspiratie-safari
accent is het relatiemagazine van BDO en wordt verspreid via controlled circulation. Redactieadres BDO afdeling Marketing, Communicatie & Sales Postbus 182, 5600 AD Eindhoven Telefoon 040 – 269 81 11 E-mail
[email protected]
Genieten op vol vermogen? Speciaal voor DGA’s: zes actuele fiscale highlights.
ROLF VAN MIERLO
Hoofdredacteur Roger Bastiaens
14
Redactieraad Deny Dijkgraaf, Robert Franken, Joeke Geurts, Huib Hilhorst, John van Kollenburg, Ard Lucassen, Martin van Megen, Baukje Nuijten en Corina Roks
22
26
Concept & realisatie Monte Media, Amsterdam Eindredacteur Leonard van den Berg Medewerkers Geert Dekker, Paul Groothengel, Irene Schoemakers en Hans Pieter van Stein Callenfels
28
Fotografie Groeier, Hans van den Heuvel, Jorrit Lousberg, No Candy, Marieke Odekerken, Kato Tan en Hugo Thomassen Illustraties Zoltan Koraï en Erik Kriek
30
Art direction en vormgeving Marc van Meurs en Richard Ottema © 2015 BDO Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen en/of gereproduceerd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. Deze publicatie is zorgvuldig voorbereid maar is in algemene bewoordingen gesteld en bevat alleen informatie van algemene aard. Deze publicatie bevat geen advies voor concrete situaties, zodat uitdrukkelijk wordt aangeraden niet zonder advies van een deskundige op basis van de informatie in deze publicatie te handelen of een besluit te nemen. Voor advies dat is toegesneden op uw concrete situatie kunt u zich wenden tot BDO Accountants & Adviseurs of een van haar adviseurs. BDO Accountants & Adviseurs en haar adviseurs aanvaarden geen aansprakelijkheid voor schade die het gevolg is van handelen of het nemen van besluiten op basis van de informatie in deze publicatie.
06
BDO is een op naam van Stichting BDO te Amsterdam geregistreerd merk. In deze publicatie wordt BDO gebruikt ter aanduiding van de organisatie die onder de merknaam ‘BDO’ actief is op het gebied van de professionele dienstverlening (accountancy, belastingadvies en consultancy). BDO Accountants & Adviseurs is een op naam van BDO Holding B.V. te Eindhoven geregistreerde handelsnaam en wordt gebruikt ter aanduiding van een aantal met elkaar in een groep verbonden rechtspersonen, die ieder afzonderlijk onder de merknaam ‘BDO’ actief zijn op een bepaald terrein van de professionele dienstverlening (accountancy, belastingadvies en consultancy). BDO Holding B.V. is lid van BDO International Ltd, een rechtspersoon naar Engels recht met beperkte aansprakelijkheid, en maakt deel uit van het wereldwijde netwerk van juridisch zelfstandige organisaties die optreden onder de naam ‘BDO’. BDO is de merknaam die wordt gebruikt ter aanduiding van het BDO-netwerk en van elk van de BDO Member Firms.
4
06 Businessmodel
M2 tandartsen laat zich voor zijn manier van werken graag inspireren door goede voorbeelden uit andere sectoren. Dat werkt uitstekend, ontdekt Rolf van Mierlo.
14 Opgelost!
ONTDEK MEER MET DEZE EDITIE VAN ACCENT IS VERRIJKT MET LAYAR. SCAN DE PAGINA’S WAAROP HET LAYARLOGO STAAT MET SMARTPHONE OF TABLET EN ONTDEK DE INTERESSANTE EXTRA CONTENT. NOG GEEN LAYAR? DOWNLOAD HET NU IN DE APP STORE OF GOOGLE PLAY.
Je bedrijf plat door een brand, en binnen drie dagen weer op volle sterkte aan het werk? Dat lukte Giel Biersteker van het gelijknamige bouwbedrijf in Naaldwijk. Een reconstructie.
22 Familieverhalen
Als een klein Wirtschaftswunder groeide De Eekhoorn Woodworkings van de broers De Smit tot tegen het plafond. BDO ontwikkelde de juiste strategie en structuur voor verdere expansie.
Juist als het goed gaat, is het lastig om tijd vrij te maken voor die volgende stap JOS DE SMIT
EN V ER D ER
12 Ondernemersnieuws 17 BDO kort 18 Achter de cijfers 20 Beste BDO... 26 Vooruit | Kort Fiscaal 28 Genieten op vol vermogen 34 Let op: Ketenaansprakelijkheid!
30 In ‘t veld | Bouw
Bouwbedrijven kregen in de crisis harde klappen. Maar het tij lijkt nu echt te keren. Tegen het decor van Lieftink Ramenfabriek zet BDO sectorspecialist Michiel Wijnans de belangrijkste ontwikkelingen op een rij.
#02 | JUNI 2015
35 BDO in de buurt 36 Beste/slechtste beslissing
5
BUSINESSMODEL
TEKST IRENE SCHOEMAKERS | BEELD HANS VAN DEN HEUVEL
E G I N N I Z N N E A V G I E K A P DE N AA EN S T R A D N A M2 T
M2 TANDARTSEN IS EEN BIJZONDER BEDRIJF: EEN TANDHEELKUNDIGE MAATSCHAP DIE HAAR BUSINESS RUNT MET INSPIRATIE UIT LUCHTVAART MAATSCHAPPIJEN, BANKEN, HOTELS EN ADVOCATENK ANTOREN. DAT WERKT, MERKT ZORG ONDERNEMER ROLF VAN MIERLO. M2 TANDARTSEN IN VIER MINUTEN
6
#02 | JUNI 2015
7
BUSINESSMODEL
We behandelen geen monden maar mensen ROLF VAN MIERLO
“WE BEHANDELEN GEEN MONDEN MAAR MENSEN”, ZEGT Rolf van Mierlo, medeoprichter en eigenaar van M2 tandartsen. Jaarlijks bezoeken zo’n 26 duizend patiënten de twee vestigingen in Oegstgeest en Voorburg, waar in totaal een kleine honderd mensen werkzaam zijn. Daarmee verwoordt Van Mierlo de kern van zijn businessmodel. Hij ziet zijn patiënten vooral als mensen die doorgaans niet staan te trappelen om naar de tandarts te gaan. En dus probeert hij voor klanten een bezoek aan de tandarts zo plezierig mogelijk te maken. “Een klant gaat naar de tandarts omdat-ie pijn heeft, goed wil kunnen kauwen en mooie tanden wil hebben. Het is onze missie om dit zo comfortabel mogelijk te regelen.” WACHTRUIMTE ALS TREINCOUPÉS
Van een standaard wachtkamer is bij M2 tandartsen geen sprake. Hier komt de klant niet in een steriele wachtkamer maar in een gastvrije ruimte die nog het meest wegheeft van een luxe hotellobby, verdeeld in verschillende compartimenten. Van Mierlo: “We hebben de wachtruimte vormgegeven als treincoupés waarin klanten kunnen wachten op hun eigen behandelaar. We zijn weliswaar een grote organisatie, maar het voelt voor de klant alsof hij een solopraktijk bezoekt.” Een gastvrouw heet de klant persoonlijk welkom en begeleidt deze naar de afspraak. Van Mierlo: “Dat is hun enige taak: zorgen voor het welbevinden van de klant.” Ook ziet een klant geen tandartsen rondlopen in witte jassen. De wanden tussen de
behandelkamers en de wachtruimtes zijn reuk- en zichtdicht en de behandelaars blijven daar achter. Van Mierlo: “We werken met drie zones: een ontvangstzone waar alleen gastvrouwen en patiënten komen, een behandelzone waar de ingrepen worden verricht en daar weer achter een ondersteuningszone ten behoeve van de behandelkamers.” JUNIOR, SENIOR, PARTNER
De organisatie wordt geleid door vijf maten. Van Mierlo: “Dat model hebben we afgekeken van advocatenkantoren. Afgestudeerde tandartsen komen bij ons binnen als ‘junior’, lopen vervolgens tussen de drie en acht jaar stage en volgen diverse opleidingen voordat ze ‘senior’ worden. Na acht jaar besluiten de maten of een senior ‘maat’ kan worden. Dat kan alleen als de tandarts in kwestie iets extra’s inbrengt. Bijvoorbeeld extra ondernemerschap – een kwaliteit die veel tandartsen missen. De meesten verstaan vooral hun vak als tandarts; ondernemen hoort daar vaak niet bij.” Van Mierlo zelf heeft het ondernemen altijd gezien als onderdeel van zijn werk. “Jan de Minjer en ik zijn halverwege de jaren tachtig gestart met dit bedrijf toen er een overschot aan tandartsen was in Nederland. Een op de vier tandartsen was werkloos. Daarom besloten we een eigen praktijk te starten. We kochten een tweedehands tandartsstoel en plaatsten een bord in de tuin: ‘Wij zijn open!’ We hadden nul patiënten, geen verzekeraar wilde met ons samenwerken en mijn zakelijk partner en
M2 TANDARTSEN Opgericht: 1986 Activiteit: tandartsenpraktijk Hoofdkantoor: Oegstgeest Overige vestigingen: Voorburg Aantal medewerkers: 85 Aantal patiënten: 26.000 www.m2tandartsen.nl
8
#02 | JUNI 2015
ik waren om de beurt elkaars tandartsassistent. We waren 24/7 open en iedereen was welkom. We móesten wel ondernemen. Dat hoort er nu eenmaal bij.” KL ANT VRIENDELIJK EN EFFICIËNT
Het bedrijf heeft verschillende specialisten in huis die nodig zijn voor een tandartsenpraktijk, zoals endodontologen, orthodontisten, implantologen en mondhygiënisten. Van Mierlo: “Hierdoor kunnen we klanten vanuit verschillende disciplines helpen. We werken in teams en kunnen complexe behandelingen aan. Maar tegelijk zijn de communicatielijnen kort en helpen we onze klanten snel en effectief. Daarnaast focussen we op efficiency. We zijn bijvoorbeeld elke werkdag open van zeven uur ’s morgens tot negen uur ’s avonds. Ook tussen Kerst en Oud en Nieuw. Dat kan doordat we werken met een ochtend- en avondploeg. De ene ploeg werkt van half zeven tot half drie, de andere van half twee tot half tien. Door krachten te bundelen en het werk handig in te delen kunnen we bovendien optimaal gebruikmaken van de faciliteiten en apparatuur en kunnen we het ons veroorloven om kostbare apparatuur aan te schaffen waar klanten profijt van hebben.” Ook hebben de maten de organisatie bewust gecentraliseerd. Van Mierlo: “We zijn van vier vestigingen teruggegaan naar twee, maar 9
BUSINESSMODEL
M2 TANDARTSEN EN BDO zijn wat omvang betreft verdubbeld. Door deze centraliseringsslag kunnen we nóg efficiënter werken, doordat we minder overheadkosten hebben. Het probleem van een tandartsbedrijf is dat we niet kunnen fluctueren met de prijs. De prijs voor een behandeling staat wettelijk vast. We kunnen onze marges dus niet vergroten of op prijs concurreren met andere bedrijven. De marge moeten we maken door alles zo efficiënt mogelijk te organiseren en uit te voeren. En dat is precies wat we hebben gedaan.” INSPIRATIE-SAFARI
Rondkijken in andere bedrijfstakken is één grote inspiratie-safari ROLF VAN MIERLO
10
Van Mierlo heeft zich bij het vormgeven van zijn bedrijf laten inspireren door andere disciplines. “Ik kijk altijd om me heen, ook buiten de wereld van de zorg. Want waarom zouden we opnieuw het wiel uitvinden als andere sectoren al goed werkende systemen en oplossingen hebben bedacht? Zo heb ik de verschillende ‘zones’ in ons bedrijf afgekeken van Schiphol en het systeem van ‘juniors’ en ‘seniors’ overgenomen uit de advocatuur. Voor een efficiënte planning van patiënten heb ik gekeken naar de manier waarop vliegtuigmaatschappijen slim omgaan met stoelbezettingen. Zodoende hebben we het concept van twee shifts geïntroduceerd. En de desk met gastvrouwen? Die heb ik gezien in hotels. Ik zie het rondkijken in andere bedrijfstakken als één grote inspiratie-safari waar ik veel van opsteek. Mijn eigen praktijk beschouw ik als een laboratorium waar ik al dit soort nieuwe concepten kan uitproberen.” Innovatie is er ook op het gebied van producten. Daarin wil Van Mierlo graag state of the art zijn. “De ontwikkelingen in ons vak gebied zijn de laatste jaren hard gegaan”, zegt hij terwijl hij zijn laptop openklapt. “We kunnen vandaag de dag tanden en kiezen die moeten worden vervangen vooraf in 3D scannen. Een paar seconden later rolt de scan het tandtechnisch laboratorium in. Het maken van kronen gaat hierdoor sneller en foutlozer. Ook de materialen zijn aanzienlijk verbeterd.” En er is meer. “Waar in de jaren tachtig nog een op de drie Nederlanders een kunstgebit had, zie je nu dat vrijwel iedereen tot aan de dood zijn eigen tanden behoudt. Die tanden zien er bij voorkeur zo mooi en gezond mogelijk uit. Om mensen te helpen met de keuze voor een cosmetische behandeling bieden we onze klanten nu de mogelijkheid om voor 400 euro een maquette te laten bouwen van hun nieuwe gebit dat we op hun huidige gebit monteren, zodat ze een beeld krijgen van hun nieuwe tanden”, legt Van Mierlo uit. “Zo’n maquette is nauwelijks van echt te onderscheiden.” Ook hiervoor putte hij zijn inspiratie uit een ander vakgebied. “Kijk naar architecten: die maken ook maquettes om hun producten te verkopen.” KNELPUNTEN
Een full servicepraktijk die tandartsen verder opleidt, state of the art werkt, voortdurend vernieuwt, een gezonde winst maakt en hard groeit. Dat is wat Van Mierlo voor ogen heeft met zijn bedrijf. Een unieke aanpak, stelt hij: “Samenwerkende tandartsen zijn er te #02 | JUNI 2015
M2 tandartsen is een full serviceklant van BDO. BDO doet de salaris administratie, geeft fiscale adviezen, helpt bij de in- en uittreding van vennoten en voert de accountantscontrole uit. “Bovenal vervullen we een klankbordrol”, aldus BDO-adviseur Eddy Staas. “Het bedrijf groeit en ontwikkelt steeds weer nieuwe diensten en producten, zoals esthetische tandheelkunde. Wij denken dan mee over hoe ze dit fiscaal en anderszins het slimst kunnen aanpakken.”
over. Sterker nog, steeds meer zelfstandige tandartspraktijken verdwijnen doordat grote tandartsketens als Dentconnect of ‘Samenwerkende tandartsen’ kleinere praktijken opkopen. Sommige ketens doen elke week wel een overname. Maar in feite is zo’n keten niets meer dan een aaneenschakeling van solopraktijken. Wij hebben gekozen voor één geïntegreerde, optimaal ingerichte organisatie met alle relevante specialismen. Daardoor kunnen we echte kwaliteit en aandacht bieden aan de klant. We blinken uit in organisatie. Bij mijn weten zijn we hiermee de grootste in Nederland.” Knelpunten zijn er ook. Van Mierlo: “Zeker. Er gaat veel goed, maar er zijn ook uitdagingen. Personeel is wat dit betreft een belangrijke. Het is ons grootste kapitaal en de kunst is de competenties van medewerkers zo goed mogelijk te benutten. Maar leiderschap is een vak. Een leider moet richting kunnen geven, knopen door kunnen hakken en niet de behoefte hebben om het leukste jongetje van de klas te zijn. Soms moet je nu eenmaal impopulaire keuzes maken. Die uitdaging komt telkens terug. Leiderschap vraagt veel energie en organisatietalent, en niet elke tandarts heeft dat. Daarom is niet elke specialist automatisch een goede partner.” DE TOEKOMST
De toekomst van het bedrijf heeft Van Mierlo helder voor ogen. “We hebben hier nog fysiek de ruimte om met 40% te groeien. Dat is binnen nu en vijf jaar ons eerste doel. Voordat we een volgende stap zetten, willen we onze huidige formule eerst verder perfectioneren. Als dat klaar is, kunnen we dit concept uitbreiden naar andere vestigingen in de Randstad. Dat klinkt eenvoudiger dan het is, omdat we een kleine duizend vierkante meter nodig hebben, op de juiste plek én met het juiste bestemmingsplan. Maar eerlijk is eerlijk: als volgend jaar zich opeens al zo’n kans voordoet, zeggen we geen ‘nee’. We geloven in ons concept en willen dat zo veel mogelijk mensen hiervan gebruik kunnen maken. Dat kan alleen als we groeien.”
Ook advies nodig bij innovatie en groei van uw onderneming? Neem contact op met Eddy Staas, partner Belastingadvies, of met uw eigen adviseur.
@
[email protected] 11
ONDERNEMERSNIEUWS
ONDER REDACTIE VAN ARD LUCASSEN, SENIOR CONSULTANT RENDEMENTSVERBETERING
Snel & slim vernieuwen
Groei verstandig! BOUWSECTOR PAS OP:
Nu het werk in de bouw weer wat aantrekt, maken veel bedrijven in de sector gebruik van zzp’ers en uitzendbureaus om de eerste groei op te vangen. Dit heeft echter belangrijke arbeidsrechtelijke haken en ogen.
MASTERCLASS CHANGE ACADEMY
Wilt u innoveren? Een gamechanger worden, zoals Uber of Airbnb? Innovatie gaat verder dan alleen tech niek, apps en gadgets. Het gaat ook over slimmer organiseren, slimmer (net-) werken en dynamisch sturen! Meer dan 50% van de bedrijven geeft innovatie ruim baan om toekomstige groei en rendement zeker te stellen. Cruciaal daarbij is het bewaren van de juiste balans tussen control & beheer sing en innovatie & vernieuwing. BDO helpt u daarbij met het BDO Innovatie Model. Een blauwdruk die uw innova tiekracht (verder) versterkt en u helpt aan gezonde, stabiele groei.
Zoals inlenersaansprakelijkheid, werkgeversaansprakelijkheid en ‘stilzwijgende arbeidsovereenkomsten’. Wilt u daar meer over weten? BDO praat u graag bij tijdens een van de Bouw Circle-bijeenkomsten of in een kosteloos kennismakingsgesprek. BDO Legal is sinds kort preferred supplier van Bouwend Nederland Groot Amsterdam. BDO Legal kan u helpen met arbeidsrechtelijk advies, ook specifiek voor de bouwsector. Inclusief ontslag, reorganisatie, Cao Bouwnijverheid, arbeidsovereenkomsten en arbeidsongeschiktheidsvraagstukken.
De consultants van BDO hebben naast theoretische kennis, ook jarenlange ervaring met complexe verandervraagstukken bij zowel kleine als grote organisaties. In de Change Academy bieden we (in samenwerking met prof. Cozijnsen van de VU) diverse Masterclasses die het beste van beide bieden: zowel de kennis als de ervaring om succesvol te veranderen. Er zijn drie niveaus: Agent
Ook uw innovatiekracht versterken?
(1-daagse basistraining), Manager (3-daagse verdieping) en Master (gezamenlijke implementatie van een succesvol verandertraject). Meer informatie? Neem contact op met Ellen Joyce Dijkema via 030–284 99 78 of
[email protected]
Kijk op www.bdo.nl/innovatie
Meer weten? Neem contact op met Bram Hautvast via 026–352 56 25 of
[email protected] of met Kim van Berkel via 020–543 21 00
BDO FAMILIEBEDRIJVEN MONITOR
of
[email protected].
X-RAY UW FAMILIEBEDRIJF! Wilt u een helder beeld krijgen van de kansen en bedreigingen voor uw familiebedrijf? Dan is het tijd voor de BDO Familiebedrijven Monitor. Die geeft ondernemers, hun fami lie en/of management helder inzicht in de situatie én een scherpe blik op ieders ambi ties en toekomstverwachtin gen, vanuit 13 belangrijke perspectieven. De Monitor bestaat uit 40 online vragen, te beantwoor den door alle direct betrokke nen. Dat kan volledig anoniem
Welkom in de BV! BDO LEGAL DEELT KENNIS
Wilt u uw eenmanszaak omzetten in een BV, of starten als BV-ondernemer? De brochure ‘Welkom in de BV’ zet alle zaken op een rij waarmee een (toekomstig) aandeelhouder en bestuurder te maken kan krijgen. Aan de orde komen onder meer de juridische en fiscale kenmerken van de BV, de fiscale behandeling van de BV en de aandeelhouders. Belangstelling voor deze brochure? Download hem via www.bdo.nl/publicaties
LEESVOER | TOP 5 MANAGEMENTBOEKEN Waar een wiel is, is een weg
Verdraaide organisaties WOUTER HART,
Exponentiële organisaties
JAAP BRESSERS
MARIUS BUITING
SALIM ISMAIL, YURI VAN
Met meer plezier werken én anderen versterken? Zo vergroot je je toegevoegde waarde. AnderZ, € 16,95
12
2
Hart biedt houvast aan iedereen die met minder beheersbaarheid betere resultaten wil halen. Vakmedianet, € 29,50
Meer weten of deze tool vrij blijvend gebruiken? Neem dan contact op met Sjoerd Oomen (
[email protected]) of met Ed van de Vijver (
[email protected]).
BRON: MANAGEMENTBOEK.NL
3
GEEST, MICHAEL MALONE
Exponentiële organisaties zijn tien keer beter, sneller en goedkoper – en dat kun jij ook! Business Contact, € 24,99
4
De wet van Snuf
Businessplan op 1 A4
Omnichannel in retail
JOS BURGERS
MARC VAN ECK,
GINO VAN OSSEL
Het principe van weder kerigheid (‘Ik help jou, jij helpt mij’) werkt vrijwel altijd en overal.
ELLEN LEENHOUTS
Managementboek van het Jaar 2015, bekroond met de PIM Marketingliteratuurprijs!
Van Duuren, € 19,95
5
Uw businessplan op 1 A4 (ja: één A4). Van Eck verbindt doelen aan concrete acties. Business Contact, € 14,99
ZOMERTIP
1
en duurt hooguit zo’n 15 minu ten. De antwoorden geven u een ‘X-ray foto’ van het bedrijf. Zo kunt u op het juiste moment de nodige stappen zetten. Voor een gezonde ont wikkeling van uw bedrijf en/of een soepele overgang naar de volgende generatie!
LannooCampus, € 29,99
KOSTPRIJS BEREKENEN MET BDO TOOL
FOLLOW THE MONEY! Waar wordt het geld gemaakt in uw organisatie? Aan welke producten en/of klanten verdient u het meest? Een juiste kostprijscalculatie blijkt in de praktijk voor veel bedrijven een uitdaging. Het gevaar bestaat dat (financieel) managers verzanden in details, terwijl het zaak is om pragmatische keuzes te maken. BDO Consultants maken dit voor steeds meer bedrijven inzichtelijk met het BDO-kostprijscalculatiemodel. Dit geeft inzicht in kosten en rendement per product, klant en markt. Bovendien maakt het verspillingen zichtbaar en vergemakkelijkt het budgetteren. Zo helpt het ondernemers efficiënt en overzichtelijk sturen op kosten, winstgevendheid en rendement. Dat kan zelfs real-time met de Activity Based Management applicatie. Kortom: een ideale hulp bij het maken van operationele, tactische en strategische keuzes! Meer weten over kostprijscalculatie? Neem contact op met Ard Lucassen, senior consultant Rendements verbetering, op nummer 030–284 99 60 of via
[email protected].
#02 | JUNI 2015
13
OPGELOST
TEKST PETER VAN LONKHUYZEN | BEELD NO CANDY
Bouwbedrijf Biersteker na vuurzee razendsnel operationeel
OP 1 JANUARI 2015 WAS BIERSTEKER DAK- GEVELEN BOUWTECHNIEK AL ZIJN SPULLEN KWIJT DOOR BRAND. BDO WAS NAUW BETROKKEN BIJ DE AFWIKKELING EN NIEUWE START. DAT LUKTE BINNEN DRIE WERKDAGEN.
O
P DE EERSTE MIDDAG VAN 2015 stond Giel Biersteker thuis in wielertenue klaar voor een rondje trainen, toen hij binnen een minuut zeven keer werd gebeld. Het gebouw in Naaldwijk waarin zijn bouwbedrijf gevestigd was, Biersteker Dak- Gevel- en Bouwtechniek BV, stond in lichterlaaie. Vuurwerkresten in een container die tegen een buurpand aanstond, waren de boosdoener. Biersteker, snel ter plekke, moest machteloos toezien hoe de brandweer aanvankelijk het goed beveiligde gebouw niet binnen wist te komen. Er begonnen gasflessen te ontploffen en de brandweer dreigde de strijd op te geven. Uiteindelijk kwamen tien bluswagens uit de regio naar het bedrijfsterrein in Naaldwijk. Bierstekers eigen gedeelte van het pand bleef overeind staan. Maar vrijwel alles erbinnen – interieur, materialen, voorraden – ging verloren.
14
Toevallig was Frank Meijnders getuige van de brand. Meijnders is partner bij BDO en Bierstekers accountant. Hij was met de auto onderweg naar een nieuwjaarsreceptie toen hij de zwarte rookwolken boven het bedrijfsterrein zag. ‘Het zal toch niet…?’, dacht hij. Eenmaal aangekomen op de receptie probeerde hij contact met Biersteker te krijgen, wat niet lukte omdat die bij het brandende pand stond. ’s Avonds belde Biersteker terug. “Kan ik wat voor je doen?”, vroeg Meijnders. Op de donderdagavond na de brand, was dat nog niet het geval. Maar de dagen erna hadden ze nauw telefonisch contact. En in het begin van de week daarop kwamen ze bij elkaar om de afwikkeling voor te bereiden. DOORSTART
De brand had geen persoonlijke ongelukken veroorzaakt. Terwijl de brandweer nog aan het nablussen was, was Biersteker al druk bezig geweest met de doorstart. In overleg met de brandweer werden tijdens de brand zo veel mogelijk computers en projectmappen uit het pand gehaald. Biersteker Dak- Gevel- en Bouwtechniek is gespecialiseerd in de bouw en renovatie van de ‘buitenschil’ van complete bedrijfspanden. De mappen met documenten, tekeningen en berekeningen zijn essentieel. #02 | JUNI 2015
15
BDO KORT
OPGELOST
‘BOUWEN AAN VERTROUWEN’ BIERSTEKER EN BDO
Op vrijdagochtend om 8 uur had Biersteker al de sleutel van een vervangend pand in handen, op zaterdag kocht hij nieuwe bureaus en stoelen. Het hele weekend werkte hij samen met zijn ICT-mensen door om zo veel mogelijk data van de computerschijven te redden, die op maandag op de nieuwe computers werden gezet. Op dinsdag 6 januari, drie werkdagen na de brand, was Bierstekers bedrijf weer operationeel. VERZEKERINGSCL AIM
Bierstekers en Meijnders trokken nauw op bij de admini stratieve afwikkeling en verzekeringsafhandeling, samen met externe consultant Rob van Leeuwen. Al de eerste dagen na de brand nam Biersteker noodzakelijke maat regelen zoals het regelen van contra-expertise. Het driemanschap maakte een stappenplan om de verzekeringsclaim minutieus voor te bereiden. “Gek genoeg lag mijn grootste bijdrage ruim vóór de brand”, zegt Meijnders. In 2014 had hij met Biersteker aan de hand van de cijfers de polissen tegen het licht gehouden en verhoogd. De inboedel en voorraden waren uitstekend gedocumenteerd. Meijnders: “Ik heb veel contact met Giel. We zien elkaar ook buiten het werk tijdens netwerkavonden. Het helpt enorm als je goed weet wat er speelt in het bedrijf.” Bij het aanschaffen van computers en kantoormeubelen kon Biersteker, gezien de goede staat van de documentatie, ervan uitgaan dat het goed zou komen met de ver
BIERSTEKER DAK- GEVEL EN BOUWTECHNIEK Opgericht: 2000 Vestigingsplaats: Honselersdijk (tijdelijk) Fte’s: 20, plus 10-15 op inhuurbasis Activiteiten: nieuwbouw en renovatie utiliteitsbouw (zoals bedrijfspanden), met als specialisme de complete ‘buitenschil’: de gevels en het dak; in Nederland en andere Europese landen Omzet: € 5-6 miljoen www.biersteker.nl 16
Giel Biersteker: “BDO is sinds 2009 onze accoun tant. Ze nemen het hele scala voor hun rekening, van jaarrekening, fiscale aangiftes, fiscaal advies tot en met de salarisadministratie. We hebben regelmatig contact en Frank Meijnders weet wat er bij ons speelt, ook los van de jaarrekening. In 2014 hebben we bijvoorbeeld nog onze inboedel geïnventariseerd en de verzekeringspolissen nagelopen.”
zekering. “Wij moesten de volgende week weer draaien”, zegt Biersteker. “Dat was mijn prioriteit. Als je een week op de verzekering gaat wachten, komt het niet meer goed.” Uiteindelijk leverde het document dat het driemanschap voor de verzekering produceerde nauwelijks discussie op. “We kunnen tevreden terugkijken op de afhandeling”, zegt Biersteker. INNOVATIEVE NIEUWBOUW
Inmiddels is het geraamte van Bierstekers zwaar beschadigde pand gesloopt. Binnenkort start een bouwbedrijf met de nieuwbouw. “Eind november zijn we weer terug”, zegt Biersteker. De rol van Meijnders bij de afwikkeling is nog niet uitgespeeld. Door de brand en de verzekeringsclaim ontstaat een andere financiële situatie. “Als er mogelijkheden bestaan om van de nood een deugd te maken, moeten we die niet laten liggen”, aldus Meijnders. Een andere deugd die uit de nood werd geboren, is dat bij de bouw van het nieuwe pand innovatieve, energieneutrale technieken worden gebruikt. Ook daar ziet Meijnders fiscale mogelijkheden, zoals in regelingen voor milieu-investeringsaftrek. Meijnders prijst de snelheid waarmee de knop bij Biersteker omging. Kort na de brand was hij alweer actief. Zelf zegt Biersteker daarover: “De dag dat het gebeurde zat ik echt in de put. Maar daarna heb ik er eigenlijk alleen maar energie van gekregen. Wat veel helpt is dat je enkele goede partijen om je heen hebt om je te adviseren en mee te sparren. Zoals Meijnders, consultant Rob van Leeuwen, de ICT-mensen en anderen. Dat is op zo’n moment echt essentieel. Daarnaast kregen we veel begrip en hulp van personeel, leveranciers en klanten. Dat heb ik fantastisch gevonden.”
BDO PARTNER ACADEMIE MET NYENRODE
BDO Audit & Assurance is een exclusieve samenwerking aangegaan met Nyenrode Business Universiteit. Sinds half januari 2015 loopt daar het ‘BDO Partner Academie’programma rond thema’s als leiderschap, bedrijfscultuur en verandervermogen. Aanleiding voor de samenwerking zijn de ontwik kelingen in de accountantswereld en de brede roep om herstel van vertrouwen in de sector. BDO audit partners en senior auditors gaan letterlijk terug naar de collegebanken voor inspirerende masterclasses en het samen uit werken van aansprekende business cases. Als extra klankbord heeft de Partner Academie sinds kort een externe Raad van Advies. Deze bestaat uit Martin van Roekel (CEO BDO International), Frank de Grave (Federatie Medisch Specialisten), Steven ten Have (lid Onderwijsraad) en Marie-Pauline Lauret (NBA Werkgroep Toekomst Accountants beroep).
Arbeidswijzer 2015 ‘WET WERK EN ZEKERHEID’
De Arbeidswijzer 2015 van BDO Legal is uit. Daarin staan alle relevante arbeidsrechtelijke onderwerpen van A tot Z. De Arbeidswijzer 2015 gidst u als ondernemer door het woud van regels rond arbeidsrecht en sociale zekerheid. Nieuw in de uitgave 2015 zijn alle regels rond de Wet werk en zekerheid (Wwz), de gewijzigde bepalingen over flexcontracten en de per 1 juli aanstaande geldende ontslagregels, zoals de invoering van de transitievergoeding en de mogelijkheden hierop kosten in mindering te brengen. Vraag de Arbeidswijzer 2015 gratis aan via www.bdo.nl/arbeidswijzer
KAMPIOEN DEALMAKER
BDO Mergers & Acquisitions (M&A) is de nummer 1 als het gaat om het aantal fusie- en overnamedeals in de ‘mid-market’ in de Benelux. Dat blijkt uit de ranking van Thomson Reuters over 2014. Europees scoort BDO in de rankings van de zoge noemde small cap en mid market 3e en 4e, wereldwijd 5e en 6e. Thomson Reuters, gespecialiseerd in informatiediensten voor onder andere de financiële sector, publiceert jaarlijks de gegevens op het gebied van fusies en overnames. BDO M&A is met circa 35 deals in 2014 een van de grootste adviespraktijken op dit gebied in Nederland. Dankzij de multidisciplinaire aanpak – van corporate finance en due diligence tot fiscaal advies en juridische ondersteuning – kan een ondernemer bij BDO voor het gehele traject op één vertrouwd adres terecht. Meer informatie: www.bdo.nl/cf of www.bdo.nl/tas.
‘Helemaal Anders!’
VERSTANDIG VERANDEREN IN HET FAMILIEBEDRIJF
Nieuw van BDO, speciaal voor Familiebedrijven: ‘Anders’, een serie thema-uitgaven over verstandig veranderen in het familiebedrijf. Dankzij hun behoedzame aanpak en solide finan ciële basis kwamen veel familiebedrijven goed door de crisis. Maar hoe kunnen zij optimaal profiteren nu de economie weer aantrekt? Hoe spring je snel in op nieuwe kansen? En hoe blijf je flexibel in de steeds veranderende markt? Over al dat soort vragen gaat ‘Anders’, de nieuwe
Meer weten? Neem contact op met Frank Meijnders, partner
thema-uitgave van BDO Familiebedrijven over verstandig veranderen. In elk nummer komt een thema aan bod, gebaseerd op eigen BDOonderzoek voor de Tias Nimbas-opleiding Small and Medium Sized Enterprises. Het eerste nummer (thema: E-Commerce) is al uit, binnenkort verschijnt een special over Extern Bestuur. Heeft u vragen over verstandig veranderen of over andere onderwerpen rondom het familiebedrijf? Neem contact op met
[email protected]
en accountant bij BDO, of met uw eigen adviseur.
@
[email protected] #02 | JUNI 2015
17
ACHTER DE CIJFERS
BEELD MARIEKE ODEKERKEN
Kun je dit uitleggen?
Waarom deze wet? De afgelopen jaren zijn veel ondernemingen failliet gegaan. Als gevolg van verouderde faillissementswetgeving (sinds 1893!) is daardoor veel ondernemingswaarde onnodig verloren gegaan. Die wet maakt het namelijk onmogelijk om organisaties voor of tijdens een faillissement te reorganiseren en afgeslankt door te starten. Modernisering van deze wetgeving moet dit wél mogelijk maken, zodat zo veel mogelijk gezonde bedrijfsonderdelen kunnen overleven.
Als een bedrijf in financieel zwaar weer komt, leidt dit nu regelmatig tot de aanvraag van een faillissement waardoor de onderneming stil komt te liggen. Daardoor ontstaat een ongecontroleerd proces waarbij klanten vertrekken, leveranciers stoppen met leveren en personeel wordt ontslagen. De huidige regels geven nauwelijks tijd om (de gezonde delen van) het bedrijf te verkopen of schulden te herstructureren. Daarom is nieuwe wetgeving in de maak, die het mogelijk moet maken dat meer ondernemingswaarde behouden blijft, ook bij een (dreigend) faillissement. De nieuwe voorstellen zijn bekend onder de toepasselijke naam ‘Wet continuïteit ondernemingen’.
Welke middelen komen er om een bedrijf te reorganiseren? Er zijn diverse wetsvoorstellen ingediend. Het meest concreet is het plan dat ‘prepack’ mogelijk moet maken: het aanstellen van een beoogd curator die de mogelijkheden van een doorstart van de gezonde delen van het bedrijf onderzoekt vóórdat het faillissement is uitgesproken. Zodat de doorstart tijdig en in relatieve rust kan worden voorbereid. Dit voorstel ligt bij de Raad van State ter goedkeuring.
Komen de voorstellen niet wat laat? De crisis is toch (bijna) voorbij?
DE REGELS KENNEN EN GOED TOEPASSEN. VAAK IS DAT HET VERSCHIL TUSSEN WINST EN VERLIES. DAAROM PRATEN DE BDO-EXPERTS U GRAAG BIJ. DITMAAL: ROBIN SCHILDER OVER DE WET CONTINUÏTEIT ONDERNEMINGEN OFTEWEL DE ‘PRE-PACK’.
De Faillissementswet is al geruime tijd aan vernieuwing toe, maar dat is om diverse (politieke) redenen nog niet gebeurd. Vooruitlopend op een grondige wetsherziening zijn alvast deze maatregelen voorgesteld.
‘PRE-PACKEN’
Acht vragen over
‘Pre-pack’ bestaat toch al? Inderdaad. Hoewel er nog geen wettelijke basis is voor de pre-pack, wordt het in Nederland al sinds 2011 toegepast. Diverse – niet alle! – rechtbanken in Nederland hebben deze mogelijkheid al toegestaan ter voorkoming van waardeverlies en voor behoud van werkgelegenheid. Onder meer bij Marlies Dekkers, het Ruwaard van Putten Ziekenhuis en Schoenenreus.
18
Hoe werkt de pre-pack? De bestuurder verzoekt de rechtbank om een beoogd curator aan te stellen. Deze stelt de onderneming in staat om voorafgaand aan het faillissement de benodigde maatregelen te treffen om de mogelijkheden van een doorstart te onderzoeken. De beoogd curator zal in een periode van, in eerste instantie, maximaal 3 weken het door de schuldenaar ingediende doorstartplan nader onderzoeken op haalbaarheid. En zal daarbij, zo discreet als mogelijk en in overleg met de bestuurder, de markt afgaan om potentieel geïnteresseerden te polsen. De beoogd curator heeft in de periode voorafgaand aan het faillissement geen formele bevoegdheden, maar alleen de taak om mee te kijken en een oordeel te vormen over de onderneming en het doorstartplan.
Een pre-pack wordt overigens niet altijd toegestaan. De rechtbank toetst dit aan de hand van een aantal criteria: • behoud van werkgelegenheid; • de opbrengst van pre-pack ten opzichte van abrupt faillissement; • overige maatschappelijke belangen. Het is dus van belang deze aspecten in het doorstartplan te concretiseren.
Wie kunnen er ‘pre-packen’? De wetsvoorstellen gelden voor alle ondernemingen, ongeacht hun rechtsvorm of activiteiten. De pre-pack wordt in de praktijk vooral toegepast bij ondernemingen waar het abrupt stilleggen tot veel waardeverlies leidt zoals bij Heiploeg (bederfelijke levensmiddelen) of leidt tot maatschappelijke onrust zoals bij Estro (kinderopvang).
Meer weten over de Wet continuïteit ondernemingen? Neem contact op met Robin Schilder, senior manager Business Restructuring bij BDO Utrecht, of met uw eigen adviseur.
@
[email protected] #02 | JUNI 2015
Wat zijn de kritieken op de pre-pack? Voorstanders benadrukken dat de recente historie heeft aangetoond dat de pre-pack positief bijdraagt aan een succesvolle doorstart met behoud van werkgelegenheid. Tegenstanders wijzen op het gebrek aan transparantie tijdens de pre-pack, de onduidelijke rol en bevoegdheden van de beoogd curator en de betrokkenheid bij de deal, die ten koste gaat van de onafhankelijkheid van de beoogd curator. Tot slot zou de prepack concurrentievervalsing in de hand kunnen werken. Maar in onze ogen is de pre-pack vooral een belangrijk instrument om in de kern gezonde bedrijven te redden. Bij een faillissement zijn er alleen maar verliezers.
VRA AG & ANT WOORD
BEELD MARIEKE ODEKERKEN
“BESTE BDO...” DE SPECIALISTEN VAN BDO KRIJGEN ELKE DAG VELE HONDERDEN OF ZELFS DUIZENDEN VRAGEN. VAN HEEL ALGEMEEN TOT HEEL SPECIFIEK OF HEEL TECHNISCH. ONS PANEL VAN EXPERTS BEANTWOORDT IN ELK NUMMER EEN AANTAL VAN DEZE FAQ’S.
HET BETERE SPEURWERK Binnenkort krijgen we controle op de WBSO-administratie. Moet ik me zorgen maken? Als uw projectadministratie inzicht geeft in de speur- en ontwikkelactiviteiten (S&O) van de medewerkers bij u op de loonlijst, en het S&O sluit aan bij hetgeen in de WBSOaanvraag is gemeld, bent u al een heel eind op de goede weg. Zo’n administratie kan bestaan uit vergaderstukken, rapportages, tekeningen, correspondentie, foto’s van prototypes, testresultaten, meetverslagen, berekeningen, etc. Het is geheel vormvrij. Het verzamelde materiaal dient slechts aannemelijk te maken dat er naar aard en inhoud is gespeurd naar en ontwikkeld aan de beschikte projecten. Wel moet uw administratie voortgang laten zien. Houd daarom tussentijds voortgangsrapportages bij, en zet data op al uw ‘bewijsstukken’. Tot slot is de omvang van het S&O van belang. Deze zal moeten blijken uit de uren: die moeten per medewerker, per dag en per project geadministreerd zijn. Het is overigens ook in uw belang om de onderzoeks- en/of ontwikkelingsresultaten nauwgezet vast te leggen. Een administratie geeft immers inzicht in uw S&Oresultaten. Zo blijft bovendien na een mogelijk vertrek van een S&O-medewerker de verzamelde kennis bewaard.
GEVOELIGE FRAUDE
GROOT OF KLEIN?
Ik heb signalen dat een van mijn inkoopmedewerkers fraude pleegt. Wat moet ik doen?
In 2014 is mijn BV voor het tweede jaar middelgroot, maar volgens de nieuwe criteria klein. Biedt dit nog voordeel voor de jaarrekening 2014?
Lastig, want dat ligt uiteraard gevoelig. Wilt u deze signalen verifiëren, dan kan dat het best met een onafhankelijk onderzoek. Specifiek in dit geval: gericht op de inkopen van de betreffende producten. De vraag hierbij is of deze producten voor de juiste prijs in relatie tot de geleverde kwaliteit zijn geleverd en of bij het inkoopproces de juiste geldende inkoopprocedures binnen de organisatie zijn gebruikt, zoals het aanvragen van meerdere offertes. Aangezien het hier een gevoelige situatie betreft met uw inkoopmedewerker adviseren wij u om het onderzoek door een onafhankelijke forensisch accountant uit te laten voeren. Zo zorgt u dat u de juiste stappen neemt gedurende de uitvoering van het onderzoek waardoor de resultaten, indien nodig, ook bruikbaar zijn in een eventuele juridische procedure. Voor meer informatie zie: www.bdo.nl/fls
Inderdaad, dit jaar zullen de groottecriteria voor de jaarrekening wijzigen. Zo gaat het omzet criterium voor de kleine rechtspersoon van € 8,8 miljoen naar € 12 miljoen. En komt het criterium balanstotaal op € 6 miljoen in plaats van € 4,4 miljoen. Door deze verhoging zullen vennootschappen langer klein blijven, of nu weer klein worden. Voor boekjaar 2014 biedt de wijziging helaas geen voordeel meer. De nieuwe criteria gelden voor het eerst bij de jaarrekening 2015. En er is niet, zoals gebruikelijk, een overgangsregeling met een wachttijd van een jaar. Is dus bijvoorbeeld een middelgrote vennootschap door de wijziging voor de nieuwe criteria klein, dan wijzigt ook direct het jaarrekeningregime naar klein.
[email protected]
[email protected]
Kan ik nog meer besparen op mijn personeelskosten? In de afgelopen jaren heeft iedere ondernemer veelal moeten besparen op kosten, en dan met name de personeelskosten. Deze kosten bestaan naast de (directe) kosten voor salarissen en sociale lasten nog uit andere (indirecte) kosten voor bijvoorbeeld opleiding, arbo, personeels- en salaris administratie. Om als werkgever aantrekkelijk te blijven voor je huidige personeel is verder bezuinigen op de 20
directe personeelskosten vrijwel geen optie meer. Door gebruik te maken van een praktische en overzichtelijke applicatie maakt u de administratieve processen efficiënter en kunt u een kwaliteitsslag maken én zo kosten besparen. Een nieuw personeels- en salaris systeem vergt een eenmalige implementatie-investering, maar deze is vrij snel terugverdiend. BDO Online
De vragen in deze rubriek worden persoonlijk beantwoord door een panel van acht BDO-experts, elk met hun eigen specialistische kennis. Hebt u zelf ook een vraag? Mail hem naar
[email protected], naar een van de experts, of speel hem door via uw BDO-adviseur. Fiscaliteit Baukje Nuijten
[email protected] 020 – 543 21 00
Ondernemingsrecht Robert Franken
[email protected] 073 – 640 57 05
Arbeidsrecht Corina Roks
[email protected]
VOORKOM LEKKAGE! Wat betekent de nieuwe Meldplicht datalekken voor mij? Voor organisaties en instellingen die veelvuldig persoonsgegevens verwerken via diverse informatiesystemen heeft de nieuwe meldplicht grote consequenties. Bij de inwerkingtreding van de wet (waarschijnlijk in de loop van 2015) is het van groot belang dat een organisatie of instelling passende technische en organisatorische maatregelen treft om persoonsgegevens te beveiligen tegen datalekken. Deze maatregelen bieden geen garantie tegen inbreuken, maar zijn wel van belang bij de beoordeling of er sprake is van ernstige nadelige gevolgen. De meldplicht geldt voor alle verantwoordelijken voor de verwerking van persoonsgegevens, zowel in de private als publieke sector. Wie geen melding maakt van een datalek loopt de kans op een bestuurlijke boete van het College bescherming persoonsgegevens (CBP).
[email protected]
INVESTEER OM TE BESPAREN
HET PANEL: ACHT EXPERTS
Personeel legt alles in één systeem vast, met als resultaat directe efficiency. Voorbeeld: • Digitale verlofaanvraag door de werknemer via Employee Self Service; • Eénmalige invoer door koppeling met declaratie- en urenregistratie systemen; • Uitwisseling van gegevens met uitvragende partijen zoals pensioen instellingen. Wilt u daar meer over weten, dan kunt u me uiteraard mailen.
070 – 338 08 30
Accountancy Jeroen Brak
[email protected] 023 – 511 28 00
Forensics Martijn Hin
[email protected] 030 – 284 98 00
Corporate Finance Martijn Ceelaert
[email protected] 030 – 284 98 51
HR Services Jos Zomerdijk
[email protected] 0229 – 25 97 00
IT Services Robert van Vianen
[email protected] 030 – 284 99 81
[email protected] [email protected] #02 | JUNI 2015
21
FAMILIEVERHALEN
TEKST PAUL GROOTHENGEL | BEELD GROEIER
FAMILIEBEDRIJF DE EEKHOORN WOODWORKINGS GROEIT AL JAREN MET DUBBELE CIJFERS. DE EIGENAREN, DRIE BROERS, WILDEN EEN KWALITEITSSLAG MAKEN OM GEZOND NÓG VERDER TE ONTWIKKELEN. BDO HIELP BIJ HET FORMULEREN VAN DE OPTIMALE EIGENAARSEN BEDRIJFSSTRATEGIE EN DE BIJPASSENDE STRUCTUUR.
PASSIE VOOR WOOOD? KIJK DE VIDEO
22
UN JE EEN RECESSIE OVERLEVEN als je een middelgrote Neder landse fabrikant bent van bouw pakket-meubelen? Die al zijn producten in Nederland ont wikkelt en produceert? De Eekhoorn Woodworkings uit Zwaagdijk-Oost (onder de rook van Enkhuizen) bewijst dat het kan. Vooral de laatste zes jaar groeit het bedrijf formidabel: jaar op jaar stijgen omzet en winst met meer dan 10%. Het geheim? Stoere, massief houten meubelen tegen een betaalbare prijs. Daarbij zijn de broers al jarenlang online zeer actief, onder meer met hun eigen winkelformule ‘Basiclabel’: binnen enkele jaren denken ze de helft van hun totale omzet online te realiseren, zowel via eigen webshops als via andere online retailkanalen. Ze slagen er bovendien in om binnen een dag de bestelde meubelen rechtstreeks aan de consument (particulier en zakelijk) af te leveren, zodat de tussenhandel nauwelijks tot geen voorraad hoeft aan te houden. De leiding van het bedrijf is sinds 2002 in handen van de drie eigenaren, de broers Gerard,
Winfried en Jos de Smit. Ze vormen samen de tweede generatie; hun vader begon in 1980 met het bedrijf. De rolverdeling is helder: Gerard is algemeen directeur, Winfried is het creatieve brein en Jos is de commerciële man. Ze zijn blij met de continue groei van hun bedrijf, maar ontdekten er begin vorig jaar ook de nadelen van. Gerard: “We produceerden al geruime tijd volcontinu. Op een gegeven moment loop je dan tegen een grens aan. Wij hebben een heel platte organisatie, waarbij we veel van de uitvoerende taken onder elkaar hadden verdeeld. We ontdekten dat wij zelf de verdere groei afremden. En dat we iets moesten veranderen in onze organisatiestructuur. Maar ja, wat? En waar moesten we beginnen?” STRUCTUUR VOLGT STRATEGIE
De broers besloten om er een onafhankelijke expert bij te halen. Dat werd BDO, vanwege de ervaring met familiebedrijven. Consultant Joost Vat stelde de drie broers voor om eerst een assessment te doen. “Hun concrete vraag was wat ze met hun organisatiestructuur aanmoesten. Die
Jos, Gerard en Winfried de Smit (v.l.n.r.): “We moesten iets veranderen. Maar wat?” #02 | JUNI 2015
23
FAMILIEVERHALEN
RIMPELLOZE OVERDRACHT De Eekhoorn Woodworkings werd in 1980 opgericht door Aart de Smit, op dat moment eigenaar van een aantal bouwmarkten. Hij startte de productie van doe-het-zelf houten meubelen voor afnemers als de Hubo. Zijn drie zoons werkten al jong mee in de fabriek: Jos kwam in 1995 als eerste in de zaak, Winfried een jaar later. Toen hun vader in 2002 aangaf met pensioen te willen gaan, kwam ook oudste zoon Gerard aan boord. Samen kochten de broers de aandelen over van hun ouders, die in het volste vertrouwen de zaak overdroegen. Gerard: “Ze komen nog steeds geregeld langs om te horen hoe het gaat. Ze zijn apetrots. En ze hebben het op een perfecte manier weten los te laten.”
Vat: “Uit zijn profiel bleek dat Winfried heel creatief is, en conceptmatig sterk. Het was tegenstrijdig dat hij ook veel tijd moest besteden aan de productie, wat toch vooral gedetailleerd micromanagement is.” Winfried: “Wij streven continu naar operational excellence. Dus adviseerde Joost ons om een ervaren operations manager van buitenaf aan te trekken. Dat hebben we gedaan. De productie wordt nu aangestuurd door een gemotiveerde zwaargewicht van 58. Iedereen luistert naar hem. Mede dankzij hem hebben we een aantal knelpunten in de productie weg kunnen halen, waardoor ons machinepark nu veel efficiënter en effectiever draait. En ik kan me volledig concentreren op conceptontwikkeling en design van onze producten.” Het trio kreeg in het managementteam aanvulling van een paar sleutelfiguren, de portefeuille HR wisselt binnenkort ook van manager. Vat coördineerde vervolgens de formulering van de bedrijfsstrategie, zorgde voor een fiscale check voor ieder van de broers en optimaliseerde de financieringsstructuur van de onderneming. DRUK OP DE KETEL
structuur hangt af van de bedrijfsstrategie. En die wordt weer bepaald door de eigenaarsstrategie. Want dat is altijd de basis voor ieder familiebedrijf: hoe zit je erin als eigenaar? Het is immers jouw vermogen dat in het bedrijf zit.” De vraag die Vat op tafel legde was dus: wat willen de eigenaren nou echt, waar worden ze gelukkig van, wat doen ze het liefst? Vat: “Om die verdiepingsslag te kunnen maken moet je eerst in beeld hebben wat ieders kwaliteiten zijn. Het assessment was bedoeld om die competenties boven tafel te krijgen. Dat was het startpunt, daarna konden we met elkaar beoordelen in hoeverre de huidige verantwoordelijkheden van Gerard, Jos en Winfried pasten bij hun competenties. En konden we bouwen aan strategie en structuur.” 24
Het was voor de broers wel even wennen, dat assessment. Gerard: “We moesten ons kwetsbaar opstellen. Al snel bleek bijvoorbeeld dat interne communicatie niet bepaald ons sterkste punt was. Als het spannend werd, gooiden we de deur van de directiekamer dicht voor zowel managers als medewerkers. Die voelden zich dan buitengesloten. Maar dat hadden wij helemaal niet door. Het ontbrak ons aan empathie.” Jos: “Het was even slikken toen we dat hoorden, maar tegelijk vond ik het leuk om uit te vinden waar je persoonlijk staat.” Winfried voegt toe: “Ik kon me vinden in de uitkomsten.” Juist voor hem kwam naar voren dat hij in een onmogelijke spagaat zat: hij was zowel het creatieve brein van het bedrijf als degene die de productie moest aansturen.
DE EEKHOORN WOODWORKINGS Opgericht: 1980 Activiteiten: design, productie en distributie van bouwpakketmeubelen Vestigingsplaats: Zwaagdijk-Oost Fte’s: ca. 100 Jaaromzet: € 31 miljoen, waarvan ca. 40% uit handelsactiviteiten www.deeekhoorn.com; www.woood.nl; www.basiclabel.nl
Hoe kijken de broers terug op de strategie- en structuuraanpassingen? Gerard: “We zijn met Joost door een aantal fasen gegaan. De bedoeling daarvan werd ons gaandeweg steeds duidelijker. Voordeel van zo’n deskundige buitenstaander is dat je druk op de ketel houdt, zodat de voortgang van het proces niet in gevaar komt.” Jos wijst op een ander voordeel: “Het gaat erg goed en we hebben het razend druk. Juist dan blijkt het best lastig om jezelf vrij te maken om samen over strategische zaken na te denken. Maar ook als het heel goed gaat met het bedrijf, ben je verplicht om toch die strategische stap extra te zetten. We hebben immers de ambitie om de komende jaren verder door te groeien.”
Meer weten over Bedrijfs- en familiestrategie? Neem contact op met Joost Vat, partner en consultant bij BDO Familiebedrijven.
@
[email protected] #02 | JUNI 2015
25
VOORUIT
BEELD KATO TAN
PETER RIKHOF (50) Functie: oprichter/directeur van Brookz, platform voor bedrijfsovername Koos voor: Jaguar XJR 4.0 V6 325 pk uit 1997, nieuwwaarde toen ca. 120.000 gulden Bijtelling: netto € 150 per maand o.b.v. 35% over € 10.000 boekwaarde
Z AKELIJK “Vroeger reed ik de
standaard leaseauto’s. Volvo’s vooral. Toen ik in 2007 voor mezelf begon, wilde ik iets anders. Het werd een mooie Mercedes 280 CE uit 1982, op de zaak. Een oldtimer, dus vol ledig belastingvrij: inclusief brandstof, reparaties en old timerverzekering omgerekend hooguit zo’n € 700 per maand, zakelijk. Na drie jaar met ruim 40.000 km/jaar was het tijd voor een andere. Een Mercedes E 200 Combi, via Leasetrader. Prima wagen, maar wel € 1.200 per maand. En: niet echt onderscheidend. Sinds anderhalf jaar is het deze Jaguar.”
PRIVÉ “Dit is een totaal andere beleving. Zo’n leren interieur met notenhout, de enorme power als het moet… Ik rijd ermee naar kantoor en naar afspraken, zo’n 20.000 km/jaar. Op benzine ja, zo’n 1 op 8. Geen LPG, dat kost maar ruimte en is niet goed voor de motor. Inclusief 1 keer tanken per week kost hij zakelijk zo’n € 800 per maand. Dat ik er daarmee ten opzichte van de vorige Mercedes € 400 per maand op vooruit ga, is secundair. Deze auto geeft gewoon heel veel joy. Hoe de werkdag verder ook loopt, het begin én het eind van de dag zijn altijd goed.” (LvdB)
KORT
REDACTIE LEONARD VAN DEN BERG EN BDO BUREAU VAKTECHNIEK
SUBSIDIEREGELING PRAKTIJKLEREN
Aanvragen loont! Vanaf 2 juni 2015 kan het weer: subsidie aanvragen voor het inrichten van een praktijk- of werkleerplaats. Met de Subsidieregeling praktijkleren komt het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap werkgevers tegemoet die kosten maken voor het begeleiden van leerlingen, deelnemers of studenten. Er is voor komend schooljaar € 205 miljoen beschikbaar met een maximum van € 2.700 per praktijk- of werkleerplaats. Biedt u een of meer praktijkleerplaatsen of werkleerplaatsen? Dan komt u wellicht ook voor deze subsidie in aanmerking. Let op: aanvragen kan tot 15 september 2015.
FISCA AL
WERKKOSTENREGELING
De verplichte invoering van de werkkostenregeling blijft een lastig te nemen horde. Heeft u uw administratie al helemaal hierop ingericht? En weet u precies hoe u alle arbeidsvoorzieningen fiscaal correct moet labelen? Zo niet, dan kan dat op het afrekenmoment (begin 2016) nare verrassingen geven. Zorg dus tijdig dat u zeker weet dat u goed zit! Meer over de WKR vindt u op www.bdo.nl/werkkostenregeling.
“Er is maar één ding erger dan vermogensbelasting te moeten betalen en dat is géén vermogensbelasting te moeten betalen”
Hulp nodig? Neem contact op met het secretariaat van de BDO Adviesgroep Loon- en Premieheffing (ALP) via 070 – 338 07 22 of
[email protected].
BUSINESS-SEATS PRIVÉ GEBRUIKT? Huurt u als ondernemer zitplaatsen in een businessroom van een (sport-) stadion en stelt u die ter beschikking aan personeel en/of relaties? Dan kunt u te maken krijgen met het Besluit uitsluiting aftrek omzetbelasting 1968 (BUA). Dat blijkt uit een recente gerechtelijke uitspraak. Hoewel u de kosten zakelijk maakt, kan er sprake zijn van het geven van een relatie geschenk of het geven van gelegenheid tot ontspanning. Op basis van het BUA kunt u de btw daarvan dan niet aftrekken.
THOMAS R. DEWAR, SCHOTS ZAKENMAN
Van koop naar huur?
WET AANPAK SCHIJNCONSTRUCTIES
PAS OP BTW-EFFECT BESTEMMINGSWIJZIGING! Gaat u nieuwbouwwoningen verhuren die oorspronkelijk waren bestemd voor de verkoop? Let dan goed op! De verhuur van woningen is vrijgesteld van btw-heffing, terwijl de levering van een woning vóór, op of uiterlijk twee jaar na de eerste ingebruikname btw-plichtig is. Bij deze wijziging in bestemming van btw-belaste verkoop naar vrijgestelde verhuur moet de eerder in aftrek gebrachte btw (deels) worden terugbetaald aan de Belastingdienst. Woningeigenaren blijken deze btw-correctie niet altijd correct toe te passen. Daarom besteedt de Belastingdienst daar extra aandacht aan. Stem een eventuele wijziging van de bestemming van nieuwbouwwoningen dus altijd vooraf af met uw adviseur.
Niet alleen de werkgever maar ook de opdrachtgever van die werkgever is verantwoordelijk voor het betalen van een cao-loon aan uitvoerende werknemers. Dat is de essentie van de Wet aanpak schijncon structies (WAS). Door deze zogenaamde ‘ketenaansprakelijkheid’ kan de WAS ook bedrijven treffen die geen weet hebben van de onderbetaling: zij kunnen te maken krijgen met hoge kosten en reputatieschade, zelfs als zij onbewust betrokken zijn bij schijnconstructies. Alleen als u via heldere afspraken en uitgevoerde controles kunt aantonen dat u niets te verwijten valt, kunt u daaraan ontkomen. Pas dus op als u bijvoorbeeld een cateraar of schoonmaakbedrijf inhuurt. Meer weten over de WAS? Kijk dan op www.bdo.nl/flexarbeid
Meer weten? Wilt u meer weten over een van deze onderwerpen, of over andere fiscale hot topics? Neem dan contact op met BDO Bureau Vaktechniek of met uw eigen adviseur.
@
[email protected] #02 | JUNI 2015
27
FISCA AL
REDACTIE DENY DIJKGRAAF, TAMARA PETERS VAN NEIJENHOF EN GERARD STAATS | BEELD ERIK KRIEK
VEEL OMZET MAKEN IS LEUK. NOG LEUKER IS HET ALS DE BELASTINGDIENST NIET TE VEEL AFROOMT. SPECIAAL VOOR DGA’S: DE BELANGRIJKSTE FISCALE HIGHLIGHTS VAN DIT MOMENT.
PIED-À-TERRIBLE! Heeft u een tweede woning in Frankrijk waarvoor u in Frankrijk huur ontvangt? Grote kans dat u Monsieur Hollande dan de afgelopen jaren te veel belasting hebt betaald. Het gaat om de zogenaamde 15,5% prélèvements sociaux. Het Europese Hof van Justitie oordeelde onlangs dat deze heffing in strijd is met het EU-recht. ‘Terrible!’ Heeft u uw woning in Frankrijk met winst verkocht? Ook dan heeft u mogelijk deze belasting betaald. Goed nieuws: in beide gevallen kunt u die terugvorderen. Bij verhuur kan dat dit jaar nog over 2012, 2013 en 2014; bij verkoop kan dat alleen nog voor winsten behaald in 2013, 2014 en 2015.
OP VOL VERMOGEN HET NIEUWE DGA-PENSIOEN Dit voorjaar komt de staatssecretaris van Financiën met zijn toekomstvisie op het DGA-pensioen. Waarschijnlijk brengt dat ingrijpende wijzigingen rond het pensioen in eigen beheer. Moet u die lijdzaam afwachten? Nee, het is nú al slim om bijvoorbeeld uw nabestaandenrisico goed af te dekken. Dit kan in of buiten de BV. Dankzij forse concurrentie en hogere levensverwachtingen zijn de premies voor overlijdensrisicoverzekeringen fors gedaald. Tip: vraag het uw adviseur!
EIGENWONINGSCHULD BIJ UW BV De hypotheek bij de eigen BV is voor veel DGA’s nog steeds een prima oplossing. Maar let op: er gelden strenge spelregels. Wie zich daar niet aan houdt, verliest het recht op hypotheekrenteaftrek. Zorg dus altijd dat u uw administratie op orde hebt. Anders kan dat u duur komen te staan. Denk daar ook aan als u wilt gaan verbouwen en daarvoor een financiering bij uw BV aangaat. Hebt u plannen in die richting, bespreek ze dan tijdig met een expert.
‘GEMEENSCHAP VAN GOEDEREN’ OP DE SCHOP? De ‘gemeenschap van goederen’ – het Nederlandse basisstelsel voor gehuwden waarbij alle bezittingen en schulden van de echtgenoten samen zijn – gaat op de schop. D66, PvdA en VVD hebben een wetsvoorstel ingediend waarbij deze gemeenschap van goederen alleen nog moet gelden voor het vermogen dat tijdens het huwelijk is opgebouwd. Dit betekent dat voorhuwelijks vermogen, schenkingen en erfenissen er buiten blijven. Belangrijk om te weten als u trouwplannen heeft, uw huwelijkse voorwaarden wilt wijzigen of uw testament wilt maken/aanpassen.
AOW-LEEFTIJD STIJGT DOOR De AOW-leeftijd gaat vanaf 2016 versneld omhoog naar 66 jaar in 2018 en naar 67 jaar in 2021. Als de levensverwachting verder toeneemt (en dat is zeer waarschijnlijk) stijgt de AOW-leeftijd vanaf 2021 verder door. Wat betekent dat voor u en uw kinderen? Ter indicatie: wie in 1990 is geboren krijgt straks pas AOW vanaf 71 jaar en 6 maanden. Iets om rekening mee te houden bij uw financiële planning.
LEVENSLOOP TEGOED? De levensloopregeling mag dan zijn afgeschaft, dankzij het zogeheten overgangsrecht kunnen veel belastingplichtigen er nog altijd voordeel van hebben. Ook in 2015 kunt u uw levenslooptegoed fiscaal gunstig afkopen. Bij 100% afkoop betaalt u slechts belasting over 80% van het tegoed. Dit kan interessant zijn!
Slim voor de DGA? Wilt u meer weten over een van deze onderwerpen en als DGA slim voor de dag komen? Neem dan contact op met BDO Bureau Vaktechniek of met uw eigen adviseur.
@
[email protected] 28
#02 | JUNI 2015
29
IN ’T VELD
BOUW
TEKST IRENE SCHOEMAKERS | BEELD JORRIT LOUSBERG
DE STAND VAN ZAKEN IN DE BOUW
WEDER OP BOUW BOUWBEDRIJVEN KREGEN IN DE CRISIS HARDE KLAPPEN. MAAR HET TIJ LIJKT NU ECHT TE KEREN. TEGEN HET DECOR VAN LIEFTINK RAMENFABRIEK ZET BDO SECTORSPECIALIST MICHIEL WIJNANS DE BELANGRIJKSTE ONTWIKKELINGEN OP EEN RIJ.
30
#02 | JUNI 2015
31
IN ’T VELD
BOUW
INTUSSEN BIJ… LIEFTINK GEVELTECHNIEK
“De bouwsector – utiliteitsbouw, woningbouw, renovatie en onderhoud – is sterk getroffen door de economische crisis en wordt momenteel geregeerd door aanbestedingstrajecten met een forse prijsdruk. Maar de markt krabbelt langzaam weer op. Zo trekt de woningmarkt weer aan, al blijft de groei vooralsnog fragiel. De aangescherpte hypotheekeisen worden deze zomer door de banken uitgevoerd, waardoor het voor kopers lastiger wordt om geld te lenen. We moeten afwachten hoe de markt daarop reageert. “Een hoek van de sector waar het nog moeilijk gaat, is de utiliteitsbouw. Veel bedrijven plegen geen nieuwbouw vanwege financiële problemen of omdat ze bij banken geen leningen loskrijgen voor financiering van hun vastgoedprojecten. Ook staan veel kantoorpanden leeg, waardoor er minder nieuwbouw plaatsvindt. Maar ook hier lijkt het tij te keren. De orderportefeuilles binnen utiliteits- en woningbouw groeien weer. Voor 2016 verwachten we dat dit herstel zich verder doorzet.” DE MARKT
Net als elders in de sector breekt ook bij Lieftink Geveltechniek uit Alphen aan den Rijn, fotodecor voor dit artikel, voorzichtig de zon door. De 60 fte sterke producent van gevelsystemen en –oplossingen in aluminium, kunst stof en staal zag de omzet in 2014 dalen van € 12,5 miljoen (2013) naar € 10 miljoen, maar nu trekt de vraag weer aan. Directeur Dirk Lieftink: “We halen steeds meer orders bin nen. Onze orderportefeuille is de komende zeven maanden gevuld. Deels doordat de markt weer herstelt, deels ook doordat we zijn afgeslankt, onze service hebben verbeterd en de kosten omlaag hebben gebracht. In onze stoutste ver wachtingen komen we dit jaar weer uit op € 12,5 miljoen. We liggen op schema, maar het blijft oppassen.” www.lieftink.nl Michiel Wijnans (rechts) samen met directeuren Hans (links) en Dirk Lieftink
“Door de crisis zijn veel bouwbedrijven sterk gaan nadenken over hun strategie. Wat willen ze met hun bedrijf? Wat worden de kernactiviteiten? De financiële crisis en technologische ontwikkelingen hebben het speelveld veranderd. Dat dwingt bouwondernemers tot strategische keuzes. Passen ze hun organisatie aan aan de vraag van de markt? Of gaan ze vanuit hun eigen capaciteiten op zoek naar de markt die daarbij past? Voor veel andere bedrijven is het echter nog steeds een kwestie van alle zeilen bijzetten om te overleven; zij hebben niet eens de ruimte voor dit soort belangrijke strategische keuzes of voor toekomstgerichte innovatie. Terwijl innovatie, aandacht voor personeel en klantgerichtheid juist enorm sterke succesfactoren zijn, zo blijkt uit een sectoronderzoek dat we binnenkort afronden.” STRATEGISCHE KEUZES
de werkgelegenheid dit jaar voor het eerst weer toe, is de voorspelling. Verder zijn er binnen de sector veel bedrijven die vanwege de prijsdruk en de relatief dure bouw-cao zijn uitgeweken naar voordeliger personeelsconstructies. Denk aan het inhuren van zzp’ers, het bewust buiten het pensioenfonds houden van het personeel of de inhuur van buitenlandse werknemers. Soms stuiten organisaties hierdoor – direct of indirect – op arbeidsrechtelijke problemen.” TRANSITIEVERGOEDING “Vanaf 1 juli 2015 moeten werkgevers hun werknemers bij beëindiging van een dienstverband langer dan twee jaar een transitievergoeding betalen. Dit staat in de nieuwe Wet werk en zekerheid. Dit geldt ook voor tijdelijke contracten die na twee jaar niet worden verlengd. Deze vergoeding is bedoeld als compensatie voor de medewerker bij ontslag. Met name kleine en middelgrote ondernemers in de bouw kunnen hier nadelen van
“In de crisis zijn volgens het Economisch Instituut voor de Bouw 85 duizend voltijdbanen in de sector verloren gegaan. Na zes jaar krimp neemt
32
Bron: CBS, februari 2015
3e Kwartaal
In januari nam de totale orderportefeuille in de burgerlijke en utiliteitsbouw met 0,2 maand toe tot 7,4 maanden. De orderportefeuille in de woningbouw nam in januari met 0,4 maand toe tot 7,6 maanden. De stijging concentreerde zich bij de grote bedrijven.
4e Kwartaal
1.800 1.600
Bron: Conjunctuurmeting in de bouwnijverheid van het Economisch Instituut voor de Bouw (februari 2015).
1.400 1.200 1.000
WERKGELEGENHEID IN DE LIFT
800 400 200 0
892
600
1.622
De investeringen in nieuwbouw woningen groeiden in het vierde kwartaal van 2014 met 11%. Zo’n sterke toename is in bijna tien jaar niet voorgekomen. In heel 2014 werd er voor bijna 40.000 nieuw te bouwen woningen een vergunning afgegeven. Dat is 50% meer dan in 2013.
2e Kwartaal
1.496
MEER WONINGBOUW
1e Kwartaal
“Het tijdelijk verlaagde btw-tarief is fiscaal gezien het meest in het oog springende onderwerp in de sector. Als reactie op de crisis besloot de overheid per 1 maart 2013 het btw-tarief voor het verbouwen en herstellen van woningen ouder dan twee jaar tijdelijk te verlagen van 21% naar 6%. Deze verlaging geldt nog tot 1 juli 2015. Daarna zijn alle bouwwerkzaamheden weer belast met 21% btw. Dit kan betekenen dat de vraag terugloopt. Maar er is ook goed nieuws: het verlaagde btw-tarief op isolatiewerkzaamheden blijft gehandhaafd voor woningen ouder dan twee jaar.”
VERL A AGD BT W-TARIEF
DIKKERE ORDERPORTEFEUILLES
1.095
Bron: CBS
MINDER FAILLISSEMENTEN IN DE BOUW
1.154
Over heel 2014 steeg de omzet in de bouw met ruim 1% ten opzichte van 2013. Ondanks deze groei ligt het omzetniveau nog bijna 20% onder de recordomzet van 2008.
1.052
BOUW IN CIJFERS
VOORDELIGER PERSONEELSCONSTRUCTIES
ondervinden. Bij een bedrijfseconomisch ontslag maken zij vaak gebruik van de ontslagvergunningsprocedure bij het UWV, waarbij ze geen ontslagvergoeding hoeven te betalen. Die optie vervalt straks.”
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Bron: CBS-StatLine, bewerkt en aangepast
De totale werkgelegenheid in de bouw groeit in 2015 met 5.000 voltijdbanen. De komende zes jaar neemt de werkgelegenheid in de bouw met bijna 60.000 voltijdbanen toe, nadat in de crisis 85.000 voltijdbanen zijn verdwenen. Bron: ‘Verwachtingen bouwproductie en werkgelegenheid 2015.’ Economisch Instituut voor de Bouw.
#02 | JUNI 2015
TRENDS EN INNOVATIE “Duurzaam bouwen is een ontwikkeling die langzaam voet aan de grond krijgt, hoewel nog weinig opdrachtgevers hiervoor willen betalen. Daarnaast is 3D-printing in opkomst in de bouw. De eerste huizen zijn al uit de printer gerold. Ook doen steeds meer slimme materialen hun intrede in de bouwsector. En alles gaat steeds sneller: wie vandaag een huis bestelt voor een lege kavel kan er letterlijk morgen een hebben. De klant is meer dan ooit koning. ‘Vraaggericht bouwen’ is momenteel het credo.”
Meer weten over de Bouwsector? Neem contact op met Michiel Wijnans, specialist bij de BDO Branchegroep Bouw, of met uw eigen adviseur.
@
[email protected]
GROEI IN HET VOORUITZICHT [ RAMING TOT 2019 ] IN MLN EURO’S, PRIJSNIVEAU 2012, EXCL. BTW
2012 2013 2014 2015 2019
WONINGBOUW NIEUWBOUW
9.696 8.575 7.975 9.325 13.900
HERSTEL EN VERBOUW
5.882
ONDERHOUD
5.239 5.450 5.525 5.425 5.650
5.600
5.750
5.675
6.900
UTILITEITSBOUW NIEUWBOUW
7.121 6.775 6.825 7.000 7.575
HERSTEL EN VERBOUW
4.326
ONDERHOUD
3.890 3.800 3.725 3.825 4.225
4.225
4.325
4.475
4.950
GROND-, WEG- EN WATERBOUW NIEUWBOUW ONDERHOUD EXTERNE ONDERAANNEMING TOTAAL PRODUCTIE
8.541 8.250 8.200 8.400 9.100 5.735 5.600 5.625 5.700 6.300 2.160 2.075 2.050 2.125 2.475 52.590
50.350
50.000
51.950
61.075
Bron: EIB – Verwachtingen bouwproductie en werkgelegenheid 2014 (januari 2014)
33
FISCA AL
IN DE BUURT
TEKST GEERT DEKKER | BEELD ZOLTAN KORAÏ
Ook als u niets te verwijten valt, kunt u aansprakelijk worden gesteld voor belastingschulden van een bedrijf dat u tijdelijke arbeidskracht leverde. Dat is even slikken! Maar met de juiste preventieve maatregelen kunt u uw risico fors beperken.
BEPERK UW RISICO’S ROND KETENAANSPRAKELIJKHEID
Marieke Witteveen
PLOTS STAAT DAAR DAN DE BELASTINGDIENST VOOR DE DEUR. Een van uw onderaannemers is failliet of met de noorderzon vertrokken en hij is ‘vergeten’ premies en belastingen af te dragen. Of u even over de brug wilt komen. Absurd? Zeker niet. Volgens de Wet ketenaansprakelijkheid (Wka) kunt u als hoofdaannemer aansprakelijk worden gesteld. Veel ondernemers lopen dat risico. “Elke onderneming die een bedrijf inhuurt of individuele medewerkers inleent, valt onder deze wet”, zegt Marieke Witteveen, senior manager belastingadvies van BDO. “Van oudsher associëren we deze problematiek vooral met de bouw, maar dat is echt niet meer aan de orde. Een fysiotherapiepraktijk die een schoonmaakbedrijf inhuurt, een boer die een deel van het oogsten uitbesteedt: in talloze gevallen is de opdrachtgever verantwoordelijk als het misgaat bij de opdrachtnemer.” Daarbij is het irrelevant of de opdrachtgever iets te verwijten valt. Witteveen: “Helaas: ook als je volledig te goeder trouw bent, kun je aansprakelijk worden gesteld.” Het maakt bovendien niet uit of de opdrachtgever de factuur van de opdrachtnemer al volledig heeft voldaan. “Zo kunnen de kosten dus fors oplopen: je loopt het risico loonheffingen dubbel te moeten betalen.” Er is gelukkig ook goed nieuws: opdrachtgevers zijn zeker niet altijd overgeleverd aan de grillen van inleners of uitzendbureaus. Met het herkennen en erkennen van de risico’s is de eerste stap naar risico-
‘KOPIETJE PASPOORT’: EINDELIJK HELDERE REGELS Het leek zo’n goede en eenvoudige oplossing: het ‘kopietje paspoort’ om te voldoen aan de identificatieplicht voor alle medewerkers in- en extern. Begin 2014 bleek echter dat die oplossing voor ingeleend personeel in strijd was met de Wet bescherming per soonsgegevens. Gevolg was een impasse voor de uitvoering van deze identificatie plicht die bijna heel 2014 duurde. Eind vorig jaar publiceerde de Belastingdienst eindelijk het toegezegde procedurevoorbeeld. BDO adviseert: weet u niet zeker dat uw eigen identificatiemethode voldoet, gebruik dan het voorbeeld van de Belastingdienst. 34
beheersing in ieder geval al gezet, vindt Witteveen. Vervolgens zijn er een aantal financiële en administratieve maatregelen te nemen die deze risico’s behoorlijk kunnen inperken – en soms zelfs geheel doen verdwijnen! “In welke mate dat het geval is, hangt echter sterk af van de omstandigheden.” G-REKENING
In grote lijnen gaat het om een viertal maatregelen. Ten eerste kan gebruik gemaakt worden van een zogeheten G-rekening: een geblokkeerde rekening waarvandaan de onderaannemer of inlener betalingen aan de Belastingdienst kan verrichten. Opdrachtgevers kunnen een deel (afhankelijk van de werkzaamheden veelal tussen 20 en 35%) van het gefactureerde bedrag op die G-rekening storten. Gaat het mis bij de inlener, dan heeft de Belastingdienst in ieder geval die G-rekening om de schade (deels) te verhalen. Ten tweede kan een goede manurenregistratie veel ellende voorkomen, met name als de Belastingdienst claimt op basis van het zogeheten anoniementarief. “Als je precies kunt aantonen wie wanneer heeft gewerkt bij je onderneming, kun je dat hoge tarief ontlopen. In dat verband is het juist en volledig identificeren van medewerkers eveneens van groot belang.” (zie kader). Bij het inlenen van uitzendkrachten doet ook de keuze van het uitzendbureau ertoe. “Kies altijd een NEN-gecertificeerde partij”, drukt Witteveen de ondernemer op het hart. Gaat het ondanks de genomen maatregelen toch fout, dan is er volgens BDO geen reden zich zomaar gewonnen te geven. Witteveen: “Voorkomen is beter dan genezen. Maar in veel gevallen blijkt dat wij via beroepsprocedures de schade kunnen beperken en soms zelfs helemaal voorkomen.” Meer weten?
Meer weten over BDO, de vestigingen en de services? Kijk op www.bdo.nl
Neem contact op met Marieke Witteveen, senior manager belastingadvies bij BDO, of met uw eigen adviseur.
@
[email protected] #02 | JUNI 2015
35
BESTE / SLECHTSTE BESLISSING SUCCES KOMT MET VALLEN EN OPSTAAN. OP DE LAATSTE PAGINA VAN ACCENT VERTELT EEN ONDERNEMER OPENHARTIG OVER DE BESTE ÉN DE SLECHTSTE BESLISSING IN ZIJN/HAAR ONDERNEMERSLEVEN.
ETIENNE TIMMERMANS (48)
‘Na een half jaar hebben we de functie weer opgeheven’
TEKST HANS PIETER VAN STEIN CALLENFELS | BEELD LODEWIJK DUIJVENSTEIJN
“Na de komst van Paul bleef Censor groeien en kregen we het steeds drukker. Op een gegeven moment leek het slim om een manager aan te stellen die tussen de directie en de werkvloer in kwam te staan. Dat pakte helemaal niet goed uit. De manager trok allerlei verantwoordelijkheden naar zich toe, waardoor onze mensen zich veel minder betrokken voelden. Na een half jaar hebben we de functie weer opgeheven. Dat doen we nooit meer. Zo’n managementlaag is vaak nergens voor nodig, dat zeggen we ook tegen onze klanten. F*** de hiërarchie! Samen werken aan een gemeenschappelijk doel, dáár draait het om.”
06/2015 - BM1523
BESTE
“Rond 2006 groeide het bedrijf heel hard. Ik werkte veel samen met Paul J. van Loon, een trainer en adviseur. Hij had op dat moment zijn eigen bedrijf, maar zat daar steeds minder op zijn plek. Mijn beste beslissing is geweest Paul te vragen mijn zakelijk partner te worden. Paul is creatief en heel goed in mensen prikkelen, ze uitdagen om zich te blijven verwonderen. Ik kijk meer naar de technische processen, hij naar de sociale. Met die aanvullende eigenschappen zijn we de moeilijke crisisjaren goed doorgekomen. Ik heb nog nooit ruzie met Paul gehad.”
SLECHTSTE
is directeur van Censor voor de verandering, een Tilburgs bureau gespecialiseerd in verander trajecten bij bedrijven tot ongeveer 500 mensen. Met elf vaste krachten en een flexibele schil zet Censor zo’n € 1,1 miljoen per jaar om.