WETGEVING EN REGLEMENTERING
I.
HISTORIEK
1) Anno 1989: Schotelantennes ook voor particulieren (persbericht) Toenmalige PTT minister Marcel Colla besliste om het gebruik van schotelantennes door particulieren vrij te geven. Totnogtoe werd het gebruik van deze installaties of grondstations beperkt tot wie specifieke beroepsdoeleinden, veiligheidsdoeleinden of doeleinden van openbaar nut kon doen gelden, zoals televisiedistributeurs, hospitalen, hotels, e.d. die hiervoor een vergunning van 60.000 bef per jaar aan de RTT moesten betalen. Minister Golla heeft nu het KB aangepast aan het veranderende medialandschap. Meer en meer programma's worden via telecommunicatiesatellieten overgedragen en Colla wil nu aan iedereen die erom vraagt, een vergunning geven om de signalen via schotelantenne te ontvangen. Enige voorwaarde die Golla koppelt aan de vergunning, is de melding aan de RTT dat een dergelijke installatie geplaatst wordt. Dit moet de RTT toelaten de installaties te lokaliseren en eventuele storingen verhelpen. Immers, zo'n installatie ontvangt niet alleen signaal, maar kaatst ze ook terug. Voor dit controlerecht rekent de RTT nog slechts 1.200 bef per jaar aan, waar dit eerder, voor enkel professioneel gebruik, nog 60.000 bef was. Bovendien heeft de minister beslist dat de schotelantennes die ingevoerd worden uit een EG-lidstaat en daar op wettelijke wijze werden vervaardigd en in de handel gebracht, niet moeten gecontroleerd of goedgekeurd worden. Schotelantennes die uit niet EG-landen komen, moeten wel een voorafgaandelijk goedkeuringsnummer bezitten, maar daar zijn voor de consument geen meerkosten aan verbonden. Wel ontvangt de gebruiker een lijst met de toegelaten ontvangbare satellieten zoals Intelsat, Eutelsat, Telecom en Astra. 2) Dossier anno maart 1990: Satellieten, de Regie en het Europees recht Satelliettransmissies zijn onderworpen aan het monopolie van de Regie. Er is dus geen sprake van dat een particulier zijn eigen zend- en ontvangststation gebruikt: het signaal dat bestemd is voor satelliettransmissie moet tussen de plaats van oorsprong (bedrijf, videoconferentie-studio) en het zendstation verplicht langsheen een hertz- of optische verbinding die eigendom is van de Regie. Idem dito is dit voor de ontvangst. Op Europees niveau, waar de desbetreffende reglementering zeer gunstig is voor de openbare sector, wil de Commissie een deregulerende houding opleggen aan de Staten. In overeenstemming met de Europese richtlijnen werden de ontvangstuitrustingen voor televisieprogramma's via satelliet in België geliberaliseerd sinds het eind van juli 1989. De Regie blijft niettemin een jaarlijkse belasting van 1.200 BEF opleggen (in plaats van 60.000BEF) per uitrusting. In Groot-Brittanië en in Duitsland is deze belasting verleden tijd. Anderzijds werden de principes van vrije doorgang en vrij gebruik van ontvangstapparatuur eveneens bekrachtigd door de Commissie. En de lidstaten zullen moeten volgen. De bekrachtigde richtlijn van de Commissie van 16 mei 1988 'on competition in the markets in telecommunications terminal equipment' stipuleert inderdaad in artikel 3 dat, voor zover de technische bepalingen worden nageleefd, 'Member States shall ensure that economic operators have the right to import, market, connect, bring into service and maintain terminal equipement (…)', en vult artikel 1 aan met 'terminal equipment, also means receive-only satellite stations not reconnected to the public network of a Member Sate'. Geen enkele staat zal nog een ontvangststation - zowel voor data als televisie - kunnen weigeren indien het bestemd is voor privé-gebruik en niet verbonden is met het openbare netwerk.
Satelliettelevisie en -radio
-1-
Wetgeving en reglementering HS/V2 -2003
De Commissie wenst dat de zendstations naderhand worden geliberaliseerd. Dit zou een multinationale onderneming de mogelijkheid bieden zijn privé-netwerk aan te wenden zonder op welk ogenblik ook het openbare netwerk van de P.T.T. als tussenschakel te behoeven. 3) Het Belgisch Instituut voor Postdiensten en Telecommunicatie (BIPT) Tezamen met de privatisering van de Regie van Telefonie en Telegrafie (RTT) werd in de schoot van Belgacom het regelgevend orgaan voor de post en telecommunicatie in België opgericht onder de naam Het Belgisch Instituut voor Postdiensten en Telecommunicatie, afgekort B.I.P.T.. Het heeft o.a. de opdracht toe te zien op de correcte toepassing van de reglementaire bepalingen inzake telecommunicatie. Het vervult tevens een opdracht inzake toezicht en controle op de sector, voornamelijk op de volgende punten: ??telecommunicatienetwerken en -diensten ??goedkeuring van apparatuur ??gebruik van apparatuur ??problemen met telecommunicatie (storingen). Adres: Belgisch Instituut voor Postdiensten en Telecommunicatie - B.I.P.T. Sterrenkundelaan 14, bus 21 B-1210 BRUSSEL Tel: 02-226 88 88 Fax: 02-226 88 87
De ministerraad heeft op 30-10-2001 het wetsontwerp over het nieuw statuut van de regulator van de Belgische Post- en Telecommunicatiesector, goedgekeurd. Het BIPT wordt omgevormd van een semi-overheidsbedrijf naar een instelling van openbaar nut met rechtspersoonlijkheid. Dit impliceert dat de beslissingsbevoegdheid niet langer bij de minister van Telecommunicatie ligt, maar bij de top van de onderneming. Vanuit verschillende hoeken kwam er kritiek op het feit dat de minister van Telecommunicatie niet enkel toezicht houdt op het BIPT, maar ook op Belgacom. Toch blijft er een controle bestaan op de activiteiten van het bedrijf. Zo moet het om het half jaar informatie verschaffen over managementplannen. De begroting en de rekeningen worden bovendien gecontroleerd door het parlement en de ministers van Financiën en Begroting. Daarnaast voorziet het nieuwe wetsontwerp dat het BIPT niet langer de regels aangaande alle vormen van telecommunicatie mag opstellen. De bevoegdheid verschuift nu naar een administratie, die zal afhangen van het ministerie van Economische Zaken. Het BIPT zal enkel toezien op de uitvoering van de regels. Tot slot is er een koninklijk besluit toegevoegd aan het wetsontwerp dat duidelijkheid moet brengen over de samenwerking van het BIPT en de Raad voor de Mededinging. Vandaag de dag: Op gebied van satellietontvangst bepalen ze: Voor het houden en gebruiken van een satellietontvangantenne, die enkel TV- en radioomroepuitzendingen capteert, is geen enkele vergunning vereist. Worden daarentegen private radiouitzendingen gecapteerd dan is er wel conform het K.B. van 16.04.1998 betreffende de satellietgrondstations, een aangifte te doen bij BIPT (B.S. 27.06.1998).
Satelliettelevisie en -radio
-2-
Wetgeving en reglementering HS/V2 -2003
II.
DE VLAAMSE REGERING / PROVINCIE WEST-VLAANDEREN
Besluit van de Vlaamse regering van 14 april 2000 tot bepaling van de vergunningsplichtige functiewijzigingen en van de werken, handelingen en wijzigingen waarvoor geen stedenbouwkundige vergunning nodig is: Art. 3. Een stedenbouwkundige vergunning is niet nodig voor de volgende werken, handelingen en wijzigingen, die uitgevoerd mogen worden voorzover ze niet strijdig zijn met de voorschriften van stedenbouwkundige verordeningen, bouwverordeningen, verkavelingsverordeningen, ruimtelijke uitvoeringsplannen, plannen van aanleg, verkavelingsvergunningen, bouwvergunningen of stedenbouwkundige vergunningen, onverminderd de bepalingen van andere van toepassing zijnde regelgeving: 15° de plaatsing op hoogspanningsmasten van een zend- en ontvangstinstallatie voor telecommunicatie, met inbegrip van de onder of bij de mast geplaatste technische installatie 16° de bijkomende plaatsing, of een bestaande vergunde pyloon van een zend- en ontvangstinstallatie voor telecommunicatie, met inbegrip van de bij de mast geplaatste technische installatie, mits de hoogte van de pyloon niet toeneemt.
III.
GEMEENTELIJK OF STEDELIJK NIVEAU
1) De wettelijke voorschriften De wettelijke voorschriften worden verder op gemeentelijk geregeld. Voor iedere wijziging aan een bestaande bouw is een voorafgaandelijke gemeentelijke goedkeuring NOODZAKELIJK. Hiervoor wordt bij de betreffende gemeente- of stadsdienst, dienst stedenbouw, een specifiek document aangevraagd dat volledig ingevuld en voorzien van de nodige foto's VOOR en NA de wijziging ter goedkeurig aan gemeente of stad terug gestuurd wordt. Het document bestaat uit een eenvoudig dossier en een volledig dossier: Vereenvoudigd model als: ?? reflector ? 1,2m diameter ?? niet hoger dan 4m boven het bestaande dak uitsteekt ?? binnen de 30m straal van een vergunde installatie opgesteld wordt. Volledig model als: ?? aan de eisen van vereenvoudigd model niet kan voldaan worden. Wachten op de goedkeuring vooraleer te plaatsen! 2) De dossiersamenstelling Aanvraagdossier voor de vermelde werken moeten minstens de volgende stukken in vier exemplaren bevatten (opgelet: de gemeente kan extra exemplaren vragen): 1°
Een ingevuld van een datum voorzien en ondertekend aanvraagformulier voor een vergunning . Het formulier is op het gemeentehuis te verkrijgen.
2°
De plannen, van een datum voorzien en ondertekend, voorzien van een legende, gevouwen tot A4-formaat (21cm x 29,7cm), en met minstens:
Satelliettelevisie en -radio
-3-
Wetgeving en reglementering HS/V2 -2003
a. b.
c.
Een liggingsplan met de situering van het goed ten opzichte van de belangrijkste straten, met vermelding van de namen van die straten en de belangrijkste plaatsnamen. Dit plan kan een stratenatlas zijn. Een inplantingsplan op een schaal groter dan of gelijk aan 1/1000 met minstens: de schaal en de noordpijl de straat en straatnaam het terrein zelf met vermelding van de afmetingen ervan en met minstens: het bovenaanzicht van de geplande werken, met de belangrijkste afmetingen en de afstanden tot de perceelgrenzen als ze voorkomen, de vermelding van de bestaande erfdienstbaarheden de perceelsgrenzen van de percelen, palend aan het terrein tot op minstens 5 meter buiten de uiterste grenzen van het terrein, met het bovenaanzicht van de daarbinnen voorkomende bebouwing met vermelding van haar gebruik de aanduiding van de opnamepunten en de kijkrichting van de bij het dossier gevoegde foto’s. De tekeningen van de geplande werken op een schaal groter dan of gelijk aan 1/100 met minstens: de schaal de plattegronden van de geplande werken, met de belangrijkste maten de gevelaanzichten met vermelding van de belangrijkste hoogtematen en de aard en kleur van de te gebruiken uitwendige materialen minstens één doorsnede met, als ze voorkomt, de profielen van de bebouwing waar tegenaan wordt gebouwd, en met vermelding van de hoogtepalen ten opzichte van een referentiepeil op de straat.
3°
Minstens drie verschillende, genummerde foto’s van de plaats waar de geplande werken zullen worden uitgevoerd.
4°
Als ze vereist is (bijvoorbeeld in geval van volumevermeerdering), de statistische vragenlijst. Eveneens te bekomen op het gemeentehuis. In de meeste gevallen is die vragenlijst niet nodig.
5°
Als de aanvraag aan een openbaar onderzoek onderworpen moet worden, de ingevulde gele affiche. De gemeente kan u die bezorgen. In de meeste gevallen is geen openbaar onderzoek nodig.
IV.
EUROPESE RICHTLIJN OP TV-PIRATERIJ
Alle vormen van piraterij op televisie en radiodiensten zijn voortaan strafbaar, ongeacht of er illegaal via kabel, satelliet of ether wordt gekeken. Dit is bepaald in een nieuwe richtlijn van de Europese Unie, die eind 1998 van kracht werd. Nationale wetgevers zullen de richtlijn in nationale wetten moeten omzetten, voordat deze in de lidstaten van kracht worden. De richtlijn is vooral gericht op het commercialiseren van piraterij, de verkoop van gehackte digitale kaarten, D2-MAC kaarten en hardware decoders.
Satelliettelevisie en -radio
-4-
Wetgeving en reglementering HS/V2 -2003
V.
PUBLICATIE 2000-06-29 (ED. 1)
Omzendbrief BA-2000/03 van 26 mei 2000 Gemeentebelastingen: coördinatie van de onderrichtingen Aan Mevrouw de Provinciegouverneur Aan de heren Provinciegouverneurs Aan de leden van de Bestendige Depu. De integrale tekst uit het staatsblad ( www.staatsblad.be ): 13. Schotelantennes en relaisstations voor telecommunicatie a) schotelantennes De gemeentebelasting op schotelantennes is door de Europese Commissie strijdig bevonden met artikel 49 van het EG-verdrag dat het vrij verkeer van diensten waarborgt. (43) Op 26 mei 1999 heeft de Commissie hieromtrent een met redenen omkleed advies uitgebracht. Artikel 49 houdt een absoluut discriminatieverbod in, zowel ten aanzien van de dienstverstrekkers als ten aanzien van de bestemmelingen van de verstrekte dienst. Een specifieke richtlijn (89/552/EEG, gewijzigd bij richtlijn 97/36/EG) past dat algemeen beginsel bovendien toe op de vrijheid van ontvangst en van het doorgeven van televisieuitzendingen. De gemeentebelasting op schotelantennes wordt door de Europese Commissie geïnterpreteerd als ongeoorloofd protectionisme ten voordele van de kabeldistributie. De maatregel heeft bovendien discriminerende gevolgen voor: -
bepaalde categorieën van kijkers en luisteraars; buitenlandse radio- en televisiestations; ondernemingen die zich bezig houden met het doorgeven per satelliet.
Met de heffing van een gemeentebelasting op schotelantennes wil men het gebruik van deze apparaten afraden. Schotelantennes hebben immers een onesthetisch en landschapverstorend karakter. Deze verantwoording voldoet volgens de Europese Commissie echter niet aan het noodzakelijkheidscriterium, noch aan de evenredigheidsvereiste: alleen een dwingende reden van algemeen belang zou een heffing van een gemeentebelasting kunnen rechtvaardigen. Bovendien is zo'n fiscale maatregel ongeschikt om het gestelde stedenbouwkundige doel te realiseren. Er mogen dus geen gemeentebelastingen meer geheven worden op schotelantennes.
VI.
EUROPEES BESLUIT VAN 08-2001 OP SATELLIETONTVANGST
De EU-Commisie heeft het basisrecht op het bezit van een satellietschotel afgekondigd. Volgens EU-Commisaris Frits Bolkestein (foto) moet de mogelijkheid een paraboolschotel te gebruiken, gegarandeerd worden zonder technische, gerechtelijke of belastingtechnische hinderpalen. Het hebben van een schotel behoort tot de grondwettelijke vrijheden in de Europese Unie. De mogelijkheid om op deze manier informatie te ontvangen maakt deel uit van het recht op vrije meningsuiting en kadert binnen het principe van 'vrij verkeer van waren en diensten in Europa'. De afkondiging is van groot belang omdat nogal wat plaatselijke potentaten in Vlaanderen en Nederland het bezit van een schotel willen belasten, dan wel hinderlijke bepalingen in de
Satelliettelevisie en -radio
-5-
Wetgeving en reglementering HS/V2 -2003
gemeentelijke reglementen inlassen over de plaats waar een schotel mag hangen of staan. Dit nieuwe Europese besluit geeft besturen en ondernemingen nu een instrument in de handen waarmee huidige en toekomstige hindernissen voor satellietontvangst afgeschaft of verhinderd worden. De paraboolschotel is de laatste schakel in de 'ketting' tussen programmamakers en kijkers/luisteraar. Iedereen moet daarom de vrije keuze hebben tussen de verschillende ontvangstmogelijkheden en diensten die via satelliet ontvangen kunnen worden. Het is niet toegelaten deze keuze te beïnvloeden door onder andere het gebruik van de schotel 'te bestraffen' of 'te verhinderen'. Bolkestein noemt 'verhinderen' bijvoorbeeld: een toelating moeten vragen voor het plaatsen van een schotel. Ontoelaatbaar zijn ook belastingen op schotels. De volledige tekst van dit besluit: http://europa.eu.int/comm/internal_market/en/services/services/antenna_en.pdf
Satelliettelevisie en -radio
-6-
Wetgeving en reglementering HS/V2 -2003