Wet betreffende de rechten van de vrijwilliger Een beknopt overzicht
Doel van de wet? • • • •
Juridische duidelijkheid scheppen Vrijwilligers ‘beschermen’ Federale regeling (>< decreet) Van kracht sinds 1 augustus 2006
2
Twee verplichtingen • Verzekeringsplicht • Informatieplicht - Impliciet appél: vrijwilligersbeleid - Geen kwaliteitsplicht (<> decreet)
3
Elementen in de wet • Definitie • Groepen vrijwilligers • Aansprakelijkheidsregime – + verzekeringsplicht
• Kostenvergoedingen • Informatieplicht • Bijkomende bepalingen
4
De definitie Vrijwilligerswerk is een activiteit • uitgevoerd door een vrijwilliger – onbezoldigd en op vrijwillige basis – ‘onder druk’ – voor anderen/een maatschappelijk doel
• binnen een organisatie – met rechtspersoonlijkheid of niet
• ‘goede praktijk’ 5
Vrijwilligerswerk door/voor iedereen • Ja, maar – verbod op kinderarbeid: minimumgrens!
• Meeste mensen beginnen er zo aan – drempels voor bepaalde categorieën • mensen met een vervangingsinkomen
6
7
Werklozen en bruggepensioneerden • Schriftlijke meldingsplicht – 12-dagen regeling
• (event.) Weigering/beperking RVA – ‘geen vrijwilligerswerk’ – mogelijk misbruik (of vermoedelijk misbruik) – beschikbaarheid op arbeidsmarkt – vergoeding hoger dan wet toelaat
• Consequenties weigering 8
Mensen met uitkering van ziekenfonds/leefloners • Aanvragen aan adviserend geneesheer – oud systeem blijft min/meer bestaan – controleren ‘verenigbaarheid’
• Leefloner - meedelen aan OCMW (dossierbeheerder)
9
Uitkeringsgerechtigden
• 'goede praktijk' – niet expliciet opgelegd door wet – rol organisatie
10
Vrijwilligerswerk en aansprakelijkheid • Aansprakelijkheid: algemeen principe – De persoon die een fout maakt is verplicht om de schade die daaruit voortvloeit voor derden te herstellen of te vergoeden. – Vermoedt drie elementen: • fout (fout, onvoorzichtigheid, nalatigheid) • schade (tegenover een 'derde') • verband tussen fout en schade
11
Vrijwilligerswerk en aansprakelijkheid: de wet • Afwijking aansprakelijkheidsregime – Organisatie is BA • cfr. aansteller - aangestelde
– 'Immuniteit vrijwilliger' • behalve – lichte repetitieve fout – grove fout – bedrog
• behalve vws in bepaalde FV
– Niet voor schade aan zichzelf
12
Aansprakelijkheid in de wet
• Buitencontractuele aansprakelijkheid – 'buiten contract' • noch mondeling, noch schriftelijk
• Geen volledig sluitende oplossing BA gebruik privé-voertuig • Opgelet met toevertrouwde goederen etc…
13
Verzekeringen • Wet legt een verzekeringsplicht op – voor BA org (risico's vrijwilligerswerk) – tijdens verrichten van activiteiten (in ruime betekenis geïnterpreteerd)
– voor orgs die vallen onder voor vw 'gunstig' aansprakelijkheidsregime • dus: verzekeringsplicht niet voor alle orgs
• Wet legt (nog) geen verzekeringsplicht op voor RB en LO, ziekte. (<>decreet)
14
Verzekeringen • Plicht geldt voor – organisaties met rechtspersoonlijkheid – organisaties zonder rechtspersoonlijkheid • de zgn. ‘feitelijke verenigingen’ – Afbakening » FV met personeel » FV verbonden aan rechtspersoon » FV verbonden aan FV met personeel
• 'goede praktijk'
- cfr. Concept 'opdrachtgever'
15
Verzekeringen • Tip: gratis verzekering Nationale Loterij • Aanbod via Vlaamse Provincies
16
Kostenvergoedingen
• Principe: onbezoldigd • Kosten mogelijk te recupereren – via systeem 'forfait' – via systeem 'reëel’ – Via beperkte combine
17
Kosten: systeem 1 • Forfaitair of vast – maximum per dag (€ 32,71) maximum per jaar (€ 1.308,38) – bedrag dat (normaal) jaarlijks geïndexeerd wordt
• Voordeel – geen bewijsstukken nodig (wel in boekhouding) – geen fiscale attesten
• Nadeel – vraagt registratie van vrijwilligers en financiële transacties
18
Systeem 2 in concreto • Reële of werkelijke kosten • Vraagt bewijsstukken – systeem 'kosten eigen aan de werkgever'
• Niet aangeven aan de belastingen • Opnemen in boekhouding • Geen buitensporige bedragen
19
Vervoerkost • Is een reële kost • Kan gelimiteerd gecombineerd worden met forfaitaire kostenvergoeding • Maximum 2000 keer de toegelaten kilometervergoeding privévervoer (thans 0,3468 euro/kilometer) • Te behandelen als reële vergoeding, dus bewijsstukken
VSVw vzw - 2007 20
Systeem 1 of 2? 1 én 2? Of? • • • •
OF/OF nooit en/en! (uitz. Vervoerkosten) Geen 'recht' voor de vrijwilliger! Geen prestatievergoeding Geen overschrijdingen!
21
Informatieplicht: waarom? • Vrijwilligers – beschermen – informeren
• Maakt positie van de organisatie duidelijk – als ‘opdrachtgever’
• Geeft aan dat VWw engagement inhoudt van 2 partijen: rechten en plichten
22
Informatieplicht: minimum • Verplichte elementen – sociale doelstelling – juridisch statuut – verzekering • verplichte • extra
– kostenregelingen – geheimhoudingsplicht
23
Informatieplicht
• Vormvrij – individueel – collectief – mondeling – schriftelijk
• Bewijslast
24
Andere elementen
• Artikel 9 § 1: arbeidsrecht • Artikel 9 § 2: vreemdelingen • Controlemogelijkheden
25
En nu?
• Actuele info • via www.vlaanderenvrijwilligt.be
26
27
